1366.11.21

روزشمار جنگ سال 1366 1366.11.21
نام‌های دیگر	بیست و یک بهمن
تاریخ شمسی	1366.11.21
تاریخ میلادی	10 فوریه 1988
تاریخ قمری	21 جمادی‌الثانی 1408

1359.11.21

1360.11.21

1361.11.21

1362.11.21

1363.11.21

1364.11.21

1365.11.21

گزارش - 1

1. به گفته منابع کشتیرانی پیش از ظهر امروز کشتیهای جنگی ایران یک نفتکش لیبریایی را در جنوب خلیجفارس در نزدیکی بندر جبلعلی درحالیکه بهسوی سنگاپور در حرکت بود، در ٦٤ کیلومتری بندر دبی هدف حمله قرار دادهاند. شرکت بیمه لویدز لندن گفت: نفتکشی که مورد حمله واقع شده ورونیک نام دارد که ٣٩٠٠٠ تن ظرفیت دارد و هنگام حمله حامل نفت عربستان سعودی بوده است. منابع کشتیرانی درمورد حمله به نفتکش ورونیک گفتند: این نفتکش هیچ پیام کمکی ارسال نکرده است. شرکت لویدز میگوید که براثر این حمله سکان نفتکش ورونیک خسارت دیده است. این نفتکش متحمل ضایعات سنگینی گردید و امروز به سوی سواحل دبی یدک کشیده شد.

