1364.09.16: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(جایگزینی صفحه با ' {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1364 |نام = 1364.09.16 |نام دیگر= شانزده آذر |روز=16 آذر 1364 |تاریخ شمسی= 1364.09.16 |تاریخ میلادی= 7 دسامبر 1985 |تاریخ قمری= 24 ربیع‌الاول 1406 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.09.16</div> <div class="bootstrap-btn">1360.09.16</...')
برچسب: جایگزین شد
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۲۴: سطر ۲۴:




[[پرونده:RoozShomar.jpg|بندانگشتی]]


<div style="text-align:justify">
== گزارش - 706 ==
واحد حفاظت اطلاعات قرارگاه کربلا امروز در گزارشی به واحد حفاظت اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) از رعایت‌نشدن مسائل حفاظتی در منطقه عمومی فاو خبر داد و درخواست کرد تا تدبیری دراین‌باره اندیشیده شود.
در گزارش واحد حفاظت اطلاعات ضمن اشاره به افزایش فعالیت و تردد واحدهای جهاد سازندگی و مهندسی رزمی سپاه آمده است: «جهاد مازندران، جهاد نجف‌آباد و جهاد فارس در منطقه عمومی فاو (خسروآباد تا چوئیبده) مشغول جاده‌سازی، شن‌ریزی و خاک‌ریزی بوده و نیز مهندسی رزمی یگان‌های 7 ولی‌عصر(عج) و 31 عاشورا روزها در منطقه فعال می‌باشند. لذا مقتضی است درصورت مجاز بودن فعالیت‌ها موضوع پیگیری شود.»<ref>سند شماره 011056 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از حفاظت اطلاعات قرارگاه کربلا به حفاظت اطلاعات قرارگاه خاتم 3، 16/9/1364 گزیده اسناد، جلد 2، ص197.</ref>
== گزارش - 707 ==
معاونت اطلاعات قرارگاه کربلا در گزارشی نتایج بررسی فعالیت‌های دشمن و واکنش ارتش عراق به اقدامات خودی در منطقه شرق بصره تا محل اتصال اروندرود به خلیج‌فارس را در دوره 45 روزه (1 آبان 1364 تا 16 آذر 1364) اعلام کرده است. در این گزارش تأکید شده است که دشمن باتوجه‌به فعالیت نیروهای خودی در منطقه فدک (شرق اروندرود)، به اقداماتی دست زده که مهم‌ترین آن فعالیت‌های مهندسی، مانور زرهی و هوایی بوده است. این فعالیت‌ها به‌طور پیوسته از ابوالخصیب تا رأس‌‌البیشه و برخی نقاط اروندرود با توان بسیار ادامه داشته و ضعیف‌ترین فعالیت ارتش عراق در منطقه جنوب شهر فاو تا جنوب قشله بوده است.
مهم‌ترین فعالیت‌های دشمن در این گزارش چنین برشمرده شده است: ترمیم و احداث سنگر؛ فعالیت‌های زرهی به‌ویژه از اوایل آذرماه در قالب مانورهای عملیاتی؛ اجرای محدود و پراکنده آتش توپخانه که در روزهای 13، 14 و 15 این ماه افزایش یافته است؛ احداث جاده در پشت خط اول (از 15 مهر 1364 تا 11 آبان 1364) که از جنوب قشله شروع می‌شود و تا رأس‌البیشه ادامه دارد؛ تخریب برخی نقاط شهر فاو؛ ترمیم جاده‌های عقبه پشت نخلستان؛ احداث موانع ضدهاورکرافت در ساحل خور عبدالله، جاده ام‌القصر و ضلع غربی پایگاه موشکی؛ ایجاد کانال در حاشیه غربی پایگاه موشکی، ترمیم جاده ضلع شرقی پایگاه موشکی؛ تحرکات و جابه‌جایی‌ها و نیز پرواز بالگردها در منطقه عمومی فاو.<ref>سند شماره 011057 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعات قرارگاه کربلا، دوره 1/8/1364 تا 16/9/1364.</ref>
== گزارش - 708 ==
عراق با هدف قطع صدور نفت ایران، حملات هوایی خود را به پایانه نفتی جزیره خارک و دیگر تأسیسات نفتی همچنان ادامه می‌دهد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، هواپیماهای عراقی، امروز (شنبه) بار دیگر به تأسیسات نفتی جزیره خارک حمله کردند. به گفته یک منبع موثق در استانداری بوشهر، ساعت 12:03 امروز، دو میگ عراقی با تجاوز به حریم هوایی ایران، جزیره خارک را هدف قرار دادند. در این حمله سه بمب روی تأسیسات نفتی رها شد که در اطراف مخازن نفتی جزیره فروافتادند و تلفات جانی یا خسارت مالی در بر نداشتند.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 263، 17/9/1364، ص3، بوشهر ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364.</ref>
خبرگزاری جمهوری اسلامی در خبر دیگری آورده است که براساس گزارش منابع نظامی، هم‌زمان با حمله دشمن به خارک، میدان نفتی فروزان (در منطقه خلیج‌فارس) نیز هدف تهاجم هوایی دشمن قرار گرفت که یکی از راکت‌های هواپیماهای دشمن در نزدیکی تأسیسات سکوی نفتی فروزان به داخل آب افتاد.<ref>سند شماره 011057 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعات قرارگاه کربلا، دوره 1/8/1364 تا 16/9/1364.</ref> گفتنی است که میدان نفتی فروزان با تأسیسات نفتی مرجان، متعلق به عربستان سعودی حوضچه مشترک دارد و این حمله باتوجه‌به دیدار وزیر امور خارجه ایران از عربستان، اهمیت خاصی دارد.<ref>سند شماره 200113 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش روزانه، شماره 113، 17/9/1364، ص1. </ref>
از سوی دیگر، رادیو بغداد امروز اعلام کرد که جنگنده‌های عراقی با حمله‌ای شدید به جزیره خارک، هدف‌های خود را به‌طور دقیق زدند و آنها را به آتش کشیدند.<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 17/9/1364، ص1، رادیو بغداد، 16/9/1364.</ref>
== گزارش - 709 ==
هواپیماهای عراقی شب‌هنگام در حمله‌ به یک نفتکش قبرسی که درحال ترک جزیره خارک بود، به این نفتکش آسیب رساندند.
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، نفتکش قبرسی پولیس که از جزیره خارک عازم جزیره سیری بود، در فاصله 60 مایلی جنوب‌شرقی خارک هدف موشک یک هواپیمای عراقی قرار گرفت.<ref>سند شماره 011056 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از حفاظت اطلاعات قرارگاه کربلا به حفاظت اطلاعات قرارگاه خاتم 3، 16/9/1364 گزیده اسناد، جلد 2، ص197.</ref> این نفتکش که پس از بارگیری و درحال ترک جزیره خارک به مقصد سیری هدف قرار گرفت، خسارت جزئی دید و با همه سرنشینانش به حرکت خود ادامه داد.<ref>سند شماره 200114 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش‌ روزانه، شماره 114، 18/9/1364، ص1.</ref>
رادیو صوت‌الجماهیر عراق درباره این حمله گفت که هواپیماهای عراقی ساعت 21:45 با حمله به یک هدف بزرگ دریایی در نزدیکی سواحل ایران، آن را مورد اصابت قرار دادند و سالم به عراق بازگشتند.<ref>مأخذ4، ص1، رادیو صوت‌الجماهیر، 17/9/1364.</ref>
رسانه‌های متعددی این خبر را منتشر کردند. خبرگزاری رویتر گزارش داد: «وزارت بازرگانی دریایی یونان اعلام کرد: هواپیماهای عراقی در یک حمله موشکی در خلیج‌فارس به نفتکش قبرسی پولیس آسیب وارد آوردند. بنا بر این گزارش، این کشتی دارای محموله نفت بود، اما انبارهای جلو کشتی که موشک به آن اصابت کرد، خالی بود. در این حمله آتش‌سوزی روی نداد و کشتی به راه خود ادامه داد. ... هیچ‌کدام از 34 خدمه کشتی ـ که 5 نفرشان یونانی بودند ـ زخمی نشده‌اند.»<ref>روزنامه کیهان، 18/9/1364، ص3.</ref>
خبرگزاری فرانسه هم با اعلام این خبر، افزود: این کشتی که هدف یک فروند موشک اگزوسه عراقی در نزدیکی‌های سواحل ایران قرار گرفت، آسیب مختصری دیده است.<ref>مأخذ4، ص4، منامه ـ خبرگزاری فرانسه، 17/9/1364.</ref>
== گزارش - 710 ==
هواپیماهای عراقی امروز همچون روز گذشته، مناطق گوناگون عملیاتی را در جبهه جنوب بمباران کردند، اما این حملات نتیجه مطلوبی برای دشمن نداشت.
قرارگاه عملیاتی خاتم‌الانبیای سپاه گزارش داد: امروز عراق با 65 سورتی پرواز، مناطق عین‌خوش، بجلیه، کیان دشت، پادگان حمید، ‌جاده اهواز ـ خرمشهر و چنانه را بمباران کرد.<ref>سند شماره 011199 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) سپاه (واحد اطلاعات)، شماره 151، 27/9/1364، ص10.</ref>
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی: «چهار فروند هواپیمای متجاوز عراقی اطراف بخش هویزه را بمباران کردند که براثر این حمله 4 تن شهید و 18 تن دیگر مجروح شدند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 266، 20/9/1364، ص3، اهواز ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/9/1364.</ref>
دفتر فرماندهی سپاه منطقه 3 کربلا نیز در گزارشی از این حمله آورده است: «مجروحین و 3 تن از شهدا از کارگران افغان کوره آجرپزی جنوب هویزه بودند و شهید چهارم پاسدار و مسئول آشپزخانه قرارگاه نصرت بود.»<ref>سند شماره 059364 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از دفتر فرماندهی سپاه منطقه 3 کربلا به دفتر فرماندهی کل سپاه، 18/9/1364.</ref>
این منبع همچنین گزارش داد: «ساعت 16:30 بعدازظهر در منطقه جفیر قرارگاه نصرت و در کیلومتر 3 جاده صاحب‌الزمان(عج) در حوالی [جاده] امام رضا(ع) هواپیماهای دشمن اقدام به بمباران نمودند. این عملیات ده دقیقه طول کشید و هیچ خسارتی در برنداشت... در همین ساعت، منطقه طبر در هورالعظیم نیز توسط شش فروند هواپیما بمباران شد.»<ref>سند شماره 059378 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از دفتر فرماندهی سپاه منطقه 3 کربلا به دفتر فرماندهی کل سپاه، 20/9/1364.</ref>
هواپیماهای عراقی امروز همچنین پادگان عین‌خوش و تأسیسات شرکت نفت چشمه را بمباران کردند.<ref>سند شماره 200116 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش‌ روزانه، شماره 116، 20/9/1364، ص1.</ref>
از سوی دیگر، رادیو بغداد از این حملات گزارش داد: «در ساعت 12:30 امروز عقابان دلیر ما دست به یک حمله با تعداد زیادی از هواپیماها علیه اردوگاه حمید زدند و خسارات و تلفات جبران‌ناپذیری در جنگ‌افزارها و نفرات آن وارد آوردند. در ساعت 13:13 امروز، هواپیماهای نیروی هوایی ما دست به حمله دیگری علیه اردوگاه عین‌خوش زدند و خسارات و تلفات هنگفتی در نفرات و جنگ‌افزارهای آنان وارد آوردند. سپس تمام هواپیماهای ما پس از انجام مأموریت‌های خود سالم بازگشتند. همچنین عقاب‌های تیزپرواز عراق به حملات موفقیت‌آمیز خود علیه مراکز تجمع نفرات و سنگرهای نفرات و جنگ‌افزارهای [امام] خمینی دربرابر واحدهای ما در صحنه‌های عملیاتی سپاه سوم و سپاه چهارم و سپاه ششم ادامه دادند و هدف‌های خود را مورد اصابت نابودکننده قرار دادند و با 118 مأموریت رزمی توانستند خسارات مادی و تلفات جانی به نیروهای [امام] خمینی وارد آورند. سپس همه به یاری خداوند به پایگاه‌های خود سالم و پیروزمند بازگشتند.»<ref>مأخذ6.</ref>
رادیو امریکا عملیات‌های هوایی عراق را چنین منعکس کرد: «عراق امروز اعلام کرد هواپیماهای این کشور بار دیگر به دو موضع نیروهای ایرانی و همچنین ترمینال نفتی خارک حمله کرده و آنها را بمباران کردند. این‌ سومین روز متوالی است که عراق تجمع نیروهای ایرانی را در جبهه‌های مرکزی و جنوبی مورد بمباران هوایی قرار می‌دهد. [...] ایران نیروهای خود را برای انجام یک حمله بزرگ در آینده نزدیک بسیج کرده است.»<ref>مأخذ4، ص6، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364 به نقل از رادیو امریکا. </ref>
== گزارش - 711 ==
در نقاطی از بانه، مریوان و سردشت، امروز درگیری‌هایی میان نیروهای خودی و افراد گروه‌های ضدانقلاب رخ داد. در منطقه مریوان نیز عناصر دو گروه دمکرات و کومه‌له درگیر شدند.
1. در درگیری نیروهای یگان حزب‌الله با افراد حزب دمکرات در روستای خشک‌دره در اطراف بانه، 3 نفر از نیروهای یگان حزب‌الله مجروح شدند، یکی از عناصر حزب دمکرات نیز دستگیر شد.<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 74، 26/9/1364، ص25. </ref>
2. پرسنل پایگاه کوگجه در محور بسطام ـ مریوان و پرسنل پایگاه تازه‌آباد امروز در محور سروآباد ـ مریوان با افراد ضدانقلاب درگیر شدند. در این درگیری‌ها یک سرباز شهید شد. امروز در حوالی ارومیه نیز درگیری‌هایی رخ داد که تلفاتی نداشت.<ref>همان. </ref>
3. در عملیات ویژه گروه ضربت گردان حضرت رسول‌(ص) در روستای سالوک بالا (بانه) علیه عوامل گروه خبات، اشرار پس از اینکه یک کشته و دو زخمی دادند، گریختند.<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها و تحلیل، شماره 15، 23/10/1364، ص44.</ref>
4. به گزارش فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) امروز کارکنان اداره راه قدس مستقر در ربط (سردشت) با ضدانقلابیون درگیر شدند که با پشتیبانی جندالله و گروهان ژاندارمری ربط، درگیری بدون تلفات خاتمه یافت.<ref>سند شماره 011119 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا به فرماندهی کل سپاه پاسداران، 21/9/1364.</ref>
5. قرارگاه حمزه‌ سیدالشهدا(ع) گزارش داد: یک وانت تویوتای حامل نفت متعلق به ژاندارمری در چهار کیلومتری پایگاه باریکا از توابع سردشت، به مین برخورد که براثر انفجار آن 2 سرباز زخمی شدند و یک نفر دچار موج‌گرفتگی شد. هم‌زمان پایگاه‌های باریکا و شندرا و نیروهای تأمین با ضدانقلابیون درگیر شدند که درگیری بدون تلفات پایان یافت.<ref>سند شماره 119326 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه پاسداران، 19/9/1364.</ref>
6. در حدفاصل روستاهای توراخ تپه و قمچیان از توابع مریوان، میان افراد حزب دمکرات و کومه‌له درگیری رخ داد. در این درگیری سه دختر از عوامل کومه‌له کشته و تعدادی از افراد دو طرف نیز مجروح شدند.<ref>سند شماره 442285 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی استان کردستان به استاندار استان کردستان، 21/9/1364.</ref>
== گزارش - 712 ==
در حادثه انفجار بمب درمقابل بیمارستان شهدا واقع در محله تجریش تهران، 2 تن کشته و 15 تن مجروح شدند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، در ساعت 12:50 امروز، بمبی با قدرت تخریبی 35 پوند با مکانیسم زمانی داخل اتومبیل ژیان مهاری آبی‌رنگ منفجر شد. این انفجار علاوه‌بر ضایعات انسانی مذکور به 7 اتومبیل خسارت وارد کرد و شیشه‌های اطراف را تا شعاع یک‌صد متری شکست.<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 74، 26/9/1364، ص25. </ref> درپی این انفجار، ستاد مرکزی کمیته انقلاب اسلامی اعلام کرد: «ژیان مذکور در تاریخ 27/7/1364 به سرقت رفته بود.»<ref>مأخذ3، ص14، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364.</ref>
به گزارش روزنامه کیهان، این انفجار ساعاتی پس از تصویب قطعنامه‌ای در مجمع عمومی سازمان ملل درباره "نقض حقوق بشر در ایران" رخ داد. گزارش خبرنگار کیهان حاکی است که این بمب از نوع مکانیزم الکتریکی ـ زمانی و از ترکیبات تی‌.‌ان‌.تی. بوده است. به گفته پلیس، دررابطه‌با این بمب‌گذاری 2 نفر دستگیر شدند.<ref>روزنامه کیهان، 17/9/1364، ص19.</ref> تعدادی از رسانه‌های غربی خبر این انفجار را منتشر کردند.
منزل مسکونی مصطفی بارزانی ساعت 16:30 امروز براثر انفجار بمبی ویران شد. تاکنون اجساد سه تن از زیر آوار بیرون آورده شده است. این سه نفر از نگهبانان منزل بوده‌اند.<ref>مأخذ3، صص 14 و 15، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364.</ref> وزارت کشور اعلام کرد که این بمب با قدرت تخریبی 15 تا 20 پوند با مکانیسم زمانی، در 4 متری منزل فرزندان ملامصطفی بارزانی منفجر شد. در این حادثه همچنین شیخ محمد خالد بارزانی نوه ملامصطفی، مجروح شد.<ref>مأخذ4، صص 12 و 13، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.</ref>
خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارش خود از این حادثه یادآور شده است: ملامصطفی بارزانی سال‌هاست که در قید حیات نیست و احتمالاً این منزل باتوجه‌به نوع حراستی که از آن به عمل آمده است محلی برای سکونت وابستگان وی بوده است.<ref>مأخذ3، صص 14 و 15، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364.</ref>
== گزارش - 713 ==
امروز کاروان‌های متعددی از نیروهای داوطلب و هدایای مردم به جبهه‌های نبرد اعزام شدند:
1. کاروان راهیان کربلای 1، به استعداد 2 تیپ از نیروهای اعزام مجدد بسیج سپاه پاسداران ناحیه مرکزی از شهرهای اراک، ساوه، خمین، محلات، دلیجان، سربند و نراق و هدایای مردم شهرستان ساوه.<ref>روزنامه اطلاعات، 16/9/1364، ص4.</ref>
2. 2500 نفر از نیروهای بسیج سپاه پاسداران استان همدان.<ref>روزنامه کیهان، 16/9/1364، ص3.</ref>
3. کاروان 2000 نفری راهیان کربلا از شهرهای خرم‌آباد، بروجرد، الیگودرز و بخش‌های درود، ازنا، پل دختر، الشتر، نورآباد و دهدشت زاغه.<ref>مأخذ31.</ref>
4. 700 تن رزمنده و 20 کامیون هدایای مردمی از استهبان.<ref>همان. </ref>
5. عده‌ای از اعضای بسیج سپاه پاسداران شهرستان بروجن و نواحی و پایگاه‌های تابعه.
6. یک گردان نیروی رزمنده و چند کامیون کمک‌های مردمی از ابرقو.<ref>همان.</ref>
از سوی دیگر، مانور خندق (دفاع شهری) با شرکت نیروهای بسیج و سپاه امروز به‌مدت دو ساعت در بخش ایوان‌غرب اجرا شد. در این مانور نیروهای رزمنده قدرت دفاعی خود را به نمایش گذاشتند.<ref>مأخذ10، ص2.</ref>
== گزارش - 714 ==
ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) و رئیس ستاد مرکزی سپاه پاسداران امروز برای تأمین نیازهای آموزشی و غیرآموزشی مناطق جنگی دستورالعمل‌هایی را صادر کردند. باتوجه‌به ضرورت آمادگی رزمندگان برای عملیات‌های آبی ـ خاکی، ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) در نامه‌ای به واحد طرح و عملیات قرارگاه از این واحد خواسته است که با هماهنگی واحد آموزش نظامی‌ و تربیت بدنی قرارگاه برای اعزام نیروهای آموزشی به استخرهای سرپوشیده سراسر کشور هماهنگی لازم را انجام دهد. در این نامه تأکید شده است که این برنامه تا اطلاع ثانوی به قوت خود باقی می‌باشد.<ref>سند شماره 011066 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد قرارگاه خاتم به واحد طرح و عملیات، (اعزام نیروی قرارگاه خاتم)، 16/9/1364.</ref>
رئیس ستاد مرکزی سپاه پاسداران نیز دستورالعملی را برای تأمین نیازمندی‌های جبهه‌های جنگ به مناطق پنج‌گانه سپاه پاسداران و قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) بدین‌ترتیب ابلاغ کرد: «احتراماً به اطلاع می‌رساند که کلیه اعزام‌های شهرستان‌ها باید با مراکز نواحی هماهنگ و تحت عنوان کاروان کربلا صورت گیرد و همچنین بنا به نیاز جبهه‌های جنگ به تأمین کمپرسی و تجهیزات و افراد متخصص، ضروری است کاروان‌های راهیان کربلا نسبت به جذب نیروهای مردمی متخصص در رشته‌های مختلف مهندسی و تشویق کمپرسی‌های مردمی جهت حضور در جبهه‌های جنگ اقدام لازم را مبذول نمایند.»<ref>سند شماره 059354 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از رئیس ستاد مرکزی سپاه به‌کلیه مناطق پنج‌گانه و قرارگاه ویژه حمزه سید‌الشهدا(ع)، 16/9/1364.</ref>
== گزارش - 715 ==
در جلسه امروز شورای عالی قضایی که به ریاست آیت‌الله موسوی اردبیلی رئیس دیوان عالی کشور، تشکیل شد، این شورا دادگاه‌های عمومی و صلح سراسر کشور را از صدور حکم تخلیه خانه‌های استیجاری رزمندگان اسلام در غیاب آنان، تا بازگشت آنان از جبهه‌های نبرد و حضور آنان در دادگاه منع کرد. <ref>روزنامه اطلاعات، 17/9/1364، ص4.</ref>
== گزارش - 716 ==
تحرکات دیپلماتیک منطقه‌ای برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق که پس از آخرین اجلاس سران شورای همکاری خلیج‌فارس گسترده‌تر شده است، امروز نمود بیشتری داشت: مذاکرات ایران و عربستان و حدس‌هایی درباره سناریوی پایان جنگ؛‌ تهیه مقدمات تشکیل اجلاس وزیران خارجه کشورهای اسلامی؛ پشتیبانی یمن دمکراتیک از تلاش‌های شورای همکاری؛ و واکنش عراق به این تحرکات نمونه‌ای از این تحرکات است.
به گزارش روزنامه الخلیج چاپ امارات: «در بین منابع دیپلماتیک در لندن از سناریویی برای خاتمه جنگ ایران و عراق صحبت می‌شود. بنا بر این گزارش قرار است طرحی دراین‌مورد به شورای امنیت تسلیم ‌شود که برطبق آن عراق به‌خاطر حمله به ایران موردملامت قرار گیرد و برای گام اول طرفین به آتش‌بس دعوت شوند. سپس با مشارکت طرف‌های عربی و اسلامی و با نظارت بین‌المللی مذاکرات آغاز شود. به عقیده این منابع، احتمال زیادی وجود دارد که ایران این طرح را بپذیرد. همین منابع اظهار کرده‌اند که مقدمات این سناریو پس از کنفرانس سران شورای همکاری در مسقط طرح‌ریزی شده و دیدار امروز آقای ولایتی از ریاض در همین چارچوب صورت می‌گیرد.»<ref>مأخذ3، ص4، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364.</ref>
رادیو قاهره نیز اعلام کرد: «آقای شریف‌الدین پیرزاده دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی، امروز در امان با آقای زید الرفاعی نخست‌وزیر اردن، ملاقات کرد تا پیرامون تهیه مقدمات تشکیل کنفرانس وزیران خارجه کشورهای اسلامی ـ که قرار است در ماه آینده در رباط تشکیل ‌شود ـ مذاکراتی انجام دهد. طرفین همچنین پیرامون میانجیگری‌هایی که سازمان کنفرانس اسلامی درمورد خاتمه‌دادن به جنگ ایران و عراق مبذول کرده و می‌کند، گفت‌وگو کردند.»<ref>مأخذ6، ص6، رادیو قاهره، 16/9/1364.</ref>
رادیو کویت هم گزارش داد: «دکتر عبدالعزیز الدالی عضو دفتر سیاسی و وزیر خارجه جمهوری دمکراتیک خلق یمن ـ که برای دیداری رسمی وارد کویت شده است‌ ـ هنگام ورود به این کشور در سخنانی از بیانیه پایانی ششمین اجلاس رهبران شورای همکاری خلیج‌ [فارس] بسیار اظهار رضایت کرد و گفت: «تصمیمات اتخاذشده در این کنفرانس درمورد ایفای نقش سازنده شورا جهت متوقف‌ساختن جنگ عراق و ایران و تلاش برای برقراری صلح و همکاری میان تمامی کشورهای منطقه، قابل‌اهمیت است. وزیر خارجه دمکراتیک خلق یمن افزود که کشورش از تمامی تلاش‌های مبذوله ازسوی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌ [فارس] و دیگر کشورها جهت متوقف‌ساختن این جنگ پشتیبانی و حمایت می‌کند.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 18/9/1364، ص4، رادیو کویت، 17/9/1364.</ref>
از سوی دیگر، نشریه الخلیج به نقل از مصاحبه روز گذشته (جمعه) طارق عزیز در لندن، نوشته است: «عزیز گفت: مادامی که ایران به جنگ ادامه می‌دهد امکان ندارد بین ایران و سعودی و سایر کشورهای خلیج‌ [فارس] روابط مثبتی برقرار شود. عزیز افزود که منظورش مثبت‌بودن روابط کلی است، بدین معنا که ممکن نیست رابطه با قطر منفی و امارات مثبت و با کویت منفی و با سعودی مثبت باشد. عزیز گفت: دوستان ما در سعودی و خلیج‌ [فارس] به‌اندازه کافی حکمت و خبرگی دارند که این مسائل را تشخیص دهند. وی افزود: بعضی از کشورهای منطقه با ایران به‏نرمی صحبت می‌کنند بدون اینکه نتیجه‌ای داشته باشد. وی این مسئله که اخیراً روابط عراق با کشورهای شورای همکاری سست شده است را تکذیب کرد و گفت: کمک این کشورها به عراق قطع نشده است، زیرا آنها می‌دانند که عراق تنها برای خود نمی‌جنگد، بلکه برای کل منطقه مبارزه می‌کند. وی گفت بعید است کشورهای شورای همکاری بدون مشورت با عراق برای پایان‌دادن به جنگ تدارکی ببینند چون عراق یک طرف موضوع است.
طارق عزیز تصریح کرد: در سفر خود به لندن از انگلیس خواسته است تا سازمان ملل را به ایفای نقشی برای پایان‌دادن به جنگ تشویق کند. وی افزود: از حکومت تاچر خواسته تا با وارد‌کردن فشار مادی و سیاسی به ایران آن را به قبول صلح وادار کند. همچنین برخی جراید امارات به نقل از سعدون حمادی رئیس مجلس عراق، نوشتند: انتظار می‌رود ایران تا یک سال دیگر مجبور شود مذاکرات صلح را بپذیرد.»<ref>مأخذ3، ص4، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364.</ref>
== گزارش - 717 ==
سرانجام پس از یک دوره تعاملات و گفت‌وگوهای رسمی و غیررسمی در سطح مقامات منطقه و نیز پس از اجلاس اخیر سران کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس در مسقط و تصمیم برای کاهش ضدیت با ایران، پیش‌ازظهر امروز دکتر علی‌‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه ایران، در رأس هیئتی عازم عربستان شد. این سفر در پاسخ به دیدار وزیر امور خارجه عربستان از تهران و به دعوت رسمی وی انجام شده است.
مدیرکل روابط عمومی وزارت امور خارجه ایران، قبل از عزیمت این هیئت، درباره اهداف این سفر سه‌روزه گفت: «تحولات منطقه، گسترش روابط دوجانبه، امنیت خلیج‌فارس، مذاکره برای ازبین‌بردن عامل تشنج منطقه خلیج‌فارس یعنی عراق، ازجمله موضوعاتی است که قابل‌طرح است.» وی افزود: «امنیت خلیج‌فارس مسئله‌ای است که به همه کشورهای این حوزه مربوط است و حفظ و ثبات آن بستگی به همکاری این کشورها و مقابله با عامل تشنج در منطقه دارد که رژیم عراق یکی از آن عوامل تشنج‌آفرین در منطقه می‌باشد و به نظر ما حتی حضور نیروهای خارجی در منطقه خلیج‌فارس ناشی از عملکرد و سیاست‌های تجاوزکارانه رژیم عراق می‌باشد.» وی گفت: «نظر به اهمیت مسئله جنگ، ممکن است جنگ تجاوزکارانه رژیم عراق علیه ایران اسلامی موردبحث و مذاکره قرار بگیرد، دراین‌رابطه ما عزم راسخ ملت قهرمان و شهیدپرور جمهوری اسلامی در ادامه جنگ تا پیروزی نهایی را به گوش مقامات عربستان سعودی خواهیم رساند.»<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها و تحلیل، شماره 15، 23/10/1364، ص44.</ref>
خبرگزاری رویتر نیز از ریاض گزارش داد: «وزیر خارجه عربستان سعودی نیز امروز گفت که وی در ملاقات با علی‌اکبر ولایتی راه‌های پایان‌دادن به جنگ پنج‌ساله ایران و عراق را موردبحث قرار خواهد داد.»<ref>مأخذ3، صص 22 و 23، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364، ریاض‌ ـ خبرگزاری رویتر.</ref>
رادیو ریاض هم امروز در بخش عربی خود عناوین مهم مطبوعات این کشور را چنین اعلام کرد:
- به دعوت سعود الفیصل، وزیر خارجه ایران امروز وارد ریاض می‌شود.
- جنگ خلیج‌ [فارس] و تحکیم روابط دو کشور در صدر گفت‌وگوهای ایران و سعودی قرار می‌گیرد.
به گزارش خبرگزاری الخلیج، در مطبوعات امروز کشورهای حوزه خلیج‌فارس این عناوین به چاپ رسیده است:
- کویت: به دعوت سعود الفیصل، وزیر خارجه ایران امروز وارد ریاض می‌شود.
- امارات: ولایتی امروز در ریاض است و پیرامون متوقف‌کردن جنگ گفت‌وگو خواهد کرد.
- بحرین: وزیر خارجه ایران وارد ریاض می‌شود.<ref>مأخذ3، صص 16 و 17، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364.</ref>
== گزارش - 718 ==
دکتر ولایتی وزیر امور خارجه ایران، پس از ورود به ریاض دور اول مذاکره با سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان را آغاز کرد. در این مذاکرات ثبات و امنیت منطقه به دور از حضور و مداخله ابرقدرت‌ها، تجاوز عراق به ایران و شرایط پایان‌دادن به جنگ بررسی شد.
نشریه وزارت امور خارجه ایران در گزارشی از مذاکرات امروز نوشته است: «پس از ورود آقای ولایتی و هیئت همراه، بعدازظهرروز شنبه، دور اول مذاکرات در وزارت امور خارجه [عربستان] شروع شد. در این جلسه انتخاب موضوع به‌عهده آقای ولایتی گذاشته شد و ایشان موضوعات زیر را پیشنهاد [کردند] و موردتوافق قرار گرفت.
1. مسائل مربوط به منطقه و جهان اسلام و بین‌المللی.
2. روابط دوجانبه.
در قسمت مربوط به منطقه بر حساسیت و اهمیت آن و لزوم حفظ امنیت توسط کشورهای آن تأکید کردند و ضرورت مقابله با هر نوع تهدید و تجاوز اجنبی را یادآور شدند و خواهان نشان‌دادن حساسیت مشابه ازجانب سعودی‌ها گردیده‌اند.
طرح این مسئله با استقبال هیئت سعودی مواجه شد و سعود الفیصل نیز دراین‌زمینه سخن گفت و اشاره کرد برای ایجاد امنیت، همبستگی لازم است. وی گفت: دو خطر بزرگ ما را تهدید می‌کند: 1. اختلاف بین‌العربی. 2. جنگ ایران و عراق که به‌طورکلی تحرک ما را از بین برده است.
از اینجا درزمینه جنگ به‌طور مفصل صحبت شد و طرفین دیدگاه‌های خود را پیرامون آن ابراز داشتند و هیئت ایرانی ضمن بیان تاریخچه شروع جنگ، باصراحت به مسئله سقوط صدام به‌عنوان تنها راه نجات منطقه از ناامنی تأکید کرد و بی‌اعتباری تضمین‌های بین‌المللی را با ذکر مورد تشریح نمود و مراحل جنگ را از آغاز تا امروز برشمرد. سپس مسئله فلسطین به بحث گذاشته شد و آقای ولایتی نقطه‌نظرهای جمهوری اسلامی ایران را دراین‌باره به‌طور مبسوط بیان کردند. سپس آقای سعود الفیصل نیز نقطه‏نظرهای دولت خود را بیان داشته و بسیاری از موارد مواضع سعودی‌ها را بسیار نزدیک به مواضع جمهوری اسلامی ایران توصیف می‌کرد و توسل به راه‌حل‌های مسالمت آمیز را نوعی جنگ و مبارزه برای باقی‌ماندن قلمداد می‌کرد. باز بحث به جنگ کشیده شد و بدون پایان‌گرفتن وقت مذاکره، دور اول آن به پایان رسید.»<ref>سند شماره 212339 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش مستقیم، شماره 162/3، 19/9/1364، صص 1 و 2. </ref>
به گزارش روزنامه کیهان: «در این مذاکرات سعود الفیصل گفت: امیدوارم این سفر و مذاکراتی که صورت می‌گیرد تحولات بسیاری در منطقه به وجود آورد. وی افزود: من از شما و دولت ایران که چنین فرصتی برای طرح مسائل دوجانبه و منطقه ایجاد کرده است تشکر می‌کنم.
