1361.07.03: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1361 |نام = 1361.07.03 |نام دیگر= سه مهر |روز=3 مهر 1361 |تاریخ شمسی= 1361.07.03 |تاریخ میلادی=25 سپتامبر 1982 |تاریخ قمری= 7 ذی‌الحجه 1402 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.07.03</div> <div class="bootstrap-btn">1360...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۴: سطر ۲۴:


<div style="text-align:justify">
<div style="text-align:justify">
==  گزارش- 524==
امروز قرارگاه مرکزی نجف طرح عملیاتی مسلم‌بن عقیل را با هدف تسلط بر شهر مندلی و نیز تهدید شهر نفت‌خانۀ عراق، تهیه و به یگان‌های مربوط ابلاغ کرد. در ابلاغیۀ این قرارگاه در خصوص اهداف عملیات، سازمان نیروهای عمل‌کننده و همچنین ضرورت اجرای عملیات در این منطقه آمده است: نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با گشایش جبهۀ جدیدی در منطقۀ غرب، با اجرای تک به داخل خاک عراق، دشمن را منهدم و نقاط حساس و حیاتی منطقه را اشغال و شهرهای مندلی و نفت‌خانۀ عراق را تهدید می‌کنند تا دشمن را مجبور به قبول شرایط دولت جمهوری اسلامی ایران کنند. در این طرح پایگاه‌های هوایی سوم شکاری نوژه، چهارم شکاری دزفول و عناصری از پایگاه دوم هوایی تبریز و پایگاه هوانیروز باختران نیز مسئولیت پشتیبانی عملیاتی قرارگاه نجف (و درنهایت قرارگاه تاکتیکی ظفر) را عهده‌دار می‌‌شوند.
طبق این طرح قرارگاه ظفر با اجرای تک (حمله) در ساعت (س) روز (ر)، ارتفاعات کهنه‌ریگ و گیسکه را تصرف و تنگۀ میان‌تنگ را تأمین می‌کند و آماده می‌شود بنابه دستور، تک را در داخل خاک عراق برای تأمین شهرهای مندلی و نفت‌شهر ادامه دهد و در سایر مناطق واگذاری پدافند کند. طبق دستور قرارگاه مرکزی نجف، یگان‌های عمل‌کننده باید برای آماده‏سازی خود به‌نحوی برنامه‌ریزی کنند که از ششم مهرماه برای اجرای عملیات آمادگی داشته باشند.<ref>سند شماره 17095 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: قرارگاه نزاجا غرب (رکن 3)، 5/7/1361؛ وـ سند شماره 17066 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه نجف اشرف، 3/7/1361، صص 1 و 6.</ref>
یگان‌های عمل‌کننده در این عملیات 4 تیپ از سپاه و 2 تیپ از ارتش به این شرح هستند:
تیپ‎های 27 حضرت رسول(ص)، 31 عاشورا، 21 امام رضا(ع) و 18 جواد‌الائمه(ع) از سپاه و تیپ 4 از لشکر 81 زرهی باختران و تیپ مستقل 55 هوابرد شیراز از ارتش.
استعداد نیروهای شرکت‌کننده عبارت است از:
تیپ 27 محمد رسول‎الله(ص) با 10 گردان زرهی و یک گردان توپخانه به‌نام ذوالفقار و یک گردان تخریب؛ تیپ 31 عاشورا با 8 گردان و یک گروهان تخریب و یک گروهان زرهی؛ تیپ 21 امام رضا(ع) با 5 گردان و گروهان تانک تی ـ 55 و تی ـ 66؛ تیپ 18 جوادالائمه(ع) با 4 گردان در احتیاط قرارگاه؛ تیپ مستقل 55 هوابرد شیراز با یک گردان توپخانه و 4 گردان رزمی و تیپ 4 لشکر 81 زرهی باختران با سه گردان رزمی و یک گردان زرهی.<ref>سند شماره 67 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش راویان قرارگاه ظفر، عملیات مسلم‌بن عقیل، راوی: امیر رزاق‌زاده، 24 آبان 1361، صص 22 تا 25.</ref>
==  گزارش- 525==
سیدعلی حسینی مسئول اطلاعات و عملیات قرارگاه ظفر در گفت‌وگو با امیر رزاق‌زاده راوی این قرارگاه سابقه و اهداف عملیات و حساسیت‌های نظامی منطقه را چنین بیان کرد:
با توجه به اطلاعات موجود، دشمن در این منطقه تمرکز یافته و به نظر می‌رسد در محور میان‌تنگ و سلمان‌کشته دست به حمله بزند. بنابراین، با توجه به این امر و اهمیت شهر مندلی به دلیل وجود لوله‌های نفتی مندلی به بغداد و استعداد کشاورزی این منطقه و اهمیت آن برای عراق، تصمیم گرفته شد، عملیاتی را برای تصرف ارتفاعات حساس مشرف بر مندلی انجام دهیم. وی افزود: ما در این عملیات باید تا جایی که ممکن است با فشار بیشتر عمل کرده و به بهترین وجه از اصل غافلگیری استفاده کنیم.<ref>سند شماره 1/139 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه ظفر، عملیات مسلم‌بن عقیل، راوی: امیر رزاق‌زاده، 5/7/1361، صص 136 تا 139.</ref>
==  گزارش- 526==
امروز توپخانه‌های ارتش عراق مناطق آبادان، ازگله و سرپل ذهاب را به شدت گلوله‌باران کردند. در گلوله‌باران شهر آبادان از گلوله‌های شیمیایی نیز استفاده شد. علاوه بر این سه تن از نیروهای خودی در منطقه میان‌تنگ به روی مین رفتند.
1ـ به‎گزارش واحد عملیات سپاه پاسداران آبادان، براثر گلوله‌باران امروز این شهر به دست ارتش عراق، یک تن شهید و 17 تن دیگر مجروح شدند.<ref>سند شماره 140751 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای شماره 456، واحد عملیات سپاه پاسداران آبادان، اطلاعات عملیات، 4/7/1361.</ref>
2ـ توپخانۀ نیروی زمینی ارتش عراق با پرتاب چندین گلولۀ‌ شیمیایی در منطقۀ عمومی آبادان، 4 تن از نیروهای هنگ ژاندارمری آبادان را مصدوم کردند. این افراد بی‌درنگ به بیمارستان منتقل شدند. طبق گزارش ژاندارمری ناحیۀ اهواز حال یکی از مصدومان وخیم است.<ref>سند شماره 128520 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری اهواز، به تهران ـ مرکز فرماندهی، 5/7/1361.</ref>
3ـ دشمن با 2 آتشبار 130میلیمتری منطقۀ ازگله را زیر آتش خود قرار داد. از تلفات و خسارت‌های این اقدام گزارشی منعکس نشده است.
4ـ در ساعت 10:30 شب، ارتش عراق با کاتیوشا سرپل ذهاب را به‌شدت گلوله‌باران کرد، در نتیجۀ این اقدام، یک تن شهید و یک تن زخمی شدند.<ref>سند شماره 67586 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه 7 (باختران)، به فرماندهی مرکز، 4/7/1361.</ref>
5‍ـ یک گروه گشتی ـ شناسایی 3 نفره از نیروهای خودی که به میان‌تنگ اعزام شده بود، با میدان مین برخورد کرد و در نتیجه یکی از آنان شهید و 2 تن دیگر نیز پاهایشان قطع شد.<ref>سند شماره 67587 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانده منطقه 7، به ستاد مرکزی، 4/7/1361.</ref>
==  گزارش- 527==
در ادامۀ عملیات‌های مجاهدین مسلمان عراق بر ضد رژیم بعث، امروز در شهرهای سیدصادق و شانه‌دری چهارنفر از افراد جیش‌الشعبی کشته و تعدادی مجروح شدند. خبرگزاری جمهوری اسلامی همچنین گزارش داد، در حملۀ مجاهدین مسلمان عراقی در شهر دربندی‌خان به مقر جیش‌الشعبی و مرکز استخبارات این شهر چهارتن از نیروهای بعثی کشته و تعدادی زخمی شدند و یک خودرو نیز آتش گرفت.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 8/7/1361،ص2.</ref>
==  گزارش- 528==
در مناطق مختلف شمال غرب ایران، درگیری میان نیروهای مسلح تجزیه‌طلب و نیروهای رزمندة ایران ادامه دارد. بنابه گزارش فرماندهی منطقۀ 5 سپاه پاسداران، در جادۀ
پسوه ـ پیرانشهر یک جیپ نیروهای خودی با مینی که عناصر ضدانقلاب کار گذاشته بودند برخورد کرد که براثر انفجار مین، 3 تن از سرنشینان خودرو زخمی شدند.<ref>سند شماره 67258 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه 5، به فرماندهی مرکز، 5/7/1361.</ref>
در بانه نیز عناصر مسلح غیرقانونی به نیروهای تأمین جاده حمله کردند که با هوشیاری نیروهای خودی، مهاجمان با به جا گذاشتن 5 کشته، مجبور به فرار شدند.<ref>سند شماره 54298 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: منطقه 5، به ستاد مرکزی فرماندهی، 13/7/1361.</ref>
در ادامۀ عملیات پاک‌سازی جادۀ پیرانشهر به سردشت، امروز نیز پاک‌سازی چندین روستا در این محور پایان یافت.<ref>سند شماره 17217 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش‌ نوبه‌ای شماره 24، از طرح و برنامه عملیات منطقه 7، اطلاعات عملیات، به قرارگاه حمزه سیدالشهداء (ع)، 18/7/1361، ص 17.</ref>
بنا به گزارش قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، در این عملیات با تصرف ارتفاعات بازرگان 20 نفر از عناصر گروه‌های مسلح غیرقانونی نیز دستگیر شدند. ضمن آنکه یک تیربار کالیبر 50، یک خمپاره‌انداز 60 میلیمتری و یک انبار مهمات کالیبر 50 و خمپاره‌انداز به همراه مدارک و اسناد درون گروهی به غنیمت درآمد.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 5/7/1361، ص 2، ارومیه ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی،</ref>
در عملیات دیگری که گروه ضربت سپاه تکاب انجام داد، روستاهای "آقا بیگ" و "قوچی" پاک‌سازی و 12 تن از چته‌های دمکرات دستگیر شدند. از این عده یک خمپاره‌انداز 60 میلی‌متری و 6 قبضه انواع سلاح سبک به دست آمد.<ref>سند شماره 17157 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن اطلاعات هفتگی شماره 38، ستاد مرکزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، واحد طرح و برنامه عملیات، 12/7/1361، ص 3.</ref>
==  گزارش- 529==
درگیری میان نیروهای سازمان مجاهدین خلق و پاسداران سپاه و کمیته در شهرهای مختلف کشور ادامه دارد.
در ساعت 16:50 در خیابان اصفهانک تهران، دو فرد مسلح با تهدید اسلحه، قصد سرقت موتور هندا 125 آبی رنگ را داشتند که با مقاومت صاحب موتور و مردم روبه‌رو شدند. در این هنگام، گشت کمیتۀ مستقر در کلانتری 14 در محل حاضر و با افراد مسلح درگیر شد که در نتیجۀ این درگیری، دو فرد مسلح کشته شدند و یک تن از پاسداران نیز از ناحیۀ پا مجروح شد. از کشته‌شدگان، دو اسلحه و یک بمب‌الکتریکی به دست آمد.<ref>سند شماره 93849 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: "مرکز خبری"، نشریه شماره 111، روابط عمومی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منطقه 10، 7/7/1361، ص3.</ref>