گزارش - 2

2. با توجه به برخی مشکلات در پشتیبانی عملیات آینده در جبهه های شمالغرب کشور، بهویژه مشکل اسکان نیروها در عقبه های منطقه تا زمان فرارسیدن عملیات، امروز فرمانده کل سپاه در نامهای به حجتالاسلام هاشمیرفسنجانی فرمانده قرارگاه خاتمالانبیا، ضمن برشمردن این مشکل، حل نشدن آن را موجب از بین رفتن اصل غافلگیری در عملیات آینده اعلام کرد. یک مانع عمده انجام عملیات در جبهه شمالغرب و غرب کشور، آماده نبودن عقبه ها اعم از محل استقرار یگانها، انبارها، محلهای آماد و... میباشد و این بدان خاطر است که در این دو جبهه در سالهای گذشته عملیات جدی اندکی انجام شده است. امسال هم که عملیات اصلی و سالانه در این جبهه برنامهریزی گردیده با موانع متعدد از جمله عقبهها و بهطور خاص کمبود جا و مکان برای تیپها و لشکرها مواجه شده است. فرمانده سپاه پس از تلاشهای سازمانی و عدم دستیابی به محلهای مناسب و لاینحل ماندن برخی مشکلات پشتیبانی، بر آن شد تا برای دراختیار گرفتن مکانهایی از ارتش و برخی ساختمانهای دراختیار ادارات به هاشمی رفسنجانی فرمانده جنگ نامه بنویسد. بخشهایی از نامه رضایی چنین است: از آنجا که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بهعنوان یک نهاد مسئول در جنگ برای مقابله با دشمن نیازمند توان نظامی متناسب با طرف متقابل است و بحث توان و امکانات (تأسیسات مکانی) هم یک عامل عمده و اساسی به حساب میآید، از همینرو تا بهحال سپاه با چنگ و دندان و با حداقلها و با پذیرفتن جوسازیهای ناجوانمردانه به این امر همت گذاشته و افتخارات برجستهای به یاری شما عزیزان و همت بیانتهای امت حزبالله نصیب ایران اسلامی نموده است. باتوجه به مصوبات اخیر شورایعالی محترم پشتیبانی جنگ و ابلاغیههای سازمان قضایی (در مرکز و مناطق جنگی) خواهشمند است با عنایت به دستورات صادره عملیاتی از جانب حضرتعالی دستورات لازم جهت بررسی نیازمندی مکان و چگونگی تأمین [محل استقرار] یگانهای مذکور در پیوست،* مستقر در منطقه عملیاتی غرب را صادر فرمایید. ضمناً نظر گرامی حضرتعالی را به دو نکته معطوف مینمایم. 1. تاریخ انجام عملیات تابع حل مشکل اسکان یگانهای عملکننده است که از ابتدای سال جاری تاکنون به اشکال مختلف خدمت حضرتعالی مطرح گردیده و متأسفانه هنوز حل نشده است. 2. با عنایت به اهمیت اصل غافلگیری در پیروزی رزمندگان اسلام فراهمنشدن چنین مقدماتی کنترل این اصل را از دست فرماندهی میدان بهطور طبیعی بدرخواهد آورد لذا دراین رابطه تضمینی نخواهد بود. 1. با نزدیک شدن به زمان عملیات در منطقه حلبچه و از طرف دیگر فراهم شدن شرایط نسبی برای ادامۀ عملیات بیتالمقدس٢ از سوی فرماندهان قرارگاههای قدس و نجف دستورالعملهایی حفاظتی دربارۀ حمل و ورود امکانات و تجهیزات به داخل منطقه عملیاتی صادر شد. در پی قطعی شدن عملیات در منطقه عمومی دشت زور (حلبچه) و حضور تدریجی یگانها در عقبههای این منطقه و افزایش فعالیتها برای کسب آمادگیها، امروز از سوی فرماندهی قرارگاه قدس دستورالعمل تردد در محور دزلی صادر شد. طبق این دستورالعمل، یگانها موظف شدند تجهیزات نظامی خود را براساس مقررات تعیین شده به مرور وارد عقبههای منطقه نمایند. علاوه برآن در این شیوهنامه برای فریب دشمن در منطقه درۀ شیلر، نقطهای برای انجام عملیات آمادهسازی مشابه درنظر گرفته شده است. در قسمتهایی از این ابلاغیه آمده است: بدینوسیله دستورالعمل کنترل تردد منطقه سامرا جهت اطلاع و رعایت مفاد آن به شرح ذیل ابلاغ میگردد. o ورود تانک، زرهی و توپخانه در روز ممنوع و در شب با پوشش لازم که محموله مشخص نباشد میتواند وارد شود. o حملونقل وسایل تدارکاتی، تسلیحاتی با کمپرسی و کامیون در روز برای هر یگان ٥ الی ٦ دستگاه و ٥ دستگاه انتقالات سنگین در شب مجاز است. o حمل وسایل مهندسی از قبیل لودر، بلدوزر و کمپرسی حامل شن و خالی در روز آزاد میباشد. o تردد نیروهای ارتش در منطقه آزاد میباشد. o یگانها موظفند جهت امورات جاری خود با مینیبوس در سطح منطقه تردد نمایند. همچنین در این شیوهنامه مواردی با هدف فریب دشمن آورده شده است: از جمله هر یگان موظف است به استقرار یک دسته جهت آمادهسازی منطقه شیلر (هزار قله) که به عنوان منطقۀ فریب درنظر گرفته شده اعزام نموده و کارهایی از قبیل شناسایی، مهندسی و... انجام دهند. در منطقۀ عملیاتی بیتالمقدس٢ نیز با گذشت حدود ٢ هفته از توقف این عملیات و با نزدیک شدن به زمان آغاز ادامه عملیات بعدی در این منطقه امروز فرماندهی قرارگاه نجف اقدام به صدور دستورالعمل حفاظتی و ابلاغ آن به یگانهای مستقر در این منطقه کرد. درقسمتی از این دستورالعمل تواناییهای دشمن در رصد کردن تحرکات و فعالیتهای یگانهای ایرانی از طریق دو دیدگاه گامو و گوجار، رادار رازیت مستقر در گامو و ارتفاعات الاغلو و دولبشک، شنود مکالمات ایرانیها از طریق پستهای مختلف مستقر در منطقه و همچنین فعالیتهای نفوذ در عمق از سوی عناصر سازمان مجاهدین خلق (منافقین)، نیروهای استطلاعالعمیق (و به عبارتی گردانهای ٩٩٩ استعلامات) که توسط سازمان استخبارات ارتش عراق جهت شناسایی در عمق اعزام میشوند و همچنین عوامل جاسوس و ستون پنجم با استفاده از پوشش سکنۀ بومی برشمرده شده است. در بخش دیگر این ابلاغیه نسبت به رعایت حفاظت در تردد خودروها، مکالمات مخابراتی، کنترل معابر، شیارها و راههای ارتباطی دستوراتی صادر شده است. 2. درحالی که عمدۀ یگانهای سپاه پاسداران در جبهههای شمالغرب در حال کسب آمادگی برای اجرای عملیات هستند، معاونت اطلاعات قرارگاه کربلا در گزارش خود هشیاری دشمن در جنوب را بالا گزارش کرده است. این هشیاری در سطح پایینتری در جبهههای شمالی نیز وجود دارد. در گزارش امروز این معاونت آمده است: دشمن بهطور کل در منطقه شرق بصره هشیاری و حساسیت خود را حفظ کرده و در حال ایجاد استحکامات خصوصاً حفر کانال و ایجاد موانع در طول دوره بوده است. در منطقه غرب اروند دشمن همانند منطقه شرق بصره از هشیاری و حساسیت در برابر حمله احتمالی نیروهای ایرانی برخوردار میباشد. ارتش عراق در حال حاضر در یک انتظار و سردرگمی خاص در ارتباط با حمله نیروهای خودی بهسر میبرد که احتمالاً در صورت بهدست نیاوردن اطلاعات از حرکت نیروهای خودی مستقر در جنوب، اقدام به انجام تکهای ایذایی و یا محدود با هدف سنجش توان رزمی نیروهای ایرانی در جنوب مینماید. در بخش دیگری از این گزارش بیان شده است که دشمن در حال آمادهباش کامل میباشد. در همینحال بهگزارش قرارگاه عملیاتی شمالغرب، مسئولین و مقامات پیشمرگان اتحادیه میهنی اعلام داشتهاند که اخیراً کلیه مرخصیهای واحدهای عراقی مستقر در مناطق عملیاتی شمالغرب لغو گردیده و در همین رابطه به تیپهای ٢٣ سورداش و ٣١ سلیمانیه دستور داده شده ضمن لغو کلیه مرخصی و مأموریت پیشمرگان، پرسنل تیپهای فوق به قرارگاههای خود مراجعت و در آمادهباش کامل بهسر برند. همچنین معاونت اطلاعات سپاه چهارم بعثت نیز در گزارشی ارزیابی نشده اعلام کرد: ٥٠ گردان ٣٠٠ نفری از افراد جیشالشعبی به همراه تعدادی تانک به حلبچه آمده و در ارتفاعات شیندروی و بالامبو و منطقه عمومی حلبچه مستقر شدهاند.

