1366.10.22: تفاوت میان نسخهها
(صفحهای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1366 |نام = 1366.10.22 |نام دیگر=بیست و دو دی |روز=22 دی 1366 |تاریخ شمسی= 1366.10.22 |تاریخ میلادی=12 ژانویه 1988 |تاریخ قمری= 21 جمادیالاول 1408 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.10.22</div> <div class="bootstra...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است) | |||
سطر ۲۵: | سطر ۲۵: | ||
==گزارش - | == گزارش- 661 == | ||
فرمانده كل سپاه در پي احساس ضرورت برقراري جلسه با فرماندهان گردانهاي دو لشكر10 سيدالشهدا و 31 عاشورا, امروز با حضور در جمع فرماندهان لشكر10 سيدالشهدا, از نزديك از اقدامات و نظر فرماندهان اين لشكر آگاه شد. چگونگي حركت نيروها، محل استقرار و پيشبيني جيره غذايي آنان و زمانبندي طول راه تا رسيدن به هدف و نيز نحوة شناساييها، از جمله مهمترين موضوعاتي بودند كه در اين جلسه مطرح شد. برادر "علي فضلي" فرمانده لشكر، ساعت حركت نيروها را از نقطه عزيمت, 18:30، اعلام كرد و افزود كه نيروها فردا صبح در درون غار، زير ارتفاع قميش مستقر خواهند شد. وي همچنين گفت كه طول راه در محور سمت چپ, هشت ساعت و در محور سمت راست پنج شش ساعت است.<ref>سند شماره 1565 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتم در عمليات بيتالمقدس2 (حسين اردستاني)، ص30.</ref> معاون مسئول ستاد لشكر نيز در گزارشي درباره جيره غذايي توضيح داد. وي گفت امكانات يكماه مورد نياز لشكر از گردنه كاگر (نقطة برفگير) به داخل منطقه منتقل شده و نيازهاي ده روز لشكر، در جلو ارتفاع گلان در نزديكي خط مقدم مستقر شده است. سپس آقاي فضلي در اين مورد گفت كه حتي در روي ارتفاع قميش (محل درگيري), در يك غار، امكانات پنج شش روز جا سازي شده است.<ref>همان.</ref> | |||
موضوع ديگر، شناساييهاي لشكر بود. نيروي شناسايي لشكر كه شخصاً منطقه را شناسايي كرده بود, توضيحاتي داد كه در آستانه عمليات مهم تلقي شد.<ref>سند شماره 1571 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه قدس در عمليات بيتالمقدس2 (علي مژدهي), ص 131.</ref> يكي از نكتههاي مهم, تأُثير شدت سرما بر نيروهاي شناسايي ميباشد. آقاي فضلي در اين مورد گفت كه روي ارتفاع قميش و روي يال ارتفاع گوجار، سرما چندان شديد بوده كه بچههاي شناسايي براي اينكه بدنشان يخ نزند, يك هزار شنا رفته بودند.<ref>مأخذ1, ص 26.</ref> در اين جلسه, فرمانده كل سپاه از نحوه و مرحلهبندي توجيه نيروها نيز پرسيد كه گزارش داده شد. فرمانده تيپ "عاشورا" از لشكر10, در اينباره گفت كه در موج اول, سه گردان عملكننده در منطقه توجيه شده است.<ref>مأخذ1, صص 31 و 32.</ref> برادر"سعيديفر" مسئول اطلاعات قرارگاه قدس, درباره شناسايي لشكرهاي 10 و 31 با توجه به اينكه هماهنگي اين دو يگان با مشكل مواجه شده بود, گفت كه اين هماهنگي شب گذشته انجام شد و در مسير مشترك, يك شناسايي با هم انجام دادهاند. به گفتة سعيديفر, لشكر عاشورا شب گذشته موفق شده چهار منطقه فتح، ظفر، نصرت و همت را با موفقيت شناسايي كند.<ref>مأخذ3, ص 129.</ref> يك موضوع نگران كننده اين است كه دو تن از عناصر شناسايي لشكر10 تا اين لحظه به عقب برنگشتهاند. نگراني در اين مورد با بارش سنگين برف ـ كه از صبح آغاز شده ـ شديدتر شده است.<ref>مأخذ3, ص 121.</ref> اين نگراني, هم در خصوص جان عناصر يادشده است, هم در مورد اسارت احتمالي آنان و خطر لو رفتن عمليات. | |||
در پايان جلسه با لشكر10، آقاي رضايي در سخناني علل روي آوردن به جبهه شمالغرب را تشريح كرد: «امسال ما چارهاي نداشتيم جز اينكه در اين منطقه بجنگيم. در منطقه جنوب در سه محور رفتيم پاي كار, اما با وجود زمينههاي لازم به لحاظ آمادگي عقبهها از قبل، تعداد محدود يگان موجود در منطقه و رعايت پوشش و اختفا, باز هم دشمن به هدفهاي ما پي برده و عمليات لو رفته است.» وي علت اين وضع را برخورداري عراق از پشتيباني قدرتهاي بزرگ با تجهيزات جديد جاسوسي, دانست. آقاي رضايي درباره اوضاع جبههها گفت: «وضع امسال جنوب از تابستان گذشته براي ما قابل پيشبيني بود.» وي سپس تأكيد كرد: «حتي اگر در جبهه غرب، بعضي از نيروها يخ بزنند و شهيد شوند, چارهاي از انجام عمليات نيست.»<ref>مأخذ1, صص 32 و 33.</ref> آقاي رضايي افزود: «چهار پنجم ارتش عراق, از بغداد به سمت منطقه جنوب حضور دارد؛ در جبهه شمالي با وجود سرما و يخبندان، دشمن حضور جدي ندارد.»<ref>سند شماره 1597 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي لشكر10 سيدالشهدا در عمليات بيتالمقدس2, (محمدرضا مشايخي) ص 83.</ref> | |||
== گزارش- 662 == | |||
با توجه به برنامهريزي براي آغاز اجراي عمليات در فردا, فرمانده سپاه بعضي مسائل را با حساسيت بيشتر، پيگيري و پرسوجو ميكند؛ از جمله, وضع جاده و ميزان دماي هوا و تذكر به واحد مهندسي براي حفظ جاده از مسدود شدن و ريزش بهمن و … وضعيت و استعداد نيروهاي منتقل شده به منطقه عملياتي. علاوه بر اين، فرمانده سپاه در خصوص سرنوشت دو عنصر مفقود شده از لشكر10 حساسيت نشان ميدهد و پياپي وضعيت آنان را ميپرسد. وي همچنين وقتي صداي چند شليك توپ را در فضاي منطقه شنيد, واكنش نشان داد و دستور داد از آقاي "جعفري" فرمانده قرارگاه قدس, دليل شليك توپخانه را بپرسند.<ref>مأخذ1, ص 38.</ref> در همين اثنا، حدود ساعت 16 از قرارگاه قدس با فرمانده سپاه تماس تلفني برقرار شد و به وي گفته شد كه لشكر10 به دليل نرسيدن نيروهايش به منطقه عملياتي، خواستار يك روز تعويق عمليات ميباشد. آقاي رضايي با اين نظر موافقت كرد و لذا زمان عمليات به دو روز ديگر (24/10/1366) تغيير يافت.<ref>مأخذ3, صص 123 و 124.</ref> پس از اين تصميم, فرمانده سپاه بر تسريع انتقال باقي مانده يگانها به منطقه, تأكيد كرد و رعايت حفاظت را فرع بر كسب آمادگي دانست, لذا توصيه كرد به وسيله ايفا و اتوبوس و يا هر وسيلهاي كه دم دست دارند, نيروها را به خط آورند.<ref>مأخذ1, ص 29.</ref> | |||
== گزارش- 663 == | |||
در قرارگاه خاتمالانبيا, عمليات حلبچه و سد دربنديخان امروز مورد بحث قرار گرفت. فرمانده سپاه در جلسهاي با حضور برادران: ذوالقدر، جعفري (رحيمي)، حميدينيا، شوشتري، خستو، كاشاني، اصغر مقدم و نجات، كار مهندسي روي ارتفاع "شيندروي" و "بالامبو" در محور حلبچه را بررسي كرد.<ref>مأخذ1, ص34, شماره نوار: 27084.</ref> احداث جاده در اين منطقه مهمترين مسئله در آماده كردن زمين براي عمليات احتمالي در اين منطقه است. آقاي رضايي به فرماندهان اين منطقه گفت: «كار در اينجا خيلي كند پيش ميرود. اين منطقه سه چهار سال است طلسم شده! الآن هم كار ضعيف انجام ميشود.»<ref>مأخذ1, ص22.</ref> ايشان افزود: «منطقه شمال دربنديخان و محور حلبچه، يدك اين منطقه است كه چنانچه پيشرفت عمليات بيتالمقدس2 با مشكل مواجه شد, سريعاً در آن منطقه عمليات را آغاز كنيم.»<ref>مأخذ1, ص25.</ref> برادر "حميدينيا" فرمانده منطقه حلبچه, تلاش نيروهاي مهندسي را كه جاده صعبالعبوري را در دست احداث دارند, قابل قبول دانست. وي از جمله به عملكرد جهادسازندگي اشاره كرد و افزود: «جهاد لرستان خيلي احساس مسئوليت ميكند و جهادهاي زنجان و شاهرود هم فعال هستند.» سپس آقاي رضايي توصيه كرد كه اين جهادها تشويق شوند.<ref>مأخذ1, ص 24.</ref> | |||