دکتر ولایتی نیز در این دیدار گفت: روابط با کشورهای منطقه به‌خاطر مشترکات مذهبی، تاریخی و همسایگی برای ما از اهمیت خاصی برخوردار است. وجود سرزمین‌های مقدس و حرمین شریفین علت دیگری است که باتوجه‌به اسلامی‌بودن امت‌ ما ویژگی خاصی به این روابط می‌بخشد. وی با اشاره به اینکه منطقه‌ای که ما و شما در آن زندگی می‌کنیم حساس‌ترین یا یکی از حساس‌ترین مناطق جهان است، گفت: ما از‌طریق قول و عمل نشان داده‌ایم که برای امنیت منطقه اهمیت قائل هستیم، لذا باید عواملی را که به حفظ و افزایش ثبات و امنیت منطقه کمک می‌کند موردتوجه قرار داده و با عوامل تشنج‌زا مقابله کنیم. ما و اکثر کشورهای منطقه اعتقاد داریم که حفظ امنیت منطقه به‌عهده کشورهای منطقه است و جمهوری اسلامی ایران بر این امر اصرار و پافشاری می‌کند که امنیت منطقه فقط باید توسط کشورهای خود منطقه حفظ شود.
وزیر امور خارجه کشورمان درمورد حضور قدرت‌های خارجی در منطقه گفت: ما با تمام وجود با هر بهانه‌ای که سبب حضور این‌قدرت‌های متجاوز در منطقه شود مخالفت می‌کنیم، زیرا هیچ مشروعیتی برای حضور نیروهای خارجی قائل نیستیم و تاریخ نشان می‌دهد زمانی‌که حتی این کشورها که اکنون به‌عنوان قدرت‌های بزرگ شناخته می‌شوند وجود نداشتند ملت‌های ما وجود داشته و با تمام قوا از منطقه صیانت و نگهداری کرده‌اند.
وزیر امور خارجه ایران سپس به جنگ تحمیلی عراق علیه ایران پرداخت و با اشاره به اینکه رژیم صدام با حمله و تجاوز به جمهوری اسلامی ایران در آغاز پیروزی انقلاب اسلامی قصد شکست‌دادن این انقلاب را داشت گفت: ملت مسلمان ایران با ایثار و ازخودگذشتگی و با اتکا به خداوند به مقابله با این تجاوز برخاست و رژیم عراق را به مرحله‌ای رساند که الآن شاهد آن هستیم.»
دکتر ولایتی سپس با تأکید بر اینکه دولت، مردم و رهبر ما به ادامه مبارزه تا پیروزی نهایی معتقد هستند، گفت: البته این به‌معنای کشورگشایی نیست، زیرا ما حتی به یک وجب از خاک عراق چشمداشتی نداریم و آرمان اسلامی نیز به ما اجازه نمی‌دهد که سرزمین‌های دیگران به‌خصوص سرزمین‌های اسلامی را تصرف کنیم. وزیر خارجه کشورمان افزود آنچه خواست ما است، این است که ملت مسلمان عراق حکومت دلخواه خود را به وجود آورد و ما آنها و دیگر کشورهای منطقه را از سلطه بیگانه محفوظ نگه داریم.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران با بیان این مطلب که ملت‌ ما از کمک‌های بعضی از کشورهای منطقه به رژیم متجاوز عراق ناراحت است همچنان ‌که از موضع اخیر این کشورها درجهت سوق به بی‌طرفی استقبال می‌کند، گفت: ما معتقدیم که صدام رفتنی است و در آن تردیدی نیست، فقط امیدواریم که شرایط به‌نحوی باشد که ما و شما و دیگر کشورهای منطقه بتوانیم با همکاری یکدیگر آینده منطقه را بسازیم. ما برای استقلال کشورهای منطقه اهمیت قائل هستیم و درحقیقت اعتقاد ما در منطقه احترام به تمامیت ارضی و حق حاکمیت تک‌تک کشورهای منطقه است چه بزرگ و چه کوچک. وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران اظهار امیدواری کرد که عربستان سعودی و دیگر کشورهای منطقه حساسیت لازم را نسبت به این مسئله نشان داده و به‌صورت عملی با آن مقابله کنند و افزود تجربه نشان داده است که نداشتن حساسیت و واکنش‌ نشان‌ندادن، این‌گونه تجاوز را توسعه و استمرار می‌بخشد.
سعود الفیصل وزیر خارجه عربستان سعودی، در پاسخ با تأکید بر اینکه بدون شک همه کشورهای منطقه مسئولیت ویژه‌ای در حفظ آن دارند، افزود: ما به‌طور اساسی معتقد به همبستگی اسلامی هستیم و تنها راه مقابله با استعمارگران را این همبستگی می‌دانیم.»<ref>مأخذ27، صص 1 و 3، تهران ـ‌ خبرگزاری جمهوری اسلامی.</ref>
به گزارش خبرگزاری رویتر، پس از این ملاقات، وزیر خارجه عربستان سعودی گفت که در ملاقات با علی‌اکبر ولایتی وزیر خارجه ایران، درباره راه‌های پایان‌دادن به جنگ پنج‌ساله ایران و عراق بحث خواهد کرد. سعود الفیصل پس از ملاقات با ولایتی به خبرگزاری رسمی سعودی گفت: «البته جنگ در دستور جلسه خواهد بود. ما همچنین باید تلاش برای یافتن پایانی سریع بر این جنگ بین دو همسایه مسلمان را موردبحث قرار دهیم.» وی بدون توضیح افزود: «مسئولیت‌های مشترک ما درقبال صلح و ثبات در منطقه نیز موردبحث قرار خواهد گرفت.»<ref>مأخذ3، صص 22 و 23، تهران ـ‌ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364، ریاض ـ خبرگزاری رویتر.</ref>
== گزارش - 719 ==
سفر وزیر امور خارجه ایران به عربستان در رسانه‌های غربی و منطقه بازتابی گسترده داشت و این رسانه‌ها به مذاکرات دو طرف درباره جنگ، ترغیب عربستان به پرهیز از ادامه حمایت از عراق، احتمال میانجیگری عربستان در جنگ، مسائل نفت و اوپک و ارتباط این سفر با طرح جدید سوریه برای خاتمه جنگ، اشاره کرده‌اند.
رادیو بی‌بی‌سی دراین‌باره گفت: «دولت‌های ایران و عربستان را خلیج ‌پهناوری از اختلافات مذهبی، ایدئولوژیک و سیاسی از یکدیگر جدا می‌سازد و یکی از دلایل اصلی این امر آن است که دولت عربستان یکی از مصمم‌ترین پشتیبانان دولت عراق در جنگ با ایران می‌باشد. در ماه‌های اخیر، روابط بین دو دولت اندکی بهبود یافته، در ماه گذشته وزیر خارجه عربستان شاهزاده سعود الفیصل از تهران دیدن کرد و سعی نمود در ماه رمضان‌ ـ که برای مسلمان‌ها ماه مقدسی است ـ بین ایران و عراق آتش‌بس برقرار گردد. او در این کار موفق نشد، اما مذاکراتش با رهبران دولت ایران توانست روابط تهران و ریاض را از انجماد بیرون آورد. سپس در اوایل ماه گذشته (نوامبر) رهبران شش کشور شورای همکاری‌های خلیج ـ که عربستان عمده‌ترین عضو آن است ـ در کنفرانس سالانه خود در مسقط تصمیم گرفتند دوباره با ایران و عراق تماس گیرند، به این امید که بتوانند جنگ را به پایان رسانند. دیپلمات‌‌های خارجی در منطقه در اعلامیه آنها نشانه‌هایی دیدند دایر بر اینکه آنها از پشتیبانی قبلی خود از عراق تا اندازه‌ای فاصله گرفته‌اند و بدون شک، آقای ولایتی درپی مذاکراتش در ریاض سعی خواهد کرد عربستان را ترغیب نماید به پشتیبانی از رئیس‌جمهور صدام حسین پایان بدهد، زیراکه سرنگون‌کردن آقای حسین همچنان یکی از شرایط ایران، برای پایان‌دادن به جنگ است، اما به نظر نمی‌رسد که عربستان حاضر باشد به پشتیبانی خود از عراق پایان دهد و در نتیجه احتمال نمی‌رود که به این زودی‌ها جنگ خاتمه یابد. اگرچه امکان دارد که مذاکرات فعلی در ریاض از تشنج روابط بین‌ ایران و عربستان بکاهد.»<ref>مأخذ3، ص18، رادیو بی‌بی‌سی، 16/9/1364.</ref>
خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارشی به بازتاب این سفر در مطبوعات کویت پرداخته است: «روزنامه السیاسه نوشته است: ایران درحالی‌که وزیر خارجه خود را به عربستان سعودی می‌فرستد، جبهه‌های جنگ خود را مملو از سرباز می‌کند. [...] این دیدار نشانه نرمش غیرمنتظره‌ای در موضع ایران درقبال مسئلة یافتن راه‌حلی برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق تلقی شده است.
روزنامه کویتی القبس هم ادعا کرد که نخست‌وزیر سوریه در دیدار اخیر خود در تهران طرح جدیدی برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق ارائه داده است. القبس افزود: مقامات ایرانی با درخواست حافظ اسد مبنی‌بر هموار‌کردن راه‌ برای طرح جدید سوریه جهت پایان‌دادن به جنگ موافقت کرده‌اند.»<ref>مأخذ3، ص20 و21، تهران ـ‌ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364، کویت ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی.</ref>
== گزارش - 720 ==
سخنگوی وزارت امور خارجه ژاپن ادعا کرد که در اجلاس اخیر سران دو ابرقدرت موضوع جنگ ایران و عراق مطرح نشده است. وی افزود که غرب از پیروزی عراق در جنگ ناامید شده است. یک دیپلمات آلبانی نیز ادعا کرد که دو ابرقدرت در اجلاس ژنو به توافق‌هایی درباره جنگ ایران و عراق دست یافته‌اند.
نشریه وزارت امور خارجه ایران در گزارشی از دیدار سفیر ایران با سخنگوی وزارت امور خارجه ژاپن نوشته است:
«آقای هاتانو سخنگوی وزارت امور خارجه ژاپن گفته است:
1. در ملاقات اخیر سران ابرقدرت‌ها، هیچ صحبتی راجع ‌به جنگ ایران و عراق به عمل نیامده است.
2. به نظر وزارت خارجه ژاپن دخالت و نفوذ ایران روی آزادی گروگان‌های روسی حیثیت سیاسی جمهوری اسلامی ایران را در مجامع سیاسی بین‌المللی بالا برده است.
3. آقای هاتانو اخیراً تلگرافی از لندن دیده که گویا تحلیل دولت انگلیس و یا دولت‌های غربی این است که امیدشان به پیروزی نظامی عراق کم شده و برعکس فکر می‌کنند ایران احتمال پیروزی دارد. طبق تحلیل آنها حملات عراق به خارک آن‌قدرها هم کارساز نبوده و عراق قادر نیست به‌کلی خارک را نابود کند. ازطرفی هم نمی‌تواند درمقابل حملات متوالی ایران با نیروی انسانی زیاد در بلندمدت تاب بیاورد.
بنا بر این گزارش، کاردار آلبانی در بوداپست نیز گفته است اطلاعاتی دارد که نشان می‌دهد امریکا و شوروی درمورد جنگ ایران و عراق در ژنو گفت‌وگو نموده و به توافق‌هایی رسیده‌اند.»<ref>سند شماره 212336 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش مستقیم، شماره 159/3، 16/9/1364، ص8.</ref>
== گزارش - 721 ==
"بن‌بست خاورمیانه؛ عراق و متحدانش بر سر امکان پایان‌دادن به جنگ با ایران، اختلاف‌نظر دارند"، عنوان مقاله‌ای از روزنامه وال استریت ژورنال است که رادیو امریکا امروز بخش‌هایی از آن را منتشر کرد. این رادیو گفت: «نویسندگان وال استریت ژورنال از بغداد می‌نویسند: اگر حرارت‌سنجی می‌توانست میزان اعتماد را اندازه بگیرد، در دفتر کار سعدون حمادی درحالی‌که وی از جنگ کشورش با ایران سخن می‌گوید، 110 درجه فارنهایت را نشان می‌داد. آقای حمادی رئیس مجلس ملی عراق، با خوش‌بینی شدید به حملات هوایی پی‌درپی آن کشور به تأسیسات صدور نفت ایران در جزیره خارک اشاره می‌کند و پیش‌بینی می‌کند که ایرانیان تا یک سال دیگر مجبور خواهند شد گفت‌وگوهای صلح را آغاز کنند. وی می‌گوید: لحظه خم‌شدن کمر دشمن نزدیک است. اما اگر چنین حرارت‌سنجی در کاخ ساحلی در عمان ـ که شش فرمانروای کشورهای منطقه خلیج‌فارس و حامی عراق به‌تازگی برای بررسی جنگ در آنجا گرد هم آمدند ـ می‌بود، نزول می‌کرد. درحالی‌که در بیرون کاخ، قایق‌ها و هلیکوپترهای تهاجمی برای جلوگیری از اقدامات احتمالی تروریست‌های الهام‌گرفته از جمهوری اسلامی ایران در حرکت بودند، فرمانروایان امکان چندانی برای صلح مشاهده نمی‌کردند و فقط خطرات بیشتری در آینده می‌دیدند.
نویسندگان روزنامه وال استریت ژورنال می‌افزایند: این روزها در سفر به منطقه پیرامون خلیج‌فارس این انشعاب به دو گروه به چشم می‌خورد: عراق قدرت و اعتماد تازه‌ای یافته است و معتقد است که حملات به جزیره خارک‌ ـ که در اواسط تابستان گذشته آغاز شده ـ می‌تواند ایران را به متوقف‌ساختن جنگ مجبور کند؛ اما کشورهای نفت‌خیز ثروتمند منطقه ـ که صدام حسین را با کمک‌های مالی خود حمایت می‌کنند ـ گمان نمی‌کنند این حملات آن‌قدر مؤثر باشد که بتواند نبرد را پایان بخشد. آنها فقط گسترش جنگ، اختلال بیشتر در خطوط کشتیرانی در خلیج‌فارس ازسوی جمهوری اسلامی ایران و مهم‌تر از همه خطر بیشتر تروریسم را در کشورهایشان احساس می‌کنند. درحقیقت، برای آنان وضعیت جدید بدتر از پیش است. عراق اینک آن‌قدر قوی شده است که درگیری و خونریزی را شدت بخشد، اما آن‌چنان نیرومند نیست که به جنگ پایان دهد. عصبی‌بودن کنونی رهبران کشورهای منطقه خلیج‌فارس نشان‌دهنده خطرات سیاسی بلندمدت است که عراق اینک به آن تن می‌دهد. اگر حملات به خارک در پایان‌دادن به جنگ مؤثر واقع نشود هم مردم عراق و هم متحدان آن کشور ممکن است به این نتیجه برسند که دیگر برای عراقی‌ها راهی نظامی برای برقراری صلح از‌طریق اعمال زور باقی نمانده است و این امر می‌تواند به این تمایل فزاینده در منطقه بینجامد که به‌جای رویارویی با جمهوری اسلامی ایران باید درجهت سازش با آن حکومت کوشش کرد. نویسندگان روزنامه وال استریت ژورنال در ادامه گزارش خود از بغداد می‌نویسند: با این وصف، کشورهای منطقه خلیج‌فارس از اینکه عراق اینک در وضعیت امن‌تری قرار دارد خشنودند و کویت و عربستان سعودی قصد ندارند میلیاردها دلاری را که به عراق کمک مالی می‌دهند قطع کنند. از یک جهت می‌توان گفت عراقی‌ها جنگ را به نمایندگی ازسوی کشورهای عربی ادامه می‌دهند تا افراط‌گرایی اسلامی رژیم آیت‌الله روح‌الله خمینی را در حالت دفاعی نگه ‌دارند. حملات هوایی عراق به جزیره خارک ـ که به‌شدت از آنجا دفاع می‌شود و 85 درصد از صادرات نفت ایران با استفاده از تأسیسات آن انجام می‌گیرد ـ آشکارا فصل مهم و مؤثری در جنگ گشوده است. عراق اینک به خود جرئت داده است نبرد خارک را پس از چند سال تأخیر آغاز کند، زیرا توانسته است به نیرومندترین موفقیت نظامی و اقتصادی خود تا به امروز دست یابد. تنها دو سال پیش در واشنگتن و در گوشه‌وکنار جهان عرب نگرانی‌های شدیدی دراین‌زمینه که ارتش و دولت عراق ممکن است در زیر فشار اقتصادی و روانی جنگ با ایران سقوط کنند، ابراز می‌شد، اما امروز دیداری از بغداد، بی‌موردبودن این نگرانی‌ها را نشان می‌دهد.
نویسندگان روزنامه وال استریت ژورنال پس از اشاره به افزایش قدرت تهاجمی عراق با تهیه 450 فروند هواپیمای جنگنده بمب‌افکن و اشاره به اینکه عراق درپی ازدست‌دادن تأسیسات صدور نفت خود در خلیج‌فارس در آغاز جنگ، اینک توانسته است در خاک عربستان سعودی خط لوله جدیدی بسازد که قابلیت صادرات نفتی‌اش را 50 درصد افزایش داده است، می‌نویسند: در دو سال آینده، ساختمان شاه‌لوله‌های دیگر قابلیت صدور نفت عراق را از میزان کنونی یعنی یک میلیون و پانصد هزار بشکه در روز به دو برابر افزایش خواهد داد و بدین‌ترتیب آن را به میزان قبل از آغاز جنگ خواهد رسانید.
نویسندگان روزنامه وال استریت ژورنال در پایان مقاله خود می‌نویسند: دیپلمات‌های مقیم کشورهای منطقه خلیج‌فارس دراین‌باره که تهران آماده پذیرش میانجیگری باشد، به‌راستی خوش‌بین نیستند. آنها نشانه‌هایی حاکی‌از اینکه قدرت آیت‌الله خمینی رو به ضعف گذاشته باشد، مشاهده نمی‌کنند و درحالی‌که آیت‌الله اشاره کرده است که ممکن است خواستار کاهش انزوای دیپلماتیکش باشد، دراین‌باره که خواست اصلی خویش را درمورد لزوم برکناری صدام حسین از مقام ریاست‌جمهوری عراق پیش از آنکه بتوان به جنگ پایان داد تغییر بدهد، سخنی نگفته است. یک مقام ارشد یکی از کشورهای منطقه خلیج‌فارس می‌گوید هرچند که ما می‌گوییم حاضریم آزمایش کنیم و به نزد هر دو طرف جنگ برویم، اما با آگاهی از این نکته این کار را انجام می‌دهیم که ایران آماده انجام گفت‌وگوهای صلح با صدام حسین نیست.»<ref>مأخذ6، ص3، رادیو امریکا، 16/9/1364.</ref>
== گزارش - 722 ==
اهمیت جبهه جنوب، تعیین سرنوشت جنگ در این جبهه و تجمع قوای ایران و عراق در آن به‌خصوص در جنوب دزفول برای آغاز حمله‌ای دیگر، گزارشی است در شماره امروز نشریه دی ولت چاپ آلمان که خلاصه آن چنین است:
«اینجا، جبهه جنوب است آن‌گونه‌که کارشناسان بی‌طرف نظامی نظر می‌دهند در اینجا سرنوشت جنگ تعیین خواهد شد. در جبهه جنوب بود که در سپتامبر 1980 جنگ شروع شد و عراقی‌ها تهاجم خود را به‌سوی خوزستان آغاز کردند. عراقی‌ها توانستند در چند هفته 10 هزار کیلومتر مربع را تسخیر کنند الحاق این منطقه که عراق در آن زمان نام عربستان روی آن نهاده بود به سرزمین عرب عراق یکی از اهداف جنگی بغداد بود. در ابتدا به نظر می‌رسید که این یک جنگ برق‌آسا باشد. ایران مشغول گرفتاری‌های انقلاب است و ارتش وفادار به شاه هم از هم پاشیده شده بود.
اما عراقی‌ها در آبادان میخکوب شدند و آن‌گاه به‌تدریج نفوذیافتگان به عقب رانده شدند. عراق از آن‌موقع تاکنون درصدد دفاع از خویش است.
ایرانیان می‌گویند تا زمانی‌که صدام حسین رئیس‌جمهور "شیطانی" عراق، بر سر کار است به جنگ ادامه خواهند داد. بدین‌ترتیب حمله‌ای که در بخش‌ شمالی بصره آغاز خواهد شد، به‌منظور محاصره شهر و جدا‌کردن آن از بقیه عراق و شط‌العرب است، و این از اهداف نهایی و استراتژیکی می‌باشد. اما نائل‌شدن به آن به این نزدیکی میسر نخواهد شد، زیرا جنگ در باتلاق‌ها متوقف شده است. اما پس از این سال‌های ظالمانه‌ای که سپری شد، انسان دوباره به یاد اهداف شروع جنگ می‌افتد. عراقی‌ها می‌خواستند حق مالکیت خود را بر سراسر خلیج‌ [فارس] مستولی سازند و این دومین دلیل برای شروع جنگ عراق بود.
وزارت امور خارجه عراق اعلام کرده است که امروز کشورش آماده است تمام مرزهایی را که با شاه توافق شده بود دوباره به رسمیت بشناسد. یک نگاه مختصر به نقشه نشان می‌دهد که چرا ایران تصمیم دارد سرنوشت جنگ را در بخش جنوبی جبهه تعیین کند. در قسمت شمال در منطقه‌ای که سپاه پنجم و اول عراق مستقر است ایرانیان توانسته‌اند تا عمق 25 کیلومتری خاک دشمن پیشروی کرده و متصرف شوند، اما کردها مانع از دستیابی به تصمیم نهایی در کوهستان‌های این منطقه هستند و گاه‌گاه هم بر سر راه کاروان‌های عراق کمین‌گاه‌هایی به وجود می‌آورند. یک نکته کاملاً مشخص است اگر ایرانیان بتوانند در این نقطه یک حمله سرنوشت‌ساز انجام دهند همین مشکل را با کردها خواهند داشت، زیرا یک ایران اشغالگر، موردکینه قرار خواهد گرفت؛ درست همان‌طورکه کردها در چشم دولت خاری هستند. در زمستان ریزش برف جنگ را مشکل می‌کند. در منطقه عملیات سپاه 2 و 4 عراق که بین بغداد و مرز واقع شده، تانک‌های عراقی در یک سرزمین مسطحی مستقر شده‌اند. تصرفات کوچک که عراق ازنظر تکنیکی انجام می‌دهد قابل‌تأمل است. در اینجا عراق می‌تواند دربرابر یک حمله وسیع برتری تسلیحاتی خود را به کار بیندازد.
ازاین‌رو، تنها امکانی که برای ایران باقی مانده در بخش جنوبی است. سپاه ششم و سوم عراق در اینجاست و در جنوب دزفول ایرانیان 14 لشکر آماده کرده‌اند و در طی چندین هفته رادیو تهران خبر از نیروهای عظیم داوطلب می‌دهد که خود را به سربازخانه‌ها معرفی می‌کنند. سپاه هفتم عراق در کنار شط مستقر است و آنجا وی حائل میان دشمن است. هر سپاه متشکل از 3 تا 5 لشکر و هر لشکر شامل 10 هزار نظامی است.»<ref>اداره کل مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 1008، 16/10/1364، صص 26 ـ 22.</ref>
== گزارش - 723 ==
مجله المستقبل چاپ فرانسه، در شماره امروز خود مقاله‌ای با عنوان"اسراری از خلیج‌فارس" منتشر کرده است که در آن به عدم تعادل تجهیزات نظامی ایران و عراق، تلاش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی برای آتش‌بس و ناموفق بودن این تلاش‌ها اشاره می‌کند و نتیجه می‌گیرد که دیدگاه ایران به جنگ و مواضع این کشور دربرابر تلاش‌های صلح، امکان برقراری صلح را ناممکن ساخته است.
المستقبل نوشته است: «از یک طرف، ایران به‌خاطر برتری عراق درزمینه تسلیحاتی و به‌خاطر محاصره شدیدی که بر آن اعمال می‌شود و این کشور را ازنظر دستیابی به تجهیزات جنگی مدرن و قطعات یدکی با موانعی روبه‌رو می‌سازد، نخواهد توانست به پیروزی نظامی در این جنگ نایل گردد؛ از طرف دیگر، عراق به‌تنهایی قادر نیست ایران را به قبول آتش‌بس و انجام‌ [دادن]‌ مذاکرات برای حل اختلاف بین دو کشور ازجنبه‌های مختلف وادار یا متقاعد سازد. این معادله نظامی هرگز به برقراری آتش‌بس و انجام [دادن] مذاکرات صلح منتهی نخواهد شد. دربرابر این معادله، دو تحرک جدید براساس این نظریه که "جنگ عراق و ایران عملاً پایان یافته"، انجام گرفت و هیچ‌یک از دو طرف نتوانستند آن را رسماً متوقف سازند. اولی تحرک کشورهای حوزه خلیج [فارس] و دومی تحرک بین‌المللی بود.»
به نوشته المستقبل، کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌ [فارس] برای پایان‌دادن به جنگ تصمیم گرفتند "طرح جدیدی" را که اساس آن گرایش به‌سوی ایران، بهبود روابط با ایران و گسترش دامنه مذاکرات و تماس‌ها با ایران است، به‌منظور تشویق رهبران آن برای متوقف‌کردن جنگ و قبول اصل مذاکرات جهت حل اختلاف با عراق دنبال کنند.
المستقبل در ادامه افزوده است: «آیا تهران و بغداد از این طرح جدید کشورهای حوزه خلیج‌ [فارس] استقبال نمودند؟ ایران از زبان علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه خود اعلام نمود که حاضر است روابط خود با کشورهای حوزه خلیج‌ [فارس] را بهبود بخشد و سعی بر این دارد که با قبول اصل "هم‌زیستی مسالمت‏آمیز"، روابط دوستانه‌ای با آنان برقرار سازد. درمقابل، عراق از زبان طارق عزیز معاون نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه، آمادگی کشورش برای هم‌زیستی مسالمت‌آمیز با ایران و دیگر کشورهای منطقه خلیج‌ [فارس] را اعلام نمود. ولی چه مسائلی پدید آمد؟ واقعیت این است که بغداد از یوسف علوی عبدالله وزیر عمانی استقبال کرد و به اظهارات وی گوش فراداد، ولی تهران هنوز وی را نپذیرفته است. به‌واقع، رهبران ایران مایل‌اند نه به‌منظور پایان‌دادن به جنگ با عراق، بلکه به‌منظور ایجاد فاصله بین این کشورها و عراق و جداسازی عراق از منطقه خلیج‌ [فارس]، روابط خود را با آنان بهبود بخشند. مقامات ایران بر این عقیده‌اند که جنگشان با عراق"‌ربطی" به کشورهای خلیج‌ [فارس] ندارد؛ بنابراین، این کشورها باید از حمایت چندجانبه خود از بغداد دست بردارند. ولی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌ [فارس]‌ با همان دید به این مسئله نگاه نمی‌کنند. آنها نمی‌خواهند برقراری روابط نزدیک و انعقاد "توافقنامه‌شان" با ایران به ضرر عراق باشد، بلکه هدفشان از نزدیکی به ایران این است که از ادامه جنگ جلوگیری نمایند و صلح و آرامش را در منطقه خلیج‌ [فارس] برقرار سازند تا روابطی براساس حسن هم‌جواری بین تمامی کشورهای این منطقه به وجود آید.
تحرک بین‌المللی برای پایان‌دادن به جنگ عراق و ایران شکل تماس‌های عربی ـ امریکایی، عربی ـ اروپایی، عربی ـ شوروی و شکل مشاورت‌های امریکایی ـ شوروی به خود گرفت. این مشاورت‌ها در حاشیه کنفرانس ژنو بین وزرای خارجه دو کشور، یعنی جورج شولتز و ادوارد شوارد نادزه صورت پذیرفت. هدف از انجام این تماس‌ها و مشاورت‌ها این است که جلسه فوق‌العاده شورای امنیت بین‌المللی ویژه بحث و بررسی پیرامون اختلافات عراق و ایران تشکیل گردد، تصمیمی مبنی‌بر دعوت برای آتش‌بس اتخاذ نماید و این تصمیم با ارائه راه‌حل‌های عادلانه برای اختلافات دو کشور درگیر همراه باشد و شورای امنیت بین‌الملل تا زمان حصول توافق بین دو کشور درگیر جلسات خود را همیشه تشکیل دهد. ولی این تحرک بین‌المللی تا به امروز به هیچ‌گونه نتیجه ملموس منتهی نشده است، چراکه مقامات ایرانی حکمیت شورای امنیت بین‌المللی را رد می‌نمایند و دلیل این امر این است که آنها شورا را بی‌طرف به حساب نمی‌آورند و معتقدند که جهت‌گیری آن علیه ایران است. به همین خاطر، امریکایی‌ها و شوروی‌ها از شورای امنیت برای تشکیل چنین جلسه‌ای دعوت به عمل نیاورده‌اند، با علم به اینکه دراین‌زمینه تفاهمی بین واشنگتن و مسکو وجود دارد. تحرک کشورهای خلیجی و بین‌المللی برای تحقق مواردی که کشورها و سازمان‌های مختلف از پنج سال قبل تا به امروز از نیل به آن عاجز مانده‌اند، یعنی نتوانسته‌اند بر مواضع طرفین متخاصم تأثیری بگذارند، همچنان ادامه دارد. به امید روزی که "تحولات مثبتی" دراین‌زمینه حاصل گردد.»
المستقبل می‌افزاید: «این روزها محافل دیپلماسی آگاه اروپایی و امریکایی منطقه خلیج [فارس] دررابطه‌با تدارکات تازه ایران برای آغاز حمله بزرگ ایران به سرزمین‌های عراق در خلال دو ماه آینده سخن می‌گویند. دراین‌زمینه یک منبع عالی‌رتبه امریکایی طی تماس با المستقبل اظهار داشت که نزدیک به 200 هزار سرباز، پاسدار انقلابی و نیروی داوطلب در مرزهای عراق استقرار یافته و منتظر دریافت "چراغ سبزی" از تهران برای اجرای حمله جدیدی هستند که هدف از آن تسلط بر شهر بصره و قطع جاده مواصلاتی بصره ـ بغداد می‌باشد؛ چیزی که ایرانی‌ها بارها برای تحقق آن تلاش‌هایی مبذول داشته‌اند. به‌هرحال، برحسب نظریه برخی مسئولان عرب، جنگ عراق و ایران خواه "عملاً" پایان یافته باشد یا نه، مسئله موردتوجه این است که بسیاری، در منطقه خلیج [فارس] اوضاع مرحله بعد از جنگ چه ازنظر سیاسی، نظامی، اقتصادی یا استراتژیک را ارزیابی می‌نمایند و سؤالاتی ازاین‌قبیل را مطرح می‌نمایند که آیا ممکن است روزی بیاید که آتش‌بس رسمی بین بغداد و تهران اعلام شود و بالأخره مواضع دو طرف و طرح‌های جناح‌ها و سازمان‌های مختلف را موردبررسی قرار می‌دهند.»<ref>اداره کل مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 1002، 9/10/1364، صص 15 ـ 6.</ref>
== گزارش - 724 ==
پس از اعلام تأخیر در سفر هیئت فرانسوی به تهران، امروز گزارش‌هایی از مذاکرات کارشناسان فرانسوی در تهران منتشر شد. همچنین ادعا شد که انفجارهای امروز در فرانسه برای جلوگیری از بهبود روابط ایران و فرانسه انجام شده است.
روزنامه کویتی القبس نوشته است: «هیئتی متشکل از کارشناسان حقوقی فرانسوی هفته گذشته ضمن دو روز دیدار از تهران به‌منظور درجریان‌گذاشتن مقامات فرانسوی از روند مذاکرات به پاریس بازگشت.»
القبس درباره بحران در روابط ایران و فرانسه و اختلافات مالی دو کشور نوشته است: «دولت فرانسه به ایران اطلاع داده است که این کشور با پرداخت یکباره قرض‌های خود به ایران مخالفت می‌کند. براساس این گزارش، فرانسه با مذاکره درباره بدهی‌های فرانسه به ایران که بالغ‌بر یک میلیارد و پانصد میلیون دلار است به‌طور اصولی موافقت کرده است. در این گزارش آمده است فرانسه مایل است که ایران خسارات ناشی از فسخ یک‌جانبه قرارداد مشترک این کشور با فرانسه و آلمان‌غربی برای طرح احداث رآکتورهای اتمی در ایران را جبران نماید.»<ref>مأخذ3، ص32، کویت ـ‌ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364.</ref>
خبرگزاری تانیوگ نیز به نقل از منابع غیررسمی گزارش داد: «ایران در کنار حملات رسمی تهران به دولت فرانسه، با یک هیئت فرانسوی تولیدکننده اسلحه در تهران به گفت‌وگو پرداخته است. بنا بر این گزارش، یک هیئت ایرانی نیز به‌طور هم‌زمان در پاریس اقامت گزیده است.» تانیوگ در گزارش دیگری از پاریس درزمینه سفر هیئت پارلمانی فرانسه به تهران می‌نویسد: «منابع دیپلماتیک فرانسه معتقدند انجام گفت‌وگو با تهران طولانی و سخت خواهد بود.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 265، 19/9/1364، ص25، بلگراد ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 18/9/1364.</ref>
از سوی دیگر، خبرگزاری آلمان‌غربی از پاریس گزارش داد: «به‌دنبال وقوع دو انفجار پی‌درپی در فروشگاه پاریس در روز شنبه (امروز) که حداقل 25 مجروح بر جای گذاشت، یک تلفن‌کننده ناشناس گفت جبهه آزادی‌بخش فلسطین به رهبری ابوعباس این بمب‌ها را در اعتراض به نزدیک‌شدن سیاسی فرانسه به ایران کار گذاشته است. پلیس گفت که نمی‌تواند درمورد صحت این ادعا اظهارنظر کند. منابع پلیس گفتند که این بمب‌گذاری‌ها شبیه به کارهای گروه چپ‌گرای اقدام مستقیم بوده است. این گروه مسئول یک رشته انفجارات در پایتخت فرانسه طی سال جاری بوده است.»<ref>مأخذ4، ص24، پاریس‌ ـ‌ خبرگزاری آلمان‌غربی، 17/9/1364.</ref>
== گزارش - 725 ==
پاول هیل وزیر صنایع سنگین چکسلواکی که در رأس هیئتی اقتصادی و صنعتی به ایران سفر کرده است، امروز با نخست‌وزیر، وزیر صنایع سنگین و معاون وزارت صنایع به‌طور جداگانه دیدار و گفت‌وگو کرد.
به نوشته روزنامه کیهان، پاول هیل در دیدار با نخست‌وزیر ایران ضمن ابلاغ سلام نخست‌وزیر کشورش، با وی درباره گسترش همکاری‌های صنعتی دو کشور گفت‌وگو کرد. مهندس موسوی هم با مثبت‌خواندن مذاکرات مقامات صنعتی دو کشور، خواستار پیگیری جدی تفاهمات دو طرف شد.<ref>مأخذ27، ص1.</ref>
در دیدار پاول هیل با بهزاد نبوی، وزیر صنایع سنگین ایران با اشاره به علاقه ایران به فروش محصولات صنعتی به چک، افزود: ایران نمی‌خواهد تنها فروشنده نفت باشد. در این دیدار، وزیر صنایع چک نیز خواهان گسترش همکاری‌های متقابل و همکاری صنعتی با ایران درزمینه‌های ماشین‌سازی، ماشین‌های ریسندگی و بافندگی و نیز ساخت برخی واحدهای صنعتی در ایران شد.<ref>مأخذ27، ص18.</ref>
به گزارش روابط عمومی وزارت صنایع: «در دیدار پاول و دکتر جمشیدی معاون اقتصادی و بازرگانی وزارت صنایع، آقای دکتر جمشیدی با یادآوری پاره‌ای تعهدات انجام‌نیافته چکسلواکی به‌خصوص درزمینه واگذاری تکنولوژی ماشین‌های بافندگی به ایران، تأکید نمود که حجم واردات غیرنفتی چکسلواکی از ایران باید درحد توافق 20 میلیون دلار در سال افزایش یابد. در پایان، پاول هیل وزیر صنایع چکسلواکی آمادگی کشورش را برای پذیرش پیشنهادهای ایران در چارچوب معاملات تهاتری اعلام کرد و یادآور شد درزمینه صادرات غیرنفتی، ایران می‌تواند موقعیت مناسبی در کشور چکسلواکی به دست بیاورد.»<ref>همان.</ref>
== گزارش - 726 ==
ملک حسین شاه اردن امروز در تماسی تلفنی با صدام حسین بار دیگر بر حمایت از عراق تأکید کرد.
شاه اردن در این تماس جانب‌داری کامل اردن از عراق را در ادامه جنگ با ایران موردتأکید قرار داد. ملک حسین گفت که عراق با استقامت دربرابر ایران از شرافت ملت‌های عرب دفاع می‌کند.<ref>مأخذ4، صص 6 و 7، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.</ref>
رادیو کویت با انتشار این گفت‌وگوی تلفنی افزود: «پادشاه اردن در این تماس اطمینان راسخ خود نسبت به توانایی عراق در شکست و نابودساختن هرگونه حمله تازه ایران به خاک عراق را ابراز داشته است. پرزیدنت صدام حسین نیز به ملک حسین تأکید نموده است ارتش عراق توانایی آن را دارد که هرگونه حمله ایران به خاک عراق را دفع و نابود کند.»<ref>مأخذ42، ص6، رادیو کویت، 17/9/1364.</ref>


