1367.01.13: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1367 |نام = 1367.01.13 |نام دیگر= سیزده فروردین |روز=13 فروردین 1367 |تاریخ شمسی= 1367.01.13 |تاریخ میلادی= 2 آوريل 1988 |تاریخ قمری= 14 شعبان 1408 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.01.13</div> <div class="boots...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
سطر ۲۵: سطر ۲۵:
<div style="text-align:justify">
<div style="text-align:justify">


==گزارش - 68==
==گزارش - 397==
 
397
امروز آرامش نسبي در منطقه‌ي عملياتي والفجر10 و بيت‌المقدس4 برقرار است و رزمندگان سرگرم تحكيم خطوط دفاعي منطقه مي‌باشند. آتش توپ‌خانه روي عراقي‌ها مقابل خط دفاعي تيپ18 الغدير در منطقه‌ي بيت‌المقدس4 در ارتفاع شاخ شميران تمركز يافته و رزمندگان ساعت 6 صبح آتش مؤثري روي نيروها، ادوات زرهي و خودرويي دشمن در ارتفاعات شاخ برددكان، روستاي رزين، يال بين شاخ شميران و برددكان و جاده‌هاي مواصلاتي ارتش عراق در پشت ارتفاع برددكان و زيمنانكوه اجرا كردند، اما هنوز خط دفاعي در ارتفاع شاخ شميران استحكام مناسب را ندارد و استفاده از يگان‌هاي جديد براي تكميل اهداف تصرف‌شده در منطقه‌ي عملياتي بيت‌المقدس4 همچنان ضروري مي‌نمايد.(1)  
امروز آرامش نسبي در منطقه‌ي عملياتي والفجر10 و بيت‌المقدس4 برقرار است و رزمندگان سرگرم تحكيم خطوط دفاعي منطقه مي‌باشند. آتش توپ‌خانه روي عراقي‌ها مقابل خط دفاعي تيپ18 الغدير در منطقه‌ي بيت‌المقدس4 در ارتفاع شاخ شميران تمركز يافته و رزمندگان ساعت 6 صبح آتش مؤثري روي نيروها، ادوات زرهي و خودرويي دشمن در ارتفاعات شاخ برددكان، روستاي رزين، يال بين شاخ شميران و برددكان و جاده‌هاي مواصلاتي ارتش عراق در پشت ارتفاع برددكان و زيمنانكوه اجرا كردند، اما هنوز خط دفاعي در ارتفاع شاخ شميران استحكام مناسب را ندارد و استفاده از يگان‌هاي جديد براي تكميل اهداف تصرف‌شده در منطقه‌ي عملياتي بيت‌المقدس4 همچنان ضروري مي‌نمايد.(1)  
هواپيماهاي عراقي هم امروز در چند نوبت به بمب‌باران مواضع رزمندگان در منطقه‌ي عمومي حلبچه پرداختند و در مواردي نيز از بمب‌هاي شيميايي استفاده كردند. علاوه بر اين، تلاش واحدهاي مهندسي ارتش عراق براي تخريب ساختمان‌هاي شهر سيدصادق ادامه دارد. از زمان استقرار رزمندگان روي ارتفاعات شرق اين شهر، ارتش عراق منفجر كردن ساختمان‌هاي شهر را آغاز كرده و گرد و غبار برخاسته از انفجارهاي متعدد آسمان منطقه را پوشانده است.(2)  
هواپيماهاي عراقي هم امروز در چند نوبت به بمب‌باران مواضع رزمندگان در منطقه‌ي عمومي حلبچه پرداختند و در مواردي نيز از بمب‌هاي شيميايي استفاده كردند. علاوه بر اين، تلاش واحدهاي مهندسي ارتش عراق براي تخريب ساختمان‌هاي شهر سيدصادق ادامه دارد. از زمان استقرار رزمندگان روي ارتفاعات شرق اين شهر، ارتش عراق منفجر كردن ساختمان‌هاي شهر را آغاز كرده و گرد و غبار برخاسته از انفجارهاي متعدد آسمان منطقه را پوشانده است.(2)  
ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي در اطلاعيه‌ي شماره 3160 اعلام كرد خلبانان نيروي هوايي ارتش ساعت 6:20 صبح امروز با چند فروند جنگنده بمب‌افكن، پادگان نظامي شانه‌دري در شمال شهر سيدصادق و در ساعت‌هاي 7:40، 9:10 و 11:20 محل تجمع نيروها، استحكامات و ادوات زرهي دشمن را در منطقه‌ي عملياتي العماره بمب‌باران كردند.(3)
ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي در اطلاعيه‌ي شماره 3160 اعلام كرد خلبانان نيروي هوايي ارتش ساعت 6:20 صبح امروز با چند فروند جنگنده بمب‌افكن، پادگان نظامي شانه‌دري در شمال شهر سيدصادق و در ساعت‌هاي 7:40، 9:10 و 11:20 محل تجمع نيروها، استحكامات و ادوات زرهي دشمن را در منطقه‌ي عملياتي العماره بمب‌باران كردند.(3)
398
==گزارش - 398==
با هدف كنترل و مديريت اموال مردم شهرهاي عراقي در منطقه‌ي عملياتي حلبچه، امروز محمدرضا شباني فرمانده سپاه چهارم بعثت باختران (كرمانشاه) به همه‌ي پايگاه‌ها و يگان‌هاي تابعه‌ي اين سپاه اين دستور را ابلاغ كرد: پيرو اعلام نظر فرماندهي كل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي و در پي استفتا از مراجع معظم تقليد در مورد چگونگي استفاده از امكانات مردمي، دولتي و نظامي منطقه‌ي عملياتي، اعلام مي‌گردد وسايل مردمي دولتي به‌خصوص خودرو به هيچ عنوان مجوز استفاده براي هيچ مقام و فردي نداشته، چنانچه وسايل به عقبه‌ي يگان‌ها و پايگاه‌ها آورده شده، سريعاً ليست وسايل را تهيه و به اين سپاه اعلام كنيد. حفاظت اطلاعات سپاه چهارم موظف به تحويل گرفتن و انتقال وسايل افراد اسيرشده به فرمانداري نظامي حلبچه مي‌باشد. البته، در اين ميان، وسايل و تجهيزات نظامي مستثني شده‌اند كه مقرر شد يگان‌ها ليست اين وسايل را به سپاه چهارم بعثت ارسال كنند.(4)  
با هدف كنترل و مديريت اموال مردم شهرهاي عراقي در منطقه‌ي عملياتي حلبچه، امروز محمدرضا شباني فرمانده سپاه چهارم بعثت باختران (كرمانشاه) به همه‌ي پايگاه‌ها و يگان‌هاي تابعه‌ي اين سپاه اين دستور را ابلاغ كرد: پيرو اعلام نظر فرماندهي كل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي و در پي استفتا از مراجع معظم تقليد در مورد چگونگي استفاده از امكانات مردمي، دولتي و نظامي منطقه‌ي عملياتي، اعلام مي‌گردد وسايل مردمي دولتي به‌خصوص خودرو به هيچ عنوان مجوز استفاده براي هيچ مقام و فردي نداشته، چنانچه وسايل به عقبه‌ي يگان‌ها و پايگاه‌ها آورده شده، سريعاً ليست وسايل را تهيه و به اين سپاه اعلام كنيد. حفاظت اطلاعات سپاه چهارم موظف به تحويل گرفتن و انتقال وسايل افراد اسيرشده به فرمانداري نظامي حلبچه مي‌باشد. البته، در اين ميان، وسايل و تجهيزات نظامي مستثني شده‌اند كه مقرر شد يگان‌ها ليست اين وسايل را به سپاه چهارم بعثت ارسال كنند.(4)  
علاوه بر اين، سپاه پاسداران به مردم حلبچه كمك مي‌كند كه آن‌ها بتوانند انتقال بخشي از اموال خود را به اردوگاه‌هاي داخل ايران و ساير مناطق مورد نظر آوارگان در استان سليمانيه منتقل كنند. مديريت اين كار به عهده‌ي تيپ75 ظفر به نمايندگي از قرارگاه رمضان گذاشته شد. مردم با حضور در منطقه و شناسايي اموال خود، براي انتقال آن به وسيله‌ي كاميون‌هايي كه در اختيار آنان قرار مي‌گيرد از نمايندگان تيپ ظفر حواله گرفته، اموال خود را منتقل مي‌كنند. بعد از ظهر امروز نيز مهدي ‌هاشمي رفسنجاني كه با مسئول ستاد لشكر10 سيدالشهدا(ع) به قرارگاه آمده است، در تماس با آقاي ‌هاشمي رفسنجاني در تهران اعلام كرد كه رزمندگان دو انبار لوازم يدكي تويوتا در حلبچه يافته‌اند، آيا اجازه‌ي استفاده از آن را دارند يا نه؟ كه آقاي‌ هاشمي رفسنجاني دستور داد اقلام موجود در اين انبارها ليست‌برداري و استفاده شود.** (5)
علاوه بر اين، سپاه پاسداران به مردم حلبچه كمك مي‌كند كه آن‌ها بتوانند انتقال بخشي از اموال خود را به اردوگاه‌هاي داخل ايران و ساير مناطق مورد نظر آوارگان در استان سليمانيه منتقل كنند. مديريت اين كار به عهده‌ي تيپ75 ظفر به نمايندگي از قرارگاه رمضان گذاشته شد. مردم با حضور در منطقه و شناسايي اموال خود، براي انتقال آن به وسيله‌ي كاميون‌هايي كه در اختيار آنان قرار مي‌گيرد از نمايندگان تيپ ظفر حواله گرفته، اموال خود را منتقل مي‌كنند. بعد از ظهر امروز نيز مهدي ‌هاشمي رفسنجاني كه با مسئول ستاد لشكر10 سيدالشهدا(ع) به قرارگاه آمده است، در تماس با آقاي ‌هاشمي رفسنجاني در تهران اعلام كرد كه رزمندگان دو انبار لوازم يدكي تويوتا در حلبچه يافته‌اند، آيا اجازه‌ي استفاده از آن را دارند يا نه؟ كه آقاي‌ هاشمي رفسنجاني دستور داد اقلام موجود در اين انبارها ليست‌برداري و استفاده شود.** (5)
399
==گزارش - 399==
فعاليت‌ها و تحركات نظامي ارتش عراق در جبهه‌هاي جنوب به‌ويژه در منطقه‌ي فاو نسبت به روزهاي قبل افزايش چشمگيري يافته است. به گزارش ديدبان‌هاي توپ‌خانه، حجم تردد خودروهاي نظامي عراق در جاده‌ي فاو ـ بصره زياد شده و در اين ميان چندين قبضه توپ نيز به سمت فاو منتقل شده است. تحرك عراق در منطقه‌ي عمومي شرق بصره در محدوده‌ي منطقه عملياتي كربلاي5 نيز زياد بوده، اما برخي فعاليت‌ها مانند فعاليت زرهي و توپ‌خانه عادي گزارش شده است.(6) در تحليل سپاه ششم امام صادق(ع) (خوزستان) دليل جا به جايي موتوري دشمن كه شامل ستون‌كشي‌هاي متعدد از شمال به جنوب بوده، تعويض يگان‌هاي ضربه‌خورده در عمليات والفجر10 و آوردن آن‌ها به مناطق جنوبي با هدف بازسازي عنوان شده است.(7)  
فعاليت‌ها و تحركات نظامي ارتش عراق در جبهه‌هاي جنوب به‌ويژه در منطقه‌ي فاو نسبت به روزهاي قبل افزايش چشمگيري يافته است. به گزارش ديدبان‌هاي توپ‌خانه، حجم تردد خودروهاي نظامي عراق در جاده‌ي فاو ـ بصره زياد شده و در اين ميان چندين قبضه توپ نيز به سمت فاو منتقل شده است. تحرك عراق در منطقه‌ي عمومي شرق بصره در محدوده‌ي منطقه عملياتي كربلاي5 نيز زياد بوده، اما برخي فعاليت‌ها مانند فعاليت زرهي و توپ‌خانه عادي گزارش شده است.(6) در تحليل سپاه ششم امام صادق(ع) (خوزستان) دليل جا به جايي موتوري دشمن كه شامل ستون‌كشي‌هاي متعدد از شمال به جنوب بوده، تعويض يگان‌هاي ضربه‌خورده در عمليات والفجر10 و آوردن آن‌ها به مناطق جنوبي با هدف بازسازي عنوان شده است.(7)  
از اخبار مهم درباره‌ي تصميم عراق براي اجراي عمليات در يكي از جبهه‌هاي جنوب، انتشار خلاصه‌ي بازجويي از افسران ارشد عراقي است كه در عمليات والفجر10 اسير شده‌اند. در اين گزارش به‌صراحت بيان شده كه عراق درصدد به دست آوردن فرصت براي حمله به فاو است. اين بخش از سخنان افسران عراقي كه امروز تهيه شده اين گونه است: عراق در حال حاضر در اين موقعيتي كه پيش آمده قصد اجراي عمليات جهت اشغال مناطق ايران را ندارد و فقط در نظر دارد در اولين مرحله مناطق اشغالي عراق از جمله منطقه‌ي فاو و كربلاي5 (شلمچه) را آزاد كند. همچنين منطقه‌ي حلبچه را كه اخيراً به اين مناطق اضافه شده است و منطقه‌ي ماووت را كه در مرحله‌ي سوم قرار دارد.  
از اخبار مهم درباره‌ي تصميم عراق براي اجراي عمليات در يكي از جبهه‌هاي جنوب، انتشار خلاصه‌ي بازجويي از افسران ارشد عراقي است كه در عمليات والفجر10 اسير شده‌اند. در اين گزارش به‌صراحت بيان شده كه عراق درصدد به دست آوردن فرصت براي حمله به فاو است. اين بخش از سخنان افسران عراقي كه امروز تهيه شده اين گونه است: عراق در حال حاضر در اين موقعيتي كه پيش آمده قصد اجراي عمليات جهت اشغال مناطق ايران را ندارد و فقط در نظر دارد در اولين مرحله مناطق اشغالي عراق از جمله منطقه‌ي فاو و كربلاي5 (شلمچه) را آزاد كند. همچنين منطقه‌ي حلبچه را كه اخيراً به اين مناطق اضافه شده است و منطقه‌ي ماووت را كه در مرحله‌ي سوم قرار دارد.  
در اين صورت، اگر نيروهاي اسلام در فاو قوي باشند و در منطقه حلبچه عمليات ادامه يابد، بعيد است كه عراق به فاو حمله كند، زيرا در منطقه‌ي حلبچه متحمل خسارات سنگيني شده است. البته، عراق در منطقه‌ي فاو منتظر فرصت مناسبي است كه بتواند آن را پس بگيرد، ولي تكرار تجربه‌ي استراتژي دفاع متحرك بي‌نتيجه مي‌باشد، زيرا اگر قرار است نيرويي براي اجراي اين استراتژي به كار گرفته شود بايد از آن، جهت تصرف مناطق اشغالي استفاده شود.(8)  
در اين صورت، اگر نيروهاي اسلام در فاو قوي باشند و در منطقه حلبچه عمليات ادامه يابد، بعيد است كه عراق به فاو حمله كند، زيرا در منطقه‌ي حلبچه متحمل خسارات سنگيني شده است. البته، عراق در منطقه‌ي فاو منتظر فرصت مناسبي است كه بتواند آن را پس بگيرد، ولي تكرار تجربه‌ي استراتژي دفاع متحرك بي‌نتيجه مي‌باشد، زيرا اگر قرار است نيرويي براي اجراي اين استراتژي به كار گرفته شود بايد از آن، جهت تصرف مناطق اشغالي استفاده شود.(8)  
علاوه بر اين، قرارگاه رمضان نيز از اقدام ارتش عراق در جمع‌آوري حدود چهل هزار نيروي جاش از استان‌هاي اربيل، سليمانيه و عماديه براي بازپس‌گيري منطقه‌ي حلبچه خبر مي‌دهد.(9) احتمال حمله‌ي ارتش عراق به حلبچه تا حدي جدي انگاشته مي‌شود كه لشكر28 كردستان در هشداري به فرمانده سپاه ناحيه‌ي كردستان اعلام مي‌كند: ارتش بعث با جمع‌آوري تيپ‌هاي كماندويي سپاه‌هاي 1، 2، 4، 5 و 7 و يك تيپ از لشكر گارد جمهوري قصد بازپس‌گيري مناطق از دست داده‌ي خود در عمليات پيروز والفجر10 را دارد و قرار است در اين عمليات از مواد شيميايي از نوع گاز خردل و سيانور عليه نيروهاي اسلام استفاده كند. ضمناً فرماندهي اين پاتك به عهده‌ي عدنان خيرالله وزير دفاع و سپهبد ماهر عبدالرشيد فرمانده سپاه هفتم خواهد بود.(10)
علاوه بر اين، قرارگاه رمضان نيز از اقدام ارتش عراق در جمع‌آوري حدود چهل هزار نيروي جاش از استان‌هاي اربيل، سليمانيه و عماديه براي بازپس‌گيري منطقه‌ي حلبچه خبر مي‌دهد.(9) احتمال حمله‌ي ارتش عراق به حلبچه تا حدي جدي انگاشته مي‌شود كه لشكر28 كردستان در هشداري به فرمانده سپاه ناحيه‌ي كردستان اعلام مي‌كند: ارتش بعث با جمع‌آوري تيپ‌هاي كماندويي سپاه‌هاي 1، 2، 4، 5 و 7 و يك تيپ از لشكر گارد جمهوري قصد بازپس‌گيري مناطق از دست داده‌ي خود در عمليات پيروز والفجر10 را دارد و قرار است در اين عمليات از مواد شيميايي از نوع گاز خردل و سيانور عليه نيروهاي اسلام استفاده كند. ضمناً فرماندهي اين پاتك به عهده‌ي عدنان خيرالله وزير دفاع و سپهبد ماهر عبدالرشيد فرمانده سپاه هفتم خواهد بود.(10)
