1366.04.04: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1366 |نام = 1366.04.04 |نام دیگر=چهار تیر |روز=4 تیر 1366 |تاریخ شمسی= 1366.04.04 |تاریخ میلادی= 25 ژوئن 1987 |تاریخ قمری= 28 شوال 1407 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.04.04</div> <div class="bootstrap-btn">1361.04.04<...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۵: سطر ۲۵:




==گزارش -1==
==گزارش - 351 ==
باقی‌ماندن نیروهایی از دشمن در بخش غربی دشت ماؤوت - که جای پایی برای دشمن محسوب می‌شود - همچنان یکی از دغدغدهای فرماندهی عملیات نصر4 و مسئولان قرارگاه نجف است. دراین‌باره نورعلی شوشتری در گفت‌وگویی با رحیم صفوی گزارش بازدید خود از اوضاع عمومی دشت ماؤوت و خط خودی و دشمن را بدین شرح توضیح داد: «دیروز که با مرتضی قربانی و اسدی و قاسم (سلیمانی) از دیدگاه به دشت نگاه می‌کردیم به این نتیجه رسیدیم که اگر خودمان را به گوشه بالوسه وصل نکنیم این دشت خیلی مشکل خواهد شد، چون دشمن تسلط خوبی بر روی دشت دارد و نگه‌داری خط فعلی با مشکلات و خطراتی همراه است.»
هر چند لشکر33 المهدی دو روز قبل آمادگی خود برای اجرای عملیات از آخرین حد خط خودی تا بالوسه را اعلام کرده بود ولی امروز با درخواست مسئولان لشکر105 قدس برای اجرای این عملیات موافقت و اجرای عملیات مهندسی نیز به لشکر33 المهدی واگذار شد.
به‌رغم پیش‌بینی‌های قبلی، با گلولـه‌باران محل استقرار نیروهای لشکر105 قدس و زخمی شدن تعدادی از نیروهای عمل‌کننده و به هم خوردن سازمان رزم این لشکر، عملیات با 4 ساعت تأخیر آغاز شد و در ساعت 3:30 بامداد لشکر105 قدس به کلیة اهداف خود دست یافت و پس از استقرار نیروهای این یگان در محدودة یال قشن تا تپه بالوسه، تیم‌های مهندسی لشکر33 خاکریز مورد نظر را که در برگیرندة تپه تخم‌مرغی و تپه864 پادگان قشن نیز بود، احداث کردند.<ref>سند شماره 417/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات نصر4، گزارش راوی قرارگاه نجف، احمد نیک‏روش، 3/4/1366، صص 225 - 222؛ و - سند شماره 25477/ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات نصر4، (قرارگاه نجف، 3/4/1366)، احمد نیک‌روش.</ref>
ارتش عراق هم در طول روز آتش پرحجمی را علیه نیروهای خودی در ارتفاع قشن و تپه دوقلو اجرا کرد که تلفات نسبتاً فراوانی برجا گذاشت.<ref>سند شماره 860 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: مجموعه‏ای از اطلاعات عملیات‎های انجام‌شده توسط سپاه از بدر تا نصر، ص92.</ref>
 
==گزارش - 352 ==
هواپیماهای عراقی در ادامه حملات شیمیایی خود، بار دیگر با 24 بمب از نوع عامل اعصاب، منطقه عملیات نصر4 را بمباران شیمیایی کردند که به دلیل آمادگی نیروهای خودی، تنها شمار اندکی از نیروها مجروح شدند.<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 151، 10/4/1366، ص9؛ و - سند شماره 28506 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش هاشم صدری مدیریت ش.م.ر.</ref>
از سوی دیگر، کاردار ایران در سازمان ملل، امروز با ارسال نامه‌ای برای دبیرکل این سازمان، جزئیات بیشتری از حمله شیمیایی روز 31/3/1366 ارتش عراق به منطقه عملیاتی نصر4 را اعلام کرد. در نامه مذکور آمده است: در این حملة عراق که از گاز اعصاب، خردل و دیگر مواد شیمیایی ناشناخته استفاده شد، حدود 120 تن مجروح شدند.<ref>مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل متحد، جلد6، ترجمه محمدعلی خرمی، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1388، صص 247 و 248.</ref>
امروز همچنین هواپیماهای دشمن پارک موتوری یکی از یگان‏های لشکر28 کردستان را در حوالی مریوان بمباران کردند. این حمله یک شهید و یک زخمی بر جا گذاشت.<ref>سند شماره 28547 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‏ای اطلاعاتی نزاجا (معاونت عملیات و اطلاعات)، شماره 14، 8/4/1366، ص8.</ref>
 
==گزارش - 353 ==
به گزارش ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، از ساعت 14 تا 17 امروز، شش فروند از هواپیماهای دشمن در منطقه عملیاتی شمال پنجوین، با آتش پرحجم پدافند هوایی نیروهای اسلام سرنگون شدند که یکی از خلبانان هواپیماهای سرنگون شده، به اسارت رزمندگان اسلام درآمد و جنازه یک خلبان دیگر عراقی در منطقه یافت شد. تلاش برای یافتن لاشة سایر هواپیماها و خلبانان آنها ادامه دارد.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 6/4/1366، ص2.</ref> عراق در اطلاعیه شماره 2721 نظامی خود، فقط به سقوط یک فروند از این جنگنده‏ها اعتراف کرد.<ref>روزنامه رسالت، 6/4/1366، ص2.</ref>
 
==گزارش - 354 ==
امروز هم هواپیماهای عراقی پنج روستای کردستان عراق را در دو نوبت بمباران کردند. در نخستین حمله، روستای نازین به وسیله شش هواپیما بمباران شد و در حمله دوم، چهار هواپیمای عراقی علاوه بر روستای نازین، روستاهای گول گوش، گماسک، گونه و خوسه را با بمب هدف قرار دادند.<ref>مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل متحد، جلد6، ترجمه محمدعلی خرمی، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1388، صص 247 و 248.</ref>
همچنین به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، عراق در ادامه تخریب روستاهای مناطق کردنشین، در هفته گذشته ده روستای دیگر از روستاهای کردنشین منطقه سلیمانیه را به وسیله لودر و بلدوزر با خاک یکسان کرده است. خبرگزاری جمهوری اسلامی اسامی روستاهای ویران شده را گله‏زده، شپیلکه، پاسداریاوا، شیخ ملّا، احمداوا، گویی‌تک، شیخ وسان، داروغان، حجاشانه و هزارمرد اعلام کرد.<ref>روزنامه رسالت، 4/4/1366، ص2.</ref>
 
==گزارش - 355 ==
به گزارش قرارگاه رمضان، در چند روز گذشته، نیروهای تحت امر این قرارگاه به همراه پیش‌مرگان حزب دمکرات کردستان عراق، وارد شهر شقلاوه از توابع استان اربیل عراق شدند و بخشی از نقاط حساس این شهر را در اختیار خود گرفتند. در این عملیات، یک افسر رژیم عراق به نام سرهنگ ستاد جاسم محمد خضر و یک سرباز به ‏نام جلال‏الدین کاظم مهدی به اسارت نیروهای خودی درآمدند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داد در هفته گذشته سیزده تن از نیروهای ارتش عراق به همراه سلاح و مهمات آن، در مناطق چمچال، مرگه‏سور، زاخو و سلیمانیه خود را تسلیم پیش‌مرگان حزب دمکرات کردستان عراق کردند.<ref>روزنامه اطلاعات، 4/4/1366، ص18.</ref>
 
==گزارش - 356 ==
در اعتراض به اقدامات ارتش عراق در مناطق کردنشین این کشور، امروز عده‏ای از دانشجویان عراقی مقیم فرانسه، در مقابل مقر سازمان یونسکو در پاریس، دست به تحصن زدند. دانشجویان در طول چند ساعت تحصن خود، با پخش اعلامیه‏هایی ضمن اشاره به بستری شدن اکراد عراقی مصدوم شده بر اثر بمباران شیمیایی عراق در شهر لیون، سکوت مجامع بین‏المللی در برابر جنایات صدام را محکوم کردند. نماینده این دانشجویان با معاون مدیرکل یونسکو ملاقات کرد. معاون مدیرکل یونسکو در این ملاقات، عراق را به دلیل استفاده از سلاح شیمیایی، محکوم کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره این تحصن گزارش داده است: «متحصنین که اکراد عراقی نیز در میان آنها بودند، خواستار گفت‌وگو با مدیرکل یونسکو در رابطه با جنایات صدام به‌ویژه استفاده عراق از سلاح شیمیایی شدند، که به جای احمدمختار امبو مدیرکل یونسکو که در مأموریت به سر می‏برد، نماینده دانشجویان عراقی با آقای کوشبه معاون اداری وی، ملاقات کردند. در این دیدار، دانشجویان نامه‏ای را که خطاب به آقای مختار امبو در اعتراض به استفاده عراق از سلاح شیمیایی نوشته شده بود، به وی تحویل دادند.»
خبرگزاری جمهوری اسلامی افزوده است: «تحصن دانشجویان عراقی در مقر یونسکو و اعتراض آنان نسبت به جنایات رژیم عراق، در حالی صورت می‏گیرد که سه تن از اکراد عراقی (دو زن و یک کودک هفت‏ساله) به علت جراحات ناشی از سلاح شیمیایی مورد استفاده رژیم عراق، از ده روز پیش در بیمارستان سن لوک در شهر لیون فرانسه تحت مداوا هستند.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 6/4/1366، ص3.</ref>
 
