1362.08.25: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1362 |نام = 1362.08.25 |نام دیگر= بیست و پنج آبان |روز=25 آبان 1362 |تاریخ شمسی= 1362.08.25 |تاریخ میلادی= 16 نوامبر 1983 |تاریخ قمری= 10 صفر 1404 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.08.25</div> <div class="bootstrap-b...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۷: سطر ۲۷:


<div style="text-align:justify">
<div style="text-align:justify">
== گزارش- 531 ==
طبق تصمیم قبلی فرماندهی قرارگاه خاتم مبنی‌بر حضور فرماندهان و مسئولان این قرارگاه در ستادهای فرماندهی یگان‌ها به‌منظور پیگیری پیشرفت کار، میزان آمادگی و بررسی طرح مانور یگان‌ها، برای اجرای مرحله چهارم عملیات والفجر٤، امروز مسئولان قرارگاه خاتم به دو گروه تقسیم شدند. سیدرحیم صفوی، عزیز جعفری و علی تجلائی به مقر تاکتیکی لشکر١٧ علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) و غلامعلی رشید، غلامحسین بشردوست و محمد باقری به قرارگاه تاکتیکی لشکرهای ٢٧ حضرت رسول(ص) و ٥ نصر رفتند.
در بازدید از لشکر17علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) که از قبل در منطقه حضور داشته و در همین منطقه دو مرحله عملیات اجرا کرده بود، مشاهده شد که این یگان از آمادگی نسبتاً خوبی برخوردار است. مهدی زین‌الدین فرمانده این لشکر، ضمن ارائه طرح مانور و اعلام آمادگی یگان خود، نداشتن شناسایی گردان‌های ارتش (تیپ‌٢ لشکر٢٨ کردستان) و به‌تبع آن عدم آمادگی کامل آنها را ازجمله مشکلات اجرای عملیات در این محور اعلام کرد و گفت: فرماندهان گردان‌های تیپ٢ (لشکر٢٨ کردستان) گفته‌اند چون ما شناسایی کافی نداریم، فقط نیروهای خودمان را برای عملیات دراختیار شما قرار می‌دهیم. وی افزود: آنها هنوز آماده نیستند معلوم نیست که کی اعلام آمادگی می‌کنند.
بعد از توضیحات فرمانده لشکر17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع)، عزیز جعفری پیشنهاد داد باتوجه‌به کمبود وقت، سپاه درصورت آمادگی، منتظر نیروهای ارتش نباشند و عملیات را شروع کنند. بااین‌حال، سیدرحیم صفوی به یگان‌های سپاه توصیه کرد: شما دست آنها را بگیرید تا آماده عملیات شوند.
پس از بازگشت مسئولان قرارگاه خاتم از مقر تاکتیکی لشکرهای27 حضرت رسول(ص) و 5 نصر، جلسه‌ای در قرارگاه تاکتیکی خاتم سپاه برگزار شد* و غلامعلی رشید درباره نتایج بازدید از دو یگان مذکور مطالبی را بیان کرد.
وی گفت: در بررسی طرح مانور لشکر٢٧ حضرت رسول(ص) مشخص شد که مسئولان این یگان برای تصرف اهداف خود (ارتفاعات 1680، 1740، 1904 و 1900) اجرای تک ‌جبهه‌ای را درنظر گرفته‌اند؛ یعنی گردان‌ها باید رودررو با دشمن درگیر ‌شوند. ازاین‌رو برای تجدیدنظر در طرح مانور و حمله از پشت به دشمن به آنها تذکراتی داده شد.
غلامعلی رشید در ادامه درباره طرح مانور لشکر٥ نصر نیز گفت: فرمانده این لشکر سه محور (روکان و یال شرقی 1900؛ شاخ کانی‌شوکت و یال غربی سنگ معدن و محور سنگ معدن و ارتفاع 1930) را برای عملیات پیش‌بینی کرده و برای هر محور یک تک تیپ و یک گردان از ارتش را به‌صورت ادغامی در مانور لحاظ کرده است.
در ادامه جلسه سیدرحیم صفوی با اشاره به هوشیاری دشمن در همه محورهای عملیاتی، تأکید کرد باید روی طرح مانور یگان‌ها بررسی بیشتری انجام شود تا ضعف‌ها برطرف و نقاط قوت طرح‌ها افزایش یابد. وی همچنین درباره جاده‌های منطقه گفت: متأسفانه وضع جاده‌ها مناسب نیست و آمدوشد در عقبه‌ها به‌سختی انجام می‌گیرد. صفوی سپس از حاضران خواست نظر خود را برای روز شروع عملیات بیان کنند. باتوجه‌به اظهارات حضار و آمادگی نسبی یگان‌ها، قرار شد عملیات در دو یا سه روز آینده اجرا شود، ولی روز و ساعت شروع عملیات قطعی نشد.<ref>سند شماره 290/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راویان قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) در عملیات والفجر٤، داود رنجبر و محسن رخصت‌طلب، 19/8/1362 تا 28/8/1362، صص 52 - 49.</ref>
== گزارش- 532 ==
افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی علاوه‌بر اجرای عملیاتی با پشتیبانی آتش توپخانه عراق در منطقه دولتو سردشت و فعالیت مشترک با نیروهای عراقی در ازگله، امروز در منطقه نوسود نیز علیه نیروهای خودی دست به اقدامی زدند که ناکام ماند.
پس از اجرای عملیات نیروهای خودی در منطقه شمال‌غربی سردشت و پاک‌سازی منطقه مرزی دولتو که با موفقیت چشمگیر همراه بود، امروز افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی با آتش پشتیبانی توپخانه عراق به یکی از محورهای عملیاتی در این منطقه حمله کردند، اما با هوشیاری و مقاومت نیروهای خودی، مجبور به عقب‌نشینی شدند. در این اقدام یک تن از افراد خودی شهید و ٢ تن نیز زخمی شدند. از تلفات واردشده به مهاجمان گزارشی در دست نیست.<ref>سند شماره 317999 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه انقلاب اسلامی مهاباد (فرماندهی) به ستاد منطقه١١ (فرماندهی)، 29/8/1362.</ref>
در شمال ازگله هم* ارتش عراق اقدام به فعال‌کردن حزب دمکرات کردستان ایران برای ناامن‌کردن منطقه و جلوگیری از نفوذ نیروهای شناسایی یگان‌های خودی کرده است. طبق اعلام واحد اطلاعات قرارگاه نجف اشرف، افراد حزب دمکرات و جاش‌های عراقی با پشتیبانی توپخانه عراق از ساعت 20 الی ٢٤، در این منطقه اقدام به اجرای عملیات‌های ایذایی، گشت و شناسایی می‌کنند.<ref>سند شماره 23667 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات عملیات قرارگاه نجف به فرماندهی قرارگاه نجف، 1/9/1362.</ref>
علاوه‌بر اقدامات مذکور، امروز در منطقه نوسود نیز که یکی از جبهه‌های درگیری میان نیروهای خودی با نظامیان عراق است، گروهی از افراد حزب دمکرات یکی از پایگاه‌های سپاه در کمر سیاه را به محاصره درآورده و از چند سو با آر.پی.جی٧ و تیربار آنجا را هدف قرار دادند. با هوشیاری و اقدام متقابل نیروهای پایگاه، مهاجمان با تحمل تلفاتی منطقه را ترک کردند.<ref>سند شماره 439109 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه٧ به فرماندهی کل سپاه، 7/9/1362.</ref>
== گزارش- 533 ==
در اقداماتی که گروه‌های مسلح غیرقانونی در جنوب‌شرقی مریوان، جنوب نقده، اطراف ارومیه، بانه و جنوب‌شرقی سلماس اجرا کردند، 35 تن از افراد خودی و مردم بومی شهید، 22 نفر زخمی و 15 تن نیز گروگان گرفته شدند. در این اقدامات همچنین چند خودرو و تعدادی ادوات نظامی منهدم شد.
به‌دنبال حمله سه روز پیش افراد هیز بیستون حزب دمکرات کردستان ایران و هیز شوان سازمان کومه‌له به نیروهای خودی در منطقه کوماسی در شرق مریوان،* امروز نیز مهاجمان در اقدام مشترک دیگری در منطقه بیزل در جنوب‌شرقی این شهر به نیروهای خودی حمله کردند. در این هجوم غافلگیرانه، تعدادی از نیروهای خودی شهید و تعدادی نیز گروگان گرفته شدند.
منابع خبری تلفات نیروهای خودی در این دو عملیات را 30 شهید و 10 گروگان اعلام کردند. علاوه‌براین 3 دستگاه خودروی تویوتا، 3 قبضه تیربار دوشکا و یک قبضه خمپاره 60 میلی‌متری و تعدادی سلاح انفرادی نیز به دست مهاجمان افتاد. از تلفات و خسارات واردشده به عناصر ضدانقلاب و همچنین چگونگی درگیری‌ها اطلاعات بیشتری در دست نیست.<ref>سند شماره 113188 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، شماره 8، ص2، 17/9/1362؛ و- سند شماره 352184 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه کردستان (اطلاعات) به ستاد منطقه١١، 24/8/1362.</ref>
ساعت 16 امروز، 150 نفر از افراد حزب دمکرات و سازمان کومه‌له که سه روز پیش با نفوذ در منطقه شمال‌غرب ارومیه در برخی آبادی‌های این منطقه مستقر شده بودند، به افراد ژاندارمری مأمور تأمین جاده، حمله کردند و پس از گروگان‌گرفتن 7 تن از نیروهای ژاندارمری و سرقت سلاح‌های آنان، منطقه را ترک کردند. مهاجمان ٢ تن از گروگان‌ها را در چند کیلومتری منطقه درگیری به شهادت رسانده و پیکر آنان را در دامنه ارتفاعات رها کردند.<ref>سند شماره 45036 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) بولتن نوبه‌ای اطلاعات عملیات، 1/9/1362، ص١؛ و- سند شماره 399882 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن٣) به فرماندهی ژاجا (رکن٣ - مرکز فرماندهی)، 26/8/1362؛ و- سند شماره 359145 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری آذربایجان‌غربی (رکن٣) به فرماندهی قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن٣)، 24/8/1362.</ref>
در جنوب نقده نیز نیروهای ژاندارمری هنگام بازگشت به پایگاه خود در شاوله به کمین گروه‌های مسلح غیرقانونی افتادند.
در این حادثه مهاجمان که در ارتفاعات مشرف به جاده موضع گرفته بودند، به‌سمت نیروهای خودی تیراندازی کردند. بلافاصله یک واحد دیگر ژاندارمری برای کمک به منطقه اعزام شد، اما افراد این واحد نیز در کمین افتادند. در این درگیری که با مقاومت نیروهای خودی و تاریک‌شدن هوا در ساعت 18:30 پایان یافت، ١٢ تن از افراد پایگاه شاوله زخمی و ٢ تن شهید شدند. از نیروهای کمکی نیز ٣ تن زخمی شدند.<ref>سند شماره 45036 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص١؛ و- سند شماره 399882 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین؛ و- سند شماره 317108 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه نقده به سپاه قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 25/8/1362.</ref>