در درگیری مشابه دیگری در تهران، ساعت 11:45 در خیابان 17 شهریور، خیابان باغ فرید، چهارراه عبدالحسین، دو فرد مسلح که با تهدید اسلحه، موتوری را به زور از صاحبش گرفته بودند، هنگام فرار تحت تعقیب پاسداران کمیته قرار گرفتند و با آنان درگیر شدند. در این درگیری یکی از این افراد کشته شد و فرد دیگر با به‌جای‌گذاشتن موتور سرقت‌شده فرار کرد.<ref>همان، ص 2.</ref>
در تهران نیز نیروهای کمیتة مستقر در دادستانی به یکی از خانه‌های تیمی سازمان مجاهدین خلق در خیابان جیحون که قبلاً شناسایی شده بود، مراجعه کردند که ساکنان این خانه، قبلاً آنجا را ترک کرده بودند. در بازدید از این خانه یک بمب الکتریکی با دو تلۀ انفجاری کششی به دست آمد.<ref>همان، ص 3.</ref>
در شیراز نیز نیروهای سازمان مجاهدین خلق قصد ترور حجت‌الاسلام ارشادی را داشتند که با حضور به موقع نیروهای سپاه در محل، این اقدام ناموفق ماند. در این درگیری یکی از افراد سازمان کشته شد و بقیۀ آنان فرار کردند. لازم به ذکر است که این دومین اقدام ناموفق سازمان مجاهدین خلق برای ترور حجت‌الاسلام ارشادی بود.<ref>سند شمارة 730477 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه 9 ـ اطلاعات، به ستاد مرکزی ـ اطلاعات، 8/6/1361.</ref>
درهمین‌حال دفتر سازمان مجاهدین خلق در پاریس با انتشار بیانیه‌ای مدعی شد در حملۀ نیروهای این سازمان به یکی از پایگاه‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در استان گیلان، حدود 30 تن کشته یا مجروح شدند. خبرگزاری رویتر به نقل از دفتر این سازمان در پاریس، گزارش داد، نیروهای سازمان مجاهدین خلق، در این حمله ـ که در جنگل رحیم‌آباد استان گیلان انجام شده است ـ 20 تن از نیروهای امنیتی را کشته و حداقل 10 پاسدار را مجروح کرده‌اند. دفتر این سازمان در پاریس، همچنین اعلام کرده است که افراد سازمان، با حمله به بخش کارگری حزب جمهوری اسلامی در تهران، 3 تن از اعضای آن از جمله یک مقام ارشد را به قتل رسانده‌اند.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، "گزارش‌های ویژه"، نشریه شماره 190، 4/7/1361، ص 15، لندن خبرگزاری رویتر، 3/7/1361.</ref>
==  گزارش- 530==
چهارمین روز از هفته جنگ، روز نبرد اقتصادی نام‌گذاری شده است. به همین مناسبت مهندس بهزاد نبوی وزیر صنایع سنگین در گفتگویی دربارۀ این روز و فعالیت‌های وزارت صنایع سنگین اظهار داشت: «در جامعة ما اکنون مشکلی به‌عنوان کمبود تولید وجود دارد که البته این کمبود مربوط به کم‌کاری نیست، بلکه عمده‌ترین آن مربوط به کمبود مواد اولیه است.» وی همچنین گفت: «ما روز چهارم هفتۀ جنگ را برای تولید بیشتر بسیج می‌شویم و این به آن مفهوم نیست که در روزهای دیگر بسیج نیستیم.» وی افزود: «اگر ما در این روز بتوانیم تولیدمان را پنج برابر کنیم ثابت می‌شود که دلیل کمبود تولید کم‌کاری نیست.» وی گفت: «بسیاری از کارخانجات هنگامی‌که می‌خواهند موادی را از آن بیرون ببرنند کارگران از خروج آن جلوگیری می‌کنند. این نشان‌دهندۀ این مسئله است که کارگران نمی‌خواهند بیکار باشند و پول بگیرند.» مهندس بهزاد نبوی اضافه کرد: «خط مشی ما در روز چهارم هفتۀ جنگ برای ازدیاد تولید این است که کارخانجات حداقل تولیدشان را به حد تولید اسمی کارخانه برسانند و به همین نسبت امت حزب‌الله مصرف خود را کم کننند که به جهانیان ثابت کنیم امت ما هم می‌توانند تولیدشان را چند برابر کنند و هم مصرفشان را نصف کنند.»
وزیر صنایع سنگین سپس در مورد کمک‌های این وزارتخانه به جنگ گفت: «وزارت صنایع سنگین یک وزارتخانة تازه تأسیس است، ولی کارخانجاتی که تحت پوشش این وزارتخانه هستند، در طول جنگ تحمیلی توانسته‌اند قطعات حساس نظامی را بسازند و حتی قطعات هواپیما و وسایل نظامی مدرن را ساخته‌اند و کلاً یک جهش و حرکت در تمام واحدهای تولیدی دیده شده است.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 4/7/1361، ص 9.</ref>
روزنامه جمهوری اسلامی نیز در گزارشی به این روز پرداخت و نوشت: «در چهارمین روز هفتۀ جنگ تحمیلی که از سوی کمیته برگزاری مراسم این هفته، روز "جنگ اقتصادی علیه کفر جهانی" نام‌گذاری شده است، کارگران و کشاورزان ایثارگر سراسر کشورمان یک‌بار دیگر قدرت خلاقیت و ابتکار خود را به نمایش گذاشتند و نشان دادند که با کار و تولید بیشتر بدون چشم‌داشت مادی می‌توان در هر شرایطی اقتصاد کشور را حفظ کرده و با استفاده از امکانات داخلی، میهن اسلامی‌مان را به خودکفایی در امر کشاورزی و صنعتی برسانند. در روز چهارم هفته جنگ کارگران مشاغل در واحدهای تولیدی، صنعتی و خدمات سراسر کشور با افزایش ساعات کار، تولیدات خود را به حد تولید اسمی کارخانه رساندند و از یک روز تا یک هفته حقوق خود را نیر به جبهه، بازسازی مناطق جنگی و کمک به مهاجرین جنگ تحمیلی اختصاص دادند. گزارش خبرنگاران خبرگزاری جمهوری اسلامی حاکی است، در روز نبرد اقتصادی علیه کفر جهانی کارگران، کشاورزان و دست‌اندرکاران اقتصاد و صنعت کشور با افزایش میزان تولید در واحدهای صنعتی، باردیگر نشان دادند که قادرند با قدرتی کم‌نظیر به مقابله باتوطئه‌های اقتصادی امریکای جهانخوار و هم‌پیمانانش بپردازند و اهداف شوم آنان را نقش بر آب سازند.»
این روزنامه سپس گزارشاتی از استان‌های آذربایجان غربی، ایلام، تهران و سیستان و بلوچستان و شهرهای قزوین، رشت و دامغان دراین‌باره درج کرده است.<ref>همان، ص 9.</ref>
==  گزارش- 531==
سرهنگ معینی‌پور فرمانده نیروی هوایی جمهوری اسلامی، در مصاحبه‌ای اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی دربارۀ اقدامات مختلف این نیرو در بازسازی قطعات و امور فنی هواپیماها و ادوات فنی، برتری‌های تاکتیکی نیروی هوایی ایران بر عراق و بهره‌گیری عراق از هواپیماهای جدید، مطالبی را بیان کرد. وی گفت: «با تلاش شبانه روزی پرسنل این نیرو با کمک دیگر نهادها، پیشرفت‌های چشمگیری در رابطه با تعمیر قطعات هواپیماها، سیستم‌های رادار، سیستم‌های موشکی، توپ‌های ضدهوایی و وسایل ارتباطی به دست آمده است. در حالی‌که در زمان حکومت طاغوت، مستشاران امریکایی به متخصصین و تکنیسین‌های ما اجازه نمی‌دادند که حتی به این تجهیزات دست بزنند. متخصصین نیروی هوایی همچنین موفق شده‌اند برخی از قطعاتی را که نیروی هوایی در تهیۀ آنها با مشکل روبه‌رو بود، خود بسازند.» وی اضافه کرد: «برخی از قطعات دارای سیستم‌های بسیار پیچیده‌ای هستند و ساختن آنها در داخل کشور محتاج به برنامه‌ریزی و مطالعات دقیق‌تری است که تحقیقات در این زمینه آغاز شده است، اما برای رسیدن به نتایج مطلوب، بدیهی است که باید زمان بیشتری به آن اختصاص داد.»
سرهنگ معینی‌پور در خصوص وضعیت فعلی نیروی هوایی رژیم عراق گفت: «پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیروی هوایی ایران در محدودیت‌های اقتصادی و نظامی قرار گرفت و این محدودیت‌ها، پس از تجاوز [عراق] به ایران از گذشته نیز بیشتر شد، درحالی‌که عراق از همان زمان از سوی شرق و غرب حمایت می‌شد و خصوصاً در یک سال گذشته، عراق با پشتیبانی ابرقدرت‌ها، فعالیت‌های زیادی در زمینۀ مجهز کردن نیروی هوایی و پدافند هوایی خود انجام داده است. به‌طوری‌که در حال حاضر، پدافند بغداد، بصره و دیگر مراکز حساس عراق واقعاً ده برابر میزان مورد نیاز این شهرها است.» فرمانده نیروی هوایی تأکید کرد: «علی‌رغم تمام امکاناتی که در اختیار عراق قرار داده شده، نیروی هوایی ایران قادر است در هر زمانی که لازم باشد، وارد عمل شود و اهداف مورد نظر خود را به اجرا درآورد. خلبانان غیور ما در صحنه‌های مختلف هوایی، برتری واقعی خود را نشان داده و با عملیات[‌های] خود ارزش‌ نوینی در تاریخ جنگ‌های هوایی به دست آورده‌اند. برای نمونه، در عملیات فتح‌المبین، عراق 36 فروند از هواپیماهای خود را از دست داد، در حالی که حتی یک فروند از جنگنده‌های ایران آسیب ندید. در عملیات بیت‌المقدس نیز بیش از 62 فروند از هواپیما‌های عراق سرنگون شد و ما تنها 4 فروند از هواپیماهای خود را از دست دادیم که سقوط 2 فروند از آنها نیز به دلیل بروز اشکالات فنی بود. این نسبت‌ها در تاریخ جنگ‌های هوایی دنیا بی‌سابقه است، چراکه در جنگ‌های هوایی نسبت طبیعی خسارات 2 به 3 است.»
سرهنگ معینی‌پور دربارۀ هواپیماهای میگ-25 که به‌تازگی در اختیار رژیم عراق قرار داده شده است، گفت: «این هواپیما که در دنیا شهرت خاصی پیدا کرده است، سرعتی نزدیک به سه برابر سرعت صوت دارد و ارتفاع پرواز آن حدود 70 هزار پا می‌باشد، ولی همان‌طور که قبلاً نیز اعلام شد، در 25شهریور 1361، ما موفق شدیم یک فروند از این نوع هواپیما را برای اولین بار در جهان، در نزدیکی جزیرۀ خارک سرنگون کنیم. اینها، همه نشانه‌هایی از برتری واقعی نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران بر نیروی هوایی عراق است.»<ref>همان، ص 2.</ref>
==  گزارش- 532==
حجت الاسلام محمد علی صدوقی نماینده مردم یزد در مجلس شورای اسلامی به همراه مسؤلین نهادها و ادارات استان یزد صبح امروز به حضور امام خمینی رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی رسید. در این دیدار آقای صدوقی گزارشی از وضعیت استان یزد به اطلاع امام رساند.<ref>همان، ص 12.</ref> سپس امام خمینی بیاناتی بدین شرح ایراد فرمودند:
«استان یزد چون همیشه با عقل و تدین اداره می‌شده است، مردم آن همواره متدین و طرفدار اسلام هستند و در انقلاب هم یزد مؤثر بوده است و من امیدوارم که یزد نمونه‌ای باشد برای سایر استان‌های کشور و همان‌طور که مردم آن متعهدند، متعهدتر باشند. امروز روزی است که همه ما باید کوشش کنیم تا نقشه‌ها و جنایات ابرقدرت‌ها و طرفداران داخلی آنها، که شکست خورده‌اند، را خنثی کنیم. رفتن آقای صدوقی، که شخصی متعهد و عاقل و فعال و از همه جهات انگشت‌شمار بوده، برای ما باعث کمبود است و ما امثال ایشان را کم داریم. خداوند ایشان را رحمت کند. البته بعد از آقای صدوقی، آقای خاتمی همه کارها را با کمک آقازاده صدوقی انجام می‌دهند، و من امیدوارم که آقایان قدر این نعمت را بدانند و با همکاری همه ارگان‌ها، مسائل حل شود و بدانید آنچه را که برای همیشه باقی می‌ماند خدمت به اسلام و احکام خداست و سایر چیزها از بین رفته و فانی می‌شوند. انشاء‌الله موفق باشید.»<ref>مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، "صحیفه امام"، مجموعه آثار امام ‌خمینی(س)، جلد 17، تهران‌: چاپ اول، پاییز 1378، ص 6.</ref>
==  گزارش- 533==
آقای گرانمایه استاندار یزد به همراه مسؤلین ادارات این استان، کشاورزان شهرستان ساری، جمعی از افراد تحت پوشش کمیتة امداد امام در استان ایلام عصر امروز با مهندس میرحسین موسوی نخست‌وزیر دیدار کردند. در این دیدار ابتدا استاندار یزد گزارشی از وضعیت استان بیان کرد، آنگاه نخست‌وزیر در سخنانی گفت: «اگر دولت بتواند خدمتگذاران خوبی برای شما یاران واقعی امام باشد، برای ما افتخار بزرگی است. این انقلاب با ایمان و شعارهای راسخ شما مردم ایثارگر و مقاوم روی پای خود ایستاده است.» نخست‌وزیر گفت: در جمهوری اسلامی دولتی به آن معنا که در کشورهای دیگر وجود دارد، مطرح نیست، بلکه این مردم هستند که نظام را نگهداشته‌اند و در مقابل شدائد و سختی‌ها ایستاده‌اند. دولت فقط یک نقش کوچک و هماهنگ‌کننده را به عهده دارد. در کشور ما دولتی خارج از اراده شما ملت مسلمان نخواهد بود و این ملت است که حکومت می‌کند و دولت خدمتگذار چنین ملتی است.» مهندس موسوی افزود: «با حملاتی که از سوی خارج و دشمان به ما می‌شده، می‌بایست تا به حال جمهوری اسلامی از بین رفته باشد و این تنها مقاومت شما ملت ایثارگر و اعتقاد تک‌تک شما است که روی پای خود ایستاده است ... و درست همین جاست که این اعتقادها کمر امریکا را می‌شکند. همین حاجی‌های ما رفتند به مکه با خودشان اسلحه برده‌اند؟ نه، با خودشان شعار الله اکبر برده‌اند. با خودشان اعتقاد به اسلام را برده‌اند. ولی می‌بینیم که تمام قدرت‌های منطقه از همین الله اکبرهای اینها در جلوی مسجدالحرام می‌ترسند. آنها احساس می‌کنند که این سلاح برتر از هر اسلحه دیگر است و آن را در ایران تجربه کرده‌اند.» نخست‌وزیر در پایان افزود: «تا زمانی که این ایمان در ملت ما وجود داشته باشد و تا زمانی که در کشور ما صدای الله اکبر بلند باشد، و تا زمانی که در کشور مسؤلین خود را متعهد برای خدمت به مستضعفین بدانند، انقلاب روی پای خود خواهد ایستاد.»<ref>مأخذ 19، ص 12.</ref>
==  گزارش- 534==
اهمیت سیاسی برگزاری کنفرانس غیرمتعهدها در بغداد برای حکومت عراق، تأثیر تغییر محل برگزاری این کنفرانس در رفتار سیاسی و نظامی آن کشور و نقش عملیات‌های موفق نیروهای ایرانی در جلوگیری از برگزاری این کنفرانس در بغداد، مهم‌ترین محورسخنان علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجۀ ایران، در دیدار با جمعی از پاسداران در پایگاه شهید بهشتی اهواز بود. به گزارش روزنامة کیهان، وزیر امور خارجه در بخشی از سخنان خود با اشاره به تاریخچة مبارزات ملت ایران تحت رهبری روحانیت، دلایل حملة عراق به ایران و تأثیر پیروزی رزمندگان اسلام در سیاست خارجی را یادآور شد. وی گفت: «عراق از سه، چهار سال قبل، تلاش کرد که کنفرانس غیر‌متعهدها در بغداد تشکیل شود و برای این منظور، صدام به برکت پول نفت ملت محروم عراق کمک‌های زیادی به برخی از کشورها کرد تا در [کنفرانس] هاوانا به تشکیل کنفرانس بعدی در بغداد رأی مثبت دهند و از آن زمان تا کنون، صدام صدها میلیون دلار خرج کرد تا این کنفرانس در بغداد تشکیل شود. اما با هر پیروزی که به برکت خون شهیدانمان در جبهه‌ها به دست آمد، وضع سیاسی صدام خراب‌ شد، تا اینکه بالاخره با آزادسازی خرمشهر، مسئلۀ تشکیل کنفرانس غیرمتعهدها در بغداد ملغی شد.»
وی اضافه کرد: «همان‌هایی که رأی داده بودند که کنفرانس در بغداد تشکیل شود، حالا گفته‌اند که بغداد جای مناسبی نیست و کنفرانس غیر متعهدها باید در دهلی‌نو برگزار شود.» دکتر ولایتی سپس به حرکت‌های دیوانه‌وار صدام در خلیج ‌فارس اشاره کرد و گفت: «صدام چون زورش به رزمندگان ما نمی‌رسد، به حرکت‌های دیوانه‌وار متوسل می‌شود و کشتی‌های تجاری یونان و ترکیه ـ که هیچ ربطی به جنگ ندارد ـ را با موشک می‌زند و این یک نقصی است برای آدمی که می‌خواهد رئیس صد کشور غیرمتعهد بشود. ناگفته نماند که تغییر محل کنفرانس از بغداد به دهلی‌نو، در تاریخ [جنبش] غیرمتعهدها بی‌سابقه است.» وزیر امور خارجه خطاب به رزمندگان اسلام گفت: «امروز قاطعانه می‌گوییم که این پیروزی سیاسی را مرهون تلاش‌های شما هستیم و اگر در یک مجمع بین‌المللی مانند سازمان ملل، [کنفرانس] غیرمتعهدها و یا جاهای دیگر محکم و قرص با مشت گره‌کرده حرف می‌زنیم، پشتیبانمان تلاش‌های شما می‌باشد.» وی در ادامۀ سخنان خود گفت: «ما تقریباً تنها کشوری هستیم که بدون هرگونه ملاحظة سیاسی و بین‌المللی هرکجا که عمل سوء و یا خلافی صورت می‌گیرد، حرفمان را می‌زنیم.» وی گفت: «صدام رو به ضعف است و به همة وسایل متشبث می‌شود تا بلکه از چنگ شما نجات پیدا کند. اما ان‌شاءالله موفق نخواهد شد.»<ref>روزنامه کیهان، 4/7/1361، ص 14.</ref>
==  گزارش- 535==
به‌رغم ادعاهای عراق مبنی‌بر توقف صادرات نفتی ایران از جزیرۀ خاک، روزانه نزدیک به دو میلیون بشکه نفت در شهریورماه از این جزیره صادر شده است. مهندس غرضی که به همراه دکتر نمازی وزیر اقتصاد و امور دارایی و مهندس هاشمی وزیر صنایع و معادن برای بررسی مسائل استان کهکیلویه و بویراحمد در شهر یاسوج به سر می برد، در گفت‌وگویی با اعلام این مطلب گفت: با پایمردی کارکنان صنعت نفت در جزیره خارک توطئه‌های دشمن برهم خورد و ما توانستیم به ابرقدرت‌ها بفهمانیم که دولت جمهوری اسلامی ایران همیشه قادر خواهد بود امنیت خلیج فارس را به نفع خود حفظ کند.
سیدمحمد غرضی همچنین به افزایش نرخ بیمۀ نفت‌کش‌ها اشاره کرد و گفت: از مدت‌ها پیش برای به خطر انداختن امنیت خلیج‌ فارس، توطئه‌هایی در جریان بود و شرکت‌های بیمه اعلام کردند، نرخ بیمه در خارک به میزان هفت درصد ترقی کرده است و این ضرری بود که خریداران نفت می‌باید متحمل می‌شدند. به‌منظور مبارزه با این توطئه، بلافاصله دولت جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که کشتی‌های خریدار نفت را بیمه می‌کند و رسانه‌های خبری امپریالیستی اعلام کردند که بیمۀ ایران این اندازه اعتبار ندارد. به همین سبب، دولت جمهوری اسلامی ایران سیصد میلیون دلار در اختیار شرکت‌های بیمه برای تضمین بیمة خود قرار داد و این توطئه را نقش بر آب کرد.
وی درباره بازسازی تاسیسات نفتی گفت: به‌جز پالایشگاه آبادان بازسازی کلیۀ تأسیسات نفتی آسیب‌دیده از جنگ آغاز و در اغلب موارد به پایان رسیده است و درمجموع وضعیت تأسیسات و تجهیزات نفتی و مقدار تولید و ارسال آن، به‌صورت روزهای قبل از جنگ درآمده است.<ref>همان، ص 3.</ref>
==  گزارش- 536==
سعید سخاوند دبیر اول سفارت ایران در ترکیه با شرکت در یک مصاحبة مطبوعاتی به مناسبت هفته جنگ به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد. به نوشته شماره امروز روزنامه کیهان وی در این مصاحبه در سخنانی دربارة جنگ تحمیلی اظهار داشت: «تجاوز صدام به خاک ایران و کشتن مردم بی‌دفاع و بی‌گناه و بمباران مناطق مسکونی شهرها و روستاها، توطئه‌ای از سوی امپریالیست‌ها، صهیونیست‌ها و کشورهای مرتجع عرب منطقه برای سرنگون کردن نظام جمهوری اسلامی ایران بود که با حرکت و اهداف انقلابی و اسلامی خود منافع ابرقدرت‌ها را در منطقه به خطر انداخته است.»
سخاوند افزود: «کمک‌های کشورهای مرتجع منطقه از جمله مصر به عراق، نشان‌دهندة وابستگی این کشور به امپریالیسم جهانی است، ولی هشیاری و مقاومت دولت و مردم ایران توطئه تجاوز را با شکست مواجه ساخت و اگر ابرقدرت‌ها و مرتجعین عرب تا به حال به صدام کمک نکرده بودند، جنگ خیلی زودتر با شکست صدام پایان یافته بود.» وی با اشاره به اینکه ادعای صلح‌طلبی صدام صرفاً مانوری به منظور برگزاری کنفرانس سران کشورهای غیرمتعهد در بغداد بود، گفت: «جمهوری اسلامی ایران با تحقق شرایط عادلانه خود خواهان پایان یافتن جنگ می‌باشد و این کشور هیچ‌گونه چشمداشتی به خاک دیگران ندارد و در صورت عدم اجرای توطئه علیه انقلاب اسلامی خواهان همزیستی مسالمت‌آمیز با تمامی کشورهای همسایه خود است.» دبیر اول سفارت جمهوری اسلامی ایران در آنکارا سپس با اعلام این مطلب که جمهوری اسلامی ایران توانایی حفظ امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز را دارد، اضافه کرد: «در صورتی که ابرقدرت‌ها مانع صدور نفت از خلیج فارس شوند و یا اشکالاتی برای امنیت تنگه هرمز به وجود آورند، جمهوری اسلامی ایران ساکت نخواهد نشست.» سخاوند در پایان سخنان خود به غرق شدن یک کشتی متعلق به ترکیه و کشته شدن 3 تن از ملوانان آن در اثر تهاجم عراقی‌ها اشاره کرد و تأسف عمیق خود را از این واقعه ابراز داشت.<ref>روزنامه کیهان، 3/7/1361، ص 18.</ref>
==  گزارش- 537==