گزارش - 3

3. اعزام نیروهای بسیجی به جبهه مانند روز گذشته چشمگیر بود. از مازندران امروز ٥٤٣٤ نفر نیروی داوطلب روانه جبهه ها شدند تا در یگانهای تحت پوشش استان، بتوانند آماده نبرد شوند. تفکیک نیروهای اعزامی به شرح زیر است: ستادی طرح مالکاشتر پیاده رزمی واحدهای رزمی خدمات و پشتیبانی نیروهای آموزشی جمع ٣٦ ٣٩ ٢٠١٤ ٥٧٥ ١٠٦٧ ١٧٠٣ ٥٤٣٤

گزارش - 4

4. با توجه به اشتیاق جوانان و نوجوانان برای اعزام به صحنه نبرد، واحد بسیج ستاد مرکزی سپاه طی دستورالعملی به ستاد منطقه ٨ ثامنالائمه تأکید کرد طبق ضوابط جاری، اعزام کلیه نیروهای بسیجی کمتر از ١٦ سال به جبهه ممنوع و اعزام نیروهای ١٧ ساله به شرط برخورداری ویژگیهای جسمی بلامانع است. این تصمیم در پی حضور نیروهایی با این سن و سال در جبهه اتخاذ شد. با اینحال، با دستکاری در شناسنامه و یا از راههای دیگر این نیروها خود را به جبهه میرسانند. همچنین در گزارش عملکرد ستاد جنگ قوه قضاییه که در شماره امروز روزنامه جمهوری اسلامی درج شده آمده است که قوه قضاییه طی سال جاری با ٤٠٩ میلیون ریال کمک نقدی، نزدیک به پانصد تن از کادر قضایی خود را در طول سال و بهطور مستمر در جبهه ها مستقر کرده است. قوه قضاییه تاکنون ٢٣٨٥ نفر به جبهه های جنگ تحمیلی اعزام داشته است که از این رقم جمعاً ٤٨٤ نفر به درجه شهادت نائل یا مفقود، معلول و یا مجروح شدهاند. اخیراً نیز تعداد ٧٥ نفر از قضات و یکصد نفر از پرسنل اداری و انتظامی با تأمین کل هزینهها به ارومیه، کردستان، باختران، ایلام، خوزستان، هرمزگان و بوشهر اعزام شدهاند. در ارتباط با طرح انصارالمجاهدین نیز ٢٠ اکیپ از برادران و ٥ گروه از خواهران تشکیل دادهاند. در این میان اقبال عمومی در ایران به سوی جبهه ها، در معرض مشاهده خبرنگاران و نویسندگان غربی بوده است و آنها این پدیده را حمایت عمومی از جبهه و جنگ و دولت اسلامی ترجمه کردهاند. خانم رابینرایت، خبرنگار امریکایی دو بار به عناوین مختلف به ایران آمده و به گفته خودش آزادانه در سرتاسر کشور سفر کرده و با مردم تماس داشته و آخرینبار، سال گذشته بهعنوان خبرنگار به ایران سفر کرده است. او که در این سفر علاوهبر اقامت در تهران و ملاقات با سران جمهوری اسلامی به دیگر نقاط کشور سفر کرد و از جبهههای جنوبی جنگ بازدید بهعمل آورد، درمورد حمایت عمومی از ادامه جنگ میگوید: حکومت اسلامی ایران از حمایت کافی برای ادامه جنگ برخوردار است. رادیو امریکا با اعلام مطالب فوق میافزاید حتی کسانی هم که از حکومت دل خوشی ندارند نیز از جنگ پشتیبانی میکنند زیرا احساس میکنند که ایران قربانی تجاوزگری عراق شده است. وی معتقد است که در یکی دو سال گذشته نگرانیهایی در مورد به درازا کشیدن جنگ بروز کرده است. سلسله عملیاتهای کربلا در سال گذشته از نقطهنظر انسانی و مالی بسیار سنگین بود و نتیجتاً افکار عمومی را نگران هزینه جنگ در درازمدت ساخته زیرا اینک این نتیجه حاصل شده که یک هجوم بزرگ موجب سرنگونی رژیم عراق نخواهد شد. وی میافزاید: فکر میکنم این طرز فکر از تابستان سال گذشته به بعد از تمایل آشکار ایران در حل مسالمتآمیز قضیه منعکس شده باشد. وی میافزاید: ایران مسیر خود را از پیروزی نظامی به حل بحران از طریق مذاکره تغییر داده است.