در همین‌ حال در شهر بانه، افراد وابسته به گروه خبات با آر.پی.جی٧ به منزل یکی از پیشمرگان مسلمان کرد شلیک کردند که براثر آن ٢ زن و یک کودک زخمی شدند و خسارات زیادی به منزل وارد آمد.<ref>سند شماره 348029 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از استانداری کردستان به وزیر کشور، 29/8/1362؛ و- سند شماره 407104 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری بانه به استانداری کردستان، 26/8/1362.</ref>
گروه‌های مسلح ضدانقلاب علاوه‌بر اجرای عملیات مستقیم علیه نیروهای خودی در دو محور با مین‌گذاری و ایجاد آتش‌سوزی تلفات و خساراتی را به روستائیان وارد آوردند. در روستای خرم‌آباد در جنوب ارومیه، خودروی یکی از اهالی بر روی مین رفت که با انفجار آن یک تن شهید و ٤ تن نیز زخمی شدند.<ref>سند شماره 290/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راویان قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) در عملیات والفجر٤، داود رنجبر و محسن رخصت‌طلب، 19/8/1362 تا 28/8/1362، صص 52 - 49.</ref>
در نزدیکی روستای زیندشت در جنوب‌شرقی سلماس نیز عناصر وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی تراکتور دو تن از روستائیان را به آتش کشیدند.<ref>سند شماره 399884 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن٣) به فرماندهی ژاجا (رکن٣ - مرکز فرماندهی)، 27/8/1362.</ref>
== گزارش- 534 ==
نیروهای خودی در سه اقدام، بخش غرب بوکان و شمال‌شرقی سقز را پاک‌سازی کردند. در جریان این اقدامات در صلوات‌آباد سنندج یکی از افراد مؤثر حزب دمکرات کشته شد.
نیروهای سپاه بوکان با استعداد ٣ گروهان، عملیاتی را برای پاک‌سازی بخشی از روستاهای غربی این شهر اجرا کرده، موفق شدند تعدادی از روستاهای این منطقه ازجمله عزیزکند و نوبار را پاک‌سازی کنند. طبق گزارش‌های اولیه، نیروهای خودی در این عملیات تلفات و خسارات فراوانی را به عناصر مسلح غیرقانونی وارد آوردند. فرمانده سپاه بوکان در نامه‌ای به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) با اعلام این خبر، نبود نیروی کافی برای تعقیب افراد ضدانقلاب را از نقاط ضعف عملیات برشمرده است.<ref>سند شماره 399856 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی بوکان به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 26/8/1362؛ و- سند شماره 95452 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) (طرح و عملیات) به ستاد مرکزی سپاه (طرح و عملیات)، 25/8/1362.</ref>
همچنین در عملیات پاک‌سازی شمال‌شرقی سقز، یکی از افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی در روستای کانی‌سفید کشته شد.<ref>سند شماره 339560 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، 8/9/1362.</ref>
در حوالی روستای صلوات‌آباد در شرق سنندج نیز نیروهای ژاندارمری یکی از افراد حزب دمکرات را که مسئول مالی این منطقه بود شناسایی و تعقیب کردند. در ادامه عملیات این فرد کشته شد. در بازرسی از وی علاوه‌بر اسلحه و مهمات مربوطه، کارت عضویت وی و 350 هزار ریال پول به دست آمد.<ref>سند شماره 68855 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه11 قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 29/9/1362، ص١؛ و- سند شماره 113752 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه مناطق کردنشین، شماره 143، 27/8/1362، ص٢20؛ و- سند شماره 341080 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان به استانداری کردستان، 25/8/1362.</ref>
از سوی دیگر، گزارش منابع اطلاعاتی حاکی است امروز عراق انواع اسلحه و مهمات ازقبیل انواع مین، توپ، خمپاره، انواع گلوله تفنگ و تیربار را دراختیار حزب دمکرات قرار داده است. طبق این اطلاعات بخشی از این تجهیزات که شامل 3 قبضه توپ 106 میلی‌متری، چند قبضه خمپاره‌انداز و گلوله‌های آن، مین و انواع فشنگ می‌شد، به رابط حزب تحویل داده شده تا به منطقه انزال در جنوب‌شرقی سلماس منتقل گردد.<ref>سند شماره 113188 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص11.</ref>
== گزارش- 535 ==
به دستور رئیس‌جمهور همایش بین‌المللی پزشکی تهران به‌منظور بررسی جنبه‌های گوناگون ضایعات جسمی و روانی جنگ و ارائه خدمات بهتر به مجروحان جنگی برگزار می‌شود.
به نوشته روزنامه جمهوری اسلامی، دکتر زرگر مسئول برگزاری این همایش، امروز در یک نشست مطبوعاتی با اشاره به «استقبال کم‌نظیر پزشکان ایرانی و خارجی از برنامه‌های تعیین‌شده برای سمینار» و دریافت 556 مقاله علمی در زمینه‌های مختلف گفت: «سمینار بین‌المللی پزشکی پیرامون بررسی جنبه‌های گوناگون ضایعات جسمی جنگ، اثرات مفید انقلاب اسلامی در کاهش مفاسد اجتماعی در ایران و وضعیت بهداشت و درمان در کشورهای جهان سوم فعالیت خواهد کرد.» وی یکی از اهداف برگزاری این همایش را «آماده‌ساختن پزشکان برای ارائه خدمات بهتر به مجروحین جنگ در ایران و سایر کشورهای تحت‌ ستم ابرقدرت‌های استعمارگر جهان» معرفی کرد.
زرگر با اشاره به شرکت بیش از 500 نفر از متخصصان رشته‌های مختلف پزشکی از داخل ایران و 65 کشور جهان یادآور شد: تاکنون 62 پزشک خارجی وارد تهران شده‌اند و در میان مهمانان خارجی 31 پزشک از امریکا هستند که 27 نفر آنان را پزشکان ایرانی مقیم آن کشور تشکیل می‌دهند. وی همچنین افزود: «در میان مقاله‌های دریافت‌شده از پزشکان سراسر جهان، مقالاتی نیز از چندین پزشک عراقی و لبنانی وجود دارد که تعدادی از آنها که مقالاتشان مورد تأیید کارشناسان ستاد برگزارکننده سمینار قرار گرفته است در جلسات سمینار حضور خواهند یافت.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 26/8/1362، ص2.</ref>
== گزارش- 536 ==
رئیس‌جمهور و دبیرکل حزب جمهوری اسلامی خواستار برگزاری انتخابات آینده مجلس شورای اسلامی با یک حرکت عمومی، واقع‌بینانه و دقیق شد.
آیت‌الله خامنه‌ای امروز در دیدار با گروهی از روحانیون حزب جمهوری اسلامی تهران در سخنانی درمورد اهمیت آینده مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: «انتخابات آینده ازنظر همگانی و خوب برگزارشدن دارای اهمیت ویژه‌ای است و به همین جهت است که شما می‌بینید دشمنان انقلاب باتوجه‌به مدت زیادی که به انتخابات مانده، شروع به فعالیت کردند و تنها هدفشان نیز این است که به شکلی مسئله انتخابات را خراب نمایند و مهم‌ترین سیاست ما در شرایط کنونی تهیه مقدمات برگزاری انتخاباتی است که مورد استقبال وسیع کلیه اقشار مردم قرار می‌گیرد. مجلس اساساً دستگاهی است که باید بقیه ارگان‌های مملکتی را از هرگونه اشکال و خللی دور نماید لذا از اهمیت خاصی برخوردار است.»
رئیس‌جمهور آن‌گاه با تأکید بر اهمیت حضور هر دو قشر روحانیون و متخصصان در مجلس اضافه کرد: «چون مجلس طراح کلی مسائل کشور است، دو عنصر متخصصین و روحانیون حتماً در مجلس آینده باید حضور داشته باشند. وقتی روحانیون در مجلس حضور دارند مردم احساس آسایش می‌کنند و این ایجاب می‌کند که متخصصین اسلامی در مجلس باشند.» وی افزود: «همه این مسائل به‌خاطر این است که کارهای مردم هرچه آسان‌تر و مطلوب‌تر انجام گیرد و اگر متخصصین اسلامی که روحانیون هستند در مجلس باشند کار شورای نگهبان هم به‌مراتب آسان‌تر می‌شود و درنهایت کار مردم آسان‌تر خواهد شد. آن چیزی که ملاک اصلی انتخاب‌شدن است اعتماد مردم است.»
دبیرکل حزب جمهوری اسلامی ضمن اشاره به مسئله وحدت و هماهنگی در امر هرچه بهتر برگزارکردن انتخابات گفت: «درمورد این مسئله باید اتحاد وجود داشته باشد. اگر اختلافی نیز وجود دارد نباید موجب تعارض بشود. مسئله مهم این است که به فضل الهی انتخابات را با یک حرکت عمومی و واقع‌بینانه و یک انتخاب دقیق و منطقی انجام دهیم. شکی نیست که در انتخابات آینده باید بین جناح‌های مختلف وحدت بشود و یک کار انجام شود.»<ref>همان، ص26.</ref>
== گزارش- 537 ==
رئیس مجلس شورای اسلامی ضمن توصیه به وحدت شیعه و سنی، اعلام کرد عراق مناطق مسکونی اهل‌سنت را با بمب‌های شیمیایی هدف قرار داده است.
گروهی از روحانیون اهل‌سنت گنبد و فرماندار این شهرستان امروز با رئیس مجلس شورای اسلامی دیدار کردند و گزارشی را درباره وحدت شیعه و سنی در منطقه ترکمن‌صحرا، اعزام نیرو از این منطقه به جبهه‌های جنگ و نیز مسائل و مشکلات منطقه ازجمله درزمینه آب و زمین و ضرورت توجه به ترکمن‌صحرا در تقسیمات کشوری به اطلاع وی رساندند. سپس حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی با اشاره به تلاش‌های تفرقه‌انگیز در مناطق سنی‌نشین علیه جمهوری اسلامی اظهار کرد: «در ترکمن‌صحرا به‌علت حساسیت مرزی منطقه، نیروهای الحادی چپ شعارهایی را مطرح کردند و با فریب عده‌ای منطقه را به هم ریختند که ریشه پاره‌ای از مشکلات فعلی نیز از همان توطئه‌ها است.»