ارتفاعات شيندروي | |||
== گزارش- 664 == | |||
عمليات ايذايي در عمق خاك عراق با هدف ضربهزدن به عقبه ارتش آن كشور, يكي از برنامههاي نظامي جمهوري اسلامي است كه با طراحي و فرماندهي قرارگاه رمضان و همكاري معارضان عراقي انجام ميگيرد. به گزارش فرماندهي قرارگاه رمضان, در همين راستا, سحرگاه امروز عملياتي با نام ظفر5 و با همكاري پيشمرگان حزب دمكرات كردستان عراق, گردان مستقل شهادت و واحدهايي از تيپ 58 مالك اشتر در جبهه شمال غرب اجرا شد. به گزارش معاونت اطلاعات اين قرارگاه, نيروهاي خودي در سه محور عماديه به ديرلوك, ديرلوك به شيلاويزه, كاني به ديرلوك و شهر ديرلوك از توابع استان دهوك و در عمق 200 كيلومتري خاك عراق حمله برد كه به تصرف كامل شهر و قطع جاده مهم عماديه به مناطق آزاد شده منجر گرديد.<ref>سند شماره 98024 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: تلفنگرام از: فرماندهي قرارگاه رمضان (معاونت اطلاعات), به: ستاد كل سپاه پاسداران (معاونت اطلاعات), 25/10/66, ص1.</ref> | |||
طبق اطلاعيه رسمي قرارگاه خاتمالانبيا, اين عمليات با رمز يا زهرا(س) از سه محور در استانهاي كركوك, دهوك و دياله عراق انجام شدهاست. در اين محور از عمليات, نيروهاي عملكننده موفق شدهاند كليه راههاي ارتباطي اين شهر را قطع و همة مراكز دولتي و نظامي از جمله مركز استخبارات، مركز حزب بعث و بخشداري اين شهر را منهدم كنند. در اين حمله ـ كه واحدهايي از تيپ58 "مالكاشتر" قرارگاه "رمضان" نيز شركت داشتهاند ـ چندين پايگاه حفاظتي دشمن بر فراز ارتفاعات "صعبالعبور" مشرف به شهر "ديرلوك" و يگانهاي حفاظتي اين شهر منهدم و تعدادي از نيروهاي دشمن كشته يا زخمي شدهاند، در اين محور از عمليات همچنين 260 تن عراقي به اسارت درآمدهاند كه در بين آنها چند افسر و درجهدار نيز هستند. | |||
يكي از محورهاي منطقه عملياتي ظفر5 ـ رزمندگان در حال شناسايي منطقه | |||
در اطلاعيه قرارگاه خاتمالانبيا سپس آمده است: «نبرد در اين منطقه هم اكنون ادامه دارد. در محور ديگر عمليات كه در منطقه "ميدان" واقع در استان "دياله" عراق انجام شد، نيروهاي عمل كننده موفق شدند مراكز فرماندهي، ستاد ترابري، مهندسي، مخابرات و ديگر مراكز واحدهاي "لشكر21" دشمن را حدود 40 درصد منهدم نمايند و تعدادي از نيروهاي بعثي را كشته و يا زخمي كنند. همزمان با اين، تكاوران تيپ "75 ظفر" با همكاري پيشمرگان حزب دمكرات كردستان با حمله به پايگاه "مندليه" (گردان 16 از تيپ 26) تعدادي از افراد دشمن را كشته و يا زخمي كرده و 80 تن را به اسارت درآوردند. پايگاه مذكور در هفت كيلومتري كركوك و در نزديكي روستاي "چيمن" واقع است و اين يورش به تلافي كشتار بيرحمانه 206 تن از اهالي اين روستا توسط رژيم بعثي عراق, صورت گرفت. در همين حال, تكاوران تيپ 75 ظفر با همكاري پيشمرگان مبارز كرد شاخه سليمانيه, با اجراي يك كمين در محور سليمانيه به كركوك در منطقه "قرهانجير" در 18 كيلومتري كركوك، موفق شدند 30 تن از نيروهاي بعثي را به هلاكت رسانده و يا مجروح سازند.» شمار اسيران عمليات "ظفر5" كه تاكنون به پشت جبهه تخليه شدهاند, به 348 تن رسيده است.<ref>روزنامه رسالت, 24/10/1366, ص2, تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي.</ref> | |||
== گزارش- 665 == | |||
با وجود تأكيد مقامها و فرماندهان عراقي و همچنين برخي از رسانههاي جمعي بر توانايي ارتش عراق در دفع حمله ايران، همچنان نگراني از پيشروي احتمالي ايران براي آنان قابل درك است و پارهاي از رسانهها خصوصاً رسانههاي عراقي, در صدد تقويت رواني ارتش و مردم عراق ميباشند. روزنامه "القادسيه" ارگان وزارت دفاع عراق, در مقاله امروز خود نوشته است: «هر تجاوز جديدي از سوي ايران عليه عراق به فاجعهاي براي ايران مبدل خواهد شد؛ ساختار سياسي رژيم ايران از هم فرو خواهد پاشيد و مآلاً باعث سرنگوني حتمي رژيم خواهد شد.»<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي, نشريه "گزارشهاي ويژه", شماره 299 (23/10/1366), ص 4, بغداد - خبرگزاري عراق, 22/10/1366.</ref> روزنامه "الجمهوريه" نيز نوشته است: «چيزي به پيروزي عراقي كه در تمامي زمينهها بر دشمنش برتري دارد, نمانده است و دشمن از پا افتاده, نفسهاي آخرش را ميكشد.»<ref>همان, ص 3.</ref> | |||
در حالي كه رسانهها از استحكام ارتش عراق ياد ميكنند، پارهاي از گزارشها حاكي از بروز ناآرامي در اين ارتش است. هفتهنامه "نيوزويك" در اينباره نوشته است: «عليرغم تدابير فراگير و غالباً سركوبگرانه امنيتي, نشانههايي از ناآرامي و مخالفت در ارتش عراق به چشم ميخورد. در تاريخ 7 سپتامبر (16 شهريور) يك مراسم رژه در شهر "بعقوبه" كه بيش از 60 ديپلمات خارجي در آن شركت داشتند, با آتش تفنگ در هم ريخت. گمان ميرود در جريان اين تيراندازي با مسلسل, چند تن كشته و مجروح شده باشند, اما هنوز هم از عامل شروع درگيري اطلاعي در دست نيست. در باتلاقهاي هويزه واقع در شمال بصره شايد هزاران سرباز مسلح فراري عراقي پنهان شده باشند. | |||
نقشه | |||
در تابستان گذشته گروهي از سربازان فراري, يك هليكوپتر نظامي عراق را هدف حمله قرار دادند و در يك حادثه جداگانه كه اخيراً اتفاق افتاد, آنها يك ديپلمات امريكايي را با تهديد تفنگ در حاشيه غربي باتلاقها متوقف كردند. اين ديپلمات موفق شد فرار كند.»<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي, نشريه "گزارشهاي ويژه"، شماره 304 (28/10/1366), ص 5. </ref> | |||
== گزارش- 666 == | |||
خليفه اعظم ارمنيان ايران از جامعه ارمنيان خواست كه در سال جديد مسيحي بيش از پيش در دفاع مقدس شركت كنند. خليفه اعظم, دكتر "كريون پاپيان" پيشواي مذهبي ارمنيان اصفهان و جنوب ايران, در گفتوگويي با خبرگزاري جمهوري اسلامي گفت: «جنگ زماني به ايران تحميل شد كه همه دسائس و توطئهها براي به انحراف كشيدن انقلاب اسلامي با قاطعيت رهبري و وحدت پرشكوه اقشار مردم خداجو و موحد, يكي پس از ديگري خنثي شد. بنابراين, ايران آغازگر جنگ نبوده و در حقيقت اين جنگ بين دو ملت نيست بلكه برخورد دو حركت متضاد حق با باطل است و انسان مؤمن با تعاليم والاي پيامبران الهي نميتواند بيتفاوت باشد و همه موظف هستند براي نابودي عامل شرير منطقه, در امر دفاع شركت كنند.» وي در مورد تلاش شرق و غرب براي تحميل صلح به ايران, گفت: «در تمامي اديان الهي بر صلح و صفا و رحمت تأكيد شده است, من هم به عنوان يك روحاني پيرو حضرت مسيح(ع) دعا ميكنم تا خداوند بر تمامي انسانها نعمت صلح واقعي اعطا فرمايد. نبرد ما در حقيقت دفاع عليه فساد است و تا زماني كه شر و فساد وجود دارد, دفاع نيز الزامي است ... همچنين سربازان ما (ارمنيان) دوشادوش مسلمانان در تمامي جبهه عليه تجاوزگران جنگيده و در اين راه خون پاكشان را نثار كردهاند و ملت شريف ايران بهحق, آنان را شهيد دانستهاند.» پيشواي مذهبي ارمنيان در مورد جهاد مالي نيز گفت: «اين خليفهگري و نهادهاي وابسته, مخارج سه رزمنده را براي مدت سه ماه تقبل كرده است و من طي اعلاميهاي از كليه ارامنه دعوت كردهام در اين جهاد مالي شركت كنند.»<ref>روزنامه اطلاعات، 23/10/1366، ص 3.</ref> | |||
نمايندگي خليفهگري ارامنه شهرستان اروميه نيز با واريز دويستهزار ريال به حساب 55 جهاد مالي, هزينه سه ماه يك رزمنده را تأمين كرد.<ref>روزنامه رسالت، 23/10/1366، ص 2.</ref> | |||
