1364.10.14: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(جایگزینی صفحه با ' {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1364 |نام = 1364.10.14 |نام دیگر=چهارده دی |روز=14 دی 1364 |تاریخ شمسی=1364.10.14 |تاریخ میلادی=4 ژانویه 1986 |تاریخ قمری=22 ربیع‌الثانی 1406 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.10.14</div> <div class="bootstrap-btn">1360.10.14</div>...')
برچسب: جایگزین شد
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۴: سطر ۲۴:




==گزارش -1==
==گزارش -422==
ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) در ادامه جلسه شب گذشته، برای تكمیل بررسی‌ها و تصمیم‌گیری درباره طرح‌های عملیاتی سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی و چگونگی تقسیم تجهیزات مورد نیاز برای عملیات میان این دو سازمان، تعیین زمان‌ آمادگی و... صبح امروز تشكیل جلسه داد كه تا ظهر ادامه داشت.*
در بخش اول جلسه پس از مطرح ‌شدن كلیاتی از طرح‌های عملیاتی، فرمانده نیروی هوایی ارتش گزارشی از وضعیت توان نیروی هوایی عراق و نیروی هوایی ایران و چگونگی پشتیبانی از عملیات آتی بیان كرد.
در آغاز جلسه آقای هاشمی با اشاره به جلسه شب گذشته و بیان اینكه چون نیروی زمینی ارتش و سپاه طرح‌های مستقلی برای عملیات داشتند به‌دلیل محدودیت امكانات، بحثی را پیش آوردیم تا مشخص شود كجا اهمیت بیشتری دارد و به این نظر مشترك رسیدیم كه طرح عملیات در فاو "هدف مستقلی" دارد كه اگر به آن برسیم نقطه مشخصی در جنگ است. وی افزود كه دراین‌مورد آقای صیاد خواستار مشخص ‌شدن مقدار تضمین موفقیت این عملیات شدند و آقای رضایی كه مسئول آن میدان هستند، اظهار اطمینان كردند اگر امكاناتی كه می‌خواهند دراختیارشان گذاشته شود، 90 درصد به آنجا امیدوارند و آقای سهرابی هم گفتند كه اگر طرح مانور مكتوب باشد، بهتر می‌توانیم اظهارنظر كنیم. آقای هاشمی افزود كه از طرح نیروی زمینی ارتش نیز كلیاتی مطرح‌ شد ولی نه مانور مطرح و نه خطوطی مشخص شد.
آقای روحانی در ادامه جلسه برای تسریع در نتیجه‌گیری از بحث‌ها پیشنهاد كرد كه درباره كلیات و جزئیات طرح‌ها، در این ستاد در دو مرحله بحث شود: اول طرح‌ها به‌طور كلی بررسی و كلیات یك طرح تصویب شود - حتی اگر در جزئیات اشكال وجود داشته باشد - و به سازمان مربوطه ابلاغ و امكانات لازم به آن داده شود تا تكلیف مشخص گردد و كار عقب نیفتد. سپس طرح جزءبه‌جز بررسی و پخته و اصلاح شود.
سرهنگ صیاد شیرازی نیز دراین‌باره با بیان اینكه كلیات طرح‌ها قبلاً تصویب شده و چون برای اولین‌بار است كه دو سازمان قرار است به‌طور مستقل عملیات كنند و اگر هر سازمان با نیرو و امكانات خودش اجرا می‌كرد باز هم مشكلی نبود، ولی چون اجرای هریك از طرح‌ها نیاز به امكانات یا نیروی سازمان دیگر دارد، باید در اینجا جزئیات هر طرح بررسی و تصمیم‌گیری شود. پس از طرح این موضوعات كلی، آقای هاشمی از فرمانده نیروی هوایی ارتش خواست تا گزارش خود را بیان كند.<ref>سند شماره 15055/ پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (14/10/1364، مجلس شورای اسلامی، نوار شماره 16990)، راوی: محمدابراهیم سنجقی، صص 5 - 2.</ref>
سرهنگ صدیق فرمانده نیروی هوایی ارتش در گزارشی از وضعیت نیروی هوایی عراق، نیروی هوایی ایران و چگونگی پشتیبانی از عملیات در منطقه فاو گفت كه عراق 455 تا 514 هواپیمای شكاری دارد. ارتش عراق از سه پایگاه هوایی خود در جنوب؛ یعنی در مناطق شعیبیه، كوشك و ناصریه می‌تواند با عملیات ما در منطقه فاو مقابله كند. در این سه پایگاه 180 تا 200 هواپیمای شكاری از نوع میگ 19، 21، 23، 25 و نیز سوخوی 7 و 22 و میراژ اف1 دارد كه از این پایگاه‌ها می‌تواند روزانه 500 سورتی پرواز در منطقه عملیاتی انجام دهد. در این منطقه همچنین دارای 16 رادار از انواع مختلف است. سایت‌های موشكی ضدهوایی عراق نیز كه در منطقه جنوب شناسایی شده‌اند عبارت‌اند از: 15 سایت سام2، 12 سایت سام3، 24 سایت سام 6 و نیز توپ‌های ضدهوایی سام7 و سام9. همچنین از 24 سایت شنود عراق، 11 سایت آن در منطقه جنوب است.
سرهنگ صدیق با اشاره به اینكه عراق برتری كامل هوایی دارد و امسال تاكنون حدود 30 هزار سورتی پرواز انجام داده، تأكید كرد عملیاتی كه در این منطقه انجام می‌شود احتیاج به پشتیبانی قوی هوایی دارد. وی با اعلام آمار و وضعیت هواپیماهای شكاری ایران، گفت كه ما برای پشتیبانی عملیات در منطقه فاو از پایگاه‌های چهارم، پنجم و ششم استفاده خواهیم كرد و طبق هماهنگی با سپاه قرار شده به‌مدت دو روز هر روز 30 سورتی پرواز برون‌مرزی انجام دهیم. وی با ابراز اینكه ما فقط برای دو روز تعهد داده‌ایم افزود كه مسلماً عملیاتی به این وسعت نیاز به پشتیبانی خیلی بیشتری خواهد داشت و ممكن است بتوانیم روزی چند سورتی انجام دهیم، ولی اینها كافی نیست. وی پیش‌بینی كرد كه با عبور رزمندگان از اروندرود، دشمن با روزانه 300 تا 400 سورتی پرواز، ضربه خیلی شدیدی به رزمندگان خواهد زد و برای مقابله با هواپیما‌های عراقی سیستم موشكی ضدهوایی قوی نیاز است. سرهنگ صدیق گفت اگر هم بتوانیم یكی دو سیستم موشكی هاگ در منطقه مستقر كنیم، حتماً آن را می‌زنند. وی منطقه فاو را ازجهت امكان پشتیبانی هوایی و اجرای عملیات برون‌مرزی مناسب‌تر از منطقه شلمچه اعلام كرد.<ref>سند شماره 15055/ پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (14/10/1364، مجلس شورای اسلامی، نوار شماره 16990)، راوی: محمدابراهیم سنجقی، صص 5 - 2.</ref>
از سوی دیگر، در این جلسه با توجه‌به درخواست فرمانده كل سپاه برای مشخص‌ شدن مسئول پشتیبانی هوایی عملیاتِ منطقه فاو و ضرورت هماهنگی واحدهای دفاع هوایی با عملیات‌های هوایی، مقرر شد سرهنگ صدیق فرمانده نیروی هوایی ارتش در قرارگاه خاتم(ص) مستقر شود و سرهنگ عباس بابایی به‌عنوان نماینده وی، فرماندهی قرارگاه رعد را عهده‌دار شود و پشتیبانی عملیات سپاه پاسداران را انجام دهد.<ref>سند شماره 15058/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (14/10/1364، مجلس شورای اسلامی، نوار شماره 16993)، راوی: محمدابراهیم سنجقی، ص25.</ref>
 
