1366.08.27: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1366 |نام = 1366.08.27 |نام دیگر=بیست و هفت آبان |روز=27 آبان 1366 |تاریخ شمسی= 1366.08.27 |تاریخ میلادی=18 نوامبر 1987 |تاریخ قمری=25 ربيع‌الاول 1408 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.08.27</div> <div class="b...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۵: سطر ۲۵:




==گزارش - 1==
== گزارش- 916 ==
فرماندهان و يگان‌هاي عهده‌دار اجراي عمليات روي ارتفاع گرده‌رش (شمال منطقه ماووت) در تلاش براي آمادگي و هماهنگي هر چه بيش‌تر هستند تا در آغاز بامداد 29/8/1366 با نيروهاي دشمن درگير شوند و با پاك‌سازي گرده‌رش زمينه اجراي عمليات بعدي و پيشروي به سوي سد دوكان را فراهم كنند. جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه (رحيم صفوي)، فرمانده قرارگاه نجف (نورعلي شوشتري)، مسئولان اين قرارگاه و فرماندهان يگان‌هاي پشتيباني هر يك به گونه‌اي در صدد رفع مشكلات باقي‌مانده و ايجاد آمادگي و هماهنگي هستند.
جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه ساعت 9 صبح امروز براي مشاهده ارتفاع گرده‌رش، عازم ديدگاه واقع در ارتفاع طالش (شمال ارتفاع گرده‌رش) شد كه ساعت 10:45 به ديدگاه رسيد و به وسيله دوربين به بررسي مسيرهاي عبور يگان‌هاي عمل‌كننده پرداخت. راه‌كار تيپ12 قائم(عج) مسيري مالرويي و ظاهراً صعب‌العبور بود. از طرف ديگر مسير لشكر57 ابوالفضل(ع) شياري قابل عبور ولي طولاني بود و دشمن در اين مسير دو سه رده كانال ايجاد كرده بود و حساسيت بيش‌تري در مورد آن داشت. به همين دليل بود كه برادر صفوي بعد از اين بررسي گفت كه «كار لشكر57 مشكل است. راه خوب است، ولي خيلي دور است. خوب شد كه به اين لشكر گفتيم يك شب زودتر از رودخانه عبور كند.» وي همچنين پس از اين مشاهده، خودداري فرمانده لشكر57 از پذيرش ادامه عمليات در سمت راست گرده‌رش را منطقي خواند.
برادر صفوي پس از بازگشت به قرارگاه نجف در ساعت 14، فرمانده يگان‌هاي پشتيباني آتش (توپخانه و ادوات) را فراخواند و ضمن اعتراض به آنها كه چرا آتش پشتيباني براي اين عمليات از ارتفاع طالش طرح‌ريزي نشده است، از آنها خواست سريع‌تر به سردشت بروند و ضمن هماهنگي با توپخانه ارتش مستقر در اين منطقه، براي اجراي آتش روي گرده‌رش، در صورت امكان تعدادي توپ را نيز به منطقه طالش منتقل كنند تا آتش مؤثرتري روي دشمن اجرا شود. همچنين به مسئول ادوات نيروي زميني سپاه (علي عساكره) تأكيد شد كه تعدادي از قبضه‌هاي ادوات را به اين منطقه منتقل كند و نيز با توپخانه و ادوات لشكر23 نوهد (ارتش) هماهنگ شود كه قبضه‌هاي آنها روي دشمن اجراي آتش كنند، سپاه مهمات مصرف شده را تأمين مي‌كند. برادر صفوي همچنين برادر پايدار (از نيروي هوايي سپاه كه مسئوليت هماهنگي تيم هوانيروز ارتش مأمور به اين عمليات را به عهده داشت) را در مورد نقاط مناسب براي خالي كردن بارهاي تداركاتي كه هلي‌كوپترها براي رزمندگان حمل مي‌كنند، توجيه كرد و از وي خواست كه خلبانان هوانيروز را به اين نقاط توجيه كند. برادر صفوي افزود: نقاط بارريزي بالا باشد، جاهايي كه قاطر نمي‌تواند برود با هلي‌كوپتر تدارك كنيد. وي تأكيد كرد كه در سمت راست گرده‌رش با مشكل روبه‌رو مي‌شويم و چون توان نداريم، دشمن روي آن مي‌ماند، لذا هلي‌كوپترهاي كبري بايد شيار بين طالش و گرده‌رش و خط دشمن را در نوك ارتفاع كه عمدتاً به صورت كانال است، با راكت بزنند.<ref>سند شماره 1532 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه مركزي سپاه در عمليات نصر8 (حسين اردستاني)، 26/8/ تا 11/9/1366، ص10 تا 15.</ref>
از سوي ديگر، فرمانده قرارگاه نجف در تلاش براي جلوگيري از هشياري دشمن، به دژباني دستور داد كه از ورود ماشين‌هاي سنگين به روستاي بوالحسن و محدودة آن جلوگيري كند و همچنين از تجمع اين وسايل در پشت دروازه ورودي بوالحسن ممانعت نمايد. به دژباني پاسگاه پليس نيز ابلاغ شد كه از ورود خودروهاي حامل نيرو جلوگيري كند و با توجه به تعويق يك روزه عمليات، نيروها اين بخش از مسير را كه در ديد دشمن قرار دارد، شبانه و به صورت پياده طي نمايند. فرمانده قرارگاه نجف همچنين براي اطمينان از محفوظ بودن نيروهاي لشكر57 ابوالفضل از ديد و گزند دشمن، كه قرار است امشب از رودخانه قلعه چولان عبور نمايند و فردا را در زير ارتفاع گرده‌رش استراحت نمايند، بررسي‌هايي كرد و از اين جهت آسوده‌خاطر شد. علاوه بر اين، وي در صدد است كه در صورت گنجايش داشتن و بروز نكردن مشكلي، يك گردان از نيروهاي عمل‌كننده تيپ12 قائم(عج) را نيز امشب به اين محل بفرستد.<ref>سند شماره 1534 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نجف‌اشرف در عمليات نصر8 (يدالله ايزدي)، 24/8/ تا 28/8/1366، ص104 تا 110.</ref>
برادر شوشتري امروز در جلساتي با فرماندهان يگان پدافند هوايي و يگان مهندسي آخرين وضعيت و اقدامات اين يگان‌ها را جويا شد و براي هماهنگي بيش‌تر در زمان عمليات دستوراتي داد. برادر احمدي مسئول يگان پدافند، مشكلات اين يگان را كمبود مهمات، نداشتن موشك سهند و نبودن توپ اورليكن ارتش ذكر كرد. مهندس سليميان نيز توان لشكر مهندسي امام علي(ع) را در اين منطقه سه تيم مهندسي (هر تيم 4 بولدوزر، 2 لودر و 1 گريدر)، يك گردان استحكامات و يك گردان پل ثابت اعلام كرد و مأموريت مهندسي را در حين عمليات، نصب پل‌ها و احداث جاده‌ها ذكر كرد.<ref>همان، ص108 تا 111.</ref>
عصر امروز راوي مركز مطالعات در قرارگاه نجف (يدالله ايزدي) از فرمانده اين قرارگاه تدبير فرماندهي عمليات را براي پاك‌سازي ادامه ارتفاع گرده‌رش جويا شد. برادر شوشتري پاسخ داد كه سعي ما اين است كه اين قسمت را با چهار يگان موجود (يگان‌هاي مأمور اجراي عمليات) حل كنيم و براي احتياط يك گردان از لشكر ويژه 155 شهدا و يك گردان از لشكر7 وليعصر(عج) را وارد منطقه مي‌كنيم. منطقه طوري است كه اگر جايي را در يك شب نتوانستيم بگيريم، نمي‌شود همان شب دنبال آن نيرو، نيروي ديگري بفرستيم، بايد شب بعد عمل كنيم. اگر بتوانيم قله‌هاي اصلي گرده‌رش را حل كنيم، حل باقي‌مانده آن زياد مشكل نيست؛ اگر نتوانيم حل كنيم، يگان جديد مي‌خواهد.<ref>همان، ص113.</ref>
 
==  گزارش- 917 ==
بررسي وضعيت قواي دشمن و ميزان هشياري آنها در مورد عمليات، از ديگر اقدامات امروز فرماندهان عمليات بود.
ساعت 17 امروز فرمانده قرارگاه نجف از 200 متر بالاتر از مقر تاكتيكي اين قرارگاه (موقعيت جابر) كه در پشت ارتفاع "گلان" واقع شده بود، با دوربين به بررسي منطقه عمليات پرداخت. در مدت 20 دقيقه‌اي كه اين بررسي ادامه داشت تنها يكي از افراد دشمن ديده شد كه به سرعت از ديده‌ها پنهان گرديد. در طرف ديگر، عقبة يگان‌هاي خودي نمايان بود كه روشنايي چراغ خودروها و مقرهاي يگان‌ها چون دهات كوچك نزديك به هم خودنمايي مي‌كرد.<ref>همان، ص115.</ref>
شامگاه نيز با حضور فرمانده قرارگاه نجف، مسئول اطلاعات اين قرارگاه (حجت علي‌اوسط) و مسئول اطلاعات سپاه غرب كشور (محمد پيشبهار)، جلسه‌اي تشكيل گرديد. ابتدا در گزارشي از شناسايي‌هاي شب گذشته گفته شد كه كار نيروهاي شناسايي تيپ11 اميرالمؤمنين(ع) و 21 امام رضا(ع) به خوبي انجام شد و آنها با مشكل و كمين برخورد نكردند، ولي يكي از نيروهاي شناسايي تيپ12 قائم(عج) روي مين رفت كه دشمن واكنشي نشان نداد و همين تعجب برادران را برانگيخته است، چون اين حادثه در 100 متري سنگر كمين دشمن رخ داده بود.
با توجه به شواهد موجود و بررسي‌هايي كه در روزهاي اخير از وضعيت دشمن به عمل آمده است، برادران حاضر در جلسه به رغم اينكه اوضاع را مشكوك ارزيابي مي‌كنند ولي ميزان هشياري دشمن را ناچيز اعلام كردند. پيشبهار: «خيلي بعيد است دشمن بفهمد و عكس‌العمل نشان ندهد.» شوشتري: «يا دشمن بايد به خودش خيلي مطمئن باشد.» پيشبهار: «كه اصلاً اين طور نيست.» حجت علي‌اوسط: «اسيري مي‌گفت كه شايع شده كه ايراني‌ها در اطراف جزاير مجنون و عماره مي‌خواهند عمل كنند.» شوشتري: «دشمن دفعه قبل [يك ماه پيش] آتشش بيش‌تر بود و داخل شيارها تير ثبتي مي‌گرفت و مي‌زد. 95 درصد احتمال مي‌رود كه دشمن هشيار نيست.» حجت: «اين طبيعي است، يك ماه و نيم است كه دشمن به نيروهايش آماده‌باش داده است، آنها قبول نمي‌كنند.» شوشتري: « خلاصه، نظرتان چيست؟» پيشبهار: «احتمال هشياري نيست، ولي حالت عادي هم نيست.» حجت: «اين قطعي است كه دشمن يك آمادگي نسبي بالاي 50 درصد دارد.»
از سوي ديگر، با وجود تدبير و تلاشي كه امروز براي ممانعت از شلوغي منطقه و جلوگيري از هشياري دشمن انجام گرفت و دژباني از ورود خودروهاي سنگين جلوگيري و تردد خودروهاي سبك را محدود كرد، ليكن با شروع تاريكي هوا دژباني راه را باز كرد و همين سبب افزايش تردد در شب شد كه نگراني و عصبانيت فرمانده قرارگاه نجف را برانگيخت. واحد حفاظت نيز گزارش داد كه در منطقه "كاگر" ستون خودروها در تردد هستند.<ref>همان، ص117 تا 121.</ref>
طرح مانور عمليات نصر 8
فرمانده قرارگاه نجف براي كاستن از وضعيت غيرعادي كه ورود شبانه انبوه خودروها به منطقه عملياتي به وجود آورده است، چنين تدبير كرد كه تعدادي خودرو در منطقه جمع‌آوري شود و با جمع‌آوري نيروهاي متفرقه و نيز ترغيب يگان‌هايي چون لشكر25 كربلا و لشكر9 بدر كه در صدد رفتن از منطقه هستند، به خروج سريع‌تر، وضعيت غيرعادي كاهش يابد. همچنين مقرر شد كاميون‌ها و كفي‌هايي كه نيرو و تجهيزات به منطقه آورده‌اند، از خروج آنها به صورت خالي جلوگيري شود و نيز خودروهايي كه قرار است به صورت پُر (با نيرو يا بار) از منطقه خارج شود از خروج شبانه آنها جلوگيري شود و با شروع روشنايي هوا به آنها اجازه خروج داده شود تا در ديد دشمن قرار گيرند و اين تصور براي عراقي‌ها ايجاد شود كه نيروهاي خودي در حال خروج از اين منطقه يا جابه‌جايي هستند؛ تا به اين ترتيب از حساسيت دشمن در مورد ورود يگان‌هاي جديد و پيش‌بيني درباره تصميم خودي براي اجراي عمليات كاسته شود.<ref>همان، ص129.</ref>
در جلسه ديگري كه شب هنگام با حضور برادر رحيم صفوي و مسئولان قرارگاه نجف تشكيل شد برادر رحيم درباره وضعيت دشمن گفت: «من امروز منطقه را خيلي خلوت ديدم. هواپيماي خودي هم كه رفت و برگشت هيچ تيراندازي به طرف آن صورت نگرفت و بعد از برگشت آن صداي تيراندازي شنيده شد.» برادر مسجدي (مسئول ستاد قرارگاه رمضان) نيز گفت: «ما با داخل [عراق] تماس گرفتيم، هيچ خبري مبني بر تقويت منطقه توسط دشمن نيست؛ برعكس قواي عراقي به سمت كركوك و بغداد مي‌رفته‌اند.» برادر صفوي ضمن بيان اينكه احتمال دارد اين اقدامات دشمن كلك و فريب باشد، احتمال هشياري دشمن را ناچيز شمرد و گفت: «اگر عمليات لو رفته بود، دشمن همه چيز را با آتش درو مي‌كرد.»<ref>مأخذ 1، ص21 تا 23.</ref>
جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه نگراني عمده خود در مورد اين عمليات را سه مسئله اعلام كرد: «اول اينكه عمليات قبل از شروع لو برود؛ كه دراين‌صورت تيربارهاي دشمن كه در نقاط مسلط و سركوب مستقر هستند، راه‌كارها را مي‌بندند. مسئله دوم اينكه رزمندگان ارتفاع را تصرف كنند ولي به‌دليل ناتواني در پشتيباني آنها، دشمن به آنها پاتك كند و آنها را مجبور به عقب‌نشيني كند. نگراني سوم اينكه سمت راست گرده‌رش در تصرف دشمن باقي بماند كه در اين صورت نيروهاي دشمن در اين قسمت درخواست كمك كنند و با ورود قواي تازه نفس عراقي، بخش آزاد شده را بازپس‌گيرند.»
از جمله تدابيري كه براي كاهش نگراني‌ها انديشيده شد، استفاده مناسب از هلي‌كوپتر براي پشتيباني نيروهاي عمل‌كننده و همچنين هلي‌برن نيروي جديد بود. بارريزي به وسيله هلي‌كوپتر براي يگان‌هاي عمل‌كننده نيز چنين اولويت‌بندي شد: 1ـ قلة سمت تيپ12 قائم(عج) 2ـ قلة سمت لشكر21 امام رضا(ع) 3ـ ارتفاع سمت لشكر57 ابوالفضل(ع). همچنين انتقال بقيه نيروهاي لشكر57 به‌وسيله هلي‌كوپتر در ظهر روز اول عمليات و درصورتي‌كه اين لشكر نيرو نداشت، هلي‌برن نيروهاي يگاني ديگر كه در وهله اول لشكر ويژه شهدا مدِّ نظر بود.
از سوي ديگر، با توجه به اينكه 90 درصد احتمال داده مي‌شد بخشي از ارتفاع گرده‌رش كه در مقابل ارتفاع طالش قرار دارد، پاك‌سازي نشود، دراين‌صورت نيروهاي دشمن در اين قسمت مانع عمده‌اي در استفاده از هلي‌كوپتر بودند. براي دفع اين معضل دو راه حل در نظر گرفته شد: 1- با استفاده از گلولـه‌هاي آتش‌زا، اين قسمت از ارتفاع گرده‌رش آتش زده شود تا دود آن مانع ديد نيروهاي دشمن گردد. 2- روي اين قسمت از ارتفاع اجراي آتش شود تا امكان تحرك از نيروهاي دشمن سلب شود.<ref>مأخذ 1، ص20 و 21.</ref>
گفتني است كه فرماندهي عمليات، 4 مأموريت براي تيم‌هاي هلي‌كوپتري كه از هوانيروز ارتش مأمور پشتيباني اين عمليات شده بودند، مشخص كرد: 1- ترابري مهمات، آب، غذا و آنچه يگان‌هاي عمل‌كننده روي ارتفاع لازم داشته باشند. 2- ترابري نيرو 3- تخليه مجروح 4- تيم آتش و پشتيباني رزمي.<ref>مأخذ 1، ص34.</ref>
 