400
==گزارش - 400==
ستاد كل نيروهاي مسلح عراق در اطلاعيه‌يي اعلام كرد نيروهاي نظامي اين كشور در عملياتي به نام "انفال2" منطقه‌ي قره‌داغ را از كنترل معارضان كرد عراقي خارج كرده‌اند. به گزارش خبرگزاري عراق، در اطلاعيه‌ي نظامي 3109 ارتش عراق اعلام شده است كه نيروهاي اين كشور به فرماندهي سرلشكر ستاد ضياء خليل زكي و نيروهاي اسامه بن زيد و نيروهاي يكم ملي و نيروي امنيت سليمانيه و يگان‌هاي دفاع ملي، روستاها و ارتفاعات منطقه‌ي قره‌داغ را به طور كامل پاك‌سازي كرده‌اند و تعدادي از معارضان را به اسارت گرفته‌اند.(11) در پي اعلام اين خبر، خبرگزاري عراق و راديو بغداد در خبرهاي ديگري مدعي شدند مردم استان اربيل و احمد القادر النقشبندي رئيس مجلس قانون‌گذاري منطقه‌ي خودمختار كردستان اجراي موفق عمليات انفال2 را به صدام حسين تبريك گفتند.(12)  
ستاد كل نيروهاي مسلح عراق در اطلاعيه‌يي اعلام كرد نيروهاي نظامي اين كشور در عملياتي به نام "انفال2" منطقه‌ي قره‌داغ را از كنترل معارضان كرد عراقي خارج كرده‌اند. به گزارش خبرگزاري عراق، در اطلاعيه‌ي نظامي 3109 ارتش عراق اعلام شده است كه نيروهاي اين كشور به فرماندهي سرلشكر ستاد ضياء خليل زكي و نيروهاي اسامه بن زيد و نيروهاي يكم ملي و نيروي امنيت سليمانيه و يگان‌هاي دفاع ملي، روستاها و ارتفاعات منطقه‌ي قره‌داغ را به طور كامل پاك‌سازي كرده‌اند و تعدادي از معارضان را به اسارت گرفته‌اند.(11) در پي اعلام اين خبر، خبرگزاري عراق و راديو بغداد در خبرهاي ديگري مدعي شدند مردم استان اربيل و احمد القادر النقشبندي رئيس مجلس قانون‌گذاري منطقه‌ي خودمختار كردستان اجراي موفق عمليات انفال2 را به صدام حسين تبريك گفتند.(12)  
خبرگزاري عراق همچنين اعلام كرد: مردم استان سليمانيه نيز به اين مناسبت در شهر سليمانيه راه‌پيمايي برگزار كردند و براي صدام حسين پيام تبريك فرستادند.(13)  
خبرگزاري عراق همچنين اعلام كرد: مردم استان سليمانيه نيز به اين مناسبت در شهر سليمانيه راه‌پيمايي برگزار كردند و براي صدام حسين پيام تبريك فرستادند.(13)  
اما فرماندهي قرارگاه رمضان درباره‌ي آخرين وضعيت منطقه‌ي قره‌داغ اعلام كرد: بر اساس خبرهاي رسيده از تيپ75 ظفر در منطقه‌ي قره‌داغ، 10 روز است كه درگيري ادامه دارد و منطقه‌ي شاخه‌زرده، ‌دست آنان مي‌باشد؛ روستاي سوسنان و بلي‌كجار سقوط كرده است و هيچ ‌گونه كمكي به محور نمي‌شود. همچنين طبق اخبار دريافت‌شده، قرارگاه تاكتيكي اين تيپ در جعفران مي‌باشد و توپ‌‌ها به اهداف نمي‌رسد، يگان هوايي هم به دست ما نمي‌باشد. اهالي روستاهاي منطقه يا شهيد شده‌اند يا مجروح. عده‌يي نيز از منطقه گريخته‌اند و فعلاً ما در جست و جوي يك راه نفوذ مي‌باشيم.(14)
اما فرماندهي قرارگاه رمضان درباره‌ي آخرين وضعيت منطقه‌ي قره‌داغ اعلام كرد: بر اساس خبرهاي رسيده از تيپ75 ظفر در منطقه‌ي قره‌داغ، 10 روز است كه درگيري ادامه دارد و منطقه‌ي شاخه‌زرده، ‌دست آنان مي‌باشد؛ روستاي سوسنان و بلي‌كجار سقوط كرده است و هيچ ‌گونه كمكي به محور نمي‌شود. همچنين طبق اخبار دريافت‌شده، قرارگاه تاكتيكي اين تيپ در جعفران مي‌باشد و توپ‌‌ها به اهداف نمي‌رسد، يگان هوايي هم به دست ما نمي‌باشد. اهالي روستاهاي منطقه يا شهيد شده‌اند يا مجروح. عده‌يي نيز از منطقه گريخته‌اند و فعلاً ما در جست و جوي يك راه نفوذ مي‌باشيم.(14)
401
==گزارش - 401==
در بمب‌باران امروز چند روستاي مناطق مرزي ايران به وسيله‌ي هواپيماهاي عراقي، 13 نفر مجروح شدند و خساراتي نيز به بار آمد. از جمله روستاي گلال از توابع پاوه هدف اصابت 2 بمب قرار گرفت كه بر اثر آن 12 نفر از اهالي كه چند كودك در بين آن‌ها هستند، مجروح شدند.(15)  
در بمب‌باران امروز چند روستاي مناطق مرزي ايران به وسيله‌ي هواپيماهاي عراقي، 13 نفر مجروح شدند و خساراتي نيز به بار آمد. از جمله روستاي گلال از توابع پاوه هدف اصابت 2 بمب قرار گرفت كه بر اثر آن 12 نفر از اهالي كه چند كودك در بين آن‌ها هستند، مجروح شدند.(15)  
هواپيماهاي عراقي همچنين 4 راكت كه دو عدد آن شيميايي بود، به روستاي قلعه‌جي مريوان پرتاب كردند كه مجروح شدن يك نفر را در پي داشت. اقدام به‌موقع عوامل پدافند ش.م.ه. در كنترل آثار بمب‌هاي شيميايي مؤثر بود.(16)  
هواپيماهاي عراقي همچنين 4 راكت كه دو عدد آن شيميايي بود، به روستاي قلعه‌جي مريوان پرتاب كردند كه مجروح شدن يك نفر را در پي داشت. اقدام به‌موقع عوامل پدافند ش.م.ه. در كنترل آثار بمب‌هاي شيميايي مؤثر بود.(16)  
هواپيماهاي عراقي عصر امروز نيز به جزيره‌ي لاوان در خليج فارس حمله كردند كه با پدافند مستقر در اين منطقه مواجه شدند و بمب‌هاي خود را در آب‌هاي چند مايلي سكوي نفتي سلمان رها كرده، متواري شدند.(17)  
هواپيماهاي عراقي عصر امروز نيز به جزيره‌ي لاوان در خليج فارس حمله كردند كه با پدافند مستقر در اين منطقه مواجه شدند و بمب‌هاي خود را در آب‌هاي چند مايلي سكوي نفتي سلمان رها كرده، متواري شدند.(17)  
402
==گزارش - 402==
امروز دو نامه در خصوص‌ شيوه‌ي توزيع تجهيزات مقابله با حملات شيميايي دشمن و هماهنگي براي مهيا كردن مكان‌هاي مناسب به عنوان نقاهتگاه و تجهيز كردن آن‌ها، به استان‌هاي در معرض حمله‌ي عراق و وزارت‌خانه‌ها ابلاغ شد. در اولين نامه‌ي كميته‌ي ش.م.ه. كه با امضاي قائم‌مقام معاونت امور دفاعي نخست‌وزير به 12 استان كردستان، باختران، خوزستان، همدان، مركزي، ايلام، لرستان، تهران، زنجان، آذربايجان شرقي و غربي و كهكيلويه و بويراحمد ارسال شده، اولويت‌هاي توزيع تجهيزات ارسالي از تهران براي مقابله با حملات شيميايي عراق به مناطق مسكوني استان‌ها تعيين شده است. در قسمتي از اين ابلاغيه آمده است: بعضي از ستادهاي كنترل و رويدادهاي ش.م.ه. استان، تجهيزات واصله را به بخش‌ها و شهرهاي كوچك توزيع مي‌كنند. دستور فرماييد ضمن جمع‌آوري اين گونه تجهيزات با توجه به كمبود آن‌ها اولويت تجهيز كردن به قرار زير انجام شود:  
امروز دو نامه در خصوص‌ شيوه‌ي توزيع تجهيزات مقابله با حملات شيميايي دشمن و هماهنگي براي مهيا كردن مكان‌هاي مناسب به عنوان نقاهتگاه و تجهيز كردن آن‌ها، به استان‌هاي در معرض حمله‌ي عراق و وزارت‌خانه‌ها ابلاغ شد. در اولين نامه‌ي كميته‌ي ش.م.ه. كه با امضاي قائم‌مقام معاونت امور دفاعي نخست‌وزير به 12 استان كردستان، باختران، خوزستان، همدان، مركزي، ايلام، لرستان، تهران، زنجان، آذربايجان شرقي و غربي و كهكيلويه و بويراحمد ارسال شده، اولويت‌هاي توزيع تجهيزات ارسالي از تهران براي مقابله با حملات شيميايي عراق به مناطق مسكوني استان‌ها تعيين شده است. در قسمتي از اين ابلاغيه آمده است: بعضي از ستادهاي كنترل و رويدادهاي ش.م.ه. استان، تجهيزات واصله را به بخش‌ها و شهرهاي كوچك توزيع مي‌كنند. دستور فرماييد ضمن جمع‌آوري اين گونه تجهيزات با توجه به كمبود آن‌ها اولويت تجهيز كردن به قرار زير انجام شود:  
1. مراكز استان‌ها 2. شهرهاي عقبه‌ي منطقه‌ي عملياتي رزمندگان. 3. ميزان جمعيت شهرها. 4. تعداد حملات دشمن به شهرها. 5. شهرهاي بزرگي كه در مجاورت آن‌ها تأسيسات صنعتي قرار دارند. 6. شهرهايي كه در معرض تهديد عراق قرار مي‌گيرند. 7. موارد خاصي كه با نظر استاندار تعيين مي‌شود.(18)  
1. مراكز استان‌ها 2. شهرهاي عقبه‌ي منطقه‌ي عملياتي رزمندگان. 3. ميزان جمعيت شهرها. 4. تعداد حملات دشمن به شهرها. 5. شهرهاي بزرگي كه در مجاورت آن‌ها تأسيسات صنعتي قرار دارند. 6. شهرهايي كه در معرض تهديد عراق قرار مي‌گيرند. 7. موارد خاصي كه با نظر استاندار تعيين مي‌شود.(18)  
در نامه‌ي بعدي كه با امضاي حميد ميرزاده معاون اجرايي نخست‌وزير و سرپرست ستاد پشتيباني و هماهنگي امور اجرايي مناطق بمب‌باران‌شده به همه‌ي وزارت‌خانه‌ها، بنياد شهيد، بنياد مستضعفان و سازمان تربيت بدني ابلاغ گرديد، برادر علي‌پور مسئول ستاد تجهيزات نقاهتگاه‌ها معرفي گرديد و موظف به مهيا كردن مكان‌هاي مناسب براي نقاهتگاه و تجهيز آن‌ها با هم‌كاري مؤسسات و شركت‌هاي وابسته به هلال احمر جمهوري اسلامي ايران شد.(19)
در نامه‌ي بعدي كه با امضاي حميد ميرزاده معاون اجرايي نخست‌وزير و سرپرست ستاد پشتيباني و هماهنگي امور اجرايي مناطق بمب‌باران‌شده به همه‌ي وزارت‌خانه‌ها، بنياد شهيد، بنياد مستضعفان و سازمان تربيت بدني ابلاغ گرديد، برادر علي‌پور مسئول ستاد تجهيزات نقاهتگاه‌ها معرفي گرديد و موظف به مهيا كردن مكان‌هاي مناسب براي نقاهتگاه و تجهيز آن‌ها با هم‌كاري مؤسسات و شركت‌هاي وابسته به هلال احمر جمهوري اسلامي ايران شد.(19)
403
==گزارش - 403==
پيام ميرحسين موسوي نخست‌وزير ايران، امروز تسليم نخست‌وزير كويت و امير قطر شد. به گزارش خبرگزاري فرانسه، خبرگزاري كويت ـ كه اين خبر را منتشر ساخته ـ بدون اشاره‌يي به محتواي پيام اعلام كرده: اين پيام را حسين فاروقي كاردار سفارت ايران در كويت تسليم عبداللطيف عبدالرحمن رئيس دفتر ولي‌عهد كويت كرده است. وزارت دفاع كويت روز چهارشنبه اعلام كرد: 3 قايق تندرو ايراني به سوي مواضع كويت در جزيره‌ي بوبيان شليك كرده‌اند و در ادامه افزود كه واحدهايي از نيروهاي كويتي به اين تيراندازي‌ها پاسخ گفته‌اند. در اين تيراندازي‌ها، 2 نظامي كويتي مجروح شده‌اند.  
پيام ميرحسين موسوي نخست‌وزير ايران، امروز تسليم نخست‌وزير كويت و امير قطر شد. به گزارش خبرگزاري فرانسه، خبرگزاري كويت ـ كه اين خبر را منتشر ساخته ـ بدون اشاره‌يي به محتواي پيام اعلام كرده: اين پيام را حسين فاروقي كاردار سفارت ايران در كويت تسليم عبداللطيف عبدالرحمن رئيس دفتر ولي‌عهد كويت كرده است. وزارت دفاع كويت روز چهارشنبه اعلام كرد: 3 قايق تندرو ايراني به سوي مواضع كويت در جزيره‌ي بوبيان شليك كرده‌اند و در ادامه افزود كه واحدهايي از نيروهاي كويتي به اين تيراندازي‌ها پاسخ گفته‌اند. در اين تيراندازي‌ها، 2 نظامي كويتي مجروح شده‌اند.  
كمال خرازي رئيس ستاد تبليغات جنگ ايران، اين ادعا را تكذيب و اظهار عقيده كرده است كه اين توطئه‌يي تازه از سوي كويت است.(20) خبرگزاري كويت در خبر ديگري اعلام كرد: در دوحه گزارش شده كه امير قطر نامه‌يي از ميرحسين موسوي نخست‌وزير ايران دريافت كرده است. خبرگزاري قطر اعلام كرد: اين نامه‌ي دست‌نويس توسط سفير ايران در دوحه تسليم معاون وزير خارجه‌ي قطر شد. مطلبي در مورد مفاد اين پيام گفته نشده است.(21)
كمال خرازي رئيس ستاد تبليغات جنگ ايران، اين ادعا را تكذيب و اظهار عقيده كرده است كه اين توطئه‌يي تازه از سوي كويت است.(20) خبرگزاري كويت در خبر ديگري اعلام كرد: در دوحه گزارش شده كه امير قطر نامه‌يي از ميرحسين موسوي نخست‌وزير ايران دريافت كرده است. خبرگزاري قطر اعلام كرد: اين نامه‌ي دست‌نويس توسط سفير ايران در دوحه تسليم معاون وزير خارجه‌ي قطر شد. مطلبي در مورد مفاد اين پيام گفته نشده است.(21)
404
==گزارش - 404==
نماينده‌ي ‌ايران در سازمان ملل متحد از دبيركل اين سازمان خواست تا حكومت عراق را براي قطع حمله به مناطق مسكوني و شهرهاي ايران تحت فشار قرار دهد. اين پيشنهاد در پي طرح آتش‌بس سه روزه‌ي عراق و قطع حمله به شهرها در مدت اقامت نخست‌وزير تركيه در بغداد، تسليم دكوئيار شد. پس از اين اقدام نماينده‌ي ايران، دبيركل سازمان ملل با انتشار اعلاميه‌يي از ايران و عراق خواست تا حملات خود را به مناطق مسكوني قطع كنند. وي در پيشنهاد خود خودداري از حمله به مناطق مسكوني را اقدامي در جهت تداوم فعاليت‌هاي ديپلماتيك به منظور پايان دادن به جنگ 8 ساله‌ي ايران و عراق توصيف كرد.(22) در همين حال، به گزارش خبرگزاري رويتر، سلطان قابوس پادشاه عمان نيز در مصاحبه با روزنامه‌ي مصري الاهرام خواستار پايان جنگ شهرها شد. وي از رهبران امريكا و شوروي خواست تا در ملاقات قريب‌الوقوع خود در مسكو، جنگ خليج فارس را به بحث بگذارند و آن را پايان دهند. سلطان قابوس از رهبران عرب خواست كه دو ابرقدرت را متقاعد كنند تا اين موضوع را در اولويت قرار دهند.(23)
نماينده‌ي ‌ايران در سازمان ملل متحد از دبيركل اين سازمان خواست تا حكومت عراق را براي قطع حمله به مناطق مسكوني و شهرهاي ايران تحت فشار قرار دهد. اين پيشنهاد در پي طرح آتش‌بس سه روزه‌ي عراق و قطع حمله به شهرها در مدت اقامت نخست‌وزير تركيه در بغداد، تسليم دكوئيار شد. پس از اين اقدام نماينده‌ي ايران، دبيركل سازمان ملل با انتشار اعلاميه‌يي از ايران و عراق خواست تا حملات خود را به مناطق مسكوني قطع كنند. وي در پيشنهاد خود خودداري از حمله به مناطق مسكوني را اقدامي در جهت تداوم فعاليت‌هاي ديپلماتيك به منظور پايان دادن به جنگ 8 ساله‌ي ايران و عراق توصيف كرد.(22) در همين حال، به گزارش خبرگزاري رويتر، سلطان قابوس پادشاه عمان نيز در مصاحبه با روزنامه‌ي مصري الاهرام خواستار پايان جنگ شهرها شد. وي از رهبران امريكا و شوروي خواست تا در ملاقات قريب‌الوقوع خود در مسكو، جنگ خليج فارس را به بحث بگذارند و آن را پايان دهند. سلطان قابوس از رهبران عرب خواست كه دو ابرقدرت را متقاعد كنند تا اين موضوع را در اولويت قرار دهند.(23)
405
==گزارش - 405==