== گزارش- 667 == | |||
كمك مالي به جنگ و حضور در جبهه همچنان مورد استقبال مردم است. به نوشته روزنامه رسالت, صنف كفاش شيراز مبلغ هفتميليون ريال براي كمك به جبهههاي جنگ تقديم امام جمعه شيراز حجتالاسلام "حائري شيرازي" و ستاد پشتيباني جنگ استان كرد. از اين مبلغ, يك دستگاه "نيسان كمپرسي" براي جهادسازندگي استان تهيه شد و مخارج 10 رزمنده تأمين گرديد. همين گزارش حاكي است كه مردم روستاهاي "دهخير عليا" و "سفلي" و "حسنآباد" شهر داراب, پنجهزار كيلو پرتقال و يكي از خواهران آموزگار منطقه عوض "لارستان" نيز 174500 ريال به رزمندگان اسلام اهدا كردند. همچنين مردم بخش "جويم" لارستان, 4 ميليون و 860 هزار ريال هزينه تداركاتي سه ماهه 24 رزمنده را تأمين كردند.<ref>مأخذ18, ص10.</ref> امروز همچنين نيروهاي رزمي، تخصصي و تبليغاتي از شهرهاي كرمان، اصفهان، شيراز، مشهد, آذرشهر و اردكان عازم ميدانهاي نبرد شدند.<ref>روزنامه جمهوري اسلامي، 23/10/1366، ص 2.</ref> | |||
== گزارش- 668 == | |||
در حالي كه خويشتنداري ايران در خليجفارس ادامه دارد، عراق آتشبس غيررسمي در دريا را شكسته و ناوگانهاي بيگانه نيز همچنان افزوده ميشوند. "استيليوس هوليس" سخنگوي سازمان كشتيراني ديانا, به خبرگزاري يونايتدپرس در آتن گفت كه در حمله ديروز عراق به كشتي 74هزار تني "يونايتد رنجر", دو خدمه فيليپيني كشته شده و چهار يوناني و دو فيليپيني ديگر مفقود شدهاند. "هوليس" افزود كه اين كشتي هنگامي كه در يك بندر ايراني در نزديكي جزيره "لاوان" مشغول تخليه محموله بنزين بود, هدف يك موشك قرار گرفت.<ref>مأخذ19, ص11, منامه - خبرگزاري يونايتدپرس، | |||
22/10/1366.</ref> | |||
راديو بي.بي.سي. در مورد آثار اين حمله, گفت: «طبق گزارش رسيده, تا كنون اثري از هشت تن خدمه نفتكش, يافت نشده است. شركتي كه نفتكش يونايتدرنجر متعلق به آن بود, گفته است كه دو نفر از خدمه كشتي به طور قطع كشته شدهاند و شش نفر هم مفقودالاثراند… وقفه ده روزهاي كه در حمله به كشتيراني در خليجفارس پيش آمده بود، با تشديد ناگهاني حملات عراق پايان يافت. كاهش ده روزه در حملات عليه كشتيراني در خليجفارس، زمينه گزارشهايي شد, حاكي از اين كه كشورهاي عربي حوزه خليجفارس, عراق را ترغيب كردهاند كه موقتاً از حمله به كشتيها خودداري كند تا موقعيت مناسب براي تلاشهاي ميانجيگرانه سوريه فراهم شود.<ref>مأخذ19, صص 13 و 14، راديو بي.بي.سي.، 22/10/1366.</ref> | |||
با اينكه حكومت عراق مدعي شده است كه در 48 ساعت اخير به سه نفتكش حمله كرده است, خبرگزاري جمهوري اسلامي به نقل از آگاهان مسائل كشتيراني, تنها حمله به دو نفتكش را تأييد كرده است كه مورد اصابت موشكهاي "اگزوسه" قرار گرفتهاند. اولين حمله در ساعت 22:36 يكشنبه شب به نفتكش 280هزار تني "خارك3" صورت گرفت كه خسارات چنداني به دنبال نداشت. حمله بعدي در ساعت 16:45 روز دوشنبه به نفتكش "يونايتدرنجر" در نزديكي لاوان انجام شد. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي, عدم مقابله به مثل از طرف ايران, به منزله ضعف ايران تلقي شده و در مورد آن تبليغات وسيعي به راه افتاده است. اين خبرگزاري افزود: «به نظر ميرسد آغاز مجدد حملات ايران بتواند بخشي از تبليغات انجام شده را خنثي كند.»<ref>مأخذ19, صص 12 و 13, تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 22/10/1366.</ref> | |||
اين در حالي است كه كشورهاي غربي ناو ديگري به خليجفارس اعزام كردهاند. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي, ناوشكن فرانسوي "مونت كالم" به منظور پيوستن به نيروهاي فرانسوي مستقر در خليجفارس امروز از درياي مديترانه عازم كانال سوئز شد. گزارش آسوشيتدپرس به نقل از مقامهاي كانال سوئز حاكي است كه اين ناوشكن از بندر "پورت سعيد" واقع در منتهياليه شمالي كانال سوئز به طرف جنوب حركت كرده و عازم خليجفارس شده است.<ref>مأخذ 19, ص 34, تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 22/10/1366.</ref> همچنين به گزارش راديو امريكا, مقامهاي فرانسوي در ملاقات با وزير دفاع امريكا گفتهاند كه از شمار كشتيهاي پاريس در خليجفارس كاسته نخواهد شد. فرانسه حدود 12 كشتي در خليجفارس مستقر كرده, در حالي كه امريكا 30 كشتي در اين منطقه دارد.<ref>واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 23/10/1366، صص 3 و 4، راديو امريكا، 22/10/1366.</ref> | |||
== گزارش- 669 == | |||
روزنامه اطلاعات در مقالهاي با عنوان "سياست بر عمليات نظامي در خليجفارس پيشي ميگيرد" به قلم ع ـ مروي, تحولات سياسي ـ نظامي خليجفارس پس از قطعنامه 598 را بررسي كرده است: «شش ماه از تصويب قطعنامه 598 ميگذرد, آنچه در اين شش ماه روي داد, چه بود؟ ايالات متحده، به نحوي آشكار در جريان جنگ خليجفارس به سمت عراق گرايش يافت و بر ميزان شكاف خصومت ميان خود و تهران افزود؛ برخي از محافظهكارترين كشورهاي عرب حوزه خليجفارس با پشتگرمي به تعهدات واشنگتن, ايران را آماج حملههاي لفظي و تبليغاتي شديدتري قرار دادند.» از نظر اين نويسنده سياست متقابل ايران, به تناسب خصومت عملي امريكا و دوستانش و بر اساس واقعيت تهديداتي كه وجود داشت طراحي و اجرا ميشد. در ادامه اين مقاله آمده است: «عراق همچنان فشار بر تأسيسات نفتي و خطوط دريايي صادرات نفت ايران را ادامه داد و در مقابل, ايران نيز با قاطعيت ميزان بهرهوري حاميان عراق از خليجفارس را متناسب با رفتار سياسي آنان, كاهش داد. رفتار سياسي و نظامي امريكا در خليجفارس با آنكه در وهلة اول توسط عامل لزوم حفظ حداقل ارتباط سياسي با ايران محدود ميشد ليكن اهداف زير را دنبال ميكرد: تشديد تلاشهاي ديپلماتيك بينالمللي خصوصاً از طريق شوراي امنيت براي متوقف ساختن جنگ ايران و عراق؛ بازسازي پايههاي سياست فرو ريخته ايالات متحده در ارتباط با اعراب خاورميانه و خليجفارس, يعني ترميم اعتبار از دست رفته امريكا نزد اعراب بر اثر افشاي ماجراي مكفارلين؛ ممانعت از تثبيت نفوذ رو به گسترش شوروي در منطقه و مهار قدرت رو به گسترش ايران چه در خليجفارس و چه در جبهههاي جنگ زميني با عراق. ليكن امروز پس از شش ماه, نتايج حضور نظامي امريكا در منطقه و همچنين سير رويدادها در شوراي امنيت چندان براي واشنگتن دلگرم كننده نيست. با آنكه نيروي دريايي به شدت گسترش يافته امريكا در خليجفارس موفق شده است كه از حمله به يازده نفتكش كويتي در آبهاي بينالمللي جلوگيري كند, اما پرستيژ سياسي و نظامي واشنگتن به نحوي زيركانه با حمله به يك فروند از اين يازده نفتكش در سواحل كويت، حمله به ترمينال نفتي "سيآيلند" و همچنين برخورد "بريجتون" با مين كه در اولين سفر دريايي نفتكشها آسيب ديد, مورد تمسخر قرار گرفت. | |||
از سوي ديگر و در حالي كه قبل از سفر آقاي كارلوچي (وزير جنگ امريكا) به منطقه، چندين فروند كشتي حامل كالا و نفت سعودي آماج حملاتي مؤثر واقع گرديد و در نتيجه, رياض خواهان گسترش محدود فعاليت نيروي دريايي ايالات متحده در خليجفارس شد، كارلوچي چنين نقشي را رد كرد و اعلام نمود واشنگتن آماده است كاهش حجم حضور خود در خليجفارس را مورد بررسي قرار دهد.» | |||
