1364.08.28: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۸: سطر ۲۸:
<div style="text-align:justify">
<div style="text-align:justify">


== گزارش ـ 274 ==
در ادامه تلاش سپاه پاسداران برای فراهم‌کردن مقدمات اجرای عملیات گسترده در منطقه فاو، امروز در جلسه قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران درباره طرح‌های عملیاتی که برای فریب دشمن و پشتیبانی از عملیات گسترده مطرح بود، بحث و درنهایت، اجرای عملیات در جزیره ام‌الرصاص برای فریب دشمن تصویب شد. در این جلسه قرارگاه نجف مأمور اجرای عملیات فریب و قرارگاه‌های کربلا و نوح مأمور فراهم‌کردن مقدمات اجرای عملیات در منطقه فاو شدند.
جلسه امروز به دعوت محسن رضایی و با حضور حسین علایی، ابراهیم سنجقی، سیدعلی حسینی‌تاش، عزیز جعفری، عباس محتاج، اکبر غمخوار، محمد باقری، محمد پیشبهار و محمدمهدی مبلغ تشکیل شد. رحیم صفوی و غلامعلی رشید، به‌دلیل سفر به تهران، در این جلسه حضور نداشتند.
فرمانده کل سپاه در ابتدای جلسه موضوع فریب دشمن را چنین مطرح کرد: «ما در این عملیات، دشمن را باید دچار یک سرگردانی کنیم، یعنی بعد از 72 ساعت بفهمد که تلاش اصلی ما در فدک [منطقه فاو] است. یکی از تلاش‌های مؤثر، تصرف سرپلی در سمت راست کارخانه نمک است؛ یا اینکه ارتش را در شلمچه تا کوشک درگیر کنیم، به‌طوری‌که قبل از عملیات، دشمن [درمورد منطقه اصلی عملیات] دچار تردید باشد.»
درمقابل این پیشنهاد، برخی فرماندهان نظرهای دیگری داشتند: فرمانده قرارگاه کربلا (عباس محتاج) گفت: «باتوجه‌به اهمیتی که نیرو برای ما دارد و ازطرفی قدرت اطلاعاتی دشمن در اینکه توانایی تشخیص دارد، سعی کنیم نیرو را متفرق نکنیم.»
محسن رضایی در پاسخ وی گفت که در محور شلمچه نیروهای ارتش به کار گرفته می‌شوند. عزیز جعفری نیز با بیان اینکه دشمن ظرف 24 ساعت می‌فهمد که تک ارتش مسئله‌ای جدی نیست، این تدبیر را چندان مفید ندانست. درمجموع اکثر حاضران اعتقاد داشتند که باتوجه‌به محدودیت نیرو و امکانات خودی و برعکس، توان گسترده دشمن، فریب دشمن میسر نیست؛ بنابراین، نتیجه‌ای مطلوب از این بحث حاصل نشد.
موضوع دوم، اهمیت عملیات محدود و اختصاص قرارگاهی برای اجرای آن بود. محسن رضایی که قبلاً دراین‌باره به تصمیم قطعی رسیده بود، پیش از بیان تصمیم خود به طرح موضوع پرداخت: «به نظر می‌رسد که از زمان خوب استفاده نمی‌شود. اگر کار زیاد به قرارگاه‌ها داده شده، تجدیدنظر کنیم. فکر می‌کنم چون مأموریت‌ها زیاد است، از زمان استفاده نمی‌شود.» فرمانده کل سپاه دراین‌مورد از حاضران نظرخواهی کرد که آنان نیز نظری مشابه پیشنهاد قبلی وی دادند.
محمد پیشبهار گفت: «یک قرارگاه [منطقه] فدک را آماده کند و یک قرارگاه عملیات‌های محدود نزدیک و قرارگاه دیگر عملیات‌های محدود دور را آماده کند.» وی در تکمیل نظر خود گفت: «یک قرارگاه به‌دنبال عملیات محدود باشد و دو قرارگاه در [منطقه] فدک کار کنند.» سیدعلی حسینی‌تاش نیز پیشنهادی مشابه داد.
پس از آن، محسن رضایی نظر خود را چنین بیان کرد: «اولویت اول از ام‌الرصاص تا فاو است. خود من در ذهنم هست که تعداد قرارگاه‌ها در فدک کم بشود و روی عملیات‌های محدود بیشتر کار صورت گیرد. بهترین راه این است که دو قرارگاه را بگذاریم در فدک کار کنند، به‌طوری‌که تمام وقتشان را روی فدک بگذارند و یک قرارگاه نیز از خرمشهر تا چزابه، عملیات‌های محدود را هدایت کند. اولویت کار در عملیات محدود، در جبهه جنوبی است (آبادان تا چزابه).»*
پیشنهاد محسن رضایی که ظاهراً جمع‌بندی نظرهای حاضران بود، مورد استقبال آنها قرار گرفت.
در ادامه جلسه موضوع تقسیم مسئولیت قرارگاه‌ها برای اجرای عملیات اصلی در منطقه فاو و اجرای عملیات محدود مطرح شد و از برادران حاضر دراین‌باره نظرخواهی شد، اما کسی پیشنهادی مطرح نکرد. در این موقعیت باتوجه‌به اهمیتی که منطقه ام‌الرصاص داشت و برای اجرای عملیاتی در پشتیبانی از عملیات اصلی و فریب دشمن مدنظر قرار گرفته بود، فرمانده کل سپاه، عزیز جعفری را برای پیگیری عملیات‌های محدود، به‌ویژه عملیات در ام‌الرصاص برگزید که وی از این انتخاب استقبال کرد. به نظر می‌رسد عوامل گوناگونی در این انتخاب مؤثر بوده است، ازجمله:
1. اهمیت اجرای عملیات در منطقه ام‌الرصاص در پشتیبانی از عملیات اصلی. 2. ضرورت وجود فرمانده‌ای قوی و باتجربه برای اجرای عملیاتی مهم که دور از قرارگاه مرکزی و به‌طور مستقل انجام می‌گرفت. 3.حذف معقول و مناسب عزیز جعفری از صحنه عملیات فاو که درمورد موفقیت آن تردید داشت. 4.ایجاد انگیزه بیشتر در وی برای ادامه کار.
به این ترتیب، در پایان جلسه امروز قرارگاه مرکزی سپاه (قرارگاه خاتم‌الانبیا)، به دستور فرمانده کل سپاه، عزیز جعفری مأمور تشکیل قرارگاه نجف شد و مسئولیت یافت تا همه عملیات‌های محدود ازجمله فراهم‌کردن زمینه اجرای عملیات در محور ام‌الرصاص را پیگیری کند. همچنین قرارگاه کربلا به فرماندهی عباس محتاج و جانشینی احمد غلامپور و قرارگاه نوح به فرماندهی حسین علایی نیز مأمور فراهم‌کردن مقدمات اجرای عملیات در منطقه فاو شدند.<ref>سند شماره 634 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: انتخاب منطقه عملیاتی فدک (فاو)، عملیات والفجر8، قرارگاه خاتم، راوی (داوود رنجبر).</ref>
== گزارش ـ 275 ==
فرمانده لشکر26 پیاده ارتش عراق امروز "طرح اداره عملیات پدافندی" منطقه عملیاتی این لشکر را برای تیپ11 پیاده که تحت‌امر لشکر26، مأموریت پدافند منطقه فاو را به‌عهده دارد، ارسال کرد و خواستار تصحیح این طرح شد. اطلاعات مندرج در این طرح نشان می‌دهد که ارتش عراق از تحرکات و فعالیت‌های نیروهای خودی در شرق اروندرود و اقدامات مهندسی و دیگر تلاش‌های آماده‌سازی برای اجرای عملیات در این منطقه، اطلاعات بسیاری داشته است. گفتنی است که این سند بعد از عملیات نیروهای خودی در منطقه فاو‌ (عملیات والفجر8)، یعنی اواخر بهمن 1364 به‌دست نیروهای خودی افتاد و تا قبل از آن فرماندهان سپاه پاسداران از میزان آگاهی دشمن از تلاش‌های خودی اطلاع دقیقی نداشتند. مسلماً باتوجه‌به افزایش تلاش‌های خودی از این زمان تا هنگام اجرای عملیات، دشمن اطلاعات کامل‌تری از تلاش‌های خودی برای عبور از اروندرود و اجرای عملیات در منطقه فاو به دست آورده است. باوجوداین، غافلگیری دشمن و اجرای عملیاتی موفق در این منطقه، امر بسیار مهمی است که دور از انتظار دشمن بوده است.
ازجمله نکاتی که در این سند موردتوجه قرار گرفته، چنین است: اهمیت‌دادن ایران به منطقه جنوب به‌ویژه اروندرود و رأس‌البیشه؛ گزارش وضعیت، گسترش و استعداد نیروهای ایران در شرق اروندرود؛ احداث جاده‌های موازی اروندرود و عمود بر آن و احداث پل روی رودخانه ‌بهمن‌شیر؛ گزارش افزایش قایق‌ها و نصب دکل‌های دیدبانی در منطقه. در این سند پیش‌بینی‌ شده است که نیروهای ایران قرارگاه‌های یگان‌های رزمی و مراکز توپخانه عراق را هدف قرار می‌دهند و شبانه در غرب اروندرود سرپلی تصرف می‌کنند و در روز آن را گسترش خواهند داد. همچنین اشاره شده است که رزمندگان ایرانی با فریب نیروهای عراقی تلاش خواهند کرد تا ارتش را غافلگیر کنند و روی دستگاه‌های ارتباطی پارازیت ایجاد خواهند کرد.
در این سند همچنین چندین راهکار احتمالی نیروهای ایران پیش‌بینی ‌شده و برای مقابله با آن تدابیری پیشنهاد شده است. ازجمله پیشنهادهای عراقی‌ها برای جلوگیری از عبور نیروهای ایران از اروندرود و ایجاد سرپل در غرب آن چنین است:
استفاده از هلیکوپتر؛ ایجاد سیستم پدافندی قوی؛ ایجاد سیستم روشنایی گسترده برای کشف اهداف نیروهای ایران از فاصله دور؛ طرح‌های مراقبتی با استفاده از دیدگاه، دوربین و رادار رازیت؛ تعبیه تیربارهای سنگین و تانک در نقاط احتمالی عبور؛ ایجاد موانع انبوه در ساحل غربی اروندرود؛ بستن نهرهای فرعی؛ استفاده از نیروی غواص؛ پیش‌بینی اجرای آتش با حجم بسیار از جهت‌های مختلف؛ جلوگیری از ایجاد رخنه و نگهداری احتیاط مناسب.<ref>سند شماره 170045 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: فرماندهی لشکر26 پیاده ستاد کل ـ عملیات، 28/8/1364.</ref>
== گزارش ـ 276 ==
سرفرماندهی ارتش عراق با صدور اطلاعیه نظامی شماره 2027 ادعا کرد: «هواپیماهای نیروی هوایی شجاع ما در ساعت 14:30 امروز، به یک هدف بسیار بزرگ دریایی در نزدیکی سواحل ایران، حمله و پس از اینکه هدف خود را مورد اصابت دقیق و مؤثر قرار دادند، سالم به پایگاه‌های خود بازگشتند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 245، 29/8/1364، ص 1، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/8/1364، به نقل از رادیو صوت‌الجماهیر.</ref>
آسوشیتدپرس دراین‌باره از بغداد گزارش داد: «عراق امروز اعلام کرد که جت‌های جنگنده‌اش به یک کشتی ناشناس در آب‌های ساحلی ایران حمله کرده‌اند. سخنگوی نظامی عراق نیز گفت که یک هدف دریایی بسیار بزرگ نزدیک سواحل ایران توسط هواپیماهای جنگی غول‌پیکر عراق موردحمله قرار گرفت.»
آسوشیتدپرس افزوده است: «این نخستین‌‌‌باری است که در اعلامیه عراق برای حمله به کشتی‌ها، به هواپیماهای جنگی غول‌پیکر اشاره می‌شود که مسلماً تأییدی است بر اینکه این کشور سوسیالیست عرب، جنگنده بمب‌افکن‌های دوربرد فرانسوی خود از نوع میراژ F1Eq5 را در این حملات به کار گرفته است.»<ref>سند شماره 170045 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: فرماندهی لشکر26 پیاده ستاد کل ـ عملیات، 28/8/1364.</ref>
== گزارش ـ 277 ==
فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران با اعلام مجدد محدوده حریم دریایی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران در خلیج‌فارس، تأکید کرد که هر کشتی‌ای که بدون اجازه وارد این حریم امنیتی بشود، توقیف و احتمالاً منهدم خواهد شد. ناخدا ملک‌زادگان در مصاحبه با خبرگزاری جمهوری اسلامی، با بیان این سخن، حریم دریایی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران را در خلیج‌فارس چنین اعلام کرد: «این حریم دریایی در خلیج‌فارس از 12 مایلی جنوب جزیره ابوموسی شروع می‌شود، در امتداد ساحلی (کیبل نبک) از 12 مایلی جنوب جزیره سیری عبور می‌کند و این خط که تقریباً از وسط خلیج‌فارس می‌گذرد، تا منتها‌الیه غرب خلیج‌فارس ادامه می‌یابد و هر کشتی وارد این منطقه بشود، باید قبلاً از نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران اجازه بگیرد وگرنه ممکن است منهدم یا حداقل توقیف شود و دراین‌صورت مسئولیتی برعهده ما نخواهد بود.» وی تأکید کرد که تعیین این حریم، حق مسلم جمهوری اسلامی ایران است.
ناخدا ملک‌زادگان با اشاره به اینکه اخیراً تعدادی یدک‌کش که به "لاشخور" موسوم شده‌اند و در حاشیه جنوبی خلیج‌فارس مستقر هستند، به‌محض‌اینکه اتفاقی برای کشتی می‌افتد، سریعاً خود را به منطقه می‌رسانند و کشتی آسیب‌دیده را همراه خود می‌برند و بعداً برای بازپس‌دادن آن، از صاحبان کشتی‌ها به‌دلیل اینکه کشتی را گرفته‌اند، صدها هزار دلار باج‌خواهی می‌کنند، گفت: «اخیراً دو نمونه ازاین‌قبیل موارد داشتیم که یک کشتی یدک‌کش به نام آمستردام بدون دریافت مجوز از نیروی دریایی وارد حریم امنیتی ایران شده بود و قصد داشت یک کشتی آسیب‌دیده را به خارج از این منطقه ببرد و سپس از جمهوری اسلامی ایران باج‌خواهی کند که ناوهای نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران سریعاً وارد عمل شده و یدک‌کش را توقیف کرده و نفتکش آسیب‌دیده را نیز تحویل مقامات کشور دادند. این یدک‌کش درحال‌حاضر در بنادر ایران تحت بازجویی و بازرسی است و بنا بر اطلاعات کسب‌شده، احتمالاً وظیفه جاسوسی هم برعهده داشته است، چراکه در این یدک‌کش، رادارهای با برد بسیار زیاد و سیستم‌های مخابراتی بسیار قوی پیدا شده و یدک‌کش را قادر می‌سازد که با همه‌جای جهان تماس بگیرد و احتمالاً این وسایل برای نظارت پنهانی و جاسوسی به کار می‌رفته است. به‌خصوص اینکه از کشتی‌های توقیف‌شده، مدارکی به دست آمده است که نشان می‌دهد آنها دقیقاً از وضعیت خلیج‌فارس اطلاع داشته‌اند و فرماندهان این کشتی‌ها گفته‌اند که اطلاعات خود را از همین ایستگاه‌های دریایی (یدک‌کش‌ها) خریداری می‌کرده‌اند. نمونه بعدی، توقیف یدک‌کش دیگری به نام وسترن مون در حریم امنیتی ایران بود که قصد داشت یکی از کشتی‌های آسیب‌دیده را با خود از منطقه خارج کند، این یدک‌کش پس از ده روز توقیف و تخلیه اطلاعاتی کامل، در تاریخ 24/8/1364 آزاد شد و درحال‌حاضر، فقط یدک‌کش آمستردام تحت توقیف نیروی دریایی ایران است که پس از تخلیه اطلاعات و تعیین تکلیف، ممکن است آزاد شود و یا همچنان در توقیف بماند.»
فرمانده نیروی دریایی درباره ادامه توقیف کشتی‌هایی که حامل محموله برای عراق یا مشکوک به حمل بار برای این حکومت هستند، گفت: «آخرین کشتی توقیف‌شده، یک کشتی 18 هزار و 500 تنی آلمانی به نام نورسیا گابریل با 21 نفر خدمه آلمانی و اسپانیایی بوده است که در ساعت 5 صبح روز 24/8/1364 به‌دلیل اینکه مشکوک به حمل بار برای رژیم عراق بود، توقیف ‌شده و هنوز هم تحت بازرسی قرار دارد و بعد از بازرسی کامل و اطمینان از اینکه کالایی برای عراق ندارد، آزاد خواهد شد.»
ناخدا ملک‌زادگان خبر رسانه‌های خارجی درباره تحت تعقیب قرارگرفتن نفتکشی به نام لندن‏تیم را به‌وسیله دو قایق ایرانی به‌شدت تکذیب کرد و گفت: «اصولاً نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران برای این‌قبیل مأموریت‌ها (توقیف کشتی‌هایی که وارد حریم امنیتی دریایی ایران شده‌اند) قایق نمی‌فرستد، بلکه ناوشکن اعزام می‌کند و انتشار این‌گونه اخبار از رسانه‌های خارجی احتمالاً توطئه‌ای است تا قدرت و توان نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران را تضعیف کنند و موفقیت‌های آن را تحت‌الشعاع قرار دهند. احتمال دیگر این است که چند فروند قایق ماهیگیری در اطراف آن نفتکش بوده و آنها احساس کرده‌اند که تحت تعقیب قرار دارند. به‌هرحال، در آن روز و آن ساعت ادعایی، هیچ واحد جنگی در آن منطقه نبوده است و چنین حرکتی ازسوی نیروی دریایی ایران، صورت نگرفته است.»<ref>روزنامه اطلاعات، 28/8/1364، ص 3.</ref>
== گزارش ـ 278 ==
ماجرای توقیف و بازرسی کشتی‌ها در خلیج‌فارس، پس از مصاحبه ناخدا ملک‌زادگان، بار دیگر انعکاس گسترده‌ای یافت.
خبرگزاری فرانسه از لاهه، گزارش داد: «شرکت اجاره‌دهنده کشتی هلندی موسوم به ویجسمولر که مالک یدک‌کش آمستردام می‌باشد و همچنین وزارت امور خارجه هلند اتهامات وارده ازسوی ایران مبنی‌بر اینکه یدک‌کش مذکور در عملیات جاسوسی شرکت داشته است را تکذیب کرد.
یک نماینده شرکت ویجسمولر واقع در نزدیکی آمستردام در پاسخ به سؤال خبرگزاری فرانسه گفت: اتهامات ناخدا حسین ملک‌زادگان، فرمانده نیروی دریایی ایران بی‌معنی است. وی خاطر‌نشان ساخت درحال‌حاضر همه کشتی‌های مدرن مجهز به رادارهای قوی و سیستم‌های ارتباطی ازطریق ماهواره هستند.
از سوی دیگر، وزارت امور خارجه هلند امروز خاطر‌نشان ساخت که چنین اتهاماتی غیرواقعی است و بنابراین، این اتهامات تکذیب می‌شود. برپایه این گزارش، آمستردام که یک نفتکش یونانی به نام کاناریا را یدک می‌کشید، ناگزیر به حرکت به‌سوی جزیره سیری واقع در آب‌های ایران گردیده، این یدک‌کش از تاریخ 9 نوامبر در جزیره سیری، تحت توقیف قرار دارد. نفتکش یونانی کاناریا که مورد اصابت یک موشک اگزوسه عراقی قرار گرفته بود، توسط یدک‌کش آمستردام کشیده می‌شد.»<ref>مأخذ 4، ص 5، لاهه ـ خبرگزاری فرانسه، 29/8/1364.</ref>
خبرگزاری رویتر نیز دراین‌باره گزارش داد: «منابع یونانی گفتند که کشتی کاناریا در 70 مایلی جنوب خارک هدف قرار گرفته و نیروی دریایی و هوایی ایران در خارج از آب‌های ساحلی ایران برای توقیف یدک‌کش آمستردام مداخله کرده‌اند. ایران درمورد محموله این کشتی با صاحبانش اختلاف دارد و یک مقام سفارت یونان در تهران گفت: مسئله داغ، 15 هزار تن نفتی است که این نفتکش برای حفظ تعادل خود از سیری به خارک حمل می‌کرده است. این نفت متعلق به ایران بوده و آنها خواهان بازگرداندن آن هستند. منابع یونانی گفتند که صاحبان کشتی با اکراه توافق کرده‌اند که این نفت را به ایران پس بدهند.
در همین حال، یک مقام سفارت هلند در تهران گفت: یدک‌کش آمستردام هیچ ربطی به این اختلاف ندارد. وی افزود: نفتکش کاناریا برای انتقال نفت بین خارک و سیری در اجاره ایران بوده و در تمام قراردادها عبارتی وجود دارد که هرگاه موشکی به یک نفتکش اصابت کند قرارداد کان‌لم‌یکن تلقی می‌شود.»<ref>مأخذ 4، ص 7، تهران ـ خبرگزاری رویتر، 28/8/1364.</ref>
خبرگزاری رویتر و همچنین رادیو اسرائیل امروز به نقل مصاحبه فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی و ماجرای توقیف یدک‌کش آمستردام پرداختند.<ref>مأخذ 3، ص 32، لندن ـ خبرگزاری رویتر، 28/8/1364 و همان، ص 39، رادیو اسرائیل، 28/8/1364.</ref>
== گزارش ـ 279 ==
احتمال تلاش امریکا به‌منظور جلب موافقت شوروی برای حمله به ایران در خلیج‌فارس؛ توافق سران شورای همکاری برای تشکیل سپر حفاظتی در خلیج‌فارس؛ پیش‌بینی بسته‌شدن تنگه هرمز درصورت تشدید فشار بر ایران و اشاره به اختلافات جناح‌های داخلی ایران، از موضوعاتی است که روزنامه تایمز (چاپ لندن) در مقاله‌ای با عنوان "آیا نیروی دریایی خمینی بر غرب پیروز می‌شود" به آنها پرداخته است.
روزنامه تایمز نوشته است: «احتمالاً پرزیدنت ریگان در ملاقات با گورباچف به اطلاع وی خواهد رساند که امریکا در خلیج‌فارس در 800 مایلی [حدود1300 کیلومتری] مرز شوروی، اقدام به اجرای عملیاتی دریایی خواهد کرد، لیکن این عملیات برای شوروی بی‌خطر است. درصورتی‌که رژیم جنگ‌طلب آیت‌الله خمینی جهت ازبین‌بردن حالت بن‌بست کنونی در جنگ پنج‌ساله خلیج (فارس)، اقدام به بستن تنگه هرمز کند، این عملیات توسط امریکا علیه نیروی دریایی ایران انجام خواهد شد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 247، 1/9/1364، ص 11، لندن ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 30/8/1364.</ref>
تایمز در ادامه نوشته است: «ارتش ایران نتوانسته نیروهای دفاعی قوی عراق را درهم بکوبد. حملات هوایی عراق به ترمینال نفتی جزیره خارک به‌طور قابل‌توجهی از صادرات نفت ایران که مهم‌ترین منبع درآمد این کشور است، کاسته است، [...] این وقایع از دید سران شورای همکاری خلیج‌فارس در کنفرانس اخیر آنها در مسقط دور نماند. آنها توافق کردند که یک نیروی سپر محافظتی شبه‌جزیره‌ای به فرماندهی یکی از ژنرال‌های عربستان تشکیل دهند و بحرین و عمان نیز تسهیلاتی دراختیار نیروی دریایی امریکا و انگلیس قرار دهند.
تجهیزات نظامی در عمان برای نیروی واکنش سریع امریکا ذخیره شده‌اند. کشورهای کوچک‌تر شورای همکاری خلیج (فارس) که از تسلط عربستان بر منطقه بیمناک هستند، تمایلی به شرکت در یک معاهده دفاعی کامل ندارند. [... اما] همگی توافق دارند اگر قرار است یک ایران نومید تصمیم به بستن تنگه هرمز بگیرد، نیروی دریایی امریکا و احتمالاً انگلیس نیز چاره‌ای جز مقابله با ایران و باز‌کردن این آبراه حیاتی برای جهانیان ندارند. برخی بر این تصورند که یک ایران نومید ممکن است با شکست از ابرقدرت‌ها برای محافظت از موقعیت کنونی خود، تنگه هرمز را ببندد.
آنچه که بیش از همه از آن وحشت دارند، کاهش بهای نفت است که نه‌تنها برنامه‌های اقتصادی و نظامی آنها را قطع می‌کند، بلکه ممکن است مشوق ایران در گسترش جنگ به سواحل جنوبی خلیج (فارس) باشد.
پیش‌بینی آینده غیرممکن است. همه در منطقه خلیج (فارس) امید دارند آن دسته از تولیدکنندگان نفت که عضو اوپک نیستند، همانند انگلیس و نروژ، موافقت کنند سطح تولید را بالا نبرند تا موجب کاهش بهای نفت نگردند.
از آنجایی که ایران تمایلی به پایان‌دادن به جنگ ندارد، تثبیت بهای نفت ممکن است به همه ازجمله قدرت‌های خارج منطقه، امکان دهد بن‌بست کنونی در جنگ را حفظ کنند.»<ref>همان.</ref>
== گزارش ـ 280 ==
افراد وابسته به گروه‌های ضدانقلاب امروز نیز در نقاط گوناگون کردستان به درگیری و اقدامات ایذایی پرداختند.
1. بنا بر گزارش شهربانی استان کردستان امروز در حوالی روستای خورده لوکی (از توابع سنندج) بین نیروهای خودی و افراد گروه کومه‌له درگیری رخ داد. در این درگیری تعدادی از نیروهای خودی که چند تن از آنها از نیروهای پیش‌مرگ مسلمان بوده‌اند، شهید یا مجروح شدند.<ref>سند شماره 449219 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: 28/8/1364، از شهربانی استان کردستان به استاندار استان، 6/9/1364.</ref>
2. نشریه رویدادها نوشته است: «تعدادی از چته‌های کومه‌له در جاده مریوان ـ سقز علیه نیروهای خودی (یگان جندالله پیش‌مرگان مسلمان) اقدام به کمین نمودند که درنتیجه آن 8 تن از نیروهای خودی شهید و 12 تن مجروح شدند.<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه، نشریه رویدادها، شماره 72، 12/9/1364 ص 14.</ref>
3. دو دستگاه خودرو تویوتا حامل برادران سپاه در محور بسطام ـ سقز به کمین افراد ضدانقلاب افتاد که براثر درگیری 4 تن از برادران سپاه مجروح شدند.<ref>همان.</ref>
4. قرارگاه حمزه سید‌الشهدا گزارش داد: «در منطقه عمومی ارومیه نیروهای پایگاه‌های آغ سفال صومای و شیبان مرگور با افراد ضدانقلاب درگیر شدند، که این درگیری‌ها بدون تلفات جانی پایان یافت، اما ضدانقلابیون چند موشک آر.پی.جی. به پایگاه و سنگرهای شیبان شلیک کردند.<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه، نشریه رویدادها، شماره 72، 12/9/1364 ص 14.</ref>
5. امروز در حوالی روستای قوری‌کو از توابع کامیاران، افراد ضدانقلاب به نیروهای تأمین جاده حمله کردند که این درگیری بدون تلفات نیروهای خودی خاتمه یافت.<ref>سند شماره 119321 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: 28/8/1364، از دفتر نمایندگی امام در قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه، 7/9/1364.</ref>
