1361.11.23: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1361 |نام = 1361.11.23 |نام دیگر= بیست و سه بهمن |روز=23 بهمن 1361 |تاریخ شمسی= 1361.11.23 |تاریخ میلادی= 12 فوریه 1983 |تاریخ قمری= 28 ربيع‌الثاني 1403 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.11.23</div> <div clas...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۲ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است) | |||
| سطر ۲۰: | سطر ۲۰: | ||
<div class="bootstrap-btn">[[1365.11.23]]</div> | <div class="bootstrap-btn">[[1365.11.23]]</div> | ||
<div class="bootstrap-btn">[[1366.11.23]]</div> | <div class="bootstrap-btn">[[1366.11.23]]</div> | ||
<div style="text-align:justify"> | <div style="text-align:justify"> | ||
==گزارش - | ==گزارش - 608== | ||
==گزارش - | |||
==گزارش - | |||
==گزارش - | در گلوله‌باران شهر آبادان 3 منزل مسكوني و 2 مغازه بر اثر برخورد گلوله‌هاي توپ يا خمپاره تخريب و قسمتي از يك نخلستان دچار آتش‌سوزي شد.<ref>سند شماره 55240 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش روزانه، از سماجا3 (مركز فرماندهي) به نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) مد عمليات، 25/11/1361، ص 5.</ref> | ||
==گزارش - | در منطقه‌ي عملياتي والفجر نيز يك هواپيماي عراقي هدف پدافند هوايي قرار گرفت و منهدم شد. طبق اطلاعيه‌ي ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي، با سقوط اين هواپيما تعداد هواپيماهاي جنگي سرنگون‌شده‌ي دشمن در منطقه‌ي عملياتي والفجر به 8 فروند رسيد.<ref>روزنامه‌ي كيهان، 24/11/1361، ص 2، اطلاعيه‌ي ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران.</ref> | ||
==گزارش - | ==گزارش - 606== | ||
==گزارش - | |||
==گزارش - | امروز، 3 نفر از اتباع مسيحي عراق با عبور از مرزهاي غربي وارد ايران شدند و با معرفي خود به نيروهاي نظامي درخواست پناهندگي كردند.<ref>همان، ص 3، گزارشي از سنندج.</ref> | ||
==گزارش - | به دنبال بروز نابساماني در برخي رده‌هاي ارتش عراق كه از فرار سربازان اين كشور از جبهه‌هاي جنگ نشئت مي‌گيرد، امروز صدام حسين با صدور بيانيه‌ي شديداللحني خطاب به سربازان فراري، خواستار معرفي هر چه زودتر آنان به واحدهاي مربوطه شد. | ||
==گزارش - | صدام در بيانيه‌ي خود ـ كه از شبكه‌ي تلويزيوني بصره پخش شد ـ از سربازان فراري عراق به شدت انتقاد كرد و آنان را فاقد شرف ملي دانست. صدام همچنين در بيانيه‌ي خود اعلام كرد: | ||
==گزارش - | «چنانچه سربازان فراري ارتش عراق خود را براي حضور در جبهه‌ها به واحدهاي مربوطه معرفي نمايند از عفو عمومي برخوردار خواهند شد و در غير اين صورت شديداً مجازات در مورد آنان اعمال مي‌گردد.»<ref>روزنامه‌ي كيهان، 25/11/1361، ص 2، به نقل از تلويزيوني بصره.</ref> | ||
==گزارش - | ==گزارش - 610== | ||
==گزارش - | |||
==گزارش - | حمله به پايگاه جانوره در مريوان؛ روستاي بناويله در سردشت؛ پايگاه گوگ‌تپه در اروميه و خودرو برف‌روبي وزارت راه سنندج از اقدامات گروه‌هاي برانداز در مناطق كردنشين بود كه تلفات و خسارت‌هايي در پي داشت. | ||
1. نيروهاي گروه كمونيستي كومه‌له در يك عمليات غافل‌گيرانه (شمال شرقي مريوان) به پايگاه جانوره در حوالي قريه‌ي گلچيدر حمله كردند كه در طول آن 7 نفر از افراد ژاندارمري شهيد و 2 نفر زخمي شدند. 3 تن از افراد نيز به اسارت نيروهاي كومه‌له درآمدند.<ref>سند شماره 353346 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش روزانه، از اطلاعات كردستان به اطلاعات قرارگاه حمزه، 26/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ سند شماره 43749 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌يي، از مركز فرماندهي قرارگاه حمزه به مركز فرماندهي ستاد مركزي، 26/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ سند شماره 353555 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌يي، از مركز فرماندهي قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) به فرماندهي ستاد مركزي سپاه، شماره 392، 25/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ سند شماره 340497 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از شهرباني استان كردستان به استاندار محترم استان كردستان، 1/12/1361، سند تك‌برگي.</ref> | |||
2. در شمال سردشت نيروهاي مسلح غير قانوني به روستاي بناويله در شمال اين شهر حمله كردند كه با مقابله‌ي نيروهاي خودي، 5 تن از آنان به هلاكت رسيدند. در اين حمله آسيبي به نيروهاي خودي وارد نشد.<ref>سند شماره 089326 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اخبار مناطق يازده‌گانه، مركز اخبار رسانه‌ها، ارتباطات تبليغات و انتشارات ستاد مركزي سپاه، 16/11/1361 الي 28/11/1361، ص 10، به گزارش رسيده از سردشت؛ و ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه‌ي گزارش‌هاي ويژه، شماره 331، 25/11/1361، ص 7، اروميه ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 24/11/1361.</ref> | |||
3. در جنوب شرقي اروميه نيروهاي مسلح برانداز در ساعت 17 به پايگاه گوگ‌تپه حمله كردند كه با هوشياري نيروهاي خودي، 4 تن از مهاجمان دست‌گير شدند. در اين حمله يك نفر از افراد خودي زخمي شد.<ref>مأخذ 1، ص 1؛ و ـ سند شماره 353307 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) (ركن3) به فرماندهي نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) مد عمليات، 24/11/1361، ص 3؛ و ـ سند شماره 232116 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن اخبار مناطق كردنشين، از دفتر نخست‌وزيري، شماره 84، 4/12/1361، ص 1.</ref> | |||
4. در جنوب سنندج در حالي كه خودرو برف‌روبي وزارت راه در جاده‌ي موچش ـ دهقان مشغول كار بود، نيروهاي مهاجم به آن حمله كردند و پس از آتش زدن اين خودرو، 5 تن از رانندگان و خدمه‌ي خودرو را دست‌گير كرده، با خود بردند. مهاجمان پس از شكنجه و سرقت اموال رانندگان، آنان را در بيابان‌هاي اطراف رها كردند.<ref>مأخذ 1، ص 3؛ و ـ مأخذ 7، بخش سوم.</ref> | |||
==گزارش - 611== | |||
نيروهاي خودي دو عمليات براي سركوب گروه‌هاي غير قانوني در بانه و سقز انجام دادند: در محور سقز ـ بوكان در حوالي قريه‌ي كوچ‌سفلي، نيروهاي كومه‌له ضمن حمله به نيروهاي خودي، يك خودرو را به هم‌راه سرنشين آن در اختيار گرفتند. نيروهاي خودي مستقر در سقز و پايگاه قوچان هم با سازمان‌دهي و هماهنگي به تعقيب آنان پرداختند و پس از 3 ساعت درگيري، 20 تن از مهاجمان را به محاصره‌ي خود درآوردند كه با شروع درگيري، 14 تن از افراد كومه‌له كشته شدند و جنازه‌ي 9 تن از آنان به دست نيروهاي خودي افتاد. | |||
از افراد خودي نيز 2 نفر شهيد و 5 تن زخمي شدند. در اين عمليات، يك تن از افراد كومه‌له دست‌گير شد و 6 قبضه اسلحه نيز به دست افراد خودي افتاد.<ref>مأخذ 7، بخش دوم، ص 4؛ و ـ سند شماره 66548 مركز مطالعات وتحقيقات جنگ: گزارش وضعيت روزانه، از سماجا3 (مركز فرماندهي) به نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) مد عمليات، 1/12/1361، ص 2؛ و ـ مأخذ 5، بخش سوم؛ و ـ سند شماره 352332 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از اطلاعات كردستان به اطلاعات قرارگاه حمزه، 25/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ مأخذ 1، صص 2 و 3.</ref> | |||