==  گزارش- 918 ==
هواپيماهاي ارتش عراق عصر امروز به منطقه باختران حمله كردند و ضايعاتي به بار آوردند؛ دو فروند از اين هواپيماها سرنگون شدند. گزارش دفتر سياسي نمايندگي امام در قرارگاه نجف حاكي است كه ساعت 16:54 امروز براساس اعلام رادار محلي سوباشي تعداد 20 هواپيماي عراقي به باختران و حومه تجاوز كردند كه اين حملات تا ساعت 24 امروز سه شهيد و هيجده مجروح داشت. در اين تجاوزات يك ميراژ عراقي سايت موشكي هاوك (هاگ) را هدف قرار داد كه به علت خسارات وارد شده قادر به عمل نمي‌باشد. هواپيماهاي دشمن همچنين در اين حملات بيش از 14 بمب و راكت پرتاب كردند كه هيچ‌يك از بمب‌ها پس از پرتاب عمل ننمودند، ولي پس از آن يكي پس از ديگري با فاصله شروع به انفجار كردند كه ظاهراً اين بمب‌ها از نوع زماني بوده‌اند. نقاط بمباران شده عبارتند از: 12 كيلومتري جاده اصلي باختران - كامياران، روستاي فلك (خلگ) در 30 كيلومتري باختران، روستاي تكيه، محدوده دامپروري مهرگان واقع در 4 كيلومتري پاسگاه قزانچي، روستاي سرابله. در اين گزارش همچنين آمده است كه بر اثر آتش پدافند هوايي، دو هواپيماي متجاوز سقوط كرد كه يكي از خلبانان را هنگام فرود افراد محلي و خدمه يكي از توپ‌هاي ضدهوايي ديده‌اند.<ref>سند شماره 076018 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفتر سياسي نمايندگي امام در قرارگاه نجف، 28/8/1366.</ref>
سيستم موشكي هاوك
عصر امروز 20 هواپيماي عراقي به باختران و حومه حمله كردند.
در اين حمله دو هواپيماي عراقي سرنگون شد و يك ميراژ عراقي سايت موشكي هاوك را هدف قرار داد كه به آن آسيب رسيد.
نيروي دريايي سپاه نيز گزارش داد كه در ساعت 22:30 صداي چند انفجار از طرف سكوي فروزان شنيده شد. همچنين در ساعت 23:10 وضعيت جزيره خارك و استان بوشهر قرمز اعلام گرديد و در ساعت 23:17 صداي چند انفجار شنيده شد.<ref>سند شماره 076002 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفتر فرماندهي نيروي دريايي سپاه، 28/8/1366.</ref>
نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران نيز در گزارشي از فعاليت‌هاي پروازي امروز هواپيماهاي عراقي آورده است كه از ساعت پنج دقيقه بامداد تا 23:51 امروز 31 هواپيماي متجاوز عراقي در 10 مسير 1 تا 6 فروندي، ضمن تجاوز به حوالي مناطق مهران، نفت‌شهر، ايلام، باختران و غرب سنقر در ديد رادارهاي اين نيرو قرار گرفت كه بر عليه آنها اقدامات تاكتيكي به عمل آمد. در اين گزارش افزوده شده كه 67 هواپيماي عراقي در 23 مسير ضمن پرواز داخلي و گشت مرزي در قلمرو فضايي عراق و شمال‌غربي خليج فارس توسط رادارهاي اين نيرو ره‌گيري شده است.<ref>سند شماره 076012 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي نهاجا - معاونت اطلاعات، 27/8/1366.</ref>
از سوي ديگر، عراق در اطلاعيه نظامي امروز خود (2921) اعلام كرد كه جنگنده‌هاي عراقي در ساعت 16:30 امروز آتشبار موشكي زمين به هواي هاگ مستقر در غرب كرمانشاه را بمباران كردند. در اين اطلاعيه افزوده شده كه جنگنده‌هاي عراقي در روز جاري 98 مأموريت جنگي بر عليه نيروهاي ايراني انجام دادند و سالم به پايگاه‌هاي خود بازگشتند.<ref>سند شماره 029641 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: سماجا2 - معاونت اطلاعات، 27/8/1366.</ref>
نمايندة ايران در سازمان ملل متحد امروز (27/8/1366) در نامه‌اي براي دبيركل اين سازمان نوشت كه جنگنده‌هاي عراقي در تاريخ 4 نوامبر 1987 (13 آبان 1366) يك منطقه غيرنظامي را در استان خوزستان بمباران كردند كه در اين حمله يك تن شهيد و تعدادي مجروح شدند. رجايي‌خراساني در اين نامه افزوده است كه هواپيماهاي عراقي يكي از روستاي‌هاي سردشت را نيز بمباران كردند كه يك كودك شهيد و 4 تن مجروح شدند.<ref>سند شماره S/19277 شوراي امنيت سازمان ملل، 19 نوامبر 1987، ترجمة مركز مطالعات و تحقيقات جنگ.</ref>
 
==  گزارش- 919 ==
واكنش سازمان بين‌المللي انرژي اتمي و آلمان در قبال بمباران نيروگاه اتمي بوشهر، نظريات مختلف درباره خطرات اين بمباران و آثار ديگر آن، از جمله گزارش‌هاي رسانه‌ها و خبرگزاري‌ها درباره حملات روز گذشته هواپيماهاي عراقي به اين نيروگاه است.
به گزارش آسوشيتدپرس، آژانس بين‌المللي انرژي اتمي امروز اعلام كرد كه يادداشت تقاضاي ايران را براي كمك و اعزام تيمي از كارشناسان امنيتي اين آژانس جهت بازديد از نيروگاه بوشهر دريافت كرده است.<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 244، 28/8/1366، ص8.</ref> بنا به گزارش رويتر، آژانس انرژي اتمي در جواب تقاضاي ايران، طي بيانيه‌اي اعلام كرد: «آژانس به اين تصميم اوليه رسيده كه درخواست ايران براي محكوم‌كردن اين حملات و اعزام تيمي از كارشناسان به نيروگاه بوشهر براي برآورد خسارات را رد كند. مدير كل پاسخ داده كه مقدار و ماهيت مواد هسته‌اي در مركز بوشهر نمي‌توانسته خطر تشعشعاتي مهمي براي عموم ايجاد كند... آژانس آماده ارائه كمك است ولي به اطلاعات بيش‌تري نياز دارد تا بتواند نوع كمك لازم را تعيين كند.»<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 245، 29/8/1366، ص17.</ref>
در پي اقدام روز گذشته عراق به بمباران نيروگاه انرژي اتمي بوشهر و كشته شدن يكي از تكنسين‌هاي آلماني، كارشناسان آلماني نيروگاه را به قصد خروج از كشور ترك كردند. شركت سرويس كنترل فني آلمان اعلام كرد كه تمامي تكنسين‌هاي آلماني اين شركت كه در مركز هسته‌اي بوشهر مشغول به‌كار بودند، به آلمان مراجعه خواهند كرد. در اين حمله سر يك آلماني به نام فردريكس از تن جدا شد. به گفتة سخنگوي شركت سرويس كنترل فني آلمان، كارشناسان اين شركت 5 ماه قبل، پس از آنكه عراق به مقامات آژانس بين‌المللي انرژي اتمي اطمينان داد كه به مراكز اتمي داراي كاربرد غيرنظامي به‌ويژه به مركز هسته‌اي بوشهر حمله نمي‌كند، كار خود را شروع كرده بودند.<ref>مأخذ 16، ص11.</ref>
از سوي ديگر، شركت آلماني كراوت ورك يونيون (كا.و.يو)، مسئول ساخت مركز نيروگاه انرژي اتمي بوشهر، اعلام كرد كه هرگز سوخت هسته‌اي به ايران تحويل داده نشده است و ژنراتورهاي تحويلي به هيچ‌وجه مراكز ايران را به راه نمي‌اندازند. علاوه بر آن از اين مركز به هيچ‌وجه نمي‌توان براي مقاصد نظامي استفاده كرد. كارهاي ساختماني اين نيروگاه در سال 1979 رها شد و كارگاه آن تعطيل گرديد. در دوران توقف كار فقط كارهاي اوليه مركز به اتمام رسيد و مونتاژ تجهيزات راكتورها صورت نگرفته بود. بازرسان اين شركت آخرين‌بار در سال 1984 از نيروگاه بازديد كردند كه كار خاصي در زمينه ساخت صورت نگرفته بود. اين طرح شامل احداث يك مركز با آب گرم به قدرت 1200 مگاوات با دو راكتور بود كه هزينه كل آن
9 ميليارد دلار پيش‌بيني شده بود.<ref>مأخذ 16، ص10، خبرگزاري فرانسه 26/8/1366.</ref> راديو كلن نيز در گزارشي گفت: «عراق همواره قول داده بود كه اين نيروگاه هسته‌اي را كه براي مقاصد صلح‌آميز احداث شده، از حملات هوايي خود كنار بگذارد ولي اين حمله غيرمترقبه ممكن است تلاش‌هاي مربوط به خاتمه جنگ را به خطر اندازد. عراق مسئول امكان صدمات ناشي از تشعشعات آن مي‌باشد.<ref>مأخذ 16، ص16 و 17، راديو كلن (به زبان انگليسي) ساعت 30/19، 27/8/1366.</ref> هرچند كارشناسان اتمي امريكا معتقدند هيچ نوع راكتوري در ايران وجود ندارد و تا زماني كه راكتور فعال نباشد، تشعشع اتمي خطرناكي براي سلامت انسان به‌وجود نمي‌آيد، "دان باتلر"، سخنگوي وزارت انرژي امريكا گفت: «تشعشعات خطرناك چرنوبيل در شوروي حاصل فعل و انفعالات اتمي بود كه در زمان كاركردن يك راكتور به‌وجود مي‌آيد.»<ref>مأخذ16، ص11، واشنگتن - آسوشيتدپرس.</ref>
مطبوعات ايتاليا نيز بمباران نيروگاه بوشهر را يك وسيله تبليغاتي دانستند كه عليه شيخ‌نشين‌هاي حوزه خليج فارس به‌كار رفته و صادرات غذايي ايران را نيز تهديد مي‌كند.
به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي روزنامه‌هاي ايتاليا در شماره‌هاي امروز خود با اشاره به اينكه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي انتشار راديو اكتيويته از اين نيروگاه را تكذيب كرده است، نوشتند كه ايران گذشته از ايجاد وحشت در كشورهاي خليج فارس، تلاش دارد صحنه بين‌المللي را تحريك كرده و از انزواي كنوني خارج شود. روزنامه پر تيراژ "ايل مساجرو" در گزارشي از دوبي، اظهار عقيده كرد كه چنين تبليغاتي در عين حال مي‌تواند به سلاحي عليه ايران مبدل شود. اين روزنامه كه از نشريات نزديك به وزارت خارجه ايتاليا مي‌باشد يادآور شد كه نيمي از صادرات غيرنفتي ايران محصولات غذايي به ويژه پسته و خاويار است كه طي هشت ماهه اول سال 1987 معادل 330 ميليون دلار ارز وارد ايران كرده است و نتيجه‌گيري كرد كه سوءظن به سلامت صادرات غذايي ايران مساوي است با قطع اين درآمد كه در پي سال‌ها تلاش به‌دست آمده است.<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 246، 30/8/1366، ص12، رم - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 29/8/1366.</ref>
يك مقام وزارت خارجه كويت نيز با درج مقاله‌اي در يك روزنامه كويتي از حمله عراق به نيروگاه انرژي اتمي بوشهر ستايش كرده و آن‌را اقدامي تاريخي و بي‌نظير خواند. روزنامه الانبا نوشت: «انهدام نيروگاه اتمي بوشهر مايه افتخار امت عرب در سرتاسر ميهن عربي است. مجتمع هسته‌اي بوشهر براي ارعاب اعراب و به زير سلطه كشاندن آنان تأسيس شده است. اين روزنامه تأسيسات مجتمع پتروشيمي و هسته‌اي ايران در بوشهر را مجتمع مرگ خواند و كشورهاي اروپايي را كه براي احداث اين تأسيسات به ايران كمك مي‌كنند كشورهاي شرور توصيف كرد.»<ref>مأخذ 17، ص17، كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 28/8/1366.</ref>
 