==گزارش - 357 ==
یک سخنگوی نظامی عراق اعلام کرد: واحدهایی از نیروی دریایی این کشور به یک هدف دریایی که قصد ورود به بندر امام خمینی - در منتهی‏الیه شمال شرقی خلیج‏فارس - را داشت، حمله کرده‏اند. سخنگوی مذکور افزود: «این هدف دریایی، پس از اصابت گلولـه و موشک‌های عراقی، در ساعت 20:34 به وقت محلی غرق شده است.» این منبع نظامی گفت: «عملیات براساس حقوق قانونی عراق مبنی‌بر قطع راه‌های تأمین احتیاجات دشمن انجام شده است.» خبرگزاری فرانسه که خبر یادشده را منتشر کرده است، می‏افزاید: «منابع مستقل دریایی در خلیج‏فارس هنوز این خبر را تأیید نکرده‏اند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 99، 6/4/1366، ص8، بغداد - خبرگزاری فرانسه، 5/4/1366.</ref>
از سوی دیگر، در ادامه بازرسی کشتی‏های عبوری در تنگه هرمز، نیروی دریایی ارتش دو فروند کشتی تجاری خارجی را در این تنگه مورد شناسایی قرار داد.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 6/4/1366، ص2.</ref>
 
==گزارش - 358 ==
حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، در مراسم سالگرد تشکیل
سازمان تبلیغات اسلامی طی سخنانی دربارة نقش طلاب و روحانیون در جنگ گفت: «اگر میدان جنگ را پس از هفت ‏سال توانستیم بر اساس اسلام اداره کنیم و مردم از جنگ خسته نشده‏اند و ایثار می‏کنند، به این خاطر است که طلبه‏های ما در جبهه‏ها همگام با رزمندگان اسلام به رزم با دشمن مشغول‌اند و روحانیون بسیجی نیز در میادین رزم، به خون رنگین می‏شوند. اما اگر روحانیت بنشیند و شعار بدهد، اما عملی در کار نباشد، این موفقیت‌ها حاصل نمی‏شود.»<ref>روزنامه اطلاعات، 6/4/1366، ص14.</ref>
 
==گزارش - 359 ==
در حالی که موضوع حضور نظامی امریکا در خلیج‏فارس روز به روز جدی‏تر مطرح می‏شود، مسئله مقابله با مین‏هایی که ادعا می‏شود در سواحل کویت وجود دارد، ابعاد گسترده‏تری پیدا کرده است. سفیران کویت در امریکا و سازمان ملل و همچنین رادیو بی‌بی‌سی دراین‌باره به اظهار نظر پرداخته‌اند.
شیخ مسعود ناصر الصباح سفیر کویت در واشنگتن، در مصاحبه‏ای با روزنامه سعودی الشرق ‏الاوسط دراین‌باره گفت: «نظامیان و کارشناسان برای بررسی مسئله مین‏هایی که کشتی‏رانی در اطراف بنادر کویتی را تهدید می‏کند، در کویت به سر می‏برند.» وی تصریح کرد: «اوضاع در خصوص مسئله مین‏ها هنوز روشن نشده است.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 98، 5/4/1366، صص 4 و 5، ریاض - خبرگزاری فرانسه، 4/4/1366.</ref>
نماینده کویت در سازمان ملل نیز به روزنامه الاتحاد گفت: «کویت به پاک‌سازی سواحل خود از مین‏های دریایی موجود ادامه خواهد داد.» وی اظهار کرد: «پاره‏ای از این مین‌ها توسط ایران کاشته شده و برخی نیز در نتیجه حرکت باد و امواج دریا به کویت رسیده است.» وی به احتمال تقاضای دولت کویت از مصر برای کمک به این کشور در پاک‌سازی سواحل خود از مین‌های موجود، اشاره کرد. این مقام کویتی تأکید کرد: دولت ریگان در اجرای برنامه خود برای حمایت از کویت و برافراشتن پرچم خود بر فراز نفت‏کش‏های کویت، مصمّم و جدّی است. وی افزود: هم‏اکنون سرگرم تماس‌های فشرده‏ای با کشورهای مختلف جهان می‏باشد. وی اعلام کرد که هدف از این تماس‏ها جلب توجه اذهان عمومی کشورها به پیامد تهدیدات جاری ایران علیه کویت است.<ref>همان، صص 17 و 18، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 4/4/1366.</ref>
رادیو بی‌بی‌سی نیز در گزارشی دراین‌باره گفت: «اگر واقعاً ساحل کویت مین‏گذاری شده باشد، ممکن است عملیات امریکا برای حفاظت از نفت‏کش‏ها بی‏اثر شود. ممکن است نفت‏کش‏های کویتی صدها کیلومتر راه با بهره‏مندی از حمایت رزم‌ناوهای امریکایی طی کنند، ولی در آستانه ورود به کویت، دچار انفجار شوند. به این سبب، ناوگان کویت تصمیم گرفته است یک گروه کارشناسان نظامی امریکا را برای ارزیابی وضعیت به کار بگیرد. کویت به اقدام احتیاطی دیگری نیز دست زده است و فعلاً از صدور گاز مایع خودداری می‏کند. طی روزهای آینده، ناوگان کویت از کمک نیروی دریایی عربستان سعودی که به دستگاه‏های مین جمع‏کن مجهز است، بهره‏مند خواهد شد.»<ref>همان، صص 13 و 14، رادیو بی‌بی‌سی، 4/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 360 ==
ریچارد مورفی مدیرکل بخش خاورمیانه وزارت خارجه امریکا، امروز در اجتماع اعضای
انجمن سیاست خارجی امریکا به پرسش‌های حاضران دربارة تأثیر تصویب قطعنامه اخیر در بین مقامات ایران، روابط امریکا و عراق، نقش شوروی در معادلات نظامی منطقه و راه‏کارهای امریکا برای کاهش مشارکت شوروی در منطقه، شرایط همکاری بیشتر امریکا با شوروی و آینده سیاست امریکا با ایران پاسخ داد. وی در پاسخ به این پرسش که آیا ایران به کشتی‏های کویتی با پرچم امریکا حمله خواهد کرد؟ گفت: «ایرانی‏ها نسبت به امریکا و شوروی خیلی عصبانی هستند ولی تمام رهبران ایران در سخنرانی‏های خود دقت کرده‏اند که به‏طور مستقیم نگویند که به پرچم امریکا حمله خواهند کرد. منتها ما می‏دانیم که چنانچه آنها فرصت دیگری بیابند، برای تحقیر امریکا و حمله به یک کشتی امریکایی، بدشان نمی‏آید که از آن فرصت استفاده کنند.»
مورفی در جواب این سؤال که روابط امریکا با عراق چطور است؟ اظهار کرد: «روابط هنوز خیلی وسعت پیدا نکرده است. آنها از ماجرای ایران گیت خیلی عصبانی بودند. ولی رهبر عراق گفت که داشتن روابط خوب با امریکا به نفع عراق است و شنیدن این حرف مرا خوشحال کرد.» وی درباره روابط امریکا با ایران در آینده گفت: «با رفتن (امام) خمینی، همه مشکلات حل نخواهد شد همان‌طور که با تمام شدن جنگ، همه مشکلات تمام نخواهد شد. ما امیدواریم که هرچه زودتر روابط با ایران بهتر شود، ولی این زمانی خواهد بود که ایران دست از حمایتش از تروریسم در کشورهای مختلف بردارد.» مورفی دربارة همکاری امریکا و شوروی در خلیج‏فارس اظهار کرد: «منافع امریکا و شوروی در پایان دادن به جنگ، یکی است. ما حاضریم در مورد سیاست‏های مربوط به خلیج‏فارس همکاری کنیم، ولی حاضر نیستیم روی آب‏های خلیج‏فارس با آنها همکاری کنیم و برای شوروی جای پایی در خلیج‏فارس باز کنیم.» وی دربارة شرایط همکاری بیشتر با شوروی گفت: «اگر مسکو می‏خواهد کمک کند، باید متحدان خود را در اروپای شرقی و کره‌شمالی متقاعد سازد که فروش اسلحه را به ایران متوقف کنند و به نظر می‏رسد که مسکو برای اقدام در این زمینه آمادگی دارد.» مورفی همچنین دربارة سیاست امریکا در ارتباط با ایران گفت: «ایالات متحده خواهان رویارویی با جمهوری اسلامی نیست.» وی افزود: «ایالات متحده از طریق شورای امنیت سازمان ملل متحد در تلاش است قطعنامه‏ای را تهیه کند که هم برای ایران و هم برای عراق قابل قبول باشد.»<ref>روزنامه اطلاعات، 4/4/1366، ص18.</ref>
لس ‌آسپین رئیس کمیسیون نیروهای مسلح مجلس نمایندگان امریکا نیز درباره توانمندی‏های عملیاتی امریکا در خلیج‏فارس گفت: «ایران خلاقیت عظیمی در حمله به امریکا نشان داده و این نبوغ و قوه ابتکار باید هشداری باشد در مورد قول ریگان به حفاظت از نفت‏کش‏های کویتی در خلیج‏فارس. ما در پاسخ به خلاقیت آنها، تنبلی نشان داده‏ایم و در حقیقت آنها یک قدم جلوتر از ما هستند و تا زمانی که ما با نبوغ آنها برخورد مناسب نکنیم، چنین خواهد بود. سه فروند از یازده نفت‏کش کویتی که ریگان قول حفاظت از آنها را داده است، طی جنگ نفت‏کش‏ها، هدف حمله ایران قرار گرفته‏اند.»<ref>روزنامه اطلاعات، 4/4/1366، ص20.</ref>
لس ‌آسپین همچنین در مقاله‏ای دربارة حجم حملات ایران به نفت‏کش‏ها در منطقه خلیج‏فارس نوشته است: «از سپتامبر گذشته تا به ‏حال، کشتی‏هایی که به دیگر ملیت‏ها تعلق داشته و به سوی کویت می‏رفته‏اند نیز هدف حمله ایران قرارگرفته‏اند. از آن هنگام 26 کشتی از 35 کشتی مورد حملة ایران، به سوی کویت در حرکت بوده‏اند. دولت ریگان در دفاع از طرح حفاظت از نفت‏کش‏های کویت، خاطرنشان ساخته است که ایران در حمله به کشتی‏هایی که با پرچم امریکا حرکت می‏کنند احتیاط نشان می‏دهد.» وی می‏افزاید: «هرچند ایران هرگز به کشتی‏های امریکایی حمله نکرده است، ولی در یک مورد نشان داده که قادر به اشتباه در تشخیص هدف‌هایش است. یک سال پیش کشتی لیبریایی سوپریف که نفت ایران را حمل می‏کرد و در اجاره ایران بود، هدف حمله عراق قرار گرفت و به دوبی یدک کشیده شد. ماه ژوئن گذشته (خرداد گذشته) همان کشتی، هدف حمله ایران قرار گرفت و به کلی از کار افتاد.» لس ‌آسپین می‌نویسد: «از آغاز سال 1986 (دی‏ 1365) ایران به 67 کشتی حمله کرده و در بیست ماه قبل از آن نیز به 32 کشتی حمله کرده است. امسال، ایران 26 کشتی را هدف قرار داده است. عراق که پیش‌تر در جنگ نفت‏کش‏ها نیروی برتر بود نیز در سال جاری، به همان تعداد کشتی حمله کرده است.»<ref>روزنامه اطلاعات، 4/4/1366، ص20.</ref>
 
