1366.07.15: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1366 |نام = 1366.07.15 |نام دیگر= پانزده مهر |روز=15 مهر 1366 |تاریخ شمسی= 1366.07.15 |تاریخ میلادی=7 اکتبر 1987 |تاریخ قمری= 13 صفر 1408 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.07.15</div> <div class="bootstrap-btn">1360.07.15...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۲۳: سطر ۲۳:


<div style="text-align:justify">
<div style="text-align:justify">
==  گزارش- 253 ==
در پي تهديد عراق براي حمله به شهرها، امروز دو مدرسه و ساختمان امور تربيتي ايلام هدف حملات هوايي عراق قرار گرفت و آسيب كلي ديد. هواپيماهاي عراقي در ساعت 16:20 به حريم هوايي ايلام تجاوز كردند و با پرتاب دو راكت به سوي شهر، علاوه بر مراكز فوق به چند واحد مسكوني، دفتر خبرگزاري جمهوري اسلامي و دو خودرو آسيب رساندند. در زمان حمله شهر نسبتاً خالي از جمعيت بود و تنها دو تن مجروح شدند.<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه،" شماره202، 16/7/1366، ص3، ايلام - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 15/7/1366.</ref>
هواپيماهاي عراقي به حريم هوايي زنجان نيز تجاوز كردند كه قبل از هرگونه اقدامي از منطقه دور شدند. وضعيت قرمز در اين شهر بعد از مشاهده هواپيماها اعلام شد.<ref>همان، ص37، زنجان - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 15/7/1366.</ref>
امروز دو مدرسه، ساختمان امور تربيتي، چند واحد مسكوني و دفتر خبرگزاري جمهوري اسلامي در ايلام هدف حمله هواپيماهاي عراقي قرار گرفت.
در اين حال به دليل احتمال حمله گسترده عراق به مناطق مسكوني، خروج مردم از برخي از شهرهاي غربي كشور همچنان ادامه دارد. خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي از خرم‌آباد گزارش داد:«تعدادي از مردم خرم‌آباد اين شهر را ترك كرده‌اند، ديگر ساكنان اين شهر نيز در ترديد و دو دلي به اقامت و يا ترك شهر، بدون پيش‌بيني وضعيت آينده قرار دارند. پس از اعلام خبر حمله موشكي ايران به بغداد، چندبار سلاح‌هاي ضد هوايي مستقر در اين شهر اقدام به شليك گلولـه كرده و چندين بار وضعيت قرمز اعلام شده است. با اين‌حال هيچ يك از مقام‌هاي مسئول استان لرستان در قبال اقدام مردم و ترك شهر خرم‌آباد موضعي نگرفته‌اند.»<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 203، 17/7/1366، ص5، خرم‌آباد - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 16/7/1366.</ref>
==  گزارش- 254 ==
نمايندة عراق در سازمان ملل امروز نيز در نامه‌اي به دبيركل اين سازمان ادعا كرد نيروهاي ايران در روز 6 اكتبر 1987 (روز گذشته) مناطق مسكوني الحراره (بصره)، خانقين، بدره، و قلعه‌ديزه را بمباران كردند كه بر اثر آن 8 تن كشته و 4 تن مجروح شدند و چند خانه از بين رفت.<ref>سند شماره S/19185 شوراي امنيت سازمان ملل، 7 اكتبر 1987، ترجمه مركز مطالعات و تحقيقات جنگ.</ref>
==  گزارش- 255 ==
فعاليت عناصر پياده و آتش توپخانه عراق در شرق بصره، در چند روز گذشته افزايش يافته است و در منطقه نهر عنبر آتش توپخانه دشمن شدت بيش‌تري داشته است.<ref>- مأخذ 3، ص 16، راديو امريكا، 15/7/1366.</ref> اقدامات دشمن در شرق بصره براي سنگرسازي، ديده‌باني، تجمع، حفركانال و جابه‌جايي تجهيزات زرهي و اجراي تير مستقيم تانك روي مواضع خودي بود و حجم آتش دشمن در سمت نخلستان در برخي روزها نيمه‌سنگين گزارش شده است.<ref>- مأخذ3، ص15، منامه - خبرگزاري يونايتدپرس، 16/7/1366.</ref>
==  گزارش- 256 ==
هزاران تن از رزمندگان نواحي و پايگاه‌هاي سپاه يكم ثارالله  امروز در چارچوب دومين مرحله اعزام "حماسه‌سازان عاشورا" از شهر‌هاي مختلف استان تهران و مركزي عازم جبهه‌هاي نبرد شدند. نيروهاي اعزامي از شهرهاي اراك، قم، كرج، تهران، دماوند، فيروزكوه، شهرري، ورامين، شميرانات و اسلام‌شهر هستند كه شامل پاسداران، داوطلبان بسيجي و نيروهاي وظيفه مي‌باشند و به لشكرهاي27 محمد رسول‌الله(ص)، 10 سيدالشهدا(ع)، 17‌علي‌ابن‌ابي‌طالب(ع)، 6 ويژه پاسداران و تيپ‌هاي ديگر سپاه يكم ثارالله خواهند پيوست. همچنين امروز شهرهاي خرم‌آباد، پل‌دختر، بابل، آشتيان، اصفهان، چالوس، همدان و گنبد شاهد اعزام نيروهاي رزمي و تخصصي به جبهه‌ها بودند.<ref>روزنامه جمهوري اسلامي، 16/7/1366، ص11.</ref>
==  گزارش- 257 ==
محسن رضايي فرمانده كل سپاه پاسداران در مصاحبه‌اي آخرين وضعيت جبهه‌هاي جنگ، فعاليت‌هاي قرارگاه رمضان، آينده جنگ خليج فارس، حضور گسترده غرب در منطقه و ضعف‌ها و اهداف امريكا را تشريح كرد. وي با اشاره به فعاليت‌هاي قرارگاه رمضان هدف اصلي آن‌ را ايجاد زمينه‌ براي نظام آينده عراق عنوان كرد و گفت: «امروز اساساً سازمان‌دهي كه در ارتباط با نيروهاي عراقي انجام مي‌شود سنگ بناي آينده عراق نيز هست و از آنجا كه هدف اصلي و نهايي ما هم آزادسازي مردم عراق و سقوط حكام جور حاكم بر بغداد است، قرارگاه رمضان، در حقيقت بخش وسيعي از كارهاي جنگ را بر عهده دارد و مسئوليت رسيدن به اين هدف را بر دوش مي‌كشد و رزمندگاني كه در اين قرارگاه كار مي‌كنند (اعم از نيروهاي مبارز عراقي و نيروهاي سپاه) همه در حقيقت نيروهاي خط مقدم رسيدن به اين هدف‌ها هستند. در بعد سازمان‌دهي نيروهاي عراقي كه در ابعاد سياسي، نظامي تبليغي و فرهنگي و ...گسترده است، نيروها در تمام اين ابعاد شكل مي‌گيرند و پيش مي‌روند. همچنين هدف ديگري كه ما در اين حركت داريم استفاده از نيروهاي عراقي براي ساقط كردن رژيم بعثي و انهدام ابزار سلطه و قدرت رژيم حاكم بر بغداد است.»<ref>- روزنامه رسالت، 16/7/1366، ص آخر، منامه - خبرگزاري فرانسه.</ref>
فرمانده كل سپاه درباره اجرا نشدن عمليات‌هاي گسترده‌ در هشت‌ماه گذشته، گفت: «انجام هر عمليات بستگي به يك سري پارامترهاي‌ نظامي و سياسي دارد كه مبناي تصميم‌گيري ما در ميـدان نبـرد است... بعضي مـواقع ما با يك سري عمليات، پيام‌هايي را به دنيا مي‌دهيم و 
محسن رضايي فرمانده كل سپاه: تجمع نيروهاي امريكا در خليج فارس ايجاد سنگري است جديد براي جلوگيري از فرو ريختن سنگر عراق.
حرف‌هايي را مي‌زنيم و متناسب با موقعيت‌هاي مختلف سياسي داخل و خارج از كشور و همچنين موقعيت نظامي، جوّ و آب و هوا، وضعيت جغرافيايي منطقه نبرد و مسائل ديگر، تصميم به انجام عمليات مي‌گيريم. ما هميشه بين چند عمليات بزرگ براي اينكه جبهه‌ها راكد نباشند دست به يك سري عمليات محدود زده‌ايم و امسال هم همين‌طور بود. البته امسال ما تعداد بيش‌تري عمليات محدود داشته‌ايم و آغازكننده عمليات هم عمدتاً خود ما بوده‌ايم. عمده دلايل انجام عمليات محدود آن است كه دشمن را آرام نگذاريم و مرتباً ضرباتمان را بر ماشين جنگي دشمن وارد كنيم و اجازه بازسازي و استراحت و تجديد قوا به دشمن ندهيم. اما به اين معنا نيست كه ما عمليات بزرگي در آينده نداشته باشيم، ما عمليات بزرگ خواهيم داشت كه ان‌شاءالله به موقع مناسب آن عمليات اجرا خواهد شد.»
محسن رضايي با تأكيد بر برخورداري از علم و تكنولوژي توليد سلاح‌هاي شيميايي، استفاده نكردن از آن را اتمام حجت به رژيم عراق و مجامع بين‌المللي بيان كرد و گفت: «با توجه به خصوصيت مردم و رهبري ما در اين زمينه‌ها، ممكن است هرگز دست به استفاده از چنين سلاح‌هايي نزنيم، اما اگر دشمن عليه شهرها و مناطق مسكوني ما از چنين سلاح‌هايي استفاده كند، ما هم به احتمال قوي از اين سلاح‌ها استفاده خواهيم كرد و از اين نظر با هيچ مشكلي رو‌به‌رو نيستيم.»
هدف امريكا از تجمع حدود چهل ناو جنگي در خليج فارس موضوعي است كه  از ديدگاه‌هاي مختلف مورد ارزيابي قرار گرفته است و اينكه آيا امريكا با ايران وارد جنگ خواهد شد يا نه، سؤالي است كه فرمانده كل سپاه در پاسخ به آن گفت: «هدف از اين فعاليت‌ها (حركات نظامي امريكا در خليج فارس) بيش‌تر وارد كردن فشار بر ما است، تا اينكه بخواهند مثلاً با ما وارد جنگ شوند. بين وارد كردن فشار و جنگ، فاصله زيادي است. ممكن است اينها فعاليت‌هاي نظامي هم داشته باشند، حتي كشتي‌هاي ما را تعقيب كنند، بازرسي كنند يا در نهايت، به كشتي‌هاي ما حمله كنند ولي اين حركت‌ها حداكثر فشارهايي است كه اينها قصد دارند در خليج فارس بر ما وارد كنند. قطعاً امريكايي‌ها نه توان جنگيدن با ما را دارند و نه مي‌توانند با وجود مشكلات عظيمي كه بر سر راهشان است با ما در يك جنگ دراز مدت درگير شوند و اصولاً امريكايي‌ها فاقد چنين پشتوانه و زمينه‌هاي سياسي - نظامي هستند. نه زمينه‌هاي سياسي و نه زمينه‌هاي نظامي، هيچ يك براي آنها در اين ارتباط مساعد نيست. اما امريكايي‌ها آمدند كه به ما فشارهايي را وارد كنند كه حداكثر مي‌تواند در حمله به يك كشتي تجاري يا بازرسي يك كشتي ما و احياناً كنترل آنها خلاصه شود و همه اينها براي اين مي‌تواند باشد كه بتوانند حضور خود را در منطقه ‌خليج فارس نشان بدهند و بيش‌تر از اين براي آنها غير‌ممكن است. اما همين اندكي هم كه آنها ممكن است قادر به انجامش باشند قطعاً بدون جواب نخواهد بود. ما منطقه خليج فارس را منطقه متعلق به كشور‌هاي منطقه مي‌دانيم و اگر خليج فارس، آبراهي بين‌المللي داشته باشد آن آبراه براي تجارت است نه براي فعاليت نظامي امريكا. ما حضور امريكا را در منطقه به مثابه  اشغال نظامي تلقي مي‌كنيم. امريكا از همان روز اولي كه در منطقه حضور يافت  دليل كافي براي درگير شدن با آن را در اختيار داشتيم و الان هم با اين فشارها قطعاً آن فعاليت‌ها را بي‌جواب نمي‌گذاريم و آمادگي لازم را هم داريم.»
محسن رضايي ايجاد سنگري جديد براي جلوگيري از فرو ريختن سنگر عراق را عامل تجمع نيروهاي امريكا در خليج فارس اعلام كرد و در مورد ناتواني امريكا در ممانعت از سقوط صدام گفت: «اولين مشكل امريكايي‌ها با شوروي است. اين دو تضاد عميقي با يكديگر در خليج فارس دارند، اينها در قول و نظر عليه ما وحدت نظر دارند و آن وحدت نظر اين است كه جلو پيروزي ملت ما را بگيرند، اما وقتي مي‌خواهند بيايند به اين نظر عمل كنند، اختلافشان بيش‌تر از وحدتشان است.»
فرمانده كل سپاه مشكلات ديگر امريكا را تضاد اروپا و امريكا در منطقه خليج فارس، اعراب و اسرائيل و بالاخره اختلاف و تضاد در جامعه امريكا دانست و ‌تأكيد كرد قطعاً مقاومت مردم و حركت به موقع و مناسب مسئولين سياسي - نظامي ما مي‌تواند در بارورتر كردن اين مشكلات و فزايندگي نارسايي‌ها و اختلافات دروني كساني كه به طرف ما لشكركشي كرده‌اند مؤثر باشد. هر نوع عمل قاطع نظامي ما به اين اختلافات دامن خواهد زد و شكاف‌هاي موجود آنها را عميق‌تر خواهد كرد و هر نوع حركت سياسي به موقع ما مي‌تواند در عقب انداختن و تجزيه كردن نيروهاي آنها مؤثر باشد.<ref>همان.</ref>
==  گزارش- 258 ==
بلژيك اعزام مين‌روب به خليج فارس را اقدامي غيرتهاجمي اعلام كرد و ايران آن را حمايت از متجاوز خواند. در پي اعزام مين‌روب‌هاي بلژيك به خليج فارس، سفير اين كشور در تهران با رئيس مجلس ديدار كرد و از ايران خواست كه آن‌را يك عمل تهاجمي تلقي نكند. سفير بلژيك گفت:‌ «ما از وضعي كه در خليج فارس پيش آمده متأسفيم. ما آخرين كشور اروپايي بوديم كه مين‌جمع‌كن به خليج فارس فرستاديم. اين كار ضعيفي است كه نبايد كار تهاجمي محسوب شود. حتي بعضي‌ها پيشنهاد كردند كه با همكاري بعضي از كشورهاي اروپايي و همكاري نيروي دريايي ايران مين‌هاي خليج فارس را جمع كنيم. مطمئن باشيد ما نيات تهاجمي نداريم و اين حركت را دوستانه تلقي نماييد.»