رئیس مجلس در ادامه سخنان خود به تشریح عملکرد گروه‌های مسلح غیرقانونی در کردستان پرداخت و گفت: «یک عده تحت نام قومی‌گری و ناسیونالیسم و همچنین کمونیسم علمای اهل‌سنت را به شهادت رسانده‌اند و صدام نیز درحالی‌که شهرهای سنی‌نشین مثل بانه، مریوان و سردشت را بمباران کرده است، اخیراً از بمب‌های شیمیایی در منطقه‌ای استفاده کرده است که ساکنین آن از اهل‌تسنن هستند.» وی افزود: «ما از عمق اعتقادمان می‌گوییم که اسلام و روحانیت هرجا حاکم باشد در آنجا سعادت فراهم می‌شود و دراین‌رابطه بین اهل‌تسنن و تشیع تفاوتی وجود ندارد.» رئیس مجلس شورای اسلامی همچنین با اعلام اینکه مشکلات منطقه در حد امکانات موجود مرتفع خواهد شد، گفت: «ما امیدواریم بتوانیم در ایران همزیستی مشترک و منسجم شیعه و سنی را به‌عنوان الگویی برای سایر کشورهای اسلامی ارائه دهیم.»<ref>همان، ص15.</ref>
== گزارش- 538 ==
درحالی‌که در روزها و هفته‌های اخیر نشانه‌های بیشتری از گرایش امریکا به اتخاذ یک سیاست جانب‌دارانه در جنگ ایران و عراق دیده می‌شود، امروز خبرگزاری کویت به نقل از هفته‌نامه امریکایی بررسی خط ‌مشی خاورمیانه* که به مقامات هیئت حاکمه این کشور دسترسی دارد، گزارش داد: «شورای امنیت ملی امریکا در نشست هفته گذشته خود به ریاست رونالد ریگان رئیس‌جمهور این کشور، پیشنهاد جدید وزارت امور خارجه دررابطه‌با کمک به عراق در جنگ سه‌ساله با ایران را رد کرد.»
بر پایه این گزارش، بعضی از کارشناسان وزارت امور خارجه امریکا به‌دنبال شواهد ادعاشده درمورد نقش ایران در حمله به مقر تفنگ‌داران امریکایی در بیروت این پیشنهاد را مطرح کرده‌اند. به نوشته هفته‌نامه مذکور، «مقامات وزارت امور خارجه در توصیه خود خاطرنشان ساختند که چنین گرایشی به‌طرف عراق موضع سوریه را نیز که از هم‌ردیف بودن با ایران بهره می‌برد، تضعیف می‌کند.» این گزارش در پایان افزوده است: «اما نتیجه مؤثر نشست مذکور بنا به گفته یک عضو هیئت حاکمه، این بود که امریکا به خط مشی کنونی خود به‌عنوان 45 درصد در مقابل 55 درصد بی‌طرفی به نفع عراق ادامه دهد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 242، 26/8/1362، ص9، واشنگتن - خبرگزاری کویت، 25/8/1362.</ref>
== گزارش- 539 ==
هم‌زمان با رویه فعالانه اخیر شوروی در اعلام موضع درخصوص جنگ ایران و عراق، گزارش‌ها حاکی است این کشور گسترش مناسبات سیاسی و اقتصادی خود را با عراق در دستورکار قرار داده است.
خبرگزاری عراق از مسکو گزارش داد: «یک مقام شوروی (نماینده وزارت دفاع) ضمن دعوت به پایان‌دادن به جنگ عراق و ایران تأکید کرد ادامه این جنگ تنها به نفع نیروهای امپریالیستی و صهیونیستی منطقه است.» وی افزود: «این نیروها هستند که درجهت شعله‌ور ساختن جنگ و ادامه آن تلاش می‌کنند.»
بر پایه این گزارش، ژنرال بفگینی رولگو فلواف که در همایشی با حضور روزنامه‌نگاران عرب سخنرانی می‌کرد «ضمن حمله شدید به سیاست امریکا و اسرائیل در خاورمیانه [غرب آسیا] تأکید کرد شوروی به کمک خود به جنبش مقاومت فلسطین و حقوق مشروع ملت فلسطین ادامه خواهد داد.»<ref>همان، ص2، مسکو - خبرگزاری عراق، 25/8/1362.</ref>
در همین حال، خبرگزاری رویتر در گزارشی اعلام کرد: «یک هیئت عالی‌رتبه اقتصادی اتحاد جماهیر شوروی به ریاست مارتیلوف معاون وزارت بازرگانی اتحاد جماهیر شوروی، وارد بغداد شد تا با مقامات عراقی پیرامون جنگ جمهوری اسلامی و عراق و توسعه روابط بازرگانی دو کشور به مذاکره بپردازد.» علاوه‌بر این هیئت که قرار است درزمینه صنعت نفت با مقامات عراقی مذاکره کند، «یک هیئت روسی دیگر به سرپرستی معاون نخست‌وزیر جمهوری قزاقستان برای برگزاری هفته دوستی عراق و شوروی وارد بغداد شد.» طبق این گزارش، سرپرست هیئت مذکور هنگام ورود به بغداد به خبرنگاران گفت: «این سفر باعث گسترش مناسبات دوستانه بین عراق و شوروی خواهد شد.»<ref>همان، ص25، رادیو ایران، 25/8/1362.</ref>
== گزارش- 540 ==
رئیس‌جمهور فرانسه به‌طور تلویحی از حزب سوسیالیست حاکم، درزمینه کمک‌های نظامی به عراق رفع مسئولیت کرد.
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از پاریس، فرانسوا میتران رئیس‌جمهور فرانسه، امشب در یک مصاحبه تلویزیونی با کانال 2 تلویزیون فرانسه که به تشریح سیاست دفاعی و خارجی این کشور، به‌ویژه بحران روابط شرق و غرب در آغاز استقرار موشک‌های امریکایی در اروپا اختصاص داشت، با اشاره به جنگ تحمیلی عراق علیه ایران به‌طور تلویحی از سوسیالیست‌های حاکم درزمینه کمک‌های همه‌جانبه به عراق رفع مسئولیت کرد و مدعی شد سوسیالیست‌ها مبتکر حمایت نظامی از عراق نیستند. وی تصریح کرد: «ما [سوسیالیست‌ها] وارث انتخاب‌های بزرگ فرانسه هستیم و از سال 1975، عراق اولین مشتری سلاح‌های فرانسوی به‌استثنای دو سال که عربستان سعودی این مقام را داشت، بوده است.» میتران افزود: «من در مقابل این موقعیت قرار گرفتم، این قراردادها از هشت سال پیش منعقد شده و ما به دوستمان [‍‌عراق] تا میزان یک‌سوم سلاح‌های خریداری‌شده توسط این کشور کمک می‌کنیم و دوسوم مابقی را شوروی و کشورهای بلوک شرق تأمین می‌کنند.»
رئیس‌جمهور فرانسه بار دیگر گفت: «ما دشمن ایران نیستیم و من ابداً مبالغه نمی‌کنم، من به قراردادها عمل می‌کنم و آن دسته از قراردادهایی که به‌نظر سالم می‌رسید را تجدید نمودم.» وی همچنین تأکید کرد: «عراق یک کشور دوست است و منظور من این نیست که فروش سلاح ازسوی فرانسه [به عراق] به‌عنوان یک عمل تجاوزگرانه تلقی شود.» میتران مدعی شد: «ایران تهدیدهای بی‌شمار می‌نماید که ما را تحت‌تأثیر قرار نمی‌دهند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 243، 27/8/1362، ص13، پاریس - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 26/8/1362.</ref>
== گزارش- 541 ==
امروز درحالی‌که تعدادی از خلبانان نیروی هوایی کویت برای شرکت در مانور مشترک نیروهای هوایی کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس عازم عربستان سعودی شدند، وزیر کشور کویت از پذیرش مشروط توافقنامه امنیتی شورای همکاری خلیج‌فارس توسط این کشور خبر داد.
شیخ سالم الصباح وزیر دفاع کویت، امروز همراه رئیس ستاد ارتش این کشور در مراسم تودیع یک گروه از نیروی هوایی کویت که «برای شرکت در اولین تمرین هوایی دولت‌های شورای همکاری کشورهای عربی خلیج [فارس] عازم عربستان سعودی است، حضور یافت.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 26/8/1362، ص3، رادیو کویت، 25/8/1362.</ref> به گزارش رادیو اسرائیل، وزیر دفاع کویت در این مراسم ضمن اشاره به برگزاری مانور مشترک نیروهای هوایی شش کشور عربی حوزه خلیج‌فارس در اواخر ماه جاری، گفت: این مانور «به‌منظور ارزیابی اقدامات دفاعی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج [فارس] انجام می‌گیرد.» رادیوی مذکور یادآور شد: «در قطعنامه اجلاس سران کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس که چندی پیش تشکیل گردید، کشورهای مزبور آمادگی خود را برای مقابله با هر نوع حادثه‌ای در خلیج‌فارس اعلام نمودند.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 28/8/1362، ص13، رادیو اسرائیل، 26/8/1362.</ref>
در همین حال، خبرگزاری آلمان‌غربی از منامه گزارش داد: شیخ نایف ‌الاحمد الجبار وزیر کشور کویت، که از بحرین دیدن می‌کند، در مصاحبه با روزنامه اخبار الخلیج گفت: «کشورش درصورتی از پیمان امنیتی شورای همکاری خلیج [فارس] پشتیبانی می‌کند که علیه قانون اساسی و قراردادهای کویت با دیگر کشورها نباشد.» این خبرگزاری اضافه کرد: «کویت تنها کشور عضو شورای همکاری خلیج [فارس] که مجلس انتخابی دارد، توافقنامه امنیتی این شورا را به‌دلیل اینکه در یکی از تبصره‌هایش به پلیس کشورهای عضو اجازه می‌داد افراد مظنون را تا 20 کیلومتری خاک کشور دیگر تعقیب کند، رد کرده بود.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 242، 26/8/1362، ص15، منامه - خبرگزاری آلمان‌غربی، 25/8/1362.</ref>
== گزارش- 542 ==
کارگروه تعیین راهبرد درازمدت اوپک که از دو روز قبل در لندن به‌منظور بحث درباره چگونگی حفظ میزان تقاضا برای نفت اوپک، تشکیل شده بود، امروز بدون نتیجه به کار خود پایان داد.
به گزارش خبرگزاری یونایتدپرس، گفت‌وگوهای غیررسمی وزیران نفت شش عضو اوپک شامل عربستان، ونزوئلا، الجزایر، عراق، ایران و کویت از دوشنبه‌شب به ریاست شیخ زکی یمانی وزیر نفت عربستان، در هتلی واقع در مرکز لندن آغاز شد. گزارش خبرگزاری رسمی اوپک دراین‌زمینه حاکی است کارگروه مذکور قرار بود به‌منظور مقابله با فشار بازار اشباع‌شده نفت، راهبرد درازمدتی را درمورد قیمت نفت و سهمیه تولید با هدف افزایش مجدد میزان تقاضای نفت در سطح جهانی اتخاذ کند. این خبرگزاری افزود: «چنین مکانیزمی می‌تواند همچنین شامل (حداکثر قیمت شناور) دربرابر قیمت پایه کنونی 29 دلار در هر بشکه باشد تا اوپک را قادر سازد به‌آرامی با نوسانات اقتصادی و شرایط تغییریابنده بازار هماهنگ گردد.» برپایه این گزارش اوپک در اجلاس ماه مارس خود در لندن، ضمن تغییر قیمت پایه نفت از 34 دلار به 29 دلار و سقف تولید 5/17 میلیون بشکه در روز، پادشاهی سعودی را به‌عنوان هماهنگ‌کننده بازار که تولید آن در نوسان خواهد بود معین کرد. این کشور متعهد شد در مقابل اشباع بازار نفت تولید خود را کاهش دهد. بااین‌حال به گفته منابع اوپک، عربستان اخیراً مایل به ادامه این نقش نیست.<ref>روزنامه کیهان، 26/8/1362، ص3.</ref>
