1366.01.21: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1366 |نام = 1366.01.21 |نام دیگر=بیست و یک فروردین |روز=21 فروردین 1366 |تاریخ شمسی= 1366.01.21 |تاریخ میلادی= 10 آوریل 1987 |تاریخ قمری= 11 شعبان 1407 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.01.21</div> <div class="b...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۲۴: سطر ۲۴:
<div style="text-align:justify">
<div style="text-align:justify">


==  گزارش- 511 ==
آخرين مرحله عمليات كربلاي8 با هدف حفظ نقاط تصرف شده و تكميل اهداف قبلي و تحكيم و تثبيت مواضع خودي، شروع شد. لشكر8 نجف اشرف در يك اقدام تكميلي، هدف قبلي خود (در مرحله سوم عمليات) را تصرف كرد و مأموريت مهندسي خود را آغاز نمود، اما اين بار نيز بر اثر فشار دشمن نتوانست آن را به اتمام برساند لذا نيروهاي اين لشكر مجدداً تا چهارراه سيل‌بند "صوئيب" عقب‌نشيني كردند و در آن‌جا استقرار يافتند و خط پدافندي خود را در همان‌جا تشكيل دادند كه تا پايان امروز به حفظ آن مشغول بودند، ضمن آن كه توانستند طول خاك‌ريز دوجداره خود را به 240 متر برسانند. لشكر33 المهدي نيز ضمن حفظ موقعيت خود، توانست 100 متر خاك‌ريز پشت خط "حمزه" احداث كند و تعدادي از سنگرهاي چهارراه را دوجداره سازد و يك خط عصا شكل نيز روي چهارراه احداث كند. لشكر17 علي‌بن‌ابي‌طالب همچنان موقعيت خود را حفظ كرد و توانست تمام خط خود را دوجداره كند. لشكر31 عاشورا نيز كه خط لشكر10 را تحويل گرفته‌بود، موقعيت خود را حفظ و كار مهندسي را شروع كرد. لشكر27 حضرت رسول(ص) هم ضمن حفظ منطقه خود، يك جاده دو جداره كشيد و جاده پشت كانال پرورش ماهي را بغل‌بُري كرد. همچنين يك خاك‌ريز را دوجداره كرد و با ريختن مين ضدنفر در جلو خط خود، مواضع متصرفي را استحكام بخشيد.<ref>سند شماره 120861 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش عمليات كربلاي 8 (مرحله چهارم)، 20/1/1366؛ و- سند شماره 124925 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش اعزام به خط، 21/1/1366، ص1؛ و- سند شماره 681 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش "تداوم عمليات در شرق بصره تا كربلاي8"، از انتشارات مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، ارديبهشت 1366،
صص29 و 30.</ref>
با توجه به اين كه ديشب دشمن خطوط خود را مين‌گذاري كرده‌است، فرمانده قرارگاه كربلا "برادر احمد غلامپور" با اظهار رضايت از وضع موجود، گفت: «با توجه به مواردي كه ديشب بود (مين‌گذاري عراق)، من فكر مي‌كنم اگر تا امروز بعد از ظهر عراق فشار نياورد، بعيد نيست ديگر از خط "حمزه" دست كشيده باشد.»<ref>سند شماره 387 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش عمليات كربلاي8 ، قرارگاه كربلا، راوي: عبدالله (فرهاد) درويشي، 18/1/1366 تا 22/1/1366، ص110.</ref>
==  گزارش- 512 ==
پاتك‌هاي دشمن در منطقه عملياتي كربلاي8 از ساعت 9:30 صبح آغاز شد و تا ساعت19:20 در چهار مرحله به خطوط لشكرهاي 27، 31 و 32، پاتك كرد كه سنگين‌ترين آن‌ها را در محور سيل‌بند غربي كانال ماهي و محور "فدك" انجام داد و توانست نيروهاي خودي را مقداري به عقب براند، ولي با هجوم مجدد رزمندگان اسلام، دشمن به عقب گريخت. به‌طور كلي دشمن در اين پاتك‌ها بدون كسب موفقيتي ناگزير به عقب‌نشيني شد.<ref>سند شماره 027657 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ص5 ؛ و- سند شماره 027672 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي، شماره 51، نيروي زميني سپاه، 24/1/1366، ص1.</ref> راوي مركز مطالعات و تحقيقات جنگ (برادر "عليرضا ايزدي") در مورد شدت آتش دشمن در يكي از پاتك‌ها، نوشته‌است: «نزديكي ظهر آتش دشمن شدت يافت. تقريباً ساعت 3 بعدازظهر فشار دشمن زيادتر شد، هم توپخانه آتش مي‌كرد و هم جنگ تن به تن بود و از نزديك، نيروها با پرتاب نارنجك جنگ مي‌كردند. دشمن قصد داشت سنگرهاي ما را در تقاطع "بم - فدك" تصرف كند. در جناح چپ به علت سستي سنگرها، بچه‌ها عقب كشيدند، ولي در جناح راست ايستاده بودند و با نارنجك و سلاح سبك با دشمن درگير بودند . . . در هر صورت، به دلايل مختلف و ضعف خط پدافندي و خستگي نيروها، نزديك بود تا بر اثر اندكي سستي، خط سقوط نمايد ولي با پايداري و رشادت عده‌اي از نيروها - از جمله برادر "علي‌حسين خادمي" پيرمرد 65 ساله و چند تن از نيروهاي نوجوان - و اقدام سريع برادران در اشغال مجدد مواضع، دشمن موفق به تصرف خط پدافندي نشد.»<ref>سند شماره 391 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "گزارش عمليات كربلاي8"، راوي: علي‌رضا ايزدي،
صص78 و 81.</ref>
به‌طور كلي از آغاز عمليات كربلاي8، تنها روزي كه همه يگان‌ها توانستند با وجود شدت فشار دشمن، تمام خط حمزه را تا چهارراه آسفالت نگه دارند، امروز بود و بيش‌ترين كار مهندسي هم صورت گرفت.<ref>مأخذ 1، بخش نخست. </ref> بايد گفت گرچه دشمن در اين پاتك‌ها موفق نشد منطقه‌اي را اشغال كند، اما توانست علاوه بر آسيب رساندن به بخشي از نيروها و توان يگان‌هاي خودي، مانع از استراحت نيروها شود و نقاط ضعف و قوت ما را از نظر خط پدافندي و توان ارزيابي كند.
در مجموع پس از چهار شبانه‌روز جنگ سنگين و گاهي تن به تن در منطقه‌اي كه دشمن آن را از قبل متناسب با تاكتيك‌ها و تدابير و امكانات خود طراحي و تسليح كرده‌بود، عمليات كربلاي8 به پايان رسيد در حالي‌كه احساس مي‌شد دشمن از بازپس‌گيري خط "حمزه" نااميد و ناتوان شده‌است، تثبيت و استحكام بخشيدن به مواضع و انجام دادن كارهاي مهندسي و سامان دادن به امر پشتيباني خط جديد مطرح شد.<ref>مأخذ 1، بخش سوم، ص3.</ref> چنان كه گفته شد، با توجه به اين كه ديشب دشمن خطوط خود را مين‌گذاري كرد و امروز نيز پاتك‌هايش سركوب شد، اكثر قريب به اتفاق فرماندهان در رده‌هاي مختلف (نيروي زميني، قرارگاه و يگان‌ها) به اين نتيجه رسيدند كه دشمن شكست را پذيرفته و متوقف شده‌است، لذا از غروب امروز اكثر يگان‌ها نيروهاي كادر و عمل‌كننده خود را براي استراحت به عقب مي‌فرستادند چندان كه از اواخر شب هر يگان با كم‌ترين تعداد نيرو يعني 1 تا 3 دسته در برابر دشمن پدافند مي‌كند.<ref>مأخذ 2، ص118.</ref>