تورگوت اوزال نخست‌وزير تركيه در دومين روز اقامتش در بغداد امروز با صدام حسين ديدار كرد و با وي درباره‌ي موضوعات مختلفي از جمله جنگ ايران و عراق به گفت ‌و گو پرداخت. به گزارش خبرگزاري آناتولي، مذاكرات نخست‌وزير تركيه در عراق بيش‌تر معطوف به موضوعات مورد علاقه‌ي طرفين بوده است و آقاي اوزال هيچ‌ ‌گونه پيشنهادي در خصوص پايان دادن به جنگ ايران و عراق مطرح نكرده است. نماينده‌ي راديو بي‌بي‌سي نيز درباره‌ي اين ديدار گفت: پس از ديدار نخست‌وزير تركيه با صدام حسين ـ كه يك ساعت و 20 دقيقه طول كشيد ـ يك مقام رسمي تركيه گفت آقاي اوزال ديدگاه‌هاي خود را در مورد جنگ به اطلاع صدام حسين رسانده است، ولي پيشنهاد خاصي درباره‌ي صلح نداده است.  
تورگوت اوزال نخست‌وزير تركيه در دومين روز اقامتش در بغداد امروز با صدام حسين ديدار كرد و با وي درباره‌ي موضوعات مختلفي از جمله جنگ ايران و عراق به گفت ‌و گو پرداخت. به گزارش خبرگزاري آناتولي، مذاكرات نخست‌وزير تركيه در عراق بيش‌تر معطوف به موضوعات مورد علاقه‌ي طرفين بوده است و آقاي اوزال هيچ‌ ‌گونه پيشنهادي در خصوص پايان دادن به جنگ ايران و عراق مطرح نكرده است. نماينده‌ي راديو بي‌بي‌سي نيز درباره‌ي اين ديدار گفت: پس از ديدار نخست‌وزير تركيه با صدام حسين ـ كه يك ساعت و 20 دقيقه طول كشيد ـ يك مقام رسمي تركيه گفت آقاي اوزال ديدگاه‌هاي خود را در مورد جنگ به اطلاع صدام حسين رسانده است، ولي پيشنهاد خاصي درباره‌ي صلح نداده است.  
مقامات تركيه به نقل از صدام حسين مي‌گويند: عراق از تمام تلاش‌هاي بين‌المللي براي خاتمه‌ي جنگ حمايت مي‌كند. نخست‌وزير تركيه با آقاي طه رمضان معاون اول نخست‌وزير عراق نيز ديدار كرده و جهت اطلاع وي گفته است كه به رغم آماده‌باش نيروهاي تركيه به دنبال تجاوز اخير به حريم هوايي اين كشور، آسمان تركيه براي عبور همه‌ي هواپيماها باز است. عراق و تركيه همچنين درباره‌ي انجام دادن مطالعاتي براي وصل كردن راه‌آهن عراق به شبكه‌ي راه‌آهن تركيه موافقت كرده‌اند و علاوه بر اين، توافق شده است كه ظرفيت لوله‌هاي حمل و نقل عراق به تركيه با نصب تعداد بيش‌تر تلمبه افزايش يابد.(24)  
مقامات تركيه به نقل از صدام حسين مي‌گويند: عراق از تمام تلاش‌هاي بين‌المللي براي خاتمه‌ي جنگ حمايت مي‌كند. نخست‌وزير تركيه با آقاي طه رمضان معاون اول نخست‌وزير عراق نيز ديدار كرده و جهت اطلاع وي گفته است كه به رغم آماده‌باش نيروهاي تركيه به دنبال تجاوز اخير به حريم هوايي اين كشور، آسمان تركيه براي عبور همه‌ي هواپيماها باز است. عراق و تركيه همچنين درباره‌ي انجام دادن مطالعاتي براي وصل كردن راه‌آهن عراق به شبكه‌ي راه‌آهن تركيه موافقت كرده‌اند و علاوه بر اين، توافق شده است كه ظرفيت لوله‌هاي حمل و نقل عراق به تركيه با نصب تعداد بيش‌تر تلمبه افزايش يابد.(24)  
خبرگزاري عراق نيز با اعلام خبر اين ملاقات اعلام كرد: ديدگاه‌هاي صدام حسين در خصوص ضرورت پايان دادن به جنگ با رضايت‌ طرفين و بر اساس عدالت به گونه‌يي كه حقوق عراق و ايران طبق قوانين بين‌المللي تأمين گردد، با نظرهاي تورگوت اوزال مطابقت دارد.(25)
خبرگزاري عراق نيز با اعلام خبر اين ملاقات اعلام كرد: ديدگاه‌هاي صدام حسين در خصوص ضرورت پايان دادن به جنگ با رضايت‌ طرفين و بر اساس عدالت به گونه‌يي كه حقوق عراق و ايران طبق قوانين بين‌المللي تأمين گردد، با نظرهاي تورگوت اوزال مطابقت دارد.(25)
406
==گزارش - 406==
يك افسر خلبان عراقي كه پس از سرنگوني هواپيمايش در منطقه‌ي حلبچه به اسارت رزمندگان درآمده بود، اعتراف كرد كه حكومت عراق آنان را به‌شدت از خشونت نيروهاي جمهوري اسلامي ترسانده است و ارتش عراق به دليل ناتواني براي رويارويي در صحنه‌ي نبرد، از سلاح‌هاي شيميايي استفاده مي‌كند.  
يك افسر خلبان عراقي كه پس از سرنگوني هواپيمايش در منطقه‌ي حلبچه به اسارت رزمندگان درآمده بود، اعتراف كرد كه حكومت عراق آنان را به‌شدت از خشونت نيروهاي جمهوري اسلامي ترسانده است و ارتش عراق به دليل ناتواني براي رويارويي در صحنه‌ي نبرد، از سلاح‌هاي شيميايي استفاده مي‌كند.  
اسدالله احمدي راوي قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) سپاه پاسداران، در مورد سخنان اين خلبان هواپيماي سوخوي22 ـ كه وي را به قرارگاه مركزي سپاه در حلبچه آورده بودند ـ نوشته است: اين خلبان 25 سال دارد و به‌شدت ترسيده است. پس از اين‌كه با وي به ملايمت صحبت شد و از او با چاي و ميوه پذيرايي كردند، در پاسخ به سؤالاتي درباره‌ي آنچه كه در عراق به‌خصوص ارتش اين كشور شايع است، گفت: من شنيدم پاسداران (امام) خميني به زن و بچه‌ي مردم حلبچه تجاوز كرده و به زن فرماندار حلبچه در جلوي چشمانش تجاوز كرده‌اند. وي سپس در مورد شايعات موجود در مورد رفتار جمهوري اسلامي با اسرا گفت: فيلمي را نشان ما دادند كه در آن اسير عراقي را به ماشين بسته و با ماشين دست وي را جدا كرده‌اند و...
اسدالله احمدي راوي قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) سپاه پاسداران، در مورد سخنان اين خلبان هواپيماي سوخوي22 ـ كه وي را به قرارگاه مركزي سپاه در حلبچه آورده بودند ـ نوشته است: اين خلبان 25 سال دارد و به‌شدت ترسيده است. پس از اين‌كه با وي به ملايمت صحبت شد و از او با چاي و ميوه پذيرايي كردند، در پاسخ به سؤالاتي درباره‌ي آنچه كه در عراق به‌خصوص ارتش اين كشور شايع است، گفت: من شنيدم پاسداران (امام) خميني به زن و بچه‌ي مردم حلبچه تجاوز كرده و به زن فرماندار حلبچه در جلوي چشمانش تجاوز كرده‌اند. وي سپس در مورد شايعات موجود در مورد رفتار جمهوري اسلامي با اسرا گفت: فيلمي را نشان ما دادند كه در آن اسير عراقي را به ماشين بسته و با ماشين دست وي را جدا كرده‌اند و...
سطر ۶۷: سطر ۶۵:
سرگرد احمد شاكر خلبان هواپيماي سوخوي22 عراقي افزود: من در محور عملياتي شهر حلبچه قصد حمله به ستون نظامي نيروهاي ايراني را داشتم كه هواپيماي من هدف اصابت موشك‌هاي زمين به هواي نيروهاي ايراني قرار گرفت. وي در مورد استفاده‌ي عراق از سلاح‌هاي شيميايي در مناطق گوناگون عملياتي گفت: وقتي كه نيروهاي ايراني به عراقي‌ها حمله مي‌كنند، حكومت بغداد به دليل ناتواني و رويارو نشدن با آنان، بلافاصله از سلاح‌هاي شيميايي استفاده مي‌كند كه ما از روي اجبار و برابر دستور، موظف به اجراي آن هستيم. وي در اين باره اضافه كرد: مسئولان نظامي عراق بمب‌هاي شيميايي را كه به ظاهر هيچ گونه تفاوتي با بمب‌هاي معمولي ندارد و وزن هر كدام از آن‌ها نزديك به 200 كيلوگرم مي‌رسد، توسط افراد سرويس‌هاي اطلاعاتي خود ـ كه از لباس‌هاي معمولي و عادي استفاده مي‌كنند ـ از پايگاه‌هاي بلد و كركوك عراق، در جاي مخصوص هواپيما نصب مي‌كنند و سپس به خلبانان دستور مي‌دهند آن‌ها را بر سر مردم كرد عراق و مردم ايران فروبريزند.(27)  
سرگرد احمد شاكر خلبان هواپيماي سوخوي22 عراقي افزود: من در محور عملياتي شهر حلبچه قصد حمله به ستون نظامي نيروهاي ايراني را داشتم كه هواپيماي من هدف اصابت موشك‌هاي زمين به هواي نيروهاي ايراني قرار گرفت. وي در مورد استفاده‌ي عراق از سلاح‌هاي شيميايي در مناطق گوناگون عملياتي گفت: وقتي كه نيروهاي ايراني به عراقي‌ها حمله مي‌كنند، حكومت بغداد به دليل ناتواني و رويارو نشدن با آنان، بلافاصله از سلاح‌هاي شيميايي استفاده مي‌كند كه ما از روي اجبار و برابر دستور، موظف به اجراي آن هستيم. وي در اين باره اضافه كرد: مسئولان نظامي عراق بمب‌هاي شيميايي را كه به ظاهر هيچ گونه تفاوتي با بمب‌هاي معمولي ندارد و وزن هر كدام از آن‌ها نزديك به 200 كيلوگرم مي‌رسد، توسط افراد سرويس‌هاي اطلاعاتي خود ـ كه از لباس‌هاي معمولي و عادي استفاده مي‌كنند ـ از پايگاه‌هاي بلد و كركوك عراق، در جاي مخصوص هواپيما نصب مي‌كنند و سپس به خلبانان دستور مي‌دهند آن‌ها را بر سر مردم كرد عراق و مردم ايران فروبريزند.(27)  
روزنامه‌ي امريكايي كريستين ساينس مانيتور چاپ امريكا، به نقل از اين خلبان نوشته است: سرگرد نيروي هوايي عراق به نام احمد شاكر از خلبانان اسكادران 24 هوايي، از تصاوير ويديويي كه نشان مي‌داد اهالي كُرد حلبچه هنگام ورود نيروهاي ايراني در شهر بوده‌اند، شگفت زده شد. وي مي‌گويد: نيروهاي عراق گه‌گاه و در مواقعي كه خطر شكستن خطوط دفاعي عراق وجود داشت از سلاح‌هاي شيميايي استفاده كرده‌اند. وي در يك مصاحبه‌ي مطبوعاتي به خبرنگاران گفت كه در اواسط مارس 1987 ميلادي، 20 تا 25 هواپيماي عراقي حامل بمب‌هاي ويژه در حملات شيميايي به حلبچه و اطراف آن شركت داشته‌اند. او شركت در بمب‌باران‌هاي حلبچه را انكار كرد، اما گفت كه در بمب‌باران‌هاي شيميايي مناطق باتلاقي اطراف بصره در سال 1983 شركت داشته است. سرگرد عراقي به خبرنگاران گفت عراق دو نوع سلاح شيميايي در اختيار دارد: يكي از اين سلاح‌ها بسيار خطرناك و ديگري كم‌خطرتر است. مقامات ايراني مي‌گويند اشاره‌ي سرگرد شاكر به بمب‌هاي سيانور و گاز خردل است كه اولي در 20 ثانيه قربانيان را به هلاكت مي‌رساند و دومي با تأني بيش‌تر عمل مي‌كند و تا 20 دقيقه در فضا باقي مي‌ماند.(28)  
روزنامه‌ي امريكايي كريستين ساينس مانيتور چاپ امريكا، به نقل از اين خلبان نوشته است: سرگرد نيروي هوايي عراق به نام احمد شاكر از خلبانان اسكادران 24 هوايي، از تصاوير ويديويي كه نشان مي‌داد اهالي كُرد حلبچه هنگام ورود نيروهاي ايراني در شهر بوده‌اند، شگفت زده شد. وي مي‌گويد: نيروهاي عراق گه‌گاه و در مواقعي كه خطر شكستن خطوط دفاعي عراق وجود داشت از سلاح‌هاي شيميايي استفاده كرده‌اند. وي در يك مصاحبه‌ي مطبوعاتي به خبرنگاران گفت كه در اواسط مارس 1987 ميلادي، 20 تا 25 هواپيماي عراقي حامل بمب‌هاي ويژه در حملات شيميايي به حلبچه و اطراف آن شركت داشته‌اند. او شركت در بمب‌باران‌هاي حلبچه را انكار كرد، اما گفت كه در بمب‌باران‌هاي شيميايي مناطق باتلاقي اطراف بصره در سال 1983 شركت داشته است. سرگرد عراقي به خبرنگاران گفت عراق دو نوع سلاح شيميايي در اختيار دارد: يكي از اين سلاح‌ها بسيار خطرناك و ديگري كم‌خطرتر است. مقامات ايراني مي‌گويند اشاره‌ي سرگرد شاكر به بمب‌هاي سيانور و گاز خردل است كه اولي در 20 ثانيه قربانيان را به هلاكت مي‌رساند و دومي با تأني بيش‌تر عمل مي‌كند و تا 20 دقيقه در فضا باقي مي‌ماند.(28)  
407
==گزارش - 407==
چند تن از كارشناسان اسرائيلي در ميزگرد مركز مطالعات استراتژيك دانشگاه تل‌آويو، موضوع جنگ ايران و عراق؛ دلايل استفاده‌ي حكومت بغداد از سلاح‌هاي شيميايي و تأثير جنگ شهرها را در سرنوشت جنگ بررسي كردند. بخش انگليسي راديو صداي اسرائيل قسمت‌هايي از اظهار نظرهاي مطرح‌شده در اين نشست را پخش كرد. بر اساس اين گزارش، دكتر انافيا بارعام استاد دانشگاه‌ هايفا مي‌گويد: صدام حسين رئيس‌جمهوري عراق، به اين دليل از سلاح‌هاي شيميايي استفاده كرده تا پيام دوگانه‌يي را به ايرانيان و كردهاي شورشي عراق گوشزد كند. وي مي‌گويد: اين حملات در اراضي عراق انجام شده است و هرگاه كه ايراني‌ها به موفقيتي در اراضي عراق دست يافته و بخش‌هاي بسيار مهم و استراتژيك را در عمق خاك اين كشور به تصرف درآورده‌اند، عراقي‌ها عليه نيروهاي ايراني از سلاح‌هاي شيميايي استفاده كرده‌اند. اين تسليحات هم‌اكنون نه‌تنها عليه سربازان ايراني، بلكه همچنين عليه اهالي كرد خود آن كشور نيز به كار گرفته شده است. بنابراين، پيام عراق به ايراني‌ها دادن علائمي مبني بر اين امر است كه در صورتي كه به سد بسيار استراتژيك آن كشور در سواحل شمالي رودخانه‌ي دياله نزديك‌تر شوند، عراقي‌ها احتمالاً عليه شهرهاي ايران از موشك‌هايي كه مجهز به كلاهك‌هاي شيميايي مي‌باشند استفاده خواهند كرد. دومين پيام صدام حسين به اقليت كرد عراق مي‌باشد. مي‌دانيم كه عراق از سه قوم كرد، عرب‌هاي سني و عرب‌هاي شيعه تشكيل شده است. حكومت اين كشور اساساً از اعراب سني تشكيل شده است و كردها و اعراب شيعه با آن‌ها به مخالفت مي‌پردازند. حمله‌ي شيميايي به حلبچه اعلام خطري به اهالي كشورش مي‌باشد كه اگر هر كس بخواهد از جامعه‌ي اصلي عراق جدا گردد با چنين عقوبتي مواجه خواهد گرديد. بنابراين، اين علامتي به مردم خود آن كشور است كه در مخالفت نكوشند و براي كمك به (امام) خميني تلاش ننمايند، زيرا جان خود را در اين راه از دست خواهند داد. در ادامه‌ي گزارش راديو اسرائيل آمده: دكتر داويد مناشري يك كارشناس ايراني و استاد دانشگاه تل‌آويو هم در اين ميزگرد مي‌گويد: حملات موشكي عراق موجب ايجاد وحشت در تهران شده است. مردم تهران وحشت‌زده شده و در حالي كه از همه‌ي امور خشمگين مي‌باشند، از شهر تهران مي‌گريزند. آنان اين حملات را بسيار جدي مي‌گيرند و من فكر مي‌كنم اگر عراقي‌ها قادر باشند به حملات خود به اهداف غير نظامي در تهران ادامه دهند، ممكن است ايراني‌ها نظر خود را در خصوص ادامه‌ي جنگ تغيير دهند و به اين ترتيب مي‌توانند با اين حملات روي مردم تأثير بگذارند، اما من ترديد دارم كه اين حملات تأثيري در حكومت و شخص (امام) خميني داشته باشد.  