به گزارش رادیو بی‌بی‌سی، کارگروه تعیین راهبرد درازمدت اوپک امروز ظهر «به بخش رسمی ‌مذاکرات خود پایان داد، بدون اینکه توانسته باشد بر سر موضوع اصلی مطرح‌شده در مذاکرات به موافقت برسند. این موضوع عبارت بود از اینکه آیا صادرکنندگان نفت برای افزایش مصرف نفت در جهان بکوشند یا اینکه برای افزایش درآمدشان تولید را پایین آورند و بر قیمت نفت بیفزایند؟» وزیر نفت ونزوئلا در پایان جلسه کارگروه مذکور گفت: «کشورهای شش‌گانه عضو کمیته، مسئله را بررسی خواهند نمود و برای جلسه وزیران نفت اوپک در ماه آینده (7 دسامبر/16 آذر) گزارش تهیه خواهند کرد.»<ref>همان، ص26.</ref>
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، امروز همچنین شیخ علی آل خلیفه وزیر نفت کویت، در بیانیه‌ای که در پایان گردهمایی اعضای کارگروه تعیین راهبرد درازمدت اوپک صادر کرد، «تولید مقداری نفت و فروش آن به حساب رژیم عراق را تکذیب کرد و گفت تولید نفت کویت در منطقه بی‌طرف جزء درصد این کشور در اوپک است و نباید این مسئله با فروش نفت به حساب عراق اشتباه شود.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 245، 29/8/1362، ص11، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 27/8/1362.</ref>
== گزارش- 543 ==
درپی گزارش یک روزنامه سوئیسی مبنی‌بر فروش 6 فروند هواپیمای آموزشی ازسوی سوئیس به ایران امروز اعلام شد «دولت سوئیس با استناد به قوانین این کشور که می‌گوید ارسال جنگ‌افزار به مناطق درحال جنگ مجاز نیست از تحویل هواپیماهای آموزشی» مذکور خودداری کرده است. بنا به این گزارش، منابع خبری قبلاً به‌ نقل ‌از سخنگوی کارخانه سازنده این هواپیماها اعلام کرده بودند که 6 فروند هواپیمای آموزشی سوئیسی به ایران تحویل داده شده است.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 242، 26/8/1362، صص 25 و 26، رادیو ایران، 25/8/1362.</ref>
== گزارش- 544 ==
هواپیماهای رژیم صهیونیستی به‌تلافی انفجار مقر فرماندهی نیروهای این رژیم در شهر صور واقع در جنوب لبنان، منطقه بعلبک در شرق لبنان را بمباران کردند. در همین حال، رئیس‌جمهور رژیم اشغالگر قدس خواهان تعیین خط قرمزی برای سوریه در لبنان شد.
به گزارش منابع خبری، دو اردوگاه الشعره و حنطا در بعلبک امروز هدف بمباران 4 فروند هواپیمای اسرائیلی قرار گرفت. رادیو بی‌بی‌سی در گزارشی با اشاره به حمله به پایگاه یک گروه شیعه تحت رهبری حسین موسوی گفت: این گروه «اخیراً مسئول حمله خودکشانه‌ای [انتحاری] اعلام شد که دو هفته پیش در شهر صور در جنوب لبنان، یکی از ساختمان‌های نظامی اسرائیل را خراب کرد.» به گفته بی‌بی‌سی، امریکائیان نیز این گروه شیعه را مسئول حملات انتحاری علیه سفارت و پایگاه تفنگ‌داران دریایی امریکا در بیروت می‌دانند.
گزارش مذکور همچنین به نقل از یکی از خبرنگاران بی‌بی‌سی در منطقه غرب آسیا افزود: «گرچه حمله امروز توسط نیروی هوایی اسرائیل صورت گرفت، امکان دارد که امریکا نیز در اجرای آن همکاری می‌نموده؛ زیراکه امریکا و اسرائیل در منطقه همکاری نزدیک با یکدیگر دارند. رادیوهای لبنان از تلفات سنگین و بروز آتش‌سوزی‌های عظیم دراثر حمله صحبت می‌نمایند.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 26/8/1362، ص5، رادیو بی‌بی‌سی، 25/8/1362.</ref>
رادیو امریکا نیز ضمن اعلام خبر حمله هواپیماهای جنگنده به محلی در نزدیکی مرز سوریه در دره بقاع که فرماندهی نظامی رژیم صهیونیستی آن را «یک اردوگاه آموزش چریکی طرف‌دار رژیم اسلامی ایران» خواند، به نقل از یک مقام رژیم اسرائیل در بیت‌المقدس گفت که وی «اطمینان ندارد امریکایی‌ها از پیش درباره این اقدام آگاه شده باشند.» گزارش رادیو امریکا حاکی است: «مقامات اسرائیلی حملات هوایی خود را به این ترتیب توجیه کرده‌اند که سوریه نمی‌تواند [هم] ازطریق نیروهای دست‌نشانده به اسرائیل حمله کند و هم انتظار داشته باشد که آسوده باقی بماند.»<ref>همان، ص9، رادیو امریکا، 25/8/1362.</ref>
همچنین رادیو اسرائیل ضمن پرداختن به این حمله به نقل از "ایستگاه رادیویی مسیحیان لبنان" اعلام کرد: «چند پاسدار ایرانی نیز در بین کشته‌شدگان می‌باشد.» به گفته این رادیو، «حمله هواپیماهای اسرائیلی نیم‌ساعت ادامه داشت و دو قرارگاه خرابکاران به آتش کشیده شد.»<ref>همان، ص6، رادیو اسرائیل، 25/8/1362.</ref>
به گزارش رادیو لبنان، «سخنگوی کاخ سفید امریکا امروز طی شرکت در یک مصاحبه مطبوعاتی دررابطه‌با نظر دولت متبوع خویش نسبت به حمله هوایی اسرائیل به بقاع هیچ‌گونه سخنی نگفت و اعلام کرد که امریکا در عملیات نظامی اسرائیل دخالت نمی‌کند.» این رادیو افزود: «یک مقام بلندمرتبه در کاخ سفید امریکا که از ذکر نام خویش خودداری کرد، اظهار داشت که واشنگتن هیچ‌گونه اطلاع قبلی از قصد اسرائیل برای بمباران پایگاه‌های هواداران ایران در بقاع نداشت. بنابراین هیچ‌گونه هماهنگی نظامی بین اسرائیل و امریکا برای انجام این عمل در کار نبوده است.» مقام امریکایی مذکور همچنین اضافه کرد: «نیروهایی که پایگاهشان مورد حمله هوایی جنگنده‌های اسرائیل قرار گرفت از همان سازمان‌هایی هستند که مسئولیت حمله به مرکز تفنگ‌داران امریکایی و فرانسوی در بیروت را به عهده گرفته‌اند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 242، 26/8/1362، ص31، رادیو لبنان، 25/8/1362.</ref>
در همین حال، از آنجا که موقعیت سوریه یک هدف اصلی در تحرکات سیاسی - نظامی امریکا و رژیم صهیونیستی در لبنان به شمار می‌رود، رادیو اسرائیل امروز گزارش داد: خیم هرتزوگ رئیس‌جمهور اسرائیل، که از دو روز پیش در نیویورک به سر می‌برد پیشنهاد کرد «برای سوریه در لبنان خط سرخ تعیین گردد، زیرا حافظ اسد را تنها بدین‌وسیله می‌توان مهار کرد.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 26/8/1362، ص11، رادیو اسرائیل، 25/8/1362.</ref>
از سوی دیگر، خبرگزاری فرانسه از دمشق گزارش داد: حافظ اسد رئیس‌جمهور سوریه، در گفت‌وگو با یک روزنامه‌نگار امریکایی، احتمال مداخله مستقیم امریکا و شوروی در جنگ میان اسرائیل و سوریه را در لبنان بسیار زیاد دانست و گفت: «درصورت بروز یک جنگ میان امریکا و شوروی، که آرزومندیم تحقق نپذیرد، مسئولیت را متوجه امریکا می‌دانیم. زیرا این امریکاست که در لبنان حضور دارد درصورتی‌که شوروی باوجود نزدیک‌بودن به لبنان در آنجا نیست.» وی همچنین هشدار داد: «اگر به مواضع سوریه در دره بقاع حمله شود، این کشور از تمام امکانات و سلاح‌های خود ازجمله موشک‌های ضدهوایی استفاده خواهد کرد.» رئیس‌جمهور سوریه ضمن انتقاد از رفتار دستگاه حاکمه امریکا که به گفته وی «مبتنی‌بر روحیه جنگ‌طلبی است»، افزود: «مناسبات امریکا و سوریه در سال 1974 بسیار نیکو بود، زیرا امریکا همیشه مواظب بود به منافع سوریه لطمه‌ای وارد نشود.» وی خاطرنشان کرد: «آرزو می‌کنیم امریکا همان موضعی را نسبت به ما اتخاذ کند که شوروی گرفته تا بتوان گفت یک دوستی محکم ما را به واشنگتن مربوط می‌سازد.» اسد همچنین یادآور شد: «درصورت خروج کامل و بدون قیدوشرط نیروهای اسرائیل از لبنان، سوریه نیز قوای خود را از این کشور خارج خواهد ساخت.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 242، 26/8/1362، ص14، دمشق - خبرگزاری فرانسه، 25/8/1362.</ref>
امروز همچنین خبرگزاری یونایتدپرس از بیروت در گزارشی درباره بیانیه دیروز وزارت امور خارجه ایران اعلام کرد: «جمهوری اسلامی ایران دیروز از سوریه و فلسطینی‌ها و مسلمانان لبنان حمایت نموده و گفت لبنان گورستان متجاوزین امریکایی و اسرائیلی خواهد شد.» یونایتدپرس افزود: «در این بیانیه که دررابطه‌با پروازهای مکرر و تجسسی جت‌های جنگی اف14 تام‌کت امریکایی بر فراز خاک لبنان که به‌منظور تأمین امنیت یک هزار و دویست تفنگ‌دار مستقر در بیروت [انجام می‌گیرد] انتشار یافته، گفته شده است: این پرواز‌ها نقض حریم هوایی لبنان محسوب می‌شود.» خبرگزاری مذکور پس از اشاره به انفجار مقر تفنگ‌داران دریایی امریکا و قرارگاه سربازان فرانسوی در بیروت و تکرار این ادعا که «یک گروه طرف‌دار ایران مسئولیت این عملیات انتحاری را پذیرفت»، به نقل از بیانیه وزارت امور خارجه ایران افزود: «ایران با توسل به تمام وسایلی که دراختیار دارد از حقوق مشروع سوری‌ها، فلسطینی‌ها و لبنانی‌ها دفاع خواهد کرد.»<ref>همان، صص 7 و 8، بیروت - خبرگزاری یونایتدپرس، 25/8/1362.</ref>
== گزارش- 545 ==
هم‌زمان با انتشار گزارش‌های مختلف از سقوط اردوگاه بداوی آخرین پناهگاه یاسر عرفات در طرابلس، یک رسانه خارجی اعلام کرد شکست عرفات اکنون کامل شده است.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، مخالفان عرفات با یک حمله سنگین به اردوگاه بداوی، مواضع طرف‌داران عرفات را در آستانه سقوط کامل قرار دادند. این درحالی است که گزارش خبرگزاری رویتر حاکی است این اردوگاه «پس از یک رشته نبردهای خونین و گلوله‌باران شدید به‌دست شورشیان فلسطینی که از حمایت سوریه برخوردارند، افتاد.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 26/8/1362، ص3.</ref> رادیو بی‌بی‌سی نیز ضمن خبر مشابهی گفت: «درحدود دو هفته بود که طرف‌داران آقای عرفات از این اردوگاه دفاع می‌کردند، گرچه ازلحاظ اسلحه در وضع نامطلوبی قرار داشتند.» بی‌بی‌سی با اشاره به عقب‌نشینی طرف‌داران عرفات به داخل شهر طرابلس به نقل از خبرنگار خود در منطقه اعلام کرد: «بدون شک، شکست آقای عرفات اکنون کامل شده است.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 26/8/1362، ص4، رادیو بی‌بی‌سی، 25/8/1362.</ref>