وزارت امور خارجۀ جمهوری اسلامی ایران با انتشار بیانیه‌ای دربارۀ حملۀ دیروز نیروهای پلیس عربستان به صفوف حجاج‌ تظاهر‌کنندۀ ایرانی، با محکوم کردن ضرب و شتم و دستگیری تعدادی از حجاج ایرانی، اعلام کرد، جمهوری اسلامی ایران اعتقاد دارد که خانۀ خدا متعلق به همۀ مسلمین و سنگر و محور یورش هماهنگ مسلمین جهان بر پایگاه‌های استکبار جهانی است و بر همۀ مسلمین واجب است که در حریم قدس الهی با جهاد، ایثار، افشا و کسب وحدت نظر، جهت مقابله با دشمنان خدا آماده شوند. این بیانیه در پایان از دولت عربستان سعودی می‌خواهد تا با کاهش فشارها و تضییقات موجود بر حجاج، زمینه را برای برگزاری مراسم عبادی سیاسی حج مورد قبول خداوند متعال فراهم سازد.<ref>همان، ص 19.</ref>
==  گزارش- 538==
خبرگزاری جمهوری اسلامی در یکی از نشریات خود ـ که در تیراژ محدود چاپ می‌شود ـ نوار صوتی یکی از جلسه‌های حزب بعث را که در آن صدام‌ حسین، بسیاری از افراد حاضر را از مناصب حزبی خلع ید می‌کند، چاپ کرد. در این جلسه که نشان‌دهندة نوع مناسبات قدرت در ردة بالای حزب با شخص صدام است، صدام حسین پس از بیرون کردن افراد مورد نظر از سالن، سخنرانی کرد. در این جلسه، ابتدا صدام از افرادی که بنابه هر دلیلی آمادگی حضور در جبهه‌های جنگ را ندارند، خواست تا در سمت راست تالار بنشینند، سپس با یکی از این افراد که عضو فرماندهی منطقه بود، گفت‌وگوی کوتاهی انجام داد و خطاب به او گفت: «دو هفتة پیش که حکم تو را امضا کردم، به خدا قسم نمی‌خواستم آن را امضا کنم. من تو را از زمانی که در زندان بودی می‌شناسم، حزب برای تو یک مسئلۀ جنبی است.» صدام سپس به افرادی که در سمت راست تالار نشسته بودند، دستور داد که آنجا را ترک کنند و خطاب به آنها گفت: «همه از اینجا بروید بیرون، بروید به خانه‌هایتان، بروید.» در این لحظه وی به کسانی که می‌خواستند توضیح بدهند، اجازه نداد و دستور ‌داد: «هرکسی که از سالن بیرون نمی‌رود، کتکش بزنید» و به‌عنوان آخرین کلام به آنها گفت: «حرف آخر مرا بشنوید، شما باید از اینجا بیرون بروید و از حزب هم اخراجید، به خدا قسم اگر شنیدم یکی از شما در گوشی با یک عراقی یا یک بعثی پچ‌پچ می‌کند، او را با دست خودم چهار تکه می‌کنم ... بروید بیرون، حرف مرا شنیدید، لعنت بر سبیل‌هایتان.» وی سپس شروع به سخنرانی کرد. اعلام نارضایتی از بی‌توجهی نیروهای ردة بالای حزب بعث در جنگ، منوط کردن ارتقا در تشکیلات حزبی به حضور افراد در رده‌های مختلف نظامی، اذعان به ناسلامتی در سطوح بالای حزب بعث، تهدید افراد به مرگ در صورت فرار از جبهه و دستور به تسویة آن دسته از افرادی که از جنگ روی‌گردانی می‌کنند، از جمله محورهای اصلی سخنان صدام ‌حسین در دیدار با فرماندهان عالی‌رتبة حزب بعث بود.<ref>مأخذ 18، صص 4 ـ 8، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 3/7/1361.</ref>
==  گزارش- 539==
نشریة عربی المجله چاپ لندن، در مقاله‌ای که مدعی است، اطلاعات آن را از یک مقام نظامی عراق به دست آورده است، با صراحت از وجود سلاح‌های شیمیایی در ارتش عراق خبر داد و امکان استفاده از این نوع سلاح را محتمل دانست. این مجله همچنین دربارة اقدامات دفاعی در پدافند هوایی و نوع موانع مورد استفاده در عملیات آینده، اطلاعاتی را ارائه کرد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی این نشریه نوشت: «المجله کسب اطلاع کرده است که عملیات نصب شبکۀ دفاع هوایی قوی جهت حفاظت از شهر بغداد به‌منظور تأمین امنیت محل کنفرانس سران عدم تعهد که قرار بود این ماه در بغداد برگزار شود، طرح‌ریزی شده و به اتمام رسیده است. از سوی دیگر، نیروهای عراقی به منظور حمایت و دفاع از شهرهای مرزی، ضمن ایجاد خاکریزهای طویل و ممتد، اقدام به حفر خندق‌های بزرگ در طول مرزها کرده‌اند و این خندق‌ها که مملو از آب شده، با عمقی که دارند می‌توانند بیش از یک تانک را در خود غرق کنند.» المجله در ادامه می‌افزاید: «عراق از سلاح‌های شیمیایی نیز برخوردار است، لیکن تاکنون از این سلاح‌ها استفاده نکرده است. در این زمینه، منابع نظامی عربی خاطرنشان ساخته‌اند که عراقی‌ها تا کنون از هیچ‌گونه سلاحی که قبلاً در جنگ‌های منطقه به کار نرفته، استفاده نکرده‌اند، ولی این به این معنی نخواهد بود که عراقی‌ها به‌منظور دفاع از سرزمین‌های خود، هر نوع سلاحی را که صلاح بدانند استفاده نخواهند کرد. در همین زمینه چندی پیش، مسئولین عراقی به‌طور ضمنی، به وجود یک سلاح استراتژیک و مهم در نزد عراق ـ که می‌تواند انبوه انسان‌ها را نابود کند ـ اشاره کردند.» المجله در قسمت دیگری از مقالۀ خود به نقل از یک مقام مسئول عراقی، می‌نویسد: «بعد از آنکه قرار شد کنفرانس جنبش غیرمتعهدها از بغداد به هند تغییر مکان یابد، ما هیچ‌گونه مشکل و مضیقه‌ای جهت بمباران هرگونه هدف حیاتی در ایران که قبلاً به‌خاطر افزایش حالت جنگی قبل از برگزاری کنفرانس در مورد آن نگران بودیم و در انجام آن تردید داشتیم، مواجه نیستیم و در حال حاضر پس از تغییر محل کنفرانس سران غیرمتعهدها، فرصتی برای عراقی‌ها به دست آمده که می‌توانند طی آن حساب‌های خود را با تهاجم ایران تسویه کنند و از آنجایی که این کنفرانس حداقل تا چهار ماه دیگر برگزار نخواهد شد، عراقی‌ها می‌خواهند این جنگ را تا قبل از فرارسیدن موعد برگزاری کنفرانس با پیروزی به پایان برسانند.»<ref>همان، ص10، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 3/7/1361. </ref>
ضمیمه گزارش538
بخش‌هایی از سخنان صدام در دیدار با فرماندهان و مسئولان حزب بعث:
«آیا فقط روزنامه بخوانیم و برای مردم صحبت کنیم؟ یا اینکه روزنامه وسیله‌ای است برای تقویت اعتقادات حزبی تا مرد بعثی بتواند جامعه را تغییر دهد؟ ما چگونه می‌توانیم جامعه را تغییر دهیم درحالی‌که خود تغییر نکرده باشیم؟ بهترین شرایط تغییر برای رهبر است نه اعضا و هواداران، چون این حالت اولین بار است که روی می‌دهد، ما نمی‌توانیم از مردم بخواهیم شجاع و دلاور باشند، درحالی‌که رهبرانشان شجاع نباشند. برخی از رفقا افراطی هستند و معتقدند که باید این حالت بر اعضا منطبق شود، چون هرکه آمادة دفاع از انقلاب و میهن نباشد و حاضر نباشد شهید شود، نمی‌تواند حزبی باشد. من برای آنها مثال آوردم و گفتم اگر من بزدل و ترسو بودم، شما می‌توانستید در همین وضع قوی و منسجم باشید، یا اینکه من می‌توانستم بر شما تأثیر بگذارم، بنابراین رفقا، باید بدانید که این حزب وسیله‌ای برای زندگی خاص اشخاص نیست، بلکه حزب راهی است برای فداکاری و زندگی بهتر مردم و امت.
... افرادی را که از حزب بیرون کردیم، افرادی هستند که به حزب ایمان ندارند، بلکه آنان خود را میهمان این میهن می‌دانند، ما هر اندازه به سطوح بالاتر برویم، خرابی را بیشتر مشاهده می‌کنیم و هرچه به سطوح پایین برویم خرابی کمتر می‌شود و هر اندازه به اعماق صفوف مردم برویم، صفا و اخلاص را بیشتر می‌بینیم. شما دیدید چقدر آدم از این تالار بیرون رفتند، وقتی ضرورت اقتضا کند، بعثی‌های زن [نیز] باید بجنگند و اگر نجنگند بعثی نیستند، اینها که رهبری گروه‌ها را به عهده دارند و بزدل هستند، چگونه می‌توانند دیگران را به شجاعت و فداکاری وادارند؟ بنابراین، ما باید برای رهبری اعضا، فرماندهانی [شجاع را] بگماریم تا انتظار داشته باشیم این اعضا شجاعت از خود نشان دهند. مرد، مرد است، اولین وظیفة مرد جنگیدن است. چون مرد بیش از زن می‌تواند دشواری‌ها را تحمل کند، من از مردم گله می‌کنم چگونه چنین افرادی را انتخاب می‌کنند. ما نمی‌توانیم یک مبارز و یا حتی یک هم‌وطن را از دست بدهیم، بعضی از رفقا در فرماندهی کل، برای اینکه من از تعداد شهدایمان متأثر می‌شوم، قبل از اینکه بگویند تعداد شهدای ما چقدر است، تعداد شهدای طرف مقابل را می‌گویند. آنها می‌دانند من از شنیدن خبر شهدا متأثر می‌شوم، من به آنها گفتم، اگر شما یک میلیون از آنها [را] در مقابل یک نفر از ما بکشید، کافی نیست، ... ما با خون خود هر یک از این هم‌وطنان را بزرگ کردیم تا اینکه عراقی شود و میهن‌دوست. ما ناراحتیم از اینکه پیشینیان مُردند و زندگی جدید را ندیدند، ما چگونه یک نفر را از دست بدهیم، ما چگونه دور کمر همۀ افراد مواد منفجره ببندیم و آنها را به جبهه بفرستیم.
... رفقا ببینید رفیق داریم که هنرمند، شاعر، موسیقی‌دان و نقاش است، ولی نمی‌تواند تیراندازی کند، به او می‌گوییم رفیق به حزب از طریق هنرت خدمت می‌کنی، ولی اگر شرایط اقتضا کند باید تفنگ در دست بگیری و در مرز بنشینی و فرار نکنی، اگر فرار کردی، افرادی پشت سرت هستند که تو را می‌زنند و می‌کشند، او اگر بگوید من تیراندازی نمی‌دانم، می‌گویم، او را با تفنگ و تیراندازی آشنا کنند، اگر او امتناع کرد به او می‌گوییم تو بعثی نیستی، از حزب خارج شو.
... من اگر نگران می‌شوم، نگرانی من از این افراد است. چون می‌ترسم روزی سرنوشتمان، سرنوشت سادات شود، این افراد عراق را به شیوة سادات سوق می‌دهند، آنها عراق را تسلیم می‌کنند، آنها می‌گویند ما چه کاری به استقلال داریم، کلید را به امریکا بده و بگذار ما با پول نفت کیف کنیم و گور پدر دنیا، اینها شما را شکست می‌دهند. مردان شجاع خیلی کم هستند، هر مردی که با شجاعت جنگید، عضو حزب شما به شمار می‌آید. این افراد فقط باید شش ماه آموزش حزبی ببینند تا عضو حزب بشوند، رفقا باید به لباس‌های خود برگردید (لباس نظامی) هنوز جنگ تمام نشده است، نگذارید ملت احساس سستی بکند، لباس خاکی لباس زیبایی است و شایستۀ مردان است. باید از شرایط سخت که بعضی اوقات با آن روبه‌رو می‌شوید بتوانید افراد بعثی و غیربعثی را بشناسید. رفقا، هر فرد حزبی که می‌خواهد از حزب خارج شود یا به درجة پایین‌تر تنزل کند، کار او را تسهیل کنید.»<ref>همان، صص 4 ـ 8، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 3/7/1361.</ref>





