1366.09.04: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1366 |نام = 1366.09.4 |نام دیگر=چهار آذر |روز=4 آذر 1366 |تاریخ شمسی= 1366.09.04 |تاریخ میلادی=25 نوامبر 1987 |تاریخ قمری= 3 ربیع‌الثانی 1408 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.09.4</div> <div class="bootstrap-btn">[...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۲۵: سطر ۲۵:




==گزارش - 1==


==  گزارش- 95 ==
اوضاع منطقه عملياتي نصر8 پس از شش روز از تب و تاب فرو افتاده و در حال بازگشت به روزهاي پيش از عمليات است. بي‌نتيجه ماندن تلاش‌هاي عراق،تسلط يگان‌هاي خودي در خط دفاعي و همچنين غلبه عراق بر نيروهاي اتحاديه روي ارتفاع ويولان، عوامل مؤثر در پيدايش وضعيت جديد در منطقه عملياتي مي‌باشد. اتحاديه ميهني در مقابل فشارهاي عراق فقط به حضور روي قله اصلي 2006 ويولان اكتفا كرد<ref>سند شماره 1536 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نجف اشرف در عمليات نصر8 ( يدالله ايزدي)، 1/9/1366 تا 6/9/1366، ص63.</ref> كه آن قسمت نيز متزلزل بود، زيرا اتحاديه براي حفظ قله از قرارگاه نجف درخواست 200 نيرو كردكه با مخالفت فرمانده قرارگاه، از اعزام نيرو براي اتحاديه خودداري شد<ref>همان، ص62.</ref> و نيروهاي اتحاديه نيز به تدريج ويولان را خالي و عقب‌نشيني كردند. از اين‌رو به نظر مي‌رسد هدف‌هاي به دست آمده تثبيت شده و عمليات پايان يافته است.
دريك جمع‌بندي و نتيجه‌گيري از عمليات نصر8 مي‌توان گفت: عراق به دليل تجربه عمليات‌هاي جمهوري اسلامي كه زمستان‌ها درجنوب انجام مي‌شد و نيز آشنايي با اوضاع جبهه‌ها در‏اواخر پاييز و زمستان هر سال، به فرستادن يگان‌هاي خود به جنوب و آمادگي براي مقابله با حملات ايران در اين جبهه مبادرت ورزيد و با آن‌كه (بنا به اظهار اسيران) چند بار مطلع شد كه ايران قصد اجراي عمليات در منطقه نصر8 را دارد، اما باور نكرد و تصور مي‌كرد كه تحرك نيروهاي ايراني در شمال سليمانيه به منظور فريب ارتش عراق در مورد جنوب مي‌باشد.<ref>سند شماره 1532 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ، راوي قرارگاه خاتم در عمليات نصر8 (حسين اردستاني)‏، 26/9/1366 تا 11/9/1366، ص69. </ref> لذا طبق دستورالعمل سپاه يكم عراق تعدادي از گردان‌هاي توپخانه مستقر در اين منطقه به جنوب اعزام شدند. حداقل چهار تيپ از نيروهاي گارد جمهوري (تيپ‌هاي 3 و 5 و7 و16) نيز كه در احتياط منطقه سليمانيه و سورقلات بودند 25 روز قبل از عمليات به منطقه جنوب اعزام شدند.<ref>همان ص71.</ref> و به جاي آنها تيپ39پياده مستقر شد كه اين يگان كيفيت مطلوبي داشت و به لحاظ اهميت ارتفاع گرده‌رش انتخاب شده بود.<ref>همان، ص71.</ref>
قول رايج در ميان نيروهاي عراقي آن‌گونه كه از اظهارات اسيران برمي‌آيد آن بود كه حمله ايران در طرف بصره خواهد بود و حمله از منطقه شمال دور از انتظار است.<ref>سند شماره 113403 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش اظهارات اسيران عمليات نصر8, 1/9/1366، ص1.</ref> در اين عمليات، هدف‌هاي مورد نظر به طور كامل به‌دست آمد. اين هدف‌ها دست‌يابي به ارتفاع گرده‌رش و تلفات نسبي نيروهاي ارتش عراق بود. بر اساس آمار ارائه شده به وسيله فرماندهان عملياتي، تعداد قابل ملاحظه‌اي از نفرات ارتش عراق كشته يا زخمي شدند. آمار رسمي حاكي است كه اين تعداد سه‌هزار تن مي‌باشند. به علاوه دويست تن نيز اسير شدند.<ref>سندشماره617 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "عمليات نصر8"، گزارش اجمالي قرارگاه نجف2، (راوي: يدالله ايزدي) 4/9/1366، ص12.</ref> همچنين حداقل 6 دستگاه تانك و تعدادي از ادوات و تجهيزات دشمن منهدم شد و 2 دستگاه تانك، 6 دستگاه رادار رازيت، تعدادي خودرو، يك دستگاه وسايل مخابراتي و بيش از 50 قبضه خمپاره و مقادير فراواني مهمات، به غنيمت به دست رزمندگان اسلام افتاد. در جبهه خودي نيز تلفات و خساراتي به بار آمد: 173 تن شهيد، 877 تن مجروح، سقوط يك فروند هلي‌كوپتر و اصابت تركش به دو فروند ديگر، مهم‌ترين ضايعات جبهه خودي در طول نبرد 6 روزه نصر8، مي‌باشد.<ref>معاونت سياسي ستادكل، مركزمطالعات وتحقيقات جنگ، نشريه بررسي جنگ، شماره 5 (24/9/1366)، ص‏20و21، همچنين رجوع كنيد به مأخذ7، ص10.</ref> (ضميمه دارد).
اسيران عراقي عمليات نصر8 ـ در اين عمليات حدود 200 تن از نيروهاي عراقي اسير شدند.


==  گزارش- 96 ==
در پي ورود فرمانده كل سپاه (برادر محسن رضايي) به منطقه غرب، در قرارگاه رمضان واقع در باختران جلسه تصميم‏گيري درباره عمليات آتي قرارگاه قدس تشكيل شد. در اين جلسه كه برادران صفوي (جانشين نيروي زميني)، غلامعلي رشيد (معاونت عملياتي ستادكل)، ابراهيم سنجقي (رابط سپاه با آقاي رفسنجاني‏) و محمدباقر ‏ذوالقدر(فرمانده قرارگاه رمضان) حضور داشتند، مأموريت قرارگاه قدس كه تصرف ارتفاع آمدين بود، به‌كلي عوض شد و مطابق نظر برادر رضايي، مقرر شد ارتفاعات قميش، ويولان و تپه هرمدان تصرف شود. براي اين مأموريت، لشكرهاي 10سيدالشهدا، 32 انصارالحسين و 31عاشورا و تيپ18 ‌الغدير انتخاب شدند. علاوه بر اين، بنا شدكه قرارگاه رمضان ازداخل خاك عراق وارد عمل شود و ارتفاع گلاله را تصرف كند.
تغيير مانور از شرق رودخانه قلعه‏چولان به غرب آن موجب شدكه فرماندهان اين پرسش را مطرح كنند: «آيا توسعه عمليات در غرب رودخانه، سبب هوشياري ارتش عراق درمورد جهت عمليات گسترده نمي‌شود و بهتر نيست در زمان نزديك به آن عمليات، ارتفاعات ويولان، قميش، هرمدان وگلاله تصرف شود؟» فرمانده سپاه در پاسخ گفت: «دشمن تا بهمن‏ماه نيروهاي عمده‌اي از اين طرف نمي‌آورد. او نيرو و توپخانه خود را برده جنوب، لذا تا بهمن‌ماه توان دشمن در اين‌جا كم است.الآن زمان مهم است، بايد مقدمات عمليات اصلي را در اين دوسه ماه انجام دهيم، همه را نبايد با تلاش اصلي توأم كنيم.»<ref>مأخذ3، صص 103و104و110تا 112و114.</ref> همچنين دراين جلسه جانشين نيروي زميني گزارش عمليات نصر8 را به اطلاع آقاي رضايي رساند. نكته قابل توجه درگزارش وي، انتقال اين موضوع بودكه امكانات بسياركمي براي عمليات بوده‏ ا‏ست.<ref>مأخذ3، ص103.</ref>


==  گزارش- 97 ==
روزنامه "ميدل ايست اكونوميك دايجست" درباره تحركات عراق و ايران درجبهه‌ها نوشت: «نيروهاي مسلح عراق از زمان آخرين اجلاس شوراي عالي دفاع ايران در 15نوامبر (24 آبان، زمان صدور بيانيه شوراي عالي دفاع) درسرتاسر جبهه جنگ در آماده‌باش كامل به‌سر مي‌برند. هدف احتمالي ايران شهر بصره خواهد بود كه عراقي‌ها مي‌كوشند بار ديگر تدابير دفاعي پيش‌بيني شده را به‌كارگيرند. در ژانويه سال جاري ميلادي (دي‌ماه 1365) ايران از چندين خط دفاعي شرق اين شهر حياتي و استراتژيكي عبوركرد.» همچنين "اينديپندنت" روزنامة ديگر لندن با اشاره به اين نكته كه عراق يك شبكه ديگر از مواضع دفاعي در اين منطقه ايجاد كرده است نوشت: «ايران به فشارهاي مداوم رزمندگان خود مبني‏بر ‏دست زدن به حملات پياپي جهت درهم شكستن خطوط دفاعي عراقي‌ها تا عملي ساختن يك رسوخ پيروزمندانه، متكي خواهد بود. عكس‌هاي ماهواره‌اي نشان‌دهندة آمادگي گسترده ايراني‌ها براي دست زدن به يك حمله جديد در جبهه جنوبي است.»<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 252 (6/9/1366)، ص6 و7، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 5/9/1366.</ref> اين روزنامه همچنين درمقاله‌اي به قلم "جان بولاك" آورده است: «ايران حملات آزمايشي خود را در نقاط ديگر به‌عمل مي‌آورد تا تعادل عراقي‌ها را به هم بزند. اما در واقع در اطراف بصره و در جبهه جنوبي است كه نبرد واقعي صورت خواهدگرفت. هدف ايران بر آن است كه جنوب عراق و بصره را از ساير نقاط عراق جداكند.»<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‏هاي ويژه"، شماره 251 (15/9/1366) صص47و48، راديو بي.بي.سي. به نقل از روزنامه اينديپندنت، 4/9/1366.</ref>
روزنامه كريستين ساينس مانيتور علاوه بر اظهار نظر درباره حمله آتي ايران، اوضاع كلي جنگ را نيز مورد بررسي قرارداده است. "وارن ريچي" گزارش‌گر روزنامه نوشته است: «اميد رسيدن به يك راه حل مسالمت‌آميز براي جنگ خليج فارس كه در ماه‌هاي اخير قوت گرفته بود، رنگ مي‌بازد. تلاش‌هاي صلح سازمان ملل متحد ناتمام مانده و بنا به گزارش‌ها، ايران خود را آماده يك تهاجم زميني عمده در امتداد مرزهاي ايران و عراق مي‌كند. تحليل‌گران در منطقه شامل ديپلمات‌ها، منابع كشتي‏راني و كارشناسان دانشگاهي مسائل خاورميانه در كشورهاي حوزه خليج فارس با گزارش اخير كميته روابط خارجي سناي ايالات متحده در اين زمينه كه عراق بيش از گذشته در برابر ايران آسيب‌پذير شده مخالف‏اند. تحليل‌گران منطقه‌اي بر اين باورند كه توانايي عراق در ادامه صدور نفت، برتري هوايي آن كشور و برتري و تفوق تاكتيكي بغداد در جنگ تدافعي، مانع از شكست نظامي آن كشور خواهد شد. از سوي ديگر، به اعتقاد اين كارشناسان، ايران به رغم فشارهاي بين‏المللي و تلاش‌هاي عراق براي مسدود كردن خط حياتي نفت، همچنان به جنگ ادامه خواهد داد. يك ديپلمات با تجربه در منطقه مي‌گويد ايرانيان آماده‌اندكه در جنگي يك‌صدساله شركت جويند. يك ديپلمات غربي مي‌گويد به تاريخ ايران بنگريد. ايرانيان هرگز جنگ‌هاي كوتاه مدت نداشته‌اند. من نشانه‌اي از پايان جنگ نمي‌بينم. اين كارشناسان به اين نكته پافشاري مي‌كنند كه حتي در صورت موفقيت ايالات متحده و جانب‏داري سازمان ملل از تحريم تسليحاتي عليه ايران، بازهم شانس موفقيت باتوجه به فعاليت شديد بازار سياه اسلحه، ‌اندك است. نظريه‌اي كه اعراب مي‌پسندند و اين روزها در پايتخت‌هاي عربي بسيار شنيده مي‌شود، اين است كه اگر ايالات متحده و اتحاد شوروي واقعاً خواستار پايان يافتن جنگ باشند، از طريق دست زدن به اقدامات مشترك مي‌توانند بلافاصله به جنگ پايان دهند. تحليل‌گران عرب مي‌گويند محاصره بنادر ايران از سوي شوروي و امريكا، ايران را وادار به نشستن پاي ميز مذاكره خواهد ساخت اما چنين اقدام مشتركي با مخالفت واشنگتن روبه‌روست كه از مشروعيت بخشيدن به حضور شوروي در خليج فارس بيمناك است. شوروي‌ها نيز از اين‌كه مناسبات تازه تقويت شده خود با تهران را به مخاطره بيندازند، پرهيز مي‌كنند. به باور تحليل‏‌گران عرب، چنين توضيحاتي ناشي از عدم تمايل ابرقدرت‌ها به پايان بخشيدن به جنگ خليج فارس است.»<ref>همان، صص8 و9، به نقل از راديو امريكا 4/9/1366.</ref>