== گزارش - 727 ==
نخست‌وزیر و هیئت دولت امروز با آیت‌الله منتظری دیدار کردند. آقای منتظری خدمت به مردم را مهم‌ترین وظیفه خواند. خبرنگار کیهان در گزارش این دیدار آورده است: «در این دیدار حضرت آیت‌الله‌العظمی منتظری ضمن تقدیر از فداکاری‌ها و تلاش هیئت دولت اظهار داشتند: برادران توجه دارند در چه مقطع حساس و مهمی قرار دارند. انقلاب اسلامی در ایران که به دست مردم فداکار و ازخودگذشته و رهبری امام مدظله انجام شد، تمام معادلات سیاسی شرق و غرب را برهم زد تا آنجا که یک چنین جنگ بزرگی را بر ملت ما تحمیل کردند. از طرف دیگر، مشاهده می‌شود سردمداران قدرت‌های بزرگ و حتی دو قطب سرمایه و کمونیزم به بهانه مذاکره پیرامون جنگ ستارگان و امثال و ذلک برای حفظ منافع استعماری خودشان در دنیا و به قول نیکسون حفظ هدف مشترک خود، یعنی باقی‌ماندن امریکا و شوروی، در ژنو با هم تفاهم می‌کنند و روی مسائل مربوط به منافع حیاتی‌شان و جلوگیری از رشد فکری و بیداری ملت‌ها به توافق می‌رسند. در چنین شرایطی اگر ما نسبت به حفظ انقلاب عظیم خود و خدمت به این ملت ازخودگذشته‌ خدای‌ناکرده کوتاهی و سستی بنماییم پیش خداوند متعال محکوم خواهیم بود.
ایشان تأکید کردند: پیروزی انقلاب اسلامی ایران درحقیقت سر فصل مهمی در تاریخ اسلام و بشریت گشود و باعث بیداری ملت‌های زیر ستم ابرقدرت‌ها شد. سابق بر این چنین در مغزها وانمود کرده بودند که باید یا به شرق و یا به غرب متکی و وابسته بود، ولی انقلاب این معادله را برهم زد و راه جدیدی برای ملت‌های مظلوم و زیر ستم باز کرد. بنابراین خدمت به این ملت بزرگ و فداکاری در راه رفع نیاز آنها از بزرگ‌ترین وظایف همه ما باید باشد و این وظیفه اگرچه می‌دانم با مشکلات و سختی‌های فراوانی مواجه است، ولی براساس روایات وارده از پیامبر(ص) محبوب‌ترین و مقرب‌ترین مردم پیش خدا آن افرادی هستند که بیشتر نفعشان به مردم برسد.»<ref>سند شماره 011057 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعات قرارگاه کربلا، دوره 1/8/1364 تا 16/9/1364.</ref>


<div style="text-align:justify">
== گزارش - 728 ==
نخست‌وزیر امروز در دیدار با نمایندگان کارگران، کارکنان و اعضای انجمن اسلامی کارخانه آرد و بیسکویت‌سازی دادلی شهرستان مرودشت، اتکای نظام به مردم و بی‌بهره‌بودن از کمک‌های ابرقدرت‌ها در همه ابعاد را نشانه عظمت انقلاب اسلامی و قدرت رهبری آن خواند و گفت: «اینکه ما از هیچ‌یک از کمک‌های تسلیحاتی سیاسی، تبلیغاتی، مالی و اقتصادی ابرقدرت‌ها برخوردار نیستیم و با تکیه بر قدرت مردم خودمان مبارزه می‌کنیم نشانی از عظمت انقلاب اسلامی و قدرت رهبری انقلاب است و تا زمانی‌که نظام جمهوری اسلامی با این خصوصیت به حرکت خود ادامه دهد، انقلاب رشد خواهد کرد و با حضور همه‌جانبه مردم بر مشکلات داخلی و خارجی فائق خواهیم شد.»
مهندس موسوی با اشاره به ابعاد گسترده توطئه‌های تبلیغاتی استکبار علیه جمهوری اسلامی تأکید کرد که ما در هر لحظه باید بیندیشیم که عامل مؤثر مقاومت مردم ما دربرابر فشار توطئه‌های دشمن چیست و چرا دشمنان اسلام باوجود ابعاد گسترده توطئه‌ها نمی‌توانند کمر انقلاب را بشکنند. نخست‌وزیر ضمن اشاره به آگاهی‌های سیاسی مردم که وی آن را تضمین‌کننده سلامت انقلاب دانست، افزود: «امروز بار انقلاب بر دوش مردم مستضعف ایران است و اعتقاد راسخ و عمیق به مکتب حیات‌بخش اسلام، نظام جمهوری اسلامی را دربرابر زور و ظلم استکبار استوار و مقاوم ساخته است.»
در ابتدای این دیدار، مهندس احمد کبیری نماینده مردم مرودشت و نماینده کارگران کارخانه دادلی ضمن ارائه گزارشی از نحوه افزایش تولید و کمک‌های جنسی و نقدی کارگران به جبهه‌های جنگ، بیش از چهار میلیون ریال کمک‌های اهدایی کارگران به جبهه‌های جنگ را تقدیم نخست‌وزیر کرد.<ref>مأخذ32.</ref>
 