گزارش - 5

5. نیروهای نظامی و مردمی عراق به اجبار به جبهه آورده و نگهداشته میشوند. بدین خاطر تعداد زیادی از آنها از جبهه ها فرار کرده و به ایران پناهنده میشوند و یا به محلهایی از جمله در مردابهای این کشور که تعداد قابل ملاحظهای از مردم و نظامیان به آنجا فرار کردهاند مخفی میشوند. به گزارش رادیو بیبیسی روزنامه تایمز در گزارشی در اینباره نوشته است: ارتش رژیم عراق اوایل هفته گذشته با یک یورش گسترده به مخفیگاههای سربازان فراری از جنگ در مردابهای جنوب این کشور تعدادی از آنان را کشته و جمعی را نیز دستگیر کرد. سربازان فراری برای رهایی از دست فرماندهان ارتشی و مأموران دولتی این کشور و خودداری از رفتن به جبهه های نبرد با جمهوری اسلامی در مردابهای واقع در بین رودخانه دجله و فرات مخفیشده بودند. روزنامه تایمز نوشت: «اگر چه صدامحسین رئیس جمهوری عراق بارها ادعا کرده است که سربازان کشورش از روحیه بسیار عالی و قوی برخوردار میباشند و آمادهاند تا نیروهای جمهوری اسلامی را به عقب برانند، معهذا، روزبهروز بر تعداد سربازان فراری افزوده میشود و اعدامها و تنبیهات شدید نیز نمیتواند جلوی موج این فرار را بگیرد.» عراقیها قبل از آغاز جنگ با جمهوری اسلامی شروع به خشک کردن بخشی از مردابهای جنوب کشور کردند و به دلیل اهمیت نظامی این نقاط، محل مردابها را منطقه ممنوعه اعلام نمودند. در عین حال رادیو بیبیسی در گزارش دیگری از امکان ترخیص سربازانی که مدت طولانی در جبهه حضور داشتند خبر داد. به گفته رادیو بیبیسی صدامحسین رئیسجمهوری عراق دستور داده است سربازان وظیفه و افراد ذخیرهای که به مدت زیادی خدمت کردهاند مرخص شوند. خبرگزاری عراق میگوید آنهایی که طی ده سال بدون غیبت خدمت کردهاند و آنهایی که حدود دو سال یا بیشتر در جبهه بودهاند بلافاصله مرخص خواهند شد.

گزارش - 6

6. گروهی از روحانیون، مقامات ارتشی، کشوری، شخصیتهای مملکتی، اعضای هیئت دولت، جمعی از میهمانان خارجی شرکت کننده در جشنهای بزرگداشت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی و نمایندگان سیاسی کشورهای مقیم تهران، امروز صبح در حسینیه جماران با امام خمینی دیدار کردند. بخشی از سخنرانی امامخمینی در این دیدار به شرح زیر است: «... من باید عرض کنم از باب اینکه یک فردی از افراد جامعه هستم بههمان مقدار اگر دخالت داشتم، دارم، آنچه هست از خدای تبارک و تعالی است. خدای تبارک و تعالی است که این ملت را منقلب کرد از یک حالی به حالی دیگر. او مقلبالقلوب است. اوست که همه کارها و زمام همه امور در دست اوست و ما هیچ و هیچ اندر هیچ هستیم. عنایات اوست که این ملت را در حالی که همه جهات شکست در آن بود طوری منقلب کرد که بحمدالله پیروز شد و پیروزی از خداست... ملت ما باید این مطب را باور کند که اگر یک آن، عنایات حق تعالی از عالم منصرف بشود، معدوم میشود عالم. عالم هست به پشتوانه اراده حق تعالی... باید ما توجه کنیم به اینکه یک گوشهای از دنیا هستیم، یک جمعیت چند میلیونی که نسبت به عالم آنقدر ما ضعیفیم، کم هستیم، جمعیت کم است. باید ما در همان لحظه اول با آن همه توطئههایی که بود از بین رفته باشیم، آن که ما را نگه داشت خدا بود، نه ما. آن که شکست داد قدرتهای بزرگ را و شکست میدهد قدرتهای بزرگ را خداست، چنانچه آن که قدرت میدهد اوست. قدرتهای بزرگ نمیدانند که این قدرت خداست و رنجشان از همین معناست. و ما باید این معنا را باور کنیم که ما از عنایات حق است که از هیچ به اینجا رسیدیم و از عنایات حق است که ما توانستیم این مملکت را، یعنی ملت توانست، من که چیزی نیستم، توانست این ملت، این ملت را از یوغ ستمشاهی و بدتر از او، یوغ امریکا و شوروی و امثال اینها بیرون بیاورد. سابقه ندارد که یک ملتی سرپای خودش بایستد و بگوید نه این و نه آن، این سابقه ندارد. هرکس متکی به یک جایی است، گرچه همه اتکاها به خداست و خودشان نمیفهمند، لکن در فهم خودشان هرکس متکی به یک جایی است. و ملت ما بحمدالله با عنایت حقتعالی و عنایت اولیای خدای تبارک و تعالی که به آنها ایمان داد، به آنها قدرت داد، این ملت دست رد به سینه همه زد و ایستاد و گفت استقلال را ما میخواهیم، آزادی را ما میخواهیم و اگر به همین وضع پیش برود مطمئن باشید که پرتوش همه عالم را خواهد گرفت... عمده این است که ما بفهمیم که سرچشمه همه امور حق تعالی است و ما خودمان را یک وقت بازی ندهیم که ما در یک کاری، انجام کار را ما دادیم، و منم، این منم که دارم این کار را میکنم. اگر این کار یک وقت پیش آمد شکست دنبالش است، شکست معنویش که معلوم است، شکست صوریش هم میشود. ولی من امیدوارم که این ملت به همین منوالی که هست و هر روز هم دارد قدرتش زیادتر میشود و هر روز هم دارد پیشرفتش زیادتر میشود، این ملت به پیش برود و دنیا انشاءالله برگردد به یک دنیای آزاد و از زیر یوغ قدرتمندان بیرون برود، و یک ملت آزادی، یک دنیای آزادی، مظلومان دنیا از زیر ظلم ستمگران بیرون بروند.»