آقاي هاشمي رفسنجاني نيز پيروي اروپا از امريكا را در اعزام نيرو به خليج فارس دور از شأن كشور‌هاي مستقل دانست و گفت: «عملي كه از كشورهاي بلوك غرب و كشور خود شما در اين يك ماه اخير در خليج فارس مي‌بينيم با نيات شما سازگار نيست. علي‌رغم شعارهاي بلوك غرب براي عدالت و حقوق بشر، اين روزها موضع حق و عدالت غرب علني شده است و براي حمايت از يك متجاوز و جنگ‌افروز كه مستحق كيفر است، تا جايي پيش رفته‌اند كه شايد دنيا را در انتظار يك فاجعه قرار داده باشند. اگر بردباري ما نبود اين فاجعه شايد تاكنون اتفاق افتاده بود و شايد هم در آينده اتفاق بيفتد. اين ماجراجويي امريكاست. امريكايي‌ها مسئله مين را بزرگ كرده‌اند، ما مي‌دانيم آنها كنار خورفكان مين ريخته‌اند. ادعاي دروغ  آنها در مورد "ايران - اجر" دليل ديگري است براي شانتاژ تبليغاتي امريكا. اگر روزي سياست جمهوري اسلامي ايران اين باشد كه در خليج فارس مين‌ بريزد، تمام مين‌جمع‌كن‌هاي دنيا كاري نمي‌توانند انجام دهند.»
رئيس مجلس شوراي اسلامي افزود: «يك پيام براي دوستانتان ببريد و آن اينكه بالاخره صدام حذف مي‌شود، تحقيقاً نيروهاي غربي از خليج فارس و منطقه بيرون مي‌روند ولي خجالت زده و در حالي كه پشت سرشان دنيايي از كينه و نفرت در دل مسلمانان به جا گذاشته‌اند.»<ref>همان، ص3، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي.</ref>
==  گزارش- 259 ==
سفير ايران در ژاپن، محمد‌حسين عادلي، در ديدار با رئيس‌جمهور از آخرين تحولات در روابط دوجانبه ايران و ژاپن گزارشي ارائه داد. سپس رئيس‌جمهور با تأكيد بر گسترش روابط دو كشور و استقبال از كمك ژاپن به دبيركل سازمان ملل متحد، درباره تحولات خليج فارس و موضع ژاپن گفت: «هيئت حاكمه ايالات متحده امريكا چون در هدف خود مبني بر حضور گسترده نظامي در منطقه خليج فارس شكست خورده، درصدد آن است كه كشورهاي ديگر را نيز در اين ماجرا درگير نمايد تا هم پاسخگوي مخالفين خود در داخل امريكا باشد و هم كشورهاي ديگر را در شكست خود سهيم نمايد تا بدين‌وسيله از انزواي سياسي خود جلوگيري كند. در چنين وضعي كشوري نظير ژاپن جزء كشورهايي است كه توسعه همكاري‌هاي خود را در سايه روابط مسالمت‌آميز و عدم دخالت در درگيري‌هاي بين‌المللي به دست آورده است و ما معتقديم كه به كارگيري احتمالي منابع مالي و انساني ژاپن در منازعات بين‌المللي، در راستاي سياست سنتي ژاپن قرار ندارد.»<ref>همان، ص3، تهران خبرگزاري جمهوري اسلامي.</ref>
آقاي هاشمي رفسنجاني نيز در ديدار سفير ايران در ژاپن با وي، امريكا را عامل تشنج در خليج فارس خواند و گفت: «هرچه زمان بيش‌تر مي‌گذرد مشخص مي‌شود كه سياست امريكا در خليج فارس سياست تأمين امنيت نيست و لذا كمك به امريكا و تقويت آن كشور گاهي براي تأمين امنيت تلقي نمي‌شود بلكه مي‌تواند موضع‌گيري خاص تلقي گردد. ما طرفدار سياست امنيت دسته‌جمعي هستيم و امنيت را ويژه كشورهاي منطقه مي‌دانيم و از هر طرحي براي امنيت واقعي خليج فارس حمايت مي‌كنيم و مسلماً ايران به عنوان بزرگ‌ترين كشور منطقه، مهم‌ترين نقش را به عهده خواهد داشت و هرگونه طرحي كه نقش جمهوري اسلامي ايران را ناديده بگيرد، نمي‌تواند موفق باشد»<ref>روزنامه كيهان، 18/7/1366، ص 18.</ref>
==  گزارش- 260 ==
نفتكش سعودي "رعد البكري" در خليج فارس هدف حمله قرار گرفت. به گزارش خبرگزاري فرانسه يك ناوچه سريع‌السير ايراني در نزديك سواحل دوبي با راكت به يك نفتكش سعودي حمله كرد كه صداي انفجار آن در شارجه شنيده شد."البكري" در يك پيام كوتاه اضطراري در ساعت 5 اطلاع داد كه در جنوب خليج‌[فارس] هدف يك ناوچه سريع‌السير ايراني واقع شده است.<ref>مأخذ 1، ص 13، منامه - خبرگزاري فرانسه، 15/7/1366‌.</ref> آسوشتيدپرس نيز گزارش داد:.« اين حمله باعث منفجر شدن ژنراتور كشتي گرديد، ليكن از بروز حريق در كشتي و يا تعداد مجروحان اين حادثه گزارشي مخابره نشده است.»<ref>مأخذ 1، ص 12 و 13، منامه - آسوشيتدپرس، 15/7/1366.</ref> راديو امريكا اين اقدام را نخستين حمله ايران در خليج فارس به يك كشتي عربستان سعودي در نزديك به هفت ماه گذشته خواند كه در يك سفر معمولي از ترمينال "رأس التنوره" واقع در خليج فارس عازم بندر "جده" در درياي سرخ بوده است.<ref>مأخذ 3، ص 16، راديو امريكا، 15/7/1366.</ref> يونايتدپرس ضمن گزارشي از اين حمله افزوده است: «به هنگام حمله، چند هواپيماي جنگي كه گفته مي‌شود به نيروي هوايي امارات عربي متحده تعلق داشتند بر فراز خليج فارس ظاهر شدند و ديوار صوتي را در اين ناحيه شكسته و به سرعت از آنجا دور شدند.»<ref>مأخذ3، ص15، منامه - خبرگزاري يونايتدپرس، 16/7/1366.</ref>
==  گزارش- 261 ==
نگراني از احتمال حمله قايق‌هاي ايراني به تأسيسات عربستان ادامه دارد. راديو بي.بي.سي به نقل از منابع اطلاعاتي امريكا با اشاره به فعاليت اخير قايق‌هاي كوچك ايراني در شمال خليج فارس كه "مانور آزادي جزيره"ناميده شد، گفت: «در حال حاضر بيم آن مي‌رود كه يكي از تأسيسات عربستان سعودي آماج حملات ايران قرار بگيرد، زيرا چند روز پيش نشانه‌هايي حاكي از فعاليت‌هاي شديد نيروي دريايي ايران در اطراف يكي از تأسيسات نفتي عربستان سعودي به چشم مي‌خورد. امريكا نيز چند قايق كوچك گشتي براي مراقبت از ناوگان ايراني كه به نظر مي‌رسد مقاصد خصمانه دارند اعزام داشت، ولي مقاصد خصمانه ايران هنگامي مورد تأييد قرار گرفت كه نيروي دريايي ايران به يك كشتي عربستان سعودي كه حامل مواد شيميايي بود در آب‌هاي ساحلي امارات متحده عربي حمله كرد، هر چند به اين كشتي خسارات سنگيني وارد نيامد. مشكل دولت پرزيدنت ريگان اين است كه عمليات نظامي در خليج فارس سريع‌تر از تلاش‌هاي سياسي براي جلوگيري از آن پيش مي‌رود. امريكا مي‌تواند به‌خاطر آنكه ايران حاضر به قبول آتش‌بس نيست صرفاً براي نشان دادن بي‌صبري و خشم خود دست به اقدامي سريع بزند.»<ref>مأخذ 1، ص 44، راديو بي.بي.سي،15/7/1366.</ref>
در همين حال شبكه اي.بي.سي امريكا به نقل از منابع جاسوسي اين كشور اعلام كرد: «35 تا 40 فروند قايق كورسي و قايق تندرو در جزيره خارك ديده شده‌اند، اما به گفته تحليل‌گران تعداد آنها تا امروز به دو برابر افزايش يافته و باعث شده است كه نيروهاي عربستان سعودي در حالت حداكثر آماده‌باش قرار گرفته و امريكا نيز چندين ناو جنگي خود را در حوالي منطقه آماده نگه دارد.»<ref>روزنامه رسالت، 16/7/1366، ص آخر، منامه - خبرگزاري فرانسه.</ref>
==  گزارش- 262 ==
يك مقام آگاه در نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران اعلام كرد: «هواپيماهاي غيرمسلح گشت‌زني نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي - كه روزانه موظفند با گشت بر روي خليج فارس و درياي عمان در محدوده آب‌هاي خودي و آب‌هاي بين‌المللي تحركات موجود در منطقه را زير نظر داشته باشند - در حوالي "رأس‌الكوه" واقع در منطقه جاسك حين انجام مأموريت متوجه اخطار يك ناو امريكايي - كه در 22 مايلي منطقه حضور داشت - شدند. ناو مزبور تلاش كرد كه هواپيماهاي گشت‌زني ما را از مسير تعيين شده، ‌منحرف سازد.» اين مقام نيروي هوايي افزود: «چنين درخواستي از سوي ناو امريكا خلاف مقررات بين‌المللي و نقض آشكار حقوق درياهاست.»<ref>روزنامه جمهوري اسلامي، 18/7/1366، ص2.</ref>
==  گزارش- 263 ==
مين‌جمع‌كن‌هاي فرانسوي در نزديكي بندر شلوغ"خورفكان" در مدخل خليج فارس دو مين كشف كردند. به گزارش خبرگزاري رويتر: «دو كشتي مين‌جمع‌كن فرانسوي كانتو و گاردديگلييانو اين مين‌ها را درهمان منطقه‌اي كه آنها در پنجشنبه و جمعه دو مين ديگر كشف كرده بودند، شناسايي و كشف كرده‌اند. تمامي اين مين‌ها از نوع مين‌هاي "ام - او 8" ساخت شوروي است كه تا نزديكي سطح آب بلند شده و توسط يك سيم فنري به بستر دريا متصل مي‌گردد. سه مين از چهار مين كشف شده در وضعيت رزمي قرار داشتند.»<ref>مأخذ 3، ص23، پاريس - خبرگزاري رويتر.</ref>
روزنامه فيگارو نيز به نقل از يك دريادار نيروي دريايي فرانسه نوشته است: «عمليات مين‌روبي تضمين غيرقابل انكاري براي كارآيي تكنولوژي فرانسه در اين زمينه محسوب مي‌گردد و اگر انگليس و ايتاليا نيز در اين زمينه شروع به فعاليت كرده‌اند دليلش آن است كه آنها نيز مايلند سهمي از شيريني نصيب آنها گردد و در فروش كشتي‌هاي مين‌روب‌ به كشورهاي خليج فارس شركت داشته باشند.» اين روزنامه افزوده است: «بيم آن مي‌رود كه از دو سناريويي ‌كه امروزه در مورد عكس‌العمل ايران مجسم مي‌شود يعني خويشتن‌داري و تشديد حملات، دومي مورد اجرا قرار گيرد كه تحول روزانه رويدادها در صحنه عمليات مؤيد اين نگراني است.»<ref>مأخذ7، ص3، به نقل از روزنامه فيگارو.</ref>
در پي كشف مين در سواحل دوبي، نفتكش‌ها از آبراه‌هاي كم عمق استفاده مي‌كنند كه براي شناورهاي 150‌هزارتني مناسب است. نفتكش‌هاي غول‌پيكر براي تردد در اين آبراه ناچار شده‌اند هشت درصد ظرفيت محموله خود را كاهش دهند.<ref>سند شماره 164760 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت عمليات ستاد كل سپاه، ص2، 15/7/1366.</ref> امريكاييان نيز به دليل ترس از نزديك شدن غواصان به كشتي‌ها و اقدام آنها به عمليات خرابكاري، امواج صوتي با فركانس زياد توليد مي‌كنند. روزنامه انگليسي زبان "گلف ديلي نيوز" چاپ بحرين نوشته است: «امواج صوتي با فركانس زياد مي‌تواند پرده گوش مردان قورباغه‌اي را كه به كشتي‌هاي نيروي دريايي امريكا نزديك مي‌شوند پاره كند. اين امواج كه آب‌هاي خليج فارس را پر مي‌كند طي چند هفته گذشته، به ويژه در شب افزايش سرسام‌آوري در زير آب داشتند.»<ref>مأخذ 1، ص 43، تهران - خبرگزاري آلمان، به نقل از روزنامه گلف ديلي نيوز چاپ بحرين، 15/7/1366.</ref>
==  گزارش- 264 ==
كويت از انگلستان خواست پنجمين نفتكش كويتي بنام "رأس‌الجلايه" را زير پرچم خود درآورد. گاردين با چاپ اين خبر نوشت: «نفتكش كويتي كه 27401 تن ظرفيت دارد با نام جديد چيلهام كسل با پرچم انگلستان به حركت در خواهد آمد.»  اين روزنامه به نقل از منابع كشتي‌راني افزود: «حداقل تعدادي از نفتكش‌هاي كويتي كه تغيير پرچم داده‌اند در واقع نفتكش‌هاي عراقي هستند كه قبلاً به دنبال درگيري ايران و عراق، در كويت مجدداً به ثبت رسيده‌اند. دولت انگلستان مستمراً سعي كرده است از مفاهيم سياسي آنچه كه جانبداري از عراق در جنگ شمرده مي‌شود، فاصله بگيرد و اصرار دارد اين تغيير پرچم فقط يك موضوع تجاري شمرده شود.»<ref>روزنامه اطلاعات، ص آخر، به نقل از روزنامه گاردين چاپ انگلستان.</ref>
==  گزارش- 265 ==
در پي مذاكرات و توافقات ژاپن با جمهوري اسلامي ايران براي حفظ امنيت كشتي‌هاي ژاپني در خليج فارس و اقدامات ژاپن در اين منطقه در جهت افزايش ضريب امنيت كشتي‌ها و پايان دادن به جنگ، اتحاديه ملوانان ژاپني و صاحبان كشتي‌ها براي سفر به منطقه اعلام آمادگي كردند و صبح امروز نفتكش‌هاي ژاپني پس از يك هفته سفر خود را به داخل خليج فارس از سر گرفتند. نفتكش‌هاي ژاپني از اين پس به صورت كارواني حركت خواهند كرد.<ref>روزنامه رسالت، 15/7/1366، ص آخر، تركيه - خبرگزاري رويتر.</ref>
در همين حال دولت ژاپن علاوه بر اعطاي كمكي ده ميليون دلاري به سازمان ملل براي حمايت از ادامه تلاش‌هاي صلح دبيركل، يك سيستم هشدار دهنده دريانوردي جهت محافظت از خطوط كشتي‌راني ايجاد مي‌كند. سيستم ناوبري ‌و الكترونيكي كه ژاپن در ايجاد آن همكاري خواهد كرد با استفاده از 20 تا 30 ايستگاه در شش كشور عضو شوراي همكاري خليج فارس، به كشتي‌هاي تجاري كه در خليج فارس حركت مي‌كنند، كمك خواهد كرد تا بتوانند با دريافت امواج راديويي از اين ايستگاه‌ها موقعيت دقيق خود را تشخيص داده و مطمئن باشند در مسيري حركت مي‌كنند كه از مين پاك‌سازي شده است.