چند تن از كارشناسان اسرائيلي در ميزگرد مركز مطالعات استراتژيك دانشگاه تل‌آويو، موضوع جنگ ايران و عراق؛ دلايل استفاده‌ي حكومت بغداد از سلاح‌هاي شيميايي و تأثير جنگ شهرها را در سرنوشت جنگ بررسي كردند. بخش انگليسي راديو صداي اسرائيل قسمت‌هايي از اظهار نظرهاي مطرح‌شده در اين نشست را پخش كرد. بر اساس اين گزارش، دكتر انافيا بارعام استاد دانشگاه‌ هايفا مي‌گويد: صدام حسين رئيس‌جمهوري عراق، به اين دليل از سلاح‌هاي شيميايي استفاده كرده تا پيام دوگانه‌يي را به ايرانيان و كردهاي شورشي عراق گوشزد كند. وي مي‌گويد: اين حملات در اراضي عراق انجام شده است و هرگاه كه ايراني‌ها به موفقيتي در اراضي عراق دست يافته و بخش‌هاي بسيار مهم و استراتژيك را در عمق خاك اين كشور به تصرف درآورده‌اند، عراقي‌ها عليه نيروهاي ايراني از سلاح‌هاي شيميايي استفاده كرده‌اند. اين تسليحات هم‌اكنون نه‌تنها عليه سربازان ايراني، بلكه همچنين عليه اهالي كرد خود آن كشور نيز به كار گرفته شده است. بنابراين، پيام عراق به ايراني‌ها دادن علائمي مبني بر اين امر است كه در صورتي كه به سد بسيار استراتژيك آن كشور در سواحل شمالي رودخانه‌ي دياله نزديك‌تر شوند، عراقي‌ها احتمالاً عليه شهرهاي ايران از موشك‌هايي كه مجهز به كلاهك‌هاي شيميايي مي‌باشند استفاده خواهند كرد. دومين پيام صدام حسين به اقليت كرد عراق مي‌باشد. مي‌دانيم كه عراق از سه قوم كرد، عرب‌هاي سني و عرب‌هاي شيعه تشكيل شده است. حكومت اين كشور اساساً از اعراب سني تشكيل شده است و كردها و اعراب شيعه با آن‌ها به مخالفت مي‌پردازند. حمله‌ي شيميايي به حلبچه اعلام خطري به اهالي كشورش مي‌باشد كه اگر هر كس بخواهد از جامعه‌ي اصلي عراق جدا گردد با چنين عقوبتي مواجه خواهد گرديد. بنابراين، اين علامتي به مردم خود آن كشور است كه در مخالفت نكوشند و براي كمك به (امام) خميني تلاش ننمايند، زيرا جان خود را در اين راه از دست خواهند داد. در ادامه‌ي گزارش راديو اسرائيل آمده: دكتر داويد مناشري يك كارشناس ايراني و استاد دانشگاه تل‌آويو هم در اين ميزگرد مي‌گويد: حملات موشكي عراق موجب ايجاد وحشت در تهران شده است. مردم تهران وحشت‌زده شده و در حالي كه از همه‌ي امور خشمگين مي‌باشند، از شهر تهران مي‌گريزند. آنان اين حملات را بسيار جدي مي‌گيرند و من فكر مي‌كنم اگر عراقي‌ها قادر باشند به حملات خود به اهداف غير نظامي در تهران ادامه دهند، ممكن است ايراني‌ها نظر خود را در خصوص ادامه‌ي جنگ تغيير دهند و به اين ترتيب مي‌توانند با اين حملات روي مردم تأثير بگذارند، اما من ترديد دارم كه اين حملات تأثيري در حكومت و شخص (امام) خميني داشته باشد.  
شخص ديگر سرتيپ اهرم ابرون است كه پيامد حملات شيميايي و موشكي را بررسي كرده و مي‌گويد: در حالي كه فقط عراق از سلاح‌هاي شيميايي استفاده كرده، ايران هنوز توانايي خود را در اين رشته‌ي تسليحاتي توسعه نداده است. ابرون مي‌افزايد: ارتش عراق براي جبران شكست‌هاي نظامي خود از سلاح‌هاي شيميايي استفاده مي‌كند. وي معتقد است اين سلاح‌ها موجب پيروزي در جنگ نمي‌شوند، ولي مسلماً جلو تهاجمات را گرفته، تلفات سنگيني وارد مي‌آورند و تا كنون جامعه‌ي جهاني با محكوم نكردن اين اقدامات به استفاده از اين سلاح‌ها مشروعيت بخشيده است. وي اضافه مي‌كند كه عراق در حال حاضر مشغول كار گذاشتن كلاهك‌هاي شيميايي روي موشك‌هاي اسكاد خود مي‌باشد.(29)
شخص ديگر سرتيپ اهرم ابرون است كه پيامد حملات شيميايي و موشكي را بررسي كرده و مي‌گويد: در حالي كه فقط عراق از سلاح‌هاي شيميايي استفاده كرده، ايران هنوز توانايي خود را در اين رشته‌ي تسليحاتي توسعه نداده است. ابرون مي‌افزايد: ارتش عراق براي جبران شكست‌هاي نظامي خود از سلاح‌هاي شيميايي استفاده مي‌كند. وي معتقد است اين سلاح‌ها موجب پيروزي در جنگ نمي‌شوند، ولي مسلماً جلو تهاجمات را گرفته، تلفات سنگيني وارد مي‌آورند و تا كنون جامعه‌ي جهاني با محكوم نكردن اين اقدامات به استفاده از اين سلاح‌ها مشروعيت بخشيده است. وي اضافه مي‌كند كه عراق در حال حاضر مشغول كار گذاشتن كلاهك‌هاي شيميايي روي موشك‌هاي اسكاد خود مي‌باشد.(29)
408
==گزارش - 408==
شيرين ‌هانتر معاون بخش خاورميانه در مركز مطالعات استراتژيك و بين‌المللي واشنگتن، موضع امريكا و نقش شوروي را در جنگ ايران و عراق بررسي كرده و معتقد است در حالي كه سياست تنفر از ايران در امريكا راه پايان دادن به جنگ را سد كرده است، شوروي به عنوان تأمين‌كننده‌ي اصلي سلاح‌هاي مورد نياز عراق، از نفوذ خود فقط براي رسيدن به اهدافش استفاده مي‌كند.‌ هانتر از مقامات امريكايي مي‌خواهد كه سياست خود را در برابر ايران اصلاح كنند. به گزارش راديو امريكا، خانم هانتر در مقاله‌يي در روزنامه‌ي لوس‌آنجلس با اشاره به استفاده‌ي عراق از سلاح‌هاي شيميايي در حلبچه كه اين بار با واكنش شديد رسانه‌هاي جمعي غرب به‌ويژه در اروپا مواجه شده، درباره‌ي موضع امريكا در اين ‌باره مي‌نويسد: امريكا به طور رسمي حملات شيميايي را تقبيح كرده، ولي با گفتن اين كه احتمالاً ايران نيز به استفاده از اين گونه جنگ‌افزارها پرداخته، از شدت انتقاد عراق كاسته است. بي‌ميلي امريكا به محكوم كردن عراق براي استفاده از جنگ‌افزارهاي شيميايي نشان‌دهنده‌ي سياست كلي امريكا درباره‌ي جنگ ايران و عراق است. امريكا با متجاوز شناختن عراق در سازمان ملل متحد يا هر مجمع بين‌المللي ديگر ـ حتي اگر اين امر به پايان جنگ در  
شيرين ‌هانتر معاون بخش خاورميانه در مركز مطالعات استراتژيك و بين‌المللي واشنگتن، موضع امريكا و نقش شوروي را در جنگ ايران و عراق بررسي كرده و معتقد است در حالي كه سياست تنفر از ايران در امريكا راه پايان دادن به جنگ را سد كرده است، شوروي به عنوان تأمين‌كننده‌ي اصلي سلاح‌هاي مورد نياز عراق، از نفوذ خود فقط براي رسيدن به اهدافش استفاده مي‌كند.‌ هانتر از مقامات امريكايي مي‌خواهد كه سياست خود را در برابر ايران اصلاح كنند. به گزارش راديو امريكا، خانم هانتر در مقاله‌يي در روزنامه‌ي لوس‌آنجلس با اشاره به استفاده‌ي عراق از سلاح‌هاي شيميايي در حلبچه كه اين بار با واكنش شديد رسانه‌هاي جمعي غرب به‌ويژه در اروپا مواجه شده، درباره‌ي موضع امريكا در اين ‌باره مي‌نويسد: امريكا به طور رسمي حملات شيميايي را تقبيح كرده، ولي با گفتن اين كه احتمالاً ايران نيز به استفاده از اين گونه جنگ‌افزارها پرداخته، از شدت انتقاد عراق كاسته است. بي‌ميلي امريكا به محكوم كردن عراق براي استفاده از جنگ‌افزارهاي شيميايي نشان‌دهنده‌ي سياست كلي امريكا درباره‌ي جنگ ايران و عراق است. امريكا با متجاوز شناختن عراق در سازمان ملل متحد يا هر مجمع بين‌المللي ديگر ـ حتي اگر اين امر به پايان جنگ در  
خليج فارس كمك كند ـ مخالفت مي‌ورزد، زيرا نظر امريكا بر اين است كه متجاوز شناختن عراق ممكن است به سرنگون شدن حكومت آن كشور بينجامد و در نتيجه ايران موفقيتي كسب خواهد كرد كه در ميدان نبرد توان دست‌يابي به آن را نداشته است. به گفته‌ي خانم ‌هانتر، عامل مهم‌تر از اين سياست امريكا، تنفر شديد و گسترده از حكومت ايران در ايالات متحده‌ي امريكا است. دولت امريكا با توجه به افكار عمومي در اين كشور نمي‌تواند سياستي منصفانه در برابر ايران پيش گيرد يا هنگام داوري در مناقشه‌ي ايران و عراق بي‌طرف باشد. اين گونه احساسات مردمي از بازشناختن اين واقعيت جلوگيري مي‌كند كه امريكا با در نظر گرفتن مصالح خود بايد با ايران و جنگ خليج فارس واقع‌بينانه رو به رو شود. امريكا همچنين بايد اقدامات لازم را براي فرونشاندن جنگ انجام دهد؛ از جمله براي پايان بخشيدن به جنگ نفت‌كش‌ها تلاش كند يا به توافق براي برقراري يك آتش‌بس غير رسمي به گونه‌يي كه ايران پيشنهاد كرده است، رضايت بدهد. در ايران نيز بسياري از جمله در سطح بالاي رهبري براي رسيدن به تفاهم با امريكا تلاش مي‌كنند. اين امر از اقدام‌ هاشمي رفسنجاني به سپاس‌گزاري از امريكا به دليل انتقاد از عراق براي استفاده از جنگ‌افزارهاي شيميايي به‌خوبي پيداست. منافع امريكا در خليج فارس بيش از آنست كه اجازه دهد ناخشنودي از حكومت ايران سياست اين كشور را تعيين كند.(30)  
خليج فارس كمك كند ـ مخالفت مي‌ورزد، زيرا نظر امريكا بر اين است كه متجاوز شناختن عراق ممكن است به سرنگون شدن حكومت آن كشور بينجامد و در نتيجه ايران موفقيتي كسب خواهد كرد كه در ميدان نبرد توان دست‌يابي به آن را نداشته است. به گفته‌ي خانم ‌هانتر، عامل مهم‌تر از اين سياست امريكا، تنفر شديد و گسترده از حكومت ايران در ايالات متحده‌ي امريكا است. دولت امريكا با توجه به افكار عمومي در اين كشور نمي‌تواند سياستي منصفانه در برابر ايران پيش گيرد يا هنگام داوري در مناقشه‌ي ايران و عراق بي‌طرف باشد. اين گونه احساسات مردمي از بازشناختن اين واقعيت جلوگيري مي‌كند كه امريكا با در نظر گرفتن مصالح خود بايد با ايران و جنگ خليج فارس واقع‌بينانه رو به رو شود. امريكا همچنين بايد اقدامات لازم را براي فرونشاندن جنگ انجام دهد؛ از جمله براي پايان بخشيدن به جنگ نفت‌كش‌ها تلاش كند يا به توافق براي برقراري يك آتش‌بس غير رسمي به گونه‌يي كه ايران پيشنهاد كرده است، رضايت بدهد. در ايران نيز بسياري از جمله در سطح بالاي رهبري براي رسيدن به تفاهم با امريكا تلاش مي‌كنند. اين امر از اقدام‌ هاشمي رفسنجاني به سپاس‌گزاري از امريكا به دليل انتقاد از عراق براي استفاده از جنگ‌افزارهاي شيميايي به‌خوبي پيداست. منافع امريكا در خليج فارس بيش از آنست كه اجازه دهد ناخشنودي از حكومت ايران سياست اين كشور را تعيين كند.(30)  
شيرين ‌هانتر همچنين در گفت ‌و گويي با خبرنگار راديو امريكا كه گزارش آن در اخبار 21:30 امشب پخش شد، درباره‌ي نقش شوروي در جنگ مطالبي را مطرح كرد. در قسمتي از گزارش راديو امريكا در اين باره آمده است: اتحاد شوروي همچنان تأمين‌كننده‌ي اصلي اسلحه‌ي عراق است و برخي موشك‌هاي عراقي كه در جنگ شهرها از آن‌ها استفاده شده، ساخت شوروي بوده است. شوروي سعي كرده است از نفوذ خود در جنگ ايران و عراق براي رسيدن به هدف‌هاي خود به‌ويژه براي نزديكي با ايران استفاده كند. برقراري تحريم كامل فروش اسلحه و ارسال ملزومات جنگي به طرف‌هاي درگير به ابزاري قدرتمند براي نفوذ مسكو تبديل شده و به نظر من مقامات شوروي به اين آساني اين وسيله را از دست نخواهند داد مگر آن‌كه متقاعد شوند به هدف‌هاي خود در منطقه خواهند رسيد. به گفته‌ي هانتر، اگر شوروي از افغانستان خارج شود و يك دولت بي‌طرف در كابل سر كار بيايد، روابط شوروي و ايران احتمالاً بهبود خواهد يافت. وي مي‌گويد: به نظر من شوروي به اندازه‌ي كافي در جمهوري آسيايي خود با مشكل مواجه است و ما به‌درستي دريافته‌ايم كه ارتباط‌هاي بي‌شماري از جمله زباني، قومي و مذهبي ميان مردم ايران در مناطق گوناگون آن كشور و مردم جمهوري‌هاي آسيايي شوروي وجود دارد. براي مثال، تاجيك‌ها همچون ايرانيان به زبان فارسي صحبت مي‌كنند و آذري‌هاي شوروي ايراني نيستند، اما مسلمان و شيعه مي‌باشند. خانم‌ هانتر مي‌گويد به عقيده‌ي من، اتحاد شوروي به دليل همين ارتباط‌ها احتمالاً خواستار آن است تا به شكلي با ايران معامله كند و به اين وسيله مانع از آن شود تا ايرانيان در ميان مسلمانان آن كشور مشكلاتي براي شوروي ايجاد كنند.(31)
شيرين ‌هانتر همچنين در گفت ‌و گويي با خبرنگار راديو امريكا كه گزارش آن در اخبار 21:30 امشب پخش شد، درباره‌ي نقش شوروي در جنگ مطالبي را مطرح كرد. در قسمتي از گزارش راديو امريكا در اين باره آمده است: اتحاد شوروي همچنان تأمين‌كننده‌ي اصلي اسلحه‌ي عراق است و برخي موشك‌هاي عراقي كه در جنگ شهرها از آن‌ها استفاده شده، ساخت شوروي بوده است. شوروي سعي كرده است از نفوذ خود در جنگ ايران و عراق براي رسيدن به هدف‌هاي خود به‌ويژه براي نزديكي با ايران استفاده كند. برقراري تحريم كامل فروش اسلحه و ارسال ملزومات جنگي به طرف‌هاي درگير به ابزاري قدرتمند براي نفوذ مسكو تبديل شده و به نظر من مقامات شوروي به اين آساني اين وسيله را از دست نخواهند داد مگر آن‌كه متقاعد شوند به هدف‌هاي خود در منطقه خواهند رسيد. به گفته‌ي هانتر، اگر شوروي از افغانستان خارج شود و يك دولت بي‌طرف در كابل سر كار بيايد، روابط شوروي و ايران احتمالاً بهبود خواهد يافت. وي مي‌گويد: به نظر من شوروي به اندازه‌ي كافي در جمهوري آسيايي خود با مشكل مواجه است و ما به‌درستي دريافته‌ايم كه ارتباط‌هاي بي‌شماري از جمله زباني، قومي و مذهبي ميان مردم ايران در مناطق گوناگون آن كشور و مردم جمهوري‌هاي آسيايي شوروي وجود دارد. براي مثال، تاجيك‌ها همچون ايرانيان به زبان فارسي صحبت مي‌كنند و آذري‌هاي شوروي ايراني نيستند، اما مسلمان و شيعه مي‌باشند. خانم‌ هانتر مي‌گويد به عقيده‌ي من، اتحاد شوروي به دليل همين ارتباط‌ها احتمالاً خواستار آن است تا به شكلي با ايران معامله كند و به اين وسيله مانع از آن شود تا ايرانيان در ميان مسلمانان آن كشور مشكلاتي براي شوروي ايجاد كنند.(31)
409
==گزارش - 409==