==  گزارش- 98 ==
وزير دفاع كويت، با هدف زدودن اتهام حضور امريكا در خليج فارس براي دفاع از نفت‌كش‌‌هاي كويت، درباره قصد نيروهاي خارجي از حضور نظامي در اين منطقه گفت: «نيروهاي بيگانه به منظور دفاع از هيچ كشوري وارد خليج فارس نشده‌اند بلكه تنها درجهت حمايت از كشتي‌راني در آب‌هاي بين‏المللي و دفاع از منافع خودشان به منطقه آمده‌اند.» وي با لحني جانب‌دارانه از عراق، افزود: «شكي نيست كه جنگ عراق و ايران به خصوص حملات ايران به كشتي‌هاي تجارتي و نفتي موجب افزايش بيش از حد حضور ناو‏گان خارجي با هويت‌هاي مختلف در منطقه شده است.»<ref>روزنامه جمهوري اسلامي، 4/9/1366، ص‏3، خبرگزاري جمهوري اسلامي.</ref> در يك موضع‌گيري متفاوت بلكه مخالف با ديدگاه وزيردفاع كويت، "الراي‌العالم" روزنامه نيمه ‌دولتي اين كشور با درج اين مطلب كه اوضاع ناشي از شكست قدرت‌هاي بزرگ در رويارويي با اقدامات جمهوري اسلامي ايران در منطقه خليج فارس، يك تراژدي دردآور براي كشورهاي منطقه است، قدرت‌هاي بزرگ را به دروغ‌گويي، فريب‌كاري و حفظ منافع خود متهم ساخت. اين روزنامه در سرمقاله خود ضمن انتقاد از عملكرد قدرت‌هاي بزرگ در خليج فارس در برابر ايران، نوشت: «قدرت‌هاي بزرگ با سوء استفاده از نياز كشورهاي عربي منطقه به امنيت و ثبات، فرصتي تاريخي براي تقويت حضور خود در منطقه يافته‌اند. … ورود فرانسه، آلمان‌غربي، ايتاليا، اسپانيا و هلند در منطقه خليج‏فارس را به يك صحنه درگيري و رقابت ميان كشورهاي جهان تبديل كرده است. حضور نيروهاي بزرگ جهاني در منطقه خليج فارس اوضاع ر‏ا نه تنها با ثبات و آرام نكرد، بلكه فضاي منطقه را بيش‌تر به سوي جنگ و بحران و كشمكش كشانده است.»<ref>مأخذ12، صص 45و46، كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 4/9/1366به نقل ازروزنامه "الرأي‌العام".</ref>
"كليم صديقي" رئيس انجمن اسلامي لندن نيز با انگيزه متفاوتي حضور امريكا در خليج فارس را مورد حمله قرار داد: «نيت امريكا وارد آوردن ضربه مهلك به انقلاب اسلامي ايران است، اما امريكا نمي‌تواند وارد ايران شود، چون مي‌داند كه صدها هزار بسيجي درس عبرتي فراموش نشدني به او خواهند داد.» وي افزود: «جنگ عراق و ايران، جنگ دو كشور نيست بلكه جنگ تاريخي بين دو تمدن كفر و اسلام است. و ما نمي‌توانيم ساكت بنشينيم و به نوكران قدرت‌هاي كفر مبدل شويم. ما همه بايد درجهت قدرت بخشيدن به نيروي سياسي اسلام بكوشيم. بعد از شكل‌گيري جمهوري اسلامي ايران، هيچ‌گونه توجيهي براي عدم حمايت مسلمانان جهان از حركت‌هاي اسلامي وجود ندارد.»<ref>روزنامه اطلاعات، 5/9/1366، صص 2و4.</ref>
==  گزارش- 99 ==
به گفته يك مقام انگليسي، امروز در خليج فارس باز هم مين كشف شده است. "ديود ملور" وزير مشاور وزارت‏ خارجه انگلستان گفت كه مين‌روب‌هاي انگليسي موفق به كشف و خنثي كردن 9 مين شده‌اند كه 5 عدد از اين مين‌ها در خليج عمان و چهار عدد ديگر در بخش مركزي خليج(‏فارس) يافت شده‌اند.<ref>مأخذ‏11، ص34، دبي - خبرگزاري آسوشيتدپرس،
5/9/1366.</ref>
==  گزارش- 100 ==
سپاه پاسداران زمان‌بندي نيروهاي رزمنده و داوطلب براي اعزام به جبهه‌ها را اعلام كرد. سخن‌گوي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي با توجه به اجراي بندهاي 8 و9 دستورالعمل 10ماده‌اي شوراي عالي پشتيباني جنگ، گفت: «آخرين مرحله مانور از 14 آذرماه آغاز خواهد شد و به مدت يك هفته در سراسر كشور ادامه خواهد يافت.» بنا به گفتة علي‏رضا افشار، نيروهاي داوطلب به نوبت به جبهه‌ها و يا در صورت نياز به پادگان‌هاي آموزشي اعزام مي‌شوند. وي افزود: «پيش‌بيني مي‌شود، نو‏به‏بندي نيروهاي داوطلب براي اعزام و يا آموزش، براساس نيازمندي‌هاي يگان‌هاي عملياتي وظرفيت پادگان‌هاي آموزشي تا پايان سال آينده ممكن باشد، لذا نوبه‏بندي نيروها و برنامه اعزام آنها طي 14 اعزام و به‏نام "سپاهيان چهارده معصوم" در هر ماه در نظر گرفته شده است. اولين اعزام اين برنامه درآذرماه جاري تحت عنوان سپاه محمد(ص) و در هفته بسيج از استان‌هاي سراسر كشور عازم جبهه‌هاي نبرد و پادگان‌هاي آموزشي خواهد شد.»<ref>روزنامه اطلاعات، 4/9/1366، ص2.</ref>
ستاد مركزي سپاه نيز از واحد بسيج خواسته است كه طبق نظر فرمانده كل سپاه، در مورد طرح‌هاي زير برنامه‌هاي لازم تهيه و حدا‏كثر طي 10روز آينده به ستاد ارائه شود: 1) طرح آموزش دوميليون تن. 2) طرح اعزام متمركز در دهه فجر. 3) طرح تشكيل سپاه‌هاي خواهران.<ref>سندشماره 169173 مركزمطالعات وتحقيقات جنگ: نامه از رئيس ستادمركزي، به واحد بسيج ستادمركزي، 4/9/1366 (تك برگ).</ref>
==  گزارش- 101 ==
آمادگي براي حضور در جبهه، در شهرهاي تهران، ري، اهواز، خرم‌آباد، بروجرد و ياسوج با حضور لشكرهاي بسيجي و برخي مقامات سياسي مذهبي و فرماندهان نظامي برگزار شد. در ياسوج با حضور 50‏هزار نفر كه در 25 لشكر سپاهيان محمد(ص) سازمان‏دهي شده بودند آقاي موسوي نخست‌وزير، با اشاره به تعلل مستمر سازمان ملل در اعمال عدالت و گرفتن حق ملت ايران از متجاوز گفت: «مردم ما با قدرت حق خودشان را خواهند گرفت و با حضور همه جانبه، نبرد نظامي در صحنه‌هاي جنگ تحميلي را با تمام قدرت ادامه خواهند داد با برداشتي كه از فعاليت‌هاي مجامع بين‏المللي داريم نبايد اجازه تجديد قوا به رژيم صدام داده شود و به طور مداوم بايد به جدال با اين رژيم بپردازيم و هرگونه توقف عمليات رزمي به سود رژيم بعثي خواهد بود.»<ref>روزنامه كيهان، 5/9/1366، ص‏3، ياسوج.</ref>
در اهواز، فرمانده كل سپاه، برادر محسن رضايي در گردهمايي بزرگ به سوي كربلا درباره خط مشي نظامي جنگ گفت: «سال گذشته سال ضربه زدن به منافع عراق در داخل خاك اين كشور بوده است و در اين زمينه حمله به تأسيسات نفتي كركوك و پادگان‌هاي نظامي و پايگاه‌هاي دشمن در داخل خاك عراق از آن جمله مي‌باشد و ما در اين زمينه به يك جهش جديد در جنگ رسيده‌ايم و مجموع عمليات نظامي در مرزها و داخل خاك عراق ما را به يك برتري نظامي در جنگ رسانده است.»<ref>روزنامه جمهوري اسلامي، 5/9/1366، ص‏2، اهواز.</ref>
همچنين در شهر"ري" ده‌ها هزار نفر از مردم به همراه بازاريان و اصناف اين شهرستان پشتيباني خود را از بيانيه شوراي عالي پشتيباني جنگ و نبرد تا پيروزي نهايي اعلام نمودند. آقاي "رفيق‌دوست" وزير سپاه در اين مراسم گفت: «ما اگر در اين مبارزه پيروز شويم و زنده مانديم، آينده انقلاب را در اختيار همين مردم محروم و به تعبير امام پا‏بر‏هنه‌ها قرار مي‌دهيم و اگر رفتيم و شما مانديد بايد كاري كنيد كه حكومت در اختيار پابرهنه‌ها قرار بگيرد. … به جبهه‌ها بياييد تا انتقام خون زنان و كودكان مظلوم سوسنگرد، هويزه، بستان و ده‌ها شهر ديگر را از دشمن بگيريم.»<ref>روزنامه اطلاعات، 5/9/1366، ص18، تهران‏ - ‏خبرگزاري جمهوري اسلامي.</ref>
اما در تهران در يك مانور محدود، 200 گردان از نيروهاي بسيجي پايگاه مالك اشتر پس از يك راه‌پيمايي گسترده در سطح شهر تهران، در ورزشگاه آزادي اجتماع كردند. در اين گردهمايي كه "آيت‌الله امامي كاشاني" و چند تن از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي، حضور داشتند آقاي شمخاني قائم‌مقام فرمانده كل و فرمانده نيروي زميني سپاه پاسداران در سخن‌راني خود از اقشار مختلف مردم كشور خواست تا بيش از پيش در جبهه‌هاي نبرد حضور يابند تا تكليف جنگ با شكست متجاوز و پيروزي اسلام يكسره شود.<ref>مأخذ16، ص‏18.</ref> در تهران همچنين گروه كثيري از ارامنه تهران با دعوت و هماهنگي شوراي خليفه‌گري ارامنه تهران، از محل كليساي "سركيس مقدس" و مقر "خليفه‌گري ارامنه تهران" با در دست داشتن پلاكاردهايي به سوي ميدان آزادي حركت كرده و در مانور بسيج شركت كردند.<ref>روزنامه اطلاعات،7/9/1366، ص‏14.</ref>
آيت‌الله مشكيني نيز در پيامي خطاب به رزمنگان اسلام نوشت: «من به همه برادران و خواهران ايراني و ايماني ابلاغ مي‌كنم كه امروز بازار معامله‌اي برپاست، مشتري الله و متصدي بقية‌الله و فروشنده انسان‌هاي پاك و مردان ميدان تقوي و فضيلت و متاع، مال و جان است، و دست‌آورد تقرب است و رضوان است و جوار حق است و بهشت است و سعادت. توصيه مي‌كنم با قلبي مملو از شوق و روحي سرشار از عشق و اراده‌اي آهنين به دعوت الله لبيك بگوييد تا آنجا كه كران تا كران غرب و جنوب را از انسان‌هاي آسماني و فروشنده‌هاي زميني به نام بسيج مردمي پركنيد و بر لشكر كفر بتازيد و صحنه زميني را از اين ننگ‌هاي بشريت پاك سازيد، داس و مسلسل به دست بگيريد و همه اين علف‌هاي هرزه سمي را درو كنيد.»<ref>روزنامه جمهوري اسلامي،7/9/1366، ص‏4، قم - به نقل ازخبرگزاري جمهوري اسلامي.</ref>
در همين حال رئيس مجلس شوراي اسلامي و فرمانده جنگ حجت‌الاسلام هاشمي رفسنجاني در جلسة شوراي اداري استان خراسان با تأكيد بر اين كه عنصر اساسي در جنگ تحميلي تداوم حملات تهاجمي است گفت: «تصميم اخير شوراي عالي پشتيباني جنگ، نهايي نيست بلكه فقط يك دعوت عمومي براي گرم نگه داشتن جبهه‌ها مي‌باشد.»<ref>مأخذ18، ص‏3، مشهد.</ref>
دفتر امام خميني نيز طي اطلاعيه‌اي اعلام كرد: «به دستور مؤكد امام ـ مد‏ظله‌العالي ـ و اطلاعيه ده ماده‌اي شوراي‌عالي پشتيباني جنگ در مورد مشاركت هرچه بيش‌تر نيروها و تقاضاي در اختيارگذاشتن كمك‌هاي مالي و جاني ازسوي مسئولان جنگ، تلگرام‌ها و نامه‌ها و طومارهاي فراواني ازسوي امت حزب‏الله و علماي اعلام و ائمه جمعه شهرستان‌ها، اعضا و مسئولان نهادها و شوراها و ديگر اقشار از داخل و خارج كشور به عنوان حمايت و پشتيباني كامل از ادامه جنگ تا پيروزي نهايي به دفتر حضرت امام ارسال شد و به عرض ايشان رسيد امام امت ضمن قدرداني و تشكر دستور فرمودند مراتب سپاس‌گزاري ايشان به عموم آنان ابلاغ شود.»<ref>مأخذ14، ص‏2.</ref> درباره ميزان اختيارات شوراي‌عالي پشتيباني جنگ، حجت‏الا‏سلام "مقتدايي" عضو و سخن‌گوي شوراي‌عالي قضايي، در سمينار بررسي مسائل قضايي در سنندج گفت: «امام امت طي فرماني به شوراي‌عالي پشتيباني جنگ به اين شورا اختيار دادند در كنار مجلس شوراي اسلامي در زمينه مسائل جبهه و جنگ قانون‌گذاري كند و اين قوانين به منزله حكمي قانوني خواهد بود.»<ref>مأخذ21، ص4، سنندج - به نقل ازخبرگزاري جمهوري اسلامي.</ref>
==  گزارش- 102 ==
رياست ژاپن بر شوراي امنيت سازمان ملل در آذرماه 1366 و مسئله فروش نفت ايران به ژاپن ـ كه اخيراً در روابط نفتي دو كشور تزلزل به وجود آورده است ـ و ديگر همكاري‌هاي تجاري ميان دو كشور از جمله موضوع‌هايي بودند كه دكتر "ولايتي" وزير امورخارجه، در سفر به ژاپن با مسئولان اين كشور مورد مذاكره قرار داد كه قطع‌نامه 598 و مسئله خريد نفت ژاپن از ايران در رأس اين مذاكرات قرار داشت. آقاي ولايتي به وزيرخارجه ژاپن گفت: «ما نكات مثبتي در ارتباط با قطع‏نامه سازمان ملل مشاهده مي‌كنيم و براي همين با دبيركل در تشكيل زمينه اجرايي بر روي اين قطع‏نامه همكاري كرده و معاون بنده آقاي لاريجاني براي ادامه مذاكرات به نيويورك خواهد رفت. اميدواريم كه كشورهاي مختلف بخصوص اعضاي شوراي امنيت در ارتباط با ختم جنگ موضع عادلانه‌اي اتخاذ كنند و ژاپن نيز همچون آلمان و ايتاليا كه عراق را آغاز كننده جنگ اعلام كردند، چنين مواضعي را اتخاذ كند. اميدواريم ژاپن به عنوان يك كشور دوست و بي‌طرف علي‌رغم فشار امريكا مبني‏بر كمك در خليج فارس و كاهش ميزان خريد نفت از ايران، در مقابل اين تقاضاها موضع مستقلي اتخاذ كرده آن‌را ادامه دهد. ما از اين موضع‏گيري مثبت مستقل تشكر مي‌كنيم. با اين حال در زمينه نفت متأسفانه اخيراً برخي محدوديت‌هايي وجود دارد و برداشت نفت كاهش يافته است، اميدواريم اين مرحله گذرا بوده و به روابط طبيعي خود برگرديم. ما مي‌دانيم شما تحت فشار برخي كشورها نظير امريكا هستيد ولي تبليغات يك چيز است و واقعيت چيز ديگر. تا چند ماه پيش امريكا از ما نفت مي‌خريد و تجهيزات مهمي را مي‌فروخت، وقتي امريكا و غرب فشار را بر ما زياد مي‌كنند، ما راه ديگري را پيدا مي‌كنيم. اخيراً با شوروي در مورد نفت و راه‌آهن و كشتي‌راني قراردادهايي امضا كرده‌ايم. شما به عنوان رئيس شوراي امنيت مسئوليت حساسي داريد و از علت‌هاي مهم اين سفر همين مطلب است.» آقاي ولايتي گفت: «قطع‌نامه سه نقطه ضعف دارد:
الف‏ـ چه كشوري متجاوز بوده است.
ب‏ـ طرح عملي براي صلح پايدار به‌دست نداده است.
ج‏ـ ضمانتي براي حمله مجدد عراق پس از صلح وجود ندارد.»
آقاي ولايتي سپس گفت: «اگركشورها بخواهند همان‌گونه كه جنگ را تحميل كردند، صلح را نيز بر ما تحميل كنند، ما از قطع‌نامه دوم و سوم و چهارم نمي‌ترسيم. ما خواهان همكاري نزديك با سازمان ملل هستيم ولي صريحاً بگويم كه امريكا شروع به فشار عليه ما كرده و ماده پنجِ قطع‌نامه راهم نقض كرده است.» وزيرخارجه در بخش ديگر اظهارات خود با مرتبط دانستن حملات نظامي ايران و مواضع بين‌المللي، گفت: «شايد دليل تهاجم ايران، در نا‏اميدي مردم است و اگر پيشرفتي در كار سياسي نظامي منطقه بشود، كار نظامي ما را تحت تأثير خود قرار مي‌دهد.»
وزيرخارجه ژاپن در پاسخ، به مواضع كشورش اشاره كرد: «موضع ما بي‌طرفي است و نه به سمت عراق و نه به سمت ايران مي‌رويم؛ اصول سياست خود را صريح مي‌گوييم: الف‏ـ قطع‌نامه598 هم متوازن است و هم عملي است. ب‏ـ ما از دبيركل حمايت خواهيم كرد. ج‏ـ اميدواريم قطع‌نامه را صريحاً قبول‏كنيد. چهارماه گذشته است و بعضي اين را وقت تلف‌كردن مي‌دانند و اگر اين مسئله ادامه يابد، درخواست ديگر جلو آمده و ما مجبور مي‌شويم كه بعضي اقدامات را انجام دهيم.»<ref>سند شماره 212742 مركزمطالعات وتحقيقات جنگ: منابع سياسي خارجي، 11/9/1366، گزارش ضميمه.</ref> افزون بر اين، "سوسوكي اونو" وزيرخارجه ژاپن، در ديدار با آقاي ولايتي در توكيو با لحني ديپلماتيك توأم با ابراز نگراني در مورد گزارش‌هاي حاكي از آماده شدن نيروهاي ايران براي حمله به عراق گفت: «اين نوع گزارش‏ها هيچ كمكي به اوضاع جاري نمي‌كند. ژاپن علاوه بر آن كه مايل به حفظ موضع بي‌طرف خود در جنگ است، طبيعتاً نگران تأثير ادامه اين درگيري بر چگونگي حمل و نقل از خليج فارس نيز هست، چرا كه صنايع ژاپن نياز مبرمي به نفت خليج فارس دارد.<ref>مأخذ12، صص35و36، بخش فارسي راديو بي.بي.سي.، 4/9/1366.</ref> دكتر ولايتي همچنين با نابورو تاكاشيتا نخست‌وزير ژاپن ديدار كرد.
==  گزارش- 103 ==
آقاي "محمدجواد لاريجاني‏" معاون وزيرخارجه، در نيويورك با همتاي ژاپني خود ديدار و گفت‌وگو كرد. لاريجاني درباره قطع‌نامه 598 گفت: «ما در مورد قطع‌نامه به واسطه وجود نكات مثبت و منفي در آن، از رد آن امتناع كرديم و بسياري از قطع‌نامه‌هاي قبلي را بدون خجالت رد كرديم.» لاريجاني درباره علل كندي پيشرفت تلاش‌هاي دبيركل سازمان ملل گفت: «دو موضوع كار دبيركل را خراب كرده: الف‏ـ رد كار دبيركل توسط عراق در نحوه اجراي قطع‌نامه. ب‏ـ كار امريكا [حضور در خليج فارس] كه خلاف قطع‌نامه بوده است. آنها مايل به صلح نيستند.» وي افزود: «در پرداخت خسارت ـ كه تخمين ما سيصدميليارد دلار است ـ ضمانت مي‌خواهيم و درباره تعيين مرزها هم عراق قرارداد الجزاير را پاره كرده است.» آقاي "موراتا" معاون وزير خارجه ژاپن، در پاسخ گفت: «ژاپن رياست شوراي امنيت را دارد، دو كشور ايران و عراق نمايندگان خود را به شورا بفرستند تا كاري انجام دهد. ما جواب شما را بررسي كامل كرده و به نظر مي‌رسد موضع شما نسبت به سپتامبر سخت‌تر شده است. آيا به نظر شما فرقي بين آتش‌بس رسمي و غيررسمي وجود دارد و آيا شما عقب‌نشيني نخواهيد كرد كه بعضي اقدامات مثل غرامات انجام شود؟» موراتا در قسمت ديگري از سخنان خود، حمله به كشتي‌هاي ژاپن در خليج فارس را مطرح كرد: «كشتي‌هاي ژاپني هم با قايق‌هاي نامشخص صدمه ديده‌اند، ما نگران امنيت كشتي‌ها هستيم.» وي درباره بند پنجم قطع‌نامه پرسيد: «در مورد بندپنج نظر شما و رابطه آن با آتش‌بس چيست؟ آيا مي‌گوييد نيروهاي امريكا بروند تا آتش‌بس را بپذيريد.»‏ <ref>مأخذ29، صص4 و 5.</ref>
==  گزارش- 104 ==
هيئت جمهوري اسلامي در سر راه خود به ژاپن، توقف كوتاهي در امارات داشت كه در اين فاصله وزيرخارجه ايران با وزيرخارجه امارات ملاقات كرد. اهم مطالب مطروحه در اين ملاقات بدين شرح بود: آقاي ولايتي درباره قطع‌نامه گفت: «ما قطع‌نامه 598 را نپذيرفته‌ايم. ليكن نكات مثبتي داشته و به همين دليل با دبيركل حاضر به صحبت شده‌ايم. … عراقي‌ها خواهان سه موضوع در قدم اول هستند: آتش‌بس، بازگشت به مرزهاي بين‏المللي و آزادي اسراي جنگي. ولي با پاره كردن قرارداد1975، مرزهاي بين‌المللي كجاست‌؟» آقاي ولايتي درباره حضور نظامي امريكا نيز گفت: «شما مي‌توانيد اين مسائل مهم را به كويت بگوييد. حضور نظامي امريكا تشنج را بالا برده و ماده پنجِ قطع‌نامه را نقض كرده، اما دبيركل چه كرد؟ از لحاظ نظامي ما كسي را در اينجا نمي‌خواهيم، ما قدرت دفاع از خود را داشته و مي‌دانيم كه چگونه با امريكا رفتار كنيم. ما سياست عدم تعهد را در ميان سازمان‌هاي بين‏المللي ترجيح مي‌دهيم و به سياست ما نزديك‌تر است. ما آماده مقابله با امريكا هستيم ولي مذاكره با دوستان را فراموش نكرده‌ايم. من تأكيد مي‌كنم ما مي‌خواهيم با برادران در منطقه صحبت كنيم، اين سياست ماست. تلاش‌هاي ما براي صحبت با غير‏متعهدها همين است و گرنه ما مي‌توانيم مسائل خود را خودمان حل كنيم. ما در كشور خود تازه كار نيستيم، ما با روس‌ها و بقيه مقابله تاريخي داشته‌ايم. آنها دنبال منافع خود هستند نه مصالح ما. از يك سو آماده حمله‌ايم و از سوي ديگر با دبيركل مذاكره مي‌كنيم، پس راه‌ها را نبسته‌ايم.» سپس راشد عبدالله وزير خارجه امارات، گفت: «نظر خود را در مورد قطع‌نامه 598 بگوييد. در اجلاس امان كشورهايي بودند كه مي‌خواستند روابط با ايران قطع شود و مصر جايگزين شود كه پذيرفته نشد.» وي همچنين درباره مذاكره سياسي گفت: «هرچه بيش‏تر‏كار بين‌المللي ادامه يابد، فشار ابرقدرت‌ها كم‌تر مي‌شود.» وزير خارجه امارات همچنين توصيه كرد: «شما بهترين استفاده را از بند 5 قطع‌نامه598 بكنيد.» راشد عبدالله با اشاره به عمليات آتي ايران گفت: «سال گذشته همين موقع شما آماده حمله ديگري بوديد، دوباره خون‌ريزي و خرابي چرا؟ شما كه قطع‌نامه را داريد چرا جوان‌ها كشته شوند؟»<ref>مأخذ29، صص 6 تا 8.</ref>
==  گزارش- 105 ==
درباره لزوم پايان جنگ كه پس از تصويب قطع‌نامه598 به‏طور جدي در سطح بين‏المللي مطرح شده است، "ورنون والترز" سفير دائمي امريكا در سازمان ملل متحد، گفت: «اين يك اجماع نظر در سطح قدرت‌هاي بزرگ است.» وي در مصاحبه با نشريه "المجله" چاپ انگلستان در پاسخ به اين پرسش كه ايالات متحده امريكا براي وادار كردن ايران به قبول قطع‌نامه598 چه كاري مي‌تواند انجام دهد؟ گفت: «مهم نيست كه ما چه كاري مي‌توانيم انجام دهيم و يا چه مي‌خواهيم. روشن است كه تمامي كشورهاي جهان خواستار پايان بخشيدن به اين جنگ مي‌باشند. پنج كشور عضو دائمي شوراي امنيت يعني اتحاد جماهير شوروي، انگلستان، فرانسه، چين و ايالات متحده امريكا تلاش‌هاي خود را جهت پايان بخشيدن به اين جنگ هماهنگ كرده‌اند.»<ref>اداره كل مطبوعات و رسانه‌هاي خارجي وزارت ارشاد اسلامي، نشريه "بررسي مطبوعات جهان"، شماره 1286 (22/9/1366)، صص2 و 3، به نقل از "المجله"چاپ: انگلستان، 4 تا 10/9/1366.</ref>
همچنين خبرگزاري كيودو گزارش كرد كه "سوسوكه اونو" وزير امورخارجه ژاپن، در جريان ملاقات با "علي‌اكبر ولايتي" وزير امور‏خارجه ايران، از وي درخواست كرده كه ايران قطع‌نامه آتش‌بس سازمان ملل را بپذيرد. كيودو افزود: «مقامات وزارت خارجه ژاپن مي‌گويند وزير خارجه ژاپن به آقاي ولايتي گفته است برخي از كشورها تصور مي‌كنند كه ايران با تأكيد براين قضيه كه منافع ملي‌اش در خطر است، اجراي قطع‌نامه سازمان ملل را دچار وقفه مي‌كند و اين موضع‌گيري تلاش‌هاي ميانجي‌گرانه "پرزدكوئيار "دبيركل سازمان ملل را با مانع مواجه مي‌سازد.» ولايتي نيز گفته است: «سازمان ملل نخواهد توانست ايران را به انجام اقداماتي عليه منافع ملي‌اش تحت فشار قرار دهد. اگر سازمان ملل به نحوي سازنده با مواضع ايران برخورد كند، جاي اميدواري خواهدبود.»<ref>مأخذ12، ص33، توكيو - خبرگزاري كيودو،4/9/1366.</ref> اين خبر را راديو ژاپن به گونه‌اي ديگر اعلام كرد: «وزيرخارجه ژاپن در ديدار با علي‏اكبر ولايتي در توكيو، گفت ايران بايد قطع‌نامه شوراي امنيت را به طوركامل بپذيرد، زيرا در غير اين صورت هرگونه تلاش‌هاي ميانجي‌گري بي‌فايده خواهد بود و شوراي امنيت قطع‌نامه ديگري را تصويب خواهد كرد كه در آن اقداماتي عليه ايران اتخاذ خواهدشد. وي افزود ژاپن ناچارخواهدبود از اين اقدامات حمايت كند.آقاي ولايتي در پاسخ گفت ايران از اين‏كه ژاپن مي‌كوشد مسئله جنگ خليج فارس را از طريق تلاش‌هاي صلح‌آميز حل كند سپاس‌گزار است، ولي سازمان ملل نمي‌تواند ايران را وادار كند تا برخلاف خواست و اراده خود صلح را بپذيرد.»<ref>مأخذ12، صص 33 و 34, تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از راديو ژاپن.</ref>
مسئله اساسي در خصوص قطع‌نامه، از نظر ايران جا‏به‏جايي بندها است. رئيس مجلس آقاي هاشمي رفسنجاني در اين باره گفت: «ما مي‌گوييم تنظيم بندها در اين قطع‌نامه درست نبوده و شناسايي متجاوز و تأمين عدالت بايد اول اجرا شود بعد نوبت بندهاي ديگر است.»<ref>سند شماره 213376 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي خارجي، 15/9/1366، ص7.</ref> اعلام متجاوز بودن عراق به طور رسمي، مسئله‌اي است كه شوراي امنيت سازمان ملل از آن اجتناب مي‌كند، حتي سفير عراق در يكي از كشورهاي افريقايي در گفت‏ وگو با سفير پاكستان پس از آن كه با اصرار وي مبني بر متجاوز بودن عراق روبه‌رو مي‌شود، گفته است كه من اين موضوع را مي‌پذيرم، اما امكان طرح چنين مطلبي در بغداد وجود ندارد و منجر به بركناري او از كارش خواهد شد.<ref>سند شماره 201733 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي خارجي، 4/9/1366، ص2.</ref>
==  گزارش- 106 ==