در روستاي نيزه‌رود بانه نيز نيروهاي خودي عملياتي را عليه نيروهاي مسلح غير قانوني انجام دادند كه در طول آن، 10 تن از آنان كشته و تعدادي زخمي شدند. از افراد خودي نيز يك نفر به شهادت رسيد و يك نفر گروگان گرفته شد.<ref>مأخذ 7، بخش سوم، ص 1؛ و ـ سند شماره 089312 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن خبرنامه، ارتباطات روابط عمومي ستاد مركزي سپاه پاسداران، شماره 40، 28/11/1361، ص 9، گزارش رسيده از سنندج؛ و ـ سند شماره 300759 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش روزانه، از لشكر28 پياده (ركن2) به فرماندهي ناحيه 4 (ركن2)، 25/11/1361، سند تك‌برگي.</ref> | |||
سه تن از افراد وابسته به حزب دمكرات كردستان و 3 تن از افراد وابسته به گروه كومه‌له هم با معرفي خود به پايگاه‌هاي سپاه در سنندج، بيجار و دادسراي انقلاب اسلامي نقده، ضمن اظهار ندامت از گذشته‌ي خود درخواست امان‌نامه كردند، اين افراد 3 قبضه اسلحه نيز تحويل دادند.<ref>مأخذ 2، ص 3، سنندج؛ و ـ سند شماره 88267 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نشريه‌ي بولتن هفتگي، دفتر فرماندهي كل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي (مركز فرماندهي)، شماره 17، 3/12/1361، ص 15، بيجار؛ و ـ مأخذ 10، بخش اول، ص 9، به نقل از گزارش ستاد منطقه11 سپاه پاسداران.</ref> | |||
==گزارش - 612== | |||
نيروهاي سازمان مجاهدين خلق ساعت 2 بامداد امروز در روستاي زرينه در جنگل‌هاي چوكا، منزل يكي از افراد متعهد اين روستا به نام شاگرد الماس را محاصره كردند و سپس وارد منزل وي شدند. مهاجمان با به گلوله بستن ساكنان خانه، صاحب‌خانه و 2 فرزند وي به نام‌هاي شفقت و شيردل را به شهادت رساندند و گريختند.*<ref>مأخذ 6، بخش اول، ص 3، به گزارش ستاد منطقه3 سپاه؛ و ـ مأخذ 10، بخش دوم، ص 2، به نقل از ستاد منطقه3 سپاه پاسداران؛ و ـ سند شماره 55201 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از اداره‌ي اطلاعات شاجا به نخست‌وزيري دفتر اطلاعات و تحقيقات، 24/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ شماره سند 103824 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نشريه‌ي گزارش روزانه، واحد اطلاعات سپاه پاسداران، شماره 243، 7/12/1361، ص 4، راديو بغداد، به نقل از روزنامه‌ي فرانسوي زبان لوكوتيدين دوباري، پاريس؛ و ـ سند شماره 218079 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نشريه‌ي خبرنامه‌ي سياسي و اطلاعاتي، واحد اطلاعات و تحقيقات كميته‌ي مركزي انقلاب اسلامي، شماره 23، 8/12/1361، ص 5، هشتپر.</ref> | |||
==گزارش - 613== | |||
آقاي موسوي تبريزي دادستان كل انقلاب در گفت و گوهاي اختصاصي با روزنامه‌ي اطلاعات، گزارشي از تعداد افراد دست‌گيرشده‌ي حزب توده و جرايم آنان و اقدامات برخي گروه‌هاي مسلح در سطح شهرها، ارائه داده است: | |||
در بخشي از اين گزارش آمده است: | |||
«تا كنون بيش از 30 نفر از سران حزب توده دست‌گير شده‌اند و بيش‌ترشان از مركزيت مي‌باشد كه اسامي‌شان بعداً اعلام مي‌شود. البته، همه‌ي اين‌ها به خاطر جاسوسي و اين‌كه به نفع اجانب و بلوك شرق جاسوسي مي‌كردند، دست‌گير شده‌اند و ما دلايل محكمي داريم كه ان‌شاءالله بعداً در اختيار ملت گذاشته مي‌شود. | |||
اين‌ها در پوشش تشكيل حزب و فعاليت سياسي كه جمهوري اسلامي به اين‌ها داده بود، جاسوسي و توطئه مي‌كردند. توطئه‌شان گاهي در كارخانجات مشهود بود؛ گاهي توطئه‌شان در تحريك مردم عليه مسئولين مشهود بود و گاهي براي بي‌اعتبار كردن مسئولين دلايلي داريم كه فعاليت‌هايي مي‌كردند و مهم‌تر از همه جاسوسي به نفع اجانب بود و لذا اين‌ها به اتهام جاسوسي فعلاً دست‌گير شده‌اند و بازجويي مي‌شوند و بعداً ان‌شاءالله جزئيات مسئله اعلام مي‌گردد.» | |||
وي در مورد آخرين دست‌گيري‌هاي عوامل گروهك‌ها گفت: | |||
«آخرين دست‌گيري‌ها همين جاسوس‌ها بودند و علاوه بر آن‌ها گروه‌هاي زياد 5 نفره، 4 نفره، 6 نفره كه در رابطه با منافقين مي‌خواستند از مرزها فرار كنند و فعاليت نمايند، دست‌گير شده‌اند. | |||
در خود آذربايجان شرقي فعاليتي كه اخيراً منافقين شروع كرده بودند، بيش از 30 نفرشان دست‌گير شدند كه بعضي‌هاي‌شان در حين درگيري كشته‌شده و بعضي هم زنده دست‌گير شده‌اند.» | |||
وي در رابطه با گروهك اقليت شاخه‌ي اشرف دهقان گفت: «اين‌ها مي‌خواستند در روز 19 بهمن به يكي از سفارت‌خانه‌ها حمله كنند كه الحمدالله برادران دادسراي انقلاب بسيار هوشيار بودند و از قبل، از مقصد شوم اين‌ها اطلاع داشتند؛ آن‌ها را قبل از عمليات دست‌گير كردند كه يكي كشته شده و حدود 7 نفر دست‌گير گرديدند.»<ref>روزنامه‌ي اطلاعات، 24/11/1361، ص 13، تبريز.</ref> | |||
==گزارش - 614== | |||
در پايان مراسم بيست و نهمين دوره‌ي آموزشي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي منطقه‌ي 10 كشور كه با حضور جمعي از مسئولان سپاه و شركت عده‌يي از خانواده‌ي شهدا در پادگان آموزشي امام حسين برگزار شد، ميرحسين موسوي نخست‌وزير، درباره‌ي جايگاه سپاه و كارامدي اين سازمان در جنگ تحميلي سخناني ايراد كرد. وي گفت: | |||
«سپاه از ميان اين همه توطئه‌هاي بزرگ با تلاش ياران امام سر برآورد و امروز سپاه پاسداران در جهان به صورت يك نيروي ويژه با مشخصات خاص آميخته از ايمان و اعتقاد و شهامت شناخته مي‌شود.» وي افزود: | |||
«منزلت واقعي سپاه و بسيج و پيوند آن‌ها با برادران ارتشي كه قبلاً سعي بسيار در ايجاد اختلاف بين آن‌ها مي‌شد، با اتصالي كه به خدا، قرآن و اسلام و رهبري امام امت دارند، امروز به نحوي در جبهه‌ها نمايان است و كشور ما با تكيه بر اين نهادها و برخورداري از رهبري توانا به صورت قدرتي تعيين‌كننده در منطقه و جهان درآمده است و ما توانسته‌ايم با حركت‌هاي سياسي خود مقدمات به هم خوردن تعادل قدرت را در جهان به وجود آوريم.»<ref>مأخذ 2، ص 13.</ref> | |||
==گزارش - 615== | |||
احمد عزيزي قائم‌مقام وزارت امور خارجه كه به كشورهاي كوبا، ليبي و الجزاير سفر كرده بود، امروز به تهران بازگشت. وي در فرودگاه مهرآباد درباره‌ي اهداف سفر به اين كشورها و برنامهي سياسي ايران در جنبش غير متعهدها كه اسفندماه در دهلي‌نو برگزار خواهد شد گفت: «اين سفر به منظور تبادل نظر با كشورهاي صاحب‌نفوذ در جنبش عدم تعهد و كشورهايي كه جمهوري اسلامي ايران مواضع مشتركي با آن‌ها دارد، صورت گرفت و من در اين سفر حامل پيام‌هايي از طرف رئيس‌جمهوري كشورمان بودم.» وي افزود: «در ملاقات‌هايي كه با رؤساي كشورهاي ليبي و الجزاير و نيز با معاونت رئيس‌جمهوري كوبا به دليل عدم حضور آقاي كاسترو در هاوانا انجام شد، نقطه‌نظرهاي مشترك، همچنين طرح‌ها و نظرات جمهوري اسلامي ايران و نيز روابط دوجانبه مورد بحث و گفت و گو قرار گرفت و به نتايج مثبت و سازنده‌يي دست يافتيم.» وي سپس در مورد اجلاس سران كشورهاي جنبش غير متعهد در دهلي‌نو گفت: «با توجه به موضوعاتي كه در اين اجلاس مطرح است، اجلاس پرتحركي در تاريخ جنبش مزبور خواهد بود، به خصوص، مسئله‌ي تشكيل و اجلاس آتي و همچنين تحولات سياسي اخير در جهان به ويژه در منطقه‌ي عربي خاورميانه و تهاجمات اسرائيل زمينه‌يي براي بحث و گفت و گو و نهايتاً اميدي براي حركت سالم‌تر جنبش در آينده خواهد بود.»<ref>مأخذ 2، ص 21.</ref> | |||