آقاي مروي در بخش ديگري از نوشته خود, به تحول احتمالي در بندهاي قطعنامه 598 اشاره كرده و نوشته است: «با استناد به گزارش پارهاي از مطبوعات منطقه، شوراي امنيت در صدد تصويب قطعنامه ديگري براي تغيير ترتيب بندهاي قطعنامه 598 است كه اين امر با مخالفت عراق و برخي از حاميان عرب آن كشور روبهرو شده است. ظهور گشايش در اين پيچيدگي سياسي منطقه، به نحوي روشن به نتيجه مذاكرات ايران ـ شوراي همكاري بستگي دارد و نتايج حاصل از اين مذاكرات, راه كار جامعه بينالمللي براي جنگ ايران و عراق را مشخص خواهد كرد و تا آن زمان, شوراي امنيت يعني پنج عضو دائمي اين شورا, انجماد در فعاليت شوراي مذكور را بر هر امر ديگري ترجيح خواهند داد و پنتاگون نيز از هر گونه تغييري در حجم نيروهاي خود, خودداري خواهد كرد. اما موفقيت مذاكرات ايران ـ شوراي همكاري همانگونه كه متذكر شديم, به ميزان تأكيد ايران بر عزم خود در تحقق شرايطش و همچنين ميزان تمايل شوراي همكاري به ادامه حمايت از عراق, بستگي دارد.»<ref>روزنامه اطلاعات، 22/10/1366، صص 13 و آخر.</ref> | |||
== گزارش- 670 == | |||
مسئله پايان جنگ عراق و ايران همچنان در سطوح مختلف مورد گفتوگو است. در سطح قدرتهاي بزرگ، "ايوگنا" "رئيس "انجمن فرانسه و كشورهاي عربي" و مدير[برنامة] سابق ژنرال "دوگل", امروز در "منامه" پايتخت بحرين, اعمال مجازات عليه ايران را براي واداشتن اين كشور به قبول قطعنامه 598 شوراي امنيت در خصوص اعلام آتشبس در جنگ ايران و عراق, ضروري دانست. ايوگنا كه به سفر يك هفتهاي خود به كويت و قطر و بحرين پايان ميداد, در ادامه مصاحبه با خبرگزاري فرانسه افزود: «قدرتهاي بزرگ بايد مشتركاً تدابير و مجازاتهايي را اگر لازم است عليه ايران اتخاذ نمايند.» وي خاطرنشان كرد كه فرانسه در اين خصوص در سازمانملل بسيار فعال و حتي فعالترين كشور است.<ref>مأخذ 19, ص 8, منامه - خبرگزاري فرانسه, 22/10/1366.</ref> | |||
به گزارش راديو قاهره، معاون رئيس كميته بينالمللي حزب كمونيست شوروي نيز در اين باره گفته است كه مسكو هيچ گونه ترديدي در مورد پيشنهاد امريكا در خصوص تحريم تسليحاتي عليه ايران, در صورتي كه به تلاشهاي دبيركل سازمانملل متحد براي پايان دادن به جنگ, پاسخ مثبتي ندهد, به خود راه نخواهد داد.<ref>مأخذ 19, ص6, تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 22/10/1366.</ref> در منطقه خليجفارس نيز اين موضوع در ملاقات سران كشورهاي مصر و قطر مطرح شد. به گزارش خبرگزاري قطر, "حسنيمبارك" رئيس حكومت مصر و "شيخ خليفه بن حمد" امير قطر, امروز در گفتوگوهاي خود, بر ضرورت خاتمه جنگ "ايران و عراق" تأكيد كردند.<ref>مأخذ 22, ص 16, تهران - واحد مركزي خبر.</ref> | |||
== گزارش- 671 == | |||
سفر "حسني مبارك" رئيسجمهور مصر به شيخنشينهاي خليجفارس, همچون روزهاي گذشته مورد توجه رسانههاي منطقه است. اظهارات حسنيمبارك در كويت، در مورد پايبندي كشورش به تأمين امنيت براي كشورهاي عربي حوزه خليجفارس, در رسانههاي خبري كويت با اهميت خاصي منعكس شد.<ref>مأخذ 19, ص 36, كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 22/10/1366.</ref> | |||
روزنامه كويتي "الانباء" ـ منعكس كننده نظرهاي حكومت رژيم بعث عراق ـ در سرمقاله امروز خود, با ادعاي موفق بودن نتايج ديدار مبارك از كشورهاي منطقه، همكاري همهجانبه كويت و مصر در صحنههاي مختلف را عاملي در جهت تقويت پايداري عراق در جنگ با ايران توصيف كرد. روزنامه "القبس" نيز نوشت: «مصر بايد مجدداً نقش رهبري جهان عرب را در اداره و حل مشكلات اعراب به دست گيرد و دشمنان آنان را بر سر جاي خود بنشاند.» روزنامه نيمه دولتي "الراي العام" هم نوشت: «با بازگشت مصر به دامن كشورهاي عربي، اعراب از تونل ظلمت بيرون آمدند.»<ref>مأخذ 19, صص 35 و 36, كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 22/10/1366.</ref> "راشد عبدالعزيز" وزير مشاور در امور كابينه كويت نيز گفت: «دشمنان ما سعي دارند ما را شكست دهند و جنگ هنوز در نزديكي ما ادامه دارد. مصر تحت اين شرايط نقش بزرگي بر عهده دارد.» همچنين راديو لندن در بخش فارسي امروز صبح در گزارشي گفت: «سفر رئيسجمهوري مصر خوشبيني اعراب منطقه خليجفارس را بيشتر كرده است. از سوي ديگر چنين گمان ميرود كه امريكاييها ميخواهند در صورت حمله ايران به كشورهاي عضو شوراي همكاري خليجفارس, از تسهيلات نظامي مصر استفاده كنند.» اين راديو افزود: «بعيد به نظر ميرسد كه جنگ صرفاً براساس تحولات منطقهاي به پايان برسد. پايان گرفتن جنگ به گامهايي كه در شوراي امنيت براي متوقف كردن آن برداشته ميشود, بستگي خواهد داشت و اين امر مستلزم زمان ميباشد.»<ref>مأخذ 19, ص 38, كويت - خبرگزاري رويتر, | |||
22/10/1366.</ref> | |||
== گزارش- 672 == | |||
رهبر ليبي گفت جنگ ايران و عراق به امريكا و مصر خدمت كرد.<ref>مأخذ 19, صص 26 و 27, تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 22/10/1366.</ref> سرهنگ "معمر قذافي" در سخناني كه در كنفرانس احزاب حاكم در كشورهاي عربي سوريه، يمن، الجزاير، تونس، مراكش، موريتاني و سودان, ايراد كرد به مسائل جهان عرب پرداخت و از جمله به جنگ ايران و عراق اشاره كرد و آن را مصيبت ديگر اعراب خواند. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي, "قذافي" با اشاره به اينكه جنگ ايران و عراق در صدر توجهات اعراب درآمده و كشمكش اعراب و دشمن صهيونيستي در مرحله بعدي قرار گرفته, افزود: «اين جنگ به رژيم مصر خدمت نموده، زيرا كشورهايي كه از انقلاب اسلامي ايران به لرزه درآمدند, نيازمند به رژيم مصر شدند و روابط خود را با اين رژيم از سرگرفتند. همچنين اين جنگ به امريكا خدمت كرد, زيرا كه باعث حضور امريكا در منطقه شد و ميان اعراب اختلاف ايجاد نمود.» "قذافي" همچنين گفتهاست: «جنگ ايران و عراق ما را با مشكل روبهرو ساخته است. ما نميتوانيم با انقلاب ايران بجنگيم و در همان حال با كشور عربي عراق بجنگيم.» "قذافي" خطاب به نمايندگان احزاب حاكم در كشورهاي عربي افزود: «كساني كه در ايران انقلاب كردند, به من ميگويند در زندانهاي شاه به سخنرانيهايم كه ملت ايران را دعوت به انقلاب ميكردم, گوش ميدادند و نميتوانستند به سخنرانيهاي [امام] خميني گوش دهند، زيرا كه از راديو پخش نميشد و اين مردماني كه دعوت ما را پاسخ گفتند, چگونه با آنها بجنگيم؟! اين امكان ندارد.» <ref>مأخذ 19, ص7, طرابلس - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 22/10/1366.</ref> | |||
== گزارش- 673 == | |||
سرپرست اداره غله استان خوزستان در جلسه شوراي اداري اين استان كه با حضور استاندار در اهواز تشكيل شد، از همه مسئولان ادارات، دستگاهها و سازمانها خواست براي كمك به ذخيرهسازي گندم، اجناس فاسد نشدني خود را از انبارهاي مسقف مناسب به فضاهاي باز انتقال دهند. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي, وي با تأكيد بر اهميت ذخيرهسازي گندم, گفته است كه اجراي اين امر به ويژه در اوضاع جنگي, كمك بزرگي است به انقلاب و مملكت. وي با درخواست از مردم براي كمك به اداره غله در پيدا كردن انبار جهت ذخيره گندم, افزوده است: «در صورت مساعدت مسئولين در امر واگذاري انبارهاي خود به اداره غله, ما ميتوانيم 300هزار تن گندم در انبارها ذخيره كنيم.» سرپرست اداره غله استان خوزستان سپس با اشاره به برنامه دولت در خريد گندم, گفته كه با توجه به اهميت و نقشي كه بندر امام در امر تخليه گندم دارد, بايد هرچه بيشتر براي فعال كردن آن, اقدام كرد. وي همچنين هشدار داد كه با توجه به مشكلاتي كه ممكن است بر اثر جنگ و تحريمهاي اقتصادي پيش بيايد, بايد به ذخيره حداقل يك سال گندم مورد نياز كشور اقدام شود.<ref>مأخذ 19, ص 29, اهواز - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 22/10/1366.</ref> | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۱ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۱۷