به گزارش راديو امريكا، رجايي‏خراساني مواضع ايران درباره قطع‏نامه598 را به زودي اعلام خواهد كرد. راديو امريكا در بخش انگليسي امروز صبح خود درباره مذاكره نمايندگان ايران و عراق با دبيركل سازمان ملل، گزارشي بدين شرح پخش كرد: «با آن‏كه جنگ ايران و عراق ادامه دارد و پاياني براي آن متصور نيست، نماينده ايران در سازمان ملل اظهار داشت كشورش هفته آينده نظرات خود را درباره پيشنهاد آتش‌بس دبيركل سازمان ملل به اطلاع وي خواهد رسانيد و "محمدجواد لاريجاني" معاون وزير امورخارجه ايران، با پرزدكوئيار در نيويورك ملاقات خواهد كرد. ديروز دكوئيار از اين‌كه ايران در اعزام نماينده به سازمان ملل تعلل مي‌ورزد، ابراز نگراني كرده بود. عراق از قبل اعلام كرده بود وزير امور‏خارجه خود را به سازمان ملل خواهد فرستاد و آقاي طارق عزيز براي سفر به نيويورك طي هفته جاري اعلام آمادگي كرده است. از آنجا كه ايران و عراق هنوز در زمينه به مرحله اجرا درآوردن قطع‌نامه شوراي امنيت اختلاف نظر فراوان دارند، پرز‏دكوئيار دو كشور را به انجام مذاكرات در سطح بالا دعوت كرد. پرز‏دكوئيار گفته بود مي‌خواهد نمايندگان ايران و عراق هم‌زمان در نيويورك حضور داشته باشند. رجايي‏خراساني نماينده دائمي ايران در سازمان ملل، گفت اميدوار است هنگام ورود هيئت ايراني، نمايندگان عراق در نيويورك حضور داشته باشند. وي گفت با دبيركل سازمان ملل مذاكره خواهد كرد و علاقه‌اي به مسئله هم‌زمان بودن حضور نمايندگان دو كشور ندارد.»<ref>مأخذ12، ص4، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 4/9/1366، به نقل از راديو امريكا.</ref>
==  گزارش- 107 ==
روزنامه اطلاعات به نقل از خبرگزاري فرانس‌پرس نوشت: «وزير نفت كويت افزايش بهاي نفت در اجلاس ماه آينده اوپك را به بيش از 18 دلار در هر بشكه به منظور جبران كاهش ارزش دلار امريكا، رد كرد. وزير نفت كويت گفته است كه كشور متبوعش از حفظ قيمت نفت در سطح بشكه‌اي 18 دلار تا پايان سال 1988 جانب‏داري مي‌‏كند و موضع كويت در مورد اين مسئله مطابق با عربستان است.<ref>مأخذ14، ص 19، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي.</ref> از سوي ديگر، روزنامه "تايمز مالي" مدعي شد: «ايران موافقت كرده است در فروش نفت به دو كمپاني ژاپني، براي هر بشكه يك دلار تخفيف دهد. موافقت ايران با اين معامله، پس از تهديد دو شركت مذكور به كاهش حجم نفت وارداتي از ايران صورت گرفته است.» "تايمز مالي" روزنامه اقتصادي لندن، سپس افزوده است: «انعطاف ايران در مقابل دو كمپاني كوزمواويل و شواشل سه كيو، نتيجه تأثير غيرمستقيم تلاش‏هاي امريكا براي ترغيب ژاپن به تحريم خريد نفت ايران است. دو كمپاني مذكور از هفته پيش نسبت به عرضه نفت ايران در بازار تك محموله به قيمت تخفيف يافته، شكايت داشتند و از قرار معلوم ايران را به‏كاهش حجم نفت وارداتي از اين كشور تهديد كرده بودند.» اين روزنامه با اشاره مجدد به سياست ژاپن مبني بر مخالفت با درخواست امريكا براي تحريم نفت ايران، نوشته است: «ژاپني‏ها فكر مي‌‏كنند با داشتن روابط رضايت‌بخش با ايران، سلامت كشتي‌راني در خليج فارس قابل وصول‌تر است.»<ref>مأخذ11، ص43، لندن ‏- خبرگزاري جمهوري اسلامي، 4/9/1366، به نقل از روزنامه "تايمزمالي".</ref>
==  گزارش- 108 ==
آقاي "روغني زنجاني" وزير برنامه و بودجه، در جلسه هيئت وزيران گزارشي در خصوص وضعيت طرح‌هاي عمراني ـ استاني كشور در سال 1365 ارائه داد. در گزارش ايشان رقم كل طرح‌‏هاي عمراني كشور در سال 1365، 18281 طرح اعلام شد كه 2206 طرح آن از طرح‌هاي جديد مي‌باشند.<ref>مأخذ16، ص4.</ref>
==  گزارش- 109 ==
گروه نهضت آزادي با انتشار جزوه‌اي به نام "توسعه بحران در خليج فارس"، تصميم‌گيرندگان كشور را در زمينه مسائل جنگ متهم به بي‌كفايتي و عدم درك سياسي كرده است. در اين نوشته درباره آغاز جنگ و كيش دادن كشورهاي عربي به سوي عراق به وسيله ايران، بدون اشاره به صف‌بندي امريكا ومتحدان منطقه‌اي آن در برابر پديده انقلاب، آمده است: «بعد از آغاز جنگ و تجاوز عراق به كشورمان، خط‏مشي و سياستي مي‌توانست منطقي و مفيد به حال مردم ايران باشد كه علاوه بر مقابله نظامي با متجاوز، اولاً مانع گسترش جنگ به كشورهاي ديگر منطقه شود، ثانياً نظر موافق كشورهاي عرب و غيرعرب دور و نزديك را به حمايت از ايران جلب نمايد و يا حداقل آنها را دور از اين جنگ و بي‌طرف نگاه دارد، ولي متأسفانه بيانات و اعمال نسنجيده مسئولين جمهوري اسلامي سبب گرديده است كه به تدريج ساير كشورهاي عربي منطقه نه به‌خاطر علاقه خاص به حفظ رژيم بعث عراق بلكه به عنوان واكنش در برابر ايران، به سود عراق موضع‌گيري نمايند. رژيم عراق از سوء سياست دولت‏مردان ايران در منطقه بهره‌برداري كرده و توانسته است كه ساير كشورهاي عرب منطقه را به نفع خود و عليه ايران وادار به جبهه گيري نمايد.»<ref>"توسعه بحران در خليج‏فارس"، نهضت آزادي ايران، شماره11 و 66 (4/9/1366)، صص3و4.</ref> اين گروه در نوشتار خود درباره حضور امريكا در خليج فارس نيز بدون آن كه هدف‏هاي امريكا را با نگاه ملي و انقلابي بررسي كند، نوشته است: «اين لشكركشي‌ها و حوادث، مجموعاً منطقه را به مخزن باروت بزرگي تبديل كرده كه هر لحظه ممكن است منفجر شود. خدا مي‌داند كه اين انفجار چه عوارض و عواقب وحشتناكي براي ملت‌هاي مسلمان منطقه از جمله ايران به بار خواهد آورد. بيانات و اقدامات ضد و نقيض و پراكنده مقامات تصميم‌گيرنده ايران نشان مي‌دهد كه مسئولين جمهوري اسلامي يا به عمق خطر واقف نيستند يا با آگاهي از پي‌آمدهاي آنچه در شرف تكوين است، به منظور بهره‌برداري سياسي و حفظ قدرت خود در جهت تشديد آن حركت مي‏كنند و يا آن‏كه با وجود رجزخواني‌ها و هياهوهاي تبليغاتي بسيار، در پشت پرده تماس‌ها و مذاكرات جدي در جريان است و اين جنجال‏ها بيش‏تر براي سرگرمي نيروهاي مردمي و سرپوش گذاشتن بر فعاليت‌هاي پشت پرده مي‌باشد. مردم هم كه صاحبان اصلي اين مرز و بوم هستند، عموماً به دليل وجود اختناق و انحصار حاكم بر جامعه، از وقايع و ماجراهاي واقعي بي‌خبر مانده و نگران و متحير از خود و از يكديگر مي‌پرسند: چه خواهد شد؟ چه خبر است؟ به كجا مي‌رويم؟ و عموماً براي رفع نگراني خود و كسب آگاهي از اوضاع و احوال، ناگزير به راديوهاي بيگانه متوسل مي‌شوند. به راستي ايران و جمهوري اسلامي را به كجا مي‌برند.» <ref>همان، صص1و2.</ref>
با توجه به تمايلات اين گروه به فرهنگ و ايدئولوژي غرب و انزجار مفرط از شوروي و كمونيسم كه ريشه در مباني فكري اين جريان دارد، درباره روابط اخير ايران و شوروي نيز نهضت آزادي مسئولان كشور را از دوستي با شوروي بر حذر داشته‌ و افزوده‌اند: «بر اساس مباني اعتقادي، در جهان‌بيني توحيدي، اسلام هرگز اجازه نمي‌دهد كه به بهانه و يا به بهاي مبارزه با يك گروه از دشمنان (استكبار جهاني) به يك گروه ديگر (اتحاد جهاني) امتيازات استراتژيك بر خلاف مصالح عمومي داده شود به گونه‌اي كه سرنوشت و اختيار منابع حياتي مسلمانان در دست غيرمسلمان قرار بگيرد.»<ref>همان، صص13و14.</ref>
ضميمه گزارش 95: شرح اجمالي عمليات نصر8
به منظور درك منسجم خوانندگان از عمليات نصر8، خلاصه‌اي از چگونگي اجراي آن آورده مي‌شود: عمليات نصر8 در ساعت 1:16 بامداد روز 29/8/1366 با رمز "يامحمدبن‏عبدالله(ص) ادركني، ادركني، ادركني" آغاز گرديد. طبق زمان‌بندي، چهاريگان عمل‌كننده در شب اول به مواضع دشمن نزديك شدند و پس از اعلام رمز، به خط دشمن حمله كردند. پس از گذشت يك ساعت، هر چهار يگان موفق به تصرف اهداف خود گرديدند. در اين عمليات قله‌هاي 1426 (معروف به قله اول)، 1418 (قله دوم) و 1391 (قله سوم) و قرارگاه تاكتيكي تيپ39 عراق و مقر گردان يكم اين تيپ سقوط كرد و تنها مقر گردان دوم تيپ در ادامه يال شمالي گرده‏رش در تصرف دشمن باقي ماند.
تيپ12 قائم در تصرف نهايي اهداف خود به جهت معطلي يك گردان از اين يگان در ميدان مين دشمن، دچار كندي حركت شد كه باكمك لشكر11 ـ كه مواضع خود را سريع‌تر به تصرف در آورده بود ـ باقي‌مانده حد خط خود (قله 1426)را نيز به تصرف درآورد. در اين مرحله الحاق يگان‏ها بدون مواجهه بامشكل خاصي زودتر از زمان پيش‌بيني شده انجام شد. پس از تصرف مواضع دشمن، ادوات لشكر11 امير‌المؤمنين‌(ع) و تيپ12 قائم مأمور اجراي آتش در مقابل حد خط لشكر21 امام رضا(ع) كه محور اصلي پاتك دشمن در صبح بود، شدند و توپخانه‌ها نيز تمام آتش خود را روي ورودي تنگه پشت ارتفاع قميش به دشت هرمدان متمركز كردند. مهندسي نيز بلافاصله پس از شروع درگيري، به احداث جاده از پاسگاه پليس به سمت رودخانه قلعه‏چولان و احداث پل لوله‌اي تعجيلي روي رودخانه جهت تردد و رساندن تداركات به گرده‌رش، پرداخت.
پاتك اول دشمن در ساعت 5 صبح روز اول با استفاده از باقي‏مانده عناصر گردان2 تيپ39 آغاز شد و با فشاري كه به نيروهاي لشكر57 ابوالفضل وارد آمد، دشمن توانست نيروهاي اين يگان را حدود 3300 متر (از ادامه يال گرده‌رش) به عقب‌نشيني وا‏دارد. در اين زمان به لشكر‏57 تأكيد شد كه تا آمدن يك گردان از لشكر ويژه‏155 شهدا جهت تصرف ادامه يال گرده‌رش، با مقاومت در مقابل دشمن، منطقه راحفظ كند. همچنين به ادوات و توپخانه دستور داده شد كه آتشي سنگين روي اين قسمت از گرده‏رش بريزند.
پاتك دوم دشمن در اوايل صبح با آزادسازي برخي از نيروهاي گردان3 از تيپ39 و گردان2 از تيپ‏83 (مأمور به تيپ39 پياده) به دو محور هرمدان، يال بساوه، قله 1418 گرده‌رش و محور سفره و دامنه جنوبي گرده‌رش اجرا شد. پاتك دشمن در اين محور با اجراي آتش سنگين و متمركز توپخانه و ادوات و مقاومت نيروهاي لشكر 21 امام‌رضا(ع)، پس از گذشت 2 ساعت به شكست انجاميد و دشمن بر اثر تلفات سنگين و نداشتن توان براي ادامه پاتك، عقب‌نشيني كرد. پس از روشن شدن هوا يك گردان از لشكر7 ولي‏عصر(عج) جهت كمك به خط پدافندي لشكر21 و يك گردان از لشكر ويژه شهدا به منظور اجراي عمليات روي يال شمالي گرده‌رش، حركت كردند.
در طول روز اول تحرك قابل توجهي از دشمن ديده نشد و از حدود ظهر به بعد اوضاع منطقه آرام‌تر از صبح شد. دشمن در اين هنگام آتشي سبك و پراكنده داشت و فعاليت هوايي چنداني از او مشاهده نمي‌شد. بعدازظهر اين روز چند فروند هواپيماي دشمن مناطق خود را اشتباهاً بمباران كردند. به‏علت مسافت زياد و شيب تند گرده‌رش، تدارك يگان‌ها از راه زميني بسيار دشوار بود، لذا با هماهنگي‏هايي كه از قبل شده بود، يگان‌ها از شب عمليات وسايل مورد نياز خود را در تورهاي اسلينگ آماده كرده و از صبح عمليات هوانيروز به اسلينگ وسايل تداركاتي يگان‌ها پرداخت كه اين اقدام تأثير مهمي در تدارك يگان‌ها و آمادگي‌ نيروها ‌داشت. هوانيروز طي روز اول 18 بار و در هر بار يك تن محموله را اسلينگ كرد.
شب دوم يك گردان از لشكر ويژه شهدا براي انجام دادن عمليات روي ادامه يال شمالي گرده‌رش، از لشكر57 عبور كرد و در ساعت 20:35 با دشمن درگير شد. هم‌زمان مواضع دشمن زير آتش سنگيني قرار گرفت و چون در اين منطقه نيروهاي عراقي حضور مؤثري نداشتند، مقاومت جدي و قابل توجهي صورت نگرفت و در ساعت 21:30 يال شمالي گرده‌رش و شيارهاي اطراف آن تصرف و پاك‌سازي گرديد. با آمدن يك گردان از لشكر57 جهت تحويل گرفتن بخشي از خط لشكر21 و يك گردان از لشكر ويژه شهدا و يك گردان از لشكر قدس براي تحويل گرفتن بخش ديگر خط لشكر21 و حل مسئله شمال گرده‌رش و نيز با تدارك خوب هوانيروز در روز دوم كه 25 بار اسلينگ و هر بار يك تن انجام داد، تا حد نسبتاً زيادي وضعيت منطقه تثبيت شد و اقدامات بعدي دشمن تا مورخ 4/9/1366 كارساز واقع نگرديد.(46)
<div style="text-align:center">
{| class="wikitable"
|+ آمار تفكيكي شهداي عمليات نصر8 تا ظهر 4/9/1366
|-
! نام يگان !! پاسدار !! پاسدار وظيفه !! بسيج !! جمع
|-
| لشكر21امام رضا(ع) || 3|| 5|| 36|| 44
|-
| لشكر57 ابوالفضل(ع) || 9 || 17 || 18 || 44
|-
| لشكر7 ولي‏عصر || 2 || 3 || 15 || 20
|-
| لشكر11 اميرالمؤمنين(ع) || 6 || 10 || 2 || 18
|-
| تيپ12 قائم || 1 || 2 || 23 || 26
|-
| لشكر52 قدس || 2 || 2 || 6 || 10
|-
| متفرقه || 1 || 4 || 6 || 11
|-
| جمع || 24 || 43 || 106 || 173
|}
<div style="text-align:justify">