== گزارش - 729 ==
کمیته‌ای از مجمع عمومی سازمان ملل متحد امروز قطعنامه‌هایی را که در آنها از تجاوز به حقوق بشر در افغانستان و ایران ابراز نگرانی شده است، تصویب کرد. وزارت امور خارجه ایران تلاش کرد که از تصویب این قطعنامه جلوگیری کند.
در رأی‌گیری درمورد ایران، 53 کشور به قطعنامه محکومیت ایران، رأی موافق، 22 کشور رأی مخالف و 41 کشور رأی ممتنع دادند. در این قطعنامه گزارشی که اخیراً کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل درباره اعدام و شکنجه در ایران تهیه کرده بود، به‌طور کامل تصویب شد. در این گزارش گفته شده"گرچه مدارک صریحی درمورد اعدام، شکنجه و زندان در حکومت اسلامی در دست نیست، ولی اتهاماتی را که دراین‌باره انتشار یافته، نمی‌توان بی‌اساس دانست." قطعنامه مذکور دو محور دارد: اعدام مجاهدین خلق (منافقین) و فشار بیش‌ از حد به اقلیت بهایی.<ref>واحد سیاسی تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، نشریه گزارش، شماره 15، 22/9/1364، صص 77 و 78.</ref>
در این قطعنامه از مجمع عمومی خواسته شده تا درمورد اتهامات مشروح تجاوز به حقوق بشر ابراز نگرانی عمیق کند. این قطعنامه براساس گزارشی از یک کمیسیونر حقوق بشر سازمان ملل، که ادعا کرده در طول سال‌های 1984 و 1985 در ایران حدود 300 تن خودسرانه اعدام شده‌اند، تهیه شده است.<ref>مأخذ4، ص28، سازمان ملل ـ خبرگزاری رویتر، 17/9/1364.</ref>
نشریه وزارت امور خارجه دراین‌باره نوشته است: «به‌دنبال انتشار گزارش نماینده کمیسیون حقوق بشر درخصوص نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران در اجلاس جاری مجمع عمومی سازمان ملل، قطعنامه‌ای توسط کانادا، آنتیگرا، استرالیا، بلژیک، کانادا، کاستاریکا، فرانسه، لوکزامبورگ، هلند، نروژ و انگلیس‌ ـ که مدعی نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران است‌ ـ در کمیته سوم مجمع معرفی گردید.
برای جلوگیری از تصویب این قطعنامه با سفرای برخی از کشورهای بلوک شرق و کشورهای اسکاندیناوی و همچنین سوریه، ترکیه و پاکستان در تهران و نیویورک و همچنین با مسئولین مربوطه در مرکز کشورها تماس و هشدارهای لازم داده شد. از سوریه، ترکیه و پاکستان خواسته شد طی پیشنهادی رسماً از کمیته بخواهند قطعنامه مزبور به رأی گذاشته نشود. سوریه به این شرط حاضر شد که مخالفتش را با طرح قطعنامه علیه جمهوری اسلامی ایران با قطعنامه مشابهی که علیه افغانستان تهیه شده یک‌جا ابراز دارد.
اقدام سوریه با مخالفت جدی برخی از کشورها مواجه گشت و به نتیجه نرسید. بلافاصله پاکستان بنا به درخواست جمهوری اسلامی ایران تقاضا نمود که فقط قطعنامه مربوط به جمهوری اسلامی ایران مسکوت گذاشته شود، این پیشنهاد به رأی گذاشته شد و با 55 رأی مخالف 28 رأی موافق و 29 ممتنع به نتیجه نرسید.
نهایتاً قطعنامه ارائه‌شده به رأی گذاشته شد که با 53 رأی موافق و 22 مخالف و 41 ممتنع به تصویب رسید. ضمناً نماینده ترکیه نه‌تنها از حرکت پاکستان حمایت نکرد، بلکه در تصویب قطعنامه نیز همراهی ننمود.
نماینده جمهوری اسلامی ایران بعد از پایان رأی‌گیری اظهار داشت تصویب این قطعنامه نشان‌دهنده سوءاستفاده سیاسی برخی از کشورها از مسئله حقوق بشر است و تا وقتی وضع بدین منوال باشد جمهوری اسلامی ایران من‌بعد اصلاً به طرح قضایای حقوق بشر در سازمان ملل وقعی نخواهد نهاد.
بنا بر این گزارش، قرار است دو ماه دیگر گزارش نهایی وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران توسط نماینده کمیسیون به کمیسیون حقوق بشر در ژنو ارائه شود. اگر اقدامات دوجانبه و یا چندجانبه جمهوری اسلامی ایران درتخفیف گزارش این نماینده مؤثر نیفتد قطعنامه مشابهی نیز در کمیسیون حقوق بشر مطرح خواهد گردید.»<ref>مأخذ52، صص 9 و 10.</ref>
 
== گزارش - 730 ==
در پاسخ به تصویب قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل درمورد وضع حقوق بشر در ایران وزیر امور خارجه و سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، مواضع جمهوری اسلامی ایران را بیان کردند. دکتر علی‌اکبر ولایتی دراین‌باره گفت: «برای درک ماهیت این قطعنامه باید مشاهده کنیم که ازطرف چه کشورهایی حمایت شده و در چه شرایط خاصی مطرح گردیده است. یکی از حامیان اصلی این قطعنامه امریکاست. خصومت دیگر حامیان قطعنامه همچون فرانسه با انقلاب اسلامی نیز بر ما پوشیده نیست.
فعالیت جهت طرح قطعنامه‌ای در مجمع عمومی در شرایطی صورت گرفته که دشمنان انقلاب اسلامی در جبهه‌های جنگ تحمیلی و جنگ اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران دلسرد و مأیوس شده‌اند. [...] قطعنامه‌ای که اکنون شاهد آن هستیم نیز بیش از پیش ماهیت دست‌هایی که در تشکیلات حقوق بشر سازمان ملل ذی نفوذ هستند را روشن می‌سازد، لذا ازنظر ما فاقد هرگونه ارزش و اعتباری است. [...] اساس جمهوری اسلامی ایران بر نیل به اهداف الهی و پیمودن طریق پیامبران مرسل نهاده شده است و طی‌ طریق در این مسیر الهی و انسانی علت وجودی جمهوری اسلامی است. چگونگی رفتار انسانی نیروهای رزمنده ما تحت رهبری قائد عظیم‌الشأن امام خمینی در جبهه‌های جنگ تحمیلی، خود گواه زنده و روشنی است بر ماهیت فوق‌العاده انسانی این نظام.
در زمانی‌که برای مدت چهل ماه‌ شهرهای مسکونی ما زیر بمباران‌های وحشیانه رژیم صدام قرار داشت، یک گلوله ازسوی نیروهای ما به‌سوی شهرهای عراق شلیک نشد و مقابله‌به‌مثل که حق مسلم بین‌المللی ما بود تنها و تنها به‌واسطه ملاحظات انسانی و بشردوستانه مقام عالی رهبری جمهوری اسلامی ایران و به قیمت خون هزاران شهید، مجروح و معلول و فقط برای حفظ جان و امنیت شهروندان عراقی انجام نشد... عدم مقابله‌به‌مثل ما درقبال کاربرد وسیع و پیاپی سلاح‌های ممنوعه شیمیایی نیز از همین مقوله است. اگر مدعیان حقوق بشر امکان یک لحظه تفکر در این امور را داشتند و حق رجوع به وجدان خویش و اعلام درک واقعیت‌ها درمورد این مسائل را می‌داشتند، مسلماً امروز ما شاهد صدور چنین قطعنامه‌ای نه برعلیه جمهوری اسلامی ایران، بلکه علیه عراق و حامیان جنایتکار او بودیم.»
دکتر ولایتی افزود: «باید حداقل این سؤال را در افکار عمومی در سطح جهان مطرح کرد که این چگونه است که درقبال این‌همه جنایات رژیم بعث عراق نه‌تنها تاکنون یک قطعنامه صادر نشده است، بلکه مدعیان حقوق بشر در سازمان ملل حتی از ذکر یا اشاره‌ای مختصر به این جنایات فجیع خودداری نموده‌اند. به‌عنوان مقدمه، این تناقض باید در افکار عمومی معرفی گردد که چگونه ممکن است رژیم بعث عراق صدها هزار مردم عراق را از خانه و کاشانه خود به تهدید و ارعاب براند، به‌نحوی‌که آنها با بدترین وضع به جمهوری اسلامی ایران پناهنده شوند. اعضای خانواده آیت‌الله حکیم را قتل‌عام نمایند، کردهای مسلمان عراق را به خاک و خون بکشد و دهکده‌هایشان را با خاک یکسان کند، مناطق مسکونی و شهرها در جمهوری اسلامی ایران را به بمباران‌های کور بسپارد و جنایات بزرگ دیگری را به‌طور علنی مرتکب شود و علی‌رغم این وضع، مدعیان حقوق بشر در سازمان ملل دم بر نیاورند. وقتی این تناقضات آشکار در گفته و عمل مدعیان حقوق بشر به نحو مؤثرتری مطرح شد و نسبت به آن آگاهی پدید آمد، آن‌گاه برای مردم جهان دریافت ماهیت واقعی این‌گونه قطعنامه‌ها مشکل نخواهد بود.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 17/9/1364، ص11.</ref>
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز ضمن باطل‌شمردن اتهامات کذب و بی‌اساسی که وزارت امور خارجه امریکا درباره پیروان فرقه ضاله بهائیت منتشر کرده است، گفت: هدف از این تبلیغات مسموم علیه جمهوری اسلامی ایجاد بدبینی نسبت به انقلاب اسلامی ایران و به خیال باطلشان جلوگیری از گسترش علاقه و توجه مستضعفان و ملل مسلمان به این انقلاب می‌باشد.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران از رژیم سلطه‌گری مثل امریکا که همه توطئه‌ها و دسیسه‌هایش برای منطقه نقش‌برآب شده، انتظاری جز ادامه این‌گونه تبلیغات و جوسازی‌ها را ندارد و لازم می‌داند که ضمن باطل‌شمردن اتهامات کذبی که ازسوی وزارت خارجه امریکا و سایر به‌اصطلاح مدعیان حقوق بشر عنوان شده، یک بار دیگر تأکید نماید در نظام جمهوری اسلامی هیچ‌کس صرفاً به‌خاطر داشتن عقاید مذهبی موردسؤال و سرزنش قرار نمی‌گیرد.<ref>مأخذ31، ص3.</ref>
 
== گزارش - 731 ==
فدراسیون بین‌المللی حقوق بشر درباره سرنوشت زندانیان در عراق ابراز نگرانی کرد.
روزنامه اطلاعات در شماره امروز خود نوشته است: «فدراسیون بین‌المللی حقوق بشر که تاکنون اقداماتی در عراق به نفع خانواده آیت‌الله حکیم‌ ـ که چند تن از اعضایش توسط رژیم بغداد اعدام شده‌اند ـ انجام داده است، بار دیگر درمورد سرنوشت مخالفانی که به‌تازگی در عراق دستگیر و زندانی شده‌اند طی نامه‌ای رئیس رژیم عراق را موردسؤال قرار داده است. در قسمت‌هایی از این نامه که در شماره 14 آذرماه روزنامه لوموند (چاپ فرانسه) درج شده، آمده است:
سازمان ما اطلاع یافته است که تلویزیون عراق روز شنبه دوم آذرماه جاری چهار تن از جوانان مخالف رژیم عراق را به بینندگان خود معرفی کرده است. طبق گزارشی که به ما رسیده است، آثار شکنجه و بدرفتاری هنوز در چهره آنان دیده می‌شد. به گفته تلویزیون عراق، گویا این جوانان اعتراف کرده‌اند که تروریست هستند...
این برنامه تلویزیونی به‌نحوی ناگوار شیوه دیگری را به یاد می‌آورد که برطبق آن تصمیم گرفته شد سیدمحمدباقر صدر دانشمند بزرگ و متفکر عراقی و رهبر روحانی جامعه شیعیان در عراق در سال 1980 اعدام شود.
در همان موقع بود که ده‌هاهزار نفر از خانواده‌هایی که تصور می‌رفت مخالفت عمیقی با حزب حاکم بر عراق دارند، به خارج از عراق تبعید شدند. علاوه‌براین، عدم محاکمه عمومی شیوه‌ای را به‌خاطر می‌آورد که برطبق آن در سال 1983 جمعی از دانشمندان که همه آنها به خانواده حکیم تعلق داشتند، اعدام شدند.
در نامه فدراسیون حقوق بشر همچنین آمده است: امروز نگرانی تازه‌ای هست؛ نه‌تنها ما به‌شدت نگران سرنوشت این جوانان هستیم، بلکه از این امر واهمه داریم که خانواده‌های آنان نیز به همان سرنوشتی که درمورد بخشی از خانواده حکیم عمل شده، دچار شوند. بنابراین، از شما تقاضا داریم با فوریت تمام به ما (حقوق بشر) اجازه دهید در محل به تحقیقات عمیق و گسترده‌ای بپردازیم تا به‌نحوی غیرمغرضانه معلوم شود افراد متهم در چه وضع و حالتی به سر می‌برند و به‌ویژه چه سرنوشتی هم‌اکنون برای خانواده‌هایشان در نظر گرفته شده است. میشل بلوم رئیس فدراسیون حقوق بشر در پایان ‌نامه خود به صدام افزوده است: شک نداشته باشید که اگر معلوم شود اطلاعات متعددی که به ما می‌رسد بی‌پایه و اساس است، ما آن را به‌طور علنی و آشکار اعلام خواهیم کرد.»<ref>مأخذ31.</ref>
 
== گزارش - 732 ==
هفتادوششمین اجلاس عادی وزیران نفت سیزده کشور عضو اوپک امروز در ژنو آغاز به کار کرد. این اجلاس با هدف تثبیت وضع بازار جهانی نفت تشکیل شده است. در این اجلاس و حاشیه آن برخی وزیران نفت اوپک دیدگاه‌ها و راهکارهای خود را درمورد قیمت نفت، میزان تولید و... مطرح کردند.
در این جلسه وزیر نفت ونزوئلا به ریاست اجلاس و وزیر نفت لیبی به‌عنوان نایب‌رئیس انتخاب شدند. به گزارش نماینده واحد مرکزی خبر از ژنو، آقازاده وزیر نفت ایران، قبل از آغاز کار اجلاس گفت که مسئله تثبیت قیمت نفت برای اوپک در اولویت است. وی افزود: ایران با تغییر سقف تولید اوپک مخالف است. وی گفت: تولید کنونی نفت ایران به میزانی است که اوپک تعیین کرده است.
به گزارش واحد مرکزی خبر، وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران در جلسه کمیته نظارت بر بازار نفت با تأکید بر اینکه در موقعیت کنونی هیچ فرمول جدیدی برای قیمت‌گذاری یا تغییر در سطح قیمت‌ها به صلاح کشورهای عضو سازمان نیست، به وزیران شرکت‌کننده توصیه کرد به‌جای درنظرگرفتن عوامل و دیدگاه‌هایی که ممکن است به تخریب بازار بینجامد در مذاکرات خود به راه‌حل‌های منطقی و سازنده‌ای که موجب تقویت انسجام و وحدت اوپک می‌شود، توجه داشته باشند.
آقازاده هشدار داد که هر نوع تفرقه و چنددستگی در میان سایر اعضای سازمان ممکن است مستقیماً به متلاشی‌شدن این سازمان بینجامد.
در مراسم افتتاحیه اجلاس اوپک دکتر سوبروتو وزیر معادن و انرژی اندونزی ـ ‌که دوران ریاستش در اوپک به پایان رسیده است‌ ـ در سخنانی افزایش تولید نفت توسط کشورهای عضو و غیرعضو اوپک؛ تجدید ذخیره‌سازی بیشتر و متزلزل‌شدن ارزش دلار را عوامل بی‌ثبات‌شدن وضع بازار جهانی نفت اعلام کرد. او گفت نباید منافع درازمدت را قربانی منافع کوتاه‌مدت کرد.
برپایه گزارش‌های منتشرشده، موضع وزیر نفت عراق در این اجلاس، تلاش کشورهای عضو اوپک برای حفظ وحدت و همبستگی این سازمان را از بین برده است. به نوشته مطبوعات عرب، عراق رسماً اعتراف کرد دیگر پایبند مقررات سازمان اوپک نخواهد بود و اقدام به تولید نفت به میزان دلخواه خواهد کرد. روزنامه‌های کویت نیز نوشتند دربرابر اقدام عراق مبنی‌بر افزایش تولید نفت، مقامات نفتی ایران اعلام کرده‌اند که درمقابل هر بشکه نفت عراق، ایران دو بشکه نفت تولید خواهد کرد.<ref>مأخذ69، ص5.</ref>
وزیر انرژی و معادن ونزوئلا هنگام گشایش اجلاس اوپک اعلام کرد: پیشنهاد ونزوئلا برای تعیین روش جدید قیمت‌گذاری، شامل تعیین قیمت‌ نفت براساس مجموعه‌ای از انواع مختلف نفت تولیدی کشورهای عضو اوپک به‌علاوه شش نوع مختلف دیگر نفت تولیدی کشورهای غیرعضو اوپک می‌باشد.
زکی یمانی وزیر نفت عربستان نیز گفت که از پیشنهاد تغییر سهمیه تولیدی هریک از اعضا حمایت نخواهد کرد. او مدعی شد میزان تولید نفت کشورش در ماه نوامبر سال جاری کمی ‌بیش از 4 میلیون بشکه در روز بوده است. وی اظهار امیدواری کرد که عربستان در ماه جاری میلادی میزان فروش خود را به روزانه 3/4 میلیون بشکه سهمیه تعیین‏شده افزایش دهد. به گفته وی، مقدار فروش نفت همه اعضای اوپک در ماه اکتبر حدود 17 میلیون بشکه در روز بوده است.
وزیر نفت نیجریه نیز در مصاحبه‌ای که در روزنامه انگلیسی‌زبان عرب نیوز چاپ عربستان انتشار یافته، گفته است که بازار درحال‌حاضر باثبات می‌باشد، لیکن این ثبات کوتاه‌مدت است و در پایان فصل زمستان قیمت‌ها کاهش خواهند یافت، اما تصور نمی‌کند به 20 یا 15 دلار در هر شبکه افت کنند، بلکه انتظار دارد که قیمت‌ها به بین 20 تا 25 دلار در هر بشکه کاهش یابد. وی اضافه کرد دلیل اینکه قیمت‌ها به کمتر از 10 دلار در هر بشکه تقلیل نخواهد یافت آن است که حتی به نفع کشورهای صنعتی هم نیست، زیرا تاکنون میلیاردها دلار درزمینه نفت سرمایه‌گذاری کرده‌اند، این خلاف منافع صنعتی و اقتصادی آنهاست.
گزارش‌ها حاکی است که سقف تولید فعلی اوپک 18 میلیون بشکه در روز است که از 16 میلیون بشکه تعیین شده فراتر رفته است.<ref>مأخذ27، ص20.</ref>
 
== گزارش - 733 ==
آقازاده وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران که برای شرکت در اجلاس اوپک در ژنو به سر می‌برد، در محل اقامت خود با وزیران نفت عربستان، الجزایر، لیبی، اندونزی، ونزوئلا و امارات متحده عربی ملاقات و گفت‌وگو کرد.
آقازاده در ملاقات با احمد زکی یمانی وزیر نفت عربستان سعودی، درباره روابط کشورهای عضو اوپک و نقش هماهنگی در پیشبرد اهداف این سازمان با وی گفت‌وگو کرد. در این ملاقات، احمد زکی یمانی با اشاره به سیاست‌های غرب برای پایین‌آوردن قیمت نفت گفت: آنها مترصدند که به‌دنبال سقوط قیمت‌ها مالیات فراورده‌های خود را افزایش دهند، لذا باید در سه‌ماهه دوم سال جاری ضمن حفظ شرایط موجود، با تولیدکنندگان غیرعضو اوپک مقابله نماییم. وزیر نفت کشورمان نیز با محکوم‌کردن حرکت‌ها و توطئه‌هایی که برای تضعیف اوپک انجام می‌شود، گفت: اگر با هم هماهنگ شویم و ارزیابی صحیحی داشته باشیم می‌توانیم با آنها مقابله کنیم، مهم پیوند برادری ماست و اختلافات داخلی باید همیشه در راه مشورت حل شود.<ref>مأخذ69، ص5.</ref>
آقازاده همچنین در دیدار با بل قاسم بنی وزیر نفت الجزایر، با اشاره به مشکلات موجود در بازار جهانی نفت گفت که ما به‌هیچ‌عنوان نباید زیر بار کاهش قیمت‌ها برویم و اگر اعضا بر این اعتقادند که سازمان باید قوی و مستحکم باقی بماند لازم است خود موجب تضعیف آن نشوند. امروز اگر اعضای سازمان به وحدت نظر برسند، سهم ازدست‌رفته خود را از بازار جهانی می‌توانند بازگردانند.<ref>همان.</ref>
در دیدار وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران با وزیران نفت لیبی، اندونزی، ونزوئلا و امارات عربی نیز طرفین ضمن تأکید بر لزوم هماهنگی بین اعضای اوپک چگونگی واکنش این سازمان را دربرابر شرایط حاکم بر اقتصاد بین‌المللی بررسی کردند. در این دیدارها وزیر نفت کشورمان با اشاره به توطئه تغییر سیستم قیمت‌گذاری که توسط عناصر خارج از اوپک و درجهت تضعیف این سازمان و ایجاد تزلزل در بازارهای بین‌المللی نفت اعمال می‌شود، بر مخالفت جمهوری اسلامی ایران با هرگونه کاهش بهای نفت و افزایش بی‌رویه سهمیه اعضا تأکید کرد.<ref>مأخذ32، ص20.</ref>
 
== گزارش - 734 ==
هیئت مشترک حزب‌الله و جنبش امل لبنان که به ایران آمده‌اند، صبح امروز با حسین شیخ‌الاسلام معاون سیاسی وزارت خارجه ایران، ملاقات کردند. رادیو بی‌بی‌سی حضور این هیئت را در ایران درارتباط‌با توافق ایران و سوریه اعلام کرد.
به گزارش روابط عمومی وزارت خارجه، در این دیدار ابتدا اعضای هیئت از نقش ایران در لبنان و پشتیبانی از مبارزات روزافزون مسلمین آن کشور علیه استکبار جهانی و اسرائیل و مزدورانش قدردانی کردند. سپس آقای شیخ‌الاسلام بر ضرورت تقویت عوامل وحدت هرچه بیشتر مسلمین در لبنان، تأکید کرد.<ref>مأخذ69، ص2.</ref>
در بازتاب سفر هیئت لبنانی به ایران، رادیو بی‌بی‌سی در گزارشی از لبنان اعلام کرد: «رهبران فرقه‌های هوادار جمهوری اسلامی ایران در لبنان در هفته جاری در کنفرانسی که در تهران برگزار خواهد شد، شرکت خواهند کرد. شیخ سعید شعبان و نمایندگان گروه‌های امل و حزب‌الله هم‌اکنون در تهران به ‌سر می‌برند. در تهران گفته می‌شود که این گردهمایی درارتباط‌با توافقی است که هفته گذشته بین سوریه و ایران به عمل آمد. براساس مفاد این موافقت‌نامه جمهوری اسلامی ایران اقداماتی را که سوریه در حفظ نظم و آرامش در لبنان به عمل آورده بود تأیید کرد. ظاهراً هواداران جمهوری اسلامی در لبنان معتقدند که این موافقت‌نامه مغایر با برخی از تعهدات قبلی ایران درقبال حزب‌الله و هواداران شیخ سعید شعبان است.»
نشریه رویدادها درباره این تحلیل رادیو بی‌بی‌سی نوشته است: «حساسیت غرب نسبت به حمایت‌های ما از شیخ سعید شعبان و سایر جریانات اسلامی در لبنان و مطرح‌کردن تشکیل کنفرانسی در تهران دراین‌رابطه قابل‌تأمل است. بی‌بی‌سی سعی می‌کند به‌نحوی حمایت ایران از مواضع سوریه در لبنان را گزارش نماید تا به هدف خود یعنی خنثی [کردن] و یا کاهش اعتبار ایران در نزد جریانات اسلامی نایل شود.»<ref>واحد سیاسی تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، نشریه گزارش، شماره 15، 22/9/1364، صص 77 و 78.</ref>
 
== گزارش - 735 ==
خبرگزاری رویتر گزارش داد: «به‌دنبال آزادی یک چریک لبنانی توسط اسرائیل، نبیه ‌بری رهبر شبه‌نظامیان شیعه، قول داد که کوشش‌های مجددی برای آزادی چهار فرانسوی که توسط ربایندگان مسلمان رادیکال نگه‌ داشته شده‌اند به عمل آورد. نبیه ‌بری در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت من به کوشش‌هایم ادامه خواهم داد و احتمالاً کوشش‌های وزارت امور خارجه فرانسه در آزادی ابوغانم چریک لبنانی‌ در دو روز پیش کاملاً مؤثر بوده است. بری گفت: من از فرانسه به‌خاطر کوشش‌های ویژه‌ای که درارتباط‌با این موضوع به کار برده است، سپاسگزارم.»<ref>مأخذ3، ص36، بیروت ـ خبرگزاری رویتر، 16/9/1364.</ref>


== گزارش - 736 ==
روزنامه زود دویچه زایتونگ چاپ آلمان، نوشته است: «سرویس ضدجاسوسی فرانسه به دولت اخطار کرده است که خطر ترویج اسلام به سبک جمهوری اسلامی ایران، جامعه فرانسه را تهدید می‌کند. این سرویس به دولت توصیه کرده است که باید فعالیت مسلمانان در فرانسه محدود شود و اخطار می‌کند روند رشد کیفی و کمی مسلمانان می‌تواند اقتصاد فرانسه را فلج سازد. این طرز فکر که به قیمت شدت عمل برضد مسلمانان تمام شده است، ازسوی متفکران دولتی مانند پروفواتین تقویت می‌شود. وی گفته است که تأسیس هر نوع حوزه فرهنگی در کارخانه‌ها و دانشگاه‌ها و ادارات منجر به تأسیس یک سلول سیاسی خواهد شد.»<ref>مأخذ32، ص20.</ref>








نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۲۹

روزشمار جنگ سال 1364
1364.09.16
نام‌های دیگر شانزده آذر
تاریخ شمسی 1364.09.16
تاریخ میلادی 7 دسامبر 1985
تاریخ قمری 24 ربیع‌الاول 1406