==گزارش -423==
ستاد قرارگاه خاتم(ص) در بخش دوم جلسه صبح امروز به چگونگی واگذاری بخشی از تجهیزات مورد نیاز سپاه پاسداران برای اجرای عملیات در منطقه فاو، شامل پل‌های پی‌.ام‌.پی. و جی‌اس‌پی،* موشك‌انداز تاو و واحد هلیكوپتری و نیز نیازهای نیروی زمینی ارتش شامل كمپرسی و مین‌روب پرداخت.
باتوجه‌به اینكه در جلسه شب گذشته و صبح امروز هرگاه موضوع توپخانه مطرح می‌شد، بحث‌های طولانی درپی داشت كه معمولاً با بن‌بست مواجه می‌شد، در ادامه جلسه قرار شد بحث تجهیزات مذكور از ساده‌ترین آنها، یعنی پل (سطحه) پی‌.ام‌.پی. آغاز شود. درخواست سپاه برای این عملیات تعداد 200 قطعه پل پی‌.ام‌.پی. بود. سرهنگ جلالی وزیر دفاع تعداد سطحه‌های موجود حاضر به كار را 93 سطحه میانی و 12 سطحه ساحلی اعلام كرد. فرمانده نیروی زمینی ارتش نیاز این نیرو برای عملیاتش را 25 سطحه اعلام كرد كه درنهایت، طبق دستور آقای هاشمی مقرر شد ارتش 70 قطعه سطحه دراختیار سپاه پاسداران قرار دهد. همچنین گفته شد 54 قطعه دیگر موجود است كه براثر اصابت توپ یا تركش یا ... خراب شده و نیاز به تعمیر دارد كه مقرر شد سطحه‌های سوراخ و خراب دراختیار سپاه قرار گیرد تا با كمك دولت آنهایی كه قابل تعمیر است، آماده شود. مسئولیت پیگیری تعمیر این پل‌ها به‌عهده‌ آقای فیروزآبادی معاون نخست‌وزیر گذاشته شد.<ref>سند شماره 15055/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 30 - 26.</ref>
علاوه‌براین، سپاه پاسداران تعداد 20 دستگاه پل جی‌.اس.‌پی همراه با قایق مربوطه‌اش درخواست كرده بود. فرمانده نیروی زمینی ارتش گفت 18 دستگاه از این نوع پل داریم كه استفاده خاصی نداریم. آقای هاشمی دستور داد كه این پل‌ها هم به سپاه واگذار شود.<ref>سند شماره 15058/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (14/10/1364، مجلس شورای اسلامی، نوار شماره 16993)، راوی: محمدابراهیم سنجقی، ص25.</ref>
درخواست دیگر، "موشك‌انداز تاو" به تعداد 40 دستگاه نصب‌شده روی خودرو جیپ و 25 دستگاه نصب‌شده روی نفربر ام113 بود. پس از بررسی مقرر شد 35 دستگاه با جیپ و 15 دستگاه با نفربر همراه با خدمه‌اش برای اجرای عملیات به سپاه واگذار شود. فرمانده نیروی زمینی ارتش تأكید كرد كه این تجهیزات بعد از عملیات به ارتش برگردد چون جزء وسایل سازمانی ارتش است. آقای هاشمی دراین‌باره گفت: «هرچه شما می‌دهید، الآن تحویل قرارگاه می‌دهید و بعد هم قرارگاه به شما تحویل می‌دهد. اگر چیزی از آنها منهدم شد كه منهدم شده است.»
درمورد "موشك تاو" مذاكرات طولانی شد. سرهنگ صیاد شیرازی از وجود تعداد كمی مهمات تاو در واحدهای ارتش خبر داد كه واگذاری آنها را ناممكن خواند. آقای هاشمی نیز با ذكر اینكه گلوله‌های تاو خیلی محدود است، بر احتیاط و صرفه‌جویی در استفاده از آن تأكید كرد. مسعود حجاریان نیز به تلاش برای ساختن قطعات این موشك و مونتاژ آن اشاره كرد، اما حاضران بر این نظر بودند كه ساخت آن طولانی خواهد بود. محسن رضایی هم به اقداماتی كه برای خرید و واردات آن انجام می‌شود اشاره و اظهار امیدواری كرد كه شاید بتوان حدود 700 تا 1000 موشك ازاین‌طریق به ‌دست آورد. آقای هاشمی نیز گفت: «تاو از آن چیزهایی است كه سرنخش به دست امریكایی‌هاست. ... از هر راهی (برای خرید) می‌رویم بالاخره می‌رسد به امریكایی‌ها.» وی با اشاره به اینكه منطقه فاو جایی است كه برای مقابله با تانك‌ها و هلیكوپترهای عراقی نیاز به موشك تاو دارد، خطاب به محسن رضایی گفت از روز اول هم كه شما درخواست تاو را مطرح كردید، شانس به ‌دست آوردن گلوله تاو را بسیار كم می‌دیدم.
در ادامه بحث‌ها قرار شد ارتش همچنین تعداد 50 موشك‌انداز مالیوتكا و 1000 موشك آن را دراختیار سپاه پاسداران بگذارد.<ref>همان، صص 9 - 6.</ref>
هوانیروز یا یگان‌ هلیكوپتری و چگونگی همكاری آن با سپاه پاسداران در عملیات فاو موضوع بحث ادامه جلسه بود. دراین‌باره نیز بحث‌های تخصصی و فنی طولانی به‌خصوص مشكلاتی كه هوانیروز درزمینه قطعات هلیكوپترها و راه‌اندازی آنهایی كه آسیب‌دیده مواجه است، انجام شد. ابتدا سرهنگ صیاد شیرازی گزارشی از وضعیت و آمار واحدهای هوانیروز داد و پس از بررسی‌ها، آقای هاشمی تصمیم نهایی را چنین اعلام كرد: «[تیم] هلیكوپتر در كنترل عملیاتی قرارگاه خاتم‌ سپاه قرار گیرد.» سرهنگ صیاد شیرازی نیز دراین‌باره توضیح داد: «ما یك تیم، یك فرمانده عملیات قوی كه حتی خودشان [فرماندهی سپاه] وی را قبول كنند، دراختیارشان می‌گذاریم. آن فرمانده عملیات قوی، تیم عملیات خود را تشكیل می‌دهد. این تیم با فرمانده تیم در كنترل سپاه قرار می‌گیرد، هرگونه مأموریتی و طرحی هست می‌گویند، منتها بایستی چانل اجرایی‌شان را از جایی كه باید پشتیبانی شوند و اینها اجازه داده شود كه به پایگاه بروند و آنجا آموزش ببینند، اینها را با ما هماهنگ بكنند.» وی افزود: «ما خودِ فرمانده هوانیروز را نیز در كنترل قرارگاه خاتم می‌گذاریم.»
فرمانده كل سپاه نیز برای اطمینان، درمورد چگونگی همكاری تیم‌ هلیكوپتر در عملیات گفت: «این تیم وقتی در كنترل عملیاتی ما باشد دستوراتی كه در بعد آموزش، آمادگی و عملیات به آنها می‌دهیم باید عمل كنند. بله، در بعد تعمیرات (با فرمانده نیروی زمینی ارتش) هماهنگی شود، اما در بُعد كاربرد، آموزش، تمرین، به‌كارگیری، سازماندهی و مانوركردن باید در كنترل عملیاتی ما باشند. ما باید به آنها دستور بدهیم.»
در پایان این بحث برخی حاضران ازجمله آقای هاشمی تأكید كردند باتوجه‌به تجربیاتی كه از عملیات‌های گذشته داریم، چندان نباید بر كارایی هلیكوپتر در عملیات تكیه كنیم.<ref>سند شماره 15055/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 56 - 15.</ref>
از سوی دیگر، فرمانده نیروی زمینی ارتش درخواست كرد كه برای عبور از مناطق مین‌گذاری‌شده و نیز انتقال نیرو و مهمات و تجهیزات تعدادی مین‌روب و تعدادی كمپرسی دراختیار این نیرو قرار گیرد. محمد فروزنده فرمانده قرارگاه مهندسی جنگ، توضیح داد: مین‌كوب‌ها و مین‌روب‌ها یك نوع بولدوزر است كه به تعداد خیلی كمی تهیه ‌شده و در سپاه است. آقای هاشمی دراین‌زمینه به آقای فروزنده دستور داد كه آنچه موجود هست و آنچه قابل آماده‌شدن است از سپاه بگیرد و تحویل نیروی زمینی ارتش دهد.
آقای فیروزآبادی معاون نخست‌وزیر، درباره كمپرسی گفت: «الآن كمپرسی‌های (اعزامی) دولتی حدود 600 تا شده و در كنارش 324 دستگاه دیگر، اگر نیروی زمینی نیاز دارد از كمپرسی‌های دولتی كه رسیده در منطقه دراختیارش می‌گذاریم. برای كمپرسی‌های مردمی هم یك بسیج وسیع‌تری شده، اداره راهنمایی و رانندگی و حتی پاسگاه‌های ژاندارمری موظف شدند كه با كمك پلیس‌راه كمپرسی‌های مردمی را به جبهه‌ بفرستند. ... می‌توانیم نیازمندی‌های مهندسی و نیروی زمینی را از كمپرسی‌های دولتی و مردمی تأمین كنیم.» محمد فروزنده دراین‌باره توضیح داد كه باتوجه‌به اینكه كمپرسی‌های مردمی فقط 15 روز مأمور می‌شوند، باید از كمپرسی‌های دولتی دراختیار نیروی زمین بگذاریم كه به‌دلیل اشتغال آنها به كار مهندسی، محدودیت داریم.
دراین‌زمینه آقای هاشمی دستور داد كه با قید احتیاج و صرفه‌جویی و به‌ شرط اینكه نخوابانند، طبق نیاز روزانه از كمپرسی‌های دولتی برای رفع نیازهای نیروی زمینی ارتش استفاده شود.<ref>سند شماره 15057/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (14/10/1364، مجلس شورای اسلامی، نوار شماره 16992)، راوی: محمدابراهیم سنجقی، صص 11 - 8.</ref>
 
==گزارش -424==
ستاد قرارگاه خاتم(ص) در بخش سوم جلسه صبح امروز خود با تأكید بر اجرای طرح‌های عملیاتی سپاه و ارتش در مناطق فاو و شلمچه به مشكل‌ترین مسئله این طرح‌ها؛ یعنی چگونگی تأمین توپ‌های دوربرد مورد نیاز آنها پرداخت و سرانجام تصمیم به تشكیل گروهی ویژه برای بررسی تخصصی و میدانی این مسئله گرفت تا این گروه حداكثر در مدت یك هفته چگونگی تقسیم توپ‌های موجود را میان این دو طرح پیشنهاد كند.
آقای هاشمی در آغاز طرح موضوع توپخانه با یادآوری مباحث شب گذشته، چهار پیشنهاد مطرح كرد: 1. بهترین وضعیت این است كه هر دو طرح عملیاتی نیروی زمینی ارتش و سپاه به‌صورت دو عملیات اصلی اجرا شود. 2. باتوجه‌به اهمیت طرح عملیاتی فاو كه دیروز و امروز مطرح شد، این طرح را اصلی‌ قرار بدهیم و با این فرض، درمورد عملیات در شلمچه تصمیم‌گیری شود كه مثلاً دیرتر شروع شود یا نیازهای عملیات فاو ازجمله توپخانه را در اولویت قرار دهیم و همه چیز این طرح را تكمیل كنیم و طرح شلمچه را در سایه طرح فاو تنظیم كنیم. 3. در دو محور ام‌الرصاص به‌طرف زبیر و فاو عملیات كنیم و نیروهایی كه قرار است در شلمچه و كوشك عمل كنند، هدایت كنیم به این طرف و هریك از دو محور مذكور موفق بود، فشار را در آن محور متمركز كنیم و ادامه بدهیم. 4. برای تأمین توپ‌های مورد نیاز فاو، عملیات در دو محور كوشك و ام‌الرصاص فقط در حد تظاهر به تك باشد. آقای هاشمی با طرح این پیشنهادها از حاضران خواست كه نظرشان را بیان كنند.<ref>سند شماره 15056/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 37 - 35.</ref>
آیت‌الله خامنه‌ای: من دیشب یك ‌قدری فكر كردم به ‌نظرم رسید طرح باید تا حالا مسجل و مشخص می‌شد، یعنی ما روی طرح هیچ بحثی و تردیدی نداشته باشیم. این بحث‌هایی كه دیروز و دیشب اینجا مطرح بود حرف‌هایی بود كه مناسب سه ماه پیش بود. الآن ما سه هفته دیگر منتظر عملیات هستیم، حالا ما تردید كنیم كه آیا فاو را عمل بكنیم یا نكنیم، بعد از آنكه چهار ماه، پنج ماه اینها روی این كار كردند، یا همین‌طور آن طرحی را كه نیروی زمینی دارد مطرح می‌كند. به‌نظر من منطقی است ما این دو طرح را كه آقایان خودشان پیشنهاد می‌كنند، این را به‌طور قطع و مسجل قبول بكنیم، یعنی همان فرض اول شما. ما فاو را به‌خاطر حالا اولویت‌هایی كه مجموعاً چه ازنظر سیاسی و غیره دارد و احتمال موفقیت بیشتری كه از ام‌الرصاص حتی دارد، ... این را به‌طور قطع به سپاه دستور داده می‌شود كه این كار را بكند. نیروی زمینی هم خودش مبتكر طرح شلمچه است، آن را هم بگوییم اقدام بكند. البته هركدام موظف هستند در كنار این، یك‌طرح یدكی هم داشته باشند كه ما روی طرح یدكی‌شان خیلی وسواس به خرج نمی‌دهیم. ناگزیر وقتی یك طرح اصلی دارند، یك طرح یدكی هم باید داشته باشند كه اگر مشكلی برخورد كرد بتوانند آنجا امكاناتشان را مصرف كنند به‌كلی دستاورد پوچ نشود. لیكن این دو طرح اصلی، یعنی طرح فاو و طرح شلمچه را ما به ‌هر دو مأموریت بدهیم. ولی تنها مشكلی كه شما اینجا دارید، مسئله توپخانه است. توپخانه را هم یك طوری حل كنید. اگر فرض كنیم توپخانه تأثیر تعیین‌كننده‌ای دارد، عملیات را دو هفته عقب بیندازیم به قیمت اینكه توپخانه را یك مقدار بیشتر تأمین بكنیم. می‌شود از خطوط پدافندی جمع كنیم. ...<ref>سند شماره 15056/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 37 و 38.</ref>
آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه خطاب به آقای هاشمی گفت كه اگر درمورد فاو به تصمیم رسیده‌اید و دستور داده شده، دیگر بحثی ندارد. البته بحث روی جزئیات طرح و اصلاح جزئیات اشكالی ندارد، لیكن قطعاً عمل بشود. وقتی محسن رضایی گفت كه طرح عملیات شلمچه هم دستور داده شده است، آیت‌الله خامنه‌ای گفت: «شلمچه هم بشود. یكی از اصولی كه از اول برای ما امیدبخش در این عملیات بوده، این است كه دو عملیات همزمان دارد شروع می‌شود و ما قبلاً چنین كاری نداشتیم. ما متأسفانه همیشه متمركز شدیم و دشمن را هم متمركز كردیم و همه امكانات دشمن یكجا طرف ما شده، ما حالا دشمن را باید تقسیم بكنیم، این هم خوب است. و این فاصله هرچه بیشتر باشد، از این جهت بهتر است، یعنی اگر برای ما مشكل است كه از امكانات دوتا عملیات پشتیبانی كنیم، برای دشمن هم همین اشكال وجود دارد و دشمن با تانك تی72 و هواپیماهایش، با آتش توپخانه‌اش تا حالا خیلی به ما ضربه زده، ما اگر دشمن را تقسیم كردیم، كاملاً توانایی دشمن سقوط می‌كند. بنابراین جدا بودن، دوربودن، از هم چیز بدی هم نیست، بلكه چیز خوبی هم هست. اینها شلمچه و فاو را هم عمل بكنند و ازلحاظ زمان عملیات این‌طور كه احساس كردم، مثل اینكه آقایان زیاد مشكلی ندارند و خیلی باهم ناهماهنگ نیستند. فقط تنها مشكل ما، آتش توپخانه است، من فكر نمی‌كنم كه نشود كاری كرد. اگر مهمات كم داریم، به یك شكل استثنایی به‌هرحال باید مهمات را برسانیم، اگر چنانچه مشكل ما در [مهمات توپ] 155 است، [اگر] قابل گسترش باشد، شیفت‌ها [ی تولید] را زیاد كنند و مثلاً 130ها را تبدیل به 155 بكنند، سریعاً مشغول كار بشوند و مثلاً از صنایع دفاع یك مقداری كمك بگیریم و این كار را هم انجام دهیم، من تصور می‌كنم از این نقطه شروع كنیم و از نقطه قبول هر دو عملیات پیش برویم و اینكه حالا توپخانه‌ها را ما چگونه تقسیم بكنیم.»<ref>سند شماره 15057/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 1 و 2.</ref>
سرهنگ صیاد شیرازی در ادامه ضمن اظهار نارضایتی از توقف بحث درمورد طرح‌های عملیاتی و با بیان تجربه‌ای از عملیات خیبر، گفت: «این را باید در تاریخ جلسات ثبت كنیم كه این ستاد با ابهام و با اشكال كامل به‌نحوه موفقیت‌ عملیات، دارد در اجرای آن می‌رود.» وی در ادامه با بیان این اعتقاد كه عملیات باید در هر دو محور اجرا شود، پیشنهاد كرد كه با تغییر منطقه مانور از فاو به ام‌الرصاص، كاری كنیم كه اتكای سپاه به امكانات ارتش كمتر شود.<ref>سند شماره 15057/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 3 و 4.</ref>
محسن رضایی نیز با اظهار اینكه طرح‌ها دیشب و امروز مرور و بررسی شد، همه برادران ارتش و سپاه گفتند كه طرح فاو دارای هدف مستقل و روشنی است و طرح شلمچه را می‌توان به‌عنوان یك تلاش پشتیبانی تلقی كرد و تأیید نظر سرهنگ سهرابی درمورد اینكه اینها كلیات طرح مانور است، گفت برای بررسی طرح‌های جز‌ءبه‌جزء برادران به منطقه عملیات بیایند تا برادرانی كه قرار است عمل كنند، جزئیات را توضیح دهند. وی با ابراز نگرانی از تأخیر در كارها كه موجب مشكلاتی در اجرای عملیات می‌شود، از آقای هاشمی خواست كه هرچه سریع‌تر كلیات طرح را تأیید كند و امكانات لازم برای اجرا دراختیار سپاه قرار گیرد تا اجرای به‌موقع عملیات میسّر گردد. وی افزود حتی اگر از ادامه بررسی‌ها این نتیجه حاصل شد كه طرح عملیات شلمچه اصلی است و امكانات باید به ارتش برگردد، طی 48 ساعت همه امكانات گرفته‌شده را تقدیم برادران ارتش می‌كنیم.<ref>سند شماره 15057/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 14 - 12.</ref>
با مشخص‌شدن وضعیت طرح‌های عملیاتی و تأیید كلیات دو طرح اصلی و تأكید بر اجرای هر دو و نیز مشخص شدن اینكه مسئله اصلی باقیمانده چگونگی تقسیم توپ‌های موجود میان این دو طرح است، پیشنهادهایی برای حل این مسئله بیان شد. آقای روحانی پیشنهاد كرد كه اولاً برآوردها تعدیل شود و ثانیاً بخشی از توپ‌های مستقر در خطوط پدافندی ارتش آزاد شود و دراختیار این طرح‌ها قرار گیرد. آیت‌الله خامنه‌ای نیز ضمن تأیید این پیشنهاد، گفت كه اجرای دو عملیات بزرگ به‌طور هم‌زمان، خود موجب تقسیم‌ توان دشمن می‌شود و هریك از این دو عملیات در عمل پشتیبانی دیگری محسوب می‌شود و همین كاهش نیاز به توپخانه را نسبت به زمانی‌كه فقط یك عملیات اجرا شود، در پی دارد. آقای هاشمی نیز ضمن تأیید این نظر، پیشنهاد كرد برای اینكه تعدیل‌ها و تعیین نیازها از روی حساب و كارشناسی باشد، برای این كار یك گروه كارشناسی تشكیل شود.
سرانجام پیشنهاد فرمانده عالی جنگ برای تشكیل یك گروه كارشناسی پذیرفته شد. به پیشنهاد رئیس شورای عالی دفاع نیز آقای روحانی (رئیس‌ ستاد قرارگاه خاتم(ص)) مسئولیت این گروه را عهده‌دار شد. فرمانده كل سپاه نیز غلامعلی رشید (معاون عملیات فرمانده كل سپاه) و حسن شفیع‌زاده (فرمانده توپخانه سپاه پاسداران) را به‌عنوان كارشناسان سپاه در این گروه معرفی كرد. سرهنگ صیاد شیرازی هم سرهنگ جاودانی و فرمانده یكی از گروه‌های توپخانه نیروی زمینی ارتش را برای این كار معرفی كرد. وظایف این گروه چنین تعیین شد: "شناسایی توپ‌های موجود؛ بررسی امكان برداشت تعدادی از توپ‌های مستقر در خطوط پدافندی؛ شناسایی توپ‌های خرابی كه قابلیت تعمیر فوری دارند؛ بررسی نیازهای طرح‌های عملیاتی سپاه و ارتش؛ بررسی وضعیت مهمات توپخانه و چگونگی سازماندهی توپ‌ها باتوجه‌به وضعیت مهمات." آقای هاشمی تأكید كرد كه این گروه از هم‌اكنون كار خود را شروع كند و حداكثر تا یك هفته دیگر پیشنهادهای خود را اعلام نماید.<ref>سند شماره 15057/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 36 - 14.</ref>
علاوه‌براین، باتوجه‌به نیاز سپاه پاسداران به خمپاره‌انداز120 میلی‌متری و نیز مینی‌كاتیوشا برای اجرای عملیات در فاو، مقرر شد كه گروه كارشناسی مذكور وضعیت این دو سلاح و امكان واگذاری تعدادی از آنها را به سپاه بررسی كند.
از سوی دیگر، آقای هاشمی با مطرح‌ كردن موضوع 4000 نیروی بسیجی كه نیروی زمینی ارتش برای ادغام در گردان‌های مأمور به عملیات در منطقه شلمچه درخواست كرده است، از فرمانده كل سپاه خواست كه اقدامات لازم در این زمینه انجام شود. محسن رضایی كه از چنین ادغام‌هایی سابقه موفقی در ذهن ندارد، گفت بسیجی‌ها وقتی از یكی از لشكرهای سپاه به لشكر دیگر مأمور می‌شوند، می‌گویند ما باید به لشكر خودمان برویم. آقای هاشمی دراین‌باره به محسن‌ رضایی گفت: «البته اگر لازم بود شما خودتان باید [بسیجی‌ها را برای مأموریت در ارتش] توجیه كنید.» و تأكید كرد كه ظرف یك هفته این تعداد نیروی درخواستی به نیروی زمینی ارتش مأمور شوند.<ref>سند شماره 15055/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 56 - 15.</ref>
 