روزشمار جنگ سال 1366 1366.10.22 | |
---|---|
نامهای دیگر | بیست و دو دی |
تاریخ شمسی | 1366.10.22 |
تاریخ میلادی | 12 ژانویه 1988 |
تاریخ قمری | 21 جمادیالاول 1408 |
گزارش- 661
فرمانده كل سپاه در پي احساس ضرورت برقراري جلسه با فرماندهان گردانهاي دو لشكر10 سيدالشهدا و 31 عاشورا, امروز با حضور در جمع فرماندهان لشكر10 سيدالشهدا, از نزديك از اقدامات و نظر فرماندهان اين لشكر آگاه شد. چگونگي حركت نيروها، محل استقرار و پيشبيني جيره غذايي آنان و زمانبندي طول راه تا رسيدن به هدف و نيز نحوة شناساييها، از جمله مهمترين موضوعاتي بودند كه در اين جلسه مطرح شد. برادر "علي فضلي" فرمانده لشكر، ساعت حركت نيروها را از نقطه عزيمت, 18:30، اعلام كرد و افزود كه نيروها فردا صبح در درون غار، زير ارتفاع قميش مستقر خواهند شد. وي همچنين گفت كه طول راه در محور سمت چپ, هشت ساعت و در محور سمت راست پنج شش ساعت است.[۱] معاون مسئول ستاد لشكر نيز در گزارشي درباره جيره غذايي توضيح داد. وي گفت امكانات يكماه مورد نياز لشكر از گردنه كاگر (نقطة برفگير) به داخل منطقه منتقل شده و نيازهاي ده روز لشكر، در جلو ارتفاع گلان در نزديكي خط مقدم مستقر شده است. سپس آقاي فضلي در اين مورد گفت كه حتي در روي ارتفاع قميش (محل درگيري), در يك غار، امكانات پنج شش روز جا سازي شده است.[۲] موضوع ديگر، شناساييهاي لشكر بود. نيروي شناسايي لشكر كه شخصاً منطقه را شناسايي كرده بود, توضيحاتي داد كه در آستانه عمليات مهم تلقي شد.[۳] يكي از نكتههاي مهم, تأُثير شدت سرما بر نيروهاي شناسايي ميباشد. آقاي فضلي در اين مورد گفت كه روي ارتفاع قميش و روي يال ارتفاع گوجار، سرما چندان شديد بوده كه بچههاي شناسايي براي اينكه بدنشان يخ نزند, يك هزار شنا رفته بودند.[۴] در اين جلسه, فرمانده كل سپاه از نحوه و مرحلهبندي توجيه نيروها نيز پرسيد كه گزارش داده شد. فرمانده تيپ "عاشورا" از لشكر10, در اينباره گفت كه در موج اول, سه گردان عملكننده در منطقه توجيه شده است.[۵] برادر"سعيديفر" مسئول اطلاعات قرارگاه قدس, درباره شناسايي لشكرهاي 10 و 31 با توجه به اينكه هماهنگي اين دو يگان با مشكل مواجه شده بود, گفت كه اين هماهنگي شب گذشته انجام شد و در مسير مشترك, يك شناسايي با هم انجام دادهاند. به گفتة سعيديفر, لشكر عاشورا شب گذشته موفق شده چهار منطقه فتح، ظفر، نصرت و همت را با موفقيت شناسايي كند.[۶] يك موضوع نگران كننده اين است كه دو تن از عناصر شناسايي لشكر10 تا اين لحظه به عقب برنگشتهاند. نگراني در اين مورد با بارش سنگين برف ـ كه از صبح آغاز شده ـ شديدتر شده است.[۷] اين نگراني, هم در خصوص جان عناصر يادشده است, هم در مورد اسارت احتمالي آنان و خطر لو رفتن عمليات. در پايان جلسه با لشكر10، آقاي رضايي در سخناني علل روي آوردن به جبهه شمالغرب را تشريح كرد: «امسال ما چارهاي نداشتيم جز اينكه در اين منطقه بجنگيم. در منطقه جنوب در سه محور رفتيم پاي كار, اما با وجود زمينههاي لازم به لحاظ آمادگي عقبهها از قبل، تعداد محدود يگان موجود در منطقه و رعايت پوشش و اختفا, باز هم دشمن به هدفهاي ما پي برده و عمليات لو رفته است.» وي علت اين وضع را برخورداري عراق از پشتيباني قدرتهاي بزرگ با تجهيزات جديد جاسوسي, دانست. آقاي رضايي درباره اوضاع جبههها گفت: «وضع امسال جنوب از تابستان گذشته براي ما قابل پيشبيني بود.» وي سپس تأكيد كرد: «حتي اگر در جبهه غرب، بعضي از نيروها يخ بزنند و شهيد شوند, چارهاي از انجام عمليات نيست.»[۸] آقاي رضايي افزود: «چهار پنجم ارتش عراق, از بغداد به سمت منطقه جنوب حضور دارد؛ در جبهه شمالي با وجود سرما و يخبندان، دشمن حضور جدي ندارد.»[۹]
گزارش- 662
با توجه به برنامهريزي براي آغاز اجراي عمليات در فردا, فرمانده سپاه بعضي مسائل را با حساسيت بيشتر، پيگيري و پرسوجو ميكند؛ از جمله, وضع جاده و ميزان دماي هوا و تذكر به واحد مهندسي براي حفظ جاده از مسدود شدن و ريزش بهمن و … وضعيت و استعداد نيروهاي منتقل شده به منطقه عملياتي. علاوه بر اين، فرمانده سپاه در خصوص سرنوشت دو عنصر مفقود شده از لشكر10 حساسيت نشان ميدهد و پياپي وضعيت آنان را ميپرسد. وي همچنين وقتي صداي چند شليك توپ را در فضاي منطقه شنيد, واكنش نشان داد و دستور داد از آقاي "جعفري" فرمانده قرارگاه قدس, دليل شليك توپخانه را بپرسند.[۱۰] در همين اثنا، حدود ساعت 16 از قرارگاه قدس با فرمانده سپاه تماس تلفني برقرار شد و به وي گفته شد كه لشكر10 به دليل نرسيدن نيروهايش به منطقه عملياتي، خواستار يك روز تعويق عمليات ميباشد. آقاي رضايي با اين نظر موافقت كرد و لذا زمان عمليات به دو روز ديگر (24/10/1366) تغيير يافت.[۱۱] پس از اين تصميم, فرمانده سپاه بر تسريع انتقال باقي مانده يگانها به منطقه, تأكيد كرد و رعايت حفاظت را فرع بر كسب آمادگي دانست, لذا توصيه كرد به وسيله ايفا و اتوبوس و يا هر وسيلهاي كه دم دست دارند, نيروها را به خط آورند.[۱۲]
گزارش- 663
در قرارگاه خاتمالانبيا, عمليات حلبچه و سد دربنديخان امروز مورد بحث قرار گرفت. فرمانده سپاه در جلسهاي با حضور برادران: ذوالقدر، جعفري (رحيمي)، حميدينيا، شوشتري، خستو، كاشاني، اصغر مقدم و نجات، كار مهندسي روي ارتفاع "شيندروي" و "بالامبو" در محور حلبچه را بررسي كرد.[۱۳] احداث جاده در اين منطقه مهمترين مسئله در آماده كردن زمين براي عمليات احتمالي در اين منطقه است. آقاي رضايي به فرماندهان اين منطقه گفت: «كار در اينجا خيلي كند پيش ميرود. اين منطقه سه چهار سال است طلسم شده! الآن هم كار ضعيف انجام ميشود.»[۱۴] ايشان افزود: «منطقه شمال دربنديخان و محور حلبچه، يدك اين منطقه است كه چنانچه پيشرفت عمليات بيتالمقدس2 با مشكل مواجه شد, سريعاً در آن منطقه عمليات را آغاز كنيم.»[۱۵] برادر "حميدينيا" فرمانده منطقه حلبچه, تلاش نيروهاي مهندسي را كه جاده صعبالعبوري را در دست احداث دارند, قابل قبول دانست. وي از جمله به عملكرد جهادسازندگي اشاره كرد و افزود: «جهاد لرستان خيلي احساس مسئوليت ميكند و جهادهاي زنجان و شاهرود هم فعال هستند.» سپس آقاي رضايي توصيه كرد كه اين جهادها تشويق شوند.[۱۶] ارتفاعات شيندروي
گزارش- 664
