1361.11.08: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1361 |نام = 1361.11.08 |نام دیگر= هشت بهمن |روز=08 بهمن 1361 |تاریخ شمسی= 1361.11.08 |تاریخ میلادی= 24 ژانویه 1983 |تاریخ قمری= 9 ربيع‌الثاني 1403 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.11.08</div> <div class="bootst...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۵: سطر ۵:
|روز=08 بهمن 1361
|روز=08 بهمن 1361
|تاریخ شمسی= 1361.11.08
|تاریخ شمسی= 1361.11.08
|تاریخ میلادی= 24 ژانویه 1983
|تاریخ میلادی= 28 ژانویه 1983
|تاریخ قمری= 9 ربيع‌الثاني  1403
|تاریخ قمری= 13 ربيع‌الثاني  1403
|اسامی عملیات=  
|اسامی عملیات=  
|اسامی شهدا=
|اسامی شهدا=
سطر ۲۰: سطر ۲۰:
   <div class="bootstrap-btn">[[1365.11.08]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1365.11.08]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1366.11.08]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1366.11.08]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1367.11.08]]</div>




<div style="text-align:justify">
<div style="text-align:justify">


==گزارش - 68==
==گزارش - 408==
==گزارش - 68==
==گزارش - 68==
پس از چند روز بحث فشرده بين فرماندهان سپاه و ارتش درباره‌ي پيشنهاد ارتش مبني بر اجراي عمليات از محور ديگري در ارتفاعات فوقي هم‌زمان با عمليات اصلي، امروز شوراي عالي دفاع* در جلسه‌يي كه با شركت اعضا و حضور فرمانده كل سپاه پاسداران (محسن رضايي)، مسئول طرح و عمليات ستاد مركزي سپاه (رحيم صفوي) و فرمانده نيروي زميني ارتش (سرهنگ علي صياد شيرازي) در تهران تشكيل ‌شده بود، با تعويق زمان عمليات و دادن فرصت براي فراهم كردن مقدمات (شناسايي، جا به جايي امكانات، استقرار و...) به منظور اجراي عمليات در فوقي مخالفت كرد.
==گزارش - 68==
رحيم صفوي در گفت و گوي تلفني با غلامعلي رشيد ضمن اعلام خبر مخالفت شوراي عالي دفاع با پيشنهاد ارتش، گفت: «شوراي عالي دفاع با عقب افتادن عمليات مخالفت كرده و ما مجبوريم از همان منطقه‌ي فكه ـ چزابه عمليات را شروع كنيم. به احتمال قوي اگر دقيقاً مشخص شد كه همين [را] عمل كنيم، حدود 72 ساعت ديگر عمليات شروع خواهد شد.»
==گزارش - 68==
رحيم صفوي همچنين گفت فردا حدود 15 نفر از فرماندهان جهت ديدار با امام به تهران بروند. وي افزود: «ضمناً برادران [فرماندهان] ارتش هم خواهند آمد.»<ref>سند شماره 160/د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه‌ي ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتم(ص) در عمليات والفجر مقدماتي (تقي رضواني)، 6/11/1361 تا 8/11/1361، ص 41.</ref>
==گزارش - 68==
==گزارش - 409==
==گزارش - 68==
 
==گزارش - 68==
ارتش عراق در ادامه‌ي تجاوزات خود، اقدام به گلوله‌باران آبادان و بمب‌باران شهر دهلران و مناطق اطرافش كرد. امروز همچنين يك هواپيماي عراقي منهدم شد.
==گزارش - 68==
امروز نيز شهر آبادان هدف گلوله‌هاي آتشبارهاي عراقي قرار داشت. بر اثر اين حملات يكي از اهالي اين شهر مجروح و 3 مغازه ويران شد، لوله‌هاي نفتي واقع در حفار بريم هم آتش گرفت.<ref>سند شماره 64373 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از سماجا3 (مركز فرماندهي) به نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) مد عمليات، 10/11/1361، ص 2؛ و ـ روزنامه‌ي كيهان، 9/11/1361، ص 2، اطلاعيه‌ي ارتش جمهوري اسلامي ايران.</ref>
==گزارش - 68==
همچنين هواپيماهاي عراقي چندين راكت به شهر دهلران پرتاب كردند كه در نتيجه 8 تن از اهالي شهر مجروح شدند، البته چند راكت كه به شهر اصابت كرده بود عمل نكرد، كه در صورت عمل كردن آن‌ها تلفات خودي افزايش چشمگيري مي‌يافت.
==گزارش - 68==
علاوه بر اين، هواپيماهاي عراقي اطراف اين شهر را نيز با بمب خوشه‌يي بمب‌باران كردند كه موجب زخمي شدن يك چوپان و تلف شدن چندين رأس گوسفند شد.<ref>سند شماره 64356 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي منطقه7 به فرماندهي كل، 9/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ سند شماره 033334 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي 19 فجر به فرماندهي سپاه هفتم حديد، 9/11/1361، ص 1؛ و ـ سند شماره 088064 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن هفتگي، از دفتر فرماندهي كل سپاه پاسداران (مركز فرماندهي) به دادستاني محترم سپاه برادر قمي، شماره 14، 11/11/1361، ص 15.</ref>
==گزارش - 68==
همچنين بر اساس اعلام قرارگاه كربلا و قرارگاه قدس، يك ميراژ عراقي هدف يك فروند جنگنده‌ي نيروي هوايي ارتش قرار گرفت و در شمال تپه‌هاي نبعه در داخل خاك عراق سرنگون شد. به گفته‌ي شاهدان عيني خلبان هواپيما در اين حادثه به هلاكت رسيده است.<ref>سند شماره 18066 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از اطلاعات قرارگاه كربلا به فرماندهي قرارگاه كربلا، 8/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ سند شماره 033335 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از قرارگاه قدس به اطلاعات و عمليات سپاه هفتم، 9/11/1361، ص 2.</ref>
==گزارش - 68==
==گزارش - 410==
==گزارش - 68==
 
كشورهاي سودان و اردن به منظور كمك به عراق در جنگ، شماري از نيروهاي نظامي خود را به اين كشور اعزام كردند.
امروز صدام حسين از يك گردان پياده از نيروهاي سوداني كه به تازگي وارد عراق ‌شده است در يكي از پادگان‌هاي بغداد بازديد كرد.
صدام در مراسمي كه به همين منظور ترتيب داده ‌شده بود، خطاب به اين نيروها گفت:
«شما رزمندگان عرب بايد آبروي از دست رفته‌ي اعراب را به دست آوريد. امروز تمام ملت عرب در سراسر جهان چشم اميدشان به شما دوخته ‌شده است.»
نيروهاي سوداني پس از تجهيز، به جبهه‌ي ميسان در شمال استان عماره اعزام شدند.<ref>سند شماره 18431 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن اطلاعاتي هفتگي، ستاد مركزي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي (طرح و برنامه عمليات)، شماره 57، 3/12/1361، ص 4.</ref>
همچنين 28 اتوبوس حامل نيروهاي نظامي اردني به اين كشور وارد ‌شده و به مناطق شمالي عراق (نوسود ـ هاني‌گرمله) اعزام شدند.<ref>سند شماره 72353 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از ستاد منطقه7 ط ب ع به اطلاعات غ قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص)، 9/1/1362، سند تك‌برگي.</ref>
==گزارش - 411==
 