نسخهٔ کنونی تا ‏۴ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۴۸

روزشمار جنگ سال 1361
1361.07.03
نام‌های دیگر سه مهر
تاریخ شمسی 1361.07.03
تاریخ میلادی 25 سپتامبر 1982
تاریخ قمری 7 ذی‌الحجه 1402





گزارش- 524

امروز قرارگاه مرکزی نجف طرح عملیاتی مسلم‌بن عقیل را با هدف تسلط بر شهر مندلی و نیز تهدید شهر نفت‌خانۀ عراق، تهیه و به یگان‌های مربوط ابلاغ کرد. در ابلاغیۀ این قرارگاه در خصوص اهداف عملیات، سازمان نیروهای عمل‌کننده و همچنین ضرورت اجرای عملیات در این منطقه آمده است: نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با گشایش جبهۀ جدیدی در منطقۀ غرب، با اجرای تک به داخل خاک عراق، دشمن را منهدم و نقاط حساس و حیاتی منطقه را اشغال و شهرهای مندلی و نفت‌خانۀ عراق را تهدید می‌کنند تا دشمن را مجبور به قبول شرایط دولت جمهوری اسلامی ایران کنند. در این طرح پایگاه‌های هوایی سوم شکاری نوژه، چهارم شکاری دزفول و عناصری از پایگاه دوم هوایی تبریز و پایگاه هوانیروز باختران نیز مسئولیت پشتیبانی عملیاتی قرارگاه نجف (و درنهایت قرارگاه تاکتیکی ظفر) را عهده‌دار می‌‌شوند. طبق این طرح قرارگاه ظفر با اجرای تک (حمله) در ساعت (س) روز (ر)، ارتفاعات کهنه‌ریگ و گیسکه را تصرف و تنگۀ میان‌تنگ را تأمین می‌کند و آماده می‌شود بنابه دستور، تک را در داخل خاک عراق برای تأمین شهرهای مندلی و نفت‌شهر ادامه دهد و در سایر مناطق واگذاری پدافند کند. طبق دستور قرارگاه مرکزی نجف، یگان‌های عمل‌کننده باید برای آماده‏سازی خود به‌نحوی برنامه‌ریزی کنند که از ششم مهرماه برای اجرای عملیات آمادگی داشته باشند.[۱] یگان‌های عمل‌کننده در این عملیات 4 تیپ از سپاه و 2 تیپ از ارتش به این شرح هستند: تیپ‎های 27 حضرت رسول(ص)، 31 عاشورا، 21 امام رضا(ع) و 18 جواد‌الائمه(ع) از سپاه و تیپ 4 از لشکر 81 زرهی باختران و تیپ مستقل 55 هوابرد شیراز از ارتش. استعداد نیروهای شرکت‌کننده عبارت است از: تیپ 27 محمد رسول‎الله(ص) با 10 گردان زرهی و یک گردان توپخانه به‌نام ذوالفقار و یک گردان تخریب؛ تیپ 31 عاشورا با 8 گردان و یک گروهان تخریب و یک گروهان زرهی؛ تیپ 21 امام رضا(ع) با 5 گردان و گروهان تانک تی ـ 55 و تی ـ 66؛ تیپ 18 جوادالائمه(ع) با 4 گردان در احتیاط قرارگاه؛ تیپ مستقل 55 هوابرد شیراز با یک گردان توپخانه و 4 گردان رزمی و تیپ 4 لشکر 81 زرهی باختران با سه گردان رزمی و یک گردان زرهی.[۲]

گزارش- 525

سیدعلی حسینی مسئول اطلاعات و عملیات قرارگاه ظفر در گفت‌وگو با امیر رزاق‌زاده راوی این قرارگاه سابقه و اهداف عملیات و حساسیت‌های نظامی منطقه را چنین بیان کرد: با توجه به اطلاعات موجود، دشمن در این منطقه تمرکز یافته و به نظر می‌رسد در محور میان‌تنگ و سلمان‌کشته دست به حمله بزند. بنابراین، با توجه به این امر و اهمیت شهر مندلی به دلیل وجود لوله‌های نفتی مندلی به بغداد و استعداد کشاورزی این منطقه و اهمیت آن برای عراق، تصمیم گرفته شد، عملیاتی را برای تصرف ارتفاعات حساس مشرف بر مندلی انجام دهیم. وی افزود: ما در این عملیات باید تا جایی که ممکن است با فشار بیشتر عمل کرده و به بهترین وجه از اصل غافلگیری استفاده کنیم.[۳]

گزارش- 526

امروز توپخانه‌های ارتش عراق مناطق آبادان، ازگله و سرپل ذهاب را به شدت گلوله‌باران کردند. در گلوله‌باران شهر آبادان از گلوله‌های شیمیایی نیز استفاده شد. علاوه بر این سه تن از نیروهای خودی در منطقه میان‌تنگ به روی مین رفتند. 1ـ به‎گزارش واحد عملیات سپاه پاسداران آبادان، براثر گلوله‌باران امروز این شهر به دست ارتش عراق، یک تن شهید و 17 تن دیگر مجروح شدند.[۴] 2ـ توپخانۀ نیروی زمینی ارتش عراق با پرتاب چندین گلولۀ‌ شیمیایی در منطقۀ عمومی آبادان، 4 تن از نیروهای هنگ ژاندارمری آبادان را مصدوم کردند. این افراد بی‌درنگ به بیمارستان منتقل شدند. طبق گزارش ژاندارمری ناحیۀ اهواز حال یکی از مصدومان وخیم است.[۵] 3ـ دشمن با 2 آتشبار 130میلیمتری منطقۀ ازگله را زیر آتش خود قرار داد. از تلفات و خسارت‌های این اقدام گزارشی منعکس نشده است. 4ـ در ساعت 10:30 شب، ارتش عراق با کاتیوشا سرپل ذهاب را به‌شدت گلوله‌باران کرد، در نتیجۀ این اقدام، یک تن شهید و یک تن زخمی شدند.[۶] 5‍ـ یک گروه گشتی ـ شناسایی 3 نفره از نیروهای خودی که به میان‌تنگ اعزام شده بود، با میدان مین برخورد کرد و در نتیجه یکی از آنان شهید و 2 تن دیگر نیز پاهایشان قطع شد.[۷]

گزارش- 527

در ادامۀ عملیات‌های مجاهدین مسلمان عراق بر ضد رژیم بعث، امروز در شهرهای سیدصادق و شانه‌دری چهارنفر از افراد جیش‌الشعبی کشته و تعدادی مجروح شدند. خبرگزاری جمهوری اسلامی همچنین گزارش داد، در حملۀ مجاهدین مسلمان عراقی در شهر دربندی‌خان به مقر جیش‌الشعبی و مرکز استخبارات این شهر چهارتن از نیروهای بعثی کشته و تعدادی زخمی شدند و یک خودرو نیز آتش گرفت.[۸]

گزارش- 528

در مناطق مختلف شمال غرب ایران، درگیری میان نیروهای مسلح تجزیه‌طلب و نیروهای رزمندة ایران ادامه دارد. بنابه گزارش فرماندهی منطقۀ 5 سپاه پاسداران، در جادۀ پسوه ـ پیرانشهر یک جیپ نیروهای خودی با مینی که عناصر ضدانقلاب کار گذاشته بودند برخورد کرد که براثر انفجار مین، 3 تن از سرنشینان خودرو زخمی شدند.[۹] در بانه نیز عناصر مسلح غیرقانونی به نیروهای تأمین جاده حمله کردند که با هوشیاری نیروهای خودی، مهاجمان با به جا گذاشتن 5 کشته، مجبور به فرار شدند.[۱۰] در ادامۀ عملیات پاک‌سازی جادۀ پیرانشهر به سردشت، امروز نیز پاک‌سازی چندین روستا در این محور پایان یافت.[۱۱] بنا به گزارش قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، در این عملیات با تصرف ارتفاعات بازرگان 20 نفر از عناصر گروه‌های مسلح غیرقانونی نیز دستگیر شدند. ضمن آنکه یک تیربار کالیبر 50، یک خمپاره‌انداز 60 میلیمتری و یک انبار مهمات کالیبر 50 و خمپاره‌انداز به همراه مدارک و اسناد درون گروهی به غنیمت درآمد.[۱۲] در عملیات دیگری که گروه ضربت سپاه تکاب انجام داد، روستاهای "آقا بیگ" و "قوچی" پاک‌سازی و 12 تن از چته‌های دمکرات دستگیر شدند. از این عده یک خمپاره‌انداز 60 میلی‌متری و 6 قبضه انواع سلاح سبک به دست آمد.[۱۳]

گزارش- 529

درگیری میان نیروهای سازمان مجاهدین خلق و پاسداران سپاه و کمیته در شهرهای مختلف کشور ادامه دارد. در ساعت 16:50 در خیابان اصفهانک تهران، دو فرد مسلح با تهدید اسلحه، قصد سرقت موتور هندا 125 آبی رنگ را داشتند که با مقاومت صاحب موتور و مردم روبه‌رو شدند. در این هنگام، گشت کمیتۀ مستقر در کلانتری 14 در محل حاضر و با افراد مسلح درگیر شد که در نتیجۀ این درگیری، دو فرد مسلح کشته شدند و یک تن از پاسداران نیز از ناحیۀ پا مجروح شد. از کشته‌شدگان، دو اسلحه و یک بمب‌الکتریکی به دست آمد.[۱۴] در درگیری مشابه دیگری در تهران، ساعت 11:45 در خیابان 17 شهریور، خیابان باغ فرید، چهارراه عبدالحسین، دو فرد مسلح که با تهدید اسلحه، موتوری را به زور از صاحبش گرفته بودند، هنگام فرار تحت تعقیب پاسداران کمیته قرار گرفتند و با آنان درگیر شدند. در این درگیری یکی از این افراد کشته شد و فرد دیگر با به‌جای‌گذاشتن موتور سرقت‌شده فرار کرد.[۱۵] در تهران نیز نیروهای کمیتة مستقر در دادستانی به یکی از خانه‌های تیمی سازمان مجاهدین خلق در خیابان جیحون که قبلاً شناسایی شده بود، مراجعه کردند که ساکنان این خانه، قبلاً آنجا را ترک کرده بودند. در بازدید از این خانه یک بمب الکتریکی با دو تلۀ انفجاری کششی به دست آمد.[۱۶] در شیراز نیز نیروهای سازمان مجاهدین خلق قصد ترور حجت‌الاسلام ارشادی را داشتند که با حضور به موقع نیروهای سپاه در محل، این اقدام ناموفق ماند. در این درگیری یکی از افراد سازمان کشته شد و بقیۀ آنان فرار کردند. لازم به ذکر است که این دومین اقدام ناموفق سازمان مجاهدین خلق برای ترور حجت‌الاسلام ارشادی بود.[۱۷] درهمین‌حال دفتر سازمان مجاهدین خلق در پاریس با انتشار بیانیه‌ای مدعی شد در حملۀ نیروهای این سازمان به یکی از پایگاه‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در استان گیلان، حدود 30 تن کشته یا مجروح شدند. خبرگزاری رویتر به نقل از دفتر این سازمان در پاریس، گزارش داد، نیروهای سازمان مجاهدین خلق، در این حمله ـ که در جنگل رحیم‌آباد استان گیلان انجام شده است ـ 20 تن از نیروهای امنیتی را کشته و حداقل 10 پاسدار را مجروح کرده‌اند. دفتر این سازمان در پاریس، همچنین اعلام کرده است که افراد سازمان، با حمله به بخش کارگری حزب جمهوری اسلامی در تهران، 3 تن از اعضای آن از جمله یک مقام ارشد را به قتل رسانده‌اند.[۱۸]