عمليات ايذايي در عمق خاك عراق با هدف ضربهزدن به عقبه ارتش آن كشور, يكي از برنامههاي نظامي جمهوري اسلامي است كه با طراحي و فرماندهي قرارگاه رمضان و همكاري معارضان عراقي انجام ميگيرد. به گزارش فرماندهي قرارگاه رمضان, در همين راستا, سحرگاه امروز عملياتي با نام ظفر5 و با همكاري پيشمرگان حزب دمكرات كردستان عراق, گردان مستقل شهادت و واحدهايي از تيپ 58 مالك اشتر در جبهه شمال غرب اجرا شد. به گزارش معاونت اطلاعات اين قرارگاه, نيروهاي خودي در سه محور عماديه به ديرلوك, ديرلوك به شيلاويزه, كاني به ديرلوك و شهر ديرلوك از توابع استان دهوك و در عمق 200 كيلومتري خاك عراق حمله برد كه به تصرف كامل شهر و قطع جاده مهم عماديه به مناطق آزاد شده منجر گرديد.[۱۷] طبق اطلاعيه رسمي قرارگاه خاتمالانبيا, اين عمليات با رمز يا زهرا(س) از سه محور در استانهاي كركوك, دهوك و دياله عراق انجام شدهاست. در اين محور از عمليات, نيروهاي عملكننده موفق شدهاند كليه راههاي ارتباطي اين شهر را قطع و همة مراكز دولتي و نظامي از جمله مركز استخبارات، مركز حزب بعث و بخشداري اين شهر را منهدم كنند. در اين حمله ـ كه واحدهايي از تيپ58 "مالكاشتر" قرارگاه "رمضان" نيز شركت داشتهاند ـ چندين پايگاه حفاظتي دشمن بر فراز ارتفاعات "صعبالعبور" مشرف به شهر "ديرلوك" و يگانهاي حفاظتي اين شهر منهدم و تعدادي از نيروهاي دشمن كشته يا زخمي شدهاند، در اين محور از عمليات همچنين 260 تن عراقي به اسارت درآمدهاند كه در بين آنها چند افسر و درجهدار نيز هستند. يكي از محورهاي منطقه عملياتي ظفر5 ـ رزمندگان در حال شناسايي منطقه در اطلاعيه قرارگاه خاتمالانبيا سپس آمده است: «نبرد در اين منطقه هم اكنون ادامه دارد. در محور ديگر عمليات كه در منطقه "ميدان" واقع در استان "دياله" عراق انجام شد، نيروهاي عمل كننده موفق شدند مراكز فرماندهي، ستاد ترابري، مهندسي، مخابرات و ديگر مراكز واحدهاي "لشكر21" دشمن را حدود 40 درصد منهدم نمايند و تعدادي از نيروهاي بعثي را كشته و يا زخمي كنند. همزمان با اين، تكاوران تيپ "75 ظفر" با همكاري پيشمرگان حزب دمكرات كردستان با حمله به پايگاه "مندليه" (گردان 16 از تيپ 26) تعدادي از افراد دشمن را كشته و يا زخمي كرده و 80 تن را به اسارت درآوردند. پايگاه مذكور در هفت كيلومتري كركوك و در نزديكي روستاي "چيمن" واقع است و اين يورش به تلافي كشتار بيرحمانه 206 تن از اهالي اين روستا توسط رژيم بعثي عراق, صورت گرفت. در همين حال, تكاوران تيپ 75 ظفر با همكاري پيشمرگان مبارز كرد شاخه سليمانيه, با اجراي يك كمين در محور سليمانيه به كركوك در منطقه "قرهانجير" در 18 كيلومتري كركوك، موفق شدند 30 تن از نيروهاي بعثي را به هلاكت رسانده و يا مجروح سازند.» شمار اسيران عمليات "ظفر5" كه تاكنون به پشت جبهه تخليه شدهاند, به 348 تن رسيده است.[۱۸]
گزارش- 665
با وجود تأكيد مقامها و فرماندهان عراقي و همچنين برخي از رسانههاي جمعي بر توانايي ارتش عراق در دفع حمله ايران، همچنان نگراني از پيشروي احتمالي ايران براي آنان قابل درك است و پارهاي از رسانهها خصوصاً رسانههاي عراقي, در صدد تقويت رواني ارتش و مردم عراق ميباشند. روزنامه "القادسيه" ارگان وزارت دفاع عراق, در مقاله امروز خود نوشته است: «هر تجاوز جديدي از سوي ايران عليه عراق به فاجعهاي براي ايران مبدل خواهد شد؛ ساختار سياسي رژيم ايران از هم فرو خواهد پاشيد و مآلاً باعث سرنگوني حتمي رژيم خواهد شد.»[۱۹] روزنامه "الجمهوريه" نيز نوشته است: «چيزي به پيروزي عراقي كه در تمامي زمينهها بر دشمنش برتري دارد, نمانده است و دشمن از پا افتاده, نفسهاي آخرش را ميكشد.»[۲۰] در حالي كه رسانهها از استحكام ارتش عراق ياد ميكنند، پارهاي از گزارشها حاكي از بروز ناآرامي در اين ارتش است. هفتهنامه "نيوزويك" در اينباره نوشته است: «عليرغم تدابير فراگير و غالباً سركوبگرانه امنيتي, نشانههايي از ناآرامي و مخالفت در ارتش عراق به چشم ميخورد. در تاريخ 7 سپتامبر (16 شهريور) يك مراسم رژه در شهر "بعقوبه" كه بيش از 60 ديپلمات خارجي در آن شركت داشتند, با آتش تفنگ در هم ريخت. گمان ميرود در جريان اين تيراندازي با مسلسل, چند تن كشته و مجروح شده باشند, اما هنوز هم از عامل شروع درگيري اطلاعي در دست نيست. در باتلاقهاي هويزه واقع در شمال بصره شايد هزاران سرباز مسلح فراري عراقي پنهان شده باشند. نقشه در تابستان گذشته گروهي از سربازان فراري, يك هليكوپتر نظامي عراق را هدف حمله قرار دادند و در يك حادثه جداگانه كه اخيراً اتفاق افتاد, آنها يك ديپلمات امريكايي را با تهديد تفنگ در حاشيه غربي باتلاقها متوقف كردند. اين ديپلمات موفق شد فرار كند.»[۲۱]
گزارش- 666
خليفه اعظم ارمنيان ايران از جامعه ارمنيان خواست كه در سال جديد مسيحي بيش از پيش در دفاع مقدس شركت كنند. خليفه اعظم, دكتر "كريون پاپيان" پيشواي مذهبي ارمنيان اصفهان و جنوب ايران, در گفتوگويي با خبرگزاري جمهوري اسلامي گفت: «جنگ زماني به ايران تحميل شد كه همه دسائس و توطئهها براي به انحراف كشيدن انقلاب اسلامي با قاطعيت رهبري و وحدت پرشكوه اقشار مردم خداجو و موحد, يكي پس از ديگري خنثي شد. بنابراين, ايران آغازگر جنگ نبوده و در حقيقت اين جنگ بين دو ملت نيست بلكه برخورد دو حركت متضاد حق با باطل است و انسان مؤمن با تعاليم والاي پيامبران الهي نميتواند بيتفاوت باشد و همه موظف هستند براي نابودي عامل شرير منطقه, در امر دفاع شركت كنند.» وي در مورد تلاش شرق و غرب براي تحميل صلح به ايران, گفت: «در تمامي اديان الهي بر صلح و صفا و رحمت تأكيد شده است, من هم به عنوان يك روحاني پيرو حضرت مسيح(ع) دعا ميكنم تا خداوند بر تمامي انسانها نعمت صلح واقعي اعطا فرمايد. نبرد ما در حقيقت دفاع عليه فساد است و تا زماني كه شر و فساد وجود دارد, دفاع نيز الزامي است ... همچنين سربازان ما (ارمنيان) دوشادوش مسلمانان در تمامي جبهه عليه تجاوزگران جنگيده و در اين راه خون پاكشان را نثار كردهاند و ملت شريف ايران بهحق, آنان را شهيد دانستهاند.» پيشواي مذهبي ارمنيان در مورد جهاد مالي نيز گفت: «اين خليفهگري و نهادهاي وابسته, مخارج سه رزمنده را براي مدت سه ماه تقبل كرده است و من طي اعلاميهاي از كليه ارامنه دعوت كردهام در اين جهاد مالي شركت كنند.»[۲۲] نمايندگي خليفهگري ارامنه شهرستان اروميه نيز با واريز دويستهزار ريال به حساب 55 جهاد مالي, هزينه سه ماه يك رزمنده را تأمين كرد.[۲۳]
گزارش- 667
كمك مالي به جنگ و حضور در جبهه همچنان مورد استقبال مردم است. به نوشته روزنامه رسالت, صنف كفاش شيراز مبلغ هفتميليون ريال براي كمك به جبهههاي جنگ تقديم امام جمعه شيراز حجتالاسلام "حائري شيرازي" و ستاد پشتيباني جنگ استان كرد. از اين مبلغ, يك دستگاه "نيسان كمپرسي" براي جهادسازندگي استان تهيه شد و مخارج 10 رزمنده تأمين گرديد. همين گزارش حاكي است كه مردم روستاهاي "دهخير عليا" و "سفلي" و "حسنآباد" شهر داراب, پنجهزار كيلو پرتقال و يكي از خواهران آموزگار منطقه عوض "لارستان" نيز 174500 ريال به رزمندگان اسلام اهدا كردند. همچنين مردم بخش "جويم" لارستان, 4 ميليون و 860 هزار ريال هزينه تداركاتي سه ماهه 24 رزمنده را تأمين كردند.[۲۴] امروز همچنين نيروهاي رزمي، تخصصي و تبليغاتي از شهرهاي كرمان، اصفهان، شيراز، مشهد, آذرشهر و اردكان عازم ميدانهاي نبرد شدند.[۲۵]
گزارش- 668