به گزارش راديو كلن، پيتر لينگ نماينده‌ي خاور نزديك صليب سرخ، اعلام كرد: ايران حدود 40 هزار سرباز عراقي را به اسارت درآورده و عراق نيز 5 هزار سرباز ايراني را اسير كرده است. وي درباره‌ي نقش صليب سرخ بين‌المللي گفت: اين سازمان توانسته است تعداد فراواني از سربازان غير عراقي اسير در ايران را آزاد كند.<ref>واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي، بولتن راديوهاي بيگانه، 8/11/1361، ص 21، راديو كلن، 8/11/1361.</ref>
==گزارش - 412==
 
نمايندگان حزب دمكرات، كومه‌له و رزگاري با نماينده‌ي استخبارات عراق‌ ديدار كردند. امروز همچنين داديار دادسراي انقلاب اسلامي بهشهر‌ هدف سوء قصد قرار گرفت.
بر اساس گزارش منابع اطلاعاتي، به تازگي محمد حاجي عرب‌، امين بيك‌ و دكتر مادح‌ به ترتيب به نمايندگي از حزب دمكرات كردستان ايران، گروه كومه‌له و گروه رزگاري با نماينده‌ي استخبارات عراق‌ جلسه‌يي تشكيل داده‌اند. حاصل اين نشست چهارجانبه چنين است:
1. نيروهاي عراقي پس از تخليه‌ي قله‌ي شنام، آن‌جا را به گروه‌هاي يادشده تحويل خواهند داد. 2. گروه رزگاري شنگه دول و نيروهاي گروه كومه‌له آبادي‌هاي هاني‌گرمله و كينه را تحويل خواهند گرفت.<ref>سند شماره 294770 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از لشكر28 (ركن2) به استانداري كردستان (معاونت سياسي)، 8/11/1361، سند تك‌برگي.</ref>
نيروهاي سازمان مجاهدين خلق داديار دادسراي انقلاب اسلامي بهشهر‌ را در جاده‌ي بهشهر به بندر گز، هدف سوء قصد قرار دادند، در اين حادثه وي از ناحيه‌ي پاي راست زخمي شد. گفتني است او قبلاً نيز مورد حمله‌ي نيروهاي اين سازمان قرار گرفته بود.<ref>سند شماره 64329 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از اداره‌ي اطلاعاتي شاجا به نخست‌وزيري (دفتر اطلاعات و تحقيقات)، 9/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ سند شماره 18218 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن اطلاعاتي هفتگي، ستاد مركزي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي (طرح و برنامه عمليات)، 18/11/1361، ص 4؛ و ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه‌ي گزارش‌هاي ويژه، شماره 315، 9/11/1361، ص 2، بهشهر ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 8/11/1361.</ref>
==گزارش - 413==
 
به حكم دادگاه انقلاب اسلامي فيروزآباد و با تأييد شوراي عالي قضايي، منوچهر عباسي‌ معروف به جهان پولادخان يكي از عوامل اصلي اردوهاي مسلح غير قانوني استان فارس به اعدام محكوم و حكم درباره‌ي وي اجرا شد.
خبرگزاري جمهوري اسلامي با انتشار اين خبر درباره‌ي جرائم وي اعلام كرد: «جهان پولادخان از عوامل اصلي درگيري‌هاي مسلحانه‌ي منطقه‌ي تنكاب، هورز، فراشبند‌ و هرسكيه در منطقه‌ي عمومي فيروزآباد بود. وي همچنين رابط اردوهاي مسلح غير قانوني با سازمان مجاهدين خلق و عامل اصلي طرح فرار خسرو قشقايي‌ و عوامل وي بود.»<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه‌ي گزارش‌هاي ويژه، شماره 316، 10/11/1361، ص 4، شيراز ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 9/11/1361.</ref>
هر چند اخبار حاكي از ارتباط تنگاتنگ وي با سازمان مجاهدين خلق است، اما راديو صداي آزاد ايران وابسته به گروه‌هاي سلطنت‌طلب منوچهر عباسي‌ را چهره‌يي مبارز دانست و از اقدامات وي در مبارزه با جمهوري اسلامي تمجيد كرد.
<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه‌ي گزارش‌هاي ويژه، شماره 321، 15/11/1361، ص 31، به نقل از صداي آزاد ايران، 14/11/1361.</ref>
==گزارش - 414==
 
حزب بعث عراق 7 ماه پس از برگزاري نُهمين كنگره‌ي خود، بيانيه‌ي رسمي اين كنگره را منتشر كرد.
خبرگزاري رويتر با نقل اين خبر از روزنامه‌ي الثوره (ارگان رسمي حزب بعث عراق)، بدون اشاره به دليل اين تأخير، آورده است: «طبق اين بيانيه، حزب بعث به توسعه‌ استقلال سياسي و اقتصادي بر اساس سوسياليسم عراقي و ناسيوناليسم عربي ادامه مي‌دهد، در اين بيانيه تأكيد شده است عراق كه در 28 ماه گذشته، درگير جنگ با ايران بوده است به ادامه‌ي جست و جو براي خريد محموله‌هاي سلاح از نقاط ديگر ادامه خواهد داد و به اين ترتيب از وابستگي خود به شوروي دور مي‌شود.
عراق اخيراً يك استراتژي جديد را دنبال كرده و روابط نظامي خود را با كشورهايي همانند يوگسلاوي گسترش داده و از فرانسه و ديگر كشورهاي اروپايي سلاح وارد كرده است. درستي اين سياست هنگامي ثابت شد كه شوروي پس از آغاز جنگ خليج [فارس]، حمل همه‌ي محموله‌هاي نظامي به عراق را متوقف ساخت.
در اين بيانيه همچنين سياست‌هاي داخلي صدام حسين به دليل سازمان‌دهي مجدد حزب بعث پس از شكست‌هاي قبلي مورد ستايش قرار گرفته و آمده است: عراق تحت فرماندهي صدام توطئه‌هاي كمونيست‌هاي محلي و عوامل ايران را عليه حزب بعث خنثي كرد. اين بيانيه ضمن حمله به حزب منحله‌ي كمونيست عراق و بيان اين‌كه اين حزب اراده‌ي آزاد خود را از دست داده، آورده است: همه‌ي تحليل‌هاي حزب كمونيست در مورد اوضاع عراق چيزي به غير از يك تفسير تحت‌اللفظي از ديدگاه‌هاي شوروي نيست.
همچنين در ادامه رفتار كمونيست‌هاي عراق در برابر جنگ ايران و عراق مورد انتقاد قرار گرفته و آن‌ها متهم ‌شده‌اند كه با دشمن ايراني متحد ‌شده‌اند.
اين بيانيه در مورد اخراج تعداد زيادي از ايرانيان از عراق در دهه‌ي 1970 مي‌نويسد:
"اكثريت آن‌ها داراي احساسات ضد عراقي و نژادپرستانه بوده و به تمايلات توسعه‌طلبانه‌ي ايراني‌ها عليه عراق خدمت مي‌كردند.»<ref>مأخذ 9، بخش سوم، صص 3 و 4، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 8/11/1361، گزارشي از رويتر از بغداد به نقل از روزنامه‌ي الثوره ارگان حزب بعث.</ref>
==گزارش - 415==
 