گزارش- 530

چهارمین روز از هفته جنگ، روز نبرد اقتصادی نام‌گذاری شده است. به همین مناسبت مهندس بهزاد نبوی وزیر صنایع سنگین در گفتگویی دربارۀ این روز و فعالیت‌های وزارت صنایع سنگین اظهار داشت: «در جامعة ما اکنون مشکلی به‌عنوان کمبود تولید وجود دارد که البته این کمبود مربوط به کم‌کاری نیست، بلکه عمده‌ترین آن مربوط به کمبود مواد اولیه است.» وی همچنین گفت: «ما روز چهارم هفتۀ جنگ را برای تولید بیشتر بسیج می‌شویم و این به آن مفهوم نیست که در روزهای دیگر بسیج نیستیم.» وی افزود: «اگر ما در این روز بتوانیم تولیدمان را پنج برابر کنیم ثابت می‌شود که دلیل کمبود تولید کم‌کاری نیست.» وی گفت: «بسیاری از کارخانجات هنگامی‌که می‌خواهند موادی را از آن بیرون ببرنند کارگران از خروج آن جلوگیری می‌کنند. این نشان‌دهندۀ این مسئله است که کارگران نمی‌خواهند بیکار باشند و پول بگیرند.» مهندس بهزاد نبوی اضافه کرد: «خط مشی ما در روز چهارم هفتۀ جنگ برای ازدیاد تولید این است که کارخانجات حداقل تولیدشان را به حد تولید اسمی کارخانه برسانند و به همین نسبت امت حزب‌الله مصرف خود را کم کننند که به جهانیان ثابت کنیم امت ما هم می‌توانند تولیدشان را چند برابر کنند و هم مصرفشان را نصف کنند.» وزیر صنایع سنگین سپس در مورد کمک‌های این وزارتخانه به جنگ گفت: «وزارت صنایع سنگین یک وزارتخانة تازه تأسیس است، ولی کارخانجاتی که تحت پوشش این وزارتخانه هستند، در طول جنگ تحمیلی توانسته‌اند قطعات حساس نظامی را بسازند و حتی قطعات هواپیما و وسایل نظامی مدرن را ساخته‌اند و کلاً یک جهش و حرکت در تمام واحدهای تولیدی دیده شده است.»[۱۹] روزنامه جمهوری اسلامی نیز در گزارشی به این روز پرداخت و نوشت: «در چهارمین روز هفتۀ جنگ تحمیلی که از سوی کمیته برگزاری مراسم این هفته، روز "جنگ اقتصادی علیه کفر جهانی" نام‌گذاری شده است، کارگران و کشاورزان ایثارگر سراسر کشورمان یک‌بار دیگر قدرت خلاقیت و ابتکار خود را به نمایش گذاشتند و نشان دادند که با کار و تولید بیشتر بدون چشم‌داشت مادی می‌توان در هر شرایطی اقتصاد کشور را حفظ کرده و با استفاده از امکانات داخلی، میهن اسلامی‌مان را به خودکفایی در امر کشاورزی و صنعتی برسانند. در روز چهارم هفته جنگ کارگران مشاغل در واحدهای تولیدی، صنعتی و خدمات سراسر کشور با افزایش ساعات کار، تولیدات خود را به حد تولید اسمی کارخانه رساندند و از یک روز تا یک هفته حقوق خود را نیر به جبهه، بازسازی مناطق جنگی و کمک به مهاجرین جنگ تحمیلی اختصاص دادند. گزارش خبرنگاران خبرگزاری جمهوری اسلامی حاکی است، در روز نبرد اقتصادی علیه کفر جهانی کارگران، کشاورزان و دست‌اندرکاران اقتصاد و صنعت کشور با افزایش میزان تولید در واحدهای صنعتی، باردیگر نشان دادند که قادرند با قدرتی کم‌نظیر به مقابله باتوطئه‌های اقتصادی امریکای جهانخوار و هم‌پیمانانش بپردازند و اهداف شوم آنان را نقش بر آب سازند.» این روزنامه سپس گزارشاتی از استان‌های آذربایجان غربی، ایلام، تهران و سیستان و بلوچستان و شهرهای قزوین، رشت و دامغان دراین‌باره درج کرده است.[۲۰]

گزارش- 531

سرهنگ معینی‌پور فرمانده نیروی هوایی جمهوری اسلامی، در مصاحبه‌ای اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی دربارۀ اقدامات مختلف این نیرو در بازسازی قطعات و امور فنی هواپیماها و ادوات فنی، برتری‌های تاکتیکی نیروی هوایی ایران بر عراق و بهره‌گیری عراق از هواپیماهای جدید، مطالبی را بیان کرد. وی گفت: «با تلاش شبانه روزی پرسنل این نیرو با کمک دیگر نهادها، پیشرفت‌های چشمگیری در رابطه با تعمیر قطعات هواپیماها، سیستم‌های رادار، سیستم‌های موشکی، توپ‌های ضدهوایی و وسایل ارتباطی به دست آمده است. در حالی‌که در زمان حکومت طاغوت، مستشاران امریکایی به متخصصین و تکنیسین‌های ما اجازه نمی‌دادند که حتی به این تجهیزات دست بزنند. متخصصین نیروی هوایی همچنین موفق شده‌اند برخی از قطعاتی را که نیروی هوایی در تهیۀ آنها با مشکل روبه‌رو بود، خود بسازند.» وی اضافه کرد: «برخی از قطعات دارای سیستم‌های بسیار پیچیده‌ای هستند و ساختن آنها در داخل کشور محتاج به برنامه‌ریزی و مطالعات دقیق‌تری است که تحقیقات در این زمینه آغاز شده است، اما برای رسیدن به نتایج مطلوب، بدیهی است که باید زمان بیشتری به آن اختصاص داد.» سرهنگ معینی‌پور در خصوص وضعیت فعلی نیروی هوایی رژیم عراق گفت: «پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیروی هوایی ایران در محدودیت‌های اقتصادی و نظامی قرار گرفت و این محدودیت‌ها، پس از تجاوز [عراق] به ایران از گذشته نیز بیشتر شد، درحالی‌که عراق از همان زمان از سوی شرق و غرب حمایت می‌شد و خصوصاً در یک سال گذشته، عراق با پشتیبانی ابرقدرت‌ها، فعالیت‌های زیادی در زمینۀ مجهز کردن نیروی هوایی و پدافند هوایی خود انجام داده است. به‌طوری‌که در حال حاضر، پدافند بغداد، بصره و دیگر مراکز حساس عراق واقعاً ده برابر میزان مورد نیاز این شهرها است.» فرمانده نیروی هوایی تأکید کرد: «علی‌رغم تمام امکاناتی که در اختیار عراق قرار داده شده، نیروی هوایی ایران قادر است در هر زمانی که لازم باشد، وارد عمل شود و اهداف مورد نظر خود را به اجرا درآورد. خلبانان غیور ما در صحنه‌های مختلف هوایی، برتری واقعی خود را نشان داده و با عملیات[‌های] خود ارزش‌ نوینی در تاریخ جنگ‌های هوایی به دست آورده‌اند. برای نمونه، در عملیات فتح‌المبین، عراق 36 فروند از هواپیماهای خود را از دست داد، در حالی که حتی یک فروند از جنگنده‌های ایران آسیب ندید. در عملیات بیت‌المقدس نیز بیش از 62 فروند از هواپیما‌های عراق سرنگون شد و ما تنها 4 فروند از هواپیماهای خود را از دست دادیم که سقوط 2 فروند از آنها نیز به دلیل بروز اشکالات فنی بود. این نسبت‌ها در تاریخ جنگ‌های هوایی دنیا بی‌سابقه است، چراکه در جنگ‌های هوایی نسبت طبیعی خسارات 2 به 3 است.» سرهنگ معینی‌پور دربارۀ هواپیماهای میگ-25 که به‌تازگی در اختیار رژیم عراق قرار داده شده است، گفت: «این هواپیما که در دنیا شهرت خاصی پیدا کرده است، سرعتی نزدیک به سه برابر سرعت صوت دارد و ارتفاع پرواز آن حدود 70 هزار پا می‌باشد، ولی همان‌طور که قبلاً نیز اعلام شد، در 25شهریور 1361، ما موفق شدیم یک فروند از این نوع هواپیما را برای اولین بار در جهان، در نزدیکی جزیرۀ خارک سرنگون کنیم. اینها، همه نشانه‌هایی از برتری واقعی نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران بر نیروی هوایی عراق است.»[۲۱]

گزارش- 532

حجت الاسلام محمد علی صدوقی نماینده مردم یزد در مجلس شورای اسلامی به همراه مسؤلین نهادها و ادارات استان یزد صبح امروز به حضور امام خمینی رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی رسید. در این دیدار آقای صدوقی گزارشی از وضعیت استان یزد به اطلاع امام رساند.[۲۲] سپس امام خمینی بیاناتی بدین شرح ایراد فرمودند: «استان یزد چون همیشه با عقل و تدین اداره می‌شده است، مردم آن همواره متدین و طرفدار اسلام هستند و در انقلاب هم یزد مؤثر بوده است و من امیدوارم که یزد نمونه‌ای باشد برای سایر استان‌های کشور و همان‌طور که مردم آن متعهدند، متعهدتر باشند. امروز روزی است که همه ما باید کوشش کنیم تا نقشه‌ها و جنایات ابرقدرت‌ها و طرفداران داخلی آنها، که شکست خورده‌اند، را خنثی کنیم. رفتن آقای صدوقی، که شخصی متعهد و عاقل و فعال و از همه جهات انگشت‌شمار بوده، برای ما باعث کمبود است و ما امثال ایشان را کم داریم. خداوند ایشان را رحمت کند. البته بعد از آقای صدوقی، آقای خاتمی همه کارها را با کمک آقازاده صدوقی انجام می‌دهند، و من امیدوارم که آقایان قدر این نعمت را بدانند و با همکاری همه ارگان‌ها، مسائل حل شود و بدانید آنچه را که برای همیشه باقی می‌ماند خدمت به اسلام و احکام خداست و سایر چیزها از بین رفته و فانی می‌شوند. انشاء‌الله موفق باشید.»[۲۳]

گزارش- 533

آقای گرانمایه استاندار یزد به همراه مسؤلین ادارات این استان، کشاورزان شهرستان ساری، جمعی از افراد تحت پوشش کمیتة امداد امام در استان ایلام عصر امروز با مهندس میرحسین موسوی نخست‌وزیر دیدار کردند. در این دیدار ابتدا استاندار یزد گزارشی از وضعیت استان بیان کرد، آنگاه نخست‌وزیر در سخنانی گفت: «اگر دولت بتواند خدمتگذاران خوبی برای شما یاران واقعی امام باشد، برای ما افتخار بزرگی است. این انقلاب با ایمان و شعارهای راسخ شما مردم ایثارگر و مقاوم روی پای خود ایستاده است.» نخست‌وزیر گفت: در جمهوری اسلامی دولتی به آن معنا که در کشورهای دیگر وجود دارد، مطرح نیست، بلکه این مردم هستند که نظام را نگهداشته‌اند و در مقابل شدائد و سختی‌ها ایستاده‌اند. دولت فقط یک نقش کوچک و هماهنگ‌کننده را به عهده دارد. در کشور ما دولتی خارج از اراده شما ملت مسلمان نخواهد بود و این ملت است که حکومت می‌کند و دولت خدمتگذار چنین ملتی است.» مهندس موسوی افزود: «با حملاتی که از سوی خارج و دشمان به ما می‌شده، می‌بایست تا به حال جمهوری اسلامی از بین رفته باشد و این تنها مقاومت شما ملت ایثارگر و اعتقاد تک‌تک شما است که روی پای خود ایستاده است ... و درست همین جاست که این اعتقادها کمر امریکا را می‌شکند. همین حاجی‌های ما رفتند به مکه با خودشان اسلحه برده‌اند؟ نه، با خودشان شعار الله اکبر برده‌اند. با خودشان اعتقاد به اسلام را برده‌اند. ولی می‌بینیم که تمام قدرت‌های منطقه از همین الله اکبرهای اینها در جلوی مسجدالحرام می‌ترسند. آنها احساس می‌کنند که این سلاح برتر از هر اسلحه دیگر است و آن را در ایران تجربه کرده‌اند.» نخست‌وزیر در پایان افزود: «تا زمانی که این ایمان در ملت ما وجود داشته باشد و تا زمانی که در کشور ما صدای الله اکبر بلند باشد، و تا زمانی که در کشور مسؤلین خود را متعهد برای خدمت به مستضعفین بدانند، انقلاب روی پای خود خواهد ایستاد.»[۲۴]