از سوي ديگر، ژاپن 200 ميليون دلار وام با بهره پايين از طريق بانك صادرات و واردات خود براي بهبود وضع كشاورزان در عمان در اختيار اين سلطان‌‌نشينِ دهانة جنوبي تنگه هرمز قرار خواهد داد و يك اعتبار دولتي و وام كم بهره به مبلغ 300 ميليون دلار نيز به اردن پرداخت خواهد كرد. به علاوه، ژاپن آماده خواهد بود در صورت درخواست كمك اقتصادي از ديگر كشورهاي منطقه خليج فارس با آنها نيز همكاري نمايد.<ref>مأخذ 7، ص3، خبرگزاري ژاپني كيودو.</ref>
راديو ژاپن با اعلام اقدامات دولت ژاپن طي تفسيري گفت: «رهبران ژاپن گفته‌اند كه اگر بايد امنيت كشتي‌راني در خليج فارس تأمين گردد، نخست بايد جنگ ايران و عراق پايان پذيرد و با اين واقعيت ژاپن از طريق تماس‌هاي خود با ايران و عراق براي خاتمه دادن به جنگ، دست به كوشش‌هاي سياسي زده است و به كوشش‌هاي خود ادامه خواهد داد… اقدامات نظامي همچون اعزام ناوگان دفاعي اين كشور به خاطر قانون اساسي مسالمت‌آميز ژاپن منتفي مي‌باشد. ايالات متحده هم اكنون مشغول مذاكره با عربستان سعودي و پنج كشور ديگر عضو شوراي همكاري خليج فارس درباره ايجاد ايستگاه‌هاي راديويي براي هدايت كشتي‌ها است و دولت ژاپن نيز بلافاصله شروع به مذاكره با ايالات متحده و كشورهاي خليج فارس نموده تا به تأمين مالي اين ايستگاه‌ها بپردازد. حكومت ژاپن همچنين مشورت‌هايي با ايالات متحده درباره كاهش هزينه‌ نيروهاي مستقر آن كشور در ژاپن آغاز نموده تا به اين طريق به طور غيرمستقيم به كاهش هزينه‌هاي ناوگان امريكا در خليج فارس كمك نمايد.»<ref>مأخذ1، ص 48 و 49، راديو ژاپن، 15/7/1366.</ref>
پنتاگون از طرح "ناكازونه" در حمايت مالي ژاپن از امريكا استقبال نمود و آن‌را قدم اولية عالي كمك معني‌دار ژاپن به كشتي‌راني آزاد در خليج فارس اعلام كرد.<ref>مأخذ 18، ص آخر، خبرگزاري رويتر.</ref>
خبرگزاري رويتر در گزارشي از اقدامات ژاپن در اين منطقه  با عنوان "سياست ژاپن در قبال تحولات خليج فارس آورده است: «ژاپن كه عزم خود را جزم كرده است تا با وجود تهديد فزاينده جنگ خليج فارس به واردات حياتي نفت از منطقه ادامه دهد، به تلاشي گسترده براي راضي نگه‌داشتن دو جناح درگير در جنگ دست‌زده است. منابع ژاپني مستقر در منطقه تصميم توكيو داير بر ايجاد يك سيستم رديابي ارتقاء امنيت كشتي‌ها را دخالت سياسي مستقيم ژاپن در منطقه تلقي مي‌كنند. يكي از مقامات بلندپايه تجاري ژاپن گفت: چنين به نظر مي‌رسد كه دولت ژاپن عاقبت دريافته است كه بايد بيش‌تر در تحولات سياسي منطقه دخالت كند. به گفته ديپلمات‌ها با اين‌حال اين حداقل اقدامي است كه ژاپن تحت فشار شديد واشنگتن مي‌تواند انجام دهد. ديپلمات‌ها خاطرنشان كردند كه توكيو مستقيماً به عمليات امريكا در خليج فارس كمك مالي نكرده است. با اين حال اكثر معامله‌گران نفتي اين احتمال را كه ژاپن در صورت تحريم نفتي ايران از سوي امريكا از آن پيروي خواهد كرد، رد كرده‌اند.»<ref>مأخذ 3، ص 23 و 24، بحرين - خبرگزاري رويتر، 16/7/1366.</ref>
==  گزارش- 266 ==
پنتاگون، وزارت خارجه امريكا و شوراي امنيت ملي امريكا درباره طرح محاصره دريايي ايران در خليج فارس به سرپرستي سازمان ملل متحد به توافق رسيده‌اند. يونايتدپرس به نقل از مقام‌هاي دولت امريكا گزارش داد: «اين عمليات كه "جست‌وجوي انتخابي و توقيف" توصيف شده است، خدمه كشتي‌هاي امريكايي و متحدانش را مجاز مي‌سازد كه كشتي‌هاي حامل سلاح را كه قبلاً شناسايي شده‌اند، بازرسي كرده و سلاح را مصادره نمايند. اين منبع افزود: انتظار مي‌رود شوراي امنيت سازمان ملل طي چند هفته آينده تحريم را تصويب نمايد، مگر اينكه ايران ناگهان موضع خود را نرم كرده و با آتش‌بس موافقت كند.»<ref>روزنامه اطلاعات، 16/7/1366، ص آخر، واشنگتن - خبرگزاري يونايتدپرس.</ref>
گزارش يونايتدپرس دربارة طرح محاصره دريايي ايران انعكاس نسبتاً وسيعي داشت. در امريكا "فرد هافمن" سخنگوي پنتاگون از تأييد يا تكذيب وجود چنين طرحي امتناع كرد و گفت: «اين سياست محكم ماست كه هرگز در مورد هر چيزي كه مربوط به اقدامات احتمالي نظامي آينده مي‌شود، صحبت نكنيم.»<ref>همان.</ref> يك سخنگوي وزارت امور خارجه امريكا اين گزارش را تمسخرآميز و بي اساس خواند. وي تأكيد كرد كه امريكا براي پايان دادن به جنگ خليج فارس از طريق شوراي امنيت سازمان ملل متحد عمل مي‌كند. "رجايي خراساني" نماينده ايران در سازمان ملل با بيان اينكه اين نخستين بار است كه اين را مي‌شنوم گفت: اما متعجب نخواهم شد اگر امريكا دست به چنين اقدامي بزند. من حتي در شگفت نمي‌شوم اگر امريكا براي پشتيباني از عراق عليه ما به اسلحه متوسل شود. راديو امريكا به نقل از نماينده ايران در سازمان ملل افزود: «گاهي بر اين باور است كه فشار شديد امريكا، ژاپن را مجبور ساخت از يك سيستم الكترونيك پيشرفته براي كمك به كشتي‌هاي باري در گريز از خطرات موجود در آب‌هاي خليج فارس پشتيباني مالي به عمل آورد.»
به گفته راديو امريكا "مل لوين" عضو دمكرات كنگره امريكا با فرض اينكه حكومت‌هاي بنيادگرا از طريق نظامي شكست نمي‌خورند، درباره قانون منع واردات امريكا از ايران گفت: «اميداوار است دولت  پرزيدنت ريگان متحدين امريكا و طرف‌هاي بازرگاني را تشويق و ترغيب كند كه در برقراري يك تحريم اقتصادي عليه ايران به امريكا بپيوندند. واقعيت اين است كه با يك رژيم بنيادگرا رو به رو هستيم. در چنين‌ موقعيتي  درس نظامي به آنان دادن سخت و دشوار است، اما اگر با اقدامات چند جانبه ايرانيان را در فشار‌هاي اقتصادي قرار دهيم، ادامه جنگ براي آنان در چنين موقعيت دشوار نظامي مشكل‌تر خواهد شد. عضو كنگره امريكا يادآور شد كه اين قانون در هر دو مجلس سنا و نمايندگان امريكا با پشتيباني زيادي رو‌ به رو شده است.»<ref>مأخذ 3، ص17، راديو امريكا، 16/7/1366.</ref>
راديو مسكو ضمن پخش خبر طرح محاصرة دريايي ايران به نقل از يونايتدپرس، گفت: «امريكا اينك مي‌كوشد موافقت فرانسه، ايتاليا و آلمان را با اين طرح خود جلب كند و تنها كشوري كه مايل است به طور غير رسمي در اين رابطه با امريكا همكاري كند، انگلستان است.<ref>مأخذ 3، ص22، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 16/7/1366.</ref>
در همين حال آسوشتيدپرس اعلام كرد كه پنتاگون و وزير دفاع امريكا طرح اعزام قايق‌هاي ساحلي امريكا به خليج فارس را كه اخيراً مطرح شده است، رد كردند.<ref>روزنامه كيهان، 16/7/1366، ص آخر، خبرگزاري آسوشيتدپرس.</ref>
فرد هافمن سخنگوي پنتاگون گفت: هيچ طرحي براي گسيل قايق‌ها با هواپيماهاي گارد ساحلي به خليج فارس وجود ندارد و اكنون نيازي به آنها نيست ولي با اين حال ما همچنان تمام امكانات موجود را براي رفع نياز در نظر خواهيم داشت.<ref>مأخذ 30، ص آخر.</ref>
==  گزارش- 267 ==
سناي امريكا با 95 رأي موافق در مقابل دو رأي مخالف از دولت ريگان خواست تا طرح تقسيم هزينه را با متحدين امريكا كه از عمليات حفاظتي نيروي دريايي امريكا در خليج فارس نفع مي‌برند، مورد مذاكره قرار دهد. به گزارش آسوشتيدپرس: «اين اصلاحيه كشورهايي همچون كويت، ساير كشورهاي توليد كننده نفت در خليج فارس و كشورهاي خريدار نفت اين منطقه را جزء سود برندگان ذكر مي‌كند. سناتور دمكرات "جان‌ملچر" كه سرپرستي اين اصلاحيه را عهده‌دار بود به اين گزارش‌ها استناد كرد كه ژاپن كه طبق قانون اساسي خود پس از جنگ جهاني دوم نمي‌تواند نيروهاي دفاعي خود را درگير موقعيت‌هاي رزمي كند، راه‌هاي ديگري براي كمك پيدا كرده است.»<ref>مأخذ 30، ص آخر.</ref>
در همين حال متحدان اروپايي امريكا كه زماني از نحوه اقدامات امريكا ناخشنود بودند، اينك بر ميزان حضور نيروي دريايي‌شان در خليج فارس مي‌افزايند تا از خطر برخورد ابرقدرت‌ها بكاهند، مين‌گذاري به وسيله ايران را خنثي كنند و همبستگي غرب را نشان دهند. ويليام چكسون طي مقاله‌اي در روزنامه كريستين ساينس مانيتور نوشته است: «تغيير رويه اروپايي‌ها بسيار چشمگير بوده است. زماني‌كه امريكا دو ماه پيش براي حراست از خطوط كشتي‌راني، كشتي جنگي به خليج فارس فرستاد ياران اروپايي تصميم امريكا را به عنوان اقدامي بي‌جهت و تحريك‌آميز مورد انتقاد قرار دادند و اما اكنون با حضور كشتي‌هاي هلند و بلژيك شمار كشتي‌هاي جنگي اروپاي غربي در داخل و اطراف خليج فارس به 35 فروند رسيده است كه تقريباً برابر با 38 فروند كشتي نيروي دريايي امريكا در منطقه است. به گفته تحليل‌گران اقدامات تند ايران اروپاييان را به اقدام واداشت. ايران بر سر پيوند‌هاي تروريستي يكي از كاركنان غيرديپلمات سفارت خود در پاريس با فرانسه به جدال ديپلماتيك پرداخت. قايق‌هاي ايران به كشتي‌هاي بازرگاني اروپايي حمله‌ور شدند و ايران به مين‌گذاري در آب‌هاي خليج فارس مشغول شد. اگر چه مقام‌هاي امريكا ضرورتاً يك تعهد بلند مدت از متحدان اروپايي خود انتظار ندارند، با اين همه حضور اروپاييان هم از نظر نظامي و هم از جنبه سياسي اهميت بسيار دارد. مين‌روب‌هاي اروپايي كار حساس و خطرناك پاك كردن آبراه‌هاي خليج فارس از مين‌هاي ايران را انجام مي‌دهند و بالاتر از همه اروپاييان به مشروعيت اقدامات امريكا و آرامش بخشيدن به كشورهايِ عربيِ بيمناكِ خليج فارس كمك مي‌كنند و حمله را براي ايران خطرسازتر مي‌نمايند. علاوه بر اين، حضور متحدان اروپايي در خليج فارس بي‌گمان به نقش يك‌جانبه امريكا پايان داده و به آن جنبه بين‌المللي مي‌بخشد... حتي پس از درك واقعيت، اروپاييان از جلوه‌گر شدن اقداماتشان به عنوان بخشي از عمليات تحت رهبري امريكا پرهيز كرده و ترجيح دادند كه عملياتشان رنگ اروپايي داشته باشد. ناوگان بلژيك و هلند تحت فرماندهي بلژيك و تحت حفاظت بريتانيا عمل مي‌كنند. به گفته يك ديپلمات هلندي اميد مي‌رود كه اين نخستين گام در راه آغاز يك روند جديد در زمينه ملاحظات دفاعي اروپا باشد. اروپاييان با شتاب متفاوت به تهديد در خليج فارس واكنش نشان دادند و فرانسه و بريتانيا نيروهايشان را در اوايل اوت(مرداد)، دو ماه پيش، بسيج كردند اما هلندي‌ها، بلژيكي‌ها و ايتاليايي‌ها در ميانه سپتامبر(شهريور)كم‌تر از يك ماه پيش، به اين كار مصمم شدند ولي آلمان غربي به اين كار نپرداخت.»<ref>مأخذ1، ص 45 تا 47، راديو امريكا به نقل از روزنامه كريستين ساينس مانيتور.</ref>
==  گزارش- 268 ==
به دنبال انتشار گزارش وزارت بازرگاني امريكا كه در آن ايران  دومين صادر كننده نفت به امريكا اعلام شد، در ماه ژوئيه (تير‌ماه) تبليغات شديدي در رسانه‌ها و محافل تصميم‌گيري امريكا عليه ايران به جريان افتاد و طرح‌هاي مختلفي با هدف قطع درآمدهاي اقتصادي جمهوري اسلامي و در نهايت ضربه ‌زدن به توان نظامي ايران ارائه و تصويب شد. راديو بي.بي.سي در اين باره گفت: «هر دو مجلس سنا و نمايندگان امريكا طرح ممنوعيت واردات نفت ايران را به تصويب رساندند. اين طرح قانوني حالا تنها به تأييد پرزيدنت ريگان نياز دارد. خبرنگاران مي‌گويند پيشنهاد ممنوعيت واردات نفت از ايران تنها يك اعتراض سمبليك از طرف كنگره عليه سياست‌هاي ضد امريكايي ايران است. مقام‌هاي امريكا مي‌‌گويند اجراي چنين تحريمي عملاً كار مشكلي است، ولي در صورتي كه پرزيدنت ريگان با آن مخالفت نكند، به اجرا گذاشته مي‌شود. البته رئيس‌جمهوري امريكا تنها مي‌تواند براي 6 ماه تصميم كنگره را به تعويق بيندازد. آگاهي بر اين حقيقت كه امريكا با فراهم آوردن ارز خارجي براي ايران عملاً كمك قابل توجهي به اقتصاد جنگي ايران كرده است، سبب شد كه براي تحريم اين معاملات اقدام فوري به عمل آيد.»<ref>مأخذ 1، ص 54 و 55، راديو بي.بي.سي، 15/7/1366.</ref>
==  گزارش- 269 ==