نشريه‌ي المجله چاپ لندن در گزارشي به سفر سه هفته‌ي پيش مقامات عراقي به شوروي و ملاقات با مسئولان اين كشور پرداخته است. از جمله موضوعات محوري اين گزارش مي‌توان به نقش شاه حسين در برگزاري اين ديدار؛ اظهار تمايل مقامات شوروي براي كمك به حكومت‌ عراق در صورت طولاني شدن جنگ و نيز پاسخ مثبت آن‌ها به همه‌ي درخواست‌هاي تسليحاتي طرف‌هاي عراقي اشاره كرد. خبرگزاري جمهوري اسلامي در اين باره آورده است:
«المجله طي گزارشي به نقل از منابع مطلع عربي ضمن اشاره به سفر محرمانه‌ي هيئت عالي‌رتبه‌ي عراقي در سه هفته قبل به مسكو و ديدار با مقامات روسي و عقد قراردادهاي مهم تسليحاتي با روس‌ها مي‌نويسد: شخصي كه مقدمات ديدار محرمانه‌ي هيئت عراقي را با سران شوروي فراهم كرد، شاه حسين بود.
وي در سفر اخير خود در رأس هيئت هفت نفره‌ي عربي منتخب كنفرانس فاس، به مسكو ضمن ملاقات با اندروپوف از وي خواست كه شوروي موضعي صريح و روشن در برابر جنگ عراق با ايران به ويژه توسعه‌طلبي‌هاي ايران اتخاذ نمايد.
به گفته‌ي المجله: مقامات شوروي ضمن دادن قول مساعد به خواسته‌هاي شاه حسين خاطرنشان ساخته‌اند كه مسكو در شرايط كنوني حاضر به پاسخ‌گويي به خواسته‌ي اعراب و نه‌تنها خواسته‌ي عراق در اين زمينه مي‌باشد.
منابع عربي مي‌افزايند: با اعلام شدن مواضع فوق از جانب شوروي‌ها هيئت عراقي گفت و گوهاي خود را با مسكو آغاز كرد و در اين رابطه گروميكو وزير خارجه‌ي شوروي در پاسخ به اظهارات هيئت عراقي گفت: بي‌طرفي اتحاد شوروي در قبال جنگ خليج [فارس] به صورت دائمي نخواهد بود و چنانچه ايران به تجاوزات خود عليه عراق ادامه دهد و همچنين عبور نيروهاي ايراني از مرزهاي عراق، كليه‌ي دلايل مربوط به بي‌طرفي دو ساله‌ي شوروي را پايان مي‌دهد.
مجله‌ي المجله در ادامه‌ي گزارش خود مي‌افزايد: مقامات شوروي به كليه‌ي خواسته‌هاي هيئت عراقي و در رأس آن نيازهاي تسليحاتي عراق، پاسخ مثبت دادند و در همين رابطه يك هفته بعد از انجام ملاقات، ارسال مقادير زيادي اسلحه و مهمات توسط هواپيماهاي حمل و نقل "انتونوف" از شوروي به عراق آغاز شد و در همان وقت چندين كشتي روسي حامل مقادير معتنابهي از سلاح روانه‌ي بندر عقبه در اردن شد.
مجله‌ي مزبور در بخش ديگري از گزارش خود با اشاره به تغيير موضع شوروي در قبال ايران و ابراز ناراحتي از سياست كنوني ايران كه به نظر آن‌ها موجب كشاندن نيروهاي بيگانه‌ي توسعه‌طلب به منطقه خواهد شد، مي‌نويسد:
اخيراً مجله‌ي روسي عصر جديد ـ كه منعكس‌كننده‌ي نظرات رسمي كرملين است ـ طي مقاله‌يي با انتقاد از اوضاع داخلي ايران خاطرنشان ساخته است كه اوضاع ايران به وضع خطرناكي رسيده كه ممكن است به ازسرگيري تشنجات داخلي منتهي شود. مجله‌ي روسي مي‌افزايد: انقلاب ايران بعد از گذشت 4 سال از سرنگوني رژيم شاه، اينك بر سر دو راهي سخت و خطرناكي رسيده است.
مجله‌ي المجله در پايان مي‌نويسد: در اين ملاقات مقامات شوروي موضع عراق از مصر را مورد تأييد قرار دادند.»<ref>مأخذ 11، صص 4 و 5، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 14/11/1361، به نقل از مجله‌ي المجله چاپ لندن.</ref>
==گزارش - 416==
 
سخن‌گوي رسمي وزارت خارجه‌ي الجزاير در مصاحبه‌يي مطبوعاتي از هر گونه موضع‌گيري در خصوص بيانيه‌ي اخير سه كشور ايران، سوريه و ليبي خودداري كرد.
به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، سخن‌گوي رسمي وزارت امور خارجه‌ي الجزاير در اين مصاحبه كه در مقر وزارت خارجه‌ي اين كشور برگزار شد، در پاسخ به سؤال خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي در الجزاير مبني بر موضع اين كشور درباره‌ي بيانيه‌ي مشتركي كه به دنبال اجلاس مسئولان ليبي، سوريه و جمهوري اسلامي در دمشق صادر شد، گفت:
سه كشور ليبي، سوريه و ايران كشورهاي مستقلي هستند و داراي مواضع خاص خود مي‌باشند، لذا هر تصميمي را كه مي‌خواهند مي‌توانند اتخاذ كنند.
وي در پاسخ به سؤال ديگر خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي در مورد اين‌كه چرا الجزاير در حالي‌ كه عضو جبهه‌ي پايداري است در اين اجلاس شركت نكرد، گفت: سازمان آزادي‌بخش فلسطين نيز كه يك عضو مهم اين جبهه است، در اين اجلاس شركت نكرد. بنابراين، چرا بايد الجزاير مجبور به شركت در اين اجلاس باشد.<ref>مأخذ 10، ص 6، الجزيره ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 8/11/1361.</ref>
==گزارش - 417==
 