گزارش- 534

اهمیت سیاسی برگزاری کنفرانس غیرمتعهدها در بغداد برای حکومت عراق، تأثیر تغییر محل برگزاری این کنفرانس در رفتار سیاسی و نظامی آن کشور و نقش عملیات‌های موفق نیروهای ایرانی در جلوگیری از برگزاری این کنفرانس در بغداد، مهم‌ترین محورسخنان علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجۀ ایران، در دیدار با جمعی از پاسداران در پایگاه شهید بهشتی اهواز بود. به گزارش روزنامة کیهان، وزیر امور خارجه در بخشی از سخنان خود با اشاره به تاریخچة مبارزات ملت ایران تحت رهبری روحانیت، دلایل حملة عراق به ایران و تأثیر پیروزی رزمندگان اسلام در سیاست خارجی را یادآور شد. وی گفت: «عراق از سه، چهار سال قبل، تلاش کرد که کنفرانس غیر‌متعهدها در بغداد تشکیل شود و برای این منظور، صدام به برکت پول نفت ملت محروم عراق کمک‌های زیادی به برخی از کشورها کرد تا در [کنفرانس] هاوانا به تشکیل کنفرانس بعدی در بغداد رأی مثبت دهند و از آن زمان تا کنون، صدام صدها میلیون دلار خرج کرد تا این کنفرانس در بغداد تشکیل شود. اما با هر پیروزی که به برکت خون شهیدانمان در جبهه‌ها به دست آمد، وضع سیاسی صدام خراب‌ شد، تا اینکه بالاخره با آزادسازی خرمشهر، مسئلۀ تشکیل کنفرانس غیرمتعهدها در بغداد ملغی شد.» وی اضافه کرد: «همان‌هایی که رأی داده بودند که کنفرانس در بغداد تشکیل شود، حالا گفته‌اند که بغداد جای مناسبی نیست و کنفرانس غیر متعهدها باید در دهلی‌نو برگزار شود.» دکتر ولایتی سپس به حرکت‌های دیوانه‌وار صدام در خلیج ‌فارس اشاره کرد و گفت: «صدام چون زورش به رزمندگان ما نمی‌رسد، به حرکت‌های دیوانه‌وار متوسل می‌شود و کشتی‌های تجاری یونان و ترکیه ـ که هیچ ربطی به جنگ ندارد ـ را با موشک می‌زند و این یک نقصی است برای آدمی که می‌خواهد رئیس صد کشور غیرمتعهد بشود. ناگفته نماند که تغییر محل کنفرانس از بغداد به دهلی‌نو، در تاریخ [جنبش] غیرمتعهدها بی‌سابقه است.» وزیر امور خارجه خطاب به رزمندگان اسلام گفت: «امروز قاطعانه می‌گوییم که این پیروزی سیاسی را مرهون تلاش‌های شما هستیم و اگر در یک مجمع بین‌المللی مانند سازمان ملل، [کنفرانس] غیرمتعهدها و یا جاهای دیگر محکم و قرص با مشت گره‌کرده حرف می‌زنیم، پشتیبانمان تلاش‌های شما می‌باشد.» وی در ادامۀ سخنان خود گفت: «ما تقریباً تنها کشوری هستیم که بدون هرگونه ملاحظة سیاسی و بین‌المللی هرکجا که عمل سوء و یا خلافی صورت می‌گیرد، حرفمان را می‌زنیم.» وی گفت: «صدام رو به ضعف است و به همة وسایل متشبث می‌شود تا بلکه از چنگ شما نجات پیدا کند. اما ان‌شاءالله موفق نخواهد شد.»[۲۵]

گزارش- 535

به‌رغم ادعاهای عراق مبنی‌بر توقف صادرات نفتی ایران از جزیرۀ خاک، روزانه نزدیک به دو میلیون بشکه نفت در شهریورماه از این جزیره صادر شده است. مهندس غرضی که به همراه دکتر نمازی وزیر اقتصاد و امور دارایی و مهندس هاشمی وزیر صنایع و معادن برای بررسی مسائل استان کهکیلویه و بویراحمد در شهر یاسوج به سر می برد، در گفت‌وگویی با اعلام این مطلب گفت: با پایمردی کارکنان صنعت نفت در جزیره خارک توطئه‌های دشمن برهم خورد و ما توانستیم به ابرقدرت‌ها بفهمانیم که دولت جمهوری اسلامی ایران همیشه قادر خواهد بود امنیت خلیج فارس را به نفع خود حفظ کند. سیدمحمد غرضی همچنین به افزایش نرخ بیمۀ نفت‌کش‌ها اشاره کرد و گفت: از مدت‌ها پیش برای به خطر انداختن امنیت خلیج‌ فارس، توطئه‌هایی در جریان بود و شرکت‌های بیمه اعلام کردند، نرخ بیمه در خارک به میزان هفت درصد ترقی کرده است و این ضرری بود که خریداران نفت می‌باید متحمل می‌شدند. به‌منظور مبارزه با این توطئه، بلافاصله دولت جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که کشتی‌های خریدار نفت را بیمه می‌کند و رسانه‌های خبری امپریالیستی اعلام کردند که بیمۀ ایران این اندازه اعتبار ندارد. به همین سبب، دولت جمهوری اسلامی ایران سیصد میلیون دلار در اختیار شرکت‌های بیمه برای تضمین بیمة خود قرار داد و این توطئه را نقش بر آب کرد. وی درباره بازسازی تاسیسات نفتی گفت: به‌جز پالایشگاه آبادان بازسازی کلیۀ تأسیسات نفتی آسیب‌دیده از جنگ آغاز و در اغلب موارد به پایان رسیده است و درمجموع وضعیت تأسیسات و تجهیزات نفتی و مقدار تولید و ارسال آن، به‌صورت روزهای قبل از جنگ درآمده است.[۲۶]

گزارش- 536

سعید سخاوند دبیر اول سفارت ایران در ترکیه با شرکت در یک مصاحبة مطبوعاتی به مناسبت هفته جنگ به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد. به نوشته شماره امروز روزنامه کیهان وی در این مصاحبه در سخنانی دربارة جنگ تحمیلی اظهار داشت: «تجاوز صدام به خاک ایران و کشتن مردم بی‌دفاع و بی‌گناه و بمباران مناطق مسکونی شهرها و روستاها، توطئه‌ای از سوی امپریالیست‌ها، صهیونیست‌ها و کشورهای مرتجع عرب منطقه برای سرنگون کردن نظام جمهوری اسلامی ایران بود که با حرکت و اهداف انقلابی و اسلامی خود منافع ابرقدرت‌ها را در منطقه به خطر انداخته است.» سخاوند افزود: «کمک‌های کشورهای مرتجع منطقه از جمله مصر به عراق، نشان‌دهندة وابستگی این کشور به امپریالیسم جهانی است، ولی هشیاری و مقاومت دولت و مردم ایران توطئه تجاوز را با شکست مواجه ساخت و اگر ابرقدرت‌ها و مرتجعین عرب تا به حال به صدام کمک نکرده بودند، جنگ خیلی زودتر با شکست صدام پایان یافته بود.» وی با اشاره به اینکه ادعای صلح‌طلبی صدام صرفاً مانوری به منظور برگزاری کنفرانس سران کشورهای غیرمتعهد در بغداد بود، گفت: «جمهوری اسلامی ایران با تحقق شرایط عادلانه خود خواهان پایان یافتن جنگ می‌باشد و این کشور هیچ‌گونه چشمداشتی به خاک دیگران ندارد و در صورت عدم اجرای توطئه علیه انقلاب اسلامی خواهان همزیستی مسالمت‌آمیز با تمامی کشورهای همسایه خود است.» دبیر اول سفارت جمهوری اسلامی ایران در آنکارا سپس با اعلام این مطلب که جمهوری اسلامی ایران توانایی حفظ امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز را دارد، اضافه کرد: «در صورتی که ابرقدرت‌ها مانع صدور نفت از خلیج فارس شوند و یا اشکالاتی برای امنیت تنگه هرمز به وجود آورند، جمهوری اسلامی ایران ساکت نخواهد نشست.» سخاوند در پایان سخنان خود به غرق شدن یک کشتی متعلق به ترکیه و کشته شدن 3 تن از ملوانان آن در اثر تهاجم عراقی‌ها اشاره کرد و تأسف عمیق خود را از این واقعه ابراز داشت.[۲۷]

گزارش- 537

وزارت امور خارجۀ جمهوری اسلامی ایران با انتشار بیانیه‌ای دربارۀ حملۀ دیروز نیروهای پلیس عربستان به صفوف حجاج‌ تظاهر‌کنندۀ ایرانی، با محکوم کردن ضرب و شتم و دستگیری تعدادی از حجاج ایرانی، اعلام کرد، جمهوری اسلامی ایران اعتقاد دارد که خانۀ خدا متعلق به همۀ مسلمین و سنگر و محور یورش هماهنگ مسلمین جهان بر پایگاه‌های استکبار جهانی است و بر همۀ مسلمین واجب است که در حریم قدس الهی با جهاد، ایثار، افشا و کسب وحدت نظر، جهت مقابله با دشمنان خدا آماده شوند. این بیانیه در پایان از دولت عربستان سعودی می‌خواهد تا با کاهش فشارها و تضییقات موجود بر حجاج، زمینه را برای برگزاری مراسم عبادی سیاسی حج مورد قبول خداوند متعال فراهم سازد.[۲۸]

گزارش- 538

خبرگزاری جمهوری اسلامی در یکی از نشریات خود ـ که در تیراژ محدود چاپ می‌شود ـ نوار صوتی یکی از جلسه‌های حزب بعث را که در آن صدام‌ حسین، بسیاری از افراد حاضر را از مناصب حزبی خلع ید می‌کند، چاپ کرد. در این جلسه که نشان‌دهندة نوع مناسبات قدرت در ردة بالای حزب با شخص صدام است، صدام حسین پس از بیرون کردن افراد مورد نظر از سالن، سخنرانی کرد. در این جلسه، ابتدا صدام از افرادی که بنابه هر دلیلی آمادگی حضور در جبهه‌های جنگ را ندارند، خواست تا در سمت راست تالار بنشینند، سپس با یکی از این افراد که عضو فرماندهی منطقه بود، گفت‌وگوی کوتاهی انجام داد و خطاب به او گفت: «دو هفتة پیش که حکم تو را امضا کردم، به خدا قسم نمی‌خواستم آن را امضا کنم. من تو را از زمانی که در زندان بودی می‌شناسم، حزب برای تو یک مسئلۀ جنبی است.» صدام سپس به افرادی که در سمت راست تالار نشسته بودند، دستور داد که آنجا را ترک کنند و خطاب به آنها گفت: «همه از اینجا بروید بیرون، بروید به خانه‌هایتان، بروید.» در این لحظه وی به کسانی که می‌خواستند توضیح بدهند، اجازه نداد و دستور ‌داد: «هرکسی که از سالن بیرون نمی‌رود، کتکش بزنید» و به‌عنوان آخرین کلام به آنها گفت: «حرف آخر مرا بشنوید، شما باید از اینجا بیرون بروید و از حزب هم اخراجید، به خدا قسم اگر شنیدم یکی از شما در گوشی با یک عراقی یا یک بعثی پچ‌پچ می‌کند، او را با دست خودم چهار تکه می‌کنم ... بروید بیرون، حرف مرا شنیدید، لعنت بر سبیل‌هایتان.» وی سپس شروع به سخنرانی کرد. اعلام نارضایتی از بی‌توجهی نیروهای ردة بالای حزب بعث در جنگ، منوط کردن ارتقا در تشکیلات حزبی به حضور افراد در رده‌های مختلف نظامی، اذعان به ناسلامتی در سطوح بالای حزب بعث، تهدید افراد به مرگ در صورت فرار از جبهه و دستور به تسویة آن دسته از افرادی که از جنگ روی‌گردانی می‌کنند، از جمله محورهای اصلی سخنان صدام ‌حسین در دیدار با فرماندهان عالی‌رتبة حزب بعث بود.[۲۹]