تركيه و پاكستان در طول جنگ ايران و عراق ضمن حفظ روابط خود با طرفين جنگ، هم‌زمان با افزايش تلاش‌هاي بين‌المللي براي پايان دادن به جنگ تحميلي با اين جريان همراه شده‌اند و خواستار اجراي آتش‌بس در چارچوب قطعنامه 598 شوراي امنيت هستند. ضياء‌الحق رئيس‌جمهور پاكستان، كه از تركيه ديدن مي‌كند، در يك كنفرانس مطبوعاتي در آنكارا با اشاره به اين كه طرح جديدي براي پايان دادن به جنگ ندارد، گفت: «جنگ خليج فارس از رشد و نمو سازمان همكاري اقتصادي"اكو" كه سه كشور ايران، پاكستان و تركيه را به يكديگر پيوند مي‌دهد جلوگيري نموده است.»
تورگوت اوزال نخست‌وزير تركيه نيز پس از ملاقات با رئيس‌جمهور پاكستان ضمن اظهار نگراني از تشديد بحران در خليج فارس به خبرنگاران گفت:«تركيه خواهان برقراري صلح در چارچوب قطعنامه 598 شوراي امنيت سازمان ملل متحد است.» وي در ادامه با اشاره به اينكه در مذاكرات اخير رهبران تركيه با رئيس‌جمهور پاكستان درباره برقراري صلح بين ايران و عراق بررسي و تبادل نظر شده است، افزود: «بحران منطقه خليج فارس روز به روز در حال افزايش است و ما از ابتدا اعلام كرده‌ايم كه خواهان برقراري صلح در منطقه هستيم. براي تغيير اوضاع بحراني خليج فارس اجراي قطعنامه598 شوراي امنيت ضروري به نظر مي‌رسد و ما در پيام خود به مقام‌هاي ايراني از آنها خواستيم در اولين فرصت در چارچوب همين قطعنامه براي دست‌يابي به صلح تلاش نمايند.»<ref>مأخذ 3، ص8، آنكارا - خبرگزاري يونايتدپرس.</ref>
به علاوه، كشورهاي عضو سازمان عدم تعهد از تلاش‌هاي سازمان ملل متحد براي پايان دادن به جنگ ايران و عراق حمايت كردند. در اعلاميه نهايي اجلاس وزيران امور خارجه كشورهاي عدم تعهد كه در نيويورك تشكيل شده بود، آمده است: كشورهاي عضو از تلاش‌هاي اخير شوراي امنيت در حل و فصل مناقشات ايران و عراق براي وادار ساختن دو كشور براي توقف مناقشات استقبال مي‌كنند.<ref>U.N.Year book, 1987,VOL 41, p225.</ref>
==  گزارش- 270 ==
وضعيت نظامي جبهه‌هاي جنگ و موقعيت هر يك از طرفين جنگ پارامتري است كه در سرنوشت جنگ اهميت تعيين‌كننده دارد. هفته‌نامه نظامي "جينز ديفنس" چاپ لندن با توجه به آرايش نيروهاي ايراني در جبهه‌ جنوب، پيش‌بيني كرد كه به زودي ايران در جبهه ‌بصره دست به حمله خواهد زد. اين نشريه نوشته است: «حدود 10 تا 20 لشكر از سپاه پاسداران انقلاب اسلامي كه هر كدام تقريباً دو هزار نيرو دارد، در حال تجمع در مقابل شهر سوق‌الجيشي بصره هستند و نشانه‌هايي فزاينده وجود دارد كه يك حمله ديگر در اين منطقه در شُرُف انجام است. در حالي كه در سازمان ملل مذاكرات درباره برقراري آتش‌بس ظاهراً به بن‌بست رسيده است، صبر تهران رو به اتمام است و به گفته ستاد تبليغات جنگ در ايران، رزمندگان اسلام بي‌صبرانه در انتظار فرمان آتش هستند. ايران براي تلافي از سرگيري مجدد حملات هوايي عراق تحت فشار قرار دارد و در چند هفته اخير 120 گردان متشكل از نيروهاي داوطلب به جبهه‌ اعزام نموده است. ايران همچنين اخيراً خريدهاي نظامي‌اش را از خارج افزايش داده و حجم توليد تجهيزات نظامي از جمله موشك، سلاح‌هاي ضد تانك و گلولـه‌هاي توپ را در داخل كشور بالا برده است.»
جينز ديفنس در خاتمه نوشته است كه ايران براي مقابله با تهديداتي كه از جانب امريكا احساس مي‌كند 85 گردان از نيروهاي خود را در جنوب كشور مستقر كرده است. <ref>مأخذ 1، ص 11، لندن - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 15/7/1366،به نقل از نشريه جينز ديفنس.</ref>
از سوي ديگر راديو بي‌.بي‌.سي به نقل از يك كارشناس غربي ضعف‌هاي ساختاري عراق را مطرح نموده و درباره تأثير اين محدوديت‌ها بر استراتژي نظامي عراق گفت: «نمي‌توان تصور كرد كه عراق در جنگ شكست بخورد در عين حال نمي‌توان گفت كه بتواند در جنگ پيروز شود. عراق با 14 ميليون جمعيت در مقايسه با ايران كه 40 ميليون جمعيت دارد، از نيروي انساني لازم براي اجراي عمليات وسيع برخوردار نيست به همين دليل شيوه دفاعي در پيش گرفته و در پشت سكوهاي توپ‌هاي بي‌شمار خود نشسته است. بعضي از اين استحكامات در نزديكي جاده بصره در جنوب عراق ديده مي‌شود. بصره مرتباً زير آتشبار‌هاي ايران قرار دارد و ايران چندي پيش تلاش كرد كه اين شهر را به تصرف در آورد ولي موفق نشد. به موازات اين جاده، ديوار خاكي بلندي تا فرسنگ‌ها كشيده شده است و اين تازه يكي از چندين ديوار از اين نوع است و از همه آنها به نحو احسن دفاع مي‌شود. نزديك‌تر به جبهه ديوارهاي بيش‌تري هست و تسليحات بيش‌تري مستقر شده است. سربازان در هواي گرم زير سايه‌بان نشسته‌اند و همواره براي عمليات آماده‌اند. در خارجِ بسياري از اردوگاه‌هاي نظامي، توقفگاه‌‌‌هايي براي اتومبيل‌هاي سربازان ترتيب داده‌اند. معمولاً سربازان با اين اتومبيل‌ها براي نوبت‌هاي خدمت به جبهه مي‌روند. به هر حال اينكه عراق خواهان صلح است مي‌تواند نشانه آن باشد كه قدرت پيروزي در جنگ را ندارد.»<ref>مأخذ 1، ص26، راديو بي.بي.سي، 15/7/1366.</ref>
==  گزارش- 271 ==
با توجه به تحركات اخير در منطقه سيستان و بلوچستان، واحد اطلاعات ستاد مركزي سپاه كشوري با ذكر اينكه«اشرار منطقه سيستان و بلوچستان به علت فشار عراق در ماه گذشته فعاليت نسبتاً گسترده‌اي در خصوص ناامن كردن جاده‌هاي اقتصادي و نظامي منطقه داشته‌اند. همچنين سواحل آبي بلوچستان از حفاظت بسيار پايين و نامطلوبي برخوردار است و اقدامات نظامي پيشگيرانه جهت  جلوگيري از تهاجمات احتمالي در منطقه صورت نگرفته است.» تحليلي از اوضاع منطقه به شرح زير ارائه كرده است:
«در پي تشديد بحران خليج فارس و حضور نيروهاي امريكا و غرب در اين منطقه و پيش‌بيني امكان برخورد نظامي قدرت‌ها با انقلاب اسلامي، مبحث جديدي درباره نقطه‌اي بسيار حساس و ‌استراتژيك گشوده مي‌شود. بلوچستان ايران با قرار گرفتن در سواحل خارج از تنگه هرمز و خليج فارس با ويژگي‌هاي خاص سياسي، انساني و جغرافيايي خود اكنون به عنوان هدفي حساس در منطقه جنوبي كشور درآمده است.
تحركات سياسي در منطقه و همچنين اعلام نظرها و مصاحبه‌ها و مقالات مطبوعاتي و نيز سخنراني‌ها بيانگر وجود طرح‌هايي براي آينده نزديك در اين منطقه فوق حساس مي‌باشد. اعلام خبر مربوط به تمركز نيروهاي پاكستاني در مرز‌هاي ايران - كه در سمينار بررسي سياست‌هاي خارجي پاكستان در شهر لاهور مطرح گرديد - با اعلام خبر اشغال نظامي بلوچستان ايران به وسيله امريكا از جانب يكي از رهبران سياسي متمايل به شوروي در پاكستان و درج مطالب متعدد در مطبوعات پاكستان درباره بلوچستان ايران و همچنين اعلام موجوديت گروهي به نام كرندي‌ها در آن با مواضع راست به شدت ناسيوناليستي و حامي‌ اصول قومي در بلوچستان، تشكيل جلسات جديد و نشست‌هاي متعدد در بين سران اشرار منطقه بلوچستان در پاكستان از يك طرف و افزايش چشمگير تحركات روس‌ها در مرزهاي افغانستان و بسيج نيروهاي منطقه‌اي جهت ناامن ساختن خطوط مرزي و داخل در مقياس وسيع، حمله به پاسگاه‌ها، ايجاد كمين، آدم‌ربايي و... به دست اشرار افغاني، به تمامي ‌نشان دهندة وجود خطوطي در زمينه ايجاد مسائلي در بلوچستان ايران مي‌تواند باشد.
با نگرشي به موارد اشاره شده به نظر مي‌رسد نظرها در داخل ‌بيش از حد به درون تنگة هرمز معطوف گرديده و نقش‌ حساس خارج از تنگة هرمز و درياي عمان تا حدودي فراموش شده است. نظرية اشغال نظامي ‌برخي از جزيره‌هاي موجود در خليج فارس كه مخاطراتي را براي غرب به همراه دارد، ممكن است مرحله‌اي از اجراي عمليات نظامي باشد، لكن اصلي‌ترين آن نمي‌تواند باشد.
به اين ترتيب اساسي‌ترين حركتي كه مي‌تواند اهداف نظامي را در خليج فارس تأمين ساخته و تسهيل نمايد ايجاد تأمين در خارج از تنگه است و حساس‌ترين نقطه براي اين منظور در مرحله اساسي تحرك نظامي در سواحل بلوچستان مي‌باشد...
لذا لازم است نظر مسئولان نظامي كشور به منطقه فوق معطوف گردد تا دشمن از ضعف موجود در منطقه حداكثر استفاده را نَبَرد و جمهوري اسلامي درگير يك حركت غافل‌گيرانه نگردد. لازم به تذكر است كه ماه گذشته اشرار منطقه فعاليت نسبتاً شديدي را در منطقه آغاز نموده‌اند. هر چند كه حركت اشرار بيش‌تر به علت فشار عراق جهت ناامن كردن جاده‌هاي چابهار، ايرانشهر و زاهدان به منظور جلوگيري از كار بندر شهيد بهشتي مي‌باشد ولي در عين حال اين نوع از فعاليت‌ها نيز در راستاي همان طرح قرار مي‌گيرد.»<ref>سند شماره 438874 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از واحد اطلاعات ستاد مركزي سپاه كشوري، به فرماندهي كل سپاه، 15/7/1366.</ref>
==  گزارش- 272 ==
شوراي فرماندهي انقلاب عراق بر اساس مصوبه‌اي تازه كليه شركت‌هاي خارجي فعال در اين كشور را از پرداخت هرگونه ماليات و نظاير آن معاف كرد. همچنين كليه كاركنان خارجي كه در شركت‌هاي بيگانه به فعاليت در عراق مشغولند از پرداخت ماليات و ساير عوارض معاف مي‌باشند. رژيم عراق ادعا كرده است كه اتخاذ اين تصميم براي تشويق سرمايه‌گذاران خارجي به سرمايه‌گذاري در اين كشور صورت گرفته است. اما ناظران سياسي اين حركت عراق را ناشي از وضعيت بد اقتصادي و عدم اطمينان به سوددهي سرمايه‌گذاري در اين كشور مي‌دانند.<ref>مأخذ 30، ص آخر.</ref>
==  گزارش- 273 ==
تلاش سازمان اوپك براي جلوگيري از كاهش قيمت نفت ادامه دارد. با توجه به اينكه ميزان كل توليد اعضاي اوپك در ماه اوت (مرداد و شهريور) حدود سه ميليون بشكه در روز از سقف تعيين شده در جلسه وزيران نفت اوپك، بيش‌تر بوده است، كميته سه نفري اين سازمان كار كنترل و بازرسي ميزان توليد نفت كشور‌هاي حوزه خليج فارس را شروع كرده است. گرچه مقام‌هاي اوپك قبول ندارند كه اضافه توليد تا اين حد بوده است، ليكن شكي نيست كه قيمت نفت در هفته‌هاي اخير به دليل عرضه اضافي آن به بازار با خطر سقوط رو به رو  شده است. كميته سهميه‌بندي اوپك در اين ماه از عربستان سعودي، كويت، امارات متحده عربي، قطر، عراق و ايران بازديد خواهد كرد و پس از آن در ماه نوامبر به هفت كشور ديگر عضو سازمان اوپك سفر خواهد نمود. بدون ترديد در اين ديدار كميته سهيمه‌‌بندي بر اين موضوع تأكيد خواهد كردكه چنانچه قرار باشد سياست تعيين قيمت كنوني در طول زمستان نيم‌كره شمالي حفظ شود، اعضا نبايد بيش از سهميه تعيين شده نفت توليد كنند.<ref>مأخذ 1، ص54 و 55، راديو بي.بي.سي، 15/7/1366.</ref>
==  گزارش- 274 ==
يك جاسوس عراق به نام "دافع عارفي" فرزند عبدالقادر كه به مدت پنج سال با استخبارات عراق فعالانه همكاري داشته و در چندين شهر داخل ايران بمب‌گذاري كرده بود، دستگير شد. وي مسئول ارتباط با عناصر استخبارات عراق در شهرهاي بانه، پاوه، روانسر و باختران بود. وي در بمب‌گذاري تهران و قم دست داشته و به چهار مورد از عمليات‌هاي انفجاري اعتراف نموده است. عارفي اهل راشكان از توابع نوسود است كه واحد اطلاعات سپاه پس از دو ماه پيگيري او را دستگير كرد. به هنگام دستگيري از نامبرده دو حلب مواد انفجاري در پوشش روغن به دست آمد كه براي انفجار آماده شده بود. آخرين مأموريت فرد مذكور انفجار منزل مسكوني و خودرو ملاعلي حلبچه در منطقه باختران بوده است.<ref>سند شماره 97642 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: سپاه يازدهم كردستان - اطلاعات، 15/7/1366.</ref>
==  گزارش- 275 ==
در داخل عراق و در منطقه اشواطي از توابع نجف اشرف نيروهاي سازمان عمل اسلامي با اجراي كمين، يك سرهنگ امنيتي رژيم عراق را به هلاكت رساندند. در اين كمين علاوه بر سرهنگ "بدر مال‌الله" يك نفر ديگر از شوراي حزب بعث شاخه كربلا بنام "تموين سمرمه" كشته شد.<ref>سند شماره 144647 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: آمار عمليات‌هاي انجام شده توسط گروه‌هاي مبارز عراقي، ص 7، 30/8/1366.</ref>