علاوه بر اين، يگان‌هاي عمل‌كننده بر اثر چند ماه جنگ مداوم (از اوايل دي ماه با شروع عمليات كربلاي4 تاكنون) دچار افت توان شده‌اند و حداكثر قادر به حفظ مواضع خود هستند، لذا براي انجام دادن مأموريت‌هاي آفندي جديد، فرمانده نيروي زميني سپاه (برادر علي شمخاني) درصدد ترك منطقه و پرداختن به برنامه‌ريزي‌هاي آتي و در دست اقدام سپاه برآمد.<ref>مأخذ 1، بخش سوم، صص30 و 31.</ref>
==  گزارش- 513 ==
دشمن در حملات هوايي امروز خود، خرمشهر و عقبه عمليات كربلاي8 را بمباران شيميايي كرد. همچنين به‌گزارش قرارگاه رمضان، صبح امروز در جبهه شمال غرب، روستاهاي چخماخ و مالومه قزار بمباران شد كه بر اثر آن، چهار تن شهيد شدند. اين حملات به‌دليل تراكم پيش‌مرگان در اين روستاها، انجام شده‌است.<ref>سند شماره 1443 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه رمضان (محسن محمدي معين)، 22/12/1365 تا 22/1/1366، ص12.</ref>
بمباران شيميايي امروز خرمشهر و اطراف آن، منطقه وسيعي را آلوده كرده و موجب مسموميت 150 تن شده‌است. حملات شيميايي دشمن - كه در دو نوبت انجام شد - كارگراني را كه در داخل شهر مشغول بازسازي مناطق مسكوني بودند، مسموم ساخت كه بلافاصله يگان پدافند شيميايي وارد محل شد و مناطق آلوده را پاك‌سازي كرد.<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 22 (22/1/1366)، اهواز - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 22/1/1366.</ref>
در گزارش ديگري آمده است كه هواپيماهاي دشمن علاوه بر تجاوز به حريم هوايي شهر اهواز و جزيره فارسي،<ref>سند شماره 126454 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: تيپ 24 امام سجاد، گزارش تك شيميايي دشمن،
22/1/1366؛ و- سند شماره 027815 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي شماره 5، قرارگاه نوح،
31/1/1366، ص آخر.</ref> جزيره سيري را نيز بمباران كردند كه خساراتي بر سكوهاي نفتي آن وارد شد.<ref>سند شماره 027681 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي، شماره 3 (24/1/1366)، نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران، ص10.</ref>
در پاسخ به اين حملات، نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در چند نوبت شرق بصره را مورد حمله قرار داد. در اين باره خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارشي اعلام كرد: «چندين فروند از هواپيماهاي نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران امروز در 10 نوبت بر فراز مواضع دشمن در شرق بصره به پرواز درآمدند و مراكز تجمع قرارگاه‌هاي لجستيكي و تاكتيكي دشمن را بمباران كردند. گزارش‌هاي دريافتي حاكي است در جريان اين بمباران حداقل سه مقر فرماندهي دشمن در منطقه عمومي شرق بصره منهدم شد.»<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، اخبار گزارش‌ها و بازتاب جهاني سلسله عمليات كربلا، 22/1/1366، ص2. اهواز - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 21/1/1366.</ref>
==  گزارش- 514 ==
عمليات كربلاي9 كه از روز گذشته در منطقه عمومي سرپل‌ذهاب شروع شده، امروز نيز ادامه يافت. در ادامه اين عمليات تا ساعت 9 بامداد، 10 پاتك دشمن دفع گرديد و بقاياي گردان‌هاي 2، 3 و 4 تيپ كماندويي و نيروهاي مخصوص گردان چهارم تيپ‌3 لشكر دوم عراق بين 40 تا 60 درصد دچار تلفات و خسارات شدند. شمار كشته‌ها و مجروحان نيروهاي دشمن در منطقه تا پايان عمليات به 2500 تن رسيد و تعداد 8 دستگاه تانك، 7 انبار مهمات و 35 دستگاه خودرو آن‌ها نيز منهدم شد.<ref>سند شماره 0935 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "دفاع مقدس - نيروي زميني ارتش در هشت سال جنگ"، جلد سوم، سرتيپ علي اشكان‌فر و عبدالله هاديان، اسفند1371، ص247،؛ و- پيشين، ص3.</ref>
پس از اين عمليات اگرچه پاتك‌هاي دشمن دفع شد، به سبب عدم هدايت صحيح نيروها و پراكندگي آتش توپخانه خودي و براثر آتش هماهنگ ارتش بعث، به‌جز ارتفاع 542 و پاسگاه "باباهادي" ساير مناطق آزاد شده، تخليه شد. در اين عمليات از نيروهاي خودي بيش از 520 تن زخمي و 23 تن شهيد شدند - كه به پشت جبهه انتقال يافتند - و شماري نيز مفقود هستند.<ref>سند شماره 078379 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نشريه گردان اطلاعاتي روح‌الله در مورد عمليات كربلاي9، 22/1/1366، ص1.</ref>
==  گزارش- 515 ==
طرح‌ريزي و تلاش براي آماده‌سازي زمينه اجراي عملياتي اساسي در غرب از چندي قبل آغاز شده است و با عنوان تغيير استراتژي عملياتي از جنوب به غرب، مطرح مي‌باشد. راوي قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) (برادر "اردستاني") در جمع‌بندي مباحث قرارگاه مهم‌ترين عوامل مؤثر در تغيير استراتژي و تلاش براي انجام دادن چنين عملياتي در غرب كشور را چنين برشمرده است: «درگير بودن دشمن در جنوب، مسلح نبودن زمين منطقه غرب كشور و عدم حضور جدي دشمن در اين جبهه.»
اين عوامل در مجموع باعث عقب‌ماندگي دشمن و گرفتن زمين و كسب زمان از او مي‌گردد. فرماندهان در مورد موفقيت در اين جبهه، بسيار خوش‌بين هستند و حتي ميدان پيروز عمليات در غرب، محلي براي ترميم روحيه يگان‌هاي درگير در جنوب كه با تلفات سنگين و عدم‌الفتح مواجه گشته‌اند، قلمداد مي‌گردد. در اين خصوص برادر "محسن رضايي" گفت: «موفقيت، اين‌جا ان‌شاء‌الله قطعاً بالاست، چون دشمن غافل است و ما تأكيد داريم كه يگان‌ها ولو با يك گردان در اين‌جا وارد عمل شوند. كه ان‌شاء‌الله در صورت پيروزي، خستگي از تن‌شان بيرون مي‌رود. اصلاً فتح وضع را تغيير مي‌دهد.»<ref>سند شماره 0666 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش راوي قرارگاه خاتم در عمليات كربلاي10 (حسين اردستاني)، صص25 و 26.</ref>
علاوه بر اين، تلاش‌هاي قبلي در منطقه كردستان و تشكيل قرارگاه رمضان و نيز اجراي يك سلسله عمليات نامنظم به كمك اتحاديه ميهني كردستان عراق، همه و همه مي‌توانند در جهت فراهم كردن زمينه مناسب براي اجراي عمليات‌هاي بزرگ مؤثر باشند. اين حركت هرچند از سال پنجم جنگ (1364) شروع شده، ولي گام اساسي در اين زمان (اوايل سال 1366) برداشته شده‌است. در مورد اهميت اين تغيير استراتژي عملياتي و تأثير عوامل گوناگون بر آن، نكته حائز اهميت اين است: در سال پنجم جنگ كه برخي مشكلات اساسي جنگ در جنوب رخ نشان داد، توجه بيش‌تر فرماندهان عملياتي به سمت جبهه غرب معطوف گشت. تحولات اساسي؛ سازمان رزم و فرماندهي در منطقه شمالي، از جمله اولين اقدامات اساسي در اين جهت بود، لذا قرارگاه رمضان كه از قبل ايجاد شده‌بود، در اين مقطع با تغيير فرماندهي و واگذاري مأموريت‌هاي برون مرزي به آن، شكل جديدي به‌خود گرفت و با هدف استفاده از امكانات و اوضاع بالقوه منطقه و در نتيجه ايجاد زمينه لازم براي حضور گسترده نيروهاي نظامي و انجام دادن عمليات‌هاي گسترده، فعال شد و اموري از جمله اين موارد به دستور كار آن (قرارگاه رمضان) افزوده‌شد:
1- برقراري ارتباط با كليه گروه‌هاي معارض عراقي.
2- هماهنگي و كنترل عمليات گروه‌هاي معارض براي اجراي حركت‌هاي صحيح در جهت اهداف اصلي جنگ.
3- شركت رزمندگان خودي در عمليات چريكي و نامنظم در عمق خاك دشمن.
4- حضور در مناطق آزاد شده تحت پوشش معارضان.
5- وارد آوردن خسارات به تأسيسات و امكانات اقتصادي، نظامي همچنين تأمين كردن پشت جبهه ارتش عراق.
6- ايجاد زمينه‌هاي لازم براي انجام دادن عمليات گسترده.
7- ايجاد عقبه مناسب براي حضور وسيع نظامي.
8- انتقال امكانات و مهمات در عمق خاك عراق.
9- شناسايي كامل از وضعيت زمين و سازمان گسترش ارتش عراق.
10- ايجاد راه‌هاي وصولي و برقراري امنيت آن.
11- تبليغات و فراهم كردن زمينه لازم براي آمادگي مردم بومي كردستان عراق و همچنين بسيج آنان براي جنگ با حكومت عراق.<ref>دانشكده فرماندهي و ستاد سپاه، "سير عمليات نامنظم"، فصل‌نامه "بررسي‌هاي نظامي"، سال اول شماره 4، زمستان 1369، صص30 و 31.</ref>
==  گزارش- 516 ==
يازده فروند كشتي تجاري و نفت‌كش مورد بازرسي شناورهاي نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در محدوده تنگه هرمز قرار گرفت كه موارد خاصي مشاهده نگرديد.<ref>روزنامه اطلاعات، 23/1/1366، ص14.</ref>
خبرگزاري رويتر به‌نقل از منابع اجرايي كشتي‌راني خليج‌فارس گزارش داد كه يك نفت‌كش متعلق به شركت "موبيل اديلي" با پرچم امريكا كه در چند روز اخير از ترمينال نفتي "رأس‌التنوره" عربستان حركت كرده، به‌وسيله يك قايق توپ‌دار ايراني تهديد شده، ليكن به‌دليل حضور يك كشتي جنگي امريكا، قايق ايراني از محل رفته‌است. اين منابع گفته‌اند كه قايق ايراني نفت‌كش را متوقف كرده و با راديو از كاپيتان آن هويت محموله و مقصدش را پرسيده است. اين نفت‌كش قرار بوده نفت خام "شركت نفت عرب و امريكا" را بارگيري كند.<ref>سند شماره 226146 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفتر سياسي، شماره 140 (26/1/1366)، ص1.</ref>
==  گزارش- 517 ==
خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارشي از رم به‌نقل از روزنامه ايتاليايي "استامپا" اعلام كرد: «پنج خلبان نيروي هوايي رژيم عراق كه مشغول گذراندن دوره آموزشي پرواز با هواپيماي "پيلاتوس" در يك فرودگاه ايتاليا هستند [ر.ك. به: 19/1/1366-490]، قبل از خاتمه مدت آموزش خود، ايتاليا را ترك خواهند كرد. اين تصميم به‌دليل جلوگيري از بروز اختلاف ديپلماتيك ميان تهران و رم اتخاذ شده‌است.»<ref>مأخذ 10، راديو بي.بي.سي.، 21/1/1366، ص20.</ref>
دولت پاكستان نيز شايعه ورود اسلحه به ايران از طريق اين كشور را تكذيب كرد. "خبرگزاري فرانسه" از اسلام‌آباد به‌نقل از سخن‌گوي وزارت امورخارجه پاكستان اعلام كرد: «اخبار مربوط به ارسال سلاح براي ايران از طريق پاكستان، قوياً تكذيب مي‌شود. سخن‌گوي وزارت امورخارجه پاكستان افزود كشورش از بي‌طرفي دقيق در جنگ ايران و عراق پيروي مي‌كند و پاكستان در هيچ عمليات تحويل سلاح به ايران يا عراق دست نداشته‌است.»<ref>روزنامه جمهوري اسلامي، 22/1/1366، ص8،
به نقل از خبرگزاري فرانسه.</ref>
==  گزارش- 518 ==
امام جمعه تهران و رئيس شوراي‌عالي دفاع، آيت‌الله خامنه‌اي، درخصوص دعوت كويت از امريكا و شوروي براي حضور نظامي آن‌ها در خليج‌فارس، موضع‌گيري كرد: «. . . ما با كمال قدرت در مقابل متجاوز ايستاده‌ايم و هركس را كه بخواهد به اين انقلاب لطمه وارد سازد، سركوب كرده و به او جواب دندان‌شكن خواهيم داد. اگر امريكا و شوروي بخواهند با هم اقدامي به‌عمل آورند، مسلماً تصادم روي خواهد داد. با وجود ايران انقلابي و اسلامي و نظام ضدامريكايي ما كه نصف مرزهاي خليج‌فارس و بحر عمان را داراست، مگر امريكا مي‌تواند مداخله كند؟! حضور نظامي بيش‌تر امريكا باعث خسارت خود دعوت‌كنندگان شده و آن‌ها را پشيمان مي‌كند.» وي خطاب به كشورهاي حوزه خليج‌فارس گفت: «چرا به دست خود يك محيط ناامن به‌وجود مي‌آوريد و كساني را كه بيش‌ترين نقش در ايجاد تشنج داشتند، دعوت به مداخله مي‌كنيد؟! آن دولت هم از آن طرف "خليج‌فارس" مي‌گويد مسئوليت اداره آب‌راه خليج‌فارس بين‌المللي است. چرا بين‌المللي است؟! مسئوليتي است فقط و فقط منطقه‌اي و متعلق به كشورهاي اين منطقه. بياييد ما با هم برادر باشيم، عراق را تشويق نكنيد. مي‌خواستيد كشتي‌هاي‌تان را و پرچم‌هاي‌تان را و بندرهاي‌تان را و امكانات‌تان را به عراق ندهيد؛ مي‌خواستيد فضاي كشورتان را در اختيار عراق قرار ندهيد كه بيايد كشتي‌ها را در خليج‌فارس بزند؛ شما ناامنش نكنيد، ما آماده هستيم با شما هم‌كاري كنيم. بگذاريد منطقه خليج‌فارس امن باشد، كشتي‌ها زده نشود، بندرها زده نشود، هيچ كس نزند و هيچ كس نخورد؛ بيايند تجارت بكنند، نفت ببرند، بياورند، بفروشند. در دنياي اسلام بلكه در سطح جهان همه مي‌دانند كه نظام جمهوري اسلامي مرعوب موضع‌گيري انفعالانه نمي‌شود، ما كار خودمان را مي‌كنيم، مي‌خواهيم مستقل زندگي كنيم و به قدرت‌ها باج ندهيم.»
رئيس جمهوري اسلامي ايران سپس درباره انگيزه امريكا از حضور در خليج‌فارس اظهار داشت: «دار و دسته ريگان امروز كه مي‌بينند پرستيژي كه روي آن اين همه تبليغ كردند، يك‌باره در مقابل انقلاب اسلامي ايران از بين رفته، مي‌خواهند تجديد حيات كنند و افتضاحات اخير خودشان را زير پوشش جنجال سياسي خارجي بپوشانند و ذهن‌ها را متوجه مسائل خارج از امريكا كنند؛ ديگر اين كه رژيم‌هاي مرتجع امريكايي و متحد امريكا در منطقه خاورميانه، شمال آفريقا و خليج‌فارس را دلگرم كنند و يأس اين‌ها از حمايت امريكا را تبديل به قوت كنند. امريكا مي‌داند اگر در اين منطقه تحرك نظامي عليه جمهوري اسلامي به‌وجود آورند، نه فقط در جاهاي ديگر بلكه در همين‌جا همچنان طعم ذلت و شكست را خواهند چشيد كه ديگر نخواهند توانست در مقابل افكار عمومي ملتشان و دنيا كمر راست كنند.»<ref>پيشين، ص8.</ref>