نسخهٔ کنونی تا ‏۹ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۸

روزشمار جنگ سال 1362
1362.08.25
نام‌های دیگر بیست و پنج آبان
تاریخ شمسی 1362.08.25
تاریخ میلادی 16 نوامبر 1983
تاریخ قمری 10 صفر 1404


1359.08.25
1360.08.25
1361.08.25
1363.08.25
1364.08.25
1365.08.25
1366.08.25




گزارش- 531

طبق تصمیم قبلی فرماندهی قرارگاه خاتم مبنی‌بر حضور فرماندهان و مسئولان این قرارگاه در ستادهای فرماندهی یگان‌ها به‌منظور پیگیری پیشرفت کار، میزان آمادگی و بررسی طرح مانور یگان‌ها، برای اجرای مرحله چهارم عملیات والفجر٤، امروز مسئولان قرارگاه خاتم به دو گروه تقسیم شدند. سیدرحیم صفوی، عزیز جعفری و علی تجلائی به مقر تاکتیکی لشکر١٧ علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) و غلامعلی رشید، غلامحسین بشردوست و محمد باقری به قرارگاه تاکتیکی لشکرهای ٢٧ حضرت رسول(ص) و ٥ نصر رفتند. در بازدید از لشکر17علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) که از قبل در منطقه حضور داشته و در همین منطقه دو مرحله عملیات اجرا کرده بود، مشاهده شد که این یگان از آمادگی نسبتاً خوبی برخوردار است. مهدی زین‌الدین فرمانده این لشکر، ضمن ارائه طرح مانور و اعلام آمادگی یگان خود، نداشتن شناسایی گردان‌های ارتش (تیپ‌٢ لشکر٢٨ کردستان) و به‌تبع آن عدم آمادگی کامل آنها را ازجمله مشکلات اجرای عملیات در این محور اعلام کرد و گفت: فرماندهان گردان‌های تیپ٢ (لشکر٢٨ کردستان) گفته‌اند چون ما شناسایی کافی نداریم، فقط نیروهای خودمان را برای عملیات دراختیار شما قرار می‌دهیم. وی افزود: آنها هنوز آماده نیستند معلوم نیست که کی اعلام آمادگی می‌کنند. بعد از توضیحات فرمانده لشکر17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع)، عزیز جعفری پیشنهاد داد باتوجه‌به کمبود وقت، سپاه درصورت آمادگی، منتظر نیروهای ارتش نباشند و عملیات را شروع کنند. بااین‌حال، سیدرحیم صفوی به یگان‌های سپاه توصیه کرد: شما دست آنها را بگیرید تا آماده عملیات شوند. پس از بازگشت مسئولان قرارگاه خاتم از مقر تاکتیکی لشکرهای27 حضرت رسول(ص) و 5 نصر، جلسه‌ای در قرارگاه تاکتیکی خاتم سپاه برگزار شد* و غلامعلی رشید درباره نتایج بازدید از دو یگان مذکور مطالبی را بیان کرد. وی گفت: در بررسی طرح مانور لشکر٢٧ حضرت رسول(ص) مشخص شد که مسئولان این یگان برای تصرف اهداف خود (ارتفاعات 1680، 1740، 1904 و 1900) اجرای تک ‌جبهه‌ای را درنظر گرفته‌اند؛ یعنی گردان‌ها باید رودررو با دشمن درگیر ‌شوند. ازاین‌رو برای تجدیدنظر در طرح مانور و حمله از پشت به دشمن به آنها تذکراتی داده شد. غلامعلی رشید در ادامه درباره طرح مانور لشکر٥ نصر نیز گفت: فرمانده این لشکر سه محور (روکان و یال شرقی 1900؛ شاخ کانی‌شوکت و یال غربی سنگ معدن و محور سنگ معدن و ارتفاع 1930) را برای عملیات پیش‌بینی کرده و برای هر محور یک تک تیپ و یک گردان از ارتش را به‌صورت ادغامی در مانور لحاظ کرده است. در ادامه جلسه سیدرحیم صفوی با اشاره به هوشیاری دشمن در همه محورهای عملیاتی، تأکید کرد باید روی طرح مانور یگان‌ها بررسی بیشتری انجام شود تا ضعف‌ها برطرف و نقاط قوت طرح‌ها افزایش یابد. وی همچنین درباره جاده‌های منطقه گفت: متأسفانه وضع جاده‌ها مناسب نیست و آمدوشد در عقبه‌ها به‌سختی انجام می‌گیرد. صفوی سپس از حاضران خواست نظر خود را برای روز شروع عملیات بیان کنند. باتوجه‌به اظهارات حضار و آمادگی نسبی یگان‌ها، قرار شد عملیات در دو یا سه روز آینده اجرا شود، ولی روز و ساعت شروع عملیات قطعی نشد.[۱]

گزارش- 532

افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی علاوه‌بر اجرای عملیاتی با پشتیبانی آتش توپخانه عراق در منطقه دولتو سردشت و فعالیت مشترک با نیروهای عراقی در ازگله، امروز در منطقه نوسود نیز علیه نیروهای خودی دست به اقدامی زدند که ناکام ماند. پس از اجرای عملیات نیروهای خودی در منطقه شمال‌غربی سردشت و پاک‌سازی منطقه مرزی دولتو که با موفقیت چشمگیر همراه بود، امروز افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی با آتش پشتیبانی توپخانه عراق به یکی از محورهای عملیاتی در این منطقه حمله کردند، اما با هوشیاری و مقاومت نیروهای خودی، مجبور به عقب‌نشینی شدند. در این اقدام یک تن از افراد خودی شهید و ٢ تن نیز زخمی شدند. از تلفات واردشده به مهاجمان گزارشی در دست نیست.[۲] در شمال ازگله هم* ارتش عراق اقدام به فعال‌کردن حزب دمکرات کردستان ایران برای ناامن‌کردن منطقه و جلوگیری از نفوذ نیروهای شناسایی یگان‌های خودی کرده است. طبق اعلام واحد اطلاعات قرارگاه نجف اشرف، افراد حزب دمکرات و جاش‌های عراقی با پشتیبانی توپخانه عراق از ساعت 20 الی ٢٤، در این منطقه اقدام به اجرای عملیات‌های ایذایی، گشت و شناسایی می‌کنند.[۳] علاوه‌بر اقدامات مذکور، امروز در منطقه نوسود نیز که یکی از جبهه‌های درگیری میان نیروهای خودی با نظامیان عراق است، گروهی از افراد حزب دمکرات یکی از پایگاه‌های سپاه در کمر سیاه را به محاصره درآورده و از چند سو با آر.پی.جی٧ و تیربار آنجا را هدف قرار دادند. با هوشیاری و اقدام متقابل نیروهای پایگاه، مهاجمان با تحمل تلفاتی منطقه را ترک کردند.[۴]

گزارش- 533

در اقداماتی که گروه‌های مسلح غیرقانونی در جنوب‌شرقی مریوان، جنوب نقده، اطراف ارومیه، بانه و جنوب‌شرقی سلماس اجرا کردند، 35 تن از افراد خودی و مردم بومی شهید، 22 نفر زخمی و 15 تن نیز گروگان گرفته شدند. در این اقدامات همچنین چند خودرو و تعدادی ادوات نظامی منهدم شد. به‌دنبال حمله سه روز پیش افراد هیز بیستون حزب دمکرات کردستان ایران و هیز شوان سازمان کومه‌له به نیروهای خودی در منطقه کوماسی در شرق مریوان،* امروز نیز مهاجمان در اقدام مشترک دیگری در منطقه بیزل در جنوب‌شرقی این شهر به نیروهای خودی حمله کردند. در این هجوم غافلگیرانه، تعدادی از نیروهای خودی شهید و تعدادی نیز گروگان گرفته شدند. منابع خبری تلفات نیروهای خودی در این دو عملیات را 30 شهید و 10 گروگان اعلام کردند. علاوه‌براین 3 دستگاه خودروی تویوتا، 3 قبضه تیربار دوشکا و یک قبضه خمپاره 60 میلی‌متری و تعدادی سلاح انفرادی نیز به دست مهاجمان افتاد. از تلفات و خسارات واردشده به عناصر ضدانقلاب و همچنین چگونگی درگیری‌ها اطلاعات بیشتری در دست نیست.[۵] ساعت 16 امروز، 150 نفر از افراد حزب دمکرات و سازمان کومه‌له که سه روز پیش با نفوذ در منطقه شمال‌غرب ارومیه در برخی آبادی‌های این منطقه مستقر شده بودند، به افراد ژاندارمری مأمور تأمین جاده، حمله کردند و پس از گروگان‌گرفتن 7 تن از نیروهای ژاندارمری و سرقت سلاح‌های آنان، منطقه را ترک کردند. مهاجمان ٢ تن از گروگان‌ها را در چند کیلومتری منطقه درگیری به شهادت رسانده و پیکر آنان را در دامنه ارتفاعات رها کردند.[۶] در جنوب نقده نیز نیروهای ژاندارمری هنگام بازگشت به پایگاه خود در شاوله به کمین گروه‌های مسلح غیرقانونی افتادند. در این حادثه مهاجمان که در ارتفاعات مشرف به جاده موضع گرفته بودند، به‌سمت نیروهای خودی تیراندازی کردند. بلافاصله یک واحد دیگر ژاندارمری برای کمک به منطقه اعزام شد، اما افراد این واحد نیز در کمین افتادند. در این درگیری که با مقاومت نیروهای خودی و تاریک‌شدن هوا در ساعت 18:30 پایان یافت، ١٢ تن از افراد پایگاه شاوله زخمی و ٢ تن شهید شدند. از نیروهای کمکی نیز ٣ تن زخمی شدند.[۷] در همین‌ حال در شهر بانه، افراد وابسته به گروه خبات با آر.پی.جی٧ به منزل یکی از پیشمرگان مسلمان کرد شلیک کردند که براثر آن ٢ زن و یک کودک زخمی شدند و خسارات زیادی به منزل وارد آمد.[۸] گروه‌های مسلح ضدانقلاب علاوه‌بر اجرای عملیات مستقیم علیه نیروهای خودی در دو محور با مین‌گذاری و ایجاد آتش‌سوزی تلفات و خساراتی را به روستائیان وارد آوردند. در روستای خرم‌آباد در جنوب ارومیه، خودروی یکی از اهالی بر روی مین رفت که با انفجار آن یک تن شهید و ٤ تن نیز زخمی شدند.[۹] در نزدیکی روستای زیندشت در جنوب‌شرقی سلماس نیز عناصر وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی تراکتور دو تن از روستائیان را به آتش کشیدند.[۱۰]