استفاده‌ي حكومت عراق از سلاح‌هاي شيميايي به‌ويژه پس از بمب‌باران حلبچه و هم‌كاري كردهاي عراقي با ايران در مطبوعات امروز پاريس بازتاب داشت. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، ‌روزنامه‌ي ليبراسيون بيش از 2 صفحه‌ي شماره‌ي امروز خود را هم‌راه با چاپ عكس‌هايي به جنگ شيميايي حكومت عراق؛ قدرت تخريبي اين سلاح و خطرهاي انتشار و گستردگي آن اختصاص داده است. اين روزنامه در مقاله‌ي خود آورده است: بمب‌باران‌هاي شيميايي ارتش عراق عليه مردم غير نظامي خود در ‌كردستان اين كشور، توجه افكار عمومي بين‌المللي را بار ديگر به سوي جنگ ايران و عراق ـ كه غربي‌ها ترجيح مي‌دهند آن را فراموش كنند ـ جلب كرده است. اين روزنامه در ادامه نوشته است: رژيم بعث بغداد علناً خود را عامل اين جنگ شيميايي كه هزاران نفر از اكراد را در كام مرگ ناگهاني و وحشتناك فروبرده، معرفي كرده و از پيش مسئوليت كشتارهاي احتمالي آتي را نيز در به‌كارگيري همين سلاح‌ها به عهده گرفته است. ليبراسيون با تأكيد بر اين موضوع كه اين اولين بار نيست كه عراق به سلاح شيميايي متوسل مي‌گردد، افزوده است: به نظر مي‌رسد هدف بغداد از اين بمب‌باران‌هاي شيميايي ايجاد ترس و وحشت براي خالي كردن روستاها و قصبات نواحي حساس از ساكنانش مي‌باشد. مردم اين نواحي حساس بدين سان به موج عظيم پناهندگان در شهرهايي كه تحت كنترل نيروهاي مسلح قرار دارد خواهند پيوست و سال‌ها نخواهند توانست به منازل خود بازگردند، زيرا گازهاي شيميايي به‌ويژه گاز خردل با نفوذ كامل در زمين، هرگونه زندگي را در اين سرزمين‌هاي سوخته ناممكن مي‌گرداند. روزنامه‌ي ليبراسيون در قسمت ديگري از مطلب خود درباره‌ي شيوه‌ي هم‌كاري معارضان عراقي با رزمندگان ايراني با اشاره به تغيير سياست و عملكرد گروه‌هاي كرد كه در مقاطع گوناگون سبب هم‌كاري آن‌ها با دولت‌هاي ايران و عراق شده، آورده است: سازمان‌هاي سياسي كرد كه در مناطق آزادشده‌ي كردستان عراق عملاً از يك قدرت محلي برخوردارند، اغلب اوقات با يك‌ديگر رقابت دارند و از سياست ظريف و مكارانه‌يي در اتحادهاي مقطعي با عراق و ايران پيروي مي‌كنند. بنابراين، در حال حاضر، بدرفتاري‌هاي رژيم بغداد با كردها موجب شده ‌آنان بيش از پيش به رژيم تهران پناه آورند. روزنامه‌ي ليبراسيون ضمن يادآوري تاريخچه‌ي مبارزات اكراد پيش از استقرار جمهوري اسلامي و اتحاد كنوني احزاب كرد با تهران و نيز تمايل ضمني ايران در برآوردن خواسته‌هاي كردها خاطرنشان مي‌كند هدف واقعي جمهوري اسلامي اين است كه حكومت متزلزل عراق را از راه كردستان آن كشور تهديد كند، اما رژيم بغداد نيز متوجه اين خطر و اهميت آن شده و از زماني كه اتحاديه‌ي ميهني كردستان ذخاير نفتي كركوك را تهديد كرده، سياست سرزمين سوخته را به گونه‌ي قابل ملاحظه‌يي در پيش گرفته است. اين روزنامه اضافه مي‌كند: اوضاع و احوال موجود چنان است كه گويي عراق با آگاهي از اين‌كه در كوهستان‌ها نمي‌توان دفاع كرد، ميدان را براي پيش‌مرگان كرد و متحدان ايراني آن‌ها آزاد گذاشته و همه‌ي توجه خود را معطوف دفاع از محور حساس و حياتي موصل ـ اربيل ـ كركوك كرده است، زيرا از اين منطقه روزانه يك ميليون و هشتصد هزار بشكه نفت از طريق خاك تركيه به سوي مديترانه صادر مي‌شود. در اين گزارش همچنين به مطلب درج‌شده در دو روزنامه‌ي لوفيگارو و لوموند اشاره‌ي مختصري شده و آمده است: روزنامه‌ي دست راستي لوفيگارو هم به چاپ گزارش كامل خبرنگار اعزامي خبرگزاري فرانسه به ايران كه از شهر آزادشده‌ي حلبچه ديدن كرده، پرداخته است. در همين حال، روزنامه‌ي لوموند نيز گزارش خبرنگار خود در تهران را در صفحه‌ي اول منتشر كرده است. در گزارش خبرنگار اعزامي لوموند به تشويش خاطر اهالي تهران در خصوص حمله‌ي احتمالي شيميايي حكومت عراق به اين شهر تأكيد شده است.(32)
استفاده‌ي حكومت عراق از سلاح‌هاي شيميايي به‌ويژه پس از بمب‌باران حلبچه و هم‌كاري كردهاي عراقي با ايران در مطبوعات امروز پاريس بازتاب داشت. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، ‌روزنامه‌ي ليبراسيون بيش از 2 صفحه‌ي شماره‌ي امروز خود را هم‌راه با چاپ عكس‌هايي به جنگ شيميايي حكومت عراق؛ قدرت تخريبي اين سلاح و خطرهاي انتشار و گستردگي آن اختصاص داده است. اين روزنامه در مقاله‌ي خود آورده است: بمب‌باران‌هاي شيميايي ارتش عراق عليه مردم غير نظامي خود در ‌كردستان اين كشور، توجه افكار عمومي بين‌المللي را بار ديگر به سوي جنگ ايران و عراق ـ كه غربي‌ها ترجيح مي‌دهند آن را فراموش كنند ـ جلب كرده است. اين روزنامه در ادامه نوشته است: رژيم بعث بغداد علناً خود را عامل اين جنگ شيميايي كه هزاران نفر از اكراد را در كام مرگ ناگهاني و وحشتناك فروبرده، معرفي كرده و از پيش مسئوليت كشتارهاي احتمالي آتي را نيز در به‌كارگيري همين سلاح‌ها به عهده گرفته است. ليبراسيون با تأكيد بر اين موضوع كه اين اولين بار نيست كه عراق به سلاح شيميايي متوسل مي‌گردد، افزوده است: به نظر مي‌رسد هدف بغداد از اين بمب‌باران‌هاي شيميايي ايجاد ترس و وحشت براي خالي كردن روستاها و قصبات نواحي حساس از ساكنانش مي‌باشد. مردم اين نواحي حساس بدين سان به موج عظيم پناهندگان در شهرهايي كه تحت كنترل نيروهاي مسلح قرار دارد خواهند پيوست و سال‌ها نخواهند توانست به منازل خود بازگردند، زيرا گازهاي شيميايي به‌ويژه گاز خردل با نفوذ كامل در زمين، هرگونه زندگي را در اين سرزمين‌هاي سوخته ناممكن مي‌گرداند. روزنامه‌ي ليبراسيون در قسمت ديگري از مطلب خود درباره‌ي شيوه‌ي هم‌كاري معارضان عراقي با رزمندگان ايراني با اشاره به تغيير سياست و عملكرد گروه‌هاي كرد كه در مقاطع گوناگون سبب هم‌كاري آن‌ها با دولت‌هاي ايران و عراق شده، آورده است: سازمان‌هاي سياسي كرد كه در مناطق آزادشده‌ي كردستان عراق عملاً از يك قدرت محلي برخوردارند، اغلب اوقات با يك‌ديگر رقابت دارند و از سياست ظريف و مكارانه‌يي در اتحادهاي مقطعي با عراق و ايران پيروي مي‌كنند. بنابراين، در حال حاضر، بدرفتاري‌هاي رژيم بغداد با كردها موجب شده ‌آنان بيش از پيش به رژيم تهران پناه آورند. روزنامه‌ي ليبراسيون ضمن يادآوري تاريخچه‌ي مبارزات اكراد پيش از استقرار جمهوري اسلامي و اتحاد كنوني احزاب كرد با تهران و نيز تمايل ضمني ايران در برآوردن خواسته‌هاي كردها خاطرنشان مي‌كند هدف واقعي جمهوري اسلامي اين است كه حكومت متزلزل عراق را از راه كردستان آن كشور تهديد كند، اما رژيم بغداد نيز متوجه اين خطر و اهميت آن شده و از زماني كه اتحاديه‌ي ميهني كردستان ذخاير نفتي كركوك را تهديد كرده، سياست سرزمين سوخته را به گونه‌ي قابل ملاحظه‌يي در پيش گرفته است. اين روزنامه اضافه مي‌كند: اوضاع و احوال موجود چنان است كه گويي عراق با آگاهي از اين‌كه در كوهستان‌ها نمي‌توان دفاع كرد، ميدان را براي پيش‌مرگان كرد و متحدان ايراني آن‌ها آزاد گذاشته و همه‌ي توجه خود را معطوف دفاع از محور حساس و حياتي موصل ـ اربيل ـ كركوك كرده است، زيرا از اين منطقه روزانه يك ميليون و هشتصد هزار بشكه نفت از طريق خاك تركيه به سوي مديترانه صادر مي‌شود. در اين گزارش همچنين به مطلب درج‌شده در دو روزنامه‌ي لوفيگارو و لوموند اشاره‌ي مختصري شده و آمده است: روزنامه‌ي دست راستي لوفيگارو هم به چاپ گزارش كامل خبرنگار اعزامي خبرگزاري فرانسه به ايران كه از شهر آزادشده‌ي حلبچه ديدن كرده، پرداخته است. در همين حال، روزنامه‌ي لوموند نيز گزارش خبرنگار خود در تهران را در صفحه‌ي اول منتشر كرده است. در گزارش خبرنگار اعزامي لوموند به تشويش خاطر اهالي تهران در خصوص حمله‌ي احتمالي شيميايي حكومت عراق به اين شهر تأكيد شده است.(32)
410
==گزارش - 410==
خبرگزاري فرانسه در گزارشي به بررسي زندگي مردم تهران در دوره‌ي جنگ شهرها پرداخته و در عين حال وضعيت آن دسته از مردم مرفه را كه براي در امان ماندن از آسيب موشك‌ها به هتل‌هاي مستحكم پايتخت پناه مي‌برند، مدّ نظر قرار داده است. قسمت‌هايي از اين گزارش كه در آن بيش‌تر به جنبه‌هاي منفي جنگ شهرها و آثار اقتصادي آن اشاره شده، به شرح زير است:  
خبرگزاري فرانسه در گزارشي به بررسي زندگي مردم تهران در دوره‌ي جنگ شهرها پرداخته و در عين حال وضعيت آن دسته از مردم مرفه را كه براي در امان ماندن از آسيب موشك‌ها به هتل‌هاي مستحكم پايتخت پناه مي‌برند، مدّ نظر قرار داده است. قسمت‌هايي از اين گزارش كه در آن بيش‌تر به جنبه‌هاي منفي جنگ شهرها و آثار اقتصادي آن اشاره شده، به شرح زير است:  
در مركز تهران، هتل لاله (اينتركنتينانتال سابق) به طور ناگهاني از روز جمعه خالي شده و آن نشانه‌ي اين است كه از آتش‌بس سه روزه كه به سفر تورگوت اوزال نخست‌وزير تركيه به بغداد مربوط مي‌شود، استقبال گرديده و خيال تهراني‌ها كه به دليل محكم بودن ديوار هتل‌ها در مقايسه با خانه‌هاي سبك تهران به آن‌ها پناه برده بودند، راحت شده است. اين شهر بزرگ 10 ميليوني با وجود عزيمت‌هاي پر سر و صداي رزمندگان و بسيجي‌ها به جبهه‌ها؛ حضور مردان يونيفورم‌پوشيده در خيابان‌ها و عكس شهدا در روزنامه‌ها و همچنين تصاويري از ميادين نبرد كه از تلويزيون پخش مي‌شود، در نوعي بي‌خيالي به سر مي‌برد. تهران به رغم سر و صداهاي متعدد شهر و نيز صداي راديو كه در تمامي طول شب و روز روشن مي‌ماند، آموخته است كه مقاومت كند و به برنامه‌ريزي‌هاي خود ادامه دهد. در واقع، اين راديو است كه وضعيت قرمز براي بمب‌باران‌ها و وضعيت زرد براي حملات شيميايي را اعلام مي‌كند. از زمان استفاده‌ي عراق از سلاح‌هاي شيميايي در كردستان، مقامات، برنامه‌هاي آگاه‌سازي وسيعي را آغاز كرده‌اند و توصيه‌هاي لازم براي زنده ماندن از راديو و تلويزيون پخش مي‌شود. سفارش‌هاي ديگري نيز در همين خصوص در مقابل دانشگاه تهران ـ كه محل برگزاري نماز جمعه مي‌باشد ـ در پوسترهايي به ديوار نصب شده است. هنگامي كه وضعيت قرمز شود فقط دو دقيقه زمان براي اصابت موشك باقي مي‌ماند. موشك‌ها بر فراز آسمان شفاف تهران ـ كه قلل پربرف البرز آن را احاطه كرده است ـ گاهي نيز قابل رؤيت هستند. نگهبان هتل لاله تا چندين روز پيش مي‌گفت: متأسفم بالاتر از طبقه‌ي دهم چيزي نداريم. حتي با شبي 6500 ريال (100 دلار) نيز اتاق‌هاي طبقات تحتاني با هجوم مردم مواجه است، زيرا طبقات فوقاني در معرض موشك مي‌باشد. ديگران نيز كه امكانات رفاهي كم‌تري دارند، با پناه بردن به چندين پناهگاه كه در برخي چهارراه‌هاي پايتخت ساخته شده است، به گونه‌يي خود را در برابر حملات حفظ مي‌كنند. يك منبع پزشكي غربي اظهار كرد: جاده‌ها شكل و هواي هجرت به خود گرفته‌اند و هلال احمر با تدارك اردوگاه‌هاي بزرگي در دروازه‌هاي شهر به‌ويژه در طول جاده‌ي بزرگ‌راه كرج پذيراي ده‌ها هزار تن مي‌باشد. جنگ شهرها موقعيت خوبي نيز براي معاملات و غيره است، طوري كه يك ويلا در كنار درياي مازندران براي مدت 15 روز به 300 هزار ريال نزديك به 5000 هزار دلار اجاره داده مي‌شود و يك اتاق ساده بدون رفاه، اما در 40 كيلومتري تهران شبانه تا 7000 ريال اجاره داده شده است.(33)  
در مركز تهران، هتل لاله (اينتركنتينانتال سابق) به طور ناگهاني از روز جمعه خالي شده و آن نشانه‌ي اين است كه از آتش‌بس سه روزه كه به سفر تورگوت اوزال نخست‌وزير تركيه به بغداد مربوط مي‌شود، استقبال گرديده و خيال تهراني‌ها كه به دليل محكم بودن ديوار هتل‌ها در مقايسه با خانه‌هاي سبك تهران به آن‌ها پناه برده بودند، راحت شده است. اين شهر بزرگ 10 ميليوني با وجود عزيمت‌هاي پر سر و صداي رزمندگان و بسيجي‌ها به جبهه‌ها؛ حضور مردان يونيفورم‌پوشيده در خيابان‌ها و عكس شهدا در روزنامه‌ها و همچنين تصاويري از ميادين نبرد كه از تلويزيون پخش مي‌شود، در نوعي بي‌خيالي به سر مي‌برد. تهران به رغم سر و صداهاي متعدد شهر و نيز صداي راديو كه در تمامي طول شب و روز روشن مي‌ماند، آموخته است كه مقاومت كند و به برنامه‌ريزي‌هاي خود ادامه دهد. در واقع، اين راديو است كه وضعيت قرمز براي بمب‌باران‌ها و وضعيت زرد براي حملات شيميايي را اعلام مي‌كند. از زمان استفاده‌ي عراق از سلاح‌هاي شيميايي در كردستان، مقامات، برنامه‌هاي آگاه‌سازي وسيعي را آغاز كرده‌اند و توصيه‌هاي لازم براي زنده ماندن از راديو و تلويزيون پخش مي‌شود. سفارش‌هاي ديگري نيز در همين خصوص در مقابل دانشگاه تهران ـ كه محل برگزاري نماز جمعه مي‌باشد ـ در پوسترهايي به ديوار نصب شده است. هنگامي كه وضعيت قرمز شود فقط دو دقيقه زمان براي اصابت موشك باقي مي‌ماند. موشك‌ها بر فراز آسمان شفاف تهران ـ كه قلل پربرف البرز آن را احاطه كرده است ـ گاهي نيز قابل رؤيت هستند. نگهبان هتل لاله تا چندين روز پيش مي‌گفت: متأسفم بالاتر از طبقه‌ي دهم چيزي نداريم. حتي با شبي 6500 ريال (100 دلار) نيز اتاق‌هاي طبقات تحتاني با هجوم مردم مواجه است، زيرا طبقات فوقاني در معرض موشك مي‌باشد. ديگران نيز كه امكانات رفاهي كم‌تري دارند، با پناه بردن به چندين پناهگاه كه در برخي چهارراه‌هاي پايتخت ساخته شده است، به گونه‌يي خود را در برابر حملات حفظ مي‌كنند. يك منبع پزشكي غربي اظهار كرد: جاده‌ها شكل و هواي هجرت به خود گرفته‌اند و هلال احمر با تدارك اردوگاه‌هاي بزرگي در دروازه‌هاي شهر به‌ويژه در طول جاده‌ي بزرگ‌راه كرج پذيراي ده‌ها هزار تن مي‌باشد. جنگ شهرها موقعيت خوبي نيز براي معاملات و غيره است، طوري كه يك ويلا در كنار درياي مازندران براي مدت 15 روز به 300 هزار ريال نزديك به 5000 هزار دلار اجاره داده مي‌شود و يك اتاق ساده بدون رفاه، اما در 40 كيلومتري تهران شبانه تا 7000 ريال اجاره داده شده است.(33)  
411
==گزارش - 411==
ساير خبرهاي امروز عبارت‌اند از:
ساير خبرهاي امروز عبارت‌اند از:
1. توپ‌خانه‌ي ساحلي تيپ42 يونس(ع)، ساعت 14 امروز با هدايت آتش به كمك ديدبانان اين تيپ مستقر در بويه7، توپ‌خانه‌ي 130 ميلي‌متري روي اسكله‌هاي الاميه و البكر عراق در خليج فارس را هدف قرار داد. در اجراي اين عمليات آتش‌باري خسارت فراواني به اين دو سكو وارد شد. دود غليظي از انفجارهاي اين سكوها به مدت يك ساعت به هوا بلند مي‌شد.(34)
1. توپ‌خانه‌ي ساحلي تيپ42 يونس(ع)، ساعت 14 امروز با هدايت آتش به كمك ديدبانان اين تيپ مستقر در بويه7، توپ‌خانه‌ي 130 ميلي‌متري روي اسكله‌هاي الاميه و البكر عراق در خليج فارس را هدف قرار داد. در اجراي اين عمليات آتش‌باري خسارت فراواني به اين دو سكو وارد شد. دود غليظي از انفجارهاي اين سكوها به مدت يك ساعت به هوا بلند مي‌شد.(34)