==گزارش -425==
در آخرین بخش از جلسه امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) زمان آمادگی سپاه پاسداران و ارتش برای اجرای عملیات گسترده مشخص شد، طرح‌های فریب و چگونگی غافلگیر كردن دشمن بررسی و بر جلوگیری از اقداماتی كه موجب هشیاری دشمن می‌شود تأكید گردید.
برای مشخص ‌شدن زمان مناسبِ اجرای عملیات‌های سپاه پاسداران و ارتش، در جلسه ستاد قرارگاه خاتم(ص) چند عامل در نظر گرفته شد: میزان آمادگی نیروها و تجهیزات لازم برای عملیات؛ آماده‌شدن منطقه عملیات؛ امكان غافلگیری دشمن؛ وضعیت نور ماه و ضرورت تاریكی هوا در نیمه اول شب عملیات برای عبور رزمندگان از اروندرود و نیز عملیات نیروی دریایی در خلیج‌فارس؛ نزدیكی دهه‌ فجر و تأثیر سیاسی و اجتماعی یك عملیات پیروز در این ایام؛ نزدیك ‌شدن به عید نوروز و لزوم اجرای عملیات با فاصلة بیشتری از آن تا تشییع جنازه شهیدان عملیات در ایام عید واقع نشود.
با در نظر گرفتن عوامل مذكور و نیز سفر قریب‌الوقوع رئیس‌جمهوری اسلامی ایران به پاكستان و چند كشور افریقایی و همچنین سفر یك هیئت روسی در روزهای آتی به ایران و تأثیری كه این دو سفر می‌تواند در غافل ‌شدن عراق از عملیات داشته باشد، آقای هاشمی اول تا پنجم بهمن‌ماه را زمان اعلام آمادگی برای عملیات مشخص كرد و با تأكید بر اینكه زمانی نهایی اعلام آمادگی پنجم بهمن‌ است، زمان اجرای عملیات را نیز دو تا پنج روز بعد از آن اعلام كرد.<ref>سند شماره 15058/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 8 - 5.</ref>
اقدامات و طرح‌های عملیاتی كه با جلب نظر فرماندهان عراقی بتواند آنان را از توجه به مناطق عملیات اصلی ایران منحرف كند، از دیگر مباحث جلسه امروز بود. حاضران برای نیل به این هدف بر اجرای عملیاتی جدی و قوی تأكید دارند. آقای هاشمی هم گفت فقط اجرای عملیاتی هم‌زمان با عملیات اصلی منظور نیست، الآن هم باید كاری كنیم كه دشمن مطمئن نشود همه عملیات‌های اصلی‌مان در جنوب است. فرماندهان ارتش منطقه فكه را برای اجرای طرح فریب مناسب خواندند و دلیل آن را حساسیت و افزایش فعالیت‌های ارتش عراق در این منطقه اعلام كردند. از سوی دیگر، آقای روحانی هشدار داد كه نكند تحركات عراقی‌ها در فكه طرحی برای فریب ما باشد. فرمانده نیروی زمینی ارتش گفت: «ما در حد یك تیپ پیاده و دو گردان تانك می‌توانیم تحركاتی در منطقه عین‌خوش یا فكه داشته باشیم.»
آقای هاشمی پیشنهاد كرد كه سپاه و ارتش با هماهنگی و استفاده از یگان‌هایی كه در عملیات آتی مأ‌موریتی ندارند، تحركاتی به‌سمت شمال انجام دهند. سرهنگ شیرازی چنین اقدامی را سبب عقب ‌افتادن از عملیات اصلی خواند و محسن رضایی گفت تجمع و تحرك نیروها در هر منطقه، بمباران دشمن را در پی دارد.
فرمانده كل سپاه گفت: «ما الآن دو طرح فریب داریم اجرا می‌كنیم: یكی سومار است كه قرارگاهش را زده‌ایم و شناسایی هم شروع شده است. یك طرح فریب هم در عملیات آینده داریم در منطقه هور كه از الآن آماده‌اش می‌كنیم. دشمن به‌طور جدی و با توان عظیمی دارد آنجا را بمباران می‌كند و تلفات زیادی هم می‌گیرد.» محسن رضایی بر ضرورت اجرای عملیات فریب در منطقه فكه و میشداغ به‌همت برادران ارتش تأكید و آن را مهم و مؤثر اعلام كرد. وی پیشنهاد كرد كه ستاد مشترك ارتش هم عملیاتی طراحی كند و به تصویب آقای هاشمی برساند تا به نیروی زمینی ابلاغ شود و برادران نیروی زمینی بروند روی آن كار كنند. آیت‌الله خامنه‌ای و آقای هاشمی این پیشنهاد را طرح مناسبی درجهت فریب دشمن خواندند و آقای هاشمی از سرهنگ سهرابی خواست یك طرح عملیاتی در ستاد مشترك طراحی و از كانال اداری ارسال و نظرخواهی شود. آقای هاشمی این اقدام را یك فریب واقعی خواند.<ref>سند شماره 15058/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 12 - 8.</ref>
هشیار شدن دشمن به‌دلیل بی‌توجهی در فعالیت‌های غیرنظامی یا برانگیخته ‌شدن حساسیت عراقی‌ها به‌سبب بی‌دقتی در گفتارها و اقدامات تبلیغاتی موضوع دیگری بود كه در این جلسه مطرح گردید. به این لحاظ تأكید شد كه از اعلام آمادگی به پزشكان، بیمارستان‌ها، خبرنگاران و... پرهیز و تدبیرهای مناسبی دراین‌زمینه‌ها اندیشیده شود. ازجمله تدبیرهای سپاه پاسداران دراین‌خصوص، شناسایی پزشكان مطمئن در هر استان و گروه‌بندی و تعیین سرگروه برای هریك و اطلاع به وی در زمان مقتضی بود. همچنین مقرر شد قبل از شروع عملیات‌ها و در شروع آن از فیلم‌برداران و عكاسان داخلی سازمان ارتش و سپاه پاسداران استفاده شود.
موضوع دیگر، عملیات روانی و فعالیت‌های تبلیغی فریب‌دهندة دشمن بود. پیشنهادهای متعددی برای ایجاد تزلزل در جبهه دشمن مطرح گردید: آیت‌الله خامنه‌ای گفت كه وقتی ما قوی هستیم به زبان صلح‌جویانه و صلح‌خواهانه صحبت كنیم چون موجب تزلزل در جبهه دشمن می‌شود. علی شمخانی استفاده تبلیغاتی از نیروهای پناهنده عراقی را ازجنبه ترغیب نیروهای دیگر به پناهندگی و نیز ایجاد شك و بدبینی به نیروها در سازمان حفاظت عراق و اصطكاكی كه میان نیروهای دشمن پدید می‌‌آورد، اقدامی مفید خواند. كمال خرازی (مسئول تبلیغات جبهه و جنگ) نیز گفت كه كمیسیونی درزمینه عملیات روانی فعال است، نمایندگان ارتش و سپاه نیز عضو آن هستند و ازجمله اجرای عملیات روانی با استفاده از رادیوی برون‌مرزی انجام می‌شود. علی شمخانی همچنین بهره‌گیری از اوضاع سیاسی و دیپلماسی و تبلیغات برون‌مرزی را مفید خواند و پیشنهاد اجرای یك تهاجم دیپلماتیك را داد به این ترتیب كه مسئولان سیاسی كشور با انتشار بیانیه‌ یا ارسال نامه برای دولت‌‌ها یا صحبت برای سفیران كشورها، مطرح كنند كه اگر قرار است ما عملیات نكنیم پس یك فكری برای صدام و آن خواسته‌هایی كه ما اعلام كرده‌ایم بكنید. وی افزود كه چنین اقداماتی موجب سستی در جبهه دشمن خواهد شد.
از سوی دیگر، آقای هاشمی گفت: «درمورد تبلیغات تا پیش از شروع عملیات همین آهنگی كه از اول شروع كردیم، یعنی آهنگ آمادگی را بیشتر كنیم و احتمال خطر در خلیج ‌فارس و امثال اینها كه مطرح كردیم باید باشد.» وی تأكید كرد كه در تبلیغات و صحبت‌ها به‌كلی نباید "حملة نهایی" و "ضربة قاطع" و چنین چیزهایی را مطرح كنیم. كمال خرازی نیز گفت كه به همه رسانه‌ها ابلاغ شده از به كار بردن "حمله نهایی" و چنین اصطلاحاتی پرهیز كنند.<ref>سند شماره 15058/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 20 - 12.</ref>
در پایان این جلسه مقرر شد كه آقای هاشمی روز جمعه آینده با حضور در جبهة جنوب، مباحث عملیاتی را پیگیری كند و همچنین با مشخص‌ شدن نظر گروه كارشناسی، درمورد تقسیم توپ‌ها تصمیم‌گیری شود. آقای هاشمی به فرماندهان ارتش و سپاه تأكید كرد كه قبل از روز جمعه فرماندهان ارتش با حضور در قرارگاه عملیاتی سپاه با طرح مانور سپاه آشنا شوند و فرماندهان سپاه نیز با حضور در قرارگاه عملیاتی ارتش با طرح مانور ارتش آشنا شوند تا در جلسه روز جمعه ابهامی در این موارد باقی نمانده باشد.<ref>سند شماره 15058/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص35.</ref>
 