وي پيش از ورود به تهران در بازگشت از الجزاير، در فرودگاه رم نيز مصاحبه‌يي انجام داد. عزيزي در اين مصاحبه درباره‌ي برنامهي پيشنهادي ايران در كنفرانس دهلي‌نو مطالبي بيان كرد: به گزارش آسوشيتدپرس: «وي گفت: "ايران در كنفرانس دهلي‌نو از كشورهاي غير متعهد خواهد خواست از تلاش براي اخراج اسرائيل از سازمان ملل متحد و تمام مؤسسه‌هاي وابسته به آن حمايت كنند." | |||
كفيل وزارت امور خارجه‌ي ايران كه پس از ديدار از كوبا، الجزاير و ليبي وارد رم شده، همچنين گفت: "ايران در كنفرانس دهلي‌نو تأسيس يك صندوق بين‌المللي براي مقابله با تهديد امريكا به قطع كمك به كشورهاي جهان سوم مخالف اسرائيل را خواستار خواهد شد." | |||
عزيزي گفت: "به اعتقاد ما، اسرائيل به خاطر سياست گستاخانه و امپرياليستي كه دنبال مي‌كند، بايد از سازمان‌هاي بين‌المللي اخراج شود." | |||
كفيل وزارت امور خارجه‌ي ايران افزود: "ايران همچنين اخراج كشورهايي مانند مصر، سودان و عراق را كه با امپرياليست پيوند مستقيم دارند از جنبش غير متعهدها به كنفرانس سران اين جنبش در دهلي‌نو پيشنهاد خواهد كرد."» | |||
<ref>روزنامه‌ي كيهان، 23/11/1361، ص 2، به نقل از واحد مركزي خبر از آسوشيتدپرس از رم.</ref> | |||
==گزارش - 616== | |||
راديو بي‌بي‌سي مطالبي را به نقل از رجايي خراساني نماينده‌ي دائم ايران در سازمان ملل پخش كرد، از جمله: احتمال پايان جنگ در 6 ماهه‌ي آينده؛ برتري ايران در ابعاد سياسي و نظامي نسبت به عراق و شرايط ايران براي پايان دادن به جنگ در گزارش بي‌بي‌سي آمده است: | |||
«رجايي خراساني نماينده‌ي ايران در سازمان ملل متحد، گفته است كه جنگ ايران و عراق وارد آخرين مراحل خود شده و ايران انتظار دارد كه مردم عراق به زودي رژيم كشور خود را سرنگون سازند. نماينده‌ي ايران مدعي شده است كه در نقطه‌يي از جبهه‌هاي جنگ سربازان ايران حدود 65 كيلومتر در داخل خاك عراق هستند. وي هر گونه تلاش جهت ميانجي‌گري بين ايران و عراق را رد كرده است. خبرنگار ما از سازمان ملل متحد گزارش مي‌دهد كه نماينده‌ي ايران در اين سازمان طي يك كنفرانس خبري پرحرارت گفت كه تقريباً كليه‌ي جنبه‌هاي سياست دولت ايران به خوبي پيش مي‌رود و به گفته‌ي او، ارتش ايران تا حد زيادي وارد خاك دشمن شده است و در نقطه‌يي از جبهه، سربازان تا 65 كيلومتري مرز قبل از جنگ ايران و عراق به داخل پيشروي كرده‌اند. نماينده‌ي ايران هر گونه اقدامي جهت ميانجي‌گري را غير ضروري خواند. منظور او تلاش‌هاي ميانجي‌گرانه‌ي كشورهاي اسلامي و اعضاي جنبش غير متعدها و سازمان ملل متحد بوده است. رجايي خراساني پيش‌بيني كرده كه جنگ تا 6 ماه ديگر نيز ادامه نخواهد يافت. وي همچنين تأكيد كرد كه شرايط ايران براي پايان دادن به جنگ شامل سرنگوني حكومت صدام حسين است. نماينده‌ي ايران در اين زمينه افزود كه صدام حسين بايستي در يك دادگاه اسلامي محاكمه شود؛ دادگاهي كه هر يك از قضات اسلامي آن مي‌داند كه با وي چگونه رفتار كند. نماينده‌ي ايران در سازمان ملل متحد سپس گفت: "اگر صدام و هم‌كارانش تحت قوانين اسلام محاكمه شوند، به مجازات اعدام محكوم خواهند شد." شرايط ديگر ايران براي برقراري صلح، پرداخت غرامت جنگي است كه در حال حاضر به محاسبه‌ي مقامات ايران بالغ بر بيش از 200 ميليارد دلار مي‌گردد.»<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه‌ي گزارش‌هاي ويژه، شماره 330، 24/11/1361، صص 21 و 22، راديو بي‌بي‌سي، 23/11/1361.</ref> | |||
==گزارش - 617== | |||
دكتر منافي وزير بهداري، در مصاحبه‌يي مطبوعاتي به تشريح اقدامات وزارت بهداري در تأمين بهداشت جبهه‌هاي جنگ و درمان مجروحان پرداخت و گفت: | |||
«با [توجه به] وسعت جبهه‌ها، بالطبع، سرويس درمان و بهداشت بيش‌تر خواهد بود و تا به امروز با هم‌كاري تمام ارگان‌ها كه مي‌توانستند در كار بهداشت و درمان فعاليت داشته باشند، مثل بهداري سپاه، بهداري ارتش، دانشكده‌هاي پزشكي، جهاد سازندگي، هلال‌احمر و ارگان‌هاي ديگر، توانسته‌ايم به نحو مطلوبي از مصدومين و مجروحين پذيرايي كنيم و شايد در حد ايدئال نباشد، ولي حتي‌الامكان سعي شده است در حد امكانات، سرويس بهداشتي عرضه شود.» وي افزود: | |||
«بهداشت و درمان در جبهه، دو قسمت اساسي دارد: قسمت درمان مجروحين كه از خط اول جبهه شروع مي‌شود و نهايتاً به بيمارستان مي‌رسد؛ يعني بيمارستان‌هاي تمام شهرها، امروز در سر تا سر كشور در خدمت جنگ قرار گرفته‌اند و بيمارستان‌ها، بيماران اورژانس مثل مصدومين جنگي را مي‌پذيرند و مكلف به پذيرش آن‌ها هستند. به طور خلاصه، در هر ستون نظامي كه حركت مي‌كند، تعداد معيني امدادگر وجود دارد كه مصدومين را از همان‌جا كمك مي‌كنند و به اولين پايگاه اورژانس انتقال مي‌دهند و گاهي اوقات، مصدومين در مراكز مجهز عمل مي‌شوند و در ظرف كم‌تر از 8 ساعت به تهران مي‌رسند و جا دارد كه از همه‌ي ارگان‌ها كه در نقل و انتقال مجروحين كمك مي‌كنند، تشكر كنيم. فعاليت ديگري كه از نظر بهداشت وجود دارد مثل در مضيقه بودن جبهه‌ها از نظر آب [است] كه به طريق مختلف تأمين مي‌شود. البته، مشكلات بهداشت با آب ارتباط مستقيم دارد و بيماري‌هايي كه بر اثر تجمع به وجود مي‌آيد مثل بيماري‌هاي ويروسي، پوستي و قارچي، از طريق آب است كه گروه‌هاي بهداشت براي بهداشتي كردن محيط فعال هستند كه اين كار توسط گروه بهداشت محيط انجام مي‌گيرد و با كمك جهاد سازندگي حمام‌هاي بسياري در جبهه ساخته شده است و با تلاش بسيار، خوش‌بختانه از اپيدمي‌هاي بسيار وسيعي كه در جنگ‌ها انتظارش مي‌رود جلوگيري شده و حتي وبا را كه مخصوص مناطق گرمسير است كنترل كرده‌ايم و تنها چيزي كه شايع بود، سالك بود كه دانشكده‌ي بهداشت واكسني براي آن تهيه كرد كه مؤثر است و رزمندگان در جبهه‌ها واكسينه مي‌شوند.»<ref>مأخذ 2، ص 22.</ref> | |||
==گزارش - 618== | |||
سازمان اوقاف با انتشار اطلاعيه‌يي مأموريت و عملكرد اين سازمان را در مناطق جنگ‌زده به اطلاع عموم رساند. در اين اطلاعيه آمده است: | |||