نسخهٔ ‏۲۷ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۵۰

روزشمار جنگ سال 1367
1367.01.13
نام‌های دیگر سیزده فروردین
تاریخ شمسی 1367.01.13
تاریخ میلادی 2 آوريل 1988
تاریخ قمری 14 شعبان 1408



گزارش - 397

امروز آرامش نسبي در منطقه‌ي عملياتي والفجر10 و بيت‌المقدس4 برقرار است و رزمندگان سرگرم تحكيم خطوط دفاعي منطقه مي‌باشند. آتش توپ‌خانه روي عراقي‌ها مقابل خط دفاعي تيپ18 الغدير در منطقه‌ي بيت‌المقدس4 در ارتفاع شاخ شميران تمركز يافته و رزمندگان ساعت 6 صبح آتش مؤثري روي نيروها، ادوات زرهي و خودرويي دشمن در ارتفاعات شاخ برددكان، روستاي رزين، يال بين شاخ شميران و برددكان و جاده‌هاي مواصلاتي ارتش عراق در پشت ارتفاع برددكان و زيمنانكوه اجرا كردند، اما هنوز خط دفاعي در ارتفاع شاخ شميران استحكام مناسب را ندارد و استفاده از يگان‌هاي جديد براي تكميل اهداف تصرف‌شده در منطقه‌ي عملياتي بيت‌المقدس4 همچنان ضروري مي‌نمايد.(1) هواپيماهاي عراقي هم امروز در چند نوبت به بمب‌باران مواضع رزمندگان در منطقه‌ي عمومي حلبچه پرداختند و در مواردي نيز از بمب‌هاي شيميايي استفاده كردند. علاوه بر اين، تلاش واحدهاي مهندسي ارتش عراق براي تخريب ساختمان‌هاي شهر سيدصادق ادامه دارد. از زمان استقرار رزمندگان روي ارتفاعات شرق اين شهر، ارتش عراق منفجر كردن ساختمان‌هاي شهر را آغاز كرده و گرد و غبار برخاسته از انفجارهاي متعدد آسمان منطقه را پوشانده است.(2) ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي در اطلاعيه‌ي شماره 3160 اعلام كرد خلبانان نيروي هوايي ارتش ساعت 6:20 صبح امروز با چند فروند جنگنده بمب‌افكن، پادگان نظامي شانه‌دري در شمال شهر سيدصادق و در ساعت‌هاي 7:40، 9:10 و 11:20 محل تجمع نيروها، استحكامات و ادوات زرهي دشمن را در منطقه‌ي عملياتي العماره بمب‌باران كردند.(3)

گزارش - 398

با هدف كنترل و مديريت اموال مردم شهرهاي عراقي در منطقه‌ي عملياتي حلبچه، امروز محمدرضا شباني فرمانده سپاه چهارم بعثت باختران (كرمانشاه) به همه‌ي پايگاه‌ها و يگان‌هاي تابعه‌ي اين سپاه اين دستور را ابلاغ كرد: پيرو اعلام نظر فرماندهي كل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي و در پي استفتا از مراجع معظم تقليد در مورد چگونگي استفاده از امكانات مردمي، دولتي و نظامي منطقه‌ي عملياتي، اعلام مي‌گردد وسايل مردمي دولتي به‌خصوص خودرو به هيچ عنوان مجوز استفاده براي هيچ مقام و فردي نداشته، چنانچه وسايل به عقبه‌ي يگان‌ها و پايگاه‌ها آورده شده، سريعاً ليست وسايل را تهيه و به اين سپاه اعلام كنيد. حفاظت اطلاعات سپاه چهارم موظف به تحويل گرفتن و انتقال وسايل افراد اسيرشده به فرمانداري نظامي حلبچه مي‌باشد. البته، در اين ميان، وسايل و تجهيزات نظامي مستثني شده‌اند كه مقرر شد يگان‌ها ليست اين وسايل را به سپاه چهارم بعثت ارسال كنند.(4) علاوه بر اين، سپاه پاسداران به مردم حلبچه كمك مي‌كند كه آن‌ها بتوانند انتقال بخشي از اموال خود را به اردوگاه‌هاي داخل ايران و ساير مناطق مورد نظر آوارگان در استان سليمانيه منتقل كنند. مديريت اين كار به عهده‌ي تيپ75 ظفر به نمايندگي از قرارگاه رمضان گذاشته شد. مردم با حضور در منطقه و شناسايي اموال خود، براي انتقال آن به وسيله‌ي كاميون‌هايي كه در اختيار آنان قرار مي‌گيرد از نمايندگان تيپ ظفر حواله گرفته، اموال خود را منتقل مي‌كنند. بعد از ظهر امروز نيز مهدي ‌هاشمي رفسنجاني كه با مسئول ستاد لشكر10 سيدالشهدا(ع) به قرارگاه آمده است، در تماس با آقاي ‌هاشمي رفسنجاني در تهران اعلام كرد كه رزمندگان دو انبار لوازم يدكي تويوتا در حلبچه يافته‌اند، آيا اجازه‌ي استفاده از آن را دارند يا نه؟ كه آقاي‌ هاشمي رفسنجاني دستور داد اقلام موجود در اين انبارها ليست‌برداري و استفاده شود.** (5)

گزارش - 399

فعاليت‌ها و تحركات نظامي ارتش عراق در جبهه‌هاي جنوب به‌ويژه در منطقه‌ي فاو نسبت به روزهاي قبل افزايش چشمگيري يافته است. به گزارش ديدبان‌هاي توپ‌خانه، حجم تردد خودروهاي نظامي عراق در جاده‌ي فاو ـ بصره زياد شده و در اين ميان چندين قبضه توپ نيز به سمت فاو منتقل شده است. تحرك عراق در منطقه‌ي عمومي شرق بصره در محدوده‌ي منطقه عملياتي كربلاي5 نيز زياد بوده، اما برخي فعاليت‌ها مانند فعاليت زرهي و توپ‌خانه عادي گزارش شده است.(6) در تحليل سپاه ششم امام صادق(ع) (خوزستان) دليل جا به جايي موتوري دشمن كه شامل ستون‌كشي‌هاي متعدد از شمال به جنوب بوده، تعويض يگان‌هاي ضربه‌خورده در عمليات والفجر10 و آوردن آن‌ها به مناطق جنوبي با هدف بازسازي عنوان شده است.(7) از اخبار مهم درباره‌ي تصميم عراق براي اجراي عمليات در يكي از جبهه‌هاي جنوب، انتشار خلاصه‌ي بازجويي از افسران ارشد عراقي است كه در عمليات والفجر10 اسير شده‌اند. در اين گزارش به‌صراحت بيان شده كه عراق درصدد به دست آوردن فرصت براي حمله به فاو است. اين بخش از سخنان افسران عراقي كه امروز تهيه شده اين گونه است: عراق در حال حاضر در اين موقعيتي كه پيش آمده قصد اجراي عمليات جهت اشغال مناطق ايران را ندارد و فقط در نظر دارد در اولين مرحله مناطق اشغالي عراق از جمله منطقه‌ي فاو و كربلاي5 (شلمچه) را آزاد كند. همچنين منطقه‌ي حلبچه را كه اخيراً به اين مناطق اضافه شده است و منطقه‌ي ماووت را كه در مرحله‌ي سوم قرار دارد. در اين صورت، اگر نيروهاي اسلام در فاو قوي باشند و در منطقه حلبچه عمليات ادامه يابد، بعيد است كه عراق به فاو حمله كند، زيرا در منطقه‌ي حلبچه متحمل خسارات سنگيني شده است. البته، عراق در منطقه‌ي فاو منتظر فرصت مناسبي است كه بتواند آن را پس بگيرد، ولي تكرار تجربه‌ي استراتژي دفاع متحرك بي‌نتيجه مي‌باشد، زيرا اگر قرار است نيرويي براي اجراي اين استراتژي به كار گرفته شود بايد از آن، جهت تصرف مناطق اشغالي استفاده شود.(8) علاوه بر اين، قرارگاه رمضان نيز از اقدام ارتش عراق در جمع‌آوري حدود چهل هزار نيروي جاش از استان‌هاي اربيل، سليمانيه و عماديه براي بازپس‌گيري منطقه‌ي حلبچه خبر مي‌دهد.(9) احتمال حمله‌ي ارتش عراق به حلبچه تا حدي جدي انگاشته مي‌شود كه لشكر28 كردستان در هشداري به فرمانده سپاه ناحيه‌ي كردستان اعلام مي‌كند: ارتش بعث با جمع‌آوري تيپ‌هاي كماندويي سپاه‌هاي 1، 2، 4، 5 و 7 و يك تيپ از لشكر گارد جمهوري قصد بازپس‌گيري مناطق از دست داده‌ي خود در عمليات پيروز والفجر10 را دارد و قرار است در اين عمليات از مواد شيميايي از نوع گاز خردل و سيانور عليه نيروهاي اسلام استفاده كند. ضمناً فرماندهي اين پاتك به عهده‌ي عدنان خيرالله وزير دفاع و سپهبد ماهر عبدالرشيد فرمانده سپاه هفتم خواهد بود.(10)

گزارش - 400

ستاد كل نيروهاي مسلح عراق در اطلاعيه‌يي اعلام كرد نيروهاي نظامي اين كشور در عملياتي به نام "انفال2" منطقه‌ي قره‌داغ را از كنترل معارضان كرد عراقي خارج كرده‌اند. به گزارش خبرگزاري عراق، در اطلاعيه‌ي نظامي 3109 ارتش عراق اعلام شده است كه نيروهاي اين كشور به فرماندهي سرلشكر ستاد ضياء خليل زكي و نيروهاي اسامه بن زيد و نيروهاي يكم ملي و نيروي امنيت سليمانيه و يگان‌هاي دفاع ملي، روستاها و ارتفاعات منطقه‌ي قره‌داغ را به طور كامل پاك‌سازي كرده‌اند و تعدادي از معارضان را به اسارت گرفته‌اند.(11) در پي اعلام اين خبر، خبرگزاري عراق و راديو بغداد در خبرهاي ديگري مدعي شدند مردم استان اربيل و احمد القادر النقشبندي رئيس مجلس قانون‌گذاري منطقه‌ي خودمختار كردستان اجراي موفق عمليات انفال2 را به صدام حسين تبريك گفتند.(12) خبرگزاري عراق همچنين اعلام كرد: مردم استان سليمانيه نيز به اين مناسبت در شهر سليمانيه راه‌پيمايي برگزار كردند و براي صدام حسين پيام تبريك فرستادند.(13) اما فرماندهي قرارگاه رمضان درباره‌ي آخرين وضعيت منطقه‌ي قره‌داغ اعلام كرد: بر اساس خبرهاي رسيده از تيپ75 ظفر در منطقه‌ي قره‌داغ، 10 روز است كه درگيري ادامه دارد و منطقه‌ي شاخه‌زرده، ‌دست آنان مي‌باشد؛ روستاي سوسنان و بلي‌كجار سقوط كرده است و هيچ ‌گونه كمكي به محور نمي‌شود. همچنين طبق اخبار دريافت‌شده، قرارگاه تاكتيكي اين تيپ در جعفران مي‌باشد و توپ‌‌ها به اهداف نمي‌رسد، يگان هوايي هم به دست ما نمي‌باشد. اهالي روستاهاي منطقه يا شهيد شده‌اند يا مجروح. عده‌يي نيز از منطقه گريخته‌اند و فعلاً ما در جست و جوي يك راه نفوذ مي‌باشيم.(14)

گزارش - 401

در بمب‌باران امروز چند روستاي مناطق مرزي ايران به وسيله‌ي هواپيماهاي عراقي، 13 نفر مجروح شدند و خساراتي نيز به بار آمد. از جمله روستاي گلال از توابع پاوه هدف اصابت 2 بمب قرار گرفت كه بر اثر آن 12 نفر از اهالي كه چند كودك در بين آن‌ها هستند، مجروح شدند.(15) هواپيماهاي عراقي همچنين 4 راكت كه دو عدد آن شيميايي بود، به روستاي قلعه‌جي مريوان پرتاب كردند كه مجروح شدن يك نفر را در پي داشت. اقدام به‌موقع عوامل پدافند ش.م.ه. در كنترل آثار بمب‌هاي شيميايي مؤثر بود.(16) هواپيماهاي عراقي عصر امروز نيز به جزيره‌ي لاوان در خليج فارس حمله كردند كه با پدافند مستقر در اين منطقه مواجه شدند و بمب‌هاي خود را در آب‌هاي چند مايلي سكوي نفتي سلمان رها كرده، متواري شدند.(17)

گزارش - 402

امروز دو نامه در خصوص‌ شيوه‌ي توزيع تجهيزات مقابله با حملات شيميايي دشمن و هماهنگي براي مهيا كردن مكان‌هاي مناسب به عنوان نقاهتگاه و تجهيز كردن آن‌ها، به استان‌هاي در معرض حمله‌ي عراق و وزارت‌خانه‌ها ابلاغ شد. در اولين نامه‌ي كميته‌ي ش.م.ه. كه با امضاي قائم‌مقام معاونت امور دفاعي نخست‌وزير به 12 استان كردستان، باختران، خوزستان، همدان، مركزي، ايلام، لرستان، تهران، زنجان، آذربايجان شرقي و غربي و كهكيلويه و بويراحمد ارسال شده، اولويت‌هاي توزيع تجهيزات ارسالي از تهران براي مقابله با حملات شيميايي عراق به مناطق مسكوني استان‌ها تعيين شده است. در قسمتي از اين ابلاغيه آمده است: بعضي از ستادهاي كنترل و رويدادهاي ش.م.ه. استان، تجهيزات واصله را به بخش‌ها و شهرهاي كوچك توزيع مي‌كنند. دستور فرماييد ضمن جمع‌آوري اين گونه تجهيزات با توجه به كمبود آن‌ها اولويت تجهيز كردن به قرار زير انجام شود: 1. مراكز استان‌ها 2. شهرهاي عقبه‌ي منطقه‌ي عملياتي رزمندگان. 3. ميزان جمعيت شهرها. 4. تعداد حملات دشمن به شهرها. 5. شهرهاي بزرگي كه در مجاورت آن‌ها تأسيسات صنعتي قرار دارند. 6. شهرهايي كه در معرض تهديد عراق قرار مي‌گيرند. 7. موارد خاصي كه با نظر استاندار تعيين مي‌شود.(18) در نامه‌ي بعدي كه با امضاي حميد ميرزاده معاون اجرايي نخست‌وزير و سرپرست ستاد پشتيباني و هماهنگي امور اجرايي مناطق بمب‌باران‌شده به همه‌ي وزارت‌خانه‌ها، بنياد شهيد، بنياد مستضعفان و سازمان تربيت بدني ابلاغ گرديد، برادر علي‌پور مسئول ستاد تجهيزات نقاهتگاه‌ها معرفي گرديد و موظف به مهيا كردن مكان‌هاي مناسب براي نقاهتگاه و تجهيز آن‌ها با هم‌كاري مؤسسات و شركت‌هاي وابسته به هلال احمر جمهوري اسلامي ايران شد.(19)