گزارش - 7

7. ایستادگی در مقابل قدرتهای بزرگ به اتکای نیروی مردم، و منطقهای بودن امنیت خلیجفارس از جمله مطالب مهم آیتالله خامنهای رئیس جمهور در دیدار با سفرا و کارداران خارجی مقیم تهران بود که به مناسبت سالگرد انقلاب اسلامی با ایشان دیدار کردند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، در این مراسم رئیس جمهوری درباره مسائل مربوط به جنگ گفت: در جنگ تحمیلی و دیگر توطئه ها، متکی به نیروهای عظیم ملت و همبستگی عظیم ملت و مسئولین هستیم و ما معتقدیم عقبنشینی در مقابل زورگویی و قلدری، مشوق زورگویی و قلدری است. رئیس جمهور گفت: ما نمیخواهیم با عقبنشینی خود دشمن را به ادامه تجاوز و تعرض تشویق کنیم. رئیس جمهور همچنین حضور ناوگانهای بیگانه در خلیج فارس را یکی از تهدیدات و تحرکات علیه انقلاب اسلامی ایران توصیف کرد و گفت: سیاستهایی که از اول این حضور را نپسندیدند و یا بهزودی به نامطلوب بودن آن پی بردند به اعتقاد ما سیاستهایی واقعبین و درستاندیش بودند. رئیس جمهوری افزود: در مورد خلیجفارس اعتقاد ما همواره این است که امنیت این منطقه تکلیف نیروهای خود این منطقه است و ما کشورهای منطقه خلیج فارس بهخوبی قادریم امنیت منطقه را حفظ کنیم. ایشان اعلام طرف تشنج آفرین در خلیج فارس را (که کسی بجز رژیم عراق نیست) راهحل کامل و منطقی حفظ امنیت در منطقه توصیف کرد و گفت: ما با همین روحیه در مورد مسئله فلسطین اظهارنظر میکنیم و معتقدیم هرگونه عقبنشینی در برابر اشغالگران فلسطین تجاوز و فشار را تشویق خواهد کرد. مهندس میرحسین موسوی نخستوزیر نیز به اعمال فشار امریکا و قدرتهای اروپایی به ایران اشاره کرد و اظهار داشت: ما امسال زیر فشارهای استکبار جهانی قرار داشتیم و پیروزیهای ما در صحنههای نبرد برای ابرقدرتها ناخوشایند بود. در همینرابطه از طریق سازمانهای بینالمللی و تبلیغات، به جنگ و مبارزه با ما اقدام نمودند و حضور امریکا در خلیجفارس نیز در همین رابطه بوده است. این فشارها به ما نشان داد که بایستی روی پای خود بایستیم. اگر این فشارها آثار اقتصادی داشته اما به روحیه خلاقیت و استقلال ما کمک نموده است. ما سختیها را تحمل میکنیم تا به ظرفیت بالای تولید در داخل برسیم. ما پیشرفتهای خوبی در صنایع موشکی داشتهایم.