==گزارش - 1==




نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۷:۵۵

روزشمار جنگ سال 1366
1366.07.15
نام‌های دیگر پانزده مهر
تاریخ شمسی 1366.07.15
تاریخ میلادی 7 اکتبر 1987
تاریخ قمری 13 صفر 1408


1359.07.15
1360.07.15
1361.07.15
1362.07.15
1363.07.15
1364.07.15
1365.07.15


گزارش- 253

در پي تهديد عراق براي حمله به شهرها، امروز دو مدرسه و ساختمان امور تربيتي ايلام هدف حملات هوايي عراق قرار گرفت و آسيب كلي ديد. هواپيماهاي عراقي در ساعت 16:20 به حريم هوايي ايلام تجاوز كردند و با پرتاب دو راكت به سوي شهر، علاوه بر مراكز فوق به چند واحد مسكوني، دفتر خبرگزاري جمهوري اسلامي و دو خودرو آسيب رساندند. در زمان حمله شهر نسبتاً خالي از جمعيت بود و تنها دو تن مجروح شدند.[۱] هواپيماهاي عراقي به حريم هوايي زنجان نيز تجاوز كردند كه قبل از هرگونه اقدامي از منطقه دور شدند. وضعيت قرمز در اين شهر بعد از مشاهده هواپيماها اعلام شد.[۲]

امروز دو مدرسه، ساختمان امور تربيتي، چند واحد مسكوني و دفتر خبرگزاري جمهوري اسلامي در ايلام هدف حمله هواپيماهاي عراقي قرار گرفت. در اين حال به دليل احتمال حمله گسترده عراق به مناطق مسكوني، خروج مردم از برخي از شهرهاي غربي كشور همچنان ادامه دارد. خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي از خرم‌آباد گزارش داد:«تعدادي از مردم خرم‌آباد اين شهر را ترك كرده‌اند، ديگر ساكنان اين شهر نيز در ترديد و دو دلي به اقامت و يا ترك شهر، بدون پيش‌بيني وضعيت آينده قرار دارند. پس از اعلام خبر حمله موشكي ايران به بغداد، چندبار سلاح‌هاي ضد هوايي مستقر در اين شهر اقدام به شليك گلولـه كرده و چندين بار وضعيت قرمز اعلام شده است. با اين‌حال هيچ يك از مقام‌هاي مسئول استان لرستان در قبال اقدام مردم و ترك شهر خرم‌آباد موضعي نگرفته‌اند.»[۳]

گزارش- 254

نمايندة عراق در سازمان ملل امروز نيز در نامه‌اي به دبيركل اين سازمان ادعا كرد نيروهاي ايران در روز 6 اكتبر 1987 (روز گذشته) مناطق مسكوني الحراره (بصره)، خانقين، بدره، و قلعه‌ديزه را بمباران كردند كه بر اثر آن 8 تن كشته و 4 تن مجروح شدند و چند خانه از بين رفت.[۴]

گزارش- 255

فعاليت عناصر پياده و آتش توپخانه عراق در شرق بصره، در چند روز گذشته افزايش يافته است و در منطقه نهر عنبر آتش توپخانه دشمن شدت بيش‌تري داشته است.[۵] اقدامات دشمن در شرق بصره براي سنگرسازي، ديده‌باني، تجمع، حفركانال و جابه‌جايي تجهيزات زرهي و اجراي تير مستقيم تانك روي مواضع خودي بود و حجم آتش دشمن در سمت نخلستان در برخي روزها نيمه‌سنگين گزارش شده است.[۶]

گزارش- 256

هزاران تن از رزمندگان نواحي و پايگاه‌هاي سپاه يكم ثارالله امروز در چارچوب دومين مرحله اعزام "حماسه‌سازان عاشورا" از شهر‌هاي مختلف استان تهران و مركزي عازم جبهه‌هاي نبرد شدند. نيروهاي اعزامي از شهرهاي اراك، قم، كرج، تهران، دماوند، فيروزكوه، شهرري، ورامين، شميرانات و اسلام‌شهر هستند كه شامل پاسداران، داوطلبان بسيجي و نيروهاي وظيفه مي‌باشند و به لشكرهاي27 محمد رسول‌الله(ص)، 10 سيدالشهدا(ع)، 17‌علي‌ابن‌ابي‌طالب(ع)، 6 ويژه پاسداران و تيپ‌هاي ديگر سپاه يكم ثارالله خواهند پيوست. همچنين امروز شهرهاي خرم‌آباد، پل‌دختر، بابل، آشتيان، اصفهان، چالوس، همدان و گنبد شاهد اعزام نيروهاي رزمي و تخصصي به جبهه‌ها بودند.[۷]

گزارش- 257

محسن رضايي فرمانده كل سپاه پاسداران در مصاحبه‌اي آخرين وضعيت جبهه‌هاي جنگ، فعاليت‌هاي قرارگاه رمضان، آينده جنگ خليج فارس، حضور گسترده غرب در منطقه و ضعف‌ها و اهداف امريكا را تشريح كرد. وي با اشاره به فعاليت‌هاي قرارگاه رمضان هدف اصلي آن‌ را ايجاد زمينه‌ براي نظام آينده عراق عنوان كرد و گفت: «امروز اساساً سازمان‌دهي كه در ارتباط با نيروهاي عراقي انجام مي‌شود سنگ بناي آينده عراق نيز هست و از آنجا كه هدف اصلي و نهايي ما هم آزادسازي مردم عراق و سقوط حكام جور حاكم بر بغداد است، قرارگاه رمضان، در حقيقت بخش وسيعي از كارهاي جنگ را بر عهده دارد و مسئوليت رسيدن به اين هدف را بر دوش مي‌كشد و رزمندگاني كه در اين قرارگاه كار مي‌كنند (اعم از نيروهاي مبارز عراقي و نيروهاي سپاه) همه در حقيقت نيروهاي خط مقدم رسيدن به اين هدف‌ها هستند. در بعد سازمان‌دهي نيروهاي عراقي كه در ابعاد سياسي، نظامي تبليغي و فرهنگي و ...گسترده است، نيروها در تمام اين ابعاد شكل مي‌گيرند و پيش مي‌روند. همچنين هدف ديگري كه ما در اين حركت داريم استفاده از نيروهاي عراقي براي ساقط كردن رژيم بعثي و انهدام ابزار سلطه و قدرت رژيم حاكم بر بغداد است.»[۸] فرمانده كل سپاه درباره اجرا نشدن عمليات‌هاي گسترده‌ در هشت‌ماه گذشته، گفت: «انجام هر عمليات بستگي به يك سري پارامترهاي‌ نظامي و سياسي دارد كه مبناي تصميم‌گيري ما در ميـدان نبـرد است... بعضي مـواقع ما با يك سري عمليات، پيام‌هايي را به دنيا مي‌دهيم و محسن رضايي فرمانده كل سپاه: تجمع نيروهاي امريكا در خليج فارس ايجاد سنگري است جديد براي جلوگيري از فرو ريختن سنگر عراق. حرف‌هايي را مي‌زنيم و متناسب با موقعيت‌هاي مختلف سياسي داخل و خارج از كشور و همچنين موقعيت نظامي، جوّ و آب و هوا، وضعيت جغرافيايي منطقه نبرد و مسائل ديگر، تصميم به انجام عمليات مي‌گيريم. ما هميشه بين چند عمليات بزرگ براي اينكه جبهه‌ها راكد نباشند دست به يك سري عمليات محدود زده‌ايم و امسال هم همين‌طور بود. البته امسال ما تعداد بيش‌تري عمليات محدود داشته‌ايم و آغازكننده عمليات هم عمدتاً خود ما بوده‌ايم. عمده دلايل انجام عمليات محدود آن است كه دشمن را آرام نگذاريم و مرتباً ضرباتمان را بر ماشين جنگي دشمن وارد كنيم و اجازه بازسازي و استراحت و تجديد قوا به دشمن ندهيم. اما به اين معنا نيست كه ما عمليات بزرگي در آينده نداشته باشيم، ما عمليات بزرگ خواهيم داشت كه ان‌شاءالله به موقع مناسب آن عمليات اجرا خواهد شد.» محسن رضايي با تأكيد بر برخورداري از علم و تكنولوژي توليد سلاح‌هاي شيميايي، استفاده نكردن از آن را اتمام حجت به رژيم عراق و مجامع بين‌المللي بيان كرد و گفت: «با توجه به خصوصيت مردم و رهبري ما در اين زمينه‌ها، ممكن است هرگز دست به استفاده از چنين سلاح‌هايي نزنيم، اما اگر دشمن عليه شهرها و مناطق مسكوني ما از چنين سلاح‌هايي استفاده كند، ما هم به احتمال قوي از اين سلاح‌ها استفاده خواهيم كرد و از اين نظر با هيچ مشكلي رو‌به‌رو نيستيم.» هدف امريكا از تجمع حدود چهل ناو جنگي در خليج فارس موضوعي است كه از ديدگاه‌هاي مختلف مورد ارزيابي قرار گرفته است و اينكه آيا امريكا با ايران وارد جنگ خواهد شد يا نه، سؤالي است كه فرمانده كل سپاه در پاسخ به آن گفت: «هدف از اين فعاليت‌ها (حركات نظامي امريكا در خليج فارس) بيش‌تر وارد كردن فشار بر ما است، تا اينكه بخواهند مثلاً با ما وارد جنگ شوند. بين وارد كردن فشار و جنگ، فاصله زيادي است. ممكن است اينها فعاليت‌هاي نظامي هم داشته باشند، حتي كشتي‌هاي ما را تعقيب كنند، بازرسي كنند يا در نهايت، به كشتي‌هاي ما حمله كنند ولي اين حركت‌ها حداكثر فشارهايي است كه اينها قصد دارند در خليج فارس بر ما وارد كنند. قطعاً امريكايي‌ها نه توان جنگيدن با ما را دارند و نه مي‌توانند با وجود مشكلات عظيمي كه بر سر راهشان است با ما در يك جنگ دراز مدت درگير شوند و اصولاً امريكايي‌ها فاقد چنين پشتوانه و زمينه‌هاي سياسي - نظامي هستند. نه زمينه‌هاي سياسي و نه زمينه‌هاي نظامي، هيچ يك براي آنها در اين ارتباط مساعد نيست. اما امريكايي‌ها آمدند كه به ما فشارهايي را وارد كنند كه حداكثر مي‌تواند در حمله به يك كشتي تجاري يا بازرسي يك كشتي ما و احياناً كنترل آنها خلاصه شود و همه اينها براي اين مي‌تواند باشد كه بتوانند حضور خود را در منطقه ‌خليج فارس نشان بدهند و بيش‌تر از اين براي آنها غير‌ممكن است. اما همين اندكي هم كه آنها ممكن است قادر به انجامش باشند قطعاً بدون جواب نخواهد بود. ما منطقه خليج فارس را منطقه متعلق به كشور‌هاي منطقه مي‌دانيم و اگر خليج فارس، آبراهي بين‌المللي داشته باشد آن آبراه براي تجارت است نه براي فعاليت نظامي امريكا. ما حضور امريكا را در منطقه به مثابه اشغال نظامي تلقي مي‌كنيم. امريكا از همان روز اولي كه در منطقه حضور يافت دليل كافي براي درگير شدن با آن را در اختيار داشتيم و الان هم با اين فشارها قطعاً آن فعاليت‌ها را بي‌جواب نمي‌گذاريم و آمادگي لازم را هم داريم.» محسن رضايي ايجاد سنگري جديد براي جلوگيري از فرو ريختن سنگر عراق را عامل تجمع نيروهاي امريكا در خليج فارس اعلام كرد و در مورد ناتواني امريكا در ممانعت از سقوط صدام گفت: «اولين مشكل امريكايي‌ها با شوروي است. اين دو تضاد عميقي با يكديگر در خليج فارس دارند، اينها در قول و نظر عليه ما وحدت نظر دارند و آن وحدت نظر اين است كه جلو پيروزي ملت ما را بگيرند، اما وقتي مي‌خواهند بيايند به اين نظر عمل كنند، اختلافشان بيش‌تر از وحدتشان است.» فرمانده كل سپاه مشكلات ديگر امريكا را تضاد اروپا و امريكا در منطقه خليج فارس، اعراب و اسرائيل و بالاخره اختلاف و تضاد در جامعه امريكا دانست و ‌تأكيد كرد قطعاً مقاومت مردم و حركت به موقع و مناسب مسئولين سياسي - نظامي ما مي‌تواند در بارورتر كردن اين مشكلات و فزايندگي نارسايي‌ها و اختلافات دروني كساني كه به طرف ما لشكركشي كرده‌اند مؤثر باشد. هر نوع عمل قاطع نظامي ما به اين اختلافات دامن خواهد زد و شكاف‌هاي موجود آنها را عميق‌تر خواهد كرد و هر نوع حركت سياسي به موقع ما مي‌تواند در عقب انداختن و تجزيه كردن نيروهاي آنها مؤثر باشد.[۹]

گزارش- 258

بلژيك اعزام مين‌روب به خليج فارس را اقدامي غيرتهاجمي اعلام كرد و ايران آن را حمايت از متجاوز خواند. در پي اعزام مين‌روب‌هاي بلژيك به خليج فارس، سفير اين كشور در تهران با رئيس مجلس ديدار كرد و از ايران خواست كه آن‌را يك عمل تهاجمي تلقي نكند. سفير بلژيك گفت:‌ «ما از وضعي كه در خليج فارس پيش آمده متأسفيم. ما آخرين كشور اروپايي بوديم كه مين‌جمع‌كن به خليج فارس فرستاديم. اين كار ضعيفي است كه نبايد كار تهاجمي محسوب شود. حتي بعضي‌ها پيشنهاد كردند كه با همكاري بعضي از كشورهاي اروپايي و همكاري نيروي دريايي ايران مين‌هاي خليج فارس را جمع كنيم. مطمئن باشيد ما نيات تهاجمي نداريم و اين حركت را دوستانه تلقي نماييد.» آقاي هاشمي رفسنجاني نيز پيروي اروپا از امريكا را در اعزام نيرو به خليج فارس دور از شأن كشور‌هاي مستقل دانست و گفت: «عملي كه از كشورهاي بلوك غرب و كشور خود شما در اين يك ماه اخير در خليج فارس مي‌بينيم با نيات شما سازگار نيست. علي‌رغم شعارهاي بلوك غرب براي عدالت و حقوق بشر، اين روزها موضع حق و عدالت غرب علني شده است و براي حمايت از يك متجاوز و جنگ‌افروز كه مستحق كيفر است، تا جايي پيش رفته‌اند كه شايد دنيا را در انتظار يك فاجعه قرار داده باشند. اگر بردباري ما نبود اين فاجعه شايد تاكنون اتفاق افتاده بود و شايد هم در آينده اتفاق بيفتد. اين ماجراجويي امريكاست. امريكايي‌ها مسئله مين را بزرگ كرده‌اند، ما مي‌دانيم آنها كنار خورفكان مين ريخته‌اند. ادعاي دروغ آنها در مورد "ايران - اجر" دليل ديگري است براي شانتاژ تبليغاتي امريكا. اگر روزي سياست جمهوري اسلامي ايران اين باشد كه در خليج فارس مين‌ بريزد، تمام مين‌جمع‌كن‌هاي دنيا كاري نمي‌توانند انجام دهند.» رئيس مجلس شوراي اسلامي افزود: «يك پيام براي دوستانتان ببريد و آن اينكه بالاخره صدام حذف مي‌شود، تحقيقاً نيروهاي غربي از خليج فارس و منطقه بيرون مي‌روند ولي خجالت زده و در حالي كه پشت سرشان دنيايي از كينه و نفرت در دل مسلمانان به جا گذاشته‌اند.»[۱۰]