==  گزارش- 920 ==
در ادامه مبارزات نيروهاي معارض عراقي در شمال اين كشور 11 پايگاه تأميني رژيم بغداد منهدم گرديد. پيشمرگان حزب دمكرات كردستان عراق در شمال‌شرق شهر زاخو، واقع در نزديكي مرز تركيه و عراق در استان دهوك، با حمله به پايگاه‌هاي ارتش عراق 90 نيروي دشمن را كشته و 40 تن را اسير كردند. در جريان اين عمليات 5 خودرو عراقي منهدم گرديد و 3 قبضه تيربار، 43 هزار فشنگ، 57 قبضه سلاح سبك و تعدادي آر.پي.جي7 و بي‌سيم به غنيمت گرفته شد.<ref>سند شماره 144647 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: آمار عمليات گروه‌هاي مبارز عراقي، 30/8/1366، ص18.</ref>
معاونت اطلاعات يگان جنگ الكترونيك سپاه پاسداران نيز گزارش داد كه دشمن بعثي در ساعت 11:15 امروز اعلام كرد كه يك گروه از مبارزين كه حدود 15 نفر بودند به سيلو و ايستگاه برق جمبور با موشك‌هاي آرپي‌جي7 حمله كردند كه درگيري تا ساعت 23 شب‌گذشته ادامه داشت. در اين حمله پايگاه‌هاي مستقر روي كوه قره‌داغ با مبارزين درگير شدند كه در اين درگيري يك نفر مجروح گرديد.<ref>سند شماره 029631 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت اطلاعات يگان جنگال سپاه، 27/8/1366.</ref>
 
==  گزارش- 921 ==
مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق بسيج و سازمان‌دهي يكصد هزار نيروي مجاهد و رزمنده را داخل خاك عراق و جبهه‌هاي نبرد در برنامه كاري خود قرار داده كه تاكنون نصف اين نيرو را آماده كرده است. آيت‌الله سيدمحمدباقر حكيم، رئيس مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق در يك كنفرانس خبري به تشريح اوضاع منطقه پرداخت و درباره تحولات داخل عراق و برنامه‌هاي اين مجلس گفت: «اوج‌گيري عمليات مسلحانه مردم عراق در داخل خاك اين كشور نشانه‌اي از قيام مردمي ملت عراق است و عمليات‌هاي مبارزان عراقي به طور مستمر در همه استان‌هاي عراق انجام مي‌شود. با استمرار عمليات‌هاي شبانه مجاهدان عراقي در بعضي از استان‌ها به‌خصوص عماره، ناصريه، ديوانيه و مناطق هم‌جوار استان واسط و دياله، اين مناطق از كنترل ارتش عراق خارج گرديده است. از جمله نتايج مهم اين عمليات‌ها، افزايش روحيه مردم مسلمان عراق در مبارزه عليه رژيم صدام و نيز افزايش تعداد مجاهدان و فراريان از ارتش عراق و پيوستن آنها به صفوف مجاهدان مي‌باشد.»<ref>روزنامه رسالت 27/8/1366، ص2.</ref>
 
==  گزارش- 922 ==
امروز 25 تن از كردهاي ساكن  شهر شقلاويه در شمال‌شرقي استان اربيل عراق بدون محاكمه به‌دست ارتش عراق اعدام شدند. خبرگزاري فرانسه كه اين خبر را به نقل از يك سخنگوي اتحاديه ميهني كردستان عراق اعلام كرد، در ادامه گزارش به نقل از وي نوشت: «مقامات عراقي پيش از مجبور كردن اهالي شهر شقلاويه به ترك و تخليه اين شهر و ويران كردن آن، در صدد هستند سرويس‌هاي عمومي شهر را به مكاني ديگر انتقال دهند.»
خبرگزاري فرانسه افزود: «ناآرامي شديدي از بهار سال گذشته تاكنون در عراق حكم فرماست و ارتش عراق طي اين دوره اقدام به تخريب روستاها در طول محور‌هاي بزرگ ترابري، كرده و اهالي را به سوي مركز عراق كوچ داده است.»<ref>روزنامه اطلاعات 1/9/1366، ص14، خبرگزاري فرانسه، به نقل از سخنگوي اتحاديه ميهني كردستان عراق.</ref>
 
== گزارش- 923 ==
رژيم عراق در اجراي يك جنگ تبليغاتي - رواني، بيمارستان دهوك را بمباران كرد و آن را به جمهوري اسلامي ايران نسبت داد. راديو بغداد در اين باره گفت: «عراق در نامه‌اي سازمان ملل متحد را از اقدام رژيم ايران در بمباران يكي از بيمارستان‌هاي غيرنظامي در شهر دهوك آگاه ساخته است. براساس اين نامه در اين بمباران 9 غيرنظامي از جمله 6 زن و يك دختربچه كشته و 64 تن ديگر مجروح شده‌اند.<ref>مأخذ 15، ص60، پكن - خبرگزاري فرانسه، 27/8/1366.</ref>
درحالي‌كه عراق با تبليغات گسترده سعي دارد چهره ايران را در نزد افكار جهاني مخدوش نمايد، در منابع خبري و اطلاعاتي جمهوري اسلامي ايران هيچ گزارشي از اجراي عمليات هوايي برون مرزي منتشر نشده است. خبرگزاري جمهوري اسلامي نيز رسماً ادعاي رژيم عراق را تكذيب كرد.<ref>مأخذ 22، ص9، دهوك - آسوشيتدپرس، 29/8/1366.</ref>
براساس مداركي كه حزب دمكرات كردستان عراق بعداً ارائه كرد رژيم عراق با يك هواپيما كه پرچم جمهوري اسلامي ايران روي آن زده شده بود، به اين بيمارستان حمله كرد و براي عوام‌فريبي يك موشك سام نيز در كوه سينا منفجر كرد. قربانيان بمباران 11 تن از افرادي بودند كه چهار ماه پيش دستگير و يك روز قبل از بمباران، تيرباران شده بودند.<ref>روزنامه اطلاعات 15/9/1366، ص12، اروميه - خبرگزاري جمهوري اسلامي.</ref>
 
==  گزارش- 924 ==
نمايندة عراق در سازمان ملل متحد امروز دو نامه براي دبيركل سازمان ملل ارسال كرد. عصمت كتاني در نامه اول ادعا كرده است كه نيروهاي ايران در روز 16 نوامبر 1987 با حمله به نقاط مختلف استان‌هاي بصره، سليمانيه و دياله موجب مرگ 13 تن و جراحت 40 غيرنظامي و خسارت به تعدادي ساختمان و خودرو شده‌اند.<ref>سند شماره S/19280 شوراي امنيت سازمان ملل، 19 نوامبر 1987، ترجمة مركز مطالعات و تحقيقات جنگ. (محمدعلي خرمي)</ref>
نامه دوم نمايندة عراق دربارة بيانات رئيس‌جمهور ايران در همدان در مورخ 26 آبان 1366 مي‌باشد كه در آستانه اعزام نيروي يكصد هزار نفري از اين استان ايراد شد. عصمت كتاني در نامة خود نوشته است: «متن اظهارات رئيس‌جمهور ايران [آيت‌الله] خامنه‌اي در مورخ 17 نوامبر 1987 به پيوست ارسال مي‌گردد. اين خطابه نشان‌دهندة نگرش خيلي روشن ايران درباره قطع‌نامه598 و عزم اين رژيم در اصرار به تجاوزاتش مي‌باشد. به طور اجمال نگرش ايران به آنچه كه به عنوان صدور انقلابش مطرح مي‌نمايد، نمونه‌اي از دخالت آشكارش در امور داخلي ساير كشورهاي منطقه، اشاره شده است.»<ref>سند شماره S/19284 شوراي امنيت سازمان ملل، 19 نوامبر 1987، ترجمة مركز مطالعات و تحقيقات جنگ. (محمدعلي خرمي)</ref>
گفتني است كه گزيده‌اي از سخنراني مورد اشاره، در روزشمار 26/8/1366، گزارش شماره906 درج شده است.
 
==  گزارش- 925 ==
ارتش تركيه هر چند مدت حملاتي را عليه شمال عراق اجرا مي‌كند و رهبران تركيه از عراق مي‌خواهند كه امنيت راه‌ها را در اين منطقه برقرار نمايد. استانداري كردستان ايران در تحليلي به بررسي اين موضوع پرداخته است و علل اين اقدام تركيه را چنين برشمرده است: «1ـ هم‌مرز بودن كردستان عراق به‌طول صدها كيلومتر با تركيه. 2ـ وجود بخش اعظم منابع نفتي عراق در كردستان و به‌ويژه در استان‌هاي كركوك كه بخش‌هاي زيادي از نفت چاه‌هاي استان كركوك از طريق خط لولـه‌اي كه از كردستان عراق به تركيه عبور مي‌كند، به خارج صادر مي‌گردد و تركيه نيز بخش بزرگي از نيازهاي نفتي خود را از طريق همين خط لولـه تأمين مي‌كند. 3ـ فعاليت وسيع گروه‌هاي كرد عراقي در شمال آن كشور به گونه‌اي است كه اين فعاليت‌ها باعث گرديده كردستان عراق به يكي از كانون‌هاي ضديت با رژيم صدام تبديل گردد. 4ـ رابطه نزديك گروه‌هاي كرد عراق با جمهوري اسلامي و به ويژه افزايش اين روابط در يك‌سال اخير در راستاي سقوط رژيم بعثي عراق به گونه‌اي است كه در چند ماه اخير اين گروه‌ها با حمايت و پشتيباني جمهوري اسلامي حملات زيادي را عليه مراكز نظامي و صنعتي عراق در شمال آن كشور و از جمله در استان نفت‌خيز كركوك سازمان داده‌اند. 5 - متأثر بودن غالب گروه‌هاي كرد عراقي از سياست‌هاي دولت شوروي در قبال آينده عراق به گونه‌اي است كه تعدادي از با نفوذترين گروه‌هاي كرد عراقي و از جمله حزب دمكرات كردستان عراق با كمونيست‌هاي طرف‌دار شوروي در عراق، جبهه واحدي تشكيل داده و درباره حكومت آينده عراق با هم به وحدت نظر رسيده‌اند.»
در ادامه اين تحليل آمده است: «با توجه به موارد فوق‌الذكر به ويژه توجه خاص دولت شوروي به مسئله كردها در عراق و تركيه و تأثيري كه مسئله كردهاي تركيه بر ثبات و امنيت اين كشور هم‌پيمان امريكا در جوار خاك شوروي مي‌گذارد، درصد احتمال دخالت نظامي تركيه در شمال عراق در صورت سقوط صدام افزايش مي‌يابد. دولت تركيه بر اين مسئله واقف است كه سقوط صدام و روي كار آمدن يك دولت مخالف منافع غرب در عراق به‌ويژه از آن نظر كه كردهاي عراق در آن نقش خواهند داشت، بر مسئله كردهاي تركيه تأثير گذاشته و موجب مي‌شود كه مسئله كردهاي تركيه نيز حالت جدي‌تري به خود بگيرد. با توجه به اينكه سمت‌گيري مسئله كردها به صورت عام در منطقه و به‌صورت خاص در تركيه به سود شوروي است در هر صورت باعث مي‌گردد به‌وسيله آن يكي از دولت‌هاي پايگاه امريكا در جوار خاك شوروي تضعيف يا تجزيه گردد. سياست‌هاي امريكا و منافع آن در خصوص مسئله كردها ايجاب مي‌كند كه اين مسئله در شرايط فعلي به‌وسيله سركوب آن حل گردد.»<ref>سند شماره 138115 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي سپاه پانزدهم رمضان، به فرماندهي نيروي زميني سپاه، معاونت اطلاعات، 27/8/1366، ص4 تا 8.</ref>
 
==  گزارش- 926 ==
رئيس دانشگاه صنعتي اصفهان در گفت‌وگويي اظهار كرد كه از تمايل دانشجويان اين دانشگاه براي اعزام داوطلبانه به جبهه‌هاي نبرد كاسته شده است. وي عزيمت عده‌اي مشخص به جبهه و ادامه تحصيل برخي ديگر از دانشجويان را دليل اين موضوع اعلام كرد و اظهار اميدواري كرد كه با تصميمات اتخاذ شدة اخير، گرمي عزيمت داوطلبانه نيز مجدداً حاصل شود.<ref>مأخذ 16، ص36، خبرگزاري جمهوري اسلامي.</ref>
 
==  گزارش- 927 ==
امريكا و كويت مخالفت خود را با حمله ايران به بصره علني ساختند. شيخ صباح الاحمد، معاون نخست‌وزير و وزير خارجه كويت گفت: «در صورت عملي شدن حمله ايران عليه بصره، دولت كويت اقدامات پيش‌گيرانه‌اي اتخاذ خواهد كرد. ما همسايه بصره هستيم و بايد تدابير پيش‌گيرانه‌اي اتخاذ نماييم. ما اميدواريم در گير و دار اوضاع جاري به كويت آسيبي نرسد. ما اميدواريم كه ايران حمله خود عليه عراق را عملي نسازد، زيرا اين اقدام واكنش تندي از سوي جهان عرب و دنيا برمي‌انگيزد. ما اميدواريم كه در اذهان برادران ايراني ما اين نباشد كه از طريق حمله نظامي بخواهند امتيازاتي را به‌دست آورند تا موضع خود را در مذاكرات آينده در سازمان ملل قوي سازند.»<ref>مأخذ 16، ص18، روزنامه القبس (چاپ كويت) 27/8/1366.</ref>
سفير امريكا در كويت نيز گفت: «امريكا نمي‌خواهد ايران دست به عمليات نظامي عليه جبهه‌هاي عراق بزند و يا به شهر بصره حمله كند. دولت امريكا مايل است كه ايران به بصره حمله نكند. امريكا كوشش مي‌كند با شركت تمامي طرف‌هاي ذي‌نفع از جمله كشورهاي درگير در جنگ و قدرت‌هاي بزرگ جنگ به پايان برسد.»<ref>روزنامه كيهان 28/8/1366، ص20، كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي به نقل از سفير امريكا در كويت، 27/8/1366.</ref>
 
