1364.10.18: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''<big>روزشمار جنگ</big>''' '''<big>پنجشنبــــــه</big>''' '''<big>16 آبان 1364</big>''' '''<big>23 صفر 1406</big>''' '''<big>7 نوامبر 1985</big>''' == 1 == در تلاش برای ادامه طرح‌ریزی و آماده‌سازی عملیات گسترده سپاه پاسداران در سال جاری در منطقه فاو عراق (که منطقه عملیاتی فدک نام‌گذا...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱: سطر ۱:
'''<big>روزشمار جنگ</big>'''


'''<big>پنجشنبــــــه</big>'''
{{جعبه زندگینامه
|عنوان =روزشمار جنگ سال 1364
|نام = 1364.10.18
|نام دیگر=هجده دی
|روز=18 دی 1364
|تاریخ شمسی=1364.10.18
|تاریخ میلادی=8 ژانویه 1986
|تاریخ قمری=26 ربیع‌الثانی 1406
|اسامی عملیات=
|اسامی شهدا=
|اسامی اسرا=
}}
  <div class="bootstrap-btn">[[1359.10.18]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1360.10.18]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1361.10.18]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1362.10.18]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1363.10.18]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1365.10.18]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1366.10.18]]</div> 


'''<big>16 آبان  1364</big>'''


'''<big>23 صفر    1406</big>'''
<div style="text-align:justify">


'''<big>7 نوامبر 1985</big>'''


== 1 ==
==گزارش -514==
در تلاش برای ادامه طرح‌ریزی و آماده‌سازی عملیات گسترده سپاه پاسداران در سال جاری در منطقه فاو عراق (که منطقه عملیاتی فدک نام‌گذاری شده است)، امروز در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران جلسه‌ای با حضور فرماندهان ارشد سپاه پاسداران: رحیم صفوی فرمانده نیروی زمینی سپاه، غلامعلی رشید مسئول معاونت عملیات نیروی زمینی سپاه، عزیز جعفری فرمانده قرارگاه قدس سپاه، عباس محتاج فرمانده قرارگاه سلمان و فرمانده ناحیه 4 سپاه، احمد غلامپور (جانشين قرارگاه كربلا) و... تشکیل شد. در این جلسه مسئولان نیروی زمینی سپاه، باتوجه‌به مشکلات بسیاری که در سر راه عبور از اروندرود و اجرای عملیات در منطقه فاو وجود دارد، مخالفت جدی خود را با اجرای عملیات در این منطقه اعلام کردند و برای اجرای عملیات در مناطق دیگر پیشنهادهایی دادند.
[[رده:1]]
فرماندهان یگان‌های تحت امر قرارگاه نوح و فرماندهان گردان‌های آنها امروز با حضور در قرارگاه مركزی سپاه پاسداران (قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) سپاه) به ‌تشریح اقدامات آماده‌سازی و طرح‌های مانور خود برای عملیات در منطقه فاو پرداختند. فرمانده كل سپاه نیز با پرسش‌های متعدد و سؤال از جزئیات طرح‌ها، ضمن هشیار كردن آنان درمورد نواقص و اشكالات طرح‌ها، آنان را برای رفع ابهامات راهنمایی كرد.
خلاصه‌ای از گزارش امروز راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ در قرارگاه مرکزی سپاه، درباره دیدگاه‌های مسئولان نیروی زمینی سپاه چنین است:
در اولین جلسه به اقدامات و طرح مانور لشكر41 ثارالله پرداخته شد.* ابتدا فرمانده این لشكر وضعیت منطقه و فعالیت‌های آماده‌سازی را بیان كرد: در منطقه مأموریت لشكر41 تغییرات عمده‌ای نبوده، فقط آتش دشمن روی نهر حاج‌محمد و یك نهر دیگر افزایش داشته كه دلیل آن عریض بودن این دو نهر است. شب‌ها نیز نورافكنی روبه‌روی نهر حاج‌محمد روشن می‌شود. یك مورد پرواز هلیكوپتر دشمن نیز برای شناسایی انجام شده است. روی جاده‌ای كه به‌سمت چوئبده می‌رود و لشكرهای فجر و ولی‌عصر(عج) از آن استفاده می‌كنند، 15 گلوله توپ شلیك شده كه سابقه‌ نداشته است. چند گلوله فسفری نیز جلو نهرها شلیك شده است. از سه جادة درحال احداث یكی تمام شده و دو جاده دیگر بی‌وقفه كار می‌شود. اقدامات مهندسی این منطقه تا 15 بهمن ادامه خواهد یافت. رانندگان را دوشیفته كرده‌ایم و كمپرسی‌ها حتی یك ساعت هم در شبانه‌روز توقف‌ ندارند. احداث اورژانس تمام شده است و درحال احداث پناهگاه برای نیروها و دوسقفه كردن ساختمان‌ها برای پناهگاه هستیم. هنوز انتقال امكانات را به منطقة عملیاتی شروع نكرده‌ایم.
قاسم سلیمانی افزود برای نیروها سه مرحله آموزشی گذاشته‌ایم كه تا 10 بهمن ادامه می‌یابد: 15 روز آموزش عمومی، 10 روز آموزش شنا، 15 روز تمرین و مانور ازجمله حركت در گِلِ، حركت با قایق، پرش از قایق، ساحل‌گیری و... . برای توجیه مأموریت و طرح‌ریزی مانور، شش جلسه با فرماندهان گردان‌ها درباره منطقه عملیات، عبور از موانع، شكستن خط و... بحث كرده‌ایم. برای عملیات، دو خیز اساسی طرح‌ریزی كرده‌ایم: حركت برای شكستن خط و پاك‌سازی خط اول. برای شكستن‌ خط دو محور پیش‌بینی‌ شده است: محور جاده قشله، محور جاده نهر علی‌شیر. برای عملیاتِ 6 گردان طرح‌ریزی كرده‌ایم كه 4 گردان در شب اول می‌توانند وارد عمل شوند. در بحث‌ها به نتیجه رسیدیم كه هدف‌‌ها را تفكیك و میان گردان‌ها تقسیم كنیم. شناخت دقیقی از منطقه و وضعیت زمین دشمن نداریم. شاید وضعیت نخلستان غرب اروند مثل نخلستان خودمان باشد، ولی زمین‌های دیگر احتمالاً خشك یا مرطوب است و گل‌ولای نیست و ارتش عراق در آن مواضع پراكنده‌ای دارد. همچنین جاده‌های متعددی در زمین دشمن وجود دارد كه موجب گم ‌شدن بچه‌ها در شب اول عملیات خواهد شد. ما نیاز به عكس هوایی و اطلاعاتی داریم كه بتوانیم برای عملیات طرح‌ریزی دقیق‌تری بكنیم.
هدف شب اول ما جادة سوم است كه از رودخانه حدود 3 كیلومتر فاصله دارد. باید شب اول از نخلستان خارج شویم و خودمان را به جادة سوم برسانیم و در سمت راست با لشكر19 فجر الحاق كنیم.
در ادامة جلسه، فرمانده 4 گردانی كه پس از شكسته شدن خط به‌همت نیروهای غواص، باید وارد عمل ‌شوند، طرح مانور خود را تشریح كردند.* فرمانده گردان418 حضرت ابوالفضل(ع) گفت كه نیروهای گردان در نهر مچری سوار بر قایق‌ها می‌شوند و به‌محض اینكه غواصان داخل آب رفتند، قایق‌ها آماده حركت می‌شوند و با شروع درگیری غواصان، قایق‌ها حركت می‌كنند. از سه‌ گروهان این گردان، گروهان اول ویژه و دارای سه دسته نیروی قوی و كیفی است. اولین گروهان با عبور از سرپلی كه غواصان تصرف كرده‌اند، خودش را به پشت سنگرهای دشمن رسانده با آر.پی.‌جی7 و نارنجك سنگرهای دشمن را منهدم می‌كند. سپس گروهان دوم با عبور از گروهان اول، خود را به خط دوم دشمن رسانده و مشغول پاك‌سازی آن می‌شود. گروهان سوم، احتیاط دو گروهان اول و دوم است و در نهر سوار قایق و آماده است كه درصورت لزوم وارد عمل شود. آقای محمودی هدف گردان حضرت ابوالفضل(ع) را پاك‌سازی خط اول و خط دوم و تأمین منطقه پاك‌سازی‌شده و جلو آن كه جمعاً حدود 750 متر پیشروی عمودی است، اعلام كرد و افزود كه نخلستان باید شبانه تصرف و عقبة دشمن بسته شود تا نیروهای درحال عقب‌نشینی عراق یا تسلیم شوند یا منهدم.
بهرام سعیدی فرمانده گردان 419 حضرت علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) در ادامة جلسه به شرح مأموریت گردانش پرداخت. این گردان مأموریت داشت از محور نهر مچری وارد عمل شده و پس از عبور از گردان418، ضمن انهدام و پاك‌سازی دشمن تا چهارراه قشله پیشروی و ازسمت راست با لشكر 19 فجر و ازسمت چپ با گردان 415 (از لشكر ثارالله) الحاق كند. فرمانده گردان419 گفت كه ما یك دسته نیرو به خط اول و یك دسته به خط دوم می‌فرستیم تا درصورت نیاز به پاك‌سازی این دو خط بپردازند و اگر لشكر19 هم موفق به شكستن خط نشده بود با استفاده از موفقیت‌ گردان418، به‌سمت راست می‌رویم و با شكستن خطی كه مأموریت لشكر19 فجر بوده، كمك می‌كنیم كه این لشكر به مأموریتش ادامه دهد. وی مأموریت اصلی گردان419 را حمله به جاده آسفالت دشمن (جاده سوم) و تأمین آن و فراهم كردن زمینة عبور گردان بعدی ذكر كرد.
محسن رضایی در ادامة بحث بر چند نكته تأكید كرد: 1. هدف شما جادة قشله است؛ باید همه فكر و توان را صرف پاك‌سازی و تأمین آن كنید. 2. در نخلستان هرچه نیروی دشمن باقی بماند مهم نیست، شما جاده و اطراف آن را تأمین بگذارید. افراد باقیمانده دشمن مجبورند از نخلستان به‌طرف جاده بیایند. 3. دشمن همه‌جا متكی به جاده‌ها است، هرجا جاده است پاك‌سازی كنید و حدود 500 متر چپ و راست آن را پاك‌سازی و درصورت وجود سنگر در آنها و اگر نبود سنگر بكنید و در آن مستقر شوید. 4. وقتی به جاده رسیدید پاك‌سازی در عمق را شروع كنید. هدف فقط طولی نیست، هدف عرضی هم دارید. 5. در 24 ساعت یا 48 ساعت اول ممكن است فشار زیادی ازطرف دشمن نباشد. نیروها نباید تصور كنند كه مأموریتشان تمام است، فشارها بعد از 48 ساعت اول تشدید می‌شود، نیروها برای آن موقع باید آماده باشند.<ref>سند شماره 17427/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی طرح مانور لشكر41 ثارالله در عملیات والفجر8 (18/10/1364، قرارگاه مركزی سپاه، نوار شماره 17011)، راوی: محمد درودیان؛ و - سند شماره 244/گ مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: لشكر41 ثارالله در عملیات والفجر8، گزارش راوی لشكر41 (حمیدرضا فراهانی)، دست‌نویس، ص34.</ref>
فرمانده كل سپاه با تشریح اینكه خط اول، رده دسته‌های دشمن؛ خط دوم، رده گروهان‌ها؛ خط سوم، عقبة گردان دشمن است؛ به فرماندهان یادآوری كرد كه تلاش‌ اصلی‌شان رسیدن به عقبة دشمن و تأمین آن باشد كه دراین‌صورت رده‌های باقیمانده در میان نخلستان و خط اول و دوم وقتی عقبه‌شان سقوط كند، فرومی‌ریزند و امكان سازماندهی و مقاومت ندارند. وی دوباره تأكید كرد كه هدف اصلی نیروهای حمله‌كننده تأمین عقبه‌ها و پاك‌سازی رده‌های اول، دوم و سوم دشمن است.  
گردان412 یا فاطمة‌الزهرا(س) دیگر گردان‌ لشكر41 ثارالله(ع) بود كه مأموریت داشت در محور سمت چپ این لشكر، سوار بر قایق‌ها در نهر علی‌شیر آماده شده و به‌محض درگیری غواصان با دشمن حركت كند و ضمن پاك‌سازی خط اول و دوم دشمن، از راست با گردان418 و از چپ با تیپ المهدی(عج) الحاق كرده و منطقه را برای عبور گردان بعدی تأمین كند. علی‌محمدی فرمانده گردان412 توضیح داد كه اولین دسته ویژه گروهان اول این گردان دارای آر.پی‌.جی و تیربار است و نیز دارای یك قایق انفجار است كه درصورت لزوم برای شكستن خط اول و باز كردن معبر استفاده می‌شود. نیروهای این گردان همچنین تصرف پایگاه دریایی عراق در این منطقه را به ‌عهده دارند. وی افزود درحالی‌كه گروهان اول مشغول اجرای مأموریت و پاك‌سازی خط اول است، گروهان دوم را سریع وارد عمل كرده و به خط دوم می‌زنیم. گروهان سوم نیز احتیاط است كه وقتی خط اول و دوم پاك‌سازی و الحاق برقرار شد، گروهان سوم وارد عمل می‌شود و تاحد توان منطقه را تأمین و یك خط تأمین ایجاد می‌كند. همچنین پیش‌بینی شده كه اگر غواصان نتواستند خط را بشكنند و موانع را از سر راه بردارند با اجرای آتش سنگین و پرحجم این كار انجام شود.
گردان415 به فرماندهی برادر تاجیك، گردان بعدی لشكرثارالله است كه پس از اینكه گردان412 خط اول و خط دوم دشمن را پاك‌سازی كرد، با عبور از این گردان مأموریت پیشروی در عمق را دارد. فرمانده این گردان، می‌گوید چون اطلاعاتی از وضعیت دشمن در عمق نداریم، درمورد جزئیات طرح مانور گردان هنوز بحثی نشده است و طرح‌ریزی عملیات این گردان كار دشواری است. وی پیش‌بینی كرد به‌دلیل اینكه پیشروی از روی جاده‌ها انجام می‌شود، نیروهای این گردان به‌صورت دسته‌دسته وارد عمل ‌شوند و به‌طور تیمی به انهدام دشمن بپردازند.
بخش پایانی جلسه، گزارش فرمانده گردان ادوات لشكر41 ثارالله(ع) درباره طرح‌ریزی آتش برای دو وضعیت بود:
1. حالتی كه نیروهای خط‌شكن موفق به شكستن خط نشوند. در این وضعیت، طرح‌ریزی شده است كه در محدودة مأموریت لشكر در ساحل غربی اروندرود در طول 3 كیلومتر و عرض 100 متر، به‌مدت حداقل نیم ساعت اجرای آتش شود و گلوله‌ها به فاصله‌های 10 متر از یكدیگر به زمین فرود آیند. برای این اقدام از 4 قبضه مینی‌كاتیوشا و 10 قبضه تفنگ 106 میلی‌متری و قبضه‌های خمپاره‌انداز كه در منطقة خودی مستقرند استفاده خواهد شد.
2. درحالتی كه خط شكسته شود، با اجرای آتش‌های مختلف از 300 متر بعد از خط مقدم به پاك‌سازی نخلستان غرب اروندرود از نیروهای دشمن كمك می‌شود.
علاوه‌براین، مسئولان گردان ادوات از صبح اولین روز عملیات با حضور در غرب اروند و شناسایی منطقه، به انتقال سلاح‌های مناسب می‌پردازند. همچنین دیدبان‌ها با گردانی كه مأمور پاك‌سازی نخلستان است، برای تنظیم و هدایت آتش جلو می‌روند. فرمانده گردان ادوات در اینجا از نداشتن دیدبانان ماهر، ابراز نگرانی كرد.<ref>سند شماره 17428/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی طرح مانور لشكر41 ثارالله در عملیات والفجر8 (18/10/1364، قرارگاه مركزی سپاه، نوار شماره 17012)، راوی: محمد درودیان، صص 13 - 1 و - سند شماره 244 / گ مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 32 و 33.</ref>
در این جلسه، فرمانده كل سپاه علاوه بر آنچه ذكر شد، بر شناسایی بیشتر در موقعیت‌های مختلف به‌خصوص وضعیتی كه آب درحال جزر است تأكید كرد. وی همچنین درمورد چگونگی هماهنگی گردان‌های قایق سوار با نیروهای خط‌شكن به فرمانده نیروی زمینی سپاه گفت در جلسه‌ای با حضور فرمانده قرارگاه نوح و فرمانده لشكر41 این موضوع بررسی و روشن شود. او گفت شیوة هماهنگی فعلی پیچیده است و نیروها را دچار سردرگمی می‌كند، مانور باید ساده باشد. محسن رضایی همچنین از فرماندهان خواست كه تجربیات یگان‌های مختلف و شیوه‌های ابداعی آنها دراختیار همة یگان‌ها قرار گیرد، مثلاً شیوه‌ای كه لشكر41 ثارالله برای انهدام موانع آزمایش كرده است. یا وسیله‌ای كه یگان دیگر به‌منظور جلوگیری از فرورفتن گِل در لولة تفنگ‌ها تهیه كرده است.<ref>سند شماره 17428/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی طرح مانور لشكر41 ثارالله در عملیات والفجر8 (18/10/1364، قرارگاه مركزی سپاه، نوار شماره 17012)، راوی: محمد درودیان، صص 13 - 1 و - سند شماره 244 / گ مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 32 و 33.</ref>


پس از یک‌ روز وقفه در بررسی طرح‌‌های عملیاتی ـ که صرف پیگیری کار مهندسی در مناطق عملیاتی هور و فدک (منطقه عملیاتی فاو) گردید ـ از اوایل امروز بار دیگر مباحث اصلی عملیات آغاز شد. در طول روز مسئولان نیروی زمینی سپاه گفت‌وگو‌های بسیاری کردند و درباره مطالب متعددی ازجمله تأمین شرایط لازم برای اجرای عملیات تبادل‌نظر شد. به‌تدریج مباحث گسترده‌تر و موضوعات جدیدی مطرح شد تا جایی که غلامعلی رشید مسیر بحث را تغییر داد و گفت:
==گزارش -515==
لشكر19 فجر دومین یگان قرارگاه نوح بود كه امروز در قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) سپاه آمادگی و طرح مانور آن برای اجرای عملیات در منطقه فاو بررسی و تشریح شد.* در آغاز جلسه، فرمانده لشكر19 فجر در شرح فعالیت‌هایی كه برای شناسایی و كسب اطلاعات از وضعیت ساحل دشمن، موانع آن و خطوط ارتش عراق شده، گفت در خط حد لشكر19 در منطقه اروندرود (از نهر علی‌شیر تا نهر ابوجویدی) 7 نهر وجود دارد كه دهانه و اطراف این نهرها به خوبی شناسایی شده است. وی افزود نیروهای شناسایی در زمان جزرِ آب از منطقه استقرار لشكر7 ولی‌عصر(عج) (شمال منطقه استقرار لشكر19) با استفاده از سه شاخص موجود در اروندرود (دو لنج و یك كشتی به گل نشسته حركت می‌كنند) و باتوجه‌به تمرین‌های متعددی كه داشته‌اند، خود را به‌طور دقیق به محل مأموریت می‌رسانند. محمدنبی رودكی توضیح داد كه باتوجه‌به به نتایج این شناسایی‌ها، دو نهر ابوعقاب و كوت در غرب اروندرود به‌عنوان محورهای عملیات لشكر فجر انتخاب شده است. در دهانة نهر ابوعقاب چهار ردیف مانع هشت‌پر وجود دارد كه هر پر این موانع میل‌گردی 2 متری است. این موانع طوری به‌صورت فشرده و درهم قرار گرفته كه برای غواص قابل‌عبور نیست و نیروهای اطلاعات از كنار ساحل به شناسایی آن پرداخته‌اند. در نهر كوت نیز دو ردیف سیم‌خاردار حلقوی به فاصله دو متر و دو تیر آهن 16 متصل به هم به‌طور ضربدری در دهنة نهر قرار داده شده است. وی درباره نتایج دیدبانی نیز گفت كه افراد ارتش عراق در منطقه مشغول تحكیم مواضع و سنگرسازی در خط هستند و در سمت چپ (جنوب) نهر ابوعقاب با انتقال موانع هشت‌پر، موانع خود را دوطبقه می‌كنند یا عمق آنها را اضافه می‌كنند.
به‌گفتة فرمانده لشكر فجر، عقبه خودی در این منطقه در زیر دید دشمن قرار دارد و باتوجه‌به فعالیت‌ گستردة كمپرسی‌های خودی در عقبه، چند روز است كه آتش دشمن روی جادة قصر تشدید و مانع پیشرفت كارها شده است. وی افزود سه روز قبل در جادة شهدا - كه به چوئبده وصل می‌شود - دشمن برای اولین‌بار 14 گلولة توپ زد و ظهر دو روز قبل نیز هواپیماهای عراقی سه بار عقبه‌ها را ازسمت جنوب به شمال عكس‌برداری كردند. فرمانده قرارگاه نوح نیز گفت: «جاده قصر كاملاً توی دید دشمن است و چون الآن سه یگان برای كارهای مهندسی و كارهای خطشان از این جاده استفاده می‌كنند، خیلی شلوغ شده و همة گزارش‌ها درمورد آتش، دشمن مربوط به اطراف این جاده است.» وی درخواست كرد كه این موضوع زودتر حل شود و فقط لشكر فجر از این جاده استفاده كند و دو لشكر7 ولی‌عصر(عج) و 27 حضرت رسول(ص) از جاده‌های دیگر استفاده كنند، ولی گفته شد كه جادة مناسب دیگری برای استفادة آنها وجود ندارد.
فرمانده لشكر فجر تلاش مهندسی این لشكر را تاكنون احداث جاده‌های لازم در شرق اروندرود، احداث اسكله و سكوی تانك و احداث سنگرهای جلو اعلام كرد و باتوجه‌به مأمورشدن واحد مهندسی جهاد نجف از روز گذشته به این یگان، كارهای عقبة لشكر ازجمله احداث مواضع برای سلاح‌های ادوات، محل اورژانس، سنگر تاكتیكی لشكر، احداث جاده‌های عقبه و سكوهای تانك به این جهاد واگذار شده است كه انجام دادن آن حدود دو هفته طول خواهد كشید.
وی افزود گردان‌ها برای آموزش شنا، استقامت در آب و... به تهران اعزام شده‌اند كه دو سه روز آینده برمی‌گردند. آموزش غواصان نیز از امروز در بندرعباس شروع می‌شود كه باید حدود 20 روز آموزش ببینند.
منطقة مأموریت لشكر19 فجر ازسمت شمال (راست) به لشكر7 ولی‌عصر(عج) (از قرارگاه كربلا) و ازسمت جنوب (چپ) به لشكر41 ثارالله (از قرارگاه نوح) محدود می‌شود. لشكر فجر مأموریت دارد بعد از شكستن خط دشمن در ساحل غربی اروندرود تا ساحل خور عبدالله پیشروی كند. در ادامة جلسه، فرمانده لشكر فجر و سپس فرماندهان گردان‌های خط‌شكن این لشكر به تشریح طرح مانور كلی و جزئی برای اجرای مأموریت خود پرداختند.
ارتش عراق طی دستورالعملی به لشكر26 خود كه منطقة مأموریتش از جنوب سیبه تا فاو بود - ابلاغ كرده بود كه در سرنهرها حوضچه‌های مرگ درست كنید و دو طرف نهرها تیربارهای دولول یا چهارلول مستقر كنید و به فاصله 150 متر عقب‌تر نیز یك خط دیگر در پشت سیل‌بندها تشكیل دهید.* بر همین اساس، لشكر19 فجر طرح‌ریزی كرده است كه غواصان خط‌شكن در وهلة اول به سنگرهای تیربار دشمن در دو طرف نهر ابوعقاب یورش ببرند و تیربارهای دشمن را از كار بیندازند تا نیروهای بعدی از آتش سنگین و بی‌وقفه این تیربارها مصون بمانند. همچنین پیش‌بینی شده كه درصورت طول‌كشیدن انهدام تیربارها در معبر نهر ابوعقاب، نیروهای غواص در معبر نهر كوت وارد عمل شوند و با انهدام تیربارها و خط اول، مسیر نیروهای بعدی را بگشایند. بنا بر طرح مانور لشكر فجر، درپی شكسته‌ شدن خط به همت دو گروهان غواص، دو گردان قایق‌سوار - كه اولین گروهان هر یك با قایق‌های پرسرعت ریجیندر اعزام می‌شوند - خودشان را به معبری كه غواصان بازكرده‌اند می‌رسانند و خط اول و خط دوم را پاك‌سازی می‌كنند، یك سرپل هم كنار نهر ابوعقاب می‌گیرند تا گردان بعدی از آن عبور كند. پس از آن، دو گردان دیگر عبور كرده و تا جاده آسفالت پیشروی و پاك‌سازی می‌كنند و سپس دو گردان دیگر تا خاكریز پشت جاده آسفالت سوم پیشروی می‌كنند. لشكر19 فجر علاوه‌بر این شش گردان، سه ‌گردان احتیاط دارد كه قرار است با هماهنگی لشكر7 ولی‌عصر(عج) در جناح راست و لشكر41 ثارالله(ع) در جناح چپ به پیشروی ادامه دهند.
مسئول اطلاعات لشكر19 فجر در ادامة جلسه تجربه‌هایی را كه از كشیدن سیم تلفن از ساحل خودی به ساحل دشمن برای برقراری سریع ارتباط و نیز كشیدن طناب از ساحل خودی به ساحل دشمن برای اعزام غواصان خط‌شكن و جلوگیری از انحراف و پراكندگی آنان و همچنین استفاده از تیوپ‌های بادی چرخ‌ خودرو برای عبور آسان‌تر نیروها از اروندرود قبل از آشكار ‌شدن عملیات، به ‌دست آورده بود، تشریح كرد. فرمانده كل سپاه نیز با پرسیدن جزئیات ضمن بیان اینكه باید از این تجربه‌ها همة لشكرها استفاده كنند، درحال بررسی بود كه باتوجه‌به كمبود لباس غواصی، درصورت امكان، تعدادی از نیروهای خط‌شكن به‌وسیلة تیوپ‌های بادی و نیز بلم‌های بدون موتور و با استفاده از طناب‌كشی از ساحل خودی به ساحل غربی اروندرود اعزام شوند یا حتی قبل از شروع درگیری، بخشی از نیروهای موج دوم كه قرار است با قایق‌های موتوری خود را به خط دشمن برسانند، از چنین شیوه‌هایی استفاده كنند. بحث دراین‌باره و محاسن و معایب آن ادامه یافت و محسن رضایی بر اهمیت برقراری ارتباط "با‌سیم" به‌جای استفاده از "بی‌سیم" به‌وسیلة نیروهای خط‌شكن تأكید كرد.
در ادامة جلسه، دو فرمانده گردانی كه بعد از شكسته‌شدن خط وارد عمل می‌شوند به تشریح طرح پیشروی و پاك‌سازی منطقة مأموریت خود در وضعیت‌های مختلف (خشك‌بودن یا گلی یا باتلاقی بودن منطقه نخلستان) پرداختند.* فرمانده كل سپاه با اشاره به اینكه دشمن برای حركت در نخلستان متكی به جاده‌هاست و فقط هرجا جاده یا دشت باز باشد، نیروهای عراقی تحرك دارند، تأكید كرد كه اولاً گردان خط‌شكن پس از انجام مأموریت باید در سنگرهای دشمن مستقر شود و منطقه را ترك نكند. ثانیاً گردان بعدی باید سریع پیشروی كند و در مسیر خود نیروی تأمین بگذارد و خود را به جاده آسفالت برساند و آنجا مستقر شود و پیش از آنكه بخواهد به پاك‌سازی نخلستان بپردازد، خود را به جاده‌ها رسانده و با لشكر‌های چپ و راست خود الحاق كند و درصورت عدم الحاق، حتماً پل‌های چپ و راست خود را منفجر كند تا راه نفوذ دشمن بسته شود.<ref>سند شماره 17427/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی طرح مانور لشكر41 ثارالله در عملیات والفجر8 (18/10/1364، قرارگاه مركزی سپاه، نوار شماره 17011)، راوی: محمد درودیان؛ و - سند شماره 244/گ مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: لشكر41 ثارالله در عملیات والفجر8، گزارش راوی لشكر41 (حمیدرضا فراهانی)، دست‌نویس، ص34.</ref>
وی همچنین به فرمانده لشكر فجر گفت در ابلاغ مأموریت به گردان‌ها، بر مأموریت عریض كردن معبر هم تأكید كنید تا هر گردان با عریض‌تر كردن معبر، امكان عبور گردان‌های بعدی و نقل‌وانتقال تجهیزات و نیز انتقال شهیدان و مجروحان را فراهم كند و با انفجار موانع یا برداشتن آنها، ترددها تسهیل شود. فرمانده قرارگاه نوح دراین‌باره گفت كه در دستور كلی به یگان‌ها گفته شده كه كلیه موانع كنار ساحل دشمن را از بین ببرند.<ref>سند شماره 17452/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی مانور قرارگاه نوح (18/10/1364، قرارگاه مركزی سپاه، نوار شماره 17015)، راوی: محمد درودیان، صص 3 - 1.</ref>
مسئول واحد ادوات لشكر19 فجر در ادامة جلسه، طرح گسترش و استفاده از انواع خمپاره‌اندازها، تفنگ106 میلی‌متری و سلاح مینی‌كاتیوشا و چگونگی احداث مواضع برای خمپاره‌اندازهای سنگین و فعالیت‌هایی را كه دراین‌زمینه انجام شده است، بیان كرد. برادر دانشمند طرح‌ریزی آتش ادوات در دو وضعیت مختلف (غافلگیری یا هشیاری دشمن قبل از شكسته‌شدن خط) را توضیح داد و گفت درصورت هشیاری دشمن، پیش‌بینی شده است كه با اجرای آتش تاحد امكان سنگرها و سلاح‌های خط اول دشمن منهدم شود.
در این جلسه، فرمانده كل سپاه بر هماهنگی میان لشكرهای همجوار برای خودداری از اجرای آتشی كه ممكن است به نیروهای این لشكرها اصابت كند، تأكید كرد. فرمانده قرارگاه نوح نیز گفت كه به لشكرها ابلاغ شده هیچ لشكری خارج از حد عملیاتی‌اش اجرای آتش نكند و درصورت ضرورت با هماهنگی قرارگاه این كار انجام شود. از سوی دیگر، فرمانده كل سپاه گفت كه به‌محض رسیدن نیروهای لشكر فجر به جاده آسفالت، خمپاره‌اندازهای 81 میلی‌متری این لشكر نیز با ورود به غرب اروندرود آماده اجرای آتش شوند.
فرمانده لشكر19 فجر در ادامه به بخشی از كمبود و و نیازهای لشكر برای عملیات اشاره كرد و گفت برای عملیات 100 قایق لازم است، اما 30 قایق آماده عملیات داریم كه اینها موتور یا‌ماها دارد، بقیه قایق‌ها موتور مركوری دارد كه برای عملیات مناسب نیست، از آنها برای آموزش استفاده می‌‌شود. فرمانده لشكر فجر افزود این لشكر حدود 200 غواص دارد، اما فقط 90 دست لباس غواصی دارد و 110 دست كم دارد. به گفته محمدنبی رودكی برای انهدام سنگرهای تیربار دشمن در سمت چپ معبر كوت، طرح‌ریزی شده كه از آتش پرحجم سلاح ضدهوایی و تانك استفاده شود، سه قبضه چهارلول 23 میلی‌متری موجود است، سه قبضه دیگر نیز لازم است.
جلسه با بحث دربارة زمان مناسب برای شروع عملیات ادامه یافت. فرمانده قرارگاه نوح گفت كه برخلاف منطقة مأموریت قرارگاه كربلا كه ساحل دور (ساحل غربی اروندرود)، وضعیت مناسب و آماده‌ای برای عملیات دارد، در منطقة قرارگاه نوح، ساحل دور، باتلاقی طولانی دارد و فاصلة آب تا رسیدن به خط دشمن زیاد است. حسین علایی افزود منطقة مأموریت تیپ33 المهدی(عج) (حدّ جنوبی عملیات)، بیشترین مسافت باتلاقی را دارد، طوری‌كه نیروهای این تیپ اگر قرار باشد در زمان جزر آب عملیات كنند باید حدود 2 كیلومتر در گل‌ولای راه بروند تا به خط دشمن برسند. وی زمان شروع عملیاتِ یگان‌های قرارگاه نوح را هنگام مدّ آب، مناسب‌تر اعلام كرد. محسن رضایی از محاسن اجرای عملیات در زمان جزر آب را پایین‌بودن سطح آب و درنتیجه كاهش دید دشمن اعلام كرد. مسئول اطلاعات قرارگاه نوح نیز با بیان اینكه هریك از حالت‌های جزرومد آب محاسن و معایبی دارد، گفت محاسن شروع مد، بیشتر از معایب آن است.
فرمانده لشكر19 فجر نیز به نتایجی كه نیروهای اطلاعات این لشكر در طول یك ماه گذشته از بررسی وضعیت‌های مختلف آب كسب كرده‌اند اشاره كرد و گفت كه از شروع جزر تا انتهای مد حدود 6 ساعت و از مد كامل تا جزر كامل نیز 6 ساعت طول می‌كشد و هنگام جزر كامل از 7 نهری كه در منطقه مأموریت لشكر فجر است، در نهر حرب، فقط 50 سانتی‌متر و در نهر قصر، 30 سانتی‌متر آب باقی می‌ماند و بقیه نهرها خالی می‌شود. وی افزود كه در زمان جزر كامل، ساحل دشمن در منطقه مأموریت لشكر فجر حدود 40 متر گل‌ولای و بعد از آن هم 50 تا 100 متر چولان است؛ بنابراین اگر عملیات در آغاز مدّ شروع شود، نیروهای این لشكر باید حداقل 100 متر بروند تا به سنگرهای دشمن برسند كه تیربارهای عراقی می‌توانند در این فاصله نیروهای خط‌شكن را درو كنند. محمدنبی‌ رودكی زمان مناسب شروع عملیات برای نیروهای این لشكر را حدود 3 ساعت بعد از آغاز مد اعلام و بر ضرورت شروع هماهنگ عملیات در همة محورها تأكید كرد.
در پایان این بحث، مسئولان قرارگاه نوح خواستار جلسه‌ای برای هماهنگی دراین‌مورد شدند. فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسخ داد: «جلسه گذاشته می‌‌شود، ولی الآن به لشكرهایتان آمادگی بدهید كه در انتهای جزر و ابتدای مد نیروهایشان را برای عملیات آماده كنند.» فرمانده كل سپاه نیز به فرمانده لشكر فجر تأكید كرد: «تا دو روز دیگر باید همة بحث‌هایتان تمام شده باشد. همة هفته آینده را روی مانورِ [تمرین] كار كردن در زمین مشابه بگذارید. پایان هفته (27 دی) كل لشكر باید در زمین مشابه آفند كند. ما با بیست‌ سی نفر آنجا می‌آییم ببینیم چطور آفند می‌كنید و مسائل شما چطور است.»<ref>همان، صص 19 - 3.</ref>