گزارش- 539

نشریة عربی المجله چاپ لندن، در مقاله‌ای که مدعی است، اطلاعات آن را از یک مقام نظامی عراق به دست آورده است، با صراحت از وجود سلاح‌های شیمیایی در ارتش عراق خبر داد و امکان استفاده از این نوع سلاح را محتمل دانست. این مجله همچنین دربارة اقدامات دفاعی در پدافند هوایی و نوع موانع مورد استفاده در عملیات آینده، اطلاعاتی را ارائه کرد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی این نشریه نوشت: «المجله کسب اطلاع کرده است که عملیات نصب شبکۀ دفاع هوایی قوی جهت حفاظت از شهر بغداد به‌منظور تأمین امنیت محل کنفرانس سران عدم تعهد که قرار بود این ماه در بغداد برگزار شود، طرح‌ریزی شده و به اتمام رسیده است. از سوی دیگر، نیروهای عراقی به منظور حمایت و دفاع از شهرهای مرزی، ضمن ایجاد خاکریزهای طویل و ممتد، اقدام به حفر خندق‌های بزرگ در طول مرزها کرده‌اند و این خندق‌ها که مملو از آب شده، با عمقی که دارند می‌توانند بیش از یک تانک را در خود غرق کنند.» المجله در ادامه می‌افزاید: «عراق از سلاح‌های شیمیایی نیز برخوردار است، لیکن تاکنون از این سلاح‌ها استفاده نکرده است. در این زمینه، منابع نظامی عربی خاطرنشان ساخته‌اند که عراقی‌ها تا کنون از هیچ‌گونه سلاحی که قبلاً در جنگ‌های منطقه به کار نرفته، استفاده نکرده‌اند، ولی این به این معنی نخواهد بود که عراقی‌ها به‌منظور دفاع از سرزمین‌های خود، هر نوع سلاحی را که صلاح بدانند استفاده نخواهند کرد. در همین زمینه چندی پیش، مسئولین عراقی به‌طور ضمنی، به وجود یک سلاح استراتژیک و مهم در نزد عراق ـ که می‌تواند انبوه انسان‌ها را نابود کند ـ اشاره کردند.» المجله در قسمت دیگری از مقالۀ خود به نقل از یک مقام مسئول عراقی، می‌نویسد: «بعد از آنکه قرار شد کنفرانس جنبش غیرمتعهدها از بغداد به هند تغییر مکان یابد، ما هیچ‌گونه مشکل و مضیقه‌ای جهت بمباران هرگونه هدف حیاتی در ایران که قبلاً به‌خاطر افزایش حالت جنگی قبل از برگزاری کنفرانس در مورد آن نگران بودیم و در انجام آن تردید داشتیم، مواجه نیستیم و در حال حاضر پس از تغییر محل کنفرانس سران غیرمتعهدها، فرصتی برای عراقی‌ها به دست آمده که می‌توانند طی آن حساب‌های خود را با تهاجم ایران تسویه کنند و از آنجایی که این کنفرانس حداقل تا چهار ماه دیگر برگزار نخواهد شد، عراقی‌ها می‌خواهند این جنگ را تا قبل از فرارسیدن موعد برگزاری کنفرانس با پیروزی به پایان برسانند.»[۳۰]

ضمیمه گزارش538 بخش‌هایی از سخنان صدام در دیدار با فرماندهان و مسئولان حزب بعث: «آیا فقط روزنامه بخوانیم و برای مردم صحبت کنیم؟ یا اینکه روزنامه وسیله‌ای است برای تقویت اعتقادات حزبی تا مرد بعثی بتواند جامعه را تغییر دهد؟ ما چگونه می‌توانیم جامعه را تغییر دهیم درحالی‌که خود تغییر نکرده باشیم؟ بهترین شرایط تغییر برای رهبر است نه اعضا و هواداران، چون این حالت اولین بار است که روی می‌دهد، ما نمی‌توانیم از مردم بخواهیم شجاع و دلاور باشند، درحالی‌که رهبرانشان شجاع نباشند. برخی از رفقا افراطی هستند و معتقدند که باید این حالت بر اعضا منطبق شود، چون هرکه آمادة دفاع از انقلاب و میهن نباشد و حاضر نباشد شهید شود، نمی‌تواند حزبی باشد. من برای آنها مثال آوردم و گفتم اگر من بزدل و ترسو بودم، شما می‌توانستید در همین وضع قوی و منسجم باشید، یا اینکه من می‌توانستم بر شما تأثیر بگذارم، بنابراین رفقا، باید بدانید که این حزب وسیله‌ای برای زندگی خاص اشخاص نیست، بلکه حزب راهی است برای فداکاری و زندگی بهتر مردم و امت. ... افرادی را که از حزب بیرون کردیم، افرادی هستند که به حزب ایمان ندارند، بلکه آنان خود را میهمان این میهن می‌دانند، ما هر اندازه به سطوح بالاتر برویم، خرابی را بیشتر مشاهده می‌کنیم و هرچه به سطوح پایین برویم خرابی کمتر می‌شود و هر اندازه به اعماق صفوف مردم برویم، صفا و اخلاص را بیشتر می‌بینیم. شما دیدید چقدر آدم از این تالار بیرون رفتند، وقتی ضرورت اقتضا کند، بعثی‌های زن [نیز] باید بجنگند و اگر نجنگند بعثی نیستند، اینها که رهبری گروه‌ها را به عهده دارند و بزدل هستند، چگونه می‌توانند دیگران را به شجاعت و فداکاری وادارند؟ بنابراین، ما باید برای رهبری اعضا، فرماندهانی [شجاع را] بگماریم تا انتظار داشته باشیم این اعضا شجاعت از خود نشان دهند. مرد، مرد است، اولین وظیفة مرد جنگیدن است. چون مرد بیش از زن می‌تواند دشواری‌ها را تحمل کند، من از مردم گله می‌کنم چگونه چنین افرادی را انتخاب می‌کنند. ما نمی‌توانیم یک مبارز و یا حتی یک هم‌وطن را از دست بدهیم، بعضی از رفقا در فرماندهی کل، برای اینکه من از تعداد شهدایمان متأثر می‌شوم، قبل از اینکه بگویند تعداد شهدای ما چقدر است، تعداد شهدای طرف مقابل را می‌گویند. آنها می‌دانند من از شنیدن خبر شهدا متأثر می‌شوم، من به آنها گفتم، اگر شما یک میلیون از آنها [را] در مقابل یک نفر از ما بکشید، کافی نیست، ... ما با خون خود هر یک از این هم‌وطنان را بزرگ کردیم تا اینکه عراقی شود و میهن‌دوست. ما ناراحتیم از اینکه پیشینیان مُردند و زندگی جدید را ندیدند، ما چگونه یک نفر را از دست بدهیم، ما چگونه دور کمر همۀ افراد مواد منفجره ببندیم و آنها را به جبهه بفرستیم. ... رفقا ببینید رفیق داریم که هنرمند، شاعر، موسیقی‌دان و نقاش است، ولی نمی‌تواند تیراندازی کند، به او می‌گوییم رفیق به حزب از طریق هنرت خدمت می‌کنی، ولی اگر شرایط اقتضا کند باید تفنگ در دست بگیری و در مرز بنشینی و فرار نکنی، اگر فرار کردی، افرادی پشت سرت هستند که تو را می‌زنند و می‌کشند، او اگر بگوید من تیراندازی نمی‌دانم، می‌گویم، او را با تفنگ و تیراندازی آشنا کنند، اگر او امتناع کرد به او می‌گوییم تو بعثی نیستی، از حزب خارج شو. ... من اگر نگران می‌شوم، نگرانی من از این افراد است. چون می‌ترسم روزی سرنوشتمان، سرنوشت سادات شود، این افراد عراق را به شیوة سادات سوق می‌دهند، آنها عراق را تسلیم می‌کنند، آنها می‌گویند ما چه کاری به استقلال داریم، کلید را به امریکا بده و بگذار ما با پول نفت کیف کنیم و گور پدر دنیا، اینها شما را شکست می‌دهند. مردان شجاع خیلی کم هستند، هر مردی که با شجاعت جنگید، عضو حزب شما به شمار می‌آید. این افراد فقط باید شش ماه آموزش حزبی ببینند تا عضو حزب بشوند، رفقا باید به لباس‌های خود برگردید (لباس نظامی) هنوز جنگ تمام نشده است، نگذارید ملت احساس سستی بکند، لباس خاکی لباس زیبایی است و شایستۀ مردان است. باید از شرایط سخت که بعضی اوقات با آن روبه‌رو می‌شوید بتوانید افراد بعثی و غیربعثی را بشناسید. رفقا، هر فرد حزبی که می‌خواهد از حزب خارج شود یا به درجة پایین‌تر تنزل کند، کار او را تسهیل کنید.»[۳۱]



منابع و مآخذ روزشمار 1361/07/03

  1. سند شماره 17095 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: قرارگاه نزاجا غرب (رکن 3)، 5/7/1361؛ وـ سند شماره 17066 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه نجف اشرف، 3/7/1361، صص 1 و 6.
  2. سند شماره 67 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش راویان قرارگاه ظفر، عملیات مسلم‌بن عقیل، راوی: امیر رزاق‌زاده، 24 آبان 1361، صص 22 تا 25.
  3. سند شماره 1/139 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه ظفر، عملیات مسلم‌بن عقیل، راوی: امیر رزاق‌زاده، 5/7/1361، صص 136 تا 139.
  4. سند شماره 140751 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای شماره 456، واحد عملیات سپاه پاسداران آبادان، اطلاعات عملیات، 4/7/1361.
  5. سند شماره 128520 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری اهواز، به تهران ـ مرکز فرماندهی، 5/7/1361.
  6. سند شماره 67586 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه 7 (باختران)، به فرماندهی مرکز، 4/7/1361.
  7. سند شماره 67587 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانده منطقه 7، به ستاد مرکزی، 4/7/1361.
  8. روزنامه جمهوری اسلامی، 8/7/1361،ص2.
  9. سند شماره 67258 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه 5، به فرماندهی مرکز، 5/7/1361.
  10. سند شماره 54298 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: منطقه 5، به ستاد مرکزی فرماندهی، 13/7/1361.
  11. سند شماره 17217 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش‌ نوبه‌ای شماره 24، از طرح و برنامه عملیات منطقه 7، اطلاعات عملیات، به قرارگاه حمزه سیدالشهداء (ع)، 18/7/1361، ص 17.
  12. روزنامه جمهوری اسلامی، 5/7/1361، ص 2، ارومیه ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی،
  13. سند شماره 17157 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن اطلاعات هفتگی شماره 38، ستاد مرکزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، واحد طرح و برنامه عملیات، 12/7/1361، ص 3.
  14. سند شماره 93849 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: "مرکز خبری"، نشریه شماره 111، روابط عمومی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منطقه 10، 7/7/1361، ص3.
  15. همان، ص 2.
  16. همان، ص 3.
  17. سند شمارة 730477 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه 9 ـ اطلاعات، به ستاد مرکزی ـ اطلاعات، 8/6/1361.
  18. خبرگزاری جمهوری اسلامی، "گزارش‌های ویژه"، نشریه شماره 190، 4/7/1361، ص 15، لندن خبرگزاری رویتر، 3/7/1361.
  19. روزنامه جمهوری اسلامی، 4/7/1361، ص 9.
  20. همان، ص 9.
  21. همان، ص 2.
  22. همان، ص 12.
  23. مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، "صحیفه امام"، مجموعه آثار امام ‌خمینی(س)، جلد 17، تهران‌: چاپ اول، پاییز 1378، ص 6.
  24. مأخذ 19، ص 12.
  25. روزنامه کیهان، 4/7/1361، ص 14.
  26. همان، ص 3.
  27. روزنامه کیهان، 3/7/1361، ص 18.
  28. همان، ص 19.
  29. مأخذ 18، صص 4 ـ 8، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 3/7/1361.
  30. همان، ص10، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 3/7/1361.
  31. همان، صص 4 ـ 8، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 3/7/1361.