==  گزارش- 928 ==
درحالي‌كه جمهوري اسلامي ايران فعاليت گسترده‌اي را براي تدارك عمليات مداوم و مؤثر آغاز كرده است و تحليل‌گران آن‌را دليلي بر شكست مأموريت دبيركل سازمان ملل متحد مي‌دانند<ref>مأخذ 16، ص29، بي‌بي‌سي، 27/8/1366؛ و ص21، راديو امريكا، 27/8/1366. </ref> تلاش كشورهاي منطقه براي هماهنگي مواضع و متقاعد كردن ايران به پذيرش قطعنامه 598 ادامه دارد.
هانس ديتريش گنشر، وزير امور خارجه آلمان كه براي ديدار از كشورهاي عربستان، عراق و اردن وارد منطقه شده است، امروز پس از سه روز مذاكره با مقامات عربستان درباره موضوعات مختلف و جنگ ايران و عراق، وارد بغداد شد. عربستان ضمن ابراز رضايت از فعاليت‌هاي آلمان در تصويب قطعنامه 598، از گنشر خواست كه به‌دليل روابط نزديك با ايران و ديدار از بغداد در تلاش‌هاي صلح خاورميانه يك نقش فعالانه‌اي به عهده بگيرد.<ref>مأخذ 16، ص34 و 35، بخش فارسي راديو كلن، ساعت 21:30، 27/8/1366.</ref>
وزير خارجه آلمان پس از ورود به بغداد در يك مصاحبه مطبوعاتي ضمن ابراز خوشبختي از سفر به بغداد در اين موقعيت مهم، گفت: «در اين ديدار مايليم از نتايج كنفرانس سران عرب در امان آگاه شده و درباره اجراي قطعنامه شماره 598 شوراي امنيت با مقامات عراق مشورت كنيم.»<ref>مأخذ 16، ص33، بغداد - خبرگزاري عراق 27/8/1366.</ref>
راديو كلن نيز دراين‌باره گفت: «در رابطه با ديدار وزير امور خارجه جمهوري فدرال آلمان از منطقه هر شنونده‌اي نخست به جنگ خليج فارس ميان عراق و ايران فكر مي‌كند، آن هم به خصوص بدين خاطر كه وزير امور خارجه جمهوري آلمان فدرال در تابستان گذشته اقداماتي به‌عمل آورد تا راه را براي دبيركل سازمان ملل متحد، در زمينه انجام مذاكراتي ميان دو كشور در حال جنگ ايران و عراق هموار سازد.»<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 242، 26/8/1366، ص36، راديو كلن، ساعت: 13:30، 25/8/1366.</ref>
سلطان قابوس حاكم عمان نيز از ايران و عراق خواست تا آتش‌بس را بپذيرند و به جاي جنگيدن مذاكره كنند. وي افزود: «اين جنگ هفت ساله كشورهاي خليج و جامعه بين‌المللي را تهديد مي‌كند و هرچه اين جنگ بيش‌تر ادامه يابد اين خطر بيش‌تر مي‌شود. بنابراين دستور آتش‌بس ژوئيه گذشته سازمان ملل بايد رعايت شود.»<ref>مأخذ 17، ص22، مسقط - خبرگزاري رويتر 28/8/1366.</ref>
دولت ليبي نيز با ارسال نامه‌اي به سازمان ملل متحد، حضور نيروهاي خارجي در خليج فارس را مانع صلح در منطقه دانست و از آنها خواست با عقب‌نشيني از خليج فارس در را به سوي صلح بگشايند.<ref>- UN.Yearbook. 1987. Vol. 41. P. 235.</ref>
 
==  گزارش- 929 ==
در پي فشارهاي امريكا به كشورهاي فروشنده سلاح در جهان براي ايجاد محدوديت‌هاي بيش‌تر در رسيدن هرگونه سلاح به ايران، چين و كانادا تدابير جديدي را اتخاذ كردند. به گزارش خبرگزاري فرانسه دولت چين اعلام كرد كه صدور موشك‌هاي كرم ابريشم خود به بازار بين‌المللي را متوقف ساخته است. به عقيده تحليل‌گران، چين به اين ترتيب در برابر خشم روزافزون امريكا و كشورهاي عربي ميانه‌رو كه اين كشور را به فروش موشك‌هاي كرم ابريشم متهم مي‌كنند، واكنش نشان داده است. واشنگتن كه از چند ماه پيش چين را متهم به فروش اين سلاح به ايران مي‌كند در اواخر ماه گذشته مسيحي به‌دنبال هدف قرارگرفتن يك كشتي امريكايي با موشك كرم ابريشم در خليج فارس، تصميم گرفت انتقال تكنولوژي پيشرفته امريكا به چين را ممنوع نمايد. ديپلمات‌هاي عرب در پكن تأكيد مي‌كنند، چين همچنين بايد با خشم روزافزون كشورهاي ميانه‌روي عربي مانند تونس مقابله كند كه اين كشور را متهم به فروش موشك‌هاي مذكور به ايران كرده‌اند و از چين مي‌خواهند تا به فروش آنها به ايران پايان دهد. چين همواره تأكيد كرده است كه در جنگ ايران و عراق بي‌طرفي كامل را حفظ كرده و هيچ‌گونه سلاحي به دو طرف متخاصم نفروخته است.<ref>مأخذ 16، ص60، پكن - خبرگزاري فرانسه، 27/8/1366.</ref>
همچنين شركت كانادايي "پرات وويتني" كه ديروز راديو كانادا آن ‌را به صدور قطعات هلي‌كوپتر به ايران متهم كرده بود، اعلام كرد كه از ماه نوامبر 1987 به صورت داوطلبانه تصميم گرفت هرگونه صادرات به ايران را متوقف سازد و هيچ‌گونه موتور يا قطعات مجزايي به ايران ارسال نكرده است. در بيانيه اين شركت آمده است: ما به موردي برخورد نكرده‌ايم كه طي آن قطعات مجزاي ارسالي اين شركت براي كشوري كه با آن روابط بازرگاني دارد، به ايران فرستاده شود.<ref>مأخذ 22، ص28، مونترال - خبرگزاري فرانسه، 29/8/1366.</ref>
گفتني است كه رسانه‌هاي غربي با درج مقالات و ارائه اطلاعات درباره شركت‌ها و كارخانه‌هاي توليدكننده سلاح، نقش مهمي در تشديد محدوديت‌ها عليه ايران در زمينه تهيه سلاح و تجهيزات نظامي و غيرنظامي ايفا مي‌كنند.<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 239، 23/8/1366، ص46 و 47، خبرگزاري فرانسه 22/8/1366.</ref>
 
==  گزارش-  930 ==
"عراق - گيت‌ كي فراخواهد رسيد" عنوان مقاله‌اي در شماره امروز روزنامه فرانسوي لوموند است كه در آن رسوايي شركت فرانسوي لوشر با تحويل غيرقانوني 450 هزار خمپاره به ايران در زمان حكومت سوسياليست‌ها را گريز و انحراف از رسوايي واقعي يعني سياست فرانسه در حمايت سياسي - نظامي از عراق دانسته و نوشته است: «اگر روزي مسئله عراق - گيت مطرح شود صلح نزديك خواهد شد.» لوموند با اشاره به تجاوز عراق به خاك ايران و سياست حمايتي فرانسه از متجاوز افزود: «فرانسه، مهد آزادي‌ها، براي نخستين‌بار در تاريخ خود از يك كشور متجاوز يعني عراق حمايت نظامي و سياسي مي‌كند.» نويسنده قضيه لوشر را يك رسوايي كوچك تلقي كرد و افشا شدن آن را تلويحاً به حاميان رژيم عراق در فرانسه نسبت مي‌دهد. اين موضوع موجب مي‌شود تا روابط نظامي قانوني و رسمي ميان پاريس و بغداد باز هم مدت زمان طولاني پنهان بماند. نويسنده نتيجه‌گيري مي‌كند كه فروش پنهاني سلاح به ايران يك اشتباه است ولي آيا فروش اسلحه به عراق يك جنايت محسوب نمي‌شود.<ref>مأخذ 17، ص10 تا 13، پاريس - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 27/8/1366، به نقل از لوموند.</ref>
 
==  گزارش- 931 ==
با وجود اينكه كشتي‌هاي تجاري و نفتكش‌ها در خليج فارس در معرض حملات نظامي هستند، شركت‌هاي كشتي‌راني براي حمل نفت به رقابت با يكديگر مي‌پردازند. خبرگزاري فرانسه درباره وضعيت خليج فارس و چگونگي حمل نفت از اين منطقه، در گزارشي از دوبي نوشت: «نفتكش‌هايي كه در طول سواحل ايران هدف حمله هواپيماهاي عراقي قرار مي‌گيرند نه‌تنها به امر صادرات نفت ايران مي‌پردازند، بلكه محصولات پالايش شده مورد نياز نيروهاي تهران را نيز تأمين مي‌كنند. توان پالايش نفت در ايران به‌دليل بمباران‌هاي بي‌وقفه نيروي هوايي عراق كاهش يافته است. محصولات پالايش شده تا شمال ايران و نزديكي جبهه‌ها حمل مي‌شود. منابع دريايي مي‌گويند حمله عراق به نفتكش‌ها امري روزمره شده است. با اين همه حمل نفت از خارك كه به‌وسيله حدود بيست نفتكش انجام مي‌شود، هرگز متوقف نگرديده است. بنا به اظهار شركت‌هاي كشتي‌راني ناخداها و خدمه كشتي‌ها با قبول سفر رفت و برگشت به اين منطقه، دستمزدهاي دو برابر دريافت مي‌كنند. براي كساني كه جسارت اجراي اين مسئوليت را دارند خطر فراوان و امكانات حفاظتي ناچيز است. به محض ورود به خليج فارس مقرراتي كه بايد به مورد اجرا گذاشته شود، بسيار دقيق است. براي يك كشتي با 25 خدمه، تعداد افراد بايد به هفت يا هشت نفر تقليل يابد كه شامل چهار ديدبان، يك مأمور راديو و چهار افسر ناوبري مي‌شود؛ احدي نبايد به‌طور مستمر در موتورخانه به سر برد. بايد هر ده يا يازده دقيقه به آنجا سركشي كرد و فوري خارج شد. نفتكش‌ها پس از ورود به خارك چه در حين بارگيري و چه در انتظار نوبت كه ممكن است دو هفته طول بكشد، هدفي آسان براي هواپيماهاي عراقي مي‌باشند. يك كارشناس دريايي مي‌گويد: مرگ هميشه از سوي بمباران هوايي نيست بلكه گلولـه‌اي ضدهوايي كه ايران به طرف هواپيماهايي كه در ارتفاع پايين حمله مي‌كنند، شليك مي‌شود به دفعات به كشتي‌هايي كه لنگر انداخته‌اند اصابت مي‌كنند.»<ref>مأخذ 16، ص44 و 45، دوبي - خبرگزاري فرانسه 27/8/1366.</ref>
 
==  گزارش- 932 ==
مجلس شوراي اسلامي در طول آبان‌ماه 1366 طي يازده جلسه، بررسي و تصويب لايحه كار را به پايان رساند. رئيس مجلس شوراي اسلامي پس از تصويب آخرين ماده لايحه كار ضمن قدرداني از دولت در ارائه لايحه و نمايندگان مجلس در بررسي و تصويب آن اظهار داشت: «اميدواريم اين قانون بتواند در راه تأمين عدالت و فعال‌تر كردن كارگاه‌ها و كارخانه‌ها مؤثر باشد. ان‌شاءالله كارفرماها و كارگران با همكاري و روحيه اسلامي در اجراي اين قانون موفق باشند.»<ref>اداره كل تندنويسي مجلس شوراي اسلامي، "روزنامه رسمي" (مشروح مذاكرات جلسه علني مجلس)، جلسه 468، 21/8/1366، ص29.</ref>
نمايندگان مجلس شوراي اسلامي در اين ماه علاوه بر اتمام تصويب لايحه كار، كليات لايحه تأسيس مدارس غيرانتفاعي و لايحه نحوه رسيدگي به دعاوي مربوط به غنائم جنگي را بررسي و تصويب كردند. با نزديك شدن به پايان دوره دوم مجلس شوراي اسلامي، موضوع انتخابات كم‌كم در مجامع طرح مي‌شود. نمايندگان مجلس شوراي اسلامي نيز با توجه به ضرورت تأمين نيازمندي‌هاي جنگ و جلوگيري از اصراف در تبليغات انتخاباتي، طرح الحاق يك تبصره و چند بند به ماده 60 قانون انتخابات مجلس شوراي اسلامي را در خصوص چگونگي تبليغات انتخاباتي ارائه كردند. مباحث قبل از دستور نمايندگان نيز درباره موضوعات مربوط به جنگ، مقابله با تجاوز امريكا در خليج فارس، كشتار حجاج ايراني به‌دست رژيم آل‌سعود بود كه به‌دليل مصوبه شوراي عالي پشتيباني جنگ براي بسيج بيش‌تر امكانات و نيرو براي جنگ و سالگرد سيزده آبان در اكثر سخنراني‌ها مورد توجه بود.
در مسائل داخلي جدا از مشكلات و مسائل بومي و منطقه‌اي هر نماينده، حمايت و انتقاد از صندوق‌هاي قرض‌الحسنه كه پس از دستگيري مسئولان بنياد نبوت و قرض‌الحسنه ولي‌عصر(عج) به اتهام فساد مالي و سخنراني تند نماينده تبريز در خصوص جايگاه قرض‌الحسنه در شرع مقدس اسلام از ماه پيش شروع شده بود به موضع‌گيري‌هاي شديد در ميان نمايندگان و دو جناح به اصطلاح چپ و راست مجلس منجر شد. با وجود اين، در اين ماه به مناسبت هفته وحدت دعوت به حفظ وحدت و خودداري از گروه‌گرايي و باندبازي هم نمود بسياري در سخنان نمايندگان مجلس شوراي اسلامي داشت.<ref>اداره كل تندنويسي مجلس شوراي اسلامي، "روزنامه رسمي" (مشروح مذاكرات جلسه علني مجلس)، جلسه 461 تا 471، 3/8/1366 الي 28/8/1366.</ref>
 
==  گزارش- 933 ==
مسعود رجوي، رئيس سازمان مجاهدين خلق (منافقين)، در واكنش به دعوت شوراي عالي پشتيباني جنگ و گسترش اعزام نيرو و ايجاد روحيه جهادي ميان مردم ايران، در نامه‌اي از بغداد كه خبرگزاري عراق آن را منتشر كرد، از مردم ايران خواست تا در برابر طرح‌هاي رژيم ايران براي اعزام اجباري فرزندان ايران به جبهه‌هاي جنگ از طريق چيزي كه رژيم آن را بسيج مي‌نامد مقاومت نمايند. رجوي در اين نامه نوشت: حكام ايران بار ديگر به گسيل هزاران ايراني به سوي مرگ حتمي متوسل مي‌شوند تا تمايلات خميني و يارانش در ادامه جنگ عليه عراق را ارضا كنند. گرفتاري رژيم و انزواي داخلي و بين‌المللي آنها را واداشته تا به شعار ادامه جنگ و آنچه كه بسيج مي‌نامند متوسل شوند، با اين تصور كه مي‌توانند شكست نظامي، سياسي و داخلي خود را بپوشانند.<ref>مأخذ 16، ص1، بغداد - خبرگزاري عراق، 27/8/1366.</ref>
 