آقاي رجايي‌خراساني نماينده ايران در سازمان ملل متحد، نيز در مصاحبه‌اي در نيويورك، درباره استقبال امريكا از دعوت كويت براي حضور نظامي در خليج‌فارس، گفت: «امريكا نبايستي پرچم خود را به كشورهاي ديگر جهت كشتي‌راني در خليج‌فارس قرض دهد، زيرا چنين اقدامي مانع جلوگيري از حركت كشتي‌هاي باري به مقصد عراق از سوي ايران نخواهد شد. اگر ما بر آنيم كه هر كشتي را در خليج‌فارس مورد تجسس قرار دهيم، قطعاً به اين كار خود ادامه مي‌دهيم، خواه آن كشتي با پرچم امريكا حركت كند، خواه با پرچم كشورهاي ديگر.» وي در مورد افزايش تعداد كشتي‌هاي جنگي امريكا در منطقه، اعلام كرد: «اين فقط نمايش زور بازويي است كه هيچ‌كس آن‌را در خليج‌فارس جدي نمي‌گيرد، قطعاً جمهوري اسلامي ايران هم آن را جدي نگرفته‌است.» وي افزود: «ما معتقديم دولت امريكا دوستي (در منطقه) ندارد و فقط عروسك‌ها را در اختيار دارد.»<ref>كيهان هوايي، 26/1/1366، ص2، ايرنا، نيويورك؛
و- صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، "بولتن راديوهاي بيگانه"، 22/1/1366، ص11.</ref>
==  گزارش- 519 ==
خبرنگار نشريه "ميد" در مصاحبه با "راديو بي.بي.سي"، موضوع تقاضاي كويت از قدرت‌هاي بزرگ را كه به بهانه تأمين امنيت كشتي‌راني تجاري اين كشور در خليج‌فارس، مطرح شده‌است، مورد بحث و بررسي قرار داد. راديو بي.بي.سي ابتدا در مقدمه‌اي گفت: «طي شش ماه گذشته از 20 كشتي كه متعلق به كويت بوده و يا در امور تجاري به كويت رفت و آمد داشته‌اند، 15 كشتي مورد حمله قرار گرفته‌اند. كويت در ميان كشورهاي عرب خليج‌فارس بيش‌ترين صراحت را در حمايت از عراق نشان داده‌است و مبالغ هنگفتي از كمك‌هاي اقتصادي خود را به عراق اختصاص داده و به دادن تسهيلات ترانزيتي براي كالاهاي عراق ادامه مي‌دهد و از جمله اين كالاها، تداركات تسليحاتي از شوروي و جاهاي ديگر در بنادر كويتي تخليه شده و از طريق خاك آن كشور به عراق حمل مي‌گردد و ايراني‌ها به‌وضوح چندان مايل به اين امر نيستند.»
اين راديو سپس از خبرنگار ميد پرسيد: «هم‌اكنون گزارش‌هايي از واشنگتن داير بر ابراز نگراني‌هايي از سوي دستگاه اداري امريكا پيرامون امكان عقد موافقت‌نامه‌اي ميان كويت و اتحاد شوروي منتشر شده‌است. با توجه به اطلاعاتي كه در اختيار داريد، آن‌ها چگونه در شرف عقد موافقت‌نامه ميان خود مي‌باشند؟» خبرنگار پاسخ داد: «من فكر مي‌كنم كه اين نمونه‌اي براي برانگيختن امريكا مي‌باشد. كويت از مدتي پيش تقاضاي كمك از امريكا به‌صورت اجازه افراشتن پرچم امريكا و يا اعمال حمايت‌هايي را مطرح ساخته‌است، اما واكنش چنداني از سوي دولت امريكا ابراز نشده‌است. اتحاد شوروي در اين بين برانگيخته شده كه به ميان آمده و به‌طور يك‌جانبه پيشنهاد حمايت خويش را عنوان نموده‌است، اما هم اكنون كويتي‌ها مي‌كوشند تا تنها از مورد تأييد قرار گرفتن از سوي يك ابرقدرت اجتناب كنند و من تصور مي‌كنم كه با تأييد يك‌جانبه تمايلي ندارند و تصور من چنين است كه آن‌ها تقاضاي حمايت را در شكلي كه آن‌ها از چهار كشور دست‌كم از چهار كشور امريكا، روس‌ها همچنين بريتانيا و چين و نيز احتمالاً فرانسه توصيف كرده‌اند، مطرح خواهند نمود. اين امر به سبب اعمال سياست بي‌طرفي كويت غيرمنتظره نمي‌باشد و اين امر كه ناگهان پرچم چند كشور عمده جهان چون امريكا، شوروي حتي انگليس بر فراز كشتي‌هاي نفت‌كش كويتي برافراشته شده و يا توسط كشتي‌هاي جنگي آن‌ها مورد اسكورت قرار گيرند، بار ديگر تأكيدي بر اين امر است كه آن‌ها مي‌خواهند كه از وابستگي به تنها ابرقدرت، اجتناب ورزند.»<ref>مأخذ 10، ص21، بخش انگليسي راديو بي.بي.سي.،
21/1/1366.</ref>
==  گزارش- 520 ==
در سال‌گرد شهادت آيت‌الله سيدمحمدباقر صدر و خواهرش بنت‌الهدي، تظاهرات‌هاي باشكوهي در اكثر نقاط جهان برگزار شد. روزنامه جمهوري اسلامي در اين باره نوشت: «انقلابيون مسلمان عراقي در كربلا و نجف دست به تظاهرات زدند و با سردادن شعارهايي تنفر خود را از ادامه حكومت غيراسلامي در عراق اعلام كردند كه منجر به دخالت مأموران انتظامي و دست‌گيري تني چند از تظاهركنندگان شد.»<ref>روزنامه جمهوري اسلامي، 23/1/1366، ص3.</ref>
در واشنگتن نيز 100 تن از دانشجويان مسلمان عراقي و غيرعراقي پس از اقامه نماز جمعه، تظاهرات باشكوهي را عليه حكومت جنايت‌كار بعث عراق در واشنگتن برگزار كردند. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، مزدوران سفارت عراق در واشنگتن در دقايق آخر تظاهرات و هنگام قرائت قطع‌نامه، تعدادي از شركت‌كنندگان در تظاهرات را مورد حمله و ضرب‌وشتم قرار دادند و سپس مأموران پليس برخي از مسلمانان عراقي را بازداشت كردند.<ref>پيشين، ص9.</ref>
در تهران نيز معاودان و مجاهدان عراقي به راه‌پيمايي پرداختند. راه‌پيمايان با دادن شعارهايي نظير "حربا حربا حتي النصر"، "لااله‌الا‌الله، صدام عدوالله" و "لاشرقيه لاغربيه، جمهوريه‌الاسلاميه" و حمل تصاوير و پلاكاردهايي از شهيد صدر و بانو بنت‌الهدي، از ميدان فردوسي به‌سوي دانشگاه تهران محل برگزاري نماز جمعه، حركت كردند. راه‌پيمايان ضمن محكوم كردن جنايات حكومت عراق، حمايت خود را از جمهوري اسلامي ايران اعلام كردند و بر لزوم سرنگوني دولت صدام تأكيد ورزيدند.<ref>مأخذ 21، ص آخر.</ref>
"سيدمحمدباقر حكيم" در اين روز در جمع مجاهدان عراقي در سخناني جايگاه و نقش شهيد صدر را در تسريع بخشيدن به روند مبارزه عليه حكومت صدام مورد بررسي قرار داد و افزود:
«با وجود اين چنين شهدايي در انقلاب اسلامي عراق، اصالت مكتبي بودن حركت ضدرژيم عراق دو چندان شده است و اين نوع شهادت‌ها ميدان مبارزه را وسعت بخشيده است.»<ref>مأخذ 21، ص4.</ref>
آيت‌الله "سيدعلي خامنه‌اي" امام جمعه تهران نيز درباره شخصيت و مبارزات شهيد صدر گفت: «مرحوم شهيد آيت‌الله صدر يك اميدي بود براي آينده اسلام، به‌خصوص براي آينده عراق و ملت عراق. يكي از آن شخصيت‌هاي كم‌نظيري بود كه فقاهت اسلامي، انديشه جديد و نوآوري در مسائل را با شجاعت و ديانت و تقوي همراه داشت. حادثه شهادت اين بزرگوار دو بعد دارد: يك بُعد ضايعه‌اي براي جهان اسلام بود، يك ثلمه و رخنه‌اي ايجاد كرد و ضرر بزرگي زد. بُعد دوم، بُعد سازنده اين حادثه بزرگ است. شهادت و شجاعت او الگوست براي همه، خصوصاً براي مجاهدين عراقي و ملت عراق به‌طور عموم كه از او درس بگيرند.»<ref>مأخذ 21، ص9.</ref>