«اصلاً بیاییم پیشنهاد بدهیم که امسال در جنوب، عملیات وسیع انجام ندهیم. تا عید 15 عملیات قدس [عملیات محدود] می‌توانیم انجام دهیم و در این فاصله دو الی سه منطقه را از هر نظر آماده کنیم و در سال آینده عملیات بزرگ انجام دهیم. امر غافلگیری برای ما مهم است. با نیرویی که حداکثر تا 70 گردان می‌رسد می‌توانیم در شمال‌غرب عملیاتی نسبتاً خوب انجام دهیم.»
==گزارش -516==
اقدامات ناوتیپ كوثر (از یگان‌های نیروی دریایی سپاه پاسداران) برای شناسایی اسكله العمیه و خور عبدالله و آمادگی برای عملیات محوله* در جلسة امروز قرارگاه مركزی سپاه پاسداران تشریح شد.**
در آغاز، فرمانده ناوتیپ كوثر و مسئول اطلاعات نیروی دریایی سپاه خبر دادند كه اخیراً عراقی‌ها تجهیزات و چیزهایی را كه روی سكوی یكی از چراغ‌های دریایی شمال خلیج‌ فارس بوده بریده‌اند و سطح آن را كاملاً صاف كرده‌اند تا سطح بویه را از دور بتوانند ببینند. از این سكو، نیروهای خودی به‌عنوان نقطه كمكی و نیز دیدبانی استفاده می‌كردند. علی فدوی گفت كه شناورهای گشتی دشمن چند شب است كه تعدادشان از سه چهار فروند با سرعت 4 تا 8 مایل به ده تا دوازده فروند با سرعت 25 مایل رسیده است. این گشتی‌ها قبلاً اول به‌طرف البكر و سپس به‌طرف العمیه می‌آمدند، اما در چند شب اخیر، مستقیم به‌ العمیه تردد می‌كنند. وی ازجمله دلایل افزایش تحركات عراقی‌ها را افزایش تردد نیروهای خودی، تلاش برای شناسایی رأس‌البیشه و نیز افزایش مكالمات بی‌سیمی شناورهای خودی اعلام كرد.
فرمانده ناوتیپ كوثر درمورد شناسایی العمیه گفت كه به‌دلیل شباهت سكوی آذرپاد (از سکوهای خارك) با سكوی العمیه، به‌جهت آمادگی نیروهای اطلاعات برای شناسایی اصلی، ساعت 1:30 بامدادِ شب بیست‌ویكم ماه درحالی‌كه نور ماه می‌تابید و فرس دریا 3 بود، نیروهای شناسایی را در فاصلة حدود 5/3 مایلی خارك با قایق كانو در دریا رها كردیم كه خودشان راه را پیدا و تمرین شناسایی كنند كه نتیجة خوبی حاصل شد. آنها وقتی به‌حدود 70 متری سكوی آذرپاد رسیدند، مشاهده شدند، آن هم به‌دلیل وجود نور ماه. در شب‌هایی كه نور ماه كمتر باشد و وضعیت جوّی هم نامناسب باشد، نیروهای شناسایی دیده نمی‌شوند و ردیابی هم نمی‌شوند. این نیروها مسیر 5/3 مایلی را در 25 دقیقه طی كردند و مدت 35 دقیقه هم زیر سكو به شناسایی پرداختند درحالی‌كه دیده نمی‌شدند. فردای آن شب نیز درحالی كه فرس دریا 2 و آب درحال جزر بود، بچه‌ها را از فاصله هزارمتری توی دریا انداختیم (با لباس غواصی) و خودمان روی سكو رفتیم. باوجوداینكه سمت و فاصله آنان را می‌دانستیم هرچه دقت كردیم نتوانستیم بچه‌ها را ببینیم. آنان آمده بودند كارشان را كرده و از پشت سرِ ما از سكو بالا آمدند، ولی ما متوجه نشدیم.
در ادامه جلسه، فرمانده ناوتیپ كوثر در پاسخ به محسن رضایی درباره وضعیت آموزش و نوع قایق لازم برای عملیات گفت كه نیروهای عمل‌كننده درحال تمرین قایق‌رانی با قایق كانو در آب‌های ساكن در مسافت طولانی 30 كیلومتر هستند. وی گفت برای عملیات ویژه 20 فروند كانو موتوردار لازم است. فرمانده نیروی دریایی هم كانو را یك وسیله تاكتیكی دریایی اعلام كرد.
حبیب آغاجری در ادامه به تشریح طرح مانور پرداخت: برای عملیات دو ناوگروه رزمی كوثر و امیرالمؤمنین(ع) هریك شامل یك گروه هجومی و یك گروه پشتیبانی آتش نزدیك پیش‌بینی شده است. گروه هجومی شامل سه ناوتیم و درمجموع 9 شناور به‌اضافه یك ناوتیم فرماندهی و گروه پشتیبانی آتش نزدیك شامل 15 قایق است كه روی آنها توپ23 میلی‌متری سوار شده است. قایق‌های هجوم مجهز به نردبان آلومینیومی 10 متری تاشونده هستند كه هرگاه به هدف رسیدند نردبان‌ها را باز كرده و به هدف تكیه می‌دهند و از آن بالا می‌روند. این ناوگروه تصرف العمیه را به ‌عهده دارد.
برای تأمین دهانة اروندرود نیز یك ناوگروه با همان آرایش در نظر گرفته شده است. قایق‌های این ناوگروه مجهز به سلاح‌هایی مثل توپ23 میلی‌متری، دوشكا و آر.پی.‌جی. هستند. همچنین ناوگروه پشتیبانی الیاس مسئولیت تجسس و نجات و انتقال مصدومان به شناور طارق برای كمك‌های اولیه و ناوگروه پشتیبانی خضر مأموریت تأمین سوخت، مهمات، تعمیرات و غذا را به عهده دارد.
در ادامه، محسن رضایی پرسید: چند درصد از این امكانات را آماده كرده‌اید؟ حبیب آغاجری گفت: فقط امكانات دو ناوگروه پشتیبانی آماده است. امكانات هجوم آماده نیست. لیستش را داده‌ایم، ولی اقدامی صورت نگرفته است. ازجمله شناورهایی برای این عملیات باید ساخته شود، چون شناورهای موجود مناسب این عملیات نیستند.
رحیم صفوی با تعجب از این درخواست دیرهنگام، پرسید: «دیگر چه وقت ساخته بشود؟!»
فرمانده نیروی دریایی سپاه دراین‌باره گفت كه دو راه‌حل وجود دارد، یكی اینكه ان‌شاءالله با غافلگیری عمل كنیم كه نیازی به آن شناورها نیست، اگر هم طرح لو رفت و دشمن هشیار شد، دیگر عملیات انجام نمی‌شود، پس آن شناورها لازم نیست.
ما باید با استفاده از همین كانوهای آزمایش‌شده كارمان را مخفیانه شروع بكنیم؛ بچه‌ها بالای سكوی العمیه برسند، سپس عملیات كه آشكار شد، شناورهای بزرگ را به پشتیبانی آنها بفرستیم. شیوة آن هم چنین است كه شناورهای كانو را به دو لنج ببندیم و به‌سمت هدف برویم، وقتی هدف دیده شد، نیروها با كانوها به‌سوی سكو بروند و لنج‌ها برگردند. اگر رادار دشمن فعال باشد متوجه می‌شود كه دو شناور (لنج) آمدند و برگشتند، كانوها هم كه در رادار دیده نمی‌شوند. تردد لنج هم در این منطقه امری عادی است. پس به تعداد كافی كانو واگذار شود تا نیروها با غافلگیری و یك دفعه هجوم كنند، سپس شناورهای دیگر را به كمك آنها بفرستیم و عملیات ادامه یابد و كامل شود.
طرح دوم هم این است كه ما بخواهیم بدون غافلگیری عمل كنیم یا اینكه بنا بر غافلگیری باشد، اما لو برود و بخواهیم حتماً عمل كنیم. در این حالت باید قایقی كه بتوان روی آن توپ 23 میلی‌متری سوار كرد داشته باشیم تا با نیروهای دشمن درگیر شویم.
در ادامه جلسه، اقدامات انجام‌شده برای شناسایی وضعیت رأس‌البیشه و خور عبدالله و مشكلات آن مطرح شد. ازجملة این مشكلات وضعیت جوّی نامتعادل شمال خلیج‌ فارس، تأثیر جریان آب خور عبدالله و اروندرود به‌خصوص هنگام جزر كه سرعت آب بسیار شدید می‌شود و نیز نداشتن شناور مناسب برای استفاده در اوضاع نامناسب جوّی اعلام شد. فرمانده نیروی دریایی سپاه قایق‌های موجود را برای استفاده در اوضاع جوّی خراب و امواج، نامطمئن توصیف كرد و گفت اگر قایق‌هایی طبق نمونه‌ای كه مشخص شده ساخته شود، مأموریت‌های واگذارشده به نیروی دریایی ازجمله تصرف العمیه و تأمین خورعبدالله را به عهده می‌گیریم و خیلی از مسائل حل می‌شود.
در پایان جلسه، فرمانده كل سپاه به سیدمهدی مبلغ دستور داد كه ساخت هرچه سریع‌تر قایق‌های مورد درخواست نیروی دریایی پیگیری شود.<ref>سند شماره17471/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی اقدامات آمادگی عملیات در العمیه و خور عبدالله (18/10/1364، قرارگاه مركزی سپاه، نوار شماره 17016)، راوی: محمد درودیان، صص 19 - 1.</ref>


حاضران در جلسه با این پیشنهاد که پیش‌ازظهر و بدون حضور محسن رضایی مطرح شد، موافقت و هریک به‌نوعی آن را تصدیق ‌کردند. در ادامه بحث مزیت‌هایی برای این طرح پیشنهادی بیان شد:
==گزارش -517==
جانشین فرمانده كل قوا امروز به فرمانده نیروی دریایی ارتش ابلاغ كرد كه یك قرارگاه عملیاتی تشكیل و آن را تحت كنترل عملیاتی سپاه پاسداران قرار دهد:
«فرماندهی محترم نداجا - سركار ناخدا ملك‌زادگان - سلام‌ علیكم
پیرو ابلاغیه شماره 103 - قرارگاه خاتم مورخ 24/9/1364، مقتضی است جهت اجرای مأموریت‌های واگذارشده و دیگر مأموریت‌های توسعه وضعیت عملیات، قرارگاه یونس2 را تشكیل و تحت كنترل عملیاتی قرارگاه خاتم‌الانبیای(ص) سپاه قرار دهید. بدین‌منظور لازم است فرماندهی مورد تأیید قرارگاه یونس2 را كتباً دراسرع‌وقت به فرماندهی كل سپاه معرفی نمایید.
و من‌ الله‌ التوفیق، اكبر هاشمی رفسنجانی‌ - 18/10/1364»<ref>سند شماره 441502 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: دستور فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) به فرمانده نداجا، 18/10/1364.</ref>


1. رعایت غافلگیری.
==گزارش -518==
پیش‌ازظهرامروز، سرهنگ عباس بابایی فرمانده قرارگاه رعد (قرارگاه پشتیبانی هوایی و دفاع هوایی عملیاتی آتی) با حضور در قرارگاه مركزی سپاه پاسداران اقداماتی را كه برای پشتیبانی هوایی از عملیات در منطقه فاو انجام شده یا درحال اجراست، تشریح كرد.* فرمانده قرارگاه رعد دراین‌باره گفت كه قرار است كه همة امكانات نیروی هوایی ارتش (كه برای عملیات لازم است) تا 25 دی‌ماه به منطقة جنوب منتقل شود، ازجمله قرار است یك سیستم كامل دفاع هوایی موشكی هاگ (هاوك) در دزفول مستقر شود و نیز 5 رصد موشك‌انداز ضدهوایی راپیر تا 25 دی به قرارگاه رعد واگذار شود. وی افزود ما 24 قبضه توپ 35 میلی‌متری درخواست كرده‌ایم، اما دستور داده‌اند كه 60 قبضه توپ23 بدهند.
فرمانده قرارگاه رعد همچنین گفت كه قرار است خلبانان طی دو روز، روزانه 34 سورتی به‌طور آزمایشی پرواز كنند. وی پیشنهاد كرد كه برای فریب دشمن 30 سورتی از این پروازهای آزمایشی یك روز قبل از عملیات فاو، در منطقة شلمچه انجام شود كه البته باید با هماهنگی سرهنگ صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی ارتش، این تدبیر عملی شود.* محسن رضایی و رحیم صفوی ضمن تأیید این پیشنهاد، آن را تدبیر و تجربة خوبی برای عملیات اعلام كردند. البته فرمانده كل سپاه نظرش این بود كه همة توان هوایی به نمایش درنیاید: «اگر آنجا 30 سورتی نشان بدهیم ممكن است چشم دشمن باز شود و بلافاصله كل امكاناتش را داخل هوا بیاورد. آنجا فردا و پس‌فردا نصف این كار را بكنیم.»
محسن رضایی همچنین از مسئولان پدافند هوایی خواست كه زودتر كالك گسترش توپ‌ها (نقشة نقاط استقرار توپ‌های دفاع هوایی) به مهندسی داده شود تا مواضع لازم احداث گردد. محمدعلی احمدی دراین‌باره گفت كه كالك گسترش توپ‌ها جمعه (20/10/1364) آماده می‌شود. سرهنگ بابایی نیز باتوجه‌به مأموریت‌های متعدد واحدهای مهندسی، پیشنهاد كرد كه ماشین‌آلات مهندسی دراختیار مسئولان پدافند نیروی هوایی قرار گیرد تا سنگرسازی، سكوسازی و احداث مسیرهای لازم برای قبضه‌های موشك‌انداز راپیر و توپ‌های 23 و 35 میلی‌متری را خودشان انجام دهند.
فرمانده كل سپاه برای فریب دشمن و جلوگیری از هشیاری ارتش عراق درمورد منطقه اصلی عملیات، از فرمانده قرارگاه رعد خواست كه سیستم موشكی هاگ كه در نظر است برای استقرار موقت به دزفول منتقل شود، به منطقه عملیاتی بدر (هورالهویزه، جزایر مجنون) انتقال یابد تا اولاً در عكس‌های هوایی كه دشمن از منطقه می‌گیرد منعكس شود و همچنین این سیستم‌ گاهی روشن شود تا عراقی‌ها تصور كنند این سیستم عملیاتی شده است، منتها ما از ترس هواپیماهای آنها، آن را خاموش می‌كنیم. وی همچنین گفت كه مواضعِ دیگر سلاح‌های دفاع هوایی به‌گونه‌‌ای احداث شود كه دشمن در بررسی عكس‌هایی كه از منطقه می‌گیرد به قصد ما برای عملیات در منطقه فاو پی نبرد.
درمورد درخواست سپاه پاسداران برای گرفتن عكس هوایی از منطقة عملیاتی، مشكلاتی وجود داشت ازجمله: حساس‌ شدن دشمن به منطقه و نیز احتمال سرنگونی هواپیمای عكس‌گیرنده. سرهنگ بابایی دراین‌باره گفت: «راجع به عكس بررسی زیادی شد، اینها [هواپیماهای دشمن] وقتی می‌آیند حدود 8 فروند هواپیما بلند می‌كنند، سه چهار ساعتی كه در منطقه هستند همین‌طور پرواز می‌كنند. به برادر رحیم گفتم اگر ما هواپیمای آر.اف4 را به بوشهر ببریم در پروازهای خارك به‌صورت پوشش هوایی شركت می‌كند، وقتی میگ25 به خارك حمله می‌كند این [هواپیمای آر.اف4] به‌عنوان اینكه می‌خواهد برود میگ 25 را بزند همان مسیر را ادامه بدهد و عكس بگیرد. این شدنی است، ولی ریسكش خیلی بالاست.»
فرمانده سپاه پاسداران در این جلسه بر ضرورت پشتیبانی هوایی عملیات از روز سوم عملیات به بعد كه فرماندهان عراقی پی به منطقه اصلی عملیات جمهوری اسلامی می‌برند و قوای توانمند به‌خصوص قوای زرهی خود را عازم منطقه می‌كنند، تأكید كرد. وی همچنین پس از سؤال از نقاط استقرار سیستم‌های موشكی هاگ (قرار بود 5 سایت در منطقه برپا شود) و چگونگی پوشش هوایی منطقة عملیات، عملیاتی بودن سایت دارخوین و ماهشهر را در سه روز اول عملیات ضروری خواند. همچنین قرار شد بخش‌های مختلف سیستم‌های هاگ به‌تدریج به منطقه منتقل و استتار گردد و سه روز قبل از عملیات دستور آمادگی داده شود تا كار اتصال و راه‌اندازی آن انجام گیرد.
فرمانده قرارگاه رعد در این جلسه از كندی كار آماده‌سازی سایت كوثر (منطقه قفاص) كه اجرای كارهای مهندسی آن به وزارت مسكن و شهرسازی واگذار شده، شكایت داشت و درخواست می‌كرد كه این كار به مهندسی جهاد واگذار شود. دراین‌باره نظر مسئولان قرارگاه مهندسی این بوده كه باید از توان وزارتخانه‌ها در جنگ استفاده شود. سرهنگ بابایی از فرمانده كل سپاه درخواست كرد كه درمورد تكمیل و واگذاری و الویت‌بندی سایت‌های موشكی هاگ با آقای روحانی صحبت شود. وی گفت برای سه سایت، سه "های‌پاور" در نظر گرفته‌اند، ولی سه سایت كامل و شش "های‌پاور" مورد نیاز است.
فرمانده قرارگاه رعد افزود كه سرهنگ یمینی فرمانده پدافند هوایی را به‌سمت جانشین فرمانده قرارگاه رعد انتخاب كرده و در تلاش است موافقت‌ فرمانده نیروی هوایی ارتش را دراین‌زمینه جلب كند.<ref>سند شماره 17429/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه پشتیبانی هوایی عملیات والفجر8 (18/10/1364، قرارگاه خاتم(ص) سپاه، نوار شماره 17013)، راوی: محمد دوردیان، صص 10 - 10؛ و - سند شماره 1110/ د مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (محمد درودیان)، 13/11/1364 تا 18/11/1364، صص 118 - 113؛ و - سند شماره 638/ گ مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: پشتیبانی هوایی و آتش، گزارش راویان قرارگاه خاتم(ص) در عملیات والفجر8 (جواد زمان‌زاده، محمد درودیان، محسن رشید، ناصر احسانی)، صص 16 - 13.</ref>


2. آماده‌کردن سه منطقه فدک (فاو)، حیدر (روطه ـ قرنه) در هور و شمال منطقه عملیاتی بدر.
==گزارش -519==
در جلسه مشترك فرماندهان سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی ایران در شامگاه امروز،* فرماندهان ارتش به تشریح طرح‌های عملیاتی مناطق كوشك و شلمچه، وضعیت دشمن و خودی، آرایش و موانع دشمن، برآوردهای عملیاتی و طرح‌های مانور جزء‌بجزء پرداختند. در پایان نیز فرمانده كل سپاه درباره اوضاع كنونی كشور و آثار مقاومت مردم و رزمندگان در شكست اقدامات همه‌جانبه‌ای كه دشمنان برای به شكست كشاندن و تسلیم كردن جمهوری اسلامی تدارك دیده بودند، سخن گفت.
در آغاز، سرهنگ علی صیاد شیرازی به مهمانان خیرمقدم گفت و موضوع جلسه را تشریح طرح مانور عملیات نیروی زمینی ارتش اعلام كرد. سپس سرهنگ سلیمانجاه فرمانده قرارگاه مقدم نیروی زمینی ارتش در جنوب، با تقسیم منطقه مأموریت به دو بخش كوشك و شلمچه، گفت در منطقه كوشك اولین كمین دشمن روی جاده كوشك است، بعد سیم‌های خاردار، میدان‌های مین و نیروهای تأمینی دشمن قرار دارد و به‌دلیل بلندی زمین در این منطقه، دشمن موقعیت دفاعی محكمتری دارد. خط دوم دشمن پشت كانال و خط سوم دشمن، خط دژ است. دشمن علاوه‌بر موانع دیگر، در این منطقه كانال‌های آب به‌ترتیب به عرض 6 و عمق 5/2 متر و عرض حدود 5 و عمق 5/3 متر دارد كه داخل آنها آب است. ادامه زمین دشمن تاحدود 300 متر خشك و قابل عبور پیاده و خودرو است و بعد از آن پا فرومی‌رود و بعد از 400 متر، زمین گل است. از آن به بعد، بخش‌هایی آب، جاهایی بوته‌زار و بخش‌هایی نیز بلندتر و خشك است.
وی افزود: داخل منطقه مین پراكنده است و بشكه‌های فوگاز وجود دارد. میان دو كانال نیز سیم‌خاردار حلقوی در سرتاسر منطقه كشیده شده است و كمین‌ها به تیربار مجهزند. دژی به ارتفاع 5 تا 6 متر و عرض حدود 20 متر كشیده شده و سنگرهای عقب دژ اكثر بتونی هستند و مواضع تانك در آن است. كانال‌های ارتباطی داخل دژ كشیده شده و تردد از داخل آنها انجام می‌شود و حركت‌ها دیده نمی‌شود. دشمن در منطقة كوشك جمعاً 18 گردان درگیر دارد: 3 گردان تانك، 2 گردان مكانیزه، 1 گردان كماندو، 12 گردان پیاده. حدود 16 گردان توپ نیز در این منطقه مستقر است.
سرهنگ سلیمانجاه در ادامه به تشریح منطقه شلمچه پرداخت: منطقة شلمچه از بالای پاسگاه كوت سواری شروع و به اوایل پاسگاه حدود ختم می‌شود. دژ عراق در این منطقه ادامه دژ منطقة كوشك است. شرق و غرب دژ در این قسمت آب‌گرفتگی است و دشمن نتوانسته فعالیتی در آن بكند و درحال تعریض دژ است. پشت دژ همه‌جا سنگرهای بتونی كار گذاشته‌اند و تانك‌ها در این سنگرها مستقرند. زمین منطقه آب‌گرفته است و عمق آب 40 تا 70 سانتی‌متر است و به‌دلیل تأثیر جزرومد اروندرود، تقریباً دائم در آن آب وجود دارد. در مسیر محورهای این منطقه، میدان مین ایجاد شده است، سیم‌خاردار هم وجود دارد. در پشت دژ رده‌های مختلف پدافندی وجود دارد و كانال‌های متعددی در این منطقه وجود دارد. در منطقه شلمچه 11 گردان پدافند می‌كنند: 9 گردان پیاده، 1 گردان تانك، 1 گردان سوار زرهی، این نیروها را 12 گردان توپ پشتیبانی آتش می‌كنند.
فرمانده قرارگاه مقدم ارتش در ادامه، وضعیت جزیره بوارین را چنین تشریح كرد: جزیره بوارین در امتداد جنوبی شلمچه واقع شده و از ابتدای نهر خین شروع می‌شود و تا پاسگاه حدود ادامه می‌یابد. منطقه كلاً آب‌گرفته است. كانال‌های متعدد آبیاری در آن وجود دارد. موانع عریض آن شامل مین و سیم‌خاردار است كه عرض آن تا 300 متر هم می‌رسد. متوسط عرض نهر خین 40 متر است كه متأثر از جزرومد و همیشه دارای آب است. مواضع اصلی دشمن در حاشیه‌ جنوبی نهر خین و خاكریز آن حدود 5 متر ارتفاع دارد. به‌دلیل وجود نهرهای متعدد، تردد در جزیره محدود به جاده‌هاست. مجموع نیروهای دشمن در بوارین 4 گردان است كه 8 گردان توپ آنها را پشتیبانی می‌كند.
طرح مانور نیروی زمینی ارتش برای عملیات در منطقه كوشك و شلمچه را نیز سرهنگ سلیمانجاه بیان كرد. در این طرح برای رسیدن به ساحل شرقی اروندرود، پنج مرحله عملیات پیش‌بینی شده است. مرحلة ششم نیز عبور از اروند و تأمین بصره است. در مرحله اول، لشكر77 و لشكر21 به‌عنوان تلاش اصلی در منطقه شلمچه و لشكر81 و لشكر92 به‌عنوان تلاشی فرعی در منطقه كوشك عملیات می‌كنند. در این مرحله، تیپ 55 احتیاط تلاش اصلی است. همچنین لشكرهای 16 و 58 هم‌زمان یك تك محدود در منطقه استقرارشان اجرا می‌كنند. نیروی مورد نیاز برای رسیدن به اهداف مرحله اول عملیات 30 گردان در شلمچه و 38 گردان در كوشك برآورد شده و برای اجرای مراحل اول تا پنجم عملیات و رسیدن به ساحل شرقی اروندرود نیز 213 گردان نیرو برآورد شده است.* برای اجرای این طرح همچنین نیاز به 51 گردان انواع توپ‌های دوربرد پیش‌بینی شده است.
در ادامة جلسه، فرماندهان و مسئولان لشكرهای 21، 77، 92، 81 ارتش به تشریح منطقة مأموریت یگان خود و بیان جزء به جزء طرح مانور آن پرداختند.**
در پایان جلسه به درخواست فرمانده نیروی زمینی ارتش، محسن رضایی آثار نظامی و سیاسی مقاومت مردم و رزمندگان را در شكست برنامه‌هایی كه برای به تسلیم واداشتن جمهوری اسلامی طرح‌ریزی شده بود، بیان كرد.***


3. آمادگی تجهیزات.
==گزارش -520==
قرارگاه‌های عملیاتی تابع قرارگاه مركزی سپاه پاسداران در جبهة جنوب شامل قرارگاه‌های نوح، كربلا و نجف بی‌وقفه در تلاش برای آماده‌سازی زمینه اجرای مأموریت‌های محوله هستند و با تأكید فرمانده كل سپاه بر تسریع كارها و اعلام آمادگی در اول بهمن‌ماه، كوشش‌ها افزون‌تر شده است. فرماندهان و مسئولان قرارگاه نوح (نیروی دریایی سپاه) و یگان‌های تحت امر بعد از جلسات صبح تا بعدازظهر امروز در قرارگاه مركزی سپاه، عصر و شامگاه امروز با تشكیل سه جلسه ضمن تعیین زمان اعلام آمادگی، به بررسی اقدامات مهندسی، آموزش نیروها، مشكلات باقیمانده و پیگیری برای رفع آن پرداختند.
در اولین بخش از جلسات مذكور، بر ضرورت آمادگی سریع قرارگاه یونس1 تأكید شد.* این قرارگاه مأموریت تصرف العمیه، شناسایی رأس‌البیشه و خور عبدالله و پشتیبانی عملیات قرارگاه نوح در منطقه فاو را عهده‌دار است. در این جلسه، فرمانده نیروی دریایی سپاه به مسئولان اطلاعات و مسئولان قرارگاه یونس1 و ناوتیپ كوثر و مسئول پشتیبانی قرارگاه نوح چنین دستور داد:
1. همین هفته شناسایی از نزدیك را تمام كنید، ازجمله یك شناسایی از پشت انجام شود؛ از منطقه گل‌ولای نیز عبور و وضعیت آنجا را شناسایی كنید.
2. تا پایان هفتة بعد، همة امكاناتی را كه برای عملیات نیاز دارید ازجمله قایق، تهیه كنید.
3. تمرین‌ها و مانورها را تا 30 دی ماه تمام كنید و اول بهمن‌ برای عملیات اعلام آمادگی كنید.
4. برای جلوگیری از هشیاری دشمن از بی‌سیم استفاده نكنید و زیاد تردد نكنید.
5. جلسه بگذارید و ناوتیپ كوثر را برای عملیات آماده كنید.<ref>سند شماره 1140/ د مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نوح در عملیات والفجر8 (الیاس حضرتی)، 17/10/1364 تا 25/10/1364، صص 39 - 37.</ref>


4. امکان فراهم‌آوردن نیروی بیشتر برای جنوب در زمستان آینده.
==گزارش -521==
در دومین جلسه شامگاهی قرارگاه نوح،* مسئولان مهندسی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) با حضور در جمع مسئولان قرارگاه نوح و یگان‌های تابعه به بررسی اقدامات مهندسی انجام‌شده در منطقه مأموریت این قرارگاه و كارهای باقیمانده و مشكلات و كمبودهای مهندسی آن پرداختند.
فرمانده قرارگاه نوح در آغاز جلسه از مسئولان مهندسی یگان‌ها خواست كه مسائلشان را مطرح كنند. مسئول مهندسی لشكر19 فجر با بیان اینكه ما مشكلات و كمبودها را می‌پذیریم، از ناهماهنگی‌هایی كه موجب سرگردانی برای گرفتن وسایل و طول‌كشیدن كارها شده، شكایت كرد. وی گفت كه مهندسی لشكر فجر آنچه در توان داشته به میدان آورده و ازجمله در منطقه عملیاتی فقط در زمان تاریكی هوا چهار كیلومتر جاده به عرض دو متر احداث كرده و تا نزدیك رودخانه رسانده است. همچنین از سه اسكله در دست احداث در منطقه مأموریت این لشكر، یك اسكله به اتمام رسیده است و پَدهای خیلی ضروری را مهندسی لشكر احداث كرده و بقیه به واحد جهاد سازندگی نجف‌آباد كه به این لشكر مأمور شده، واگذار گردیده است. مسئول مهندسی لشكر فجر افزود كه رانندگان دستگاه‌های مهندسی این لشكر از متعهدترین و خستگی‌ناپذیرترین رانندگان و برخی از آنان پدر یا برادر شهید هستند. وی افزود برای عملیات تاكنون 300 ورق پلیت، 50 هزار گونی خالی، 50 متر سوله دریافت كرده‌ایم و تقاضا كرد كه برای تسریع كارها دو دستگاه لودر یك دستگاه بلدوزر و چند نیسان كمپرسی به لشكر فجر واگذار شود.
در ادامه، مسئول مهندسی لشكر41 ثارالله گزارش داد كه تمام امكانات لشكر بسیج شده و مشغول به كار هستند. وی گفت روزانه 8 كمپرسی، 4 لودر و 1 بلدوزر مشغول كارند و جاده مناسبی احداث كرده‌ایم. واحدی كه از جهاد سازندگی به لشكر مأمور شده است، دیروز به كارها توجیه شد، ولی هنوز شروع به كار نكرده است. وی گفت وسایلی كه تاكنون دریافت كرده‌ایم خیلی كم است و امكانات بسیاری ازجمله مصالح و وسایل استحكامات و كمپرسی نیاز داریم. در اینجا جمال آبرومند از مسئولان لجستیك، گفت 3 دستگاه نیسان كمپرسی سهمیة شماست، مراجعه كنید و بگیرید.
در ادامة جلسه، نیازها و مشكلات تیپ33 المهدی(عج) مطرح گردید. مسئول مهندسی این تیپ گفت كه ما 2 لودر و 1 بلدوزر داریم كه در عقبه مشغول كارند. 4 كمپرسی داریم، اما راننده نداریم. باتوجه‌به اینكه هنوز در منطقه عملیاتی كارمان را شروع نكرده‌ایم، كار زیاد است، اما مهندسی تیپ توان اجرای آن را ندارد. برای احداث جاده از فاصله دور باید خاك بیاوریم كه كار جاده‌كشی خیلی طولانی می‌شود. برای عملیات (بجز 3 نیسان كمپرسی) چیزی تحویل نگرفته‌ایم و به انواع مصالح و استحكامات ازجمله سوله، گونی، سیمان نیاز داریم.
فرمانده تیپ 33 المهدی(عج) كه با تأخیر در جلسه حضور یافت - در اعتراض به نحوه تأمین نیازها گفت كه به ما نصف امكاناتی كه به لشكرها داده می‌شود، می‌دهند و شاید مأموریت بیش از لشكر به ما واگذار می‌شود. علیرضا عندلیب از مسئولان مهندسی قرارگاه دراین‌باره گفت كه فقط ابزارآلات نیست كه مهندسی فعال را تشكیل می‌دهد، شما یك فرد ثابت و خوب برای واحد مهندسی تیپ نگذاشته‌اید. فرمانده قرارگاه نوح نیز گفت كه فعلاً مسئله این است كه تیپ المهدی چیزی ندارد كه پای كار بیاورد. این شش جاده و پَدهایی كه در منطقه مأموریت این تیپ مشخص شده، حتی اگر واحد مهندسی جهاد مازندران - كه به این تیپ مأمور شده - با تمام ظرفیت هم كار كند، چهار پنج ماه فرصت لازم است تا احداث شود. وی باتوجه‌به كمبود توان و امكانات و تعدد اقدامات مهندسی كه در منطقه مأموریت تیپ المهدی(عج) باید انجام شود، از فرمانده این تیپ خواست كه كارها را اولویت‌بندی كند و به‌ترتیب اقدام شود. فرمانده تیپ المهدی(عج) نیز با بیان اینكه همة كارهایی كه مشخص شده از ضروریات است، گفت اولویت‌ها را مشخص و  كار را شروع می‌كنیم. وی اولین اولویت‌ را احداث جاده‌ای به‌موازات اروندرود اعلام كرد كه نهرها را به هم وصل می‌كند و ترتیب اهمیت بقیه كارها نیز با حضور در منطقه مشخص خواهد شد.
در این جلسه مقرر شد كه قرارگاه مهندسی خاتم(ص) یك لودر و یك بلدوزر به مهندسی تیپ المهدی(عج) واگذار كند و قرارگاه نوح نیز 5 راننده كمپرسی به این ترتیب مأمور كند و واحد مهندسی جهاد مازندران نیز كار احداث جاده موازی اروند را انجام دهد.
در ادامة جلسه، مباحث كلی‌تر دربارة چگونگی پشتیبانی قرارگاه مهندسی و مهندسی جهاد سازندگی از عملیات قرارگاه نوح مطرح شد. فرمانده قرارگاه نوح با بیان اینكه توان مهندسی یگان‌ها زیاد نیست و فقط ممكن است بتوانند كارهایی كه در دست دارند را به اتمام برسانند، درخواست كرد كه جهاد توان بیشتری برای كمك به انجام كارهای باقیمانده اختصاص دهد. مسئولان قرارگاه مهندسی دراین‌زمینه گفتند كه واحدهای مهندسی جهاد مأمور به یگان‌ها باید زیر نظر فرمانده یگان كارها را انجام دهد. درباره ترابری سنگین و عبور تجهیزات سنگین از اروندرود نیز تعدادی سطحه مورد نیاز برآورد شده و نیز شناورهای طارق كه چگونگی تقسیم آنها را فرمانده كل مشخص می‌كند و اصل بر این است كه هر یگان یا قرارگاه ترابری سنگین داشته باشد و باید افرادی از یگان‌ها برای به‌كارگیری سطحه پی‌.ام‌.پی. و شناور طارق آموزش ببینند. هر یگان هم باید نهری را در محدودة مأموریتش برای ترابری سنگین آماده كند. هر یگان كه ماشین كانال‌كن ندارد بیاید بگیرد كه برای پدافند در منطقة تصرف‌شده استفاده كند. این ماشین هر ساعت 1200 متر كانال می‌كند.
باتوجه‌به اینكه تاكنون پشتیبانی یگان‌های قرارگاه نوح و تأمین امكانات به‌عهده قرارگاه كربلا بوده است، فرمانده قرارگاه نوح با گلایه از این شیوه، درخواست كرد كه سهمیه امكانات یگان‌های قرارگاه نوح به این قرارگاه واگذار شود و مسئولان این قرارگاه خود درمورد چگونگی تقسیم امكانات یگان‌ها اقدام كنند تا یگان‌ها سرگردان نشوند، كه این درخواست پذیرفته شد. فرمانده قرارگاه نوح همچنین به مسئولان مهندسی یگان‌های تحت امر این قرارگاه تأكید كرد كه هر یگانی هر منطقه‌ای را تصرف می‌كند باید سریع یك دفاع منطقی مهندسی رو به‌ شمال با استفاده از مین، كندن كانال، جاری ‌كردن آب یا زدن خاكریز تا سه ردة دفاعی ایجاد كند، مخصوصاً لشكر19 فجر كه در جناح شمالی منطقه قرارگاه نوح مأموریت دارد باید خاكریز دوجداره احداث كند تا وضعیت عملیات بدر تكرار نشود. حسین علایی افزود كه مهندسی یگان‌ها با شروع عملیات ترابری تجهیزات به غرب اروندرود و ایجاد امكانات، دفاع از منطقه آزادشده را به ‌عهده دارند كه دراین‌زمینه باید طرح‌ریزی كنند. وی درمورد نقش مهندسی یگان‌ها قبل از عملیات تأكید كرد كه هرچقدر واحدهای مهندسی منطقه را آماده‌تر كنند عملیات بهتر اجرا خواهد شد و اگر ناقص كار شود، مشكلاتی به دنبال خواهد داشت.<ref>همان، صص 55 - 40.</ref>
الیاس حضرتی راوی مركز مطالعات و تحقیقات جنگ در قرارگاه نوح، در یك جمع‌بندی كوتاه از این جلسه نوشته است: «فرصتِ كم، امكانات محدود مهندسی، محدودیت جاده‌های منطقة عملیاتی و كشش محدود آنها، نیاز به كار فراوان جهت آمادگی برای عملیات و درعین‌حال شلوغی جاده‌ها از یك‌سو و از سوی دیگر، احتمال هشیاری دشمن نكاتی است كه فرماندهان باید به آن توجه كنند.» وی افزوده است كه باتوجه‌به كارهای متعدد باقیمانده و درعین‌حال محدودیت زمان، باید كارها اولویت‌بندی شده، مهم‌ترین و لازم‌ترین آنها مشخص و اجرا شود.<ref>سند شماره 17429/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه پشتیبانی هوایی عملیات والفجر8 (18/10/1364، قرارگاه خاتم(ص) سپاه، نوار شماره 17013)، راوی: محمد دوردیان، صص 10 - 10؛ و - سند شماره 1110/ د مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (محمد درودیان)، 13/11/1364 تا 18/11/1364، صص 118 - 113؛ و - سند شماره 638/ گ مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: پشتیبانی هوایی و آتش، گزارش راویان قرارگاه خاتم(ص) در عملیات والفجر8 (جواد زمان‌زاده، محمد درودیان، محسن رشید، ناصر احسانی)، صص 16 - 13.</ref>