== <big>منابع و مآخذ روزشمار 1366/09/04 </big> ==
== <big>منابع و مآخذ روزشمار 1366/09/04 </big> ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۱۲

روزشمار جنگ سال 1366
1366.09.4
نام‌های دیگر چهار آذر
تاریخ شمسی 1366.09.04
تاریخ میلادی 25 نوامبر 1987
تاریخ قمری 3 ربیع‌الثانی 1408


1359.09.4
1360.09.4
1361.09.4
1362.09.4
1363.09.4
1364.09.4
1365.09.4



گزارش- 95

اوضاع منطقه عملياتي نصر8 پس از شش روز از تب و تاب فرو افتاده و در حال بازگشت به روزهاي پيش از عمليات است. بي‌نتيجه ماندن تلاش‌هاي عراق،تسلط يگان‌هاي خودي در خط دفاعي و همچنين غلبه عراق بر نيروهاي اتحاديه روي ارتفاع ويولان، عوامل مؤثر در پيدايش وضعيت جديد در منطقه عملياتي مي‌باشد. اتحاديه ميهني در مقابل فشارهاي عراق فقط به حضور روي قله اصلي 2006 ويولان اكتفا كرد[۱] كه آن قسمت نيز متزلزل بود، زيرا اتحاديه براي حفظ قله از قرارگاه نجف درخواست 200 نيرو كردكه با مخالفت فرمانده قرارگاه، از اعزام نيرو براي اتحاديه خودداري شد[۲] و نيروهاي اتحاديه نيز به تدريج ويولان را خالي و عقب‌نشيني كردند. از اين‌رو به نظر مي‌رسد هدف‌هاي به دست آمده تثبيت شده و عمليات پايان يافته است. دريك جمع‌بندي و نتيجه‌گيري از عمليات نصر8 مي‌توان گفت: عراق به دليل تجربه عمليات‌هاي جمهوري اسلامي كه زمستان‌ها درجنوب انجام مي‌شد و نيز آشنايي با اوضاع جبهه‌ها در‏اواخر پاييز و زمستان هر سال، به فرستادن يگان‌هاي خود به جنوب و آمادگي براي مقابله با حملات ايران در اين جبهه مبادرت ورزيد و با آن‌كه (بنا به اظهار اسيران) چند بار مطلع شد كه ايران قصد اجراي عمليات در منطقه نصر8 را دارد، اما باور نكرد و تصور مي‌كرد كه تحرك نيروهاي ايراني در شمال سليمانيه به منظور فريب ارتش عراق در مورد جنوب مي‌باشد.[۳] لذا طبق دستورالعمل سپاه يكم عراق تعدادي از گردان‌هاي توپخانه مستقر در اين منطقه به جنوب اعزام شدند. حداقل چهار تيپ از نيروهاي گارد جمهوري (تيپ‌هاي 3 و 5 و7 و16) نيز كه در احتياط منطقه سليمانيه و سورقلات بودند 25 روز قبل از عمليات به منطقه جنوب اعزام شدند.[۴] و به جاي آنها تيپ39پياده مستقر شد كه اين يگان كيفيت مطلوبي داشت و به لحاظ اهميت ارتفاع گرده‌رش انتخاب شده بود.[۵] قول رايج در ميان نيروهاي عراقي آن‌گونه كه از اظهارات اسيران برمي‌آيد آن بود كه حمله ايران در طرف بصره خواهد بود و حمله از منطقه شمال دور از انتظار است.[۶] در اين عمليات، هدف‌هاي مورد نظر به طور كامل به‌دست آمد. اين هدف‌ها دست‌يابي به ارتفاع گرده‌رش و تلفات نسبي نيروهاي ارتش عراق بود. بر اساس آمار ارائه شده به وسيله فرماندهان عملياتي، تعداد قابل ملاحظه‌اي از نفرات ارتش عراق كشته يا زخمي شدند. آمار رسمي حاكي است كه اين تعداد سه‌هزار تن مي‌باشند. به علاوه دويست تن نيز اسير شدند.[۷] همچنين حداقل 6 دستگاه تانك و تعدادي از ادوات و تجهيزات دشمن منهدم شد و 2 دستگاه تانك، 6 دستگاه رادار رازيت، تعدادي خودرو، يك دستگاه وسايل مخابراتي و بيش از 50 قبضه خمپاره و مقادير فراواني مهمات، به غنيمت به دست رزمندگان اسلام افتاد. در جبهه خودي نيز تلفات و خساراتي به بار آمد: 173 تن شهيد، 877 تن مجروح، سقوط يك فروند هلي‌كوپتر و اصابت تركش به دو فروند ديگر، مهم‌ترين ضايعات جبهه خودي در طول نبرد 6 روزه نصر8، مي‌باشد.[۸] (ضميمه دارد). اسيران عراقي عمليات نصر8 ـ در اين عمليات حدود 200 تن از نيروهاي عراقي اسير شدند.

گزارش- 96

در پي ورود فرمانده كل سپاه (برادر محسن رضايي) به منطقه غرب، در قرارگاه رمضان واقع در باختران جلسه تصميم‏گيري درباره عمليات آتي قرارگاه قدس تشكيل شد. در اين جلسه كه برادران صفوي (جانشين نيروي زميني)، غلامعلي رشيد (معاونت عملياتي ستادكل)، ابراهيم سنجقي (رابط سپاه با آقاي رفسنجاني‏) و محمدباقر ‏ذوالقدر(فرمانده قرارگاه رمضان) حضور داشتند، مأموريت قرارگاه قدس كه تصرف ارتفاع آمدين بود، به‌كلي عوض شد و مطابق نظر برادر رضايي، مقرر شد ارتفاعات قميش، ويولان و تپه هرمدان تصرف شود. براي اين مأموريت، لشكرهاي 10سيدالشهدا، 32 انصارالحسين و 31عاشورا و تيپ18 ‌الغدير انتخاب شدند. علاوه بر اين، بنا شدكه قرارگاه رمضان ازداخل خاك عراق وارد عمل شود و ارتفاع گلاله را تصرف كند. تغيير مانور از شرق رودخانه قلعه‏چولان به غرب آن موجب شدكه فرماندهان اين پرسش را مطرح كنند: «آيا توسعه عمليات در غرب رودخانه، سبب هوشياري ارتش عراق درمورد جهت عمليات گسترده نمي‌شود و بهتر نيست در زمان نزديك به آن عمليات، ارتفاعات ويولان، قميش، هرمدان وگلاله تصرف شود؟» فرمانده سپاه در پاسخ گفت: «دشمن تا بهمن‏ماه نيروهاي عمده‌اي از اين طرف نمي‌آورد. او نيرو و توپخانه خود را برده جنوب، لذا تا بهمن‌ماه توان دشمن در اين‌جا كم است.الآن زمان مهم است، بايد مقدمات عمليات اصلي را در اين دوسه ماه انجام دهيم، همه را نبايد با تلاش اصلي توأم كنيم.»[۹] همچنين دراين جلسه جانشين نيروي زميني گزارش عمليات نصر8 را به اطلاع آقاي رضايي رساند. نكته قابل توجه درگزارش وي، انتقال اين موضوع بودكه امكانات بسياركمي براي عمليات بوده‏ ا‏ست.[۱۰]

گزارش- 97

روزنامه "ميدل ايست اكونوميك دايجست" درباره تحركات عراق و ايران درجبهه‌ها نوشت: «نيروهاي مسلح عراق از زمان آخرين اجلاس شوراي عالي دفاع ايران در 15نوامبر (24 آبان، زمان صدور بيانيه شوراي عالي دفاع) درسرتاسر جبهه جنگ در آماده‌باش كامل به‌سر مي‌برند. هدف احتمالي ايران شهر بصره خواهد بود كه عراقي‌ها مي‌كوشند بار ديگر تدابير دفاعي پيش‌بيني شده را به‌كارگيرند. در ژانويه سال جاري ميلادي (دي‌ماه 1365) ايران از چندين خط دفاعي شرق اين شهر حياتي و استراتژيكي عبوركرد.» همچنين "اينديپندنت" روزنامة ديگر لندن با اشاره به اين نكته كه عراق يك شبكه ديگر از مواضع دفاعي در اين منطقه ايجاد كرده است نوشت: «ايران به فشارهاي مداوم رزمندگان خود مبني‏بر ‏دست زدن به حملات پياپي جهت درهم شكستن خطوط دفاعي عراقي‌ها تا عملي ساختن يك رسوخ پيروزمندانه، متكي خواهد بود. عكس‌هاي ماهواره‌اي نشان‌دهندة آمادگي گسترده ايراني‌ها براي دست زدن به يك حمله جديد در جبهه جنوبي است.»[۱۱] اين روزنامه همچنين درمقاله‌اي به قلم "جان بولاك" آورده است: «ايران حملات آزمايشي خود را در نقاط ديگر به‌عمل مي‌آورد تا تعادل عراقي‌ها را به هم بزند. اما در واقع در اطراف بصره و در جبهه جنوبي است كه نبرد واقعي صورت خواهدگرفت. هدف ايران بر آن است كه جنوب عراق و بصره را از ساير نقاط عراق جداكند.»[۱۲] روزنامه كريستين ساينس مانيتور علاوه بر اظهار نظر درباره حمله آتي ايران، اوضاع كلي جنگ را نيز مورد بررسي قرارداده است. "وارن ريچي" گزارش‌گر روزنامه نوشته است: «اميد رسيدن به يك راه حل مسالمت‌آميز براي جنگ خليج فارس كه در ماه‌هاي اخير قوت گرفته بود، رنگ مي‌بازد. تلاش‌هاي صلح سازمان ملل متحد ناتمام مانده و بنا به گزارش‌ها، ايران خود را آماده يك تهاجم زميني عمده در امتداد مرزهاي ايران و عراق مي‌كند. تحليل‌گران در منطقه شامل ديپلمات‌ها، منابع كشتي‏راني و كارشناسان دانشگاهي مسائل خاورميانه در كشورهاي حوزه خليج فارس با گزارش اخير كميته روابط خارجي سناي ايالات متحده در اين زمينه كه عراق بيش از گذشته در برابر ايران آسيب‌پذير شده مخالف‏اند. تحليل‌گران منطقه‌اي بر اين باورند كه توانايي عراق در ادامه صدور نفت، برتري هوايي آن كشور و برتري و تفوق تاكتيكي بغداد در جنگ تدافعي، مانع از شكست نظامي آن كشور خواهد شد. از سوي ديگر، به اعتقاد اين كارشناسان، ايران به رغم فشارهاي بين‏المللي و تلاش‌هاي عراق براي مسدود كردن خط حياتي نفت، همچنان به جنگ ادامه خواهد داد. يك ديپلمات با تجربه در منطقه مي‌گويد ايرانيان آماده‌اندكه در جنگي يك‌صدساله شركت جويند. يك ديپلمات غربي مي‌گويد به تاريخ ايران بنگريد. ايرانيان هرگز جنگ‌هاي كوتاه مدت نداشته‌اند. من نشانه‌اي از پايان جنگ نمي‌بينم. اين كارشناسان به اين نكته پافشاري مي‌كنند كه حتي در صورت موفقيت ايالات متحده و جانب‏داري سازمان ملل از تحريم تسليحاتي عليه ايران، بازهم شانس موفقيت باتوجه به فعاليت شديد بازار سياه اسلحه، ‌اندك است. نظريه‌اي كه اعراب مي‌پسندند و اين روزها در پايتخت‌هاي عربي بسيار شنيده مي‌شود، اين است كه اگر ايالات متحده و اتحاد شوروي واقعاً خواستار پايان يافتن جنگ باشند، از طريق دست زدن به اقدامات مشترك مي‌توانند بلافاصله به جنگ پايان دهند. تحليل‌گران عرب مي‌گويند محاصره بنادر ايران از سوي شوروي و امريكا، ايران را وادار به نشستن پاي ميز مذاكره خواهد ساخت اما چنين اقدام مشتركي با مخالفت واشنگتن روبه‌روست كه از مشروعيت بخشيدن به حضور شوروي در خليج فارس بيمناك است. شوروي‌ها نيز از اين‌كه مناسبات تازه تقويت شده خود با تهران را به مخاطره بيندازند، پرهيز مي‌كنند. به باور تحليل‏‌گران عرب، چنين توضيحاتي ناشي از عدم تمايل ابرقدرت‌ها به پايان بخشيدن به جنگ خليج فارس است.»[۱۳]

گزارش- 98

وزير دفاع كويت، با هدف زدودن اتهام حضور امريكا در خليج فارس براي دفاع از نفت‌كش‌‌هاي كويت، درباره قصد نيروهاي خارجي از حضور نظامي در اين منطقه گفت: «نيروهاي بيگانه به منظور دفاع از هيچ كشوري وارد خليج فارس نشده‌اند بلكه تنها درجهت حمايت از كشتي‌راني در آب‌هاي بين‏المللي و دفاع از منافع خودشان به منطقه آمده‌اند.» وي با لحني جانب‌دارانه از عراق، افزود: «شكي نيست كه جنگ عراق و ايران به خصوص حملات ايران به كشتي‌هاي تجارتي و نفتي موجب افزايش بيش از حد حضور ناو‏گان خارجي با هويت‌هاي مختلف در منطقه شده است.»[۱۴] در يك موضع‌گيري متفاوت بلكه مخالف با ديدگاه وزيردفاع كويت، "الراي‌العالم" روزنامه نيمه ‌دولتي اين كشور با درج اين مطلب كه اوضاع ناشي از شكست قدرت‌هاي بزرگ در رويارويي با اقدامات جمهوري اسلامي ايران در منطقه خليج فارس، يك تراژدي دردآور براي كشورهاي منطقه است، قدرت‌هاي بزرگ را به دروغ‌گويي، فريب‌كاري و حفظ منافع خود متهم ساخت. اين روزنامه در سرمقاله خود ضمن انتقاد از عملكرد قدرت‌هاي بزرگ در خليج فارس در برابر ايران، نوشت: «قدرت‌هاي بزرگ با سوء استفاده از نياز كشورهاي عربي منطقه به امنيت و ثبات، فرصتي تاريخي براي تقويت حضور خود در منطقه يافته‌اند. … ورود فرانسه، آلمان‌غربي، ايتاليا، اسپانيا و هلند در منطقه خليج‏فارس را به يك صحنه درگيري و رقابت ميان كشورهاي جهان تبديل كرده است. حضور نيروهاي بزرگ جهاني در منطقه خليج فارس اوضاع ر‏ا نه تنها با ثبات و آرام نكرد، بلكه فضاي منطقه را بيش‌تر به سوي جنگ و بحران و كشمكش كشانده است.»[۱۵] "كليم صديقي" رئيس انجمن اسلامي لندن نيز با انگيزه متفاوتي حضور امريكا در خليج فارس را مورد حمله قرار داد: «نيت امريكا وارد آوردن ضربه مهلك به انقلاب اسلامي ايران است، اما امريكا نمي‌تواند وارد ايران شود، چون مي‌داند كه صدها هزار بسيجي درس عبرتي فراموش نشدني به او خواهند داد.» وي افزود: «جنگ عراق و ايران، جنگ دو كشور نيست بلكه جنگ تاريخي بين دو تمدن كفر و اسلام است. و ما نمي‌توانيم ساكت بنشينيم و به نوكران قدرت‌هاي كفر مبدل شويم. ما همه بايد درجهت قدرت بخشيدن به نيروي سياسي اسلام بكوشيم. بعد از شكل‌گيري جمهوري اسلامي ايران، هيچ‌گونه توجيهي براي عدم حمايت مسلمانان جهان از حركت‌هاي اسلامي وجود ندارد.»[۱۶]