 





نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۳۴

روزشمار جنگ سال 1366
1366.08.27
نام‌های دیگر بیست و هفت آبان
تاریخ شمسی 1366.08.27
تاریخ میلادی 18 نوامبر 1987
تاریخ قمری 25 ربيع‌الاول 1408




گزارش- 916

فرماندهان و يگان‌هاي عهده‌دار اجراي عمليات روي ارتفاع گرده‌رش (شمال منطقه ماووت) در تلاش براي آمادگي و هماهنگي هر چه بيش‌تر هستند تا در آغاز بامداد 29/8/1366 با نيروهاي دشمن درگير شوند و با پاك‌سازي گرده‌رش زمينه اجراي عمليات بعدي و پيشروي به سوي سد دوكان را فراهم كنند. جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه (رحيم صفوي)، فرمانده قرارگاه نجف (نورعلي شوشتري)، مسئولان اين قرارگاه و فرماندهان يگان‌هاي پشتيباني هر يك به گونه‌اي در صدد رفع مشكلات باقي‌مانده و ايجاد آمادگي و هماهنگي هستند. جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه ساعت 9 صبح امروز براي مشاهده ارتفاع گرده‌رش، عازم ديدگاه واقع در ارتفاع طالش (شمال ارتفاع گرده‌رش) شد كه ساعت 10:45 به ديدگاه رسيد و به وسيله دوربين به بررسي مسيرهاي عبور يگان‌هاي عمل‌كننده پرداخت. راه‌كار تيپ12 قائم(عج) مسيري مالرويي و ظاهراً صعب‌العبور بود. از طرف ديگر مسير لشكر57 ابوالفضل(ع) شياري قابل عبور ولي طولاني بود و دشمن در اين مسير دو سه رده كانال ايجاد كرده بود و حساسيت بيش‌تري در مورد آن داشت. به همين دليل بود كه برادر صفوي بعد از اين بررسي گفت كه «كار لشكر57 مشكل است. راه خوب است، ولي خيلي دور است. خوب شد كه به اين لشكر گفتيم يك شب زودتر از رودخانه عبور كند.» وي همچنين پس از اين مشاهده، خودداري فرمانده لشكر57 از پذيرش ادامه عمليات در سمت راست گرده‌رش را منطقي خواند. برادر صفوي پس از بازگشت به قرارگاه نجف در ساعت 14، فرمانده يگان‌هاي پشتيباني آتش (توپخانه و ادوات) را فراخواند و ضمن اعتراض به آنها كه چرا آتش پشتيباني براي اين عمليات از ارتفاع طالش طرح‌ريزي نشده است، از آنها خواست سريع‌تر به سردشت بروند و ضمن هماهنگي با توپخانه ارتش مستقر در اين منطقه، براي اجراي آتش روي گرده‌رش، در صورت امكان تعدادي توپ را نيز به منطقه طالش منتقل كنند تا آتش مؤثرتري روي دشمن اجرا شود. همچنين به مسئول ادوات نيروي زميني سپاه (علي عساكره) تأكيد شد كه تعدادي از قبضه‌هاي ادوات را به اين منطقه منتقل كند و نيز با توپخانه و ادوات لشكر23 نوهد (ارتش) هماهنگ شود كه قبضه‌هاي آنها روي دشمن اجراي آتش كنند، سپاه مهمات مصرف شده را تأمين مي‌كند. برادر صفوي همچنين برادر پايدار (از نيروي هوايي سپاه كه مسئوليت هماهنگي تيم هوانيروز ارتش مأمور به اين عمليات را به عهده داشت) را در مورد نقاط مناسب براي خالي كردن بارهاي تداركاتي كه هلي‌كوپترها براي رزمندگان حمل مي‌كنند، توجيه كرد و از وي خواست كه خلبانان هوانيروز را به اين نقاط توجيه كند. برادر صفوي افزود: نقاط بارريزي بالا باشد، جاهايي كه قاطر نمي‌تواند برود با هلي‌كوپتر تدارك كنيد. وي تأكيد كرد كه در سمت راست گرده‌رش با مشكل روبه‌رو مي‌شويم و چون توان نداريم، دشمن روي آن مي‌ماند، لذا هلي‌كوپترهاي كبري بايد شيار بين طالش و گرده‌رش و خط دشمن را در نوك ارتفاع كه عمدتاً به صورت كانال است، با راكت بزنند.[۱] از سوي ديگر، فرمانده قرارگاه نجف در تلاش براي جلوگيري از هشياري دشمن، به دژباني دستور داد كه از ورود ماشين‌هاي سنگين به روستاي بوالحسن و محدودة آن جلوگيري كند و همچنين از تجمع اين وسايل در پشت دروازه ورودي بوالحسن ممانعت نمايد. به دژباني پاسگاه پليس نيز ابلاغ شد كه از ورود خودروهاي حامل نيرو جلوگيري كند و با توجه به تعويق يك روزه عمليات، نيروها اين بخش از مسير را كه در ديد دشمن قرار دارد، شبانه و به صورت پياده طي نمايند. فرمانده قرارگاه نجف همچنين براي اطمينان از محفوظ بودن نيروهاي لشكر57 ابوالفضل از ديد و گزند دشمن، كه قرار است امشب از رودخانه قلعه چولان عبور نمايند و فردا را در زير ارتفاع گرده‌رش استراحت نمايند، بررسي‌هايي كرد و از اين جهت آسوده‌خاطر شد. علاوه بر اين، وي در صدد است كه در صورت گنجايش داشتن و بروز نكردن مشكلي، يك گردان از نيروهاي عمل‌كننده تيپ12 قائم(عج) را نيز امشب به اين محل بفرستد.[۲] برادر شوشتري امروز در جلساتي با فرماندهان يگان پدافند هوايي و يگان مهندسي آخرين وضعيت و اقدامات اين يگان‌ها را جويا شد و براي هماهنگي بيش‌تر در زمان عمليات دستوراتي داد. برادر احمدي مسئول يگان پدافند، مشكلات اين يگان را كمبود مهمات، نداشتن موشك سهند و نبودن توپ اورليكن ارتش ذكر كرد. مهندس سليميان نيز توان لشكر مهندسي امام علي(ع) را در اين منطقه سه تيم مهندسي (هر تيم 4 بولدوزر، 2 لودر و 1 گريدر)، يك گردان استحكامات و يك گردان پل ثابت اعلام كرد و مأموريت مهندسي را در حين عمليات، نصب پل‌ها و احداث جاده‌ها ذكر كرد.[۳] عصر امروز راوي مركز مطالعات در قرارگاه نجف (يدالله ايزدي) از فرمانده اين قرارگاه تدبير فرماندهي عمليات را براي پاك‌سازي ادامه ارتفاع گرده‌رش جويا شد. برادر شوشتري پاسخ داد كه سعي ما اين است كه اين قسمت را با چهار يگان موجود (يگان‌هاي مأمور اجراي عمليات) حل كنيم و براي احتياط يك گردان از لشكر ويژه 155 شهدا و يك گردان از لشكر7 وليعصر(عج) را وارد منطقه مي‌كنيم. منطقه طوري است كه اگر جايي را در يك شب نتوانستيم بگيريم، نمي‌شود همان شب دنبال آن نيرو، نيروي ديگري بفرستيم، بايد شب بعد عمل كنيم. اگر بتوانيم قله‌هاي اصلي گرده‌رش را حل كنيم، حل باقي‌مانده آن زياد مشكل نيست؛ اگر نتوانيم حل كنيم، يگان جديد مي‌خواهد.[۴]

گزارش- 917

بررسي وضعيت قواي دشمن و ميزان هشياري آنها در مورد عمليات، از ديگر اقدامات امروز فرماندهان عمليات بود. ساعت 17 امروز فرمانده قرارگاه نجف از 200 متر بالاتر از مقر تاكتيكي اين قرارگاه (موقعيت جابر) كه در پشت ارتفاع "گلان" واقع شده بود، با دوربين به بررسي منطقه عمليات پرداخت. در مدت 20 دقيقه‌اي كه اين بررسي ادامه داشت تنها يكي از افراد دشمن ديده شد كه به سرعت از ديده‌ها پنهان گرديد. در طرف ديگر، عقبة يگان‌هاي خودي نمايان بود كه روشنايي چراغ خودروها و مقرهاي يگان‌ها چون دهات كوچك نزديك به هم خودنمايي مي‌كرد.[۵] شامگاه نيز با حضور فرمانده قرارگاه نجف، مسئول اطلاعات اين قرارگاه (حجت علي‌اوسط) و مسئول اطلاعات سپاه غرب كشور (محمد پيشبهار)، جلسه‌اي تشكيل گرديد. ابتدا در گزارشي از شناسايي‌هاي شب گذشته گفته شد كه كار نيروهاي شناسايي تيپ11 اميرالمؤمنين(ع) و 21 امام رضا(ع) به خوبي انجام شد و آنها با مشكل و كمين برخورد نكردند، ولي يكي از نيروهاي شناسايي تيپ12 قائم(عج) روي مين رفت كه دشمن واكنشي نشان نداد و همين تعجب برادران را برانگيخته است، چون اين حادثه در 100 متري سنگر كمين دشمن رخ داده بود. با توجه به شواهد موجود و بررسي‌هايي كه در روزهاي اخير از وضعيت دشمن به عمل آمده است، برادران حاضر در جلسه به رغم اينكه اوضاع را مشكوك ارزيابي مي‌كنند ولي ميزان هشياري دشمن را ناچيز اعلام كردند. پيشبهار: «خيلي بعيد است دشمن بفهمد و عكس‌العمل نشان ندهد.» شوشتري: «يا دشمن بايد به خودش خيلي مطمئن باشد.» پيشبهار: «كه اصلاً اين طور نيست.» حجت علي‌اوسط: «اسيري مي‌گفت كه شايع شده كه ايراني‌ها در اطراف جزاير مجنون و عماره مي‌خواهند عمل كنند.» شوشتري: «دشمن دفعه قبل [يك ماه پيش] آتشش بيش‌تر بود و داخل شيارها تير ثبتي مي‌گرفت و مي‌زد. 95 درصد احتمال مي‌رود كه دشمن هشيار نيست.» حجت: «اين طبيعي است، يك ماه و نيم است كه دشمن به نيروهايش آماده‌باش داده است، آنها قبول نمي‌كنند.» شوشتري: « خلاصه، نظرتان چيست؟» پيشبهار: «احتمال هشياري نيست، ولي حالت عادي هم نيست.» حجت: «اين قطعي است كه دشمن يك آمادگي نسبي بالاي 50 درصد دارد.» از سوي ديگر، با وجود تدبير و تلاشي كه امروز براي ممانعت از شلوغي منطقه و جلوگيري از هشياري دشمن انجام گرفت و دژباني از ورود خودروهاي سنگين جلوگيري و تردد خودروهاي سبك را محدود كرد، ليكن با شروع تاريكي هوا دژباني راه را باز كرد و همين سبب افزايش تردد در شب شد كه نگراني و عصبانيت فرمانده قرارگاه نجف را برانگيخت. واحد حفاظت نيز گزارش داد كه در منطقه "كاگر" ستون خودروها در تردد هستند.[۶]

طرح مانور عمليات نصر 8


فرمانده قرارگاه نجف براي كاستن از وضعيت غيرعادي كه ورود شبانه انبوه خودروها به منطقه عملياتي به وجود آورده است، چنين تدبير كرد كه تعدادي خودرو در منطقه جمع‌آوري شود و با جمع‌آوري نيروهاي متفرقه و نيز ترغيب يگان‌هايي چون لشكر25 كربلا و لشكر9 بدر كه در صدد رفتن از منطقه هستند، به خروج سريع‌تر، وضعيت غيرعادي كاهش يابد. همچنين مقرر شد كاميون‌ها و كفي‌هايي كه نيرو و تجهيزات به منطقه آورده‌اند، از خروج آنها به صورت خالي جلوگيري شود و نيز خودروهايي كه قرار است به صورت پُر (با نيرو يا بار) از منطقه خارج شود از خروج شبانه آنها جلوگيري شود و با شروع روشنايي هوا به آنها اجازه خروج داده شود تا در ديد دشمن قرار گيرند و اين تصور براي عراقي‌ها ايجاد شود كه نيروهاي خودي در حال خروج از اين منطقه يا جابه‌جايي هستند؛ تا به اين ترتيب از حساسيت دشمن در مورد ورود يگان‌هاي جديد و پيش‌بيني درباره تصميم خودي براي اجراي عمليات كاسته شود.[۷] در جلسه ديگري كه شب هنگام با حضور برادر رحيم صفوي و مسئولان قرارگاه نجف تشكيل شد برادر رحيم درباره وضعيت دشمن گفت: «من امروز منطقه را خيلي خلوت ديدم. هواپيماي خودي هم كه رفت و برگشت هيچ تيراندازي به طرف آن صورت نگرفت و بعد از برگشت آن صداي تيراندازي شنيده شد.» برادر مسجدي (مسئول ستاد قرارگاه رمضان) نيز گفت: «ما با داخل [عراق] تماس گرفتيم، هيچ خبري مبني بر تقويت منطقه توسط دشمن نيست؛ برعكس قواي عراقي به سمت كركوك و بغداد مي‌رفته‌اند.» برادر صفوي ضمن بيان اينكه احتمال دارد اين اقدامات دشمن كلك و فريب باشد، احتمال هشياري دشمن را ناچيز شمرد و گفت: «اگر عمليات لو رفته بود، دشمن همه چيز را با آتش درو مي‌كرد.»[۸] جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه نگراني عمده خود در مورد اين عمليات را سه مسئله اعلام كرد: «اول اينكه عمليات قبل از شروع لو برود؛ كه دراين‌صورت تيربارهاي دشمن كه در نقاط مسلط و سركوب مستقر هستند، راه‌كارها را مي‌بندند. مسئله دوم اينكه رزمندگان ارتفاع را تصرف كنند ولي به‌دليل ناتواني در پشتيباني آنها، دشمن به آنها پاتك كند و آنها را مجبور به عقب‌نشيني كند. نگراني سوم اينكه سمت راست گرده‌رش در تصرف دشمن باقي بماند كه در اين صورت نيروهاي دشمن در اين قسمت درخواست كمك كنند و با ورود قواي تازه نفس عراقي، بخش آزاد شده را بازپس‌گيرند.» از جمله تدابيري كه براي كاهش نگراني‌ها انديشيده شد، استفاده مناسب از هلي‌كوپتر براي پشتيباني نيروهاي عمل‌كننده و همچنين هلي‌برن نيروي جديد بود. بارريزي به وسيله هلي‌كوپتر براي يگان‌هاي عمل‌كننده نيز چنين اولويت‌بندي شد: 1ـ قلة سمت تيپ12 قائم(عج) 2ـ قلة سمت لشكر21 امام رضا(ع) 3ـ ارتفاع سمت لشكر57 ابوالفضل(ع). همچنين انتقال بقيه نيروهاي لشكر57 به‌وسيله هلي‌كوپتر در ظهر روز اول عمليات و درصورتي‌كه اين لشكر نيرو نداشت، هلي‌برن نيروهاي يگاني ديگر كه در وهله اول لشكر ويژه شهدا مدِّ نظر بود. از سوي ديگر، با توجه به اينكه 90 درصد احتمال داده مي‌شد بخشي از ارتفاع گرده‌رش كه در مقابل ارتفاع طالش قرار دارد، پاك‌سازي نشود، دراين‌صورت نيروهاي دشمن در اين قسمت مانع عمده‌اي در استفاده از هلي‌كوپتر بودند. براي دفع اين معضل دو راه حل در نظر گرفته شد: 1- با استفاده از گلولـه‌هاي آتش‌زا، اين قسمت از ارتفاع گرده‌رش آتش زده شود تا دود آن مانع ديد نيروهاي دشمن گردد. 2- روي اين قسمت از ارتفاع اجراي آتش شود تا امكان تحرك از نيروهاي دشمن سلب شود.[۹] گفتني است كه فرماندهي عمليات، 4 مأموريت براي تيم‌هاي هلي‌كوپتري كه از هوانيروز ارتش مأمور پشتيباني اين عمليات شده بودند، مشخص كرد: 1- ترابري مهمات، آب، غذا و آنچه يگان‌هاي عمل‌كننده روي ارتفاع لازم داشته باشند. 2- ترابري نيرو 3- تخليه مجروح 4- تيم آتش و پشتيباني رزمي.[۱۰]