1359.09.16
1360.09.16
1361.09.16
1362.09.16
1363.09.16
1365.09.16
1366.09.16




گزارش - 706

واحد حفاظت اطلاعات قرارگاه کربلا امروز در گزارشی به واحد حفاظت اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) از رعایت‌نشدن مسائل حفاظتی در منطقه عمومی فاو خبر داد و درخواست کرد تا تدبیری دراین‌باره اندیشیده شود. در گزارش واحد حفاظت اطلاعات ضمن اشاره به افزایش فعالیت و تردد واحدهای جهاد سازندگی و مهندسی رزمی سپاه آمده است: «جهاد مازندران، جهاد نجف‌آباد و جهاد فارس در منطقه عمومی فاو (خسروآباد تا چوئیبده) مشغول جاده‌سازی، شن‌ریزی و خاک‌ریزی بوده و نیز مهندسی رزمی یگان‌های 7 ولی‌عصر(عج) و 31 عاشورا روزها در منطقه فعال می‌باشند. لذا مقتضی است درصورت مجاز بودن فعالیت‌ها موضوع پیگیری شود.»[۱]

گزارش - 707

معاونت اطلاعات قرارگاه کربلا در گزارشی نتایج بررسی فعالیت‌های دشمن و واکنش ارتش عراق به اقدامات خودی در منطقه شرق بصره تا محل اتصال اروندرود به خلیج‌فارس را در دوره 45 روزه (1 آبان 1364 تا 16 آذر 1364) اعلام کرده است. در این گزارش تأکید شده است که دشمن باتوجه‌به فعالیت نیروهای خودی در منطقه فدک (شرق اروندرود)، به اقداماتی دست زده که مهم‌ترین آن فعالیت‌های مهندسی، مانور زرهی و هوایی بوده است. این فعالیت‌ها به‌طور پیوسته از ابوالخصیب تا رأس‌‌البیشه و برخی نقاط اروندرود با توان بسیار ادامه داشته و ضعیف‌ترین فعالیت ارتش عراق در منطقه جنوب شهر فاو تا جنوب قشله بوده است. مهم‌ترین فعالیت‌های دشمن در این گزارش چنین برشمرده شده است: ترمیم و احداث سنگر؛ فعالیت‌های زرهی به‌ویژه از اوایل آذرماه در قالب مانورهای عملیاتی؛ اجرای محدود و پراکنده آتش توپخانه که در روزهای 13، 14 و 15 این ماه افزایش یافته است؛ احداث جاده در پشت خط اول (از 15 مهر 1364 تا 11 آبان 1364) که از جنوب قشله شروع می‌شود و تا رأس‌البیشه ادامه دارد؛ تخریب برخی نقاط شهر فاو؛ ترمیم جاده‌های عقبه پشت نخلستان؛ احداث موانع ضدهاورکرافت در ساحل خور عبدالله، جاده ام‌القصر و ضلع غربی پایگاه موشکی؛ ایجاد کانال در حاشیه غربی پایگاه موشکی، ترمیم جاده ضلع شرقی پایگاه موشکی؛ تحرکات و جابه‌جایی‌ها و نیز پرواز بالگردها در منطقه عمومی فاو.[۲]

گزارش - 708

عراق با هدف قطع صدور نفت ایران، حملات هوایی خود را به پایانه نفتی جزیره خارک و دیگر تأسیسات نفتی همچنان ادامه می‌دهد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، هواپیماهای عراقی، امروز (شنبه) بار دیگر به تأسیسات نفتی جزیره خارک حمله کردند. به گفته یک منبع موثق در استانداری بوشهر، ساعت 12:03 امروز، دو میگ عراقی با تجاوز به حریم هوایی ایران، جزیره خارک را هدف قرار دادند. در این حمله سه بمب روی تأسیسات نفتی رها شد که در اطراف مخازن نفتی جزیره فروافتادند و تلفات جانی یا خسارت مالی در بر نداشتند.[۳] خبرگزاری جمهوری اسلامی در خبر دیگری آورده است که براساس گزارش منابع نظامی، هم‌زمان با حمله دشمن به خارک، میدان نفتی فروزان (در منطقه خلیج‌فارس) نیز هدف تهاجم هوایی دشمن قرار گرفت که یکی از راکت‌های هواپیماهای دشمن در نزدیکی تأسیسات سکوی نفتی فروزان به داخل آب افتاد.[۴] گفتنی است که میدان نفتی فروزان با تأسیسات نفتی مرجان، متعلق به عربستان سعودی حوضچه مشترک دارد و این حمله باتوجه‌به دیدار وزیر امور خارجه ایران از عربستان، اهمیت خاصی دارد.[۵] از سوی دیگر، رادیو بغداد امروز اعلام کرد که جنگنده‌های عراقی با حمله‌ای شدید به جزیره خارک، هدف‌های خود را به‌طور دقیق زدند و آنها را به آتش کشیدند.[۶]

گزارش - 709

هواپیماهای عراقی شب‌هنگام در حمله‌ به یک نفتکش قبرسی که درحال ترک جزیره خارک بود، به این نفتکش آسیب رساندند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، نفتکش قبرسی پولیس که از جزیره خارک عازم جزیره سیری بود، در فاصله 60 مایلی جنوب‌شرقی خارک هدف موشک یک هواپیمای عراقی قرار گرفت.[۷] این نفتکش که پس از بارگیری و درحال ترک جزیره خارک به مقصد سیری هدف قرار گرفت، خسارت جزئی دید و با همه سرنشینانش به حرکت خود ادامه داد.[۸] رادیو صوت‌الجماهیر عراق درباره این حمله گفت که هواپیماهای عراقی ساعت 21:45 با حمله به یک هدف بزرگ دریایی در نزدیکی سواحل ایران، آن را مورد اصابت قرار دادند و سالم به عراق بازگشتند.[۹] رسانه‌های متعددی این خبر را منتشر کردند. خبرگزاری رویتر گزارش داد: «وزارت بازرگانی دریایی یونان اعلام کرد: هواپیماهای عراقی در یک حمله موشکی در خلیج‌فارس به نفتکش قبرسی پولیس آسیب وارد آوردند. بنا بر این گزارش، این کشتی دارای محموله نفت بود، اما انبارهای جلو کشتی که موشک به آن اصابت کرد، خالی بود. در این حمله آتش‌سوزی روی نداد و کشتی به راه خود ادامه داد. ... هیچ‌کدام از 34 خدمه کشتی ـ که 5 نفرشان یونانی بودند ـ زخمی نشده‌اند.»[۱۰] خبرگزاری فرانسه هم با اعلام این خبر، افزود: این کشتی که هدف یک فروند موشک اگزوسه عراقی در نزدیکی‌های سواحل ایران قرار گرفت، آسیب مختصری دیده است.[۱۱]

گزارش - 710

هواپیماهای عراقی امروز همچون روز گذشته، مناطق گوناگون عملیاتی را در جبهه جنوب بمباران کردند، اما این حملات نتیجه مطلوبی برای دشمن نداشت. قرارگاه عملیاتی خاتم‌الانبیای سپاه گزارش داد: امروز عراق با 65 سورتی پرواز، مناطق عین‌خوش، بجلیه، کیان دشت، پادگان حمید، ‌جاده اهواز ـ خرمشهر و چنانه را بمباران کرد.[۱۲] به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی: «چهار فروند هواپیمای متجاوز عراقی اطراف بخش هویزه را بمباران کردند که براثر این حمله 4 تن شهید و 18 تن دیگر مجروح شدند.»[۱۳] دفتر فرماندهی سپاه منطقه 3 کربلا نیز در گزارشی از این حمله آورده است: «مجروحین و 3 تن از شهدا از کارگران افغان کوره آجرپزی جنوب هویزه بودند و شهید چهارم پاسدار و مسئول آشپزخانه قرارگاه نصرت بود.»[۱۴] این منبع همچنین گزارش داد: «ساعت 16:30 بعدازظهر در منطقه جفیر قرارگاه نصرت و در کیلومتر 3 جاده صاحب‌الزمان(عج) در حوالی [جاده] امام رضا(ع) هواپیماهای دشمن اقدام به بمباران نمودند. این عملیات ده دقیقه طول کشید و هیچ خسارتی در برنداشت... در همین ساعت، منطقه طبر در هورالعظیم نیز توسط شش فروند هواپیما بمباران شد.»[۱۵] هواپیماهای عراقی امروز همچنین پادگان عین‌خوش و تأسیسات شرکت نفت چشمه را بمباران کردند.[۱۶] از سوی دیگر، رادیو بغداد از این حملات گزارش داد: «در ساعت 12:30 امروز عقابان دلیر ما دست به یک حمله با تعداد زیادی از هواپیماها علیه اردوگاه حمید زدند و خسارات و تلفات جبران‌ناپذیری در جنگ‌افزارها و نفرات آن وارد آوردند. در ساعت 13:13 امروز، هواپیماهای نیروی هوایی ما دست به حمله دیگری علیه اردوگاه عین‌خوش زدند و خسارات و تلفات هنگفتی در نفرات و جنگ‌افزارهای آنان وارد آوردند. سپس تمام هواپیماهای ما پس از انجام مأموریت‌های خود سالم بازگشتند. همچنین عقاب‌های تیزپرواز عراق به حملات موفقیت‌آمیز خود علیه مراکز تجمع نفرات و سنگرهای نفرات و جنگ‌افزارهای [امام] خمینی دربرابر واحدهای ما در صحنه‌های عملیاتی سپاه سوم و سپاه چهارم و سپاه ششم ادامه دادند و هدف‌های خود را مورد اصابت نابودکننده قرار دادند و با 118 مأموریت رزمی توانستند خسارات مادی و تلفات جانی به نیروهای [امام] خمینی وارد آورند. سپس همه به یاری خداوند به پایگاه‌های خود سالم و پیروزمند بازگشتند.»[۱۷] رادیو امریکا عملیات‌های هوایی عراق را چنین منعکس کرد: «عراق امروز اعلام کرد هواپیماهای این کشور بار دیگر به دو موضع نیروهای ایرانی و همچنین ترمینال نفتی خارک حمله کرده و آنها را بمباران کردند. این‌ سومین روز متوالی است که عراق تجمع نیروهای ایرانی را در جبهه‌های مرکزی و جنوبی مورد بمباران هوایی قرار می‌دهد. [...] ایران نیروهای خود را برای انجام یک حمله بزرگ در آینده نزدیک بسیج کرده است.»[۱۸]

گزارش - 711

در نقاطی از بانه، مریوان و سردشت، امروز درگیری‌هایی میان نیروهای خودی و افراد گروه‌های ضدانقلاب رخ داد. در منطقه مریوان نیز عناصر دو گروه دمکرات و کومه‌له درگیر شدند. 1. در درگیری نیروهای یگان حزب‌الله با افراد حزب دمکرات در روستای خشک‌دره در اطراف بانه، 3 نفر از نیروهای یگان حزب‌الله مجروح شدند، یکی از عناصر حزب دمکرات نیز دستگیر شد.[۱۹] 2. پرسنل پایگاه کوگجه در محور بسطام ـ مریوان و پرسنل پایگاه تازه‌آباد امروز در محور سروآباد ـ مریوان با افراد ضدانقلاب درگیر شدند. در این درگیری‌ها یک سرباز شهید شد. امروز در حوالی ارومیه نیز درگیری‌هایی رخ داد که تلفاتی نداشت.[۲۰] 3. در عملیات ویژه گروه ضربت گردان حضرت رسول‌(ص) در روستای سالوک بالا (بانه) علیه عوامل گروه خبات، اشرار پس از اینکه یک کشته و دو زخمی دادند، گریختند.[۲۱] 4. به گزارش فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) امروز کارکنان اداره راه قدس مستقر در ربط (سردشت) با ضدانقلابیون درگیر شدند که با پشتیبانی جندالله و گروهان ژاندارمری ربط، درگیری بدون تلفات خاتمه یافت.[۲۲] 5. قرارگاه حمزه‌ سیدالشهدا(ع) گزارش داد: یک وانت تویوتای حامل نفت متعلق به ژاندارمری در چهار کیلومتری پایگاه باریکا از توابع سردشت، به مین برخورد که براثر انفجار آن 2 سرباز زخمی شدند و یک نفر دچار موج‌گرفتگی شد. هم‌زمان پایگاه‌های باریکا و شندرا و نیروهای تأمین با ضدانقلابیون درگیر شدند که درگیری بدون تلفات پایان یافت.[۲۳] 6. در حدفاصل روستاهای توراخ تپه و قمچیان از توابع مریوان، میان افراد حزب دمکرات و کومه‌له درگیری رخ داد. در این درگیری سه دختر از عوامل کومه‌له کشته و تعدادی از افراد دو طرف نیز مجروح شدند.[۲۴]

گزارش - 712

در حادثه انفجار بمب درمقابل بیمارستان شهدا واقع در محله تجریش تهران، 2 تن کشته و 15 تن مجروح شدند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، در ساعت 12:50 امروز، بمبی با قدرت تخریبی 35 پوند با مکانیسم زمانی داخل اتومبیل ژیان مهاری آبی‌رنگ منفجر شد. این انفجار علاوه‌بر ضایعات انسانی مذکور به 7 اتومبیل خسارت وارد کرد و شیشه‌های اطراف را تا شعاع یک‌صد متری شکست.[۲۵] درپی این انفجار، ستاد مرکزی کمیته انقلاب اسلامی اعلام کرد: «ژیان مذکور در تاریخ 27/7/1364 به سرقت رفته بود.»[۲۶] به گزارش روزنامه کیهان، این انفجار ساعاتی پس از تصویب قطعنامه‌ای در مجمع عمومی سازمان ملل درباره "نقض حقوق بشر در ایران" رخ داد. گزارش خبرنگار کیهان حاکی است که این بمب از نوع مکانیزم الکتریکی ـ زمانی و از ترکیبات تی‌.‌ان‌.تی. بوده است. به گفته پلیس، دررابطه‌با این بمب‌گذاری 2 نفر دستگیر شدند.[۲۷] تعدادی از رسانه‌های غربی خبر این انفجار را منتشر کردند. منزل مسکونی مصطفی بارزانی ساعت 16:30 امروز براثر انفجار بمبی ویران شد. تاکنون اجساد سه تن از زیر آوار بیرون آورده شده است. این سه نفر از نگهبانان منزل بوده‌اند.[۲۸] وزارت کشور اعلام کرد که این بمب با قدرت تخریبی 15 تا 20 پوند با مکانیسم زمانی، در 4 متری منزل فرزندان ملامصطفی بارزانی منفجر شد. در این حادثه همچنین شیخ محمد خالد بارزانی نوه ملامصطفی، مجروح شد.[۲۹] خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارش خود از این حادثه یادآور شده است: ملامصطفی بارزانی سال‌هاست که در قید حیات نیست و احتمالاً این منزل باتوجه‌به نوع حراستی که از آن به عمل آمده است محلی برای سکونت وابستگان وی بوده است.[۳۰]

گزارش - 713

امروز کاروان‌های متعددی از نیروهای داوطلب و هدایای مردم به جبهه‌های نبرد اعزام شدند: 1. کاروان راهیان کربلای 1، به استعداد 2 تیپ از نیروهای اعزام مجدد بسیج سپاه پاسداران ناحیه مرکزی از شهرهای اراک، ساوه، خمین، محلات، دلیجان، سربند و نراق و هدایای مردم شهرستان ساوه.[۳۱] 2. 2500 نفر از نیروهای بسیج سپاه پاسداران استان همدان.[۳۲] 3. کاروان 2000 نفری راهیان کربلا از شهرهای خرم‌آباد، بروجرد، الیگودرز و بخش‌های درود، ازنا، پل دختر، الشتر، نورآباد و دهدشت زاغه.[۳۳] 4. 700 تن رزمنده و 20 کامیون هدایای مردمی از استهبان.[۳۴] 5. عده‌ای از اعضای بسیج سپاه پاسداران شهرستان بروجن و نواحی و پایگاه‌های تابعه. 6. یک گردان نیروی رزمنده و چند کامیون کمک‌های مردمی از ابرقو.[۳۵] از سوی دیگر، مانور خندق (دفاع شهری) با شرکت نیروهای بسیج و سپاه امروز به‌مدت دو ساعت در بخش ایوان‌غرب اجرا شد. در این مانور نیروهای رزمنده قدرت دفاعی خود را به نمایش گذاشتند.[۳۶]

گزارش - 714

ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) و رئیس ستاد مرکزی سپاه پاسداران امروز برای تأمین نیازهای آموزشی و غیرآموزشی مناطق جنگی دستورالعمل‌هایی را صادر کردند. باتوجه‌به ضرورت آمادگی رزمندگان برای عملیات‌های آبی ـ خاکی، ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) در نامه‌ای به واحد طرح و عملیات قرارگاه از این واحد خواسته است که با هماهنگی واحد آموزش نظامی‌ و تربیت بدنی قرارگاه برای اعزام نیروهای آموزشی به استخرهای سرپوشیده سراسر کشور هماهنگی لازم را انجام دهد. در این نامه تأکید شده است که این برنامه تا اطلاع ثانوی به قوت خود باقی می‌باشد.[۳۷] رئیس ستاد مرکزی سپاه پاسداران نیز دستورالعملی را برای تأمین نیازمندی‌های جبهه‌های جنگ به مناطق پنج‌گانه سپاه پاسداران و قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) بدین‌ترتیب ابلاغ کرد: «احتراماً به اطلاع می‌رساند که کلیه اعزام‌های شهرستان‌ها باید با مراکز نواحی هماهنگ و تحت عنوان کاروان کربلا صورت گیرد و همچنین بنا به نیاز جبهه‌های جنگ به تأمین کمپرسی و تجهیزات و افراد متخصص، ضروری است کاروان‌های راهیان کربلا نسبت به جذب نیروهای مردمی متخصص در رشته‌های مختلف مهندسی و تشویق کمپرسی‌های مردمی جهت حضور در جبهه‌های جنگ اقدام لازم را مبذول نمایند.»[۳۸]

گزارش - 715

در جلسه امروز شورای عالی قضایی که به ریاست آیت‌الله موسوی اردبیلی رئیس دیوان عالی کشور، تشکیل شد، این شورا دادگاه‌های عمومی و صلح سراسر کشور را از صدور حکم تخلیه خانه‌های استیجاری رزمندگان اسلام در غیاب آنان، تا بازگشت آنان از جبهه‌های نبرد و حضور آنان در دادگاه منع کرد. [۳۹]

گزارش - 716

تحرکات دیپلماتیک منطقه‌ای برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق که پس از آخرین اجلاس سران شورای همکاری خلیج‌فارس گسترده‌تر شده است، امروز نمود بیشتری داشت: مذاکرات ایران و عربستان و حدس‌هایی درباره سناریوی پایان جنگ؛‌ تهیه مقدمات تشکیل اجلاس وزیران خارجه کشورهای اسلامی؛ پشتیبانی یمن دمکراتیک از تلاش‌های شورای همکاری؛ و واکنش عراق به این تحرکات نمونه‌ای از این تحرکات است. به گزارش روزنامه الخلیج چاپ امارات: «در بین منابع دیپلماتیک در لندن از سناریویی برای خاتمه جنگ ایران و عراق صحبت می‌شود. بنا بر این گزارش قرار است طرحی دراین‌مورد به شورای امنیت تسلیم ‌شود که برطبق آن عراق به‌خاطر حمله به ایران موردملامت قرار گیرد و برای گام اول طرفین به آتش‌بس دعوت شوند. سپس با مشارکت طرف‌های عربی و اسلامی و با نظارت بین‌المللی مذاکرات آغاز شود. به عقیده این منابع، احتمال زیادی وجود دارد که ایران این طرح را بپذیرد. همین منابع اظهار کرده‌اند که مقدمات این سناریو پس از کنفرانس سران شورای همکاری در مسقط طرح‌ریزی شده و دیدار امروز آقای ولایتی از ریاض در همین چارچوب صورت می‌گیرد.»[۴۰] رادیو قاهره نیز اعلام کرد: «آقای شریف‌الدین پیرزاده دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی، امروز در امان با آقای زید الرفاعی نخست‌وزیر اردن، ملاقات کرد تا پیرامون تهیه مقدمات تشکیل کنفرانس وزیران خارجه کشورهای اسلامی ـ که قرار است در ماه آینده در رباط تشکیل ‌شود ـ مذاکراتی انجام دهد. طرفین همچنین پیرامون میانجیگری‌هایی که سازمان کنفرانس اسلامی درمورد خاتمه‌دادن به جنگ ایران و عراق مبذول کرده و می‌کند، گفت‌وگو کردند.»[۴۱] رادیو کویت هم گزارش داد: «دکتر عبدالعزیز الدالی عضو دفتر سیاسی و وزیر خارجه جمهوری دمکراتیک خلق یمن ـ که برای دیداری رسمی وارد کویت شده است‌ ـ هنگام ورود به این کشور در سخنانی از بیانیه پایانی ششمین اجلاس رهبران شورای همکاری خلیج‌ [فارس] بسیار اظهار رضایت کرد و گفت: «تصمیمات اتخاذشده در این کنفرانس درمورد ایفای نقش سازنده شورا جهت متوقف‌ساختن جنگ عراق و ایران و تلاش برای برقراری صلح و همکاری میان تمامی کشورهای منطقه، قابل‌اهمیت است. وزیر خارجه دمکراتیک خلق یمن افزود که کشورش از تمامی تلاش‌های مبذوله ازسوی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌ [فارس] و دیگر کشورها جهت متوقف‌ساختن این جنگ پشتیبانی و حمایت می‌کند.»[۴۲] از سوی دیگر، نشریه الخلیج به نقل از مصاحبه روز گذشته (جمعه) طارق عزیز در لندن، نوشته است: «عزیز گفت: مادامی که ایران به جنگ ادامه می‌دهد امکان ندارد بین ایران و سعودی و سایر کشورهای خلیج‌ [فارس] روابط مثبتی برقرار شود. عزیز افزود که منظورش مثبت‌بودن روابط کلی است، بدین معنا که ممکن نیست رابطه با قطر منفی و امارات مثبت و با کویت منفی و با سعودی مثبت باشد. عزیز گفت: دوستان ما در سعودی و خلیج‌ [فارس] به‌اندازه کافی حکمت و خبرگی دارند که این مسائل را تشخیص دهند. وی افزود: بعضی از کشورهای منطقه با ایران به‏نرمی صحبت می‌کنند بدون اینکه نتیجه‌ای داشته باشد. وی این مسئله که اخیراً روابط عراق با کشورهای شورای همکاری سست شده است را تکذیب کرد و گفت: کمک این کشورها به عراق قطع نشده است، زیرا آنها می‌دانند که عراق تنها برای خود نمی‌جنگد، بلکه برای کل منطقه مبارزه می‌کند. وی گفت بعید است کشورهای شورای همکاری بدون مشورت با عراق برای پایان‌دادن به جنگ تدارکی ببینند چون عراق یک طرف موضوع است. طارق عزیز تصریح کرد: در سفر خود به لندن از انگلیس خواسته است تا سازمان ملل را به ایفای نقشی برای پایان‌دادن به جنگ تشویق کند. وی افزود: از حکومت تاچر خواسته تا با وارد‌کردن فشار مادی و سیاسی به ایران آن را به قبول صلح وادار کند. همچنین برخی جراید امارات به نقل از سعدون حمادی رئیس مجلس عراق، نوشتند: انتظار می‌رود ایران تا یک سال دیگر مجبور شود مذاکرات صلح را بپذیرد.»[۴۳]

گزارش - 717

سرانجام پس از یک دوره تعاملات و گفت‌وگوهای رسمی و غیررسمی در سطح مقامات منطقه و نیز پس از اجلاس اخیر سران کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس در مسقط و تصمیم برای کاهش ضدیت با ایران، پیش‌ازظهر امروز دکتر علی‌‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه ایران، در رأس هیئتی عازم عربستان شد. این سفر در پاسخ به دیدار وزیر امور خارجه عربستان از تهران و به دعوت رسمی وی انجام شده است. مدیرکل روابط عمومی وزارت امور خارجه ایران، قبل از عزیمت این هیئت، درباره اهداف این سفر سه‌روزه گفت: «تحولات منطقه، گسترش روابط دوجانبه، امنیت خلیج‌فارس، مذاکره برای ازبین‌بردن عامل تشنج منطقه خلیج‌فارس یعنی عراق، ازجمله موضوعاتی است که قابل‌طرح است.» وی افزود: «امنیت خلیج‌فارس مسئله‌ای است که به همه کشورهای این حوزه مربوط است و حفظ و ثبات آن بستگی به همکاری این کشورها و مقابله با عامل تشنج در منطقه دارد که رژیم عراق یکی از آن عوامل تشنج‌آفرین در منطقه می‌باشد و به نظر ما حتی حضور نیروهای خارجی در منطقه خلیج‌فارس ناشی از عملکرد و سیاست‌های تجاوزکارانه رژیم عراق می‌باشد.» وی گفت: «نظر به اهمیت مسئله جنگ، ممکن است جنگ تجاوزکارانه رژیم عراق علیه ایران اسلامی موردبحث و مذاکره قرار بگیرد، دراین‌رابطه ما عزم راسخ ملت قهرمان و شهیدپرور جمهوری اسلامی در ادامه جنگ تا پیروزی نهایی را به گوش مقامات عربستان سعودی خواهیم رساند.»[۴۴] خبرگزاری رویتر نیز از ریاض گزارش داد: «وزیر خارجه عربستان سعودی نیز امروز گفت که وی در ملاقات با علی‌اکبر ولایتی راه‌های پایان‌دادن به جنگ پنج‌ساله ایران و عراق را موردبحث قرار خواهد داد.»[۴۵] رادیو ریاض هم امروز در بخش عربی خود عناوین مهم مطبوعات این کشور را چنین اعلام کرد: - به دعوت سعود الفیصل، وزیر خارجه ایران امروز وارد ریاض می‌شود. - جنگ خلیج‌ [فارس] و تحکیم روابط دو کشور در صدر گفت‌وگوهای ایران و سعودی قرار می‌گیرد. به گزارش خبرگزاری الخلیج، در مطبوعات امروز کشورهای حوزه خلیج‌فارس این عناوین به چاپ رسیده است: - کویت: به دعوت سعود الفیصل، وزیر خارجه ایران امروز وارد ریاض می‌شود. - امارات: ولایتی امروز در ریاض است و پیرامون متوقف‌کردن جنگ گفت‌وگو خواهد کرد. - بحرین: وزیر خارجه ایران وارد ریاض می‌شود.[۴۶]