گزارش - 8

8. تحریم تسلیحاتی ایران به عنوان تنها راهحل به منظور پذیرش قطعنامه٥٩٨ از جانب ایران، و نیز ضرورت افزایش فشار جامعه جهانی به جمهوری اسلامی در جهت اختتام جنگ عراق و ایران، نکات برجسته سخنان دیوید میلور معاون وزارت امور خارجه انگلیس است که در جمع اعضای کمیته خارجی پارلمان انگلیس مطرح شد. بهگزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی معاون وزیر امور خارجه انگلیس در امور غرب آسیا، قطعنامه٥٩٨ شورای امنیت در رابطه با جنگ ایران و عراق را آخرین راهحل برای پایان جنگ خواند و بر لزوم پذیرش و اجرای کامل آن تأکید نمود. وی سیاست ایران در عدم قبول این قطعنامه را نکوهش کرد و آن را به شدت مورد انتقاد قرار داد و گفت: تنها راهحل ممکن تحریم تسلیحاتی است، گو اینکه این اقدام نیز تأثیر قطعی ندارد، اما برای ایران در تهیه اسلحه مشکلات زیادی ایجاد خواهد کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی میافزاید: دیوید میلور این نظریات را هنگام پاسخ به سؤالات اعضای کمیته خارجی پارلمان انگلیس که ١٦ اسفندماه جهت بررسی اوضاع جنگ عراق علیه ایران به کشورهای عرب خلیجفارس سفر خواهند کرد، مطرح نمود. در این جلسه دو ساعته وی همچنین به علاقهمندی آشکار دولت انگلیس به پایان جنگ و جلوگیری از نفوذ بیشتر ایران در منطقه اشاره کرد و افزود: ایران یک قدرت جدی و مهم در منطقه است، ولی باید متقاعد شود قدرت خود را بهصورت مسئولانه بهکار گیرد. میلور بارها تأکید کرد که ایران قطعنامه٥٩٨ را بهطور کامل نپذیرفته و اشاره نمود قطعنامه جدید تحریم فروش اسلحه که هماکنون بهطور غیررسمی در شورای امنیت در دست بررسی است، به احتمال زیاد فقط علیه ایران به اجرا درخواهد آمد. او تصریح کرد هر پنج عضو دائمی شورای امنیت متشکل از امریکا، شوروی، انگلیس، فرانسه و چین در تنظیم قطعنامه جدید بهطور بسیار جدی همکاری دارند. وی افزود: نباید فراموش کرد ایران از کره شمالی اسلحه دریافت میکند که این کشور عضو سازمانملل نیست. وی در اشاره به موشکهای چینی سیلکورم (کرم ابریشم) که گفته میشود مورد استفاده ایران است، ضمن اشاره تلویحی به چین گفت: باید کشورهایی که به کرهشمالی اسلحه میدهند جهت اعمال تحریم تسلیحاتی علیه ایران به کره فشار وارد کنند تا سلاحهای خود را به ایران نفروشد. معاون وزارت امور خارجه انگلیس خطاب به اعضای کمیته خارجی پارلمان این کشور افزود: در هر حال جامعه بینالمللی نمیتواند در برابر مخالفت ایران با قطعنامه الزامی ٥٩٨ بیحرکت بماند و شورای امنیت باید نشان دهد که آماده است فشار خود را بر ایران افزایش دهد. میلور تأکید کرد: ایران همواره سعی کرده است با شورای امنیت در زمینه پذیرش برخی از مفاد قطعنامه٥٩٨ معامله کند، اما این قطعنامه قابل تفکیک نیست و چون این قطعنامه حرف آخر سازمانملل برای پایان جنگ میباشد، پذیرش آن از سوی ایران و عراق الزامی است، ولی ایران هرگز این موضوع را درک نکرده است. در این جلسه پیترتمپل موریس عضو کمیته خارجی پارلمان و منشی کنونی و رئیس سابق گروه پارلمانی امور ایران در پارلمان انگلیس از نکات صریح گزارش وزارت امور خارجه که در ٢١ دیماه به کمیته تسلیم شد تشکر کرد و افزود: صراحت گزارش در اعلام تجاوز عراق به ایران، اعلام آغاز حملات به شهرها و کشتیهای تجاری بهوسیله عراق و کاربرد سلاحهای غیرقانونی شیمیایی توسط عراق در جنگ باید مورد بررسی قرار گیرد. موریس که معاون رئیس کمیته خارجی حزب حاکم محافظهکار نیز است، همچنین علت عدم توجه انگلیس و شورای امنیت به خواسته مکرر مردم و مقامات ایران در زمینه شناسایی عراق بهعنوان متجاوز را جویا شد. وی به احتمال نزدیک شدن ایران به شوروی و افزایش قدرت مسکو در منطقه اشاره کرد و ضمن ابراز نگرانی در این مورد، در لزوم توجه جدی به ایران و نظریات آن خاطرنشان ساخت: آغاز جنگ توسط عراق در قطعنامه٥٩٨ ذکر نشده است. معاون وزیر امور خارجه انگلیس نکات مورد اشاره در گزارش وزارت امور خارجه به این کمیته را جزو واقعیتهای جنگ خواند ولی بلافاصله تأکید کرد که انگلیس حاضر نیست در مورد آنها قضاوت کند. میلور تأکید کرد کار قضاوت باید بهعهده یک گروه بیطرف گذاشته شود و قضاوت درباره این واقعیتها به سود انگلیس نیست. دررابطه با اعزام ناوگانهای غربی به خلیجفارس میلور اعلام کرد: استقرار ناوگانهای غربی در خلیج (فارس) امکان مانور ایران در انجام عملیات مقابله بهمثل علیه کشتیهای بیطرف که عازم بنادر کشورهای عرب حامی عراق هستند را محدود کرده و آن را از ادامه مینگذاری در آبهای منطقه بازداشته است. وی علاقه دولت انگلیس به داشتن روابط با ایران بهعنوان قدرتمندترین کشور منطقه خلیجفارس را صریحاً ابراز داشت و پس از اشاره به اخراج تلافیجویانه دیپلماتهای دو کشور بعد از آنچه که وی آن را واقعه چاپلین خواند افزود: برای تحقق این خواست باید منتظر بود تا ایران نشان دهد که آیا مایل است به مقررات بینالمللی احترام بگذارد. دیوید میلور در پاسخ به سؤال یک نماینده پارلمان عضو کمیته خارجی مجلس انگلیس گفت: معتقد است جنگ ایران و عراق کشورهای عرب را واقعبینتر و طرفدار درک حقایق کرده است و به همین دلیل اینک اعراب موجودیت اسرائیل را به عنوان یک واقعیت پذیرفتهاند. معاون وزارت امور خارجه انگلیس افزود: تلاشهای واقعی بعضی از سران کشورهای عرب از جمله ملکحسین و حسنی مبارک برای متحد کردن اعراب در مقابل ایران به برقراری و همواری راه جهت مذاکره اعراب با اسرائیل کمکی جدی کرده است. قابل ذکر است که سفیر عراق در این جلسه در ردیف ناظرین حضور داشت و بعد از اتمام این نشست دو ساعته از معاون وزیر امور خارجه انگلیس و دو کارشناس این وزارتخانه که در جلسه حاضر بودند تشکر کرد و به مدت چند دقیقه با وی به گفتوگو پرداخت. در این جلسه هیچیک از مسئولین سفارت جمهوری اسلامی ایران حاضر نبودند.