گزارش- 918

هواپيماهاي ارتش عراق عصر امروز به منطقه باختران حمله كردند و ضايعاتي به بار آوردند؛ دو فروند از اين هواپيماها سرنگون شدند. گزارش دفتر سياسي نمايندگي امام در قرارگاه نجف حاكي است كه ساعت 16:54 امروز براساس اعلام رادار محلي سوباشي تعداد 20 هواپيماي عراقي به باختران و حومه تجاوز كردند كه اين حملات تا ساعت 24 امروز سه شهيد و هيجده مجروح داشت. در اين تجاوزات يك ميراژ عراقي سايت موشكي هاوك (هاگ) را هدف قرار داد كه به علت خسارات وارد شده قادر به عمل نمي‌باشد. هواپيماهاي دشمن همچنين در اين حملات بيش از 14 بمب و راكت پرتاب كردند كه هيچ‌يك از بمب‌ها پس از پرتاب عمل ننمودند، ولي پس از آن يكي پس از ديگري با فاصله شروع به انفجار كردند كه ظاهراً اين بمب‌ها از نوع زماني بوده‌اند. نقاط بمباران شده عبارتند از: 12 كيلومتري جاده اصلي باختران - كامياران، روستاي فلك (خلگ) در 30 كيلومتري باختران، روستاي تكيه، محدوده دامپروري مهرگان واقع در 4 كيلومتري پاسگاه قزانچي، روستاي سرابله. در اين گزارش همچنين آمده است كه بر اثر آتش پدافند هوايي، دو هواپيماي متجاوز سقوط كرد كه يكي از خلبانان را هنگام فرود افراد محلي و خدمه يكي از توپ‌هاي ضدهوايي ديده‌اند.[۱۱]

سيستم موشكي هاوك عصر امروز 20 هواپيماي عراقي به باختران و حومه حمله كردند. در اين حمله دو هواپيماي عراقي سرنگون شد و يك ميراژ عراقي سايت موشكي هاوك را هدف قرار داد كه به آن آسيب رسيد. نيروي دريايي سپاه نيز گزارش داد كه در ساعت 22:30 صداي چند انفجار از طرف سكوي فروزان شنيده شد. همچنين در ساعت 23:10 وضعيت جزيره خارك و استان بوشهر قرمز اعلام گرديد و در ساعت 23:17 صداي چند انفجار شنيده شد.[۱۲] نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران نيز در گزارشي از فعاليت‌هاي پروازي امروز هواپيماهاي عراقي آورده است كه از ساعت پنج دقيقه بامداد تا 23:51 امروز 31 هواپيماي متجاوز عراقي در 10 مسير 1 تا 6 فروندي، ضمن تجاوز به حوالي مناطق مهران، نفت‌شهر، ايلام، باختران و غرب سنقر در ديد رادارهاي اين نيرو قرار گرفت كه بر عليه آنها اقدامات تاكتيكي به عمل آمد. در اين گزارش افزوده شده كه 67 هواپيماي عراقي در 23 مسير ضمن پرواز داخلي و گشت مرزي در قلمرو فضايي عراق و شمال‌غربي خليج فارس توسط رادارهاي اين نيرو ره‌گيري شده است.[۱۳] از سوي ديگر، عراق در اطلاعيه نظامي امروز خود (2921) اعلام كرد كه جنگنده‌هاي عراقي در ساعت 16:30 امروز آتشبار موشكي زمين به هواي هاگ مستقر در غرب كرمانشاه را بمباران كردند. در اين اطلاعيه افزوده شده كه جنگنده‌هاي عراقي در روز جاري 98 مأموريت جنگي بر عليه نيروهاي ايراني انجام دادند و سالم به پايگاه‌هاي خود بازگشتند.[۱۴] نمايندة ايران در سازمان ملل متحد امروز (27/8/1366) در نامه‌اي براي دبيركل اين سازمان نوشت كه جنگنده‌هاي عراقي در تاريخ 4 نوامبر 1987 (13 آبان 1366) يك منطقه غيرنظامي را در استان خوزستان بمباران كردند كه در اين حمله يك تن شهيد و تعدادي مجروح شدند. رجايي‌خراساني در اين نامه افزوده است كه هواپيماهاي عراقي يكي از روستاي‌هاي سردشت را نيز بمباران كردند كه يك كودك شهيد و 4 تن مجروح شدند.[۱۵]

گزارش- 919

واكنش سازمان بين‌المللي انرژي اتمي و آلمان در قبال بمباران نيروگاه اتمي بوشهر، نظريات مختلف درباره خطرات اين بمباران و آثار ديگر آن، از جمله گزارش‌هاي رسانه‌ها و خبرگزاري‌ها درباره حملات روز گذشته هواپيماهاي عراقي به اين نيروگاه است. به گزارش آسوشيتدپرس، آژانس بين‌المللي انرژي اتمي امروز اعلام كرد كه يادداشت تقاضاي ايران را براي كمك و اعزام تيمي از كارشناسان امنيتي اين آژانس جهت بازديد از نيروگاه بوشهر دريافت كرده است.[۱۶] بنا به گزارش رويتر، آژانس انرژي اتمي در جواب تقاضاي ايران، طي بيانيه‌اي اعلام كرد: «آژانس به اين تصميم اوليه رسيده كه درخواست ايران براي محكوم‌كردن اين حملات و اعزام تيمي از كارشناسان به نيروگاه بوشهر براي برآورد خسارات را رد كند. مدير كل پاسخ داده كه مقدار و ماهيت مواد هسته‌اي در مركز بوشهر نمي‌توانسته خطر تشعشعاتي مهمي براي عموم ايجاد كند... آژانس آماده ارائه كمك است ولي به اطلاعات بيش‌تري نياز دارد تا بتواند نوع كمك لازم را تعيين كند.»[۱۷] در پي اقدام روز گذشته عراق به بمباران نيروگاه انرژي اتمي بوشهر و كشته شدن يكي از تكنسين‌هاي آلماني، كارشناسان آلماني نيروگاه را به قصد خروج از كشور ترك كردند. شركت سرويس كنترل فني آلمان اعلام كرد كه تمامي تكنسين‌هاي آلماني اين شركت كه در مركز هسته‌اي بوشهر مشغول به‌كار بودند، به آلمان مراجعه خواهند كرد. در اين حمله سر يك آلماني به نام فردريكس از تن جدا شد. به گفتة سخنگوي شركت سرويس كنترل فني آلمان، كارشناسان اين شركت 5 ماه قبل، پس از آنكه عراق به مقامات آژانس بين‌المللي انرژي اتمي اطمينان داد كه به مراكز اتمي داراي كاربرد غيرنظامي به‌ويژه به مركز هسته‌اي بوشهر حمله نمي‌كند، كار خود را شروع كرده بودند.[۱۸] از سوي ديگر، شركت آلماني كراوت ورك يونيون (كا.و.يو)، مسئول ساخت مركز نيروگاه انرژي اتمي بوشهر، اعلام كرد كه هرگز سوخت هسته‌اي به ايران تحويل داده نشده است و ژنراتورهاي تحويلي به هيچ‌وجه مراكز ايران را به راه نمي‌اندازند. علاوه بر آن از اين مركز به هيچ‌وجه نمي‌توان براي مقاصد نظامي استفاده كرد. كارهاي ساختماني اين نيروگاه در سال 1979 رها شد و كارگاه آن تعطيل گرديد. در دوران توقف كار فقط كارهاي اوليه مركز به اتمام رسيد و مونتاژ تجهيزات راكتورها صورت نگرفته بود. بازرسان اين شركت آخرين‌بار در سال 1984 از نيروگاه بازديد كردند كه كار خاصي در زمينه ساخت صورت نگرفته بود. اين طرح شامل احداث يك مركز با آب گرم به قدرت 1200 مگاوات با دو راكتور بود كه هزينه كل آن 9 ميليارد دلار پيش‌بيني شده بود.[۱۹] راديو كلن نيز در گزارشي گفت: «عراق همواره قول داده بود كه اين نيروگاه هسته‌اي را كه براي مقاصد صلح‌آميز احداث شده، از حملات هوايي خود كنار بگذارد ولي اين حمله غيرمترقبه ممكن است تلاش‌هاي مربوط به خاتمه جنگ را به خطر اندازد. عراق مسئول امكان صدمات ناشي از تشعشعات آن مي‌باشد.[۲۰] هرچند كارشناسان اتمي امريكا معتقدند هيچ نوع راكتوري در ايران وجود ندارد و تا زماني كه راكتور فعال نباشد، تشعشع اتمي خطرناكي براي سلامت انسان به‌وجود نمي‌آيد، "دان باتلر"، سخنگوي وزارت انرژي امريكا گفت: «تشعشعات خطرناك چرنوبيل در شوروي حاصل فعل و انفعالات اتمي بود كه در زمان كاركردن يك راكتور به‌وجود مي‌آيد.»[۲۱] مطبوعات ايتاليا نيز بمباران نيروگاه بوشهر را يك وسيله تبليغاتي دانستند كه عليه شيخ‌نشين‌هاي حوزه خليج فارس به‌كار رفته و صادرات غذايي ايران را نيز تهديد مي‌كند. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي روزنامه‌هاي ايتاليا در شماره‌هاي امروز خود با اشاره به اينكه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي انتشار راديو اكتيويته از اين نيروگاه را تكذيب كرده است، نوشتند كه ايران گذشته از ايجاد وحشت در كشورهاي خليج فارس، تلاش دارد صحنه بين‌المللي را تحريك كرده و از انزواي كنوني خارج شود. روزنامه پر تيراژ "ايل مساجرو" در گزارشي از دوبي، اظهار عقيده كرد كه چنين تبليغاتي در عين حال مي‌تواند به سلاحي عليه ايران مبدل شود. اين روزنامه كه از نشريات نزديك به وزارت خارجه ايتاليا مي‌باشد يادآور شد كه نيمي از صادرات غيرنفتي ايران محصولات غذايي به ويژه پسته و خاويار است كه طي هشت ماهه اول سال 1987 معادل 330 ميليون دلار ارز وارد ايران كرده است و نتيجه‌گيري كرد كه سوءظن به سلامت صادرات غذايي ايران مساوي است با قطع اين درآمد كه در پي سال‌ها تلاش به‌دست آمده است.[۲۲] يك مقام وزارت خارجه كويت نيز با درج مقاله‌اي در يك روزنامه كويتي از حمله عراق به نيروگاه انرژي اتمي بوشهر ستايش كرده و آن‌را اقدامي تاريخي و بي‌نظير خواند. روزنامه الانبا نوشت: «انهدام نيروگاه اتمي بوشهر مايه افتخار امت عرب در سرتاسر ميهن عربي است. مجتمع هسته‌اي بوشهر براي ارعاب اعراب و به زير سلطه كشاندن آنان تأسيس شده است. اين روزنامه تأسيسات مجتمع پتروشيمي و هسته‌اي ايران در بوشهر را مجتمع مرگ خواند و كشورهاي اروپايي را كه براي احداث اين تأسيسات به ايران كمك مي‌كنند كشورهاي شرور توصيف كرد.»[۲۳]

گزارش- 920

در ادامه مبارزات نيروهاي معارض عراقي در شمال اين كشور 11 پايگاه تأميني رژيم بغداد منهدم گرديد. پيشمرگان حزب دمكرات كردستان عراق در شمال‌شرق شهر زاخو، واقع در نزديكي مرز تركيه و عراق در استان دهوك، با حمله به پايگاه‌هاي ارتش عراق 90 نيروي دشمن را كشته و 40 تن را اسير كردند. در جريان اين عمليات 5 خودرو عراقي منهدم گرديد و 3 قبضه تيربار، 43 هزار فشنگ، 57 قبضه سلاح سبك و تعدادي آر.پي.جي7 و بي‌سيم به غنيمت گرفته شد.[۲۴] معاونت اطلاعات يگان جنگ الكترونيك سپاه پاسداران نيز گزارش داد كه دشمن بعثي در ساعت 11:15 امروز اعلام كرد كه يك گروه از مبارزين كه حدود 15 نفر بودند به سيلو و ايستگاه برق جمبور با موشك‌هاي آرپي‌جي7 حمله كردند كه درگيري تا ساعت 23 شب‌گذشته ادامه داشت. در اين حمله پايگاه‌هاي مستقر روي كوه قره‌داغ با مبارزين درگير شدند كه در اين درگيري يك نفر مجروح گرديد.[۲۵]