گزارش - 718

دکتر ولایتی وزیر امور خارجه ایران، پس از ورود به ریاض دور اول مذاکره با سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان را آغاز کرد. در این مذاکرات ثبات و امنیت منطقه به دور از حضور و مداخله ابرقدرت‌ها، تجاوز عراق به ایران و شرایط پایان‌دادن به جنگ بررسی شد. نشریه وزارت امور خارجه ایران در گزارشی از مذاکرات امروز نوشته است: «پس از ورود آقای ولایتی و هیئت همراه، بعدازظهرروز شنبه، دور اول مذاکرات در وزارت امور خارجه [عربستان] شروع شد. در این جلسه انتخاب موضوع به‌عهده آقای ولایتی گذاشته شد و ایشان موضوعات زیر را پیشنهاد [کردند] و موردتوافق قرار گرفت. 1. مسائل مربوط به منطقه و جهان اسلام و بین‌المللی. 2. روابط دوجانبه. در قسمت مربوط به منطقه بر حساسیت و اهمیت آن و لزوم حفظ امنیت توسط کشورهای آن تأکید کردند و ضرورت مقابله با هر نوع تهدید و تجاوز اجنبی را یادآور شدند و خواهان نشان‌دادن حساسیت مشابه ازجانب سعودی‌ها گردیده‌اند. طرح این مسئله با استقبال هیئت سعودی مواجه شد و سعود الفیصل نیز دراین‌زمینه سخن گفت و اشاره کرد برای ایجاد امنیت، همبستگی لازم است. وی گفت: دو خطر بزرگ ما را تهدید می‌کند: 1. اختلاف بین‌العربی. 2. جنگ ایران و عراق که به‌طورکلی تحرک ما را از بین برده است. از اینجا درزمینه جنگ به‌طور مفصل صحبت شد و طرفین دیدگاه‌های خود را پیرامون آن ابراز داشتند و هیئت ایرانی ضمن بیان تاریخچه شروع جنگ، باصراحت به مسئله سقوط صدام به‌عنوان تنها راه نجات منطقه از ناامنی تأکید کرد و بی‌اعتباری تضمین‌های بین‌المللی را با ذکر مورد تشریح نمود و مراحل جنگ را از آغاز تا امروز برشمرد. سپس مسئله فلسطین به بحث گذاشته شد و آقای ولایتی نقطه‌نظرهای جمهوری اسلامی ایران را دراین‌باره به‌طور مبسوط بیان کردند. سپس آقای سعود الفیصل نیز نقطه‏نظرهای دولت خود را بیان داشته و بسیاری از موارد مواضع سعودی‌ها را بسیار نزدیک به مواضع جمهوری اسلامی ایران توصیف می‌کرد و توسل به راه‌حل‌های مسالمت آمیز را نوعی جنگ و مبارزه برای باقی‌ماندن قلمداد می‌کرد. باز بحث به جنگ کشیده شد و بدون پایان‌گرفتن وقت مذاکره، دور اول آن به پایان رسید.»[۴۷] به گزارش روزنامه کیهان: «در این مذاکرات سعود الفیصل گفت: امیدوارم این سفر و مذاکراتی که صورت می‌گیرد تحولات بسیاری در منطقه به وجود آورد. وی افزود: من از شما و دولت ایران که چنین فرصتی برای طرح مسائل دوجانبه و منطقه ایجاد کرده است تشکر می‌کنم. دکتر ولایتی نیز در این دیدار گفت: روابط با کشورهای منطقه به‌خاطر مشترکات مذهبی، تاریخی و همسایگی برای ما از اهمیت خاصی برخوردار است. وجود سرزمین‌های مقدس و حرمین شریفین علت دیگری است که باتوجه‌به اسلامی‌بودن امت‌ ما ویژگی خاصی به این روابط می‌بخشد. وی با اشاره به اینکه منطقه‌ای که ما و شما در آن زندگی می‌کنیم حساس‌ترین یا یکی از حساس‌ترین مناطق جهان است، گفت: ما از‌طریق قول و عمل نشان داده‌ایم که برای امنیت منطقه اهمیت قائل هستیم، لذا باید عواملی را که به حفظ و افزایش ثبات و امنیت منطقه کمک می‌کند موردتوجه قرار داده و با عوامل تشنج‌زا مقابله کنیم. ما و اکثر کشورهای منطقه اعتقاد داریم که حفظ امنیت منطقه به‌عهده کشورهای منطقه است و جمهوری اسلامی ایران بر این امر اصرار و پافشاری می‌کند که امنیت منطقه فقط باید توسط کشورهای خود منطقه حفظ شود. وزیر امور خارجه کشورمان درمورد حضور قدرت‌های خارجی در منطقه گفت: ما با تمام وجود با هر بهانه‌ای که سبب حضور این‌قدرت‌های متجاوز در منطقه شود مخالفت می‌کنیم، زیرا هیچ مشروعیتی برای حضور نیروهای خارجی قائل نیستیم و تاریخ نشان می‌دهد زمانی‌که حتی این کشورها که اکنون به‌عنوان قدرت‌های بزرگ شناخته می‌شوند وجود نداشتند ملت‌های ما وجود داشته و با تمام قوا از منطقه صیانت و نگهداری کرده‌اند. وزیر امور خارجه ایران سپس به جنگ تحمیلی عراق علیه ایران پرداخت و با اشاره به اینکه رژیم صدام با حمله و تجاوز به جمهوری اسلامی ایران در آغاز پیروزی انقلاب اسلامی قصد شکست‌دادن این انقلاب را داشت گفت: ملت مسلمان ایران با ایثار و ازخودگذشتگی و با اتکا به خداوند به مقابله با این تجاوز برخاست و رژیم عراق را به مرحله‌ای رساند که الآن شاهد آن هستیم.» دکتر ولایتی سپس با تأکید بر اینکه دولت، مردم و رهبر ما به ادامه مبارزه تا پیروزی نهایی معتقد هستند، گفت: البته این به‌معنای کشورگشایی نیست، زیرا ما حتی به یک وجب از خاک عراق چشمداشتی نداریم و آرمان اسلامی نیز به ما اجازه نمی‌دهد که سرزمین‌های دیگران به‌خصوص سرزمین‌های اسلامی را تصرف کنیم. وزیر خارجه کشورمان افزود آنچه خواست ما است، این است که ملت مسلمان عراق حکومت دلخواه خود را به وجود آورد و ما آنها و دیگر کشورهای منطقه را از سلطه بیگانه محفوظ نگه داریم. وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران با بیان این مطلب که ملت‌ ما از کمک‌های بعضی از کشورهای منطقه به رژیم متجاوز عراق ناراحت است همچنان ‌که از موضع اخیر این کشورها درجهت سوق به بی‌طرفی استقبال می‌کند، گفت: ما معتقدیم که صدام رفتنی است و در آن تردیدی نیست، فقط امیدواریم که شرایط به‌نحوی باشد که ما و شما و دیگر کشورهای منطقه بتوانیم با همکاری یکدیگر آینده منطقه را بسازیم. ما برای استقلال کشورهای منطقه اهمیت قائل هستیم و درحقیقت اعتقاد ما در منطقه احترام به تمامیت ارضی و حق حاکمیت تک‌تک کشورهای منطقه است چه بزرگ و چه کوچک. وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران اظهار امیدواری کرد که عربستان سعودی و دیگر کشورهای منطقه حساسیت لازم را نسبت به این مسئله نشان داده و به‌صورت عملی با آن مقابله کنند و افزود تجربه نشان داده است که نداشتن حساسیت و واکنش‌ نشان‌ندادن، این‌گونه تجاوز را توسعه و استمرار می‌بخشد. سعود الفیصل وزیر خارجه عربستان سعودی، در پاسخ با تأکید بر اینکه بدون شک همه کشورهای منطقه مسئولیت ویژه‌ای در حفظ آن دارند، افزود: ما به‌طور اساسی معتقد به همبستگی اسلامی هستیم و تنها راه مقابله با استعمارگران را این همبستگی می‌دانیم.»[۴۸] به گزارش خبرگزاری رویتر، پس از این ملاقات، وزیر خارجه عربستان سعودی گفت که در ملاقات با علی‌اکبر ولایتی وزیر خارجه ایران، درباره راه‌های پایان‌دادن به جنگ پنج‌ساله ایران و عراق بحث خواهد کرد. سعود الفیصل پس از ملاقات با ولایتی به خبرگزاری رسمی سعودی گفت: «البته جنگ در دستور جلسه خواهد بود. ما همچنین باید تلاش برای یافتن پایانی سریع بر این جنگ بین دو همسایه مسلمان را موردبحث قرار دهیم.» وی بدون توضیح افزود: «مسئولیت‌های مشترک ما درقبال صلح و ثبات در منطقه نیز موردبحث قرار خواهد گرفت.»[۴۹]

گزارش - 719

سفر وزیر امور خارجه ایران به عربستان در رسانه‌های غربی و منطقه بازتابی گسترده داشت و این رسانه‌ها به مذاکرات دو طرف درباره جنگ، ترغیب عربستان به پرهیز از ادامه حمایت از عراق، احتمال میانجیگری عربستان در جنگ، مسائل نفت و اوپک و ارتباط این سفر با طرح جدید سوریه برای خاتمه جنگ، اشاره کرده‌اند. رادیو بی‌بی‌سی دراین‌باره گفت: «دولت‌های ایران و عربستان را خلیج ‌پهناوری از اختلافات مذهبی، ایدئولوژیک و سیاسی از یکدیگر جدا می‌سازد و یکی از دلایل اصلی این امر آن است که دولت عربستان یکی از مصمم‌ترین پشتیبانان دولت عراق در جنگ با ایران می‌باشد. در ماه‌های اخیر، روابط بین دو دولت اندکی بهبود یافته، در ماه گذشته وزیر خارجه عربستان شاهزاده سعود الفیصل از تهران دیدن کرد و سعی نمود در ماه رمضان‌ ـ که برای مسلمان‌ها ماه مقدسی است ـ بین ایران و عراق آتش‌بس برقرار گردد. او در این کار موفق نشد، اما مذاکراتش با رهبران دولت ایران توانست روابط تهران و ریاض را از انجماد بیرون آورد. سپس در اوایل ماه گذشته (نوامبر) رهبران شش کشور شورای همکاری‌های خلیج ـ که عربستان عمده‌ترین عضو آن است ـ در کنفرانس سالانه خود در مسقط تصمیم گرفتند دوباره با ایران و عراق تماس گیرند، به این امید که بتوانند جنگ را به پایان رسانند. دیپلمات‌‌های خارجی در منطقه در اعلامیه آنها نشانه‌هایی دیدند دایر بر اینکه آنها از پشتیبانی قبلی خود از عراق تا اندازه‌ای فاصله گرفته‌اند و بدون شک، آقای ولایتی درپی مذاکراتش در ریاض سعی خواهد کرد عربستان را ترغیب نماید به پشتیبانی از رئیس‌جمهور صدام حسین پایان بدهد، زیراکه سرنگون‌کردن آقای حسین همچنان یکی از شرایط ایران، برای پایان‌دادن به جنگ است، اما به نظر نمی‌رسد که عربستان حاضر باشد به پشتیبانی خود از عراق پایان دهد و در نتیجه احتمال نمی‌رود که به این زودی‌ها جنگ خاتمه یابد. اگرچه امکان دارد که مذاکرات فعلی در ریاض از تشنج روابط بین‌ ایران و عربستان بکاهد.»[۵۰] خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارشی به بازتاب این سفر در مطبوعات کویت پرداخته است: «روزنامه السیاسه نوشته است: ایران درحالی‌که وزیر خارجه خود را به عربستان سعودی می‌فرستد، جبهه‌های جنگ خود را مملو از سرباز می‌کند. [...] این دیدار نشانه نرمش غیرمنتظره‌ای در موضع ایران درقبال مسئلة یافتن راه‌حلی برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق تلقی شده است. روزنامه کویتی القبس هم ادعا کرد که نخست‌وزیر سوریه در دیدار اخیر خود در تهران طرح جدیدی برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق ارائه داده است. القبس افزود: مقامات ایرانی با درخواست حافظ اسد مبنی‌بر هموار‌کردن راه‌ برای طرح جدید سوریه جهت پایان‌دادن به جنگ موافقت کرده‌اند.»[۵۱]

گزارش - 720

سخنگوی وزارت امور خارجه ژاپن ادعا کرد که در اجلاس اخیر سران دو ابرقدرت موضوع جنگ ایران و عراق مطرح نشده است. وی افزود که غرب از پیروزی عراق در جنگ ناامید شده است. یک دیپلمات آلبانی نیز ادعا کرد که دو ابرقدرت در اجلاس ژنو به توافق‌هایی درباره جنگ ایران و عراق دست یافته‌اند. نشریه وزارت امور خارجه ایران در گزارشی از دیدار سفیر ایران با سخنگوی وزارت امور خارجه ژاپن نوشته است: «آقای هاتانو سخنگوی وزارت امور خارجه ژاپن گفته است: 1. در ملاقات اخیر سران ابرقدرت‌ها، هیچ صحبتی راجع ‌به جنگ ایران و عراق به عمل نیامده است. 2. به نظر وزارت خارجه ژاپن دخالت و نفوذ ایران روی آزادی گروگان‌های روسی حیثیت سیاسی جمهوری اسلامی ایران را در مجامع سیاسی بین‌المللی بالا برده است. 3. آقای هاتانو اخیراً تلگرافی از لندن دیده که گویا تحلیل دولت انگلیس و یا دولت‌های غربی این است که امیدشان به پیروزی نظامی عراق کم شده و برعکس فکر می‌کنند ایران احتمال پیروزی دارد. طبق تحلیل آنها حملات عراق به خارک آن‌قدرها هم کارساز نبوده و عراق قادر نیست به‌کلی خارک را نابود کند. ازطرفی هم نمی‌تواند درمقابل حملات متوالی ایران با نیروی انسانی زیاد در بلندمدت تاب بیاورد. بنا بر این گزارش، کاردار آلبانی در بوداپست نیز گفته است اطلاعاتی دارد که نشان می‌دهد امریکا و شوروی درمورد جنگ ایران و عراق در ژنو گفت‌وگو نموده و به توافق‌هایی رسیده‌اند.»[۵۲]

گزارش - 721

"بن‌بست خاورمیانه؛ عراق و متحدانش بر سر امکان پایان‌دادن به جنگ با ایران، اختلاف‌نظر دارند"، عنوان مقاله‌ای از روزنامه وال استریت ژورنال است که رادیو امریکا امروز بخش‌هایی از آن را منتشر کرد. این رادیو گفت: «نویسندگان وال استریت ژورنال از بغداد می‌نویسند: اگر حرارت‌سنجی می‌توانست میزان اعتماد را اندازه بگیرد، در دفتر کار سعدون حمادی درحالی‌که وی از جنگ کشورش با ایران سخن می‌گوید، 110 درجه فارنهایت را نشان می‌داد. آقای حمادی رئیس مجلس ملی عراق، با خوش‌بینی شدید به حملات هوایی پی‌درپی آن کشور به تأسیسات صدور نفت ایران در جزیره خارک اشاره می‌کند و پیش‌بینی می‌کند که ایرانیان تا یک سال دیگر مجبور خواهند شد گفت‌وگوهای صلح را آغاز کنند. وی می‌گوید: لحظه خم‌شدن کمر دشمن نزدیک است. اما اگر چنین حرارت‌سنجی در کاخ ساحلی در عمان ـ که شش فرمانروای کشورهای منطقه خلیج‌فارس و حامی عراق به‌تازگی برای بررسی جنگ در آنجا گرد هم آمدند ـ می‌بود، نزول می‌کرد. درحالی‌که در بیرون کاخ، قایق‌ها و هلیکوپترهای تهاجمی برای جلوگیری از اقدامات احتمالی تروریست‌های الهام‌گرفته از جمهوری اسلامی ایران در حرکت بودند، فرمانروایان امکان چندانی برای صلح مشاهده نمی‌کردند و فقط خطرات بیشتری در آینده می‌دیدند. نویسندگان روزنامه وال استریت ژورنال می‌افزایند: این روزها در سفر به منطقه پیرامون خلیج‌فارس این انشعاب به دو گروه به چشم می‌خورد: عراق قدرت و اعتماد تازه‌ای یافته است و معتقد است که حملات به جزیره خارک‌ ـ که در اواسط تابستان گذشته آغاز شده ـ می‌تواند ایران را به متوقف‌ساختن جنگ مجبور کند؛ اما کشورهای نفت‌خیز ثروتمند منطقه ـ که صدام حسین را با کمک‌های مالی خود حمایت می‌کنند ـ گمان نمی‌کنند این حملات آن‌قدر مؤثر باشد که بتواند نبرد را پایان بخشد. آنها فقط گسترش جنگ، اختلال بیشتر در خطوط کشتیرانی در خلیج‌فارس ازسوی جمهوری اسلامی ایران و مهم‌تر از همه خطر بیشتر تروریسم را در کشورهایشان احساس می‌کنند. درحقیقت، برای آنان وضعیت جدید بدتر از پیش است. عراق اینک آن‌قدر قوی شده است که درگیری و خونریزی را شدت بخشد، اما آن‌چنان نیرومند نیست که به جنگ پایان دهد. عصبی‌بودن کنونی رهبران کشورهای منطقه خلیج‌فارس نشان‌دهنده خطرات سیاسی بلندمدت است که عراق اینک به آن تن می‌دهد. اگر حملات به خارک در پایان‌دادن به جنگ مؤثر واقع نشود هم مردم عراق و هم متحدان آن کشور ممکن است به این نتیجه برسند که دیگر برای عراقی‌ها راهی نظامی برای برقراری صلح از‌طریق اعمال زور باقی نمانده است و این امر می‌تواند به این تمایل فزاینده در منطقه بینجامد که به‌جای رویارویی با جمهوری اسلامی ایران باید درجهت سازش با آن حکومت کوشش کرد. نویسندگان روزنامه وال استریت ژورنال در ادامه گزارش خود از بغداد می‌نویسند: با این وصف، کشورهای منطقه خلیج‌فارس از اینکه عراق اینک در وضعیت امن‌تری قرار دارد خشنودند و کویت و عربستان سعودی قصد ندارند میلیاردها دلاری را که به عراق کمک مالی می‌دهند قطع کنند. از یک جهت می‌توان گفت عراقی‌ها جنگ را به نمایندگی ازسوی کشورهای عربی ادامه می‌دهند تا افراط‌گرایی اسلامی رژیم آیت‌الله روح‌الله خمینی را در حالت دفاعی نگه ‌دارند. حملات هوایی عراق به جزیره خارک ـ که به‌شدت از آنجا دفاع می‌شود و 85 درصد از صادرات نفت ایران با استفاده از تأسیسات آن انجام می‌گیرد ـ آشکارا فصل مهم و مؤثری در جنگ گشوده است. عراق اینک به خود جرئت داده است نبرد خارک را پس از چند سال تأخیر آغاز کند، زیرا توانسته است به نیرومندترین موفقیت نظامی و اقتصادی خود تا به امروز دست یابد. تنها دو سال پیش در واشنگتن و در گوشه‌وکنار جهان عرب نگرانی‌های شدیدی دراین‌زمینه که ارتش و دولت عراق ممکن است در زیر فشار اقتصادی و روانی جنگ با ایران سقوط کنند، ابراز می‌شد، اما امروز دیداری از بغداد، بی‌موردبودن این نگرانی‌ها را نشان می‌دهد. نویسندگان روزنامه وال استریت ژورنال پس از اشاره به افزایش قدرت تهاجمی عراق با تهیه 450 فروند هواپیمای جنگنده بمب‌افکن و اشاره به اینکه عراق درپی ازدست‌دادن تأسیسات صدور نفت خود در خلیج‌فارس در آغاز جنگ، اینک توانسته است در خاک عربستان سعودی خط لوله جدیدی بسازد که قابلیت صادرات نفتی‌اش را 50 درصد افزایش داده است، می‌نویسند: در دو سال آینده، ساختمان شاه‌لوله‌های دیگر قابلیت صدور نفت عراق را از میزان کنونی یعنی یک میلیون و پانصد هزار بشکه در روز به دو برابر افزایش خواهد داد و بدین‌ترتیب آن را به میزان قبل از آغاز جنگ خواهد رسانید. نویسندگان روزنامه وال استریت ژورنال در پایان مقاله خود می‌نویسند: دیپلمات‌های مقیم کشورهای منطقه خلیج‌فارس دراین‌باره که تهران آماده پذیرش میانجیگری باشد، به‌راستی خوش‌بین نیستند. آنها نشانه‌هایی حاکی‌از اینکه قدرت آیت‌الله خمینی رو به ضعف گذاشته باشد، مشاهده نمی‌کنند و درحالی‌که آیت‌الله اشاره کرده است که ممکن است خواستار کاهش انزوای دیپلماتیکش باشد، دراین‌باره که خواست اصلی خویش را درمورد لزوم برکناری صدام حسین از مقام ریاست‌جمهوری عراق پیش از آنکه بتوان به جنگ پایان داد تغییر بدهد، سخنی نگفته است. یک مقام ارشد یکی از کشورهای منطقه خلیج‌فارس می‌گوید هرچند که ما می‌گوییم حاضریم آزمایش کنیم و به نزد هر دو طرف جنگ برویم، اما با آگاهی از این نکته این کار را انجام می‌دهیم که ایران آماده انجام گفت‌وگوهای صلح با صدام حسین نیست.»[۵۳]

گزارش - 722

اهمیت جبهه جنوب، تعیین سرنوشت جنگ در این جبهه و تجمع قوای ایران و عراق در آن به‌خصوص در جنوب دزفول برای آغاز حمله‌ای دیگر، گزارشی است در شماره امروز نشریه دی ولت چاپ آلمان که خلاصه آن چنین است: «اینجا، جبهه جنوب است آن‌گونه‌که کارشناسان بی‌طرف نظامی نظر می‌دهند در اینجا سرنوشت جنگ تعیین خواهد شد. در جبهه جنوب بود که در سپتامبر 1980 جنگ شروع شد و عراقی‌ها تهاجم خود را به‌سوی خوزستان آغاز کردند. عراقی‌ها توانستند در چند هفته 10 هزار کیلومتر مربع را تسخیر کنند الحاق این منطقه که عراق در آن زمان نام عربستان روی آن نهاده بود به سرزمین عرب عراق یکی از اهداف جنگی بغداد بود. در ابتدا به نظر می‌رسید که این یک جنگ برق‌آسا باشد. ایران مشغول گرفتاری‌های انقلاب است و ارتش وفادار به شاه هم از هم پاشیده شده بود. اما عراقی‌ها در آبادان میخکوب شدند و آن‌گاه به‌تدریج نفوذیافتگان به عقب رانده شدند. عراق از آن‌موقع تاکنون درصدد دفاع از خویش است. ایرانیان می‌گویند تا زمانی‌که صدام حسین رئیس‌جمهور "شیطانی" عراق، بر سر کار است به جنگ ادامه خواهند داد. بدین‌ترتیب حمله‌ای که در بخش‌ شمالی بصره آغاز خواهد شد، به‌منظور محاصره شهر و جدا‌کردن آن از بقیه عراق و شط‌العرب است، و این از اهداف نهایی و استراتژیکی می‌باشد. اما نائل‌شدن به آن به این نزدیکی میسر نخواهد شد، زیرا جنگ در باتلاق‌ها متوقف شده است. اما پس از این سال‌های ظالمانه‌ای که سپری شد، انسان دوباره به یاد اهداف شروع جنگ می‌افتد. عراقی‌ها می‌خواستند حق مالکیت خود را بر سراسر خلیج‌ [فارس] مستولی سازند و این دومین دلیل برای شروع جنگ عراق بود. وزارت امور خارجه عراق اعلام کرده است که امروز کشورش آماده است تمام مرزهایی را که با شاه توافق شده بود دوباره به رسمیت بشناسد. یک نگاه مختصر به نقشه نشان می‌دهد که چرا ایران تصمیم دارد سرنوشت جنگ را در بخش جنوبی جبهه تعیین کند. در قسمت شمال در منطقه‌ای که سپاه پنجم و اول عراق مستقر است ایرانیان توانسته‌اند تا عمق 25 کیلومتری خاک دشمن پیشروی کرده و متصرف شوند، اما کردها مانع از دستیابی به تصمیم نهایی در کوهستان‌های این منطقه هستند و گاه‌گاه هم بر سر راه کاروان‌های عراق کمین‌گاه‌هایی به وجود می‌آورند. یک نکته کاملاً مشخص است اگر ایرانیان بتوانند در این نقطه یک حمله سرنوشت‌ساز انجام دهند همین مشکل را با کردها خواهند داشت، زیرا یک ایران اشغالگر، موردکینه قرار خواهد گرفت؛ درست همان‌طورکه کردها در چشم دولت خاری هستند. در زمستان ریزش برف جنگ را مشکل می‌کند. در منطقه عملیات سپاه 2 و 4 عراق که بین بغداد و مرز واقع شده، تانک‌های عراقی در یک سرزمین مسطحی مستقر شده‌اند. تصرفات کوچک که عراق ازنظر تکنیکی انجام می‌دهد قابل‌تأمل است. در اینجا عراق می‌تواند دربرابر یک حمله وسیع برتری تسلیحاتی خود را به کار بیندازد. ازاین‌رو، تنها امکانی که برای ایران باقی مانده در بخش جنوبی است. سپاه ششم و سوم عراق در اینجاست و در جنوب دزفول ایرانیان 14 لشکر آماده کرده‌اند و در طی چندین هفته رادیو تهران خبر از نیروهای عظیم داوطلب می‌دهد که خود را به سربازخانه‌ها معرفی می‌کنند. سپاه هفتم عراق در کنار شط مستقر است و آنجا وی حائل میان دشمن است. هر سپاه متشکل از 3 تا 5 لشکر و هر لشکر شامل 10 هزار نظامی است.»[۵۴]