«سازمان اوقاف پس از شور و مشورت‌هايي، كار بازسازي مساجد و اماكن متبركه‌ي منهدم شده در نتيجه‌ي جنگ تحميلي را كلاً به عهده گرفت و ضمن اعزام اكيپ‌هاي شناسايي و مهندسي به مناطق جنگي و براورد ميزان تقريبي خسارات وارده، تعمير و بازسازي 231 فقره از مساجد و اماكن مذهبي مناطق جنوب و مساجد و اماكن مقدسه در استان باختران و نيز كليه‌ي اماكن مقدسه‌ي منهدم‌شده در استان‌هاي كردستان و ايلام را در برنامهي كار خود قرار داد و به همين منظور، اعتباري به ميزان 000,800,495 ريال از طريق واحدهاي اوقافي سراسر كشور از محل نذور امامزاده‌ها و نيز مبلغ 000,000,200 ريال از محل اعتبارات سازمان مركزي اوقاف به اين امر اختصاص يافت. در حال حاضر، در استان خوزستان كار عمليات ساختماني 66 فقره از مساجد و اماكن متبركه در شهرستان‌هاي اهواز، دزفول، شوش، خرمشهر، سوسنگرد و آبادان به اتمام رسيده و كار بازسازي و مرمت مابقي به زودي خاتمه خواهد يافت. امر بازسازي شهرستان هويزه را كلاً آستان قدس رضوي به عهده گرفته است. بديهي است پس از پياده شدن نقشه‌ي جامع شهر، ستاد بازسازي اماكن مذهبي اوقاف نيز ضمن هماهنگي با آستان قدس رضوي بازسازي اماكن مذهبي اين شهر مقاوم را نيز آغاز خواهد نمود. از مساجد و اماكن متبركه‌ي شهرستان بستان نيز شناسايي به عمل آمده كه به موقع عمليات بازسازي آن‌ها نيز آغاز خواهد شد. اضافه مي‌نمايد كه تا كنون 70 درصد از عمليات ساختماني 17 باب مسجد در استان باختران به اتمام رسيده و نيز كليه‌ي مساجد و اماكن مقدسه در استان‌هاي كردستان و ايلام شناسايي گرديده است كه كار بازسازي و مرمت آن‌ها به زودي آغاز خواهد شد.»<ref>مأخذ 2، ص 13.</ref> | |||
==گزارش - 619== | |||
كلود شسون وزير امور خارجه‌ي فرانسه در ادامه‌ي سفر خود، امروز از امان پايتخت اردن وارد بغداد شد و در فرودگاه با استقبال طارق عزيز معاون نخست‌وزير و وزير امور خارجه‌ي عراق مواجه شد.<ref>مأخذ 2، ص آخر.</ref> وي سپس با طارق عزيز وارد مذاكره شد. راديو عربي لندن درباره‌ي موضوعات گفت و گوي شسون با طارق عزيز اعلام كرد: | |||
در مذاكرات كلود شسون وزير امور خارجه‌ي فرانسه با مقامات عراقي، جنگ عراق و ايران مورد بحث و بررسي قرار گرفت. اين در حاليست كه بدهي‌هاي عراق به فرانسه ناشي از دريافت كمك‌هاي شايان نظامي از اين كشور بالغ بر 2 ميليارد دلار مي‌شود. خبرگزاري عراق در گزارشي پيرامون اين مذاكرات سخن از روابط گسترده ميان فرانسه و عراق، همچنين علاقه‌ي مشترك دو كشور به ادامه‌ي توسعه‌ي روابط فيمابين كرده است. بر پايه‌ي گزارش راديو بين‌المللي فرانسه، كلود شسون گفته است كه عراق در زماني‌كه با تهاجم رو به رو است بايد نيرومند باقي بماند.»<ref>مأخذ 6، بخش آخر، ص 31، بخش عربي راديو لندن، 24/11/1361.</ref> | |||
روزنامه‌ي لوموند در مقاله‌يي با عنوان "هدف اصلي سفر كلود شسون به خاورميانه كمك به عراق است"، به بررسي جوانب گوناگون اين اقدام دولت فرانسه پرداخته است. در اين مقاله آمده است: | |||
«ظاهراً كمك به عراق كه به واسطه‌ي در جنگ بودن با ايران با مشكلات مالي جدي رو به رو است، يكي از مقدم‌ترين اهداف اين سفر كه در كمال شتاب‌زدگي ترتيب داده شده است، مي‌باشد. با اين‌كه وزارت امور خارجه در رابطه با اين سفرها كاملاً سكوت و رازداري مي‌كند، ليكن اين سفر بسيار مهم و حساس مي‌باشد، چرا كه جنگ ايران و عراق مستقيماً بزرگ‌ترين مشكلات را براي فرانسه ايجاد كرده است. اين جنگ توسط عراق كه امروزه در موضع تدافعي بوده و حاضر است "صلح" نمايد، شروع گشته است. مع‌ذلك سوريه مخالف اسرائيل و در نتيجه متحد كشورهاي عرب در جبهه‌ي جولان و لبنان [است و] از ايران در مقابل عراق حمايت مي‌كند. عراق به نوبه‌ي خود از حمايت تقريباً همه‌ي كشورهاي عرب برخوردار است. فرانسه مدت مديدي است كه از عراق حمايت مي‌كند و شسون دوشنبه‌ي گذشته اين سياست را كه عبارت از خريد نفت از عراق و فروش تسليحات مدرن به اين كشور مي‌باشد، اعلام كرده است. شسون نقش سياست خارجي فرانسه را در لزوم كمك به كشورهاي عربي به طور عام و كشورهاي خليج [فارس] به طور خاص در مقابل ايران مذهبي و انقلابي بسيار بااهميت مي‌داند، اما وي مي‌گويد، عراقي‌ها به طور موقتي با مشكلات اقتصادي به دليل مشكل صدور نفت مواجه مي‌باشند و فوري‌ترين مشكل آن‌ها در حال حاضر همين است.» لوموند سپس به نقل از روزنامه‌ي فايننشال تايمز نوشته است: | |||
«يك راه‌حل موقتي براي حل مشكلات ناشي از قطع صدور نفت عراق ابداع شده است و آن اين‌كه عربستان سعودي به جاي عراق به فرانسه و ژاپن نفت بدهد تا اين‌كه عراق بتواند اسلحه خريداري نمايد[!] به عقيده‌ي اين روزنامه‌ي انگليسي، بهاي نفت صادراتي در عرض 6 ماه به 6 ميليارد دلار خواهد رسيد و عربستان سعودي از اين‌كه بدهي عراق به اين كشور تا به اين حد افزايش يابد مردد بوده و چندان تمايل به اين كار ندارد. به گزارش خبرگزاري فرانسه، دولت فرانسه هم‌اكنون درگيري مستقيم با دو جريان در خاورميانه دارد، يعني در عين حال كه تأمين‌كننده‌ي مهم سلاح براي عراقي‌ها است، نيروهاي خود را به عنوان بخشي از نيروهاي چندمليتي در لبنان مستقر نموده است. شسون در مصاحبه با خبرنگاران گفت: "پاريس نگران نتايج پيروزي نهايي ايراني‌ها در جنگ است." وي يادآور شد كه تعدادي از كشورهاي منطقه درباره‌ي اثرات انقلاب ايران نگران هستند. فرانسه همچنين در اين جنگ از نظر اقتصادي در معرض مخاطراتي قرار دارد. در اوايل ژانويه كه طارق عزيز معاون نخست‌وزير عراق از پاريس ديدن كرد، دولت فرانسه پيشنهاد تسهيلات مالي بيش‌تر و خريد بيش‌تر از عراق را ارائه نمود. منابع آگاه گفتند عزيز به مقامات فرانسوي گفته است كه مقداري از اين نفت اضافي مي‌تواند نفت خام ارسالي عربستان را كه به عنوان بخشي از كمك جنگي عليه ايران تلقي مي‌شود شامل شود.»<ref>روزنامه‌ي اطلاعات، 23/11/1361، ص آخر.</ref> | |||
==گزارش - 620== | |||
خبرگزاري جمهوري اسلامي در خصوص شگردهاي تبليغاتي عراق بعد از عمليات والفجر مقدماتي كه از 3 روز گذشته آغاز شده است و همچنان ادامه دارد، گزارش داد: | |||
«تلويزيون بغداد امشب ساعت 20:45، فيلمي مربوط به گروهي از اسراي ايراني را كه در حال عبور از يكي از مناطق بغداد بودند، به نمايش گذاشت. به گزارش خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي، اسرا در 38 اتومبيل نظامي قرار داشتند و هر اتومبيل بين 9 تا 12 نفر سرنشين داشت. بغداد ادعا مي‌كند سرنشينان اين اتومبيل‌ها رزمندگان ايراني هستند كه در عمليات والفجر به اسارت گرفته شده‌اند. تصور مي‌رود كل اسراي به نمايش گذاشته شده از 450 تن بيش‌تر نباشند. بنا به گزارش خبرنگار ما، اتومبيل‌ها كه با تأني راه مي‌پيمودند، فرصت خوبي را براي دوربين فراهم آورده بودند تا شمار اسرا را بيش از آنچه كه هست جلوه‌گر كند. دوربين سپس به مدت يك دقيقه جمعيت استقبال‌كننده‌ي عراقي را كه اكثر آن‌ها را نوجوانان دبستاني و دبيرستاني تشكيل مي‌داد، نشان داد كه در وسط و اطراف خيابان در انتظار اسرا بودند و با عبور اسرا هلهله مي‌كردند. | |||
اسرا لباس‌هاي مرتبي داشتند كه وضع آن‌ها با فيلمي كه 2 شب پيش با لباس‌هاي مندرس نشان داده شده بود كاملاً فرق داشت.»<ref>مأخذ 17، ص 7، قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 23/11/1361.</ref> | |||
خبرگزاري بغداد نيز در اين باره اعلام كرد: «حدود يك هزار تن از اسراي ايراني جنگ كه اخيراً توسط نيروهاي عراقي در جريان نبردهاي 5 روز گذشته اسير شدند، امروز در خيابان‌هاي اصلي بغداد رژه رفتند.» خبرگزاري عراق ادعا كرد: «هزاران تن از مردم عراق در حالي كه با شعارهاي خود، صدام حسين و نيروهايش را مورد ستايش قرار مي‌دادند، در خيابان‌ها به تماشاي رژه‌ي اسرا ايستادند.»<ref>مأخذ 17، ص 5، بغداد، خبرگزاري عراق، 23/11/1361.</ref> | |||
==گزارش - 621== | |||