گزارش- 259

سفير ايران در ژاپن، محمد‌حسين عادلي، در ديدار با رئيس‌جمهور از آخرين تحولات در روابط دوجانبه ايران و ژاپن گزارشي ارائه داد. سپس رئيس‌جمهور با تأكيد بر گسترش روابط دو كشور و استقبال از كمك ژاپن به دبيركل سازمان ملل متحد، درباره تحولات خليج فارس و موضع ژاپن گفت: «هيئت حاكمه ايالات متحده امريكا چون در هدف خود مبني بر حضور گسترده نظامي در منطقه خليج فارس شكست خورده، درصدد آن است كه كشورهاي ديگر را نيز در اين ماجرا درگير نمايد تا هم پاسخگوي مخالفين خود در داخل امريكا باشد و هم كشورهاي ديگر را در شكست خود سهيم نمايد تا بدين‌وسيله از انزواي سياسي خود جلوگيري كند. در چنين وضعي كشوري نظير ژاپن جزء كشورهايي است كه توسعه همكاري‌هاي خود را در سايه روابط مسالمت‌آميز و عدم دخالت در درگيري‌هاي بين‌المللي به دست آورده است و ما معتقديم كه به كارگيري احتمالي منابع مالي و انساني ژاپن در منازعات بين‌المللي، در راستاي سياست سنتي ژاپن قرار ندارد.»[۱۱] آقاي هاشمي رفسنجاني نيز در ديدار سفير ايران در ژاپن با وي، امريكا را عامل تشنج در خليج فارس خواند و گفت: «هرچه زمان بيش‌تر مي‌گذرد مشخص مي‌شود كه سياست امريكا در خليج فارس سياست تأمين امنيت نيست و لذا كمك به امريكا و تقويت آن كشور گاهي براي تأمين امنيت تلقي نمي‌شود بلكه مي‌تواند موضع‌گيري خاص تلقي گردد. ما طرفدار سياست امنيت دسته‌جمعي هستيم و امنيت را ويژه كشورهاي منطقه مي‌دانيم و از هر طرحي براي امنيت واقعي خليج فارس حمايت مي‌كنيم و مسلماً ايران به عنوان بزرگ‌ترين كشور منطقه، مهم‌ترين نقش را به عهده خواهد داشت و هرگونه طرحي كه نقش جمهوري اسلامي ايران را ناديده بگيرد، نمي‌تواند موفق باشد»[۱۲]

گزارش- 260

نفتكش سعودي "رعد البكري" در خليج فارس هدف حمله قرار گرفت. به گزارش خبرگزاري فرانسه يك ناوچه سريع‌السير ايراني در نزديك سواحل دوبي با راكت به يك نفتكش سعودي حمله كرد كه صداي انفجار آن در شارجه شنيده شد."البكري" در يك پيام كوتاه اضطراري در ساعت 5 اطلاع داد كه در جنوب خليج‌[فارس] هدف يك ناوچه سريع‌السير ايراني واقع شده است.[۱۳] آسوشتيدپرس نيز گزارش داد:.« اين حمله باعث منفجر شدن ژنراتور كشتي گرديد، ليكن از بروز حريق در كشتي و يا تعداد مجروحان اين حادثه گزارشي مخابره نشده است.»[۱۴] راديو امريكا اين اقدام را نخستين حمله ايران در خليج فارس به يك كشتي عربستان سعودي در نزديك به هفت ماه گذشته خواند كه در يك سفر معمولي از ترمينال "رأس التنوره" واقع در خليج فارس عازم بندر "جده" در درياي سرخ بوده است.[۱۵] يونايتدپرس ضمن گزارشي از اين حمله افزوده است: «به هنگام حمله، چند هواپيماي جنگي كه گفته مي‌شود به نيروي هوايي امارات عربي متحده تعلق داشتند بر فراز خليج فارس ظاهر شدند و ديوار صوتي را در اين ناحيه شكسته و به سرعت از آنجا دور شدند.»[۱۶]

گزارش- 261

نگراني از احتمال حمله قايق‌هاي ايراني به تأسيسات عربستان ادامه دارد. راديو بي.بي.سي به نقل از منابع اطلاعاتي امريكا با اشاره به فعاليت اخير قايق‌هاي كوچك ايراني در شمال خليج فارس كه "مانور آزادي جزيره"ناميده شد، گفت: «در حال حاضر بيم آن مي‌رود كه يكي از تأسيسات عربستان سعودي آماج حملات ايران قرار بگيرد، زيرا چند روز پيش نشانه‌هايي حاكي از فعاليت‌هاي شديد نيروي دريايي ايران در اطراف يكي از تأسيسات نفتي عربستان سعودي به چشم مي‌خورد. امريكا نيز چند قايق كوچك گشتي براي مراقبت از ناوگان ايراني كه به نظر مي‌رسد مقاصد خصمانه دارند اعزام داشت، ولي مقاصد خصمانه ايران هنگامي مورد تأييد قرار گرفت كه نيروي دريايي ايران به يك كشتي عربستان سعودي كه حامل مواد شيميايي بود در آب‌هاي ساحلي امارات متحده عربي حمله كرد، هر چند به اين كشتي خسارات سنگيني وارد نيامد. مشكل دولت پرزيدنت ريگان اين است كه عمليات نظامي در خليج فارس سريع‌تر از تلاش‌هاي سياسي براي جلوگيري از آن پيش مي‌رود. امريكا مي‌تواند به‌خاطر آنكه ايران حاضر به قبول آتش‌بس نيست صرفاً براي نشان دادن بي‌صبري و خشم خود دست به اقدامي سريع بزند.»[۱۷] در همين حال شبكه اي.بي.سي امريكا به نقل از منابع جاسوسي اين كشور اعلام كرد: «35 تا 40 فروند قايق كورسي و قايق تندرو در جزيره خارك ديده شده‌اند، اما به گفته تحليل‌گران تعداد آنها تا امروز به دو برابر افزايش يافته و باعث شده است كه نيروهاي عربستان سعودي در حالت حداكثر آماده‌باش قرار گرفته و امريكا نيز چندين ناو جنگي خود را در حوالي منطقه آماده نگه دارد.»[۱۸]

گزارش- 262

يك مقام آگاه در نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران اعلام كرد: «هواپيماهاي غيرمسلح گشت‌زني نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي - كه روزانه موظفند با گشت بر روي خليج فارس و درياي عمان در محدوده آب‌هاي خودي و آب‌هاي بين‌المللي تحركات موجود در منطقه را زير نظر داشته باشند - در حوالي "رأس‌الكوه" واقع در منطقه جاسك حين انجام مأموريت متوجه اخطار يك ناو امريكايي - كه در 22 مايلي منطقه حضور داشت - شدند. ناو مزبور تلاش كرد كه هواپيماهاي گشت‌زني ما را از مسير تعيين شده، ‌منحرف سازد.» اين مقام نيروي هوايي افزود: «چنين درخواستي از سوي ناو امريكا خلاف مقررات بين‌المللي و نقض آشكار حقوق درياهاست.»[۱۹]

گزارش- 263

مين‌جمع‌كن‌هاي فرانسوي در نزديكي بندر شلوغ"خورفكان" در مدخل خليج فارس دو مين كشف كردند. به گزارش خبرگزاري رويتر: «دو كشتي مين‌جمع‌كن فرانسوي كانتو و گاردديگلييانو اين مين‌ها را درهمان منطقه‌اي كه آنها در پنجشنبه و جمعه دو مين ديگر كشف كرده بودند، شناسايي و كشف كرده‌اند. تمامي اين مين‌ها از نوع مين‌هاي "ام - او 8" ساخت شوروي است كه تا نزديكي سطح آب بلند شده و توسط يك سيم فنري به بستر دريا متصل مي‌گردد. سه مين از چهار مين كشف شده در وضعيت رزمي قرار داشتند.»[۲۰] روزنامه فيگارو نيز به نقل از يك دريادار نيروي دريايي فرانسه نوشته است: «عمليات مين‌روبي تضمين غيرقابل انكاري براي كارآيي تكنولوژي فرانسه در اين زمينه محسوب مي‌گردد و اگر انگليس و ايتاليا نيز در اين زمينه شروع به فعاليت كرده‌اند دليلش آن است كه آنها نيز مايلند سهمي از شيريني نصيب آنها گردد و در فروش كشتي‌هاي مين‌روب‌ به كشورهاي خليج فارس شركت داشته باشند.» اين روزنامه افزوده است: «بيم آن مي‌رود كه از دو سناريويي ‌كه امروزه در مورد عكس‌العمل ايران مجسم مي‌شود يعني خويشتن‌داري و تشديد حملات، دومي مورد اجرا قرار گيرد كه تحول روزانه رويدادها در صحنه عمليات مؤيد اين نگراني است.»[۲۱] در پي كشف مين در سواحل دوبي، نفتكش‌ها از آبراه‌هاي كم عمق استفاده مي‌كنند كه براي شناورهاي 150‌هزارتني مناسب است. نفتكش‌هاي غول‌پيكر براي تردد در اين آبراه ناچار شده‌اند هشت درصد ظرفيت محموله خود را كاهش دهند.[۲۲] امريكاييان نيز به دليل ترس از نزديك شدن غواصان به كشتي‌ها و اقدام آنها به عمليات خرابكاري، امواج صوتي با فركانس زياد توليد مي‌كنند. روزنامه انگليسي زبان "گلف ديلي نيوز" چاپ بحرين نوشته است: «امواج صوتي با فركانس زياد مي‌تواند پرده گوش مردان قورباغه‌اي را كه به كشتي‌هاي نيروي دريايي امريكا نزديك مي‌شوند پاره كند. اين امواج كه آب‌هاي خليج فارس را پر مي‌كند طي چند هفته گذشته، به ويژه در شب افزايش سرسام‌آوري در زير آب داشتند.»[۲۳]

گزارش- 264

كويت از انگلستان خواست پنجمين نفتكش كويتي بنام "رأس‌الجلايه" را زير پرچم خود درآورد. گاردين با چاپ اين خبر نوشت: «نفتكش كويتي كه 27401 تن ظرفيت دارد با نام جديد چيلهام كسل با پرچم انگلستان به حركت در خواهد آمد.» اين روزنامه به نقل از منابع كشتي‌راني افزود: «حداقل تعدادي از نفتكش‌هاي كويتي كه تغيير پرچم داده‌اند در واقع نفتكش‌هاي عراقي هستند كه قبلاً به دنبال درگيري ايران و عراق، در كويت مجدداً به ثبت رسيده‌اند. دولت انگلستان مستمراً سعي كرده است از مفاهيم سياسي آنچه كه جانبداري از عراق در جنگ شمرده مي‌شود، فاصله بگيرد و اصرار دارد اين تغيير پرچم فقط يك موضوع تجاري شمرده شود.»[۲۴]

گزارش- 265

در پي مذاكرات و توافقات ژاپن با جمهوري اسلامي ايران براي حفظ امنيت كشتي‌هاي ژاپني در خليج فارس و اقدامات ژاپن در اين منطقه در جهت افزايش ضريب امنيت كشتي‌ها و پايان دادن به جنگ، اتحاديه ملوانان ژاپني و صاحبان كشتي‌ها براي سفر به منطقه اعلام آمادگي كردند و صبح امروز نفتكش‌هاي ژاپني پس از يك هفته سفر خود را به داخل خليج فارس از سر گرفتند. نفتكش‌هاي ژاپني از اين پس به صورت كارواني حركت خواهند كرد.[۲۵] در همين حال دولت ژاپن علاوه بر اعطاي كمكي ده ميليون دلاري به سازمان ملل براي حمايت از ادامه تلاش‌هاي صلح دبيركل، يك سيستم هشدار دهنده دريانوردي جهت محافظت از خطوط كشتي‌راني ايجاد مي‌كند. سيستم ناوبري ‌و الكترونيكي كه ژاپن در ايجاد آن همكاري خواهد كرد با استفاده از 20 تا 30 ايستگاه در شش كشور عضو شوراي همكاري خليج فارس، به كشتي‌هاي تجاري كه در خليج فارس حركت مي‌كنند، كمك خواهد كرد تا بتوانند با دريافت امواج راديويي از اين ايستگاه‌ها موقعيت دقيق خود را تشخيص داده و مطمئن باشند در مسيري حركت مي‌كنند كه از مين پاك‌سازي شده است. از سوي ديگر، ژاپن 200 ميليون دلار وام با بهره پايين از طريق بانك صادرات و واردات خود براي بهبود وضع كشاورزان در عمان در اختيار اين سلطان‌‌نشينِ دهانة جنوبي تنگه هرمز قرار خواهد داد و يك اعتبار دولتي و وام كم بهره به مبلغ 300 ميليون دلار نيز به اردن پرداخت خواهد كرد. به علاوه، ژاپن آماده خواهد بود در صورت درخواست كمك اقتصادي از ديگر كشورهاي منطقه خليج فارس با آنها نيز همكاري نمايد.[۲۶] راديو ژاپن با اعلام اقدامات دولت ژاپن طي تفسيري گفت: «رهبران ژاپن گفته‌اند كه اگر بايد امنيت كشتي‌راني در خليج فارس تأمين گردد، نخست بايد جنگ ايران و عراق پايان پذيرد و با اين واقعيت ژاپن از طريق تماس‌هاي خود با ايران و عراق براي خاتمه دادن به جنگ، دست به كوشش‌هاي سياسي زده است و به كوشش‌هاي خود ادامه خواهد داد… اقدامات نظامي همچون اعزام ناوگان دفاعي اين كشور به خاطر قانون اساسي مسالمت‌آميز ژاپن منتفي مي‌باشد. ايالات متحده هم اكنون مشغول مذاكره با عربستان سعودي و پنج كشور ديگر عضو شوراي همكاري خليج فارس درباره ايجاد ايستگاه‌هاي راديويي براي هدايت كشتي‌ها است و دولت ژاپن نيز بلافاصله شروع به مذاكره با ايالات متحده و كشورهاي خليج فارس نموده تا به تأمين مالي اين ايستگاه‌ها بپردازد. حكومت ژاپن همچنين مشورت‌هايي با ايالات متحده درباره كاهش هزينه‌ نيروهاي مستقر آن كشور در ژاپن آغاز نموده تا به اين طريق به طور غيرمستقيم به كاهش هزينه‌هاي ناوگان امريكا در خليج فارس كمك نمايد.»[۲۷] پنتاگون از طرح "ناكازونه" در حمايت مالي ژاپن از امريكا استقبال نمود و آن‌را قدم اولية عالي كمك معني‌دار ژاپن به كشتي‌راني آزاد در خليج فارس اعلام كرد.[۲۸] خبرگزاري رويتر در گزارشي از اقدامات ژاپن در اين منطقه با عنوان "سياست ژاپن در قبال تحولات خليج فارس آورده است: «ژاپن كه عزم خود را جزم كرده است تا با وجود تهديد فزاينده جنگ خليج فارس به واردات حياتي نفت از منطقه ادامه دهد، به تلاشي گسترده براي راضي نگه‌داشتن دو جناح درگير در جنگ دست‌زده است. منابع ژاپني مستقر در منطقه تصميم توكيو داير بر ايجاد يك سيستم رديابي ارتقاء امنيت كشتي‌ها را دخالت سياسي مستقيم ژاپن در منطقه تلقي مي‌كنند. يكي از مقامات بلندپايه تجاري ژاپن گفت: چنين به نظر مي‌رسد كه دولت ژاپن عاقبت دريافته است كه بايد بيش‌تر در تحولات سياسي منطقه دخالت كند. به گفته ديپلمات‌ها با اين‌حال اين حداقل اقدامي است كه ژاپن تحت فشار شديد واشنگتن مي‌تواند انجام دهد. ديپلمات‌ها خاطرنشان كردند كه توكيو مستقيماً به عمليات امريكا در خليج فارس كمك مالي نكرده است. با اين حال اكثر معامله‌گران نفتي اين احتمال را كه ژاپن در صورت تحريم نفتي ايران از سوي امريكا از آن پيروي خواهد كرد، رد كرده‌اند.»[۲۹]