گزارش - 403

پيام ميرحسين موسوي نخست‌وزير ايران، امروز تسليم نخست‌وزير كويت و امير قطر شد. به گزارش خبرگزاري فرانسه، خبرگزاري كويت ـ كه اين خبر را منتشر ساخته ـ بدون اشاره‌يي به محتواي پيام اعلام كرده: اين پيام را حسين فاروقي كاردار سفارت ايران در كويت تسليم عبداللطيف عبدالرحمن رئيس دفتر ولي‌عهد كويت كرده است. وزارت دفاع كويت روز چهارشنبه اعلام كرد: 3 قايق تندرو ايراني به سوي مواضع كويت در جزيره‌ي بوبيان شليك كرده‌اند و در ادامه افزود كه واحدهايي از نيروهاي كويتي به اين تيراندازي‌ها پاسخ گفته‌اند. در اين تيراندازي‌ها، 2 نظامي كويتي مجروح شده‌اند. كمال خرازي رئيس ستاد تبليغات جنگ ايران، اين ادعا را تكذيب و اظهار عقيده كرده است كه اين توطئه‌يي تازه از سوي كويت است.(20) خبرگزاري كويت در خبر ديگري اعلام كرد: در دوحه گزارش شده كه امير قطر نامه‌يي از ميرحسين موسوي نخست‌وزير ايران دريافت كرده است. خبرگزاري قطر اعلام كرد: اين نامه‌ي دست‌نويس توسط سفير ايران در دوحه تسليم معاون وزير خارجه‌ي قطر شد. مطلبي در مورد مفاد اين پيام گفته نشده است.(21)

گزارش - 404

نماينده‌ي ‌ايران در سازمان ملل متحد از دبيركل اين سازمان خواست تا حكومت عراق را براي قطع حمله به مناطق مسكوني و شهرهاي ايران تحت فشار قرار دهد. اين پيشنهاد در پي طرح آتش‌بس سه روزه‌ي عراق و قطع حمله به شهرها در مدت اقامت نخست‌وزير تركيه در بغداد، تسليم دكوئيار شد. پس از اين اقدام نماينده‌ي ايران، دبيركل سازمان ملل با انتشار اعلاميه‌يي از ايران و عراق خواست تا حملات خود را به مناطق مسكوني قطع كنند. وي در پيشنهاد خود خودداري از حمله به مناطق مسكوني را اقدامي در جهت تداوم فعاليت‌هاي ديپلماتيك به منظور پايان دادن به جنگ 8 ساله‌ي ايران و عراق توصيف كرد.(22) در همين حال، به گزارش خبرگزاري رويتر، سلطان قابوس پادشاه عمان نيز در مصاحبه با روزنامه‌ي مصري الاهرام خواستار پايان جنگ شهرها شد. وي از رهبران امريكا و شوروي خواست تا در ملاقات قريب‌الوقوع خود در مسكو، جنگ خليج فارس را به بحث بگذارند و آن را پايان دهند. سلطان قابوس از رهبران عرب خواست كه دو ابرقدرت را متقاعد كنند تا اين موضوع را در اولويت قرار دهند.(23)

گزارش - 405

تورگوت اوزال نخست‌وزير تركيه در دومين روز اقامتش در بغداد امروز با صدام حسين ديدار كرد و با وي درباره‌ي موضوعات مختلفي از جمله جنگ ايران و عراق به گفت ‌و گو پرداخت. به گزارش خبرگزاري آناتولي، مذاكرات نخست‌وزير تركيه در عراق بيش‌تر معطوف به موضوعات مورد علاقه‌ي طرفين بوده است و آقاي اوزال هيچ‌ ‌گونه پيشنهادي در خصوص پايان دادن به جنگ ايران و عراق مطرح نكرده است. نماينده‌ي راديو بي‌بي‌سي نيز درباره‌ي اين ديدار گفت: پس از ديدار نخست‌وزير تركيه با صدام حسين ـ كه يك ساعت و 20 دقيقه طول كشيد ـ يك مقام رسمي تركيه گفت آقاي اوزال ديدگاه‌هاي خود را در مورد جنگ به اطلاع صدام حسين رسانده است، ولي پيشنهاد خاصي درباره‌ي صلح نداده است. مقامات تركيه به نقل از صدام حسين مي‌گويند: عراق از تمام تلاش‌هاي بين‌المللي براي خاتمه‌ي جنگ حمايت مي‌كند. نخست‌وزير تركيه با آقاي طه رمضان معاون اول نخست‌وزير عراق نيز ديدار كرده و جهت اطلاع وي گفته است كه به رغم آماده‌باش نيروهاي تركيه به دنبال تجاوز اخير به حريم هوايي اين كشور، آسمان تركيه براي عبور همه‌ي هواپيماها باز است. عراق و تركيه همچنين درباره‌ي انجام دادن مطالعاتي براي وصل كردن راه‌آهن عراق به شبكه‌ي راه‌آهن تركيه موافقت كرده‌اند و علاوه بر اين، توافق شده است كه ظرفيت لوله‌هاي حمل و نقل عراق به تركيه با نصب تعداد بيش‌تر تلمبه افزايش يابد.(24) خبرگزاري عراق نيز با اعلام خبر اين ملاقات اعلام كرد: ديدگاه‌هاي صدام حسين در خصوص ضرورت پايان دادن به جنگ با رضايت‌ طرفين و بر اساس عدالت به گونه‌يي كه حقوق عراق و ايران طبق قوانين بين‌المللي تأمين گردد، با نظرهاي تورگوت اوزال مطابقت دارد.(25)

گزارش - 406

يك افسر خلبان عراقي كه پس از سرنگوني هواپيمايش در منطقه‌ي حلبچه به اسارت رزمندگان درآمده بود، اعتراف كرد كه حكومت عراق آنان را به‌شدت از خشونت نيروهاي جمهوري اسلامي ترسانده است و ارتش عراق به دليل ناتواني براي رويارويي در صحنه‌ي نبرد، از سلاح‌هاي شيميايي استفاده مي‌كند. اسدالله احمدي راوي قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) سپاه پاسداران، در مورد سخنان اين خلبان هواپيماي سوخوي22 ـ كه وي را به قرارگاه مركزي سپاه در حلبچه آورده بودند ـ نوشته است: اين خلبان 25 سال دارد و به‌شدت ترسيده است. پس از اين‌كه با وي به ملايمت صحبت شد و از او با چاي و ميوه پذيرايي كردند، در پاسخ به سؤالاتي درباره‌ي آنچه كه در عراق به‌خصوص ارتش اين كشور شايع است، گفت: من شنيدم پاسداران (امام) خميني به زن و بچه‌ي مردم حلبچه تجاوز كرده و به زن فرماندار حلبچه در جلوي چشمانش تجاوز كرده‌اند. وي سپس در مورد شايعات موجود در مورد رفتار جمهوري اسلامي با اسرا گفت: فيلمي را نشان ما دادند كه در آن اسير عراقي را به ماشين بسته و با ماشين دست وي را جدا كرده‌اند و... خلبان مذكور با وجودي كه ملايمت برادران را مي‌ديد، هنوز وحشت داشت و مضطرب بود، به گونه‌يي كه هر وقت برادر فروزنده مي‌گفت وي را ببريد، به اضطراب وي افزوده مي‌شد و مي‌گفت ديگر سؤالي نداريد؟ با تأكيد برادر فروزنده مترجم به وي اطمينان داد كه از هيچ چيز نترسد و سعي كند تا در مدت اسارت خود در ايران با اسلام و اعتقادات اسلامي بيش‌تر آشنا بشود تا در آينده‌ي عراق سهيم بوده، اشتباهات گذشته را جبران كند. خلبان با وجود اين‌كه مي‌گفت شايعاتي را درباره‌ي برخورد جمهوري اسلامي ايران به‌خصوص پاسداران با اسرا شنيده است، رفتار برادران را كاملاً عكس آنچه شنيده بود، مي‌بيند، ولي همچنان مضطرب است. او درباره‌ي شايعات موجود در عراق اضافه كرد: به ما گفته‌اند اسرا را وقتي كه به تهران مي‌برند، به آن‌ها نصف نان به عنوان غذا و قرص‌هاي مسهل مي‌دهند تا اسير بر اثر آن بي‌رمق و بي‌جان ‌شود. برادران سپس وي را به حلبچه بردند. در حلبچه پيرمردي كه چندين نفر از اعضاي خانواده‌اش بر اثر بمب‌باران شيميايي به شهادت رسيده بودند، با خلبان مذكور به‌گرمي صحبت كرد و به او گفت: تو جواني، سعي كن ديگر اشتباهات گذشته‌ات را تكرار نكني. 6، 7 نفر از اعضاي خانواده‌ي من بر اثر بمب‌باران‌هاي عراق شهيد شده‌اند.(26) همچنين به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، اين افسر خلبان در گفت ‌و گو با خبرنگاران اعتراف كرد كه حكومت عراق به دليل ناتوان در رويارويي با سپاهيان ايران از سلاح‌هاي شيميايي استفاده مي‌كند. وي كه خود به‌دفعات در مناطق عملياتي بصره و هويزه رزمندگان اسلام را هدف حملات شيميايي قرار داده بود، در جمع نمايندگان رسانه‌هاي داخلي و خارجي، به انتقاد از اقدام عراق در بمب‌باران شهر حلبچه كه به شهادت يا مجروح شدن تعداد كثيري از مسلمانان كرد عراقي انجاميده، پرداخت و اين گونه عمليات‌ها را غير انساني دانست. سرگرد احمد شاكر خلبان هواپيماي سوخوي22 عراقي افزود: من در محور عملياتي شهر حلبچه قصد حمله به ستون نظامي نيروهاي ايراني را داشتم كه هواپيماي من هدف اصابت موشك‌هاي زمين به هواي نيروهاي ايراني قرار گرفت. وي در مورد استفاده‌ي عراق از سلاح‌هاي شيميايي در مناطق گوناگون عملياتي گفت: وقتي كه نيروهاي ايراني به عراقي‌ها حمله مي‌كنند، حكومت بغداد به دليل ناتواني و رويارو نشدن با آنان، بلافاصله از سلاح‌هاي شيميايي استفاده مي‌كند كه ما از روي اجبار و برابر دستور، موظف به اجراي آن هستيم. وي در اين باره اضافه كرد: مسئولان نظامي عراق بمب‌هاي شيميايي را كه به ظاهر هيچ گونه تفاوتي با بمب‌هاي معمولي ندارد و وزن هر كدام از آن‌ها نزديك به 200 كيلوگرم مي‌رسد، توسط افراد سرويس‌هاي اطلاعاتي خود ـ كه از لباس‌هاي معمولي و عادي استفاده مي‌كنند ـ از پايگاه‌هاي بلد و كركوك عراق، در جاي مخصوص هواپيما نصب مي‌كنند و سپس به خلبانان دستور مي‌دهند آن‌ها را بر سر مردم كرد عراق و مردم ايران فروبريزند.(27) روزنامه‌ي امريكايي كريستين ساينس مانيتور چاپ امريكا، به نقل از اين خلبان نوشته است: سرگرد نيروي هوايي عراق به نام احمد شاكر از خلبانان اسكادران 24 هوايي، از تصاوير ويديويي كه نشان مي‌داد اهالي كُرد حلبچه هنگام ورود نيروهاي ايراني در شهر بوده‌اند، شگفت زده شد. وي مي‌گويد: نيروهاي عراق گه‌گاه و در مواقعي كه خطر شكستن خطوط دفاعي عراق وجود داشت از سلاح‌هاي شيميايي استفاده كرده‌اند. وي در يك مصاحبه‌ي مطبوعاتي به خبرنگاران گفت كه در اواسط مارس 1987 ميلادي، 20 تا 25 هواپيماي عراقي حامل بمب‌هاي ويژه در حملات شيميايي به حلبچه و اطراف آن شركت داشته‌اند. او شركت در بمب‌باران‌هاي حلبچه را انكار كرد، اما گفت كه در بمب‌باران‌هاي شيميايي مناطق باتلاقي اطراف بصره در سال 1983 شركت داشته است. سرگرد عراقي به خبرنگاران گفت عراق دو نوع سلاح شيميايي در اختيار دارد: يكي از اين سلاح‌ها بسيار خطرناك و ديگري كم‌خطرتر است. مقامات ايراني مي‌گويند اشاره‌ي سرگرد شاكر به بمب‌هاي سيانور و گاز خردل است كه اولي در 20 ثانيه قربانيان را به هلاكت مي‌رساند و دومي با تأني بيش‌تر عمل مي‌كند و تا 20 دقيقه در فضا باقي مي‌ماند.(28)

گزارش - 407

چند تن از كارشناسان اسرائيلي در ميزگرد مركز مطالعات استراتژيك دانشگاه تل‌آويو، موضوع جنگ ايران و عراق؛ دلايل استفاده‌ي حكومت بغداد از سلاح‌هاي شيميايي و تأثير جنگ شهرها را در سرنوشت جنگ بررسي كردند. بخش انگليسي راديو صداي اسرائيل قسمت‌هايي از اظهار نظرهاي مطرح‌شده در اين نشست را پخش كرد. بر اساس اين گزارش، دكتر انافيا بارعام استاد دانشگاه‌ هايفا مي‌گويد: صدام حسين رئيس‌جمهوري عراق، به اين دليل از سلاح‌هاي شيميايي استفاده كرده تا پيام دوگانه‌يي را به ايرانيان و كردهاي شورشي عراق گوشزد كند. وي مي‌گويد: اين حملات در اراضي عراق انجام شده است و هرگاه كه ايراني‌ها به موفقيتي در اراضي عراق دست يافته و بخش‌هاي بسيار مهم و استراتژيك را در عمق خاك اين كشور به تصرف درآورده‌اند، عراقي‌ها عليه نيروهاي ايراني از سلاح‌هاي شيميايي استفاده كرده‌اند. اين تسليحات هم‌اكنون نه‌تنها عليه سربازان ايراني، بلكه همچنين عليه اهالي كرد خود آن كشور نيز به كار گرفته شده است. بنابراين، پيام عراق به ايراني‌ها دادن علائمي مبني بر اين امر است كه در صورتي كه به سد بسيار استراتژيك آن كشور در سواحل شمالي رودخانه‌ي دياله نزديك‌تر شوند، عراقي‌ها احتمالاً عليه شهرهاي ايران از موشك‌هايي كه مجهز به كلاهك‌هاي شيميايي مي‌باشند استفاده خواهند كرد. دومين پيام صدام حسين به اقليت كرد عراق مي‌باشد. مي‌دانيم كه عراق از سه قوم كرد، عرب‌هاي سني و عرب‌هاي شيعه تشكيل شده است. حكومت اين كشور اساساً از اعراب سني تشكيل شده است و كردها و اعراب شيعه با آن‌ها به مخالفت مي‌پردازند. حمله‌ي شيميايي به حلبچه اعلام خطري به اهالي كشورش مي‌باشد كه اگر هر كس بخواهد از جامعه‌ي اصلي عراق جدا گردد با چنين عقوبتي مواجه خواهد گرديد. بنابراين، اين علامتي به مردم خود آن كشور است كه در مخالفت نكوشند و براي كمك به (امام) خميني تلاش ننمايند، زيرا جان خود را در اين راه از دست خواهند داد. در ادامه‌ي گزارش راديو اسرائيل آمده: دكتر داويد مناشري يك كارشناس ايراني و استاد دانشگاه تل‌آويو هم در اين ميزگرد مي‌گويد: حملات موشكي عراق موجب ايجاد وحشت در تهران شده است. مردم تهران وحشت‌زده شده و در حالي كه از همه‌ي امور خشمگين مي‌باشند، از شهر تهران مي‌گريزند. آنان اين حملات را بسيار جدي مي‌گيرند و من فكر مي‌كنم اگر عراقي‌ها قادر باشند به حملات خود به اهداف غير نظامي در تهران ادامه دهند، ممكن است ايراني‌ها نظر خود را در خصوص ادامه‌ي جنگ تغيير دهند و به اين ترتيب مي‌توانند با اين حملات روي مردم تأثير بگذارند، اما من ترديد دارم كه اين حملات تأثيري در حكومت و شخص (امام) خميني داشته باشد. شخص ديگر سرتيپ اهرم ابرون است كه پيامد حملات شيميايي و موشكي را بررسي كرده و مي‌گويد: در حالي كه فقط عراق از سلاح‌هاي شيميايي استفاده كرده، ايران هنوز توانايي خود را در اين رشته‌ي تسليحاتي توسعه نداده است. ابرون مي‌افزايد: ارتش عراق براي جبران شكست‌هاي نظامي خود از سلاح‌هاي شيميايي استفاده مي‌كند. وي معتقد است اين سلاح‌ها موجب پيروزي در جنگ نمي‌شوند، ولي مسلماً جلو تهاجمات را گرفته، تلفات سنگيني وارد مي‌آورند و تا كنون جامعه‌ي جهاني با محكوم نكردن اين اقدامات به استفاده از اين سلاح‌ها مشروعيت بخشيده است. وي اضافه مي‌كند كه عراق در حال حاضر مشغول كار گذاشتن كلاهك‌هاي شيميايي روي موشك‌هاي اسكاد خود مي‌باشد.(29)