در پي مصاحبه‌ي شيخ احمد زكي يماني وزير نفت عربستان سعودي، با يك هفته‌نامه‌ي چاپ اين كشور كه در آن گفته بود راهي براي جلوگيري از كاهش بهاي نفت وجود ندارد، دولت عربستان سعودي با انتشار بيانيه‌يي تصميم آن كشور براي كاهش بهاي نفت و يا افزايش ميزان صدور نفت را تكذيب كرد. در اين بيانيه كه طبق اعلام تلويزيون سعودي در پاسخ به گفته‌هاي زكي يماني صادر شده، آمده است: «پادشاهي عربستان سعودي كاملاً به منافع كشورهاي عضو سازمان كشورهاي صادركننده‌ي نفت و به ويژه به منابع نفتي خود علاقه‌مند است.»<ref>مأخذ 2، ص آخر، به نقل از بيانيه‌يي از عربستان سعودي به نقل از تلويزيون عربستان سعودي به نقل از آسوشيتدپرس.</ref> | |||
نسخهٔ کنونی تا ۷ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۳۳
| روزشمار جنگ سال 1361 1361.11.23 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | بیست و سه بهمن |
| تاریخ شمسی | 1361.11.23 |
| تاریخ میلادی | 12 فوریه 1983 |
| تاریخ قمری | 28 ربيع‌الثاني 1403 |
گزارش - 608
در گلوله‌باران شهر آبادان 3 منزل مسكوني و 2 مغازه بر اثر برخورد گلوله‌هاي توپ يا خمپاره تخريب و قسمتي از يك نخلستان دچار آتش‌سوزي شد.[۱] در منطقه‌ي عملياتي والفجر نيز يك هواپيماي عراقي هدف پدافند هوايي قرار گرفت و منهدم شد. طبق اطلاعيه‌ي ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي، با سقوط اين هواپيما تعداد هواپيماهاي جنگي سرنگون‌شده‌ي دشمن در منطقه‌ي عملياتي والفجر به 8 فروند رسيد.[۲]
گزارش - 606
امروز، 3 نفر از اتباع مسيحي عراق با عبور از مرزهاي غربي وارد ايران شدند و با معرفي خود به نيروهاي نظامي درخواست پناهندگي كردند.[۳] به دنبال بروز نابساماني در برخي رده‌هاي ارتش عراق كه از فرار سربازان اين كشور از جبهه‌هاي جنگ نشئت مي‌گيرد، امروز صدام حسين با صدور بيانيه‌ي شديداللحني خطاب به سربازان فراري، خواستار معرفي هر چه زودتر آنان به واحدهاي مربوطه شد. صدام در بيانيه‌ي خود ـ كه از شبكه‌ي تلويزيوني بصره پخش شد ـ از سربازان فراري عراق به شدت انتقاد كرد و آنان را فاقد شرف ملي دانست. صدام همچنين در بيانيه‌ي خود اعلام كرد: «چنانچه سربازان فراري ارتش عراق خود را براي حضور در جبهه‌ها به واحدهاي مربوطه معرفي نمايند از عفو عمومي برخوردار خواهند شد و در غير اين صورت شديداً مجازات در مورد آنان اعمال مي‌گردد.»[۴]
گزارش - 610
حمله به پايگاه جانوره در مريوان؛ روستاي بناويله در سردشت؛ پايگاه گوگ‌تپه در اروميه و خودرو برف‌روبي وزارت راه سنندج از اقدامات گروه‌هاي برانداز در مناطق كردنشين بود كه تلفات و خسارت‌هايي در پي داشت. 1. نيروهاي گروه كمونيستي كومه‌له در يك عمليات غافل‌گيرانه (شمال شرقي مريوان) به پايگاه جانوره در حوالي قريه‌ي گلچيدر حمله كردند كه در طول آن 7 نفر از افراد ژاندارمري شهيد و 2 نفر زخمي شدند. 3 تن از افراد نيز به اسارت نيروهاي كومه‌له درآمدند.[۵] 2. در شمال سردشت نيروهاي مسلح غير قانوني به روستاي بناويله در شمال اين شهر حمله كردند كه با مقابله‌ي نيروهاي خودي، 5 تن از آنان به هلاكت رسيدند. در اين حمله آسيبي به نيروهاي خودي وارد نشد.[۶] 3. در جنوب شرقي اروميه نيروهاي مسلح برانداز در ساعت 17 به پايگاه گوگ‌تپه حمله كردند كه با هوشياري نيروهاي خودي، 4 تن از مهاجمان دست‌گير شدند. در اين حمله يك نفر از افراد خودي زخمي شد.[۷] 4. در جنوب سنندج در حالي كه خودرو برف‌روبي وزارت راه در جاده‌ي موچش ـ دهقان مشغول كار بود، نيروهاي مهاجم به آن حمله كردند و پس از آتش زدن اين خودرو، 5 تن از رانندگان و خدمه‌ي خودرو را دست‌گير كرده، با خود بردند. مهاجمان پس از شكنجه و سرقت اموال رانندگان، آنان را در بيابان‌هاي اطراف رها كردند.[۸]
گزارش - 611
نيروهاي خودي دو عمليات براي سركوب گروه‌هاي غير قانوني در بانه و سقز انجام دادند: در محور سقز ـ بوكان در حوالي قريه‌ي كوچ‌سفلي، نيروهاي كومه‌له ضمن حمله به نيروهاي خودي، يك خودرو را به هم‌راه سرنشين آن در اختيار گرفتند. نيروهاي خودي مستقر در سقز و پايگاه قوچان هم با سازمان‌دهي و هماهنگي به تعقيب آنان پرداختند و پس از 3 ساعت درگيري، 20 تن از مهاجمان را به محاصره‌ي خود درآوردند كه با شروع درگيري، 14 تن از افراد كومه‌له كشته شدند و جنازه‌ي 9 تن از آنان به دست نيروهاي خودي افتاد. از افراد خودي نيز 2 نفر شهيد و 5 تن زخمي شدند. در اين عمليات، يك تن از افراد كومه‌له دست‌گير شد و 6 قبضه اسلحه نيز به دست افراد خودي افتاد.[۹] در روستاي نيزه‌رود بانه نيز نيروهاي خودي عملياتي را عليه نيروهاي مسلح غير قانوني انجام دادند كه در طول آن، 10 تن از آنان كشته و تعدادي زخمي شدند. از افراد خودي نيز يك نفر به شهادت رسيد و يك نفر گروگان گرفته شد.[۱۰] سه تن از افراد وابسته به حزب دمكرات كردستان و 3 تن از افراد وابسته به گروه كومه‌له هم با معرفي خود به پايگاه‌هاي سپاه در سنندج، بيجار و دادسراي انقلاب اسلامي نقده، ضمن اظهار ندامت از گذشته‌ي خود درخواست امان‌نامه كردند، اين افراد 3 قبضه اسلحه نيز تحويل دادند.[۱۱]
گزارش - 612
نيروهاي سازمان مجاهدين خلق ساعت 2 بامداد امروز در روستاي زرينه در جنگل‌هاي چوكا، منزل يكي از افراد متعهد اين روستا به نام شاگرد الماس را محاصره كردند و سپس وارد منزل وي شدند. مهاجمان با به گلوله بستن ساكنان خانه، صاحب‌خانه و 2 فرزند وي به نام‌هاي شفقت و شيردل را به شهادت رساندند و گريختند.*[۱۲]
گزارش - 613
آقاي موسوي تبريزي دادستان كل انقلاب در گفت و گوهاي اختصاصي با روزنامه‌ي اطلاعات، گزارشي از تعداد افراد دست‌گيرشده‌ي حزب توده و جرايم آنان و اقدامات برخي گروه‌هاي مسلح در سطح شهرها، ارائه داده است: در بخشي از اين گزارش آمده است: «تا كنون بيش از 30 نفر از سران حزب توده دست‌گير شده‌اند و بيش‌ترشان از مركزيت مي‌باشد كه اسامي‌شان بعداً اعلام مي‌شود. البته، همه‌ي اين‌ها به خاطر جاسوسي و اين‌كه به نفع اجانب و بلوك شرق جاسوسي مي‌كردند، دست‌گير شده‌اند و ما دلايل محكمي داريم كه ان‌شاءالله بعداً در اختيار ملت گذاشته مي‌شود. اين‌ها در پوشش تشكيل حزب و فعاليت سياسي كه جمهوري اسلامي به اين‌ها داده بود، جاسوسي و توطئه مي‌كردند. توطئه‌شان گاهي در كارخانجات مشهود بود؛ گاهي توطئه‌شان در تحريك مردم عليه مسئولين مشهود بود و گاهي براي بي‌اعتبار كردن مسئولين دلايلي داريم كه فعاليت‌هايي مي‌كردند و مهم‌تر از همه جاسوسي به نفع اجانب بود و لذا اين‌ها به اتهام جاسوسي فعلاً دست‌گير شده‌اند و بازجويي مي‌شوند و بعداً ان‌شاءالله جزئيات مسئله اعلام مي‌گردد.» وي در مورد آخرين دست‌گيري‌هاي عوامل گروهك‌ها گفت: «آخرين دست‌گيري‌ها همين جاسوس‌ها بودند و علاوه بر آن‌ها گروه‌هاي زياد 5 نفره، 4 نفره، 6 نفره كه در رابطه با منافقين مي‌خواستند از مرزها فرار كنند و فعاليت نمايند، دست‌گير شده‌اند. در خود آذربايجان شرقي فعاليتي كه اخيراً منافقين شروع كرده بودند، بيش از 30 نفرشان دست‌گير شدند كه بعضي‌هاي‌شان در حين درگيري كشته‌شده و بعضي هم زنده دست‌گير شده‌اند.» وي در رابطه با گروهك اقليت شاخه‌ي اشرف دهقان گفت: «اين‌ها مي‌خواستند در روز 19 بهمن به يكي از سفارت‌خانه‌ها حمله كنند كه الحمدالله برادران دادسراي انقلاب بسيار هوشيار بودند و از قبل، از مقصد شوم اين‌ها اطلاع داشتند؛ آن‌ها را قبل از عمليات دست‌گير كردند كه يكي كشته شده و حدود 7 نفر دست‌گير گرديدند.»[۱۳]