گزارش- 266

پنتاگون، وزارت خارجه امريكا و شوراي امنيت ملي امريكا درباره طرح محاصره دريايي ايران در خليج فارس به سرپرستي سازمان ملل متحد به توافق رسيده‌اند. يونايتدپرس به نقل از مقام‌هاي دولت امريكا گزارش داد: «اين عمليات كه "جست‌وجوي انتخابي و توقيف" توصيف شده است، خدمه كشتي‌هاي امريكايي و متحدانش را مجاز مي‌سازد كه كشتي‌هاي حامل سلاح را كه قبلاً شناسايي شده‌اند، بازرسي كرده و سلاح را مصادره نمايند. اين منبع افزود: انتظار مي‌رود شوراي امنيت سازمان ملل طي چند هفته آينده تحريم را تصويب نمايد، مگر اينكه ايران ناگهان موضع خود را نرم كرده و با آتش‌بس موافقت كند.»[۳۰] گزارش يونايتدپرس دربارة طرح محاصره دريايي ايران انعكاس نسبتاً وسيعي داشت. در امريكا "فرد هافمن" سخنگوي پنتاگون از تأييد يا تكذيب وجود چنين طرحي امتناع كرد و گفت: «اين سياست محكم ماست كه هرگز در مورد هر چيزي كه مربوط به اقدامات احتمالي نظامي آينده مي‌شود، صحبت نكنيم.»[۳۱] يك سخنگوي وزارت امور خارجه امريكا اين گزارش را تمسخرآميز و بي اساس خواند. وي تأكيد كرد كه امريكا براي پايان دادن به جنگ خليج فارس از طريق شوراي امنيت سازمان ملل متحد عمل مي‌كند. "رجايي خراساني" نماينده ايران در سازمان ملل با بيان اينكه اين نخستين بار است كه اين را مي‌شنوم گفت: اما متعجب نخواهم شد اگر امريكا دست به چنين اقدامي بزند. من حتي در شگفت نمي‌شوم اگر امريكا براي پشتيباني از عراق عليه ما به اسلحه متوسل شود. راديو امريكا به نقل از نماينده ايران در سازمان ملل افزود: «گاهي بر اين باور است كه فشار شديد امريكا، ژاپن را مجبور ساخت از يك سيستم الكترونيك پيشرفته براي كمك به كشتي‌هاي باري در گريز از خطرات موجود در آب‌هاي خليج فارس پشتيباني مالي به عمل آورد.» به گفته راديو امريكا "مل لوين" عضو دمكرات كنگره امريكا با فرض اينكه حكومت‌هاي بنيادگرا از طريق نظامي شكست نمي‌خورند، درباره قانون منع واردات امريكا از ايران گفت: «اميداوار است دولت پرزيدنت ريگان متحدين امريكا و طرف‌هاي بازرگاني را تشويق و ترغيب كند كه در برقراري يك تحريم اقتصادي عليه ايران به امريكا بپيوندند. واقعيت اين است كه با يك رژيم بنيادگرا رو به رو هستيم. در چنين‌ موقعيتي درس نظامي به آنان دادن سخت و دشوار است، اما اگر با اقدامات چند جانبه ايرانيان را در فشار‌هاي اقتصادي قرار دهيم، ادامه جنگ براي آنان در چنين موقعيت دشوار نظامي مشكل‌تر خواهد شد. عضو كنگره امريكا يادآور شد كه اين قانون در هر دو مجلس سنا و نمايندگان امريكا با پشتيباني زيادي رو‌ به رو شده است.»[۳۲] راديو مسكو ضمن پخش خبر طرح محاصرة دريايي ايران به نقل از يونايتدپرس، گفت: «امريكا اينك مي‌كوشد موافقت فرانسه، ايتاليا و آلمان را با اين طرح خود جلب كند و تنها كشوري كه مايل است به طور غير رسمي در اين رابطه با امريكا همكاري كند، انگلستان است.[۳۳] در همين حال آسوشتيدپرس اعلام كرد كه پنتاگون و وزير دفاع امريكا طرح اعزام قايق‌هاي ساحلي امريكا به خليج فارس را كه اخيراً مطرح شده است، رد كردند.[۳۴] فرد هافمن سخنگوي پنتاگون گفت: هيچ طرحي براي گسيل قايق‌ها با هواپيماهاي گارد ساحلي به خليج فارس وجود ندارد و اكنون نيازي به آنها نيست ولي با اين حال ما همچنان تمام امكانات موجود را براي رفع نياز در نظر خواهيم داشت.[۳۵]

گزارش- 267

سناي امريكا با 95 رأي موافق در مقابل دو رأي مخالف از دولت ريگان خواست تا طرح تقسيم هزينه را با متحدين امريكا كه از عمليات حفاظتي نيروي دريايي امريكا در خليج فارس نفع مي‌برند، مورد مذاكره قرار دهد. به گزارش آسوشتيدپرس: «اين اصلاحيه كشورهايي همچون كويت، ساير كشورهاي توليد كننده نفت در خليج فارس و كشورهاي خريدار نفت اين منطقه را جزء سود برندگان ذكر مي‌كند. سناتور دمكرات "جان‌ملچر" كه سرپرستي اين اصلاحيه را عهده‌دار بود به اين گزارش‌ها استناد كرد كه ژاپن كه طبق قانون اساسي خود پس از جنگ جهاني دوم نمي‌تواند نيروهاي دفاعي خود را درگير موقعيت‌هاي رزمي كند، راه‌هاي ديگري براي كمك پيدا كرده است.»[۳۶] در همين حال متحدان اروپايي امريكا كه زماني از نحوه اقدامات امريكا ناخشنود بودند، اينك بر ميزان حضور نيروي دريايي‌شان در خليج فارس مي‌افزايند تا از خطر برخورد ابرقدرت‌ها بكاهند، مين‌گذاري به وسيله ايران را خنثي كنند و همبستگي غرب را نشان دهند. ويليام چكسون طي مقاله‌اي در روزنامه كريستين ساينس مانيتور نوشته است: «تغيير رويه اروپايي‌ها بسيار چشمگير بوده است. زماني‌كه امريكا دو ماه پيش براي حراست از خطوط كشتي‌راني، كشتي جنگي به خليج فارس فرستاد ياران اروپايي تصميم امريكا را به عنوان اقدامي بي‌جهت و تحريك‌آميز مورد انتقاد قرار دادند و اما اكنون با حضور كشتي‌هاي هلند و بلژيك شمار كشتي‌هاي جنگي اروپاي غربي در داخل و اطراف خليج فارس به 35 فروند رسيده است كه تقريباً برابر با 38 فروند كشتي نيروي دريايي امريكا در منطقه است. به گفته تحليل‌گران اقدامات تند ايران اروپاييان را به اقدام واداشت. ايران بر سر پيوند‌هاي تروريستي يكي از كاركنان غيرديپلمات سفارت خود در پاريس با فرانسه به جدال ديپلماتيك پرداخت. قايق‌هاي ايران به كشتي‌هاي بازرگاني اروپايي حمله‌ور شدند و ايران به مين‌گذاري در آب‌هاي خليج فارس مشغول شد. اگر چه مقام‌هاي امريكا ضرورتاً يك تعهد بلند مدت از متحدان اروپايي خود انتظار ندارند، با اين همه حضور اروپاييان هم از نظر نظامي و هم از جنبه سياسي اهميت بسيار دارد. مين‌روب‌هاي اروپايي كار حساس و خطرناك پاك كردن آبراه‌هاي خليج فارس از مين‌هاي ايران را انجام مي‌دهند و بالاتر از همه اروپاييان به مشروعيت اقدامات امريكا و آرامش بخشيدن به كشورهايِ عربيِ بيمناكِ خليج فارس كمك مي‌كنند و حمله را براي ايران خطرسازتر مي‌نمايند. علاوه بر اين، حضور متحدان اروپايي در خليج فارس بي‌گمان به نقش يك‌جانبه امريكا پايان داده و به آن جنبه بين‌المللي مي‌بخشد... حتي پس از درك واقعيت، اروپاييان از جلوه‌گر شدن اقداماتشان به عنوان بخشي از عمليات تحت رهبري امريكا پرهيز كرده و ترجيح دادند كه عملياتشان رنگ اروپايي داشته باشد. ناوگان بلژيك و هلند تحت فرماندهي بلژيك و تحت حفاظت بريتانيا عمل مي‌كنند. به گفته يك ديپلمات هلندي اميد مي‌رود كه اين نخستين گام در راه آغاز يك روند جديد در زمينه ملاحظات دفاعي اروپا باشد. اروپاييان با شتاب متفاوت به تهديد در خليج فارس واكنش نشان دادند و فرانسه و بريتانيا نيروهايشان را در اوايل اوت(مرداد)، دو ماه پيش، بسيج كردند اما هلندي‌ها، بلژيكي‌ها و ايتاليايي‌ها در ميانه سپتامبر(شهريور)كم‌تر از يك ماه پيش، به اين كار مصمم شدند ولي آلمان غربي به اين كار نپرداخت.»[۳۷]

گزارش- 268

به دنبال انتشار گزارش وزارت بازرگاني امريكا كه در آن ايران دومين صادر كننده نفت به امريكا اعلام شد، در ماه ژوئيه (تير‌ماه) تبليغات شديدي در رسانه‌ها و محافل تصميم‌گيري امريكا عليه ايران به جريان افتاد و طرح‌هاي مختلفي با هدف قطع درآمدهاي اقتصادي جمهوري اسلامي و در نهايت ضربه ‌زدن به توان نظامي ايران ارائه و تصويب شد. راديو بي.بي.سي در اين باره گفت: «هر دو مجلس سنا و نمايندگان امريكا طرح ممنوعيت واردات نفت ايران را به تصويب رساندند. اين طرح قانوني حالا تنها به تأييد پرزيدنت ريگان نياز دارد. خبرنگاران مي‌گويند پيشنهاد ممنوعيت واردات نفت از ايران تنها يك اعتراض سمبليك از طرف كنگره عليه سياست‌هاي ضد امريكايي ايران است. مقام‌هاي امريكا مي‌‌گويند اجراي چنين تحريمي عملاً كار مشكلي است، ولي در صورتي كه پرزيدنت ريگان با آن مخالفت نكند، به اجرا گذاشته مي‌شود. البته رئيس‌جمهوري امريكا تنها مي‌تواند براي 6 ماه تصميم كنگره را به تعويق بيندازد. آگاهي بر اين حقيقت كه امريكا با فراهم آوردن ارز خارجي براي ايران عملاً كمك قابل توجهي به اقتصاد جنگي ايران كرده است، سبب شد كه براي تحريم اين معاملات اقدام فوري به عمل آيد.»[۳۸]

گزارش- 269

تركيه و پاكستان در طول جنگ ايران و عراق ضمن حفظ روابط خود با طرفين جنگ، هم‌زمان با افزايش تلاش‌هاي بين‌المللي براي پايان دادن به جنگ تحميلي با اين جريان همراه شده‌اند و خواستار اجراي آتش‌بس در چارچوب قطعنامه 598 شوراي امنيت هستند. ضياء‌الحق رئيس‌جمهور پاكستان، كه از تركيه ديدن مي‌كند، در يك كنفرانس مطبوعاتي در آنكارا با اشاره به اين كه طرح جديدي براي پايان دادن به جنگ ندارد، گفت: «جنگ خليج فارس از رشد و نمو سازمان همكاري اقتصادي"اكو" كه سه كشور ايران، پاكستان و تركيه را به يكديگر پيوند مي‌دهد جلوگيري نموده است.» تورگوت اوزال نخست‌وزير تركيه نيز پس از ملاقات با رئيس‌جمهور پاكستان ضمن اظهار نگراني از تشديد بحران در خليج فارس به خبرنگاران گفت:«تركيه خواهان برقراري صلح در چارچوب قطعنامه 598 شوراي امنيت سازمان ملل متحد است.» وي در ادامه با اشاره به اينكه در مذاكرات اخير رهبران تركيه با رئيس‌جمهور پاكستان درباره برقراري صلح بين ايران و عراق بررسي و تبادل نظر شده است، افزود: «بحران منطقه خليج فارس روز به روز در حال افزايش است و ما از ابتدا اعلام كرده‌ايم كه خواهان برقراري صلح در منطقه هستيم. براي تغيير اوضاع بحراني خليج فارس اجراي قطعنامه598 شوراي امنيت ضروري به نظر مي‌رسد و ما در پيام خود به مقام‌هاي ايراني از آنها خواستيم در اولين فرصت در چارچوب همين قطعنامه براي دست‌يابي به صلح تلاش نمايند.»[۳۹] به علاوه، كشورهاي عضو سازمان عدم تعهد از تلاش‌هاي سازمان ملل متحد براي پايان دادن به جنگ ايران و عراق حمايت كردند. در اعلاميه نهايي اجلاس وزيران امور خارجه كشورهاي عدم تعهد كه در نيويورك تشكيل شده بود، آمده است: كشورهاي عضو از تلاش‌هاي اخير شوراي امنيت در حل و فصل مناقشات ايران و عراق براي وادار ساختن دو كشور براي توقف مناقشات استقبال مي‌كنند.[۴۰]