گزارش- 921

مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق بسيج و سازمان‌دهي يكصد هزار نيروي مجاهد و رزمنده را داخل خاك عراق و جبهه‌هاي نبرد در برنامه كاري خود قرار داده كه تاكنون نصف اين نيرو را آماده كرده است. آيت‌الله سيدمحمدباقر حكيم، رئيس مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق در يك كنفرانس خبري به تشريح اوضاع منطقه پرداخت و درباره تحولات داخل عراق و برنامه‌هاي اين مجلس گفت: «اوج‌گيري عمليات مسلحانه مردم عراق در داخل خاك اين كشور نشانه‌اي از قيام مردمي ملت عراق است و عمليات‌هاي مبارزان عراقي به طور مستمر در همه استان‌هاي عراق انجام مي‌شود. با استمرار عمليات‌هاي شبانه مجاهدان عراقي در بعضي از استان‌ها به‌خصوص عماره، ناصريه، ديوانيه و مناطق هم‌جوار استان واسط و دياله، اين مناطق از كنترل ارتش عراق خارج گرديده است. از جمله نتايج مهم اين عمليات‌ها، افزايش روحيه مردم مسلمان عراق در مبارزه عليه رژيم صدام و نيز افزايش تعداد مجاهدان و فراريان از ارتش عراق و پيوستن آنها به صفوف مجاهدان مي‌باشد.»[۲۶]

گزارش- 922

امروز 25 تن از كردهاي ساكن شهر شقلاويه در شمال‌شرقي استان اربيل عراق بدون محاكمه به‌دست ارتش عراق اعدام شدند. خبرگزاري فرانسه كه اين خبر را به نقل از يك سخنگوي اتحاديه ميهني كردستان عراق اعلام كرد، در ادامه گزارش به نقل از وي نوشت: «مقامات عراقي پيش از مجبور كردن اهالي شهر شقلاويه به ترك و تخليه اين شهر و ويران كردن آن، در صدد هستند سرويس‌هاي عمومي شهر را به مكاني ديگر انتقال دهند.» خبرگزاري فرانسه افزود: «ناآرامي شديدي از بهار سال گذشته تاكنون در عراق حكم فرماست و ارتش عراق طي اين دوره اقدام به تخريب روستاها در طول محور‌هاي بزرگ ترابري، كرده و اهالي را به سوي مركز عراق كوچ داده است.»[۲۷]

گزارش- 923

رژيم عراق در اجراي يك جنگ تبليغاتي - رواني، بيمارستان دهوك را بمباران كرد و آن را به جمهوري اسلامي ايران نسبت داد. راديو بغداد در اين باره گفت: «عراق در نامه‌اي سازمان ملل متحد را از اقدام رژيم ايران در بمباران يكي از بيمارستان‌هاي غيرنظامي در شهر دهوك آگاه ساخته است. براساس اين نامه در اين بمباران 9 غيرنظامي از جمله 6 زن و يك دختربچه كشته و 64 تن ديگر مجروح شده‌اند.[۲۸] درحالي‌كه عراق با تبليغات گسترده سعي دارد چهره ايران را در نزد افكار جهاني مخدوش نمايد، در منابع خبري و اطلاعاتي جمهوري اسلامي ايران هيچ گزارشي از اجراي عمليات هوايي برون مرزي منتشر نشده است. خبرگزاري جمهوري اسلامي نيز رسماً ادعاي رژيم عراق را تكذيب كرد.[۲۹] براساس مداركي كه حزب دمكرات كردستان عراق بعداً ارائه كرد رژيم عراق با يك هواپيما كه پرچم جمهوري اسلامي ايران روي آن زده شده بود، به اين بيمارستان حمله كرد و براي عوام‌فريبي يك موشك سام نيز در كوه سينا منفجر كرد. قربانيان بمباران 11 تن از افرادي بودند كه چهار ماه پيش دستگير و يك روز قبل از بمباران، تيرباران شده بودند.[۳۰]

گزارش- 924

نمايندة عراق در سازمان ملل متحد امروز دو نامه براي دبيركل سازمان ملل ارسال كرد. عصمت كتاني در نامه اول ادعا كرده است كه نيروهاي ايران در روز 16 نوامبر 1987 با حمله به نقاط مختلف استان‌هاي بصره، سليمانيه و دياله موجب مرگ 13 تن و جراحت 40 غيرنظامي و خسارت به تعدادي ساختمان و خودرو شده‌اند.[۳۱] نامه دوم نمايندة عراق دربارة بيانات رئيس‌جمهور ايران در همدان در مورخ 26 آبان 1366 مي‌باشد كه در آستانه اعزام نيروي يكصد هزار نفري از اين استان ايراد شد. عصمت كتاني در نامة خود نوشته است: «متن اظهارات رئيس‌جمهور ايران [آيت‌الله] خامنه‌اي در مورخ 17 نوامبر 1987 به پيوست ارسال مي‌گردد. اين خطابه نشان‌دهندة نگرش خيلي روشن ايران درباره قطع‌نامه598 و عزم اين رژيم در اصرار به تجاوزاتش مي‌باشد. به طور اجمال نگرش ايران به آنچه كه به عنوان صدور انقلابش مطرح مي‌نمايد، نمونه‌اي از دخالت آشكارش در امور داخلي ساير كشورهاي منطقه، اشاره شده است.»[۳۲] گفتني است كه گزيده‌اي از سخنراني مورد اشاره، در روزشمار 26/8/1366، گزارش شماره906 درج شده است.

گزارش- 925

ارتش تركيه هر چند مدت حملاتي را عليه شمال عراق اجرا مي‌كند و رهبران تركيه از عراق مي‌خواهند كه امنيت راه‌ها را در اين منطقه برقرار نمايد. استانداري كردستان ايران در تحليلي به بررسي اين موضوع پرداخته است و علل اين اقدام تركيه را چنين برشمرده است: «1ـ هم‌مرز بودن كردستان عراق به‌طول صدها كيلومتر با تركيه. 2ـ وجود بخش اعظم منابع نفتي عراق در كردستان و به‌ويژه در استان‌هاي كركوك كه بخش‌هاي زيادي از نفت چاه‌هاي استان كركوك از طريق خط لولـه‌اي كه از كردستان عراق به تركيه عبور مي‌كند، به خارج صادر مي‌گردد و تركيه نيز بخش بزرگي از نيازهاي نفتي خود را از طريق همين خط لولـه تأمين مي‌كند. 3ـ فعاليت وسيع گروه‌هاي كرد عراقي در شمال آن كشور به گونه‌اي است كه اين فعاليت‌ها باعث گرديده كردستان عراق به يكي از كانون‌هاي ضديت با رژيم صدام تبديل گردد. 4ـ رابطه نزديك گروه‌هاي كرد عراق با جمهوري اسلامي و به ويژه افزايش اين روابط در يك‌سال اخير در راستاي سقوط رژيم بعثي عراق به گونه‌اي است كه در چند ماه اخير اين گروه‌ها با حمايت و پشتيباني جمهوري اسلامي حملات زيادي را عليه مراكز نظامي و صنعتي عراق در شمال آن كشور و از جمله در استان نفت‌خيز كركوك سازمان داده‌اند. 5 - متأثر بودن غالب گروه‌هاي كرد عراقي از سياست‌هاي دولت شوروي در قبال آينده عراق به گونه‌اي است كه تعدادي از با نفوذترين گروه‌هاي كرد عراقي و از جمله حزب دمكرات كردستان عراق با كمونيست‌هاي طرف‌دار شوروي در عراق، جبهه واحدي تشكيل داده و درباره حكومت آينده عراق با هم به وحدت نظر رسيده‌اند.» در ادامه اين تحليل آمده است: «با توجه به موارد فوق‌الذكر به ويژه توجه خاص دولت شوروي به مسئله كردها در عراق و تركيه و تأثيري كه مسئله كردهاي تركيه بر ثبات و امنيت اين كشور هم‌پيمان امريكا در جوار خاك شوروي مي‌گذارد، درصد احتمال دخالت نظامي تركيه در شمال عراق در صورت سقوط صدام افزايش مي‌يابد. دولت تركيه بر اين مسئله واقف است كه سقوط صدام و روي كار آمدن يك دولت مخالف منافع غرب در عراق به‌ويژه از آن نظر كه كردهاي عراق در آن نقش خواهند داشت، بر مسئله كردهاي تركيه تأثير گذاشته و موجب مي‌شود كه مسئله كردهاي تركيه نيز حالت جدي‌تري به خود بگيرد. با توجه به اينكه سمت‌گيري مسئله كردها به صورت عام در منطقه و به‌صورت خاص در تركيه به سود شوروي است در هر صورت باعث مي‌گردد به‌وسيله آن يكي از دولت‌هاي پايگاه امريكا در جوار خاك شوروي تضعيف يا تجزيه گردد. سياست‌هاي امريكا و منافع آن در خصوص مسئله كردها ايجاب مي‌كند كه اين مسئله در شرايط فعلي به‌وسيله سركوب آن حل گردد.»[۳۳]

گزارش- 926

رئيس دانشگاه صنعتي اصفهان در گفت‌وگويي اظهار كرد كه از تمايل دانشجويان اين دانشگاه براي اعزام داوطلبانه به جبهه‌هاي نبرد كاسته شده است. وي عزيمت عده‌اي مشخص به جبهه و ادامه تحصيل برخي ديگر از دانشجويان را دليل اين موضوع اعلام كرد و اظهار اميدواري كرد كه با تصميمات اتخاذ شدة اخير، گرمي عزيمت داوطلبانه نيز مجدداً حاصل شود.[۳۴]

گزارش- 927

امريكا و كويت مخالفت خود را با حمله ايران به بصره علني ساختند. شيخ صباح الاحمد، معاون نخست‌وزير و وزير خارجه كويت گفت: «در صورت عملي شدن حمله ايران عليه بصره، دولت كويت اقدامات پيش‌گيرانه‌اي اتخاذ خواهد كرد. ما همسايه بصره هستيم و بايد تدابير پيش‌گيرانه‌اي اتخاذ نماييم. ما اميدواريم در گير و دار اوضاع جاري به كويت آسيبي نرسد. ما اميدواريم كه ايران حمله خود عليه عراق را عملي نسازد، زيرا اين اقدام واكنش تندي از سوي جهان عرب و دنيا برمي‌انگيزد. ما اميدواريم كه در اذهان برادران ايراني ما اين نباشد كه از طريق حمله نظامي بخواهند امتيازاتي را به‌دست آورند تا موضع خود را در مذاكرات آينده در سازمان ملل قوي سازند.»[۳۵] سفير امريكا در كويت نيز گفت: «امريكا نمي‌خواهد ايران دست به عمليات نظامي عليه جبهه‌هاي عراق بزند و يا به شهر بصره حمله كند. دولت امريكا مايل است كه ايران به بصره حمله نكند. امريكا كوشش مي‌كند با شركت تمامي طرف‌هاي ذي‌نفع از جمله كشورهاي درگير در جنگ و قدرت‌هاي بزرگ جنگ به پايان برسد.»[۳۶]

گزارش- 928

درحالي‌كه جمهوري اسلامي ايران فعاليت گسترده‌اي را براي تدارك عمليات مداوم و مؤثر آغاز كرده است و تحليل‌گران آن‌را دليلي بر شكست مأموريت دبيركل سازمان ملل متحد مي‌دانند[۳۷] تلاش كشورهاي منطقه براي هماهنگي مواضع و متقاعد كردن ايران به پذيرش قطعنامه 598 ادامه دارد. هانس ديتريش گنشر، وزير امور خارجه آلمان كه براي ديدار از كشورهاي عربستان، عراق و اردن وارد منطقه شده است، امروز پس از سه روز مذاكره با مقامات عربستان درباره موضوعات مختلف و جنگ ايران و عراق، وارد بغداد شد. عربستان ضمن ابراز رضايت از فعاليت‌هاي آلمان در تصويب قطعنامه 598، از گنشر خواست كه به‌دليل روابط نزديك با ايران و ديدار از بغداد در تلاش‌هاي صلح خاورميانه يك نقش فعالانه‌اي به عهده بگيرد.[۳۸] وزير خارجه آلمان پس از ورود به بغداد در يك مصاحبه مطبوعاتي ضمن ابراز خوشبختي از سفر به بغداد در اين موقعيت مهم، گفت: «در اين ديدار مايليم از نتايج كنفرانس سران عرب در امان آگاه شده و درباره اجراي قطعنامه شماره 598 شوراي امنيت با مقامات عراق مشورت كنيم.»[۳۹] راديو كلن نيز دراين‌باره گفت: «در رابطه با ديدار وزير امور خارجه جمهوري فدرال آلمان از منطقه هر شنونده‌اي نخست به جنگ خليج فارس ميان عراق و ايران فكر مي‌كند، آن هم به خصوص بدين خاطر كه وزير امور خارجه جمهوري آلمان فدرال در تابستان گذشته اقداماتي به‌عمل آورد تا راه را براي دبيركل سازمان ملل متحد، در زمينه انجام مذاكراتي ميان دو كشور در حال جنگ ايران و عراق هموار سازد.»[۴۰] سلطان قابوس حاكم عمان نيز از ايران و عراق خواست تا آتش‌بس را بپذيرند و به جاي جنگيدن مذاكره كنند. وي افزود: «اين جنگ هفت ساله كشورهاي خليج و جامعه بين‌المللي را تهديد مي‌كند و هرچه اين جنگ بيش‌تر ادامه يابد اين خطر بيش‌تر مي‌شود. بنابراين دستور آتش‌بس ژوئيه گذشته سازمان ملل بايد رعايت شود.»[۴۱] دولت ليبي نيز با ارسال نامه‌اي به سازمان ملل متحد، حضور نيروهاي خارجي در خليج فارس را مانع صلح در منطقه دانست و از آنها خواست با عقب‌نشيني از خليج فارس در را به سوي صلح بگشايند.[۴۲]