==گزارش - 361 ==
طاهر المصری وزیرخارجه اردن، دربارة همبستگی اعراب در حمایت از کویت گفته است: «کویت درصدد دستیابی به یک فرمول عملیاتی عربی است و پاسخ مساعد اعراب به تلاش‏های کویت، راه‌گشای اقدام مشترک اعراب در جهت پرهیز از حضور ابرقدرت‏ها در خلیج[فارس] و بازداشتن ایران از انجام تجاوز خواهد بود. با توجه به تهدیدات واضح و خصمانه‏ای که متوجه کویت شده است و همچنین انفجارآمیز بودن اوضاع در خلیج‏فارس، تشکیل اجلاس سران عرب، امری بسیار ضروری به‏نظر می‏رسد.» وی درباره تصمیم جدید نظام بین‏الملل برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق می‌گوید: «اعضای شورای امنیت سازمان ملل اگرچه به دلیل برخی منافع اقتصادی و سیاسی خود، دارای اختلافات شدیدی در زمینه جنگ ایران و عراق هستند، ولی دیگر حاضر نیستند نسبت به یافتن راهی برای پایان بخشیدن به این جنگ، بی‏تفاوت باشند.» المصری می‌افزاید: «رویدادهای جاری خلیج‏[فارس] دلیل دیگری بر اهداف ایران در جهت گسترش خصومت‏های خود به دیگر کشورهای منطقه خلیج‏فارس است و به همین جهت لازم است تمامی اعراب از مواضع روشن و متعادل کویت حمایت کنند.»<ref>همان، ص38، خبرگزاری آلمان‌غربی؛ و - همان، صص 10 و 11، امان - خبرگزاری کویت، 4/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 362 ==
هفته‌نامه العمل ‌الاسلامی درباره دخالت عراق در کودتای نظامی هفته گذشته شارجه نوشت:
منابع آگاه دیپلماتیک در امارات عربی متحده اظهار کردند رژیم بغداد در کودتای نظامی که هفته گذشته در شارجه به وقوع پیوست، دست داشته است. خاطرنشان می‌شود فرمانده گارد سلطنتی شیخ عبدالعزیز القاسمی، رهبری کودتا علیه برادرش سلطان القاسمی را به عهده داشته است. منابع مذکور تأکید کردند رژیم بغداد کودتاچیان را به انجام کودتا تشویق کرده است. کودتاچیان در بیانیه شماره 1 خود خواستار آزادی مشروبات الکلی و توزیع و پخش آن در سراسر امارات شدند و رکود اقتصادی در این امیرنشین را به ممنوعیت مشروبات الکلی مربوط دانستند.
کیهان با نقل این خبر از آسوشیتدپرس، دربارة سرانجام این کودتا نوشت: عبدالعزیز محمد القاسمی رهبر کودتای شارجه با برادرش شیخ سلطان حاکم شارجه دیداری مصالحه‌جویانه داشتند و بر اساس این دیدار، شیخ سلطان کماکان حاکمیت شارجه را به عهده خواهد داشت و رهبر کودتای اخیر نیز به‌عنوان ولی‌عهد و مدیر هیئت اجرایی شارجه برگزیده شده است. شارجه سومین امارت بزرگ از هفت امارت کشور امارات متحده عربی است.<ref>روزنامه کیهان، 4/4/1366، صفحه ‌آخر.</ref>
 
==گزارش - 363 ==
عبدالله البشاره دبیرکل شورای همکاری خلیج‏فارس که امروز به ترکیه سفر کرده است، در دیدار با تورگوت اوزال نخست‏وزیر ترکیه، خواهان دخالت این کشور در مسائل خلیج‏فارس شد. با این حال، به نظر می‏رسد جلب رضایت مقامات آنکارا که از حملة هواپیماهای عراقی به یک کشتی ترکیه ناخشنود هستند، از دیگر محورهای گفت‌وگوهای وی با مقامات آن کشور باشد (البته در این‏باره مطالبی منتشر نشده است). البشاره در مصاحبه با خبرگزاری آناتولی دربارة موضوعات مورد بحث اظهار کرد که در گفت‌وگو با مقامات ترکیه، به‏ویژه نخست‏وزیر آن کشور، خواهان حمایت ترکیه از مواضع شورای همکاری خلیج‏فارس در قبال جنگ ایران و عراق شده است. دبیرکل شورای همکاری‏ خلیج‏فارس با تأکید بر این درخواست شورا گفت: «ما در قبال مسائل جنگ ایران و عراق به کمک‏های ترکیه نیاز داریم.» خبرگزاری جمهوری اسلامی ضمن مخابره این خبر می‏افزاید: «این اولین‏بار است که شورای همکاری خلیج‏فارس، آشکارا خواهان جانب‌داری ترکیه از رژیم متجاوز عراق و حامیان وی در منطقه خلیج‏فارس می‏شود.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 100، 7/4/1366، ص20، آنکارا - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 6/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 364 ==
معمّر قذافی رهبر لیبی در مصاحبه با روزنامه کویتی الرأی‏ العام، دربارة برخی مسائل بین‌المللی از جمله جنگ و تلاش‏های صلح سخن گفت. اظهارات وی هرچند نشان دهندة دفاع بی‏منطق او از ملیت عرب است، ولی هنگامی که از انقلاب اسلامی و سرنگونی شاه سخن می‌گوید، ناگزیر از انقلاب اسلامی تمجید می‏کند. قذافی در این گفت‌وگو دربارة تلاش‏های خود برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق گفت: «من تصمیم دارم کلیه کوشش‏های ممکن برای پایان دادن به جنگ را مبذول دارم.» قذافی ایالات متحده و اسرائیل را متهم ساخت که مایل به ادامه جنگ هستند. وی انگلستان را آلت دست امریکاییان خواند و بر پشتیبانی خود از برقراری دوستی میان سوریه و عراق تأکید کرد. وی افزود: «جنگ ایران و عراق جنگ بی‌معنایی شده است، زیرا نه امت عرب در نظر دارد ایران را به خود ملحق کند و نه ایران تمایل دارد عراق را جزو قلمرو خود کند.»
قذافی با اشاره به سفر یک فرستاده لیبیایی به ایران برای مذاکره دربارة پایان دادن به جنگ گفت: «ایرانی‏ها علی‌رغم اینکه تاکنون در مذاکرات خود با فرستاده لیبیایی سرسخت بودند، اما با ادامه گفت‌وگو میان لیبی و ایران برای خاتمه دادن به جنگ، موافقت کرده‏اند.»
قذافی با اشاره به تصمیم لیبی برای اعزام وزیرخارجه این کشور به عراق در آینده گفت: «وزیرخارجه لیبی به منظور آشنا شدن با نظرات مقامات عراقی در مورد جنگ و انتقال نظرات مقامات ایرانی به آنان، راهی بغداد خواهد شد.» رهبر لیبی همچنین از تحمیل جنگ علیه انقلاب اسلامی ایران، ابراز تأسف کرد و گفت: «ای کاش، این جنگ علیه رژیم شاه صورت می‏گرفت در آن صورت، ما اولین کشوری بودیم که در کنار عراق علیه شاه می‏جنگیدیم اما در این شرایط، سؤال اینجاست که چرا با انقلابی که بر شاه، این دشمن اعراب و دست‏نشانده امریکا و هم‏پیمان اسرائیل پیروز شد، می‏جنگیم؟ چرا پس از سرنگونی شاه و تبدیل شدن ایران به یک کشور انقلابی، جنگ آغاز شد؟» قذافی پیروزی انقلاب ایران علیه رژیم شاه را مرهون تشویق و حمایت لیبی از مبارزات مردم ایران اعلام کرد و افزود: «سرنگونی رژیم شاه، خدمت بزرگی به امت عرب بوده است.» وی در ادامه اظهارات خود با اشاره به اینکه ادامه جنگ خطرات حقیقی برای عراق در پی خواهد داشت، گفت: «ما به‌عنوان یک انقلاب، در برابر عراق عربی و انقلاب ایران، در یک وضع دشواری قرارگرفته‏ایم.»
قذافی همچنین از سیاست دولت کویت برای برافراشتن پرچم‌های امریکایی بر نفت‏کش‏های خود و اجاره کردن نفت‏کش‏های روسی ستایش کرد و افزود: «کویت برای حفظ منافع و حمایت از نفت‏کش‏های خود، حق دارد به دور از فشار، به هر اقدامی دست بزند.» رهبر لیبی در پاسخ به این سؤال که ایران می‏کوشد دامنه جنگ را به خاک کویت بکشاند، گفت: «من این نظر را ندارم و امیدوارم که دامنه جنگ گسترش نیابد بلکه باید آن را به پایان برسانیم ...» قذافی دربارة هشدارهای ایران به کویت گفت: «ایرانیان کویت را متهم به تلاش برای بالا بردن توانایی نظامی عراق می‏کنند. آنان گفته‏اند، مادامی که صدور نفتشان در معرض حملات عراق قرار گیرد، صدور نفت عراق را نیز قطع خواهند کرد.» قذافی افزود: «ما بیش از یک بار به حملات ایران علیه اهداف کویتی و نفت‏کش‏های سعودی، به ایرانیان اعتراض کردیم.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 4/4/1366، ص44، به نقل از رادیو بی‌بی‌سی (عربی)؛ و - خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 98، 5/4/1366، صص 18 و 19، کویت - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 4/4/1361.</ref>
 