راديو بي‌بي‌سي در برنامه‌يي به بررسي اوضاع و چشم‌انداز گروه‌هاي مخالف جمهوري اسلامي در خارج از كشور پرداخت. در اين برنامه طيف‌هاي گوناگون مخالف جمهوري اسلامي اعم از سلطنت‌طلب‌ها، جمهوري‌خواهان و شوراي ملي مقاومت با نگاهي گذرا مورد ارزيابي قرار گرفته است.
راديو بي‌بي‌سي پس از گفت و گوهاي متعدد با رهبران گروه‌هاي مخالف اذعان داشت كه سرخوردگي و نااميدي از به‌دست‌گيري قدرت در ايران در گفتار و رفتار همه‌ي مخالفان طالب قدرت به چشم مي‌خورد. اين نتيجه‌گيري بديهي‌ترين دستاوردي بود كه بدون اين مقدمات نيز به راحتي قابل درك بود، هر چند يادآوري چندين باره‌ي وجود مخالفان جمهوري اسلامي در خارج از كشور، زنده كردن ياد آن‌ها و تهيه‌ي چند برنامه‌ي راديويي در اين خصوص، سودي است كه نصيب گردانندگان اين راديو ‌شده است. بخشي از اين گفتار راديويي چنين است: «نزديك به چهار سال از انقلاب ايران مي‌گذرد، سركوبي مخالفان و منتقدان دولت اسلامي منجر به آن ‌شده كه پاريس به صورت كانون اصلي مخالفان حكومت ايران درآيد. روحيه‌ي اميدي كه در ميان مخالفان حكومت ايران وجود داشت، اينك جاي خود را به حيات و اختلاف داده است.
باقر معين‌ كه براي مصاحبه با رهبران اين گروه‌ها به پاريس رفته بود، برداشت خود را از وضع و روحيه‌ي مخالفان جمهوري اسلامي چنين بيان مي‌كند: "در ميان شهرهاي اروپا، پاريس، مقر اصلي شخصيت‌ها و رهبران سازمان‌ها و احزاب مخالف حكومت ايران است كه به طور خلاصه مي‌توان آن‌ها را به سلطنت‌طلب، جمهوري‌خواه و كساني تقسيم كرد كه هنوز تصميم خود را نگرفته‌اند كه به كدامين دسته بپيوندند."
در ميان كساني كه اينك تلويحاً خواستار بازگشت رژيم پادشاهي‌اند، مي‌توان از جمله، نخست‌وزير پيشين دكتر علي اميني‌ و دكتر شاپور بختيار‌ [را] نام برد.
ولي‌عهد سابق رضا پهلوي‌ ـ كه خود را شاه مي‌خواند و اينك در كشور مصر به دور از بستگان خويش به سر مي‌برد ـ در مورد اين‌كه از كدام گروه از سلطنت‌طلبان حمايت مي‌كند سخني نگفته است.
اخيراً روزنامه‌ي فيگارو چاپ پاريس از قول او نقل كرد كه او از رژيم سلطنتي به سبك اسپانيا و اين‌كه شاه بايد جايي براي تمام تمايلات، تمام احزاب و تمام اعتقادات باز كند و شاه بايد داور باشد نه بازيگر، حمايت مي‌كُند.
و اما در ميان جمهوري‌خواهان، سازمانِ اصلي كه در واقع مهم‌ترين نيروي مخالف حكومت ايران در پاريس است شوراي ملي مقاومت است كه با هم‌كاري ابوالحسن بني‌صدر تأسيس ‌شده و مجاهدين خلق هسته‌ي اصلي آن‌اند و شخصيت‌ها و احزاب چندي نيز مثل حزب دمكرات كردستان و جبهه‌ي دمكراتيك ملي بدان پيوسته‌اند.
در ميان شخصيت‌هايي كه شخصاً معتقد به نظام جمهوري‌اند، ولي رسماً خود را متعهد به نظام خاصي نكرده‌اند دكتر احمد مدني‌ و حسن نزيه‌ را مي‌توان نام برد. البته، به دور از اهل سياست از روشن‌فكراني مانند علي‌اصغر‌ حاج سيدجوادي و دكتر عبدالكريم لاهيجي‌ و تني چند بايد ذكر كرد كه پيشه‌ي خود را همچنان دفاع از آزادي و حمايت از حقوق افراد و آوارگان ايراني در خارج مي‌دانند.
بيش‌تر سياستمداران كنوني مقيم پاريس بارها از قريب‌الوقوع بودن سرنگوني جمهوري اسلامي ايران در ظرف چند ماه آينده دم زده‌اند. آن‌ها خود بهتر از هركس ديگر آگاه‌اند كه چهار سال از عمر حكومت اسلامي گذشته و پيش‌بيني آن‌ها نقش بر آب ‌شده است، آن‌ها اينك در پيش‌بيني مفرد ‌شده‌اند. آن‌ها به طور خصوصي اعتراف مي‌كنند كه ارزيابي اوليه‌ي آن‌ها از قدرت خود و ضعف رژيم ساده‌لوحانه بوده است.
در خلال يك سال و چند ماه گذشته، چند تحول جديد در ميان مخالفان جلب نظر مي‌كند. در خارج از ايران امراي دست راستي ارتش سابق كه صحبت از كودتا و حمله از مرزها مي‌كردند دچار انزواي سياسي ‌شده‌اند.
در داخل ايران، نيروهاي چپ افراطي همانند پيكار و فدائيان دچار تفرقه و يا اضمحلال ‌شده‌اند، گذشته از اختناق، بي‌تجربگي سياسي و عدم شناخت اوضاع جامعه‌ي ايران توسط اين گروه‌ها نقش در خودشكني اين نيروها [را] ايفا كرد.
در ميان شوراي ملي مقاومت كساني هستند كه به يك چنين طرز فكري نزديك‌اند، شوراي ملي مقاومت داراي ميثاق و ساختار حكومتي است. اين شورا ابوالحسن بني‌صدر يا رئيس‌جمهوري دارد و آقاي مسعود رجوي را نخست‌وزير. اميد سلطنت‌طلبان بر پشتيباني امريكا بود، اگر بتوانند در ميان ارتش طرف‌داران خود را سازمان دهند.
اما به گفته‌ي ناظران، ارتش ايران از طرف‌داران سلطنت و عوامل فعال مخالف پاك‌سازي ‌شده و لذا امريكاييان ممكن است براي آن‌ها آرزوي موفقيت كنند، اما تا وقتي‌كه حمايت نسبي مردم را جلب نكنند عملاً امريكاييان به پشتيباني از آن‌ها برنخواهند خواست.
اميد شوراي ملي مقاومت بر آن است كه از طريق قيام عمومي و جلب حمايت مردم خود را به قدرت رساند، اما تا زماني‌كه شورا بتواند خود را به عنوان يك حكومت منسجم جانشين در ميان مردم بقبولاند راه درازي در پيش است.
آزردگي و يأس، بسياري از مخالفان جمهوري اسلامي را در اين گفته‌ي حاج محمدشانه‌چي مي‌توان ديد، وي گفت: "علت بقاي رژيم آقاي خميني آن است كه مخالفان پراكنده‌اند و رژيم وي جانشيني ندارد." يكي ديگر از ايرانيان مقيم پاريس درباره‌ي مخالفان چنين گفت: "در زمان شاه همه‌ي مخالفان متحداً خواستار سرنگوني رژيم او بودند و اينك همه خواستار به قدرت رسيدن خويشتن‌اند." شايد بتوان از نظرات بسياري از ايرانيان مقيم پاريس چنين نتيجه‌گيري كرد كه در زمان حيات آيت‌الله خميني اميدي براي به قدرت رسيدن مخالفان وجود ندارد و پس از درگذشت او در صورتي مخالفان خواهند توانست نقشي ايفا كنند كه ميان روحانيون حاكم چنان شكافي‌ افتد كه منجر به درگيري ارتش و سپاه شود.»<ref>مأخذ 9، بخش سوم، صص 13 ـ 11، راديو بي‌بي‌سي، 8/11/1361، به نقل از فايننشال تايمز.</ref>
==گزارش - 418==
 
فرمانده كل نيروهاي نظامي بحرين از امكان تشكيل نيروي نظامي در شوراي هم‌كاري خليج فارس خبر داد. وي همچنين ضمن ستايش از طرح صلح فاس و طرح جديد ريگان براي خاورميانه بدون در نظر گرفتن شرايط ايران براي متاركه‌ي جنگ، ساده‌لوحانه از علامت‌گذاري مرز بين دو كشور ايران و عراق سخن گفت. خبرگزاري كويت از لندن گزارش داد: شاهزاده شيخ حامد بن عيسي آل خليفه وليعهد و فرمانده كل نيروهاي نظامي بحرين، گفت: شوراي هم‌كاري خليج فارس در جست و جوي ايجاد يك نيروي بازدارنده‌ي خليج [فارس] براي حمايت از منافع مردم اين منطقه و مقابله با هر گونه تلاش يا اقدامي عليه امنيت اين منطقه است. براساس گزارش خبرگزاري كويت از لندن، شيخ حامد در گفت و گويي با مجله‌ي عربي زبان المجله چاپ لندن همچنين كشورهاي عربي را به حفظ و رعايت مصوبات كنفرانس فاس و ادامه‌ي تلاش‌هاي‌شان در همان مسير، به منظور كسب احترام جوامع جهاني فراخواند. شيخ حامد طرح فاس را بهترين ابتكار صلح و به منزله برآورنده‌‌ي آرزوي اعراب براي صلح دانست و طرح ريگان براي خاورميانه را نمايان‌گر يك جريان جديد در سياست خارجي امريكا تلقي كرد. وي ضمن انتقاد از دولت انگليس به دليل نپذيرفتن نماينده‌ي سازمان آزادي‌بخش فلسطين در سفر هيئت هفت نفره‌ي فاس به لندن، خواستار پايان يافتن جنگ عراق و ايران شد و گفت: عراق و جهان عرب و مسلمان تمايل خود به پايان يافتن خصومت را نشان داده‌اند. وي افزود: پس در حال حاضر مسئله‌ي صلح به ايران واگذار ‌شده و توافق ايران با توقف جنگ و شروع مذاكرات در مورد علامت‌گذاري مرزها مي‌تواند گام مباركي باشد كه خون‌ريزي را متوقف و منطقه را از رقابت‌هاي بين‌المللي دور نگه‌دارد.<ref>مأخذ 9، بخش سوم، صص 4 و 5، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 8/11/1361.</ref>
 