گزارش- 99

به گفته يك مقام انگليسي، امروز در خليج فارس باز هم مين كشف شده است. "ديود ملور" وزير مشاور وزارت‏ خارجه انگلستان گفت كه مين‌روب‌هاي انگليسي موفق به كشف و خنثي كردن 9 مين شده‌اند كه 5 عدد از اين مين‌ها در خليج عمان و چهار عدد ديگر در بخش مركزي خليج(‏فارس) يافت شده‌اند.[۱۷]

گزارش- 100

سپاه پاسداران زمان‌بندي نيروهاي رزمنده و داوطلب براي اعزام به جبهه‌ها را اعلام كرد. سخن‌گوي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي با توجه به اجراي بندهاي 8 و9 دستورالعمل 10ماده‌اي شوراي عالي پشتيباني جنگ، گفت: «آخرين مرحله مانور از 14 آذرماه آغاز خواهد شد و به مدت يك هفته در سراسر كشور ادامه خواهد يافت.» بنا به گفتة علي‏رضا افشار، نيروهاي داوطلب به نوبت به جبهه‌ها و يا در صورت نياز به پادگان‌هاي آموزشي اعزام مي‌شوند. وي افزود: «پيش‌بيني مي‌شود، نو‏به‏بندي نيروهاي داوطلب براي اعزام و يا آموزش، براساس نيازمندي‌هاي يگان‌هاي عملياتي وظرفيت پادگان‌هاي آموزشي تا پايان سال آينده ممكن باشد، لذا نوبه‏بندي نيروها و برنامه اعزام آنها طي 14 اعزام و به‏نام "سپاهيان چهارده معصوم" در هر ماه در نظر گرفته شده است. اولين اعزام اين برنامه درآذرماه جاري تحت عنوان سپاه محمد(ص) و در هفته بسيج از استان‌هاي سراسر كشور عازم جبهه‌هاي نبرد و پادگان‌هاي آموزشي خواهد شد.»[۱۸] ستاد مركزي سپاه نيز از واحد بسيج خواسته است كه طبق نظر فرمانده كل سپاه، در مورد طرح‌هاي زير برنامه‌هاي لازم تهيه و حدا‏كثر طي 10روز آينده به ستاد ارائه شود: 1) طرح آموزش دوميليون تن. 2) طرح اعزام متمركز در دهه فجر. 3) طرح تشكيل سپاه‌هاي خواهران.[۱۹]

گزارش- 101

آمادگي براي حضور در جبهه، در شهرهاي تهران، ري، اهواز، خرم‌آباد، بروجرد و ياسوج با حضور لشكرهاي بسيجي و برخي مقامات سياسي مذهبي و فرماندهان نظامي برگزار شد. در ياسوج با حضور 50‏هزار نفر كه در 25 لشكر سپاهيان محمد(ص) سازمان‏دهي شده بودند آقاي موسوي نخست‌وزير، با اشاره به تعلل مستمر سازمان ملل در اعمال عدالت و گرفتن حق ملت ايران از متجاوز گفت: «مردم ما با قدرت حق خودشان را خواهند گرفت و با حضور همه جانبه، نبرد نظامي در صحنه‌هاي جنگ تحميلي را با تمام قدرت ادامه خواهند داد با برداشتي كه از فعاليت‌هاي مجامع بين‏المللي داريم نبايد اجازه تجديد قوا به رژيم صدام داده شود و به طور مداوم بايد به جدال با اين رژيم بپردازيم و هرگونه توقف عمليات رزمي به سود رژيم بعثي خواهد بود.»[۲۰] در اهواز، فرمانده كل سپاه، برادر محسن رضايي در گردهمايي بزرگ به سوي كربلا درباره خط مشي نظامي جنگ گفت: «سال گذشته سال ضربه زدن به منافع عراق در داخل خاك اين كشور بوده است و در اين زمينه حمله به تأسيسات نفتي كركوك و پادگان‌هاي نظامي و پايگاه‌هاي دشمن در داخل خاك عراق از آن جمله مي‌باشد و ما در اين زمينه به يك جهش جديد در جنگ رسيده‌ايم و مجموع عمليات نظامي در مرزها و داخل خاك عراق ما را به يك برتري نظامي در جنگ رسانده است.»[۲۱] همچنين در شهر"ري" ده‌ها هزار نفر از مردم به همراه بازاريان و اصناف اين شهرستان پشتيباني خود را از بيانيه شوراي عالي پشتيباني جنگ و نبرد تا پيروزي نهايي اعلام نمودند. آقاي "رفيق‌دوست" وزير سپاه در اين مراسم گفت: «ما اگر در اين مبارزه پيروز شويم و زنده مانديم، آينده انقلاب را در اختيار همين مردم محروم و به تعبير امام پا‏بر‏هنه‌ها قرار مي‌دهيم و اگر رفتيم و شما مانديد بايد كاري كنيد كه حكومت در اختيار پابرهنه‌ها قرار بگيرد. … به جبهه‌ها بياييد تا انتقام خون زنان و كودكان مظلوم سوسنگرد، هويزه، بستان و ده‌ها شهر ديگر را از دشمن بگيريم.»[۲۲] اما در تهران در يك مانور محدود، 200 گردان از نيروهاي بسيجي پايگاه مالك اشتر پس از يك راه‌پيمايي گسترده در سطح شهر تهران، در ورزشگاه آزادي اجتماع كردند. در اين گردهمايي كه "آيت‌الله امامي كاشاني" و چند تن از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي، حضور داشتند آقاي شمخاني قائم‌مقام فرمانده كل و فرمانده نيروي زميني سپاه پاسداران در سخن‌راني خود از اقشار مختلف مردم كشور خواست تا بيش از پيش در جبهه‌هاي نبرد حضور يابند تا تكليف جنگ با شكست متجاوز و پيروزي اسلام يكسره شود.[۲۳] در تهران همچنين گروه كثيري از ارامنه تهران با دعوت و هماهنگي شوراي خليفه‌گري ارامنه تهران، از محل كليساي "سركيس مقدس" و مقر "خليفه‌گري ارامنه تهران" با در دست داشتن پلاكاردهايي به سوي ميدان آزادي حركت كرده و در مانور بسيج شركت كردند.[۲۴] آيت‌الله مشكيني نيز در پيامي خطاب به رزمنگان اسلام نوشت: «من به همه برادران و خواهران ايراني و ايماني ابلاغ مي‌كنم كه امروز بازار معامله‌اي برپاست، مشتري الله و متصدي بقية‌الله و فروشنده انسان‌هاي پاك و مردان ميدان تقوي و فضيلت و متاع، مال و جان است، و دست‌آورد تقرب است و رضوان است و جوار حق است و بهشت است و سعادت. توصيه مي‌كنم با قلبي مملو از شوق و روحي سرشار از عشق و اراده‌اي آهنين به دعوت الله لبيك بگوييد تا آنجا كه كران تا كران غرب و جنوب را از انسان‌هاي آسماني و فروشنده‌هاي زميني به نام بسيج مردمي پركنيد و بر لشكر كفر بتازيد و صحنه زميني را از اين ننگ‌هاي بشريت پاك سازيد، داس و مسلسل به دست بگيريد و همه اين علف‌هاي هرزه سمي را درو كنيد.»[۲۵] در همين حال رئيس مجلس شوراي اسلامي و فرمانده جنگ حجت‌الاسلام هاشمي رفسنجاني در جلسة شوراي اداري استان خراسان با تأكيد بر اين كه عنصر اساسي در جنگ تحميلي تداوم حملات تهاجمي است گفت: «تصميم اخير شوراي عالي پشتيباني جنگ، نهايي نيست بلكه فقط يك دعوت عمومي براي گرم نگه داشتن جبهه‌ها مي‌باشد.»[۲۶] دفتر امام خميني نيز طي اطلاعيه‌اي اعلام كرد: «به دستور مؤكد امام ـ مد‏ظله‌العالي ـ و اطلاعيه ده ماده‌اي شوراي‌عالي پشتيباني جنگ در مورد مشاركت هرچه بيش‌تر نيروها و تقاضاي در اختيارگذاشتن كمك‌هاي مالي و جاني ازسوي مسئولان جنگ، تلگرام‌ها و نامه‌ها و طومارهاي فراواني ازسوي امت حزب‏الله و علماي اعلام و ائمه جمعه شهرستان‌ها، اعضا و مسئولان نهادها و شوراها و ديگر اقشار از داخل و خارج كشور به عنوان حمايت و پشتيباني كامل از ادامه جنگ تا پيروزي نهايي به دفتر حضرت امام ارسال شد و به عرض ايشان رسيد امام امت ضمن قدرداني و تشكر دستور فرمودند مراتب سپاس‌گزاري ايشان به عموم آنان ابلاغ شود.»[۲۷] درباره ميزان اختيارات شوراي‌عالي پشتيباني جنگ، حجت‏الا‏سلام "مقتدايي" عضو و سخن‌گوي شوراي‌عالي قضايي، در سمينار بررسي مسائل قضايي در سنندج گفت: «امام امت طي فرماني به شوراي‌عالي پشتيباني جنگ به اين شورا اختيار دادند در كنار مجلس شوراي اسلامي در زمينه مسائل جبهه و جنگ قانون‌گذاري كند و اين قوانين به منزله حكمي قانوني خواهد بود.»[۲۸]

گزارش- 102

رياست ژاپن بر شوراي امنيت سازمان ملل در آذرماه 1366 و مسئله فروش نفت ايران به ژاپن ـ كه اخيراً در روابط نفتي دو كشور تزلزل به وجود آورده است ـ و ديگر همكاري‌هاي تجاري ميان دو كشور از جمله موضوع‌هايي بودند كه دكتر "ولايتي" وزير امورخارجه، در سفر به ژاپن با مسئولان اين كشور مورد مذاكره قرار داد كه قطع‌نامه 598 و مسئله خريد نفت ژاپن از ايران در رأس اين مذاكرات قرار داشت. آقاي ولايتي به وزيرخارجه ژاپن گفت: «ما نكات مثبتي در ارتباط با قطع‏نامه سازمان ملل مشاهده مي‌كنيم و براي همين با دبيركل در تشكيل زمينه اجرايي بر روي اين قطع‏نامه همكاري كرده و معاون بنده آقاي لاريجاني براي ادامه مذاكرات به نيويورك خواهد رفت. اميدواريم كه كشورهاي مختلف بخصوص اعضاي شوراي امنيت در ارتباط با ختم جنگ موضع عادلانه‌اي اتخاذ كنند و ژاپن نيز همچون آلمان و ايتاليا كه عراق را آغاز كننده جنگ اعلام كردند، چنين مواضعي را اتخاذ كند. اميدواريم ژاپن به عنوان يك كشور دوست و بي‌طرف علي‌رغم فشار امريكا مبني‏بر كمك در خليج فارس و كاهش ميزان خريد نفت از ايران، در مقابل اين تقاضاها موضع مستقلي اتخاذ كرده آن‌را ادامه دهد. ما از اين موضع‏گيري مثبت مستقل تشكر مي‌كنيم. با اين حال در زمينه نفت متأسفانه اخيراً برخي محدوديت‌هايي وجود دارد و برداشت نفت كاهش يافته است، اميدواريم اين مرحله گذرا بوده و به روابط طبيعي خود برگرديم. ما مي‌دانيم شما تحت فشار برخي كشورها نظير امريكا هستيد ولي تبليغات يك چيز است و واقعيت چيز ديگر. تا چند ماه پيش امريكا از ما نفت مي‌خريد و تجهيزات مهمي را مي‌فروخت، وقتي امريكا و غرب فشار را بر ما زياد مي‌كنند، ما راه ديگري را پيدا مي‌كنيم. اخيراً با شوروي در مورد نفت و راه‌آهن و كشتي‌راني قراردادهايي امضا كرده‌ايم. شما به عنوان رئيس شوراي امنيت مسئوليت حساسي داريد و از علت‌هاي مهم اين سفر همين مطلب است.» آقاي ولايتي گفت: «قطع‌نامه سه نقطه ضعف دارد: الف‏ـ چه كشوري متجاوز بوده است. ب‏ـ طرح عملي براي صلح پايدار به‌دست نداده است. ج‏ـ ضمانتي براي حمله مجدد عراق پس از صلح وجود ندارد.» آقاي ولايتي سپس گفت: «اگركشورها بخواهند همان‌گونه كه جنگ را تحميل كردند، صلح را نيز بر ما تحميل كنند، ما از قطع‌نامه دوم و سوم و چهارم نمي‌ترسيم. ما خواهان همكاري نزديك با سازمان ملل هستيم ولي صريحاً بگويم كه امريكا شروع به فشار عليه ما كرده و ماده پنجِ قطع‌نامه راهم نقض كرده است.» وزيرخارجه در بخش ديگر اظهارات خود با مرتبط دانستن حملات نظامي ايران و مواضع بين‌المللي، گفت: «شايد دليل تهاجم ايران، در نا‏اميدي مردم است و اگر پيشرفتي در كار سياسي نظامي منطقه بشود، كار نظامي ما را تحت تأثير خود قرار مي‌دهد.» وزيرخارجه ژاپن در پاسخ، به مواضع كشورش اشاره كرد: «موضع ما بي‌طرفي است و نه به سمت عراق و نه به سمت ايران مي‌رويم؛ اصول سياست خود را صريح مي‌گوييم: الف‏ـ قطع‌نامه598 هم متوازن است و هم عملي است. ب‏ـ ما از دبيركل حمايت خواهيم كرد. ج‏ـ اميدواريم قطع‌نامه را صريحاً قبول‏كنيد. چهارماه گذشته است و بعضي اين را وقت تلف‌كردن مي‌دانند و اگر اين مسئله ادامه يابد، درخواست ديگر جلو آمده و ما مجبور مي‌شويم كه بعضي اقدامات را انجام دهيم.»[۲۹] افزون بر اين، "سوسوكي اونو" وزيرخارجه ژاپن، در ديدار با آقاي ولايتي در توكيو با لحني ديپلماتيك توأم با ابراز نگراني در مورد گزارش‌هاي حاكي از آماده شدن نيروهاي ايران براي حمله به عراق گفت: «اين نوع گزارش‏ها هيچ كمكي به اوضاع جاري نمي‌كند. ژاپن علاوه بر آن كه مايل به حفظ موضع بي‌طرف خود در جنگ است، طبيعتاً نگران تأثير ادامه اين درگيري بر چگونگي حمل و نقل از خليج فارس نيز هست، چرا كه صنايع ژاپن نياز مبرمي به نفت خليج فارس دارد.[۳۰] دكتر ولايتي همچنين با نابورو تاكاشيتا نخست‌وزير ژاپن ديدار كرد.