گزارش - 723

مجله المستقبل چاپ فرانسه، در شماره امروز خود مقاله‌ای با عنوان"اسراری از خلیج‌فارس" منتشر کرده است که در آن به عدم تعادل تجهیزات نظامی ایران و عراق، تلاش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی برای آتش‌بس و ناموفق بودن این تلاش‌ها اشاره می‌کند و نتیجه می‌گیرد که دیدگاه ایران به جنگ و مواضع این کشور دربرابر تلاش‌های صلح، امکان برقراری صلح را ناممکن ساخته است. المستقبل نوشته است: «از یک طرف، ایران به‌خاطر برتری عراق درزمینه تسلیحاتی و به‌خاطر محاصره شدیدی که بر آن اعمال می‌شود و این کشور را ازنظر دستیابی به تجهیزات جنگی مدرن و قطعات یدکی با موانعی روبه‌رو می‌سازد، نخواهد توانست به پیروزی نظامی در این جنگ نایل گردد؛ از طرف دیگر، عراق به‌تنهایی قادر نیست ایران را به قبول آتش‌بس و انجام‌ [دادن]‌ مذاکرات برای حل اختلاف بین دو کشور ازجنبه‌های مختلف وادار یا متقاعد سازد. این معادله نظامی هرگز به برقراری آتش‌بس و انجام [دادن] مذاکرات صلح منتهی نخواهد شد. دربرابر این معادله، دو تحرک جدید براساس این نظریه که "جنگ عراق و ایران عملاً پایان یافته"، انجام گرفت و هیچ‌یک از دو طرف نتوانستند آن را رسماً متوقف سازند. اولی تحرک کشورهای حوزه خلیج [فارس] و دومی تحرک بین‌المللی بود.» به نوشته المستقبل، کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌ [فارس] برای پایان‌دادن به جنگ تصمیم گرفتند "طرح جدیدی" را که اساس آن گرایش به‌سوی ایران، بهبود روابط با ایران و گسترش دامنه مذاکرات و تماس‌ها با ایران است، به‌منظور تشویق رهبران آن برای متوقف‌کردن جنگ و قبول اصل مذاکرات جهت حل اختلاف با عراق دنبال کنند. المستقبل در ادامه افزوده است: «آیا تهران و بغداد از این طرح جدید کشورهای حوزه خلیج‌ [فارس] استقبال نمودند؟ ایران از زبان علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه خود اعلام نمود که حاضر است روابط خود با کشورهای حوزه خلیج‌ [فارس] را بهبود بخشد و سعی بر این دارد که با قبول اصل "هم‌زیستی مسالمت‏آمیز"، روابط دوستانه‌ای با آنان برقرار سازد. درمقابل، عراق از زبان طارق عزیز معاون نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه، آمادگی کشورش برای هم‌زیستی مسالمت‌آمیز با ایران و دیگر کشورهای منطقه خلیج‌ [فارس] را اعلام نمود. ولی چه مسائلی پدید آمد؟ واقعیت این است که بغداد از یوسف علوی عبدالله وزیر عمانی استقبال کرد و به اظهارات وی گوش فراداد، ولی تهران هنوز وی را نپذیرفته است. به‌واقع، رهبران ایران مایل‌اند نه به‌منظور پایان‌دادن به جنگ با عراق، بلکه به‌منظور ایجاد فاصله بین این کشورها و عراق و جداسازی عراق از منطقه خلیج‌ [فارس]، روابط خود را با آنان بهبود بخشند. مقامات ایران بر این عقیده‌اند که جنگشان با عراق"‌ربطی" به کشورهای خلیج‌ [فارس] ندارد؛ بنابراین، این کشورها باید از حمایت چندجانبه خود از بغداد دست بردارند. ولی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌ [فارس]‌ با همان دید به این مسئله نگاه نمی‌کنند. آنها نمی‌خواهند برقراری روابط نزدیک و انعقاد "توافقنامه‌شان" با ایران به ضرر عراق باشد، بلکه هدفشان از نزدیکی به ایران این است که از ادامه جنگ جلوگیری نمایند و صلح و آرامش را در منطقه خلیج‌ [فارس] برقرار سازند تا روابطی براساس حسن هم‌جواری بین تمامی کشورهای این منطقه به وجود آید. تحرک بین‌المللی برای پایان‌دادن به جنگ عراق و ایران شکل تماس‌های عربی ـ امریکایی، عربی ـ اروپایی، عربی ـ شوروی و شکل مشاورت‌های امریکایی ـ شوروی به خود گرفت. این مشاورت‌ها در حاشیه کنفرانس ژنو بین وزرای خارجه دو کشور، یعنی جورج شولتز و ادوارد شوارد نادزه صورت پذیرفت. هدف از انجام این تماس‌ها و مشاورت‌ها این است که جلسه فوق‌العاده شورای امنیت بین‌المللی ویژه بحث و بررسی پیرامون اختلافات عراق و ایران تشکیل گردد، تصمیمی مبنی‌بر دعوت برای آتش‌بس اتخاذ نماید و این تصمیم با ارائه راه‌حل‌های عادلانه برای اختلافات دو کشور درگیر همراه باشد و شورای امنیت بین‌الملل تا زمان حصول توافق بین دو کشور درگیر جلسات خود را همیشه تشکیل دهد. ولی این تحرک بین‌المللی تا به امروز به هیچ‌گونه نتیجه ملموس منتهی نشده است، چراکه مقامات ایرانی حکمیت شورای امنیت بین‌المللی را رد می‌نمایند و دلیل این امر این است که آنها شورا را بی‌طرف به حساب نمی‌آورند و معتقدند که جهت‌گیری آن علیه ایران است. به همین خاطر، امریکایی‌ها و شوروی‌ها از شورای امنیت برای تشکیل چنین جلسه‌ای دعوت به عمل نیاورده‌اند، با علم به اینکه دراین‌زمینه تفاهمی بین واشنگتن و مسکو وجود دارد. تحرک کشورهای خلیجی و بین‌المللی برای تحقق مواردی که کشورها و سازمان‌های مختلف از پنج سال قبل تا به امروز از نیل به آن عاجز مانده‌اند، یعنی نتوانسته‌اند بر مواضع طرفین متخاصم تأثیری بگذارند، همچنان ادامه دارد. به امید روزی که "تحولات مثبتی" دراین‌زمینه حاصل گردد.» المستقبل می‌افزاید: «این روزها محافل دیپلماسی آگاه اروپایی و امریکایی منطقه خلیج [فارس] دررابطه‌با تدارکات تازه ایران برای آغاز حمله بزرگ ایران به سرزمین‌های عراق در خلال دو ماه آینده سخن می‌گویند. دراین‌زمینه یک منبع عالی‌رتبه امریکایی طی تماس با المستقبل اظهار داشت که نزدیک به 200 هزار سرباز، پاسدار انقلابی و نیروی داوطلب در مرزهای عراق استقرار یافته و منتظر دریافت "چراغ سبزی" از تهران برای اجرای حمله جدیدی هستند که هدف از آن تسلط بر شهر بصره و قطع جاده مواصلاتی بصره ـ بغداد می‌باشد؛ چیزی که ایرانی‌ها بارها برای تحقق آن تلاش‌هایی مبذول داشته‌اند. به‌هرحال، برحسب نظریه برخی مسئولان عرب، جنگ عراق و ایران خواه "عملاً" پایان یافته باشد یا نه، مسئله موردتوجه این است که بسیاری، در منطقه خلیج [فارس] اوضاع مرحله بعد از جنگ چه ازنظر سیاسی، نظامی، اقتصادی یا استراتژیک را ارزیابی می‌نمایند و سؤالاتی ازاین‌قبیل را مطرح می‌نمایند که آیا ممکن است روزی بیاید که آتش‌بس رسمی بین بغداد و تهران اعلام شود و بالأخره مواضع دو طرف و طرح‌های جناح‌ها و سازمان‌های مختلف را موردبررسی قرار می‌دهند.»[۵۵]

گزارش - 724

پس از اعلام تأخیر در سفر هیئت فرانسوی به تهران، امروز گزارش‌هایی از مذاکرات کارشناسان فرانسوی در تهران منتشر شد. همچنین ادعا شد که انفجارهای امروز در فرانسه برای جلوگیری از بهبود روابط ایران و فرانسه انجام شده است. روزنامه کویتی القبس نوشته است: «هیئتی متشکل از کارشناسان حقوقی فرانسوی هفته گذشته ضمن دو روز دیدار از تهران به‌منظور درجریان‌گذاشتن مقامات فرانسوی از روند مذاکرات به پاریس بازگشت.» القبس درباره بحران در روابط ایران و فرانسه و اختلافات مالی دو کشور نوشته است: «دولت فرانسه به ایران اطلاع داده است که این کشور با پرداخت یکباره قرض‌های خود به ایران مخالفت می‌کند. براساس این گزارش، فرانسه با مذاکره درباره بدهی‌های فرانسه به ایران که بالغ‌بر یک میلیارد و پانصد میلیون دلار است به‌طور اصولی موافقت کرده است. در این گزارش آمده است فرانسه مایل است که ایران خسارات ناشی از فسخ یک‌جانبه قرارداد مشترک این کشور با فرانسه و آلمان‌غربی برای طرح احداث رآکتورهای اتمی در ایران را جبران نماید.»[۵۶] خبرگزاری تانیوگ نیز به نقل از منابع غیررسمی گزارش داد: «ایران در کنار حملات رسمی تهران به دولت فرانسه، با یک هیئت فرانسوی تولیدکننده اسلحه در تهران به گفت‌وگو پرداخته است. بنا بر این گزارش، یک هیئت ایرانی نیز به‌طور هم‌زمان در پاریس اقامت گزیده است.» تانیوگ در گزارش دیگری از پاریس درزمینه سفر هیئت پارلمانی فرانسه به تهران می‌نویسد: «منابع دیپلماتیک فرانسه معتقدند انجام گفت‌وگو با تهران طولانی و سخت خواهد بود.»[۵۷] از سوی دیگر، خبرگزاری آلمان‌غربی از پاریس گزارش داد: «به‌دنبال وقوع دو انفجار پی‌درپی در فروشگاه پاریس در روز شنبه (امروز) که حداقل 25 مجروح بر جای گذاشت، یک تلفن‌کننده ناشناس گفت جبهه آزادی‌بخش فلسطین به رهبری ابوعباس این بمب‌ها را در اعتراض به نزدیک‌شدن سیاسی فرانسه به ایران کار گذاشته است. پلیس گفت که نمی‌تواند درمورد صحت این ادعا اظهارنظر کند. منابع پلیس گفتند که این بمب‌گذاری‌ها شبیه به کارهای گروه چپ‌گرای اقدام مستقیم بوده است. این گروه مسئول یک رشته انفجارات در پایتخت فرانسه طی سال جاری بوده است.»[۵۸]

گزارش - 725

پاول هیل وزیر صنایع سنگین چکسلواکی که در رأس هیئتی اقتصادی و صنعتی به ایران سفر کرده است، امروز با نخست‌وزیر، وزیر صنایع سنگین و معاون وزارت صنایع به‌طور جداگانه دیدار و گفت‌وگو کرد. به نوشته روزنامه کیهان، پاول هیل در دیدار با نخست‌وزیر ایران ضمن ابلاغ سلام نخست‌وزیر کشورش، با وی درباره گسترش همکاری‌های صنعتی دو کشور گفت‌وگو کرد. مهندس موسوی هم با مثبت‌خواندن مذاکرات مقامات صنعتی دو کشور، خواستار پیگیری جدی تفاهمات دو طرف شد.[۵۹] در دیدار پاول هیل با بهزاد نبوی، وزیر صنایع سنگین ایران با اشاره به علاقه ایران به فروش محصولات صنعتی به چک، افزود: ایران نمی‌خواهد تنها فروشنده نفت باشد. در این دیدار، وزیر صنایع چک نیز خواهان گسترش همکاری‌های متقابل و همکاری صنعتی با ایران درزمینه‌های ماشین‌سازی، ماشین‌های ریسندگی و بافندگی و نیز ساخت برخی واحدهای صنعتی در ایران شد.[۶۰] به گزارش روابط عمومی وزارت صنایع: «در دیدار پاول و دکتر جمشیدی معاون اقتصادی و بازرگانی وزارت صنایع، آقای دکتر جمشیدی با یادآوری پاره‌ای تعهدات انجام‌نیافته چکسلواکی به‌خصوص درزمینه واگذاری تکنولوژی ماشین‌های بافندگی به ایران، تأکید نمود که حجم واردات غیرنفتی چکسلواکی از ایران باید درحد توافق 20 میلیون دلار در سال افزایش یابد. در پایان، پاول هیل وزیر صنایع چکسلواکی آمادگی کشورش را برای پذیرش پیشنهادهای ایران در چارچوب معاملات تهاتری اعلام کرد و یادآور شد درزمینه صادرات غیرنفتی، ایران می‌تواند موقعیت مناسبی در کشور چکسلواکی به دست بیاورد.»[۶۱]

گزارش - 726

ملک حسین شاه اردن امروز در تماسی تلفنی با صدام حسین بار دیگر بر حمایت از عراق تأکید کرد. شاه اردن در این تماس جانب‌داری کامل اردن از عراق را در ادامه جنگ با ایران موردتأکید قرار داد. ملک حسین گفت که عراق با استقامت دربرابر ایران از شرافت ملت‌های عرب دفاع می‌کند.[۶۲] رادیو کویت با انتشار این گفت‌وگوی تلفنی افزود: «پادشاه اردن در این تماس اطمینان راسخ خود نسبت به توانایی عراق در شکست و نابودساختن هرگونه حمله تازه ایران به خاک عراق را ابراز داشته است. پرزیدنت صدام حسین نیز به ملک حسین تأکید نموده است ارتش عراق توانایی آن را دارد که هرگونه حمله ایران به خاک عراق را دفع و نابود کند.»[۶۳]

گزارش - 727

نخست‌وزیر و هیئت دولت امروز با آیت‌الله منتظری دیدار کردند. آقای منتظری خدمت به مردم را مهم‌ترین وظیفه خواند. خبرنگار کیهان در گزارش این دیدار آورده است: «در این دیدار حضرت آیت‌الله‌العظمی منتظری ضمن تقدیر از فداکاری‌ها و تلاش هیئت دولت اظهار داشتند: برادران توجه دارند در چه مقطع حساس و مهمی قرار دارند. انقلاب اسلامی در ایران که به دست مردم فداکار و ازخودگذشته و رهبری امام مدظله انجام شد، تمام معادلات سیاسی شرق و غرب را برهم زد تا آنجا که یک چنین جنگ بزرگی را بر ملت ما تحمیل کردند. از طرف دیگر، مشاهده می‌شود سردمداران قدرت‌های بزرگ و حتی دو قطب سرمایه و کمونیزم به بهانه مذاکره پیرامون جنگ ستارگان و امثال و ذلک برای حفظ منافع استعماری خودشان در دنیا و به قول نیکسون حفظ هدف مشترک خود، یعنی باقی‌ماندن امریکا و شوروی، در ژنو با هم تفاهم می‌کنند و روی مسائل مربوط به منافع حیاتی‌شان و جلوگیری از رشد فکری و بیداری ملت‌ها به توافق می‌رسند. در چنین شرایطی اگر ما نسبت به حفظ انقلاب عظیم خود و خدمت به این ملت ازخودگذشته‌ خدای‌ناکرده کوتاهی و سستی بنماییم پیش خداوند متعال محکوم خواهیم بود. ایشان تأکید کردند: پیروزی انقلاب اسلامی ایران درحقیقت سر فصل مهمی در تاریخ اسلام و بشریت گشود و باعث بیداری ملت‌های زیر ستم ابرقدرت‌ها شد. سابق بر این چنین در مغزها وانمود کرده بودند که باید یا به شرق و یا به غرب متکی و وابسته بود، ولی انقلاب این معادله را برهم زد و راه جدیدی برای ملت‌های مظلوم و زیر ستم باز کرد. بنابراین خدمت به این ملت بزرگ و فداکاری در راه رفع نیاز آنها از بزرگ‌ترین وظایف همه ما باید باشد و این وظیفه اگرچه می‌دانم با مشکلات و سختی‌های فراوانی مواجه است، ولی براساس روایات وارده از پیامبر(ص) محبوب‌ترین و مقرب‌ترین مردم پیش خدا آن افرادی هستند که بیشتر نفعشان به مردم برسد.»[۶۴]

گزارش - 728

نخست‌وزیر امروز در دیدار با نمایندگان کارگران، کارکنان و اعضای انجمن اسلامی کارخانه آرد و بیسکویت‌سازی دادلی شهرستان مرودشت، اتکای نظام به مردم و بی‌بهره‌بودن از کمک‌های ابرقدرت‌ها در همه ابعاد را نشانه عظمت انقلاب اسلامی و قدرت رهبری آن خواند و گفت: «اینکه ما از هیچ‌یک از کمک‌های تسلیحاتی سیاسی، تبلیغاتی، مالی و اقتصادی ابرقدرت‌ها برخوردار نیستیم و با تکیه بر قدرت مردم خودمان مبارزه می‌کنیم نشانی از عظمت انقلاب اسلامی و قدرت رهبری انقلاب است و تا زمانی‌که نظام جمهوری اسلامی با این خصوصیت به حرکت خود ادامه دهد، انقلاب رشد خواهد کرد و با حضور همه‌جانبه مردم بر مشکلات داخلی و خارجی فائق خواهیم شد.» مهندس موسوی با اشاره به ابعاد گسترده توطئه‌های تبلیغاتی استکبار علیه جمهوری اسلامی تأکید کرد که ما در هر لحظه باید بیندیشیم که عامل مؤثر مقاومت مردم ما دربرابر فشار توطئه‌های دشمن چیست و چرا دشمنان اسلام باوجود ابعاد گسترده توطئه‌ها نمی‌توانند کمر انقلاب را بشکنند. نخست‌وزیر ضمن اشاره به آگاهی‌های سیاسی مردم که وی آن را تضمین‌کننده سلامت انقلاب دانست، افزود: «امروز بار انقلاب بر دوش مردم مستضعف ایران است و اعتقاد راسخ و عمیق به مکتب حیات‌بخش اسلام، نظام جمهوری اسلامی را دربرابر زور و ظلم استکبار استوار و مقاوم ساخته است.» در ابتدای این دیدار، مهندس احمد کبیری نماینده مردم مرودشت و نماینده کارگران کارخانه دادلی ضمن ارائه گزارشی از نحوه افزایش تولید و کمک‌های جنسی و نقدی کارگران به جبهه‌های جنگ، بیش از چهار میلیون ریال کمک‌های اهدایی کارگران به جبهه‌های جنگ را تقدیم نخست‌وزیر کرد.[۶۵]

گزارش - 729

کمیته‌ای از مجمع عمومی سازمان ملل متحد امروز قطعنامه‌هایی را که در آنها از تجاوز به حقوق بشر در افغانستان و ایران ابراز نگرانی شده است، تصویب کرد. وزارت امور خارجه ایران تلاش کرد که از تصویب این قطعنامه جلوگیری کند. در رأی‌گیری درمورد ایران، 53 کشور به قطعنامه محکومیت ایران، رأی موافق، 22 کشور رأی مخالف و 41 کشور رأی ممتنع دادند. در این قطعنامه گزارشی که اخیراً کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل درباره اعدام و شکنجه در ایران تهیه کرده بود، به‌طور کامل تصویب شد. در این گزارش گفته شده"گرچه مدارک صریحی درمورد اعدام، شکنجه و زندان در حکومت اسلامی در دست نیست، ولی اتهاماتی را که دراین‌باره انتشار یافته، نمی‌توان بی‌اساس دانست." قطعنامه مذکور دو محور دارد: اعدام مجاهدین خلق (منافقین) و فشار بیش‌ از حد به اقلیت بهایی.[۶۶] در این قطعنامه از مجمع عمومی خواسته شده تا درمورد اتهامات مشروح تجاوز به حقوق بشر ابراز نگرانی عمیق کند. این قطعنامه براساس گزارشی از یک کمیسیونر حقوق بشر سازمان ملل، که ادعا کرده در طول سال‌های 1984 و 1985 در ایران حدود 300 تن خودسرانه اعدام شده‌اند، تهیه شده است.[۶۷] نشریه وزارت امور خارجه دراین‌باره نوشته است: «به‌دنبال انتشار گزارش نماینده کمیسیون حقوق بشر درخصوص نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران در اجلاس جاری مجمع عمومی سازمان ملل، قطعنامه‌ای توسط کانادا، آنتیگرا، استرالیا، بلژیک، کانادا، کاستاریکا، فرانسه، لوکزامبورگ، هلند، نروژ و انگلیس‌ ـ که مدعی نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران است‌ ـ در کمیته سوم مجمع معرفی گردید. برای جلوگیری از تصویب این قطعنامه با سفرای برخی از کشورهای بلوک شرق و کشورهای اسکاندیناوی و همچنین سوریه، ترکیه و پاکستان در تهران و نیویورک و همچنین با مسئولین مربوطه در مرکز کشورها تماس و هشدارهای لازم داده شد. از سوریه، ترکیه و پاکستان خواسته شد طی پیشنهادی رسماً از کمیته بخواهند قطعنامه مزبور به رأی گذاشته نشود. سوریه به این شرط حاضر شد که مخالفتش را با طرح قطعنامه علیه جمهوری اسلامی ایران با قطعنامه مشابهی که علیه افغانستان تهیه شده یک‌جا ابراز دارد. اقدام سوریه با مخالفت جدی برخی از کشورها مواجه گشت و به نتیجه نرسید. بلافاصله پاکستان بنا به درخواست جمهوری اسلامی ایران تقاضا نمود که فقط قطعنامه مربوط به جمهوری اسلامی ایران مسکوت گذاشته شود، این پیشنهاد به رأی گذاشته شد و با 55 رأی مخالف 28 رأی موافق و 29 ممتنع به نتیجه نرسید. نهایتاً قطعنامه ارائه‌شده به رأی گذاشته شد که با 53 رأی موافق و 22 مخالف و 41 ممتنع به تصویب رسید. ضمناً نماینده ترکیه نه‌تنها از حرکت پاکستان حمایت نکرد، بلکه در تصویب قطعنامه نیز همراهی ننمود. نماینده جمهوری اسلامی ایران بعد از پایان رأی‌گیری اظهار داشت تصویب این قطعنامه نشان‌دهنده سوءاستفاده سیاسی برخی از کشورها از مسئله حقوق بشر است و تا وقتی وضع بدین منوال باشد جمهوری اسلامی ایران من‌بعد اصلاً به طرح قضایای حقوق بشر در سازمان ملل وقعی نخواهد نهاد. بنا بر این گزارش، قرار است دو ماه دیگر گزارش نهایی وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران توسط نماینده کمیسیون به کمیسیون حقوق بشر در ژنو ارائه شود. اگر اقدامات دوجانبه و یا چندجانبه جمهوری اسلامی ایران درتخفیف گزارش این نماینده مؤثر نیفتد قطعنامه مشابهی نیز در کمیسیون حقوق بشر مطرح خواهد گردید.»[۶۸]