گزارش - 9

9. خبرگزاری فرانسه در گزارش تحلیلی و با بیان این مسئله که جنگ یا تهدیدات در مورد صادرات نفتخام ایران در خلیجفارس، موجب افول اقتصاد ایران شده و سختترین سالهای اقتصادی ایران در جریان است نوشته: فروش نفت ٩٠ درصد از بودجه کشور را تأمین میکند. سقوط قیمت نفت و کاهش نرخ دلار از سال ١٩٨٥ اثرات مخربی داشتهاند. درآمد نفت در سال ١٩٨٦ به ٦/٦ میلیارد دلار یعنی دو برابر کمتر از قبل رسید. کارشناسان نفتی عقیده دارند که درآمد ایران در سال ١٩٨٧، براساس صدور ٣/١ تا ٤/١ میلیون بشکه در روز به قیمت متوسط ١٥ دلار در هر بشکه، ٨ میلیارد دلار بوده است و درآمد سال ١٩٨٨ اگر ایران موفق به حفظ فروش فعلی باشد کمتر از ١٠ میلیارد دلار خواهد بود. ایران بدون واردات نمیتواند به حیات خود ادامه دهد. بنا به آمار رسمی، کشاورزی کشور تنها ٧٥ درصد نیازهای ٥١ میلیون ایرانی را تأمین میکند. صنایع نادری که میراث دوره شاه هستند، به مواد اولیه و لوازم یدکی خارجی وابسته میباشند. گزارش در بخش دیگر تأثیر حملات هوایی عراق بر وضعیت انرژی ایران را مورد توجه قرار داده و نوشته است: نیروی هوایی عراق به توانایی انرژی ایران ضربه زده است. ایران در حال حاضر باید قریب ٣٠٠ هزار بشکه در روز تولیدات پالایش شده وارد کند. همچنین کمبود برق وجود دارد و قطع برق رایج است. جنگ، بخش اصلی درآمدها، یعنی ٤١ درصد بودجه و ٥٢ درصد سرمایهگذاریهای عمومی در سال ١٩٨٨ را میبلعد. به گفته دولت هر سال حدود ٥ میلیارد دلار خرج میشود. گزارش میافزاید: شرکتهای امریکایی قبل از تحریم در ژوئیه ١٩٨٧، ٦٣٣ هزار بشکه در روز نفت خریده بودند و فرانسه در هشت ماهه اول سال ١٩٨٧ بهطور متوسط ١٢٠ هزار بشکه در روز خریده بود. در بخش دیگر واردات ایران مورد توجه قرار گرفته و آمده است: آمار اتاق تجارت ایران در مورد واردات نشانگر کاهش درآمدها است. ایران در سال ١٩٨٧، شش میلیارد دلار تولیدات خارجی خریداری کرده در حالیکه این رقم در سال ١٩٨٠، هفت میلیارد و در سال ١٩٨٢ یازده میلیارد بوده است. گزارش به نقطه قوت اقتصاد ایران نیز پرداخته و میگوید: در کنار نقاط ضعف اقتصاد ایران، نداشتن استقراض، یک نقطه قوت ایران است. یکی از امتیازهای ایران این است که در درازمدت و میانمدت بدهکاری ندارد که این مسئله یک مورد استثنائی در میان کشورهای در حال توسعه است. گزارش همچنین آورده است که به گفته بانک تنظیمات بینالمللی ذخایر ارزی ایران در اواسط ١٩٨٧ از ٣/٥ میلیارد دلار تجاوز نکرده است. این رقم در سال ١٩٨٠، ٢٠ میلیارد دلار بوده و در همین زمان بدهکاری عراق بدون احتساب ٣٠ میلیارد دلار بدهکاری به کشورهای خلیجفارس به ٢٠ میلیارد دلار میرسید. صرفنظر از دقت و صحت آمارهای بیان شده طبیعی است که اقتصاد تکپایهای ایران با تحمل جنگ و تحریم اقتصادی و فشارها و محدودیتهای فراوان در عرصه اقتصاد و سیاست، دچار بحران و آسیبهای زیادی است. این تصویر را در سطح خُرد نیز میتوان مشاهده کرد و اکثر وزارتخانهها و زیر مجموعه آنها دچار مشکل و یا بحران مالی میباشند. دکتر مرندی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره وزارت تحتامر خود اعلام داشته است: این وزارتخانه به دلیل تنگناهای مالی در اسفندماه امسال در پرداخت حقوق پرسنل خود با مشکلاتی مواجه میباشد. وی همچنین با اشاره به کمبود اعتبارات تخصصی سال جاری به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی میگوید: هماکنون مراکز درمانی و بهداشتی در بسیاری از نقاط کشور به واسطه عدم تأمین اعتبارات با کمبود تجهیزات و ملزومات درمانی روبهرو هستند. مرندی در همین زمینه خاطرنشان ساخت: برنامه خرید تعداد زیادی آمبولانس مورد نیاز به ارزش اقتصادی میلیونها ریال نیز به همین دلیل به آینده موکول شده است.

گزارش - 10

10. چین و کرهشمالی دو کشوری هستند که منابع غربی این کشورها را عوامل اصلی فروش سلاح به ایران میدانند. اما مقامات چینی در دیدارهای سیاسی و مناسبتهای مختلف به انکار این اتهام پرداختهاند. به گفته رادیو اسرائیل از جمله در دیدار سفیر چین با یک مقام کویتی، چینیها این اتهام را رد کردهاند. برهمین اساس عبدالعزیز جابرالحسین مشاور شیخ جابر الاحمد الصباح امیر کویت امروز در گفتوگو با روزنامهنگاران تأکید کرد: چین تلاش میکند موشکهای زمینبه زمین کرم ابریشم ساخت آن کشور به ایران نرسد. وی اضافه کرد میزیانزی سفیر چین در کویت در گفتوگویی که امروز با وی داشت اطلاع داده است که دولت چین لازم دیده این تدابیر را اتخاذ کند تا سلاح چینی به ایران تحویل نشود. درج این خبرها در شرایطی صورت میگیرد که یک هیئت از ایران به ریاست علیرضا معیری معاون نخستوزیر هماکنون از کرهشمالی دیدن میکند. خبرگزاریهای غربی یکی از هدفهای دیدار هیئت سیاسی را مذاکرات احتمالی برای فروش اسلحه به ایران میدانند.