5. تکمیل و تثبیت تشکیلات نیروی زمینی سپاه تا سال آینده.
==گزارش -522==


در مخالفت با اجرای عملیات در منطقه فاو نیز دلایل زیر برشمرده شد:
در آخرین جلسه شامگاهی قرارگاه نوح با حضور فرمانده و چند تن از مسئولان قرارگاه و مسئولان آموزش یگان‌های تحت امر این قرارگاه، موضوع آموزش نیروها بررسی شد. جمع‌بندی سخنان مسئولان یگان‌ها دراین‌زمینه چنین است:
لشكر19 فجر نیاز به زمان بیشتری برای آموزش دارد و آموزش نیروهایش تا 20 دی تمام نمی‌شود. از سه گردانی كه برای آموزش به تهران اعزام شده‌اند فقط یك گردان آموزشش تمام شده است. از غواصان این لشكر 50 نفر آماده به كار هستند. همچنین از مجموع نیروهای لشكر، 173 نفر برای غواصی انتخاب شده‌اند كه چند روزی در سدّ دز آموزش دیده‌اند و برای ادامة آموزش به میناب اعزام شده‌اند* كه آموزششان از امروز شروع شده است و یك ماه دیگر تمام می‌شود. از مشكلات باقیمانده آموزش، كمبود مهمات آموزشی، سوخت قایق‌ها و خودروها و نیز مشكلات تأمین غذای نیروها است. همچنین در دورة آموزش به‌دلیل فشردگی دوره، كمبود نیرو و كمبود امكانات آموزشی، رسیدگی كافی به نیروها نمی‌شود، طوری‌كه از نیروهای بازگشته از آموزش، بسیاری مریض شده‌اند و عده‌ای گوش‌هایشان عفونی شده است.
لشكر41 ثارالله ازجنبة آموزش وضعیت مناسب‌تری دارد: 300 نفر دورة آموزشی را گذرانده و بازگشته‌اند؛ 200 نفر برای آموزش غواصی اعزام شده‌اند؛ یك گردان آموزش شنا را از هفته آینده در سدّ دز شروع می‌كنند؛ دو گردان دیگر نیز منتظر جواب قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) برای اعزام به آموزش هستند.
فرمانده تیپ33 المهدی(عج) در این جلسه از وضعیت آموزش مقابله با حملات شیمیایی دشمن و نیز كمبود امكانات دفاع شیمیایی انتقاد كرد و گفت كه واحد پدافند ش.م.ر این تیپ كاملاً مختل است و خودرو و امكانات لازم را ندارد. لشكر41 ثارالله نیز از حملات احتمالی شیمیایی دشمن ابراز نگرانی كرد و گفت كه حملات شیمیایی دشمن در نخلستان‌ها باتوجه‌به كمبود ماسك و لباس‌های ضد شیمیایی برای نیروها، نگران‌كننده است.<ref>همان، صص 59 - 56.</ref>


1. رعایت غافلگیری ناممکن است.
==گزارش -523==


2. شرایطی که فرماندهان برای اجرای عملیات مشخص کرده‌اند، تأمین نشده است.
هواپیماهای ارتش عراق امروز خارك، عین‌خوش و پیرانشهر را بمباران و به حریم ارومیه، ایلام، بوشهر، اهواز و بندر امام خمینی تجاوز كردند. عراق ادعا كرد كه نیروی هوایی‌اش امروز علاوه‌بر اجرای 101 مأموریت جنگی، یك هدف بزرگ دریایی را نیز مورد اصابت قرار داده است.
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از بوشهر، ساعت 15:05 امروز، چند هواپیمای عراقی 4 بمب به‌سوی تأسیسات نفتی خارك پرتاب كردند كه همگی در آب افتاد و خسارتی ایجاد نكرد.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 295، 19/10/1364، ص3.</ref> همین خبرگزاری از باختران گزارش داد كه ساعت 11 امروز 6 هواپیمای عراقی منطقه عین‌خوش را بمباران كردند كه خسارت جانی نداشت.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 296، 20/10/1364، ص4.</ref>
فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) نیز اعلام كرد كه 4 هواپیمای عراقی ساعت 11:45 روز 18/11/1364 به حریم هوایی پادگان جلدیان تجاوز و اطراف پاسگاه دالاوان واقع در عمق محور پیرانشهر - جلدیان و اطراف شهر و پادگان پیرانشهر را بمباران كردند. در این حمله، یك اتوبوس مسافربری شخصی بدون مسافر براثر موج انفجار از جاده منحرف و خساراتی به آن وارد شد.<ref>سند شماره 374346 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی سپاه، 23/10/1364.</ref>
امروز همچنین هواپیماهای عراقی در ساعت‌های 11:45 و 12 به حریم هوایی شهر ایلام و در ساعت‌ 14:35 به حریم هوایی شهرستان ارومیه تجاوز كردند كه با مقابله آتش پرحجم، قبل از هرگونه اقدامی گریختند.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 295، 19/10/1364، ایلام - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 18/10/1364، ص3.</ref>
هواپیماهای عراقی علاوه‌بر موارد مذكور، امروز به حریم هوایی بوشهر، اهواز و بندر امام خمینی نیز تجاوز كردند.<ref>وزارت اطلاعات، نشریه گزارش روزانه، شماره 141، 19/10/1364، ص1.</ref>
از سوی دیگر، ارتش عراق در اطلاعیه‌ شماره 2078 خود اعلام كرد كه هواپیماهای عراقی تأسیسات جزیرة خارك، پادگان عین‌خوش، پادگان خانه و پادگان حمید را بمباران كردند. در این اطلاعیه آمده است: «از آغاز سپیده‌دم امروز، گروه‌هایی از هواپیمای نیروی هوایی عظیم ما با اجرای 101 مأموریت جنگی در بخش‌های عملیاتی سپاه سوم، چهارم، پنجم و ششم، تلفات قابل‌توجهی به افراد و مهمات دشمن وارد كردند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 295، 19/10/1364، بخش عربی رادیو صوت‌الجماهیر، 18/10/1364، صص 1 و 2.</ref>
ارتش عراق در اطلاعیه بعدی خود اعلام كرد كه هواپیماهایش در ساعت 20:20 چهارشنبه (18/10/1364)، یك هدف بزرگ دریایی را در نزدیكی سواحل ایران به‌طور دقیق مورد اصابت قرار داده‌اند.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 296، 20/10/1364، رادیو صوت‌الجماهیر، 19/10/1364، ص1.</ref>


3. زمان کافی برای آماده‌کردن زمین ازجنبه مهندسی دراختیار نیست.
==گزارش -524==
سخنگوی ستاد تبلیغات جنگ حملة روز گذشته هواپیماهای ایران به پادگان سیدصادق عراق را تأیید و ادعای عراق را مبنی‌بر بمباران مناطق مسكونی شهرك سیدصادق تكذیب كرد. این سخنگو به خبرگزاری جمهوری اسلامی گفت: «خلبانان ما صبح روز گذشته در ادامه عملیات زنجیره‌ای خود دقیقاً پادگان نظامی سیدصادق در 12 كیلومتری شرق شهرك سیدصادق را بمباران كرده و تلفات و خسارات سنگینی به تأسیسات نظامی و نظامیان مستقر در این پادگان وارد كردند.»
وی افزود: «رژیم عراق اگر بر ادعای خود صادق است، از هیئت كارشناسی سازمان ملل برای بازدید از مناطق بمباران‌شده دعوت كند.» سخنگوی ستاد تبلیغات جنگ در ادامه گفت: «شهرك سیدصادق و اطراف آن از مناطق تحت نفوذ مبارزین عراقی است و ارتش عراق هم اكنون با انقلابیون این كشور در منطقه شمال عراق درگیر است و در این نبردها از سلاح‌های سنگینی مانند توپخانه استفاده می‌كند و تحقیقاً منطقه‌ای كه رژیم عراق مدعی است، هدف بمباران خلبانان ما قرار گرفته توسط توپخانه ارتش بعث عراق گلوله‌باران شده است. ... درهرحال، بازدید هیئت كارشناسی سازمان ملل درصورت موافقت بغداد به روشن ‌شدن قضایا كمك خواهد كرد.»<ref>روزنامه اطلاعات، 18/10/1364، ص18.</ref>


4. نیروی موردنیاز تأمین نشده است.
==گزارش -525==
امروز كاروان‌های دیگری از رزمندگان و كمك‌های مردمی از نقاط مختلف كشور عازم جبهه‌های نبرد شدند. تعدادی از توابین نیز خوستار اعزام به جبهه‌های نبرد شدند.
سومین گروه از نیروهای داوطلب تخصصی و فنی جامعه ارامنه اراك؛<ref>همان.</ref> دومین كاروان راهیان كربلای استان گیلان با همراهی چند تن از امامان جمعه و جماعت شهرهای این استان؛ دومین كاروان راهیان كربلای الیگودرز شامل نیروهای آموزش‌دیده<ref>روزنامه ابرار، 19/410/1364، ص14.</ref> و یك گردان از نیروهای رزمنده شهر میبد به‌همراه 12 كامیون كمك‌های مردمی این شهر عازم جبهه‌های نبرد شدند.<ref>روزنامه كیهان، 18/10/1364، ص3.</ref> همچنین دومین كاروان راهیان كربلای كوهدشت لرستان شامل 400 نیروی آموزش‌دیده به جبهه‌ها عزیمت كردند.<ref>روزنامه كیهان، 19/10/1364، ص3.</ref>
امروز همچنین حجت‌الاسلام معصومی امام‌جمعه تربت حیدریه و رزمندگان دومین كاروان راهیان كربلای این شهر با آیت‌الله‌ العظمی منتظری در قم دیدار كردند و مبلغ یك ‌میلیون و 500 هزار ریال كمك‌های اهدایی مردم تربت حیدریه را نیز تقدیم ایشان كردند.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 18/10/1364، ص4.</ref>
از سوی دیگر، حدود 300 تن از توابین ندامتگاه دادسرای انقلاب اسلامی تبریز در نامه‌ای به حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی خواستار عزیمت به جبهه‌های جنگ تحمیلی شدند.<ref>روزنامه اطلاعات، 18/10/1364، ص18، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی.</ref>


5. هماهنگی در فعالیت‌هایی که برای تأمین امکانات می‌شود وجود ندارد.
==گزارش -526==
همایش "از خراسان تا كربلا" امروز در اهواز با شركت امامان جمعه استان خراسان، استاندار و فرمانداران و مسئولان نظامی و نهادهای انقلابی و مدیران كل این استان و نیز امام‌جمعه اهواز، استاندار خوزستان و عده‌ای از مسئولان این استان، تیسمار ظهیرنژاد نماینده امام در شورای عالی دفاع، سرهنگ صیاد شیرازی و ... با هدف رفع مشكلات رزمندگان و جبهه‌ها و پشتیبانی از آنان تشكیل شد.
در آغاز، حجت‌الاسلام موسوی جزایری نماینده امام و امام‌جمعه اهواز ضمن خیر مقدم به حاضران و تشكر از حضور آنان، تشكیل این همایش در منطقه جنگی را بها دادن به جنگ و سبب تقویت روحیه رزمندگان و مسئولان استان خوزستان و تشویق آنان خواند و بر ضرورت توجه بیشتر به جنگ و بسیج امكانات به‌سوی جبهه‌ها تأكید كرد. وی گفت درحالی‌كه تمام جهان كفر حامی رژیم عراق است، عراق همة كارهای داخلی و عمرانی‌اش را تعطیل كرده و به جنگ آورده است درحالی‌كه در كشور ما همه چیز سر جایش است و كاری تعطیل نشده است. باوجوداین، اگر بنا داریم به پیروزی نائل شویم و كربلای عزیز را از غربت دربیاوریم باید بیشتر تلاش كنیم. اگر بخواهیم شرّ صدام را كوتاه كنیم، همه باید خود را درحال جنگ احساس كنیم، البته، در جنگ نظامی نه جنگ سیاسی و فرهنگی و تبلیغاتی.
آقای موسوی جزایری افزود كه اگر مسئلة دفاع از اسلام است، دفاع از اسلام تنها بر عده‌ای جوان واجب نیست، بر همة ما واجب است. اگر واجب كفایی است، فقط بر عدة معدودی واجب كفایی نیست، بر همه واجب كفایی است. ... امكانات به‌قدر كافی نیست. همه باید به فرمودة امام عمل كنیم كه فرمودند مسئلة اصلی ما جنگ است. همه خود را درحال جنگ نظامی بدانیم تا با یك چنین نگرشی پیروزی كامل نصیب ما شود. ... طبق آیه قرآن هركسی مؤمن و مسلمان است امروز در جنگ است. ... در جنگید، اختلافات را كنار بگذارید.  
آقای علی جنتی استاندار خوزستان در ادامة این جلسه ضمن خیر مقدم به حاضران گفت كه تشكیل چنین همایشی به هماهنگی و انسجام نیروها و شناخت معضلات رزمندگان كمك می‌كند. ما در پنج سال گذشته همة توانمان را در جنگ نگذاشتیم و سیستم اداری و دستگاه‌های دولتی نتوانستند سهم خود را در جنگ ایفا كنند، اما خوشبختانه امسال شاهد حركت گستردة عموم مسئولان كشور، روحانیت، مجلس شورای اسلامی و هیئت دولت و مجموعة نظام اداری كشور هستیم. پیش از این، در صحبت با مسئولان جنگ نوعی غربت احساس می‌شد، اما امروز احساس می‌كنند كه مجلس ما آمادگی دارد كه قانون لازم را بگذراند؛ هیئت دولت آماده است گره‌هایی كه بر سر بسیج عمومی كارمندان است، بازكند و ... و این حركت بسیار نویدبخش است، به‌خصوص دو سه‌ماهه اخیر كه احاد ملت به‌سوی جبهه‌ها بسیج شده‌اند و آمادگی دارند امكانات خود را دراختیار جبهه‌ها بگذارند. تشكیل این گردهمایی می‌تواند نقش مؤثری در شناخت مسائل و معضلات رزمندگان و حل مشكلات آنان باشد و امیدواریم مشكلات پشت جبهة آنان را نیز حل كند.
آقای كوپایی استاندار خراسان نیز ضمن خیرمقدم، دلایل تشكیل این گردهمایی و اهداف آن را بیان كرد و گفت كه از دو ماه قبل در كمیته تبلیغات جنگ استان خراسان مطرح شد كه حضور مسئولان استان در جبهه‌ها و میان رزمندگان و داشتن نشست‌هایی با مسئولان مختلف جنگ می‌تواند راهگشای بسیاری از مشكلاتی باشد كه فرماندهان تیپ‌ها و لشكر‌ها در مناطق جنگی با آن درگیر هستند، لذا قرار شد چنین همایشی برگزار شود و وقتی اهمیت یافت كه نماینده امام و تولیت آستان قدس رضوی و نمایندگان خبرگان و مجلس شورای اسلامی از استان خراسان و ائمة جمعه و روحانیت استان خراسان و مشهد قبول كردند كه برای ایجاد نورانیت بیشتر همراه مسئولان استان در این گردهمایی شركت كنند. ان‌شاءالله قدم این بزرگواران موجب گردد كه مشكلات رزمندگان استان بهتر درك شود و در نشست‌هایی كه در یگان‌های سپاه با فرماندهان ارتش و مسئولان جهاد سازندگی خواهیم داشت. رفع مشكلات را پیگیری كنیم و بتوانیم فرهنگ جبهه و جنگ را در اداراتمان حاكم كنیم. وی ضمن تشكر از مسئولان استان خوزستان، مسئولان جنگ و قرارگاه خاتم(ص) و تیمسار ظهیرنژاد، اظهار امیدواری كرد كه بتوان رهنمودهای امام، آیت‌الله منتظری و آقایان خامنه‌ای و هاشمی را تحقق بخشید.<ref>سند شماره 17019/ ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: سمینار از خراسان تا كربلا (اهواز، 18/10/1364).</ref>
حجت‌الاسلام عباس واعظی طبسی تولیت آستان قدس رضوی، سخنران بعدی این همایش بود كه ضمن تشكر از كسانی كه در تشكیل آن مؤثر بوده و كسانی كه در آن حضور دارند، تشكیل این گردهمایی را پیامی برای دنیای اسلام و حركت نویی در روند انقلاب اسلامی اعلام كرد و گفت: «باید بیشترین سرمایه‌گذاری فكری و مادی و معنوی را برای اساسی‌ترین و حیاتی‌ترین مسائل انقلاب اسلامی كه جنگ است، داشته باشیم.» وی دانش اسلامی و اندیشه انقلابی را مكمل یكدیگر و نجات‌دهنده انسان‌ها از بردگی و نابودكننده مستكبران جهان اعلام كرد. آقای واعظ طبسی وحدت، انسجام، برادری، صمیمیت، اخلاص و دوستی و محبت اسلامی را مایة پیروزی و از بین ‌بردن فاصله خراسان تا كربلا خواند و با اشاره به اینكه دشمنان اسلام و انقلاب بیدارند، همگان را از تشتت و اختلاف كه زمینه‌ساز نفوذ عوامل بیگانه است برحذر داشت. وی افزود كه اگر برای قدرت و ریاست مبارزه نكنیم، اگر رابطه اعتقادی و عاطفی ما با اسلام قوی باشد و مطیع امام و رهنمودهای او باشیم، دیری نخواهد پایید مگر آنكه حاكمیت اسلام بر سرزمین‌ عراق مسجل خواهد شد. آقای طبسی گفت كه من معتقدم در دیدار با رزمندگان اسلام و استفاده از احساسات پاك آنان در چنین نشست‌هایی خدا را بخوانیم و دعا بكنیم و از خدا بخواهیم كه به آنچه فكر می‌كنیم، برای او با لطف و عنایت او ان‌شاءالله دست یابیم.
حجت‌الاسلام واعظ طبسی تشكیل ستاد حمایت از رزمندگان را كار بسیار ضروری خواند و گفت: «یك رزمنده وقتی به عشق حمایت از اسلام از خانه‌اش جدا می‌شود و می‌رود در میدان می‌جنگد باید توجه داشته باشد كه برادران اسلامی او و كسانی كه در پشت جبهه در مقام خدمت به اسلام و مسلمین هستند او را همیشه به یاد دارند و یاد ذهنی تنها كافی نیست در مقام عمل هم به او ابراز ارادت و خدمتگزاری می‌كنند.»<ref>سند شماره 24817/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: سمینار از خراسان تا كربلا، (اهواز، 18/10/1364، نوار شماره 17020)، صص 5 - 1.</ref>
سرهنگ صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی ارتش، بعد از خوشا‌مدگویی میزبانان همایش و بیان اهداف این نشست از زبان آنان، با حضور در همایش به سخنرانی پرداخت. وی ابتدا با بیان تاریخچه‌ای از حوادث و توطئه‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ازجمله واقعة طبس، توطئه‌های متعدد در نقاط مختلف كردستان، خوزستان، گنبد، آمل و... و ذكر اینكه غلبه بر آنها، همه لطف و رحمت خدا بوده و قابل تجزیه‌وتحلیل در بعد نظامی نیست و خداوند ما را عامل خودش قرار داده كه قدرتش را به نمایش دربیاوریم، گفت: «مبادا خودمان را در این صحنه‌ها فاتح قلمداد كنیم، بگوییم ما كسی بودیم یا ارگان یا نهادی این كار را كرده. در همین صحنه‌ها بود كه ما تمرین كردیم كه چگونه برای مقابله با توطئه‌های بزرگ‌تر آماده بشویم. مگر می‌شد فقط با قدرت ارتش به مقابله دشمنان اسلام رفت. ...»


6. اجرای تک پشتیبانی در جزیره مینو میسر نیست.
سرهنگ شیرازی با اشاره به اینكه در علم نظامی یك محاسبه سرانگشتی داریم كه اگر بخواهیم به دشمن حمله كنیم ازنظر كمی باید دو برابر دشمن امكانات رزمی داشته باشیم و ازنظر كیفی نیز باید همین مقیاس برقرار باشد، لذا باوجود اینكه دشمن هزاران كیلومتر از خاك ما را اشغال كرده بود، برآوردهای نظامی اجازه حملة متقابل به دشمن را به ما نمی‌داد، اما وقتی بنی‌صدر فرار كرد و ناخالصی او كه مانع پیوند ارتش و مردم و نهادهای انقلابی می‌شد، رفع گردید با تركیب مقدس ارتش و سپاه و مردم تحولی بزرگ رخ داد و بدون وقفه محاصره آبادان شكسته شد. لذا زمانی‌كه برای خدا می‌جنگیم دیگر نباید فقط به قدرت‌های مادی فكر كنیم؛ به كیفیت‌ها فكر كنیم كه به‌هیچ‌‌وجه قابل محاسبه برای دشمن نیست. فرمانده نیروی زمینی ارتش در ادامه بر اهمیت كمك‌های مردمی و حضور روحانیان و تأثیر آن در روحیه رزمندگان تأكید و از توزیع ناعادلانه كمك‌های مردمی گلایه كرد و با اشاره به توجه خاص آیت‌الله منتظری به مسئله كمك‌رسانی به جبهه‌ها، خواستار حضور منظم و مستمر روحانیان در جبهه‌ها و یگان‌ها شد و گفت: «هرجا بیشتر فریاد زده می‌شود و بیشتر تكبیر می‌گویند روحانیون آنجا بیشتر ظاهر می‌شوند و جاهایی كه كمتر این فریادها هست - كه دلالت كافی می‌كند برای اینكه آنجا باید حضور بیشتری داشته باشند - آنجا كمتر می‌روند.» وی افزود برادران كه به یگان‌های سپاه و ارتش تشریف می‌برند بررسی كنند و این خواهش ما را برآورده كنند كه در هر گردان لشكر77 یك نفر از سروران روحانی حضور داشته باشد و طوری تنظیم كنید كه این حضور تداوم داشته باشد. وی افزود كه اگر توزیع عادلانه كمك‌های مردمی برای رزمندگان اسلام و حضور مستمر روحانیون در جبهه‌های نبرد ان‌شاءالله انجام بشود، ما احساس می‌كنیم كه پیروزی‌مان حتمی است.
سرهنگ صیاد شیرازی گفت كه با حضور در یگان‌ها و دیدار با رزمندگان مشكلات آنان را بشنوید. در ارتش به‌دلیل طولانی‌شدن جنگ و حضور مستمر بسیاری از ارتشیان در جبهه‌های نبرد، بعضی از مشكلات طوری است كه به مشكلات فردی كشیده می‌شود، مواظب باشید متأثر از مشكلات آنها نشوید. شما طوری آنها را هدایت كنید كه بتوانند وظیفه‌شان را انجام دهند.
وی در ادامه، حضور كاروان‌های راهیان كربلا و حضور گسترده مردم را تحولی جدید اعلام كرد كه موجب اضطراب صدام و حامیانش شده است. وی افزود كه در این مقطع زمانی بركت حضور نیروهای مردمی نصیب ارتش هم شده است كه ارتش با استفاده از آنها قوی‌تر در صحنه ظاهر می‌شود. فرمانده نیروی زمینی در پایان، برگزاری این گردهمایی را ابتكاری بسیار خوب اعلام و اظهار امیدواری كرد كه نتایج آن در صحنة عمل موجب كمك‌ و یاری حداكثری و تقویت نیروها در مقابل دشمنان اسلام شود.<ref>سند شماره 18058/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: سخنرانی سرهنگ صیاد شیرازی در سمینار از خراسان تا كربلا (اهواز، 18/10/1364، نوار شماره 17021)، صص 13 - 1.</ref>


درمجموع هرچه مباحث عمیق‌تر می‌شد، انگیزه اصلی و دلیل انتخاب منطقه عملیاتی فاو با ابهام بیشتر مواجه و حتی گفته می‌شد که منطقه فاو براثر فشارهای سیاسی برای عملیات انتخاب شده است.
==گزارش -527==
واحد خبر مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق امروز اعلام كرد كه مبارزان مسلمان هفته گذشته به چند ادارة دولتی در سلیمانیه عراق ازجمله ادارة گذرنامه و ادارة ثبت‌احوال حمله كردند و عده‌ای از مزدوران رژیم عراق را به هلاكت رسانده و اكثر پروند‌ه‌های مربوط به مسلمانان را با خود بردند. بنا بر این گزارش، مزدوران بعثی از مدارك و عكس‌های موجود در این ادارات برای شناسایی مجاهدین مسلمان و دستگیری اعضای خانواده‌هایشان استفاده می‌كردند.
در گزارش مجلس اعلا اضافه شده است رژیم عراق در روزهای اخیر، بانوان شاغل در ادارات دولتی سلیمانیه را ملزم به ارائه مدارك شركت همسرانشان در جنگ كرده است و كارمندانی كه نتوانند مدرك ارائه كنند دچار مشكلات شغلی خواهند شد.<ref>روزنامه اطلاعات، 18/10/1364، ص18. </ref>


درنهایت رحیم‌ صفوی، غلامعلی ‌رشید، عزیز جعفری، احمد ‌غلامپور و... برای دادن پیشنهادهای جدید و مخالفت با اجرای عملیات در منطقه فاو به نتیجه قطعی رسیدند و قرار شد در جلسه‌ای با فرمانده کل سپاه دراین‌باره به بحث بپردازند.<ref>سند شماره 0634/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: انتخاب منطقه عملیاتی فدک (فاو)، گزارش راوی قرارگاه خاتم، در عملیات والفجر8، داوود رنجبر، صص 92 ـ 91.</ref>
==گزارش -528==
گزارشگر شبكه تلویزیونی ای.تی.وی. انگلیس در سومین قسمت از فیلم خبری خود دربارة كردستان عراق كه شامگاه امروز پخش شد، اعلام كرد: «صدها تن از نیروهای مسعود بارزانی كه ازجانب ایران حمایت می‌شوند در یكی از پایگاه‌های خود واقع در 16 كیلومتری شرق شهر زاخو در شمال عراق مستقر هستند و مهم‌ترین رگ حیاتی رژیم بغداد را در منطقه مورد تهدید قرار داده‌اند.» این گزارشگر افزود: «حكومت بغداد به‌رغم استقرار 10 هزار سرباز در شهر زاخو به‌منظور حفاظت از جاده اصلی عراق به تركیه و خطوط لوله نفت،* قادر به مبارزه جدی با چریك‌های كرد كه این منطقه در حوزه فعالیت آنها قرار دارد، نیست. ... نیروهای بارزانی با برخورداری از سلاح‌های سنگین جدید و حتی موشك‌های حرارتی كه ازطریق ایران دریافت كرده‌اند، از پرواز هلیكوپتر‌های توپدار عراق برفراز پایگاه‌های خود در شمال این كشور نگرانی ندارند.»
در این گزارش همچنین حمله غافلگیرانه 350 تن از نیروهای بارزانی در روز روشن علیه دو كامیون حامل سربازان عراقی در جاده‌ای واقع در 5 كیلومتری زاخو به تصویر كشیده شده است. به‌گفته گزارشگر فیلم، در این حمله 16 تن از سربازان عراقی كشته و تعدادی مجروح شده‌اند.<ref>سند شماره 17428/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی طرح مانور لشكر41 ثارالله در عملیات والفجر8 (18/10/1364، قرارگاه مركزی سپاه، نوار شماره 17012)، راوی: محمد درودیان، صص 13 - 1 و - سند شماره 244 / گ مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 32 و 33.</ref>


== 2 ==
==گزارش -529==
[[رده:2]]
در ادامه بحث درباره طراحی عملیات در منطقه فاو، بعدازظهر امروز جلسه‌ای با حضور محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، و برادرانی که در جلسه صبح حضور داشتند. در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران تشکیل شد. نخست رحیم صفوی شروع به صحبت کرد:
امروز در دیدار جمعی از اعضای مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق با آقای هاشمی رفسنجانی، وی ضمن اعلام حمایت جمهوری اسلامی از مبارزان عراقی، بر ضرورت فداكاری و مبارزه و تلاش بیشتر در داخل عراق تأكید كرد.
رئیس مجلس شورای اسلامی در این دیدار - كه در آستانه برگزاری مجمع عمومی دوره ششم مجلس اعلا انجام شد - گفت: «اگر با تقدیر الهی در عراق انقلاب اسلامی پیروز شود، با به ‌هم پیوستن دو انقلاب اسلامی در دو كشور نیرومند و غنی و باسابقه در منطقه، مسائل مسلمانان حل خواهد شد. لذا افراد دلسوز به اسلام و مسلمین باید تلاش و فداكاریشان را وسعت بیشتری دهند و اقداماتی در این مقطع را باید خیلی زیاد و جدی قلمداد كنند.»<ref>سند شماره 17427/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی طرح مانور لشكر41 ثارالله در عملیات والفجر8 (18/10/1364، قرارگاه مركزی سپاه، نوار شماره 17011)، راوی: محمد درودیان؛ و - سند شماره 244/گ مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: لشكر41 ثارالله در عملیات والفجر8، گزارش راوی لشكر41 (حمیدرضا فراهانی)، دست‌نویس، ص34.</ref>
آقای هاشمی افزود: «شما در این شرایط خیلی بیشتر باید تلاش كنید، امثال سلیمان‌ خاطرها در میان شما نباید كم باشد و در این شرایط به چنین افرادی شدیداً نیاز دارید كه ممكن است در بیرون عراق وجود داشته باشند. این صحنه‌ها و حماسه‌های همچون شهادت سلیمان‌ خاطرهاست كه باید افراد را بسازد و شور و نشاط بدهد و حركت ایجاد كند. یك سرباز گمنام در مصر آن‌چنان موجی در دنیا ایجاد كرده و محكمترین و مهم‌ترین محكمه محاكمه باند حاكم بر مصر را درست كرده است. ... ما از این عناصر كم نداریم. اینها باید هدایت و برنامه‌ریزی شوند و كارهای فدایی انجام شود.» وی گفت: «ما هرچه داشتیم از درون خودمان بود. ملت عراق نیز برای نجات خود بیش از همه احتیاج به حركات مردمی در درون دارند. شما امكاناتی دارید كه ما در زمان مبارزه با شاه نداشتیم، و آن همین جمهوری اسلامی است. جنگ برای ما در این مقطع مردم عراق را هم در بر دارد.»
رئیس مجلس شورای اسلامی با تأكید بر اینكه نباید فكر كنید كه چون ذخیره انقلاب اسلامی عراق هستید پس باید زنده بمانید، گفت ما از مظلومیت و شهادت آنقدر كه استفاده كرده‌ایم از ماندن نكردیم.
وی افزود: «ما هیچ‌وقت نباید فكر كنیم كه در محیط خارج بهتر می‌توانیم كار كنیم. البته در ایران برای شما میدان‌ جهاد وجود دارد و شركت شما همه در آنجا انجام می‌شود. توصیه من به شما این است كه مسئله را بسیار جدی بگیرید. الآن در محافل سیاسی روی این بحث می‌كنند كه صدام برود بهتر است یا حزب بعث. اینها مطمئن شده‌اند كه ایران از شرایط خود صرف‌‌نظر نمی‌كند و مطمئن شده‌اند كه ایران تا زمانی‌كه حاكمیت بغداد را نشكند صحنه را خالی نمی‌كند. ما كه نمی‌خواهیم در عراق حضور جدی داشته باشیم، شما باید خودتان كشورتان را اداره كنید. ... برادران عراقی باید احساس كنند اینجا خانه خودشان است، ولی باید برای پس‌ گرفتن خانه اصلی خودشان تلاش كنند.»
رئیس‌ مجلس با اشاره به اینكه در میان شما آدم‌های عالم و دانشمند و مخلص فراوان است، تأكید كرد كه «كمك ما به شما در جبهه‌هاست، اگر امروز بگویند شما را تا بغداد بدرقه می‌كنیم، بدون رفتن صدام و حزب منفور بعث مشكلات حل نمی‌شود و صف مبارزه با اسرائیل متشكل نمی‌شود؛ باید نیروهای متعهد عراقی و دیگران در میدان جنگ با اسرائیل وجود داشته باشند، ولی این حزب بعث از اول تفرقه انداخت و مانع تشكیل آن است. شما قبل از ما هدف سرنگونی حزب بعث را دارید، چون شما در عراق هستید، ولی پشتیبانی ما برای شما تضمین شده است.
... ما و شما در یك میدان هستیم. امید هم خیلی زیاد است و وضع از سابق خیلی بهتر است. كشورهای خلیج‌ فارس متوجه اشتباهات خود شده‌اند و اگر درست توبه كنند و باز به‌طرف دشمنان ما برنگردند ما هم آنها را می‌بخشیم. دولت‌های بزرگ نیز فهمیده‌اند كه سرمایه‌های خود را بد جایی ریخته‌اند. ان‌شاءالله بعد از حل مسئله عراق نوبت فلسطین است. با اطلاعات و تجربیاتی كه داریم به شما می‌گوییم كه وسایل پیروزی در شما هست و ما منتظر موفقیت‌های این دور شما هستیم.»<ref>روزنامه كیهان، 19/10/1364، ص22.</ref>
از سوی دیگر، در جلسه بعدازظهر امروز مجمع عمومی مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق، ابتدا حجت‌الاسلام سیدمحمدباقر حكیم به اهمیت مسئله اخلاق و داشتن روحیة شهادت‌طلبی و از خودگذشتگی برای تقویت مجلس اعلا اشاره كرد و لزوم ارتباط گسترده، وحدت و هماهنگی هرچه بیشتر میان گروه‌های مسلمان عراقی برای سقوط هرچه سریع‌تر رژیم حاكم بر بغداد را مورد تأیید قرار داد. وی افزود: ما باید در كسب اطلاعات و انجام ‌دادن حركت‌های نظامی و سیاسی در داخل عراق تلاش كنیم و از وقایع و مسائل داخل آن آگاهی داشته باشیم.
حجت‌الاسلام حكیم همچنین با اشاره به تجربیات مفیدی كه این مجلس در دوره گذشته از ارتباط با مقامات كشورهای پیشرو و مبارز به ‌دست آورده است، بر لزوم شركت فعال مجلس اعلا در مجامع و محافل سیاسی و مردمی جهان و كنفرانس‌های بین‌المللی برای افشای جنایات صدام تأكید كرد.<ref>همان، ص3.</ref>