نسخهٔ کنونی تا ‏۷ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۰۳

روزشمار جنگ سال 1361
1361.11.08
نام‌های دیگر هشت بهمن
تاریخ شمسی 1361.11.08
تاریخ میلادی 28 ژانویه 1983
تاریخ قمری 13 ربيع‌الثاني 1403



گزارش - 408

پس از چند روز بحث فشرده بين فرماندهان سپاه و ارتش درباره‌ي پيشنهاد ارتش مبني بر اجراي عمليات از محور ديگري در ارتفاعات فوقي هم‌زمان با عمليات اصلي، امروز شوراي عالي دفاع* در جلسه‌يي كه با شركت اعضا و حضور فرمانده كل سپاه پاسداران (محسن رضايي)، مسئول طرح و عمليات ستاد مركزي سپاه (رحيم صفوي) و فرمانده نيروي زميني ارتش (سرهنگ علي صياد شيرازي) در تهران تشكيل ‌شده بود، با تعويق زمان عمليات و دادن فرصت براي فراهم كردن مقدمات (شناسايي، جا به جايي امكانات، استقرار و...) به منظور اجراي عمليات در فوقي مخالفت كرد. رحيم صفوي در گفت و گوي تلفني با غلامعلي رشيد ضمن اعلام خبر مخالفت شوراي عالي دفاع با پيشنهاد ارتش، گفت: «شوراي عالي دفاع با عقب افتادن عمليات مخالفت كرده و ما مجبوريم از همان منطقه‌ي فكه ـ چزابه عمليات را شروع كنيم. به احتمال قوي اگر دقيقاً مشخص شد كه همين [را] عمل كنيم، حدود 72 ساعت ديگر عمليات شروع خواهد شد.» رحيم صفوي همچنين گفت فردا حدود 15 نفر از فرماندهان جهت ديدار با امام به تهران بروند. وي افزود: «ضمناً برادران [فرماندهان] ارتش هم خواهند آمد.»[۱]

گزارش - 409

ارتش عراق در ادامه‌ي تجاوزات خود، اقدام به گلوله‌باران آبادان و بمب‌باران شهر دهلران و مناطق اطرافش كرد. امروز همچنين يك هواپيماي عراقي منهدم شد. امروز نيز شهر آبادان هدف گلوله‌هاي آتشبارهاي عراقي قرار داشت. بر اثر اين حملات يكي از اهالي اين شهر مجروح و 3 مغازه ويران شد، لوله‌هاي نفتي واقع در حفار بريم هم آتش گرفت.[۲] همچنين هواپيماهاي عراقي چندين راكت به شهر دهلران پرتاب كردند كه در نتيجه 8 تن از اهالي شهر مجروح شدند، البته چند راكت كه به شهر اصابت كرده بود عمل نكرد، كه در صورت عمل كردن آن‌ها تلفات خودي افزايش چشمگيري مي‌يافت. علاوه بر اين، هواپيماهاي عراقي اطراف اين شهر را نيز با بمب خوشه‌يي بمب‌باران كردند كه موجب زخمي شدن يك چوپان و تلف شدن چندين رأس گوسفند شد.[۳] همچنين بر اساس اعلام قرارگاه كربلا و قرارگاه قدس، يك ميراژ عراقي هدف يك فروند جنگنده‌ي نيروي هوايي ارتش قرار گرفت و در شمال تپه‌هاي نبعه در داخل خاك عراق سرنگون شد. به گفته‌ي شاهدان عيني خلبان هواپيما در اين حادثه به هلاكت رسيده است.[۴]

گزارش - 410

كشورهاي سودان و اردن به منظور كمك به عراق در جنگ، شماري از نيروهاي نظامي خود را به اين كشور اعزام كردند. امروز صدام حسين از يك گردان پياده از نيروهاي سوداني كه به تازگي وارد عراق ‌شده است در يكي از پادگان‌هاي بغداد بازديد كرد. صدام در مراسمي كه به همين منظور ترتيب داده ‌شده بود، خطاب به اين نيروها گفت: «شما رزمندگان عرب بايد آبروي از دست رفته‌ي اعراب را به دست آوريد. امروز تمام ملت عرب در سراسر جهان چشم اميدشان به شما دوخته ‌شده است.» نيروهاي سوداني پس از تجهيز، به جبهه‌ي ميسان در شمال استان عماره اعزام شدند.[۵] همچنين 28 اتوبوس حامل نيروهاي نظامي اردني به اين كشور وارد ‌شده و به مناطق شمالي عراق (نوسود ـ هاني‌گرمله) اعزام شدند.[۶]

گزارش - 411

به گزارش راديو كلن، پيتر لينگ نماينده‌ي خاور نزديك صليب سرخ، اعلام كرد: ايران حدود 40 هزار سرباز عراقي را به اسارت درآورده و عراق نيز 5 هزار سرباز ايراني را اسير كرده است. وي درباره‌ي نقش صليب سرخ بين‌المللي گفت: اين سازمان توانسته است تعداد فراواني از سربازان غير عراقي اسير در ايران را آزاد كند.[۷]

گزارش - 412

نمايندگان حزب دمكرات، كومه‌له و رزگاري با نماينده‌ي استخبارات عراق‌ ديدار كردند. امروز همچنين داديار دادسراي انقلاب اسلامي بهشهر‌ هدف سوء قصد قرار گرفت. بر اساس گزارش منابع اطلاعاتي، به تازگي محمد حاجي عرب‌، امين بيك‌ و دكتر مادح‌ به ترتيب به نمايندگي از حزب دمكرات كردستان ايران، گروه كومه‌له و گروه رزگاري با نماينده‌ي استخبارات عراق‌ جلسه‌يي تشكيل داده‌اند. حاصل اين نشست چهارجانبه چنين است: 1. نيروهاي عراقي پس از تخليه‌ي قله‌ي شنام، آن‌جا را به گروه‌هاي يادشده تحويل خواهند داد. 2. گروه رزگاري شنگه دول و نيروهاي گروه كومه‌له آبادي‌هاي هاني‌گرمله و كينه را تحويل خواهند گرفت.[۸] نيروهاي سازمان مجاهدين خلق داديار دادسراي انقلاب اسلامي بهشهر‌ را در جاده‌ي بهشهر به بندر گز، هدف سوء قصد قرار دادند، در اين حادثه وي از ناحيه‌ي پاي راست زخمي شد. گفتني است او قبلاً نيز مورد حمله‌ي نيروهاي اين سازمان قرار گرفته بود.[۹]