==گزارش -426==
فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) بخشی از تصمیم‌هایی را كه درباره واگذاری نیرو یا تجهیزات از سپاه پاسداران به نیروی زمینی ارتش و بالعكس در جلسه‌های روز گذشته و امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) گرفته شده است، امروز در چهار نامة جداگانه ابلاغ كرد:*
نامه آقای هاشمی به فرمانده كل سپاه برای واگذاری نیروی بسیجی به ارتش: «مقتضی است مقرر فرمایید نیرویی به استعداد 40 گروهان (4000 نفر) از بسیج، حتی‌المقدور از میان افراد اعزام مجدد، ظرف یك هفته از این تاریخ جهت اجرای مأموریت واگذارشده به نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران دراختیار این نیرو قرار گیرد.»<ref>سند شماره 439909 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه خاتم(ص) به فرماندهی كل سپاه، 15/10/1364.</ref>
نامه آقای هاشمی به فرمانده نیروی زمینی ارتش برای واگذاری ادوات به سپاه پاسداران: «به: فرماندهی محترم نزاجا سركار سرهنگ صیاد شیرازی؛ از: فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)؛ موضوع: واگذاری ادوات. مقتضی است مقرر فرمایید اقلام زیر همراه با مهمات مذكوره جهت اجرای مأموریت‌های واگذارشده به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ظرف یك هفته از این تاریخ با تجهیزات كامل ازطریق برادر علی عساكره مسئول ادوات سپاه به این نهاد مأمور گردد:
1. موشك‌انداز تاو (محمول بر خودروی جیپ) 35 قبضه با خدمه مربوطه
2. موشك‌انداز تاو (محمول بر نفربر ام 113) 15 قبضه با خدمه مربوطه
3. موشك‌انداز مالیوتكا (ساكر) 60 قبضه
4. موشك مالیوتكا 1000 موشك»<ref>سند شماره 439910 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه خاتم(ص) به فرماندهی نزاجا، 15/10/1364.</ref>
نامه آقای هاشمی به فرمانده نیروی زمینی ارتش درباره تأمین شناور مورد نیاز سپاه پاسداران: «مقتضی است مقرر فرمایید اقلام زیر جهت اجرای مأموریت‌های واگذارشده به سپاه پاسداران ظرف یك هفته از این تاریخ دراختیار برادر احمدپور مسئول واحد تداركات و لجستیك سپاه قرار گیرد:
1. جی‌.اس.پی. با قایق مربوطه 20 دستگاه
2. سطحه پل پی.ام.پی 70 دستگاه
درضمن لازم است با همكاری برادر فروزنده فرمانده محترم قرارگاه مهندسی خاتم‌الانبیا(ص) اقدامات عاجل را درخصوص تعمیرات سطحه‌های پی.ام.پی. ناقص و تحویل آنها به سپاه به ‌عمل آورید.»<ref>سند شماره 439911 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه خاتم(ص) به فرماندهی نزاجا، 15/10/1364.</ref>
نامه آقای هاشمی به فرمانده نیروی زمینی ارتش برای تأمین هلیكوپتر: «مقتضی است ظرف یك هفته از این تاریخ فرمانده گروه هوانیروز قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) را با مشورت فرمانده محترم كل سپاه برادر محسن رضایی، تعیین و همراه با تیم مربوط جهت تأمین نیازمندی‌های هلیكوپتری سپاه برای اجرای مأموریت‌های واگذار‌شده، تحت كنترل عملیاتی این نهاد قرار دهید.»<ref>سند شماره 439912 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه خاتم(ص) به فرماندهی نزاجا، 15/10/1364.</ref>
 
==گزارش -427==
واحد اطلاعات نظامی قرارگاه كربلا نتایج بررسی‌هایی را كه از فعالیت‌ها و تحركات ارتش عراق در دورة زمانی 18 آذر تا 14 دی 1364 در غرب اروندرود انجام ‌شده به شرح زیر اعلام كرده است:
1. فعالیت‌های نیروهای دشمن و اهداف آن چنین است:
• آتش‌ زدن چولان‌های جلو خط به‌منظور ایجاد دید كافی برای نیروهای در خط و از بین‌ ‌بردن پوشش چولانی به‌منظور جلوگیری از استفاده رزمندگان هنگام نفوذ.
• ایجاد موانع جدید در نقاطی كه موانع كمتری بوده یا موانع فرسوده شده و نیز بازبینی موانع برای اطمینان از استحكام آنها.
• ترمیم سنگرهای نگهبانی، جنگ‌افزار، اجتماعی و تبدیل سنگرهای قبلی به سنگرهای بتونی.
• تخریب سدبند‌های قدیمی و سدبند‌های جدید.
• حضور فرماندهان دشمن در خطوط مقدم غرب اروند برای بازدید و دادن روحیه جنگی به نیروهای در خط.
2. افزایش آتش‌ توپخانه دشمن نسبت به دوره قبل به‌دلیل تشدید فعالیت‌های مهندسی خودی در منطقه و كشف دكل‌های جدید دیدبانی خودی در داخل نخلستان.
3. فعالیت‌ نیروی زرهی دشمن نسبت به دوره قبل افزایش نداشته بجز اینكه برای انهدام دكل‌های خودی در نخلستان، چند تانك در جلو تأسیسات نفتی فاو در كنار اروند و اسكله چهارچراغ مستقر كرده است.
4. فعالیت‌های مهندسی دشمن در طول دوره احداث، توسعه و ترمیم شبكه راه‌های و جاده‌ها و استحكامات بوده كه به نظر می‌رسد رو به اتمام است.
5. فعالیت‌ و جابه‌جایی خودروهای مختلف در منطقه با این هدف‌ها انجام شده است: پشتیبانی تداركاتی و خدماتی خطوط دفاعی و افزایش توان دفاعی؛ نقل‌وانتقال تجهیزات مهندسی؛ نقل‌وانتقال تجهیزات نظامی؛ انتقال نیرو از خطوط دفاعی به عقب و برعكس؛ انتقال فرماندهان برای بازدید از خطوط دفاعی.
6. فعالیت‌ هوایی دشمن با استفاده از هواپیما و هلیكوپتر برای شناسایی، عكس‌برداری، تأمین هوایی. گفتنی است كه به‌دلیل وجود پایگاه هوایی شعیبیه در نزدیكی این منطقه عموماً پرواز هواپیماهای دشمن برای اجرای مأموریت در عمق خاك ایران و منطقه خلیج‌ فارس از این منطقه انجام می‌شود.
7. فعالیت‌های دریایی دشمن در این دوره با چنین هدف‌هایی انجام‌ شده است: گشتی شناسایی و رزمی در خور عبدالله؛ بهره‌برداری اقتصادی از خور عبدالله توسط شناورهای تجاری؛ اقدام كشتی‌های لایروب به جمع‌آوری گل‌ولای از كف خور عبدالله؛ انجام عملیات‌های گشتی و شناسایی توسط نیروهای غواص برای كسب اطلاعات از وضعیت خودی و تلاش برای گرفتن اسیر از نیروهای خودی.
واحد اطلاعات قرارگاه كربلا در پایان گزارشِ نتایج فعالیت‌های دشمن، حساسیت ارتش عراق درمورد بخش‌های مختلف منطقه اروندرود را چنین درجه‌بندی كرده است: 1. منطقه ام‌الرصاص. 2. خسروآباد تا سیبه عراق. 3. منطقه فاو.<ref>سند شماره 1163 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: واحد اطلاعات قرارگاه كربلا، خلاصه وضعیت دشمن، شماره2، 17/10/1364.</ref>
 
==گزارش -428==
قرارگاه یونس1* امروز در گزارشی به قرارگاه نوح، اقدامات آماده‌سازی زمینة اجرای عملیات روی اسكلة العمیه را اعلام كرد. در این گزارش به تقسیم‌بندی نیروها برای گذراندن دوره‌های آموزشی و انواع آموزش‌های دوره‌های 34 تا 40 روزه نیروها اشاره شده است ازجمله: آموزش‌های غواصی، شنای سطح آب، شنای در عمق، عبور از راپل، سكانی، انواع آرایش نظامی با قایق، تاكتیك‌های رزمی شناورها، شنا با راپل با عبور از مانع تا ارتفاع 12 متر و شیب 90 درجه، پرش از ارتفاع، آموزش تك‌های مختلف، تمرین حمله تلفیقی غواصان با نیروهای قایق‌سوار، انواع تمرین‌ها در آب‌های آزاد ازجمله بین دو جزیره خارك و خاركو در مواقع مختلف جزرومد و... . در ادامه گزارش، شناسایی‌های متعددی كه در زمان‌های مختلف به‌همت نیروهای غواص و نیز با استفاده از قایق كانو انجام ‌شده و همچنان ادامه دارد، تشریح شده است. درباره اقدامات مهندسی ازجمله میله‌كوبی، جاده‌سازی، پدسازی كناره‌ها در این گزارش آمده كه هنوز اقدامات لازم انجام‌ نشده و از فرماندهی قرارگاه نوح خواستار پیگیری دراین‌زمینه شده است.
در بخش دیگر این گزارش درمورد ساخت و آزمایش نردبان‌های آلومینیمی آمده است: «دررابطه‌با طرح تصرف هدف‌های مورد نظر، نردبان‌هایی پیشنهاد شده بود كه با همكاری ستاد پشتیبانی جنگِ بنیاد مستضعفان نمونه‌هایی از آن به اجرا درآمد و در منطقه آزمایش شد كه نتیجه مطلوب بود و برنامه ساخت آن به بنیاد ابلاغ شد.»
در گزارش قرارگاه یونس1 درباره اقدامات دشمن در محدوده این قرارگاه چنین آمده است: «در مدت 13 الی 20 ربیع‌الثانی [5 تا 12 دی 1364] كه وضعیت جوّی دریا نامناسب بود و شناورها و نیروهای خودی در دریا حضور نداشتند‌، دشمن فعالیت‌هایی روی چهارپایه بهمنشیر انجام داده است؛ بدین‌صورت كه به‌وسیله اره‌برقی سطح سكو را مسطح كرده و میله‌ها و مقر كپسول‌های بویه و خود میله چراغ‌ دریایی را كه روی سكو بوده از مقطع جدا ساخته و سطح چهارپایه را پاك كرده است و این در شرایطی بوده كه هیچ‌كدام از رادارهای منطقه حركتی را به‌طرف چهارپایه ثبت نكرده‌اند و این ابهام وجود دارد كه چرا دشمن با استفاده از اره‌برقی تمام چهارپایه را منهدم نكرده است درصورتی‌كه استفاده از چهارپایه نیز ازطرف دشمن بعید به نظر می‌رسد. لازم به ذكر است كه در این مدت گذشته گشت و كنترل خور عبدالله تا سكوها و اطراف سكو به‌وسیله هلیكوپتر زیاد شده است. تقریباً در یك هفته گذشته، هر شب تعدادی شناور در خور عبدالله درحال حركت دیده شده‌اند.»<ref>سند شماره 15058/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (14/10/1364، مجلس شورای اسلامی، نوار شماره 16993)، راوی: محمدابراهیم سنجقی، ص25.</ref>
 