==گزارش - 365 ==
بهره‌برداری از صدور نفت عراق از دومین خط لولـه این کشور به ترکیه آغاز شد. روزنامه گونش (چاپ آنکارا) دراین‌باره نوشته است: «این خط لولـه با یک ماه تأخیر، تحویل مقامات ترکیه شد. طول این خط لولـه که 986 کیلومتر و 120 کیلومتر کوتاه‌تر از مسیر خط لولة اوّل است، با هزینة معادل 262 میلیون دلار احداث شده است، و نفت عراق را از کرکوک به منطقه آریان ترکیه انتقال خواهد داد.»<ref>دفتر مطالعات سیاسی و بین‏المللی وزارت امور خارجه، نشریه شماره 67/5، 4/5/1366، صص 2 و 3.</ref>
 
==گزارش - 366 ==
هشتاد و یکمین اجلاس وزیران نفت کشورهای عضو اوپک امروز در وین آغاز به کار کرد. روزنامه کیهان به نقل از خبرگزاری رویتر و خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره موضوعات بحث شده در این نشست و مواضع کشورهای عضو و همچنین سخنان لقمان وزیر نفت نیجریه و رئیس این اجلاس، گزارش داده است: «در اولین نشست هشتاد و یکمین اجلاس وزیران اوپک، افزایش تولید اعضا به 3/18 میلیون بشکه در روز مطرح گردیده است. وزیر نفت جمهوری اسلامی در این جلسه اعلام کرد که ایران با طرح افزایش تولید اوپک مخالف است. ... وزیر نفت لیبی نیز در گفت‏وگو با خبرنگاران، اظهار امیدواری کرد که طرح افزایش تولید اوپک با مخالفت اعضا مواجه گردد. در گفت‌وگوهای اجلاس اوپک، مسئله افزایش تولید تدریجی این سازمان توسط عربستان و سایر کشورهای میانه‏روی عضو اوپک، مطرح شد. کشورهای مذکور خواهان افزایش تولید و تثبیت سطح قیمت‏های جاری گردیده‏اند. به گزارش خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی از وین، لقمان وزیر نفت نیجریه و رئیس اجلاس اوپک نیز نسبت به خطر تضعیف وضع بازار نفت طی نیمه دوم سال جاری، هشدار داد. وی در سخنان افتتاحیه اجلاس هشتاد و یکم وزیران نفت سیزده کشور عضو اوپک، ضمن ابراز رضایت از نتایج شش ماهة ناشی از بازگشت سازمان به قیمت رسمی و تعیین سقف تولید، هشدار داد بی‏ثبات شدن فوری بازار به صورت یک خطر دائمی درآمده است. لقمان تقویت واقعی وضع بازار را ناشی از رضایت اعضا نسبت به توافق اجلاس گذشته اوپک در دسامبر 1986 (دی‏ 1365) دانست. به گفته وی، جلوگیری از بی‏ثباتی بازار نفت، نیاز به ادامه فداکاری در آینده خواهد داشت. وزیر نفت نیجریه عرضه بیش از حد نفت را عامل اصلی سقوط قیمت نفت در سال گذشته ذکر کرد. وی بار دیگر تولیدکنندگان غیرعضو سازمان را به همکاری در تثبیت وضع بازار نفت دعوت کرد. لقمان خاطرنشان ساخت بسیاری از این کشورها علی‏رغم قول‏های خود مبنی‌بر همکاری با اوپک در دفاع از قیمت و ثبات بازار، با افزودن به سطح تولیداتشان طی چهار ماه اول سال جاری، برخلاف آن عمل نموده‏اند. وی از سیاست نفتی کشورهای مصرف کننده نفت انتقاد کرد و گفت: آنها برخلاف ادعای حمایت از بازار آزاد نفت، همچنان به سیاست‏های حمایتی خود ادامه می‏دهند.»<ref>روزنامه کیهان، 6/4/1366، ص17. </ref>
غلامرضا آقازاده وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران دربارة تأثیر عملکرد عراق در ناپایداری بازار نفت گفت: «به ‌غیر از ایران که هم‏اکنون درگیر یک جنگ تحمیلی با این کشور است، بقیه اعضا نیز به عدم رعایت سهمیه توسط عراق معترف‌اند. چرا که این کشور هر نوع زمینه بهبودی بازار را از بین می‏برد.» وی با اشاره به کمک‏ کشورهای مختلف به‌ویژه عربستان، به عراق در عدم رعایت سهمیه خود، گفت: «با اینکه شعار عربستان، رعایت سهمیه‏بندی بوده است و به ما قول داده بود که در این مورد کمکی به عراق نکند با این ‏حال، به قول خود عمل نکرده است.»<ref>روزنامه رسالت، 4/4/1366، ص11.</ref> خبرگزاری رویتر به نقل از وزیر نفت ایران، دربارة سیاست آینده اوپک با توجه به کاهش قابل پیش‏بینی قیمت نفت، اعلام کرد: «جمهوری اسلامی ایران مصرانه خواستار کاهش سقف تولید سه ماهه آخر سال طبق قرارداد ماه دسامبر سال گذشته (دی‏ 1365) اوپک (18 میلیون و 300 هزار بشکه در روز) است، زیرا در صورت صدور این مقدار توسط اوپک، سقوط قیمت نفت حتمی به نظر می‏رسد.» رویتر می‏افزاید: «جمهوری اسلامی ایران در اجلاس اوپک پیشنهاد کرده است که به‏منظور کاهش ارزش دلار، در حدود 25/1 دلار به قیمت ثابت نفت که هجده دلار است، افزوده شود.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 6/4/1366، ص12.</ref>
 
==گزارش - 367 ==
در پی حمله روز گذشته سه تن از اعضای سازمان مجاهدین خلق به یکی از کارمندان سفارت جمهوری اسلامی ایران در هند، امروز دادگاه ناحیه دهلی نو با تشکیل جلسه‌ای، دو تن از این افراد را به 22 روز زندان محکوم کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی با اعلام این خبر دربارة تلاش‏های انجام شده برای آزادی افراد مهاجم، می‏افزاید: «معاون دادگاه ناحیه‏ای دهلی نو امروز این حکم را هنگامی صادر کرد که شخصی به‏ نام کاشی رام رهبر حزب کوچک باهوجان ساماج که یکی از گردانندگان غیرمستقیم تظاهرات منافقین در هند محسوب می‏شود، یک ضمانت هشت هزار روپیه‏ای برای آزادی اردشیر اراکی و دختر همراهش به دادگاه ارائه کرد. رئیس پلیس محله نیوفرندزکلونیِ دهلی به خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی گفت: این افراد که شب گذشته در حمله مذکور، یک دیپلمات ایرانی را از ناحیه صورت مجروح کردند، از پناهندگان به شعبه سازمان ملل در هند می‏باشند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 98، 5/4/1366، ص39، دهلی‏نو - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 4/4/1366.</ref>
 
 




نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۴۹

روزشمار جنگ سال 1366
1366.04.04
نام‌های دیگر چهار تیر
تاریخ شمسی 1366.04.04
تاریخ میلادی 25 ژوئن 1987
تاریخ قمری 28 شوال 1407
1360.04.04
1361.04.04
1362.04.04
1363.04.04
1364.04.04
1365.04.04
1367.04.04



گزارش - 351

باقی‌ماندن نیروهایی از دشمن در بخش غربی دشت ماؤوت - که جای پایی برای دشمن محسوب می‌شود - همچنان یکی از دغدغدهای فرماندهی عملیات نصر4 و مسئولان قرارگاه نجف است. دراین‌باره نورعلی شوشتری در گفت‌وگویی با رحیم صفوی گزارش بازدید خود از اوضاع عمومی دشت ماؤوت و خط خودی و دشمن را بدین شرح توضیح داد: «دیروز که با مرتضی قربانی و اسدی و قاسم (سلیمانی) از دیدگاه به دشت نگاه می‌کردیم به این نتیجه رسیدیم که اگر خودمان را به گوشه بالوسه وصل نکنیم این دشت خیلی مشکل خواهد شد، چون دشمن تسلط خوبی بر روی دشت دارد و نگه‌داری خط فعلی با مشکلات و خطراتی همراه است.» هر چند لشکر33 المهدی دو روز قبل آمادگی خود برای اجرای عملیات از آخرین حد خط خودی تا بالوسه را اعلام کرده بود ولی امروز با درخواست مسئولان لشکر105 قدس برای اجرای این عملیات موافقت و اجرای عملیات مهندسی نیز به لشکر33 المهدی واگذار شد. به‌رغم پیش‌بینی‌های قبلی، با گلولـه‌باران محل استقرار نیروهای لشکر105 قدس و زخمی شدن تعدادی از نیروهای عمل‌کننده و به هم خوردن سازمان رزم این لشکر، عملیات با 4 ساعت تأخیر آغاز شد و در ساعت 3:30 بامداد لشکر105 قدس به کلیة اهداف خود دست یافت و پس از استقرار نیروهای این یگان در محدودة یال قشن تا تپه بالوسه، تیم‌های مهندسی لشکر33 خاکریز مورد نظر را که در برگیرندة تپه تخم‌مرغی و تپه864 پادگان قشن نیز بود، احداث کردند.[۱] ارتش عراق هم در طول روز آتش پرحجمی را علیه نیروهای خودی در ارتفاع قشن و تپه دوقلو اجرا کرد که تلفات نسبتاً فراوانی برجا گذاشت.[۲]

گزارش - 352

هواپیماهای عراقی در ادامه حملات شیمیایی خود، بار دیگر با 24 بمب از نوع عامل اعصاب، منطقه عملیات نصر4 را بمباران شیمیایی کردند که به دلیل آمادگی نیروهای خودی، تنها شمار اندکی از نیروها مجروح شدند.[۳] از سوی دیگر، کاردار ایران در سازمان ملل، امروز با ارسال نامه‌ای برای دبیرکل این سازمان، جزئیات بیشتری از حمله شیمیایی روز 31/3/1366 ارتش عراق به منطقه عملیاتی نصر4 را اعلام کرد. در نامه مذکور آمده است: در این حملة عراق که از گاز اعصاب، خردل و دیگر مواد شیمیایی ناشناخته استفاده شد، حدود 120 تن مجروح شدند.[۴] امروز همچنین هواپیماهای دشمن پارک موتوری یکی از یگان‏های لشکر28 کردستان را در حوالی مریوان بمباران کردند. این حمله یک شهید و یک زخمی بر جا گذاشت.[۵]

گزارش - 353

به گزارش ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، از ساعت 14 تا 17 امروز، شش فروند از هواپیماهای دشمن در منطقه عملیاتی شمال پنجوین، با آتش پرحجم پدافند هوایی نیروهای اسلام سرنگون شدند که یکی از خلبانان هواپیماهای سرنگون شده، به اسارت رزمندگان اسلام درآمد و جنازه یک خلبان دیگر عراقی در منطقه یافت شد. تلاش برای یافتن لاشة سایر هواپیماها و خلبانان آنها ادامه دارد.[۶] عراق در اطلاعیه شماره 2721 نظامی خود، فقط به سقوط یک فروند از این جنگنده‏ها اعتراف کرد.[۷]

گزارش - 354

امروز هم هواپیماهای عراقی پنج روستای کردستان عراق را در دو نوبت بمباران کردند. در نخستین حمله، روستای نازین به وسیله شش هواپیما بمباران شد و در حمله دوم، چهار هواپیمای عراقی علاوه بر روستای نازین، روستاهای گول گوش، گماسک، گونه و خوسه را با بمب هدف قرار دادند.[۸] همچنین به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، عراق در ادامه تخریب روستاهای مناطق کردنشین، در هفته گذشته ده روستای دیگر از روستاهای کردنشین منطقه سلیمانیه را به وسیله لودر و بلدوزر با خاک یکسان کرده است. خبرگزاری جمهوری اسلامی اسامی روستاهای ویران شده را گله‏زده، شپیلکه، پاسداریاوا، شیخ ملّا، احمداوا، گویی‌تک، شیخ وسان، داروغان، حجاشانه و هزارمرد اعلام کرد.[۹]

گزارش - 355

به گزارش قرارگاه رمضان، در چند روز گذشته، نیروهای تحت امر این قرارگاه به همراه پیش‌مرگان حزب دمکرات کردستان عراق، وارد شهر شقلاوه از توابع استان اربیل عراق شدند و بخشی از نقاط حساس این شهر را در اختیار خود گرفتند. در این عملیات، یک افسر رژیم عراق به نام سرهنگ ستاد جاسم محمد خضر و یک سرباز به ‏نام جلال‏الدین کاظم مهدی به اسارت نیروهای خودی درآمدند. خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داد در هفته گذشته سیزده تن از نیروهای ارتش عراق به همراه سلاح و مهمات آن، در مناطق چمچال، مرگه‏سور، زاخو و سلیمانیه خود را تسلیم پیش‌مرگان حزب دمکرات کردستان عراق کردند.[۱۰]

گزارش - 356

در اعتراض به اقدامات ارتش عراق در مناطق کردنشین این کشور، امروز عده‏ای از دانشجویان عراقی مقیم فرانسه، در مقابل مقر سازمان یونسکو در پاریس، دست به تحصن زدند. دانشجویان در طول چند ساعت تحصن خود، با پخش اعلامیه‏هایی ضمن اشاره به بستری شدن اکراد عراقی مصدوم شده بر اثر بمباران شیمیایی عراق در شهر لیون، سکوت مجامع بین‏المللی در برابر جنایات صدام را محکوم کردند. نماینده این دانشجویان با معاون مدیرکل یونسکو ملاقات کرد. معاون مدیرکل یونسکو در این ملاقات، عراق را به دلیل استفاده از سلاح شیمیایی، محکوم کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره این تحصن گزارش داده است: «متحصنین که اکراد عراقی نیز در میان آنها بودند، خواستار گفت‌وگو با مدیرکل یونسکو در رابطه با جنایات صدام به‌ویژه استفاده عراق از سلاح شیمیایی شدند، که به جای احمدمختار امبو مدیرکل یونسکو که در مأموریت به سر می‏برد، نماینده دانشجویان عراقی با آقای کوشبه معاون اداری وی، ملاقات کردند. در این دیدار، دانشجویان نامه‏ای را که خطاب به آقای مختار امبو در اعتراض به استفاده عراق از سلاح شیمیایی نوشته شده بود، به وی تحویل دادند.» خبرگزاری جمهوری اسلامی افزوده است: «تحصن دانشجویان عراقی در مقر یونسکو و اعتراض آنان نسبت به جنایات رژیم عراق، در حالی صورت می‏گیرد که سه تن از اکراد عراقی (دو زن و یک کودک هفت‏ساله) به علت جراحات ناشی از سلاح شیمیایی مورد استفاده رژیم عراق، از ده روز پیش در بیمارستان سن لوک در شهر لیون فرانسه تحت مداوا هستند.»[۱۱]

گزارش - 357

یک سخنگوی نظامی عراق اعلام کرد: واحدهایی از نیروی دریایی این کشور به یک هدف دریایی که قصد ورود به بندر امام خمینی - در منتهی‏الیه شمال شرقی خلیج‏فارس - را داشت، حمله کرده‏اند. سخنگوی مذکور افزود: «این هدف دریایی، پس از اصابت گلولـه و موشک‌های عراقی، در ساعت 20:34 به وقت محلی غرق شده است.» این منبع نظامی گفت: «عملیات براساس حقوق قانونی عراق مبنی‌بر قطع راه‌های تأمین احتیاجات دشمن انجام شده است.» خبرگزاری فرانسه که خبر یادشده را منتشر کرده است، می‏افزاید: «منابع مستقل دریایی در خلیج‏فارس هنوز این خبر را تأیید نکرده‏اند.»[۱۲] از سوی دیگر، در ادامه بازرسی کشتی‏های عبوری در تنگه هرمز، نیروی دریایی ارتش دو فروند کشتی تجاری خارجی را در این تنگه مورد شناسایی قرار داد.[۱۳]