گزارش- 929

در پي فشارهاي امريكا به كشورهاي فروشنده سلاح در جهان براي ايجاد محدوديت‌هاي بيش‌تر در رسيدن هرگونه سلاح به ايران، چين و كانادا تدابير جديدي را اتخاذ كردند. به گزارش خبرگزاري فرانسه دولت چين اعلام كرد كه صدور موشك‌هاي كرم ابريشم خود به بازار بين‌المللي را متوقف ساخته است. به عقيده تحليل‌گران، چين به اين ترتيب در برابر خشم روزافزون امريكا و كشورهاي عربي ميانه‌رو كه اين كشور را به فروش موشك‌هاي كرم ابريشم متهم مي‌كنند، واكنش نشان داده است. واشنگتن كه از چند ماه پيش چين را متهم به فروش اين سلاح به ايران مي‌كند در اواخر ماه گذشته مسيحي به‌دنبال هدف قرارگرفتن يك كشتي امريكايي با موشك كرم ابريشم در خليج فارس، تصميم گرفت انتقال تكنولوژي پيشرفته امريكا به چين را ممنوع نمايد. ديپلمات‌هاي عرب در پكن تأكيد مي‌كنند، چين همچنين بايد با خشم روزافزون كشورهاي ميانه‌روي عربي مانند تونس مقابله كند كه اين كشور را متهم به فروش موشك‌هاي مذكور به ايران كرده‌اند و از چين مي‌خواهند تا به فروش آنها به ايران پايان دهد. چين همواره تأكيد كرده است كه در جنگ ايران و عراق بي‌طرفي كامل را حفظ كرده و هيچ‌گونه سلاحي به دو طرف متخاصم نفروخته است.[۴۳] همچنين شركت كانادايي "پرات وويتني" كه ديروز راديو كانادا آن ‌را به صدور قطعات هلي‌كوپتر به ايران متهم كرده بود، اعلام كرد كه از ماه نوامبر 1987 به صورت داوطلبانه تصميم گرفت هرگونه صادرات به ايران را متوقف سازد و هيچ‌گونه موتور يا قطعات مجزايي به ايران ارسال نكرده است. در بيانيه اين شركت آمده است: ما به موردي برخورد نكرده‌ايم كه طي آن قطعات مجزاي ارسالي اين شركت براي كشوري كه با آن روابط بازرگاني دارد، به ايران فرستاده شود.[۴۴] گفتني است كه رسانه‌هاي غربي با درج مقالات و ارائه اطلاعات درباره شركت‌ها و كارخانه‌هاي توليدكننده سلاح، نقش مهمي در تشديد محدوديت‌ها عليه ايران در زمينه تهيه سلاح و تجهيزات نظامي و غيرنظامي ايفا مي‌كنند.[۴۵]

گزارش- 930

"عراق - گيت‌ كي فراخواهد رسيد" عنوان مقاله‌اي در شماره امروز روزنامه فرانسوي لوموند است كه در آن رسوايي شركت فرانسوي لوشر با تحويل غيرقانوني 450 هزار خمپاره به ايران در زمان حكومت سوسياليست‌ها را گريز و انحراف از رسوايي واقعي يعني سياست فرانسه در حمايت سياسي - نظامي از عراق دانسته و نوشته است: «اگر روزي مسئله عراق - گيت مطرح شود صلح نزديك خواهد شد.» لوموند با اشاره به تجاوز عراق به خاك ايران و سياست حمايتي فرانسه از متجاوز افزود: «فرانسه، مهد آزادي‌ها، براي نخستين‌بار در تاريخ خود از يك كشور متجاوز يعني عراق حمايت نظامي و سياسي مي‌كند.» نويسنده قضيه لوشر را يك رسوايي كوچك تلقي كرد و افشا شدن آن را تلويحاً به حاميان رژيم عراق در فرانسه نسبت مي‌دهد. اين موضوع موجب مي‌شود تا روابط نظامي قانوني و رسمي ميان پاريس و بغداد باز هم مدت زمان طولاني پنهان بماند. نويسنده نتيجه‌گيري مي‌كند كه فروش پنهاني سلاح به ايران يك اشتباه است ولي آيا فروش اسلحه به عراق يك جنايت محسوب نمي‌شود.[۴۶]

گزارش- 931

با وجود اينكه كشتي‌هاي تجاري و نفتكش‌ها در خليج فارس در معرض حملات نظامي هستند، شركت‌هاي كشتي‌راني براي حمل نفت به رقابت با يكديگر مي‌پردازند. خبرگزاري فرانسه درباره وضعيت خليج فارس و چگونگي حمل نفت از اين منطقه، در گزارشي از دوبي نوشت: «نفتكش‌هايي كه در طول سواحل ايران هدف حمله هواپيماهاي عراقي قرار مي‌گيرند نه‌تنها به امر صادرات نفت ايران مي‌پردازند، بلكه محصولات پالايش شده مورد نياز نيروهاي تهران را نيز تأمين مي‌كنند. توان پالايش نفت در ايران به‌دليل بمباران‌هاي بي‌وقفه نيروي هوايي عراق كاهش يافته است. محصولات پالايش شده تا شمال ايران و نزديكي جبهه‌ها حمل مي‌شود. منابع دريايي مي‌گويند حمله عراق به نفتكش‌ها امري روزمره شده است. با اين همه حمل نفت از خارك كه به‌وسيله حدود بيست نفتكش انجام مي‌شود، هرگز متوقف نگرديده است. بنا به اظهار شركت‌هاي كشتي‌راني ناخداها و خدمه كشتي‌ها با قبول سفر رفت و برگشت به اين منطقه، دستمزدهاي دو برابر دريافت مي‌كنند. براي كساني كه جسارت اجراي اين مسئوليت را دارند خطر فراوان و امكانات حفاظتي ناچيز است. به محض ورود به خليج فارس مقرراتي كه بايد به مورد اجرا گذاشته شود، بسيار دقيق است. براي يك كشتي با 25 خدمه، تعداد افراد بايد به هفت يا هشت نفر تقليل يابد كه شامل چهار ديدبان، يك مأمور راديو و چهار افسر ناوبري مي‌شود؛ احدي نبايد به‌طور مستمر در موتورخانه به سر برد. بايد هر ده يا يازده دقيقه به آنجا سركشي كرد و فوري خارج شد. نفتكش‌ها پس از ورود به خارك چه در حين بارگيري و چه در انتظار نوبت كه ممكن است دو هفته طول بكشد، هدفي آسان براي هواپيماهاي عراقي مي‌باشند. يك كارشناس دريايي مي‌گويد: مرگ هميشه از سوي بمباران هوايي نيست بلكه گلولـه‌اي ضدهوايي كه ايران به طرف هواپيماهايي كه در ارتفاع پايين حمله مي‌كنند، شليك مي‌شود به دفعات به كشتي‌هايي كه لنگر انداخته‌اند اصابت مي‌كنند.»[۴۷]

گزارش- 932

مجلس شوراي اسلامي در طول آبان‌ماه 1366 طي يازده جلسه، بررسي و تصويب لايحه كار را به پايان رساند. رئيس مجلس شوراي اسلامي پس از تصويب آخرين ماده لايحه كار ضمن قدرداني از دولت در ارائه لايحه و نمايندگان مجلس در بررسي و تصويب آن اظهار داشت: «اميدواريم اين قانون بتواند در راه تأمين عدالت و فعال‌تر كردن كارگاه‌ها و كارخانه‌ها مؤثر باشد. ان‌شاءالله كارفرماها و كارگران با همكاري و روحيه اسلامي در اجراي اين قانون موفق باشند.»[۴۸] نمايندگان مجلس شوراي اسلامي در اين ماه علاوه بر اتمام تصويب لايحه كار، كليات لايحه تأسيس مدارس غيرانتفاعي و لايحه نحوه رسيدگي به دعاوي مربوط به غنائم جنگي را بررسي و تصويب كردند. با نزديك شدن به پايان دوره دوم مجلس شوراي اسلامي، موضوع انتخابات كم‌كم در مجامع طرح مي‌شود. نمايندگان مجلس شوراي اسلامي نيز با توجه به ضرورت تأمين نيازمندي‌هاي جنگ و جلوگيري از اصراف در تبليغات انتخاباتي، طرح الحاق يك تبصره و چند بند به ماده 60 قانون انتخابات مجلس شوراي اسلامي را در خصوص چگونگي تبليغات انتخاباتي ارائه كردند. مباحث قبل از دستور نمايندگان نيز درباره موضوعات مربوط به جنگ، مقابله با تجاوز امريكا در خليج فارس، كشتار حجاج ايراني به‌دست رژيم آل‌سعود بود كه به‌دليل مصوبه شوراي عالي پشتيباني جنگ براي بسيج بيش‌تر امكانات و نيرو براي جنگ و سالگرد سيزده آبان در اكثر سخنراني‌ها مورد توجه بود. در مسائل داخلي جدا از مشكلات و مسائل بومي و منطقه‌اي هر نماينده، حمايت و انتقاد از صندوق‌هاي قرض‌الحسنه كه پس از دستگيري مسئولان بنياد نبوت و قرض‌الحسنه ولي‌عصر(عج) به اتهام فساد مالي و سخنراني تند نماينده تبريز در خصوص جايگاه قرض‌الحسنه در شرع مقدس اسلام از ماه پيش شروع شده بود به موضع‌گيري‌هاي شديد در ميان نمايندگان و دو جناح به اصطلاح چپ و راست مجلس منجر شد. با وجود اين، در اين ماه به مناسبت هفته وحدت دعوت به حفظ وحدت و خودداري از گروه‌گرايي و باندبازي هم نمود بسياري در سخنان نمايندگان مجلس شوراي اسلامي داشت.[۴۹]

گزارش- 933

مسعود رجوي، رئيس سازمان مجاهدين خلق (منافقين)، در واكنش به دعوت شوراي عالي پشتيباني جنگ و گسترش اعزام نيرو و ايجاد روحيه جهادي ميان مردم ايران، در نامه‌اي از بغداد كه خبرگزاري عراق آن را منتشر كرد، از مردم ايران خواست تا در برابر طرح‌هاي رژيم ايران براي اعزام اجباري فرزندان ايران به جبهه‌هاي جنگ از طريق چيزي كه رژيم آن را بسيج مي‌نامد مقاومت نمايند. رجوي در اين نامه نوشت: حكام ايران بار ديگر به گسيل هزاران ايراني به سوي مرگ حتمي متوسل مي‌شوند تا تمايلات خميني و يارانش در ادامه جنگ عليه عراق را ارضا كنند. گرفتاري رژيم و انزواي داخلي و بين‌المللي آنها را واداشته تا به شعار ادامه جنگ و آنچه كه بسيج مي‌نامند متوسل شوند، با اين تصور كه مي‌توانند شكست نظامي، سياسي و داخلي خود را بپوشانند.[۵۰]




منابع و مآخذ روزشمار 1366/08/27

  1. سند شماره 1532 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه مركزي سپاه در عمليات نصر8 (حسين اردستاني)، 26/8/ تا 11/9/1366، ص10 تا 15.
  2. سند شماره 1534 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نجف‌اشرف در عمليات نصر8 (يدالله ايزدي)، 24/8/ تا 28/8/1366، ص104 تا 110.
  3. همان، ص108 تا 111.
  4. همان، ص113.
  5. همان، ص115.
  6. همان، ص117 تا 121.
  7. همان، ص129.
  8. مأخذ 1، ص21 تا 23.
  9. مأخذ 1، ص20 و 21.
  10. مأخذ 1، ص34.
  11. سند شماره 076018 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفتر سياسي نمايندگي امام در قرارگاه نجف، 28/8/1366.
  12. سند شماره 076002 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفتر فرماندهي نيروي دريايي سپاه، 28/8/1366.
  13. سند شماره 076012 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي نهاجا - معاونت اطلاعات، 27/8/1366.
  14. سند شماره 029641 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: سماجا2 - معاونت اطلاعات، 27/8/1366.
  15. سند شماره S/19277 شوراي امنيت سازمان ملل، 19 نوامبر 1987، ترجمة مركز مطالعات و تحقيقات جنگ.
  16. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 244، 28/8/1366، ص8.
  17. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 245، 29/8/1366، ص17.
  18. مأخذ 16، ص11.
  19. مأخذ 16، ص10، خبرگزاري فرانسه 26/8/1366.
  20. مأخذ 16، ص16 و 17، راديو كلن (به زبان انگليسي) ساعت 30/19، 27/8/1366.
  21. مأخذ16، ص11، واشنگتن - آسوشيتدپرس.
  22. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 246، 30/8/1366، ص12، رم - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 29/8/1366.
  23. مأخذ 17، ص17، كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 28/8/1366.
  24. سند شماره 144647 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: آمار عمليات گروه‌هاي مبارز عراقي، 30/8/1366، ص18.
  25. سند شماره 029631 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت اطلاعات يگان جنگال سپاه، 27/8/1366.
  26. روزنامه رسالت 27/8/1366، ص2.
  27. روزنامه اطلاعات 1/9/1366، ص14، خبرگزاري فرانسه، به نقل از سخنگوي اتحاديه ميهني كردستان عراق.
  28. مأخذ 15، ص60، پكن - خبرگزاري فرانسه، 27/8/1366.
  29. مأخذ 22، ص9، دهوك - آسوشيتدپرس، 29/8/1366.
  30. روزنامه اطلاعات 15/9/1366، ص12، اروميه - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  31. سند شماره S/19280 شوراي امنيت سازمان ملل، 19 نوامبر 1987، ترجمة مركز مطالعات و تحقيقات جنگ. (محمدعلي خرمي)
  32. سند شماره S/19284 شوراي امنيت سازمان ملل، 19 نوامبر 1987، ترجمة مركز مطالعات و تحقيقات جنگ. (محمدعلي خرمي)
  33. سند شماره 138115 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي سپاه پانزدهم رمضان، به فرماندهي نيروي زميني سپاه، معاونت اطلاعات، 27/8/1366، ص4 تا 8.
  34. مأخذ 16، ص36، خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  35. مأخذ 16، ص18، روزنامه القبس (چاپ كويت) 27/8/1366.
  36. روزنامه كيهان 28/8/1366، ص20، كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي به نقل از سفير امريكا در كويت، 27/8/1366.
  37. مأخذ 16، ص29، بي‌بي‌سي، 27/8/1366؛ و ص21، راديو امريكا، 27/8/1366.
  38. مأخذ 16، ص34 و 35، بخش فارسي راديو كلن، ساعت 21:30، 27/8/1366.
  39. مأخذ 16، ص33، بغداد - خبرگزاري عراق 27/8/1366.
  40. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 242، 26/8/1366، ص36، راديو كلن، ساعت: 13:30، 25/8/1366.
  41. مأخذ 17، ص22، مسقط - خبرگزاري رويتر 28/8/1366.
  42. - UN.Yearbook. 1987. Vol. 41. P. 235.
  43. مأخذ 16، ص60، پكن - خبرگزاري فرانسه، 27/8/1366.
  44. مأخذ 22، ص28، مونترال - خبرگزاري فرانسه، 29/8/1366.
  45. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 239، 23/8/1366، ص46 و 47، خبرگزاري فرانسه 22/8/1366.
  46. مأخذ 17، ص10 تا 13، پاريس - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 27/8/1366، به نقل از لوموند.
  47. مأخذ 16، ص44 و 45، دوبي - خبرگزاري فرانسه 27/8/1366.
  48. اداره كل تندنويسي مجلس شوراي اسلامي، "روزنامه رسمي" (مشروح مذاكرات جلسه علني مجلس)، جلسه 468، 21/8/1366، ص29.
  49. اداره كل تندنويسي مجلس شوراي اسلامي، "روزنامه رسمي" (مشروح مذاكرات جلسه علني مجلس)، جلسه 461 تا 471، 3/8/1366 الي 28/8/1366.
  50. مأخذ 16، ص1، بغداد - خبرگزاري عراق، 27/8/1366.