==گزارش -429==
هواپیماهای عراقی امروز جزیره خارك، جزایر مجنون و پادگان بانه را بمباران و به چند شهر تجاوز كردند.
به‌گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، بعدازظهر امروز (14دی) هم‌زمان با لرزشی شدید در شهر بوشهر، 2 هواپیمای میگ25 عراقی با تجاوز به حریم هوایی خارك، 4 بمب به‌سوی این جزیره پرتاب كردند كه تلفات و خسارتی نداشت. به ‌گفته یك مقام استانداری بوشهر، حمله در ساعت 14:17 انجام‌ شده و بمب‌ها به قسمت خاكی جزیره و اطراف تپه‌های امام‌زاده میرمحمد خارك اصابت كرده است.<ref>سند شماره 15055/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 30 - 26.</ref>
واحد اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) سپاه اعلام كرد در ساعت‌های 14:11 و 14:17 روز 14/10/1364، تعداد 6 هواپیمای دشمن با تجاوز به منطقه جزایر مجنون اقدام به شناسایی و بمباران این منطقه كردند.<ref>سند شماره 11476 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: واحد اطلاعات قرارگاه خاتم سپاه، گزارش نوبه‌ای، شماره 155، 18/10/1364.</ref>
خبرگزاری جمهوری اسلامی همچنین گزارش داد: «ساعت 16:30 روز شنبه (14 دی)، 4 هواپیمای عراقی با پرتاب 10 راكت پادگان بانه و حومه آن را هدف حمله خود قرار دادند كه 4 تن شهید و 7 تن مجروح شدند. هواپیماهای عراقی روز 12 دی نیز 7 راكت به اطراف پادگان بانه و دامنه قلّه اربابا شلیك كردند كه 3 منزل مسكونی ویران شد و 2 تن مجروح شدند. گفتنی است درپی بمباران شهر مرزی مریوان، 50 درصد مردم بانه نیز این شهر را ترك كردند و با تجاوز مجدد امروز به شهر بانه، 90 درصد مردم این شهر با استفاده از مینی‌بوس‌هایی كه فرمانداری به این كار اختصاص داد، به روستاهای اطراف بانه مهاجرت كردند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 292، 16/10/1364، ص3.</ref>
وزارت اطلاعات نیز اعلام كرد كه هواپیماهای عراقی روز 14 دی، 5 بار به دهلران و 2 بار به ایلام تجاوز كردند و دیوار صوتی را برفراز این شهرها شكستند. هواپیماهای عراقی همچنین به ارومیه تجاوز كردند كه با مقابلة آتش سلاح‌های دفاع هوایی گریختند.<ref>وزارت اطلاعات، نشریه گزارش‌ روزانه، شماره 137، 15/10/1364؛ و - همان، نشریه شماره 139، 17/10/1364.</ref>
از سوی دیگر، فرماندهی نیروهای مسلح عراق در اطلاعیه‌ خود (شماره 2073)، درباره حملات هوایی امروز چنین ادعا كرده است.
1. ساعت 13:40، هواپیماهای ما حمله موفقیت‌آمیزی علیه تأسیسات جزیره خارك اجرا كردند و هدف‌های خود را به آتش كشیدند.
2. ساعت 14:15، هواپیماهای ما حمله نابودكننده‌ای علیه پادگان بانه انجام دادند و نیروها و تأسیسات و مهمات آن را درهم كوبیدند.
3. در طول امروز، هواپیماهای ما علیه مواضع و تجمعات افراد دشمن در بخش‌های عملیاتی سپاه‌های یكم، سوم و هفتم حمله كرده و با اجرای 84 مأموریت جنگی، افراد، مواضع، مهمات و خودروهای دشمن را منهدم كردند.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 291، 15/10/1364، ص1، رادیو صوت‌الجماهیر، 14/10/1364.</ref>
 
==گزارش -430==
هواپیماهای نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی بعدازظهر امروز، پادگان رواندوز ارتش عراق را بمباران كردند.
ستاد مشترك ارتش در اطلاعیه امروز خود (شماره 2340) اعلام كرد: «در ساعت 15:17 امروز (14 دی)، خلبانان تیزپرواز نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران با شكاری بمب‌افكن‌های خود، پادگان رواندوز واقع در خاك دشمن را بمباران كردند و با وارد آوردن خسارات جبران‌ناپذیری به آن، همگی سالم به پایگاه خود بازگشتند.»<ref>روزنامه اطلاعات، 15/10/1364، ص18.</ref>
در اطلاعیه نظامی امروز عراق (شماره 2073) درباره حمله مذكور چنین آمده است: «بعدازظهر امروز، 2 هواپیمای دشمن سعی در رخنه به مرزهای بین‌المللی ما و یكی از تجمعات مسكونی در منطقه رواندوز را مورد نظر داشته كه با پدافند ضدهوایی ما مواجه و بدون اینكه بتوانند به هدف‌های خود برسند مجبور به فرار شدند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 291، 15/10/1364، ص2.</ref> اما رادیو بغداد درپی این حمله، ادعا كرد كه هواپیماهای ایران روستاهای مرزی و خانه‌های مسكونی را بمباران كرده كه به كشته یا زخمی‌شدن 45 غیرنظامی انجامیده است و درپی این ادعا تهدید كرد كه نیروی هوایی عراق با توانایی نفوذ به عمق سرزمین ایران، به تأسیسات آن حمله خواهد كرد.<ref>واحد مركزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 15/10/1364، صص 9 و 10، رادیو بغداد، 14/10/1364.</ref>
 
==گزارش -431==
مقاومت انقلابیون مسلمان، حمله ارتش عراق به چند روستای دهوك را ناكام كرد. انقلابیون مسلمان كرد با چند حمله چریكی ضرباتی به نظامیان عراقی زدند. عده‌ای از متخصصان عراقی بازداشت شدند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داد كه اخیراً یك واحد ارتش عراق به 5 روستای كردنشین حومه شهر دهوك حمله كردند كه با مقاومت انقلابیون مسلمان كرد در هم كوبیده شد و نیروهای عراقی با تحمل ضایعاتی ازجمله كشته‌شدن 2 افسر و چند نظامی دیگر، عقب‌نشینی كردند. به ‌نوشته نشریه راه كربلا، انقلابیون مسلمان همچنین به دو واحد نظامی ارتش عراق در شهرهای موصل و دهوك حمله كردند كه در این حملات 3 مأمور امنیتی ارتش بعثی كشته و عده‌ای مجروح شدند.
هفته‌نامه لواء ‌الصدر  نیز نوشته است كه انقلابیون مسلمان كرد روز دوم دی در محور چمچال - كركوك، به نیروهای بعثی حمله كردند كه در این حمله 3 خودرو نظامی منهدم شد و 8 سرنشین آنها نیز كشته شدند.
همچنین در هفته جاری، پیش‌مرگان حزب‌الله عراق در جنوب جاده دیانا - مرگه‌سور به یك پایگاه نیروهای بعثی حمله كردند كه در این حمله 20 تن از نیروهای بعثی كشته شدند.<ref>روزنامه اطلاعات، 14/10/1364، ص18.</ref>
از سوی دیگر، واحد خبر مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق گزارش داد كه رژیم بعثی 450 تن از متخصصان عراقی را به‌اتهام شركت نكردن در جنگ و ارتباط با گروه‌های مذهبی بازداشت كرده كه اطلاعی از آنها در دست نیست و گفته می‌شود عده‌ای از آنان اعدام شده‌اند. این متخصصان شامل پزشك، مهندس، معلم و دانشجو، افسر و كارگران متخصص می‌شوند.<ref>سند شماره 15056/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 37 - 35.</ref>
 
==گزارش -432==
در حومه شهرستان سقز، شب‌هنگام، عده‌ای از عوامل حزب دمكرات وارد روستای قوچه‌طلا شدند و با نیروهای خودی مستقر در این روستا درگیر شدند. در این درگیری یكی از برادران سپاه پاسداران به شهادت رسید و افراد مسلح حزب دمكرات در تاریكی شب گریختند.<ref>وزارت اطلاعات، نشریه گزارش‌ روزانه، شماره 139، 17/10/1364، ص2.</ref>
از سوی دیگر، طی روزهای اخیر، 28 تن از افراد گروه‌های مسلح در مناطق مختلف كردستان تسلیم نیروهای خودی شدند. از این تعداد 13 تن از افراد حزب دمكرات و بقیه از افراد گروه كومه‌له هستند.<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها و تحلیل، شماره 16، 25/11/1364، ص45.</ref>
 
==گزارش -433==
صدام حسین امروز به مناسبت روز ارتش عراق در جمع گروهی از افسران ارتش عراق سخنرانی و بر ضرورت استفاده از ابزارها و تاكتیك‌های جدید در جنگ تأكید و تهدید كرد كه هر حمله جدید ایران را به خاك و خون می‌كشد. وی گفت اعلام آمادگی عراق برای مذاكره از موضع قدرت بوده است. صدام به ‌عده‌ای از خلبانان نشان شجاعت داد.
به‌گزارش رادیو صوت‌الجماهیر، صدام در این مراسم گفت: «سال نو میلادی و روز ارتش را به شما تبریك می‌گویم. ... با خودمان گفتیم در آغاز سال نو واحد نیروی هوایی را برای قدردانی انتخاب كنیم. ... نیروی هوایی در سال 1985، در نبردها نقش آشكار و محسوسی به‌خصوص در نبردهای شمال ایفا كرد. نیروی هوایی عراق اراده مردم و نیروهای مسلح كشور را مجسم می‌كند. ... فعالیت‌ نظامی نیاز به جرئت دارد. ... و به نسبت ایمان هر جنگجو جرئتش نیز به ظهور می‌رسد. ... نبرد طولانی همیشه به استفاده از ابزار و تاكتیك جدید نیازمند است، زیرا عادت به استفاده از یك نوع ابزار و تاكتیك باعث می‌شود كه دشمن توانایی انتخاب ابزار پیشگیری‌كننده را داشته باشد، ولی درصورت استفاده از ابزار و تاكتیك جدید، دشمن دربرابر وضعیت جدیدی قرار می‌گیرد و مقابله با آن وقت زیادی از دشمن خواهد گرفت. و ازجمله چیزهایی كه نیروی هوایی داشته همان تحول دائم و ایمان مطلق به پیروزی بوده است.»
در ادامة مراسم، به حمید شعبان فرمانده نیروی هوایی عراق و 51 خلبان نیروی هوایی عراق نشان شجاعت داده شد.<ref>سند شماره 15056/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 37 و 38.</ref>
رادیو اسرائیل در گزارشی از این مراسم گفت: «به مناسبت شصت‌وپنجمین سالروز ارتش عراق، پرزیدنت صدام حسین امروز ضمن تجلیل از نیروهای مسلح آن كشور، دوباره تهدید كرد هرگونه حمله جدید ایران به عراق را به خاك و خون خواهد كشید. صدام ازجمله گفت درحالی‌كه دشمن روزبه‌روز ضعیف‌تر می‌شود، ارتش عراق هر روز قوی‌تر می‌گردد. رئیس‌جمهوری عراق به سران حكومت اسلامی توهین كرد و آنها را متهم ساخت كه جوانان ایرانی را به‌سوی مرگ می‌فرستند. صدام درحالی‌كه فریاد می‌زد، گفت مشت آهنین ارتش عراق در انتظار متجاوزین است؛ نیروهای عراقی باتلاق‌های هویزه را به گورستان واحدهای مهاجم دشمن مبدل خواهند ساخت. صدام حسین گفت كه سران حكومت اسلامی آمادگی عراق را برای آغاز مذاكرات صلح به ضعف تعبیر كرده‌اند، درحالی‌كه عراق از موضع قدرت چنین پیشنهادی را مطرح ساخته بود. وی در پایان از سران كشورهای عرب كه در جنگ علیه ایران به او كمك می‌نمایند، ابراز تشكر كرد.»<ref>واحد مركزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 17/10/1364، صص 7 و 8.</ref>
 