6. پایگاه‌های تاژان و گرماب از توابع بانه امروز موردتعرض افراد ضدانقلاب قرار گرفت که با اجرای آتش متقابلِ نیروهای خودی، این تعرض دفع شد.<ref>سند شماره 425197 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: 28/8/1364، از ستاد ناحیه کردستان (اطلاعات) به قرارگاه حمزه سیدالشهداء(ع) (اطلاعات)، 3/9/1364.</ref>
7. امروز همچنین به یکی از پایگاه‌های بسیج باختران به نام گرانه تیراندازی شد که غیر از اصابت یک تیر به درِ پایگاه، خسارت دیگری به بار نیامد.<ref>سند شماره 200101 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش روزانه، شماره 101، 2/9/1364، ص 3.</ref>
== گزارش ـ 281 ==
اقدامات چریکی و عملیات‌های نامنظم گروه‌های انقلابی و معارض عراقی در مناطق کردنشین عراق علیه نیروهای حکومت عراق (که برخی با همکاری رزمندگان جمهوری اسلامی اجرا می‌شود)، ضمن درگیر‌کردن بخشی از قوای دشمن، ضرباتی به آنها وارد کرده است. امروز چند گزارش از این اقدامات منتشر شد:
1. به گزارش شهربانی استان کردستان: «عده‌ای از نیروهای خودی و تعدادی از نیروهای بارزانی در منطقه چناره شیخ لطیف از توابع پنجوین عراق، با نیروهای بعثی درگیر شدند. در این درگیری 4 تن از پیش‌مرگان شهید؛ 15 تن از نیروهای بارزانی مجروح و چند نیروی دشمن کشته شدند.»<ref>سند شماره 449209 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: 28/8/1364، از شهربانی استان کردستان به استاندار کردستان، 6/9/1364.</ref>
2. ستاد مشترک ارتش گزارش داد: «یک واحد از پیش‌مرگان حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانی) قرارگاه گردان جاده زاخو مستقر در مسیر دهوک ـ نینوا را موردتهاجم قرار دادند و طی یک ساعت درگیری تلفات و خسارات سنگینی به نیروهای دولتی عراق وارد و به سلامت منطقه را ترک نمودند.»<ref>سند شماره 148608 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: 28/8/1364، از سماجا2 به ستاد مشترک ارتش رکن 3 (عملیات) 5/9/1364.</ref>
3. شهربانی کردستان گزارش داد: «با اجرای عملیاتی در شهرستان سلیمانیه عراق، 2 دستگاه خودرو پلیس آتش گرفت و تعدادی از نیروهای بعثی اسیر شدند.»<ref>سند شماره 449178 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: 28/8/1364، از شهربانی استان کردستان به استاندار کردستان 10/9/1364.</ref>
4. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی: «مبارزان کرد عراقی در چند عملیات هماهنگ در مناطق شمالی عراق، بیش از 46 تن از مزدوران بعثی را به هلاکت رسانده و ده‌ها قبضه سلاح و مقدار زیادی مهمات دشمن را به غنیمت گرفتند.
در یکی از این عملیات‌ها که علیه پایگاه شماره 20 روی تپه درفیان انجام گرفت، 12 تن از نیروهای بعثی کشته شدند. منابع آگاه با تأیید این خبر اضافه کردند: مبارزین کرد عراقی چند عملیات کمین در جاده‌های سلیمانیه، دوکان، کویی، ماولیان و کرکوک اجرا کردند. در این عملیات‌ها 30 تن از عناصر بعثی کشته یا مجروح شدند و بیش از 6 خودرو دشمن منهدم یا به غنیمت گرفته شد.»
براساس این گزارش، پیش‌مرگان عراقی همچنین در عملیاتی از قبل پیش‌بینی‌شده، با نارنجک و سلاح‌های دیگر، به شهر کرکوک نفوذ کردند و یکی از مراکز نظامی و انتظامی دشمن را در این شهر هدف قرار دادند که در این عملیات 4 تن از افراد پلیس امنیتی رژیم بعثی کشته شدند و خسارات بسیاری به این مرکز وارد شد.<ref>مأخذ5، ص 2.</ref>
5. خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داد: «در هفته گذشته انقلابیون مسلمان کرد عراقی به 4 پایگاه رژیم عراق در ناحیه زاوتیه و دهوک یورش بردند که ضمن انهدام پایگاه‌های سیوه، سره، غلبوکه و کانی سالکه، 11 تن از قوای رژیم بعثی را کشتند و 4 تن را اسیر و 2 تن را زخمی کردند و اجساد 10 تن از نیروهای عراقی به‌دست مبارزین مسلمان کرد افتاده است.»
خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل از منابع موثق افزود: «در این عملیات پایگاه غلبوکه در ناحیه زاوتیه کاملاً منهدم شد و چندین قبضه توپ و خمپاره و مقادیری دیگر سلاح سبک به‌دست انقلابیون مسلمان کرد افتاد.» برپایه این گزارش: «انقلابیون مسلمان کرد عراقی همچنین در مناطق شمال عراق با نفوذ به اردوگاه اجباری سیوه در ناحیه دیرلوک، 4 نیروی عراقی را اسیر کردند. نیروهای انقلابی مسلمان کرد در عملیات دیگری در ناحیه سه سنگ، ضمن واردآوردن ضایعات شدید به نیروهای عراق، موفق شدند 55 مین بزرگ فرانسوی و 25 مین ضدنفر را به غنیمت درآورند.»<ref>روزنامه ابرار، 28/8/1364، ص 2.</ref>
== گزارش ـ 282 ==
هیئت سیاسی سودان که برای مذاکره درباره آزادی اسیران سودانی به تهران آمده‌اند، امروز در یکی از اردوگاه‌ها با جمعی از اسیران سودانی گفت‌وگو کردند.
در این بازدید که با حضور چند تن از مسئولان وزارت امور خارجه و کمیته نگهداری اسیران جنگی انجام شد، یکی از مسئولان کمیته نگهداری اسیران جنگی به انگیزه‌ها و اهداف حکومت عراق از آغاز جنگ با ایران اشاره کرد و ضمن تشریح اهداف پلید صدام که کوشید تا جنگ تحمیلی را جنگ بین فارس و عرب جلوه دهد، گفت: «براساس مقررات بین‌المللی تمامی اسرای سودانی که در جبهه‌های جنگ به اسارت نیروهای رزمنده و پرتوان جمهوری اسلامی ایران درآمده‌اند، حکم مزدور را دارند و کشور ما قانوناً حتی حق آن را داشته و دارد که این افراد را اعدام کند، اما ما به‌واسطه الهام‌گیری از مکتب انسانی اسلام با این مزدوران به‏مثابه اسیر رفتار کردیم و حالا نیز باتوجه‌به اینکه عامل به جبهه فرستادن این افراد، یعنی نمیری از اریکه قدرت در سودان سرنگون شده است و دولت این کشور قصد جبران گذشته را دارد، ما درصددیم تا اسرای سودانی را به کشورشان برگردانیم تا زندگی جدیدی را برای خود آغاز کنند.»
سپس مصطفی حسن احمد سرپرست هیئت سودانی، خطاب به مسئولان ایرانی گفت که: «ما از مسئله‌ای که پیش آمده است، شرمنده‌ایم و تصمیم جمهوری اسلامی ایران برای آزادسازی اسرای سودانی را موردتقدیر قرار می‌دهیم.»
اعضای هیئت سودانی در پایان جلسه خود با یکایک اسیران سودانی به گفت‌وگو نشستند و چند تن از این اسیران درحالی‌که به‌شدت گریه می‌کردند، از گذشته خود اظهار ندامت می‌نمودند.
در این ملاقات اسیران سودانی از نمایندگان دولت خود خواستند تا اظهار ندامت و شرمندگی آنان را از حضور جبهه‌های جنگ به اطلاع مسئولان جمهوری اسلامی ایران برسانند.<ref>روزنامه اطلاعات، 29/8/1364، ص 3.</ref>
خبرگزاری رویتر دراین‌باره گزارش داد: «دیپلمات‌ها امروز گفتند که هیئتی ازسوی دولت سودان وارد تهران گردیده است تا تلاش کند کار آزادسازی 40 تا 60 اسیر جنگی سودانی را که درحال جنگ برای عراق، توسط ایران اسیر شده‌اند، به انجام رساند. مصطفی حسن احمد مدیرکل وزارت خارجه سودان که ریاست این هیئت را برعهده ‌دارد، به ایرانی‌ها گفت که علت وارد‌شدن سودانی‌ها در جنگ خلیج سیاست‌های غلط جعفر نمیری رئیس‌جمهوری سابق بود. وی به رویتر گفت: اما اکنون مسائل اصلاح شده و هدف ما این است که مطابق توافق اوت گذشته [شهریور] با ایران، زندانیان جنگی سودانی را ملاقات کرده و آنها را به کشور بازگردانیم.»
خبرگزاری رویتر افزود: «در گزارش سازمان ملل ـ که در ژانویه منتشر گردید ـ آمده است که ایران حدود 194 اسیر جنگی غیرعراقی را در یک ساختمان دانشگاه سابق در شمال تهران نگهداری می‌نماید. دیپلمات‌ها می‌گویند که 40 تا 60 سودانی، شمار زیادی مصری و احتمالاً شمار اندکی اروپایی در آن محل نگهداری می‌شوند.»<ref>مأخذ 3، ص 31، تهران ـ خبرگزاری رویتر، 28/8/1364.</ref>
از سوی دیگر، به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، دبیردوم سفارت لیبی در ایران گفته است: «درحال‌حاضر فرقی بین حکومت سودان و جماهیر لیبی نیست و به‌عبارتی، حکومت سودان مکمل جماهیری لیبی و جماهیری لیبی مکمل حکومت سودان است. وی این سخنان را در دیدار هیئت سودانی با اسیران مزدور سودانی در یکی از اردوگاه‌های نگهداری بیان کرد. وی همچنین گفت: اگر ما به سودان اعتماد نداشتیم در مسئله آزادی اسرا دخالت نمی‌کردیم.
در ادامه این دیدار، رئیس هیئت سودانی از مقامات وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران درخواست کرد که ادامه مذاکره برای آزادی اسرای سودانی مستقیم و دوجانبه و بدون حضور کشور ثالثی (لیبی) باشد.»<ref>مأخذ 3، 30/8/1364، ص 4، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 29/8/1364.</ref>
== گزارش ـ 283 ==
جمهوری اسلامی ایران در ادامه اقدامات بشردوستانه‌اش، امروز از آزادی یک‌جانبه عده‌ای از اسیران بیمار و معلول عراقی در آینده‌ای نزدیک خبر داد. سرپرست کمیسیون اسیران عراقی و دبیر شورای عالی دفاع ضمن اعلام این مطلب، گفت: «تاکنون در هشت نوبت بیش از 390 نفر از اسرای عراقی به‌طور یک‌جانبه ازسوی جمهوری اسلامی ایران آزاد شده‌اند و دررابطه‌با آزادی این اسرای عراقی نیز با هلال‌احمر ترکیه تماس گرفته شده است که به‌محض انجام اقدامات اولیه ازسوی این سازمان اسرا آزاد خواهند شد.»<ref>مأخذ 5، ص 2.</ref>
از سوی دیگر، خبرگزاری نیمه‌رسمی آناتولی ترکیه امروز گزارش داد: «با تلاش هلال‌احمر ترکیه، عراق 100 تن دیگر از اسرای ایرانی جنگ 61 ماهه را هفته آینده آزاد خواهد کرد. ماه گذشته دررابطه‌با آزادسازی اسرای بیمار و معلول با وساطت ترکیه ـ که با هر دو کشور متخاصم روابط حسنه دارد ـ 55 اسیر ایرانی با 99 اسیر عراقی مبادله شدند. درحالی‌که بنا به گزارش‌های رسیده هنوز 40 هزار اسیر عراقی و 10 هزار اسیر ایرانی در اردوگاه‌های اسرا در دو کشور ایران و عراق به سر می‌برند، تاکنون بیش از یک هزار اسیر از طرفین مبادله شده‌اند.»<ref>مأخذ 4، ص 3، آنکارا ـ خبرگزاری آلمان، 28/8/1364.</ref>
== گزارش ـ 284 ==
برنامه اعزام کاروان محمدرسول‌الله از استان آذربایجان‌شرقی به‌سوی جبهه‌ها در هشتم آذر؛ اعزام نیروهای مردمی از شهرهای گوناگون به‌سوی جبهه‌ها در دو روز گذشته و اعلام آمادگی گروهی ازجانبازان برای اعزام مجدد به جبهه‌ها از گزارش‌های امروزِ اعزام نیرو به جبهه‌هاست.
فرمانده سپاه پاسداران آذربایجان‌شرقی (برادر مسجدی) در مصاحبه با خبرنگاران اعلام کرد که درپی اعزام کاروان راهیان کربلا از شهر قم به‌سوی جبهه‌ها، کاروان عظیم محمد رسول‌الله(ص) متشکل از چندین هزار تن از نیروهای آموزش‌دیده و اعزام مجدد، همراه با هدایای امت حزب‌الله استان آذربایجان‌شرقی روز هشتم آذر، رهسپار جبهه‌های نور علیه ظلمت خواهند شد. وی افزود که استقبال امت حزب‌اللهی استان برای عضویت در این کاروان بی‌نظیر بوده است. به گفته برادر مسجدی این کاروان در تهران با رئیس‌جمهور یا رئیس مجلس و در قم با آیت‌الله‌العظمی منتظری یا آیت‌الله مشکینی دیدار خواهند داشت و سپس با هدف واردآوردن ضربه نهایی بر حکومت صدام رهسپار جبهه‌های نور علیه ظلمت خواهند شد. وی افزود که برای بزرگداشت هفته بسیج در استان برنامه‌های متنوعی تدارک دیده شده است، ازجمله در اولین روز هفته بسیج بیش از 3 هزار نفر از فرماندهان گردان‌های قدس و نیروهای رده‌بالای بسیجی برای شرکت در همایش سراسری به تهران اعزام می‌شوند و در روز نهم آذر هم‌زمان با میلاد حضرت رسول(ص)، مانور دریایی سپاه این استان در بندر رحمانلوی دریاچه ارومیه به‌همت جان‌برکفان سپاه و بسیج اجرا می‌شود.<ref>مأخذ 23، ص 2.</ref>
همچنین، جمع کثیری از مردم انقلابی کشورمان در دو روز گذشته از شهرهای مختلف استان‌های فارس، مازندران، اصفهان و بوشهر در میان بدرقه پرشور اهالی این مناطق عازم مناطق جنگی شدند.<ref>مأخذ 5، ص 18.</ref>
از سوی دیگر، گروهی از جانبازان و مجروحان انقلاب اسلامی که در آسایشگاه شماره1 امام خمینی مستقر هستند، ضمن حمایت از سخنان آقای هاشمی رفسنجانی نماینده امام در شورای عالی دفاع، مبنی‌بر حضور گسترده امت حزب‌الله در جبهه‌های نبرد و نیز حرکت مردمی و پرخروش عزیمت کاروان راهیان کربلا به جبهه، اعلام آمادگی کردند تا با اعزام مجدد به جبهه، برای احیای دین اسلام خون خود را نثار کنند.<ref>همان.</ref>
== گزارش ـ 285 ==
درباره عملیات آتی ایران امروز نیز در برخی رسانه‌های خارجی و همچنین رادیوی مجاهدین خلق (منافقین) گمانه‌زنی‌هایی انجام شد، ازجمله روزنامه دیلی ریاض در صفحه اول خود با تیتر درشت نوشت: «عراق کمر خود را جهت حمله جدید ایران محکم می‌سازد. کارشناسان نظامی در بغداد می‌گویند که باتوجه‌به افزایش حملات هوایی و توپخانه طرفین، عراق خود را جهت یک حمله زمینی بزرگ ازسوی ایرانیان آماده می‌سازد. گرچه تحرکات در کل جبهه‌ها می‌باشد، ولی عراقی‌ها بیشتر معتقدند که حمله از سمت میسان شروع خواهد شد.<ref>سند شماره 179667 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از وزارت امور خارجه (دیانی) به روابط عمومی، 28/8/1364.</ref>
خبرگزاری رویتر نیز در گزارشی از بغداد ضمن نقل بخش‌هایی از گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره حمله هواپیماهای جنگنده ایران به یک مرکز صنعتی و یک مرکز تجمع نیروهای عراقی در استان میسان، نوشته است: «این حملات درحالی صورت می‌گیرد که کارشناسان نظامی در بغداد معتقد هستند که به‌دلیل پیش‌بینی یک تهاجم تازه زمینی ازسوی ایران، تشنج به اوج خود رسیده است.»<ref>مأخذ 3، ص 3، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/8/1364.</ref>
رادیو مجاهدین خلق (منافقین) نیز در برنامه فارسی خود اعلام کرد: «بنا به گزارش پرسنل نظامی مجاهدین خلق از اهواز، هفته گذشته، رژیم ایران بخش زیادی از نیروهای بسیجی مستقر در اهواز را به جبهه‌های اهواز ـ سوسنگرد منتقل کرده ‌است. گزارش‌های قبلی حاکی‌از آن بود که رژیم به‌منظور تدارک یک حمله جدید، قسمت اعظم پرسنل مستقر در پادگان زاهدان را به جبهه سومار منتقل کرده و مرخصی نیروهای مستقر در جبهه دارخوین را لغو نموده است.»<ref>مأخذ 12، صص 7 ـ 6.</ref>
== گزارش ـ 286 ==
پس از نشست اخیر سران کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس، مسقط پایتخت عمان میزبان مقامات کشورهای منطقه و نیز کانون نشر اخبار دیپلماتیک جنگ ایران و عراق شده است، اما ایران تاکنون از سفر وزیر خارجه عمان به ایران استقبال نکرده است.
به گزارش رادیو مسقط، وزیر اطلاعات عمان در کنفرانسی مطبوعاتی گفته است: «جنگ عراق و ایران و ادامه آن دارای ناراحتی و گرفتاری‌هایی می‌باشد، چون جنگ نابودکننده‌ای است و صلح جهانی را با خطر روبه‌رو ساخته است.»
وی تأکید کرد: «میانجیگری تازه‌ای برای پایان‌دادن به این جنگ مطرح نیست، ولی بذل توجهی ازسوی کشورهای خلیج [فارس] وجود دارد که گفت‌وگو با ایران را به تحرک درآورده تا روابط با این کشورها را مستحکم سازد تا در سایه آن زمینه‌ای برای آگاهی از چارچوبی که می‌توان ازطریق آن برای پایان‌دادن به این جنگ عمل کرد، فراهم آید و این فعالیت به‌طورکلی ادامه یافت، چون درهرحال فعالیتی باید صورت پذیرد و این حالت جمودی که کوشش‌ها و تلاش‌ها با آن روبه‌رو شده‌اند، پایان پذیرد.»
وی افزود: «هنوز زمینه‌های مثبتی وجود دارد که همگی بر ادامه آن اصرار دارند و این همان تلاش‌های کمیته حسن‌نیت اسلامی می‌باشد. البته، پشتیبانی اساسی برای فعالیت این کمیته موردتوافق است، ولی نیاز به فعالیت‌هایی وجود دارد تا برای به‌کارانداختن دوباره آن کمک نماید.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 29/8/1364، صص 6 ـ 5، رادیو مسقط (عربی)، 28/8/1364.</ref>
خبرگزاری رویتر نیز در گزارشی آورده است: «وزیر اطلاعات عمان در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: شورای همکاری خلیج [فارس] کوشش می‌کند که روابط خود با ایران را بهبود بخشد به‌نحوی‌که برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق یک فضای مساعد به وجود آید. او گفت: یوسف العلوی وزیر مشاور در امور خارجی عمان، هنوز منتظر است که دعوتی از ایران دریافت کند.»
رویتر افزود: «سلطان قابوس بن سعید‌ (سلطان عمان) دیروز در مراسم سخنرانی روز ملی، از رهبران عراق و ایران خواست که به کوشش‌های دائر بر پایان‌دادن به جنگ پاسخ مثبت دهند و گفت که یک توافق باید حقوق هر دو کشور را تضمین نماید. عبدالعزیز محمد وزیر اطلاعات عمان نیز گفت که در وضعیت غیرمتحمل بسته‌شدن تنگه هرمز ـ که ایران تهدید کرده است درصورت منجر‌شدن حملات عراق به توقف صادرات نفت ایران آن را خواهد بست ـ عمان با کشورهای خلیج و دیگر کشورهای دارای منابع متقابل در این ناحیه مشورت خواهد کرد.»<ref>مأخذ 3، ص 2، مسقط ـ خبرگزاری رویتر، 28/8/1364.</ref>
خبرگزاری کویت نیز گزارش داد: «شیخ سعد عبدالله الصباح ولیعهد و نخست‌وزیر کویت، ابراز امیدواری کرد عراق و ایران به‌عنوان یک گام مقدماتی ـ که به‌وسیله گفت‌وگو و مذاکره جهت پایان‌دادن به این جنگ مخرب پیگیری می‌شود ـ با یک آتش‌بس توافق کنند.»<ref>مأخذ 3، ص 5، مسقط، ـ خبرگزاری کویت، 28/8/1364.</ref>
بخش عربی رادیو کویت نیز دراین‌باره گزارش داد: «ولیعهد کویت پیش‌ازظهر امروز در کنفرانسی مطبوعاتی در مسقط گفت که ما همچنان به تلاش‌های خود برای دستیابی به فرمولی که موردتوافق دو کشور همسایه و مسلمان باشد، ادامه خواهیم داد. وی افزود: رهبران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج [فارس] در ششمین کنفرانس خود که اخیراً در مسقط بر پا شد به توافق رسیدند که به یوسف علوی عبدالله وزیر مشاور در امور خارجی سلطان‌نشین عمان، مأموریت دهند که کوشش‌های به‌عمل‌آمده برای پایان‌دادن به این جنگ را پیگیری کند. وی اظهار امیدواری کرد که این مأموریت با موفقیت روبه‌‌رو شود.»<ref>مأخذ 34، ص 4، رادیو کویت (عربی) 28/8/1364.</ref>
همچنین شیخ صفر بن‌ محمد القاسمی عضو شورای عالی اتحاد امارات متحده عربی و حاکم رأس‌الخیمه در مصاحبه با روزنامه عمان بر لزوم خاتمه‌دادن به جنگ عراق و ایران تأکید کرد و از ایران خواست تا به تلاش‌های صلح‌جویانه پاسخ داده و در این جهت گام‌های مثبتی بردارد.<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 30/8/1364، صص 5 ـ 4، رادیو ام‌القوین، 28/8/1364.</ref>
همچنین به گزارش رادیو ریاض، وزیر خارجه ترکیه (وحید خلف اوغلو) بار دیگر بر لزوم خاتمه‌دادن به جنگ ایران و عراق از راه‌های مسالمت‌آمیز تأکید کرد. وی افزود که کشورش از نبودن پیشرفتی در اقداماتی که برای توقف نزاع میان دو کشور انجام می‌شود، ابراز تأسف کرده است.<ref>مأخذ 34، ص 7، رادیو ریاض، 28/8/1364.</ref>
== گزارش ـ 287 ==
ریگان رئیس‌جمهور امریکا و گورباچف رهبر شوروی، امروز نخستین دور مذاکرات خود را درحالی در ژنو آغاز کردند که کشورهای عربی به‌طور رسمی خواستار گنجاندن موضوع جنگ ایران و عراق در این مذاکرات شده‌اند. دراین‌حال، وزارت خارجه ایران این درخواست و پرداختن به این موضوع را در این نشست محکوم کرده است.
یونایتدپرس از ژنو گزارش داد: «نخستین دور مذاکرات سران دو کشور پس از گذشت شش سال از آخرین اجلاس رهبران دو ابرقدرت، در ژنو آغاز شد. آنان در بین گفت‌وگوهای رسمی به‌اتفاق مشاوران خود، حدود دو ساعت به‌تنهایی درباره مناقشاتی که روابط دو ابرقدرت را تیره می‌سازد، به مذاکره نشستند.»<ref>مأخذ 23، ص 24.</ref>
رادیو اسرائیل در گزارشی از این اجلاس گفت: «کشورهای عرب رسماً از سران ایالات متحده و اتحاد شوروی خواستار شدند برای پایان‌بخشیدن به جنگ ایران و عراق در کنفرانس عالی ژنو به توافق برسند. آقای شاذلی قلیبی دبیرکل جامعه عرب، با ارسال پیام ویژه‌ای برای ریگان و گورباچف درضمن خواستار شد آنها برای رفع نزاع اعراب و اسرائیل اقدام کنند. وی در این پیام خاطر‌نشان کرد که این دو مسئله‌، صلح و امنیت خاورمیانه را تهدید می‌کند. شاذلی قلیبی خواستار گردید ابتکار صلح اعراب به‌منظور اتمام جنگ با ایران، موردتأیید سران دو ابرقدرت قرار گیرد. دبیرکل جامعه عرب به‌طور غیرمستقیم حکومت اسلامی ایران را به جنگ‌طلبی و رد تلاش‌های صلح متهم ساخت.»<ref>مأخذ 34، ص 3، رادیو اسرائیل، 28/8/1364.</ref>
روزنامه کیهان نیز به نقل از مقامات سیاسی واشنگتن نوشته است: «دو کشور امریکا و شوروی منافع مشترک خود را در خاتمه‌بخشیدن به جنگ [ایران و عراق] می‌بینند. البته، موضوع جنگ ایران و عراق از مسائل مورد اختلاف طرفین نیست و احتمالاً در بیانیه نهایی با درخواست از طرفین متخاصم به ختم جنگ اشاره خواهد شد. علت گنجانیدن موضوع جنگ ایران و عراق در گفت‌وگوهای ژنو، پافشاری‌های کشورهای عربی است که درصددند واشنگتن و مسکو را متقاعد نمایند تا با همکاری دبیرکل سازمان ملل به این جنگ خاتمه دهند، اما بنا به گزارش نیویورک‌ تایمز در شماره امروز خود به نقل از یک مقام رسمی امریکا، این طرح ازسوی امریکا رد شده است، زیرا ایران سازمان ملل را آلت دست ابرقدرت‌ها می‌داند. شولتز در مصاحبه پنجشنبه گذشته خود گفت که جنگ (ایران و عراق) باید موردتوجه قرار گیرد. این جنگ بسیار پرتلفات بوده و در آن سلاح‌های شیمیایی به کار برده شده و از هیچ جهت اصولی برخاسته از اختلافات دو ابرقدرت نمی‌باشد. وزیر خارجه امریکا در ادامه سخنانش اظهار امیدواری کرده است که بتوانند پیرامون جنگ گفت‌وگوهای سازنده‌ای در ژنو داشته باشند.»<ref>روزنامه کیهان، 28/8/1364، ص 20.</ref>
از سوی دیگر، سخنگوی وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران هرگونه مذاکره درباره تعیین سرنوشت کشورهای جهان را در گفت‌وگوهای سران امریکا و شوروی محکوم کرد. وی گفت: «اخیراً محافل امریکایی و مرتجعین منطقه دست به تلاش‌هایی زده‌اند که نشان می‌دهد آنها مصرانه می‌خواهند مسائل مربوط به دیگر ملل و کشورهای جهان سوم نیز در این مذاکرات طرح و درمورد آنها تصمیم‌گیری شود. جمهوری اسلامی ایران از یک‌سو بررسی مسائل دیگر کشورها را در گفت‌وگوهای سران شرق و غرب محکوم کرده و آن را دخالت صریح ابرقدرت‌ها در امور دیگر کشورها و ملل و نقض حاکمیت و استقلال این کشورها تلقی می‌کند و آن را نمونه بارزی از نقض علنی کنوانسیون‌های بین‌المللی که تصریح در احترام و رعایت حق حاکمیت و استقلال کشورها دارد، می‌داند و از سوی دیگر، اظهار چنین نقطه‌نظرات تسلیم‌طلبانه‌ای ازسوی بعضی افراد و سران مرتجع را نمایانگر نهایت وابستگی این افراد و رژیم‌ها به ابرقدرت‌ها و خدشه‌دار‌کردن حق مسلم ملت‌ها در تعیین سرنوشت خودشان می‌داند که درواقع رسماً حرکتی علیه حاکمیت و استقلال این کشورها انجام داده و از این جهت می‌بایست به‌سختی با آنان برخورد شود. البته، طبیعی است چنین تصمیماتی درمورد جمهوری اسلامی ایران و دیگر کشورهای انقلابی باتوجه‌به اتخاذ سیاست مستقل و غیروابسته آنان، بی‌اثر خواهد بود و ملت‌های انقلابی جهان سوم با هوشیاری کامل و مقاومت سرسختانه سرنوشتشان را خود رقم خواهند زد.»<ref>همان، ص 17.</ref>