در حالي كه خويشتنداري ايران در خليجفارس ادامه دارد، عراق آتشبس غيررسمي در دريا را شكسته و ناوگانهاي بيگانه نيز همچنان افزوده ميشوند. "استيليوس هوليس" سخنگوي سازمان كشتيراني ديانا, به خبرگزاري يونايتدپرس در آتن گفت كه در حمله ديروز عراق به كشتي 74هزار تني "يونايتد رنجر", دو خدمه فيليپيني كشته شده و چهار يوناني و دو فيليپيني ديگر مفقود شدهاند. "هوليس" افزود كه اين كشتي هنگامي كه در يك بندر ايراني در نزديكي جزيره "لاوان" مشغول تخليه محموله بنزين بود, هدف يك موشك قرار گرفت.[۲۶] راديو بي.بي.سي. در مورد آثار اين حمله, گفت: «طبق گزارش رسيده, تا كنون اثري از هشت تن خدمه نفتكش, يافت نشده است. شركتي كه نفتكش يونايتدرنجر متعلق به آن بود, گفته است كه دو نفر از خدمه كشتي به طور قطع كشته شدهاند و شش نفر هم مفقودالاثراند… وقفه ده روزهاي كه در حمله به كشتيراني در خليجفارس پيش آمده بود، با تشديد ناگهاني حملات عراق پايان يافت. كاهش ده روزه در حملات عليه كشتيراني در خليجفارس، زمينه گزارشهايي شد, حاكي از اين كه كشورهاي عربي حوزه خليجفارس, عراق را ترغيب كردهاند كه موقتاً از حمله به كشتيها خودداري كند تا موقعيت مناسب براي تلاشهاي ميانجيگرانه سوريه فراهم شود.[۲۷] با اينكه حكومت عراق مدعي شده است كه در 48 ساعت اخير به سه نفتكش حمله كرده است, خبرگزاري جمهوري اسلامي به نقل از آگاهان مسائل كشتيراني, تنها حمله به دو نفتكش را تأييد كرده است كه مورد اصابت موشكهاي "اگزوسه" قرار گرفتهاند. اولين حمله در ساعت 22:36 يكشنبه شب به نفتكش 280هزار تني "خارك3" صورت گرفت كه خسارات چنداني به دنبال نداشت. حمله بعدي در ساعت 16:45 روز دوشنبه به نفتكش "يونايتدرنجر" در نزديكي لاوان انجام شد. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي, عدم مقابله به مثل از طرف ايران, به منزله ضعف ايران تلقي شده و در مورد آن تبليغات وسيعي به راه افتاده است. اين خبرگزاري افزود: «به نظر ميرسد آغاز مجدد حملات ايران بتواند بخشي از تبليغات انجام شده را خنثي كند.»[۲۸] اين در حالي است كه كشورهاي غربي ناو ديگري به خليجفارس اعزام كردهاند. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي, ناوشكن فرانسوي "مونت كالم" به منظور پيوستن به نيروهاي فرانسوي مستقر در خليجفارس امروز از درياي مديترانه عازم كانال سوئز شد. گزارش آسوشيتدپرس به نقل از مقامهاي كانال سوئز حاكي است كه اين ناوشكن از بندر "پورت سعيد" واقع در منتهياليه شمالي كانال سوئز به طرف جنوب حركت كرده و عازم خليجفارس شده است.[۲۹] همچنين به گزارش راديو امريكا, مقامهاي فرانسوي در ملاقات با وزير دفاع امريكا گفتهاند كه از شمار كشتيهاي پاريس در خليجفارس كاسته نخواهد شد. فرانسه حدود 12 كشتي در خليجفارس مستقر كرده, در حالي كه امريكا 30 كشتي در اين منطقه دارد.[۳۰]
گزارش- 669
روزنامه اطلاعات در مقالهاي با عنوان "سياست بر عمليات نظامي در خليجفارس پيشي ميگيرد" به قلم ع ـ مروي, تحولات سياسي ـ نظامي خليجفارس پس از قطعنامه 598 را بررسي كرده است: «شش ماه از تصويب قطعنامه 598 ميگذرد, آنچه در اين شش ماه روي داد, چه بود؟ ايالات متحده، به نحوي آشكار در جريان جنگ خليجفارس به سمت عراق گرايش يافت و بر ميزان شكاف خصومت ميان خود و تهران افزود؛ برخي از محافظهكارترين كشورهاي عرب حوزه خليجفارس با پشتگرمي به تعهدات واشنگتن, ايران را آماج حملههاي لفظي و تبليغاتي شديدتري قرار دادند.» از نظر اين نويسنده سياست متقابل ايران, به تناسب خصومت عملي امريكا و دوستانش و بر اساس واقعيت تهديداتي كه وجود داشت طراحي و اجرا ميشد. در ادامه اين مقاله آمده است: «عراق همچنان فشار بر تأسيسات نفتي و خطوط دريايي صادرات نفت ايران را ادامه داد و در مقابل, ايران نيز با قاطعيت ميزان بهرهوري حاميان عراق از خليجفارس را متناسب با رفتار سياسي آنان, كاهش داد. رفتار سياسي و نظامي امريكا در خليجفارس با آنكه در وهلة اول توسط عامل لزوم حفظ حداقل ارتباط سياسي با ايران محدود ميشد ليكن اهداف زير را دنبال ميكرد: تشديد تلاشهاي ديپلماتيك بينالمللي خصوصاً از طريق شوراي امنيت براي متوقف ساختن جنگ ايران و عراق؛ بازسازي پايههاي سياست فرو ريخته ايالات متحده در ارتباط با اعراب خاورميانه و خليجفارس, يعني ترميم اعتبار از دست رفته امريكا نزد اعراب بر اثر افشاي ماجراي مكفارلين؛ ممانعت از تثبيت نفوذ رو به گسترش شوروي در منطقه و مهار قدرت رو به گسترش ايران چه در خليجفارس و چه در جبهههاي جنگ زميني با عراق. ليكن امروز پس از شش ماه, نتايج حضور نظامي امريكا در منطقه و همچنين سير رويدادها در شوراي امنيت چندان براي واشنگتن دلگرم كننده نيست. با آنكه نيروي دريايي به شدت گسترش يافته امريكا در خليجفارس موفق شده است كه از حمله به يازده نفتكش كويتي در آبهاي بينالمللي جلوگيري كند, اما پرستيژ سياسي و نظامي واشنگتن به نحوي زيركانه با حمله به يك فروند از اين يازده نفتكش در سواحل كويت، حمله به ترمينال نفتي "سيآيلند" و همچنين برخورد "بريجتون" با مين كه در اولين سفر دريايي نفتكشها آسيب ديد, مورد تمسخر قرار گرفت. از سوي ديگر و در حالي كه قبل از سفر آقاي كارلوچي (وزير جنگ امريكا) به منطقه، چندين فروند كشتي حامل كالا و نفت سعودي آماج حملاتي مؤثر واقع گرديد و در نتيجه, رياض خواهان گسترش محدود فعاليت نيروي دريايي ايالات متحده در خليجفارس شد، كارلوچي چنين نقشي را رد كرد و اعلام نمود واشنگتن آماده است كاهش حجم حضور خود در خليجفارس را مورد بررسي قرار دهد.» آقاي مروي در بخش ديگري از نوشته خود, به تحول احتمالي در بندهاي قطعنامه 598 اشاره كرده و نوشته است: «با استناد به گزارش پارهاي از مطبوعات منطقه، شوراي امنيت در صدد تصويب قطعنامه ديگري براي تغيير ترتيب بندهاي قطعنامه 598 است كه اين امر با مخالفت عراق و برخي از حاميان عرب آن كشور روبهرو شده است. ظهور گشايش در اين پيچيدگي سياسي منطقه، به نحوي روشن به نتيجه مذاكرات ايران ـ شوراي همكاري بستگي دارد و نتايج حاصل از اين مذاكرات, راه كار جامعه بينالمللي براي جنگ ايران و عراق را مشخص خواهد كرد و تا آن زمان, شوراي امنيت يعني پنج عضو دائمي اين شورا, انجماد در فعاليت شوراي مذكور را بر هر امر ديگري ترجيح خواهند داد و پنتاگون نيز از هر گونه تغييري در حجم نيروهاي خود, خودداري خواهد كرد. اما موفقيت مذاكرات ايران ـ شوراي همكاري همانگونه كه متذكر شديم, به ميزان تأكيد ايران بر عزم خود در تحقق شرايطش و همچنين ميزان تمايل شوراي همكاري به ادامه حمايت از عراق, بستگي دارد.»[۳۱]
گزارش- 670
مسئله پايان جنگ عراق و ايران همچنان در سطوح مختلف مورد گفتوگو است. در سطح قدرتهاي بزرگ، "ايوگنا" "رئيس "انجمن فرانسه و كشورهاي عربي" و مدير[برنامة] سابق ژنرال "دوگل", امروز در "منامه" پايتخت بحرين, اعمال مجازات عليه ايران را براي واداشتن اين كشور به قبول قطعنامه 598 شوراي امنيت در خصوص اعلام آتشبس در جنگ ايران و عراق, ضروري دانست. ايوگنا كه به سفر يك هفتهاي خود به كويت و قطر و بحرين پايان ميداد, در ادامه مصاحبه با خبرگزاري فرانسه افزود: «قدرتهاي بزرگ بايد مشتركاً تدابير و مجازاتهايي را اگر لازم است عليه ايران اتخاذ نمايند.» وي خاطرنشان كرد كه فرانسه در اين خصوص در سازمانملل بسيار فعال و حتي فعالترين كشور است.[۳۲] به گزارش راديو قاهره، معاون رئيس كميته بينالمللي حزب كمونيست شوروي نيز در اين باره گفته است كه مسكو هيچ گونه ترديدي در مورد پيشنهاد امريكا در خصوص تحريم تسليحاتي عليه ايران, در صورتي كه به تلاشهاي دبيركل سازمانملل متحد براي پايان دادن به جنگ, پاسخ مثبتي ندهد, به خود راه نخواهد داد.[۳۳] در منطقه خليجفارس نيز اين موضوع در ملاقات سران كشورهاي مصر و قطر مطرح شد. به گزارش خبرگزاري قطر, "حسنيمبارك" رئيس حكومت مصر و "شيخ خليفه بن حمد" امير قطر, امروز در گفتوگوهاي خود, بر ضرورت خاتمه جنگ "ايران و عراق" تأكيد كردند.[۳۴]
گزارش- 671