==گزارش -434==
آیت‌الله منتظری در دیدار مسئولان كمیته‌های انقلاب اسلامی با ایشان بر پرهیز نهادهای انقلابی از ایجاد نارضایتی در مردم و خودداری كمیته‌ها از دخالت در امور داخلی و شخصی مردم تأكید كرد.
فرماندهان و روحانیان مسئول در كمیته‌های سراسر كشور و حجت‌الاسلام سراج‌الدین موسوی سرپرست كمیته انقلاب و نیز جمعی از اعضای جهاد سازندگی و اعضای كمیسیون ارشاد مجلس شورای اسلامی با آیت‌الله العظمی منتظری دیدار و گفت‌وگو كردند.
روزنامه كیهان در گزارشی از این دیدار نوشته است: «ایشان ضمن اشاره به ضرورت تشكیل كمیته انقلاب در بدو پیروزی انقلاب و تقدیر از فعالیت‌ها و خدمات برادران مسئول و فداكاری و روحانیون خدمتگزار در كمیته‌ها اظهار داشتند: حفظ حیثیت و قداست معنوی ارگان‌های جوشیده از متن انقلاب مانند كمیته‌ها، سپاه، بسیج، جهادسازندگی و دادگاه‌های انقلاب فوق‌العاده اهمیت دارد و مردم هم انتظارشان از این ارگان‌ها مانند انتظارشان از روحانیت زیاد است و این انتظار بجا هم می‌باشد. همان‌گونه كه یك روحانی اگر خطایی كرد مردم به حساب تمام روحانیت می‌گذارند، اگر یك عضو ارگان انقلابی هم خطا و لغزشی انجام دهد مردم به حساب كل انقلاب و یا فلان ارگان انقلابی می‌گذارند. ازاین‌رو وظیفه مسئولین و اعضای این ارگان‌ها سنگین است. ممكن است براثر بعضی از كارهای تند و بدون حساب و بعضی برخوردهای خشن و غیراسلامی با افراد به‌تدریج در مردم نارضایتی به ‌وجود آید و درنهایت، كل انقلاب و یا ارگان‌های انقلابی در نظر مردم زیر سؤال برود و دید مردم نسبت به آنها مانند پلیس رژیم گذشته شود و اگر خدای‌‌ناكرده چنین قضاوتی در مردم فداكار ما به‌وجود آید، انقلاب شكست خواهد خورد و دراین‌صورت ضربه آن برای همیشه به اسلام و روحانیت وارد می‌شود.»
به نوشته كیهان، آیت‌الله‌ منتظری در ادامه رهنمودهایشان تأكید كردند كه كمیته‌ها نباید به زندگی داخلی و شخصی مردم دخالت كنند. گرچه بعضی از تجسس‌ها و دخالت‌هایی در زندگی خانوادگی و شخصی افراد با حسن‌نیت و از روی خیرخواهی هم باشد و مثلاً به‌عنوان نهی‌ازمنكر انجام شود، خلاف شرع و به ضرر انقلاب و كشور تمام می‌شود. مردم باید در زندگی داخلی و شخصی خودشان آزاد باشند.<ref>روزنامه كیهان، 14/10/1364،‌ ص2.</ref>
 
==گزارش -435==
سفیر جدید لبنان با رئیس‌جمهوری اسلامی ایران دیدار كرد. به ‌گزارش روابط عمومی نهاد ریاست‌جمهوری، در این دیدار رئیس‌جمهور ضمن اظهار امیدواری از اینكه مردم لبنان بتوانند با بیشترین همت و مقاومت خود رژیم متجاوز اسرائیل را به عقب‌نشینی كامل وادار كنند و او را از تجاوز پشیمان نمایند، گفت: اراده مردم در عقب‌ راندن دشمن باید به‌گونه‌ای باشد كه دولت غاصب صهیونیستی كه بخش عظیمی از سرزمین اسلامی عربی را تصاحب كرده، نتواند هیچ‌گونه طمعی به خاك لبنان داشته باشند. رئیس‌جمهور با اشاره به اینكه لبنان از دیرباز پایگاه گسترش تفكرات اصیل اسلامی بوده و برخی از شخصیت‌های برجسته اسلامی از این سرزمین برخاسته‌اند، افزود: روی همین اصل تصمیم‌گیری و آینده‌نگری درباره مسائل لبنان باید باتوجه‌به این حقیقت تحقق یابد. نقش اسلام و مسلمین در گذشته و حال لبنان چیزی نیست كه بتواند مورد بی‌توجهی قرار گیرد. دنیا اكنون شاهد حركت عظیم مسلمانان لبنان در مقابل اشغالگران صهیونیستی اسرائیل است و مسلمانان دنیا توانسته‌اند با قدرت و شجاعت خود افسانه شكست‌ناپذیری اسرائیل، امریكا و دیگر حامیان مقتدر آنان را در هم شكنند. لذا اگر این نقش برجسته در لبنان وجود نمی‌داشت، نیروهای متجاوزی كه تا بیروت پیش آمده بودند، تسلط غاصبانه خود را در سرتاسر این كشور كوچك گسترش می‌دادند. رئیس‌جمهور افزود: همه شخصیت‌ها، مردم و عناصر لبنان باید به این نقش برجسته و بارز و فراموش‌نشدنی توجه كنند و لبنان را با جوهر اسلامی و شخصیت‌ آن حفظ كنند تا بتوانند در مقابل تجاوز قدرت‌ها مقاوم باشند.<ref>روزنامه اطلاعات، 14/10/1364، ص3.</ref>
 
==گزارش -436==
اولین دور مذاكرات رسمی هیئت‌های بلندپایه ایران و تركیه پیش‌ازظهر امروز برگزار و در آن بر همكاری دو كشور و لزوم همكاری كشورهای منطقه برای حل مسائل خود و استفاده از منابع عظیم منطقه تأكید شد و ایران بر ضرورت سركوب تجاوزگری رژیم عراق تأكید كرد. نخست‌وزیر تركیه بعد از مذاكرات صبح امروز گفت: امیدی به صلح نیست.
روابط عمومی نخست‌وزیر دراین‌باره اعلام كرد: در این مذاكرات، مهندس موسوی با اظهار امیدواری درمورد پرثمر بودن سفر نخست‌وزیر تركیه به ایران و تحكیم روابط دو كشور گفت: یكی از سیاست‌های مهم ما همیشه این بوده كه نشان دهیم كشورهای منطقه می‌توانند بدون نیاز به بیگانگان مسائل خود را در چارچوب همكاری یكدیگر حل كنند و با شناخت امكانات یكدیگر گام‌های مفیدی درجهت قطع طمع بیگانگان در منطقه بردارند. وی با اشاره به منابع طبیعی عظیمی كه با همكاری میان كشورهای اسلامی منطقه قابل بهره‌برداری است، افزود: با این قدرت عظیم می‌توان با مسائل عمده سیاسی و اقتصادی منطقه برخوردی قوی داشت.
نخست‌وزیر ایران با اشاره به تأثیر دوستی ایران و تركیه در ایجاد جوّ صلح‌آمیز در منطقه، درباره جنگ تحمیلی گفت: ما در چهره دشمن خود، تجاوزگری را می‌بینیم كه اگر نتوانیم او را سركوب كنیم، منطقه روی صلح و امنیت نخواهد دید. وی ازجمله پرتاب 150 موشك روی مناطق مسكونی دزفول و فجایع آن و نیز راهزنی هوایی عراق را نمونه‌ای از جنایات رژیم عراق ذكر كرد و گفت: طبیعی است كه در قبال چنین جنایاتی از برادران ترك خود انتظار داشته باشیم حساسیت بیشتری از خود نشان دهند.
در این مذاكرات، نخست‌وزیر تركیه با اشاره به دشمنی بیگانگان با روابط دو كشور، خواستار حساسیت بیشتر به فعالیت قدرت‌هایی كه از منابع منطقه استفاده و علیه مناسبات دوستانه دو كشور توطئه می‌كنند، شد. وی گسترش روابط دو كشور درزمینه ایجاد تأسیسات زیربنایی ازجمله راه‌آهن، برق، مخابرات و همكاری‌های صنعتی را مفید دانست.<ref>روزنامه اطلاعات، 15/10/1364، ص3.</ref>
از سوی دیگر، نخست‌وزیر تركیه درپی دیدار صبح امروز با نخست‌وزیر ایران در مصاحبه‌ای گفت: «دیدگاه ایران نسبت به جنگ تغییر نكرده و روزنه امیدی برای صلح دیده نمی‌شود.» وی افزود: «تركیه بیش از هر كشوری خواستار پایان جنگ است لیكن شرط‌های موجود مساعد به نظر نمی‌رسد و ایرانی‌ها تصمیم‌ دارند تا حصول نتیجه خوب جنگ را ادامه دهند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 291، 15/10/1364، ص23.</ref>
 