گزارش - 408

شيرين ‌هانتر معاون بخش خاورميانه در مركز مطالعات استراتژيك و بين‌المللي واشنگتن، موضع امريكا و نقش شوروي را در جنگ ايران و عراق بررسي كرده و معتقد است در حالي كه سياست تنفر از ايران در امريكا راه پايان دادن به جنگ را سد كرده است، شوروي به عنوان تأمين‌كننده‌ي اصلي سلاح‌هاي مورد نياز عراق، از نفوذ خود فقط براي رسيدن به اهدافش استفاده مي‌كند.‌ هانتر از مقامات امريكايي مي‌خواهد كه سياست خود را در برابر ايران اصلاح كنند. به گزارش راديو امريكا، خانم هانتر در مقاله‌يي در روزنامه‌ي لوس‌آنجلس با اشاره به استفاده‌ي عراق از سلاح‌هاي شيميايي در حلبچه كه اين بار با واكنش شديد رسانه‌هاي جمعي غرب به‌ويژه در اروپا مواجه شده، درباره‌ي موضع امريكا در اين ‌باره مي‌نويسد: امريكا به طور رسمي حملات شيميايي را تقبيح كرده، ولي با گفتن اين كه احتمالاً ايران نيز به استفاده از اين گونه جنگ‌افزارها پرداخته، از شدت انتقاد عراق كاسته است. بي‌ميلي امريكا به محكوم كردن عراق براي استفاده از جنگ‌افزارهاي شيميايي نشان‌دهنده‌ي سياست كلي امريكا درباره‌ي جنگ ايران و عراق است. امريكا با متجاوز شناختن عراق در سازمان ملل متحد يا هر مجمع بين‌المللي ديگر ـ حتي اگر اين امر به پايان جنگ در خليج فارس كمك كند ـ مخالفت مي‌ورزد، زيرا نظر امريكا بر اين است كه متجاوز شناختن عراق ممكن است به سرنگون شدن حكومت آن كشور بينجامد و در نتيجه ايران موفقيتي كسب خواهد كرد كه در ميدان نبرد توان دست‌يابي به آن را نداشته است. به گفته‌ي خانم ‌هانتر، عامل مهم‌تر از اين سياست امريكا، تنفر شديد و گسترده از حكومت ايران در ايالات متحده‌ي امريكا است. دولت امريكا با توجه به افكار عمومي در اين كشور نمي‌تواند سياستي منصفانه در برابر ايران پيش گيرد يا هنگام داوري در مناقشه‌ي ايران و عراق بي‌طرف باشد. اين گونه احساسات مردمي از بازشناختن اين واقعيت جلوگيري مي‌كند كه امريكا با در نظر گرفتن مصالح خود بايد با ايران و جنگ خليج فارس واقع‌بينانه رو به رو شود. امريكا همچنين بايد اقدامات لازم را براي فرونشاندن جنگ انجام دهد؛ از جمله براي پايان بخشيدن به جنگ نفت‌كش‌ها تلاش كند يا به توافق براي برقراري يك آتش‌بس غير رسمي به گونه‌يي كه ايران پيشنهاد كرده است، رضايت بدهد. در ايران نيز بسياري از جمله در سطح بالاي رهبري براي رسيدن به تفاهم با امريكا تلاش مي‌كنند. اين امر از اقدام‌ هاشمي رفسنجاني به سپاس‌گزاري از امريكا به دليل انتقاد از عراق براي استفاده از جنگ‌افزارهاي شيميايي به‌خوبي پيداست. منافع امريكا در خليج فارس بيش از آنست كه اجازه دهد ناخشنودي از حكومت ايران سياست اين كشور را تعيين كند.(30) شيرين ‌هانتر همچنين در گفت ‌و گويي با خبرنگار راديو امريكا كه گزارش آن در اخبار 21:30 امشب پخش شد، درباره‌ي نقش شوروي در جنگ مطالبي را مطرح كرد. در قسمتي از گزارش راديو امريكا در اين باره آمده است: اتحاد شوروي همچنان تأمين‌كننده‌ي اصلي اسلحه‌ي عراق است و برخي موشك‌هاي عراقي كه در جنگ شهرها از آن‌ها استفاده شده، ساخت شوروي بوده است. شوروي سعي كرده است از نفوذ خود در جنگ ايران و عراق براي رسيدن به هدف‌هاي خود به‌ويژه براي نزديكي با ايران استفاده كند. برقراري تحريم كامل فروش اسلحه و ارسال ملزومات جنگي به طرف‌هاي درگير به ابزاري قدرتمند براي نفوذ مسكو تبديل شده و به نظر من مقامات شوروي به اين آساني اين وسيله را از دست نخواهند داد مگر آن‌كه متقاعد شوند به هدف‌هاي خود در منطقه خواهند رسيد. به گفته‌ي هانتر، اگر شوروي از افغانستان خارج شود و يك دولت بي‌طرف در كابل سر كار بيايد، روابط شوروي و ايران احتمالاً بهبود خواهد يافت. وي مي‌گويد: به نظر من شوروي به اندازه‌ي كافي در جمهوري آسيايي خود با مشكل مواجه است و ما به‌درستي دريافته‌ايم كه ارتباط‌هاي بي‌شماري از جمله زباني، قومي و مذهبي ميان مردم ايران در مناطق گوناگون آن كشور و مردم جمهوري‌هاي آسيايي شوروي وجود دارد. براي مثال، تاجيك‌ها همچون ايرانيان به زبان فارسي صحبت مي‌كنند و آذري‌هاي شوروي ايراني نيستند، اما مسلمان و شيعه مي‌باشند. خانم‌ هانتر مي‌گويد به عقيده‌ي من، اتحاد شوروي به دليل همين ارتباط‌ها احتمالاً خواستار آن است تا به شكلي با ايران معامله كند و به اين وسيله مانع از آن شود تا ايرانيان در ميان مسلمانان آن كشور مشكلاتي براي شوروي ايجاد كنند.(31)

گزارش - 409

استفاده‌ي حكومت عراق از سلاح‌هاي شيميايي به‌ويژه پس از بمب‌باران حلبچه و هم‌كاري كردهاي عراقي با ايران در مطبوعات امروز پاريس بازتاب داشت. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، ‌روزنامه‌ي ليبراسيون بيش از 2 صفحه‌ي شماره‌ي امروز خود را هم‌راه با چاپ عكس‌هايي به جنگ شيميايي حكومت عراق؛ قدرت تخريبي اين سلاح و خطرهاي انتشار و گستردگي آن اختصاص داده است. اين روزنامه در مقاله‌ي خود آورده است: بمب‌باران‌هاي شيميايي ارتش عراق عليه مردم غير نظامي خود در ‌كردستان اين كشور، توجه افكار عمومي بين‌المللي را بار ديگر به سوي جنگ ايران و عراق ـ كه غربي‌ها ترجيح مي‌دهند آن را فراموش كنند ـ جلب كرده است. اين روزنامه در ادامه نوشته است: رژيم بعث بغداد علناً خود را عامل اين جنگ شيميايي كه هزاران نفر از اكراد را در كام مرگ ناگهاني و وحشتناك فروبرده، معرفي كرده و از پيش مسئوليت كشتارهاي احتمالي آتي را نيز در به‌كارگيري همين سلاح‌ها به عهده گرفته است. ليبراسيون با تأكيد بر اين موضوع كه اين اولين بار نيست كه عراق به سلاح شيميايي متوسل مي‌گردد، افزوده است: به نظر مي‌رسد هدف بغداد از اين بمب‌باران‌هاي شيميايي ايجاد ترس و وحشت براي خالي كردن روستاها و قصبات نواحي حساس از ساكنانش مي‌باشد. مردم اين نواحي حساس بدين سان به موج عظيم پناهندگان در شهرهايي كه تحت كنترل نيروهاي مسلح قرار دارد خواهند پيوست و سال‌ها نخواهند توانست به منازل خود بازگردند، زيرا گازهاي شيميايي به‌ويژه گاز خردل با نفوذ كامل در زمين، هرگونه زندگي را در اين سرزمين‌هاي سوخته ناممكن مي‌گرداند. روزنامه‌ي ليبراسيون در قسمت ديگري از مطلب خود درباره‌ي شيوه‌ي هم‌كاري معارضان عراقي با رزمندگان ايراني با اشاره به تغيير سياست و عملكرد گروه‌هاي كرد كه در مقاطع گوناگون سبب هم‌كاري آن‌ها با دولت‌هاي ايران و عراق شده، آورده است: سازمان‌هاي سياسي كرد كه در مناطق آزادشده‌ي كردستان عراق عملاً از يك قدرت محلي برخوردارند، اغلب اوقات با يك‌ديگر رقابت دارند و از سياست ظريف و مكارانه‌يي در اتحادهاي مقطعي با عراق و ايران پيروي مي‌كنند. بنابراين، در حال حاضر، بدرفتاري‌هاي رژيم بغداد با كردها موجب شده ‌آنان بيش از پيش به رژيم تهران پناه آورند. روزنامه‌ي ليبراسيون ضمن يادآوري تاريخچه‌ي مبارزات اكراد پيش از استقرار جمهوري اسلامي و اتحاد كنوني احزاب كرد با تهران و نيز تمايل ضمني ايران در برآوردن خواسته‌هاي كردها خاطرنشان مي‌كند هدف واقعي جمهوري اسلامي اين است كه حكومت متزلزل عراق را از راه كردستان آن كشور تهديد كند، اما رژيم بغداد نيز متوجه اين خطر و اهميت آن شده و از زماني كه اتحاديه‌ي ميهني كردستان ذخاير نفتي كركوك را تهديد كرده، سياست سرزمين سوخته را به گونه‌ي قابل ملاحظه‌يي در پيش گرفته است. اين روزنامه اضافه مي‌كند: اوضاع و احوال موجود چنان است كه گويي عراق با آگاهي از اين‌كه در كوهستان‌ها نمي‌توان دفاع كرد، ميدان را براي پيش‌مرگان كرد و متحدان ايراني آن‌ها آزاد گذاشته و همه‌ي توجه خود را معطوف دفاع از محور حساس و حياتي موصل ـ اربيل ـ كركوك كرده است، زيرا از اين منطقه روزانه يك ميليون و هشتصد هزار بشكه نفت از طريق خاك تركيه به سوي مديترانه صادر مي‌شود. در اين گزارش همچنين به مطلب درج‌شده در دو روزنامه‌ي لوفيگارو و لوموند اشاره‌ي مختصري شده و آمده است: روزنامه‌ي دست راستي لوفيگارو هم به چاپ گزارش كامل خبرنگار اعزامي خبرگزاري فرانسه به ايران كه از شهر آزادشده‌ي حلبچه ديدن كرده، پرداخته است. در همين حال، روزنامه‌ي لوموند نيز گزارش خبرنگار خود در تهران را در صفحه‌ي اول منتشر كرده است. در گزارش خبرنگار اعزامي لوموند به تشويش خاطر اهالي تهران در خصوص حمله‌ي احتمالي شيميايي حكومت عراق به اين شهر تأكيد شده است.(32)

گزارش - 410

خبرگزاري فرانسه در گزارشي به بررسي زندگي مردم تهران در دوره‌ي جنگ شهرها پرداخته و در عين حال وضعيت آن دسته از مردم مرفه را كه براي در امان ماندن از آسيب موشك‌ها به هتل‌هاي مستحكم پايتخت پناه مي‌برند، مدّ نظر قرار داده است. قسمت‌هايي از اين گزارش كه در آن بيش‌تر به جنبه‌هاي منفي جنگ شهرها و آثار اقتصادي آن اشاره شده، به شرح زير است: در مركز تهران، هتل لاله (اينتركنتينانتال سابق) به طور ناگهاني از روز جمعه خالي شده و آن نشانه‌ي اين است كه از آتش‌بس سه روزه كه به سفر تورگوت اوزال نخست‌وزير تركيه به بغداد مربوط مي‌شود، استقبال گرديده و خيال تهراني‌ها كه به دليل محكم بودن ديوار هتل‌ها در مقايسه با خانه‌هاي سبك تهران به آن‌ها پناه برده بودند، راحت شده است. اين شهر بزرگ 10 ميليوني با وجود عزيمت‌هاي پر سر و صداي رزمندگان و بسيجي‌ها به جبهه‌ها؛ حضور مردان يونيفورم‌پوشيده در خيابان‌ها و عكس شهدا در روزنامه‌ها و همچنين تصاويري از ميادين نبرد كه از تلويزيون پخش مي‌شود، در نوعي بي‌خيالي به سر مي‌برد. تهران به رغم سر و صداهاي متعدد شهر و نيز صداي راديو كه در تمامي طول شب و روز روشن مي‌ماند، آموخته است كه مقاومت كند و به برنامه‌ريزي‌هاي خود ادامه دهد. در واقع، اين راديو است كه وضعيت قرمز براي بمب‌باران‌ها و وضعيت زرد براي حملات شيميايي را اعلام مي‌كند. از زمان استفاده‌ي عراق از سلاح‌هاي شيميايي در كردستان، مقامات، برنامه‌هاي آگاه‌سازي وسيعي را آغاز كرده‌اند و توصيه‌هاي لازم براي زنده ماندن از راديو و تلويزيون پخش مي‌شود. سفارش‌هاي ديگري نيز در همين خصوص در مقابل دانشگاه تهران ـ كه محل برگزاري نماز جمعه مي‌باشد ـ در پوسترهايي به ديوار نصب شده است. هنگامي كه وضعيت قرمز شود فقط دو دقيقه زمان براي اصابت موشك باقي مي‌ماند. موشك‌ها بر فراز آسمان شفاف تهران ـ كه قلل پربرف البرز آن را احاطه كرده است ـ گاهي نيز قابل رؤيت هستند. نگهبان هتل لاله تا چندين روز پيش مي‌گفت: متأسفم بالاتر از طبقه‌ي دهم چيزي نداريم. حتي با شبي 6500 ريال (100 دلار) نيز اتاق‌هاي طبقات تحتاني با هجوم مردم مواجه است، زيرا طبقات فوقاني در معرض موشك مي‌باشد. ديگران نيز كه امكانات رفاهي كم‌تري دارند، با پناه بردن به چندين پناهگاه كه در برخي چهارراه‌هاي پايتخت ساخته شده است، به گونه‌يي خود را در برابر حملات حفظ مي‌كنند. يك منبع پزشكي غربي اظهار كرد: جاده‌ها شكل و هواي هجرت به خود گرفته‌اند و هلال احمر با تدارك اردوگاه‌هاي بزرگي در دروازه‌هاي شهر به‌ويژه در طول جاده‌ي بزرگ‌راه كرج پذيراي ده‌ها هزار تن مي‌باشد. جنگ شهرها موقعيت خوبي نيز براي معاملات و غيره است، طوري كه يك ويلا در كنار درياي مازندران براي مدت 15 روز به 300 هزار ريال نزديك به 5000 هزار دلار اجاره داده مي‌شود و يك اتاق ساده بدون رفاه، اما در 40 كيلومتري تهران شبانه تا 7000 ريال اجاره داده شده است.(33)

گزارش - 411

ساير خبرهاي امروز عبارت‌اند از: 1. توپ‌خانه‌ي ساحلي تيپ42 يونس(ع)، ساعت 14 امروز با هدايت آتش به كمك ديدبانان اين تيپ مستقر در بويه7، توپ‌خانه‌ي 130 ميلي‌متري روي اسكله‌هاي الاميه و البكر عراق در خليج فارس را هدف قرار داد. در اجراي اين عمليات آتش‌باري خسارت فراواني به اين دو سكو وارد شد. دود غليظي از انفجارهاي اين سكوها به مدت يك ساعت به هوا بلند مي‌شد.(34) 2. ساعت 20:15، دو فروند بال‌گرد امريكايي كه هم‌راه يك ناو جنگي اسكورت 2 نفت‌كش را عهده‌دار بودند، به سكوي نفتي سلمان نزديك شدند كه با تيراندازي پدافند هوايي مستقر در اين سكو رو به رو شده، بدون درگيري منطقه را ترك كردند.(35) 3. يك فروند كشتي جنگي امريكايي در دو نوبت به هواپيماهاي گشت دريايي ايران در خليج فارس هشدار داد كه در نزديكي كشتي پرواز نكنند. (36) 4. بعد از ظهر امروز بر اثر انفجار مين كار گذاشته‌شده به دست پيش‌مرگان حزب دمكرات كردستان (بارزاني‌ها) بين دو روستاي كولكا و ميدان در منطقه‌ي بارزان از توابع استان اربيل در عراق، يك خودرو نظامي ايفا منهدم شد؛ 2 نظامي عراقي به هلاكت رسيدند و يك نفر مجروح شد.(37) 5. به گزارش قرارگاه حمزه ‌سيدالشهدا(ع)، ارتش عراق به هم‌راه تعدادي از نيروهاي سازمان مجاهدين خلق اقدام به تجمع نيرو در اطراف قلعه‌ديزه‌ي عراق (در مقابل سردشت) كرده و با توجه به آوردن زرهي و توپ‌خانه قصد تصرف ارتفاعات سرساور در منطقه‌ي جالوغن در شمال استان سليمانيه ـ كه در اختيار معارضان عراقي است ـ را دارد.(38) 6. به گزارش سپاه يازدهم امام حسن عسگري(ع)، تعدادي از مسئولان حزب دمكرات كردستان در زمان اجراي عمليات والفجر10 خود را از دست‌رس رزمندگان در منطقه‌ي دره ‌تفي دور نگه داشته و در نزديكي نيروهاي خودي مخفي شده‌اند. همچنين 7 تن از چته‌هاي اين حزب به هم‌راه 2 افسر عراقي به قصد شناسايي مواضع نيروهاي ايراني از منطقه‌ي مرزي كوه كزان وارد خاك ايران شدند.(39) 7. رهبر و معاون حزب كارگر انگليس و 40 تن از نمايندگان مجلس عوام اين كشور موسوم به "گروه مخالف اختناق در عراق" با صدور اطلاعيه‌يي صدام حسين را به دليل استفاده از سلاح‌هاي شيميايي در حلبچه يك ديكتاتور جنگي معرفي كرده، خواهان مجازات وي شدند.(40) 8. به گزارش راديو امريكا، روزنامه‌ي واشنگتن پست در مطلبي با عنوان "تهران خود را براي حملات هوايي عراق با گازهاي سمي آماده مي‌كند"، نوشته است: راديو تهران علائم هشدار و آژير را بدين ترتيب اعلام كرده است: سه آژير، يك مكث و سه آژير ديگر، يعني عراق با گازهاي سمي خود به تهران حمله كرده است. آن گاه يك گوينده‌ي راديو مي‌گويد كه اميدواريم چنين اتفاقاتي هيچ گاه روي ندهد، ولي دشمن به قدري بدطينت است كه دست به هر كاري مي‌زند!(41)



منابع و مآخذ روزشمار 1367/01/13