برادران حاضر در این جلسه از ابتدای جنگ، در جنگ بوده‌اند و فلسفه وجودی‌شان در جنگ یک فلسفه محکم زیربنایی و عقیدتی است و براساس پایبندی به مقام ولایت آمدند در جنگ و با اعتقاد به اینکه این جنگ، جنگ بین حق و باطل است و جبهه حسینی‌ها علیه یزید‌ی‌هاست و اینکه هر زمانی هم که امام تکلیف کند، حاضر به ریختن خونشان به پای درخت ایمان و عقیده‌شان هستند... .
==گزارش -530==
عراق طرحی را درمورد جنگ ایران و عراق تسلیم سازمان كنفرانس اسلامی كرد و در آن خواستار آتش‌بس و عقب‌نشینی نیروهای دو كشور به مرزهای قبل از جنگ شد. وزیر خارجه عراق نیز در مصاحبه‌ای ضمن اعلام آمادگی عراق برای مقابله با هر حمله ایران و صلح‌طلب خواندن حكومت بعثی، ایران را مسئول آغاز و ادامه جنگ اعلام كرد.
رادیو لندن صبح امروز خبر داد: «عراق قطعنامه‌ای را دررابطه‌با جنگ ایران و عراق تسلیم كنفرانس اسلامی كرد و خواستار قطع‌ فوری عملیات نظامی و عقب‌نشینی نیروهای دو كشور به مرزهای قبل از جنگ شد. در این قطعنامه نوشته شده كه جنگ باید با اقدامات صلح‌آمیز براساس منشور كنفرانس اسلامی و قوانین بین‌المللی پایان گیرد، زیرا ادامه آن صلح و امنیت تمام منطقه و كشورهای اسلامی را به خطر خواهد افكند.»<ref>سند شماره 1140/ د مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نوح در عملیات والفجر8 (الیاس حضرتی)، 17/10/1364 تا 25/10/1364، صص 39 - 37.</ref>
خبرگزاری رویتر نیز ضمن اعلام خبر مذكور، افزود: «بازگشت به مرزهای پیش از شروع جنگ یكی از سه شرط ایران برای پایان جنگ است. ... دو شرط دیگر ایران بركناری صدام حسین رئیس‌جمهوری عراق و موافقت عراق با پرداخت 200 میلیارد دلار خسارت جنگی است.»<ref>همان، ص4، فاس - خبرگزاری رویتر، 18/10/1364.</ref>
از سوی دیگر، به ‌گزارش خبرگزاری عراق، طارق عزیز وزیر خارجه عراق، چهارشنبه (امروز) در مصاحبه‌ای با رادیو كازابلانكا ضمن اعلام آمادگی كامل عراق برای دفع هرگونه حمله جدید ایران، گفت ایران برای اجرای یك تجاوز نظامی جدید علیه خاك عراق آماده می‌شود. خبرگزاری عراق افزود: «طارق عزیز خاطرنشان كرده است طرح پیشنهادی ارائه‌شده ازطرف هیئت اعزامی عراق به كنفرانس اسلامی مربوط به جنگ ایران و عراق، مورد تأیید تعداد زیادی از هیئت‌های كشورهای عربی و اسلامی شركت‌كننده در آن كنفرانس قرار گرفته است. وی اظهار امیدواری كرد كه این طرح پیشنهادی در كنفرانس تصویب شود. ... طارق عزیز هشدار داد هرگونه مسامحه نسبت به جهت‌گیری‌های رژیم ایران كه با پایان‌یافتن جنگ مخالفت دارد، انحراف خطیری از منشور سازمان كنفرانس اسلامی و تهدیدی برای موجودیت این سازمان و پایه‌های مناسبات موجود میان كشورهای عضو آن تلقی می‌شود. آقای طارق عزیز ضمناً اظهار امیدواری كرد كه تمام كشورهایی كه به منشور سازمان كنفرانس اسلامی ایمان دارند و برای مناسبات برادرانه موجود میان اعضای آن احترام قائل‌اند با این‌گونه تمایلات قاطعانه مقابله خواهند كرد. وی افزود: پافشاری رژیم ایران جهت ادامه دادن جنگ و مخالفت با پیشنهادات صلح اسلامی و بین‌المللی یك جهت‌گیری غریب و دور از هرگونه اساس و پایه‌ و محكوم‌شده می‌باشد.»
خبرگزاری عراق اضافه كرد: «طارق عزیز در نطق خود در كنفرانس وزیران خارجه كشورهای اسلامی در شهر فاس مراكش تأكید كرد كه ایران خود مسئول آغاز جنگ، ادامه آن و نتایج جانی و مادی آن در طول شش سال گذشته می‌باشد و باید مسئولیت نتایج آتی آن را نیز بر عهده بگیرد. وی خاطرنشان كرد علی‌رغم اینكه عراق همراه با كشورهای منطقه صادقانه تلاش كردند با رژیم ایران مناسباتی مبنی‌بر اساس حسن همسایگی، احترام متقابل و عدم دخالت در امور داخلی یكدیگر برقرار كنند تا ازاین‌طریق به كشورهای منطقه و مردم آن فرصت تهیه نیازهای مقابله با تجاوزات صهیونیستی و تحقق بخشیدن به آرزوهای رفاهی، اجتماعی و اقتصادی مردم این منطقه داده شود، رژیم ایران از آغاز امر به برانگیختن آتش فتنه و دنبال كردن سیاست توسعه‌طلبی به عنف، جهت تحمیل عقاید و افكار اجتماعی و اقتصادی و سیاسی خود بر مردم منطقه اصرار ورزید و این خلاف قواعد و اصولی است كه بر روابط بین‌المللی حكم‌فرماست. طارق عزیز ضمن اشاره به اقدامات تحریك‌آمیز رژیم ایران در چهارم سپتامبر سال 1980 [13 شهریور 1359] علیه عراق* و تجاوزش علیه شهرهای مرزی این كشور، همچنین بستن راه‌های شط‌العرب به‌وسیله نیروی نظامی و بسیج‌ كردن نیروهای مسلح خود در مرزهای میان دو كشور تأكید نمود كه پافشاری رژیم ایران در دنبال كردن سیاست توسعه‌طلبانه و تجاوزكارانه خود عامل اصلی ادامه یافتن جنگ می‌باشد كه به‌نوبه‌خود امنیت و ثبات منطقه را بر هم می‌زند و سد راه مبارزات كشورهای این منطقه علیه تجاوزات و توسعه‌طلبی صهیونیسم می‌شود.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 296، 20/10/1364، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/10/1364، صص 8 - 6.</ref>


... برادران با یک دید واقع‌بینانه می‌خواهند روی مسئله جنگ فکر و کار کنند. ما دید واقع‌بینانه را از این نظر می‌گوییم که اگر به یک چیزهایی که می‌دانیم آماده نمی‌شود و در زمان لازم امکان فراهم‌شدن آن نیست توجه نکنیم، این یک دید غیرواقع‌بینانه است. من اساس تردید را عدم واقع‌بینی مسائل می‌دانم؛ اگر کسی واقع‌بینانه وارد یک صحنه و یک عملی بشود، در او هیچ تردیدی نیست.
==گزارش -531==
پنج ‌تن از اسیران سودانی كه قرار است آزاد شوند، صبح امروز با گروهی از خبرنگاران داخلی و خارجی در پادگان امام خمینی گفت‌وگو كردند.
به‌ گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، حیدر حمزه موسوی اسیر جوان سودانی كه سال 1360 در عملیات فتح‌المبین در جبهة دزفول اسیر شده است، گفت: من در سال 1982 راننده شركت اتوبوس‌رانی در بغداد بودم. در آن هنگام وزیر كار وقت سودان به ‌عراق آمد و با این توجیه كه این جنگ، جنگ بین عرب و عجم است، از كارگران سودانی مقیم بغداد خواست كه به جبهه بروند. وی افزود: درپی سخنان تهدیدآمیز وزیر كار سودان سندیكای كارگران عراق از من برای شركت در جبهه دعوت كرد كه پس از طی یك دوره نظامی 15 روزه در یك پادگان در بغداد به جبهه‌ اعزام شدیم. وی رفتار ایران با اسیران را بسیار خوب و اسلامی توصیف كرد و گفت: در این مدت از تمامی امكانات رفاهی و بهداشتی برخوردار شدم و از برادران ایرانی سپاسگزارم.
ابراهیم عبدالرسول نیز كه در عملیات فتح‌المبین اسیر شده است، گفت: «توسط سندیكای كارگران عراق به جبهه‌ دعوت شدم. البته اگر ما از رفتن به جبهه امتناع می‌كردیم، مشكلاتی را برای ما به ‌وجود می‌آوردند و به‌احتمال‌قوی كارمان را از ما می‌گرفتند.» وی افزود: باتوجه‌به تبلیغات رژیم عراق مبنی‌بر شكنجه اسیران در ایران، من پس از اسارت چون عراقی هم نبودم، وحشت زیادی داشتم، اما پس از مدتی احساس كردم كه رحمت‌ الهی شامل حال من شده است.
به‌گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، در ادامه سه تن دیگر كه در جزایر مجنون اسیر شده بودند، گفت‌وگو كردند. صلاح‌ علی ‌داود گفت: 10 سال قبل از سودان خارج شدم و در رشته حقوق و علوم سیاسی در كشورهای مختلف عربی به‌طور ناتمام تحصیل كردم و آخرین بار از سوریه به اردن رفتم. چون در آنجا به خارجیان اقامت نمی‌دادند، مجبور شدم به عراق بروم و مشغول به كار شوم. وی افزود: «پس از اسارت، برادران رزمنده ایرانی به من بسیار محبت كردند و من از اینكه آزاد می‌شوم از مسئولان جمهوری اسلامی سپاسگزارم.»<ref>همان، صص 55 - 40.</ref>
خبرگزاری رویتر نیز در گزارشی از گفت‌وگوی اسیران سودانی آورده است عمر محمد عمر كه در جزیره مجنون به اسارت درآمده است گفت: «بهترین دوست من یكی از شانزده كارگر سودانی بود كه در منطقه مجنون كشته شد. وی افزود بیشتر آنها درحال تلاش برای فرار، غرق شدند. من خود را در یك مكانی نیز مخفی كرده بودم، ایرانی‌ها مرا دیدند و گفتند بیا از آنجا بیرون، فقط 6 سودانی زنده ماندند.»
در ادامه گزارش رویتر آمده است: یك هیئت سازمان ملل - كه سال قبل از اردوگاه‌‌های ایران بازدید كرد - گفت 194 اسیر غیرعراقی كه 41 تن آنان سودانی هستند در این اردوگاه‌ها وجود دارند. رویتر افزود: در چارچوب كنوانسیون ژنو به ملیت‌های غیرعراقی هیچ‌گونه حقوق رسمی مربوط به اسیران جنگی تعلق نمی‌گیرد. این اسیران گفتند كه با آنها به بدی رفتار نشده است و اجازه دسترسی به روزنامه‌ها، تلویزیو‌ن و برخی مجلات خارجی را داشته‌اند و در رفتار ایرانی‌ها تبعیضی میان اسیران عراق و غیرعراقی وجود نداشته است.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 295، 19/10/1364، تهران - خبرگزاری رویتر، 18/10/1364، صص 6 و 8.</ref>


ما از عملیات‌های رمضان تا والفجرها و حتی خیبر و بدر به این نتیجه قطعی رسیده‌ایم که با مقدورات و امکانات موجود نمی‌توانیم عملیات گسترده‌ای داشته باشیم. البته عملیات گسترده در توان جمهوری اسلامی هست ولی در توان سپاه پاسداران نیست. الآن هیچ‌کدام از شرایط اجرای عملیات حاصل نیست. شما از شرایط اجرای عملیات را "حفظ غافلگیری" اعلام کرده‌اید. خوب ما چشممان را ببندیم و بگوییم دشمن نفهمیده؟ این‌همه اقدامات مهندسی شده، این‌همه جاسوس‌های دشمن در منطقه‌ هست. شما گفته بودید که از شرایط اجرای عملیات این است که "ما 150 گردان نیرو" داشته باشیم. فرماندهان مناطق ما می‌گویند که این نیرو فراهم نمی‌شود. شورای عالی سپاه می‌گوید این نیرو حاصل نمی‌شود و از 76 هزار بسیجی که باید داشته باشیم الآن حدود 26 هزار نفر موجود داریم، یعنی یک‌سوم؛ این دوسوم نیروی دیگری که به‌صورت بسیجی باید بیاید، با این مسائلی که الآن هست و باتوجه‌به زمان و آموزش و... نمی‌آیند. ما می‌گوییم وقتی نیرو آمد 55 الی 60 روز وقت لازم است تا برای عملیات آماده بشوند.
==گزارش -532==
اقدامات ستاد بازسازی استان باختران و بنیاد مسكن استان لرستان در بازسازی و نوسازی مناطق جنگی و فرسوده‌ اعلام شد.
سرپرست ستاد بازسازی و نوسازی استان باختران در گفت‌وگویی با خبرگزاری جمهوری اسلامی اعلام كرد كه عملیات نوسازی و بازسازی مناطق ویران‌شده و آسیب‌دیده از حملات موشكی و بمباران‌های فروردین امسال، شامل 2999 واحد مسكونی در شهرهای باختران، پاوه، نودشه، اسلام‌آباد غرب و كرند غرب، تاكنون 83 درصد پیشرفت فیزیكی داشته‌ و 638 میلیون ریال هزینه شده است.
وی افزود: بنیاد مسكن انقلاب اسلامی استان باختران نیز در سال جاری با صرف اعتباری بیش از 139 میلیون ریال، 60 درصد عملیات نوسازی و بازسازی 327 واحد مسكونی از روستاهای تابع شهرستان‌های سرپل ذهاب و گیلان‌غرب و بخش‌های ثلاث باباجانی و جوانرود را انجام داده است.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 18/10/1364، ص4.</ref>
همچنین به ‌گفته سرپرست بنیاد مسكن استان لرستان در هشت ماه گذشته از مناطق آسیب‌دیده از بمباران یا موشك‌باران ارتش بعثی عراق، 1058 واحد در خرم‌آباد بازسازی شده است و از 242 واحد 100 درصد تخریبی، 170 واحد نوسازی شده است و در بروجرد نیز از 977 واحد خسارت‌دیده 432 واحد به اتمام رسیده و مابقی نیز 40 درصد پیشرفت كاری داشته است.<ref>همان.</ref>
خبرنگار روزنامه جمهوری اسلامی نیز گزارش داد كه در مراسمی با حضور امام‌جمعه شیروان، نماینده مردم شیروان، فرماندار و چند تن از مسئولان شیروان، روستای نوسازی‌شده در یكی از مناطق جنگی توسط مردم شهیدپرور شیروان به نام مطیر با 22 ساختمان، مسجد و مدرسه به اهالی این روستا واگذار گردید. این روستا را قبلاً رژیم بعثی عراق با خاك یكسان كرده بود و زمین‌های كشاورزی این روستا نیز 80 درصد تخریب شده بود.<ref>همان.</ref>


می‌گوییم مهمات‌ در وضع بسیار بدی است، ما حدود یک‌چهارم، یک‌پنجم، مهمات لازم را داریم و این چیزی نیست که در یک‌ ماه یا دو ماه آینده دست ما برسد. آمار برخی از اقلام مهمات یک‌دهم و یک‌ششم تعداد لازم است. ما اگر بخواهیم اینها را نادیده بگیریم که همان عملیات بدر می‌شود. آن مقدار تجهیزات موردنیاز که برآورد شده برای عملیات، برخی تا شش ماه و یک سال دیگر قابل‌تهیه‌شدن نیست. ...
==گزارش -533==
یك دادگاه ناحیه‌ای امریكا دو تاجر كره‌ای را به اقدام برای ارسال قطعات یدكی جنگنده‌های امریكایی به ایران متهم كرد.
به‌نوشته روزنامه واشنگتن پست، این دادگاه رئیس یك شركت تجارتی بین‌المللی در امریكا به نام سونگ یونگ كیم و یك سرهنگ اسبق ارتش كره جنوبی و رئیس شركت تجاری دجو در شهر سئول به نام "یونك سول او" را متهم به‌ توطئه جهت فروش 34 دستگاه ژیروسكوپ پیچیده و تخلف از لایحة كنترل صادرات تسلیحاتی كرد. براساس این گزارش، ژیروسكوپ‌های مذكور كه توسط صنایع لیتون مونتاژ می‌شود، در سیستم‌های هدایتی جنگنده‌های اف5 و اف18 و نیز موشك‌های كروز مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنا به اعلام جرم دادگاه امریكا علیه این دو نفر، قرار بود نامبردگان در ازای تحویل قطعات مذكور به یك شخص ایرانی در توكیو به نام محمد مبلغ 000,80 دلار دریافت كنند. در این ماجرا دو مأمور گمرك امریكا تحت عنوان تجارت تسلیحاتی با این دو متهم ملاقات كرده و به آنها قول داده بودند كه قطعات مورد نیاز را برایشان آماده كنند.<ref>همان، صص 1/44 و 1/45.</ref>


برای این عملیات‌ها ما قرارگاه‌ها و لشکرهایمان هنوز هیچ شکلی نگرفته است.
==گزارش -534==
آیت‌الله منتظری مصیبت‌های مسلمانان جهان را ناشی از خودفروختگی سران برخی كشورهای اسلامی دانست و بر ضرورت بیداری مسلمانان و مقابله با صهیونیست‌ها و حمایت از اقدام انقلابی سلیمان‌ خاطر تأكید كرد.
آیت‌الله منتظری در سخنانی برای طلاب ایرانی و خارجی مقیم قم كه به حمایت از سلیمان ‌خاطر سرباز مصری راه‌پیمایی كرده بودند گفت: «همه مصیبت‌هایی كه امروز متوجه مسلمانان جهان است ازسوی برخی از سران خودفروخته كشورهای اسلامی است كه با دادن همه امكانات و ذخایر طبیعی و فكری مسلمانان به ابرقدرت‌های شرق و غرب موجبات تضعیف اسلام و مسلمین را فراهم می‌كنند.»
آیت‌الله ‌العظمی منتظری همچنین ضمن تأكید بر فراگیر شدن نهضت جهانی اسلام و بیداری مسلمانان جهان و حمایت از اقدام انقلابی سلیمان ‌خاطر قهرمان سینا، خطاب به مسلمانان جهان گفت: «من نمی‌دانم چرا كشورهای اسلامی در مقابل این همه جنایات بی‌شمار صهیونیست‌ها درمورد قتل‌‌عام برادران و خواهران فلسطینی و آواره ‌شدن مسلمانان مظلوم جنوب لبنان و نیز جنایات هولناك رژیم خائن مصر در به شهادت رساندن سلیمان‌ خاطر قهرمان سینا سكوت كرده و هیچ اقدام عملی را انجام نمی‌دهند.» آیت‌الله‌ العظمی منتظری همچنین به حكام سرسپرده كشورهای اسلامی هشدار داد كه از سرنوشت محمدرضا پهلوی عبرت بگیرند و بیش از این خود را وابسته به امریكا نكنند و از انتقام ملت‌های مسلمان بترسند.
در قطعنامه این راه‌پیمایی ادامه نبرد رهایی‌بخش مسلمانان به‌پاخاسته جهان بر علیه توطئه‌های ابرقدرت‌های شرق و غرب درخواست شده و لزوم حمایت همه‌جانبه جمهوری اسلامی ایران از كشور لیبی در مقابل نقشه‌های شوم استكبار جهانی مورد تأكید قرار گرفته است.<ref>روزنامه اطلاعات، 21/10/1364، ص3، قم.</ref>


مسئله‌مان الآن عملیات گسترده آینده است؛ بیشتر فرماندهان از آقای مرتضی قربانی و احمد کاظمی تا دیگر برادران به ما اعتراض می‌کنند که اینجا نمی‌توانیم عمل کنیم.
==گزارش -535==
نخست‌وزیر ایران در پایان جلسه امروز هیئت دولت ضمن تجلیل از سلیمان‌ خاطر، از لیبی در قبال تهدیدات امریكا حمایت كرد.
مهندس موسوی شهادت سلیمان‌ خاطر قهرمان سینا به‌دست رژیم حاكم بر مصر را تأثربرانگیز و درعین‌حال غرورآفرین توصیف و خاطرنشان كرد حركت این سرباز قهرمان به‌خاطر موقعیت‌ خاص تاریخی خود ضربة بسیار سنگینی بر صهیونیسم خواهد بود. وی افزود كه به پاس اقدام دلیرانه این مرد بزرگ، خیابانی در تهران به نام این شهید بزرگوار نام‌گذاری خواهد شد.
نخست‌وزیر همچنین به تهدیدات اخیر امریكا علیه لیبی اشاره كرده و گفت كه اعلام حمایت ایران از لیبی در قبال این تهدیدات، اولین موضع‌گیری در سطح جهان بوده است كه به‌دنبال خود واكنش‌هایی را هم به ‌سود لیبی در بعضی از كشورهای عربی داشته است. وی افزود كه این‌قبیل حركات از همان مرحله اول محكوم به شكست است و مقابلة یك ابرقدرت با یك كشور كوچك كه می‌خواهد استقلال خود را حفظ كند به زیان آن ابرقدرت تمام می‌شود.<ref>روزنامه اطلاعات، 18/10/1364، ص3.</ref>
همچنین آیت‌الله موسوی اردبیلی رئیس دیوان عالی كشور در دیدار امروز سفیر ایران در لیبی با ایشان، ضمن حمایت جمهوری اسلامی ایران از لیبی، هرگونه تجاوز امریكا و اسرائیل به لیبی و نیز تحریم اقتصادی امریكا علیه این كشور را محكوم كرد.<ref>روزنامه اطلاعات، 19/10/1364، ص3.</ref>


از شرایط دیگر برای عملیات این بود که در جزیره مینو تک پشتیبانی انجام بگیرد که 50 درصد موفقیت در این است؛ این شرط هم آماده نیست.
==گزارش -536==


حاصل‌نشدن این شرایط، برابر است با شکست و این شکست هم دیگر شکست بدر و خیبر نیست، شکستی است که هم فرماندهان ما روحیه‌شان خرد و شکسته می‌شود و هم نسبت به رده‌های بالاتر اصلاً بی‌اعتقاد می‌شوند. الآن بسیجی‌های کاظمی [لشکر8 نجف] به فرمانده‌شان ایرادی ندارند، به مسئولین جنگ و مملکت اعتراض دارند. می‌گویند اینها چه مسئولینی هستندکه نمی‌آیند ببینند چه شده؟ در عملیات قادر چه گذشته؟ یعنی یک اعتراض عمومی را خواهیم داشت، الآن فرمانده لشکرها به قرارگاه‌ها بی‌اعتمادند، این بی‌اعتمادی اوج می‌گیرد.[[پرونده:Rahim-safavi-1.jpg|بندانگشتی|رحيم صفوي فرمانده نيروي زميني سپاه، اجراي عمليات محدود در سال 1364 و آمادگي براي عمليات گسترده در سال 1365 را پيشنهاد مي‌كند.]]رحیم صفوی در ادامه، پیشنهاد خود و دیگر مسئولان نیروی زمینی سپاه را چنین مطرح می‌کند:
سازمان كنفرانس اسلامی در بیانیه‌ای حمایت خود را از لیبی دربرابر تهدیدهای امریكا اعلام كرد.
رادیو امریكا در گزارشی از اجلاس وزیران خارجه سازمان كنفرانس اسلامی در فاس گفت: «45 كشور عضو كنفرانس حمایت خود را از لیبی دربرابر تهدیدات نظامی اسرائیل و امریكا اعلام كردند. لیبی هرگونه مسئولیتی را در قبال حملات تروریستی اخیر رد كرده است.» رادیو امریكا افزود: «نمایندگان كشورهای عضو كنفرانس اسلامی همچنین تلاش‌های لیبی، سوریه و ایران را برای تعلیق عضویت مصر در این سازمان به‌خاطر داشتن روابط با اسرائیل مردود شناختند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 295، 19/10/1364، ص23.</ref>
رادیو بی‌بی‌سی نیز در‌این‌باره گزارش داد: «وزرای خارجه كشورهای اسلامی شركت‌كننده در كنفرانس فاس حمایت خود را از لیبی دربرابر آنچه كه لیبی تهدیدهای نظامی امریكا علیه تمامیت ارضی خود توصیف كرده بود، اعلام كرد. ... بیانیه سازمان كنفرانس اسلامی به همبستگی كشورهای اسلامی با لیبی اشاره دارد و قول داده است كه از حمایت مؤثر خود در دفاع از حاكمیت و تمامیت ارضی لیبی دریغ نكند. بیانیه كه نه‌ اسمی از ایالات متحده برده است و نه اسرائیل به این موضوع اشاره می‌كند كه هرگونه اقدام نظامی علیه لیبی تهدیدی است علیه همه كشورهای اسلامی.»
بی‌بی‌سی افزود: «به ‌عقیده صاحب‌نظران، كشورهای اسلامی مثل اعضای جامعه عرب خود را نسبت به اقدام مشخص و معینی متعهد نكرده‌اند، مخصوصاً توسل به اقدامات نظامی درصورت عملیات تلافی‌جویانه امریكا علیه لیبی. وزیر خارجه لیبی به خبرنگاران گفته است كه از صدور این بیانیه در حمایت از لیبی خشنود است.»<ref>همان، صص 26 - 25.</ref>


«با این نیرو‌هایی که دارند می‌آیند، تا اوایل سال آینده 10 الی 15 عملیات محدود و موفق انجام بدهیم و هم‌زمان با این عملیات‌ها، خودمان را آماده کنیم و برای اوایل سال آینده در منطقه شمال‌غرب بجنگیم و هم‌زمان با آنها منطقه فدک و منطقه حیدر و حتی منطقه بالاتر را یعنی شمال منطقه عملیات بدر را آماده کنیم. یعنی تمام کارهایش آماده بشود و در این سه منطقه بعد از عملیات‌های شمال‌غرب عملیات کنیم. عملیات‌های شمال‌غرب را با نیرویی به‌اندازه 60 تا 70 گردان عمل کنیم، ولی عملیات‌های جنوب را که ارزش و اهمیتش کاملاً روشن است احتیاج به غافلگیری، آماده‌کردن منطقه و آمادگی تجهیزات، وسایل و امکانات دارد، آماده بشوند تا عملیات را جلو ببریم. ما شرایط خودمان را با [عملیات‌های] خیبر و بدر بسنجیم، اگر موفقیتی نمی‌بینیم دست به عملی نزنیم که باعث ناراحتی بشود. برویم محکم به مسئولین بگوییم ما عملیات‌های محدود را ادامه می‌دهیم تا چندین ماه دیگر، بعد هم در شمال‌غرب می‌جنگیم و بعد از آن در جنوب.»<ref>همان، صص 94 ـ 92.</ref>[[پرونده:Mohsen-rezaii-1.jpg|بندانگشتی|فرمانده كل سپاه محسن رضايي، در جلسه قرارگاه مركزي سپاه با اشاره به اهميت اجراي عمليات آتي (فاو)، اين جلسه را تلخ‌ترين جلسه در طول دوران فرماندهي‌اش ناميد.]]پس از سخنان رحیم صفوی، محسن رضایی درحالی‌که ناراحتی در چهره‌اش نمایان بود، پس از چند دقیقه تأمل شروع به صحبت کرد که بخش‌هایی از آن چنین است: «متأسفانه این جلسه برای ما تلخ‌ترین جلسه‌ای است که در تاریخ عمر جنگ دارم. تازه می‌فهمم که عمق ترمزی که الآن در آن پایین و عمق سدی که در بالای ما ایجاد شده، از پایین داریم ترمز می‌کنیم و از بالا یک سدی شده هم آن سد و هم ترمز شما، درست آن بن‌بستی که در جنگ پیدا شده، الآن پیدا کرده است. شما در بدر آمدید گفتید که بیاییم عملیات شماره 2 را، اول انجام بدهیم، گفتیم برادران این حرف را نزنید اگر یک ماه به شما فرصت دادیم، رفتید روی عملیات شماره 2 کار کردید، شاید وسط کار دوباره گفتید که نباید انجام بدهیم... چقدر استدلال شما یا برادرمان رشید آوردید که چرا نباید عملیات شماره 2 را انجام بدهیم؟... الآن تنها راه ما "فاو" است، فاو مهم است. حالا می‌گوییم فاو، اول می‌گویید القرنه بعد از القرنه می‌آیید می‌گویید نخیر، شمال‌غرب. خدا وکیلی همه‌تان می‌توانید بزنید روی قرآن که اگر یک ‌ماه دیگر رفتید روی شمال‌غرب فکر کردید، دوباره نیایید بگویید که نمی‌شود و... زمان دارد می‌گذرد و این دو ضعف که ضعف اساسی است و مبنای ترمز را تشکیل داده از پایین داریم ترمز می‌کنیم، از بالا هم که سد راه رشد توان رزمی و رشد قوه رزمی پیدا شده، حالا این وسط چه باید کرد؟ ما باید بفهمیم می‌خواهیم بجنگیم ولو با 2 نفر، حتی با یک‌گروهان می‌شود جنگید و می‌شود از دشمن تلفات گرفت. با 2 نفر هم می‌شود جنگید. ضعف سومی که هست این است که شما می‌گویید که توان جمهوری اسلامی می‌رسد، توان جمهوری اسلامی می‌رسد یعنی ضعف سوم. این ترمز و آن سد، جنگ را به بن‌بست رساندند، کی می‌گوید توان جمهوری اسلامی می‌رسد جمهوری اسلامی معجونی است از دستاورد انقلاب و رژیم سابق که دست ما مانده، شما صحبت از یک توان بالقوه‌ای می‌کنید که می‌گویید ما می‌توانیم این را به فعل در بیاوریم... مگر توان یک چیز ساده‌ای است، فهم توان پنج سال وقت می‌خواهد شما تا پنج سال دیگر نمی‌توانید بفهمانید. الآن 100 تا کمپرسی در جنگ می‌خواهید. همین الآن اگر بگویید 100 تا کمپرسی، می‌گویند ببینید اینها بهانه آوردند که می‌خواهند نجنگند که 100 کمپرسی را گفتند. چه کسی این را می‌گوید، جز افراد بالای شما این را می‌گویند، چرا؟ با شما لج دارند؟ اینها غیرانقلابی‌اند؟ نه، طبیعی است، ما هم به‌جای آنها بودیم همین حرف را می‌زدیم، برای اینکه در جنگ نیستند ما چه انتظاری داریم؟ چهار سال است خواستیم اینها را در جنگ بیاوریم، اما ورود ناقص اینها در جنگ کار را بدتر کرد. پس این توانی که از جمهوری اسلامی می‌گویید، شما خودتان را دارید بازی می‌دهید، یک ذهنیتی را درست می‌کنید که عذاب وجدانتان را حل کنید بعد آن را می‌گویید نه ما اگر این حرف را می‌زنیم خوب دلیل داریم. می‌گویید توان جمهوری اسلامی باید بیاید جلو، کدام توان؟ کدام کار؟ پس این هم ضعف سوم شما. جمهوری اسلامی یعنی در کل دولت 100 نفر آدم، تازه این 100 نفر که حزب‌اللهی و انقلابی هستند نمی‌دانند جنگ چیست چهار سال و پنج سال دیگر می‌فهمند. باوجوداین باید پیش برویم، پس این توان که می‌گویید، این است. من یک‌مرتبه نسبت به برخورد شما غافلگیر شدم، فکر نمی‌کردم، حالا بعد فکر می‌کنم که چه ضعف‌های دیگری ما داریم باید این ضعف‌ها را در‌آوریم و آنها را حل کنیم. ...» سخنان رحیم صفوی و محسن رضایی در این جلسه آغازی بود برای ادامه بحث: رحیم صفوی: ما می‌گوییم با این توان، نه می‌شود در القرنه بجنگیم و نه در فاو. حال شما هی می‌خواهید فشار بیاورید... اگر شما می‌فرمایید که متناسب با توانمان منطقه تعیین کنیم، الآن این منطقه تناسبی با توانمان ندارد، اگر برویم شکست می‌خوریم. سپاه با این توان قادر به اجرای عملیات گسترده نیست، باید توان بالاتری به دست بیاورد تا بتواند بجنگد. محسن رضایی: این کلی است، این را چه کسی از شما قبول می‌کند؟ شما با استدلال ثابت کنید که اینجا چند گردان می‌خواهد و چند گردان تابه‌حال رسیده. این بحث‌های نارس شما، کار شما را سد کرده و وقتی که این کار سد بشود معلوم است که نمی‌توانید آماده بشوید». در ادامه جلسه یکی دیگر از مسئولان نیروی زمینی سپاه، وارد بحث می‌شود. غلامعلی رشید: ما این‌را به‌وضوح می‌بینیم که اگر 50، 60 گردان نیروی بسیجی بدون امکانات و تجهیزات لازم فراهم شود، دستور عملیات صادر می‌شود؛ چشم‌پوشی می‌شود از غافلگیری؛ چشم‌پوشی می‌شود از برآورد مهمات و... ما می‌گوییم ما یک تاجر ورشکسته هستیم، نمی‌توانیم یک معامله بزرگ انجام دهیم. این خیالی است که ما قبلاً می‌کردیم. ما در فتح‌المبین یک تاجر خوب بودیم، می‌توانستیم معامله کنیم. الآن دیگر قادر نیستیم آن معامله بزرگ را بکنیم. ما می‌گوییم با یک‌ نفر هم می‌شود جنگید، اما یک‌ نفر وقتی بجنگد، سه نفر عراقی را بکشد و خودش هم شهید بشود، این پیروزی است، اما مجموعه عملیات‌های بدر و خیبر می‌شود شکست؛ پیروزی نیست. قضیه عاشورا پیروزی است، 72 نفر بودند به 30 هزار نفر. می‌شود جنگید، اما تا یک‌ ماه دیگر این 50، 60 گردان می‌شود قوی‌ترین عامل فشار. رضایی: صحیح است که شما می‌خواهید از من اعتراف بگیرید که اگر همه توان فراهم نشد نجنگید؟ کجای مردانگی این‌طور است؟ غلامعلی رشید: ما نسبت به فرماندهی خودمان اعتمادمان کم نشده، تردید نداریم. ما عقل شما و علم و تدبیر شما را عالی‌ترین تدبیر برای خودمان می‌شناسیم. ما بی‌اعتمادیم به اینکه امکانات نمی‌رسد، این تردید در بچه‌ها به وجود می‌آورد. یکی از علت تردیدها این است که بی‌اعتمادند به امکانات، بی‌اعتمادند به این نیرویی که باید فراهم شود، ... و دیدند هم این فراهم نشده و نیرو می‌آید پای‌کار و بعد می‌گویند عمل کنید و عمل هم کردند. ما می‌گوییم جلوگیری کنیم از این‌کار. ما اگر هم یک مقدار پارسال منطقه 2 را پیشنهاد می‌دادیم، می‌دیدیم که آن‌موقع پذیرای این نیست که بگوییم عملیات گسترده، در جنوب نمی‌توانیم انجام دهیم. ولی الآن به این نتیجه رسیدیم که واقعیات را ببینیم. در این جنوب هدف‌های بسیار ارزشمندی هست که زیر زبان همه مزه می‌کند. تا گفتیم فاو، گفتند: به‌به، چه چیز خوبی است و... اینجا هدف‌هایش ارزشمند است و امکانات و نیرو می‌خواهد و ما سه سال است که در اینجا تلاش می‌کنیم، نتوانستیم یک گام قوی برداریم، ما به‌عنوان یک پیشنهاد می‌گوییم که: تا پایان سال عملیات محدود انجام دهیم، 15تا عملیات محدود انجام می‌دهیم، بعد برویم شمال‌غرب؛ آنجا می‌شود با 50، 60 گردان جنگ کرد، بعد به جنوب برگردیم. در این فاصله کار مهندسی بکنیم که بشود غافلگیری را رعایت کرد. الآن تمام یگان‌های ما در سرزمین جنوب هستند. غافلگیری از بین رفته است، دیگر معنی و مفهوم ندارد. کار مهندسی که ما می‌کنیم فردایش می‌خواهیم عمل کنیم. شما کار مهندسی جزیره آبادان را انجام دهید و یک ‌سال بعد عملیات کنید. این معنای دیگری پیدا می‌کند. غافلگیری، آب حیات ماست.
==گزارش -537==


<references />
مسعود رجوی در سفر اخیر شیمون‌ پرز نخست‌وزیر رژیم اشغالگر قدس به پاریس، با وی دیدار و گفت‌وگو كرد.
هفته‌نامة عربی‌زبان العمل ‌الاسلامی ضمن اعلام خبر مذكور به نقل از منابع مطلع در پاریس، نوشته است كه یهودیان ایرانی فراری كه پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به پاریس فرار كرده‌اند، ضمن ترتیب دادن ملاقات رجوی و پرز، یك صندوق اعانه تأسیس كرده و كمك‌های جمع‌آوری‌شده را دراختیار سازمان منافقین قرار می‌دهند. العمل ‌الاسلامی افزوده است كه یهودیان ایرانی فراری ضمن تشكیل یك سازمان صهیونیستی، رابطة خود را با سازمان‌های صهیونیستی تقویت كرده‌اند.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 18/10/1364، ص2.</ref>
 