== گزارش ـ 288 ==
خبرگزاری جمهوری اسلامی از اسلام‌آباد گزارش داد: «سوبر معاون سابق وزیر خارجه امریکا، ادعا کرد که جنگ عراق و ایران ناشی از خصومت شخصی رهبری این دو کشور است و تا وقتی که آنها تغییر نکنند، جنگ ادامه خواهد داشت.
سوبر افزود: جنگ، نخست با نابودی جزیره خارک توسط عراق و سپس با مسدود‌شدن بزرگ‌راه بصره ـ بغداد ازسوی ایران تمام خواهد شد. وی گفت: ایران باتوجه‌به درک مشکلات اقتصادی خود، از گسترش دامنه جنگ به داخل خاک عراق خودداری می‌کند. سوبر همچنین افزود: امریکا علی‌رغم اینکه مخالف سرسخت ایران است، ولی سلاحی دراختیار عراق و ایران قرار نداده، درحالی‌که شوروی خسارت جنگی عراق را مرتب جبران می‌کند.»<ref>مأخذ 3، ص 7، اسلام‌آباد ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/8/1364.</ref>
نشریه رویدادها ادعاهای سوبر را تشویق عراق به استمرار حملات علیه خارک تعبیر کرده و نوشته است: «سخنان فوق حاکی‌از آن است که به زعم غرب نهایت فشار جمهوری اسلامی علیه عراق یک عملیات موفق و اشغال شرق دجله و بستن جاده بغداد ـ بصره است و پس از آن، ایران برای پایان جنگ تنها به راه‌های دیپلماتیک اکتفا خواهد کرد. البته، اگر عراق موفق شود که صادرات نفت ایران را از راه دریا غیرممکن نماید، آن‌وقت نیز جمهوری اسلامی مجبور به پذیرش صلح خواهد بود.»
نشریه رویدادها سخنان سوبر درباره کمک‌های شوروی برای تأمین نیازهای جنگی عراق را درجهت نیل به اهداف زیر می‌داند:
الف) هم‌زمان با اجلاس سران دو ابرقدرت، شوروی را به‌عنوان عامل ادامه جنگ تحت فشار افکار عمومی قرار دهد.
ب) مانع از بهبود روابط ایران و شوروی شود، باتوجه‌به اینکه علائمی از بهبودی روابط بین دو کشور به وجود آمده است.
ج) بدین‌وسیله هرگونه شکست احتمالی عراق و نیز ضعف‌های نظامی این کشور را متوجه روس‌ها نماید.»<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه، نشریه رویدادها، شماره 71، 5/6/1364، صص 16 ـ 15.</ref>
== گزارش ـ 289 ==
وزیر امور خارجه ایران که با هدف تحکیم روابط با کشورهای پیشرو عرب و خنثی‌کردن تلاش‌های کمیته صلح کشورهای مرتجع عرب به سوریه و لیبی سفر کرده بود، امروز لیبی را به‌قصد الجزایر ترک کرد.
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از طرابلس، آقای ولایتی پیش از ترک طرابلس در مصاحبه‌ای دیدار خود از لیبی را بسیار موفقیت‌آمیز توصیف کرد و گفت: «فرصتی داشتیم که با جناب آقای قذافی و جلود و دکتر الفیتوری ملاقات نماییم که همه این ملاقات‌ها درجهت اهداف مشترک و مقابله با دشمنان اسلام و مسلمین انجام پذیرفت.» بنا بر این گزارش، دکتر ولایتی در طرابلس با سرهنگ قذافی رهبر لیبی، دیدار و پیام حجت‌الاسلام‌والمسلمین خامنه‌ای رئیس‌جمهوری را تسلیم وی کرد.
آقای ولایتی در این ملاقات ضمن تشکر از حمایت بی‌دریغ جماهیری لیبی از جمهوری اسلامی ایران درمقابل تجاوز حکومت عراق، بر موضع قاطع کشورمان مبنی‌بر ادامه جنگ تا سقوط صدام تأکید کرد.
وی افزود: «امام فرموده‌اند اگر این جنگ بیست سال هم طول بکشد ما ایستاده‌ایم. بنابراین، ملت ما براساس اعتقاد به خصلت ظلم‌ستیزی و کفر‌ستیزی انقلاب اسلامی، این جنگ را تا سقوط صدام ادامه خواهد داد.»
سرهنگ قذافی نیز ضمن تشکر از پیام دوستانه ریاست‌جمهوری اسلامی و تأکید بر همبستگی جماهیری لیبی و رهبری آن با انقلاب اسلامی ایران گفت: «هم‌پیمانی ما با انقلاب اسلامی ایران یک هم‌پیمانی اصولی است و این هم‌پیمانی قبل از پیروزی انقلاب نیز وجود داشته است و ما در کنار انقلاب اسلامی ایران و مردم ایران بوده‌ایم و خواهیم بود.»
رهبر لیبی تأکید کرد: «همبستگی رژیم‌های مرتجع عربی و رژیم صدام با امریکا و صهیونیسم ازنظر ما روشن است و نیروهای مترقی و پیشرو منطقه باید همبستگی خود را تقویت نمایند.»<ref>مأخذ 23.</ref>
خبرگزاری یوگسلاوی از الجزیره گزارش داد: «علی‌اکبر ولایتی وزیر خارجه ایران سه‌شنبه‌شب با پیامی ازسوی علی خامنه‌ای رئیس‌جمهوری، برای شاذلی بن جدید رئیس‌جمهوری الجزایر، وارد الجزیره شد. با‌وجودی‌که متن این پیام فاش نشده است، گمان می‌رود دررابطه‌با تلاش میانجیگری الجزایر برای پایان‌دادن به جنگ پنج‌ساله ایران ـ عراق باشد. یکی از حقایقی که شاهد این مدعاست این است که ولایتی فقط سه هفته پس از دیدار محمد شریف مساعدیه مرد شماره 2 الجزایر از تهران، وارد الجزیره شد. افزون‌براین، یک فرستاده صدام حسین رئیس‌جمهوری عراق نیز اندکی پس از مراجعت مساعدیه به وطن، از الجزیره دیدن کرد. این محققاً نه یک تصادف بود و نه یک واقعیت که تهران چند روز بعد رسماً و احتمالاً برای اولین‌بار به ابتکار صلح کشورهای خلیج (فارس) پاسخ مناسب داد.»<ref>مأخذ 4، صص 9 ـ 8، الجزیره ـ خبرگزاری یوگسلاوی، 29/8/1364.</ref>
== گزارش ـ 290 ==
باوجود سخنان قذافی مبنی‌بر همبستگی حکومت صدام با امریکا و صهیونیسم، وزیر خارجه لیبی آمادگی این کشور را برای ازسرگیری روابط با عراق اعلام کرد و صدام به‌دلیل کمک‌های نظامی و سیاسی سوریه و لیبی به ایران، از این دو کشور به‌شدت انتقاد کرد.
خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داد: «عبدالسلام تریکی وزیر خارجه لیبی، طی گفت‌وگویی با روزنامه الاتحاد چاپ امارات، از تلاش‌های جاری شیخ زاید به‌منظور ایجاد وحدت میان کشورهای عربی قدردانی کرد و اعلام نمود که دولت متبوعش آماده است تا روابط دیپلماتیک خود را با عراق و تونس از سر بگیرد.
به نوشته الاتحاد، دولت لیبی حاضر است جهت حل اختلافات خود با عراق و به‌منظور به‌فراموشی‌سپردن اختلافات کشورهای عربی، با عراق وارد صحبت و مذاکره شود. تریکی تصریح کرد که اختلافات موجود میان عراق و لیبی اختلافات اساسی نخواهد بود، زیرا دو کشور دارای مرزهای مشترکی نیستند که با یکدیگر اختلافات عمیقی داشته باشند.»<ref>مأخذ 3، ص 29، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/8/1364.</ref>
نشریه الاتحاد همچنین در گزارش ویژه‌ای از رباط نوشته است: «هیئت منتخب کمیته آشتی جامعه عرب به‌منظور اجرای تصمیمات متخذه در اجلاس رباط، روز پنجشنبه آینده راهی طرابلس و بغداد خواهد شد. هیئت مذکور به‌منظور نزدیک‌کردن مواضع لیبی و عراق و آماده‌کردن مقدمات ازسرگیری روابط دیپلماتیک میان دو کشور، در این سفر با سرهنگ قذافی و صدام ملاقات و مذاکره خواهد کرد.»<ref>مأخذ 3، ص 42، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/8/1364.</ref>
از سوی دیگر، صدام حسین رئیس‌جمهور عراق در مصاحبه‌ای با هفته‌نامه الوطن العربی چاپ پاریس، از دولت‌های سوریه و لیبی به‌دلیل کمک‌های نظامی و سیاسی گسترده‌‌شان به حکومت اسلامی ایران به‌شدت انتقاد نمود و بهبود مناسبات عراق با سوریه و لیبی را مشروط به قطع این کمک‌ها کرد.
صدام حسین همچنین فاش کرد که دولت فرانسه هم تقاضاهای وی را برای بازسازی کوره اتمی بمباران‌شده تموز در بغداد رد کرده است. صدام حسین از این موضع دولت فرانسه ابراز تأسف کرد، ولی افزود: «در همه موارد دیگر به‌ویژه جنگ ایران و عراق، مناسبات فرانسه با دولت بغداد بسیار دوستانه است.»<ref>مأخذ 34، ص 4، رادیو اسرائیل، 28/8/1364.</ref>
== گزارش ـ 291 ==
درحالی‌که قدرت‌ها و کشورهای گوناگون شرقی و غربی انواع تسلیحات و تجهیزات نظامی را به‌وفور دراختیار عراق قرار می‌دهند، امریکا و اروپا می‌کوشند که تنها مسیرهای رسیدن چنین تجهیزاتی را به ایران سد کنند. ازجمله این اقدامات دستگیری نادر دلالانی است که قصد داشتند تجهیزاتی به ایران ارسال کنند. گفتنی است که دولت امریکا در همین زمان در تلاش است برای آزادی گروگان‌های امریکایی، سلاح‌هایی به ایران ارسال کند. گزارش امروز یونایتدپرس از لوس‌آنجلس نمونه‌ای از این موارد است:
«یک قاضی دادگاه فدرال امریکا دستور زندانی‌شدن یک تاجر ایرانی را تا آغاز محاکمه‌اش صادر کرد. هرمز هزار که متهم به ارسال رادیوهای نظامی امریکایی به ایران است، باتوجه‌به نظریه دادستان درمورد احتمال گریختن وی، آزادشدنش به‌قصد ضمانت رد شده است. ایرانی دیگری به نام خسرو شکیب 43 ساله، هفته گذشته به‌همراه هرمز هزار به‌اتهام توطئه برای نقض قانون فدرال امریکا درمورد کنترل صدور تسلیحات، مجرم شناخته شد.
دادگاه امریکا مبلغ 100 هزار دلار ضمانت برای خسرو شکیب تعیین کرده است. معاون دادستان گفت: محاکمه این دو تن 14 ژانویه (24 دی‌ماه) آغاز خواهد شد. در اعلام جرم 12 ماده‌ای که علیه این دو ایرانی ارائه شده است، این دو، متهم شده‌اند که جهت ارسال 2 هزار رادیوی نظامی و لوازم یدکی، جمعاً به ارزش 9/3 میلیون دلار، با یک کارخانه الکترونیکی لوس‌آنجلس قرارداد امضا کرده‌اند.»<ref>مأخذ 4، صص 10 ـ 9، لوس‌آنجلس، خبرگزاری یونایتدپرس، 29/8/1364.</ref>
== گزارش ـ 292 ==
مجله انگلیسی جینز دیفنس ویکلی در شماره امروز خود مدعی همکاری‌های نظامی شوروی و ایران شده است. خبرگزاری فرانسه در گزارشی به نقل از این مجله آورده است: «ایران و شوروی از هنگام انقلاب اسلامی در سال 1979، به‌طور مخفیانه همکاری نزدیک خود را درزمینه نظامی ادامه می‌دهند. به عقیده این نشریه این همکاری تحت اشکال گوناگونی ازجمله امکان آموزش‌دیدن برای کادرهای ارتش ایران در شوروی درقبال امکان بررسی ادوات نظامی امریکایی برای شوروی ـ که پیش از سرنگونی شاه به ایران تحویل شده بود ـ وجود دارد. براساس نوشته‌های این نشریه انگلیسی ـ که ویژه مسائل دفاعی است ـ همه‌ساله حداقل 300 افسر ایرانی به‌منظور آموزش‌دیدن توسط کارشناسان روسی به شهرهای فرونز، کیف و لنینگراد اعزام می‌شوند. در میان این افسران 200 تن آموزش خلبانی؛ 50 تن آموزش‌های مربوط به توپخانه و 50 تن دیگر دوره‌های مربوط به زره‌پوش را طی می‌کنند. نشریه یادشده بدون ذکر منابع اطلاعاتی خود ادامه می‌دهد که علاوه‌برآن، ایران هواپیماهای اف14 کهنه و فانتوم‌های امریکایی اف4 خود را جهت آزمایش به شوروی می‌فرستد. تهران همچنین به کارشناسان روسی اجازه داده است تا از ایستگاه‌های قدیمی شنود که توسط سازمان اطلاعاتی امریکا (سیا) در شمال ایران مستقر شده بود، بازدید کنند. شوروی تجهیزات نظامی کمی را مستقیماً به ایران تحویل می‌دهد، اما سلاح‌ها ازطریق متحدان مسکو ازجمله سوریه و لیبی و کره شمالی تحویل ایران می‌شود. نشریه جینز دیفنس در خاتمه خاطر‌نشان می‌کند تسلیحاتی که از کره شمالی ارسال می‌شوند، از فراز خاک شوروی می‌گذرند.»<ref>مأخذ 4، صص 13 ـ 12، لندن ـ خبرگزاری فرانسه، 29/8/1364.</ref>
== گزارش ـ 293 ==
امام خمینی امروز در نامه‌ای به نمایندگان مجلس شورای اسلامی آنان را از بیان موضوعاتی که با مصالح کشور مغایرت دارد و نسبت‌دادن مطالب ناروا و دروغ به دولت و ادارات دولتی و مأیوس‌کردن مردم ـ که تأثیر منفی بر حضور مردم در جبهه می‌گذارد ـ بر حذر داشتند. متن نامه امام خمینی چنین است:
«باسمه‌تعالی
جای بسی تأسف که مجلس محترم شورای اسلامی ـ که اولی به حفظ آبروی جمهوری اسلامی است ـ و درحال‌حاضر که جهان استکبار و بستگانشان بر ضداسلام و مصالح کشور اسلامی کوشش بی‌وقفه دارند، در نطق‌های مجلس ناخودآگاه یا خدای‌نخواسته با آگاهی و برای اغراض غیرانقلابی کوشش در پخش مطالبی مربوط به دولت و ادارات دولتی می‌کنند که در پیش شنوندگان بی‌خبر، انعکاس آن‌ چنان مأیوس‌کننده است که گویی ادارات دولت اسلامی به‌طور دسته‌جمعی مشغول غارت مردم و رشوه‌گیری و دزدی و مخالفت با توده‌های ضعیف در کاغذبازی و رفیق‌بازی و هزاران جنایت دیگر هستند و هرکس این مسائل را می‌شنود و بی‌خبر است، گمان می‌کند نزدیکی به ادارات دولتی بی‌رشوه‌دادن و بدون رابطه، غیرمجاز است و این امر باعث سستی مردم بعضی مناطق کشور در شرکت در نمازجمعه و در جبهه‌ها شده است که اخبار آن به اینجانب می‌رسد.
آقایان می‌دانند که اگر در یک اداره بعضی اشخاص تخلفاتی داشته باشند و به‌طور عمومی به کارمندان و ادارات دولتی نسبت ناروایی دهند، ارتکاب معصیت کبیره شده و در پیشگاه خداوند، جواب لازم دارد. اگر بعض آقایان تحت‌تأثیر تبلیغات فاسد قرار گرفته‌اند و بدون تحقیق مطالبی آن‌چنان تند و بی‌حساب بگویند، با دست خود تیشه به ریشه انقلاب و بالاخره اسلام می‌زنند. اینجانب نصیحت به آقایان را از حقوق برادری ایمانی می‌دانم و تأکید می‌کنم که در مسائلی که به حیثیت جمهوری اسلامی لطمه می‌زند و آبروی قشر بسیار زحمتکش را ـ که با حقوق ناچیز کار می‌کنند ـ می‌ریزد و ملت را به دولت خدمتگزار و ادارات مظلوم بدبین می‌کند و ممکن است انعکاس آن موجب شکست سیاسی بلکه نظامی برای کشور اسلامی باشد، به‌مجرد گزارش‌های فاسد و غرض‌آلود مشتی شکست‌خورده، طرح این مسائل را نکنید و وجهه جمهوری اسلامی و اسلام را مشوه جلوه ندهید، بلکه به حسب موازین شرعیه، اگر کسی مطلع باشد که یک نفر مشخص خلاف کرده و متجاهر به فسق نباشد، افشای آن فسق مخالف شرع است و اگر در ادارات یا جای دیگر کسی مرتکب گناهی شد، نباید در ملأعام افشا نمود، بلکه باید به محاکم صالحه و مقامات ذی‌ربط اطلاع داد تا جلوگیری و مجازات شود. مجرد وکالت، مصحح خلاف شرع نیست.
شما ملاحظه کنید که برای ملاقات این دو نفر مستکبر جهان‌خوار [سران امریکا و شوروی] ـ که خود را در جوامع مستضعفین و ملت‌ها شکست‌خورده می‌بینند ـ چندین ماه است چه تبلیغات وسیعی می‌کنند که دنیا را اغفال کنند و شکست سیاسی خود را جبران نمایند و بر دنیا تحمیل کنند که جز در پناه این دو قدرت نمی‌توان زندگی کرد و ما که کشورمان از آن فسادها و فحشاها و چپاولگری‌ها و وابستگی‌ها با تأیید خدای تعالی و همت ملت بزرگوار نجات یافته و اکنون در دنیا کشوری به این صلاح و سداد نخواهید یافت، با دست خود گور خود و انقلاب را می‌کنیم. و بالاخره چرا دیگران در باطل خود متفق‌اند، و ما در حق خود متفرق.
من با کمال تأییدی که از مجلس محترم می‌کنم، میل دارم این مجمع اسلامی، معلم اخلاق و آداب اسلامی باشد و انتقادات این نحو زننده نباشد که در‌ بوق‌های تبلیغاتی خارج بهانه بیشتری برای شایعه‌سازی شود. خداوند به همه آقایان توفیق دهد. والسلام علیکم و رحمة‌الله
6 ربیع‌المولود 1406
روح‌الله الموسوی‌الخمینی.»<ref>مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، صحیفه امام (مجموعه آثار حضرت امام خمینی)، جلد 19، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1389، ص 421.</ref>
== گزارش ـ 294 ==
امام خمینی امروز به استفتای کمیسیون امور قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی، درباره ایجاد وحدت رویه قضایی در مسائل تعزیرات این‌گونه پاسخ دادند:
«در این‌موقع که اکثریت قاطع متصدیان امر قضا واجد شرایط شرعیه قضاوت نیستند و از باب ضرورت اجازه به آنان داده شده است، حق تعیین حدود تعزیر را بدون اجازه فقیه جامع‌الشرایط ندارند. بنابراین، لازم است با تعیین هیئتی مرکب از جناب‌عالی [محمد یزدی رئیس کمیسیون امور قضایی و حقوقی مجلس] و جناب حجت‌الاسلام آقای اردبیلی [رئیس دیوان عالی کشور] و دو نفر از فقهای شورای محترم نگهبان، به انتخاب فقهای مذکور نگهبان، حدود تعزیرات را تعیین کنند که در آن چارچوب اجازه داده شود و حق تخطی از آن نداشته باشند و البته این امر موقتی و اضطراری است تا ان‌شاءالله قضات جامع‌الشرایط تعیین گردند.»<ref>روزنامه اطلاعات، 11/9/1364، ص 1.</ref>
== گزارش ـ 295 ==
هم‏اندیشی مسئولان عقیدتی ـ سیاسی مراکز و هنگ‌های آموزشی ژاندارمری سراسر کشور امروز با سخنرانی آیت‌الله خامنه‌ای برگزار شد. روزنامه اطلاعات در گزارشی نوشته است: «رئیس‌جمهور با اشاره به فعالیت‌های ایثارگرانه پرسنل ژاندارمری و ضمن تقدیر از زحمات آنان گفت: هم‌اکنون استکبار جهانی با تمام امکانات و قدرت ادعایی خویش احساس می‌کند که درمقابل عامل خطرناکی به نام جمهوری اسلامی قرار گرفته است و درصدد است از خود دفاع کند. دراین‌میان، استکبار جهانی به‌عنوان یک موجود چند چهره از هیچ کاری برای مقابله با اسلام فروگذار نمی‌کند.
آیت‌الله خامنه‌ای تأکید کرد: دیدارهایی که در سطح سران استکبار انجام می‌شود و تهدیدات و توطئه‌های محافل وابسته به قدرت‌های جهانی، در همه‌جای دنیا، تنها به‌قصد مقابله با اسلام است. ما آن‌قدر تنگ‌نظر نیستیم که اسلام را به خودمان اختصاص دهیم، بلکه اسلام که عاملی تعیین‌کننده در جغرافیای سیاسی دنیا است، در سراسر جهان درحال ظهور می‌باشد. ملت‌های مسلمان، بیداری اسلامی را یافته‌اند و براساس این بیداری که با امید بیشتری نیز همراه است، حرکت می‌کنند.
رئیس‌جمهور گفت: امروز روشن‌فکران مذهبی مصر، تونس و شمال افریقا به این باور رسیده‌اند که اسلام پیروز می‌شود. در کنار این ایمان و باور عمیق، یک واقعیت هم به نام جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی وجود دارد. اگر ما تجربه انقلاب اسلامی را به سلامت تا آخر راه رسانیم، شکی نیست که تمامی انقلاب‌های دنیا یکی پس از دیگری پیروز می‌شوند. آیت‌الله خامنه‌ای یادآور شد، با یک مرور در دنیای فعلی، هر بیننده‌ای دو حقیقت را خواهد فهمید: یکی اینکه تحرک و جنبش بی‌سابقه‌ای در میان ملت‌هایی که 200 سال استعمار را تحمل کرده‌اند، ایجاد شده است و عامل دوم نیز اتصال این تحرک به سرچشمه‌ای به نام ایران اسلامی است. یقیناً وقتی این دو پدیده در کنار یکدیگر قرار گیرد، استکبار جهانی تمام نیروهای مالی، سیاسی و تبلیغی خود را بسیج خواهد کرد تا آن مرکز فعال را که همانا جمهوری اسلامی است، با تمام قدرت منهدم کند. انتظار غیر از این نیز از استکبار جهانی کمال ساده‌لوحی است. رئیس‌جمهوری تأکید کرد: اما این به آن معنا نیست که ما بخواهیم با تمام کشورها قهر کنیم و دست دوستی را کنار بزنیم. جمهوری اسلامی با شیوه اسلامی و از موضع قدرت با تمام آغوش‌های گشوده و دست‌های دوستی برخورد خوش‌بینانه خواهد داشت.»<ref>مأخذ 23.</ref>
== گزارش ـ 296 ==
نخست‌وزیر امروز در مصاحبه‌ای اختصاصی با خبرنگار واحد مرکزی خبر، درباره روابط دولت و ملت، ادامه جنگ، جنگ آینده و اعزام کاروان‌های کربلا سخن گفت.
میرحسین موسوی درمصاحبه با واحد مرکزی خبر گفت: «وظایف دولت ناشی از آرمان‌های مردم می‌باشد. مردم دراین‌زمینه انتظاراتی دارند و انتظارات آنان به حق است. منتها مردم ما این انتظارات را در چارچوب کشوری که درحال جنگ است می‌توانند از دولت داشته باشند و علت حمایت‌های بی‌دریغ مردم حزب‌الله از دولت این است که تمامی مسائل برای آنها توضیح داده می‌شود. [...] طبیعی است وقتی ملت ما ببیند که تمام تلاش به کار برده می‌شود و خطوط کلی سیاست‌گذاری‌های دولت را هم قبول داشته باشد و ببیند که دولت به این سمت حرکت می‌کند، انتظاراتش درحد توان مملکت خواهد بود. [...]
دررابطه‌با استقلال کشور و سیاست" نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی"، تمام اینها چیزهایی است که ملت درحال‌حاضر به عملکرد دولت چشم دوخته است و قضاوت می‌کند. قولی که ما می‌توانیم به آنها بدهیم، این است که پایبند همان شعارهایی باشیم که مردم در طول انقلاب دادند و به آن پایبند هستند و با تکیه بر آن شعارها در جبهه‌ها حاضر می‌شوند، درمقابل قدرت‌های استکباری می‌ایستند و درمقابل امریکا و شوروی، سایر قدرت‌ها احساس استقلال می‌کنند. بنابراین، دولت باید سیاست‌گذاری‌هایی بکند که این مسائل را تحقق بخشد و به آنها پایبند باشد. [...] » موسوی افزود: «من در برنامه‌هایی که خدمت نماینده‌های محترم انقلابی مجلس دادم، آخرین بندی که گذاشته بودم، اشاره به این مسئله بود که عده‌ای از دولت معجزه می‌خواهند، ما می‌گوییم که معجزه نمی‌توانیم بکنیم. معجزه را رزمنده‌ها و مردم ما که پشت سر امام ایستاده‌اند می‌کنند و این معجزه، تاریخ جهان معاصر را متحول ساخته و نیروی تازه‌ای را برای تغییر سیمای جهان وارد کرده است. این کار را دولت نکرده است، همین مردم کرده‌اند. آن کاری که ما داریم و سرمایه ما است، تلاش ما است؛ تلاش توأم با توکلی که در نیروی اجرایی الحمدلله به‌خاطر پیوستگی‌اش به مردم، کم نیست.
انتظاری که از مردم هست، حقیقتش این است که همیشه از واژه انتظار از مردم خجالت می‌کشم؛ یعنی از مردم خودمان واقعاً چه انتظاری می‌توانیم داشته باشیم؟ مردم همه چیز خودشان را در دستشان گذاشته و درجهت حفظ انقلاب و حمایت از کارهای خوب، عمل می‌کنند؛ ذهنی باز، ‌دارند؛ نقادانه عمل می‌کنند؛ از عیب‌ها و نقص‌ها نمی‌گذرند و با آنها برخورد می‌کنند و روحیه تیزی دارند. اینها همه چیز هست؛ یعنی چیزی است که فراتر از انتظار یک دولت از یک ملت می‌تواند باشد. همان‌طورکه امام امت بارها فرمودند: "مردم خوب هستند." و این دولت باید سعی کند که به تناسب خوبی مردم، اگر نمی‌تواند عین مردم باشد، حداقل از این خوبی‌ها تبعیت کند و شکرگزار این خوبی‌ها باشد.»
نخست‌وزیر درباره ادامه جنگ و ضرورت مقاومت مردم گفت: «ما در شرایط خاصی از جنگ به سر می‌بریم و باتوجه‌به تحولاتی که در منطقه وجود دارد، در داخل خود نظام نیز دشمنانی داریم و توطئه‌های گسترده‌ای علیه ما در جریان است. ما امروز بیش از همیشه، معتقد به این مسئله هستیم که اگر بایستیم پیروز خواهیم شد. دشمن و پشتیبانانش هم از این مسئله می‌ترسند. یعنی آنها سعی می‌کنند تا حرکات موذیانه‌ای که دارند و فعالیت‌هایی که در سطح جهانی و بین‌المللی و در شوراهای مشکوک انجام می‌شود و تبانی‌هایی که سعی می‌شود با پادرمیانی کشورهای ارتجاعی و نوکر امریکا بشود، صفوف ما را از سایر ملت‌ها جدا کنند. ما عملاً در تحلیل‌های آنها بیم از این وضعیت جدید را درک می‌کنیم و در تحلیل‌هایی که اخیراً ازطرف خود بیگانه‌ها ارائه می‌شود، این مسئله را می‌یابیم. ازنظر ادامه پیروزمندانه جنگی که بر ما تحمیل شده است، کشور ما توان کامل دارد، علی‌رغم اینکه پیچیده‌ترین تجهیزات و پشتیبانی‌های سیاسی‌ ممکن، دراختیار عراق گذاشته می‌شود. به‌هرحال، آنها سعی می‌کنند که این مقاومت را درهم بشکنند. بسیج همگانی و حضور مردم در صحنه‌ها، درحقیقت شکننده این توطئه و نشان‌دهنده اراده گسترده ملت ما است که می‌خواهد بایستد، هرچند این جنگ طول بکشد و آثار و عواقب مادی برای کشور ما داشته باشد.