گزارش- 103

آقاي "محمدجواد لاريجاني‏" معاون وزيرخارجه، در نيويورك با همتاي ژاپني خود ديدار و گفت‌وگو كرد. لاريجاني درباره قطع‌نامه 598 گفت: «ما در مورد قطع‌نامه به واسطه وجود نكات مثبت و منفي در آن، از رد آن امتناع كرديم و بسياري از قطع‌نامه‌هاي قبلي را بدون خجالت رد كرديم.» لاريجاني درباره علل كندي پيشرفت تلاش‌هاي دبيركل سازمان ملل گفت: «دو موضوع كار دبيركل را خراب كرده: الف‏ـ رد كار دبيركل توسط عراق در نحوه اجراي قطع‌نامه. ب‏ـ كار امريكا [حضور در خليج فارس] كه خلاف قطع‌نامه بوده است. آنها مايل به صلح نيستند.» وي افزود: «در پرداخت خسارت ـ كه تخمين ما سيصدميليارد دلار است ـ ضمانت مي‌خواهيم و درباره تعيين مرزها هم عراق قرارداد الجزاير را پاره كرده است.» آقاي "موراتا" معاون وزير خارجه ژاپن، در پاسخ گفت: «ژاپن رياست شوراي امنيت را دارد، دو كشور ايران و عراق نمايندگان خود را به شورا بفرستند تا كاري انجام دهد. ما جواب شما را بررسي كامل كرده و به نظر مي‌رسد موضع شما نسبت به سپتامبر سخت‌تر شده است. آيا به نظر شما فرقي بين آتش‌بس رسمي و غيررسمي وجود دارد و آيا شما عقب‌نشيني نخواهيد كرد كه بعضي اقدامات مثل غرامات انجام شود؟» موراتا در قسمت ديگري از سخنان خود، حمله به كشتي‌هاي ژاپن در خليج فارس را مطرح كرد: «كشتي‌هاي ژاپني هم با قايق‌هاي نامشخص صدمه ديده‌اند، ما نگران امنيت كشتي‌ها هستيم.» وي درباره بند پنجم قطع‌نامه پرسيد: «در مورد بندپنج نظر شما و رابطه آن با آتش‌بس چيست؟ آيا مي‌گوييد نيروهاي امريكا بروند تا آتش‌بس را بپذيريد.»‏ [۳۱]

گزارش- 104

هيئت جمهوري اسلامي در سر راه خود به ژاپن، توقف كوتاهي در امارات داشت كه در اين فاصله وزيرخارجه ايران با وزيرخارجه امارات ملاقات كرد. اهم مطالب مطروحه در اين ملاقات بدين شرح بود: آقاي ولايتي درباره قطع‌نامه گفت: «ما قطع‌نامه 598 را نپذيرفته‌ايم. ليكن نكات مثبتي داشته و به همين دليل با دبيركل حاضر به صحبت شده‌ايم. … عراقي‌ها خواهان سه موضوع در قدم اول هستند: آتش‌بس، بازگشت به مرزهاي بين‏المللي و آزادي اسراي جنگي. ولي با پاره كردن قرارداد1975، مرزهاي بين‌المللي كجاست‌؟» آقاي ولايتي درباره حضور نظامي امريكا نيز گفت: «شما مي‌توانيد اين مسائل مهم را به كويت بگوييد. حضور نظامي امريكا تشنج را بالا برده و ماده پنجِ قطع‌نامه را نقض كرده، اما دبيركل چه كرد؟ از لحاظ نظامي ما كسي را در اينجا نمي‌خواهيم، ما قدرت دفاع از خود را داشته و مي‌دانيم كه چگونه با امريكا رفتار كنيم. ما سياست عدم تعهد را در ميان سازمان‌هاي بين‏المللي ترجيح مي‌دهيم و به سياست ما نزديك‌تر است. ما آماده مقابله با امريكا هستيم ولي مذاكره با دوستان را فراموش نكرده‌ايم. من تأكيد مي‌كنم ما مي‌خواهيم با برادران در منطقه صحبت كنيم، اين سياست ماست. تلاش‌هاي ما براي صحبت با غير‏متعهدها همين است و گرنه ما مي‌توانيم مسائل خود را خودمان حل كنيم. ما در كشور خود تازه كار نيستيم، ما با روس‌ها و بقيه مقابله تاريخي داشته‌ايم. آنها دنبال منافع خود هستند نه مصالح ما. از يك سو آماده حمله‌ايم و از سوي ديگر با دبيركل مذاكره مي‌كنيم، پس راه‌ها را نبسته‌ايم.» سپس راشد عبدالله وزير خارجه امارات، گفت: «نظر خود را در مورد قطع‌نامه 598 بگوييد. در اجلاس امان كشورهايي بودند كه مي‌خواستند روابط با ايران قطع شود و مصر جايگزين شود كه پذيرفته نشد.» وي همچنين درباره مذاكره سياسي گفت: «هرچه بيش‏تر‏كار بين‌المللي ادامه يابد، فشار ابرقدرت‌ها كم‌تر مي‌شود.» وزير خارجه امارات همچنين توصيه كرد: «شما بهترين استفاده را از بند 5 قطع‌نامه598 بكنيد.» راشد عبدالله با اشاره به عمليات آتي ايران گفت: «سال گذشته همين موقع شما آماده حمله ديگري بوديد، دوباره خون‌ريزي و خرابي چرا؟ شما كه قطع‌نامه را داريد چرا جوان‌ها كشته شوند؟»[۳۲]

گزارش- 105

درباره لزوم پايان جنگ كه پس از تصويب قطع‌نامه598 به‏طور جدي در سطح بين‏المللي مطرح شده است، "ورنون والترز" سفير دائمي امريكا در سازمان ملل متحد، گفت: «اين يك اجماع نظر در سطح قدرت‌هاي بزرگ است.» وي در مصاحبه با نشريه "المجله" چاپ انگلستان در پاسخ به اين پرسش كه ايالات متحده امريكا براي وادار كردن ايران به قبول قطع‌نامه598 چه كاري مي‌تواند انجام دهد؟ گفت: «مهم نيست كه ما چه كاري مي‌توانيم انجام دهيم و يا چه مي‌خواهيم. روشن است كه تمامي كشورهاي جهان خواستار پايان بخشيدن به اين جنگ مي‌باشند. پنج كشور عضو دائمي شوراي امنيت يعني اتحاد جماهير شوروي، انگلستان، فرانسه، چين و ايالات متحده امريكا تلاش‌هاي خود را جهت پايان بخشيدن به اين جنگ هماهنگ كرده‌اند.»[۳۳] همچنين خبرگزاري كيودو گزارش كرد كه "سوسوكه اونو" وزير امورخارجه ژاپن، در جريان ملاقات با "علي‌اكبر ولايتي" وزير امور‏خارجه ايران، از وي درخواست كرده كه ايران قطع‌نامه آتش‌بس سازمان ملل را بپذيرد. كيودو افزود: «مقامات وزارت خارجه ژاپن مي‌گويند وزير خارجه ژاپن به آقاي ولايتي گفته است برخي از كشورها تصور مي‌كنند كه ايران با تأكيد براين قضيه كه منافع ملي‌اش در خطر است، اجراي قطع‌نامه سازمان ملل را دچار وقفه مي‌كند و اين موضع‌گيري تلاش‌هاي ميانجي‌گرانه "پرزدكوئيار "دبيركل سازمان ملل را با مانع مواجه مي‌سازد.» ولايتي نيز گفته است: «سازمان ملل نخواهد توانست ايران را به انجام اقداماتي عليه منافع ملي‌اش تحت فشار قرار دهد. اگر سازمان ملل به نحوي سازنده با مواضع ايران برخورد كند، جاي اميدواري خواهدبود.»[۳۴] اين خبر را راديو ژاپن به گونه‌اي ديگر اعلام كرد: «وزيرخارجه ژاپن در ديدار با علي‏اكبر ولايتي در توكيو، گفت ايران بايد قطع‌نامه شوراي امنيت را به طوركامل بپذيرد، زيرا در غير اين صورت هرگونه تلاش‌هاي ميانجي‌گري بي‌فايده خواهد بود و شوراي امنيت قطع‌نامه ديگري را تصويب خواهد كرد كه در آن اقداماتي عليه ايران اتخاذ خواهدشد. وي افزود ژاپن ناچارخواهدبود از اين اقدامات حمايت كند.آقاي ولايتي در پاسخ گفت ايران از اين‏كه ژاپن مي‌كوشد مسئله جنگ خليج فارس را از طريق تلاش‌هاي صلح‌آميز حل كند سپاس‌گزار است، ولي سازمان ملل نمي‌تواند ايران را وادار كند تا برخلاف خواست و اراده خود صلح را بپذيرد.»[۳۵] مسئله اساسي در خصوص قطع‌نامه، از نظر ايران جا‏به‏جايي بندها است. رئيس مجلس آقاي هاشمي رفسنجاني در اين باره گفت: «ما مي‌گوييم تنظيم بندها در اين قطع‌نامه درست نبوده و شناسايي متجاوز و تأمين عدالت بايد اول اجرا شود بعد نوبت بندهاي ديگر است.»[۳۶] اعلام متجاوز بودن عراق به طور رسمي، مسئله‌اي است كه شوراي امنيت سازمان ملل از آن اجتناب مي‌كند، حتي سفير عراق در يكي از كشورهاي افريقايي در گفت‏ وگو با سفير پاكستان پس از آن كه با اصرار وي مبني بر متجاوز بودن عراق روبه‌رو مي‌شود، گفته است كه من اين موضوع را مي‌پذيرم، اما امكان طرح چنين مطلبي در بغداد وجود ندارد و منجر به بركناري او از كارش خواهد شد.[۳۷]

گزارش- 106

به گزارش راديو امريكا، رجايي‏خراساني مواضع ايران درباره قطع‏نامه598 را به زودي اعلام خواهد كرد. راديو امريكا در بخش انگليسي امروز صبح خود درباره مذاكره نمايندگان ايران و عراق با دبيركل سازمان ملل، گزارشي بدين شرح پخش كرد: «با آن‏كه جنگ ايران و عراق ادامه دارد و پاياني براي آن متصور نيست، نماينده ايران در سازمان ملل اظهار داشت كشورش هفته آينده نظرات خود را درباره پيشنهاد آتش‌بس دبيركل سازمان ملل به اطلاع وي خواهد رسانيد و "محمدجواد لاريجاني" معاون وزير امورخارجه ايران، با پرزدكوئيار در نيويورك ملاقات خواهد كرد. ديروز دكوئيار از اين‌كه ايران در اعزام نماينده به سازمان ملل تعلل مي‌ورزد، ابراز نگراني كرده بود. عراق از قبل اعلام كرده بود وزير امور‏خارجه خود را به سازمان ملل خواهد فرستاد و آقاي طارق عزيز براي سفر به نيويورك طي هفته جاري اعلام آمادگي كرده است. از آنجا كه ايران و عراق هنوز در زمينه به مرحله اجرا درآوردن قطع‌نامه شوراي امنيت اختلاف نظر فراوان دارند، پرز‏دكوئيار دو كشور را به انجام مذاكرات در سطح بالا دعوت كرد. پرز‏دكوئيار گفته بود مي‌خواهد نمايندگان ايران و عراق هم‌زمان در نيويورك حضور داشته باشند. رجايي‏خراساني نماينده دائمي ايران در سازمان ملل، گفت اميدوار است هنگام ورود هيئت ايراني، نمايندگان عراق در نيويورك حضور داشته باشند. وي گفت با دبيركل سازمان ملل مذاكره خواهد كرد و علاقه‌اي به مسئله هم‌زمان بودن حضور نمايندگان دو كشور ندارد.»[۳۸]

گزارش- 107

روزنامه اطلاعات به نقل از خبرگزاري فرانس‌پرس نوشت: «وزير نفت كويت افزايش بهاي نفت در اجلاس ماه آينده اوپك را به بيش از 18 دلار در هر بشكه به منظور جبران كاهش ارزش دلار امريكا، رد كرد. وزير نفت كويت گفته است كه كشور متبوعش از حفظ قيمت نفت در سطح بشكه‌اي 18 دلار تا پايان سال 1988 جانب‏داري مي‌‏كند و موضع كويت در مورد اين مسئله مطابق با عربستان است.[۳۹] از سوي ديگر، روزنامه "تايمز مالي" مدعي شد: «ايران موافقت كرده است در فروش نفت به دو كمپاني ژاپني، براي هر بشكه يك دلار تخفيف دهد. موافقت ايران با اين معامله، پس از تهديد دو شركت مذكور به كاهش حجم نفت وارداتي از ايران صورت گرفته است.» "تايمز مالي" روزنامه اقتصادي لندن، سپس افزوده است: «انعطاف ايران در مقابل دو كمپاني كوزمواويل و شواشل سه كيو، نتيجه تأثير غيرمستقيم تلاش‏هاي امريكا براي ترغيب ژاپن به تحريم خريد نفت ايران است. دو كمپاني مذكور از هفته پيش نسبت به عرضه نفت ايران در بازار تك محموله به قيمت تخفيف يافته، شكايت داشتند و از قرار معلوم ايران را به‏كاهش حجم نفت وارداتي از اين كشور تهديد كرده بودند.» اين روزنامه با اشاره مجدد به سياست ژاپن مبني بر مخالفت با درخواست امريكا براي تحريم نفت ايران، نوشته است: «ژاپني‏ها فكر مي‌‏كنند با داشتن روابط رضايت‌بخش با ايران، سلامت كشتي‌راني در خليج فارس قابل وصول‌تر است.»[۴۰]

گزارش- 108

آقاي "روغني زنجاني" وزير برنامه و بودجه، در جلسه هيئت وزيران گزارشي در خصوص وضعيت طرح‌هاي عمراني ـ استاني كشور در سال 1365 ارائه داد. در گزارش ايشان رقم كل طرح‌‏هاي عمراني كشور در سال 1365، 18281 طرح اعلام شد كه 2206 طرح آن از طرح‌هاي جديد مي‌باشند.[۴۱]