==گزارش -1==





نسخهٔ کنونی تا ‏۲ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۱۶

روزشمار جنگ سال 1366
1366.01.21
نام‌های دیگر بیست و یک فروردین
تاریخ شمسی 1366.01.21
تاریخ میلادی 10 آوریل 1987
تاریخ قمری 11 شعبان 1407


گزارش- 511

آخرين مرحله عمليات كربلاي8 با هدف حفظ نقاط تصرف شده و تكميل اهداف قبلي و تحكيم و تثبيت مواضع خودي، شروع شد. لشكر8 نجف اشرف در يك اقدام تكميلي، هدف قبلي خود (در مرحله سوم عمليات) را تصرف كرد و مأموريت مهندسي خود را آغاز نمود، اما اين بار نيز بر اثر فشار دشمن نتوانست آن را به اتمام برساند لذا نيروهاي اين لشكر مجدداً تا چهارراه سيل‌بند "صوئيب" عقب‌نشيني كردند و در آن‌جا استقرار يافتند و خط پدافندي خود را در همان‌جا تشكيل دادند كه تا پايان امروز به حفظ آن مشغول بودند، ضمن آن كه توانستند طول خاك‌ريز دوجداره خود را به 240 متر برسانند. لشكر33 المهدي نيز ضمن حفظ موقعيت خود، توانست 100 متر خاك‌ريز پشت خط "حمزه" احداث كند و تعدادي از سنگرهاي چهارراه را دوجداره سازد و يك خط عصا شكل نيز روي چهارراه احداث كند. لشكر17 علي‌بن‌ابي‌طالب همچنان موقعيت خود را حفظ كرد و توانست تمام خط خود را دوجداره كند. لشكر31 عاشورا نيز كه خط لشكر10 را تحويل گرفته‌بود، موقعيت خود را حفظ و كار مهندسي را شروع كرد. لشكر27 حضرت رسول(ص) هم ضمن حفظ منطقه خود، يك جاده دو جداره كشيد و جاده پشت كانال پرورش ماهي را بغل‌بُري كرد. همچنين يك خاك‌ريز را دوجداره كرد و با ريختن مين ضدنفر در جلو خط خود، مواضع متصرفي را استحكام بخشيد.[۱] با توجه به اين كه ديشب دشمن خطوط خود را مين‌گذاري كرده‌است، فرمانده قرارگاه كربلا "برادر احمد غلامپور" با اظهار رضايت از وضع موجود، گفت: «با توجه به مواردي كه ديشب بود (مين‌گذاري عراق)، من فكر مي‌كنم اگر تا امروز بعد از ظهر عراق فشار نياورد، بعيد نيست ديگر از خط "حمزه" دست كشيده باشد.»[۲]

گزارش- 512

پاتك‌هاي دشمن در منطقه عملياتي كربلاي8 از ساعت 9:30 صبح آغاز شد و تا ساعت19:20 در چهار مرحله به خطوط لشكرهاي 27، 31 و 32، پاتك كرد كه سنگين‌ترين آن‌ها را در محور سيل‌بند غربي كانال ماهي و محور "فدك" انجام داد و توانست نيروهاي خودي را مقداري به عقب براند، ولي با هجوم مجدد رزمندگان اسلام، دشمن به عقب گريخت. به‌طور كلي دشمن در اين پاتك‌ها بدون كسب موفقيتي ناگزير به عقب‌نشيني شد.[۳] راوي مركز مطالعات و تحقيقات جنگ (برادر "عليرضا ايزدي") در مورد شدت آتش دشمن در يكي از پاتك‌ها، نوشته‌است: «نزديكي ظهر آتش دشمن شدت يافت. تقريباً ساعت 3 بعدازظهر فشار دشمن زيادتر شد، هم توپخانه آتش مي‌كرد و هم جنگ تن به تن بود و از نزديك، نيروها با پرتاب نارنجك جنگ مي‌كردند. دشمن قصد داشت سنگرهاي ما را در تقاطع "بم - فدك" تصرف كند. در جناح چپ به علت سستي سنگرها، بچه‌ها عقب كشيدند، ولي در جناح راست ايستاده بودند و با نارنجك و سلاح سبك با دشمن درگير بودند . . . در هر صورت، به دلايل مختلف و ضعف خط پدافندي و خستگي نيروها، نزديك بود تا بر اثر اندكي سستي، خط سقوط نمايد ولي با پايداري و رشادت عده‌اي از نيروها - از جمله برادر "علي‌حسين خادمي" پيرمرد 65 ساله و چند تن از نيروهاي نوجوان - و اقدام سريع برادران در اشغال مجدد مواضع، دشمن موفق به تصرف خط پدافندي نشد.»[۴] به‌طور كلي از آغاز عمليات كربلاي8، تنها روزي كه همه يگان‌ها توانستند با وجود شدت فشار دشمن، تمام خط حمزه را تا چهارراه آسفالت نگه دارند، امروز بود و بيش‌ترين كار مهندسي هم صورت گرفت.[۵] بايد گفت گرچه دشمن در اين پاتك‌ها موفق نشد منطقه‌اي را اشغال كند، اما توانست علاوه بر آسيب رساندن به بخشي از نيروها و توان يگان‌هاي خودي، مانع از استراحت نيروها شود و نقاط ضعف و قوت ما را از نظر خط پدافندي و توان ارزيابي كند. در مجموع پس از چهار شبانه‌روز جنگ سنگين و گاهي تن به تن در منطقه‌اي كه دشمن آن را از قبل متناسب با تاكتيك‌ها و تدابير و امكانات خود طراحي و تسليح كرده‌بود، عمليات كربلاي8 به پايان رسيد در حالي‌كه احساس مي‌شد دشمن از بازپس‌گيري خط "حمزه" نااميد و ناتوان شده‌است، تثبيت و استحكام بخشيدن به مواضع و انجام دادن كارهاي مهندسي و سامان دادن به امر پشتيباني خط جديد مطرح شد.[۶] چنان كه گفته شد، با توجه به اين كه ديشب دشمن خطوط خود را مين‌گذاري كرد و امروز نيز پاتك‌هايش سركوب شد، اكثر قريب به اتفاق فرماندهان در رده‌هاي مختلف (نيروي زميني، قرارگاه و يگان‌ها) به اين نتيجه رسيدند كه دشمن شكست را پذيرفته و متوقف شده‌است، لذا از غروب امروز اكثر يگان‌ها نيروهاي كادر و عمل‌كننده خود را براي استراحت به عقب مي‌فرستادند چندان كه از اواخر شب هر يگان با كم‌ترين تعداد نيرو يعني 1 تا 3 دسته در برابر دشمن پدافند مي‌كند.[۷] علاوه بر اين، يگان‌هاي عمل‌كننده بر اثر چند ماه جنگ مداوم (از اوايل دي ماه با شروع عمليات كربلاي4 تاكنون) دچار افت توان شده‌اند و حداكثر قادر به حفظ مواضع خود هستند، لذا براي انجام دادن مأموريت‌هاي آفندي جديد، فرمانده نيروي زميني سپاه (برادر علي شمخاني) درصدد ترك منطقه و پرداختن به برنامه‌ريزي‌هاي آتي و در دست اقدام سپاه برآمد.[۸]

گزارش- 513

دشمن در حملات هوايي امروز خود، خرمشهر و عقبه عمليات كربلاي8 را بمباران شيميايي كرد. همچنين به‌گزارش قرارگاه رمضان، صبح امروز در جبهه شمال غرب، روستاهاي چخماخ و مالومه قزار بمباران شد كه بر اثر آن، چهار تن شهيد شدند. اين حملات به‌دليل تراكم پيش‌مرگان در اين روستاها، انجام شده‌است.[۹] بمباران شيميايي امروز خرمشهر و اطراف آن، منطقه وسيعي را آلوده كرده و موجب مسموميت 150 تن شده‌است. حملات شيميايي دشمن - كه در دو نوبت انجام شد - كارگراني را كه در داخل شهر مشغول بازسازي مناطق مسكوني بودند، مسموم ساخت كه بلافاصله يگان پدافند شيميايي وارد محل شد و مناطق آلوده را پاك‌سازي كرد.[۱۰] در گزارش ديگري آمده است كه هواپيماهاي دشمن علاوه بر تجاوز به حريم هوايي شهر اهواز و جزيره فارسي،[۱۱] جزيره سيري را نيز بمباران كردند كه خساراتي بر سكوهاي نفتي آن وارد شد.[۱۲] در پاسخ به اين حملات، نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در چند نوبت شرق بصره را مورد حمله قرار داد. در اين باره خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارشي اعلام كرد: «چندين فروند از هواپيماهاي نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران امروز در 10 نوبت بر فراز مواضع دشمن در شرق بصره به پرواز درآمدند و مراكز تجمع قرارگاه‌هاي لجستيكي و تاكتيكي دشمن را بمباران كردند. گزارش‌هاي دريافتي حاكي است در جريان اين بمباران حداقل سه مقر فرماندهي دشمن در منطقه عمومي شرق بصره منهدم شد.»[۱۳]