گزارش - 614
در پايان مراسم بيست و نهمين دوره‌ي آموزشي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي منطقه‌ي 10 كشور كه با حضور جمعي از مسئولان سپاه و شركت عده‌يي از خانواده‌ي شهدا در پادگان آموزشي امام حسين برگزار شد، ميرحسين موسوي نخست‌وزير، درباره‌ي جايگاه سپاه و كارامدي اين سازمان در جنگ تحميلي سخناني ايراد كرد. وي گفت: «سپاه از ميان اين همه توطئه‌هاي بزرگ با تلاش ياران امام سر برآورد و امروز سپاه پاسداران در جهان به صورت يك نيروي ويژه با مشخصات خاص آميخته از ايمان و اعتقاد و شهامت شناخته مي‌شود.» وي افزود: «منزلت واقعي سپاه و بسيج و پيوند آن‌ها با برادران ارتشي كه قبلاً سعي بسيار در ايجاد اختلاف بين آن‌ها مي‌شد، با اتصالي كه به خدا، قرآن و اسلام و رهبري امام امت دارند، امروز به نحوي در جبهه‌ها نمايان است و كشور ما با تكيه بر اين نهادها و برخورداري از رهبري توانا به صورت قدرتي تعيين‌كننده در منطقه و جهان درآمده است و ما توانسته‌ايم با حركت‌هاي سياسي خود مقدمات به هم خوردن تعادل قدرت را در جهان به وجود آوريم.»[۱۴]
گزارش - 615
احمد عزيزي قائم‌مقام وزارت امور خارجه كه به كشورهاي كوبا، ليبي و الجزاير سفر كرده بود، امروز به تهران بازگشت. وي در فرودگاه مهرآباد درباره‌ي اهداف سفر به اين كشورها و برنامهي سياسي ايران در جنبش غير متعهدها كه اسفندماه در دهلي‌نو برگزار خواهد شد گفت: «اين سفر به منظور تبادل نظر با كشورهاي صاحب‌نفوذ در جنبش عدم تعهد و كشورهايي كه جمهوري اسلامي ايران مواضع مشتركي با آن‌ها دارد، صورت گرفت و من در اين سفر حامل پيام‌هايي از طرف رئيس‌جمهوري كشورمان بودم.» وي افزود: «در ملاقات‌هايي كه با رؤساي كشورهاي ليبي و الجزاير و نيز با معاونت رئيس‌جمهوري كوبا به دليل عدم حضور آقاي كاسترو در هاوانا انجام شد، نقطه‌نظرهاي مشترك، همچنين طرح‌ها و نظرات جمهوري اسلامي ايران و نيز روابط دوجانبه مورد بحث و گفت و گو قرار گرفت و به نتايج مثبت و سازنده‌يي دست يافتيم.» وي سپس در مورد اجلاس سران كشورهاي جنبش غير متعهد در دهلي‌نو گفت: «با توجه به موضوعاتي كه در اين اجلاس مطرح است، اجلاس پرتحركي در تاريخ جنبش مزبور خواهد بود، به خصوص، مسئله‌ي تشكيل و اجلاس آتي و همچنين تحولات سياسي اخير در جهان به ويژه در منطقه‌ي عربي خاورميانه و تهاجمات اسرائيل زمينه‌يي براي بحث و گفت و گو و نهايتاً اميدي براي حركت سالم‌تر جنبش در آينده خواهد بود.»[۱۵] وي پيش از ورود به تهران در بازگشت از الجزاير، در فرودگاه رم نيز مصاحبه‌يي انجام داد. عزيزي در اين مصاحبه درباره‌ي برنامهي پيشنهادي ايران در كنفرانس دهلي‌نو مطالبي بيان كرد: به گزارش آسوشيتدپرس: «وي گفت: "ايران در كنفرانس دهلي‌نو از كشورهاي غير متعهد خواهد خواست از تلاش براي اخراج اسرائيل از سازمان ملل متحد و تمام مؤسسه‌هاي وابسته به آن حمايت كنند." كفيل وزارت امور خارجه‌ي ايران كه پس از ديدار از كوبا، الجزاير و ليبي وارد رم شده، همچنين گفت: "ايران در كنفرانس دهلي‌نو تأسيس يك صندوق بين‌المللي براي مقابله با تهديد امريكا به قطع كمك به كشورهاي جهان سوم مخالف اسرائيل را خواستار خواهد شد." عزيزي گفت: "به اعتقاد ما، اسرائيل به خاطر سياست گستاخانه و امپرياليستي كه دنبال مي‌كند، بايد از سازمان‌هاي بين‌المللي اخراج شود." كفيل وزارت امور خارجه‌ي ايران افزود: "ايران همچنين اخراج كشورهايي مانند مصر، سودان و عراق را كه با امپرياليست پيوند مستقيم دارند از جنبش غير متعهدها به كنفرانس سران اين جنبش در دهلي‌نو پيشنهاد خواهد كرد."» [۱۶]
گزارش - 616
راديو بي‌بي‌سي مطالبي را به نقل از رجايي خراساني نماينده‌ي دائم ايران در سازمان ملل پخش كرد، از جمله: احتمال پايان جنگ در 6 ماهه‌ي آينده؛ برتري ايران در ابعاد سياسي و نظامي نسبت به عراق و شرايط ايران براي پايان دادن به جنگ در گزارش بي‌بي‌سي آمده است: «رجايي خراساني نماينده‌ي ايران در سازمان ملل متحد، گفته است كه جنگ ايران و عراق وارد آخرين مراحل خود شده و ايران انتظار دارد كه مردم عراق به زودي رژيم كشور خود را سرنگون سازند. نماينده‌ي ايران مدعي شده است كه در نقطه‌يي از جبهه‌هاي جنگ سربازان ايران حدود 65 كيلومتر در داخل خاك عراق هستند. وي هر گونه تلاش جهت ميانجي‌گري بين ايران و عراق را رد كرده است. خبرنگار ما از سازمان ملل متحد گزارش مي‌دهد كه نماينده‌ي ايران در اين سازمان طي يك كنفرانس خبري پرحرارت گفت كه تقريباً كليه‌ي جنبه‌هاي سياست دولت ايران به خوبي پيش مي‌رود و به گفته‌ي او، ارتش ايران تا حد زيادي وارد خاك دشمن شده است و در نقطه‌يي از جبهه، سربازان تا 65 كيلومتري مرز قبل از جنگ ايران و عراق به داخل پيشروي كرده‌اند. نماينده‌ي ايران هر گونه اقدامي جهت ميانجي‌گري را غير ضروري خواند. منظور او تلاش‌هاي ميانجي‌گرانه‌ي كشورهاي اسلامي و اعضاي جنبش غير متعدها و سازمان ملل متحد بوده است. رجايي خراساني پيش‌بيني كرده كه جنگ تا 6 ماه ديگر نيز ادامه نخواهد يافت. وي همچنين تأكيد كرد كه شرايط ايران براي پايان دادن به جنگ شامل سرنگوني حكومت صدام حسين است. نماينده‌ي ايران در اين زمينه افزود كه صدام حسين بايستي در يك دادگاه اسلامي محاكمه شود؛ دادگاهي كه هر يك از قضات اسلامي آن مي‌داند كه با وي چگونه رفتار كند. نماينده‌ي ايران در سازمان ملل متحد سپس گفت: "اگر صدام و هم‌كارانش تحت قوانين اسلام محاكمه شوند، به مجازات اعدام محكوم خواهند شد." شرايط ديگر ايران براي برقراري صلح، پرداخت غرامت جنگي است كه در حال حاضر به محاسبه‌ي مقامات ايران بالغ بر بيش از 200 ميليارد دلار مي‌گردد.»[۱۷]
گزارش - 617
دكتر منافي وزير بهداري، در مصاحبه‌يي مطبوعاتي به تشريح اقدامات وزارت بهداري در تأمين بهداشت جبهه‌هاي جنگ و درمان مجروحان پرداخت و گفت: «با [توجه به] وسعت جبهه‌ها، بالطبع، سرويس درمان و بهداشت بيش‌تر خواهد بود و تا به امروز با هم‌كاري تمام ارگان‌ها كه مي‌توانستند در كار بهداشت و درمان فعاليت داشته باشند، مثل بهداري سپاه، بهداري ارتش، دانشكده‌هاي پزشكي، جهاد سازندگي، هلال‌احمر و ارگان‌هاي ديگر، توانسته‌ايم به نحو مطلوبي از مصدومين و مجروحين پذيرايي كنيم و شايد در حد ايدئال نباشد، ولي حتي‌الامكان سعي شده است در حد امكانات، سرويس بهداشتي عرضه شود.» وي افزود: «بهداشت و درمان در جبهه، دو قسمت اساسي دارد: قسمت درمان مجروحين كه از خط اول جبهه شروع مي‌شود و نهايتاً به بيمارستان مي‌رسد؛ يعني بيمارستان‌هاي تمام شهرها، امروز در سر تا سر كشور در خدمت جنگ قرار گرفته‌اند و بيمارستان‌ها، بيماران اورژانس مثل مصدومين جنگي را مي‌پذيرند و مكلف به پذيرش آن‌ها هستند. به طور خلاصه، در هر ستون نظامي كه حركت مي‌كند، تعداد معيني امدادگر وجود دارد كه مصدومين را از همان‌جا كمك مي‌كنند و به اولين پايگاه اورژانس انتقال مي‌دهند و گاهي اوقات، مصدومين در مراكز مجهز عمل مي‌شوند و در ظرف كم‌تر از 8 ساعت به تهران مي‌رسند و جا دارد كه از همه‌ي ارگان‌ها كه در نقل و انتقال مجروحين كمك مي‌كنند، تشكر كنيم. فعاليت ديگري كه از نظر بهداشت وجود دارد مثل در مضيقه بودن جبهه‌ها از نظر آب [است] كه به طريق مختلف تأمين مي‌شود. البته، مشكلات بهداشت با آب ارتباط مستقيم دارد و بيماري‌هايي كه بر اثر تجمع به وجود مي‌آيد مثل بيماري‌هاي ويروسي، پوستي و قارچي، از طريق آب است كه گروه‌هاي بهداشت براي بهداشتي كردن محيط فعال هستند كه اين كار توسط گروه بهداشت محيط انجام مي‌گيرد و با كمك جهاد سازندگي حمام‌هاي بسياري در جبهه ساخته شده است و با تلاش بسيار، خوش‌بختانه از اپيدمي‌هاي بسيار وسيعي كه در جنگ‌ها انتظارش مي‌رود جلوگيري شده و حتي وبا را كه مخصوص مناطق گرمسير است كنترل كرده‌ايم و تنها چيزي كه شايع بود، سالك بود كه دانشكده‌ي بهداشت واكسني براي آن تهيه كرد كه مؤثر است و رزمندگان در جبهه‌ها واكسينه مي‌شوند.»[۱۸]