گزارش- 534

نیروهای خودی در سه اقدام، بخش غرب بوکان و شمال‌شرقی سقز را پاک‌سازی کردند. در جریان این اقدامات در صلوات‌آباد سنندج یکی از افراد مؤثر حزب دمکرات کشته شد. نیروهای سپاه بوکان با استعداد ٣ گروهان، عملیاتی را برای پاک‌سازی بخشی از روستاهای غربی این شهر اجرا کرده، موفق شدند تعدادی از روستاهای این منطقه ازجمله عزیزکند و نوبار را پاک‌سازی کنند. طبق گزارش‌های اولیه، نیروهای خودی در این عملیات تلفات و خسارات فراوانی را به عناصر مسلح غیرقانونی وارد آوردند. فرمانده سپاه بوکان در نامه‌ای به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) با اعلام این خبر، نبود نیروی کافی برای تعقیب افراد ضدانقلاب را از نقاط ضعف عملیات برشمرده است.[۱۱] همچنین در عملیات پاک‌سازی شمال‌شرقی سقز، یکی از افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی در روستای کانی‌سفید کشته شد.[۱۲] در حوالی روستای صلوات‌آباد در شرق سنندج نیز نیروهای ژاندارمری یکی از افراد حزب دمکرات را که مسئول مالی این منطقه بود شناسایی و تعقیب کردند. در ادامه عملیات این فرد کشته شد. در بازرسی از وی علاوه‌بر اسلحه و مهمات مربوطه، کارت عضویت وی و 350 هزار ریال پول به دست آمد.[۱۳] از سوی دیگر، گزارش منابع اطلاعاتی حاکی است امروز عراق انواع اسلحه و مهمات ازقبیل انواع مین، توپ، خمپاره، انواع گلوله تفنگ و تیربار را دراختیار حزب دمکرات قرار داده است. طبق این اطلاعات بخشی از این تجهیزات که شامل 3 قبضه توپ 106 میلی‌متری، چند قبضه خمپاره‌انداز و گلوله‌های آن، مین و انواع فشنگ می‌شد، به رابط حزب تحویل داده شده تا به منطقه انزال در جنوب‌شرقی سلماس منتقل گردد.[۱۴]

گزارش- 535

به دستور رئیس‌جمهور همایش بین‌المللی پزشکی تهران به‌منظور بررسی جنبه‌های گوناگون ضایعات جسمی و روانی جنگ و ارائه خدمات بهتر به مجروحان جنگی برگزار می‌شود. به نوشته روزنامه جمهوری اسلامی، دکتر زرگر مسئول برگزاری این همایش، امروز در یک نشست مطبوعاتی با اشاره به «استقبال کم‌نظیر پزشکان ایرانی و خارجی از برنامه‌های تعیین‌شده برای سمینار» و دریافت 556 مقاله علمی در زمینه‌های مختلف گفت: «سمینار بین‌المللی پزشکی پیرامون بررسی جنبه‌های گوناگون ضایعات جسمی جنگ، اثرات مفید انقلاب اسلامی در کاهش مفاسد اجتماعی در ایران و وضعیت بهداشت و درمان در کشورهای جهان سوم فعالیت خواهد کرد.» وی یکی از اهداف برگزاری این همایش را «آماده‌ساختن پزشکان برای ارائه خدمات بهتر به مجروحین جنگ در ایران و سایر کشورهای تحت‌ ستم ابرقدرت‌های استعمارگر جهان» معرفی کرد. زرگر با اشاره به شرکت بیش از 500 نفر از متخصصان رشته‌های مختلف پزشکی از داخل ایران و 65 کشور جهان یادآور شد: تاکنون 62 پزشک خارجی وارد تهران شده‌اند و در میان مهمانان خارجی 31 پزشک از امریکا هستند که 27 نفر آنان را پزشکان ایرانی مقیم آن کشور تشکیل می‌دهند. وی همچنین افزود: «در میان مقاله‌های دریافت‌شده از پزشکان سراسر جهان، مقالاتی نیز از چندین پزشک عراقی و لبنانی وجود دارد که تعدادی از آنها که مقالاتشان مورد تأیید کارشناسان ستاد برگزارکننده سمینار قرار گرفته است در جلسات سمینار حضور خواهند یافت.»[۱۵]

گزارش- 536

رئیس‌جمهور و دبیرکل حزب جمهوری اسلامی خواستار برگزاری انتخابات آینده مجلس شورای اسلامی با یک حرکت عمومی، واقع‌بینانه و دقیق شد. آیت‌الله خامنه‌ای امروز در دیدار با گروهی از روحانیون حزب جمهوری اسلامی تهران در سخنانی درمورد اهمیت آینده مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: «انتخابات آینده ازنظر همگانی و خوب برگزارشدن دارای اهمیت ویژه‌ای است و به همین جهت است که شما می‌بینید دشمنان انقلاب باتوجه‌به مدت زیادی که به انتخابات مانده، شروع به فعالیت کردند و تنها هدفشان نیز این است که به شکلی مسئله انتخابات را خراب نمایند و مهم‌ترین سیاست ما در شرایط کنونی تهیه مقدمات برگزاری انتخاباتی است که مورد استقبال وسیع کلیه اقشار مردم قرار می‌گیرد. مجلس اساساً دستگاهی است که باید بقیه ارگان‌های مملکتی را از هرگونه اشکال و خللی دور نماید لذا از اهمیت خاصی برخوردار است.» رئیس‌جمهور آن‌گاه با تأکید بر اهمیت حضور هر دو قشر روحانیون و متخصصان در مجلس اضافه کرد: «چون مجلس طراح کلی مسائل کشور است، دو عنصر متخصصین و روحانیون حتماً در مجلس آینده باید حضور داشته باشند. وقتی روحانیون در مجلس حضور دارند مردم احساس آسایش می‌کنند و این ایجاب می‌کند که متخصصین اسلامی در مجلس باشند.» وی افزود: «همه این مسائل به‌خاطر این است که کارهای مردم هرچه آسان‌تر و مطلوب‌تر انجام گیرد و اگر متخصصین اسلامی که روحانیون هستند در مجلس باشند کار شورای نگهبان هم به‌مراتب آسان‌تر می‌شود و درنهایت کار مردم آسان‌تر خواهد شد. آن چیزی که ملاک اصلی انتخاب‌شدن است اعتماد مردم است.» دبیرکل حزب جمهوری اسلامی ضمن اشاره به مسئله وحدت و هماهنگی در امر هرچه بهتر برگزارکردن انتخابات گفت: «درمورد این مسئله باید اتحاد وجود داشته باشد. اگر اختلافی نیز وجود دارد نباید موجب تعارض بشود. مسئله مهم این است که به فضل الهی انتخابات را با یک حرکت عمومی و واقع‌بینانه و یک انتخاب دقیق و منطقی انجام دهیم. شکی نیست که در انتخابات آینده باید بین جناح‌های مختلف وحدت بشود و یک کار انجام شود.»[۱۶]

گزارش- 537

رئیس مجلس شورای اسلامی ضمن توصیه به وحدت شیعه و سنی، اعلام کرد عراق مناطق مسکونی اهل‌سنت را با بمب‌های شیمیایی هدف قرار داده است. گروهی از روحانیون اهل‌سنت گنبد و فرماندار این شهرستان امروز با رئیس مجلس شورای اسلامی دیدار کردند و گزارشی را درباره وحدت شیعه و سنی در منطقه ترکمن‌صحرا، اعزام نیرو از این منطقه به جبهه‌های جنگ و نیز مسائل و مشکلات منطقه ازجمله درزمینه آب و زمین و ضرورت توجه به ترکمن‌صحرا در تقسیمات کشوری به اطلاع وی رساندند. سپس حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی با اشاره به تلاش‌های تفرقه‌انگیز در مناطق سنی‌نشین علیه جمهوری اسلامی اظهار کرد: «در ترکمن‌صحرا به‌علت حساسیت مرزی منطقه، نیروهای الحادی چپ شعارهایی را مطرح کردند و با فریب عده‌ای منطقه را به هم ریختند که ریشه پاره‌ای از مشکلات فعلی نیز از همان توطئه‌ها است.» رئیس مجلس در ادامه سخنان خود به تشریح عملکرد گروه‌های مسلح غیرقانونی در کردستان پرداخت و گفت: «یک عده تحت نام قومی‌گری و ناسیونالیسم و همچنین کمونیسم علمای اهل‌سنت را به شهادت رسانده‌اند و صدام نیز درحالی‌که شهرهای سنی‌نشین مثل بانه، مریوان و سردشت را بمباران کرده است، اخیراً از بمب‌های شیمیایی در منطقه‌ای استفاده کرده است که ساکنین آن از اهل‌تسنن هستند.» وی افزود: «ما از عمق اعتقادمان می‌گوییم که اسلام و روحانیت هرجا حاکم باشد در آنجا سعادت فراهم می‌شود و دراین‌رابطه بین اهل‌تسنن و تشیع تفاوتی وجود ندارد.» رئیس مجلس شورای اسلامی همچنین با اعلام اینکه مشکلات منطقه در حد امکانات موجود مرتفع خواهد شد، گفت: «ما امیدواریم بتوانیم در ایران همزیستی مشترک و منسجم شیعه و سنی را به‌عنوان الگویی برای سایر کشورهای اسلامی ارائه دهیم.»[۱۷]

گزارش- 538

درحالی‌که در روزها و هفته‌های اخیر نشانه‌های بیشتری از گرایش امریکا به اتخاذ یک سیاست جانب‌دارانه در جنگ ایران و عراق دیده می‌شود، امروز خبرگزاری کویت به نقل از هفته‌نامه امریکایی بررسی خط ‌مشی خاورمیانه* که به مقامات هیئت حاکمه این کشور دسترسی دارد، گزارش داد: «شورای امنیت ملی امریکا در نشست هفته گذشته خود به ریاست رونالد ریگان رئیس‌جمهور این کشور، پیشنهاد جدید وزارت امور خارجه دررابطه‌با کمک به عراق در جنگ سه‌ساله با ایران را رد کرد.» بر پایه این گزارش، بعضی از کارشناسان وزارت امور خارجه امریکا به‌دنبال شواهد ادعاشده درمورد نقش ایران در حمله به مقر تفنگ‌داران امریکایی در بیروت این پیشنهاد را مطرح کرده‌اند. به نوشته هفته‌نامه مذکور، «مقامات وزارت امور خارجه در توصیه خود خاطرنشان ساختند که چنین گرایشی به‌طرف عراق موضع سوریه را نیز که از هم‌ردیف بودن با ایران بهره می‌برد، تضعیف می‌کند.» این گزارش در پایان افزوده است: «اما نتیجه مؤثر نشست مذکور بنا به گفته یک عضو هیئت حاکمه، این بود که امریکا به خط مشی کنونی خود به‌عنوان 45 درصد در مقابل 55 درصد بی‌طرفی به نفع عراق ادامه دهد.»[۱۸]

گزارش- 539

هم‌زمان با رویه فعالانه اخیر شوروی در اعلام موضع درخصوص جنگ ایران و عراق، گزارش‌ها حاکی است این کشور گسترش مناسبات سیاسی و اقتصادی خود را با عراق در دستورکار قرار داده است. خبرگزاری عراق از مسکو گزارش داد: «یک مقام شوروی (نماینده وزارت دفاع) ضمن دعوت به پایان‌دادن به جنگ عراق و ایران تأکید کرد ادامه این جنگ تنها به نفع نیروهای امپریالیستی و صهیونیستی منطقه است.» وی افزود: «این نیروها هستند که درجهت شعله‌ور ساختن جنگ و ادامه آن تلاش می‌کنند.» بر پایه این گزارش، ژنرال بفگینی رولگو فلواف که در همایشی با حضور روزنامه‌نگاران عرب سخنرانی می‌کرد «ضمن حمله شدید به سیاست امریکا و اسرائیل در خاورمیانه [غرب آسیا] تأکید کرد شوروی به کمک خود به جنبش مقاومت فلسطین و حقوق مشروع ملت فلسطین ادامه خواهد داد.»[۱۹] در همین حال، خبرگزاری رویتر در گزارشی اعلام کرد: «یک هیئت عالی‌رتبه اقتصادی اتحاد جماهیر شوروی به ریاست مارتیلوف معاون وزارت بازرگانی اتحاد جماهیر شوروی، وارد بغداد شد تا با مقامات عراقی پیرامون جنگ جمهوری اسلامی و عراق و توسعه روابط بازرگانی دو کشور به مذاکره بپردازد.» علاوه‌بر این هیئت که قرار است درزمینه صنعت نفت با مقامات عراقی مذاکره کند، «یک هیئت روسی دیگر به سرپرستی معاون نخست‌وزیر جمهوری قزاقستان برای برگزاری هفته دوستی عراق و شوروی وارد بغداد شد.» طبق این گزارش، سرپرست هیئت مذکور هنگام ورود به بغداد به خبرنگاران گفت: «این سفر باعث گسترش مناسبات دوستانه بین عراق و شوروی خواهد شد.»[۲۰]