ضمیمة گزارش519: سخنان فرمانده كل سپاه در جلسه فرماندهان ارتش و سپاه درباره آثار مقاومت مردم و رزمندگان
من قصد صحبت نداشتم، برادرمان صیاد فرمودند كه دو سه كلمه‌ای خدمت برادران عزیز عرض كنم. ما در مسیر انقلابمان و در مسیر اسلام بعضی وقت‌ها ازطریق شمشیر بر شمشیر و بعضی وقت‌ها ازطریق خون بر شمشیر پیروز شدیم. در جریان انقلاب خود ما هم همین‌طور بود. در صدر اسلام هم باز همین وقایع بود. سال اول جنگ درحقیقت سال مقاومت و سال پیروزی خون بر شمشیر بود و سال دوم جنگ، سال پیروزی شمشیر بر شمشیر بود و در سه سال گذشته كه تمام دنیا امكانات و تجهیزاتشان را روی هم ریختند و از سلاح‌هایی كه تا قبل از این سه سال به ‌عراق نداده بودند، توی این سه سال گذشته، دادند و تصمیم داشتند كه مقاومت مردم ما را خرد كنند. ما همان‌طوری كه مردم ما قبل از انقلاب می‌گفتند "توپ، تانك، دیگر اثر ندارد" در این جریان مخصوصاً در راه‌پیمایی روز قدس گفتند: "موشك دیگر اثر ندارد." علی‌رغم اینكه دنیا امسال را "سال سرنوشت" تعیین كرده بود گفته بود ما باید امسال كار را یكسره بكنیم و مقاومت این ملت را بشكنیم، آخرین تیر تركش، یعنی خارك را برای امسال نگه داشته بودند. علی‌رغم احتمال تهدید تنگة هرمز ازسوی ما باز هم پذیرفتند كه به خارك به‌عنوان آخرین تیر تركش، حمله كنند و آن را از بین ببرند. برادران عزیزم، یادتان هست كه لیدر یكی از هواپیماها كه در عملیات بدر اسیر شده بود می‌گفت: مدت هفت‌ هشت ماه است كه صدام تعدادی هواپیما را كنار گذاشته و مرتب دارند [پرواز] سقف پایین تمرین می‌كنند. دو هفتة اول [حمله به خارك] هم اسكله آذرپاد را خیلی دقیق زدند و هر دو طرفش را از كار انداختند و یك طرف اسكله T را هم از كار انداختند. تقریباً فقط یك طرف مانده بود. ... اما به لطف الهی، رزمندگان اسلام خارك را ضربه‌ناپذیر و شكست‌ناپذیر كردند. لوله‌ها را از جای دیگر كشیدند. اسكله‌های دیگری در جزیره سیری زدند و جزایر دیگر را فعال كردند، به‌هرحال، این آخرین تیر تركش دشمن هم اثر نكرد؛ ملت ما توی صحنه ماند و الحمدلله امام همان اول، امسال را سال مقاومت اعلام كردند. البته ما هم نمی‌دانستیم این وقایع در مسیر ما واقع شده است، از این مسائل اطلاع نداشتیم، اما امام عزیز به آن الهامات الهی كه بر قلبشان نشسته، فرمودند: امسال بایستی ملت مقاومت بكنند. حتی نزدیك‌های 15 خرداد، آن موقع كه فشار خیلی زیاد بود، یك تعدادی از مسئولین كشور خدمت امام رسیدند و به امام گفتند: آقاجان این جنگ تا كی باید طول بكشد؟ امام فرمود این جنگ تا آخرین نفر و تا آخرین خانه ادامه پیدا خواهد كرد. ما با مقاومتی كه از خودمان نشان دادیم، دنیا به این نتیجه رسید كه این موشك‌ها و این هواپیماها اثر ندارد، بایستی یك راه دیگری پیدا كند. باید به فكر دیگری بیفتد و وقتی كه مردم دیدند ما داریم مقاومت می‌كنیم و به‌هیچ‌وجه زیر بار زور و تحمیل و اختناقی كه اینها می‌خواهند در حاكمیت جهانی‌اش به‌وجود بیاورند، نمی‌رویم، آمدند و سعی كردند كه عقب‌نشینی كنند. این كارهایی كه ما امسال كردیم اگر پارسال بود تا حالا تهران را با خاك یكسان كرده بود، تمام شهرهای مهم را می‌زد، اما چرا نمی‌زند؟ چرا ساكت شده؟ به این دلیل كه دیگر فایده ندارد، این موشك‌ها، این توپ زدن‌ها، اثری ندارد. اینها برای این می‌زدند كه ما را تسلیم و از ما بیعت بگیرند، ما را دوباره در مجموعه جهانی وارد و كار ما را تمام‌شده حساب كنند. اما می‌بینند كه مردم مقاومت می‌كنند و تن به این فشارهای جهانی نمی‌دهند و توی صحنه هستند. شما حتی یادتان هست كه بعد از راه‌پیمایی روز قدس، یك روز هم بمباران نشد. آیا بهتر نبود كه دوباره یك روز بعد از روز قدس بمباران می‌كرد، بعد تعطیل می‌كرد تا لااقل حفظ آبرویی كند، اما آن‌چنان قیام مردم [در روز قدس] غیرمنتظره بود كه مثل یك برق‌گرفتگی، دنیا را برق گرفت و نتوانست بپذیرد كه در مقابل این همه سرمایه‌گذاری‌ها [و دادن مدرن‌ترین تجهیزات جنگی چون] موشك اگزوست، هواپیماهای میراژ، نمی‌دانم هواپیمای سوپر اتاندارد، بمب‌های لیزری و همه امكاناتی كه به‌كار برد آخرش هیچ دربیاید. ما در جنگمان اهداف سیاسی را هم دنبال می‌كنیم و این اهداف سیاسی اهداف بزرگی هستند. اگر دنیا به این نتیجه برسد كه كار ما به این زودی ساخته نیست، قطعاً عقب‌نشینی می‌كند همان‌طوری كه تا حالا كرده.
در این سفر اخیری كه آقای ولایتی به عربستان رفتند، خود پادشاه سعودی گفته: ما تا حالا به این دلیل به عراق كمك می‌كردیم كه فكر می‌كردیم كه شما علیه ما هستید، اما ما دیگر اصلاً كمكی نمی‌كنیم. حالا باز یك ‌سری صحبت‌هایی هم كرده و گفته از این حرف‌هایی كه در ایران می‌گویند كه ما این‌طور هستیم، ما این‌طور نیستیم، ما ایرانی‌ها را دوست داریم، ما مسلمانان ایران را دوست داریم اصلاً ما اهل این حرف‌ها نیستیم. حال كه وزیر خارجه عربستان سال پیش به كشور ما آمده بود، توی كشور ما به مسئولین با پررویی می‌گفت: بله تا زمانی‌كه شما شرط [بركناری] صدام را گذاشتید ما به صدام كمك می‌كنیم. یعنی با این وقاحت می‌گفت، اما امسال یك عقب‌نشینی عظیمی صورت گرفته. شورای همكاری خلیج‌ سه ماه پیش، قبل از جلسه می‌گفتند: ما به صدام كمك می‌كنیم. چه‌كار می‌كنیم، پول، امكانات، گردان، تیپ می‌دهیم. همین كه جلسه تمام شد، عربستان می‌گفت: من یك گردان بیشتر نمی‌توانم كمك بكنم. آنها می‌آمدند می‌گفتند: ما دیگر اصلاً پول نداریم. سعی كردند و با آبرومندی عقب‌نشینی خودشان را توجیه كنند. علت اینكه این وقایع اتفاق می‌افتد این است كه دنیا از اینكه ما را شكست بدهد و مقاومت ما را خرد بكند مأیوس شده است.
این درست است كه ما در این سه سال، عملیات‌هایی كه انجام دادیم ازنظر پیشرفت نظامی به یك جای درستی نرسیدیم، اما ادامه جنگ ما ادامه مقاومت ما و ادامة حضور مردم بدین‌صورت است كه می‌بینید. در خراسان 000,22 نفر [برای اعزام به جبهه] آمدند كه 000,10 نفر اینها را نتوانستیم بیاوریم، فقط 000,12 نفر را آوردیم. در مازندران بعضی برادران بسیجی آمدند و نوبت آنهایی را كه قبلاً ثبت‌نام كرده بودند با پول خریدند. یك چیزهایی عجیب و غریبی كه خود ما دستمان توی كار بسیج است می‌فهمیم كه این اصلاً ربطی به ما ندارد، یعنی این جز یك حركت الهی و عشق الهی كه در قلب این مردم افتاده چیزی نیست و دیگر اینكه مردم با تمام وجودشان احساس می‌كنند كه الآن، اسلام و كل كشور ما در معرض خطر است. مسئله یك نفر، دو نفر نیست. اگر برادران خاطرشان باشد در بمباران‌های همدان با یك پیرزن روستایی صحبت می‌كردند می‌گفتند: چطور هست! بچه‌هایت را از دست دادی نظرت چیست؟ می‌گفت: صدام فكر می‌كند با این بمباران‌ها ما امام را تنها می‌گذاریم؛ ما پشت سر امام هستیم. این یعنی چه؟ این یعنی كه ما می‌فهمیم دنیا كه این كارها می‌كند به‌خاطر این است كه مقاومت ما را بشكند و ما از خواسته‌ها و ایده‌هایمان دست بكشیم وگرنه اگر دنیا صلح بخواهد، صلح كه با سرنیزه معنی ندارد. پس این سرنیزه‌ای كه به كار می‌برد می‌خواهند ما را تسلیم بكنند، می‌خواهند از ما بیعت بگیرند كه از اهداف و ایده الهی‌مان دست برداریم. اما الحمدلله به لطف الهی با این مقاومتی كه مردم كردند و با این وضع خوبی كه الآن هست، ما وضع جهانی را بسیار مثبت می‌بینیم. ما پیشرفت‌های عظیمی داشتیم، ممكن است ما نظامی‌ها چون توی جنگ حمله كردیم، مثلاً به یك هدف نظامی قابل توجه نرسیدیم،اما ازنظر سیاسی و شكست سیاسی دنیا، ما الآن پیروز شدیم. همین چند وقت پیش، بشاره، مشاور پادشاه امارات، به ایران آمده بود، وقتی برگشته، روزنامه‌ها نوشتند: گزارش غم‌انگیز بشاره مبنی‌بر مقاومت عظیم ایرانی‌ها در ادامه نبردشان است. این عبارت غم‌انگیز خیلی از مسائل را می‌رساند؛ یعنی مثل اینكه اینها آرزوی سه‌ساله‌شان همه به باد فنا رفت. علت حمله و تحمیل جنگ به ما این بود كه ما را با یك ضربت ناگهانی تمام بكنند و بگویند: این اتفاقی كه توی ایران افتاد تمام شد. ما با این مشت قوی زدیم. وقتی ما خرمشهر را آزاد كردیم، این هدف اصلاً حاصل نشد و اصرار روی این هدف یك چیز بیخودی بود. آمدند گفتند: خیلی خوب ما می‌آییم مسیر درازمدت‌تری طی می‌كنیم، می‌آییم آن‌قدر به اینها فشار نظامی وارد می‌كنیم تا مقاومتشان خرد بشود و تسلیم بشوند، حالا كه نشد اینها را چندروزه شكست بدهیم و حكومت انقلاب اسلامی را از بین ببریم، می‌آییم آن‌قدر فشار سیاسی و نظامی به اینها وارد می‌كنیم تا ازنظر سیاسی تسلیم بشوند. اما الحمدلله مقاومت كردند و پیش رفتند و جا دارد كه به شكرانه این مقاومت كه برادران عزیز ارتش و سپاهی مردانه توی جبهه‌های جنگ ایستادند و مقاومت كردند، شكرگزاری كنیم و امیدواریم كه خداوند متعال ایمان ما را در ادامه راهمان قوی‌تر بفرماید.<ref>سند شماره 1188/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه مشترك فرماندهان سپاه و ارتش (18/10/1364، قرارگاه مقدم نیروی زمینی ارتش در جنوب، نوار شماره 17018)، صص 14 - 1.</ref>
 
 
 
 
== <big>منابع و مآخذ روزشمار 1364/10/18 </big> ==
 
{{پانویس}}
 
<references/>
 
 
 
 
 
</div>
 
 
 
 
{{#css:/bootstrap.css}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۵۰

روزشمار جنگ سال 1364
1364.10.18
نام‌های دیگر هجده دی
تاریخ شمسی 1364.10.18
تاریخ میلادی 8 ژانویه 1986
تاریخ قمری 26 ربیع‌الثانی 1406
1359.10.18
1360.10.18
1361.10.18
1362.10.18
1363.10.18
1365.10.18
1366.10.18



گزارش -514

فرماندهان یگان‌های تحت امر قرارگاه نوح و فرماندهان گردان‌های آنها امروز با حضور در قرارگاه مركزی سپاه پاسداران (قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) سپاه) به ‌تشریح اقدامات آماده‌سازی و طرح‌های مانور خود برای عملیات در منطقه فاو پرداختند. فرمانده كل سپاه نیز با پرسش‌های متعدد و سؤال از جزئیات طرح‌ها، ضمن هشیار كردن آنان درمورد نواقص و اشكالات طرح‌ها، آنان را برای رفع ابهامات راهنمایی كرد. در اولین جلسه به اقدامات و طرح مانور لشكر41 ثارالله پرداخته شد.* ابتدا فرمانده این لشكر وضعیت منطقه و فعالیت‌های آماده‌سازی را بیان كرد: در منطقه مأموریت لشكر41 تغییرات عمده‌ای نبوده، فقط آتش دشمن روی نهر حاج‌محمد و یك نهر دیگر افزایش داشته كه دلیل آن عریض بودن این دو نهر است. شب‌ها نیز نورافكنی روبه‌روی نهر حاج‌محمد روشن می‌شود. یك مورد پرواز هلیكوپتر دشمن نیز برای شناسایی انجام شده است. روی جاده‌ای كه به‌سمت چوئبده می‌رود و لشكرهای فجر و ولی‌عصر(عج) از آن استفاده می‌كنند، 15 گلوله توپ شلیك شده كه سابقه‌ نداشته است. چند گلوله فسفری نیز جلو نهرها شلیك شده است. از سه جادة درحال احداث یكی تمام شده و دو جاده دیگر بی‌وقفه كار می‌شود. اقدامات مهندسی این منطقه تا 15 بهمن ادامه خواهد یافت. رانندگان را دوشیفته كرده‌ایم و كمپرسی‌ها حتی یك ساعت هم در شبانه‌روز توقف‌ ندارند. احداث اورژانس تمام شده است و درحال احداث پناهگاه برای نیروها و دوسقفه كردن ساختمان‌ها برای پناهگاه هستیم. هنوز انتقال امكانات را به منطقة عملیاتی شروع نكرده‌ایم. قاسم سلیمانی افزود برای نیروها سه مرحله آموزشی گذاشته‌ایم كه تا 10 بهمن ادامه می‌یابد: 15 روز آموزش عمومی، 10 روز آموزش شنا، 15 روز تمرین و مانور ازجمله حركت در گِلِ، حركت با قایق، پرش از قایق، ساحل‌گیری و... . برای توجیه مأموریت و طرح‌ریزی مانور، شش جلسه با فرماندهان گردان‌ها درباره منطقه عملیات، عبور از موانع، شكستن خط و... بحث كرده‌ایم. برای عملیات، دو خیز اساسی طرح‌ریزی كرده‌ایم: حركت برای شكستن خط و پاك‌سازی خط اول. برای شكستن‌ خط دو محور پیش‌بینی‌ شده است: محور جاده قشله، محور جاده نهر علی‌شیر. برای عملیاتِ 6 گردان طرح‌ریزی كرده‌ایم كه 4 گردان در شب اول می‌توانند وارد عمل شوند. در بحث‌ها به نتیجه رسیدیم كه هدف‌‌ها را تفكیك و میان گردان‌ها تقسیم كنیم. شناخت دقیقی از منطقه و وضعیت زمین دشمن نداریم. شاید وضعیت نخلستان غرب اروند مثل نخلستان خودمان باشد، ولی زمین‌های دیگر احتمالاً خشك یا مرطوب است و گل‌ولای نیست و ارتش عراق در آن مواضع پراكنده‌ای دارد. همچنین جاده‌های متعددی در زمین دشمن وجود دارد كه موجب گم ‌شدن بچه‌ها در شب اول عملیات خواهد شد. ما نیاز به عكس هوایی و اطلاعاتی داریم كه بتوانیم برای عملیات طرح‌ریزی دقیق‌تری بكنیم. هدف شب اول ما جادة سوم است كه از رودخانه حدود 3 كیلومتر فاصله دارد. باید شب اول از نخلستان خارج شویم و خودمان را به جادة سوم برسانیم و در سمت راست با لشكر19 فجر الحاق كنیم. در ادامة جلسه، فرمانده 4 گردانی كه پس از شكسته شدن خط به‌همت نیروهای غواص، باید وارد عمل ‌شوند، طرح مانور خود را تشریح كردند.* فرمانده گردان418 حضرت ابوالفضل(ع) گفت كه نیروهای گردان در نهر مچری سوار بر قایق‌ها می‌شوند و به‌محض اینكه غواصان داخل آب رفتند، قایق‌ها آماده حركت می‌شوند و با شروع درگیری غواصان، قایق‌ها حركت می‌كنند. از سه‌ گروهان این گردان، گروهان اول ویژه و دارای سه دسته نیروی قوی و كیفی است. اولین گروهان با عبور از سرپلی كه غواصان تصرف كرده‌اند، خودش را به پشت سنگرهای دشمن رسانده با آر.پی.‌جی7 و نارنجك سنگرهای دشمن را منهدم می‌كند. سپس گروهان دوم با عبور از گروهان اول، خود را به خط دوم دشمن رسانده و مشغول پاك‌سازی آن می‌شود. گروهان سوم، احتیاط دو گروهان اول و دوم است و در نهر سوار قایق و آماده است كه درصورت لزوم وارد عمل شود. آقای محمودی هدف گردان حضرت ابوالفضل(ع) را پاك‌سازی خط اول و خط دوم و تأمین منطقه پاك‌سازی‌شده و جلو آن كه جمعاً حدود 750 متر پیشروی عمودی است، اعلام كرد و افزود كه نخلستان باید شبانه تصرف و عقبة دشمن بسته شود تا نیروهای درحال عقب‌نشینی عراق یا تسلیم شوند یا منهدم. بهرام سعیدی فرمانده گردان 419 حضرت علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) در ادامة جلسه به شرح مأموریت گردانش پرداخت. این گردان مأموریت داشت از محور نهر مچری وارد عمل شده و پس از عبور از گردان418، ضمن انهدام و پاك‌سازی دشمن تا چهارراه قشله پیشروی و ازسمت راست با لشكر 19 فجر و ازسمت چپ با گردان 415 (از لشكر ثارالله) الحاق كند. فرمانده گردان419 گفت كه ما یك دسته نیرو به خط اول و یك دسته به خط دوم می‌فرستیم تا درصورت نیاز به پاك‌سازی این دو خط بپردازند و اگر لشكر19 هم موفق به شكستن خط نشده بود با استفاده از موفقیت‌ گردان418، به‌سمت راست می‌رویم و با شكستن خطی كه مأموریت لشكر19 فجر بوده، كمك می‌كنیم كه این لشكر به مأموریتش ادامه دهد. وی مأموریت اصلی گردان419 را حمله به جاده آسفالت دشمن (جاده سوم) و تأمین آن و فراهم كردن زمینة عبور گردان بعدی ذكر كرد. محسن رضایی در ادامة بحث بر چند نكته تأكید كرد: 1. هدف شما جادة قشله است؛ باید همه فكر و توان را صرف پاك‌سازی و تأمین آن كنید. 2. در نخلستان هرچه نیروی دشمن باقی بماند مهم نیست، شما جاده و اطراف آن را تأمین بگذارید. افراد باقیمانده دشمن مجبورند از نخلستان به‌طرف جاده بیایند. 3. دشمن همه‌جا متكی به جاده‌ها است، هرجا جاده است پاك‌سازی كنید و حدود 500 متر چپ و راست آن را پاك‌سازی و درصورت وجود سنگر در آنها و اگر نبود سنگر بكنید و در آن مستقر شوید. 4. وقتی به جاده رسیدید پاك‌سازی در عمق را شروع كنید. هدف فقط طولی نیست، هدف عرضی هم دارید. 5. در 24 ساعت یا 48 ساعت اول ممكن است فشار زیادی ازطرف دشمن نباشد. نیروها نباید تصور كنند كه مأموریتشان تمام است، فشارها بعد از 48 ساعت اول تشدید می‌شود، نیروها برای آن موقع باید آماده باشند.[۱] فرمانده كل سپاه با تشریح اینكه خط اول، رده دسته‌های دشمن؛ خط دوم، رده گروهان‌ها؛ خط سوم، عقبة گردان دشمن است؛ به فرماندهان یادآوری كرد كه تلاش‌ اصلی‌شان رسیدن به عقبة دشمن و تأمین آن باشد كه دراین‌صورت رده‌های باقیمانده در میان نخلستان و خط اول و دوم وقتی عقبه‌شان سقوط كند، فرومی‌ریزند و امكان سازماندهی و مقاومت ندارند. وی دوباره تأكید كرد كه هدف اصلی نیروهای حمله‌كننده تأمین عقبه‌ها و پاك‌سازی رده‌های اول، دوم و سوم دشمن است. گردان412 یا فاطمة‌الزهرا(س) دیگر گردان‌ لشكر41 ثارالله(ع) بود كه مأموریت داشت در محور سمت چپ این لشكر، سوار بر قایق‌ها در نهر علی‌شیر آماده شده و به‌محض درگیری غواصان با دشمن حركت كند و ضمن پاك‌سازی خط اول و دوم دشمن، از راست با گردان418 و از چپ با تیپ المهدی(عج) الحاق كرده و منطقه را برای عبور گردان بعدی تأمین كند. علی‌محمدی فرمانده گردان412 توضیح داد كه اولین دسته ویژه گروهان اول این گردان دارای آر.پی‌.جی و تیربار است و نیز دارای یك قایق انفجار است كه درصورت لزوم برای شكستن خط اول و باز كردن معبر استفاده می‌شود. نیروهای این گردان همچنین تصرف پایگاه دریایی عراق در این منطقه را به ‌عهده دارند. وی افزود درحالی‌كه گروهان اول مشغول اجرای مأموریت و پاك‌سازی خط اول است، گروهان دوم را سریع وارد عمل كرده و به خط دوم می‌زنیم. گروهان سوم نیز احتیاط است كه وقتی خط اول و دوم پاك‌سازی و الحاق برقرار شد، گروهان سوم وارد عمل می‌شود و تاحد توان منطقه را تأمین و یك خط تأمین ایجاد می‌كند. همچنین پیش‌بینی شده كه اگر غواصان نتواستند خط را بشكنند و موانع را از سر راه بردارند با اجرای آتش سنگین و پرحجم این كار انجام شود. گردان415 به فرماندهی برادر تاجیك، گردان بعدی لشكرثارالله است كه پس از اینكه گردان412 خط اول و خط دوم دشمن را پاك‌سازی كرد، با عبور از این گردان مأموریت پیشروی در عمق را دارد. فرمانده این گردان، می‌گوید چون اطلاعاتی از وضعیت دشمن در عمق نداریم، درمورد جزئیات طرح مانور گردان هنوز بحثی نشده است و طرح‌ریزی عملیات این گردان كار دشواری است. وی پیش‌بینی كرد به‌دلیل اینكه پیشروی از روی جاده‌ها انجام می‌شود، نیروهای این گردان به‌صورت دسته‌دسته وارد عمل ‌شوند و به‌طور تیمی به انهدام دشمن بپردازند. بخش پایانی جلسه، گزارش فرمانده گردان ادوات لشكر41 ثارالله(ع) درباره طرح‌ریزی آتش برای دو وضعیت بود: 1. حالتی كه نیروهای خط‌شكن موفق به شكستن خط نشوند. در این وضعیت، طرح‌ریزی شده است كه در محدودة مأموریت لشكر در ساحل غربی اروندرود در طول 3 كیلومتر و عرض 100 متر، به‌مدت حداقل نیم ساعت اجرای آتش شود و گلوله‌ها به فاصله‌های 10 متر از یكدیگر به زمین فرود آیند. برای این اقدام از 4 قبضه مینی‌كاتیوشا و 10 قبضه تفنگ 106 میلی‌متری و قبضه‌های خمپاره‌انداز كه در منطقة خودی مستقرند استفاده خواهد شد. 2. درحالتی كه خط شكسته شود، با اجرای آتش‌های مختلف از 300 متر بعد از خط مقدم به پاك‌سازی نخلستان غرب اروندرود از نیروهای دشمن كمك می‌شود. علاوه‌براین، مسئولان گردان ادوات از صبح اولین روز عملیات با حضور در غرب اروند و شناسایی منطقه، به انتقال سلاح‌های مناسب می‌پردازند. همچنین دیدبان‌ها با گردانی كه مأمور پاك‌سازی نخلستان است، برای تنظیم و هدایت آتش جلو می‌روند. فرمانده گردان ادوات در اینجا از نداشتن دیدبانان ماهر، ابراز نگرانی كرد.[۲] در این جلسه، فرمانده كل سپاه علاوه بر آنچه ذكر شد، بر شناسایی بیشتر در موقعیت‌های مختلف به‌خصوص وضعیتی كه آب درحال جزر است تأكید كرد. وی همچنین درمورد چگونگی هماهنگی گردان‌های قایق سوار با نیروهای خط‌شكن به فرمانده نیروی زمینی سپاه گفت در جلسه‌ای با حضور فرمانده قرارگاه نوح و فرمانده لشكر41 این موضوع بررسی و روشن شود. او گفت شیوة هماهنگی فعلی پیچیده است و نیروها را دچار سردرگمی می‌كند، مانور باید ساده باشد. محسن رضایی همچنین از فرماندهان خواست كه تجربیات یگان‌های مختلف و شیوه‌های ابداعی آنها دراختیار همة یگان‌ها قرار گیرد، مثلاً شیوه‌ای كه لشكر41 ثارالله برای انهدام موانع آزمایش كرده است. یا وسیله‌ای كه یگان دیگر به‌منظور جلوگیری از فرورفتن گِل در لولة تفنگ‌ها تهیه كرده است.[۳]

گزارش -515

لشكر19 فجر دومین یگان قرارگاه نوح بود كه امروز در قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) سپاه آمادگی و طرح مانور آن برای اجرای عملیات در منطقه فاو بررسی و تشریح شد.* در آغاز جلسه، فرمانده لشكر19 فجر در شرح فعالیت‌هایی كه برای شناسایی و كسب اطلاعات از وضعیت ساحل دشمن، موانع آن و خطوط ارتش عراق شده، گفت در خط حد لشكر19 در منطقه اروندرود (از نهر علی‌شیر تا نهر ابوجویدی) 7 نهر وجود دارد كه دهانه و اطراف این نهرها به خوبی شناسایی شده است. وی افزود نیروهای شناسایی در زمان جزرِ آب از منطقه استقرار لشكر7 ولی‌عصر(عج) (شمال منطقه استقرار لشكر19) با استفاده از سه شاخص موجود در اروندرود (دو لنج و یك كشتی به گل نشسته حركت می‌كنند) و باتوجه‌به تمرین‌های متعددی كه داشته‌اند، خود را به‌طور دقیق به محل مأموریت می‌رسانند. محمدنبی رودكی توضیح داد كه باتوجه‌به به نتایج این شناسایی‌ها، دو نهر ابوعقاب و كوت در غرب اروندرود به‌عنوان محورهای عملیات لشكر فجر انتخاب شده است. در دهانة نهر ابوعقاب چهار ردیف مانع هشت‌پر وجود دارد كه هر پر این موانع میل‌گردی 2 متری است. این موانع طوری به‌صورت فشرده و درهم قرار گرفته كه برای غواص قابل‌عبور نیست و نیروهای اطلاعات از كنار ساحل به شناسایی آن پرداخته‌اند. در نهر كوت نیز دو ردیف سیم‌خاردار حلقوی به فاصله دو متر و دو تیر آهن 16 متصل به هم به‌طور ضربدری در دهنة نهر قرار داده شده است. وی درباره نتایج دیدبانی نیز گفت كه افراد ارتش عراق در منطقه مشغول تحكیم مواضع و سنگرسازی در خط هستند و در سمت چپ (جنوب) نهر ابوعقاب با انتقال موانع هشت‌پر، موانع خود را دوطبقه می‌كنند یا عمق آنها را اضافه می‌كنند. به‌گفتة فرمانده لشكر فجر، عقبه خودی در این منطقه در زیر دید دشمن قرار دارد و باتوجه‌به فعالیت‌ گستردة كمپرسی‌های خودی در عقبه، چند روز است كه آتش دشمن روی جادة قصر تشدید و مانع پیشرفت كارها شده است. وی افزود سه روز قبل در جادة شهدا - كه به چوئبده وصل می‌شود - دشمن برای اولین‌بار 14 گلولة توپ زد و ظهر دو روز قبل نیز هواپیماهای عراقی سه بار عقبه‌ها را ازسمت جنوب به شمال عكس‌برداری كردند. فرمانده قرارگاه نوح نیز گفت: «جاده قصر كاملاً توی دید دشمن است و چون الآن سه یگان برای كارهای مهندسی و كارهای خطشان از این جاده استفاده می‌كنند، خیلی شلوغ شده و همة گزارش‌ها درمورد آتش، دشمن مربوط به اطراف این جاده است.» وی درخواست كرد كه این موضوع زودتر حل شود و فقط لشكر فجر از این جاده استفاده كند و دو لشكر7 ولی‌عصر(عج) و 27 حضرت رسول(ص) از جاده‌های دیگر استفاده كنند، ولی گفته شد كه جادة مناسب دیگری برای استفادة آنها وجود ندارد. فرمانده لشكر فجر تلاش مهندسی این لشكر را تاكنون احداث جاده‌های لازم در شرق اروندرود، احداث اسكله و سكوی تانك و احداث سنگرهای جلو اعلام كرد و باتوجه‌به مأمورشدن واحد مهندسی جهاد نجف از روز گذشته به این یگان، كارهای عقبة لشكر ازجمله احداث مواضع برای سلاح‌های ادوات، محل اورژانس، سنگر تاكتیكی لشكر، احداث جاده‌های عقبه و سكوهای تانك به این جهاد واگذار شده است كه انجام دادن آن حدود دو هفته طول خواهد كشید. وی افزود گردان‌ها برای آموزش شنا، استقامت در آب و... به تهران اعزام شده‌اند كه دو سه روز آینده برمی‌گردند. آموزش غواصان نیز از امروز در بندرعباس شروع می‌شود كه باید حدود 20 روز آموزش ببینند. منطقة مأموریت لشكر19 فجر ازسمت شمال (راست) به لشكر7 ولی‌عصر(عج) (از قرارگاه كربلا) و ازسمت جنوب (چپ) به لشكر41 ثارالله (از قرارگاه نوح) محدود می‌شود. لشكر فجر مأموریت دارد بعد از شكستن خط دشمن در ساحل غربی اروندرود تا ساحل خور عبدالله پیشروی كند. در ادامة جلسه، فرمانده لشكر فجر و سپس فرماندهان گردان‌های خط‌شكن این لشكر به تشریح طرح مانور كلی و جزئی برای اجرای مأموریت خود پرداختند. ارتش عراق طی دستورالعملی به لشكر26 خود كه منطقة مأموریتش از جنوب سیبه تا فاو بود - ابلاغ كرده بود كه در سرنهرها حوضچه‌های مرگ درست كنید و دو طرف نهرها تیربارهای دولول یا چهارلول مستقر كنید و به فاصله 150 متر عقب‌تر نیز یك خط دیگر در پشت سیل‌بندها تشكیل دهید.* بر همین اساس، لشكر19 فجر طرح‌ریزی كرده است كه غواصان خط‌شكن در وهلة اول به سنگرهای تیربار دشمن در دو طرف نهر ابوعقاب یورش ببرند و تیربارهای دشمن را از كار بیندازند تا نیروهای بعدی از آتش سنگین و بی‌وقفه این تیربارها مصون بمانند. همچنین پیش‌بینی شده كه درصورت طول‌كشیدن انهدام تیربارها در معبر نهر ابوعقاب، نیروهای غواص در معبر نهر كوت وارد عمل شوند و با انهدام تیربارها و خط اول، مسیر نیروهای بعدی را بگشایند. بنا بر طرح مانور لشكر فجر، درپی شكسته‌ شدن خط به همت دو گروهان غواص، دو گردان قایق‌سوار - كه اولین گروهان هر یك با قایق‌های پرسرعت ریجیندر اعزام می‌شوند - خودشان را به معبری كه غواصان بازكرده‌اند می‌رسانند و خط اول و خط دوم را پاك‌سازی می‌كنند، یك سرپل هم كنار نهر ابوعقاب می‌گیرند تا گردان بعدی از آن عبور كند. پس از آن، دو گردان دیگر عبور كرده و تا جاده آسفالت پیشروی و پاك‌سازی می‌كنند و سپس دو گردان دیگر تا خاكریز پشت جاده آسفالت سوم پیشروی می‌كنند. لشكر19 فجر علاوه‌بر این شش گردان، سه ‌گردان احتیاط دارد كه قرار است با هماهنگی لشكر7 ولی‌عصر(عج) در جناح راست و لشكر41 ثارالله(ع) در جناح چپ به پیشروی ادامه دهند. مسئول اطلاعات لشكر19 فجر در ادامة جلسه تجربه‌هایی را كه از كشیدن سیم تلفن از ساحل خودی به ساحل دشمن برای برقراری سریع ارتباط و نیز كشیدن طناب از ساحل خودی به ساحل دشمن برای اعزام غواصان خط‌شكن و جلوگیری از انحراف و پراكندگی آنان و همچنین استفاده از تیوپ‌های بادی چرخ‌ خودرو برای عبور آسان‌تر نیروها از اروندرود قبل از آشكار ‌شدن عملیات، به ‌دست آورده بود، تشریح كرد. فرمانده كل سپاه نیز با پرسیدن جزئیات ضمن بیان اینكه باید از این تجربه‌ها همة لشكرها استفاده كنند، درحال بررسی بود كه باتوجه‌به كمبود لباس غواصی، درصورت امكان، تعدادی از نیروهای خط‌شكن به‌وسیلة تیوپ‌های بادی و نیز بلم‌های بدون موتور و با استفاده از طناب‌كشی از ساحل خودی به ساحل غربی اروندرود اعزام شوند یا حتی قبل از شروع درگیری، بخشی از نیروهای موج دوم كه قرار است با قایق‌های موتوری خود را به خط دشمن برسانند، از چنین شیوه‌هایی استفاده كنند. بحث دراین‌باره و محاسن و معایب آن ادامه یافت و محسن رضایی بر اهمیت برقراری ارتباط "با‌سیم" به‌جای استفاده از "بی‌سیم" به‌وسیلة نیروهای خط‌شكن تأكید كرد. در ادامة جلسه، دو فرمانده گردانی كه بعد از شكسته‌شدن خط وارد عمل می‌شوند به تشریح طرح پیشروی و پاك‌سازی منطقة مأموریت خود در وضعیت‌های مختلف (خشك‌بودن یا گلی یا باتلاقی بودن منطقه نخلستان) پرداختند.* فرمانده كل سپاه با اشاره به اینكه دشمن برای حركت در نخلستان متكی به جاده‌هاست و فقط هرجا جاده یا دشت باز باشد، نیروهای عراقی تحرك دارند، تأكید كرد كه اولاً گردان خط‌شكن پس از انجام مأموریت باید در سنگرهای دشمن مستقر شود و منطقه را ترك نكند. ثانیاً گردان بعدی باید سریع پیشروی كند و در مسیر خود نیروی تأمین بگذارد و خود را به جاده آسفالت برساند و آنجا مستقر شود و پیش از آنكه بخواهد به پاك‌سازی نخلستان بپردازد، خود را به جاده‌ها رسانده و با لشكر‌های چپ و راست خود الحاق كند و درصورت عدم الحاق، حتماً پل‌های چپ و راست خود را منفجر كند تا راه نفوذ دشمن بسته شود.[۴] وی همچنین به فرمانده لشكر فجر گفت در ابلاغ مأموریت به گردان‌ها، بر مأموریت عریض كردن معبر هم تأكید كنید تا هر گردان با عریض‌تر كردن معبر، امكان عبور گردان‌های بعدی و نقل‌وانتقال تجهیزات و نیز انتقال شهیدان و مجروحان را فراهم كند و با انفجار موانع یا برداشتن آنها، ترددها تسهیل شود. فرمانده قرارگاه نوح دراین‌باره گفت كه در دستور كلی به یگان‌ها گفته شده كه كلیه موانع كنار ساحل دشمن را از بین ببرند.[۵] مسئول واحد ادوات لشكر19 فجر در ادامة جلسه، طرح گسترش و استفاده از انواع خمپاره‌اندازها، تفنگ106 میلی‌متری و سلاح مینی‌كاتیوشا و چگونگی احداث مواضع برای خمپاره‌اندازهای سنگین و فعالیت‌هایی را كه دراین‌زمینه انجام شده است، بیان كرد. برادر دانشمند طرح‌ریزی آتش ادوات در دو وضعیت مختلف (غافلگیری یا هشیاری دشمن قبل از شكسته‌شدن خط) را توضیح داد و گفت درصورت هشیاری دشمن، پیش‌بینی شده است كه با اجرای آتش تاحد امكان سنگرها و سلاح‌های خط اول دشمن منهدم شود. در این جلسه، فرمانده كل سپاه بر هماهنگی میان لشكرهای همجوار برای خودداری از اجرای آتشی كه ممكن است به نیروهای این لشكرها اصابت كند، تأكید كرد. فرمانده قرارگاه نوح نیز گفت كه به لشكرها ابلاغ شده هیچ لشكری خارج از حد عملیاتی‌اش اجرای آتش نكند و درصورت ضرورت با هماهنگی قرارگاه این كار انجام شود. از سوی دیگر، فرمانده كل سپاه گفت كه به‌محض رسیدن نیروهای لشكر فجر به جاده آسفالت، خمپاره‌اندازهای 81 میلی‌متری این لشكر نیز با ورود به غرب اروندرود آماده اجرای آتش شوند. فرمانده لشكر19 فجر در ادامه به بخشی از كمبود و و نیازهای لشكر برای عملیات اشاره كرد و گفت برای عملیات 100 قایق لازم است، اما 30 قایق آماده عملیات داریم كه اینها موتور یا‌ماها دارد، بقیه قایق‌ها موتور مركوری دارد كه برای عملیات مناسب نیست، از آنها برای آموزش استفاده می‌‌شود. فرمانده لشكر فجر افزود این لشكر حدود 200 غواص دارد، اما فقط 90 دست لباس غواصی دارد و 110 دست كم دارد. به گفته محمدنبی رودكی برای انهدام سنگرهای تیربار دشمن در سمت چپ معبر كوت، طرح‌ریزی شده كه از آتش پرحجم سلاح ضدهوایی و تانك استفاده شود، سه قبضه چهارلول 23 میلی‌متری موجود است، سه قبضه دیگر نیز لازم است. جلسه با بحث دربارة زمان مناسب برای شروع عملیات ادامه یافت. فرمانده قرارگاه نوح گفت كه برخلاف منطقة مأموریت قرارگاه كربلا كه ساحل دور (ساحل غربی اروندرود)، وضعیت مناسب و آماده‌ای برای عملیات دارد، در منطقة قرارگاه نوح، ساحل دور، باتلاقی طولانی دارد و فاصلة آب تا رسیدن به خط دشمن زیاد است. حسین علایی افزود منطقة مأموریت تیپ33 المهدی(عج) (حدّ جنوبی عملیات)، بیشترین مسافت باتلاقی را دارد، طوری‌كه نیروهای این تیپ اگر قرار باشد در زمان جزر آب عملیات كنند باید حدود 2 كیلومتر در گل‌ولای راه بروند تا به خط دشمن برسند. وی زمان شروع عملیاتِ یگان‌های قرارگاه نوح را هنگام مدّ آب، مناسب‌تر اعلام كرد. محسن رضایی از محاسن اجرای عملیات در زمان جزر آب را پایین‌بودن سطح آب و درنتیجه كاهش دید دشمن اعلام كرد. مسئول اطلاعات قرارگاه نوح نیز با بیان اینكه هریك از حالت‌های جزرومد آب محاسن و معایبی دارد، گفت محاسن شروع مد، بیشتر از معایب آن است. فرمانده لشكر19 فجر نیز به نتایجی كه نیروهای اطلاعات این لشكر در طول یك ماه گذشته از بررسی وضعیت‌های مختلف آب كسب كرده‌اند اشاره كرد و گفت كه از شروع جزر تا انتهای مد حدود 6 ساعت و از مد كامل تا جزر كامل نیز 6 ساعت طول می‌كشد و هنگام جزر كامل از 7 نهری كه در منطقه مأموریت لشكر فجر است، در نهر حرب، فقط 50 سانتی‌متر و در نهر قصر، 30 سانتی‌متر آب باقی می‌ماند و بقیه نهرها خالی می‌شود. وی افزود كه در زمان جزر كامل، ساحل دشمن در منطقه مأموریت لشكر فجر حدود 40 متر گل‌ولای و بعد از آن هم 50 تا 100 متر چولان است؛ بنابراین اگر عملیات در آغاز مدّ شروع شود، نیروهای این لشكر باید حداقل 100 متر بروند تا به سنگرهای دشمن برسند كه تیربارهای عراقی می‌توانند در این فاصله نیروهای خط‌شكن را درو كنند. محمدنبی‌ رودكی زمان مناسب شروع عملیات برای نیروهای این لشكر را حدود 3 ساعت بعد از آغاز مد اعلام و بر ضرورت شروع هماهنگ عملیات در همة محورها تأكید كرد. در پایان این بحث، مسئولان قرارگاه نوح خواستار جلسه‌ای برای هماهنگی دراین‌مورد شدند. فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسخ داد: «جلسه گذاشته می‌‌شود، ولی الآن به لشكرهایتان آمادگی بدهید كه در انتهای جزر و ابتدای مد نیروهایشان را برای عملیات آماده كنند.» فرمانده كل سپاه نیز به فرمانده لشكر فجر تأكید كرد: «تا دو روز دیگر باید همة بحث‌هایتان تمام شده باشد. همة هفته آینده را روی مانورِ [تمرین] كار كردن در زمین مشابه بگذارید. پایان هفته (27 دی) كل لشكر باید در زمین مشابه آفند كند. ما با بیست‌ سی نفر آنجا می‌آییم ببینیم چطور آفند می‌كنید و مسائل شما چطور است.»[۶]