گزارش - 618
سازمان اوقاف با انتشار اطلاعيه‌يي مأموريت و عملكرد اين سازمان را در مناطق جنگ‌زده به اطلاع عموم رساند. در اين اطلاعيه آمده است: «سازمان اوقاف پس از شور و مشورت‌هايي، كار بازسازي مساجد و اماكن متبركه‌ي منهدم شده در نتيجه‌ي جنگ تحميلي را كلاً به عهده گرفت و ضمن اعزام اكيپ‌هاي شناسايي و مهندسي به مناطق جنگي و براورد ميزان تقريبي خسارات وارده، تعمير و بازسازي 231 فقره از مساجد و اماكن مذهبي مناطق جنوب و مساجد و اماكن مقدسه در استان باختران و نيز كليه‌ي اماكن مقدسه‌ي منهدم‌شده در استان‌هاي كردستان و ايلام را در برنامهي كار خود قرار داد و به همين منظور، اعتباري به ميزان 000,800,495 ريال از طريق واحدهاي اوقافي سراسر كشور از محل نذور امامزاده‌ها و نيز مبلغ 000,000,200 ريال از محل اعتبارات سازمان مركزي اوقاف به اين امر اختصاص يافت. در حال حاضر، در استان خوزستان كار عمليات ساختماني 66 فقره از مساجد و اماكن متبركه در شهرستان‌هاي اهواز، دزفول، شوش، خرمشهر، سوسنگرد و آبادان به اتمام رسيده و كار بازسازي و مرمت مابقي به زودي خاتمه خواهد يافت. امر بازسازي شهرستان هويزه را كلاً آستان قدس رضوي به عهده گرفته است. بديهي است پس از پياده شدن نقشه‌ي جامع شهر، ستاد بازسازي اماكن مذهبي اوقاف نيز ضمن هماهنگي با آستان قدس رضوي بازسازي اماكن مذهبي اين شهر مقاوم را نيز آغاز خواهد نمود. از مساجد و اماكن متبركه‌ي شهرستان بستان نيز شناسايي به عمل آمده كه به موقع عمليات بازسازي آن‌ها نيز آغاز خواهد شد. اضافه مي‌نمايد كه تا كنون 70 درصد از عمليات ساختماني 17 باب مسجد در استان باختران به اتمام رسيده و نيز كليه‌ي مساجد و اماكن مقدسه در استان‌هاي كردستان و ايلام شناسايي گرديده است كه كار بازسازي و مرمت آن‌ها به زودي آغاز خواهد شد.»[۱۹]
گزارش - 619
كلود شسون وزير امور خارجه‌ي فرانسه در ادامه‌ي سفر خود، امروز از امان پايتخت اردن وارد بغداد شد و در فرودگاه با استقبال طارق عزيز معاون نخست‌وزير و وزير امور خارجه‌ي عراق مواجه شد.[۲۰] وي سپس با طارق عزيز وارد مذاكره شد. راديو عربي لندن درباره‌ي موضوعات گفت و گوي شسون با طارق عزيز اعلام كرد: در مذاكرات كلود شسون وزير امور خارجه‌ي فرانسه با مقامات عراقي، جنگ عراق و ايران مورد بحث و بررسي قرار گرفت. اين در حاليست كه بدهي‌هاي عراق به فرانسه ناشي از دريافت كمك‌هاي شايان نظامي از اين كشور بالغ بر 2 ميليارد دلار مي‌شود. خبرگزاري عراق در گزارشي پيرامون اين مذاكرات سخن از روابط گسترده ميان فرانسه و عراق، همچنين علاقه‌ي مشترك دو كشور به ادامه‌ي توسعه‌ي روابط فيمابين كرده است. بر پايه‌ي گزارش راديو بين‌المللي فرانسه، كلود شسون گفته است كه عراق در زماني‌كه با تهاجم رو به رو است بايد نيرومند باقي بماند.»[۲۱] روزنامه‌ي لوموند در مقاله‌يي با عنوان "هدف اصلي سفر كلود شسون به خاورميانه كمك به عراق است"، به بررسي جوانب گوناگون اين اقدام دولت فرانسه پرداخته است. در اين مقاله آمده است: «ظاهراً كمك به عراق كه به واسطه‌ي در جنگ بودن با ايران با مشكلات مالي جدي رو به رو است، يكي از مقدم‌ترين اهداف اين سفر كه در كمال شتاب‌زدگي ترتيب داده شده است، مي‌باشد. با اين‌كه وزارت امور خارجه در رابطه با اين سفرها كاملاً سكوت و رازداري مي‌كند، ليكن اين سفر بسيار مهم و حساس مي‌باشد، چرا كه جنگ ايران و عراق مستقيماً بزرگ‌ترين مشكلات را براي فرانسه ايجاد كرده است. اين جنگ توسط عراق كه امروزه در موضع تدافعي بوده و حاضر است "صلح" نمايد، شروع گشته است. مع‌ذلك سوريه مخالف اسرائيل و در نتيجه متحد كشورهاي عرب در جبهه‌ي جولان و لبنان [است و] از ايران در مقابل عراق حمايت مي‌كند. عراق به نوبه‌ي خود از حمايت تقريباً همه‌ي كشورهاي عرب برخوردار است. فرانسه مدت مديدي است كه از عراق حمايت مي‌كند و شسون دوشنبه‌ي گذشته اين سياست را كه عبارت از خريد نفت از عراق و فروش تسليحات مدرن به اين كشور مي‌باشد، اعلام كرده است. شسون نقش سياست خارجي فرانسه را در لزوم كمك به كشورهاي عربي به طور عام و كشورهاي خليج [فارس] به طور خاص در مقابل ايران مذهبي و انقلابي بسيار بااهميت مي‌داند، اما وي مي‌گويد، عراقي‌ها به طور موقتي با مشكلات اقتصادي به دليل مشكل صدور نفت مواجه مي‌باشند و فوري‌ترين مشكل آن‌ها در حال حاضر همين است.» لوموند سپس به نقل از روزنامه‌ي فايننشال تايمز نوشته است: «يك راه‌حل موقتي براي حل مشكلات ناشي از قطع صدور نفت عراق ابداع شده است و آن اين‌كه عربستان سعودي به جاي عراق به فرانسه و ژاپن نفت بدهد تا اين‌كه عراق بتواند اسلحه خريداري نمايد[!] به عقيده‌ي اين روزنامه‌ي انگليسي، بهاي نفت صادراتي در عرض 6 ماه به 6 ميليارد دلار خواهد رسيد و عربستان سعودي از اين‌كه بدهي عراق به اين كشور تا به اين حد افزايش يابد مردد بوده و چندان تمايل به اين كار ندارد. به گزارش خبرگزاري فرانسه، دولت فرانسه هم‌اكنون درگيري مستقيم با دو جريان در خاورميانه دارد، يعني در عين حال كه تأمين‌كننده‌ي مهم سلاح براي عراقي‌ها است، نيروهاي خود را به عنوان بخشي از نيروهاي چندمليتي در لبنان مستقر نموده است. شسون در مصاحبه با خبرنگاران گفت: "پاريس نگران نتايج پيروزي نهايي ايراني‌ها در جنگ است." وي يادآور شد كه تعدادي از كشورهاي منطقه درباره‌ي اثرات انقلاب ايران نگران هستند. فرانسه همچنين در اين جنگ از نظر اقتصادي در معرض مخاطراتي قرار دارد. در اوايل ژانويه كه طارق عزيز معاون نخست‌وزير عراق از پاريس ديدن كرد، دولت فرانسه پيشنهاد تسهيلات مالي بيش‌تر و خريد بيش‌تر از عراق را ارائه نمود. منابع آگاه گفتند عزيز به مقامات فرانسوي گفته است كه مقداري از اين نفت اضافي مي‌تواند نفت خام ارسالي عربستان را كه به عنوان بخشي از كمك جنگي عليه ايران تلقي مي‌شود شامل شود.»[۲۲]
گزارش - 620