گزارش - 358

حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، در مراسم سالگرد تشکیل سازمان تبلیغات اسلامی طی سخنانی دربارة نقش طلاب و روحانیون در جنگ گفت: «اگر میدان جنگ را پس از هفت ‏سال توانستیم بر اساس اسلام اداره کنیم و مردم از جنگ خسته نشده‏اند و ایثار می‏کنند، به این خاطر است که طلبه‏های ما در جبهه‏ها همگام با رزمندگان اسلام به رزم با دشمن مشغول‌اند و روحانیون بسیجی نیز در میادین رزم، به خون رنگین می‏شوند. اما اگر روحانیت بنشیند و شعار بدهد، اما عملی در کار نباشد، این موفقیت‌ها حاصل نمی‏شود.»[۱۴]

گزارش - 359

در حالی که موضوع حضور نظامی امریکا در خلیج‏فارس روز به روز جدی‏تر مطرح می‏شود، مسئله مقابله با مین‏هایی که ادعا می‏شود در سواحل کویت وجود دارد، ابعاد گسترده‏تری پیدا کرده است. سفیران کویت در امریکا و سازمان ملل و همچنین رادیو بی‌بی‌سی دراین‌باره به اظهار نظر پرداخته‌اند. شیخ مسعود ناصر الصباح سفیر کویت در واشنگتن، در مصاحبه‏ای با روزنامه سعودی الشرق ‏الاوسط دراین‌باره گفت: «نظامیان و کارشناسان برای بررسی مسئله مین‏هایی که کشتی‏رانی در اطراف بنادر کویتی را تهدید می‏کند، در کویت به سر می‏برند.» وی تصریح کرد: «اوضاع در خصوص مسئله مین‏ها هنوز روشن نشده است.»[۱۵] نماینده کویت در سازمان ملل نیز به روزنامه الاتحاد گفت: «کویت به پاک‌سازی سواحل خود از مین‏های دریایی موجود ادامه خواهد داد.» وی اظهار کرد: «پاره‏ای از این مین‌ها توسط ایران کاشته شده و برخی نیز در نتیجه حرکت باد و امواج دریا به کویت رسیده است.» وی به احتمال تقاضای دولت کویت از مصر برای کمک به این کشور در پاک‌سازی سواحل خود از مین‌های موجود، اشاره کرد. این مقام کویتی تأکید کرد: دولت ریگان در اجرای برنامه خود برای حمایت از کویت و برافراشتن پرچم خود بر فراز نفت‏کش‏های کویت، مصمّم و جدّی است. وی افزود: هم‏اکنون سرگرم تماس‌های فشرده‏ای با کشورهای مختلف جهان می‏باشد. وی اعلام کرد که هدف از این تماس‏ها جلب توجه اذهان عمومی کشورها به پیامد تهدیدات جاری ایران علیه کویت است.[۱۶] رادیو بی‌بی‌سی نیز در گزارشی دراین‌باره گفت: «اگر واقعاً ساحل کویت مین‏گذاری شده باشد، ممکن است عملیات امریکا برای حفاظت از نفت‏کش‏ها بی‏اثر شود. ممکن است نفت‏کش‏های کویتی صدها کیلومتر راه با بهره‏مندی از حمایت رزم‌ناوهای امریکایی طی کنند، ولی در آستانه ورود به کویت، دچار انفجار شوند. به این سبب، ناوگان کویت تصمیم گرفته است یک گروه کارشناسان نظامی امریکا را برای ارزیابی وضعیت به کار بگیرد. کویت به اقدام احتیاطی دیگری نیز دست زده است و فعلاً از صدور گاز مایع خودداری می‏کند. طی روزهای آینده، ناوگان کویت از کمک نیروی دریایی عربستان سعودی که به دستگاه‏های مین جمع‏کن مجهز است، بهره‏مند خواهد شد.»[۱۷]

گزارش - 360

ریچارد مورفی مدیرکل بخش خاورمیانه وزارت خارجه امریکا، امروز در اجتماع اعضای انجمن سیاست خارجی امریکا به پرسش‌های حاضران دربارة تأثیر تصویب قطعنامه اخیر در بین مقامات ایران، روابط امریکا و عراق، نقش شوروی در معادلات نظامی منطقه و راه‏کارهای امریکا برای کاهش مشارکت شوروی در منطقه، شرایط همکاری بیشتر امریکا با شوروی و آینده سیاست امریکا با ایران پاسخ داد. وی در پاسخ به این پرسش که آیا ایران به کشتی‏های کویتی با پرچم امریکا حمله خواهد کرد؟ گفت: «ایرانی‏ها نسبت به امریکا و شوروی خیلی عصبانی هستند ولی تمام رهبران ایران در سخنرانی‏های خود دقت کرده‏اند که به‏طور مستقیم نگویند که به پرچم امریکا حمله خواهند کرد. منتها ما می‏دانیم که چنانچه آنها فرصت دیگری بیابند، برای تحقیر امریکا و حمله به یک کشتی امریکایی، بدشان نمی‏آید که از آن فرصت استفاده کنند.» مورفی در جواب این سؤال که روابط امریکا با عراق چطور است؟ اظهار کرد: «روابط هنوز خیلی وسعت پیدا نکرده است. آنها از ماجرای ایران گیت خیلی عصبانی بودند. ولی رهبر عراق گفت که داشتن روابط خوب با امریکا به نفع عراق است و شنیدن این حرف مرا خوشحال کرد.» وی درباره روابط امریکا با ایران در آینده گفت: «با رفتن (امام) خمینی، همه مشکلات حل نخواهد شد همان‌طور که با تمام شدن جنگ، همه مشکلات تمام نخواهد شد. ما امیدواریم که هرچه زودتر روابط با ایران بهتر شود، ولی این زمانی خواهد بود که ایران دست از حمایتش از تروریسم در کشورهای مختلف بردارد.» مورفی دربارة همکاری امریکا و شوروی در خلیج‏فارس اظهار کرد: «منافع امریکا و شوروی در پایان دادن به جنگ، یکی است. ما حاضریم در مورد سیاست‏های مربوط به خلیج‏فارس همکاری کنیم، ولی حاضر نیستیم روی آب‏های خلیج‏فارس با آنها همکاری کنیم و برای شوروی جای پایی در خلیج‏فارس باز کنیم.» وی دربارة شرایط همکاری بیشتر با شوروی گفت: «اگر مسکو می‏خواهد کمک کند، باید متحدان خود را در اروپای شرقی و کره‌شمالی متقاعد سازد که فروش اسلحه را به ایران متوقف کنند و به نظر می‏رسد که مسکو برای اقدام در این زمینه آمادگی دارد.» مورفی همچنین دربارة سیاست امریکا در ارتباط با ایران گفت: «ایالات متحده خواهان رویارویی با جمهوری اسلامی نیست.» وی افزود: «ایالات متحده از طریق شورای امنیت سازمان ملل متحد در تلاش است قطعنامه‏ای را تهیه کند که هم برای ایران و هم برای عراق قابل قبول باشد.»[۱۸] لس ‌آسپین رئیس کمیسیون نیروهای مسلح مجلس نمایندگان امریکا نیز درباره توانمندی‏های عملیاتی امریکا در خلیج‏فارس گفت: «ایران خلاقیت عظیمی در حمله به امریکا نشان داده و این نبوغ و قوه ابتکار باید هشداری باشد در مورد قول ریگان به حفاظت از نفت‏کش‏های کویتی در خلیج‏فارس. ما در پاسخ به خلاقیت آنها، تنبلی نشان داده‏ایم و در حقیقت آنها یک قدم جلوتر از ما هستند و تا زمانی که ما با نبوغ آنها برخورد مناسب نکنیم، چنین خواهد بود. سه فروند از یازده نفت‏کش کویتی که ریگان قول حفاظت از آنها را داده است، طی جنگ نفت‏کش‏ها، هدف حمله ایران قرار گرفته‏اند.»[۱۹] لس ‌آسپین همچنین در مقاله‏ای دربارة حجم حملات ایران به نفت‏کش‏ها در منطقه خلیج‏فارس نوشته است: «از سپتامبر گذشته تا به ‏حال، کشتی‏هایی که به دیگر ملیت‏ها تعلق داشته و به سوی کویت می‏رفته‏اند نیز هدف حمله ایران قرارگرفته‏اند. از آن هنگام 26 کشتی از 35 کشتی مورد حملة ایران، به سوی کویت در حرکت بوده‏اند. دولت ریگان در دفاع از طرح حفاظت از نفت‏کش‏های کویت، خاطرنشان ساخته است که ایران در حمله به کشتی‏هایی که با پرچم امریکا حرکت می‏کنند احتیاط نشان می‏دهد.» وی می‏افزاید: «هرچند ایران هرگز به کشتی‏های امریکایی حمله نکرده است، ولی در یک مورد نشان داده که قادر به اشتباه در تشخیص هدف‌هایش است. یک سال پیش کشتی لیبریایی سوپریف که نفت ایران را حمل می‏کرد و در اجاره ایران بود، هدف حمله عراق قرار گرفت و به دوبی یدک کشیده شد. ماه ژوئن گذشته (خرداد گذشته) همان کشتی، هدف حمله ایران قرار گرفت و به کلی از کار افتاد.» لس ‌آسپین می‌نویسد: «از آغاز سال 1986 (دی‏ 1365) ایران به 67 کشتی حمله کرده و در بیست ماه قبل از آن نیز به 32 کشتی حمله کرده است. امسال، ایران 26 کشتی را هدف قرار داده است. عراق که پیش‌تر در جنگ نفت‏کش‏ها نیروی برتر بود نیز در سال جاری، به همان تعداد کشتی حمله کرده است.»[۲۰]