گزارش -516

اقدامات ناوتیپ كوثر (از یگان‌های نیروی دریایی سپاه پاسداران) برای شناسایی اسكله العمیه و خور عبدالله و آمادگی برای عملیات محوله* در جلسة امروز قرارگاه مركزی سپاه پاسداران تشریح شد.** در آغاز، فرمانده ناوتیپ كوثر و مسئول اطلاعات نیروی دریایی سپاه خبر دادند كه اخیراً عراقی‌ها تجهیزات و چیزهایی را كه روی سكوی یكی از چراغ‌های دریایی شمال خلیج‌ فارس بوده بریده‌اند و سطح آن را كاملاً صاف كرده‌اند تا سطح بویه را از دور بتوانند ببینند. از این سكو، نیروهای خودی به‌عنوان نقطه كمكی و نیز دیدبانی استفاده می‌كردند. علی فدوی گفت كه شناورهای گشتی دشمن چند شب است كه تعدادشان از سه چهار فروند با سرعت 4 تا 8 مایل به ده تا دوازده فروند با سرعت 25 مایل رسیده است. این گشتی‌ها قبلاً اول به‌طرف البكر و سپس به‌طرف العمیه می‌آمدند، اما در چند شب اخیر، مستقیم به‌ العمیه تردد می‌كنند. وی ازجمله دلایل افزایش تحركات عراقی‌ها را افزایش تردد نیروهای خودی، تلاش برای شناسایی رأس‌البیشه و نیز افزایش مكالمات بی‌سیمی شناورهای خودی اعلام كرد. فرمانده ناوتیپ كوثر درمورد شناسایی العمیه گفت كه به‌دلیل شباهت سكوی آذرپاد (از سکوهای خارك) با سكوی العمیه، به‌جهت آمادگی نیروهای اطلاعات برای شناسایی اصلی، ساعت 1:30 بامدادِ شب بیست‌ویكم ماه درحالی‌كه نور ماه می‌تابید و فرس دریا 3 بود، نیروهای شناسایی را در فاصلة حدود 5/3 مایلی خارك با قایق كانو در دریا رها كردیم كه خودشان راه را پیدا و تمرین شناسایی كنند كه نتیجة خوبی حاصل شد. آنها وقتی به‌حدود 70 متری سكوی آذرپاد رسیدند، مشاهده شدند، آن هم به‌دلیل وجود نور ماه. در شب‌هایی كه نور ماه كمتر باشد و وضعیت جوّی هم نامناسب باشد، نیروهای شناسایی دیده نمی‌شوند و ردیابی هم نمی‌شوند. این نیروها مسیر 5/3 مایلی را در 25 دقیقه طی كردند و مدت 35 دقیقه هم زیر سكو به شناسایی پرداختند درحالی‌كه دیده نمی‌شدند. فردای آن شب نیز درحالی كه فرس دریا 2 و آب درحال جزر بود، بچه‌ها را از فاصله هزارمتری توی دریا انداختیم (با لباس غواصی) و خودمان روی سكو رفتیم. باوجوداینكه سمت و فاصله آنان را می‌دانستیم هرچه دقت كردیم نتوانستیم بچه‌ها را ببینیم. آنان آمده بودند كارشان را كرده و از پشت سرِ ما از سكو بالا آمدند، ولی ما متوجه نشدیم. در ادامه جلسه، فرمانده ناوتیپ كوثر در پاسخ به محسن رضایی درباره وضعیت آموزش و نوع قایق لازم برای عملیات گفت كه نیروهای عمل‌كننده درحال تمرین قایق‌رانی با قایق كانو در آب‌های ساكن در مسافت طولانی 30 كیلومتر هستند. وی گفت برای عملیات ویژه 20 فروند كانو موتوردار لازم است. فرمانده نیروی دریایی هم كانو را یك وسیله تاكتیكی دریایی اعلام كرد. حبیب آغاجری در ادامه به تشریح طرح مانور پرداخت: برای عملیات دو ناوگروه رزمی كوثر و امیرالمؤمنین(ع) هریك شامل یك گروه هجومی و یك گروه پشتیبانی آتش نزدیك پیش‌بینی شده است. گروه هجومی شامل سه ناوتیم و درمجموع 9 شناور به‌اضافه یك ناوتیم فرماندهی و گروه پشتیبانی آتش نزدیك شامل 15 قایق است كه روی آنها توپ23 میلی‌متری سوار شده است. قایق‌های هجوم مجهز به نردبان آلومینیومی 10 متری تاشونده هستند كه هرگاه به هدف رسیدند نردبان‌ها را باز كرده و به هدف تكیه می‌دهند و از آن بالا می‌روند. این ناوگروه تصرف العمیه را به ‌عهده دارد. برای تأمین دهانة اروندرود نیز یك ناوگروه با همان آرایش در نظر گرفته شده است. قایق‌های این ناوگروه مجهز به سلاح‌هایی مثل توپ23 میلی‌متری، دوشكا و آر.پی.‌جی. هستند. همچنین ناوگروه پشتیبانی الیاس مسئولیت تجسس و نجات و انتقال مصدومان به شناور طارق برای كمك‌های اولیه و ناوگروه پشتیبانی خضر مأموریت تأمین سوخت، مهمات، تعمیرات و غذا را به عهده دارد. در ادامه، محسن رضایی پرسید: چند درصد از این امكانات را آماده كرده‌اید؟ حبیب آغاجری گفت: فقط امكانات دو ناوگروه پشتیبانی آماده است. امكانات هجوم آماده نیست. لیستش را داده‌ایم، ولی اقدامی صورت نگرفته است. ازجمله شناورهایی برای این عملیات باید ساخته شود، چون شناورهای موجود مناسب این عملیات نیستند. رحیم صفوی با تعجب از این درخواست دیرهنگام، پرسید: «دیگر چه وقت ساخته بشود؟!» فرمانده نیروی دریایی سپاه دراین‌باره گفت كه دو راه‌حل وجود دارد، یكی اینكه ان‌شاءالله با غافلگیری عمل كنیم كه نیازی به آن شناورها نیست، اگر هم طرح لو رفت و دشمن هشیار شد، دیگر عملیات انجام نمی‌شود، پس آن شناورها لازم نیست. ما باید با استفاده از همین كانوهای آزمایش‌شده كارمان را مخفیانه شروع بكنیم؛ بچه‌ها بالای سكوی العمیه برسند، سپس عملیات كه آشكار شد، شناورهای بزرگ را به پشتیبانی آنها بفرستیم. شیوة آن هم چنین است كه شناورهای كانو را به دو لنج ببندیم و به‌سمت هدف برویم، وقتی هدف دیده شد، نیروها با كانوها به‌سوی سكو بروند و لنج‌ها برگردند. اگر رادار دشمن فعال باشد متوجه می‌شود كه دو شناور (لنج) آمدند و برگشتند، كانوها هم كه در رادار دیده نمی‌شوند. تردد لنج هم در این منطقه امری عادی است. پس به تعداد كافی كانو واگذار شود تا نیروها با غافلگیری و یك دفعه هجوم كنند، سپس شناورهای دیگر را به كمك آنها بفرستیم و عملیات ادامه یابد و كامل شود. طرح دوم هم این است كه ما بخواهیم بدون غافلگیری عمل كنیم یا اینكه بنا بر غافلگیری باشد، اما لو برود و بخواهیم حتماً عمل كنیم. در این حالت باید قایقی كه بتوان روی آن توپ 23 میلی‌متری سوار كرد داشته باشیم تا با نیروهای دشمن درگیر شویم. در ادامه جلسه، اقدامات انجام‌شده برای شناسایی وضعیت رأس‌البیشه و خور عبدالله و مشكلات آن مطرح شد. ازجملة این مشكلات وضعیت جوّی نامتعادل شمال خلیج‌ فارس، تأثیر جریان آب خور عبدالله و اروندرود به‌خصوص هنگام جزر كه سرعت آب بسیار شدید می‌شود و نیز نداشتن شناور مناسب برای استفاده در اوضاع نامناسب جوّی اعلام شد. فرمانده نیروی دریایی سپاه قایق‌های موجود را برای استفاده در اوضاع جوّی خراب و امواج، نامطمئن توصیف كرد و گفت اگر قایق‌هایی طبق نمونه‌ای كه مشخص شده ساخته شود، مأموریت‌های واگذارشده به نیروی دریایی ازجمله تصرف العمیه و تأمین خورعبدالله را به عهده می‌گیریم و خیلی از مسائل حل می‌شود. در پایان جلسه، فرمانده كل سپاه به سیدمهدی مبلغ دستور داد كه ساخت هرچه سریع‌تر قایق‌های مورد درخواست نیروی دریایی پیگیری شود.[۷]

گزارش -517

جانشین فرمانده كل قوا امروز به فرمانده نیروی دریایی ارتش ابلاغ كرد كه یك قرارگاه عملیاتی تشكیل و آن را تحت كنترل عملیاتی سپاه پاسداران قرار دهد: «فرماندهی محترم نداجا - سركار ناخدا ملك‌زادگان - سلام‌ علیكم پیرو ابلاغیه شماره 103 - قرارگاه خاتم مورخ 24/9/1364، مقتضی است جهت اجرای مأموریت‌های واگذارشده و دیگر مأموریت‌های توسعه وضعیت عملیات، قرارگاه یونس2 را تشكیل و تحت كنترل عملیاتی قرارگاه خاتم‌الانبیای(ص) سپاه قرار دهید. بدین‌منظور لازم است فرماندهی مورد تأیید قرارگاه یونس2 را كتباً دراسرع‌وقت به فرماندهی كل سپاه معرفی نمایید. و من‌ الله‌ التوفیق، اكبر هاشمی رفسنجانی‌ - 18/10/1364»[۸]

گزارش -518

پیش‌ازظهرامروز، سرهنگ عباس بابایی فرمانده قرارگاه رعد (قرارگاه پشتیبانی هوایی و دفاع هوایی عملیاتی آتی) با حضور در قرارگاه مركزی سپاه پاسداران اقداماتی را كه برای پشتیبانی هوایی از عملیات در منطقه فاو انجام شده یا درحال اجراست، تشریح كرد.* فرمانده قرارگاه رعد دراین‌باره گفت كه قرار است كه همة امكانات نیروی هوایی ارتش (كه برای عملیات لازم است) تا 25 دی‌ماه به منطقة جنوب منتقل شود، ازجمله قرار است یك سیستم كامل دفاع هوایی موشكی هاگ (هاوك) در دزفول مستقر شود و نیز 5 رصد موشك‌انداز ضدهوایی راپیر تا 25 دی به قرارگاه رعد واگذار شود. وی افزود ما 24 قبضه توپ 35 میلی‌متری درخواست كرده‌ایم، اما دستور داده‌اند كه 60 قبضه توپ23 بدهند. فرمانده قرارگاه رعد همچنین گفت كه قرار است خلبانان طی دو روز، روزانه 34 سورتی به‌طور آزمایشی پرواز كنند. وی پیشنهاد كرد كه برای فریب دشمن 30 سورتی از این پروازهای آزمایشی یك روز قبل از عملیات فاو، در منطقة شلمچه انجام شود كه البته باید با هماهنگی سرهنگ صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی ارتش، این تدبیر عملی شود.* محسن رضایی و رحیم صفوی ضمن تأیید این پیشنهاد، آن را تدبیر و تجربة خوبی برای عملیات اعلام كردند. البته فرمانده كل سپاه نظرش این بود كه همة توان هوایی به نمایش درنیاید: «اگر آنجا 30 سورتی نشان بدهیم ممكن است چشم دشمن باز شود و بلافاصله كل امكاناتش را داخل هوا بیاورد. آنجا فردا و پس‌فردا نصف این كار را بكنیم.» محسن رضایی همچنین از مسئولان پدافند هوایی خواست كه زودتر كالك گسترش توپ‌ها (نقشة نقاط استقرار توپ‌های دفاع هوایی) به مهندسی داده شود تا مواضع لازم احداث گردد. محمدعلی احمدی دراین‌باره گفت كه كالك گسترش توپ‌ها جمعه (20/10/1364) آماده می‌شود. سرهنگ بابایی نیز باتوجه‌به مأموریت‌های متعدد واحدهای مهندسی، پیشنهاد كرد كه ماشین‌آلات مهندسی دراختیار مسئولان پدافند نیروی هوایی قرار گیرد تا سنگرسازی، سكوسازی و احداث مسیرهای لازم برای قبضه‌های موشك‌انداز راپیر و توپ‌های 23 و 35 میلی‌متری را خودشان انجام دهند. فرمانده كل سپاه برای فریب دشمن و جلوگیری از هشیاری ارتش عراق درمورد منطقه اصلی عملیات، از فرمانده قرارگاه رعد خواست كه سیستم موشكی هاگ كه در نظر است برای استقرار موقت به دزفول منتقل شود، به منطقه عملیاتی بدر (هورالهویزه، جزایر مجنون) انتقال یابد تا اولاً در عكس‌های هوایی كه دشمن از منطقه می‌گیرد منعكس شود و همچنین این سیستم‌ گاهی روشن شود تا عراقی‌ها تصور كنند این سیستم عملیاتی شده است، منتها ما از ترس هواپیماهای آنها، آن را خاموش می‌كنیم. وی همچنین گفت كه مواضعِ دیگر سلاح‌های دفاع هوایی به‌گونه‌‌ای احداث شود كه دشمن در بررسی عكس‌هایی كه از منطقه می‌گیرد به قصد ما برای عملیات در منطقه فاو پی نبرد. درمورد درخواست سپاه پاسداران برای گرفتن عكس هوایی از منطقة عملیاتی، مشكلاتی وجود داشت ازجمله: حساس‌ شدن دشمن به منطقه و نیز احتمال سرنگونی هواپیمای عكس‌گیرنده. سرهنگ بابایی دراین‌باره گفت: «راجع به عكس بررسی زیادی شد، اینها [هواپیماهای دشمن] وقتی می‌آیند حدود 8 فروند هواپیما بلند می‌كنند، سه چهار ساعتی كه در منطقه هستند همین‌طور پرواز می‌كنند. به برادر رحیم گفتم اگر ما هواپیمای آر.اف4 را به بوشهر ببریم در پروازهای خارك به‌صورت پوشش هوایی شركت می‌كند، وقتی میگ25 به خارك حمله می‌كند این [هواپیمای آر.اف4] به‌عنوان اینكه می‌خواهد برود میگ 25 را بزند همان مسیر را ادامه بدهد و عكس بگیرد. این شدنی است، ولی ریسكش خیلی بالاست.» فرمانده سپاه پاسداران در این جلسه بر ضرورت پشتیبانی هوایی عملیات از روز سوم عملیات به بعد كه فرماندهان عراقی پی به منطقه اصلی عملیات جمهوری اسلامی می‌برند و قوای توانمند به‌خصوص قوای زرهی خود را عازم منطقه می‌كنند، تأكید كرد. وی همچنین پس از سؤال از نقاط استقرار سیستم‌های موشكی هاگ (قرار بود 5 سایت در منطقه برپا شود) و چگونگی پوشش هوایی منطقة عملیات، عملیاتی بودن سایت دارخوین و ماهشهر را در سه روز اول عملیات ضروری خواند. همچنین قرار شد بخش‌های مختلف سیستم‌های هاگ به‌تدریج به منطقه منتقل و استتار گردد و سه روز قبل از عملیات دستور آمادگی داده شود تا كار اتصال و راه‌اندازی آن انجام گیرد. فرمانده قرارگاه رعد در این جلسه از كندی كار آماده‌سازی سایت كوثر (منطقه قفاص) كه اجرای كارهای مهندسی آن به وزارت مسكن و شهرسازی واگذار شده، شكایت داشت و درخواست می‌كرد كه این كار به مهندسی جهاد واگذار شود. دراین‌باره نظر مسئولان قرارگاه مهندسی این بوده كه باید از توان وزارتخانه‌ها در جنگ استفاده شود. سرهنگ بابایی از فرمانده كل سپاه درخواست كرد كه درمورد تكمیل و واگذاری و الویت‌بندی سایت‌های موشكی هاگ با آقای روحانی صحبت شود. وی گفت برای سه سایت، سه "های‌پاور" در نظر گرفته‌اند، ولی سه سایت كامل و شش "های‌پاور" مورد نیاز است. فرمانده قرارگاه رعد افزود كه سرهنگ یمینی فرمانده پدافند هوایی را به‌سمت جانشین فرمانده قرارگاه رعد انتخاب كرده و در تلاش است موافقت‌ فرمانده نیروی هوایی ارتش را دراین‌زمینه جلب كند.[۹]

گزارش -519

در جلسه مشترك فرماندهان سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی ایران در شامگاه امروز،* فرماندهان ارتش به تشریح طرح‌های عملیاتی مناطق كوشك و شلمچه، وضعیت دشمن و خودی، آرایش و موانع دشمن، برآوردهای عملیاتی و طرح‌های مانور جزء‌بجزء پرداختند. در پایان نیز فرمانده كل سپاه درباره اوضاع كنونی كشور و آثار مقاومت مردم و رزمندگان در شكست اقدامات همه‌جانبه‌ای كه دشمنان برای به شكست كشاندن و تسلیم كردن جمهوری اسلامی تدارك دیده بودند، سخن گفت. در آغاز، سرهنگ علی صیاد شیرازی به مهمانان خیرمقدم گفت و موضوع جلسه را تشریح طرح مانور عملیات نیروی زمینی ارتش اعلام كرد. سپس سرهنگ سلیمانجاه فرمانده قرارگاه مقدم نیروی زمینی ارتش در جنوب، با تقسیم منطقه مأموریت به دو بخش كوشك و شلمچه، گفت در منطقه كوشك اولین كمین دشمن روی جاده كوشك است، بعد سیم‌های خاردار، میدان‌های مین و نیروهای تأمینی دشمن قرار دارد و به‌دلیل بلندی زمین در این منطقه، دشمن موقعیت دفاعی محكمتری دارد. خط دوم دشمن پشت كانال و خط سوم دشمن، خط دژ است. دشمن علاوه‌بر موانع دیگر، در این منطقه كانال‌های آب به‌ترتیب به عرض 6 و عمق 5/2 متر و عرض حدود 5 و عمق 5/3 متر دارد كه داخل آنها آب است. ادامه زمین دشمن تاحدود 300 متر خشك و قابل عبور پیاده و خودرو است و بعد از آن پا فرومی‌رود و بعد از 400 متر، زمین گل است. از آن به بعد، بخش‌هایی آب، جاهایی بوته‌زار و بخش‌هایی نیز بلندتر و خشك است. وی افزود: داخل منطقه مین پراكنده است و بشكه‌های فوگاز وجود دارد. میان دو كانال نیز سیم‌خاردار حلقوی در سرتاسر منطقه كشیده شده است و كمین‌ها به تیربار مجهزند. دژی به ارتفاع 5 تا 6 متر و عرض حدود 20 متر كشیده شده و سنگرهای عقب دژ اكثر بتونی هستند و مواضع تانك در آن است. كانال‌های ارتباطی داخل دژ كشیده شده و تردد از داخل آنها انجام می‌شود و حركت‌ها دیده نمی‌شود. دشمن در منطقة كوشك جمعاً 18 گردان درگیر دارد: 3 گردان تانك، 2 گردان مكانیزه، 1 گردان كماندو، 12 گردان پیاده. حدود 16 گردان توپ نیز در این منطقه مستقر است. سرهنگ سلیمانجاه در ادامه به تشریح منطقه شلمچه پرداخت: منطقة شلمچه از بالای پاسگاه كوت سواری شروع و به اوایل پاسگاه حدود ختم می‌شود. دژ عراق در این منطقه ادامه دژ منطقة كوشك است. شرق و غرب دژ در این قسمت آب‌گرفتگی است و دشمن نتوانسته فعالیتی در آن بكند و درحال تعریض دژ است. پشت دژ همه‌جا سنگرهای بتونی كار گذاشته‌اند و تانك‌ها در این سنگرها مستقرند. زمین منطقه آب‌گرفته است و عمق آب 40 تا 70 سانتی‌متر است و به‌دلیل تأثیر جزرومد اروندرود، تقریباً دائم در آن آب وجود دارد. در مسیر محورهای این منطقه، میدان مین ایجاد شده است، سیم‌خاردار هم وجود دارد. در پشت دژ رده‌های مختلف پدافندی وجود دارد و كانال‌های متعددی در این منطقه وجود دارد. در منطقه شلمچه 11 گردان پدافند می‌كنند: 9 گردان پیاده، 1 گردان تانك، 1 گردان سوار زرهی، این نیروها را 12 گردان توپ پشتیبانی آتش می‌كنند. فرمانده قرارگاه مقدم ارتش در ادامه، وضعیت جزیره بوارین را چنین تشریح كرد: جزیره بوارین در امتداد جنوبی شلمچه واقع شده و از ابتدای نهر خین شروع می‌شود و تا پاسگاه حدود ادامه می‌یابد. منطقه كلاً آب‌گرفته است. كانال‌های متعدد آبیاری در آن وجود دارد. موانع عریض آن شامل مین و سیم‌خاردار است كه عرض آن تا 300 متر هم می‌رسد. متوسط عرض نهر خین 40 متر است كه متأثر از جزرومد و همیشه دارای آب است. مواضع اصلی دشمن در حاشیه‌ جنوبی نهر خین و خاكریز آن حدود 5 متر ارتفاع دارد. به‌دلیل وجود نهرهای متعدد، تردد در جزیره محدود به جاده‌هاست. مجموع نیروهای دشمن در بوارین 4 گردان است كه 8 گردان توپ آنها را پشتیبانی می‌كند. طرح مانور نیروی زمینی ارتش برای عملیات در منطقه كوشك و شلمچه را نیز سرهنگ سلیمانجاه بیان كرد. در این طرح برای رسیدن به ساحل شرقی اروندرود، پنج مرحله عملیات پیش‌بینی شده است. مرحلة ششم نیز عبور از اروند و تأمین بصره است. در مرحله اول، لشكر77 و لشكر21 به‌عنوان تلاش اصلی در منطقه شلمچه و لشكر81 و لشكر92 به‌عنوان تلاشی فرعی در منطقه كوشك عملیات می‌كنند. در این مرحله، تیپ 55 احتیاط تلاش اصلی است. همچنین لشكرهای 16 و 58 هم‌زمان یك تك محدود در منطقه استقرارشان اجرا می‌كنند. نیروی مورد نیاز برای رسیدن به اهداف مرحله اول عملیات 30 گردان در شلمچه و 38 گردان در كوشك برآورد شده و برای اجرای مراحل اول تا پنجم عملیات و رسیدن به ساحل شرقی اروندرود نیز 213 گردان نیرو برآورد شده است.* برای اجرای این طرح همچنین نیاز به 51 گردان انواع توپ‌های دوربرد پیش‌بینی شده است. در ادامة جلسه، فرماندهان و مسئولان لشكرهای 21، 77، 92، 81 ارتش به تشریح منطقة مأموریت یگان خود و بیان جزء به جزء طرح مانور آن پرداختند.** در پایان جلسه به درخواست فرمانده نیروی زمینی ارتش، محسن رضایی آثار نظامی و سیاسی مقاومت مردم و رزمندگان را در شكست برنامه‌هایی كه برای به تسلیم واداشتن جمهوری اسلامی طرح‌ریزی شده بود، بیان كرد.***

گزارش -520

قرارگاه‌های عملیاتی تابع قرارگاه مركزی سپاه پاسداران در جبهة جنوب شامل قرارگاه‌های نوح، كربلا و نجف بی‌وقفه در تلاش برای آماده‌سازی زمینه اجرای مأموریت‌های محوله هستند و با تأكید فرمانده كل سپاه بر تسریع كارها و اعلام آمادگی در اول بهمن‌ماه، كوشش‌ها افزون‌تر شده است. فرماندهان و مسئولان قرارگاه نوح (نیروی دریایی سپاه) و یگان‌های تحت امر بعد از جلسات صبح تا بعدازظهر امروز در قرارگاه مركزی سپاه، عصر و شامگاه امروز با تشكیل سه جلسه ضمن تعیین زمان اعلام آمادگی، به بررسی اقدامات مهندسی، آموزش نیروها، مشكلات باقیمانده و پیگیری برای رفع آن پرداختند. در اولین بخش از جلسات مذكور، بر ضرورت آمادگی سریع قرارگاه یونس1 تأكید شد.* این قرارگاه مأموریت تصرف العمیه، شناسایی رأس‌البیشه و خور عبدالله و پشتیبانی عملیات قرارگاه نوح در منطقه فاو را عهده‌دار است. در این جلسه، فرمانده نیروی دریایی سپاه به مسئولان اطلاعات و مسئولان قرارگاه یونس1 و ناوتیپ كوثر و مسئول پشتیبانی قرارگاه نوح چنین دستور داد: 1. همین هفته شناسایی از نزدیك را تمام كنید، ازجمله یك شناسایی از پشت انجام شود؛ از منطقه گل‌ولای نیز عبور و وضعیت آنجا را شناسایی كنید. 2. تا پایان هفتة بعد، همة امكاناتی را كه برای عملیات نیاز دارید ازجمله قایق، تهیه كنید. 3. تمرین‌ها و مانورها را تا 30 دی ماه تمام كنید و اول بهمن‌ برای عملیات اعلام آمادگی كنید. 4. برای جلوگیری از هشیاری دشمن از بی‌سیم استفاده نكنید و زیاد تردد نكنید. 5. جلسه بگذارید و ناوتیپ كوثر را برای عملیات آماده كنید.[۱۰]

گزارش -521

در دومین جلسه شامگاهی قرارگاه نوح،* مسئولان مهندسی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) با حضور در جمع مسئولان قرارگاه نوح و یگان‌های تابعه به بررسی اقدامات مهندسی انجام‌شده در منطقه مأموریت این قرارگاه و كارهای باقیمانده و مشكلات و كمبودهای مهندسی آن پرداختند. فرمانده قرارگاه نوح در آغاز جلسه از مسئولان مهندسی یگان‌ها خواست كه مسائلشان را مطرح كنند. مسئول مهندسی لشكر19 فجر با بیان اینكه ما مشكلات و كمبودها را می‌پذیریم، از ناهماهنگی‌هایی كه موجب سرگردانی برای گرفتن وسایل و طول‌كشیدن كارها شده، شكایت كرد. وی گفت كه مهندسی لشكر فجر آنچه در توان داشته به میدان آورده و ازجمله در منطقه عملیاتی فقط در زمان تاریكی هوا چهار كیلومتر جاده به عرض دو متر احداث كرده و تا نزدیك رودخانه رسانده است. همچنین از سه اسكله در دست احداث در منطقه مأموریت این لشكر، یك اسكله به اتمام رسیده است و پَدهای خیلی ضروری را مهندسی لشكر احداث كرده و بقیه به واحد جهاد سازندگی نجف‌آباد كه به این لشكر مأمور شده، واگذار گردیده است. مسئول مهندسی لشكر فجر افزود كه رانندگان دستگاه‌های مهندسی این لشكر از متعهدترین و خستگی‌ناپذیرترین رانندگان و برخی از آنان پدر یا برادر شهید هستند. وی افزود برای عملیات تاكنون 300 ورق پلیت، 50 هزار گونی خالی، 50 متر سوله دریافت كرده‌ایم و تقاضا كرد كه برای تسریع كارها دو دستگاه لودر یك دستگاه بلدوزر و چند نیسان كمپرسی به لشكر فجر واگذار شود. در ادامه، مسئول مهندسی لشكر41 ثارالله گزارش داد كه تمام امكانات لشكر بسیج شده و مشغول به كار هستند. وی گفت روزانه 8 كمپرسی، 4 لودر و 1 بلدوزر مشغول كارند و جاده مناسبی احداث كرده‌ایم. واحدی كه از جهاد سازندگی به لشكر مأمور شده است، دیروز به كارها توجیه شد، ولی هنوز شروع به كار نكرده است. وی گفت وسایلی كه تاكنون دریافت كرده‌ایم خیلی كم است و امكانات بسیاری ازجمله مصالح و وسایل استحكامات و كمپرسی نیاز داریم. در اینجا جمال آبرومند از مسئولان لجستیك، گفت 3 دستگاه نیسان كمپرسی سهمیة شماست، مراجعه كنید و بگیرید. در ادامة جلسه، نیازها و مشكلات تیپ33 المهدی(عج) مطرح گردید. مسئول مهندسی این تیپ گفت كه ما 2 لودر و 1 بلدوزر داریم كه در عقبه مشغول كارند. 4 كمپرسی داریم، اما راننده نداریم. باتوجه‌به اینكه هنوز در منطقه عملیاتی كارمان را شروع نكرده‌ایم، كار زیاد است، اما مهندسی تیپ توان اجرای آن را ندارد. برای احداث جاده از فاصله دور باید خاك بیاوریم كه كار جاده‌كشی خیلی طولانی می‌شود. برای عملیات (بجز 3 نیسان كمپرسی) چیزی تحویل نگرفته‌ایم و به انواع مصالح و استحكامات ازجمله سوله، گونی، سیمان نیاز داریم. فرمانده تیپ 33 المهدی(عج) كه با تأخیر در جلسه حضور یافت - در اعتراض به نحوه تأمین نیازها گفت كه به ما نصف امكاناتی كه به لشكرها داده می‌شود، می‌دهند و شاید مأموریت بیش از لشكر به ما واگذار می‌شود. علیرضا عندلیب از مسئولان مهندسی قرارگاه دراین‌باره گفت كه فقط ابزارآلات نیست كه مهندسی فعال را تشكیل می‌دهد، شما یك فرد ثابت و خوب برای واحد مهندسی تیپ نگذاشته‌اید. فرمانده قرارگاه نوح نیز گفت كه فعلاً مسئله این است كه تیپ المهدی چیزی ندارد كه پای كار بیاورد. این شش جاده و پَدهایی كه در منطقه مأموریت این تیپ مشخص شده، حتی اگر واحد مهندسی جهاد مازندران - كه به این تیپ مأمور شده - با تمام ظرفیت هم كار كند، چهار پنج ماه فرصت لازم است تا احداث شود. وی باتوجه‌به كمبود توان و امكانات و تعدد اقدامات مهندسی كه در منطقه مأموریت تیپ المهدی(عج) باید انجام شود، از فرمانده این تیپ خواست كه كارها را اولویت‌بندی كند و به‌ترتیب اقدام شود. فرمانده تیپ المهدی(عج) نیز با بیان اینكه همة كارهایی كه مشخص شده از ضروریات است، گفت اولویت‌ها را مشخص و كار را شروع می‌كنیم. وی اولین اولویت‌ را احداث جاده‌ای به‌موازات اروندرود اعلام كرد كه نهرها را به هم وصل می‌كند و ترتیب اهمیت بقیه كارها نیز با حضور در منطقه مشخص خواهد شد. در این جلسه مقرر شد كه قرارگاه مهندسی خاتم(ص) یك لودر و یك بلدوزر به مهندسی تیپ المهدی(عج) واگذار كند و قرارگاه نوح نیز 5 راننده كمپرسی به این ترتیب مأمور كند و واحد مهندسی جهاد مازندران نیز كار احداث جاده موازی اروند را انجام دهد. در ادامة جلسه، مباحث كلی‌تر دربارة چگونگی پشتیبانی قرارگاه مهندسی و مهندسی جهاد سازندگی از عملیات قرارگاه نوح مطرح شد. فرمانده قرارگاه نوح با بیان اینكه توان مهندسی یگان‌ها زیاد نیست و فقط ممكن است بتوانند كارهایی كه در دست دارند را به اتمام برسانند، درخواست كرد كه جهاد توان بیشتری برای كمك به انجام كارهای باقیمانده اختصاص دهد. مسئولان قرارگاه مهندسی دراین‌زمینه گفتند كه واحدهای مهندسی جهاد مأمور به یگان‌ها باید زیر نظر فرمانده یگان كارها را انجام دهد. درباره ترابری سنگین و عبور تجهیزات سنگین از اروندرود نیز تعدادی سطحه مورد نیاز برآورد شده و نیز شناورهای طارق كه چگونگی تقسیم آنها را فرمانده كل مشخص می‌كند و اصل بر این است كه هر یگان یا قرارگاه ترابری سنگین داشته باشد و باید افرادی از یگان‌ها برای به‌كارگیری سطحه پی‌.ام‌.پی. و شناور طارق آموزش ببینند. هر یگان هم باید نهری را در محدودة مأموریتش برای ترابری سنگین آماده كند. هر یگان كه ماشین كانال‌كن ندارد بیاید بگیرد كه برای پدافند در منطقة تصرف‌شده استفاده كند. این ماشین هر ساعت 1200 متر كانال می‌كند. باتوجه‌به اینكه تاكنون پشتیبانی یگان‌های قرارگاه نوح و تأمین امكانات به‌عهده قرارگاه كربلا بوده است، فرمانده قرارگاه نوح با گلایه از این شیوه، درخواست كرد كه سهمیه امكانات یگان‌های قرارگاه نوح به این قرارگاه واگذار شود و مسئولان این قرارگاه خود درمورد چگونگی تقسیم امكانات یگان‌ها اقدام كنند تا یگان‌ها سرگردان نشوند، كه این درخواست پذیرفته شد. فرمانده قرارگاه نوح همچنین به مسئولان مهندسی یگان‌های تحت امر این قرارگاه تأكید كرد كه هر یگانی هر منطقه‌ای را تصرف می‌كند باید سریع یك دفاع منطقی مهندسی رو به‌ شمال با استفاده از مین، كندن كانال، جاری ‌كردن آب یا زدن خاكریز تا سه ردة دفاعی ایجاد كند، مخصوصاً لشكر19 فجر كه در جناح شمالی منطقه قرارگاه نوح مأموریت دارد باید خاكریز دوجداره احداث كند تا وضعیت عملیات بدر تكرار نشود. حسین علایی افزود كه مهندسی یگان‌ها با شروع عملیات ترابری تجهیزات به غرب اروندرود و ایجاد امكانات، دفاع از منطقه آزادشده را به ‌عهده دارند كه دراین‌زمینه باید طرح‌ریزی كنند. وی درمورد نقش مهندسی یگان‌ها قبل از عملیات تأكید كرد كه هرچقدر واحدهای مهندسی منطقه را آماده‌تر كنند عملیات بهتر اجرا خواهد شد و اگر ناقص كار شود، مشكلاتی به دنبال خواهد داشت.[۱۱] الیاس حضرتی راوی مركز مطالعات و تحقیقات جنگ در قرارگاه نوح، در یك جمع‌بندی كوتاه از این جلسه نوشته است: «فرصتِ كم، امكانات محدود مهندسی، محدودیت جاده‌های منطقة عملیاتی و كشش محدود آنها، نیاز به كار فراوان جهت آمادگی برای عملیات و درعین‌حال شلوغی جاده‌ها از یك‌سو و از سوی دیگر، احتمال هشیاری دشمن نكاتی است كه فرماندهان باید به آن توجه كنند.» وی افزوده است كه باتوجه‌به كارهای متعدد باقیمانده و درعین‌حال محدودیت زمان، باید كارها اولویت‌بندی شده، مهم‌ترین و لازم‌ترین آنها مشخص و اجرا شود.[۱۲]