گزارش- 270

وضعيت نظامي جبهه‌هاي جنگ و موقعيت هر يك از طرفين جنگ پارامتري است كه در سرنوشت جنگ اهميت تعيين‌كننده دارد. هفته‌نامه نظامي "جينز ديفنس" چاپ لندن با توجه به آرايش نيروهاي ايراني در جبهه‌ جنوب، پيش‌بيني كرد كه به زودي ايران در جبهه ‌بصره دست به حمله خواهد زد. اين نشريه نوشته است: «حدود 10 تا 20 لشكر از سپاه پاسداران انقلاب اسلامي كه هر كدام تقريباً دو هزار نيرو دارد، در حال تجمع در مقابل شهر سوق‌الجيشي بصره هستند و نشانه‌هايي فزاينده وجود دارد كه يك حمله ديگر در اين منطقه در شُرُف انجام است. در حالي كه در سازمان ملل مذاكرات درباره برقراري آتش‌بس ظاهراً به بن‌بست رسيده است، صبر تهران رو به اتمام است و به گفته ستاد تبليغات جنگ در ايران، رزمندگان اسلام بي‌صبرانه در انتظار فرمان آتش هستند. ايران براي تلافي از سرگيري مجدد حملات هوايي عراق تحت فشار قرار دارد و در چند هفته اخير 120 گردان متشكل از نيروهاي داوطلب به جبهه‌ اعزام نموده است. ايران همچنين اخيراً خريدهاي نظامي‌اش را از خارج افزايش داده و حجم توليد تجهيزات نظامي از جمله موشك، سلاح‌هاي ضد تانك و گلولـه‌هاي توپ را در داخل كشور بالا برده است.» جينز ديفنس در خاتمه نوشته است كه ايران براي مقابله با تهديداتي كه از جانب امريكا احساس مي‌كند 85 گردان از نيروهاي خود را در جنوب كشور مستقر كرده است. [۴۱] از سوي ديگر راديو بي‌.بي‌.سي به نقل از يك كارشناس غربي ضعف‌هاي ساختاري عراق را مطرح نموده و درباره تأثير اين محدوديت‌ها بر استراتژي نظامي عراق گفت: «نمي‌توان تصور كرد كه عراق در جنگ شكست بخورد در عين حال نمي‌توان گفت كه بتواند در جنگ پيروز شود. عراق با 14 ميليون جمعيت در مقايسه با ايران كه 40 ميليون جمعيت دارد، از نيروي انساني لازم براي اجراي عمليات وسيع برخوردار نيست به همين دليل شيوه دفاعي در پيش گرفته و در پشت سكوهاي توپ‌هاي بي‌شمار خود نشسته است. بعضي از اين استحكامات در نزديكي جاده بصره در جنوب عراق ديده مي‌شود. بصره مرتباً زير آتشبار‌هاي ايران قرار دارد و ايران چندي پيش تلاش كرد كه اين شهر را به تصرف در آورد ولي موفق نشد. به موازات اين جاده، ديوار خاكي بلندي تا فرسنگ‌ها كشيده شده است و اين تازه يكي از چندين ديوار از اين نوع است و از همه آنها به نحو احسن دفاع مي‌شود. نزديك‌تر به جبهه ديوارهاي بيش‌تري هست و تسليحات بيش‌تري مستقر شده است. سربازان در هواي گرم زير سايه‌بان نشسته‌اند و همواره براي عمليات آماده‌اند. در خارجِ بسياري از اردوگاه‌هاي نظامي، توقفگاه‌‌‌هايي براي اتومبيل‌هاي سربازان ترتيب داده‌اند. معمولاً سربازان با اين اتومبيل‌ها براي نوبت‌هاي خدمت به جبهه مي‌روند. به هر حال اينكه عراق خواهان صلح است مي‌تواند نشانه آن باشد كه قدرت پيروزي در جنگ را ندارد.»[۴۲]

گزارش- 271

با توجه به تحركات اخير در منطقه سيستان و بلوچستان، واحد اطلاعات ستاد مركزي سپاه كشوري با ذكر اينكه«اشرار منطقه سيستان و بلوچستان به علت فشار عراق در ماه گذشته فعاليت نسبتاً گسترده‌اي در خصوص ناامن كردن جاده‌هاي اقتصادي و نظامي منطقه داشته‌اند. همچنين سواحل آبي بلوچستان از حفاظت بسيار پايين و نامطلوبي برخوردار است و اقدامات نظامي پيشگيرانه جهت جلوگيري از تهاجمات احتمالي در منطقه صورت نگرفته است.» تحليلي از اوضاع منطقه به شرح زير ارائه كرده است: «در پي تشديد بحران خليج فارس و حضور نيروهاي امريكا و غرب در اين منطقه و پيش‌بيني امكان برخورد نظامي قدرت‌ها با انقلاب اسلامي، مبحث جديدي درباره نقطه‌اي بسيار حساس و ‌استراتژيك گشوده مي‌شود. بلوچستان ايران با قرار گرفتن در سواحل خارج از تنگه هرمز و خليج فارس با ويژگي‌هاي خاص سياسي، انساني و جغرافيايي خود اكنون به عنوان هدفي حساس در منطقه جنوبي كشور درآمده است. تحركات سياسي در منطقه و همچنين اعلام نظرها و مصاحبه‌ها و مقالات مطبوعاتي و نيز سخنراني‌ها بيانگر وجود طرح‌هايي براي آينده نزديك در اين منطقه فوق حساس مي‌باشد. اعلام خبر مربوط به تمركز نيروهاي پاكستاني در مرز‌هاي ايران - كه در سمينار بررسي سياست‌هاي خارجي پاكستان در شهر لاهور مطرح گرديد - با اعلام خبر اشغال نظامي بلوچستان ايران به وسيله امريكا از جانب يكي از رهبران سياسي متمايل به شوروي در پاكستان و درج مطالب متعدد در مطبوعات پاكستان درباره بلوچستان ايران و همچنين اعلام موجوديت گروهي به نام كرندي‌ها در آن با مواضع راست به شدت ناسيوناليستي و حامي‌ اصول قومي در بلوچستان، تشكيل جلسات جديد و نشست‌هاي متعدد در بين سران اشرار منطقه بلوچستان در پاكستان از يك طرف و افزايش چشمگير تحركات روس‌ها در مرزهاي افغانستان و بسيج نيروهاي منطقه‌اي جهت ناامن ساختن خطوط مرزي و داخل در مقياس وسيع، حمله به پاسگاه‌ها، ايجاد كمين، آدم‌ربايي و... به دست اشرار افغاني، به تمامي ‌نشان دهندة وجود خطوطي در زمينه ايجاد مسائلي در بلوچستان ايران مي‌تواند باشد. با نگرشي به موارد اشاره شده به نظر مي‌رسد نظرها در داخل ‌بيش از حد به درون تنگة هرمز معطوف گرديده و نقش‌ حساس خارج از تنگة هرمز و درياي عمان تا حدودي فراموش شده است. نظرية اشغال نظامي ‌برخي از جزيره‌هاي موجود در خليج فارس كه مخاطراتي را براي غرب به همراه دارد، ممكن است مرحله‌اي از اجراي عمليات نظامي باشد، لكن اصلي‌ترين آن نمي‌تواند باشد. به اين ترتيب اساسي‌ترين حركتي كه مي‌تواند اهداف نظامي را در خليج فارس تأمين ساخته و تسهيل نمايد ايجاد تأمين در خارج از تنگه است و حساس‌ترين نقطه براي اين منظور در مرحله اساسي تحرك نظامي در سواحل بلوچستان مي‌باشد... لذا لازم است نظر مسئولان نظامي كشور به منطقه فوق معطوف گردد تا دشمن از ضعف موجود در منطقه حداكثر استفاده را نَبَرد و جمهوري اسلامي درگير يك حركت غافل‌گيرانه نگردد. لازم به تذكر است كه ماه گذشته اشرار منطقه فعاليت نسبتاً شديدي را در منطقه آغاز نموده‌اند. هر چند كه حركت اشرار بيش‌تر به علت فشار عراق جهت ناامن كردن جاده‌هاي چابهار، ايرانشهر و زاهدان به منظور جلوگيري از كار بندر شهيد بهشتي مي‌باشد ولي در عين حال اين نوع از فعاليت‌ها نيز در راستاي همان طرح قرار مي‌گيرد.»[۴۳]

گزارش- 272

شوراي فرماندهي انقلاب عراق بر اساس مصوبه‌اي تازه كليه شركت‌هاي خارجي فعال در اين كشور را از پرداخت هرگونه ماليات و نظاير آن معاف كرد. همچنين كليه كاركنان خارجي كه در شركت‌هاي بيگانه به فعاليت در عراق مشغولند از پرداخت ماليات و ساير عوارض معاف مي‌باشند. رژيم عراق ادعا كرده است كه اتخاذ اين تصميم براي تشويق سرمايه‌گذاران خارجي به سرمايه‌گذاري در اين كشور صورت گرفته است. اما ناظران سياسي اين حركت عراق را ناشي از وضعيت بد اقتصادي و عدم اطمينان به سوددهي سرمايه‌گذاري در اين كشور مي‌دانند.[۴۴]

گزارش- 273

تلاش سازمان اوپك براي جلوگيري از كاهش قيمت نفت ادامه دارد. با توجه به اينكه ميزان كل توليد اعضاي اوپك در ماه اوت (مرداد و شهريور) حدود سه ميليون بشكه در روز از سقف تعيين شده در جلسه وزيران نفت اوپك، بيش‌تر بوده است، كميته سه نفري اين سازمان كار كنترل و بازرسي ميزان توليد نفت كشور‌هاي حوزه خليج فارس را شروع كرده است. گرچه مقام‌هاي اوپك قبول ندارند كه اضافه توليد تا اين حد بوده است، ليكن شكي نيست كه قيمت نفت در هفته‌هاي اخير به دليل عرضه اضافي آن به بازار با خطر سقوط رو به رو شده است. كميته سهميه‌بندي اوپك در اين ماه از عربستان سعودي، كويت، امارات متحده عربي، قطر، عراق و ايران بازديد خواهد كرد و پس از آن در ماه نوامبر به هفت كشور ديگر عضو سازمان اوپك سفر خواهد نمود. بدون ترديد در اين ديدار كميته سهيمه‌‌بندي بر اين موضوع تأكيد خواهد كردكه چنانچه قرار باشد سياست تعيين قيمت كنوني در طول زمستان نيم‌كره شمالي حفظ شود، اعضا نبايد بيش از سهميه تعيين شده نفت توليد كنند.[۴۵]

گزارش- 274

يك جاسوس عراق به نام "دافع عارفي" فرزند عبدالقادر كه به مدت پنج سال با استخبارات عراق فعالانه همكاري داشته و در چندين شهر داخل ايران بمب‌گذاري كرده بود، دستگير شد. وي مسئول ارتباط با عناصر استخبارات عراق در شهرهاي بانه، پاوه، روانسر و باختران بود. وي در بمب‌گذاري تهران و قم دست داشته و به چهار مورد از عمليات‌هاي انفجاري اعتراف نموده است. عارفي اهل راشكان از توابع نوسود است كه واحد اطلاعات سپاه پس از دو ماه پيگيري او را دستگير كرد. به هنگام دستگيري از نامبرده دو حلب مواد انفجاري در پوشش روغن به دست آمد كه براي انفجار آماده شده بود. آخرين مأموريت فرد مذكور انفجار منزل مسكوني و خودرو ملاعلي حلبچه در منطقه باختران بوده است.[۴۶]

گزارش- 275

در داخل عراق و در منطقه اشواطي از توابع نجف اشرف نيروهاي سازمان عمل اسلامي با اجراي كمين، يك سرهنگ امنيتي رژيم عراق را به هلاكت رساندند. در اين كمين علاوه بر سرهنگ "بدر مال‌الله" يك نفر ديگر از شوراي حزب بعث شاخه كربلا بنام "تموين سمرمه" كشته شد.[۴۷]




منابع و مآخذ روزشمار 1366/07/15

  1. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه،" شماره202، 16/7/1366، ص3، ايلام - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 15/7/1366.
  2. ↑ همان، ص37، زنجان - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 15/7/1366.
  3. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 203، 17/7/1366، ص5، خرم‌آباد - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 16/7/1366.
  4. ↑ سند شماره S/19185 شوراي امنيت سازمان ملل، 7 اكتبر 1987، ترجمه مركز مطالعات و تحقيقات جنگ.
  5. ↑ - مأخذ 3، ص 16، راديو امريكا، 15/7/1366.
  6. ↑ - مأخذ3، ص15، منامه - خبرگزاري يونايتدپرس، 16/7/1366.
  7. ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 16/7/1366، ص11.
  8. ↑ - روزنامه رسالت، 16/7/1366، ص آخر، منامه - خبرگزاري فرانسه.
  9. ↑ همان.
  10. ↑ همان، ص3، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  11. ↑ همان، ص3، تهران خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  12. ↑ روزنامه كيهان، 18/7/1366، ص 18.
  13. ↑ مأخذ 1، ص 13، منامه - خبرگزاري فرانسه، 15/7/1366‌.
  14. ↑ مأخذ 1، ص 12 و 13، منامه - آسوشيتدپرس، 15/7/1366.
  15. ↑ مأخذ 3، ص 16، راديو امريكا، 15/7/1366.
  16. ↑ مأخذ3، ص15، منامه - خبرگزاري يونايتدپرس، 16/7/1366.
  17. ↑ مأخذ 1، ص 44، راديو بي.بي.سي،15/7/1366.
  18. ↑ روزنامه رسالت، 16/7/1366، ص آخر، منامه - خبرگزاري فرانسه.
  19. ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 18/7/1366، ص2.
  20. ↑ مأخذ 3، ص23، پاريس - خبرگزاري رويتر.
  21. ↑ مأخذ7، ص3، به نقل از روزنامه فيگارو.
  22. ↑ سند شماره 164760 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت عمليات ستاد كل سپاه، ص2، 15/7/1366.
  23. ↑ مأخذ 1، ص 43، تهران - خبرگزاري آلمان، به نقل از روزنامه گلف ديلي نيوز چاپ بحرين، 15/7/1366.
  24. ↑ روزنامه اطلاعات، ص آخر، به نقل از روزنامه گاردين چاپ انگلستان.
  25. ↑ روزنامه رسالت، 15/7/1366، ص آخر، تركيه - خبرگزاري رويتر.
  26. ↑ مأخذ 7، ص3، خبرگزاري ژاپني كيودو.
  27. ↑ مأخذ1، ص 48 و 49، راديو ژاپن، 15/7/1366.
  28. ↑ مأخذ 18، ص آخر، خبرگزاري رويتر.
  29. ↑ مأخذ 3، ص 23 و 24، بحرين - خبرگزاري رويتر، 16/7/1366.
  30. ↑ روزنامه اطلاعات، 16/7/1366، ص آخر، واشنگتن - خبرگزاري يونايتدپرس.
  31. ↑ همان.
  32. ↑ مأخذ 3، ص17، راديو امريكا، 16/7/1366.
  33. ↑ مأخذ 3، ص22، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 16/7/1366.
  34. ↑ روزنامه كيهان، 16/7/1366، ص آخر، خبرگزاري آسوشيتدپرس.
  35. ↑ مأخذ 30، ص آخر.
  36. ↑ مأخذ 30، ص آخر.
  37. ↑ مأخذ1، ص 45 تا 47، راديو امريكا به نقل از روزنامه كريستين ساينس مانيتور.
  38. ↑ مأخذ 1، ص 54 و 55، راديو بي.بي.سي، 15/7/1366.
  39. ↑ مأخذ 3، ص8، آنكارا - خبرگزاري يونايتدپرس.
  40. ↑ U.N.Year book, 1987,VOL 41, p225.
  41. ↑ مأخذ 1، ص 11، لندن - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 15/7/1366،به نقل از نشريه جينز ديفنس.
  42. ↑ مأخذ 1، ص26، راديو بي.بي.سي، 15/7/1366.
  43. ↑ سند شماره 438874 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از واحد اطلاعات ستاد مركزي سپاه كشوري، به فرماندهي كل سپاه، 15/7/1366.
  44. ↑ مأخذ 30، ص آخر.
  45. ↑ مأخذ 1، ص54 و 55، راديو بي.بي.سي، 15/7/1366.
  46. ↑ سند شماره 97642 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: سپاه يازدهم كردستان - اطلاعات، 15/7/1366.
  47. ↑ سند شماره 144647 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: آمار عمليات‌هاي انجام شده توسط گروه‌هاي مبارز عراقي، ص 7، 30/8/1366.






برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1366.07.15&oldid=2294»