گزارش - 11

11. برخی دیگر از خبرهای امروز به این شرح است: o با تلاش چند ماهه صنایع دریایی وزارت سپاه پاسداران نخستین لندیکرافت ٢٤٠ تنی جمهوری اسلامی ایران با نام کربلا از امروز مورد بهرهبرداری قرار گرفت. کلیه سیستمهای این لندیکرافت دوگانه میباشد و در صورت از کار افتادن هر یک از قسمتها، قسمت بعدی بهکار گرفته میشود. این شناور که تمامی قطعات آن در ایران ساخته شده دارای ٣٨ متر طول میباشد و قادر است ١٢٠ تن سوخت، آب و یا بار را حمل کند. o فرماندهی قرارگاه نجف در نامهای به واحدهای تابعه به نقش سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در ارتش عراق پرداخته و اعلام کرد: یکی از امکانات بسیار مناسب برای دشمن منافقین هستند. بازجویی اسرای بیتالمقدس٢ نشان میدهد که دشمن آنها را به پشت خطوط خودی نفوذ میدهد. این مزدوران با لباسهای مشابه و بالطبع لهجه فارسی (کردی، لری، ترکی و...) و حتی بههمراه داشتن برگههای مرخصی، کارت جنگی تعاون و با پوشش یگانهای مستقر در منطقه به نقاط استقرار و تجمع و تجهیزات نزدیک شده و در جهت کسب اطلاعات در زمینه حضور یگانها و بهویژه قرائن و شواهد حمله ایران فعالیت مینمایند. o به گزارش سپاه اشنویه ٣٢ تن از عناصر وابسته به تشکیلات شهری حزب دموکرات کردستان دستگیر شدند. امروز همچنین یکنفر دیگر از افراد این حزب در شهر مهاباد خود را به سپاه پاسداران تسلیم کرد. ضمیمه گزارش ٣٧٩ نام یگانهای مستقر در غرب که در پیوست نامه فرماندهی سپاه به هاشمی رفسنجانی درج شده به شرح زیر است: 4. لشکر ٢٧ رسول 5. تیپ ١٢٩ میثم 6. لشکر ١٧ علیابنابیطالب 7. لشکر ٣١ عاشورا 8. لشکر ١٠ سیدالشهدا 9. تیپ ٨٢ صاحبالامر 10. گردان مستقل زرهی ٢٠ رمضان 11. تیپ ٣٦ انصارالمهدی 12. لشکر ٤٢ قدر 13. توپخانه ٤٠ رسالت 14. توپخانه ٦٣ خاتمالانبیا 15. لشکر ٧ ولیعصر 16. تیپ پدافند ش.م.ر ٢٤ امام سجاد 17. گردان ٢٠١ ادوات 18. تیپ ش.م.ر ٢٢ بعثت 19. لشکر ٢٥ کربلا 20. لشکر ١٤ امام حسین 21. لشکر ١٠٥ قدس 22. لشکر٨ نجفاشرف 23. لشکر ٥ نصر 24. تیپ ١٨ الغدیر 25. لشکر٥٥ ویژه شهدا 26. تیپ ٤٠ صاحبالزمان 27. توپخانه ٦١ محرم 28. تیپ ٤٤ قمر بنی هاشم 29. لشکر مهندسی ٤٣ امامعلی 30. گردان زرهی ٢٨ صفر 31. گردان مستقل صف ادوات 32. توپخانه ١٥ خرداد 33. تیپ ٨٨ انصارالرضا 34. تیپ ١١ والعادیات 35. تیپ ١٢ قائم آلمحمد 36. تیپ ٦٧ امام صادق 37. لشکر ١٩ فجر 38. لشکر ٣٢ انصارالحسین 39. لشکر ٤١ ثارالله 40. لشکر ٥٧ ابوالفضل 41. لشکر ٣٣ المهدی 42. لشکر ١١ امیرالمؤمنین 43. تیپ ٤٨ فتح 44. گردان ٢٠٢ القارعه 45. تیپ ٣٥ امام حسن 46. تیپ پدافند هوایی ١٣ رعد 47. گردان زرهی ٨ ذوالفقار 48. تیپ ٢٩ نبیاکرم 49. لشکر ٩ بدر 50. تیپ ٥٩ مسلمبنعقیل 51. تیپ ٦٦ ویژه هوابرد 52. تیپ ١٠٠ انصارالرسول 53. تیپ ٦٥ هجرت 54. تیپ ٢٣ نصرت (ش.م.ر) 55. تیپ ٧٥ ظفر 56. تیپ ٧٧ نبوت (کماندویی) 57. تیپ ٥٨ مالک اشتر 58. تیپ ١٢٥ ابوذر 59. لشکر٦ ویژه سپاه پاسداران 60. تیپ ١٢٧ مقداد 61. تیپ بیت المقدس 62. تیپ ٤٧ سلمان

________________________________________

• نام یگانهای مستقر در غرب کشور که پیوست نامه فرمانده سپاه است در ضمیمه گزارش آمده است.

منابع و مآخذ روزشمار 1366/11/21