گزارش -522

در آخرین جلسه شامگاهی قرارگاه نوح با حضور فرمانده و چند تن از مسئولان قرارگاه و مسئولان آموزش یگان‌های تحت امر این قرارگاه، موضوع آموزش نیروها بررسی شد. جمع‌بندی سخنان مسئولان یگان‌ها دراین‌زمینه چنین است: لشكر19 فجر نیاز به زمان بیشتری برای آموزش دارد و آموزش نیروهایش تا 20 دی تمام نمی‌شود. از سه گردانی كه برای آموزش به تهران اعزام شده‌اند فقط یك گردان آموزشش تمام شده است. از غواصان این لشكر 50 نفر آماده به كار هستند. همچنین از مجموع نیروهای لشكر، 173 نفر برای غواصی انتخاب شده‌اند كه چند روزی در سدّ دز آموزش دیده‌اند و برای ادامة آموزش به میناب اعزام شده‌اند* كه آموزششان از امروز شروع شده است و یك ماه دیگر تمام می‌شود. از مشكلات باقیمانده آموزش، كمبود مهمات آموزشی، سوخت قایق‌ها و خودروها و نیز مشكلات تأمین غذای نیروها است. همچنین در دورة آموزش به‌دلیل فشردگی دوره، كمبود نیرو و كمبود امكانات آموزشی، رسیدگی كافی به نیروها نمی‌شود، طوری‌كه از نیروهای بازگشته از آموزش، بسیاری مریض شده‌اند و عده‌ای گوش‌هایشان عفونی شده است. لشكر41 ثارالله ازجنبة آموزش وضعیت مناسب‌تری دارد: 300 نفر دورة آموزشی را گذرانده و بازگشته‌اند؛ 200 نفر برای آموزش غواصی اعزام شده‌اند؛ یك گردان آموزش شنا را از هفته آینده در سدّ دز شروع می‌كنند؛ دو گردان دیگر نیز منتظر جواب قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) برای اعزام به آموزش هستند. فرمانده تیپ33 المهدی(عج) در این جلسه از وضعیت آموزش مقابله با حملات شیمیایی دشمن و نیز كمبود امكانات دفاع شیمیایی انتقاد كرد و گفت كه واحد پدافند ش.م.ر این تیپ كاملاً مختل است و خودرو و امكانات لازم را ندارد. لشكر41 ثارالله نیز از حملات احتمالی شیمیایی دشمن ابراز نگرانی كرد و گفت كه حملات شیمیایی دشمن در نخلستان‌ها باتوجه‌به كمبود ماسك و لباس‌های ضد شیمیایی برای نیروها، نگران‌كننده است.[۱۳]

گزارش -523

هواپیماهای ارتش عراق امروز خارك، عین‌خوش و پیرانشهر را بمباران و به حریم ارومیه، ایلام، بوشهر، اهواز و بندر امام خمینی تجاوز كردند. عراق ادعا كرد كه نیروی هوایی‌اش امروز علاوه‌بر اجرای 101 مأموریت جنگی، یك هدف بزرگ دریایی را نیز مورد اصابت قرار داده است. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از بوشهر، ساعت 15:05 امروز، چند هواپیمای عراقی 4 بمب به‌سوی تأسیسات نفتی خارك پرتاب كردند كه همگی در آب افتاد و خسارتی ایجاد نكرد.[۱۴] همین خبرگزاری از باختران گزارش داد كه ساعت 11 امروز 6 هواپیمای عراقی منطقه عین‌خوش را بمباران كردند كه خسارت جانی نداشت.[۱۵] فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) نیز اعلام كرد كه 4 هواپیمای عراقی ساعت 11:45 روز 18/11/1364 به حریم هوایی پادگان جلدیان تجاوز و اطراف پاسگاه دالاوان واقع در عمق محور پیرانشهر - جلدیان و اطراف شهر و پادگان پیرانشهر را بمباران كردند. در این حمله، یك اتوبوس مسافربری شخصی بدون مسافر براثر موج انفجار از جاده منحرف و خساراتی به آن وارد شد.[۱۶] امروز همچنین هواپیماهای عراقی در ساعت‌های 11:45 و 12 به حریم هوایی شهر ایلام و در ساعت‌ 14:35 به حریم هوایی شهرستان ارومیه تجاوز كردند كه با مقابله آتش پرحجم، قبل از هرگونه اقدامی گریختند.[۱۷] هواپیماهای عراقی علاوه‌بر موارد مذكور، امروز به حریم هوایی بوشهر، اهواز و بندر امام خمینی نیز تجاوز كردند.[۱۸] از سوی دیگر، ارتش عراق در اطلاعیه‌ شماره 2078 خود اعلام كرد كه هواپیماهای عراقی تأسیسات جزیرة خارك، پادگان عین‌خوش، پادگان خانه و پادگان حمید را بمباران كردند. در این اطلاعیه آمده است: «از آغاز سپیده‌دم امروز، گروه‌هایی از هواپیمای نیروی هوایی عظیم ما با اجرای 101 مأموریت جنگی در بخش‌های عملیاتی سپاه سوم، چهارم، پنجم و ششم، تلفات قابل‌توجهی به افراد و مهمات دشمن وارد كردند.»[۱۹] ارتش عراق در اطلاعیه بعدی خود اعلام كرد كه هواپیماهایش در ساعت 20:20 چهارشنبه (18/10/1364)، یك هدف بزرگ دریایی را در نزدیكی سواحل ایران به‌طور دقیق مورد اصابت قرار داده‌اند.[۲۰]

گزارش -524

سخنگوی ستاد تبلیغات جنگ حملة روز گذشته هواپیماهای ایران به پادگان سیدصادق عراق را تأیید و ادعای عراق را مبنی‌بر بمباران مناطق مسكونی شهرك سیدصادق تكذیب كرد. این سخنگو به خبرگزاری جمهوری اسلامی گفت: «خلبانان ما صبح روز گذشته در ادامه عملیات زنجیره‌ای خود دقیقاً پادگان نظامی سیدصادق در 12 كیلومتری شرق شهرك سیدصادق را بمباران كرده و تلفات و خسارات سنگینی به تأسیسات نظامی و نظامیان مستقر در این پادگان وارد كردند.» وی افزود: «رژیم عراق اگر بر ادعای خود صادق است، از هیئت كارشناسی سازمان ملل برای بازدید از مناطق بمباران‌شده دعوت كند.» سخنگوی ستاد تبلیغات جنگ در ادامه گفت: «شهرك سیدصادق و اطراف آن از مناطق تحت نفوذ مبارزین عراقی است و ارتش عراق هم اكنون با انقلابیون این كشور در منطقه شمال عراق درگیر است و در این نبردها از سلاح‌های سنگینی مانند توپخانه استفاده می‌كند و تحقیقاً منطقه‌ای كه رژیم عراق مدعی است، هدف بمباران خلبانان ما قرار گرفته توسط توپخانه ارتش بعث عراق گلوله‌باران شده است. ... درهرحال، بازدید هیئت كارشناسی سازمان ملل درصورت موافقت بغداد به روشن ‌شدن قضایا كمك خواهد كرد.»[۲۱]

گزارش -525

امروز كاروان‌های دیگری از رزمندگان و كمك‌های مردمی از نقاط مختلف كشور عازم جبهه‌های نبرد شدند. تعدادی از توابین نیز خوستار اعزام به جبهه‌های نبرد شدند. سومین گروه از نیروهای داوطلب تخصصی و فنی جامعه ارامنه اراك؛[۲۲] دومین كاروان راهیان كربلای استان گیلان با همراهی چند تن از امامان جمعه و جماعت شهرهای این استان؛ دومین كاروان راهیان كربلای الیگودرز شامل نیروهای آموزش‌دیده[۲۳] و یك گردان از نیروهای رزمنده شهر میبد به‌همراه 12 كامیون كمك‌های مردمی این شهر عازم جبهه‌های نبرد شدند.[۲۴] همچنین دومین كاروان راهیان كربلای كوهدشت لرستان شامل 400 نیروی آموزش‌دیده به جبهه‌ها عزیمت كردند.[۲۵] امروز همچنین حجت‌الاسلام معصومی امام‌جمعه تربت حیدریه و رزمندگان دومین كاروان راهیان كربلای این شهر با آیت‌الله‌ العظمی منتظری در قم دیدار كردند و مبلغ یك ‌میلیون و 500 هزار ریال كمك‌های اهدایی مردم تربت حیدریه را نیز تقدیم ایشان كردند.[۲۶] از سوی دیگر، حدود 300 تن از توابین ندامتگاه دادسرای انقلاب اسلامی تبریز در نامه‌ای به حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی خواستار عزیمت به جبهه‌های جنگ تحمیلی شدند.[۲۷]

گزارش -526

همایش "از خراسان تا كربلا" امروز در اهواز با شركت امامان جمعه استان خراسان، استاندار و فرمانداران و مسئولان نظامی و نهادهای انقلابی و مدیران كل این استان و نیز امام‌جمعه اهواز، استاندار خوزستان و عده‌ای از مسئولان این استان، تیسمار ظهیرنژاد نماینده امام در شورای عالی دفاع، سرهنگ صیاد شیرازی و ... با هدف رفع مشكلات رزمندگان و جبهه‌ها و پشتیبانی از آنان تشكیل شد. در آغاز، حجت‌الاسلام موسوی جزایری نماینده امام و امام‌جمعه اهواز ضمن خیر مقدم به حاضران و تشكر از حضور آنان، تشكیل این همایش در منطقه جنگی را بها دادن به جنگ و سبب تقویت روحیه رزمندگان و مسئولان استان خوزستان و تشویق آنان خواند و بر ضرورت توجه بیشتر به جنگ و بسیج امكانات به‌سوی جبهه‌ها تأكید كرد. وی گفت درحالی‌كه تمام جهان كفر حامی رژیم عراق است، عراق همة كارهای داخلی و عمرانی‌اش را تعطیل كرده و به جنگ آورده است درحالی‌كه در كشور ما همه چیز سر جایش است و كاری تعطیل نشده است. باوجوداین، اگر بنا داریم به پیروزی نائل شویم و كربلای عزیز را از غربت دربیاوریم باید بیشتر تلاش كنیم. اگر بخواهیم شرّ صدام را كوتاه كنیم، همه باید خود را درحال جنگ احساس كنیم، البته، در جنگ نظامی نه جنگ سیاسی و فرهنگی و تبلیغاتی. آقای موسوی جزایری افزود كه اگر مسئلة دفاع از اسلام است، دفاع از اسلام تنها بر عده‌ای جوان واجب نیست، بر همة ما واجب است. اگر واجب كفایی است، فقط بر عدة معدودی واجب كفایی نیست، بر همه واجب كفایی است. ... امكانات به‌قدر كافی نیست. همه باید به فرمودة امام عمل كنیم كه فرمودند مسئلة اصلی ما جنگ است. همه خود را درحال جنگ نظامی بدانیم تا با یك چنین نگرشی پیروزی كامل نصیب ما شود. ... طبق آیه قرآن هركسی مؤمن و مسلمان است امروز در جنگ است. ... در جنگید، اختلافات را كنار بگذارید. آقای علی جنتی استاندار خوزستان در ادامة این جلسه ضمن خیر مقدم به حاضران گفت كه تشكیل چنین همایشی به هماهنگی و انسجام نیروها و شناخت معضلات رزمندگان كمك می‌كند. ما در پنج سال گذشته همة توانمان را در جنگ نگذاشتیم و سیستم اداری و دستگاه‌های دولتی نتوانستند سهم خود را در جنگ ایفا كنند، اما خوشبختانه امسال شاهد حركت گستردة عموم مسئولان كشور، روحانیت، مجلس شورای اسلامی و هیئت دولت و مجموعة نظام اداری كشور هستیم. پیش از این، در صحبت با مسئولان جنگ نوعی غربت احساس می‌شد، اما امروز احساس می‌كنند كه مجلس ما آمادگی دارد كه قانون لازم را بگذراند؛ هیئت دولت آماده است گره‌هایی كه بر سر بسیج عمومی كارمندان است، بازكند و ... و این حركت بسیار نویدبخش است، به‌خصوص دو سه‌ماهه اخیر كه احاد ملت به‌سوی جبهه‌ها بسیج شده‌اند و آمادگی دارند امكانات خود را دراختیار جبهه‌ها بگذارند. تشكیل این گردهمایی می‌تواند نقش مؤثری در شناخت مسائل و معضلات رزمندگان و حل مشكلات آنان باشد و امیدواریم مشكلات پشت جبهة آنان را نیز حل كند. آقای كوپایی استاندار خراسان نیز ضمن خیرمقدم، دلایل تشكیل این گردهمایی و اهداف آن را بیان كرد و گفت كه از دو ماه قبل در كمیته تبلیغات جنگ استان خراسان مطرح شد كه حضور مسئولان استان در جبهه‌ها و میان رزمندگان و داشتن نشست‌هایی با مسئولان مختلف جنگ می‌تواند راهگشای بسیاری از مشكلاتی باشد كه فرماندهان تیپ‌ها و لشكر‌ها در مناطق جنگی با آن درگیر هستند، لذا قرار شد چنین همایشی برگزار شود و وقتی اهمیت یافت كه نماینده امام و تولیت آستان قدس رضوی و نمایندگان خبرگان و مجلس شورای اسلامی از استان خراسان و ائمة جمعه و روحانیت استان خراسان و مشهد قبول كردند كه برای ایجاد نورانیت بیشتر همراه مسئولان استان در این گردهمایی شركت كنند. ان‌شاءالله قدم این بزرگواران موجب گردد كه مشكلات رزمندگان استان بهتر درك شود و در نشست‌هایی كه در یگان‌های سپاه با فرماندهان ارتش و مسئولان جهاد سازندگی خواهیم داشت. رفع مشكلات را پیگیری كنیم و بتوانیم فرهنگ جبهه و جنگ را در اداراتمان حاكم كنیم. وی ضمن تشكر از مسئولان استان خوزستان، مسئولان جنگ و قرارگاه خاتم(ص) و تیمسار ظهیرنژاد، اظهار امیدواری كرد كه بتوان رهنمودهای امام، آیت‌الله منتظری و آقایان خامنه‌ای و هاشمی را تحقق بخشید.[۲۸] حجت‌الاسلام عباس واعظی طبسی تولیت آستان قدس رضوی، سخنران بعدی این همایش بود كه ضمن تشكر از كسانی كه در تشكیل آن مؤثر بوده و كسانی كه در آن حضور دارند، تشكیل این گردهمایی را پیامی برای دنیای اسلام و حركت نویی در روند انقلاب اسلامی اعلام كرد و گفت: «باید بیشترین سرمایه‌گذاری فكری و مادی و معنوی را برای اساسی‌ترین و حیاتی‌ترین مسائل انقلاب اسلامی كه جنگ است، داشته باشیم.» وی دانش اسلامی و اندیشه انقلابی را مكمل یكدیگر و نجات‌دهنده انسان‌ها از بردگی و نابودكننده مستكبران جهان اعلام كرد. آقای واعظ طبسی وحدت، انسجام، برادری، صمیمیت، اخلاص و دوستی و محبت اسلامی را مایة پیروزی و از بین ‌بردن فاصله خراسان تا كربلا خواند و با اشاره به اینكه دشمنان اسلام و انقلاب بیدارند، همگان را از تشتت و اختلاف كه زمینه‌ساز نفوذ عوامل بیگانه است برحذر داشت. وی افزود كه اگر برای قدرت و ریاست مبارزه نكنیم، اگر رابطه اعتقادی و عاطفی ما با اسلام قوی باشد و مطیع امام و رهنمودهای او باشیم، دیری نخواهد پایید مگر آنكه حاكمیت اسلام بر سرزمین‌ عراق مسجل خواهد شد. آقای طبسی گفت كه من معتقدم در دیدار با رزمندگان اسلام و استفاده از احساسات پاك آنان در چنین نشست‌هایی خدا را بخوانیم و دعا بكنیم و از خدا بخواهیم كه به آنچه فكر می‌كنیم، برای او با لطف و عنایت او ان‌شاءالله دست یابیم. حجت‌الاسلام واعظ طبسی تشكیل ستاد حمایت از رزمندگان را كار بسیار ضروری خواند و گفت: «یك رزمنده وقتی به عشق حمایت از اسلام از خانه‌اش جدا می‌شود و می‌رود در میدان می‌جنگد باید توجه داشته باشد كه برادران اسلامی او و كسانی كه در پشت جبهه در مقام خدمت به اسلام و مسلمین هستند او را همیشه به یاد دارند و یاد ذهنی تنها كافی نیست در مقام عمل هم به او ابراز ارادت و خدمتگزاری می‌كنند.»[۲۹] سرهنگ صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی ارتش، بعد از خوشا‌مدگویی میزبانان همایش و بیان اهداف این نشست از زبان آنان، با حضور در همایش به سخنرانی پرداخت. وی ابتدا با بیان تاریخچه‌ای از حوادث و توطئه‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ازجمله واقعة طبس، توطئه‌های متعدد در نقاط مختلف كردستان، خوزستان، گنبد، آمل و... و ذكر اینكه غلبه بر آنها، همه لطف و رحمت خدا بوده و قابل تجزیه‌وتحلیل در بعد نظامی نیست و خداوند ما را عامل خودش قرار داده كه قدرتش را به نمایش دربیاوریم، گفت: «مبادا خودمان را در این صحنه‌ها فاتح قلمداد كنیم، بگوییم ما كسی بودیم یا ارگان یا نهادی این كار را كرده. در همین صحنه‌ها بود كه ما تمرین كردیم كه چگونه برای مقابله با توطئه‌های بزرگ‌تر آماده بشویم. مگر می‌شد فقط با قدرت ارتش به مقابله دشمنان اسلام رفت. ...»

سرهنگ شیرازی با اشاره به اینكه در علم نظامی یك محاسبه سرانگشتی داریم كه اگر بخواهیم به دشمن حمله كنیم ازنظر كمی باید دو برابر دشمن امكانات رزمی داشته باشیم و ازنظر كیفی نیز باید همین مقیاس برقرار باشد، لذا باوجود اینكه دشمن هزاران كیلومتر از خاك ما را اشغال كرده بود، برآوردهای نظامی اجازه حملة متقابل به دشمن را به ما نمی‌داد، اما وقتی بنی‌صدر فرار كرد و ناخالصی او كه مانع پیوند ارتش و مردم و نهادهای انقلابی می‌شد، رفع گردید با تركیب مقدس ارتش و سپاه و مردم تحولی بزرگ رخ داد و بدون وقفه محاصره آبادان شكسته شد. لذا زمانی‌كه برای خدا می‌جنگیم دیگر نباید فقط به قدرت‌های مادی فكر كنیم؛ به كیفیت‌ها فكر كنیم كه به‌هیچ‌‌وجه قابل محاسبه برای دشمن نیست. فرمانده نیروی زمینی ارتش در ادامه بر اهمیت كمك‌های مردمی و حضور روحانیان و تأثیر آن در روحیه رزمندگان تأكید و از توزیع ناعادلانه كمك‌های مردمی گلایه كرد و با اشاره به توجه خاص آیت‌الله منتظری به مسئله كمك‌رسانی به جبهه‌ها، خواستار حضور منظم و مستمر روحانیان در جبهه‌ها و یگان‌ها شد و گفت: «هرجا بیشتر فریاد زده می‌شود و بیشتر تكبیر می‌گویند روحانیون آنجا بیشتر ظاهر می‌شوند و جاهایی كه كمتر این فریادها هست - كه دلالت كافی می‌كند برای اینكه آنجا باید حضور بیشتری داشته باشند - آنجا كمتر می‌روند.» وی افزود برادران كه به یگان‌های سپاه و ارتش تشریف می‌برند بررسی كنند و این خواهش ما را برآورده كنند كه در هر گردان لشكر77 یك نفر از سروران روحانی حضور داشته باشد و طوری تنظیم كنید كه این حضور تداوم داشته باشد. وی افزود كه اگر توزیع عادلانه كمك‌های مردمی برای رزمندگان اسلام و حضور مستمر روحانیون در جبهه‌های نبرد ان‌شاءالله انجام بشود، ما احساس می‌كنیم كه پیروزی‌مان حتمی است. سرهنگ صیاد شیرازی گفت كه با حضور در یگان‌ها و دیدار با رزمندگان مشكلات آنان را بشنوید. در ارتش به‌دلیل طولانی‌شدن جنگ و حضور مستمر بسیاری از ارتشیان در جبهه‌های نبرد، بعضی از مشكلات طوری است كه به مشكلات فردی كشیده می‌شود، مواظب باشید متأثر از مشكلات آنها نشوید. شما طوری آنها را هدایت كنید كه بتوانند وظیفه‌شان را انجام دهند. وی در ادامه، حضور كاروان‌های راهیان كربلا و حضور گسترده مردم را تحولی جدید اعلام كرد كه موجب اضطراب صدام و حامیانش شده است. وی افزود كه در این مقطع زمانی بركت حضور نیروهای مردمی نصیب ارتش هم شده است كه ارتش با استفاده از آنها قوی‌تر در صحنه ظاهر می‌شود. فرمانده نیروی زمینی در پایان، برگزاری این گردهمایی را ابتكاری بسیار خوب اعلام و اظهار امیدواری كرد كه نتایج آن در صحنة عمل موجب كمك‌ و یاری حداكثری و تقویت نیروها در مقابل دشمنان اسلام شود.[۳۰]

گزارش -527

واحد خبر مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق امروز اعلام كرد كه مبارزان مسلمان هفته گذشته به چند ادارة دولتی در سلیمانیه عراق ازجمله ادارة گذرنامه و ادارة ثبت‌احوال حمله كردند و عده‌ای از مزدوران رژیم عراق را به هلاكت رسانده و اكثر پروند‌ه‌های مربوط به مسلمانان را با خود بردند. بنا بر این گزارش، مزدوران بعثی از مدارك و عكس‌های موجود در این ادارات برای شناسایی مجاهدین مسلمان و دستگیری اعضای خانواده‌هایشان استفاده می‌كردند. در گزارش مجلس اعلا اضافه شده است رژیم عراق در روزهای اخیر، بانوان شاغل در ادارات دولتی سلیمانیه را ملزم به ارائه مدارك شركت همسرانشان در جنگ كرده است و كارمندانی كه نتوانند مدرك ارائه كنند دچار مشكلات شغلی خواهند شد.[۳۱]

گزارش -528

گزارشگر شبكه تلویزیونی ای.تی.وی. انگلیس در سومین قسمت از فیلم خبری خود دربارة كردستان عراق كه شامگاه امروز پخش شد، اعلام كرد: «صدها تن از نیروهای مسعود بارزانی كه ازجانب ایران حمایت می‌شوند در یكی از پایگاه‌های خود واقع در 16 كیلومتری شرق شهر زاخو در شمال عراق مستقر هستند و مهم‌ترین رگ حیاتی رژیم بغداد را در منطقه مورد تهدید قرار داده‌اند.» این گزارشگر افزود: «حكومت بغداد به‌رغم استقرار 10 هزار سرباز در شهر زاخو به‌منظور حفاظت از جاده اصلی عراق به تركیه و خطوط لوله نفت،* قادر به مبارزه جدی با چریك‌های كرد كه این منطقه در حوزه فعالیت آنها قرار دارد، نیست. ... نیروهای بارزانی با برخورداری از سلاح‌های سنگین جدید و حتی موشك‌های حرارتی كه ازطریق ایران دریافت كرده‌اند، از پرواز هلیكوپتر‌های توپدار عراق برفراز پایگاه‌های خود در شمال این كشور نگرانی ندارند.» در این گزارش همچنین حمله غافلگیرانه 350 تن از نیروهای بارزانی در روز روشن علیه دو كامیون حامل سربازان عراقی در جاده‌ای واقع در 5 كیلومتری زاخو به تصویر كشیده شده است. به‌گفته گزارشگر فیلم، در این حمله 16 تن از سربازان عراقی كشته و تعدادی مجروح شده‌اند.[۳۲]

گزارش -529

امروز در دیدار جمعی از اعضای مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق با آقای هاشمی رفسنجانی، وی ضمن اعلام حمایت جمهوری اسلامی از مبارزان عراقی، بر ضرورت فداكاری و مبارزه و تلاش بیشتر در داخل عراق تأكید كرد. رئیس مجلس شورای اسلامی در این دیدار - كه در آستانه برگزاری مجمع عمومی دوره ششم مجلس اعلا انجام شد - گفت: «اگر با تقدیر الهی در عراق انقلاب اسلامی پیروز شود، با به ‌هم پیوستن دو انقلاب اسلامی در دو كشور نیرومند و غنی و باسابقه در منطقه، مسائل مسلمانان حل خواهد شد. لذا افراد دلسوز به اسلام و مسلمین باید تلاش و فداكاریشان را وسعت بیشتری دهند و اقداماتی در این مقطع را باید خیلی زیاد و جدی قلمداد كنند.»[۳۳] آقای هاشمی افزود: «شما در این شرایط خیلی بیشتر باید تلاش كنید، امثال سلیمان‌ خاطرها در میان شما نباید كم باشد و در این شرایط به چنین افرادی شدیداً نیاز دارید كه ممكن است در بیرون عراق وجود داشته باشند. این صحنه‌ها و حماسه‌های همچون شهادت سلیمان‌ خاطرهاست كه باید افراد را بسازد و شور و نشاط بدهد و حركت ایجاد كند. یك سرباز گمنام در مصر آن‌چنان موجی در دنیا ایجاد كرده و محكمترین و مهم‌ترین محكمه محاكمه باند حاكم بر مصر را درست كرده است. ... ما از این عناصر كم نداریم. اینها باید هدایت و برنامه‌ریزی شوند و كارهای فدایی انجام شود.» وی گفت: «ما هرچه داشتیم از درون خودمان بود. ملت عراق نیز برای نجات خود بیش از همه احتیاج به حركات مردمی در درون دارند. شما امكاناتی دارید كه ما در زمان مبارزه با شاه نداشتیم، و آن همین جمهوری اسلامی است. جنگ برای ما در این مقطع مردم عراق را هم در بر دارد.» رئیس مجلس شورای اسلامی با تأكید بر اینكه نباید فكر كنید كه چون ذخیره انقلاب اسلامی عراق هستید پس باید زنده بمانید، گفت ما از مظلومیت و شهادت آنقدر كه استفاده كرده‌ایم از ماندن نكردیم. وی افزود: «ما هیچ‌وقت نباید فكر كنیم كه در محیط خارج بهتر می‌توانیم كار كنیم. البته در ایران برای شما میدان‌ جهاد وجود دارد و شركت شما همه در آنجا انجام می‌شود. توصیه من به شما این است كه مسئله را بسیار جدی بگیرید. الآن در محافل سیاسی روی این بحث می‌كنند كه صدام برود بهتر است یا حزب بعث. اینها مطمئن شده‌اند كه ایران از شرایط خود صرف‌‌نظر نمی‌كند و مطمئن شده‌اند كه ایران تا زمانی‌كه حاكمیت بغداد را نشكند صحنه را خالی نمی‌كند. ما كه نمی‌خواهیم در عراق حضور جدی داشته باشیم، شما باید خودتان كشورتان را اداره كنید. ... برادران عراقی باید احساس كنند اینجا خانه خودشان است، ولی باید برای پس‌ گرفتن خانه اصلی خودشان تلاش كنند.» رئیس‌ مجلس با اشاره به اینكه در میان شما آدم‌های عالم و دانشمند و مخلص فراوان است، تأكید كرد كه «كمك ما به شما در جبهه‌هاست، اگر امروز بگویند شما را تا بغداد بدرقه می‌كنیم، بدون رفتن صدام و حزب منفور بعث مشكلات حل نمی‌شود و صف مبارزه با اسرائیل متشكل نمی‌شود؛ باید نیروهای متعهد عراقی و دیگران در میدان جنگ با اسرائیل وجود داشته باشند، ولی این حزب بعث از اول تفرقه انداخت و مانع تشكیل آن است. شما قبل از ما هدف سرنگونی حزب بعث را دارید، چون شما در عراق هستید، ولی پشتیبانی ما برای شما تضمین شده است. ... ما و شما در یك میدان هستیم. امید هم خیلی زیاد است و وضع از سابق خیلی بهتر است. كشورهای خلیج‌ فارس متوجه اشتباهات خود شده‌اند و اگر درست توبه كنند و باز به‌طرف دشمنان ما برنگردند ما هم آنها را می‌بخشیم. دولت‌های بزرگ نیز فهمیده‌اند كه سرمایه‌های خود را بد جایی ریخته‌اند. ان‌شاءالله بعد از حل مسئله عراق نوبت فلسطین است. با اطلاعات و تجربیاتی كه داریم به شما می‌گوییم كه وسایل پیروزی در شما هست و ما منتظر موفقیت‌های این دور شما هستیم.»[۳۴] از سوی دیگر، در جلسه بعدازظهر امروز مجمع عمومی مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق، ابتدا حجت‌الاسلام سیدمحمدباقر حكیم به اهمیت مسئله اخلاق و داشتن روحیة شهادت‌طلبی و از خودگذشتگی برای تقویت مجلس اعلا اشاره كرد و لزوم ارتباط گسترده، وحدت و هماهنگی هرچه بیشتر میان گروه‌های مسلمان عراقی برای سقوط هرچه سریع‌تر رژیم حاكم بر بغداد را مورد تأیید قرار داد. وی افزود: ما باید در كسب اطلاعات و انجام ‌دادن حركت‌های نظامی و سیاسی در داخل عراق تلاش كنیم و از وقایع و مسائل داخل آن آگاهی داشته باشیم. حجت‌الاسلام حكیم همچنین با اشاره به تجربیات مفیدی كه این مجلس در دوره گذشته از ارتباط با مقامات كشورهای پیشرو و مبارز به ‌دست آورده است، بر لزوم شركت فعال مجلس اعلا در مجامع و محافل سیاسی و مردمی جهان و كنفرانس‌های بین‌المللی برای افشای جنایات صدام تأكید كرد.[۳۵]

گزارش -530

عراق طرحی را درمورد جنگ ایران و عراق تسلیم سازمان كنفرانس اسلامی كرد و در آن خواستار آتش‌بس و عقب‌نشینی نیروهای دو كشور به مرزهای قبل از جنگ شد. وزیر خارجه عراق نیز در مصاحبه‌ای ضمن اعلام آمادگی عراق برای مقابله با هر حمله ایران و صلح‌طلب خواندن حكومت بعثی، ایران را مسئول آغاز و ادامه جنگ اعلام كرد. رادیو لندن صبح امروز خبر داد: «عراق قطعنامه‌ای را دررابطه‌با جنگ ایران و عراق تسلیم كنفرانس اسلامی كرد و خواستار قطع‌ فوری عملیات نظامی و عقب‌نشینی نیروهای دو كشور به مرزهای قبل از جنگ شد. در این قطعنامه نوشته شده كه جنگ باید با اقدامات صلح‌آمیز براساس منشور كنفرانس اسلامی و قوانین بین‌المللی پایان گیرد، زیرا ادامه آن صلح و امنیت تمام منطقه و كشورهای اسلامی را به خطر خواهد افكند.»[۳۶] خبرگزاری رویتر نیز ضمن اعلام خبر مذكور، افزود: «بازگشت به مرزهای پیش از شروع جنگ یكی از سه شرط ایران برای پایان جنگ است. ... دو شرط دیگر ایران بركناری صدام حسین رئیس‌جمهوری عراق و موافقت عراق با پرداخت 200 میلیارد دلار خسارت جنگی است.»[۳۷] از سوی دیگر، به ‌گزارش خبرگزاری عراق، طارق عزیز وزیر خارجه عراق، چهارشنبه (امروز) در مصاحبه‌ای با رادیو كازابلانكا ضمن اعلام آمادگی كامل عراق برای دفع هرگونه حمله جدید ایران، گفت ایران برای اجرای یك تجاوز نظامی جدید علیه خاك عراق آماده می‌شود. خبرگزاری عراق افزود: «طارق عزیز خاطرنشان كرده است طرح پیشنهادی ارائه‌شده ازطرف هیئت اعزامی عراق به كنفرانس اسلامی مربوط به جنگ ایران و عراق، مورد تأیید تعداد زیادی از هیئت‌های كشورهای عربی و اسلامی شركت‌كننده در آن كنفرانس قرار گرفته است. وی اظهار امیدواری كرد كه این طرح پیشنهادی در كنفرانس تصویب شود. ... طارق عزیز هشدار داد هرگونه مسامحه نسبت به جهت‌گیری‌های رژیم ایران كه با پایان‌یافتن جنگ مخالفت دارد، انحراف خطیری از منشور سازمان كنفرانس اسلامی و تهدیدی برای موجودیت این سازمان و پایه‌های مناسبات موجود میان كشورهای عضو آن تلقی می‌شود. آقای طارق عزیز ضمناً اظهار امیدواری كرد كه تمام كشورهایی كه به منشور سازمان كنفرانس اسلامی ایمان دارند و برای مناسبات برادرانه موجود میان اعضای آن احترام قائل‌اند با این‌گونه تمایلات قاطعانه مقابله خواهند كرد. وی افزود: پافشاری رژیم ایران جهت ادامه دادن جنگ و مخالفت با پیشنهادات صلح اسلامی و بین‌المللی یك جهت‌گیری غریب و دور از هرگونه اساس و پایه‌ و محكوم‌شده می‌باشد.» خبرگزاری عراق اضافه كرد: «طارق عزیز در نطق خود در كنفرانس وزیران خارجه كشورهای اسلامی در شهر فاس مراكش تأكید كرد كه ایران خود مسئول آغاز جنگ، ادامه آن و نتایج جانی و مادی آن در طول شش سال گذشته می‌باشد و باید مسئولیت نتایج آتی آن را نیز بر عهده بگیرد. وی خاطرنشان كرد علی‌رغم اینكه عراق همراه با كشورهای منطقه صادقانه تلاش كردند با رژیم ایران مناسباتی مبنی‌بر اساس حسن همسایگی، احترام متقابل و عدم دخالت در امور داخلی یكدیگر برقرار كنند تا ازاین‌طریق به كشورهای منطقه و مردم آن فرصت تهیه نیازهای مقابله با تجاوزات صهیونیستی و تحقق بخشیدن به آرزوهای رفاهی، اجتماعی و اقتصادی مردم این منطقه داده شود، رژیم ایران از آغاز امر به برانگیختن آتش فتنه و دنبال كردن سیاست توسعه‌طلبی به عنف، جهت تحمیل عقاید و افكار اجتماعی و اقتصادی و سیاسی خود بر مردم منطقه اصرار ورزید و این خلاف قواعد و اصولی است كه بر روابط بین‌المللی حكم‌فرماست. طارق عزیز ضمن اشاره به اقدامات تحریك‌آمیز رژیم ایران در چهارم سپتامبر سال 1980 [13 شهریور 1359] علیه عراق* و تجاوزش علیه شهرهای مرزی این كشور، همچنین بستن راه‌های شط‌العرب به‌وسیله نیروی نظامی و بسیج‌ كردن نیروهای مسلح خود در مرزهای میان دو كشور تأكید نمود كه پافشاری رژیم ایران در دنبال كردن سیاست توسعه‌طلبانه و تجاوزكارانه خود عامل اصلی ادامه یافتن جنگ می‌باشد كه به‌نوبه‌خود امنیت و ثبات منطقه را بر هم می‌زند و سد راه مبارزات كشورهای این منطقه علیه تجاوزات و توسعه‌طلبی صهیونیسم می‌شود.»[۳۸]