علت این مسئله هم برای ملت ما روشن است و دولت هم از همین امر تبعیت می‌کند. این جنگ ازنظر آتی نظام ما بسیار مهم است و ما نمی‌توانیم با مار زخمی‌ای مثل صدام در منطقه به‌اصطلاح زندگی کنیم. اگر بخواهیم مستقل باشیم و سیاست‌های مستقل خودمان را در جهان پر آشوب امروزی داشته باشیم، باید این استقلال را حفظ کنیم و نشان بدهیم که دست متجاوز را برای همیشه در منطقه قطع می‌کنیم. اگر این کار نشد عملاً دچار تهدید خواهیم بود و چه‌بسا یک موقع هم به‌طور طبیعی جهت سازش با جناح غرب یا شرق و یا نظایر آنها رانده شویم و من این امر را در تحلیل‌های خود گفته‌ام و برای من این جنگ چنین محتوایی دارد و به همین دلیل بسیج همگانی که تحت عنوان" کاروان کربلا" شروع شده است و به‌صورت گسترده‌ای می‌باشد، ضمن اینکه به نیروهای رزمنده ما امکان می‌دهد قویاً مسائل مربوط به خودشان را در جبهه‌ها به‌طور مستقیم دنبال کنند، درعین‌حال، نشان‌دهنده این حرکت عمومی برای تداوم دستاوردهایی است که تاکنون داشته‌اند. ما امیدواریم که این حرکت ازسوی خداوند متعال ان‌شاءالله منجر به پیروزی و نصرت برای ما بشود.»<ref>مأخذ 23، صص 2 ـ 1.</ref>
== گزارش ـ 297 ==
در جلسه امروز مجلس شورای اسلامی آقایان صادق خلخالی نماینده قم و سیدحسن شجاعی کیاسری نماینده ساری سخنرانان قبل از دستور بودند که درباره اجلاس سران امریکا و شوروی، انتخابات، مسئله مالکیت و طرحی که دراین‌باره پیشنهاد شده است، سخن گفتند.
آقای خلخالی ابتدا به ملاقات سران دو ابرقدرت و اینکه اراده ملت‌های مستضعف و مسلمان، آنها را وادار به ملاقات کرده است، اشاره و کانون آتش‌افروزی در سراسر جهان را این دو ابرقدرت اعلام کرد. سپس، دلیل اینکه به‌جای شرکت 20 میلیون نفر در انتخابات ریاست‌جمهوری، 14 میلیون نفر شرکت کردند را این دانست که از اول معلوم بوده که چه کسی قرار است رئیس‌جمهور شود. وی در ادامه با انتقاد از روزنامه رسالت به‌دلیل طرف‌داری از مالکان و ذکر اینکه آیا همه مشکلات مملکت حل شده و فقط مشکل مالک مانده است، خواستار قاطعیت قوه قضاییه درمورد طاغوتچه‌ها شد.
آقای شجاعی ضمن بیان اینکه جهت‌گیری اسلام نجات محرومان و مستضعفان و مبارزه با ظلم و استکبار است، گفت که بحث بر سر شیوه نجات مستضعفین است. وی از کسانی که طرح خود را برای نجات مستضعفین تنها راه نجات آنها و بدون اشکال می‌دانند و به کسانی که آن را نپذیرفته‌اند، انگ می‌زنند، انتقاد کرد. وی همچنین از افزایش نقدینگی در کشور و معرفی‌نکردن اقلیت محدودی که این سرمایه‌ها را دراختیار دارند و چاره‌اندیشی‌نکردن برای حل این مشکل انتقاد کرد.<ref>اداره کل تندنویسی مجلس شورای اسلامی، روزنامه رسمی، مشروح مذاکرات جلسه علنی مجلس، شماره 11898، جلسه 195، 28/8/1364، صص 17، 18 و 20.</ref>
== گزارش ـ 298 ==
برقراری روابط سیاسی میان شوروی و عمان و همچنین شوروی و امارات در نشریه گزارش بررسی شده است. این نشریه نوشته است: «خبرگزاری امارات متحده عربی روز جمعه 24 آبان‌ماه، گزارش داد که این کشور و شوروی موافقت کرده‌اند که از 22 آبان‌ماه، روابط دیپلماتیک در سطح سفیر برقرار کنند. رادیو دولتی عربستان نیز در تفسیری درباره برقراری روابط سیاسی میان شوروی و عمان و همچنین شوروی و امارات متحده عربی گفت که این اقدام به مفهوم تغییر در سیاست خارجی شوروی درقبال مسائل خلیج [فارس] یا به‌معنای بهبودی در نظریات این کشور درقبال مسئله خاورمیانه نمی‌باشد. در این تفسیر مقامات شوروی به‌دلیل تبدیل افغانستان به یک فلسطین جدید و به‌دلیل موافقت با مهاجرت پنجاه هزار یهودی روسی به اسرائیل به‌شدت مورد انتقاد قرار گرفته‌اند. رادیو ریاض در ادامه افزوده است که این حرکت شوروی ممکن است بخشی از توافق ابرقدرت‌ها درمورد مسائل خاورمیانه باشد. رادیو بی‌بی‌سی نیز در گفتاری اعلام کرد که در میان کشورهای خلیج‌فارس این اتفاق‌نظر وجود دارد که برای تلاش‌هایی که درجهت صلح در خاورمیانه انجام می‌گیرد، برقراری روابط دیپلماتیک با شوروی یک اقدام ضروری است.»
نشریه گزارش از این روابط چنین نتیجه گرفته است: «به‌دنبال نزدیکی سوریه به اردن و نزدیکی لیبی به عراق، به نظر می‌رسد امریکا با گرفتن امتیازاتی از شوروی مثل جذب تدریجی سوریه و لیبی به محور اردن ـ مصر ـ عراق، سعی می‌کند با دادن امتیازاتی جزئی نظیر داشتن روابط سیاسی با کشورهای خلیج‌فارس (که شوروی سخت نیازمند آن است) و قبول ضمنی حضور شوروی در کنفرانس بین‌المللی صلح خاورمیانه و حل مسالمت‌آمیز مسئله افغانستان، به‌تدریج درقبال یک اقدام نظامی در خلیج‌فارس برای مقابله احتمالی با انقلاب اسلامی، شوروی را وادار به سکوت کند.»<ref>واحد سیاسی تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، نشریه گزارش، شماره 14، 8/9/1364، ص 113 ـ 112.</ref>
== گزارش ـ 299 ==
مجله انگلیسی ساوت تحولات اخیر جنگ تحمیلی را در شماره نوامبر خود چنین بررسی کرده است: «ایران و عراق در یازده ماه گذشته تلاش‌های دیپلماتیکی را که می‌تواند پایان خصومت‌ها را نزدیک‌تر کند، افزایش داده‌اند: تهران یک تبصره واقع‌بینانه را به شرایط خود برای آتش‌بس و راه‌‌حل نهایی موردمذاکره افزوده و بغداد همه امید خود به یک راه‌‌حل نظامی را از دست داده است.
صدام حسین رئیس‌جمهوری عراق در ماه اوت (مرداد ـ شهریور) گفت: «عراق دیگر روی پیروزی نظامی حساب نمی‌کند. وی افزود: در این جنگ، نیات از راه سیاسی حل خواهد شد.»
این نشریه‌ افزوده است: «ایرانی‌ها مجدداً تهدید کرده‌اند که درصورت توقف صادرات نفت ایران، تنگه هرمز را خواهند بست. [...] عراق به کمک عربستان سعودی، رئیس کمیته آشتی عرب، تلاش کرده است روابط با سوریه را بهبود بخشد. اگرچه یک کودتای دیپلماتیک بزرگ‌تر توسط عراقی‌ها، موفقیت آنها در برقراری روابط مجدد با امریکا در نوامبر سال 1984 بود. [...]
مسکو و واشنگتن تاکنون تمایل کمی به پایان‌دادن به جنگی که به مقاصد هر دو کشور خدمت کرده، نشان داده‌اند. هدف، تضعیف هر دو کشور با نگه‌داشتن یک بن‌بست نظامی بوده است. به هیچ‌کدام نه اجازه پیروزی و نه اجازه شکست داده شده است، اما موازنه نیروها نشانه‌های تغییر و منافع ابرقدرت‌ها در آن را نشان می‌دهد. مسلماً عراق اکنون بخشی از جبهه امریکا در منطقه است و با تعهدات موردنیاز در جنگ به‌طور محکمی به غرب بسته است.
حمایت ابرقدرت‌ها، جریان بسیار زیاد اسلحه به‌سوی عراق را تا مدت زیادی تضمین کرده است، اما تلاش‌های ایران برای شکستن تحریم‌های تحمیل‌شده توسط امریکا برایش گران تمام شده است. برخی می‌گویند شکست ایران در تلافی حملات اخیر به جزیره خارک ناشی از کمبود سلاح است. اگرچه آخرین اطلاعات نشان می‌دهد ایران به صادرات در سطوحی بالاتر از آنهایی که به‌طورکلی پذیرفته شده ادامه داده است. [...]
ایران به هرگونه هیئت میانجیگری مظنون است، اما اکنون بیش از پنج سال گذشته، احتمال پذیرش میانجیگری وجود دارد. این نظریه با تلاش‌های تهران در سال گذشته برای بهبود روابط خارجی خود و روشی که در آن پیشرفت‌ها از یک‌جانبه‌بودن دور بوده‌اند، تقویت می‌شود.
یک تاجر انگلیسی سال گذشته در تهران گفت: این رژیم در اینجا باقی خواهد ماند و بهتر است تا دیر نشده زودتر با آن کنار بیاییم، چرا باید اینجا بنشینیم و ژاپنی‌ها و آلمان‌غربی‌ها را نظاره کنیم که قراردادها را بربایند. فرانسوی‌ها نیز آرزوی خود را برای بهبود روابط با ایرانی‌ها به‌رغم دخالت سنگینشان در عراق و حضور گروه‌های مخالف تبعیدی ایران در پاریس نشان داده‌اند."
روابط با دولت‌های منفرد عرب در خلیج درحال بهبود است و روابط اقتصادی با پاکستان و ترکیه ـ دوستان پروپاقرص امریکا در منطقه ـ درحال تقویت پیوندهای سیاسی است.
یک کودتای (سیاسی) اساسی‌تر ایران، دیدار هاشمی رفسنجانی، رئیس قدرتمند مجلس از چین و ژاپن، در اوایل امسال بود. وی در توکیو، تقدم ژاپن را در توسعه آینده ایران وعده داد و از آمادگی تهران برای همکاری با ژاپن برای یک آتش‌بس سخن گفت.
در هر دو کشور، رفسنجانی با جایگزین‌کردن "مجازات متجاوز به‌جای برداشتن صدام حسین"، یک شرط کلیدی ایران برای صلح را معتدل‌تر کرد. وی با این پیشنهاد که یک دادگاه بین‌المللی در منازعه داوری کند، از این نظر حمایت کرد. ژاپن و چین به روابط خوب با هر دو کشور ادامه داده‌اند.
رفسنجانی همچنین زمینه موافقت‌نامه‌ای در همکاری علمی، اقتصادی و تکنیکی با چین را فراهم کرد. به‌رغم انکارهای چینی‌ها، شایعات اصرار دارند که وی همچنین یک معامله 6/1 میلیارد دلاری اسلحه را در پکن امضا کرده ‌است. با درنظرگرفتن موضع کلی امریکا، این کتمان چینی‌ها و ایرانی‌ها قابل‌درک است، اما در خفا صداهای نیرومندی وجود دارد که حکومت (امریکا) را به تجدیدنظر در سیاست خود نسبت به ایران تشویق می‌کند. ایران بزرگ‌ترین جایزه اقتصادی و استراتژیکی در خاورمیانه باقی می‌ماند و امریکا درنتیجه سقوط در بیروت و حمایتش از حمله اخیر اسرائیل به مقدسات در تونس، حیثیت و اعتبار خود را در میان دوستان عربش از دست داده است. حکومت مصر هنوز مجبور است با احساسات ضدامریکایی تحریک‌شده در حوادث پی‌درپی مواجه باشد.
دورنمای بازگشت شوروی به خاورمیانه پس از بیش از یک دهه محرومیت واقعی، برای واشنگتن هراسناک‌تر است. حتی به نظر می‌‌رسد عربستان سعودی دست‌به‌کار دنباله‌روی از عمان در اعاده روابط دیپلماتیک با مسکو می‌شود. مصر در راه است و مذاکرات غیررسمی بین شوروی و اسرائیل اوایل امسال آغاز شد. اگر ایران ازطریق شرق به غرب می‌رود (اشاره به سفر آقای رفسنجانی به ژاپن و چین) این می‌تواند شروع مهم‌ترین تحول در جنگ پنج‌ساله باشد که دلیل بر آغاز خروج این کشور از انزوا و امکان مذاکرات احتمالی، هرچند بعید می‌باشد.»<ref>مأخذ 3، صص 14 ـ 10، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/8/1364.</ref>
== گزارش ـ 300 ==
در ادامه فشارهای سیاسی به جمهوری اسلامی ایران، امروز نیز گزارشی با ادعای نقض حقوق بشر در ایران، به مجمع عمومی سازمان ملل ارائه داده شد.
به گزارش یونایتدپرس از سازمان ملل، آندره اوئلار از ونزوئلا ـ که نماینده ویژه کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل در ژنو است ـ گزارشی درباره نقض حقوق بشر در ایران؛ شکنجه سیستماتیک و اعدام‌ها ازجمله درمورد فرقه بهایی به جلسه جاری مجمع عمومی سازمان ملل تسلیم کرده است. این نخستین‌‌‌باری است که گزارشی درمورد نقض حقوق بشر در ایران در مجمع عمومی مطرح می‌شود. همچنین، مقاومت مجاهدان ایران در پاریس، در گزارشی جداگانه، 3771 عامل دولت ایران را که زندانیان سیاسی را در این کشور شکنجه داده‌اند، بی‌اسم معرفی کرده است. اویار که اطلاعات لازم برای گزارشش را از خارج از ایران به دست آورده و هیچ پاسخی ازطرف مقامات ایرانی برای تأیید یا تکذیب این اطلاعات دریافت نکرده، اجازه دیدار از ایران را نیز نیافته است. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، رادیوهای امریکا و بی‌بی‌سی در برنامه‌های متعدد خود این گزارش را منعکس کردند.<ref>مأخذ 4، ص 13، سازمان ملل، خبرگزاری یونایتدپرس، 29/8/1364.</ref>
== گزارش ـ 301 ==
"پناهگاه‌های عمومی، مسئله روز در کویت" عنوان مقاله‌ای است از خبرگزاری جمهوری اسلامی که در آن آمده است: «با بالاگرفتن تشنج در منطقه خلیج‌فارس به‌علت تلاش رژیم عراق برای گسترش دامنه جنگ به این منطقه و به‌دنبال هشدارهای مکرر مقامات جمهوری اسلامی ایران به شیخ‌نشین‌‌های ساحل جنوبی فارس به‌ویژه کویت درمورد ادامه حمایت‌های نظامی و اقتصادی از رژیم عراق، مقامات دولتی این شیخ‌نشین‌ها در تلاش برای ایجاد امکانات حفاظتی درقبال هرگونه حملات غیرمنتظره برآمده‌اند. شیخ‌نشین‌‌های جنوب خلیج‌فارس، ظاهراً احساس کرده‌اند که ممکن است روزی درگیر نوعی نزاع برق‌آسا و یا درمعرض یک خطر آنی و یا اقدام تلافی‏جویانه‌ای ازسوی ایران قرار گیرند. در این چارچوب، دولت کویت علی‌رغم اینکه ازلحاظ توان بسیار آسیب‌پذیر است، از سه سال پیش با راه‌انداختن جاروجنجال تبلیغاتی به‌طور تلویحی اعلام کرد که ممکن است ایران به اقدامات برق‌آسای نظامی ـ به‌عنوان یک عمل انتقام‌جویانه ـ علیه کویت دست بزند. دولت کویت پس از این تاریخ یک رشته تدابیر ویژه‌ای درجهت تقویت توان دفاعی و همچنین دفاع غیرنظامی ازجمله بررسی طرح‌های احداث پناهگاه‌های عمومی و مجهزساختن سرتاسر کویت به سیستم هشداردهند‌‌‌ه عمومی (آژیر خطر)، اتخاذ کرده است. [...]
مسئولین دولت کویت ماهی یک بار و یا بیشتر، آژیرهای خطر را برای آزمایش، به‌مدت حدود یک دقیقه در روز به صدا درمی‌آورند، ولی این صدا هیچ‌گونه بازتاب و آثاری بر روی عموم حرکت مردم و حرکت اتومبیل‌ها و مؤسسات نگذاشته است.»<ref>مأخذ 9، ص 29، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/8/1364.</ref>
== گزارش ـ 302 ==
تلاش برای تعیین سرنوشت گروگان‌های غربی در لبنان افزایش یافته است، اما سرنوشت آنان بستگی به این دارد که امریکا و فرانسه شرایط ربایندگان را بپذیرند یا نه. علاوه‌براین، ادعا شده است که این پایان ماجرا نیست، بلکه سرنوشت نهایی آنان در ایران رقم زده می‌شود.
به نوشته روزنامه لبنانی الجمهوریه: «در میان شرایطی که ربایندگان گروگان‌ها در لبنان برای آزادی آنان به نماینده اسقف کانتربری پیشنهاد کرده‌اند، کمک‌های نظامی محدود به ایران می‌باشد. [...] درپی اعلام سازمان جهاد اسلامی مبنی‌بر خطرناک‌بودن حال یکی از گروگان‌های فرانسوی و گذاشتن مسئولیت آن برعهده دولت فرانسه، این کشور اعلام کرد که از هیچ کوششی برای آزادی گروگان‌های خود فروگذار نخواهد کرد. همچنین مشاهده شده که کاردار فرانسه در بیروت در یک تحرک جدید خواستار ملاقات با روحانیون شیعه در لبنان شده است که اکثر این روحانیون از دادن وقت ملاقات به وی خودداری کرده‌اند.»<ref>مأخذ 3، ص 34، بیروت ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/8/1364.</ref>
خبرگزاری کویت نیز از پاریس گزارش داد: «وزیر خارجه فرانسه امروز اعلام کرد که یک پزشک فرانسوی لبنانی‌الاصل و یک دیپلمات از وزارت خارجه ـ به‌دنبال انتشار بیانیه جهاد اسلامی مبنی‌بر اینکه یکی از گروگان‌های فرانسوی در وضع وخیم به سر می‌برد که امکان دارد زندگی وی را به خطر اندازد ـ به بیروت اعزام شده‌اند... براساس گزارش‌های رسیده، ربایندگان دیپلمات‌های فرانسوی خواهان آزادی پنج نفری هستند که به‌جرم اقدام به قتل شاپور بختیار نخست‌وزیر پیشین ایران ـ که از سال 1980 در فرانسه به حال تبعید به سر می‌برد ـ زندانی هستند.»<ref>مأخذ 4، ص 15، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 29/8/1364.</ref>
از سوی دیگر، به گزارش خبرگزاری فرانسه: «منابع دیپلماتیک امروز در بیروت ابراز عقیده کردند گروه‌هایی که گروگان‌های غربی را در لبنان دراختیار دارند جهت به‌نتیجه‌رساندن معاملات مخفیانه‌ای که هم‌اکنون در جریان است، فشارهای خود را افزایش می‌دهند.
سازمان مخفی جهاد اسلامی روز گذشته (دوشنبه) با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که یکی از چهار گروگان فرانسوی به‌شدت بیمار است. جهاد اسلامی در همین بیانیه ضمن ابراز شکایت از" آهستگی مذاکرات جاری"، مسئولیت هر اتفاقی را که به‌علت تأخیر بر سر گروگان‌ها بیاید، برگردن دولت فرانسه انداخت. این نخستین‌بار است که در یک پیام ازسوی جهاد اسلامی ـ که نمی‌توان صحت آن را تأیید کرد ـ از مذاکرات با مقامات پاریس سخن به میان آمده است.
این اطلاعیه ساعاتی پس از انتشار درخواست محمد بعلبکی رئیس سندیکای مطبوعات لبنان، برای آزادی مارسل کارتون 62 ساله، رئیس پروتکل سفارت فرانسه ـ که در روز 22 مارس گذشته در بیروت ربوده شده ـ به اطلاع عموم رسید. بعلبکی درحالی‌که از ربایندگان خواسته است تا وی را به دلایل انسان‌دوستانه آزاد کنند، نوشته است: مارسل کارتون از یک بیماری شدید قلبی رنج می‌برد و باید هرچه زودتر تحت عمل جراحی قرار بگیرد.
سه فرانسوی دیگر به نام‌های مارسل فوتتن هاون کنسول سفارت فرانسه، میشل سورا جامعه‌شناس و ژان پل کوفمن روزنامه‌نگار، کماکان در لبنان در اسارت به سر می‌برند. سازمان جهاد اسلامی مسئولیت ربودن این چهار تن را برعهده گرفته بود. در روز هفتم نوامبر (شانزدهم آبان) گذشته، تلفن ناشناسی ازسوی جهاد اسلامی اعدام گروگان‌های امریکایی را به اطلاع رساند. روز بعد، نامه‌های امضاشده چهار تن از آنان به نام‌های تری اندرسون روزنامه‌نگار، پدر لورانس جنکو، دیوید جاکوبس و توماس ساترلند به بیروت رسید. در نامه‌های مزبور خواسته شده بود تا ریگان جهت آزادی آنان انجام مذاکره را بپذیرد. آنها همچنین نامه‌ای محرمانه را به اسقف کانتربری ارسال کرده بودند.
در روز دوازدهم نوامبر (21 آبان) تری ویت نماینده اسقف کانتربری مأموریت خود را به بیروت آغاز کرد. وی پس از تماس‌های طولانی با ربایندگان، با مقامات بلندپایه امریکایی ملاقات کرد. تری ویت که با موفقیت به آزادی غربی‌ها در ایران و لیبی دست یافته بود، قرار است امروز (سه‌شنبه) در بیروت هرچه زودتر با "گفتنی‌های مهمی" با ربایندگان به گفت‌وگو بپردازد.
جهاد اسلامی در روز چهارم اکتبر (دوازدهم مهر) گذشته ویلیام باکلی دیپلمات امریکایی را اعدام کرد، لیکن جسد وی هنوز به دست نیامده است. جهاد اسلامی اعلام کرده بود که درقبال گروگان‌های امریکایی خواستار آزادی 17 شیعه در بند کویت است.
به گفته آگاهان، ربایندگان چهار فرانسوی ـ که تاکنون چندین بار درخواست‌های خود را تغییر داده‌اند ـ احتمالاً خواستار آزادی یک کماندو هستند که در سال 1980 کوشید شاپور بختیار نخست‌وزیر پیشین ایران را در پاریس به قتل برساند. چهار کماندو به حبس ابد و پنجمین نفر به 20 سال زندان محکوم شده‌اند.»
در ادامه گزارش خبرگزاری فرانسه آمده است: «"سازمان مستضعفان جهان" عکس‌های اسحاق ساسون، الی اسرور، حیم هلال کوهن و اسحاق تراب که در ماه مارس گذشته ناپدید شده‌اند را منتشر کرده و پیشنهاد کرد که آنها را درقبال آزادی 300 زندانی زندان خیام واقع در پنج کیلومتری مرز اسرائیل، آزاد خواهند کرد.
نخستین اطلاعیه‌ای که از عاملان ربودن یک فروند بوئینگ امریکایی [TWA] ـ که در روز 14 ژوئن (24 خرداد) گذشته در بیروت روی داد ـ منتشر کردند، به نام "سازمان مستضعفان جهان" بوده است. ربایندگان درقبال آزادی مسافران، خواستار آزادی زندانیان لبنانی دربند در اسرائیل شده بودند.»<ref>سند شماره 170045 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: فرماندهی لشکر26 پیاده ستاد کل ـ عملیات، 28/8/1364.</ref>
== گزارش ـ 303 ==
سه تن از عاملان بمب‌گذاری در مراسم نمازجمعه تهران، اعدام شدند. روابط عمومی دادستانی انقلاب اسلامی تهران، خلاصه اتهامات این سه تن را چنین اعلام کرد:
«1. ارتباط با سلیمان شیخه از عوامل و مزدوران سالار جاف خائن و جذب افراد به شبکه خرابکاری در ایران.
2. گذراندن دوره تخریب و بمب‌گذاری در سلیمانیه عراق، و زیرنظر سازمان امنیت رژیم بعثی صهیونیستی آن کشور.
3. دریافت طرح بمب‌گذاری و خرابکاری در ایران.
4. دریافت موکت انفجاری و وسایل دیگر حاوی مواد منفجره از عراق و حمل آنها از سلیمانیه عراق به ایران با همکاری مزدوران سازمان امنیت رژیم بعث عراق.
5. هدایت و رهبری عمل شوم بمب‌گذاری در نماز عبادی سیاسی جمعه تهران که توسط ابوهریره وزیری انجام شد.
6. دریافت مبالغ هنگفتی دینار عراقی از مزدوران رژیم بعث عفلقی درقبال انتقال مواد و سایر وسایل انفجاری به ایران جهت اجرای اهداف شوم ایشان.»<ref>مأخذ 12.</ref>
== گزارش ـ 304 ==
سازمان مجاهدین خلق (منافقین) با اجرای عملیات‌های روانی درصدد تضعیف روحیه مردم به‌ویژه خانواده‌ها‌ی شهیدان و اسیران برآمده است. دفتر سیاسی سپاه پاسداران در گزارشی اعلام کرد: «درپی اظهارات رجوی در اواخر سال 1363 که حاکی‌از اذعان به اشتباه سازمان منافقین در کم بهادادن به مسئله جنگ بود، هم‌اکنون خبرهایی به گوش می‌رسد که حکایت از فعالیت‌های منافقین در تضعیف جنگ و روحیه مردم شهیدپرورمان مخصوصاً خانواده اسرا و مفقودین دارد. در اینجا جهت آگاهی به چند مورد از این توطئه‌ها اشاره می‌گردد:
1. در یکی از شهرستان‌ها جلو در منزل برادر مفقودی یک کارتن بسته‌بندی‌شده قرار داده بودند که نام مفقود آن خانواده روی کارتن مزبور نوشته شده و محتوی آن لاشه یک سگ مرده بوده است.
2. در پوشش خانواده مفقودین به خانواده‌های اسرا و هلال‌احمر مراجعه و کد اسرا را اخذ می‌نمایند. سپس، با کد مربوطه با اسیر موردنظر ارتباط نامه‌ای برقرار کرده و سعی در ایجاد بدبینی بین اسیر و خانواده‌اش می‌نماید؛ حتی دیده شده که در این نامه‌ها عفت همسر اسیر را زیر سؤال می‌برند.
3. ضدانقلاب در تماس‌های مکرر با خانواده اسرا، خبرهای کذبی را مبنی‌بر آزادی اسرایشان به آنها می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند.
4. به خانواده‌های مفقودین اطلاع داده می‌شود که فرزندتان در فلان روز و فلان ساعت از رادیو بغداد صحبت کرده است. به‌دنبال این موضوع خانواده‌ها به سپاه و یا هلال‌احمر مراجعه کرده و متوجه عدم صحت خبر فوق می‌شوند. همچنین، بعضاً مشاهده شده که براثر تماس‌های مختلف و مکرر ضدانقلاب، برای برخی از خانواده‌ها این توهم پیش می‌آید که ارگان‌های ذی‌ربط در این امر سستی می‌نمایند، درنتیجه برای کسب اطلاع از وضعیت فرزندشان به رادیو بغداد روی می‌آورند.
5. ضدانقلاب به خانواده‌های اسرا القا می‌کنند که اگر پولی فراهم کنند و به خارج از کشور بروند می‌توانند برای آزادی فرزندشان وکیل بگیرند.»<ref>مأخذ 5، ص 18.</ref>




نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۵۷

روزشمار جنگ سال 1364
1364.08.28
نام‌های دیگر بیست و هشت آبان
تاریخ شمسی 1364.08.28
تاریخ میلادی 19 نوامبر 1985
تاریخ قمری 6 ربیع‌الاول 1406


1359.08.28
1360.08.28
1361.08.28
1362.08.28
1363.08.28
1365.08.28
1366.08.28




گزارش ـ 274

در ادامه تلاش سپاه پاسداران برای فراهم‌کردن مقدمات اجرای عملیات گسترده در منطقه فاو، امروز در جلسه قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران درباره طرح‌های عملیاتی که برای فریب دشمن و پشتیبانی از عملیات گسترده مطرح بود، بحث و درنهایت، اجرای عملیات در جزیره ام‌الرصاص برای فریب دشمن تصویب شد. در این جلسه قرارگاه نجف مأمور اجرای عملیات فریب و قرارگاه‌های کربلا و نوح مأمور فراهم‌کردن مقدمات اجرای عملیات در منطقه فاو شدند. جلسه امروز به دعوت محسن رضایی و با حضور حسین علایی، ابراهیم سنجقی، سیدعلی حسینی‌تاش، عزیز جعفری، عباس محتاج، اکبر غمخوار، محمد باقری، محمد پیشبهار و محمدمهدی مبلغ تشکیل شد. رحیم صفوی و غلامعلی رشید، به‌دلیل سفر به تهران، در این جلسه حضور نداشتند. فرمانده کل سپاه در ابتدای جلسه موضوع فریب دشمن را چنین مطرح کرد: «ما در این عملیات، دشمن را باید دچار یک سرگردانی کنیم، یعنی بعد از 72 ساعت بفهمد که تلاش اصلی ما در فدک [منطقه فاو] است. یکی از تلاش‌های مؤثر، تصرف سرپلی در سمت راست کارخانه نمک است؛ یا اینکه ارتش را در شلمچه تا کوشک درگیر کنیم، به‌طوری‌که قبل از عملیات، دشمن [درمورد منطقه اصلی عملیات] دچار تردید باشد.» درمقابل این پیشنهاد، برخی فرماندهان نظرهای دیگری داشتند: فرمانده قرارگاه کربلا (عباس محتاج) گفت: «باتوجه‌به اهمیتی که نیرو برای ما دارد و ازطرفی قدرت اطلاعاتی دشمن در اینکه توانایی تشخیص دارد، سعی کنیم نیرو را متفرق نکنیم.» محسن رضایی در پاسخ وی گفت که در محور شلمچه نیروهای ارتش به کار گرفته می‌شوند. عزیز جعفری نیز با بیان اینکه دشمن ظرف 24 ساعت می‌فهمد که تک ارتش مسئله‌ای جدی نیست، این تدبیر را چندان مفید ندانست. درمجموع اکثر حاضران اعتقاد داشتند که باتوجه‌به محدودیت نیرو و امکانات خودی و برعکس، توان گسترده دشمن، فریب دشمن میسر نیست؛ بنابراین، نتیجه‌ای مطلوب از این بحث حاصل نشد. موضوع دوم، اهمیت عملیات محدود و اختصاص قرارگاهی برای اجرای آن بود. محسن رضایی که قبلاً دراین‌باره به تصمیم قطعی رسیده بود، پیش از بیان تصمیم خود به طرح موضوع پرداخت: «به نظر می‌رسد که از زمان خوب استفاده نمی‌شود. اگر کار زیاد به قرارگاه‌ها داده شده، تجدیدنظر کنیم. فکر می‌کنم چون مأموریت‌ها زیاد است، از زمان استفاده نمی‌شود.» فرمانده کل سپاه دراین‌مورد از حاضران نظرخواهی کرد که آنان نیز نظری مشابه پیشنهاد قبلی وی دادند. محمد پیشبهار گفت: «یک قرارگاه [منطقه] فدک را آماده کند و یک قرارگاه عملیات‌های محدود نزدیک و قرارگاه دیگر عملیات‌های محدود دور را آماده کند.» وی در تکمیل نظر خود گفت: «یک قرارگاه به‌دنبال عملیات محدود باشد و دو قرارگاه در [منطقه] فدک کار کنند.» سیدعلی حسینی‌تاش نیز پیشنهادی مشابه داد. پس از آن، محسن رضایی نظر خود را چنین بیان کرد: «اولویت اول از ام‌الرصاص تا فاو است. خود من در ذهنم هست که تعداد قرارگاه‌ها در فدک کم بشود و روی عملیات‌های محدود بیشتر کار صورت گیرد. بهترین راه این است که دو قرارگاه را بگذاریم در فدک کار کنند، به‌طوری‌که تمام وقتشان را روی فدک بگذارند و یک قرارگاه نیز از خرمشهر تا چزابه، عملیات‌های محدود را هدایت کند. اولویت کار در عملیات محدود، در جبهه جنوبی است (آبادان تا چزابه).»* پیشنهاد محسن رضایی که ظاهراً جمع‌بندی نظرهای حاضران بود، مورد استقبال آنها قرار گرفت. در ادامه جلسه موضوع تقسیم مسئولیت قرارگاه‌ها برای اجرای عملیات اصلی در منطقه فاو و اجرای عملیات محدود مطرح شد و از برادران حاضر دراین‌باره نظرخواهی شد، اما کسی پیشنهادی مطرح نکرد. در این موقعیت باتوجه‌به اهمیتی که منطقه ام‌الرصاص داشت و برای اجرای عملیاتی در پشتیبانی از عملیات اصلی و فریب دشمن مدنظر قرار گرفته بود، فرمانده کل سپاه، عزیز جعفری را برای پیگیری عملیات‌های محدود، به‌ویژه عملیات در ام‌الرصاص برگزید که وی از این انتخاب استقبال کرد. به نظر می‌رسد عوامل گوناگونی در این انتخاب مؤثر بوده است، ازجمله: 1. اهمیت اجرای عملیات در منطقه ام‌الرصاص در پشتیبانی از عملیات اصلی. 2. ضرورت وجود فرمانده‌ای قوی و باتجربه برای اجرای عملیاتی مهم که دور از قرارگاه مرکزی و به‌طور مستقل انجام می‌گرفت. 3.حذف معقول و مناسب عزیز جعفری از صحنه عملیات فاو که درمورد موفقیت آن تردید داشت. 4.ایجاد انگیزه بیشتر در وی برای ادامه کار. به این ترتیب، در پایان جلسه امروز قرارگاه مرکزی سپاه (قرارگاه خاتم‌الانبیا)، به دستور فرمانده کل سپاه، عزیز جعفری مأمور تشکیل قرارگاه نجف شد و مسئولیت یافت تا همه عملیات‌های محدود ازجمله فراهم‌کردن زمینه اجرای عملیات در محور ام‌الرصاص را پیگیری کند. همچنین قرارگاه کربلا به فرماندهی عباس محتاج و جانشینی احمد غلامپور و قرارگاه نوح به فرماندهی حسین علایی نیز مأمور فراهم‌کردن مقدمات اجرای عملیات در منطقه فاو شدند.[۱]

گزارش ـ 275

فرمانده لشکر26 پیاده ارتش عراق امروز "طرح اداره عملیات پدافندی" منطقه عملیاتی این لشکر را برای تیپ11 پیاده که تحت‌امر لشکر26، مأموریت پدافند منطقه فاو را به‌عهده دارد، ارسال کرد و خواستار تصحیح این طرح شد. اطلاعات مندرج در این طرح نشان می‌دهد که ارتش عراق از تحرکات و فعالیت‌های نیروهای خودی در شرق اروندرود و اقدامات مهندسی و دیگر تلاش‌های آماده‌سازی برای اجرای عملیات در این منطقه، اطلاعات بسیاری داشته است. گفتنی است که این سند بعد از عملیات نیروهای خودی در منطقه فاو‌ (عملیات والفجر8)، یعنی اواخر بهمن 1364 به‌دست نیروهای خودی افتاد و تا قبل از آن فرماندهان سپاه پاسداران از میزان آگاهی دشمن از تلاش‌های خودی اطلاع دقیقی نداشتند. مسلماً باتوجه‌به افزایش تلاش‌های خودی از این زمان تا هنگام اجرای عملیات، دشمن اطلاعات کامل‌تری از تلاش‌های خودی برای عبور از اروندرود و اجرای عملیات در منطقه فاو به دست آورده است. باوجوداین، غافلگیری دشمن و اجرای عملیاتی موفق در این منطقه، امر بسیار مهمی است که دور از انتظار دشمن بوده است. ازجمله نکاتی که در این سند موردتوجه قرار گرفته، چنین است: اهمیت‌دادن ایران به منطقه جنوب به‌ویژه اروندرود و رأس‌البیشه؛ گزارش وضعیت، گسترش و استعداد نیروهای ایران در شرق اروندرود؛ احداث جاده‌های موازی اروندرود و عمود بر آن و احداث پل روی رودخانه ‌بهمن‌شیر؛ گزارش افزایش قایق‌ها و نصب دکل‌های دیدبانی در منطقه. در این سند پیش‌بینی‌ شده است که نیروهای ایران قرارگاه‌های یگان‌های رزمی و مراکز توپخانه عراق را هدف قرار می‌دهند و شبانه در غرب اروندرود سرپلی تصرف می‌کنند و در روز آن را گسترش خواهند داد. همچنین اشاره شده است که رزمندگان ایرانی با فریب نیروهای عراقی تلاش خواهند کرد تا ارتش را غافلگیر کنند و روی دستگاه‌های ارتباطی پارازیت ایجاد خواهند کرد. در این سند همچنین چندین راهکار احتمالی نیروهای ایران پیش‌بینی ‌شده و برای مقابله با آن تدابیری پیشنهاد شده است. ازجمله پیشنهادهای عراقی‌ها برای جلوگیری از عبور نیروهای ایران از اروندرود و ایجاد سرپل در غرب آن چنین است: استفاده از هلیکوپتر؛ ایجاد سیستم پدافندی قوی؛ ایجاد سیستم روشنایی گسترده برای کشف اهداف نیروهای ایران از فاصله دور؛ طرح‌های مراقبتی با استفاده از دیدگاه، دوربین و رادار رازیت؛ تعبیه تیربارهای سنگین و تانک در نقاط احتمالی عبور؛ ایجاد موانع انبوه در ساحل غربی اروندرود؛ بستن نهرهای فرعی؛ استفاده از نیروی غواص؛ پیش‌بینی اجرای آتش با حجم بسیار از جهت‌های مختلف؛ جلوگیری از ایجاد رخنه و نگهداری احتیاط مناسب.[۲]

گزارش ـ 276

سرفرماندهی ارتش عراق با صدور اطلاعیه نظامی شماره 2027 ادعا کرد: «هواپیماهای نیروی هوایی شجاع ما در ساعت 14:30 امروز، به یک هدف بسیار بزرگ دریایی در نزدیکی سواحل ایران، حمله و پس از اینکه هدف خود را مورد اصابت دقیق و مؤثر قرار دادند، سالم به پایگاه‌های خود بازگشتند.»[۳] آسوشیتدپرس دراین‌باره از بغداد گزارش داد: «عراق امروز اعلام کرد که جت‌های جنگنده‌اش به یک کشتی ناشناس در آب‌های ساحلی ایران حمله کرده‌اند. سخنگوی نظامی عراق نیز گفت که یک هدف دریایی بسیار بزرگ نزدیک سواحل ایران توسط هواپیماهای جنگی غول‌پیکر عراق موردحمله قرار گرفت.» آسوشیتدپرس افزوده است: «این نخستین‌‌‌باری است که در اعلامیه عراق برای حمله به کشتی‌ها، به هواپیماهای جنگی غول‌پیکر اشاره می‌شود که مسلماً تأییدی است بر اینکه این کشور سوسیالیست عرب، جنگنده بمب‌افکن‌های دوربرد فرانسوی خود از نوع میراژ F1Eq5 را در این حملات به کار گرفته است.»[۴]

گزارش ـ 277

فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران با اعلام مجدد محدوده حریم دریایی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران در خلیج‌فارس، تأکید کرد که هر کشتی‌ای که بدون اجازه وارد این حریم امنیتی بشود، توقیف و احتمالاً منهدم خواهد شد. ناخدا ملک‌زادگان در مصاحبه با خبرگزاری جمهوری اسلامی، با بیان این سخن، حریم دریایی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران را در خلیج‌فارس چنین اعلام کرد: «این حریم دریایی در خلیج‌فارس از 12 مایلی جنوب جزیره ابوموسی شروع می‌شود، در امتداد ساحلی (کیبل نبک) از 12 مایلی جنوب جزیره سیری عبور می‌کند و این خط که تقریباً از وسط خلیج‌فارس می‌گذرد، تا منتها‌الیه غرب خلیج‌فارس ادامه می‌یابد و هر کشتی وارد این منطقه بشود، باید قبلاً از نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران اجازه بگیرد وگرنه ممکن است منهدم یا حداقل توقیف شود و دراین‌صورت مسئولیتی برعهده ما نخواهد بود.» وی تأکید کرد که تعیین این حریم، حق مسلم جمهوری اسلامی ایران است. ناخدا ملک‌زادگان با اشاره به اینکه اخیراً تعدادی یدک‌کش که به "لاشخور" موسوم شده‌اند و در حاشیه جنوبی خلیج‌فارس مستقر هستند، به‌محض‌اینکه اتفاقی برای کشتی می‌افتد، سریعاً خود را به منطقه می‌رسانند و کشتی آسیب‌دیده را همراه خود می‌برند و بعداً برای بازپس‌دادن آن، از صاحبان کشتی‌ها به‌دلیل اینکه کشتی را گرفته‌اند، صدها هزار دلار باج‌خواهی می‌کنند، گفت: «اخیراً دو نمونه ازاین‌قبیل موارد داشتیم که یک کشتی یدک‌کش به نام آمستردام بدون دریافت مجوز از نیروی دریایی وارد حریم امنیتی ایران شده بود و قصد داشت یک کشتی آسیب‌دیده را به خارج از این منطقه ببرد و سپس از جمهوری اسلامی ایران باج‌خواهی کند که ناوهای نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران سریعاً وارد عمل شده و یدک‌کش را توقیف کرده و نفتکش آسیب‌دیده را نیز تحویل مقامات کشور دادند. این یدک‌کش درحال‌حاضر در بنادر ایران تحت بازجویی و بازرسی است و بنا بر اطلاعات کسب‌شده، احتمالاً وظیفه جاسوسی هم برعهده داشته است، چراکه در این یدک‌کش، رادارهای با برد بسیار زیاد و سیستم‌های مخابراتی بسیار قوی پیدا شده و یدک‌کش را قادر می‌سازد که با همه‌جای جهان تماس بگیرد و احتمالاً این وسایل برای نظارت پنهانی و جاسوسی به کار می‌رفته است. به‌خصوص اینکه از کشتی‌های توقیف‌شده، مدارکی به دست آمده است که نشان می‌دهد آنها دقیقاً از وضعیت خلیج‌فارس اطلاع داشته‌اند و فرماندهان این کشتی‌ها گفته‌اند که اطلاعات خود را از همین ایستگاه‌های دریایی (یدک‌کش‌ها) خریداری می‌کرده‌اند. نمونه بعدی، توقیف یدک‌کش دیگری به نام وسترن مون در حریم امنیتی ایران بود که قصد داشت یکی از کشتی‌های آسیب‌دیده را با خود از منطقه خارج کند، این یدک‌کش پس از ده روز توقیف و تخلیه اطلاعاتی کامل، در تاریخ 24/8/1364 آزاد شد و درحال‌حاضر، فقط یدک‌کش آمستردام تحت توقیف نیروی دریایی ایران است که پس از تخلیه اطلاعات و تعیین تکلیف، ممکن است آزاد شود و یا همچنان در توقیف بماند.» فرمانده نیروی دریایی درباره ادامه توقیف کشتی‌هایی که حامل محموله برای عراق یا مشکوک به حمل بار برای این حکومت هستند، گفت: «آخرین کشتی توقیف‌شده، یک کشتی 18 هزار و 500 تنی آلمانی به نام نورسیا گابریل با 21 نفر خدمه آلمانی و اسپانیایی بوده است که در ساعت 5 صبح روز 24/8/1364 به‌دلیل اینکه مشکوک به حمل بار برای رژیم عراق بود، توقیف ‌شده و هنوز هم تحت بازرسی قرار دارد و بعد از بازرسی کامل و اطمینان از اینکه کالایی برای عراق ندارد، آزاد خواهد شد.» ناخدا ملک‌زادگان خبر رسانه‌های خارجی درباره تحت تعقیب قرارگرفتن نفتکشی به نام لندن‏تیم را به‌وسیله دو قایق ایرانی به‌شدت تکذیب کرد و گفت: «اصولاً نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران برای این‌قبیل مأموریت‌ها (توقیف کشتی‌هایی که وارد حریم امنیتی دریایی ایران شده‌اند) قایق نمی‌فرستد، بلکه ناوشکن اعزام می‌کند و انتشار این‌گونه اخبار از رسانه‌های خارجی احتمالاً توطئه‌ای است تا قدرت و توان نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران را تضعیف کنند و موفقیت‌های آن را تحت‌الشعاع قرار دهند. احتمال دیگر این است که چند فروند قایق ماهیگیری در اطراف آن نفتکش بوده و آنها احساس کرده‌اند که تحت تعقیب قرار دارند. به‌هرحال، در آن روز و آن ساعت ادعایی، هیچ واحد جنگی در آن منطقه نبوده است و چنین حرکتی ازسوی نیروی دریایی ایران، صورت نگرفته است.»[۵]

گزارش ـ 278

ماجرای توقیف و بازرسی کشتی‌ها در خلیج‌فارس، پس از مصاحبه ناخدا ملک‌زادگان، بار دیگر انعکاس گسترده‌ای یافت. خبرگزاری فرانسه از لاهه، گزارش داد: «شرکت اجاره‌دهنده کشتی هلندی موسوم به ویجسمولر که مالک یدک‌کش آمستردام می‌باشد و همچنین وزارت امور خارجه هلند اتهامات وارده ازسوی ایران مبنی‌بر اینکه یدک‌کش مذکور در عملیات جاسوسی شرکت داشته است را تکذیب کرد. یک نماینده شرکت ویجسمولر واقع در نزدیکی آمستردام در پاسخ به سؤال خبرگزاری فرانسه گفت: اتهامات ناخدا حسین ملک‌زادگان، فرمانده نیروی دریایی ایران بی‌معنی است. وی خاطر‌نشان ساخت درحال‌حاضر همه کشتی‌های مدرن مجهز به رادارهای قوی و سیستم‌های ارتباطی ازطریق ماهواره هستند. از سوی دیگر، وزارت امور خارجه هلند امروز خاطر‌نشان ساخت که چنین اتهاماتی غیرواقعی است و بنابراین، این اتهامات تکذیب می‌شود. برپایه این گزارش، آمستردام که یک نفتکش یونانی به نام کاناریا را یدک می‌کشید، ناگزیر به حرکت به‌سوی جزیره سیری واقع در آب‌های ایران گردیده، این یدک‌کش از تاریخ 9 نوامبر در جزیره سیری، تحت توقیف قرار دارد. نفتکش یونانی کاناریا که مورد اصابت یک موشک اگزوسه عراقی قرار گرفته بود، توسط یدک‌کش آمستردام کشیده می‌شد.»[۶] خبرگزاری رویتر نیز دراین‌باره گزارش داد: «منابع یونانی گفتند که کشتی کاناریا در 70 مایلی جنوب خارک هدف قرار گرفته و نیروی دریایی و هوایی ایران در خارج از آب‌های ساحلی ایران برای توقیف یدک‌کش آمستردام مداخله کرده‌اند. ایران درمورد محموله این کشتی با صاحبانش اختلاف دارد و یک مقام سفارت یونان در تهران گفت: مسئله داغ، 15 هزار تن نفتی است که این نفتکش برای حفظ تعادل خود از سیری به خارک حمل می‌کرده است. این نفت متعلق به ایران بوده و آنها خواهان بازگرداندن آن هستند. منابع یونانی گفتند که صاحبان کشتی با اکراه توافق کرده‌اند که این نفت را به ایران پس بدهند. در همین حال، یک مقام سفارت هلند در تهران گفت: یدک‌کش آمستردام هیچ ربطی به این اختلاف ندارد. وی افزود: نفتکش کاناریا برای انتقال نفت بین خارک و سیری در اجاره ایران بوده و در تمام قراردادها عبارتی وجود دارد که هرگاه موشکی به یک نفتکش اصابت کند قرارداد کان‌لم‌یکن تلقی می‌شود.»[۷] خبرگزاری رویتر و همچنین رادیو اسرائیل امروز به نقل مصاحبه فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی و ماجرای توقیف یدک‌کش آمستردام پرداختند.[۸]

گزارش ـ 279

احتمال تلاش امریکا به‌منظور جلب موافقت شوروی برای حمله به ایران در خلیج‌فارس؛ توافق سران شورای همکاری برای تشکیل سپر حفاظتی در خلیج‌فارس؛ پیش‌بینی بسته‌شدن تنگه هرمز درصورت تشدید فشار بر ایران و اشاره به اختلافات جناح‌های داخلی ایران، از موضوعاتی است که روزنامه تایمز (چاپ لندن) در مقاله‌ای با عنوان "آیا نیروی دریایی خمینی بر غرب پیروز می‌شود" به آنها پرداخته است. روزنامه تایمز نوشته است: «احتمالاً پرزیدنت ریگان در ملاقات با گورباچف به اطلاع وی خواهد رساند که امریکا در خلیج‌فارس در 800 مایلی [حدود1300 کیلومتری] مرز شوروی، اقدام به اجرای عملیاتی دریایی خواهد کرد، لیکن این عملیات برای شوروی بی‌خطر است. درصورتی‌که رژیم جنگ‌طلب آیت‌الله خمینی جهت ازبین‌بردن حالت بن‌بست کنونی در جنگ پنج‌ساله خلیج (فارس)، اقدام به بستن تنگه هرمز کند، این عملیات توسط امریکا علیه نیروی دریایی ایران انجام خواهد شد.»[۹] تایمز در ادامه نوشته است: «ارتش ایران نتوانسته نیروهای دفاعی قوی عراق را درهم بکوبد. حملات هوایی عراق به ترمینال نفتی جزیره خارک به‌طور قابل‌توجهی از صادرات نفت ایران که مهم‌ترین منبع درآمد این کشور است، کاسته است، [...] این وقایع از دید سران شورای همکاری خلیج‌فارس در کنفرانس اخیر آنها در مسقط دور نماند. آنها توافق کردند که یک نیروی سپر محافظتی شبه‌جزیره‌ای به فرماندهی یکی از ژنرال‌های عربستان تشکیل دهند و بحرین و عمان نیز تسهیلاتی دراختیار نیروی دریایی امریکا و انگلیس قرار دهند. تجهیزات نظامی در عمان برای نیروی واکنش سریع امریکا ذخیره شده‌اند. کشورهای کوچک‌تر شورای همکاری خلیج (فارس) که از تسلط عربستان بر منطقه بیمناک هستند، تمایلی به شرکت در یک معاهده دفاعی کامل ندارند. [... اما] همگی توافق دارند اگر قرار است یک ایران نومید تصمیم به بستن تنگه هرمز بگیرد، نیروی دریایی امریکا و احتمالاً انگلیس نیز چاره‌ای جز مقابله با ایران و باز‌کردن این آبراه حیاتی برای جهانیان ندارند. برخی بر این تصورند که یک ایران نومید ممکن است با شکست از ابرقدرت‌ها برای محافظت از موقعیت کنونی خود، تنگه هرمز را ببندد. آنچه که بیش از همه از آن وحشت دارند، کاهش بهای نفت است که نه‌تنها برنامه‌های اقتصادی و نظامی آنها را قطع می‌کند، بلکه ممکن است مشوق ایران در گسترش جنگ به سواحل جنوبی خلیج (فارس) باشد. پیش‌بینی آینده غیرممکن است. همه در منطقه خلیج (فارس) امید دارند آن دسته از تولیدکنندگان نفت که عضو اوپک نیستند، همانند انگلیس و نروژ، موافقت کنند سطح تولید را بالا نبرند تا موجب کاهش بهای نفت نگردند. از آنجایی که ایران تمایلی به پایان‌دادن به جنگ ندارد، تثبیت بهای نفت ممکن است به همه ازجمله قدرت‌های خارج منطقه، امکان دهد بن‌بست کنونی در جنگ را حفظ کنند.»[۱۰]

گزارش ـ 280

افراد وابسته به گروه‌های ضدانقلاب امروز نیز در نقاط گوناگون کردستان به درگیری و اقدامات ایذایی پرداختند. 1. بنا بر گزارش شهربانی استان کردستان امروز در حوالی روستای خورده لوکی (از توابع سنندج) بین نیروهای خودی و افراد گروه کومه‌له درگیری رخ داد. در این درگیری تعدادی از نیروهای خودی که چند تن از آنها از نیروهای پیش‌مرگ مسلمان بوده‌اند، شهید یا مجروح شدند.[۱۱] 2. نشریه رویدادها نوشته است: «تعدادی از چته‌های کومه‌له در جاده مریوان ـ سقز علیه نیروهای خودی (یگان جندالله پیش‌مرگان مسلمان) اقدام به کمین نمودند که درنتیجه آن 8 تن از نیروهای خودی شهید و 12 تن مجروح شدند.[۱۲] 3. دو دستگاه خودرو تویوتا حامل برادران سپاه در محور بسطام ـ سقز به کمین افراد ضدانقلاب افتاد که براثر درگیری 4 تن از برادران سپاه مجروح شدند.[۱۳] 4. قرارگاه حمزه سید‌الشهدا گزارش داد: «در منطقه عمومی ارومیه نیروهای پایگاه‌های آغ سفال صومای و شیبان مرگور با افراد ضدانقلاب درگیر شدند، که این درگیری‌ها بدون تلفات جانی پایان یافت، اما ضدانقلابیون چند موشک آر.پی.جی. به پایگاه و سنگرهای شیبان شلیک کردند.[۱۴] 5. امروز در حوالی روستای قوری‌کو از توابع کامیاران، افراد ضدانقلاب به نیروهای تأمین جاده حمله کردند که این درگیری بدون تلفات نیروهای خودی خاتمه یافت.[۱۵] 6. پایگاه‌های تاژان و گرماب از توابع بانه امروز موردتعرض افراد ضدانقلاب قرار گرفت که با اجرای آتش متقابلِ نیروهای خودی، این تعرض دفع شد.[۱۶] 7. امروز همچنین به یکی از پایگاه‌های بسیج باختران به نام گرانه تیراندازی شد که غیر از اصابت یک تیر به درِ پایگاه، خسارت دیگری به بار نیامد.[۱۷]