خبرگزاري جمهوري اسلامي در خصوص شگردهاي تبليغاتي عراق بعد از عمليات والفجر مقدماتي كه از 3 روز گذشته آغاز شده است و همچنان ادامه دارد، گزارش داد: «تلويزيون بغداد امشب ساعت 20:45، فيلمي مربوط به گروهي از اسراي ايراني را كه در حال عبور از يكي از مناطق بغداد بودند، به نمايش گذاشت. به گزارش خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي، اسرا در 38 اتومبيل نظامي قرار داشتند و هر اتومبيل بين 9 تا 12 نفر سرنشين داشت. بغداد ادعا مي‌كند سرنشينان اين اتومبيل‌ها رزمندگان ايراني هستند كه در عمليات والفجر به اسارت گرفته شده‌اند. تصور مي‌رود كل اسراي به نمايش گذاشته شده از 450 تن بيش‌تر نباشند. بنا به گزارش خبرنگار ما، اتومبيل‌ها كه با تأني راه مي‌پيمودند، فرصت خوبي را براي دوربين فراهم آورده بودند تا شمار اسرا را بيش از آنچه كه هست جلوه‌گر كند. دوربين سپس به مدت يك دقيقه جمعيت استقبال‌كننده‌ي عراقي را كه اكثر آن‌ها را نوجوانان دبستاني و دبيرستاني تشكيل مي‌داد، نشان داد كه در وسط و اطراف خيابان در انتظار اسرا بودند و با عبور اسرا هلهله مي‌كردند. اسرا لباس‌هاي مرتبي داشتند كه وضع آن‌ها با فيلمي كه 2 شب پيش با لباس‌هاي مندرس نشان داده شده بود كاملاً فرق داشت.»[۲۳] خبرگزاري بغداد نيز در اين باره اعلام كرد: «حدود يك هزار تن از اسراي ايراني جنگ كه اخيراً توسط نيروهاي عراقي در جريان نبردهاي 5 روز گذشته اسير شدند، امروز در خيابان‌هاي اصلي بغداد رژه رفتند.» خبرگزاري عراق ادعا كرد: «هزاران تن از مردم عراق در حالي كه با شعارهاي خود، صدام حسين و نيروهايش را مورد ستايش قرار مي‌دادند، در خيابان‌ها به تماشاي رژه‌ي اسرا ايستادند.»[۲۴]
گزارش - 621
در پي مصاحبه‌ي شيخ احمد زكي يماني وزير نفت عربستان سعودي، با يك هفته‌نامه‌ي چاپ اين كشور كه در آن گفته بود راهي براي جلوگيري از كاهش بهاي نفت وجود ندارد، دولت عربستان سعودي با انتشار بيانيه‌يي تصميم آن كشور براي كاهش بهاي نفت و يا افزايش ميزان صدور نفت را تكذيب كرد. در اين بيانيه كه طبق اعلام تلويزيون سعودي در پاسخ به گفته‌هاي زكي يماني صادر شده، آمده است: «پادشاهي عربستان سعودي كاملاً به منافع كشورهاي عضو سازمان كشورهاي صادركننده‌ي نفت و به ويژه به منابع نفتي خود علاقه‌مند است.»[۲۵]
منابع و مآخذ روزشمار 1361/11/23
- ↑ سند شماره 55240 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش روزانه، از سماجا3 (مركز فرماندهي) به نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) مد عمليات، 25/11/1361، ص 5.
- ↑ روزنامه‌ي كيهان، 24/11/1361، ص 2، اطلاعيه‌ي ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران.
- ↑ همان، ص 3، گزارشي از سنندج.
- ↑ روزنامه‌ي كيهان، 25/11/1361، ص 2، به نقل از تلويزيوني بصره.
- ↑ سند شماره 353346 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش روزانه، از اطلاعات كردستان به اطلاعات قرارگاه حمزه، 26/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ سند شماره 43749 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌يي، از مركز فرماندهي قرارگاه حمزه به مركز فرماندهي ستاد مركزي، 26/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ سند شماره 353555 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌يي، از مركز فرماندهي قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) به فرماندهي ستاد مركزي سپاه، شماره 392، 25/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ سند شماره 340497 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از شهرباني استان كردستان به استاندار محترم استان كردستان، 1/12/1361، سند تك‌برگي.
- ↑ سند شماره 089326 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اخبار مناطق يازده‌گانه، مركز اخبار رسانه‌ها، ارتباطات تبليغات و انتشارات ستاد مركزي سپاه، 16/11/1361 الي 28/11/1361، ص 10، به گزارش رسيده از سردشت؛ و ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه‌ي گزارش‌هاي ويژه، شماره 331، 25/11/1361، ص 7، اروميه ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 24/11/1361.
- ↑ مأخذ 1، ص 1؛ و ـ سند شماره 353307 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) (ركن3) به فرماندهي نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) مد عمليات، 24/11/1361، ص 3؛ و ـ سند شماره 232116 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن اخبار مناطق كردنشين، از دفتر نخست‌وزيري، شماره 84، 4/12/1361، ص 1.
- ↑ مأخذ 1، ص 3؛ و ـ مأخذ 7، بخش سوم.
- ↑ مأخذ 7، بخش دوم، ص 4؛ و ـ سند شماره 66548 مركز مطالعات وتحقيقات جنگ: گزارش وضعيت روزانه، از سماجا3 (مركز فرماندهي) به نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) مد عمليات، 1/12/1361، ص 2؛ و ـ مأخذ 5، بخش سوم؛ و ـ سند شماره 352332 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از اطلاعات كردستان به اطلاعات قرارگاه حمزه، 25/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ مأخذ 1، صص 2 و 3.
- ↑ مأخذ 7، بخش سوم، ص 1؛ و ـ سند شماره 089312 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن خبرنامه، ارتباطات روابط عمومي ستاد مركزي سپاه پاسداران، شماره 40، 28/11/1361، ص 9، گزارش رسيده از سنندج؛ و ـ سند شماره 300759 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش روزانه، از لشكر28 پياده (ركن2) به فرماندهي ناحيه 4 (ركن2)، 25/11/1361، سند تك‌برگي.
- ↑ مأخذ 2، ص 3، سنندج؛ و ـ سند شماره 88267 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نشريه‌ي بولتن هفتگي، دفتر فرماندهي كل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي (مركز فرماندهي)، شماره 17، 3/12/1361، ص 15، بيجار؛ و ـ مأخذ 10، بخش اول، ص 9، به نقل از گزارش ستاد منطقه11 سپاه پاسداران.
- ↑ مأخذ 6، بخش اول، ص 3، به گزارش ستاد منطقه3 سپاه؛ و ـ مأخذ 10، بخش دوم، ص 2، به نقل از ستاد منطقه3 سپاه پاسداران؛ و ـ سند شماره 55201 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از اداره‌ي اطلاعات شاجا به نخست‌وزيري دفتر اطلاعات و تحقيقات، 24/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ شماره سند 103824 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نشريه‌ي گزارش روزانه، واحد اطلاعات سپاه پاسداران، شماره 243، 7/12/1361، ص 4، راديو بغداد، به نقل از روزنامه‌ي فرانسوي زبان لوكوتيدين دوباري، پاريس؛ و ـ سند شماره 218079 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نشريه‌ي خبرنامه‌ي سياسي و اطلاعاتي، واحد اطلاعات و تحقيقات كميته‌ي مركزي انقلاب اسلامي، شماره 23، 8/12/1361، ص 5، هشتپر.
- ↑ روزنامه‌ي اطلاعات، 24/11/1361، ص 13، تبريز.
- ↑ مأخذ 2، ص 13.
- ↑ مأخذ 2، ص 21.
- ↑ روزنامه‌ي كيهان، 23/11/1361، ص 2، به نقل از واحد مركزي خبر از آسوشيتدپرس از رم.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه‌ي گزارش‌هاي ويژه، شماره 330، 24/11/1361، صص 21 و 22، راديو بي‌بي‌سي، 23/11/1361.
- ↑ مأخذ 2، ص 22.
- ↑ مأخذ 2، ص 13.
- ↑ مأخذ 2، ص آخر.
- ↑ مأخذ 6، بخش آخر، ص 31، بخش عربي راديو لندن، 24/11/1361.
- ↑ روزنامه‌ي اطلاعات، 23/11/1361، ص آخر.
- ↑ مأخذ 17، ص 7، قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 23/11/1361.
- ↑ مأخذ 17، ص 5، بغداد، خبرگزاري عراق، 23/11/1361.
- ↑ مأخذ 2، ص آخر، به نقل از بيانيه‌يي از عربستان سعودي به نقل از تلويزيون عربستان سعودي به نقل از آسوشيتدپرس.