گزارش- 540

رئیس‌جمهور فرانسه به‌طور تلویحی از حزب سوسیالیست حاکم، درزمینه کمک‌های نظامی به عراق رفع مسئولیت کرد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از پاریس، فرانسوا میتران رئیس‌جمهور فرانسه، امشب در یک مصاحبه تلویزیونی با کانال 2 تلویزیون فرانسه که به تشریح سیاست دفاعی و خارجی این کشور، به‌ویژه بحران روابط شرق و غرب در آغاز استقرار موشک‌های امریکایی در اروپا اختصاص داشت، با اشاره به جنگ تحمیلی عراق علیه ایران به‌طور تلویحی از سوسیالیست‌های حاکم درزمینه کمک‌های همه‌جانبه به عراق رفع مسئولیت کرد و مدعی شد سوسیالیست‌ها مبتکر حمایت نظامی از عراق نیستند. وی تصریح کرد: «ما [سوسیالیست‌ها] وارث انتخاب‌های بزرگ فرانسه هستیم و از سال 1975، عراق اولین مشتری سلاح‌های فرانسوی به‌استثنای دو سال که عربستان سعودی این مقام را داشت، بوده است.» میتران افزود: «من در مقابل این موقعیت قرار گرفتم، این قراردادها از هشت سال پیش منعقد شده و ما به دوستمان [‍‌عراق] تا میزان یک‌سوم سلاح‌های خریداری‌شده توسط این کشور کمک می‌کنیم و دوسوم مابقی را شوروی و کشورهای بلوک شرق تأمین می‌کنند.» رئیس‌جمهور فرانسه بار دیگر گفت: «ما دشمن ایران نیستیم و من ابداً مبالغه نمی‌کنم، من به قراردادها عمل می‌کنم و آن دسته از قراردادهایی که به‌نظر سالم می‌رسید را تجدید نمودم.» وی همچنین تأکید کرد: «عراق یک کشور دوست است و منظور من این نیست که فروش سلاح ازسوی فرانسه [به عراق] به‌عنوان یک عمل تجاوزگرانه تلقی شود.» میتران مدعی شد: «ایران تهدیدهای بی‌شمار می‌نماید که ما را تحت‌تأثیر قرار نمی‌دهند.»[۲۱]

گزارش- 541

امروز درحالی‌که تعدادی از خلبانان نیروی هوایی کویت برای شرکت در مانور مشترک نیروهای هوایی کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس عازم عربستان سعودی شدند، وزیر کشور کویت از پذیرش مشروط توافقنامه امنیتی شورای همکاری خلیج‌فارس توسط این کشور خبر داد. شیخ سالم الصباح وزیر دفاع کویت، امروز همراه رئیس ستاد ارتش این کشور در مراسم تودیع یک گروه از نیروی هوایی کویت که «برای شرکت در اولین تمرین هوایی دولت‌های شورای همکاری کشورهای عربی خلیج [فارس] عازم عربستان سعودی است، حضور یافت.»[۲۲] به گزارش رادیو اسرائیل، وزیر دفاع کویت در این مراسم ضمن اشاره به برگزاری مانور مشترک نیروهای هوایی شش کشور عربی حوزه خلیج‌فارس در اواخر ماه جاری، گفت: این مانور «به‌منظور ارزیابی اقدامات دفاعی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج [فارس] انجام می‌گیرد.» رادیوی مذکور یادآور شد: «در قطعنامه اجلاس سران کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس که چندی پیش تشکیل گردید، کشورهای مزبور آمادگی خود را برای مقابله با هر نوع حادثه‌ای در خلیج‌فارس اعلام نمودند.»[۲۳] در همین حال، خبرگزاری آلمان‌غربی از منامه گزارش داد: شیخ نایف ‌الاحمد الجبار وزیر کشور کویت، که از بحرین دیدن می‌کند، در مصاحبه با روزنامه اخبار الخلیج گفت: «کشورش درصورتی از پیمان امنیتی شورای همکاری خلیج [فارس] پشتیبانی می‌کند که علیه قانون اساسی و قراردادهای کویت با دیگر کشورها نباشد.» این خبرگزاری اضافه کرد: «کویت تنها کشور عضو شورای همکاری خلیج [فارس] که مجلس انتخابی دارد، توافقنامه امنیتی این شورا را به‌دلیل اینکه در یکی از تبصره‌هایش به پلیس کشورهای عضو اجازه می‌داد افراد مظنون را تا 20 کیلومتری خاک کشور دیگر تعقیب کند، رد کرده بود.»[۲۴]

گزارش- 542

کارگروه تعیین راهبرد درازمدت اوپک که از دو روز قبل در لندن به‌منظور بحث درباره چگونگی حفظ میزان تقاضا برای نفت اوپک، تشکیل شده بود، امروز بدون نتیجه به کار خود پایان داد. به گزارش خبرگزاری یونایتدپرس، گفت‌وگوهای غیررسمی وزیران نفت شش عضو اوپک شامل عربستان، ونزوئلا، الجزایر، عراق، ایران و کویت از دوشنبه‌شب به ریاست شیخ زکی یمانی وزیر نفت عربستان، در هتلی واقع در مرکز لندن آغاز شد. گزارش خبرگزاری رسمی اوپک دراین‌زمینه حاکی است کارگروه مذکور قرار بود به‌منظور مقابله با فشار بازار اشباع‌شده نفت، راهبرد درازمدتی را درمورد قیمت نفت و سهمیه تولید با هدف افزایش مجدد میزان تقاضای نفت در سطح جهانی اتخاذ کند. این خبرگزاری افزود: «چنین مکانیزمی می‌تواند همچنین شامل (حداکثر قیمت شناور) دربرابر قیمت پایه کنونی 29 دلار در هر بشکه باشد تا اوپک را قادر سازد به‌آرامی با نوسانات اقتصادی و شرایط تغییریابنده بازار هماهنگ گردد.» برپایه این گزارش اوپک در اجلاس ماه مارس خود در لندن، ضمن تغییر قیمت پایه نفت از 34 دلار به 29 دلار و سقف تولید 5/17 میلیون بشکه در روز، پادشاهی سعودی را به‌عنوان هماهنگ‌کننده بازار که تولید آن در نوسان خواهد بود معین کرد. این کشور متعهد شد در مقابل اشباع بازار نفت تولید خود را کاهش دهد. بااین‌حال به گفته منابع اوپک، عربستان اخیراً مایل به ادامه این نقش نیست.[۲۵] به گزارش رادیو بی‌بی‌سی، کارگروه تعیین راهبرد درازمدت اوپک امروز ظهر «به بخش رسمی ‌مذاکرات خود پایان داد، بدون اینکه توانسته باشد بر سر موضوع اصلی مطرح‌شده در مذاکرات به موافقت برسند. این موضوع عبارت بود از اینکه آیا صادرکنندگان نفت برای افزایش مصرف نفت در جهان بکوشند یا اینکه برای افزایش درآمدشان تولید را پایین آورند و بر قیمت نفت بیفزایند؟» وزیر نفت ونزوئلا در پایان جلسه کارگروه مذکور گفت: «کشورهای شش‌گانه عضو کمیته، مسئله را بررسی خواهند نمود و برای جلسه وزیران نفت اوپک در ماه آینده (7 دسامبر/16 آذر) گزارش تهیه خواهند کرد.»[۲۶] به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، امروز همچنین شیخ علی آل خلیفه وزیر نفت کویت، در بیانیه‌ای که در پایان گردهمایی اعضای کارگروه تعیین راهبرد درازمدت اوپک صادر کرد، «تولید مقداری نفت و فروش آن به حساب رژیم عراق را تکذیب کرد و گفت تولید نفت کویت در منطقه بی‌طرف جزء درصد این کشور در اوپک است و نباید این مسئله با فروش نفت به حساب عراق اشتباه شود.»[۲۷]

گزارش- 543

درپی گزارش یک روزنامه سوئیسی مبنی‌بر فروش 6 فروند هواپیمای آموزشی ازسوی سوئیس به ایران امروز اعلام شد «دولت سوئیس با استناد به قوانین این کشور که می‌گوید ارسال جنگ‌افزار به مناطق درحال جنگ مجاز نیست از تحویل هواپیماهای آموزشی» مذکور خودداری کرده است. بنا به این گزارش، منابع خبری قبلاً به‌ نقل ‌از سخنگوی کارخانه سازنده این هواپیماها اعلام کرده بودند که 6 فروند هواپیمای آموزشی سوئیسی به ایران تحویل داده شده است.[۲۸]