==گزارش -437==
نخست‌وزیران ایران و تركیه امروز بعد از اولین دور مذاكرات رسمی، به‌طور خصوصی درباره موضوع‌های متعددی ازجمله جنگ تحمیلی و چگونگی خاتمة آن؛ قیمت نفت و پیشنهاد احداث خط لوله‌ نفت ایران - تركیه؛ روابط ایران با شوروی، امریكا و دیگر كشورها؛ روابط تركیه با رژیم صهیونیستی؛ آیندة عراق؛ تصمیم تركیه به احداث سد روی رودخانه ارس گفت‌وگو كردند.
نخست‌وزیر ایران در پاسخ به سؤال نخست‌وزیر تركیه درباره وضعیت جنگ و دلیل ادامه آن گفت: «ما سیاستی اتخاذ كرده‌ایم كه اگر جنگ 20 سال هم طول بكشد ادامه خواهیم داد. درحال‌حاضر، ازنظر نیروی انسانی و اقتصادی و امكانات در وضعیت خوبی قرار داریم.»
آقای اوزال با اشاره به اینكه امریكا و شوروی علاقه‌ای به پایان یافتن جنگ ندارند و برای همین سلاح‌های مدرن دراختیار عراق قرار می‌گیرد، موضوع كاهش قیمت و اینكه جنگ معادل 200 میلیون تن نفت و بلكه بیشتر هزینه دارد را یادآور شد. مهندس موسوی گفت: ما باتوجه‌به سیاست نه‌شرقی و نه‌غربی، بنای ایستادگی داریم و این برای ما مهم است.
آقای اوزال: آیا مسئلة عراق فقط صدام است و اگر به اذن خداوند صدام برود جنگ تمام خواهد شد؟
آقای موسوی: مسئله صدام است و اگر صدام برود جنگ نخواهد بود و این موضوع به نفع همه كشورهای منطقه است.
آقای اوزال در ادامه به توافق تركیه با عراق برای خودداری عراق از زدن كشتی‌های تركیه در زمان‌های مشخص اشاره كرد و با بیان اینكه عراق اخیراً اعلام كرده‌ كه دیگر امنیت كشتی‌های ما را تضمین نخواهد كرد و نفت‌گیری از خارك با خطراتی همراه است، خواستار تخفیف در قیمت نفت شد و افزود كه از كویت سه دلار تخفیف گرفته‌ایم. آقای موسوی با ذكر اینكه اگر اوپك از تخفیف كویت مطلع شود واكنش نشان خواهد داد، این درخواست را به‌طور ضمنی رد كرد و گفت شما می‌توانید با قطع لوله عراق، آنها [رژیم عراق] را با مشكلات زیادی روبه‌رو كنید. اوزال قطع لوله نفت عراق را یك موضوع سیاسی دانست و گفت اگر این كار را بكنیم اطمینان آنها كم می‌شود و افزود كه شما هم می‌توانید به تركیه خط لوله بكشید. آقای موسوی هم گفت وزارت نفت ایران این موضوع را بررسی می‌كند.
نخست‌وزیر تركیه در ادامه درباره روابط ایران با شوروی، چین و كشورهای اروپایی و بلوك‌شرق سؤال كرد و سپس پرسید: روابط شما با امریكا چگونه است؟ آقای موسوی: مانند سابق است و تفاوتی نكرده است. فعلاً شاهد شیطنت‌های امریكا در [دادگاه] لاهه هستیم. آقای اوزال: هیچ رابطه‌ سیاسی ندارید؟ آیا در فكر برقراری رابطه هم نیستید؟ آقای موسوی: خیر.
در ادامه مذاكرات، آقای موسوی درباره خرید مهمات و سلاح‌های غیراستراتژیك گفت ما كه از كشورهای دیگر می‌خریم، چرا از تركیه نباشد؟ اگر در اصول موافقت داشته باشید، لیست برایتان ارائه خواهیم كرد. آقای اوزال پاسخ داد: دراین‌مورد بررسی و فكر خواهیم كرد. البته به هیچ‌یك از دو كشور [ایران و عراق] سلاح نداده‌ایم.
نخست‌وزیر ایران: مسئله‌ای كه اهمیت زیادی دارد و برای ما مهم است روابط شما با اسرائیل است. ما می‌خواهیم تركیه را در كنار كشورهای اسلامی ببینیم. این مسئله بین ملت‌های مسلمان اثر خواهد گذاشت.
نخست‌وزیر تركیه: ایجاد رابطه با اسرائیل قدیمی است كه از سپتامبر 1980 به حداقل رساندیم و سطح نمایندگی ما به دبیر دوم تقلیل یافت. دراین‌مورد به این نتیجه رسیده‌ایم كه یك پنجره را باز بگذاریم، زیرا اسرائیل یك واقعیتی است كه وجود دارد.
نخست‌وزیران ایران و تركیه همچنین قبل از میهمانی شام مذاكراتی در زمینه‌های مختلف داشتند كه بخشی از آن چنین است:
آقای اوزال: تركیه، عربستان و به‌طوركلی اعراب از رژیم عراق واهمه دارند، زیرا اگر صلحی باوجود صدام در منطقه پدید آید چون صدام ارتشی جنگ‌آزموده و باتجربه خواهد داشت، بقیه بسیار نگران خواهند بود. از شما نیز واهمه موجود است، زیرا درصورتی‌كه شما پیروز شوید، نگران هستند كه حكومتی نظیر حكومت شما در آنجا برقرار شود.
آقای موسوی: این مسئله را ما درك می‌كنیم. ما كاری به مسائل داخلی عراق نداریم، لذا می‌توانیم دراین‌مورد به تفاهم برسیم.
در پایان این بخش از مذاكرات، آقای موسوی نگرانی ایران را از تصمیم تركیه برای احداث سد روی رودخانه ارس در منطقه آقدیر اعلام كرد. آقای اوزال دراین‌باره پیشنهاد كرد كه این موضوع را كارشناسان دو كشور بررسی كنند كه مورد موافقت قرار گرفت.<ref>دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، نشریه شماره 187/3، 22/10/1364، ضمیمه صص 15 - 9.</ref>
 
==گزارش -438==
سفیر شوروی در ایران امروز در دیدار با قائم‌مقام وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، گزارشی از مذاكرات سران شوروی و امریكا در ژنو بیان كرد.
سفیر شوروی ابتدا با اشاره به توافق ایران و شوروی برای سفر قائم‌مقام وزیر خارجه شوروی به ایران، از آن با خرسندی یاد و تأكید كرد كه این سفر اثر بسزایی در روابط دو كشور خواهد داشت. وی سپس با اشاره به حساسیت‌های ایران درباره مذاكرات سران شوروی و امریكا در ژنو گزارش مشروحی از این مذاكرات داد. سفیر شوروی در این گزارش گفت كه در مذاكرات ژنو، شوروی برای ممانعت از گسترش رقابت‌های تسلیحاتی در فضا و زمین تلاش كرده و هدف دیدار سران دو ابرقدرت را جلوگیری از خطری كه صلح و امنیت مردم كره‌ زمین را تهدید می‌كند، اعلام كرد. وی تأكید كرد كه این مذاكرات با هدف دخالت در امور داخلی دیگر كشورها صورت نمی‌گیرد، بلكه سعی می‌شود دیدگاه‌های دو كشور درمورد مسائل مختلف جهانی از جوّ مسالمت‌آمیزتری برخوردار گردد و موضع طرف شوروی در این مذاكرات قویاً حمایت از مبارزه ملل در راه حفظ استقلال و حق حاكمیت خود بوده و به طرف امریكایی تأكید گردیده كه آنچه آنها در چارچوب منافع ملی خود در جهان مطرح می‌كنند، قابل درك نیست.
در این گزارش سفیر شوروی كوشید به ایران القا كند كه روس‌ها در مذاكره با امریكایی‌ها درباره مسائل ملل مبارز جهان (مثلاً ایران) به توافقی نرسیده‌اند و اصرار بر دفاع از حق حاكمیت ملل مبارزه داشته‌اند. در این دیدار، قائم‌مقام وزیر خارجه ایران ضمن ابراز خرسندی از سفر آتی همتای خود بر گسترش روابط و ضرورت ارتقای سطح تماس‌های دو كشور تأكید كرد. و ضمن ابراز خوش‌بین نبودن جمهوری اسلامی به مذاكرات شوروی با امریكا، افزود كه باتوجه‌به ماهیت امپریالیستی امریكا، اصولاً مذاكره با چنین كشوری را مناسب نمی‌دانیم.<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها و تحلیل، شماره 16، 25/11/1364، ص45.</ref>
 
==گزارش -439==
یك مقام شوروی گفت كه شوروی از پیروزی نظامی ایران جلوگیری كرده است. وی افزود كه هیچ‌یك از دو طرف جنگ نمی‌توانند به پیروزی قاطعی برسند.
كارین برونتز معاون رئیس بخش روابط خارجی كمیته مركزی حزب كمونیست شوروی كه به كویت سفر كرده است در گفت‌وگویی با سردبیران روزنامه كویتی الوطن - كه در شماره امروز (14 دی) این روزنامه درج شده است - گفت امریكا نمی‌خواهد جنگ ایران و عراق پایان یابد. وی آمادگی شوروی را برای تلاش جهت پایان‌ دادن به این جنگ اعلام كرد.
وی گفت: شوروی از دو طریق برای پایان این جنگ تلاش می‌‌كند: اول، كوشش‌های سیاسی و دوم، جلوگیری از پیروزی ایران. وی افزود: عدم پیروزی ایران در جنگ با همكاری و تلاش ما صورت گرفته است. وی گفت: جنگ به بن‌بست رسیده و هیچ‌یك از طرفین آن قادر نیستند به پیروزی دست یابند. وی در پاسخ به سؤالی درباره دلیل اینكه چرا شوروی دو كشور سوریه و لیبی را برای قطع صدور سلاح به ایران تحت فشار قرار نمی‌دهد، گفت: سوریه و لیبی مواضع سیاسی خود را خود اتخاذ می‌كنند و ما فقط نظر خودمان را به آنان اعلام می‌كنیم؛ آنها موضع خاصی در قبال این جنگ دارند كه با موضع ما اختلاف دارد.
این مقام شوروی درباره پیشنهاد قطع صدور اسلحه به دو كشور ایران و عراق با هدف فشار برای پایان دادن به جنگ، از اظهارنظر دراین‌باره امتناع كرد و گفت ما با ایران و عراق روابط مختلفی داریم كه حجم همكاری‌هایمان را با این دو كشور تعیین می‌كند.
وی در پاسخ به اینكه پس از دیدار صدام از مسكو خبرهایی درباره مجهز كردن عراق به سلاح‌های جدید و همچنین موفقیت وساطت شوروی میان عراق و سوریه انتشار یافته، گفت: مسئله به این صورت كه مطرح ‌شده در جدول كار مذاكرات عراق و شوروی نبوده است.
كارین برونتز ضمن ابراز اینكه ما در قبال طرفین درگیر در جنگ بی‌طرف بوده و هستیم، گفت: ما معتقدیم كه مسئولیت بزرگی بر دوش آنانی كه در این جنگ گناهكار هستند افتاده است. چرا این همه خون تاكنون به‌خاطر این جنگ ریخته است و چرا باید نیم میلیون كشته شوند. ما طرفین درگیر جنگ را مساوی نمی‌دانیم؛ یك طرف می‌خواهد جنگ را تمام كند و طرف دیگری می‌خواهد جنگ را تا تحقق پیروزی ادامه دهد؛ ما ممكن نیست موضع طرف دوم را تأیید كنیم، زیرا این موضع بی‌افق، كوته‌نظرانه، غیرصحیح، غیرحقیقی و غیرواقعی است.
وی با ادعای اینكه چارچوب همكاری ما با عراق در تمام زمینه‌ها مقدمات پایان جنگ را فراهم می‌سازد، مدعی شد: امریكا ازطریق تشویق به ادامه جنگ، تلاش می‌كند اوضاع داخلی ایران را به نفع خود تغییر دهد.
خبرگزاری جمهوری اسلامی كه این گزارش را از كویت ارسال كرده افزوده است: در گزارشی كه خبرگزاری آسوشیتدپرس از این مصاحبه مخابره كرده، دراین‌باره آمده است: «اگر امریكا به موضع ما ملحق می‌شد ما قادر بودیم جنگ را خاتمه دهیم. ما در شوروی حتّی برای خاتمه ‌دادن به جنگ آماده‌ایم، ولی امریكایی‌ها مایل نیستند جنگ تمام شود.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 291، 15/10/1364، صص 5 - 3.</ref>
 
==گزارش -440==
خبرگزاری جمهوری اسلامی در تحلیلی درباره سخنان یك مقام شوروی (كارین برونتز)، این اظهارات را اقدامی برنامه‌ریزی‌شده ازطرف روس‌ها ارزیابی كرد.
خبرگزاری جمهوری اسلامی نوشته است: «باتوجه‌به سفر قریب‌الوقوع قائم‌مقام وزیر خارجه شوروی به تهران، مطالب طرح‌شده توسط كارین برونتز را می‌توان حركتی برنامه‌ریزی‌شده ازسوی روس‌ها ارزیابی كرد. رهبران روسیه با این حركت به عراقی‌ها، كویتی‌ها و دیگر كشورهای خلیج‌ فارس اطمینان دادند كه موضع شوروی در قبال جنگ تحمیلی همان است كه از قبل بوده و سفر قریب‌الوقوع كرنینكو به تهران هیچ تغییر و تحولی در آن ایجاد نخواهد كرد. برونتز با بی‌افق، كوته‌نظرانه ... و غیرواقعی خواندن موضع ایران در قبال جنگ - كه نسبت به موضع قبلی آندره گرومیكو حركتی تندتر می‌باشد - بدین‌وسیله به احساسات ضداسلامی و ضدایرانی رژیم‌های عراق و كویت نیز پاسخ داده است. روس‌ها در این حركت خود، ایران را نیز خطاب قرار داده‌اند كه از سفر كرنینكو انتظار تحول خارق‌العاده نداشته باشند و پیرامون جنگ ما موضع سنتی خود را حفظ خواهیم كرد.»
این خبرگزاری افزوده است: «آقای كارین برونتز در این مصاحبه اطلاعات جدیدی را نیز افشا كرده است:
1. شوروی با ارسال سلاح‌های جدید به عراق موافقت نكرده است.
2. شوروی نمی‌تواند به سوریه و لیبی برای تغییر موضع و عدم حمایت از ایران فشار بیاورد.
3. میانجیگری بین عراق و سوریه در دستور كار سفر صدام به روسیه بوده، لكن به ‌جایی نرسیده و نتیجه‌ای نداشته است.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 292، 16/10/1364، صص 12 و 13.</ref>
 