گزارش ـ 281

اقدامات چریکی و عملیات‌های نامنظم گروه‌های انقلابی و معارض عراقی در مناطق کردنشین عراق علیه نیروهای حکومت عراق (که برخی با همکاری رزمندگان جمهوری اسلامی اجرا می‌شود)، ضمن درگیر‌کردن بخشی از قوای دشمن، ضرباتی به آنها وارد کرده است. امروز چند گزارش از این اقدامات منتشر شد: 1. به گزارش شهربانی استان کردستان: «عده‌ای از نیروهای خودی و تعدادی از نیروهای بارزانی در منطقه چناره شیخ لطیف از توابع پنجوین عراق، با نیروهای بعثی درگیر شدند. در این درگیری 4 تن از پیش‌مرگان شهید؛ 15 تن از نیروهای بارزانی مجروح و چند نیروی دشمن کشته شدند.»[۱۸] 2. ستاد مشترک ارتش گزارش داد: «یک واحد از پیش‌مرگان حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانی) قرارگاه گردان جاده زاخو مستقر در مسیر دهوک ـ نینوا را موردتهاجم قرار دادند و طی یک ساعت درگیری تلفات و خسارات سنگینی به نیروهای دولتی عراق وارد و به سلامت منطقه را ترک نمودند.»[۱۹] 3. شهربانی کردستان گزارش داد: «با اجرای عملیاتی در شهرستان سلیمانیه عراق، 2 دستگاه خودرو پلیس آتش گرفت و تعدادی از نیروهای بعثی اسیر شدند.»[۲۰] 4. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی: «مبارزان کرد عراقی در چند عملیات هماهنگ در مناطق شمالی عراق، بیش از 46 تن از مزدوران بعثی را به هلاکت رسانده و ده‌ها قبضه سلاح و مقدار زیادی مهمات دشمن را به غنیمت گرفتند. در یکی از این عملیات‌ها که علیه پایگاه شماره 20 روی تپه درفیان انجام گرفت، 12 تن از نیروهای بعثی کشته شدند. منابع آگاه با تأیید این خبر اضافه کردند: مبارزین کرد عراقی چند عملیات کمین در جاده‌های سلیمانیه، دوکان، کویی، ماولیان و کرکوک اجرا کردند. در این عملیات‌ها 30 تن از عناصر بعثی کشته یا مجروح شدند و بیش از 6 خودرو دشمن منهدم یا به غنیمت گرفته شد.» براساس این گزارش، پیش‌مرگان عراقی همچنین در عملیاتی از قبل پیش‌بینی‌شده، با نارنجک و سلاح‌های دیگر، به شهر کرکوک نفوذ کردند و یکی از مراکز نظامی و انتظامی دشمن را در این شهر هدف قرار دادند که در این عملیات 4 تن از افراد پلیس امنیتی رژیم بعثی کشته شدند و خسارات بسیاری به این مرکز وارد شد.[۲۱] 5. خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داد: «در هفته گذشته انقلابیون مسلمان کرد عراقی به 4 پایگاه رژیم عراق در ناحیه زاوتیه و دهوک یورش بردند که ضمن انهدام پایگاه‌های سیوه، سره، غلبوکه و کانی سالکه، 11 تن از قوای رژیم بعثی را کشتند و 4 تن را اسیر و 2 تن را زخمی کردند و اجساد 10 تن از نیروهای عراقی به‌دست مبارزین مسلمان کرد افتاده است.» خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل از منابع موثق افزود: «در این عملیات پایگاه غلبوکه در ناحیه زاوتیه کاملاً منهدم شد و چندین قبضه توپ و خمپاره و مقادیری دیگر سلاح سبک به‌دست انقلابیون مسلمان کرد افتاد.» برپایه این گزارش: «انقلابیون مسلمان کرد عراقی همچنین در مناطق شمال عراق با نفوذ به اردوگاه اجباری سیوه در ناحیه دیرلوک، 4 نیروی عراقی را اسیر کردند. نیروهای انقلابی مسلمان کرد در عملیات دیگری در ناحیه سه سنگ، ضمن واردآوردن ضایعات شدید به نیروهای عراق، موفق شدند 55 مین بزرگ فرانسوی و 25 مین ضدنفر را به غنیمت درآورند.»[۲۲]

گزارش ـ 282

هیئت سیاسی سودان که برای مذاکره درباره آزادی اسیران سودانی به تهران آمده‌اند، امروز در یکی از اردوگاه‌ها با جمعی از اسیران سودانی گفت‌وگو کردند. در این بازدید که با حضور چند تن از مسئولان وزارت امور خارجه و کمیته نگهداری اسیران جنگی انجام شد، یکی از مسئولان کمیته نگهداری اسیران جنگی به انگیزه‌ها و اهداف حکومت عراق از آغاز جنگ با ایران اشاره کرد و ضمن تشریح اهداف پلید صدام که کوشید تا جنگ تحمیلی را جنگ بین فارس و عرب جلوه دهد، گفت: «براساس مقررات بین‌المللی تمامی اسرای سودانی که در جبهه‌های جنگ به اسارت نیروهای رزمنده و پرتوان جمهوری اسلامی ایران درآمده‌اند، حکم مزدور را دارند و کشور ما قانوناً حتی حق آن را داشته و دارد که این افراد را اعدام کند، اما ما به‌واسطه الهام‌گیری از مکتب انسانی اسلام با این مزدوران به‏مثابه اسیر رفتار کردیم و حالا نیز باتوجه‌به اینکه عامل به جبهه فرستادن این افراد، یعنی نمیری از اریکه قدرت در سودان سرنگون شده است و دولت این کشور قصد جبران گذشته را دارد، ما درصددیم تا اسرای سودانی را به کشورشان برگردانیم تا زندگی جدیدی را برای خود آغاز کنند.» سپس مصطفی حسن احمد سرپرست هیئت سودانی، خطاب به مسئولان ایرانی گفت که: «ما از مسئله‌ای که پیش آمده است، شرمنده‌ایم و تصمیم جمهوری اسلامی ایران برای آزادسازی اسرای سودانی را موردتقدیر قرار می‌دهیم.» اعضای هیئت سودانی در پایان جلسه خود با یکایک اسیران سودانی به گفت‌وگو نشستند و چند تن از این اسیران درحالی‌که به‌شدت گریه می‌کردند، از گذشته خود اظهار ندامت می‌نمودند. در این ملاقات اسیران سودانی از نمایندگان دولت خود خواستند تا اظهار ندامت و شرمندگی آنان را از حضور جبهه‌های جنگ به اطلاع مسئولان جمهوری اسلامی ایران برسانند.[۲۳] خبرگزاری رویتر دراین‌باره گزارش داد: «دیپلمات‌ها امروز گفتند که هیئتی ازسوی دولت سودان وارد تهران گردیده است تا تلاش کند کار آزادسازی 40 تا 60 اسیر جنگی سودانی را که درحال جنگ برای عراق، توسط ایران اسیر شده‌اند، به انجام رساند. مصطفی حسن احمد مدیرکل وزارت خارجه سودان که ریاست این هیئت را برعهده ‌دارد، به ایرانی‌ها گفت که علت وارد‌شدن سودانی‌ها در جنگ خلیج سیاست‌های غلط جعفر نمیری رئیس‌جمهوری سابق بود. وی به رویتر گفت: اما اکنون مسائل اصلاح شده و هدف ما این است که مطابق توافق اوت گذشته [شهریور] با ایران، زندانیان جنگی سودانی را ملاقات کرده و آنها را به کشور بازگردانیم.» خبرگزاری رویتر افزود: «در گزارش سازمان ملل ـ که در ژانویه منتشر گردید ـ آمده است که ایران حدود 194 اسیر جنگی غیرعراقی را در یک ساختمان دانشگاه سابق در شمال تهران نگهداری می‌نماید. دیپلمات‌ها می‌گویند که 40 تا 60 سودانی، شمار زیادی مصری و احتمالاً شمار اندکی اروپایی در آن محل نگهداری می‌شوند.»[۲۴] از سوی دیگر، به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، دبیردوم سفارت لیبی در ایران گفته است: «درحال‌حاضر فرقی بین حکومت سودان و جماهیر لیبی نیست و به‌عبارتی، حکومت سودان مکمل جماهیری لیبی و جماهیری لیبی مکمل حکومت سودان است. وی این سخنان را در دیدار هیئت سودانی با اسیران مزدور سودانی در یکی از اردوگاه‌های نگهداری بیان کرد. وی همچنین گفت: اگر ما به سودان اعتماد نداشتیم در مسئله آزادی اسرا دخالت نمی‌کردیم. در ادامه این دیدار، رئیس هیئت سودانی از مقامات وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران درخواست کرد که ادامه مذاکره برای آزادی اسرای سودانی مستقیم و دوجانبه و بدون حضور کشور ثالثی (لیبی) باشد.»[۲۵]

گزارش ـ 283

جمهوری اسلامی ایران در ادامه اقدامات بشردوستانه‌اش، امروز از آزادی یک‌جانبه عده‌ای از اسیران بیمار و معلول عراقی در آینده‌ای نزدیک خبر داد. سرپرست کمیسیون اسیران عراقی و دبیر شورای عالی دفاع ضمن اعلام این مطلب، گفت: «تاکنون در هشت نوبت بیش از 390 نفر از اسرای عراقی به‌طور یک‌جانبه ازسوی جمهوری اسلامی ایران آزاد شده‌اند و دررابطه‌با آزادی این اسرای عراقی نیز با هلال‌احمر ترکیه تماس گرفته شده است که به‌محض انجام اقدامات اولیه ازسوی این سازمان اسرا آزاد خواهند شد.»[۲۶] از سوی دیگر، خبرگزاری نیمه‌رسمی آناتولی ترکیه امروز گزارش داد: «با تلاش هلال‌احمر ترکیه، عراق 100 تن دیگر از اسرای ایرانی جنگ 61 ماهه را هفته آینده آزاد خواهد کرد. ماه گذشته دررابطه‌با آزادسازی اسرای بیمار و معلول با وساطت ترکیه ـ که با هر دو کشور متخاصم روابط حسنه دارد ـ 55 اسیر ایرانی با 99 اسیر عراقی مبادله شدند. درحالی‌که بنا به گزارش‌های رسیده هنوز 40 هزار اسیر عراقی و 10 هزار اسیر ایرانی در اردوگاه‌های اسرا در دو کشور ایران و عراق به سر می‌برند، تاکنون بیش از یک هزار اسیر از طرفین مبادله شده‌اند.»[۲۷]

گزارش ـ 284

برنامه اعزام کاروان محمدرسول‌الله از استان آذربایجان‌شرقی به‌سوی جبهه‌ها در هشتم آذر؛ اعزام نیروهای مردمی از شهرهای گوناگون به‌سوی جبهه‌ها در دو روز گذشته و اعلام آمادگی گروهی ازجانبازان برای اعزام مجدد به جبهه‌ها از گزارش‌های امروزِ اعزام نیرو به جبهه‌هاست. فرمانده سپاه پاسداران آذربایجان‌شرقی (برادر مسجدی) در مصاحبه با خبرنگاران اعلام کرد که درپی اعزام کاروان راهیان کربلا از شهر قم به‌سوی جبهه‌ها، کاروان عظیم محمد رسول‌الله(ص) متشکل از چندین هزار تن از نیروهای آموزش‌دیده و اعزام مجدد، همراه با هدایای امت حزب‌الله استان آذربایجان‌شرقی روز هشتم آذر، رهسپار جبهه‌های نور علیه ظلمت خواهند شد. وی افزود که استقبال امت حزب‌اللهی استان برای عضویت در این کاروان بی‌نظیر بوده است. به گفته برادر مسجدی این کاروان در تهران با رئیس‌جمهور یا رئیس مجلس و در قم با آیت‌الله‌العظمی منتظری یا آیت‌الله مشکینی دیدار خواهند داشت و سپس با هدف واردآوردن ضربه نهایی بر حکومت صدام رهسپار جبهه‌های نور علیه ظلمت خواهند شد. وی افزود که برای بزرگداشت هفته بسیج در استان برنامه‌های متنوعی تدارک دیده شده است، ازجمله در اولین روز هفته بسیج بیش از 3 هزار نفر از فرماندهان گردان‌های قدس و نیروهای رده‌بالای بسیجی برای شرکت در همایش سراسری به تهران اعزام می‌شوند و در روز نهم آذر هم‌زمان با میلاد حضرت رسول(ص)، مانور دریایی سپاه این استان در بندر رحمانلوی دریاچه ارومیه به‌همت جان‌برکفان سپاه و بسیج اجرا می‌شود.[۲۸] همچنین، جمع کثیری از مردم انقلابی کشورمان در دو روز گذشته از شهرهای مختلف استان‌های فارس، مازندران، اصفهان و بوشهر در میان بدرقه پرشور اهالی این مناطق عازم مناطق جنگی شدند.[۲۹] از سوی دیگر، گروهی از جانبازان و مجروحان انقلاب اسلامی که در آسایشگاه شماره1 امام خمینی مستقر هستند، ضمن حمایت از سخنان آقای هاشمی رفسنجانی نماینده امام در شورای عالی دفاع، مبنی‌بر حضور گسترده امت حزب‌الله در جبهه‌های نبرد و نیز حرکت مردمی و پرخروش عزیمت کاروان راهیان کربلا به جبهه، اعلام آمادگی کردند تا با اعزام مجدد به جبهه، برای احیای دین اسلام خون خود را نثار کنند.[۳۰]

گزارش ـ 285

درباره عملیات آتی ایران امروز نیز در برخی رسانه‌های خارجی و همچنین رادیوی مجاهدین خلق (منافقین) گمانه‌زنی‌هایی انجام شد، ازجمله روزنامه دیلی ریاض در صفحه اول خود با تیتر درشت نوشت: «عراق کمر خود را جهت حمله جدید ایران محکم می‌سازد. کارشناسان نظامی در بغداد می‌گویند که باتوجه‌به افزایش حملات هوایی و توپخانه طرفین، عراق خود را جهت یک حمله زمینی بزرگ ازسوی ایرانیان آماده می‌سازد. گرچه تحرکات در کل جبهه‌ها می‌باشد، ولی عراقی‌ها بیشتر معتقدند که حمله از سمت میسان شروع خواهد شد.[۳۱] خبرگزاری رویتر نیز در گزارشی از بغداد ضمن نقل بخش‌هایی از گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره حمله هواپیماهای جنگنده ایران به یک مرکز صنعتی و یک مرکز تجمع نیروهای عراقی در استان میسان، نوشته است: «این حملات درحالی صورت می‌گیرد که کارشناسان نظامی در بغداد معتقد هستند که به‌دلیل پیش‌بینی یک تهاجم تازه زمینی ازسوی ایران، تشنج به اوج خود رسیده است.»[۳۲] رادیو مجاهدین خلق (منافقین) نیز در برنامه فارسی خود اعلام کرد: «بنا به گزارش پرسنل نظامی مجاهدین خلق از اهواز، هفته گذشته، رژیم ایران بخش زیادی از نیروهای بسیجی مستقر در اهواز را به جبهه‌های اهواز ـ سوسنگرد منتقل کرده ‌است. گزارش‌های قبلی حاکی‌از آن بود که رژیم به‌منظور تدارک یک حمله جدید، قسمت اعظم پرسنل مستقر در پادگان زاهدان را به جبهه سومار منتقل کرده و مرخصی نیروهای مستقر در جبهه دارخوین را لغو نموده است.»[۳۳]

گزارش ـ 286

پس از نشست اخیر سران کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس، مسقط پایتخت عمان میزبان مقامات کشورهای منطقه و نیز کانون نشر اخبار دیپلماتیک جنگ ایران و عراق شده است، اما ایران تاکنون از سفر وزیر خارجه عمان به ایران استقبال نکرده است. به گزارش رادیو مسقط، وزیر اطلاعات عمان در کنفرانسی مطبوعاتی گفته است: «جنگ عراق و ایران و ادامه آن دارای ناراحتی و گرفتاری‌هایی می‌باشد، چون جنگ نابودکننده‌ای است و صلح جهانی را با خطر روبه‌رو ساخته است.» وی تأکید کرد: «میانجیگری تازه‌ای برای پایان‌دادن به این جنگ مطرح نیست، ولی بذل توجهی ازسوی کشورهای خلیج [فارس] وجود دارد که گفت‌وگو با ایران را به تحرک درآورده تا روابط با این کشورها را مستحکم سازد تا در سایه آن زمینه‌ای برای آگاهی از چارچوبی که می‌توان ازطریق آن برای پایان‌دادن به این جنگ عمل کرد، فراهم آید و این فعالیت به‌طورکلی ادامه یافت، چون درهرحال فعالیتی باید صورت پذیرد و این حالت جمودی که کوشش‌ها و تلاش‌ها با آن روبه‌رو شده‌اند، پایان پذیرد.» وی افزود: «هنوز زمینه‌های مثبتی وجود دارد که همگی بر ادامه آن اصرار دارند و این همان تلاش‌های کمیته حسن‌نیت اسلامی می‌باشد. البته، پشتیبانی اساسی برای فعالیت این کمیته موردتوافق است، ولی نیاز به فعالیت‌هایی وجود دارد تا برای به‌کارانداختن دوباره آن کمک نماید.»[۳۴] خبرگزاری رویتر نیز در گزارشی آورده است: «وزیر اطلاعات عمان در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: شورای همکاری خلیج [فارس] کوشش می‌کند که روابط خود با ایران را بهبود بخشد به‌نحوی‌که برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق یک فضای مساعد به وجود آید. او گفت: یوسف العلوی وزیر مشاور در امور خارجی عمان، هنوز منتظر است که دعوتی از ایران دریافت کند.» رویتر افزود: «سلطان قابوس بن سعید‌ (سلطان عمان) دیروز در مراسم سخنرانی روز ملی، از رهبران عراق و ایران خواست که به کوشش‌های دائر بر پایان‌دادن به جنگ پاسخ مثبت دهند و گفت که یک توافق باید حقوق هر دو کشور را تضمین نماید. عبدالعزیز محمد وزیر اطلاعات عمان نیز گفت که در وضعیت غیرمتحمل بسته‌شدن تنگه هرمز ـ که ایران تهدید کرده است درصورت منجر‌شدن حملات عراق به توقف صادرات نفت ایران آن را خواهد بست ـ عمان با کشورهای خلیج و دیگر کشورهای دارای منابع متقابل در این ناحیه مشورت خواهد کرد.»[۳۵] خبرگزاری کویت نیز گزارش داد: «شیخ سعد عبدالله الصباح ولیعهد و نخست‌وزیر کویت، ابراز امیدواری کرد عراق و ایران به‌عنوان یک گام مقدماتی ـ که به‌وسیله گفت‌وگو و مذاکره جهت پایان‌دادن به این جنگ مخرب پیگیری می‌شود ـ با یک آتش‌بس توافق کنند.»[۳۶] بخش عربی رادیو کویت نیز دراین‌باره گزارش داد: «ولیعهد کویت پیش‌ازظهر امروز در کنفرانسی مطبوعاتی در مسقط گفت که ما همچنان به تلاش‌های خود برای دستیابی به فرمولی که موردتوافق دو کشور همسایه و مسلمان باشد، ادامه خواهیم داد. وی افزود: رهبران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج [فارس] در ششمین کنفرانس خود که اخیراً در مسقط بر پا شد به توافق رسیدند که به یوسف علوی عبدالله وزیر مشاور در امور خارجی سلطان‌نشین عمان، مأموریت دهند که کوشش‌های به‌عمل‌آمده برای پایان‌دادن به این جنگ را پیگیری کند. وی اظهار امیدواری کرد که این مأموریت با موفقیت روبه‌‌رو شود.»[۳۷] همچنین شیخ صفر بن‌ محمد القاسمی عضو شورای عالی اتحاد امارات متحده عربی و حاکم رأس‌الخیمه در مصاحبه با روزنامه عمان بر لزوم خاتمه‌دادن به جنگ عراق و ایران تأکید کرد و از ایران خواست تا به تلاش‌های صلح‌جویانه پاسخ داده و در این جهت گام‌های مثبتی بردارد.[۳۸] همچنین به گزارش رادیو ریاض، وزیر خارجه ترکیه (وحید خلف اوغلو) بار دیگر بر لزوم خاتمه‌دادن به جنگ ایران و عراق از راه‌های مسالمت‌آمیز تأکید کرد. وی افزود که کشورش از نبودن پیشرفتی در اقداماتی که برای توقف نزاع میان دو کشور انجام می‌شود، ابراز تأسف کرده است.[۳۹]

گزارش ـ 287

ریگان رئیس‌جمهور امریکا و گورباچف رهبر شوروی، امروز نخستین دور مذاکرات خود را درحالی در ژنو آغاز کردند که کشورهای عربی به‌طور رسمی خواستار گنجاندن موضوع جنگ ایران و عراق در این مذاکرات شده‌اند. دراین‌حال، وزارت خارجه ایران این درخواست و پرداختن به این موضوع را در این نشست محکوم کرده است. یونایتدپرس از ژنو گزارش داد: «نخستین دور مذاکرات سران دو کشور پس از گذشت شش سال از آخرین اجلاس رهبران دو ابرقدرت، در ژنو آغاز شد. آنان در بین گفت‌وگوهای رسمی به‌اتفاق مشاوران خود، حدود دو ساعت به‌تنهایی درباره مناقشاتی که روابط دو ابرقدرت را تیره می‌سازد، به مذاکره نشستند.»[۴۰] رادیو اسرائیل در گزارشی از این اجلاس گفت: «کشورهای عرب رسماً از سران ایالات متحده و اتحاد شوروی خواستار شدند برای پایان‌بخشیدن به جنگ ایران و عراق در کنفرانس عالی ژنو به توافق برسند. آقای شاذلی قلیبی دبیرکل جامعه عرب، با ارسال پیام ویژه‌ای برای ریگان و گورباچف درضمن خواستار شد آنها برای رفع نزاع اعراب و اسرائیل اقدام کنند. وی در این پیام خاطر‌نشان کرد که این دو مسئله‌، صلح و امنیت خاورمیانه را تهدید می‌کند. شاذلی قلیبی خواستار گردید ابتکار صلح اعراب به‌منظور اتمام جنگ با ایران، موردتأیید سران دو ابرقدرت قرار گیرد. دبیرکل جامعه عرب به‌طور غیرمستقیم حکومت اسلامی ایران را به جنگ‌طلبی و رد تلاش‌های صلح متهم ساخت.»[۴۱] روزنامه کیهان نیز به نقل از مقامات سیاسی واشنگتن نوشته است: «دو کشور امریکا و شوروی منافع مشترک خود را در خاتمه‌بخشیدن به جنگ [ایران و عراق] می‌بینند. البته، موضوع جنگ ایران و عراق از مسائل مورد اختلاف طرفین نیست و احتمالاً در بیانیه نهایی با درخواست از طرفین متخاصم به ختم جنگ اشاره خواهد شد. علت گنجانیدن موضوع جنگ ایران و عراق در گفت‌وگوهای ژنو، پافشاری‌های کشورهای عربی است که درصددند واشنگتن و مسکو را متقاعد نمایند تا با همکاری دبیرکل سازمان ملل به این جنگ خاتمه دهند، اما بنا به گزارش نیویورک‌ تایمز در شماره امروز خود به نقل از یک مقام رسمی امریکا، این طرح ازسوی امریکا رد شده است، زیرا ایران سازمان ملل را آلت دست ابرقدرت‌ها می‌داند. شولتز در مصاحبه پنجشنبه گذشته خود گفت که جنگ (ایران و عراق) باید موردتوجه قرار گیرد. این جنگ بسیار پرتلفات بوده و در آن سلاح‌های شیمیایی به کار برده شده و از هیچ جهت اصولی برخاسته از اختلافات دو ابرقدرت نمی‌باشد. وزیر خارجه امریکا در ادامه سخنانش اظهار امیدواری کرده است که بتوانند پیرامون جنگ گفت‌وگوهای سازنده‌ای در ژنو داشته باشند.»[۴۲] از سوی دیگر، سخنگوی وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران هرگونه مذاکره درباره تعیین سرنوشت کشورهای جهان را در گفت‌وگوهای سران امریکا و شوروی محکوم کرد. وی گفت: «اخیراً محافل امریکایی و مرتجعین منطقه دست به تلاش‌هایی زده‌اند که نشان می‌دهد آنها مصرانه می‌خواهند مسائل مربوط به دیگر ملل و کشورهای جهان سوم نیز در این مذاکرات طرح و درمورد آنها تصمیم‌گیری شود. جمهوری اسلامی ایران از یک‌سو بررسی مسائل دیگر کشورها را در گفت‌وگوهای سران شرق و غرب محکوم کرده و آن را دخالت صریح ابرقدرت‌ها در امور دیگر کشورها و ملل و نقض حاکمیت و استقلال این کشورها تلقی می‌کند و آن را نمونه بارزی از نقض علنی کنوانسیون‌های بین‌المللی که تصریح در احترام و رعایت حق حاکمیت و استقلال کشورها دارد، می‌داند و از سوی دیگر، اظهار چنین نقطه‌نظرات تسلیم‌طلبانه‌ای ازسوی بعضی افراد و سران مرتجع را نمایانگر نهایت وابستگی این افراد و رژیم‌ها به ابرقدرت‌ها و خدشه‌دار‌کردن حق مسلم ملت‌ها در تعیین سرنوشت خودشان می‌داند که درواقع رسماً حرکتی علیه حاکمیت و استقلال این کشورها انجام داده و از این جهت می‌بایست به‌سختی با آنان برخورد شود. البته، طبیعی است چنین تصمیماتی درمورد جمهوری اسلامی ایران و دیگر کشورهای انقلابی باتوجه‌به اتخاذ سیاست مستقل و غیروابسته آنان، بی‌اثر خواهد بود و ملت‌های انقلابی جهان سوم با هوشیاری کامل و مقاومت سرسختانه سرنوشتشان را خود رقم خواهند زد.»[۴۳]

گزارش ـ 288

خبرگزاری جمهوری اسلامی از اسلام‌آباد گزارش داد: «سوبر معاون سابق وزیر خارجه امریکا، ادعا کرد که جنگ عراق و ایران ناشی از خصومت شخصی رهبری این دو کشور است و تا وقتی که آنها تغییر نکنند، جنگ ادامه خواهد داشت. سوبر افزود: جنگ، نخست با نابودی جزیره خارک توسط عراق و سپس با مسدود‌شدن بزرگ‌راه بصره ـ بغداد ازسوی ایران تمام خواهد شد. وی گفت: ایران باتوجه‌به درک مشکلات اقتصادی خود، از گسترش دامنه جنگ به داخل خاک عراق خودداری می‌کند. سوبر همچنین افزود: امریکا علی‌رغم اینکه مخالف سرسخت ایران است، ولی سلاحی دراختیار عراق و ایران قرار نداده، درحالی‌که شوروی خسارت جنگی عراق را مرتب جبران می‌کند.»[۴۴] نشریه رویدادها ادعاهای سوبر را تشویق عراق به استمرار حملات علیه خارک تعبیر کرده و نوشته است: «سخنان فوق حاکی‌از آن است که به زعم غرب نهایت فشار جمهوری اسلامی علیه عراق یک عملیات موفق و اشغال شرق دجله و بستن جاده بغداد ـ بصره است و پس از آن، ایران برای پایان جنگ تنها به راه‌های دیپلماتیک اکتفا خواهد کرد. البته، اگر عراق موفق شود که صادرات نفت ایران را از راه دریا غیرممکن نماید، آن‌وقت نیز جمهوری اسلامی مجبور به پذیرش صلح خواهد بود.» نشریه رویدادها سخنان سوبر درباره کمک‌های شوروی برای تأمین نیازهای جنگی عراق را درجهت نیل به اهداف زیر می‌داند: الف) هم‌زمان با اجلاس سران دو ابرقدرت، شوروی را به‌عنوان عامل ادامه جنگ تحت فشار افکار عمومی قرار دهد. ب) مانع از بهبود روابط ایران و شوروی شود، باتوجه‌به اینکه علائمی از بهبودی روابط بین دو کشور به وجود آمده است. ج) بدین‌وسیله هرگونه شکست احتمالی عراق و نیز ضعف‌های نظامی این کشور را متوجه روس‌ها نماید.»[۴۵]

گزارش ـ 289

وزیر امور خارجه ایران که با هدف تحکیم روابط با کشورهای پیشرو عرب و خنثی‌کردن تلاش‌های کمیته صلح کشورهای مرتجع عرب به سوریه و لیبی سفر کرده بود، امروز لیبی را به‌قصد الجزایر ترک کرد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از طرابلس، آقای ولایتی پیش از ترک طرابلس در مصاحبه‌ای دیدار خود از لیبی را بسیار موفقیت‌آمیز توصیف کرد و گفت: «فرصتی داشتیم که با جناب آقای قذافی و جلود و دکتر الفیتوری ملاقات نماییم که همه این ملاقات‌ها درجهت اهداف مشترک و مقابله با دشمنان اسلام و مسلمین انجام پذیرفت.» بنا بر این گزارش، دکتر ولایتی در طرابلس با سرهنگ قذافی رهبر لیبی، دیدار و پیام حجت‌الاسلام‌والمسلمین خامنه‌ای رئیس‌جمهوری را تسلیم وی کرد. آقای ولایتی در این ملاقات ضمن تشکر از حمایت بی‌دریغ جماهیری لیبی از جمهوری اسلامی ایران درمقابل تجاوز حکومت عراق، بر موضع قاطع کشورمان مبنی‌بر ادامه جنگ تا سقوط صدام تأکید کرد. وی افزود: «امام فرموده‌اند اگر این جنگ بیست سال هم طول بکشد ما ایستاده‌ایم. بنابراین، ملت ما براساس اعتقاد به خصلت ظلم‌ستیزی و کفر‌ستیزی انقلاب اسلامی، این جنگ را تا سقوط صدام ادامه خواهد داد.» سرهنگ قذافی نیز ضمن تشکر از پیام دوستانه ریاست‌جمهوری اسلامی و تأکید بر همبستگی جماهیری لیبی و رهبری آن با انقلاب اسلامی ایران گفت: «هم‌پیمانی ما با انقلاب اسلامی ایران یک هم‌پیمانی اصولی است و این هم‌پیمانی قبل از پیروزی انقلاب نیز وجود داشته است و ما در کنار انقلاب اسلامی ایران و مردم ایران بوده‌ایم و خواهیم بود.» رهبر لیبی تأکید کرد: «همبستگی رژیم‌های مرتجع عربی و رژیم صدام با امریکا و صهیونیسم ازنظر ما روشن است و نیروهای مترقی و پیشرو منطقه باید همبستگی خود را تقویت نمایند.»[۴۶] خبرگزاری یوگسلاوی از الجزیره گزارش داد: «علی‌اکبر ولایتی وزیر خارجه ایران سه‌شنبه‌شب با پیامی ازسوی علی خامنه‌ای رئیس‌جمهوری، برای شاذلی بن جدید رئیس‌جمهوری الجزایر، وارد الجزیره شد. با‌وجودی‌که متن این پیام فاش نشده است، گمان می‌رود دررابطه‌با تلاش میانجیگری الجزایر برای پایان‌دادن به جنگ پنج‌ساله ایران ـ عراق باشد. یکی از حقایقی که شاهد این مدعاست این است که ولایتی فقط سه هفته پس از دیدار محمد شریف مساعدیه مرد شماره 2 الجزایر از تهران، وارد الجزیره شد. افزون‌براین، یک فرستاده صدام حسین رئیس‌جمهوری عراق نیز اندکی پس از مراجعت مساعدیه به وطن، از الجزیره دیدن کرد. این محققاً نه یک تصادف بود و نه یک واقعیت که تهران چند روز بعد رسماً و احتمالاً برای اولین‌بار به ابتکار صلح کشورهای خلیج (فارس) پاسخ مناسب داد.»[۴۷]