گزارش - 413

به حكم دادگاه انقلاب اسلامي فيروزآباد و با تأييد شوراي عالي قضايي، منوچهر عباسي‌ معروف به جهان پولادخان يكي از عوامل اصلي اردوهاي مسلح غير قانوني استان فارس به اعدام محكوم و حكم درباره‌ي وي اجرا شد. خبرگزاري جمهوري اسلامي با انتشار اين خبر درباره‌ي جرائم وي اعلام كرد: «جهان پولادخان از عوامل اصلي درگيري‌هاي مسلحانه‌ي منطقه‌ي تنكاب، هورز، فراشبند‌ و هرسكيه در منطقه‌ي عمومي فيروزآباد بود. وي همچنين رابط اردوهاي مسلح غير قانوني با سازمان مجاهدين خلق و عامل اصلي طرح فرار خسرو قشقايي‌ و عوامل وي بود.»[۱۰] هر چند اخبار حاكي از ارتباط تنگاتنگ وي با سازمان مجاهدين خلق است، اما راديو صداي آزاد ايران وابسته به گروه‌هاي سلطنت‌طلب منوچهر عباسي‌ را چهره‌يي مبارز دانست و از اقدامات وي در مبارزه با جمهوري اسلامي تمجيد كرد. [۱۱]

گزارش - 414

حزب بعث عراق 7 ماه پس از برگزاري نُهمين كنگره‌ي خود، بيانيه‌ي رسمي اين كنگره را منتشر كرد. خبرگزاري رويتر با نقل اين خبر از روزنامه‌ي الثوره (ارگان رسمي حزب بعث عراق)، بدون اشاره به دليل اين تأخير، آورده است: «طبق اين بيانيه، حزب بعث به توسعه‌ استقلال سياسي و اقتصادي بر اساس سوسياليسم عراقي و ناسيوناليسم عربي ادامه مي‌دهد، در اين بيانيه تأكيد شده است عراق كه در 28 ماه گذشته، درگير جنگ با ايران بوده است به ادامه‌ي جست و جو براي خريد محموله‌هاي سلاح از نقاط ديگر ادامه خواهد داد و به اين ترتيب از وابستگي خود به شوروي دور مي‌شود. عراق اخيراً يك استراتژي جديد را دنبال كرده و روابط نظامي خود را با كشورهايي همانند يوگسلاوي گسترش داده و از فرانسه و ديگر كشورهاي اروپايي سلاح وارد كرده است. درستي اين سياست هنگامي ثابت شد كه شوروي پس از آغاز جنگ خليج [فارس]، حمل همه‌ي محموله‌هاي نظامي به عراق را متوقف ساخت. در اين بيانيه همچنين سياست‌هاي داخلي صدام حسين به دليل سازمان‌دهي مجدد حزب بعث پس از شكست‌هاي قبلي مورد ستايش قرار گرفته و آمده است: عراق تحت فرماندهي صدام توطئه‌هاي كمونيست‌هاي محلي و عوامل ايران را عليه حزب بعث خنثي كرد. اين بيانيه ضمن حمله به حزب منحله‌ي كمونيست عراق و بيان اين‌كه اين حزب اراده‌ي آزاد خود را از دست داده، آورده است: همه‌ي تحليل‌هاي حزب كمونيست در مورد اوضاع عراق چيزي به غير از يك تفسير تحت‌اللفظي از ديدگاه‌هاي شوروي نيست. همچنين در ادامه رفتار كمونيست‌هاي عراق در برابر جنگ ايران و عراق مورد انتقاد قرار گرفته و آن‌ها متهم ‌شده‌اند كه با دشمن ايراني متحد ‌شده‌اند. اين بيانيه در مورد اخراج تعداد زيادي از ايرانيان از عراق در دهه‌ي 1970 مي‌نويسد: "اكثريت آن‌ها داراي احساسات ضد عراقي و نژادپرستانه بوده و به تمايلات توسعه‌طلبانه‌ي ايراني‌ها عليه عراق خدمت مي‌كردند.»[۱۲]

گزارش - 415

نشريه‌ي المجله چاپ لندن در گزارشي به سفر سه هفته‌ي پيش مقامات عراقي به شوروي و ملاقات با مسئولان اين كشور پرداخته است. از جمله موضوعات محوري اين گزارش مي‌توان به نقش شاه حسين در برگزاري اين ديدار؛ اظهار تمايل مقامات شوروي براي كمك به حكومت‌ عراق در صورت طولاني شدن جنگ و نيز پاسخ مثبت آن‌ها به همه‌ي درخواست‌هاي تسليحاتي طرف‌هاي عراقي اشاره كرد. خبرگزاري جمهوري اسلامي در اين باره آورده است: «المجله طي گزارشي به نقل از منابع مطلع عربي ضمن اشاره به سفر محرمانه‌ي هيئت عالي‌رتبه‌ي عراقي در سه هفته قبل به مسكو و ديدار با مقامات روسي و عقد قراردادهاي مهم تسليحاتي با روس‌ها مي‌نويسد: شخصي كه مقدمات ديدار محرمانه‌ي هيئت عراقي را با سران شوروي فراهم كرد، شاه حسين بود. وي در سفر اخير خود در رأس هيئت هفت نفره‌ي عربي منتخب كنفرانس فاس، به مسكو ضمن ملاقات با اندروپوف از وي خواست كه شوروي موضعي صريح و روشن در برابر جنگ عراق با ايران به ويژه توسعه‌طلبي‌هاي ايران اتخاذ نمايد. به گفته‌ي المجله: مقامات شوروي ضمن دادن قول مساعد به خواسته‌هاي شاه حسين خاطرنشان ساخته‌اند كه مسكو در شرايط كنوني حاضر به پاسخ‌گويي به خواسته‌ي اعراب و نه‌تنها خواسته‌ي عراق در اين زمينه مي‌باشد. منابع عربي مي‌افزايند: با اعلام شدن مواضع فوق از جانب شوروي‌ها هيئت عراقي گفت و گوهاي خود را با مسكو آغاز كرد و در اين رابطه گروميكو وزير خارجه‌ي شوروي در پاسخ به اظهارات هيئت عراقي گفت: بي‌طرفي اتحاد شوروي در قبال جنگ خليج [فارس] به صورت دائمي نخواهد بود و چنانچه ايران به تجاوزات خود عليه عراق ادامه دهد و همچنين عبور نيروهاي ايراني از مرزهاي عراق، كليه‌ي دلايل مربوط به بي‌طرفي دو ساله‌ي شوروي را پايان مي‌دهد. مجله‌ي المجله در ادامه‌ي گزارش خود مي‌افزايد: مقامات شوروي به كليه‌ي خواسته‌هاي هيئت عراقي و در رأس آن نيازهاي تسليحاتي عراق، پاسخ مثبت دادند و در همين رابطه يك هفته بعد از انجام ملاقات، ارسال مقادير زيادي اسلحه و مهمات توسط هواپيماهاي حمل و نقل "انتونوف" از شوروي به عراق آغاز شد و در همان وقت چندين كشتي روسي حامل مقادير معتنابهي از سلاح روانه‌ي بندر عقبه در اردن شد. مجله‌ي مزبور در بخش ديگري از گزارش خود با اشاره به تغيير موضع شوروي در قبال ايران و ابراز ناراحتي از سياست كنوني ايران كه به نظر آن‌ها موجب كشاندن نيروهاي بيگانه‌ي توسعه‌طلب به منطقه خواهد شد، مي‌نويسد: اخيراً مجله‌ي روسي عصر جديد ـ كه منعكس‌كننده‌ي نظرات رسمي كرملين است ـ طي مقاله‌يي با انتقاد از اوضاع داخلي ايران خاطرنشان ساخته است كه اوضاع ايران به وضع خطرناكي رسيده كه ممكن است به ازسرگيري تشنجات داخلي منتهي شود. مجله‌ي روسي مي‌افزايد: انقلاب ايران بعد از گذشت 4 سال از سرنگوني رژيم شاه، اينك بر سر دو راهي سخت و خطرناكي رسيده است. مجله‌ي المجله در پايان مي‌نويسد: در اين ملاقات مقامات شوروي موضع عراق از مصر را مورد تأييد قرار دادند.»[۱۳]