سفر "حسني مبارك" رئيسجمهور مصر به شيخنشينهاي خليجفارس, همچون روزهاي گذشته مورد توجه رسانههاي منطقه است. اظهارات حسنيمبارك در كويت، در مورد پايبندي كشورش به تأمين امنيت براي كشورهاي عربي حوزه خليجفارس, در رسانههاي خبري كويت با اهميت خاصي منعكس شد.[۳۵] روزنامه كويتي "الانباء" ـ منعكس كننده نظرهاي حكومت رژيم بعث عراق ـ در سرمقاله امروز خود, با ادعاي موفق بودن نتايج ديدار مبارك از كشورهاي منطقه، همكاري همهجانبه كويت و مصر در صحنههاي مختلف را عاملي در جهت تقويت پايداري عراق در جنگ با ايران توصيف كرد. روزنامه "القبس" نيز نوشت: «مصر بايد مجدداً نقش رهبري جهان عرب را در اداره و حل مشكلات اعراب به دست گيرد و دشمنان آنان را بر سر جاي خود بنشاند.» روزنامه نيمه دولتي "الراي العام" هم نوشت: «با بازگشت مصر به دامن كشورهاي عربي، اعراب از تونل ظلمت بيرون آمدند.»[۳۶] "راشد عبدالعزيز" وزير مشاور در امور كابينه كويت نيز گفت: «دشمنان ما سعي دارند ما را شكست دهند و جنگ هنوز در نزديكي ما ادامه دارد. مصر تحت اين شرايط نقش بزرگي بر عهده دارد.» همچنين راديو لندن در بخش فارسي امروز صبح در گزارشي گفت: «سفر رئيسجمهوري مصر خوشبيني اعراب منطقه خليجفارس را بيشتر كرده است. از سوي ديگر چنين گمان ميرود كه امريكاييها ميخواهند در صورت حمله ايران به كشورهاي عضو شوراي همكاري خليجفارس, از تسهيلات نظامي مصر استفاده كنند.» اين راديو افزود: «بعيد به نظر ميرسد كه جنگ صرفاً براساس تحولات منطقهاي به پايان برسد. پايان گرفتن جنگ به گامهايي كه در شوراي امنيت براي متوقف كردن آن برداشته ميشود, بستگي خواهد داشت و اين امر مستلزم زمان ميباشد.»[۳۷]
گزارش- 672
رهبر ليبي گفت جنگ ايران و عراق به امريكا و مصر خدمت كرد.[۳۸] سرهنگ "معمر قذافي" در سخناني كه در كنفرانس احزاب حاكم در كشورهاي عربي سوريه، يمن، الجزاير، تونس، مراكش، موريتاني و سودان, ايراد كرد به مسائل جهان عرب پرداخت و از جمله به جنگ ايران و عراق اشاره كرد و آن را مصيبت ديگر اعراب خواند. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي, "قذافي" با اشاره به اينكه جنگ ايران و عراق در صدر توجهات اعراب درآمده و كشمكش اعراب و دشمن صهيونيستي در مرحله بعدي قرار گرفته, افزود: «اين جنگ به رژيم مصر خدمت نموده، زيرا كشورهايي كه از انقلاب اسلامي ايران به لرزه درآمدند, نيازمند به رژيم مصر شدند و روابط خود را با اين رژيم از سرگرفتند. همچنين اين جنگ به امريكا خدمت كرد, زيرا كه باعث حضور امريكا در منطقه شد و ميان اعراب اختلاف ايجاد نمود.» "قذافي" همچنين گفتهاست: «جنگ ايران و عراق ما را با مشكل روبهرو ساخته است. ما نميتوانيم با انقلاب ايران بجنگيم و در همان حال با كشور عربي عراق بجنگيم.» "قذافي" خطاب به نمايندگان احزاب حاكم در كشورهاي عربي افزود: «كساني كه در ايران انقلاب كردند, به من ميگويند در زندانهاي شاه به سخنرانيهايم كه ملت ايران را دعوت به انقلاب ميكردم, گوش ميدادند و نميتوانستند به سخنرانيهاي [امام] خميني گوش دهند، زيرا كه از راديو پخش نميشد و اين مردماني كه دعوت ما را پاسخ گفتند, چگونه با آنها بجنگيم؟! اين امكان ندارد.» [۳۹]
گزارش- 673
سرپرست اداره غله استان خوزستان در جلسه شوراي اداري اين استان كه با حضور استاندار در اهواز تشكيل شد، از همه مسئولان ادارات، دستگاهها و سازمانها خواست براي كمك به ذخيرهسازي گندم، اجناس فاسد نشدني خود را از انبارهاي مسقف مناسب به فضاهاي باز انتقال دهند. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي, وي با تأكيد بر اهميت ذخيرهسازي گندم, گفته است كه اجراي اين امر به ويژه در اوضاع جنگي, كمك بزرگي است به انقلاب و مملكت. وي با درخواست از مردم براي كمك به اداره غله در پيدا كردن انبار جهت ذخيره گندم, افزوده است: «در صورت مساعدت مسئولين در امر واگذاري انبارهاي خود به اداره غله, ما ميتوانيم 300هزار تن گندم در انبارها ذخيره كنيم.» سرپرست اداره غله استان خوزستان سپس با اشاره به برنامه دولت در خريد گندم, گفته كه با توجه به اهميت و نقشي كه بندر امام در امر تخليه گندم دارد, بايد هرچه بيشتر براي فعال كردن آن, اقدام كرد. وي همچنين هشدار داد كه با توجه به مشكلاتي كه ممكن است بر اثر جنگ و تحريمهاي اقتصادي پيش بيايد, بايد به ذخيره حداقل يك سال گندم مورد نياز كشور اقدام شود.[۴۰]
منابع و مآخذ روزشمار 1366/10/22
- ↑ سند شماره 1565 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتم در عمليات بيتالمقدس2 (حسين اردستاني)، ص30.
- ↑ همان.
- ↑ سند شماره 1571 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه قدس در عمليات بيتالمقدس2 (علي مژدهي), ص 131.
- ↑ مأخذ1, ص 26.
- ↑ مأخذ1, صص 31 و 32.
- ↑ مأخذ3, ص 129.
- ↑ مأخذ3, ص 121.
- ↑ مأخذ1, صص 32 و 33.
- ↑ سند شماره 1597 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي لشكر10 سيدالشهدا در عمليات بيتالمقدس2, (محمدرضا مشايخي) ص 83.
- ↑ مأخذ1, ص 38.
- ↑ مأخذ3, صص 123 و 124.
- ↑ مأخذ1, ص 29.
- ↑ مأخذ1, ص34, شماره نوار: 27084.
- ↑ مأخذ1, ص22.
- ↑ مأخذ1, ص25.
- ↑ مأخذ1, ص 24.
- ↑ سند شماره 98024 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: تلفنگرام از: فرماندهي قرارگاه رمضان (معاونت اطلاعات), به: ستاد كل سپاه پاسداران (معاونت اطلاعات), 25/10/66, ص1.
- ↑ روزنامه رسالت, 24/10/1366, ص2, تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي, نشريه "گزارشهاي ويژه", شماره 299 (23/10/1366), ص 4, بغداد - خبرگزاري عراق, 22/10/1366.
- ↑ همان, ص 3.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي, نشريه "گزارشهاي ويژه"، شماره 304 (28/10/1366), ص 5.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 23/10/1366، ص 3.
- ↑ روزنامه رسالت، 23/10/1366، ص 2.
- ↑ مأخذ18, ص10.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 23/10/1366، ص 2.
- ↑ مأخذ19, ص11, منامه - خبرگزاري يونايتدپرس، 22/10/1366.
- ↑ مأخذ19, صص 13 و 14، راديو بي.بي.سي.، 22/10/1366.
- ↑ مأخذ19, صص 12 و 13, تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 22/10/1366.
- ↑ مأخذ 19, ص 34, تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 22/10/1366.
- ↑ واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 23/10/1366، صص 3 و 4، راديو امريكا، 22/10/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/10/1366، صص 13 و آخر.
- ↑ مأخذ 19, ص 8, منامه - خبرگزاري فرانسه, 22/10/1366.
- ↑ مأخذ 19, ص6, تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 22/10/1366.
- ↑ مأخذ 22, ص 16, تهران - واحد مركزي خبر.
- ↑ مأخذ 19, ص 36, كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 22/10/1366.
- ↑ مأخذ 19, صص 35 و 36, كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 22/10/1366.
- ↑ مأخذ 19, ص 38, كويت - خبرگزاري رويتر, 22/10/1366.
- ↑ مأخذ 19, صص 26 و 27, تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 22/10/1366.
- ↑ مأخذ 19, ص7, طرابلس - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 22/10/1366.
- ↑ مأخذ 19, ص 29, اهواز - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 22/10/1366.