گزارش ـ 290

باوجود سخنان قذافی مبنی‌بر همبستگی حکومت صدام با امریکا و صهیونیسم، وزیر خارجه لیبی آمادگی این کشور را برای ازسرگیری روابط با عراق اعلام کرد و صدام به‌دلیل کمک‌های نظامی و سیاسی سوریه و لیبی به ایران، از این دو کشور به‌شدت انتقاد کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داد: «عبدالسلام تریکی وزیر خارجه لیبی، طی گفت‌وگویی با روزنامه الاتحاد چاپ امارات، از تلاش‌های جاری شیخ زاید به‌منظور ایجاد وحدت میان کشورهای عربی قدردانی کرد و اعلام نمود که دولت متبوعش آماده است تا روابط دیپلماتیک خود را با عراق و تونس از سر بگیرد. به نوشته الاتحاد، دولت لیبی حاضر است جهت حل اختلافات خود با عراق و به‌منظور به‌فراموشی‌سپردن اختلافات کشورهای عربی، با عراق وارد صحبت و مذاکره شود. تریکی تصریح کرد که اختلافات موجود میان عراق و لیبی اختلافات اساسی نخواهد بود، زیرا دو کشور دارای مرزهای مشترکی نیستند که با یکدیگر اختلافات عمیقی داشته باشند.»[۴۸] نشریه الاتحاد همچنین در گزارش ویژه‌ای از رباط نوشته است: «هیئت منتخب کمیته آشتی جامعه عرب به‌منظور اجرای تصمیمات متخذه در اجلاس رباط، روز پنجشنبه آینده راهی طرابلس و بغداد خواهد شد. هیئت مذکور به‌منظور نزدیک‌کردن مواضع لیبی و عراق و آماده‌کردن مقدمات ازسرگیری روابط دیپلماتیک میان دو کشور، در این سفر با سرهنگ قذافی و صدام ملاقات و مذاکره خواهد کرد.»[۴۹] از سوی دیگر، صدام حسین رئیس‌جمهور عراق در مصاحبه‌ای با هفته‌نامه الوطن العربی چاپ پاریس، از دولت‌های سوریه و لیبی به‌دلیل کمک‌های نظامی و سیاسی گسترده‌‌شان به حکومت اسلامی ایران به‌شدت انتقاد نمود و بهبود مناسبات عراق با سوریه و لیبی را مشروط به قطع این کمک‌ها کرد. صدام حسین همچنین فاش کرد که دولت فرانسه هم تقاضاهای وی را برای بازسازی کوره اتمی بمباران‌شده تموز در بغداد رد کرده است. صدام حسین از این موضع دولت فرانسه ابراز تأسف کرد، ولی افزود: «در همه موارد دیگر به‌ویژه جنگ ایران و عراق، مناسبات فرانسه با دولت بغداد بسیار دوستانه است.»[۵۰]

گزارش ـ 291

درحالی‌که قدرت‌ها و کشورهای گوناگون شرقی و غربی انواع تسلیحات و تجهیزات نظامی را به‌وفور دراختیار عراق قرار می‌دهند، امریکا و اروپا می‌کوشند که تنها مسیرهای رسیدن چنین تجهیزاتی را به ایران سد کنند. ازجمله این اقدامات دستگیری نادر دلالانی است که قصد داشتند تجهیزاتی به ایران ارسال کنند. گفتنی است که دولت امریکا در همین زمان در تلاش است برای آزادی گروگان‌های امریکایی، سلاح‌هایی به ایران ارسال کند. گزارش امروز یونایتدپرس از لوس‌آنجلس نمونه‌ای از این موارد است: «یک قاضی دادگاه فدرال امریکا دستور زندانی‌شدن یک تاجر ایرانی را تا آغاز محاکمه‌اش صادر کرد. هرمز هزار که متهم به ارسال رادیوهای نظامی امریکایی به ایران است، باتوجه‌به نظریه دادستان درمورد احتمال گریختن وی، آزادشدنش به‌قصد ضمانت رد شده است. ایرانی دیگری به نام خسرو شکیب 43 ساله، هفته گذشته به‌همراه هرمز هزار به‌اتهام توطئه برای نقض قانون فدرال امریکا درمورد کنترل صدور تسلیحات، مجرم شناخته شد. دادگاه امریکا مبلغ 100 هزار دلار ضمانت برای خسرو شکیب تعیین کرده است. معاون دادستان گفت: محاکمه این دو تن 14 ژانویه (24 دی‌ماه) آغاز خواهد شد. در اعلام جرم 12 ماده‌ای که علیه این دو ایرانی ارائه شده است، این دو، متهم شده‌اند که جهت ارسال 2 هزار رادیوی نظامی و لوازم یدکی، جمعاً به ارزش 9/3 میلیون دلار، با یک کارخانه الکترونیکی لوس‌آنجلس قرارداد امضا کرده‌اند.»[۵۱]

گزارش ـ 292

مجله انگلیسی جینز دیفنس ویکلی در شماره امروز خود مدعی همکاری‌های نظامی شوروی و ایران شده است. خبرگزاری فرانسه در گزارشی به نقل از این مجله آورده است: «ایران و شوروی از هنگام انقلاب اسلامی در سال 1979، به‌طور مخفیانه همکاری نزدیک خود را درزمینه نظامی ادامه می‌دهند. به عقیده این نشریه این همکاری تحت اشکال گوناگونی ازجمله امکان آموزش‌دیدن برای کادرهای ارتش ایران در شوروی درقبال امکان بررسی ادوات نظامی امریکایی برای شوروی ـ که پیش از سرنگونی شاه به ایران تحویل شده بود ـ وجود دارد. براساس نوشته‌های این نشریه انگلیسی ـ که ویژه مسائل دفاعی است ـ همه‌ساله حداقل 300 افسر ایرانی به‌منظور آموزش‌دیدن توسط کارشناسان روسی به شهرهای فرونز، کیف و لنینگراد اعزام می‌شوند. در میان این افسران 200 تن آموزش خلبانی؛ 50 تن آموزش‌های مربوط به توپخانه و 50 تن دیگر دوره‌های مربوط به زره‌پوش را طی می‌کنند. نشریه یادشده بدون ذکر منابع اطلاعاتی خود ادامه می‌دهد که علاوه‌برآن، ایران هواپیماهای اف14 کهنه و فانتوم‌های امریکایی اف4 خود را جهت آزمایش به شوروی می‌فرستد. تهران همچنین به کارشناسان روسی اجازه داده است تا از ایستگاه‌های قدیمی شنود که توسط سازمان اطلاعاتی امریکا (سیا) در شمال ایران مستقر شده بود، بازدید کنند. شوروی تجهیزات نظامی کمی را مستقیماً به ایران تحویل می‌دهد، اما سلاح‌ها ازطریق متحدان مسکو ازجمله سوریه و لیبی و کره شمالی تحویل ایران می‌شود. نشریه جینز دیفنس در خاتمه خاطر‌نشان می‌کند تسلیحاتی که از کره شمالی ارسال می‌شوند، از فراز خاک شوروی می‌گذرند.»[۵۲]

گزارش ـ 293

امام خمینی امروز در نامه‌ای به نمایندگان مجلس شورای اسلامی آنان را از بیان موضوعاتی که با مصالح کشور مغایرت دارد و نسبت‌دادن مطالب ناروا و دروغ به دولت و ادارات دولتی و مأیوس‌کردن مردم ـ که تأثیر منفی بر حضور مردم در جبهه می‌گذارد ـ بر حذر داشتند. متن نامه امام خمینی چنین است: «باسمه‌تعالی جای بسی تأسف که مجلس محترم شورای اسلامی ـ که اولی به حفظ آبروی جمهوری اسلامی است ـ و درحال‌حاضر که جهان استکبار و بستگانشان بر ضداسلام و مصالح کشور اسلامی کوشش بی‌وقفه دارند، در نطق‌های مجلس ناخودآگاه یا خدای‌نخواسته با آگاهی و برای اغراض غیرانقلابی کوشش در پخش مطالبی مربوط به دولت و ادارات دولتی می‌کنند که در پیش شنوندگان بی‌خبر، انعکاس آن‌ چنان مأیوس‌کننده است که گویی ادارات دولت اسلامی به‌طور دسته‌جمعی مشغول غارت مردم و رشوه‌گیری و دزدی و مخالفت با توده‌های ضعیف در کاغذبازی و رفیق‌بازی و هزاران جنایت دیگر هستند و هرکس این مسائل را می‌شنود و بی‌خبر است، گمان می‌کند نزدیکی به ادارات دولتی بی‌رشوه‌دادن و بدون رابطه، غیرمجاز است و این امر باعث سستی مردم بعضی مناطق کشور در شرکت در نمازجمعه و در جبهه‌ها شده است که اخبار آن به اینجانب می‌رسد. آقایان می‌دانند که اگر در یک اداره بعضی اشخاص تخلفاتی داشته باشند و به‌طور عمومی به کارمندان و ادارات دولتی نسبت ناروایی دهند، ارتکاب معصیت کبیره شده و در پیشگاه خداوند، جواب لازم دارد. اگر بعض آقایان تحت‌تأثیر تبلیغات فاسد قرار گرفته‌اند و بدون تحقیق مطالبی آن‌چنان تند و بی‌حساب بگویند، با دست خود تیشه به ریشه انقلاب و بالاخره اسلام می‌زنند. اینجانب نصیحت به آقایان را از حقوق برادری ایمانی می‌دانم و تأکید می‌کنم که در مسائلی که به حیثیت جمهوری اسلامی لطمه می‌زند و آبروی قشر بسیار زحمتکش را ـ که با حقوق ناچیز کار می‌کنند ـ می‌ریزد و ملت را به دولت خدمتگزار و ادارات مظلوم بدبین می‌کند و ممکن است انعکاس آن موجب شکست سیاسی بلکه نظامی برای کشور اسلامی باشد، به‌مجرد گزارش‌های فاسد و غرض‌آلود مشتی شکست‌خورده، طرح این مسائل را نکنید و وجهه جمهوری اسلامی و اسلام را مشوه جلوه ندهید، بلکه به حسب موازین شرعیه، اگر کسی مطلع باشد که یک نفر مشخص خلاف کرده و متجاهر به فسق نباشد، افشای آن فسق مخالف شرع است و اگر در ادارات یا جای دیگر کسی مرتکب گناهی شد، نباید در ملأعام افشا نمود، بلکه باید به محاکم صالحه و مقامات ذی‌ربط اطلاع داد تا جلوگیری و مجازات شود. مجرد وکالت، مصحح خلاف شرع نیست. شما ملاحظه کنید که برای ملاقات این دو نفر مستکبر جهان‌خوار [سران امریکا و شوروی] ـ که خود را در جوامع مستضعفین و ملت‌ها شکست‌خورده می‌بینند ـ چندین ماه است چه تبلیغات وسیعی می‌کنند که دنیا را اغفال کنند و شکست سیاسی خود را جبران نمایند و بر دنیا تحمیل کنند که جز در پناه این دو قدرت نمی‌توان زندگی کرد و ما که کشورمان از آن فسادها و فحشاها و چپاولگری‌ها و وابستگی‌ها با تأیید خدای تعالی و همت ملت بزرگوار نجات یافته و اکنون در دنیا کشوری به این صلاح و سداد نخواهید یافت، با دست خود گور خود و انقلاب را می‌کنیم. و بالاخره چرا دیگران در باطل خود متفق‌اند، و ما در حق خود متفرق. من با کمال تأییدی که از مجلس محترم می‌کنم، میل دارم این مجمع اسلامی، معلم اخلاق و آداب اسلامی باشد و انتقادات این نحو زننده نباشد که در‌ بوق‌های تبلیغاتی خارج بهانه بیشتری برای شایعه‌سازی شود. خداوند به همه آقایان توفیق دهد. والسلام علیکم و رحمة‌الله 6 ربیع‌المولود 1406 روح‌الله الموسوی‌الخمینی.»[۵۳]

گزارش ـ 294

امام خمینی امروز به استفتای کمیسیون امور قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی، درباره ایجاد وحدت رویه قضایی در مسائل تعزیرات این‌گونه پاسخ دادند: «در این‌موقع که اکثریت قاطع متصدیان امر قضا واجد شرایط شرعیه قضاوت نیستند و از باب ضرورت اجازه به آنان داده شده است، حق تعیین حدود تعزیر را بدون اجازه فقیه جامع‌الشرایط ندارند. بنابراین، لازم است با تعیین هیئتی مرکب از جناب‌عالی [محمد یزدی رئیس کمیسیون امور قضایی و حقوقی مجلس] و جناب حجت‌الاسلام آقای اردبیلی [رئیس دیوان عالی کشور] و دو نفر از فقهای شورای محترم نگهبان، به انتخاب فقهای مذکور نگهبان، حدود تعزیرات را تعیین کنند که در آن چارچوب اجازه داده شود و حق تخطی از آن نداشته باشند و البته این امر موقتی و اضطراری است تا ان‌شاءالله قضات جامع‌الشرایط تعیین گردند.»[۵۴]

گزارش ـ 295

هم‏اندیشی مسئولان عقیدتی ـ سیاسی مراکز و هنگ‌های آموزشی ژاندارمری سراسر کشور امروز با سخنرانی آیت‌الله خامنه‌ای برگزار شد. روزنامه اطلاعات در گزارشی نوشته است: «رئیس‌جمهور با اشاره به فعالیت‌های ایثارگرانه پرسنل ژاندارمری و ضمن تقدیر از زحمات آنان گفت: هم‌اکنون استکبار جهانی با تمام امکانات و قدرت ادعایی خویش احساس می‌کند که درمقابل عامل خطرناکی به نام جمهوری اسلامی قرار گرفته است و درصدد است از خود دفاع کند. دراین‌میان، استکبار جهانی به‌عنوان یک موجود چند چهره از هیچ کاری برای مقابله با اسلام فروگذار نمی‌کند. آیت‌الله خامنه‌ای تأکید کرد: دیدارهایی که در سطح سران استکبار انجام می‌شود و تهدیدات و توطئه‌های محافل وابسته به قدرت‌های جهانی، در همه‌جای دنیا، تنها به‌قصد مقابله با اسلام است. ما آن‌قدر تنگ‌نظر نیستیم که اسلام را به خودمان اختصاص دهیم، بلکه اسلام که عاملی تعیین‌کننده در جغرافیای سیاسی دنیا است، در سراسر جهان درحال ظهور می‌باشد. ملت‌های مسلمان، بیداری اسلامی را یافته‌اند و براساس این بیداری که با امید بیشتری نیز همراه است، حرکت می‌کنند. رئیس‌جمهور گفت: امروز روشن‌فکران مذهبی مصر، تونس و شمال افریقا به این باور رسیده‌اند که اسلام پیروز می‌شود. در کنار این ایمان و باور عمیق، یک واقعیت هم به نام جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی وجود دارد. اگر ما تجربه انقلاب اسلامی را به سلامت تا آخر راه رسانیم، شکی نیست که تمامی انقلاب‌های دنیا یکی پس از دیگری پیروز می‌شوند. آیت‌الله خامنه‌ای یادآور شد، با یک مرور در دنیای فعلی، هر بیننده‌ای دو حقیقت را خواهد فهمید: یکی اینکه تحرک و جنبش بی‌سابقه‌ای در میان ملت‌هایی که 200 سال استعمار را تحمل کرده‌اند، ایجاد شده است و عامل دوم نیز اتصال این تحرک به سرچشمه‌ای به نام ایران اسلامی است. یقیناً وقتی این دو پدیده در کنار یکدیگر قرار گیرد، استکبار جهانی تمام نیروهای مالی، سیاسی و تبلیغی خود را بسیج خواهد کرد تا آن مرکز فعال را که همانا جمهوری اسلامی است، با تمام قدرت منهدم کند. انتظار غیر از این نیز از استکبار جهانی کمال ساده‌لوحی است. رئیس‌جمهوری تأکید کرد: اما این به آن معنا نیست که ما بخواهیم با تمام کشورها قهر کنیم و دست دوستی را کنار بزنیم. جمهوری اسلامی با شیوه اسلامی و از موضع قدرت با تمام آغوش‌های گشوده و دست‌های دوستی برخورد خوش‌بینانه خواهد داشت.»[۵۵]

گزارش ـ 296

نخست‌وزیر امروز در مصاحبه‌ای اختصاصی با خبرنگار واحد مرکزی خبر، درباره روابط دولت و ملت، ادامه جنگ، جنگ آینده و اعزام کاروان‌های کربلا سخن گفت. میرحسین موسوی درمصاحبه با واحد مرکزی خبر گفت: «وظایف دولت ناشی از آرمان‌های مردم می‌باشد. مردم دراین‌زمینه انتظاراتی دارند و انتظارات آنان به حق است. منتها مردم ما این انتظارات را در چارچوب کشوری که درحال جنگ است می‌توانند از دولت داشته باشند و علت حمایت‌های بی‌دریغ مردم حزب‌الله از دولت این است که تمامی مسائل برای آنها توضیح داده می‌شود. [...] طبیعی است وقتی ملت ما ببیند که تمام تلاش به کار برده می‌شود و خطوط کلی سیاست‌گذاری‌های دولت را هم قبول داشته باشد و ببیند که دولت به این سمت حرکت می‌کند، انتظاراتش درحد توان مملکت خواهد بود. [...] دررابطه‌با استقلال کشور و سیاست" نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی"، تمام اینها چیزهایی است که ملت درحال‌حاضر به عملکرد دولت چشم دوخته است و قضاوت می‌کند. قولی که ما می‌توانیم به آنها بدهیم، این است که پایبند همان شعارهایی باشیم که مردم در طول انقلاب دادند و به آن پایبند هستند و با تکیه بر آن شعارها در جبهه‌ها حاضر می‌شوند، درمقابل قدرت‌های استکباری می‌ایستند و درمقابل امریکا و شوروی، سایر قدرت‌ها احساس استقلال می‌کنند. بنابراین، دولت باید سیاست‌گذاری‌هایی بکند که این مسائل را تحقق بخشد و به آنها پایبند باشد. [...] » موسوی افزود: «من در برنامه‌هایی که خدمت نماینده‌های محترم انقلابی مجلس دادم، آخرین بندی که گذاشته بودم، اشاره به این مسئله بود که عده‌ای از دولت معجزه می‌خواهند، ما می‌گوییم که معجزه نمی‌توانیم بکنیم. معجزه را رزمنده‌ها و مردم ما که پشت سر امام ایستاده‌اند می‌کنند و این معجزه، تاریخ جهان معاصر را متحول ساخته و نیروی تازه‌ای را برای تغییر سیمای جهان وارد کرده است. این کار را دولت نکرده است، همین مردم کرده‌اند. آن کاری که ما داریم و سرمایه ما است، تلاش ما است؛ تلاش توأم با توکلی که در نیروی اجرایی الحمدلله به‌خاطر پیوستگی‌اش به مردم، کم نیست. انتظاری که از مردم هست، حقیقتش این است که همیشه از واژه انتظار از مردم خجالت می‌کشم؛ یعنی از مردم خودمان واقعاً چه انتظاری می‌توانیم داشته باشیم؟ مردم همه چیز خودشان را در دستشان گذاشته و درجهت حفظ انقلاب و حمایت از کارهای خوب، عمل می‌کنند؛ ذهنی باز، ‌دارند؛ نقادانه عمل می‌کنند؛ از عیب‌ها و نقص‌ها نمی‌گذرند و با آنها برخورد می‌کنند و روحیه تیزی دارند. اینها همه چیز هست؛ یعنی چیزی است که فراتر از انتظار یک دولت از یک ملت می‌تواند باشد. همان‌طورکه امام امت بارها فرمودند: "مردم خوب هستند." و این دولت باید سعی کند که به تناسب خوبی مردم، اگر نمی‌تواند عین مردم باشد، حداقل از این خوبی‌ها تبعیت کند و شکرگزار این خوبی‌ها باشد.» نخست‌وزیر درباره ادامه جنگ و ضرورت مقاومت مردم گفت: «ما در شرایط خاصی از جنگ به سر می‌بریم و باتوجه‌به تحولاتی که در منطقه وجود دارد، در داخل خود نظام نیز دشمنانی داریم و توطئه‌های گسترده‌ای علیه ما در جریان است. ما امروز بیش از همیشه، معتقد به این مسئله هستیم که اگر بایستیم پیروز خواهیم شد. دشمن و پشتیبانانش هم از این مسئله می‌ترسند. یعنی آنها سعی می‌کنند تا حرکات موذیانه‌ای که دارند و فعالیت‌هایی که در سطح جهانی و بین‌المللی و در شوراهای مشکوک انجام می‌شود و تبانی‌هایی که سعی می‌شود با پادرمیانی کشورهای ارتجاعی و نوکر امریکا بشود، صفوف ما را از سایر ملت‌ها جدا کنند. ما عملاً در تحلیل‌های آنها بیم از این وضعیت جدید را درک می‌کنیم و در تحلیل‌هایی که اخیراً ازطرف خود بیگانه‌ها ارائه می‌شود، این مسئله را می‌یابیم. ازنظر ادامه پیروزمندانه جنگی که بر ما تحمیل شده است، کشور ما توان کامل دارد، علی‌رغم اینکه پیچیده‌ترین تجهیزات و پشتیبانی‌های سیاسی‌ ممکن، دراختیار عراق گذاشته می‌شود. به‌هرحال، آنها سعی می‌کنند که این مقاومت را درهم بشکنند. بسیج همگانی و حضور مردم در صحنه‌ها، درحقیقت شکننده این توطئه و نشان‌دهنده اراده گسترده ملت ما است که می‌خواهد بایستد، هرچند این جنگ طول بکشد و آثار و عواقب مادی برای کشور ما داشته باشد. علت این مسئله هم برای ملت ما روشن است و دولت هم از همین امر تبعیت می‌کند. این جنگ ازنظر آتی نظام ما بسیار مهم است و ما نمی‌توانیم با مار زخمی‌ای مثل صدام در منطقه به‌اصطلاح زندگی کنیم. اگر بخواهیم مستقل باشیم و سیاست‌های مستقل خودمان را در جهان پر آشوب امروزی داشته باشیم، باید این استقلال را حفظ کنیم و نشان بدهیم که دست متجاوز را برای همیشه در منطقه قطع می‌کنیم. اگر این کار نشد عملاً دچار تهدید خواهیم بود و چه‌بسا یک موقع هم به‌طور طبیعی جهت سازش با جناح غرب یا شرق و یا نظایر آنها رانده شویم و من این امر را در تحلیل‌های خود گفته‌ام و برای من این جنگ چنین محتوایی دارد و به همین دلیل بسیج همگانی که تحت عنوان" کاروان کربلا" شروع شده است و به‌صورت گسترده‌ای می‌باشد، ضمن اینکه به نیروهای رزمنده ما امکان می‌دهد قویاً مسائل مربوط به خودشان را در جبهه‌ها به‌طور مستقیم دنبال کنند، درعین‌حال، نشان‌دهنده این حرکت عمومی برای تداوم دستاوردهایی است که تاکنون داشته‌اند. ما امیدواریم که این حرکت ازسوی خداوند متعال ان‌شاءالله منجر به پیروزی و نصرت برای ما بشود.»[۵۶]

گزارش ـ 297

در جلسه امروز مجلس شورای اسلامی آقایان صادق خلخالی نماینده قم و سیدحسن شجاعی کیاسری نماینده ساری سخنرانان قبل از دستور بودند که درباره اجلاس سران امریکا و شوروی، انتخابات، مسئله مالکیت و طرحی که دراین‌باره پیشنهاد شده است، سخن گفتند. آقای خلخالی ابتدا به ملاقات سران دو ابرقدرت و اینکه اراده ملت‌های مستضعف و مسلمان، آنها را وادار به ملاقات کرده است، اشاره و کانون آتش‌افروزی در سراسر جهان را این دو ابرقدرت اعلام کرد. سپس، دلیل اینکه به‌جای شرکت 20 میلیون نفر در انتخابات ریاست‌جمهوری، 14 میلیون نفر شرکت کردند را این دانست که از اول معلوم بوده که چه کسی قرار است رئیس‌جمهور شود. وی در ادامه با انتقاد از روزنامه رسالت به‌دلیل طرف‌داری از مالکان و ذکر اینکه آیا همه مشکلات مملکت حل شده و فقط مشکل مالک مانده است، خواستار قاطعیت قوه قضاییه درمورد طاغوتچه‌ها شد. آقای شجاعی ضمن بیان اینکه جهت‌گیری اسلام نجات محرومان و مستضعفان و مبارزه با ظلم و استکبار است، گفت که بحث بر سر شیوه نجات مستضعفین است. وی از کسانی که طرح خود را برای نجات مستضعفین تنها راه نجات آنها و بدون اشکال می‌دانند و به کسانی که آن را نپذیرفته‌اند، انگ می‌زنند، انتقاد کرد. وی همچنین از افزایش نقدینگی در کشور و معرفی‌نکردن اقلیت محدودی که این سرمایه‌ها را دراختیار دارند و چاره‌اندیشی‌نکردن برای حل این مشکل انتقاد کرد.[۵۷]

گزارش ـ 298

برقراری روابط سیاسی میان شوروی و عمان و همچنین شوروی و امارات در نشریه گزارش بررسی شده است. این نشریه نوشته است: «خبرگزاری امارات متحده عربی روز جمعه 24 آبان‌ماه، گزارش داد که این کشور و شوروی موافقت کرده‌اند که از 22 آبان‌ماه، روابط دیپلماتیک در سطح سفیر برقرار کنند. رادیو دولتی عربستان نیز در تفسیری درباره برقراری روابط سیاسی میان شوروی و عمان و همچنین شوروی و امارات متحده عربی گفت که این اقدام به مفهوم تغییر در سیاست خارجی شوروی درقبال مسائل خلیج [فارس] یا به‌معنای بهبودی در نظریات این کشور درقبال مسئله خاورمیانه نمی‌باشد. در این تفسیر مقامات شوروی به‌دلیل تبدیل افغانستان به یک فلسطین جدید و به‌دلیل موافقت با مهاجرت پنجاه هزار یهودی روسی به اسرائیل به‌شدت مورد انتقاد قرار گرفته‌اند. رادیو ریاض در ادامه افزوده است که این حرکت شوروی ممکن است بخشی از توافق ابرقدرت‌ها درمورد مسائل خاورمیانه باشد. رادیو بی‌بی‌سی نیز در گفتاری اعلام کرد که در میان کشورهای خلیج‌فارس این اتفاق‌نظر وجود دارد که برای تلاش‌هایی که درجهت صلح در خاورمیانه انجام می‌گیرد، برقراری روابط دیپلماتیک با شوروی یک اقدام ضروری است.» نشریه گزارش از این روابط چنین نتیجه گرفته است: «به‌دنبال نزدیکی سوریه به اردن و نزدیکی لیبی به عراق، به نظر می‌رسد امریکا با گرفتن امتیازاتی از شوروی مثل جذب تدریجی سوریه و لیبی به محور اردن ـ مصر ـ عراق، سعی می‌کند با دادن امتیازاتی جزئی نظیر داشتن روابط سیاسی با کشورهای خلیج‌فارس (که شوروی سخت نیازمند آن است) و قبول ضمنی حضور شوروی در کنفرانس بین‌المللی صلح خاورمیانه و حل مسالمت‌آمیز مسئله افغانستان، به‌تدریج درقبال یک اقدام نظامی در خلیج‌فارس برای مقابله احتمالی با انقلاب اسلامی، شوروی را وادار به سکوت کند.»[۵۸]