گزارش -531

پنج ‌تن از اسیران سودانی كه قرار است آزاد شوند، صبح امروز با گروهی از خبرنگاران داخلی و خارجی در پادگان امام خمینی گفت‌وگو كردند. به‌ گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، حیدر حمزه موسوی اسیر جوان سودانی كه سال 1360 در عملیات فتح‌المبین در جبهة دزفول اسیر شده است، گفت: من در سال 1982 راننده شركت اتوبوس‌رانی در بغداد بودم. در آن هنگام وزیر كار وقت سودان به ‌عراق آمد و با این توجیه كه این جنگ، جنگ بین عرب و عجم است، از كارگران سودانی مقیم بغداد خواست كه به جبهه بروند. وی افزود: درپی سخنان تهدیدآمیز وزیر كار سودان سندیكای كارگران عراق از من برای شركت در جبهه دعوت كرد كه پس از طی یك دوره نظامی 15 روزه در یك پادگان در بغداد به جبهه‌ اعزام شدیم. وی رفتار ایران با اسیران را بسیار خوب و اسلامی توصیف كرد و گفت: در این مدت از تمامی امكانات رفاهی و بهداشتی برخوردار شدم و از برادران ایرانی سپاسگزارم. ابراهیم عبدالرسول نیز كه در عملیات فتح‌المبین اسیر شده است، گفت: «توسط سندیكای كارگران عراق به جبهه‌ دعوت شدم. البته اگر ما از رفتن به جبهه امتناع می‌كردیم، مشكلاتی را برای ما به ‌وجود می‌آوردند و به‌احتمال‌قوی كارمان را از ما می‌گرفتند.» وی افزود: باتوجه‌به تبلیغات رژیم عراق مبنی‌بر شكنجه اسیران در ایران، من پس از اسارت چون عراقی هم نبودم، وحشت زیادی داشتم، اما پس از مدتی احساس كردم كه رحمت‌ الهی شامل حال من شده است. به‌گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، در ادامه سه تن دیگر كه در جزایر مجنون اسیر شده بودند، گفت‌وگو كردند. صلاح‌ علی ‌داود گفت: 10 سال قبل از سودان خارج شدم و در رشته حقوق و علوم سیاسی در كشورهای مختلف عربی به‌طور ناتمام تحصیل كردم و آخرین بار از سوریه به اردن رفتم. چون در آنجا به خارجیان اقامت نمی‌دادند، مجبور شدم به عراق بروم و مشغول به كار شوم. وی افزود: «پس از اسارت، برادران رزمنده ایرانی به من بسیار محبت كردند و من از اینكه آزاد می‌شوم از مسئولان جمهوری اسلامی سپاسگزارم.»[۳۹] خبرگزاری رویتر نیز در گزارشی از گفت‌وگوی اسیران سودانی آورده است عمر محمد عمر كه در جزیره مجنون به اسارت درآمده است گفت: «بهترین دوست من یكی از شانزده كارگر سودانی بود كه در منطقه مجنون كشته شد. وی افزود بیشتر آنها درحال تلاش برای فرار، غرق شدند. من خود را در یك مكانی نیز مخفی كرده بودم، ایرانی‌ها مرا دیدند و گفتند بیا از آنجا بیرون، فقط 6 سودانی زنده ماندند.» در ادامه گزارش رویتر آمده است: یك هیئت سازمان ملل - كه سال قبل از اردوگاه‌‌های ایران بازدید كرد - گفت 194 اسیر غیرعراقی كه 41 تن آنان سودانی هستند در این اردوگاه‌ها وجود دارند. رویتر افزود: در چارچوب كنوانسیون ژنو به ملیت‌های غیرعراقی هیچ‌گونه حقوق رسمی مربوط به اسیران جنگی تعلق نمی‌گیرد. این اسیران گفتند كه با آنها به بدی رفتار نشده است و اجازه دسترسی به روزنامه‌ها، تلویزیو‌ن و برخی مجلات خارجی را داشته‌اند و در رفتار ایرانی‌ها تبعیضی میان اسیران عراق و غیرعراقی وجود نداشته است.[۴۰]

گزارش -532

اقدامات ستاد بازسازی استان باختران و بنیاد مسكن استان لرستان در بازسازی و نوسازی مناطق جنگی و فرسوده‌ اعلام شد. سرپرست ستاد بازسازی و نوسازی استان باختران در گفت‌وگویی با خبرگزاری جمهوری اسلامی اعلام كرد كه عملیات نوسازی و بازسازی مناطق ویران‌شده و آسیب‌دیده از حملات موشكی و بمباران‌های فروردین امسال، شامل 2999 واحد مسكونی در شهرهای باختران، پاوه، نودشه، اسلام‌آباد غرب و كرند غرب، تاكنون 83 درصد پیشرفت فیزیكی داشته‌ و 638 میلیون ریال هزینه شده است. وی افزود: بنیاد مسكن انقلاب اسلامی استان باختران نیز در سال جاری با صرف اعتباری بیش از 139 میلیون ریال، 60 درصد عملیات نوسازی و بازسازی 327 واحد مسكونی از روستاهای تابع شهرستان‌های سرپل ذهاب و گیلان‌غرب و بخش‌های ثلاث باباجانی و جوانرود را انجام داده است.[۴۱] همچنین به ‌گفته سرپرست بنیاد مسكن استان لرستان در هشت ماه گذشته از مناطق آسیب‌دیده از بمباران یا موشك‌باران ارتش بعثی عراق، 1058 واحد در خرم‌آباد بازسازی شده است و از 242 واحد 100 درصد تخریبی، 170 واحد نوسازی شده است و در بروجرد نیز از 977 واحد خسارت‌دیده 432 واحد به اتمام رسیده و مابقی نیز 40 درصد پیشرفت كاری داشته است.[۴۲] خبرنگار روزنامه جمهوری اسلامی نیز گزارش داد كه در مراسمی با حضور امام‌جمعه شیروان، نماینده مردم شیروان، فرماندار و چند تن از مسئولان شیروان، روستای نوسازی‌شده در یكی از مناطق جنگی توسط مردم شهیدپرور شیروان به نام مطیر با 22 ساختمان، مسجد و مدرسه به اهالی این روستا واگذار گردید. این روستا را قبلاً رژیم بعثی عراق با خاك یكسان كرده بود و زمین‌های كشاورزی این روستا نیز 80 درصد تخریب شده بود.[۴۳]

گزارش -533

یك دادگاه ناحیه‌ای امریكا دو تاجر كره‌ای را به اقدام برای ارسال قطعات یدكی جنگنده‌های امریكایی به ایران متهم كرد. به‌نوشته روزنامه واشنگتن پست، این دادگاه رئیس یك شركت تجارتی بین‌المللی در امریكا به نام سونگ یونگ كیم و یك سرهنگ اسبق ارتش كره جنوبی و رئیس شركت تجاری دجو در شهر سئول به نام "یونك سول او" را متهم به‌ توطئه جهت فروش 34 دستگاه ژیروسكوپ پیچیده و تخلف از لایحة كنترل صادرات تسلیحاتی كرد. براساس این گزارش، ژیروسكوپ‌های مذكور كه توسط صنایع لیتون مونتاژ می‌شود، در سیستم‌های هدایتی جنگنده‌های اف5 و اف18 و نیز موشك‌های كروز مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنا به اعلام جرم دادگاه امریكا علیه این دو نفر، قرار بود نامبردگان در ازای تحویل قطعات مذكور به یك شخص ایرانی در توكیو به نام محمد مبلغ 000,80 دلار دریافت كنند. در این ماجرا دو مأمور گمرك امریكا تحت عنوان تجارت تسلیحاتی با این دو متهم ملاقات كرده و به آنها قول داده بودند كه قطعات مورد نیاز را برایشان آماده كنند.[۴۴]

گزارش -534

آیت‌الله منتظری مصیبت‌های مسلمانان جهان را ناشی از خودفروختگی سران برخی كشورهای اسلامی دانست و بر ضرورت بیداری مسلمانان و مقابله با صهیونیست‌ها و حمایت از اقدام انقلابی سلیمان‌ خاطر تأكید كرد. آیت‌الله منتظری در سخنانی برای طلاب ایرانی و خارجی مقیم قم كه به حمایت از سلیمان ‌خاطر سرباز مصری راه‌پیمایی كرده بودند گفت: «همه مصیبت‌هایی كه امروز متوجه مسلمانان جهان است ازسوی برخی از سران خودفروخته كشورهای اسلامی است كه با دادن همه امكانات و ذخایر طبیعی و فكری مسلمانان به ابرقدرت‌های شرق و غرب موجبات تضعیف اسلام و مسلمین را فراهم می‌كنند.» آیت‌الله ‌العظمی منتظری همچنین ضمن تأكید بر فراگیر شدن نهضت جهانی اسلام و بیداری مسلمانان جهان و حمایت از اقدام انقلابی سلیمان ‌خاطر قهرمان سینا، خطاب به مسلمانان جهان گفت: «من نمی‌دانم چرا كشورهای اسلامی در مقابل این همه جنایات بی‌شمار صهیونیست‌ها درمورد قتل‌‌عام برادران و خواهران فلسطینی و آواره ‌شدن مسلمانان مظلوم جنوب لبنان و نیز جنایات هولناك رژیم خائن مصر در به شهادت رساندن سلیمان‌ خاطر قهرمان سینا سكوت كرده و هیچ اقدام عملی را انجام نمی‌دهند.» آیت‌الله‌ العظمی منتظری همچنین به حكام سرسپرده كشورهای اسلامی هشدار داد كه از سرنوشت محمدرضا پهلوی عبرت بگیرند و بیش از این خود را وابسته به امریكا نكنند و از انتقام ملت‌های مسلمان بترسند. در قطعنامه این راه‌پیمایی ادامه نبرد رهایی‌بخش مسلمانان به‌پاخاسته جهان بر علیه توطئه‌های ابرقدرت‌های شرق و غرب درخواست شده و لزوم حمایت همه‌جانبه جمهوری اسلامی ایران از كشور لیبی در مقابل نقشه‌های شوم استكبار جهانی مورد تأكید قرار گرفته است.[۴۵]

گزارش -535

نخست‌وزیر ایران در پایان جلسه امروز هیئت دولت ضمن تجلیل از سلیمان‌ خاطر، از لیبی در قبال تهدیدات امریكا حمایت كرد. مهندس موسوی شهادت سلیمان‌ خاطر قهرمان سینا به‌دست رژیم حاكم بر مصر را تأثربرانگیز و درعین‌حال غرورآفرین توصیف و خاطرنشان كرد حركت این سرباز قهرمان به‌خاطر موقعیت‌ خاص تاریخی خود ضربة بسیار سنگینی بر صهیونیسم خواهد بود. وی افزود كه به پاس اقدام دلیرانه این مرد بزرگ، خیابانی در تهران به نام این شهید بزرگوار نام‌گذاری خواهد شد. نخست‌وزیر همچنین به تهدیدات اخیر امریكا علیه لیبی اشاره كرده و گفت كه اعلام حمایت ایران از لیبی در قبال این تهدیدات، اولین موضع‌گیری در سطح جهان بوده است كه به‌دنبال خود واكنش‌هایی را هم به ‌سود لیبی در بعضی از كشورهای عربی داشته است. وی افزود كه این‌قبیل حركات از همان مرحله اول محكوم به شكست است و مقابلة یك ابرقدرت با یك كشور كوچك كه می‌خواهد استقلال خود را حفظ كند به زیان آن ابرقدرت تمام می‌شود.[۴۶] همچنین آیت‌الله موسوی اردبیلی رئیس دیوان عالی كشور در دیدار امروز سفیر ایران در لیبی با ایشان، ضمن حمایت جمهوری اسلامی ایران از لیبی، هرگونه تجاوز امریكا و اسرائیل به لیبی و نیز تحریم اقتصادی امریكا علیه این كشور را محكوم كرد.[۴۷]

گزارش -536

سازمان كنفرانس اسلامی در بیانیه‌ای حمایت خود را از لیبی دربرابر تهدیدهای امریكا اعلام كرد. رادیو امریكا در گزارشی از اجلاس وزیران خارجه سازمان كنفرانس اسلامی در فاس گفت: «45 كشور عضو كنفرانس حمایت خود را از لیبی دربرابر تهدیدات نظامی اسرائیل و امریكا اعلام كردند. لیبی هرگونه مسئولیتی را در قبال حملات تروریستی اخیر رد كرده است.» رادیو امریكا افزود: «نمایندگان كشورهای عضو كنفرانس اسلامی همچنین تلاش‌های لیبی، سوریه و ایران را برای تعلیق عضویت مصر در این سازمان به‌خاطر داشتن روابط با اسرائیل مردود شناختند.»[۴۸] رادیو بی‌بی‌سی نیز در‌این‌باره گزارش داد: «وزرای خارجه كشورهای اسلامی شركت‌كننده در كنفرانس فاس حمایت خود را از لیبی دربرابر آنچه كه لیبی تهدیدهای نظامی امریكا علیه تمامیت ارضی خود توصیف كرده بود، اعلام كرد. ... بیانیه سازمان كنفرانس اسلامی به همبستگی كشورهای اسلامی با لیبی اشاره دارد و قول داده است كه از حمایت مؤثر خود در دفاع از حاكمیت و تمامیت ارضی لیبی دریغ نكند. بیانیه كه نه‌ اسمی از ایالات متحده برده است و نه اسرائیل به این موضوع اشاره می‌كند كه هرگونه اقدام نظامی علیه لیبی تهدیدی است علیه همه كشورهای اسلامی.» بی‌بی‌سی افزود: «به ‌عقیده صاحب‌نظران، كشورهای اسلامی مثل اعضای جامعه عرب خود را نسبت به اقدام مشخص و معینی متعهد نكرده‌اند، مخصوصاً توسل به اقدامات نظامی درصورت عملیات تلافی‌جویانه امریكا علیه لیبی. وزیر خارجه لیبی به خبرنگاران گفته است كه از صدور این بیانیه در حمایت از لیبی خشنود است.»[۴۹]

گزارش -537

مسعود رجوی در سفر اخیر شیمون‌ پرز نخست‌وزیر رژیم اشغالگر قدس به پاریس، با وی دیدار و گفت‌وگو كرد. هفته‌نامة عربی‌زبان العمل ‌الاسلامی ضمن اعلام خبر مذكور به نقل از منابع مطلع در پاریس، نوشته است كه یهودیان ایرانی فراری كه پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به پاریس فرار كرده‌اند، ضمن ترتیب دادن ملاقات رجوی و پرز، یك صندوق اعانه تأسیس كرده و كمك‌های جمع‌آوری‌شده را دراختیار سازمان منافقین قرار می‌دهند. العمل ‌الاسلامی افزوده است كه یهودیان ایرانی فراری ضمن تشكیل یك سازمان صهیونیستی، رابطة خود را با سازمان‌های صهیونیستی تقویت كرده‌اند.[۵۰]

ضمیمة گزارش519: سخنان فرمانده كل سپاه در جلسه فرماندهان ارتش و سپاه درباره آثار مقاومت مردم و رزمندگان من قصد صحبت نداشتم، برادرمان صیاد فرمودند كه دو سه كلمه‌ای خدمت برادران عزیز عرض كنم. ما در مسیر انقلابمان و در مسیر اسلام بعضی وقت‌ها ازطریق شمشیر بر شمشیر و بعضی وقت‌ها ازطریق خون بر شمشیر پیروز شدیم. در جریان انقلاب خود ما هم همین‌طور بود. در صدر اسلام هم باز همین وقایع بود. سال اول جنگ درحقیقت سال مقاومت و سال پیروزی خون بر شمشیر بود و سال دوم جنگ، سال پیروزی شمشیر بر شمشیر بود و در سه سال گذشته كه تمام دنیا امكانات و تجهیزاتشان را روی هم ریختند و از سلاح‌هایی كه تا قبل از این سه سال به ‌عراق نداده بودند، توی این سه سال گذشته، دادند و تصمیم داشتند كه مقاومت مردم ما را خرد كنند. ما همان‌طوری كه مردم ما قبل از انقلاب می‌گفتند "توپ، تانك، دیگر اثر ندارد" در این جریان مخصوصاً در راه‌پیمایی روز قدس گفتند: "موشك دیگر اثر ندارد." علی‌رغم اینكه دنیا امسال را "سال سرنوشت" تعیین كرده بود گفته بود ما باید امسال كار را یكسره بكنیم و مقاومت این ملت را بشكنیم، آخرین تیر تركش، یعنی خارك را برای امسال نگه داشته بودند. علی‌رغم احتمال تهدید تنگة هرمز ازسوی ما باز هم پذیرفتند كه به خارك به‌عنوان آخرین تیر تركش، حمله كنند و آن را از بین ببرند. برادران عزیزم، یادتان هست كه لیدر یكی از هواپیماها كه در عملیات بدر اسیر شده بود می‌گفت: مدت هفت‌ هشت ماه است كه صدام تعدادی هواپیما را كنار گذاشته و مرتب دارند [پرواز] سقف پایین تمرین می‌كنند. دو هفتة اول [حمله به خارك] هم اسكله آذرپاد را خیلی دقیق زدند و هر دو طرفش را از كار انداختند و یك طرف اسكله T را هم از كار انداختند. تقریباً فقط یك طرف مانده بود. ... اما به لطف الهی، رزمندگان اسلام خارك را ضربه‌ناپذیر و شكست‌ناپذیر كردند. لوله‌ها را از جای دیگر كشیدند. اسكله‌های دیگری در جزیره سیری زدند و جزایر دیگر را فعال كردند، به‌هرحال، این آخرین تیر تركش دشمن هم اثر نكرد؛ ملت ما توی صحنه ماند و الحمدلله امام همان اول، امسال را سال مقاومت اعلام كردند. البته ما هم نمی‌دانستیم این وقایع در مسیر ما واقع شده است، از این مسائل اطلاع نداشتیم، اما امام عزیز به آن الهامات الهی كه بر قلبشان نشسته، فرمودند: امسال بایستی ملت مقاومت بكنند. حتی نزدیك‌های 15 خرداد، آن موقع كه فشار خیلی زیاد بود، یك تعدادی از مسئولین كشور خدمت امام رسیدند و به امام گفتند: آقاجان این جنگ تا كی باید طول بكشد؟ امام فرمود این جنگ تا آخرین نفر و تا آخرین خانه ادامه پیدا خواهد كرد. ما با مقاومتی كه از خودمان نشان دادیم، دنیا به این نتیجه رسید كه این موشك‌ها و این هواپیماها اثر ندارد، بایستی یك راه دیگری پیدا كند. باید به فكر دیگری بیفتد و وقتی كه مردم دیدند ما داریم مقاومت می‌كنیم و به‌هیچ‌وجه زیر بار زور و تحمیل و اختناقی كه اینها می‌خواهند در حاكمیت جهانی‌اش به‌وجود بیاورند، نمی‌رویم، آمدند و سعی كردند كه عقب‌نشینی كنند. این كارهایی كه ما امسال كردیم اگر پارسال بود تا حالا تهران را با خاك یكسان كرده بود، تمام شهرهای مهم را می‌زد، اما چرا نمی‌زند؟ چرا ساكت شده؟ به این دلیل كه دیگر فایده ندارد، این موشك‌ها، این توپ زدن‌ها، اثری ندارد. اینها برای این می‌زدند كه ما را تسلیم و از ما بیعت بگیرند، ما را دوباره در مجموعه جهانی وارد و كار ما را تمام‌شده حساب كنند. اما می‌بینند كه مردم مقاومت می‌كنند و تن به این فشارهای جهانی نمی‌دهند و توی صحنه هستند. شما حتی یادتان هست كه بعد از راه‌پیمایی روز قدس، یك روز هم بمباران نشد. آیا بهتر نبود كه دوباره یك روز بعد از روز قدس بمباران می‌كرد، بعد تعطیل می‌كرد تا لااقل حفظ آبرویی كند، اما آن‌چنان قیام مردم [در روز قدس] غیرمنتظره بود كه مثل یك برق‌گرفتگی، دنیا را برق گرفت و نتوانست بپذیرد كه در مقابل این همه سرمایه‌گذاری‌ها [و دادن مدرن‌ترین تجهیزات جنگی چون] موشك اگزوست، هواپیماهای میراژ، نمی‌دانم هواپیمای سوپر اتاندارد، بمب‌های لیزری و همه امكاناتی كه به‌كار برد آخرش هیچ دربیاید. ما در جنگمان اهداف سیاسی را هم دنبال می‌كنیم و این اهداف سیاسی اهداف بزرگی هستند. اگر دنیا به این نتیجه برسد كه كار ما به این زودی ساخته نیست، قطعاً عقب‌نشینی می‌كند همان‌طوری كه تا حالا كرده. در این سفر اخیری كه آقای ولایتی به عربستان رفتند، خود پادشاه سعودی گفته: ما تا حالا به این دلیل به عراق كمك می‌كردیم كه فكر می‌كردیم كه شما علیه ما هستید، اما ما دیگر اصلاً كمكی نمی‌كنیم. حالا باز یك ‌سری صحبت‌هایی هم كرده و گفته از این حرف‌هایی كه در ایران می‌گویند كه ما این‌طور هستیم، ما این‌طور نیستیم، ما ایرانی‌ها را دوست داریم، ما مسلمانان ایران را دوست داریم اصلاً ما اهل این حرف‌ها نیستیم. حال كه وزیر خارجه عربستان سال پیش به كشور ما آمده بود، توی كشور ما به مسئولین با پررویی می‌گفت: بله تا زمانی‌كه شما شرط [بركناری] صدام را گذاشتید ما به صدام كمك می‌كنیم. یعنی با این وقاحت می‌گفت، اما امسال یك عقب‌نشینی عظیمی صورت گرفته. شورای همكاری خلیج‌ سه ماه پیش، قبل از جلسه می‌گفتند: ما به صدام كمك می‌كنیم. چه‌كار می‌كنیم، پول، امكانات، گردان، تیپ می‌دهیم. همین كه جلسه تمام شد، عربستان می‌گفت: من یك گردان بیشتر نمی‌توانم كمك بكنم. آنها می‌آمدند می‌گفتند: ما دیگر اصلاً پول نداریم. سعی كردند و با آبرومندی عقب‌نشینی خودشان را توجیه كنند. علت اینكه این وقایع اتفاق می‌افتد این است كه دنیا از اینكه ما را شكست بدهد و مقاومت ما را خرد بكند مأیوس شده است. این درست است كه ما در این سه سال، عملیات‌هایی كه انجام دادیم ازنظر پیشرفت نظامی به یك جای درستی نرسیدیم، اما ادامه جنگ ما ادامه مقاومت ما و ادامة حضور مردم بدین‌صورت است كه می‌بینید. در خراسان 000,22 نفر [برای اعزام به جبهه] آمدند كه 000,10 نفر اینها را نتوانستیم بیاوریم، فقط 000,12 نفر را آوردیم. در مازندران بعضی برادران بسیجی آمدند و نوبت آنهایی را كه قبلاً ثبت‌نام كرده بودند با پول خریدند. یك چیزهایی عجیب و غریبی كه خود ما دستمان توی كار بسیج است می‌فهمیم كه این اصلاً ربطی به ما ندارد، یعنی این جز یك حركت الهی و عشق الهی كه در قلب این مردم افتاده چیزی نیست و دیگر اینكه مردم با تمام وجودشان احساس می‌كنند كه الآن، اسلام و كل كشور ما در معرض خطر است. مسئله یك نفر، دو نفر نیست. اگر برادران خاطرشان باشد در بمباران‌های همدان با یك پیرزن روستایی صحبت می‌كردند می‌گفتند: چطور هست! بچه‌هایت را از دست دادی نظرت چیست؟ می‌گفت: صدام فكر می‌كند با این بمباران‌ها ما امام را تنها می‌گذاریم؛ ما پشت سر امام هستیم. این یعنی چه؟ این یعنی كه ما می‌فهمیم دنیا كه این كارها می‌كند به‌خاطر این است كه مقاومت ما را بشكند و ما از خواسته‌ها و ایده‌هایمان دست بكشیم وگرنه اگر دنیا صلح بخواهد، صلح كه با سرنیزه معنی ندارد. پس این سرنیزه‌ای كه به كار می‌برد می‌خواهند ما را تسلیم بكنند، می‌خواهند از ما بیعت بگیرند كه از اهداف و ایده الهی‌مان دست برداریم. اما الحمدلله به لطف الهی با این مقاومتی كه مردم كردند و با این وضع خوبی كه الآن هست، ما وضع جهانی را بسیار مثبت می‌بینیم. ما پیشرفت‌های عظیمی داشتیم، ممكن است ما نظامی‌ها چون توی جنگ حمله كردیم، مثلاً به یك هدف نظامی قابل توجه نرسیدیم،اما ازنظر سیاسی و شكست سیاسی دنیا، ما الآن پیروز شدیم. همین چند وقت پیش، بشاره، مشاور پادشاه امارات، به ایران آمده بود، وقتی برگشته، روزنامه‌ها نوشتند: گزارش غم‌انگیز بشاره مبنی‌بر مقاومت عظیم ایرانی‌ها در ادامه نبردشان است. این عبارت غم‌انگیز خیلی از مسائل را می‌رساند؛ یعنی مثل اینكه اینها آرزوی سه‌ساله‌شان همه به باد فنا رفت. علت حمله و تحمیل جنگ به ما این بود كه ما را با یك ضربت ناگهانی تمام بكنند و بگویند: این اتفاقی كه توی ایران افتاد تمام شد. ما با این مشت قوی زدیم. وقتی ما خرمشهر را آزاد كردیم، این هدف اصلاً حاصل نشد و اصرار روی این هدف یك چیز بیخودی بود. آمدند گفتند: خیلی خوب ما می‌آییم مسیر درازمدت‌تری طی می‌كنیم، می‌آییم آن‌قدر به اینها فشار نظامی وارد می‌كنیم تا مقاومتشان خرد بشود و تسلیم بشوند، حالا كه نشد اینها را چندروزه شكست بدهیم و حكومت انقلاب اسلامی را از بین ببریم، می‌آییم آن‌قدر فشار سیاسی و نظامی به اینها وارد می‌كنیم تا ازنظر سیاسی تسلیم بشوند. اما الحمدلله مقاومت كردند و پیش رفتند و جا دارد كه به شكرانه این مقاومت كه برادران عزیز ارتش و سپاهی مردانه توی جبهه‌های جنگ ایستادند و مقاومت كردند، شكرگزاری كنیم و امیدواریم كه خداوند متعال ایمان ما را در ادامه راهمان قوی‌تر بفرماید.[۵۱]



منابع و مآخذ روزشمار 1364/10/18

  1. ↑ سند شماره 17427/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی طرح مانور لشكر41 ثارالله در عملیات والفجر8 (18/10/1364، قرارگاه مركزی سپاه، نوار شماره 17011)، راوی: محمد درودیان؛ و - سند شماره 244/گ مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: لشكر41 ثارالله در عملیات والفجر8، گزارش راوی لشكر41 (حمیدرضا فراهانی)، دست‌نویس، ص34.
  2. ↑ سند شماره 17428/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی طرح مانور لشكر41 ثارالله در عملیات والفجر8 (18/10/1364، قرارگاه مركزی سپاه، نوار شماره 17012)، راوی: محمد درودیان، صص 13 - 1 و - سند شماره 244 / گ مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 32 و 33.
  3. ↑ سند شماره 17428/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی طرح مانور لشكر41 ثارالله در عملیات والفجر8 (18/10/1364، قرارگاه مركزی سپاه، نوار شماره 17012)، راوی: محمد درودیان، صص 13 - 1 و - سند شماره 244 / گ مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 32 و 33.
  4. ↑ سند شماره 17427/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی طرح مانور لشكر41 ثارالله در عملیات والفجر8 (18/10/1364، قرارگاه مركزی سپاه، نوار شماره 17011)، راوی: محمد درودیان؛ و - سند شماره 244/گ مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: لشكر41 ثارالله در عملیات والفجر8، گزارش راوی لشكر41 (حمیدرضا فراهانی)، دست‌نویس، ص34.
  5. ↑ سند شماره 17452/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی مانور قرارگاه نوح (18/10/1364، قرارگاه مركزی سپاه، نوار شماره 17015)، راوی: محمد درودیان، صص 3 - 1.
  6. ↑ همان، صص 19 - 3.
  7. ↑ سند شماره17471/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی اقدامات آمادگی عملیات در العمیه و خور عبدالله (18/10/1364، قرارگاه مركزی سپاه، نوار شماره 17016)، راوی: محمد درودیان، صص 19 - 1.
  8. ↑ سند شماره 441502 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: دستور فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) به فرمانده نداجا، 18/10/1364.
  9. ↑ سند شماره 17429/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه پشتیبانی هوایی عملیات والفجر8 (18/10/1364، قرارگاه خاتم(ص) سپاه، نوار شماره 17013)، راوی: محمد دوردیان، صص 10 - 10؛ و - سند شماره 1110/ د مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (محمد درودیان)، 13/11/1364 تا 18/11/1364، صص 118 - 113؛ و - سند شماره 638/ گ مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: پشتیبانی هوایی و آتش، گزارش راویان قرارگاه خاتم(ص) در عملیات والفجر8 (جواد زمان‌زاده، محمد درودیان، محسن رشید، ناصر احسانی)، صص 16 - 13.
  10. ↑ سند شماره 1140/ د مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نوح در عملیات والفجر8 (الیاس حضرتی)، 17/10/1364 تا 25/10/1364، صص 39 - 37.
  11. ↑ همان، صص 55 - 40.
  12. ↑ سند شماره 17429/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه پشتیبانی هوایی عملیات والفجر8 (18/10/1364، قرارگاه خاتم(ص) سپاه، نوار شماره 17013)، راوی: محمد دوردیان، صص 10 - 10؛ و - سند شماره 1110/ د مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (محمد درودیان)، 13/11/1364 تا 18/11/1364، صص 118 - 113؛ و - سند شماره 638/ گ مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: پشتیبانی هوایی و آتش، گزارش راویان قرارگاه خاتم(ص) در عملیات والفجر8 (جواد زمان‌زاده، محمد درودیان، محسن رشید، ناصر احسانی)، صص 16 - 13.
  13. ↑ همان، صص 59 - 56.
  14. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 295، 19/10/1364، ص3.
  15. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 296، 20/10/1364، ص4.
  16. ↑ سند شماره 374346 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی سپاه، 23/10/1364.
  17. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 295، 19/10/1364، ایلام - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 18/10/1364، ص3.
  18. ↑ وزارت اطلاعات، نشریه گزارش روزانه، شماره 141، 19/10/1364، ص1.
  19. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 295، 19/10/1364، بخش عربی رادیو صوت‌الجماهیر، 18/10/1364، صص 1 و 2.
  20. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 296، 20/10/1364، رادیو صوت‌الجماهیر، 19/10/1364، ص1.
  21. ↑ روزنامه اطلاعات، 18/10/1364، ص18.
  22. ↑ همان.
  23. ↑ روزنامه ابرار، 19/410/1364، ص14.
  24. ↑ روزنامه كیهان، 18/10/1364، ص3.
  25. ↑ روزنامه كیهان، 19/10/1364، ص3.
  26. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 18/10/1364، ص4.
  27. ↑ روزنامه اطلاعات، 18/10/1364، ص18، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  28. ↑ سند شماره 17019/ ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: سمینار از خراسان تا كربلا (اهواز، 18/10/1364).
  29. ↑ سند شماره 24817/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: سمینار از خراسان تا كربلا، (اهواز، 18/10/1364، نوار شماره 17020)، صص 5 - 1.
  30. ↑ سند شماره 18058/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: سخنرانی سرهنگ صیاد شیرازی در سمینار از خراسان تا كربلا (اهواز، 18/10/1364، نوار شماره 17021)، صص 13 - 1.
  31. ↑ روزنامه اطلاعات، 18/10/1364، ص18.
  32. ↑ سند شماره 17428/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی طرح مانور لشكر41 ثارالله در عملیات والفجر8 (18/10/1364، قرارگاه مركزی سپاه، نوار شماره 17012)، راوی: محمد درودیان، صص 13 - 1 و - سند شماره 244 / گ مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 32 و 33.
  33. ↑ سند شماره 17427/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی طرح مانور لشكر41 ثارالله در عملیات والفجر8 (18/10/1364، قرارگاه مركزی سپاه، نوار شماره 17011)، راوی: محمد درودیان؛ و - سند شماره 244/گ مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: لشكر41 ثارالله در عملیات والفجر8، گزارش راوی لشكر41 (حمیدرضا فراهانی)، دست‌نویس، ص34.
  34. ↑ روزنامه كیهان، 19/10/1364، ص22.
  35. ↑ همان، ص3.
  36. ↑ سند شماره 1140/ د مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نوح در عملیات والفجر8 (الیاس حضرتی)، 17/10/1364 تا 25/10/1364، صص 39 - 37.
  37. ↑ همان، ص4، فاس - خبرگزاری رویتر، 18/10/1364.
  38. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 296، 20/10/1364، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/10/1364، صص 8 - 6.
  39. ↑ همان، صص 55 - 40.
  40. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 295، 19/10/1364، تهران - خبرگزاری رویتر، 18/10/1364، صص 6 و 8.
  41. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 18/10/1364، ص4.
  42. ↑ همان.
  43. ↑ همان.
  44. ↑ همان، صص 1/44 و 1/45.
  45. ↑ روزنامه اطلاعات، 21/10/1364، ص3، قم.
  46. ↑ روزنامه اطلاعات، 18/10/1364، ص3.
  47. ↑ روزنامه اطلاعات، 19/10/1364، ص3.
  48. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 295، 19/10/1364، ص23.
  49. ↑ همان، صص 26 - 25.
  50. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 18/10/1364، ص2.
  51. ↑ سند شماره 1188/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه مشترك فرماندهان سپاه و ارتش (18/10/1364، قرارگاه مقدم نیروی زمینی ارتش در جنوب، نوار شماره 17018)، صص 14 - 1.






برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1364.10.18&oldid=4405»