گزارش- 514

عمليات كربلاي9 كه از روز گذشته در منطقه عمومي سرپل‌ذهاب شروع شده، امروز نيز ادامه يافت. در ادامه اين عمليات تا ساعت 9 بامداد، 10 پاتك دشمن دفع گرديد و بقاياي گردان‌هاي 2، 3 و 4 تيپ كماندويي و نيروهاي مخصوص گردان چهارم تيپ‌3 لشكر دوم عراق بين 40 تا 60 درصد دچار تلفات و خسارات شدند. شمار كشته‌ها و مجروحان نيروهاي دشمن در منطقه تا پايان عمليات به 2500 تن رسيد و تعداد 8 دستگاه تانك، 7 انبار مهمات و 35 دستگاه خودرو آن‌ها نيز منهدم شد.[۱۴] پس از اين عمليات اگرچه پاتك‌هاي دشمن دفع شد، به سبب عدم هدايت صحيح نيروها و پراكندگي آتش توپخانه خودي و براثر آتش هماهنگ ارتش بعث، به‌جز ارتفاع 542 و پاسگاه "باباهادي" ساير مناطق آزاد شده، تخليه شد. در اين عمليات از نيروهاي خودي بيش از 520 تن زخمي و 23 تن شهيد شدند - كه به پشت جبهه انتقال يافتند - و شماري نيز مفقود هستند.[۱۵]

گزارش- 515

طرح‌ريزي و تلاش براي آماده‌سازي زمينه اجراي عملياتي اساسي در غرب از چندي قبل آغاز شده است و با عنوان تغيير استراتژي عملياتي از جنوب به غرب، مطرح مي‌باشد. راوي قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) (برادر "اردستاني") در جمع‌بندي مباحث قرارگاه مهم‌ترين عوامل مؤثر در تغيير استراتژي و تلاش براي انجام دادن چنين عملياتي در غرب كشور را چنين برشمرده است: «درگير بودن دشمن در جنوب، مسلح نبودن زمين منطقه غرب كشور و عدم حضور جدي دشمن در اين جبهه.» اين عوامل در مجموع باعث عقب‌ماندگي دشمن و گرفتن زمين و كسب زمان از او مي‌گردد. فرماندهان در مورد موفقيت در اين جبهه، بسيار خوش‌بين هستند و حتي ميدان پيروز عمليات در غرب، محلي براي ترميم روحيه يگان‌هاي درگير در جنوب كه با تلفات سنگين و عدم‌الفتح مواجه گشته‌اند، قلمداد مي‌گردد. در اين خصوص برادر "محسن رضايي" گفت: «موفقيت، اين‌جا ان‌شاء‌الله قطعاً بالاست، چون دشمن غافل است و ما تأكيد داريم كه يگان‌ها ولو با يك گردان در اين‌جا وارد عمل شوند. كه ان‌شاء‌الله در صورت پيروزي، خستگي از تن‌شان بيرون مي‌رود. اصلاً فتح وضع را تغيير مي‌دهد.»[۱۶] علاوه بر اين، تلاش‌هاي قبلي در منطقه كردستان و تشكيل قرارگاه رمضان و نيز اجراي يك سلسله عمليات نامنظم به كمك اتحاديه ميهني كردستان عراق، همه و همه مي‌توانند در جهت فراهم كردن زمينه مناسب براي اجراي عمليات‌هاي بزرگ مؤثر باشند. اين حركت هرچند از سال پنجم جنگ (1364) شروع شده، ولي گام اساسي در اين زمان (اوايل سال 1366) برداشته شده‌است. در مورد اهميت اين تغيير استراتژي عملياتي و تأثير عوامل گوناگون بر آن، نكته حائز اهميت اين است: در سال پنجم جنگ كه برخي مشكلات اساسي جنگ در جنوب رخ نشان داد، توجه بيش‌تر فرماندهان عملياتي به سمت جبهه غرب معطوف گشت. تحولات اساسي؛ سازمان رزم و فرماندهي در منطقه شمالي، از جمله اولين اقدامات اساسي در اين جهت بود، لذا قرارگاه رمضان كه از قبل ايجاد شده‌بود، در اين مقطع با تغيير فرماندهي و واگذاري مأموريت‌هاي برون مرزي به آن، شكل جديدي به‌خود گرفت و با هدف استفاده از امكانات و اوضاع بالقوه منطقه و در نتيجه ايجاد زمينه لازم براي حضور گسترده نيروهاي نظامي و انجام دادن عمليات‌هاي گسترده، فعال شد و اموري از جمله اين موارد به دستور كار آن (قرارگاه رمضان) افزوده‌شد: 1- برقراري ارتباط با كليه گروه‌هاي معارض عراقي. 2- هماهنگي و كنترل عمليات گروه‌هاي معارض براي اجراي حركت‌هاي صحيح در جهت اهداف اصلي جنگ. 3- شركت رزمندگان خودي در عمليات چريكي و نامنظم در عمق خاك دشمن. 4- حضور در مناطق آزاد شده تحت پوشش معارضان. 5- وارد آوردن خسارات به تأسيسات و امكانات اقتصادي، نظامي همچنين تأمين كردن پشت جبهه ارتش عراق. 6- ايجاد زمينه‌هاي لازم براي انجام دادن عمليات گسترده. 7- ايجاد عقبه مناسب براي حضور وسيع نظامي. 8- انتقال امكانات و مهمات در عمق خاك عراق. 9- شناسايي كامل از وضعيت زمين و سازمان گسترش ارتش عراق. 10- ايجاد راه‌هاي وصولي و برقراري امنيت آن. 11- تبليغات و فراهم كردن زمينه لازم براي آمادگي مردم بومي كردستان عراق و همچنين بسيج آنان براي جنگ با حكومت عراق.[۱۷]

گزارش- 516

يازده فروند كشتي تجاري و نفت‌كش مورد بازرسي شناورهاي نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در محدوده تنگه هرمز قرار گرفت كه موارد خاصي مشاهده نگرديد.[۱۸] خبرگزاري رويتر به‌نقل از منابع اجرايي كشتي‌راني خليج‌فارس گزارش داد كه يك نفت‌كش متعلق به شركت "موبيل اديلي" با پرچم امريكا كه در چند روز اخير از ترمينال نفتي "رأس‌التنوره" عربستان حركت كرده، به‌وسيله يك قايق توپ‌دار ايراني تهديد شده، ليكن به‌دليل حضور يك كشتي جنگي امريكا، قايق ايراني از محل رفته‌است. اين منابع گفته‌اند كه قايق ايراني نفت‌كش را متوقف كرده و با راديو از كاپيتان آن هويت محموله و مقصدش را پرسيده است. اين نفت‌كش قرار بوده نفت خام "شركت نفت عرب و امريكا" را بارگيري كند.[۱۹]