گزارش ـ 299

مجله انگلیسی ساوت تحولات اخیر جنگ تحمیلی را در شماره نوامبر خود چنین بررسی کرده است: «ایران و عراق در یازده ماه گذشته تلاش‌های دیپلماتیکی را که می‌تواند پایان خصومت‌ها را نزدیک‌تر کند، افزایش داده‌اند: تهران یک تبصره واقع‌بینانه را به شرایط خود برای آتش‌بس و راه‌‌حل نهایی موردمذاکره افزوده و بغداد همه امید خود به یک راه‌‌حل نظامی را از دست داده است. صدام حسین رئیس‌جمهوری عراق در ماه اوت (مرداد ـ شهریور) گفت: «عراق دیگر روی پیروزی نظامی حساب نمی‌کند. وی افزود: در این جنگ، نیات از راه سیاسی حل خواهد شد.» این نشریه‌ افزوده است: «ایرانی‌ها مجدداً تهدید کرده‌اند که درصورت توقف صادرات نفت ایران، تنگه هرمز را خواهند بست. [...] عراق به کمک عربستان سعودی، رئیس کمیته آشتی عرب، تلاش کرده است روابط با سوریه را بهبود بخشد. اگرچه یک کودتای دیپلماتیک بزرگ‌تر توسط عراقی‌ها، موفقیت آنها در برقراری روابط مجدد با امریکا در نوامبر سال 1984 بود. [...] مسکو و واشنگتن تاکنون تمایل کمی به پایان‌دادن به جنگی که به مقاصد هر دو کشور خدمت کرده، نشان داده‌اند. هدف، تضعیف هر دو کشور با نگه‌داشتن یک بن‌بست نظامی بوده است. به هیچ‌کدام نه اجازه پیروزی و نه اجازه شکست داده شده است، اما موازنه نیروها نشانه‌های تغییر و منافع ابرقدرت‌ها در آن را نشان می‌دهد. مسلماً عراق اکنون بخشی از جبهه امریکا در منطقه است و با تعهدات موردنیاز در جنگ به‌طور محکمی به غرب بسته است. حمایت ابرقدرت‌ها، جریان بسیار زیاد اسلحه به‌سوی عراق را تا مدت زیادی تضمین کرده است، اما تلاش‌های ایران برای شکستن تحریم‌های تحمیل‌شده توسط امریکا برایش گران تمام شده است. برخی می‌گویند شکست ایران در تلافی حملات اخیر به جزیره خارک ناشی از کمبود سلاح است. اگرچه آخرین اطلاعات نشان می‌دهد ایران به صادرات در سطوحی بالاتر از آنهایی که به‌طورکلی پذیرفته شده ادامه داده است. [...] ایران به هرگونه هیئت میانجیگری مظنون است، اما اکنون بیش از پنج سال گذشته، احتمال پذیرش میانجیگری وجود دارد. این نظریه با تلاش‌های تهران در سال گذشته برای بهبود روابط خارجی خود و روشی که در آن پیشرفت‌ها از یک‌جانبه‌بودن دور بوده‌اند، تقویت می‌شود. یک تاجر انگلیسی سال گذشته در تهران گفت: این رژیم در اینجا باقی خواهد ماند و بهتر است تا دیر نشده زودتر با آن کنار بیاییم، چرا باید اینجا بنشینیم و ژاپنی‌ها و آلمان‌غربی‌ها را نظاره کنیم که قراردادها را بربایند. فرانسوی‌ها نیز آرزوی خود را برای بهبود روابط با ایرانی‌ها به‌رغم دخالت سنگینشان در عراق و حضور گروه‌های مخالف تبعیدی ایران در پاریس نشان داده‌اند." روابط با دولت‌های منفرد عرب در خلیج درحال بهبود است و روابط اقتصادی با پاکستان و ترکیه ـ دوستان پروپاقرص امریکا در منطقه ـ درحال تقویت پیوندهای سیاسی است. یک کودتای (سیاسی) اساسی‌تر ایران، دیدار هاشمی رفسنجانی، رئیس قدرتمند مجلس از چین و ژاپن، در اوایل امسال بود. وی در توکیو، تقدم ژاپن را در توسعه آینده ایران وعده داد و از آمادگی تهران برای همکاری با ژاپن برای یک آتش‌بس سخن گفت. در هر دو کشور، رفسنجانی با جایگزین‌کردن "مجازات متجاوز به‌جای برداشتن صدام حسین"، یک شرط کلیدی ایران برای صلح را معتدل‌تر کرد. وی با این پیشنهاد که یک دادگاه بین‌المللی در منازعه داوری کند، از این نظر حمایت کرد. ژاپن و چین به روابط خوب با هر دو کشور ادامه داده‌اند. رفسنجانی همچنین زمینه موافقت‌نامه‌ای در همکاری علمی، اقتصادی و تکنیکی با چین را فراهم کرد. به‌رغم انکارهای چینی‌ها، شایعات اصرار دارند که وی همچنین یک معامله 6/1 میلیارد دلاری اسلحه را در پکن امضا کرده ‌است. با درنظرگرفتن موضع کلی امریکا، این کتمان چینی‌ها و ایرانی‌ها قابل‌درک است، اما در خفا صداهای نیرومندی وجود دارد که حکومت (امریکا) را به تجدیدنظر در سیاست خود نسبت به ایران تشویق می‌کند. ایران بزرگ‌ترین جایزه اقتصادی و استراتژیکی در خاورمیانه باقی می‌ماند و امریکا درنتیجه سقوط در بیروت و حمایتش از حمله اخیر اسرائیل به مقدسات در تونس، حیثیت و اعتبار خود را در میان دوستان عربش از دست داده است. حکومت مصر هنوز مجبور است با احساسات ضدامریکایی تحریک‌شده در حوادث پی‌درپی مواجه باشد. دورنمای بازگشت شوروی به خاورمیانه پس از بیش از یک دهه محرومیت واقعی، برای واشنگتن هراسناک‌تر است. حتی به نظر می‌‌رسد عربستان سعودی دست‌به‌کار دنباله‌روی از عمان در اعاده روابط دیپلماتیک با مسکو می‌شود. مصر در راه است و مذاکرات غیررسمی بین شوروی و اسرائیل اوایل امسال آغاز شد. اگر ایران ازطریق شرق به غرب می‌رود (اشاره به سفر آقای رفسنجانی به ژاپن و چین) این می‌تواند شروع مهم‌ترین تحول در جنگ پنج‌ساله باشد که دلیل بر آغاز خروج این کشور از انزوا و امکان مذاکرات احتمالی، هرچند بعید می‌باشد.»[۵۹]

گزارش ـ 300

در ادامه فشارهای سیاسی به جمهوری اسلامی ایران، امروز نیز گزارشی با ادعای نقض حقوق بشر در ایران، به مجمع عمومی سازمان ملل ارائه داده شد. به گزارش یونایتدپرس از سازمان ملل، آندره اوئلار از ونزوئلا ـ که نماینده ویژه کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل در ژنو است ـ گزارشی درباره نقض حقوق بشر در ایران؛ شکنجه سیستماتیک و اعدام‌ها ازجمله درمورد فرقه بهایی به جلسه جاری مجمع عمومی سازمان ملل تسلیم کرده است. این نخستین‌‌‌باری است که گزارشی درمورد نقض حقوق بشر در ایران در مجمع عمومی مطرح می‌شود. همچنین، مقاومت مجاهدان ایران در پاریس، در گزارشی جداگانه، 3771 عامل دولت ایران را که زندانیان سیاسی را در این کشور شکنجه داده‌اند، بی‌اسم معرفی کرده است. اویار که اطلاعات لازم برای گزارشش را از خارج از ایران به دست آورده و هیچ پاسخی ازطرف مقامات ایرانی برای تأیید یا تکذیب این اطلاعات دریافت نکرده، اجازه دیدار از ایران را نیز نیافته است. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، رادیوهای امریکا و بی‌بی‌سی در برنامه‌های متعدد خود این گزارش را منعکس کردند.[۶۰]

گزارش ـ 301

"پناهگاه‌های عمومی، مسئله روز در کویت" عنوان مقاله‌ای است از خبرگزاری جمهوری اسلامی که در آن آمده است: «با بالاگرفتن تشنج در منطقه خلیج‌فارس به‌علت تلاش رژیم عراق برای گسترش دامنه جنگ به این منطقه و به‌دنبال هشدارهای مکرر مقامات جمهوری اسلامی ایران به شیخ‌نشین‌‌های ساحل جنوبی فارس به‌ویژه کویت درمورد ادامه حمایت‌های نظامی و اقتصادی از رژیم عراق، مقامات دولتی این شیخ‌نشین‌ها در تلاش برای ایجاد امکانات حفاظتی درقبال هرگونه حملات غیرمنتظره برآمده‌اند. شیخ‌نشین‌‌های جنوب خلیج‌فارس، ظاهراً احساس کرده‌اند که ممکن است روزی درگیر نوعی نزاع برق‌آسا و یا درمعرض یک خطر آنی و یا اقدام تلافی‏جویانه‌ای ازسوی ایران قرار گیرند. در این چارچوب، دولت کویت علی‌رغم اینکه ازلحاظ توان بسیار آسیب‌پذیر است، از سه سال پیش با راه‌انداختن جاروجنجال تبلیغاتی به‌طور تلویحی اعلام کرد که ممکن است ایران به اقدامات برق‌آسای نظامی ـ به‌عنوان یک عمل انتقام‌جویانه ـ علیه کویت دست بزند. دولت کویت پس از این تاریخ یک رشته تدابیر ویژه‌ای درجهت تقویت توان دفاعی و همچنین دفاع غیرنظامی ازجمله بررسی طرح‌های احداث پناهگاه‌های عمومی و مجهزساختن سرتاسر کویت به سیستم هشداردهند‌‌‌ه عمومی (آژیر خطر)، اتخاذ کرده است. [...] مسئولین دولت کویت ماهی یک بار و یا بیشتر، آژیرهای خطر را برای آزمایش، به‌مدت حدود یک دقیقه در روز به صدا درمی‌آورند، ولی این صدا هیچ‌گونه بازتاب و آثاری بر روی عموم حرکت مردم و حرکت اتومبیل‌ها و مؤسسات نگذاشته است.»[۶۱]

گزارش ـ 302

تلاش برای تعیین سرنوشت گروگان‌های غربی در لبنان افزایش یافته است، اما سرنوشت آنان بستگی به این دارد که امریکا و فرانسه شرایط ربایندگان را بپذیرند یا نه. علاوه‌براین، ادعا شده است که این پایان ماجرا نیست، بلکه سرنوشت نهایی آنان در ایران رقم زده می‌شود. به نوشته روزنامه لبنانی الجمهوریه: «در میان شرایطی که ربایندگان گروگان‌ها در لبنان برای آزادی آنان به نماینده اسقف کانتربری پیشنهاد کرده‌اند، کمک‌های نظامی محدود به ایران می‌باشد. [...] درپی اعلام سازمان جهاد اسلامی مبنی‌بر خطرناک‌بودن حال یکی از گروگان‌های فرانسوی و گذاشتن مسئولیت آن برعهده دولت فرانسه، این کشور اعلام کرد که از هیچ کوششی برای آزادی گروگان‌های خود فروگذار نخواهد کرد. همچنین مشاهده شده که کاردار فرانسه در بیروت در یک تحرک جدید خواستار ملاقات با روحانیون شیعه در لبنان شده است که اکثر این روحانیون از دادن وقت ملاقات به وی خودداری کرده‌اند.»[۶۲] خبرگزاری کویت نیز از پاریس گزارش داد: «وزیر خارجه فرانسه امروز اعلام کرد که یک پزشک فرانسوی لبنانی‌الاصل و یک دیپلمات از وزارت خارجه ـ به‌دنبال انتشار بیانیه جهاد اسلامی مبنی‌بر اینکه یکی از گروگان‌های فرانسوی در وضع وخیم به سر می‌برد که امکان دارد زندگی وی را به خطر اندازد ـ به بیروت اعزام شده‌اند... براساس گزارش‌های رسیده، ربایندگان دیپلمات‌های فرانسوی خواهان آزادی پنج نفری هستند که به‌جرم اقدام به قتل شاپور بختیار نخست‌وزیر پیشین ایران ـ که از سال 1980 در فرانسه به حال تبعید به سر می‌برد ـ زندانی هستند.»[۶۳] از سوی دیگر، به گزارش خبرگزاری فرانسه: «منابع دیپلماتیک امروز در بیروت ابراز عقیده کردند گروه‌هایی که گروگان‌های غربی را در لبنان دراختیار دارند جهت به‌نتیجه‌رساندن معاملات مخفیانه‌ای که هم‌اکنون در جریان است، فشارهای خود را افزایش می‌دهند. سازمان مخفی جهاد اسلامی روز گذشته (دوشنبه) با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که یکی از چهار گروگان فرانسوی به‌شدت بیمار است. جهاد اسلامی در همین بیانیه ضمن ابراز شکایت از" آهستگی مذاکرات جاری"، مسئولیت هر اتفاقی را که به‌علت تأخیر بر سر گروگان‌ها بیاید، برگردن دولت فرانسه انداخت. این نخستین‌بار است که در یک پیام ازسوی جهاد اسلامی ـ که نمی‌توان صحت آن را تأیید کرد ـ از مذاکرات با مقامات پاریس سخن به میان آمده است. این اطلاعیه ساعاتی پس از انتشار درخواست محمد بعلبکی رئیس سندیکای مطبوعات لبنان، برای آزادی مارسل کارتون 62 ساله، رئیس پروتکل سفارت فرانسه ـ که در روز 22 مارس گذشته در بیروت ربوده شده ـ به اطلاع عموم رسید. بعلبکی درحالی‌که از ربایندگان خواسته است تا وی را به دلایل انسان‌دوستانه آزاد کنند، نوشته است: مارسل کارتون از یک بیماری شدید قلبی رنج می‌برد و باید هرچه زودتر تحت عمل جراحی قرار بگیرد. سه فرانسوی دیگر به نام‌های مارسل فوتتن هاون کنسول سفارت فرانسه، میشل سورا جامعه‌شناس و ژان پل کوفمن روزنامه‌نگار، کماکان در لبنان در اسارت به سر می‌برند. سازمان جهاد اسلامی مسئولیت ربودن این چهار تن را برعهده گرفته بود. در روز هفتم نوامبر (شانزدهم آبان) گذشته، تلفن ناشناسی ازسوی جهاد اسلامی اعدام گروگان‌های امریکایی را به اطلاع رساند. روز بعد، نامه‌های امضاشده چهار تن از آنان به نام‌های تری اندرسون روزنامه‌نگار، پدر لورانس جنکو، دیوید جاکوبس و توماس ساترلند به بیروت رسید. در نامه‌های مزبور خواسته شده بود تا ریگان جهت آزادی آنان انجام مذاکره را بپذیرد. آنها همچنین نامه‌ای محرمانه را به اسقف کانتربری ارسال کرده بودند. در روز دوازدهم نوامبر (21 آبان) تری ویت نماینده اسقف کانتربری مأموریت خود را به بیروت آغاز کرد. وی پس از تماس‌های طولانی با ربایندگان، با مقامات بلندپایه امریکایی ملاقات کرد. تری ویت که با موفقیت به آزادی غربی‌ها در ایران و لیبی دست یافته بود، قرار است امروز (سه‌شنبه) در بیروت هرچه زودتر با "گفتنی‌های مهمی" با ربایندگان به گفت‌وگو بپردازد. جهاد اسلامی در روز چهارم اکتبر (دوازدهم مهر) گذشته ویلیام باکلی دیپلمات امریکایی را اعدام کرد، لیکن جسد وی هنوز به دست نیامده است. جهاد اسلامی اعلام کرده بود که درقبال گروگان‌های امریکایی خواستار آزادی 17 شیعه در بند کویت است. به گفته آگاهان، ربایندگان چهار فرانسوی ـ که تاکنون چندین بار درخواست‌های خود را تغییر داده‌اند ـ احتمالاً خواستار آزادی یک کماندو هستند که در سال 1980 کوشید شاپور بختیار نخست‌وزیر پیشین ایران را در پاریس به قتل برساند. چهار کماندو به حبس ابد و پنجمین نفر به 20 سال زندان محکوم شده‌اند.» در ادامه گزارش خبرگزاری فرانسه آمده است: «"سازمان مستضعفان جهان" عکس‌های اسحاق ساسون، الی اسرور، حیم هلال کوهن و اسحاق تراب که در ماه مارس گذشته ناپدید شده‌اند را منتشر کرده و پیشنهاد کرد که آنها را درقبال آزادی 300 زندانی زندان خیام واقع در پنج کیلومتری مرز اسرائیل، آزاد خواهند کرد. نخستین اطلاعیه‌ای که از عاملان ربودن یک فروند بوئینگ امریکایی [TWA] ـ که در روز 14 ژوئن (24 خرداد) گذشته در بیروت روی داد ـ منتشر کردند، به نام "سازمان مستضعفان جهان" بوده است. ربایندگان درقبال آزادی مسافران، خواستار آزادی زندانیان لبنانی دربند در اسرائیل شده بودند.»[۶۴]

گزارش ـ 303

سه تن از عاملان بمب‌گذاری در مراسم نمازجمعه تهران، اعدام شدند. روابط عمومی دادستانی انقلاب اسلامی تهران، خلاصه اتهامات این سه تن را چنین اعلام کرد: «1. ارتباط با سلیمان شیخه از عوامل و مزدوران سالار جاف خائن و جذب افراد به شبکه خرابکاری در ایران. 2. گذراندن دوره تخریب و بمب‌گذاری در سلیمانیه عراق، و زیرنظر سازمان امنیت رژیم بعثی صهیونیستی آن کشور. 3. دریافت طرح بمب‌گذاری و خرابکاری در ایران. 4. دریافت موکت انفجاری و وسایل دیگر حاوی مواد منفجره از عراق و حمل آنها از سلیمانیه عراق به ایران با همکاری مزدوران سازمان امنیت رژیم بعث عراق. 5. هدایت و رهبری عمل شوم بمب‌گذاری در نماز عبادی سیاسی جمعه تهران که توسط ابوهریره وزیری انجام شد. 6. دریافت مبالغ هنگفتی دینار عراقی از مزدوران رژیم بعث عفلقی درقبال انتقال مواد و سایر وسایل انفجاری به ایران جهت اجرای اهداف شوم ایشان.»[۶۵]

گزارش ـ 304

سازمان مجاهدین خلق (منافقین) با اجرای عملیات‌های روانی درصدد تضعیف روحیه مردم به‌ویژه خانواده‌ها‌ی شهیدان و اسیران برآمده است. دفتر سیاسی سپاه پاسداران در گزارشی اعلام کرد: «درپی اظهارات رجوی در اواخر سال 1363 که حاکی‌از اذعان به اشتباه سازمان منافقین در کم بهادادن به مسئله جنگ بود، هم‌اکنون خبرهایی به گوش می‌رسد که حکایت از فعالیت‌های منافقین در تضعیف جنگ و روحیه مردم شهیدپرورمان مخصوصاً خانواده اسرا و مفقودین دارد. در اینجا جهت آگاهی به چند مورد از این توطئه‌ها اشاره می‌گردد: 1. در یکی از شهرستان‌ها جلو در منزل برادر مفقودی یک کارتن بسته‌بندی‌شده قرار داده بودند که نام مفقود آن خانواده روی کارتن مزبور نوشته شده و محتوی آن لاشه یک سگ مرده بوده است. 2. در پوشش خانواده مفقودین به خانواده‌های اسرا و هلال‌احمر مراجعه و کد اسرا را اخذ می‌نمایند. سپس، با کد مربوطه با اسیر موردنظر ارتباط نامه‌ای برقرار کرده و سعی در ایجاد بدبینی بین اسیر و خانواده‌اش می‌نماید؛ حتی دیده شده که در این نامه‌ها عفت همسر اسیر را زیر سؤال می‌برند. 3. ضدانقلاب در تماس‌های مکرر با خانواده اسرا، خبرهای کذبی را مبنی‌بر آزادی اسرایشان به آنها می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند. 4. به خانواده‌های مفقودین اطلاع داده می‌شود که فرزندتان در فلان روز و فلان ساعت از رادیو بغداد صحبت کرده است. به‌دنبال این موضوع خانواده‌ها به سپاه و یا هلال‌احمر مراجعه کرده و متوجه عدم صحت خبر فوق می‌شوند. همچنین، بعضاً مشاهده شده که براثر تماس‌های مختلف و مکرر ضدانقلاب، برای برخی از خانواده‌ها این توهم پیش می‌آید که ارگان‌های ذی‌ربط در این امر سستی می‌نمایند، درنتیجه برای کسب اطلاع از وضعیت فرزندشان به رادیو بغداد روی می‌آورند. 5. ضدانقلاب به خانواده‌های اسرا القا می‌کنند که اگر پولی فراهم کنند و به خارج از کشور بروند می‌توانند برای آزادی فرزندشان وکیل بگیرند.»[۶۶]



پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1364/08/28

  1. ↑ سند شماره 634 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: انتخاب منطقه عملیاتی فدک (فاو)، عملیات والفجر8، قرارگاه خاتم، راوی (داوود رنجبر).
  2. ↑ سند شماره 170045 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: فرماندهی لشکر26 پیاده ستاد کل ـ عملیات، 28/8/1364.
  3. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 245، 29/8/1364، ص 1، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/8/1364، به نقل از رادیو صوت‌الجماهیر.
  4. ↑ سند شماره 170045 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: فرماندهی لشکر26 پیاده ستاد کل ـ عملیات، 28/8/1364.
  5. ↑ روزنامه اطلاعات، 28/8/1364، ص 3.
  6. ↑ مأخذ 4، ص 5، لاهه ـ خبرگزاری فرانسه، 29/8/1364.
  7. ↑ مأخذ 4، ص 7، تهران ـ خبرگزاری رویتر، 28/8/1364.
  8. ↑ مأخذ 3، ص 32، لندن ـ خبرگزاری رویتر، 28/8/1364 و همان، ص 39، رادیو اسرائیل، 28/8/1364.
  9. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 247، 1/9/1364، ص 11، لندن ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 30/8/1364.
  10. ↑ همان.
  11. ↑ سند شماره 449219 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: 28/8/1364، از شهربانی استان کردستان به استاندار استان، 6/9/1364.
  12. ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه، نشریه رویدادها، شماره 72، 12/9/1364 ص 14.
  13. ↑ همان.
  14. ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه، نشریه رویدادها، شماره 72، 12/9/1364 ص 14.
  15. ↑ سند شماره 119321 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: 28/8/1364، از دفتر نمایندگی امام در قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه، 7/9/1364.
  16. ↑ سند شماره 425197 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: 28/8/1364، از ستاد ناحیه کردستان (اطلاعات) به قرارگاه حمزه سیدالشهداء(ع) (اطلاعات)، 3/9/1364.
  17. ↑ سند شماره 200101 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش روزانه، شماره 101، 2/9/1364، ص 3.
  18. ↑ سند شماره 449209 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: 28/8/1364، از شهربانی استان کردستان به استاندار کردستان، 6/9/1364.
  19. ↑ سند شماره 148608 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: 28/8/1364، از سماجا2 به ستاد مشترک ارتش رکن 3 (عملیات) 5/9/1364.
  20. ↑ سند شماره 449178 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: 28/8/1364، از شهربانی استان کردستان به استاندار کردستان 10/9/1364.
  21. ↑ مأخذ5، ص 2.
  22. ↑ روزنامه ابرار، 28/8/1364، ص 2.
  23. ↑ روزنامه اطلاعات، 29/8/1364، ص 3.
  24. ↑ مأخذ 3، ص 31، تهران ـ خبرگزاری رویتر، 28/8/1364.
  25. ↑ مأخذ 3، 30/8/1364، ص 4، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 29/8/1364.
  26. ↑ مأخذ 5، ص 2.
  27. ↑ مأخذ 4، ص 3، آنکارا ـ خبرگزاری آلمان، 28/8/1364.
  28. ↑ مأخذ 23، ص 2.
  29. ↑ مأخذ 5، ص 18.
  30. ↑ همان.
  31. ↑ سند شماره 179667 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از وزارت امور خارجه (دیانی) به روابط عمومی، 28/8/1364.
  32. ↑ مأخذ 3، ص 3، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/8/1364.
  33. ↑ مأخذ 12، صص 7 ـ 6.
  34. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 29/8/1364، صص 6 ـ 5، رادیو مسقط (عربی)، 28/8/1364.
  35. ↑ مأخذ 3، ص 2، مسقط ـ خبرگزاری رویتر، 28/8/1364.
  36. ↑ مأخذ 3، ص 5، مسقط، ـ خبرگزاری کویت، 28/8/1364.
  37. ↑ مأخذ 34، ص 4، رادیو کویت (عربی) 28/8/1364.
  38. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 30/8/1364، صص 5 ـ 4، رادیو ام‌القوین، 28/8/1364.
  39. ↑ مأخذ 34، ص 7، رادیو ریاض، 28/8/1364.
  40. ↑ مأخذ 23، ص 24.
  41. ↑ مأخذ 34، ص 3، رادیو اسرائیل، 28/8/1364.
  42. ↑ روزنامه کیهان، 28/8/1364، ص 20.
  43. ↑ همان، ص 17.
  44. ↑ مأخذ 3، ص 7، اسلام‌آباد ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/8/1364.
  45. ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه، نشریه رویدادها، شماره 71، 5/6/1364، صص 16 ـ 15.
  46. ↑ مأخذ 23.
  47. ↑ مأخذ 4، صص 9 ـ 8، الجزیره ـ خبرگزاری یوگسلاوی، 29/8/1364.
  48. ↑ مأخذ 3، ص 29، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/8/1364.
  49. ↑ مأخذ 3، ص 42، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/8/1364.
  50. ↑ مأخذ 34، ص 4، رادیو اسرائیل، 28/8/1364.
  51. ↑ مأخذ 4، صص 10 ـ 9، لوس‌آنجلس، خبرگزاری یونایتدپرس، 29/8/1364.
  52. ↑ مأخذ 4، صص 13 ـ 12، لندن ـ خبرگزاری فرانسه، 29/8/1364.
  53. ↑ مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، صحیفه امام (مجموعه آثار حضرت امام خمینی)، جلد 19، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1389، ص 421.
  54. ↑ روزنامه اطلاعات، 11/9/1364، ص 1.
  55. ↑ مأخذ 23.
  56. ↑ مأخذ 23، صص 2 ـ 1.
  57. ↑ اداره کل تندنویسی مجلس شورای اسلامی، روزنامه رسمی، مشروح مذاکرات جلسه علنی مجلس، شماره 11898، جلسه 195، 28/8/1364، صص 17، 18 و 20.
  58. ↑ واحد سیاسی تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، نشریه گزارش، شماره 14، 8/9/1364، ص 113 ـ 112.
  59. ↑ مأخذ 3، صص 14 ـ 10، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/8/1364.
  60. ↑ مأخذ 4، ص 13، سازمان ملل، خبرگزاری یونایتدپرس، 29/8/1364.
  61. ↑ مأخذ 9، ص 29، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/8/1364.
  62. ↑ مأخذ 3، ص 34، بیروت ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/8/1364.
  63. ↑ مأخذ 4، ص 15، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 29/8/1364.
  64. ↑ سند شماره 170045 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: فرماندهی لشکر26 پیاده ستاد کل ـ عملیات، 28/8/1364.
  65. ↑ مأخذ 12.
  66. ↑ مأخذ 5، ص 18.





برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1364.08.28&oldid=4321»