گزارش- 109

گروه نهضت آزادي با انتشار جزوه‌اي به نام "توسعه بحران در خليج فارس"، تصميم‌گيرندگان كشور را در زمينه مسائل جنگ متهم به بي‌كفايتي و عدم درك سياسي كرده است. در اين نوشته درباره آغاز جنگ و كيش دادن كشورهاي عربي به سوي عراق به وسيله ايران، بدون اشاره به صف‌بندي امريكا ومتحدان منطقه‌اي آن در برابر پديده انقلاب، آمده است: «بعد از آغاز جنگ و تجاوز عراق به كشورمان، خط‏مشي و سياستي مي‌توانست منطقي و مفيد به حال مردم ايران باشد كه علاوه بر مقابله نظامي با متجاوز، اولاً مانع گسترش جنگ به كشورهاي ديگر منطقه شود، ثانياً نظر موافق كشورهاي عرب و غيرعرب دور و نزديك را به حمايت از ايران جلب نمايد و يا حداقل آنها را دور از اين جنگ و بي‌طرف نگاه دارد، ولي متأسفانه بيانات و اعمال نسنجيده مسئولين جمهوري اسلامي سبب گرديده است كه به تدريج ساير كشورهاي عربي منطقه نه به‌خاطر علاقه خاص به حفظ رژيم بعث عراق بلكه به عنوان واكنش در برابر ايران، به سود عراق موضع‌گيري نمايند. رژيم عراق از سوء سياست دولت‏مردان ايران در منطقه بهره‌برداري كرده و توانسته است كه ساير كشورهاي عرب منطقه را به نفع خود و عليه ايران وادار به جبهه گيري نمايد.»[۴۲] اين گروه در نوشتار خود درباره حضور امريكا در خليج فارس نيز بدون آن كه هدف‏هاي امريكا را با نگاه ملي و انقلابي بررسي كند، نوشته است: «اين لشكركشي‌ها و حوادث، مجموعاً منطقه را به مخزن باروت بزرگي تبديل كرده كه هر لحظه ممكن است منفجر شود. خدا مي‌داند كه اين انفجار چه عوارض و عواقب وحشتناكي براي ملت‌هاي مسلمان منطقه از جمله ايران به بار خواهد آورد. بيانات و اقدامات ضد و نقيض و پراكنده مقامات تصميم‌گيرنده ايران نشان مي‌دهد كه مسئولين جمهوري اسلامي يا به عمق خطر واقف نيستند يا با آگاهي از پي‌آمدهاي آنچه در شرف تكوين است، به منظور بهره‌برداري سياسي و حفظ قدرت خود در جهت تشديد آن حركت مي‏كنند و يا آن‏كه با وجود رجزخواني‌ها و هياهوهاي تبليغاتي بسيار، در پشت پرده تماس‌ها و مذاكرات جدي در جريان است و اين جنجال‏ها بيش‏تر براي سرگرمي نيروهاي مردمي و سرپوش گذاشتن بر فعاليت‌هاي پشت پرده مي‌باشد. مردم هم كه صاحبان اصلي اين مرز و بوم هستند، عموماً به دليل وجود اختناق و انحصار حاكم بر جامعه، از وقايع و ماجراهاي واقعي بي‌خبر مانده و نگران و متحير از خود و از يكديگر مي‌پرسند: چه خواهد شد؟ چه خبر است؟ به كجا مي‌رويم؟ و عموماً براي رفع نگراني خود و كسب آگاهي از اوضاع و احوال، ناگزير به راديوهاي بيگانه متوسل مي‌شوند. به راستي ايران و جمهوري اسلامي را به كجا مي‌برند.» [۴۳] با توجه به تمايلات اين گروه به فرهنگ و ايدئولوژي غرب و انزجار مفرط از شوروي و كمونيسم كه ريشه در مباني فكري اين جريان دارد، درباره روابط اخير ايران و شوروي نيز نهضت آزادي مسئولان كشور را از دوستي با شوروي بر حذر داشته‌ و افزوده‌اند: «بر اساس مباني اعتقادي، در جهان‌بيني توحيدي، اسلام هرگز اجازه نمي‌دهد كه به بهانه و يا به بهاي مبارزه با يك گروه از دشمنان (استكبار جهاني) به يك گروه ديگر (اتحاد جهاني) امتيازات استراتژيك بر خلاف مصالح عمومي داده شود به گونه‌اي كه سرنوشت و اختيار منابع حياتي مسلمانان در دست غيرمسلمان قرار بگيرد.»[۴۴]

ضميمه گزارش 95: شرح اجمالي عمليات نصر8 به منظور درك منسجم خوانندگان از عمليات نصر8، خلاصه‌اي از چگونگي اجراي آن آورده مي‌شود: عمليات نصر8 در ساعت 1:16 بامداد روز 29/8/1366 با رمز "يامحمدبن‏عبدالله(ص) ادركني، ادركني، ادركني" آغاز گرديد. طبق زمان‌بندي، چهاريگان عمل‌كننده در شب اول به مواضع دشمن نزديك شدند و پس از اعلام رمز، به خط دشمن حمله كردند. پس از گذشت يك ساعت، هر چهار يگان موفق به تصرف اهداف خود گرديدند. در اين عمليات قله‌هاي 1426 (معروف به قله اول)، 1418 (قله دوم) و 1391 (قله سوم) و قرارگاه تاكتيكي تيپ39 عراق و مقر گردان يكم اين تيپ سقوط كرد و تنها مقر گردان دوم تيپ در ادامه يال شمالي گرده‏رش در تصرف دشمن باقي ماند. تيپ12 قائم در تصرف نهايي اهداف خود به جهت معطلي يك گردان از اين يگان در ميدان مين دشمن، دچار كندي حركت شد كه باكمك لشكر11 ـ كه مواضع خود را سريع‌تر به تصرف در آورده بود ـ باقي‌مانده حد خط خود (قله 1426)را نيز به تصرف درآورد. در اين مرحله الحاق يگان‏ها بدون مواجهه بامشكل خاصي زودتر از زمان پيش‌بيني شده انجام شد. پس از تصرف مواضع دشمن، ادوات لشكر11 امير‌المؤمنين‌(ع) و تيپ12 قائم مأمور اجراي آتش در مقابل حد خط لشكر21 امام رضا(ع) كه محور اصلي پاتك دشمن در صبح بود، شدند و توپخانه‌ها نيز تمام آتش خود را روي ورودي تنگه پشت ارتفاع قميش به دشت هرمدان متمركز كردند. مهندسي نيز بلافاصله پس از شروع درگيري، به احداث جاده از پاسگاه پليس به سمت رودخانه قلعه‏چولان و احداث پل لوله‌اي تعجيلي روي رودخانه جهت تردد و رساندن تداركات به گرده‌رش، پرداخت. پاتك اول دشمن در ساعت 5 صبح روز اول با استفاده از باقي‏مانده عناصر گردان2 تيپ39 آغاز شد و با فشاري كه به نيروهاي لشكر57 ابوالفضل وارد آمد، دشمن توانست نيروهاي اين يگان را حدود 3300 متر (از ادامه يال گرده‌رش) به عقب‌نشيني وا‏دارد. در اين زمان به لشكر‏57 تأكيد شد كه تا آمدن يك گردان از لشكر ويژه‏155 شهدا جهت تصرف ادامه يال گرده‌رش، با مقاومت در مقابل دشمن، منطقه راحفظ كند. همچنين به ادوات و توپخانه دستور داده شد كه آتشي سنگين روي اين قسمت از گرده‏رش بريزند. پاتك دوم دشمن در اوايل صبح با آزادسازي برخي از نيروهاي گردان3 از تيپ39 و گردان2 از تيپ‏83 (مأمور به تيپ39 پياده) به دو محور هرمدان، يال بساوه، قله 1418 گرده‌رش و محور سفره و دامنه جنوبي گرده‌رش اجرا شد. پاتك دشمن در اين محور با اجراي آتش سنگين و متمركز توپخانه و ادوات و مقاومت نيروهاي لشكر 21 امام‌رضا(ع)، پس از گذشت 2 ساعت به شكست انجاميد و دشمن بر اثر تلفات سنگين و نداشتن توان براي ادامه پاتك، عقب‌نشيني كرد. پس از روشن شدن هوا يك گردان از لشكر7 ولي‏عصر(عج) جهت كمك به خط پدافندي لشكر21 و يك گردان از لشكر ويژه شهدا به منظور اجراي عمليات روي يال شمالي گرده‌رش، حركت كردند. در طول روز اول تحرك قابل توجهي از دشمن ديده نشد و از حدود ظهر به بعد اوضاع منطقه آرام‌تر از صبح شد. دشمن در اين هنگام آتشي سبك و پراكنده داشت و فعاليت هوايي چنداني از او مشاهده نمي‌شد. بعدازظهر اين روز چند فروند هواپيماي دشمن مناطق خود را اشتباهاً بمباران كردند. به‏علت مسافت زياد و شيب تند گرده‌رش، تدارك يگان‌ها از راه زميني بسيار دشوار بود، لذا با هماهنگي‏هايي كه از قبل شده بود، يگان‌ها از شب عمليات وسايل مورد نياز خود را در تورهاي اسلينگ آماده كرده و از صبح عمليات هوانيروز به اسلينگ وسايل تداركاتي يگان‌ها پرداخت كه اين اقدام تأثير مهمي در تدارك يگان‌ها و آمادگي‌ نيروها ‌داشت. هوانيروز طي روز اول 18 بار و در هر بار يك تن محموله را اسلينگ كرد. شب دوم يك گردان از لشكر ويژه شهدا براي انجام دادن عمليات روي ادامه يال شمالي گرده‌رش، از لشكر57 عبور كرد و در ساعت 20:35 با دشمن درگير شد. هم‌زمان مواضع دشمن زير آتش سنگيني قرار گرفت و چون در اين منطقه نيروهاي عراقي حضور مؤثري نداشتند، مقاومت جدي و قابل توجهي صورت نگرفت و در ساعت 21:30 يال شمالي گرده‌رش و شيارهاي اطراف آن تصرف و پاك‌سازي گرديد. با آمدن يك گردان از لشكر57 جهت تحويل گرفتن بخشي از خط لشكر21 و يك گردان از لشكر ويژه شهدا و يك گردان از لشكر قدس براي تحويل گرفتن بخش ديگر خط لشكر21 و حل مسئله شمال گرده‌رش و نيز با تدارك خوب هوانيروز در روز دوم كه 25 بار اسلينگ و هر بار يك تن انجام داد، تا حد نسبتاً زيادي وضعيت منطقه تثبيت شد و اقدامات بعدي دشمن تا مورخ 4/9/1366 كارساز واقع نگرديد.(46)

آمار تفكيكي شهداي عمليات نصر8 تا ظهر 4/9/1366
نام يگان پاسدار پاسدار وظيفه بسيج جمع
لشكر21امام رضا(ع) 3 5 36 44
لشكر57 ابوالفضل(ع) 9 17 18 44
لشكر7 ولي‏عصر 2 3 15 20
لشكر11 اميرالمؤمنين(ع) 6 10 2 18
تيپ12 قائم 1 2 23 26
لشكر52 قدس 2 2 6 10
متفرقه 1 4 6 11
جمع 24 43 106 173

منابع و مآخذ روزشمار 1366/09/04

  1. ↑ سند شماره 1536 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نجف اشرف در عمليات نصر8 ( يدالله ايزدي)، 1/9/1366 تا 6/9/1366، ص63.
  2. ↑ همان، ص62.
  3. ↑ سند شماره 1532 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ، راوي قرارگاه خاتم در عمليات نصر8 (حسين اردستاني)‏، 26/9/1366 تا 11/9/1366، ص69.
  4. ↑ همان ص71.
  5. ↑ همان، ص71.
  6. ↑ سند شماره 113403 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش اظهارات اسيران عمليات نصر8, 1/9/1366، ص1.
  7. ↑ سندشماره617 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "عمليات نصر8"، گزارش اجمالي قرارگاه نجف2، (راوي: يدالله ايزدي) 4/9/1366، ص12.
  8. ↑ معاونت سياسي ستادكل، مركزمطالعات وتحقيقات جنگ، نشريه بررسي جنگ، شماره 5 (24/9/1366)، ص‏20و21، همچنين رجوع كنيد به مأخذ7، ص10.
  9. ↑ مأخذ3، صص 103و104و110تا 112و114.
  10. ↑ مأخذ3، ص103.
  11. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 252 (6/9/1366)، ص6 و7، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 5/9/1366.
  12. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‏هاي ويژه"، شماره 251 (15/9/1366) صص47و48، راديو بي.بي.سي. به نقل از روزنامه اينديپندنت، 4/9/1366.
  13. ↑ همان، صص8 و9، به نقل از راديو امريكا 4/9/1366.
  14. ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 4/9/1366، ص‏3، خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  15. ↑ مأخذ12، صص 45و46، كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 4/9/1366به نقل ازروزنامه "الرأي‌العام".
  16. ↑ روزنامه اطلاعات، 5/9/1366، صص 2و4.
  17. ↑ مأخذ‏11، ص34، دبي - خبرگزاري آسوشيتدپرس، 5/9/1366.
  18. ↑ روزنامه اطلاعات، 4/9/1366، ص2.
  19. ↑ سندشماره 169173 مركزمطالعات وتحقيقات جنگ: نامه از رئيس ستادمركزي، به واحد بسيج ستادمركزي، 4/9/1366 (تك برگ).
  20. ↑ روزنامه كيهان، 5/9/1366، ص‏3، ياسوج.
  21. ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 5/9/1366، ص‏2، اهواز.
  22. ↑ روزنامه اطلاعات، 5/9/1366، ص18، تهران‏ - ‏خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  23. ↑ مأخذ16، ص‏18.
  24. ↑ روزنامه اطلاعات،7/9/1366، ص‏14.
  25. ↑ روزنامه جمهوري اسلامي،7/9/1366، ص‏4، قم - به نقل ازخبرگزاري جمهوري اسلامي.
  26. ↑ مأخذ18، ص‏3، مشهد.
  27. ↑ مأخذ14، ص‏2.
  28. ↑ مأخذ21، ص4، سنندج - به نقل ازخبرگزاري جمهوري اسلامي.
  29. ↑ سند شماره 212742 مركزمطالعات وتحقيقات جنگ: منابع سياسي خارجي، 11/9/1366، گزارش ضميمه.
  30. ↑ مأخذ12، صص35و36، بخش فارسي راديو بي.بي.سي.، 4/9/1366.
  31. ↑ مأخذ29، صص4 و 5.
  32. ↑ مأخذ29، صص 6 تا 8.
  33. ↑ اداره كل مطبوعات و رسانه‌هاي خارجي وزارت ارشاد اسلامي، نشريه "بررسي مطبوعات جهان"، شماره 1286 (22/9/1366)، صص2 و 3، به نقل از "المجله"چاپ: انگلستان، 4 تا 10/9/1366.
  34. ↑ مأخذ12، ص33، توكيو - خبرگزاري كيودو،4/9/1366.
  35. ↑ مأخذ12، صص 33 و 34, تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از راديو ژاپن.
  36. ↑ سند شماره 213376 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي خارجي، 15/9/1366، ص7.
  37. ↑ سند شماره 201733 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي خارجي، 4/9/1366، ص2.
  38. ↑ مأخذ12، ص4، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 4/9/1366، به نقل از راديو امريكا.
  39. ↑ مأخذ14، ص 19، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  40. ↑ مأخذ11، ص43، لندن ‏- خبرگزاري جمهوري اسلامي، 4/9/1366، به نقل از روزنامه "تايمزمالي".
  41. ↑ مأخذ16، ص4.
  42. ↑ "توسعه بحران در خليج‏فارس"، نهضت آزادي ايران، شماره11 و 66 (4/9/1366)، صص3و4.
  43. ↑ همان، صص1و2.
  44. ↑ همان، صص13و14.






برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1366.09.04&oldid=2362»