گزارش- 517

خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارشي از رم به‌نقل از روزنامه ايتاليايي "استامپا" اعلام كرد: «پنج خلبان نيروي هوايي رژيم عراق كه مشغول گذراندن دوره آموزشي پرواز با هواپيماي "پيلاتوس" در يك فرودگاه ايتاليا هستند [ر.ك. به: 19/1/1366-490]، قبل از خاتمه مدت آموزش خود، ايتاليا را ترك خواهند كرد. اين تصميم به‌دليل جلوگيري از بروز اختلاف ديپلماتيك ميان تهران و رم اتخاذ شده‌است.»[۲۰] دولت پاكستان نيز شايعه ورود اسلحه به ايران از طريق اين كشور را تكذيب كرد. "خبرگزاري فرانسه" از اسلام‌آباد به‌نقل از سخن‌گوي وزارت امورخارجه پاكستان اعلام كرد: «اخبار مربوط به ارسال سلاح براي ايران از طريق پاكستان، قوياً تكذيب مي‌شود. سخن‌گوي وزارت امورخارجه پاكستان افزود كشورش از بي‌طرفي دقيق در جنگ ايران و عراق پيروي مي‌كند و پاكستان در هيچ عمليات تحويل سلاح به ايران يا عراق دست نداشته‌است.»[۲۱]

گزارش- 518

امام جمعه تهران و رئيس شوراي‌عالي دفاع، آيت‌الله خامنه‌اي، درخصوص دعوت كويت از امريكا و شوروي براي حضور نظامي آن‌ها در خليج‌فارس، موضع‌گيري كرد: «. . . ما با كمال قدرت در مقابل متجاوز ايستاده‌ايم و هركس را كه بخواهد به اين انقلاب لطمه وارد سازد، سركوب كرده و به او جواب دندان‌شكن خواهيم داد. اگر امريكا و شوروي بخواهند با هم اقدامي به‌عمل آورند، مسلماً تصادم روي خواهد داد. با وجود ايران انقلابي و اسلامي و نظام ضدامريكايي ما كه نصف مرزهاي خليج‌فارس و بحر عمان را داراست، مگر امريكا مي‌تواند مداخله كند؟! حضور نظامي بيش‌تر امريكا باعث خسارت خود دعوت‌كنندگان شده و آن‌ها را پشيمان مي‌كند.» وي خطاب به كشورهاي حوزه خليج‌فارس گفت: «چرا به دست خود يك محيط ناامن به‌وجود مي‌آوريد و كساني را كه بيش‌ترين نقش در ايجاد تشنج داشتند، دعوت به مداخله مي‌كنيد؟! آن دولت هم از آن طرف "خليج‌فارس" مي‌گويد مسئوليت اداره آب‌راه خليج‌فارس بين‌المللي است. چرا بين‌المللي است؟! مسئوليتي است فقط و فقط منطقه‌اي و متعلق به كشورهاي اين منطقه. بياييد ما با هم برادر باشيم، عراق را تشويق نكنيد. مي‌خواستيد كشتي‌هاي‌تان را و پرچم‌هاي‌تان را و بندرهاي‌تان را و امكانات‌تان را به عراق ندهيد؛ مي‌خواستيد فضاي كشورتان را در اختيار عراق قرار ندهيد كه بيايد كشتي‌ها را در خليج‌فارس بزند؛ شما ناامنش نكنيد، ما آماده هستيم با شما هم‌كاري كنيم. بگذاريد منطقه خليج‌فارس امن باشد، كشتي‌ها زده نشود، بندرها زده نشود، هيچ كس نزند و هيچ كس نخورد؛ بيايند تجارت بكنند، نفت ببرند، بياورند، بفروشند. در دنياي اسلام بلكه در سطح جهان همه مي‌دانند كه نظام جمهوري اسلامي مرعوب موضع‌گيري انفعالانه نمي‌شود، ما كار خودمان را مي‌كنيم، مي‌خواهيم مستقل زندگي كنيم و به قدرت‌ها باج ندهيم.» رئيس جمهوري اسلامي ايران سپس درباره انگيزه امريكا از حضور در خليج‌فارس اظهار داشت: «دار و دسته ريگان امروز كه مي‌بينند پرستيژي كه روي آن اين همه تبليغ كردند، يك‌باره در مقابل انقلاب اسلامي ايران از بين رفته، مي‌خواهند تجديد حيات كنند و افتضاحات اخير خودشان را زير پوشش جنجال سياسي خارجي بپوشانند و ذهن‌ها را متوجه مسائل خارج از امريكا كنند؛ ديگر اين كه رژيم‌هاي مرتجع امريكايي و متحد امريكا در منطقه خاورميانه، شمال آفريقا و خليج‌فارس را دلگرم كنند و يأس اين‌ها از حمايت امريكا را تبديل به قوت كنند. امريكا مي‌داند اگر در اين منطقه تحرك نظامي عليه جمهوري اسلامي به‌وجود آورند، نه فقط در جاهاي ديگر بلكه در همين‌جا همچنان طعم ذلت و شكست را خواهند چشيد كه ديگر نخواهند توانست در مقابل افكار عمومي ملتشان و دنيا كمر راست كنند.»[۲۲] آقاي رجايي‌خراساني نماينده ايران در سازمان ملل متحد، نيز در مصاحبه‌اي در نيويورك، درباره استقبال امريكا از دعوت كويت براي حضور نظامي در خليج‌فارس، گفت: «امريكا نبايستي پرچم خود را به كشورهاي ديگر جهت كشتي‌راني در خليج‌فارس قرض دهد، زيرا چنين اقدامي مانع جلوگيري از حركت كشتي‌هاي باري به مقصد عراق از سوي ايران نخواهد شد. اگر ما بر آنيم كه هر كشتي را در خليج‌فارس مورد تجسس قرار دهيم، قطعاً به اين كار خود ادامه مي‌دهيم، خواه آن كشتي با پرچم امريكا حركت كند، خواه با پرچم كشورهاي ديگر.» وي در مورد افزايش تعداد كشتي‌هاي جنگي امريكا در منطقه، اعلام كرد: «اين فقط نمايش زور بازويي است كه هيچ‌كس آن‌را در خليج‌فارس جدي نمي‌گيرد، قطعاً جمهوري اسلامي ايران هم آن را جدي نگرفته‌است.» وي افزود: «ما معتقديم دولت امريكا دوستي (در منطقه) ندارد و فقط عروسك‌ها را در اختيار دارد.»[۲۳]

گزارش- 519

خبرنگار نشريه "ميد" در مصاحبه با "راديو بي.بي.سي"، موضوع تقاضاي كويت از قدرت‌هاي بزرگ را كه به بهانه تأمين امنيت كشتي‌راني تجاري اين كشور در خليج‌فارس، مطرح شده‌است، مورد بحث و بررسي قرار داد. راديو بي.بي.سي ابتدا در مقدمه‌اي گفت: «طي شش ماه گذشته از 20 كشتي كه متعلق به كويت بوده و يا در امور تجاري به كويت رفت و آمد داشته‌اند، 15 كشتي مورد حمله قرار گرفته‌اند. كويت در ميان كشورهاي عرب خليج‌فارس بيش‌ترين صراحت را در حمايت از عراق نشان داده‌است و مبالغ هنگفتي از كمك‌هاي اقتصادي خود را به عراق اختصاص داده و به دادن تسهيلات ترانزيتي براي كالاهاي عراق ادامه مي‌دهد و از جمله اين كالاها، تداركات تسليحاتي از شوروي و جاهاي ديگر در بنادر كويتي تخليه شده و از طريق خاك آن كشور به عراق حمل مي‌گردد و ايراني‌ها به‌وضوح چندان مايل به اين امر نيستند.» اين راديو سپس از خبرنگار ميد پرسيد: «هم‌اكنون گزارش‌هايي از واشنگتن داير بر ابراز نگراني‌هايي از سوي دستگاه اداري امريكا پيرامون امكان عقد موافقت‌نامه‌اي ميان كويت و اتحاد شوروي منتشر شده‌است. با توجه به اطلاعاتي كه در اختيار داريد، آن‌ها چگونه در شرف عقد موافقت‌نامه ميان خود مي‌باشند؟» خبرنگار پاسخ داد: «من فكر مي‌كنم كه اين نمونه‌اي براي برانگيختن امريكا مي‌باشد. كويت از مدتي پيش تقاضاي كمك از امريكا به‌صورت اجازه افراشتن پرچم امريكا و يا اعمال حمايت‌هايي را مطرح ساخته‌است، اما واكنش چنداني از سوي دولت امريكا ابراز نشده‌است. اتحاد شوروي در اين بين برانگيخته شده كه به ميان آمده و به‌طور يك‌جانبه پيشنهاد حمايت خويش را عنوان نموده‌است، اما هم اكنون كويتي‌ها مي‌كوشند تا تنها از مورد تأييد قرار گرفتن از سوي يك ابرقدرت اجتناب كنند و من تصور مي‌كنم كه با تأييد يك‌جانبه تمايلي ندارند و تصور من چنين است كه آن‌ها تقاضاي حمايت را در شكلي كه آن‌ها از چهار كشور دست‌كم از چهار كشور امريكا، روس‌ها همچنين بريتانيا و چين و نيز احتمالاً فرانسه توصيف كرده‌اند، مطرح خواهند نمود. اين امر به سبب اعمال سياست بي‌طرفي كويت غيرمنتظره نمي‌باشد و اين امر كه ناگهان پرچم چند كشور عمده جهان چون امريكا، شوروي حتي انگليس بر فراز كشتي‌هاي نفت‌كش كويتي برافراشته شده و يا توسط كشتي‌هاي جنگي آن‌ها مورد اسكورت قرار گيرند، بار ديگر تأكيدي بر اين امر است كه آن‌ها مي‌خواهند كه از وابستگي به تنها ابرقدرت، اجتناب ورزند.»[۲۴]