گزارش - 416

سخن‌گوي رسمي وزارت خارجه‌ي الجزاير در مصاحبه‌يي مطبوعاتي از هر گونه موضع‌گيري در خصوص بيانيه‌ي اخير سه كشور ايران، سوريه و ليبي خودداري كرد. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، سخن‌گوي رسمي وزارت امور خارجه‌ي الجزاير در اين مصاحبه كه در مقر وزارت خارجه‌ي اين كشور برگزار شد، در پاسخ به سؤال خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي در الجزاير مبني بر موضع اين كشور درباره‌ي بيانيه‌ي مشتركي كه به دنبال اجلاس مسئولان ليبي، سوريه و جمهوري اسلامي در دمشق صادر شد، گفت: سه كشور ليبي، سوريه و ايران كشورهاي مستقلي هستند و داراي مواضع خاص خود مي‌باشند، لذا هر تصميمي را كه مي‌خواهند مي‌توانند اتخاذ كنند. وي در پاسخ به سؤال ديگر خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي در مورد اين‌كه چرا الجزاير در حالي‌ كه عضو جبهه‌ي پايداري است در اين اجلاس شركت نكرد، گفت: سازمان آزادي‌بخش فلسطين نيز كه يك عضو مهم اين جبهه است، در اين اجلاس شركت نكرد. بنابراين، چرا بايد الجزاير مجبور به شركت در اين اجلاس باشد.[۱۴]

گزارش - 417

راديو بي‌بي‌سي در برنامه‌يي به بررسي اوضاع و چشم‌انداز گروه‌هاي مخالف جمهوري اسلامي در خارج از كشور پرداخت. در اين برنامه طيف‌هاي گوناگون مخالف جمهوري اسلامي اعم از سلطنت‌طلب‌ها، جمهوري‌خواهان و شوراي ملي مقاومت با نگاهي گذرا مورد ارزيابي قرار گرفته است. راديو بي‌بي‌سي پس از گفت و گوهاي متعدد با رهبران گروه‌هاي مخالف اذعان داشت كه سرخوردگي و نااميدي از به‌دست‌گيري قدرت در ايران در گفتار و رفتار همه‌ي مخالفان طالب قدرت به چشم مي‌خورد. اين نتيجه‌گيري بديهي‌ترين دستاوردي بود كه بدون اين مقدمات نيز به راحتي قابل درك بود، هر چند يادآوري چندين باره‌ي وجود مخالفان جمهوري اسلامي در خارج از كشور، زنده كردن ياد آن‌ها و تهيه‌ي چند برنامه‌ي راديويي در اين خصوص، سودي است كه نصيب گردانندگان اين راديو ‌شده است. بخشي از اين گفتار راديويي چنين است: «نزديك به چهار سال از انقلاب ايران مي‌گذرد، سركوبي مخالفان و منتقدان دولت اسلامي منجر به آن ‌شده كه پاريس به صورت كانون اصلي مخالفان حكومت ايران درآيد. روحيه‌ي اميدي كه در ميان مخالفان حكومت ايران وجود داشت، اينك جاي خود را به حيات و اختلاف داده است. باقر معين‌ كه براي مصاحبه با رهبران اين گروه‌ها به پاريس رفته بود، برداشت خود را از وضع و روحيه‌ي مخالفان جمهوري اسلامي چنين بيان مي‌كند: "در ميان شهرهاي اروپا، پاريس، مقر اصلي شخصيت‌ها و رهبران سازمان‌ها و احزاب مخالف حكومت ايران است كه به طور خلاصه مي‌توان آن‌ها را به سلطنت‌طلب، جمهوري‌خواه و كساني تقسيم كرد كه هنوز تصميم خود را نگرفته‌اند كه به كدامين دسته بپيوندند." در ميان كساني كه اينك تلويحاً خواستار بازگشت رژيم پادشاهي‌اند، مي‌توان از جمله، نخست‌وزير پيشين دكتر علي اميني‌ و دكتر شاپور بختيار‌ [را] نام برد. ولي‌عهد سابق رضا پهلوي‌ ـ كه خود را شاه مي‌خواند و اينك در كشور مصر به دور از بستگان خويش به سر مي‌برد ـ در مورد اين‌كه از كدام گروه از سلطنت‌طلبان حمايت مي‌كند سخني نگفته است. اخيراً روزنامه‌ي فيگارو چاپ پاريس از قول او نقل كرد كه او از رژيم سلطنتي به سبك اسپانيا و اين‌كه شاه بايد جايي براي تمام تمايلات، تمام احزاب و تمام اعتقادات باز كند و شاه بايد داور باشد نه بازيگر، حمايت مي‌كُند. و اما در ميان جمهوري‌خواهان، سازمانِ اصلي كه در واقع مهم‌ترين نيروي مخالف حكومت ايران در پاريس است شوراي ملي مقاومت است كه با هم‌كاري ابوالحسن بني‌صدر تأسيس ‌شده و مجاهدين خلق هسته‌ي اصلي آن‌اند و شخصيت‌ها و احزاب چندي نيز مثل حزب دمكرات كردستان و جبهه‌ي دمكراتيك ملي بدان پيوسته‌اند. در ميان شخصيت‌هايي كه شخصاً معتقد به نظام جمهوري‌اند، ولي رسماً خود را متعهد به نظام خاصي نكرده‌اند دكتر احمد مدني‌ و حسن نزيه‌ را مي‌توان نام برد. البته، به دور از اهل سياست از روشن‌فكراني مانند علي‌اصغر‌ حاج سيدجوادي و دكتر عبدالكريم لاهيجي‌ و تني چند بايد ذكر كرد كه پيشه‌ي خود را همچنان دفاع از آزادي و حمايت از حقوق افراد و آوارگان ايراني در خارج مي‌دانند. بيش‌تر سياستمداران كنوني مقيم پاريس بارها از قريب‌الوقوع بودن سرنگوني جمهوري اسلامي ايران در ظرف چند ماه آينده دم زده‌اند. آن‌ها خود بهتر از هركس ديگر آگاه‌اند كه چهار سال از عمر حكومت اسلامي گذشته و پيش‌بيني آن‌ها نقش بر آب ‌شده است، آن‌ها اينك در پيش‌بيني مفرد ‌شده‌اند. آن‌ها به طور خصوصي اعتراف مي‌كنند كه ارزيابي اوليه‌ي آن‌ها از قدرت خود و ضعف رژيم ساده‌لوحانه بوده است. در خلال يك سال و چند ماه گذشته، چند تحول جديد در ميان مخالفان جلب نظر مي‌كند. در خارج از ايران امراي دست راستي ارتش سابق كه صحبت از كودتا و حمله از مرزها مي‌كردند دچار انزواي سياسي ‌شده‌اند. در داخل ايران، نيروهاي چپ افراطي همانند پيكار و فدائيان دچار تفرقه و يا اضمحلال ‌شده‌اند، گذشته از اختناق، بي‌تجربگي سياسي و عدم شناخت اوضاع جامعه‌ي ايران توسط اين گروه‌ها نقش در خودشكني اين نيروها [را] ايفا كرد. در ميان شوراي ملي مقاومت كساني هستند كه به يك چنين طرز فكري نزديك‌اند، شوراي ملي مقاومت داراي ميثاق و ساختار حكومتي است. اين شورا ابوالحسن بني‌صدر يا رئيس‌جمهوري دارد و آقاي مسعود رجوي را نخست‌وزير. اميد سلطنت‌طلبان بر پشتيباني امريكا بود، اگر بتوانند در ميان ارتش طرف‌داران خود را سازمان دهند. اما به گفته‌ي ناظران، ارتش ايران از طرف‌داران سلطنت و عوامل فعال مخالف پاك‌سازي ‌شده و لذا امريكاييان ممكن است براي آن‌ها آرزوي موفقيت كنند، اما تا وقتي‌كه حمايت نسبي مردم را جلب نكنند عملاً امريكاييان به پشتيباني از آن‌ها برنخواهند خواست. اميد شوراي ملي مقاومت بر آن است كه از طريق قيام عمومي و جلب حمايت مردم خود را به قدرت رساند، اما تا زماني‌كه شورا بتواند خود را به عنوان يك حكومت منسجم جانشين در ميان مردم بقبولاند راه درازي در پيش است. آزردگي و يأس، بسياري از مخالفان جمهوري اسلامي را در اين گفته‌ي حاج محمدشانه‌چي مي‌توان ديد، وي گفت: "علت بقاي رژيم آقاي خميني آن است كه مخالفان پراكنده‌اند و رژيم وي جانشيني ندارد." يكي ديگر از ايرانيان مقيم پاريس درباره‌ي مخالفان چنين گفت: "در زمان شاه همه‌ي مخالفان متحداً خواستار سرنگوني رژيم او بودند و اينك همه خواستار به قدرت رسيدن خويشتن‌اند." شايد بتوان از نظرات بسياري از ايرانيان مقيم پاريس چنين نتيجه‌گيري كرد كه در زمان حيات آيت‌الله خميني اميدي براي به قدرت رسيدن مخالفان وجود ندارد و پس از درگذشت او در صورتي مخالفان خواهند توانست نقشي ايفا كنند كه ميان روحانيون حاكم چنان شكافي‌ افتد كه منجر به درگيري ارتش و سپاه شود.»[۱۵]