گزارش- 544

هواپیماهای رژیم صهیونیستی به‌تلافی انفجار مقر فرماندهی نیروهای این رژیم در شهر صور واقع در جنوب لبنان، منطقه بعلبک در شرق لبنان را بمباران کردند. در همین حال، رئیس‌جمهور رژیم اشغالگر قدس خواهان تعیین خط قرمزی برای سوریه در لبنان شد. به گزارش منابع خبری، دو اردوگاه الشعره و حنطا در بعلبک امروز هدف بمباران 4 فروند هواپیمای اسرائیلی قرار گرفت. رادیو بی‌بی‌سی در گزارشی با اشاره به حمله به پایگاه یک گروه شیعه تحت رهبری حسین موسوی گفت: این گروه «اخیراً مسئول حمله خودکشانه‌ای [انتحاری] اعلام شد که دو هفته پیش در شهر صور در جنوب لبنان، یکی از ساختمان‌های نظامی اسرائیل را خراب کرد.» به گفته بی‌بی‌سی، امریکائیان نیز این گروه شیعه را مسئول حملات انتحاری علیه سفارت و پایگاه تفنگ‌داران دریایی امریکا در بیروت می‌دانند. گزارش مذکور همچنین به نقل از یکی از خبرنگاران بی‌بی‌سی در منطقه غرب آسیا افزود: «گرچه حمله امروز توسط نیروی هوایی اسرائیل صورت گرفت، امکان دارد که امریکا نیز در اجرای آن همکاری می‌نموده؛ زیراکه امریکا و اسرائیل در منطقه همکاری نزدیک با یکدیگر دارند. رادیوهای لبنان از تلفات سنگین و بروز آتش‌سوزی‌های عظیم دراثر حمله صحبت می‌نمایند.»[۲۹] رادیو امریکا نیز ضمن اعلام خبر حمله هواپیماهای جنگنده به محلی در نزدیکی مرز سوریه در دره بقاع که فرماندهی نظامی رژیم صهیونیستی آن را «یک اردوگاه آموزش چریکی طرف‌دار رژیم اسلامی ایران» خواند، به نقل از یک مقام رژیم اسرائیل در بیت‌المقدس گفت که وی «اطمینان ندارد امریکایی‌ها از پیش درباره این اقدام آگاه شده باشند.» گزارش رادیو امریکا حاکی است: «مقامات اسرائیلی حملات هوایی خود را به این ترتیب توجیه کرده‌اند که سوریه نمی‌تواند [هم] ازطریق نیروهای دست‌نشانده به اسرائیل حمله کند و هم انتظار داشته باشد که آسوده باقی بماند.»[۳۰] همچنین رادیو اسرائیل ضمن پرداختن به این حمله به نقل از "ایستگاه رادیویی مسیحیان لبنان" اعلام کرد: «چند پاسدار ایرانی نیز در بین کشته‌شدگان می‌باشد.» به گفته این رادیو، «حمله هواپیماهای اسرائیلی نیم‌ساعت ادامه داشت و دو قرارگاه خرابکاران به آتش کشیده شد.»[۳۱] به گزارش رادیو لبنان، «سخنگوی کاخ سفید امریکا امروز طی شرکت در یک مصاحبه مطبوعاتی دررابطه‌با نظر دولت متبوع خویش نسبت به حمله هوایی اسرائیل به بقاع هیچ‌گونه سخنی نگفت و اعلام کرد که امریکا در عملیات نظامی اسرائیل دخالت نمی‌کند.» این رادیو افزود: «یک مقام بلندمرتبه در کاخ سفید امریکا که از ذکر نام خویش خودداری کرد، اظهار داشت که واشنگتن هیچ‌گونه اطلاع قبلی از قصد اسرائیل برای بمباران پایگاه‌های هواداران ایران در بقاع نداشت. بنابراین هیچ‌گونه هماهنگی نظامی بین اسرائیل و امریکا برای انجام این عمل در کار نبوده است.» مقام امریکایی مذکور همچنین اضافه کرد: «نیروهایی که پایگاهشان مورد حمله هوایی جنگنده‌های اسرائیل قرار گرفت از همان سازمان‌هایی هستند که مسئولیت حمله به مرکز تفنگ‌داران امریکایی و فرانسوی در بیروت را به عهده گرفته‌اند.»[۳۲] در همین حال، از آنجا که موقعیت سوریه یک هدف اصلی در تحرکات سیاسی - نظامی امریکا و رژیم صهیونیستی در لبنان به شمار می‌رود، رادیو اسرائیل امروز گزارش داد: خیم هرتزوگ رئیس‌جمهور اسرائیل، که از دو روز پیش در نیویورک به سر می‌برد پیشنهاد کرد «برای سوریه در لبنان خط سرخ تعیین گردد، زیرا حافظ اسد را تنها بدین‌وسیله می‌توان مهار کرد.»[۳۳] از سوی دیگر، خبرگزاری فرانسه از دمشق گزارش داد: حافظ اسد رئیس‌جمهور سوریه، در گفت‌وگو با یک روزنامه‌نگار امریکایی، احتمال مداخله مستقیم امریکا و شوروی در جنگ میان اسرائیل و سوریه را در لبنان بسیار زیاد دانست و گفت: «درصورت بروز یک جنگ میان امریکا و شوروی، که آرزومندیم تحقق نپذیرد، مسئولیت را متوجه امریکا می‌دانیم. زیرا این امریکاست که در لبنان حضور دارد درصورتی‌که شوروی باوجود نزدیک‌بودن به لبنان در آنجا نیست.» وی همچنین هشدار داد: «اگر به مواضع سوریه در دره بقاع حمله شود، این کشور از تمام امکانات و سلاح‌های خود ازجمله موشک‌های ضدهوایی استفاده خواهد کرد.» رئیس‌جمهور سوریه ضمن انتقاد از رفتار دستگاه حاکمه امریکا که به گفته وی «مبتنی‌بر روحیه جنگ‌طلبی است»، افزود: «مناسبات امریکا و سوریه در سال 1974 بسیار نیکو بود، زیرا امریکا همیشه مواظب بود به منافع سوریه لطمه‌ای وارد نشود.» وی خاطرنشان کرد: «آرزو می‌کنیم امریکا همان موضعی را نسبت به ما اتخاذ کند که شوروی گرفته تا بتوان گفت یک دوستی محکم ما را به واشنگتن مربوط می‌سازد.» اسد همچنین یادآور شد: «درصورت خروج کامل و بدون قیدوشرط نیروهای اسرائیل از لبنان، سوریه نیز قوای خود را از این کشور خارج خواهد ساخت.»[۳۴] امروز همچنین خبرگزاری یونایتدپرس از بیروت در گزارشی درباره بیانیه دیروز وزارت امور خارجه ایران اعلام کرد: «جمهوری اسلامی ایران دیروز از سوریه و فلسطینی‌ها و مسلمانان لبنان حمایت نموده و گفت لبنان گورستان متجاوزین امریکایی و اسرائیلی خواهد شد.» یونایتدپرس افزود: «در این بیانیه که دررابطه‌با پروازهای مکرر و تجسسی جت‌های جنگی اف14 تام‌کت امریکایی بر فراز خاک لبنان که به‌منظور تأمین امنیت یک هزار و دویست تفنگ‌دار مستقر در بیروت [انجام می‌گیرد] انتشار یافته، گفته شده است: این پرواز‌ها نقض حریم هوایی لبنان محسوب می‌شود.» خبرگزاری مذکور پس از اشاره به انفجار مقر تفنگ‌داران دریایی امریکا و قرارگاه سربازان فرانسوی در بیروت و تکرار این ادعا که «یک گروه طرف‌دار ایران مسئولیت این عملیات انتحاری را پذیرفت»، به نقل از بیانیه وزارت امور خارجه ایران افزود: «ایران با توسل به تمام وسایلی که دراختیار دارد از حقوق مشروع سوری‌ها، فلسطینی‌ها و لبنانی‌ها دفاع خواهد کرد.»[۳۵]

گزارش- 545

هم‌زمان با انتشار گزارش‌های مختلف از سقوط اردوگاه بداوی آخرین پناهگاه یاسر عرفات در طرابلس، یک رسانه خارجی اعلام کرد شکست عرفات اکنون کامل شده است. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، مخالفان عرفات با یک حمله سنگین به اردوگاه بداوی، مواضع طرف‌داران عرفات را در آستانه سقوط کامل قرار دادند. این درحالی است که گزارش خبرگزاری رویتر حاکی است این اردوگاه «پس از یک رشته نبردهای خونین و گلوله‌باران شدید به‌دست شورشیان فلسطینی که از حمایت سوریه برخوردارند، افتاد.»[۳۶] رادیو بی‌بی‌سی نیز ضمن خبر مشابهی گفت: «درحدود دو هفته بود که طرف‌داران آقای عرفات از این اردوگاه دفاع می‌کردند، گرچه ازلحاظ اسلحه در وضع نامطلوبی قرار داشتند.» بی‌بی‌سی با اشاره به عقب‌نشینی طرف‌داران عرفات به داخل شهر طرابلس به نقل از خبرنگار خود در منطقه اعلام کرد: «بدون شک، شکست آقای عرفات اکنون کامل شده است.»[۳۷]





پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1362/08/25

  1. ↑ سند شماره 290/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راویان قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) در عملیات والفجر٤، داود رنجبر و محسن رخصت‌طلب، 19/8/1362 تا 28/8/1362، صص 52 - 49.
  2. ↑ سند شماره 317999 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه انقلاب اسلامی مهاباد (فرماندهی) به ستاد منطقه١١ (فرماندهی)، 29/8/1362.
  3. ↑ سند شماره 23667 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات عملیات قرارگاه نجف به فرماندهی قرارگاه نجف، 1/9/1362.
  4. ↑ سند شماره 439109 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه٧ به فرماندهی کل سپاه، 7/9/1362.
  5. ↑ سند شماره 113188 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، شماره 8، ص2، 17/9/1362؛ و- سند شماره 352184 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه کردستان (اطلاعات) به ستاد منطقه١١، 24/8/1362.
  6. ↑ سند شماره 45036 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) بولتن نوبه‌ای اطلاعات عملیات، 1/9/1362، ص١؛ و- سند شماره 399882 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن٣) به فرماندهی ژاجا (رکن٣ - مرکز فرماندهی)، 26/8/1362؛ و- سند شماره 359145 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری آذربایجان‌غربی (رکن٣) به فرماندهی قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن٣)، 24/8/1362.
  7. ↑ سند شماره 45036 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص١؛ و- سند شماره 399882 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین؛ و- سند شماره 317108 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه نقده به سپاه قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 25/8/1362.
  8. ↑ سند شماره 348029 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از استانداری کردستان به وزیر کشور، 29/8/1362؛ و- سند شماره 407104 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری بانه به استانداری کردستان، 26/8/1362.
  9. ↑ سند شماره 290/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راویان قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) در عملیات والفجر٤، داود رنجبر و محسن رخصت‌طلب، 19/8/1362 تا 28/8/1362، صص 52 - 49.
  10. ↑ سند شماره 399884 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن٣) به فرماندهی ژاجا (رکن٣ - مرکز فرماندهی)، 27/8/1362.
  11. ↑ سند شماره 399856 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی بوکان به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 26/8/1362؛ و- سند شماره 95452 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) (طرح و عملیات) به ستاد مرکزی سپاه (طرح و عملیات)، 25/8/1362.
  12. ↑ سند شماره 339560 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، 8/9/1362.
  13. ↑ سند شماره 68855 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه11 قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 29/9/1362، ص١؛ و- سند شماره 113752 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه مناطق کردنشین، شماره 143، 27/8/1362، ص٢20؛ و- سند شماره 341080 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان به استانداری کردستان، 25/8/1362.
  14. ↑ سند شماره 113188 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص11.
  15. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 26/8/1362، ص2.
  16. ↑ همان، ص26.
  17. ↑ همان، ص15.
  18. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 242، 26/8/1362، ص9، واشنگتن - خبرگزاری کویت، 25/8/1362.
  19. ↑ همان، ص2، مسکو - خبرگزاری عراق، 25/8/1362.
  20. ↑ همان، ص25، رادیو ایران، 25/8/1362.
  21. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 243، 27/8/1362، ص13، پاریس - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 26/8/1362.
  22. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 26/8/1362، ص3، رادیو کویت، 25/8/1362.
  23. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 28/8/1362، ص13، رادیو اسرائیل، 26/8/1362.
  24. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 242، 26/8/1362، ص15، منامه - خبرگزاری آلمان‌غربی، 25/8/1362.
  25. ↑ روزنامه کیهان، 26/8/1362، ص3.
  26. ↑ همان، ص26.
  27. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 245، 29/8/1362، ص11، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 27/8/1362.
  28. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 242، 26/8/1362، صص 25 و 26، رادیو ایران، 25/8/1362.
  29. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 26/8/1362، ص5، رادیو بی‌بی‌سی، 25/8/1362.
  30. ↑ همان، ص9، رادیو امریکا، 25/8/1362.
  31. ↑ همان، ص6، رادیو اسرائیل، 25/8/1362.
  32. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 242، 26/8/1362، ص31، رادیو لبنان، 25/8/1362.
  33. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 26/8/1362، ص11، رادیو اسرائیل، 25/8/1362.
  34. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 242، 26/8/1362، ص14، دمشق - خبرگزاری فرانسه، 25/8/1362.
  35. ↑ همان، صص 7 و 8، بیروت - خبرگزاری یونایتدپرس، 25/8/1362.
  36. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 26/8/1362، ص3.
  37. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 26/8/1362، ص4، رادیو بی‌بی‌سی، 25/8/1362.





برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1362.08.25&oldid=4137»