گزارش - 730

در پاسخ به تصویب قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل درمورد وضع حقوق بشر در ایران وزیر امور خارجه و سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، مواضع جمهوری اسلامی ایران را بیان کردند. دکتر علی‌اکبر ولایتی دراین‌باره گفت: «برای درک ماهیت این قطعنامه باید مشاهده کنیم که ازطرف چه کشورهایی حمایت شده و در چه شرایط خاصی مطرح گردیده است. یکی از حامیان اصلی این قطعنامه امریکاست. خصومت دیگر حامیان قطعنامه همچون فرانسه با انقلاب اسلامی نیز بر ما پوشیده نیست. فعالیت جهت طرح قطعنامه‌ای در مجمع عمومی در شرایطی صورت گرفته که دشمنان انقلاب اسلامی در جبهه‌های جنگ تحمیلی و جنگ اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران دلسرد و مأیوس شده‌اند. [...] قطعنامه‌ای که اکنون شاهد آن هستیم نیز بیش از پیش ماهیت دست‌هایی که در تشکیلات حقوق بشر سازمان ملل ذی نفوذ هستند را روشن می‌سازد، لذا ازنظر ما فاقد هرگونه ارزش و اعتباری است. [...] اساس جمهوری اسلامی ایران بر نیل به اهداف الهی و پیمودن طریق پیامبران مرسل نهاده شده است و طی‌ طریق در این مسیر الهی و انسانی علت وجودی جمهوری اسلامی است. چگونگی رفتار انسانی نیروهای رزمنده ما تحت رهبری قائد عظیم‌الشأن امام خمینی در جبهه‌های جنگ تحمیلی، خود گواه زنده و روشنی است بر ماهیت فوق‌العاده انسانی این نظام. در زمانی‌که برای مدت چهل ماه‌ شهرهای مسکونی ما زیر بمباران‌های وحشیانه رژیم صدام قرار داشت، یک گلوله ازسوی نیروهای ما به‌سوی شهرهای عراق شلیک نشد و مقابله‌به‌مثل که حق مسلم بین‌المللی ما بود تنها و تنها به‌واسطه ملاحظات انسانی و بشردوستانه مقام عالی رهبری جمهوری اسلامی ایران و به قیمت خون هزاران شهید، مجروح و معلول و فقط برای حفظ جان و امنیت شهروندان عراقی انجام نشد... عدم مقابله‌به‌مثل ما درقبال کاربرد وسیع و پیاپی سلاح‌های ممنوعه شیمیایی نیز از همین مقوله است. اگر مدعیان حقوق بشر امکان یک لحظه تفکر در این امور را داشتند و حق رجوع به وجدان خویش و اعلام درک واقعیت‌ها درمورد این مسائل را می‌داشتند، مسلماً امروز ما شاهد صدور چنین قطعنامه‌ای نه برعلیه جمهوری اسلامی ایران، بلکه علیه عراق و حامیان جنایتکار او بودیم.» دکتر ولایتی افزود: «باید حداقل این سؤال را در افکار عمومی در سطح جهان مطرح کرد که این چگونه است که درقبال این‌همه جنایات رژیم بعث عراق نه‌تنها تاکنون یک قطعنامه صادر نشده است، بلکه مدعیان حقوق بشر در سازمان ملل حتی از ذکر یا اشاره‌ای مختصر به این جنایات فجیع خودداری نموده‌اند. به‌عنوان مقدمه، این تناقض باید در افکار عمومی معرفی گردد که چگونه ممکن است رژیم بعث عراق صدها هزار مردم عراق را از خانه و کاشانه خود به تهدید و ارعاب براند، به‌نحوی‌که آنها با بدترین وضع به جمهوری اسلامی ایران پناهنده شوند. اعضای خانواده آیت‌الله حکیم را قتل‌عام نمایند، کردهای مسلمان عراق را به خاک و خون بکشد و دهکده‌هایشان را با خاک یکسان کند، مناطق مسکونی و شهرها در جمهوری اسلامی ایران را به بمباران‌های کور بسپارد و جنایات بزرگ دیگری را به‌طور علنی مرتکب شود و علی‌رغم این وضع، مدعیان حقوق بشر در سازمان ملل دم بر نیاورند. وقتی این تناقضات آشکار در گفته و عمل مدعیان حقوق بشر به نحو مؤثرتری مطرح شد و نسبت به آن آگاهی پدید آمد، آن‌گاه برای مردم جهان دریافت ماهیت واقعی این‌گونه قطعنامه‌ها مشکل نخواهد بود.»[۶۹] سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز ضمن باطل‌شمردن اتهامات کذب و بی‌اساسی که وزارت امور خارجه امریکا درباره پیروان فرقه ضاله بهائیت منتشر کرده است، گفت: هدف از این تبلیغات مسموم علیه جمهوری اسلامی ایجاد بدبینی نسبت به انقلاب اسلامی ایران و به خیال باطلشان جلوگیری از گسترش علاقه و توجه مستضعفان و ملل مسلمان به این انقلاب می‌باشد. وی افزود: جمهوری اسلامی ایران از رژیم سلطه‌گری مثل امریکا که همه توطئه‌ها و دسیسه‌هایش برای منطقه نقش‌برآب شده، انتظاری جز ادامه این‌گونه تبلیغات و جوسازی‌ها را ندارد و لازم می‌داند که ضمن باطل‌شمردن اتهامات کذبی که ازسوی وزارت خارجه امریکا و سایر به‌اصطلاح مدعیان حقوق بشر عنوان شده، یک بار دیگر تأکید نماید در نظام جمهوری اسلامی هیچ‌کس صرفاً به‌خاطر داشتن عقاید مذهبی موردسؤال و سرزنش قرار نمی‌گیرد.[۷۰]

گزارش - 731

فدراسیون بین‌المللی حقوق بشر درباره سرنوشت زندانیان در عراق ابراز نگرانی کرد. روزنامه اطلاعات در شماره امروز خود نوشته است: «فدراسیون بین‌المللی حقوق بشر که تاکنون اقداماتی در عراق به نفع خانواده آیت‌الله حکیم‌ ـ که چند تن از اعضایش توسط رژیم بغداد اعدام شده‌اند ـ انجام داده است، بار دیگر درمورد سرنوشت مخالفانی که به‌تازگی در عراق دستگیر و زندانی شده‌اند طی نامه‌ای رئیس رژیم عراق را موردسؤال قرار داده است. در قسمت‌هایی از این نامه که در شماره 14 آذرماه روزنامه لوموند (چاپ فرانسه) درج شده، آمده است: سازمان ما اطلاع یافته است که تلویزیون عراق روز شنبه دوم آذرماه جاری چهار تن از جوانان مخالف رژیم عراق را به بینندگان خود معرفی کرده است. طبق گزارشی که به ما رسیده است، آثار شکنجه و بدرفتاری هنوز در چهره آنان دیده می‌شد. به گفته تلویزیون عراق، گویا این جوانان اعتراف کرده‌اند که تروریست هستند... این برنامه تلویزیونی به‌نحوی ناگوار شیوه دیگری را به یاد می‌آورد که برطبق آن تصمیم گرفته شد سیدمحمدباقر صدر دانشمند بزرگ و متفکر عراقی و رهبر روحانی جامعه شیعیان در عراق در سال 1980 اعدام شود. در همان موقع بود که ده‌هاهزار نفر از خانواده‌هایی که تصور می‌رفت مخالفت عمیقی با حزب حاکم بر عراق دارند، به خارج از عراق تبعید شدند. علاوه‌براین، عدم محاکمه عمومی شیوه‌ای را به‌خاطر می‌آورد که برطبق آن در سال 1983 جمعی از دانشمندان که همه آنها به خانواده حکیم تعلق داشتند، اعدام شدند. در نامه فدراسیون حقوق بشر همچنین آمده است: امروز نگرانی تازه‌ای هست؛ نه‌تنها ما به‌شدت نگران سرنوشت این جوانان هستیم، بلکه از این امر واهمه داریم که خانواده‌های آنان نیز به همان سرنوشتی که درمورد بخشی از خانواده حکیم عمل شده، دچار شوند. بنابراین، از شما تقاضا داریم با فوریت تمام به ما (حقوق بشر) اجازه دهید در محل به تحقیقات عمیق و گسترده‌ای بپردازیم تا به‌نحوی غیرمغرضانه معلوم شود افراد متهم در چه وضع و حالتی به سر می‌برند و به‌ویژه چه سرنوشتی هم‌اکنون برای خانواده‌هایشان در نظر گرفته شده است. میشل بلوم رئیس فدراسیون حقوق بشر در پایان ‌نامه خود به صدام افزوده است: شک نداشته باشید که اگر معلوم شود اطلاعات متعددی که به ما می‌رسد بی‌پایه و اساس است، ما آن را به‌طور علنی و آشکار اعلام خواهیم کرد.»[۷۱]

گزارش - 732

هفتادوششمین اجلاس عادی وزیران نفت سیزده کشور عضو اوپک امروز در ژنو آغاز به کار کرد. این اجلاس با هدف تثبیت وضع بازار جهانی نفت تشکیل شده است. در این اجلاس و حاشیه آن برخی وزیران نفت اوپک دیدگاه‌ها و راهکارهای خود را درمورد قیمت نفت، میزان تولید و... مطرح کردند. در این جلسه وزیر نفت ونزوئلا به ریاست اجلاس و وزیر نفت لیبی به‌عنوان نایب‌رئیس انتخاب شدند. به گزارش نماینده واحد مرکزی خبر از ژنو، آقازاده وزیر نفت ایران، قبل از آغاز کار اجلاس گفت که مسئله تثبیت قیمت نفت برای اوپک در اولویت است. وی افزود: ایران با تغییر سقف تولید اوپک مخالف است. وی گفت: تولید کنونی نفت ایران به میزانی است که اوپک تعیین کرده است. به گزارش واحد مرکزی خبر، وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران در جلسه کمیته نظارت بر بازار نفت با تأکید بر اینکه در موقعیت کنونی هیچ فرمول جدیدی برای قیمت‌گذاری یا تغییر در سطح قیمت‌ها به صلاح کشورهای عضو سازمان نیست، به وزیران شرکت‌کننده توصیه کرد به‌جای درنظرگرفتن عوامل و دیدگاه‌هایی که ممکن است به تخریب بازار بینجامد در مذاکرات خود به راه‌حل‌های منطقی و سازنده‌ای که موجب تقویت انسجام و وحدت اوپک می‌شود، توجه داشته باشند. آقازاده هشدار داد که هر نوع تفرقه و چنددستگی در میان سایر اعضای سازمان ممکن است مستقیماً به متلاشی‌شدن این سازمان بینجامد. در مراسم افتتاحیه اجلاس اوپک دکتر سوبروتو وزیر معادن و انرژی اندونزی ـ ‌که دوران ریاستش در اوپک به پایان رسیده است‌ ـ در سخنانی افزایش تولید نفت توسط کشورهای عضو و غیرعضو اوپک؛ تجدید ذخیره‌سازی بیشتر و متزلزل‌شدن ارزش دلار را عوامل بی‌ثبات‌شدن وضع بازار جهانی نفت اعلام کرد. او گفت نباید منافع درازمدت را قربانی منافع کوتاه‌مدت کرد. برپایه گزارش‌های منتشرشده، موضع وزیر نفت عراق در این اجلاس، تلاش کشورهای عضو اوپک برای حفظ وحدت و همبستگی این سازمان را از بین برده است. به نوشته مطبوعات عرب، عراق رسماً اعتراف کرد دیگر پایبند مقررات سازمان اوپک نخواهد بود و اقدام به تولید نفت به میزان دلخواه خواهد کرد. روزنامه‌های کویت نیز نوشتند دربرابر اقدام عراق مبنی‌بر افزایش تولید نفت، مقامات نفتی ایران اعلام کرده‌اند که درمقابل هر بشکه نفت عراق، ایران دو بشکه نفت تولید خواهد کرد.[۷۲] وزیر انرژی و معادن ونزوئلا هنگام گشایش اجلاس اوپک اعلام کرد: پیشنهاد ونزوئلا برای تعیین روش جدید قیمت‌گذاری، شامل تعیین قیمت‌ نفت براساس مجموعه‌ای از انواع مختلف نفت تولیدی کشورهای عضو اوپک به‌علاوه شش نوع مختلف دیگر نفت تولیدی کشورهای غیرعضو اوپک می‌باشد. زکی یمانی وزیر نفت عربستان نیز گفت که از پیشنهاد تغییر سهمیه تولیدی هریک از اعضا حمایت نخواهد کرد. او مدعی شد میزان تولید نفت کشورش در ماه نوامبر سال جاری کمی ‌بیش از 4 میلیون بشکه در روز بوده است. وی اظهار امیدواری کرد که عربستان در ماه جاری میلادی میزان فروش خود را به روزانه 3/4 میلیون بشکه سهمیه تعیین‏شده افزایش دهد. به گفته وی، مقدار فروش نفت همه اعضای اوپک در ماه اکتبر حدود 17 میلیون بشکه در روز بوده است. وزیر نفت نیجریه نیز در مصاحبه‌ای که در روزنامه انگلیسی‌زبان عرب نیوز چاپ عربستان انتشار یافته، گفته است که بازار درحال‌حاضر باثبات می‌باشد، لیکن این ثبات کوتاه‌مدت است و در پایان فصل زمستان قیمت‌ها کاهش خواهند یافت، اما تصور نمی‌کند به 20 یا 15 دلار در هر شبکه افت کنند، بلکه انتظار دارد که قیمت‌ها به بین 20 تا 25 دلار در هر بشکه کاهش یابد. وی اضافه کرد دلیل اینکه قیمت‌ها به کمتر از 10 دلار در هر بشکه تقلیل نخواهد یافت آن است که حتی به نفع کشورهای صنعتی هم نیست، زیرا تاکنون میلیاردها دلار درزمینه نفت سرمایه‌گذاری کرده‌اند، این خلاف منافع صنعتی و اقتصادی آنهاست. گزارش‌ها حاکی است که سقف تولید فعلی اوپک 18 میلیون بشکه در روز است که از 16 میلیون بشکه تعیین شده فراتر رفته است.[۷۳]

گزارش - 733

آقازاده وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران که برای شرکت در اجلاس اوپک در ژنو به سر می‌برد، در محل اقامت خود با وزیران نفت عربستان، الجزایر، لیبی، اندونزی، ونزوئلا و امارات متحده عربی ملاقات و گفت‌وگو کرد. آقازاده در ملاقات با احمد زکی یمانی وزیر نفت عربستان سعودی، درباره روابط کشورهای عضو اوپک و نقش هماهنگی در پیشبرد اهداف این سازمان با وی گفت‌وگو کرد. در این ملاقات، احمد زکی یمانی با اشاره به سیاست‌های غرب برای پایین‌آوردن قیمت نفت گفت: آنها مترصدند که به‌دنبال سقوط قیمت‌ها مالیات فراورده‌های خود را افزایش دهند، لذا باید در سه‌ماهه دوم سال جاری ضمن حفظ شرایط موجود، با تولیدکنندگان غیرعضو اوپک مقابله نماییم. وزیر نفت کشورمان نیز با محکوم‌کردن حرکت‌ها و توطئه‌هایی که برای تضعیف اوپک انجام می‌شود، گفت: اگر با هم هماهنگ شویم و ارزیابی صحیحی داشته باشیم می‌توانیم با آنها مقابله کنیم، مهم پیوند برادری ماست و اختلافات داخلی باید همیشه در راه مشورت حل شود.[۷۴] آقازاده همچنین در دیدار با بل قاسم بنی وزیر نفت الجزایر، با اشاره به مشکلات موجود در بازار جهانی نفت گفت که ما به‌هیچ‌عنوان نباید زیر بار کاهش قیمت‌ها برویم و اگر اعضا بر این اعتقادند که سازمان باید قوی و مستحکم باقی بماند لازم است خود موجب تضعیف آن نشوند. امروز اگر اعضای سازمان به وحدت نظر برسند، سهم ازدست‌رفته خود را از بازار جهانی می‌توانند بازگردانند.[۷۵] در دیدار وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران با وزیران نفت لیبی، اندونزی، ونزوئلا و امارات عربی نیز طرفین ضمن تأکید بر لزوم هماهنگی بین اعضای اوپک چگونگی واکنش این سازمان را دربرابر شرایط حاکم بر اقتصاد بین‌المللی بررسی کردند. در این دیدارها وزیر نفت کشورمان با اشاره به توطئه تغییر سیستم قیمت‌گذاری که توسط عناصر خارج از اوپک و درجهت تضعیف این سازمان و ایجاد تزلزل در بازارهای بین‌المللی نفت اعمال می‌شود، بر مخالفت جمهوری اسلامی ایران با هرگونه کاهش بهای نفت و افزایش بی‌رویه سهمیه اعضا تأکید کرد.[۷۶]

گزارش - 734

هیئت مشترک حزب‌الله و جنبش امل لبنان که به ایران آمده‌اند، صبح امروز با حسین شیخ‌الاسلام معاون سیاسی وزارت خارجه ایران، ملاقات کردند. رادیو بی‌بی‌سی حضور این هیئت را در ایران درارتباط‌با توافق ایران و سوریه اعلام کرد. به گزارش روابط عمومی وزارت خارجه، در این دیدار ابتدا اعضای هیئت از نقش ایران در لبنان و پشتیبانی از مبارزات روزافزون مسلمین آن کشور علیه استکبار جهانی و اسرائیل و مزدورانش قدردانی کردند. سپس آقای شیخ‌الاسلام بر ضرورت تقویت عوامل وحدت هرچه بیشتر مسلمین در لبنان، تأکید کرد.[۷۷] در بازتاب سفر هیئت لبنانی به ایران، رادیو بی‌بی‌سی در گزارشی از لبنان اعلام کرد: «رهبران فرقه‌های هوادار جمهوری اسلامی ایران در لبنان در هفته جاری در کنفرانسی که در تهران برگزار خواهد شد، شرکت خواهند کرد. شیخ سعید شعبان و نمایندگان گروه‌های امل و حزب‌الله هم‌اکنون در تهران به ‌سر می‌برند. در تهران گفته می‌شود که این گردهمایی درارتباط‌با توافقی است که هفته گذشته بین سوریه و ایران به عمل آمد. براساس مفاد این موافقت‌نامه جمهوری اسلامی ایران اقداماتی را که سوریه در حفظ نظم و آرامش در لبنان به عمل آورده بود تأیید کرد. ظاهراً هواداران جمهوری اسلامی در لبنان معتقدند که این موافقت‌نامه مغایر با برخی از تعهدات قبلی ایران درقبال حزب‌الله و هواداران شیخ سعید شعبان است.» نشریه رویدادها درباره این تحلیل رادیو بی‌بی‌سی نوشته است: «حساسیت غرب نسبت به حمایت‌های ما از شیخ سعید شعبان و سایر جریانات اسلامی در لبنان و مطرح‌کردن تشکیل کنفرانسی در تهران دراین‌رابطه قابل‌تأمل است. بی‌بی‌سی سعی می‌کند به‌نحوی حمایت ایران از مواضع سوریه در لبنان را گزارش نماید تا به هدف خود یعنی خنثی [کردن] و یا کاهش اعتبار ایران در نزد جریانات اسلامی نایل شود.»[۷۸]

گزارش - 735

خبرگزاری رویتر گزارش داد: «به‌دنبال آزادی یک چریک لبنانی توسط اسرائیل، نبیه ‌بری رهبر شبه‌نظامیان شیعه، قول داد که کوشش‌های مجددی برای آزادی چهار فرانسوی که توسط ربایندگان مسلمان رادیکال نگه‌ داشته شده‌اند به عمل آورد. نبیه ‌بری در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت من به کوشش‌هایم ادامه خواهم داد و احتمالاً کوشش‌های وزارت امور خارجه فرانسه در آزادی ابوغانم چریک لبنانی‌ در دو روز پیش کاملاً مؤثر بوده است. بری گفت: من از فرانسه به‌خاطر کوشش‌های ویژه‌ای که درارتباط‌با این موضوع به کار برده است، سپاسگزارم.»[۷۹]

گزارش - 736

روزنامه زود دویچه زایتونگ چاپ آلمان، نوشته است: «سرویس ضدجاسوسی فرانسه به دولت اخطار کرده است که خطر ترویج اسلام به سبک جمهوری اسلامی ایران، جامعه فرانسه را تهدید می‌کند. این سرویس به دولت توصیه کرده است که باید فعالیت مسلمانان در فرانسه محدود شود و اخطار می‌کند روند رشد کیفی و کمی مسلمانان می‌تواند اقتصاد فرانسه را فلج سازد. این طرز فکر که به قیمت شدت عمل برضد مسلمانان تمام شده است، ازسوی متفکران دولتی مانند پروفواتین تقویت می‌شود. وی گفته است که تأسیس هر نوع حوزه فرهنگی در کارخانه‌ها و دانشگاه‌ها و ادارات منجر به تأسیس یک سلول سیاسی خواهد شد.»[۸۰]



پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1364/09/16

  1. ↑ سند شماره 011056 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از حفاظت اطلاعات قرارگاه کربلا به حفاظت اطلاعات قرارگاه خاتم 3، 16/9/1364 گزیده اسناد، جلد 2، ص197.
  2. ↑ سند شماره 011057 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعات قرارگاه کربلا، دوره 1/8/1364 تا 16/9/1364.
  3. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 263، 17/9/1364، ص3، بوشهر ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364.
  4. ↑ سند شماره 011057 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعات قرارگاه کربلا، دوره 1/8/1364 تا 16/9/1364.
  5. ↑ سند شماره 200113 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش روزانه، شماره 113، 17/9/1364، ص1.
  6. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 17/9/1364، ص1، رادیو بغداد، 16/9/1364.
  7. ↑ سند شماره 011056 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از حفاظت اطلاعات قرارگاه کربلا به حفاظت اطلاعات قرارگاه خاتم 3، 16/9/1364 گزیده اسناد، جلد 2، ص197.
  8. ↑ سند شماره 200114 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش‌ روزانه، شماره 114، 18/9/1364، ص1.
  9. ↑ مأخذ4، ص1، رادیو صوت‌الجماهیر، 17/9/1364.
  10. ↑ روزنامه کیهان، 18/9/1364، ص3.
  11. ↑ مأخذ4، ص4، منامه ـ خبرگزاری فرانسه، 17/9/1364.
  12. ↑ سند شماره 011199 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) سپاه (واحد اطلاعات)، شماره 151، 27/9/1364، ص10.
  13. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 266، 20/9/1364، ص3، اهواز ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/9/1364.
  14. ↑ سند شماره 059364 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از دفتر فرماندهی سپاه منطقه 3 کربلا به دفتر فرماندهی کل سپاه، 18/9/1364.
  15. ↑ سند شماره 059378 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از دفتر فرماندهی سپاه منطقه 3 کربلا به دفتر فرماندهی کل سپاه، 20/9/1364.
  16. ↑ سند شماره 200116 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش‌ روزانه، شماره 116، 20/9/1364، ص1.
  17. ↑ مأخذ6.
  18. ↑ مأخذ4، ص6، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364 به نقل از رادیو امریکا.
  19. ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 74، 26/9/1364، ص25.
  20. ↑ همان.
  21. ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها و تحلیل، شماره 15، 23/10/1364، ص44.
  22. ↑ سند شماره 011119 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا به فرماندهی کل سپاه پاسداران، 21/9/1364.
  23. ↑ سند شماره 119326 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه پاسداران، 19/9/1364.
  24. ↑ سند شماره 442285 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی استان کردستان به استاندار استان کردستان، 21/9/1364.
  25. ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 74، 26/9/1364، ص25.
  26. ↑ مأخذ3، ص14، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364.
  27. ↑ روزنامه کیهان، 17/9/1364، ص19.
  28. ↑ مأخذ3، صص 14 و 15، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364.
  29. ↑ مأخذ4، صص 12 و 13، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.
  30. ↑ مأخذ3، صص 14 و 15، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364.
  31. ↑ روزنامه اطلاعات، 16/9/1364، ص4.
  32. ↑ روزنامه کیهان، 16/9/1364، ص3.
  33. ↑ مأخذ31.
  34. ↑ همان.
  35. ↑ همان.
  36. ↑ مأخذ10، ص2.
  37. ↑ سند شماره 011066 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد قرارگاه خاتم به واحد طرح و عملیات، (اعزام نیروی قرارگاه خاتم)، 16/9/1364.
  38. ↑ سند شماره 059354 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از رئیس ستاد مرکزی سپاه به‌کلیه مناطق پنج‌گانه و قرارگاه ویژه حمزه سید‌الشهدا(ع)، 16/9/1364.
  39. ↑ روزنامه اطلاعات، 17/9/1364، ص4.
  40. ↑ مأخذ3، ص4، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364.
  41. ↑ مأخذ6، ص6، رادیو قاهره، 16/9/1364.
  42. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 18/9/1364، ص4، رادیو کویت، 17/9/1364.
  43. ↑ مأخذ3، ص4، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364.
  44. ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها و تحلیل، شماره 15، 23/10/1364، ص44.
  45. ↑ مأخذ3، صص 22 و 23، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364، ریاض‌ ـ خبرگزاری رویتر.
  46. ↑ مأخذ3، صص 16 و 17، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364.
  47. ↑ سند شماره 212339 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش مستقیم، شماره 162/3، 19/9/1364، صص 1 و 2.
  48. ↑ مأخذ27، صص 1 و 3، تهران ـ‌ خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  49. ↑ مأخذ3، صص 22 و 23، تهران ـ‌ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364، ریاض ـ خبرگزاری رویتر.
  50. ↑ مأخذ3، ص18، رادیو بی‌بی‌سی، 16/9/1364.
  51. ↑ مأخذ3، ص20 و21، تهران ـ‌ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364، کویت ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  52. ↑ سند شماره 212336 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش مستقیم، شماره 159/3، 16/9/1364، ص8.
  53. ↑ مأخذ6، ص3، رادیو امریکا، 16/9/1364.
  54. ↑ اداره کل مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 1008، 16/10/1364، صص 26 ـ 22.
  55. ↑ اداره کل مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 1002، 9/10/1364، صص 15 ـ 6.
  56. ↑ مأخذ3، ص32، کویت ـ‌ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1364.
  57. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 265، 19/9/1364، ص25، بلگراد ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 18/9/1364.
  58. ↑ مأخذ4، ص24، پاریس‌ ـ‌ خبرگزاری آلمان‌غربی، 17/9/1364.
  59. ↑ مأخذ27، ص1.
  60. ↑ مأخذ27، ص18.
  61. ↑ همان.
  62. ↑ مأخذ4، صص 6 و 7، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.
  63. ↑ مأخذ42، ص6، رادیو کویت، 17/9/1364.
  64. ↑ سند شماره 011057 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعات قرارگاه کربلا، دوره 1/8/1364 تا 16/9/1364.
  65. ↑ مأخذ32.
  66. ↑ واحد سیاسی تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، نشریه گزارش، شماره 15، 22/9/1364، صص 77 و 78.
  67. ↑ مأخذ4، ص28، سازمان ملل ـ خبرگزاری رویتر، 17/9/1364.
  68. ↑ مأخذ52، صص 9 و 10.
  69. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 17/9/1364، ص11.
  70. ↑ مأخذ31، ص3.
  71. ↑ مأخذ31.
  72. ↑ مأخذ69، ص5.
  73. ↑ مأخذ27، ص20.
  74. ↑ مأخذ69، ص5.
  75. ↑ همان.
  76. ↑ مأخذ32، ص20.
  77. ↑ مأخذ69، ص2.
  78. ↑ واحد سیاسی تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، نشریه گزارش، شماره 15، 22/9/1364، صص 77 و 78.
  79. ↑ مأخذ3، ص36، بیروت ـ خبرگزاری رویتر، 16/9/1364.
  80. ↑ مأخذ32، ص20.





برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1364.09.16&oldid=4294»