گزارش - 418

فرمانده كل نيروهاي نظامي بحرين از امكان تشكيل نيروي نظامي در شوراي هم‌كاري خليج فارس خبر داد. وي همچنين ضمن ستايش از طرح صلح فاس و طرح جديد ريگان براي خاورميانه بدون در نظر گرفتن شرايط ايران براي متاركه‌ي جنگ، ساده‌لوحانه از علامت‌گذاري مرز بين دو كشور ايران و عراق سخن گفت. خبرگزاري كويت از لندن گزارش داد: شاهزاده شيخ حامد بن عيسي آل خليفه وليعهد و فرمانده كل نيروهاي نظامي بحرين، گفت: شوراي هم‌كاري خليج فارس در جست و جوي ايجاد يك نيروي بازدارنده‌ي خليج [فارس] براي حمايت از منافع مردم اين منطقه و مقابله با هر گونه تلاش يا اقدامي عليه امنيت اين منطقه است. براساس گزارش خبرگزاري كويت از لندن، شيخ حامد در گفت و گويي با مجله‌ي عربي زبان المجله چاپ لندن همچنين كشورهاي عربي را به حفظ و رعايت مصوبات كنفرانس فاس و ادامه‌ي تلاش‌هاي‌شان در همان مسير، به منظور كسب احترام جوامع جهاني فراخواند. شيخ حامد طرح فاس را بهترين ابتكار صلح و به منزله برآورنده‌‌ي آرزوي اعراب براي صلح دانست و طرح ريگان براي خاورميانه را نمايان‌گر يك جريان جديد در سياست خارجي امريكا تلقي كرد. وي ضمن انتقاد از دولت انگليس به دليل نپذيرفتن نماينده‌ي سازمان آزادي‌بخش فلسطين در سفر هيئت هفت نفره‌ي فاس به لندن، خواستار پايان يافتن جنگ عراق و ايران شد و گفت: عراق و جهان عرب و مسلمان تمايل خود به پايان يافتن خصومت را نشان داده‌اند. وي افزود: پس در حال حاضر مسئله‌ي صلح به ايران واگذار ‌شده و توافق ايران با توقف جنگ و شروع مذاكرات در مورد علامت‌گذاري مرزها مي‌تواند گام مباركي باشد كه خون‌ريزي را متوقف و منطقه را از رقابت‌هاي بين‌المللي دور نگه‌دارد.[۱۶]



منابع و مآخذ روزشمار 1361/11/08

  1. سند شماره 160/د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه‌ي ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتم(ص) در عمليات والفجر مقدماتي (تقي رضواني)، 6/11/1361 تا 8/11/1361، ص 41.
  2. سند شماره 64373 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از سماجا3 (مركز فرماندهي) به نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) مد عمليات، 10/11/1361، ص 2؛ و ـ روزنامه‌ي كيهان، 9/11/1361، ص 2، اطلاعيه‌ي ارتش جمهوري اسلامي ايران.
  3. سند شماره 64356 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي منطقه7 به فرماندهي كل، 9/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ سند شماره 033334 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي 19 فجر به فرماندهي سپاه هفتم حديد، 9/11/1361، ص 1؛ و ـ سند شماره 088064 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن هفتگي، از دفتر فرماندهي كل سپاه پاسداران (مركز فرماندهي) به دادستاني محترم سپاه برادر قمي، شماره 14، 11/11/1361، ص 15.
  4. سند شماره 18066 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از اطلاعات قرارگاه كربلا به فرماندهي قرارگاه كربلا، 8/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ سند شماره 033335 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از قرارگاه قدس به اطلاعات و عمليات سپاه هفتم، 9/11/1361، ص 2.
  5. سند شماره 18431 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن اطلاعاتي هفتگي، ستاد مركزي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي (طرح و برنامه عمليات)، شماره 57، 3/12/1361، ص 4.
  6. سند شماره 72353 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از ستاد منطقه7 ط ب ع به اطلاعات غ قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص)، 9/1/1362، سند تك‌برگي.
  7. واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي، بولتن راديوهاي بيگانه، 8/11/1361، ص 21، راديو كلن، 8/11/1361.
  8. سند شماره 294770 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از لشكر28 (ركن2) به استانداري كردستان (معاونت سياسي)، 8/11/1361، سند تك‌برگي.
  9. سند شماره 64329 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از اداره‌ي اطلاعاتي شاجا به نخست‌وزيري (دفتر اطلاعات و تحقيقات)، 9/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ سند شماره 18218 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن اطلاعاتي هفتگي، ستاد مركزي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي (طرح و برنامه عمليات)، 18/11/1361، ص 4؛ و ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه‌ي گزارش‌هاي ويژه، شماره 315، 9/11/1361، ص 2، بهشهر ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 8/11/1361.
  10. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه‌ي گزارش‌هاي ويژه، شماره 316، 10/11/1361، ص 4، شيراز ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 9/11/1361.
  11. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه‌ي گزارش‌هاي ويژه، شماره 321، 15/11/1361، ص 31، به نقل از صداي آزاد ايران، 14/11/1361.
  12. مأخذ 9، بخش سوم، صص 3 و 4، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 8/11/1361، گزارشي از رويتر از بغداد به نقل از روزنامه‌ي الثوره ارگان حزب بعث.
  13. مأخذ 11، صص 4 و 5، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 14/11/1361، به نقل از مجله‌ي المجله چاپ لندن.
  14. مأخذ 10، ص 6، الجزيره ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 8/11/1361.
  15. مأخذ 9، بخش سوم، صص 13 ـ 11، راديو بي‌بي‌سي، 8/11/1361، به نقل از فايننشال تايمز.
  16. مأخذ 9، بخش سوم، صص 4 و 5، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 8/11/1361.