گزارش- 520

در سال‌گرد شهادت آيت‌الله سيدمحمدباقر صدر و خواهرش بنت‌الهدي، تظاهرات‌هاي باشكوهي در اكثر نقاط جهان برگزار شد. روزنامه جمهوري اسلامي در اين باره نوشت: «انقلابيون مسلمان عراقي در كربلا و نجف دست به تظاهرات زدند و با سردادن شعارهايي تنفر خود را از ادامه حكومت غيراسلامي در عراق اعلام كردند كه منجر به دخالت مأموران انتظامي و دست‌گيري تني چند از تظاهركنندگان شد.»[۲۵] در واشنگتن نيز 100 تن از دانشجويان مسلمان عراقي و غيرعراقي پس از اقامه نماز جمعه، تظاهرات باشكوهي را عليه حكومت جنايت‌كار بعث عراق در واشنگتن برگزار كردند. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، مزدوران سفارت عراق در واشنگتن در دقايق آخر تظاهرات و هنگام قرائت قطع‌نامه، تعدادي از شركت‌كنندگان در تظاهرات را مورد حمله و ضرب‌وشتم قرار دادند و سپس مأموران پليس برخي از مسلمانان عراقي را بازداشت كردند.[۲۶] در تهران نيز معاودان و مجاهدان عراقي به راه‌پيمايي پرداختند. راه‌پيمايان با دادن شعارهايي نظير "حربا حربا حتي النصر"، "لااله‌الا‌الله، صدام عدوالله" و "لاشرقيه لاغربيه، جمهوريه‌الاسلاميه" و حمل تصاوير و پلاكاردهايي از شهيد صدر و بانو بنت‌الهدي، از ميدان فردوسي به‌سوي دانشگاه تهران محل برگزاري نماز جمعه، حركت كردند. راه‌پيمايان ضمن محكوم كردن جنايات حكومت عراق، حمايت خود را از جمهوري اسلامي ايران اعلام كردند و بر لزوم سرنگوني دولت صدام تأكيد ورزيدند.[۲۷] "سيدمحمدباقر حكيم" در اين روز در جمع مجاهدان عراقي در سخناني جايگاه و نقش شهيد صدر را در تسريع بخشيدن به روند مبارزه عليه حكومت صدام مورد بررسي قرار داد و افزود: «با وجود اين چنين شهدايي در انقلاب اسلامي عراق، اصالت مكتبي بودن حركت ضدرژيم عراق دو چندان شده است و اين نوع شهادت‌ها ميدان مبارزه را وسعت بخشيده است.»[۲۸] آيت‌الله "سيدعلي خامنه‌اي" امام جمعه تهران نيز درباره شخصيت و مبارزات شهيد صدر گفت: «مرحوم شهيد آيت‌الله صدر يك اميدي بود براي آينده اسلام، به‌خصوص براي آينده عراق و ملت عراق. يكي از آن شخصيت‌هاي كم‌نظيري بود كه فقاهت اسلامي، انديشه جديد و نوآوري در مسائل را با شجاعت و ديانت و تقوي همراه داشت. حادثه شهادت اين بزرگوار دو بعد دارد: يك بُعد ضايعه‌اي براي جهان اسلام بود، يك ثلمه و رخنه‌اي ايجاد كرد و ضرر بزرگي زد. بُعد دوم، بُعد سازنده اين حادثه بزرگ است. شهادت و شجاعت او الگوست براي همه، خصوصاً براي مجاهدين عراقي و ملت عراق به‌طور عموم كه از او درس بگيرند.»[۲۹]



منابع و مآخذ روزشمار 1366/01/21

  1. سند شماره 120861 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش عمليات كربلاي 8 (مرحله چهارم)، 20/1/1366؛ و- سند شماره 124925 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش اعزام به خط، 21/1/1366، ص1؛ و- سند شماره 681 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش "تداوم عمليات در شرق بصره تا كربلاي8"، از انتشارات مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، ارديبهشت 1366، صص29 و 30.
  2. سند شماره 387 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش عمليات كربلاي8 ، قرارگاه كربلا، راوي: عبدالله (فرهاد) درويشي، 18/1/1366 تا 22/1/1366، ص110.
  3. سند شماره 027657 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ص5 ؛ و- سند شماره 027672 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي، شماره 51، نيروي زميني سپاه، 24/1/1366، ص1.
  4. سند شماره 391 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "گزارش عمليات كربلاي8"، راوي: علي‌رضا ايزدي، صص78 و 81.
  5. مأخذ 1، بخش نخست.
  6. مأخذ 1، بخش سوم، ص3.
  7. مأخذ 2، ص118.
  8. مأخذ 1، بخش سوم، صص30 و 31.
  9. سند شماره 1443 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه رمضان (محسن محمدي معين)، 22/12/1365 تا 22/1/1366، ص12.
  10. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 22 (22/1/1366)، اهواز - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 22/1/1366.
  11. سند شماره 126454 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: تيپ 24 امام سجاد، گزارش تك شيميايي دشمن، 22/1/1366؛ و- سند شماره 027815 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي شماره 5، قرارگاه نوح، 31/1/1366، ص آخر.
  12. سند شماره 027681 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي، شماره 3 (24/1/1366)، نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران، ص10.
  13. خبرگزاري جمهوري اسلامي، اخبار گزارش‌ها و بازتاب جهاني سلسله عمليات كربلا، 22/1/1366، ص2. اهواز - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 21/1/1366.
  14. سند شماره 0935 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "دفاع مقدس - نيروي زميني ارتش در هشت سال جنگ"، جلد سوم، سرتيپ علي اشكان‌فر و عبدالله هاديان، اسفند1371، ص247،؛ و- پيشين، ص3.
  15. سند شماره 078379 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نشريه گردان اطلاعاتي روح‌الله در مورد عمليات كربلاي9، 22/1/1366، ص1.
  16. سند شماره 0666 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش راوي قرارگاه خاتم در عمليات كربلاي10 (حسين اردستاني)، صص25 و 26.
  17. دانشكده فرماندهي و ستاد سپاه، "سير عمليات نامنظم"، فصل‌نامه "بررسي‌هاي نظامي"، سال اول شماره 4، زمستان 1369، صص30 و 31.
  18. روزنامه اطلاعات، 23/1/1366، ص14.
  19. سند شماره 226146 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفتر سياسي، شماره 140 (26/1/1366)، ص1.
  20. مأخذ 10، راديو بي.بي.سي.، 21/1/1366، ص20.
  21. روزنامه جمهوري اسلامي، 22/1/1366، ص8، به نقل از خبرگزاري فرانسه.
  22. پيشين، ص8.
  23. كيهان هوايي، 26/1/1366، ص2، ايرنا، نيويورك؛ و- صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، "بولتن راديوهاي بيگانه"، 22/1/1366، ص11.
  24. مأخذ 10، ص21، بخش انگليسي راديو بي.بي.سي.، 21/1/1366.
  25. روزنامه جمهوري اسلامي، 23/1/1366، ص3.
  26. پيشين، ص9.
  27. مأخذ 21، ص آخر.
  28. مأخذ 21، ص4.
  29. مأخذ 21، ص9.