گزارش - 361

طاهر المصری وزیرخارجه اردن، دربارة همبستگی اعراب در حمایت از کویت گفته است: «کویت درصدد دستیابی به یک فرمول عملیاتی عربی است و پاسخ مساعد اعراب به تلاش‏های کویت، راه‌گشای اقدام مشترک اعراب در جهت پرهیز از حضور ابرقدرت‏ها در خلیج[فارس] و بازداشتن ایران از انجام تجاوز خواهد بود. با توجه به تهدیدات واضح و خصمانه‏ای که متوجه کویت شده است و همچنین انفجارآمیز بودن اوضاع در خلیج‏فارس، تشکیل اجلاس سران عرب، امری بسیار ضروری به‏نظر می‏رسد.» وی درباره تصمیم جدید نظام بین‏الملل برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق می‌گوید: «اعضای شورای امنیت سازمان ملل اگرچه به دلیل برخی منافع اقتصادی و سیاسی خود، دارای اختلافات شدیدی در زمینه جنگ ایران و عراق هستند، ولی دیگر حاضر نیستند نسبت به یافتن راهی برای پایان بخشیدن به این جنگ، بی‏تفاوت باشند.» المصری می‌افزاید: «رویدادهای جاری خلیج‏[فارس] دلیل دیگری بر اهداف ایران در جهت گسترش خصومت‏های خود به دیگر کشورهای منطقه خلیج‏فارس است و به همین جهت لازم است تمامی اعراب از مواضع روشن و متعادل کویت حمایت کنند.»[۲۱]

گزارش - 362

هفته‌نامه العمل ‌الاسلامی درباره دخالت عراق در کودتای نظامی هفته گذشته شارجه نوشت: منابع آگاه دیپلماتیک در امارات عربی متحده اظهار کردند رژیم بغداد در کودتای نظامی که هفته گذشته در شارجه به وقوع پیوست، دست داشته است. خاطرنشان می‌شود فرمانده گارد سلطنتی شیخ عبدالعزیز القاسمی، رهبری کودتا علیه برادرش سلطان القاسمی را به عهده داشته است. منابع مذکور تأکید کردند رژیم بغداد کودتاچیان را به انجام کودتا تشویق کرده است. کودتاچیان در بیانیه شماره 1 خود خواستار آزادی مشروبات الکلی و توزیع و پخش آن در سراسر امارات شدند و رکود اقتصادی در این امیرنشین را به ممنوعیت مشروبات الکلی مربوط دانستند. کیهان با نقل این خبر از آسوشیتدپرس، دربارة سرانجام این کودتا نوشت: عبدالعزیز محمد القاسمی رهبر کودتای شارجه با برادرش شیخ سلطان حاکم شارجه دیداری مصالحه‌جویانه داشتند و بر اساس این دیدار، شیخ سلطان کماکان حاکمیت شارجه را به عهده خواهد داشت و رهبر کودتای اخیر نیز به‌عنوان ولی‌عهد و مدیر هیئت اجرایی شارجه برگزیده شده است. شارجه سومین امارت بزرگ از هفت امارت کشور امارات متحده عربی است.[۲۲]

گزارش - 363

عبدالله البشاره دبیرکل شورای همکاری خلیج‏فارس که امروز به ترکیه سفر کرده است، در دیدار با تورگوت اوزال نخست‏وزیر ترکیه، خواهان دخالت این کشور در مسائل خلیج‏فارس شد. با این حال، به نظر می‏رسد جلب رضایت مقامات آنکارا که از حملة هواپیماهای عراقی به یک کشتی ترکیه ناخشنود هستند، از دیگر محورهای گفت‌وگوهای وی با مقامات آن کشور باشد (البته در این‏باره مطالبی منتشر نشده است). البشاره در مصاحبه با خبرگزاری آناتولی دربارة موضوعات مورد بحث اظهار کرد که در گفت‌وگو با مقامات ترکیه، به‏ویژه نخست‏وزیر آن کشور، خواهان حمایت ترکیه از مواضع شورای همکاری خلیج‏فارس در قبال جنگ ایران و عراق شده است. دبیرکل شورای همکاری‏ خلیج‏فارس با تأکید بر این درخواست شورا گفت: «ما در قبال مسائل جنگ ایران و عراق به کمک‏های ترکیه نیاز داریم.» خبرگزاری جمهوری اسلامی ضمن مخابره این خبر می‏افزاید: «این اولین‏بار است که شورای همکاری خلیج‏فارس، آشکارا خواهان جانب‌داری ترکیه از رژیم متجاوز عراق و حامیان وی در منطقه خلیج‏فارس می‏شود.»[۲۳]

گزارش - 364

معمّر قذافی رهبر لیبی در مصاحبه با روزنامه کویتی الرأی‏ العام، دربارة برخی مسائل بین‌المللی از جمله جنگ و تلاش‏های صلح سخن گفت. اظهارات وی هرچند نشان دهندة دفاع بی‏منطق او از ملیت عرب است، ولی هنگامی که از انقلاب اسلامی و سرنگونی شاه سخن می‌گوید، ناگزیر از انقلاب اسلامی تمجید می‏کند. قذافی در این گفت‌وگو دربارة تلاش‏های خود برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق گفت: «من تصمیم دارم کلیه کوشش‏های ممکن برای پایان دادن به جنگ را مبذول دارم.» قذافی ایالات متحده و اسرائیل را متهم ساخت که مایل به ادامه جنگ هستند. وی انگلستان را آلت دست امریکاییان خواند و بر پشتیبانی خود از برقراری دوستی میان سوریه و عراق تأکید کرد. وی افزود: «جنگ ایران و عراق جنگ بی‌معنایی شده است، زیرا نه امت عرب در نظر دارد ایران را به خود ملحق کند و نه ایران تمایل دارد عراق را جزو قلمرو خود کند.» قذافی با اشاره به سفر یک فرستاده لیبیایی به ایران برای مذاکره دربارة پایان دادن به جنگ گفت: «ایرانی‏ها علی‌رغم اینکه تاکنون در مذاکرات خود با فرستاده لیبیایی سرسخت بودند، اما با ادامه گفت‌وگو میان لیبی و ایران برای خاتمه دادن به جنگ، موافقت کرده‏اند.» قذافی با اشاره به تصمیم لیبی برای اعزام وزیرخارجه این کشور به عراق در آینده گفت: «وزیرخارجه لیبی به منظور آشنا شدن با نظرات مقامات عراقی در مورد جنگ و انتقال نظرات مقامات ایرانی به آنان، راهی بغداد خواهد شد.» رهبر لیبی همچنین از تحمیل جنگ علیه انقلاب اسلامی ایران، ابراز تأسف کرد و گفت: «ای کاش، این جنگ علیه رژیم شاه صورت می‏گرفت در آن صورت، ما اولین کشوری بودیم که در کنار عراق علیه شاه می‏جنگیدیم اما در این شرایط، سؤال اینجاست که چرا با انقلابی که بر شاه، این دشمن اعراب و دست‏نشانده امریکا و هم‏پیمان اسرائیل پیروز شد، می‏جنگیم؟ چرا پس از سرنگونی شاه و تبدیل شدن ایران به یک کشور انقلابی، جنگ آغاز شد؟» قذافی پیروزی انقلاب ایران علیه رژیم شاه را مرهون تشویق و حمایت لیبی از مبارزات مردم ایران اعلام کرد و افزود: «سرنگونی رژیم شاه، خدمت بزرگی به امت عرب بوده است.» وی در ادامه اظهارات خود با اشاره به اینکه ادامه جنگ خطرات حقیقی برای عراق در پی خواهد داشت، گفت: «ما به‌عنوان یک انقلاب، در برابر عراق عربی و انقلاب ایران، در یک وضع دشواری قرارگرفته‏ایم.» قذافی همچنین از سیاست دولت کویت برای برافراشتن پرچم‌های امریکایی بر نفت‏کش‏های خود و اجاره کردن نفت‏کش‏های روسی ستایش کرد و افزود: «کویت برای حفظ منافع و حمایت از نفت‏کش‏های خود، حق دارد به دور از فشار، به هر اقدامی دست بزند.» رهبر لیبی در پاسخ به این سؤال که ایران می‏کوشد دامنه جنگ را به خاک کویت بکشاند، گفت: «من این نظر را ندارم و امیدوارم که دامنه جنگ گسترش نیابد بلکه باید آن را به پایان برسانیم ...» قذافی دربارة هشدارهای ایران به کویت گفت: «ایرانیان کویت را متهم به تلاش برای بالا بردن توانایی نظامی عراق می‏کنند. آنان گفته‏اند، مادامی که صدور نفتشان در معرض حملات عراق قرار گیرد، صدور نفت عراق را نیز قطع خواهند کرد.» قذافی افزود: «ما بیش از یک بار به حملات ایران علیه اهداف کویتی و نفت‏کش‏های سعودی، به ایرانیان اعتراض کردیم.»[۲۴]

گزارش - 365

بهره‌برداری از صدور نفت عراق از دومین خط لولـه این کشور به ترکیه آغاز شد. روزنامه گونش (چاپ آنکارا) دراین‌باره نوشته است: «این خط لولـه با یک ماه تأخیر، تحویل مقامات ترکیه شد. طول این خط لولـه که 986 کیلومتر و 120 کیلومتر کوتاه‌تر از مسیر خط لولة اوّل است، با هزینة معادل 262 میلیون دلار احداث شده است، و نفت عراق را از کرکوک به منطقه آریان ترکیه انتقال خواهد داد.»[۲۵]

گزارش - 366

هشتاد و یکمین اجلاس وزیران نفت کشورهای عضو اوپک امروز در وین آغاز به کار کرد. روزنامه کیهان به نقل از خبرگزاری رویتر و خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره موضوعات بحث شده در این نشست و مواضع کشورهای عضو و همچنین سخنان لقمان وزیر نفت نیجریه و رئیس این اجلاس، گزارش داده است: «در اولین نشست هشتاد و یکمین اجلاس وزیران اوپک، افزایش تولید اعضا به 3/18 میلیون بشکه در روز مطرح گردیده است. وزیر نفت جمهوری اسلامی در این جلسه اعلام کرد که ایران با طرح افزایش تولید اوپک مخالف است. ... وزیر نفت لیبی نیز در گفت‏وگو با خبرنگاران، اظهار امیدواری کرد که طرح افزایش تولید اوپک با مخالفت اعضا مواجه گردد. در گفت‌وگوهای اجلاس اوپک، مسئله افزایش تولید تدریجی این سازمان توسط عربستان و سایر کشورهای میانه‏روی عضو اوپک، مطرح شد. کشورهای مذکور خواهان افزایش تولید و تثبیت سطح قیمت‏های جاری گردیده‏اند. به گزارش خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی از وین، لقمان وزیر نفت نیجریه و رئیس اجلاس اوپک نیز نسبت به خطر تضعیف وضع بازار نفت طی نیمه دوم سال جاری، هشدار داد. وی در سخنان افتتاحیه اجلاس هشتاد و یکم وزیران نفت سیزده کشور عضو اوپک، ضمن ابراز رضایت از نتایج شش ماهة ناشی از بازگشت سازمان به قیمت رسمی و تعیین سقف تولید، هشدار داد بی‏ثبات شدن فوری بازار به صورت یک خطر دائمی درآمده است. لقمان تقویت واقعی وضع بازار را ناشی از رضایت اعضا نسبت به توافق اجلاس گذشته اوپک در دسامبر 1986 (دی‏ 1365) دانست. به گفته وی، جلوگیری از بی‏ثباتی بازار نفت، نیاز به ادامه فداکاری در آینده خواهد داشت. وزیر نفت نیجریه عرضه بیش از حد نفت را عامل اصلی سقوط قیمت نفت در سال گذشته ذکر کرد. وی بار دیگر تولیدکنندگان غیرعضو سازمان را به همکاری در تثبیت وضع بازار نفت دعوت کرد. لقمان خاطرنشان ساخت بسیاری از این کشورها علی‏رغم قول‏های خود مبنی‌بر همکاری با اوپک در دفاع از قیمت و ثبات بازار، با افزودن به سطح تولیداتشان طی چهار ماه اول سال جاری، برخلاف آن عمل نموده‏اند. وی از سیاست نفتی کشورهای مصرف کننده نفت انتقاد کرد و گفت: آنها برخلاف ادعای حمایت از بازار آزاد نفت، همچنان به سیاست‏های حمایتی خود ادامه می‏دهند.»[۲۶] غلامرضا آقازاده وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران دربارة تأثیر عملکرد عراق در ناپایداری بازار نفت گفت: «به ‌غیر از ایران که هم‏اکنون درگیر یک جنگ تحمیلی با این کشور است، بقیه اعضا نیز به عدم رعایت سهمیه توسط عراق معترف‌اند. چرا که این کشور هر نوع زمینه بهبودی بازار را از بین می‏برد.» وی با اشاره به کمک‏ کشورهای مختلف به‌ویژه عربستان، به عراق در عدم رعایت سهمیه خود، گفت: «با اینکه شعار عربستان، رعایت سهمیه‏بندی بوده است و به ما قول داده بود که در این مورد کمکی به عراق نکند با این ‏حال، به قول خود عمل نکرده است.»[۲۷] خبرگزاری رویتر به نقل از وزیر نفت ایران، دربارة سیاست آینده اوپک با توجه به کاهش قابل پیش‏بینی قیمت نفت، اعلام کرد: «جمهوری اسلامی ایران مصرانه خواستار کاهش سقف تولید سه ماهه آخر سال طبق قرارداد ماه دسامبر سال گذشته (دی‏ 1365) اوپک (18 میلیون و 300 هزار بشکه در روز) است، زیرا در صورت صدور این مقدار توسط اوپک، سقوط قیمت نفت حتمی به نظر می‏رسد.» رویتر می‏افزاید: «جمهوری اسلامی ایران در اجلاس اوپک پیشنهاد کرده است که به‏منظور کاهش ارزش دلار، در حدود 25/1 دلار به قیمت ثابت نفت که هجده دلار است، افزوده شود.»[۲۸]

گزارش - 367

در پی حمله روز گذشته سه تن از اعضای سازمان مجاهدین خلق به یکی از کارمندان سفارت جمهوری اسلامی ایران در هند، امروز دادگاه ناحیه دهلی نو با تشکیل جلسه‌ای، دو تن از این افراد را به 22 روز زندان محکوم کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی با اعلام این خبر دربارة تلاش‏های انجام شده برای آزادی افراد مهاجم، می‏افزاید: «معاون دادگاه ناحیه‏ای دهلی نو امروز این حکم را هنگامی صادر کرد که شخصی به‏ نام کاشی رام رهبر حزب کوچک باهوجان ساماج که یکی از گردانندگان غیرمستقیم تظاهرات منافقین در هند محسوب می‏شود، یک ضمانت هشت هزار روپیه‏ای برای آزادی اردشیر اراکی و دختر همراهش به دادگاه ارائه کرد. رئیس پلیس محله نیوفرندزکلونیِ دهلی به خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی گفت: این افراد که شب گذشته در حمله مذکور، یک دیپلمات ایرانی را از ناحیه صورت مجروح کردند، از پناهندگان به شعبه سازمان ملل در هند می‏باشند.»[۲۹]



منابع و مآخذ روزشمار 1366/04/04

  1. ↑ سند شماره 417/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات نصر4، گزارش راوی قرارگاه نجف، احمد نیک‏روش، 3/4/1366، صص 225 - 222؛ و - سند شماره 25477/ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات نصر4، (قرارگاه نجف، 3/4/1366)، احمد نیک‌روش.
  2. ↑ سند شماره 860 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: مجموعه‏ای از اطلاعات عملیات‎های انجام‌شده توسط سپاه از بدر تا نصر، ص92.
  3. ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 151، 10/4/1366، ص9؛ و - سند شماره 28506 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش هاشم صدری مدیریت ش.م.ر.
  4. ↑ مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل متحد، جلد6، ترجمه محمدعلی خرمی، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1388، صص 247 و 248.
  5. ↑ سند شماره 28547 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‏ای اطلاعاتی نزاجا (معاونت عملیات و اطلاعات)، شماره 14، 8/4/1366، ص8.
  6. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 6/4/1366، ص2.
  7. ↑ روزنامه رسالت، 6/4/1366، ص2.
  8. ↑ مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل متحد، جلد6، ترجمه محمدعلی خرمی، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1388، صص 247 و 248.
  9. ↑ روزنامه رسالت، 4/4/1366، ص2.
  10. ↑ روزنامه اطلاعات، 4/4/1366، ص18.
  11. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 6/4/1366، ص3.
  12. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 99، 6/4/1366، ص8، بغداد - خبرگزاری فرانسه، 5/4/1366.
  13. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 6/4/1366، ص2.
  14. ↑ روزنامه اطلاعات، 6/4/1366، ص14.
  15. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 98، 5/4/1366، صص 4 و 5، ریاض - خبرگزاری فرانسه، 4/4/1366.
  16. ↑ همان، صص 17 و 18، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 4/4/1366.
  17. ↑ همان، صص 13 و 14، رادیو بی‌بی‌سی، 4/4/1366.
  18. ↑ روزنامه اطلاعات، 4/4/1366، ص18.
  19. ↑ روزنامه اطلاعات، 4/4/1366، ص20.
  20. ↑ روزنامه اطلاعات، 4/4/1366، ص20.
  21. ↑ همان، ص38، خبرگزاری آلمان‌غربی؛ و - همان، صص 10 و 11، امان - خبرگزاری کویت، 4/4/1366.
  22. ↑ روزنامه کیهان، 4/4/1366، صفحه ‌آخر.
  23. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 100، 7/4/1366، ص20، آنکارا - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 6/4/1366.
  24. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 4/4/1366، ص44، به نقل از رادیو بی‌بی‌سی (عربی)؛ و - خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 98، 5/4/1366، صص 18 و 19، کویت - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 4/4/1361.
  25. ↑ دفتر مطالعات سیاسی و بین‏المللی وزارت امور خارجه، نشریه شماره 67/5، 4/5/1366، صص 2 و 3.
  26. ↑ روزنامه کیهان، 6/4/1366، ص17.
  27. ↑ روزنامه رسالت، 4/4/1366، ص11.
  28. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 6/4/1366، ص12.
  29. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 98، 5/4/1366، ص39، دهلی‏نو - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 4/4/1366.






برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1366.04.04&oldid=2521»