==گزارش -441==
یك هیئت فرانسوی برای مذاكره درباره اختلافات مالی ایران و فرانسه و سایر مسائل دو كشور وارد تهران شد. هیئت اقتصادی - مالی فرانسه به ریاست ژاك مارتن نماینده ویژه دولت فرانسه شب گذشته به تهران آمد. ساعت 10 صبح امروز، مذاكرات مربوط به مسائل و اختلافات مالی میان ایران و فرانسه در سازمان سرمایه‌گذاری و كمك‌های اقتصادی و فنی ایران به ریاست‌ معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی و مارتن آغاز و درباره این موضوعات بحث شد:
1. مسئله وام یك میلیارد دلاری ایران به فرانسه.
2. مسئله وام 943 میلیون فرانكی ایران به اوردیف.
3. مسائل مربوط به عدم برداشت اورانیوم توسط ایران.
4. موضوع بیمه ‌كناس (دعوای شركت‌های خارجی علیه ایران كه مطالبات خود را از شركت بیمه فرانسوی كناس دریافت كرده‌اند.).
باتوجه‌به اینكه سرپرست این هیئت فرانسوی (ژاك مارتن) نسبت به سرپرست قبلی هیئت منطقی‌تر و معقول‌تر به نظر می‌رسد و چون وی دیپلمات باتجربه‌ای است، امید به موفقیت این دور مذاكرات بیشتر است.<ref>دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، نشریه شماره 182/3، 14/10/1364، ص2.</ref>
مهم‌ترین موضوع اختلاف مالی دو كشور وامی است كه سازمان سرمایه‌گذاری و كمك‌های اقتصادی و فنی ایران به نمایندگی از دولت ایران به كمیساریای انرژی اتمی فرانسه داده است. بازپرداخت این وام را دولت فرانسه بدون قید و شرط تضمین كرده است.
پس از سقوط شاه، به فاصله كوتاهی دادگاه‌های فرانسه وام مذكور را توقیف كردند. این توقیف به درخواست شركت "اوردیف" انجام شد. اوردیف شركتی بود كه پس از انقلاب اسلامی ایران مشمول فسخ قرارداد آن با سازمان انرژی اتمی ایران گردید و این شركت به‌تلافی فسخ قرارداد، تقاضای توقیف وام ایران را كرد.<ref>روزنامه اطلاعات، 15/10/1364، ص3.</ref>
گفتنی است كه نخست‌وزیر ایران در مذاكره با نخست‌وزیر تركیه اشاره كرد كه فرانسه یك میلیارد دلار از ایران وام گرفته كه با احتساب بهرة آن به دو میلیارد دلار می‌رسد، اما فرانسوی‌ها با گفتن اینكه بهره در اسلام حرام است با بازپرداخت آن مخالفت می‌كنند. اوزال هم گفت كه حتماً مسلمان شده‌اند.<ref>دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، نشریه شماره 187/3، 22/10/1364، صص 11 و 12 ضمیمه.</ref>
 
==گزارش -442==
رئیس مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق در نامه‌ای به دبیركل سازمان ملل متحد، خواستار اعلام سال 1986 به‌عنوان سال همبستگی با ملت تحت ستم عراق شده است. وی در این نامه مواردی از ستم‌ها و فشارهای گوناگون فكری، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و انسانی رژیم بعثی علیه مردم مسلمان عراق را برشمرده و سازمان‌های بین‌المللی را به‌دلیل ایفا نكردن نقش خود در این جنایات مورد سؤال قرار داده است. وی در این نامه همچنین با اشاره به وجود 50 هزار شهید، بیش از 200 هزار زندانی و یك میلیون آواره عراقی دور از وطن در راه مبارزه با رژیم عفلقی عراق، اعلام كرده است كه مبارزه تا گسسته‌شدن بندهای ستم و بردگی و برپایی داد و آزادگی در عراق ادامه خواهد یافت.<ref>روزنامه‌ اطلاعات، 14/10/1364، ص18.</ref>
 





نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۳۲

روزشمار جنگ سال 1364
1364.10.14
نام‌های دیگر چهارده دی
تاریخ شمسی 1364.10.14
تاریخ میلادی 4 ژانویه 1986
تاریخ قمری 22 ربیع‌الثانی 1406



گزارش -422

ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) در ادامه جلسه شب گذشته، برای تكمیل بررسی‌ها و تصمیم‌گیری درباره طرح‌های عملیاتی سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی و چگونگی تقسیم تجهیزات مورد نیاز برای عملیات میان این دو سازمان، تعیین زمان‌ آمادگی و... صبح امروز تشكیل جلسه داد كه تا ظهر ادامه داشت.* در بخش اول جلسه پس از مطرح ‌شدن كلیاتی از طرح‌های عملیاتی، فرمانده نیروی هوایی ارتش گزارشی از وضعیت توان نیروی هوایی عراق و نیروی هوایی ایران و چگونگی پشتیبانی از عملیات آتی بیان كرد. در آغاز جلسه آقای هاشمی با اشاره به جلسه شب گذشته و بیان اینكه چون نیروی زمینی ارتش و سپاه طرح‌های مستقلی برای عملیات داشتند به‌دلیل محدودیت امكانات، بحثی را پیش آوردیم تا مشخص شود كجا اهمیت بیشتری دارد و به این نظر مشترك رسیدیم كه طرح عملیات در فاو "هدف مستقلی" دارد كه اگر به آن برسیم نقطه مشخصی در جنگ است. وی افزود كه دراین‌مورد آقای صیاد خواستار مشخص ‌شدن مقدار تضمین موفقیت این عملیات شدند و آقای رضایی كه مسئول آن میدان هستند، اظهار اطمینان كردند اگر امكاناتی كه می‌خواهند دراختیارشان گذاشته شود، 90 درصد به آنجا امیدوارند و آقای سهرابی هم گفتند كه اگر طرح مانور مكتوب باشد، بهتر می‌توانیم اظهارنظر كنیم. آقای هاشمی افزود كه از طرح نیروی زمینی ارتش نیز كلیاتی مطرح‌ شد ولی نه مانور مطرح و نه خطوطی مشخص شد. آقای روحانی در ادامه جلسه برای تسریع در نتیجه‌گیری از بحث‌ها پیشنهاد كرد كه درباره كلیات و جزئیات طرح‌ها، در این ستاد در دو مرحله بحث شود: اول طرح‌ها به‌طور كلی بررسی و كلیات یك طرح تصویب شود - حتی اگر در جزئیات اشكال وجود داشته باشد - و به سازمان مربوطه ابلاغ و امكانات لازم به آن داده شود تا تكلیف مشخص گردد و كار عقب نیفتد. سپس طرح جزءبه‌جز بررسی و پخته و اصلاح شود. سرهنگ صیاد شیرازی نیز دراین‌باره با بیان اینكه كلیات طرح‌ها قبلاً تصویب شده و چون برای اولین‌بار است كه دو سازمان قرار است به‌طور مستقل عملیات كنند و اگر هر سازمان با نیرو و امكانات خودش اجرا می‌كرد باز هم مشكلی نبود، ولی چون اجرای هریك از طرح‌ها نیاز به امكانات یا نیروی سازمان دیگر دارد، باید در اینجا جزئیات هر طرح بررسی و تصمیم‌گیری شود. پس از طرح این موضوعات كلی، آقای هاشمی از فرمانده نیروی هوایی ارتش خواست تا گزارش خود را بیان كند.[۱] سرهنگ صدیق فرمانده نیروی هوایی ارتش در گزارشی از وضعیت نیروی هوایی عراق، نیروی هوایی ایران و چگونگی پشتیبانی از عملیات در منطقه فاو گفت كه عراق 455 تا 514 هواپیمای شكاری دارد. ارتش عراق از سه پایگاه هوایی خود در جنوب؛ یعنی در مناطق شعیبیه، كوشك و ناصریه می‌تواند با عملیات ما در منطقه فاو مقابله كند. در این سه پایگاه 180 تا 200 هواپیمای شكاری از نوع میگ 19، 21، 23، 25 و نیز سوخوی 7 و 22 و میراژ اف1 دارد كه از این پایگاه‌ها می‌تواند روزانه 500 سورتی پرواز در منطقه عملیاتی انجام دهد. در این منطقه همچنین دارای 16 رادار از انواع مختلف است. سایت‌های موشكی ضدهوایی عراق نیز كه در منطقه جنوب شناسایی شده‌اند عبارت‌اند از: 15 سایت سام2، 12 سایت سام3، 24 سایت سام 6 و نیز توپ‌های ضدهوایی سام7 و سام9. همچنین از 24 سایت شنود عراق، 11 سایت آن در منطقه جنوب است. سرهنگ صدیق با اشاره به اینكه عراق برتری كامل هوایی دارد و امسال تاكنون حدود 30 هزار سورتی پرواز انجام داده، تأكید كرد عملیاتی كه در این منطقه انجام می‌شود احتیاج به پشتیبانی قوی هوایی دارد. وی با اعلام آمار و وضعیت هواپیماهای شكاری ایران، گفت كه ما برای پشتیبانی عملیات در منطقه فاو از پایگاه‌های چهارم، پنجم و ششم استفاده خواهیم كرد و طبق هماهنگی با سپاه قرار شده به‌مدت دو روز هر روز 30 سورتی پرواز برون‌مرزی انجام دهیم. وی با ابراز اینكه ما فقط برای دو روز تعهد داده‌ایم افزود كه مسلماً عملیاتی به این وسعت نیاز به پشتیبانی خیلی بیشتری خواهد داشت و ممكن است بتوانیم روزی چند سورتی انجام دهیم، ولی اینها كافی نیست. وی پیش‌بینی كرد كه با عبور رزمندگان از اروندرود، دشمن با روزانه 300 تا 400 سورتی پرواز، ضربه خیلی شدیدی به رزمندگان خواهد زد و برای مقابله با هواپیما‌های عراقی سیستم موشكی ضدهوایی قوی نیاز است. سرهنگ صدیق گفت اگر هم بتوانیم یكی دو سیستم موشكی هاگ در منطقه مستقر كنیم، حتماً آن را می‌زنند. وی منطقه فاو را ازجهت امكان پشتیبانی هوایی و اجرای عملیات برون‌مرزی مناسب‌تر از منطقه شلمچه اعلام كرد.[۲] از سوی دیگر، در این جلسه با توجه‌به درخواست فرمانده كل سپاه برای مشخص‌ شدن مسئول پشتیبانی هوایی عملیاتِ منطقه فاو و ضرورت هماهنگی واحدهای دفاع هوایی با عملیات‌های هوایی، مقرر شد سرهنگ صدیق فرمانده نیروی هوایی ارتش در قرارگاه خاتم(ص) مستقر شود و سرهنگ عباس بابایی به‌عنوان نماینده وی، فرماندهی قرارگاه رعد را عهده‌دار شود و پشتیبانی عملیات سپاه پاسداران را انجام دهد.[۳]

گزارش -423

ستاد قرارگاه خاتم(ص) در بخش دوم جلسه صبح امروز به چگونگی واگذاری بخشی از تجهیزات مورد نیاز سپاه پاسداران برای اجرای عملیات در منطقه فاو، شامل پل‌های پی‌.ام‌.پی. و جی‌اس‌پی،* موشك‌انداز تاو و واحد هلیكوپتری و نیز نیازهای نیروی زمینی ارتش شامل كمپرسی و مین‌روب پرداخت. باتوجه‌به اینكه در جلسه شب گذشته و صبح امروز هرگاه موضوع توپخانه مطرح می‌شد، بحث‌های طولانی درپی داشت كه معمولاً با بن‌بست مواجه می‌شد، در ادامه جلسه قرار شد بحث تجهیزات مذكور از ساده‌ترین آنها، یعنی پل (سطحه) پی‌.ام‌.پی. آغاز شود. درخواست سپاه برای این عملیات تعداد 200 قطعه پل پی‌.ام‌.پی. بود. سرهنگ جلالی وزیر دفاع تعداد سطحه‌های موجود حاضر به كار را 93 سطحه میانی و 12 سطحه ساحلی اعلام كرد. فرمانده نیروی زمینی ارتش نیاز این نیرو برای عملیاتش را 25 سطحه اعلام كرد كه درنهایت، طبق دستور آقای هاشمی مقرر شد ارتش 70 قطعه سطحه دراختیار سپاه پاسداران قرار دهد. همچنین گفته شد 54 قطعه دیگر موجود است كه براثر اصابت توپ یا تركش یا ... خراب شده و نیاز به تعمیر دارد كه مقرر شد سطحه‌های سوراخ و خراب دراختیار سپاه قرار گیرد تا با كمك دولت آنهایی كه قابل تعمیر است، آماده شود. مسئولیت پیگیری تعمیر این پل‌ها به‌عهده‌ آقای فیروزآبادی معاون نخست‌وزیر گذاشته شد.[۴] علاوه‌براین، سپاه پاسداران تعداد 20 دستگاه پل جی‌.اس.‌پی همراه با قایق مربوطه‌اش درخواست كرده بود. فرمانده نیروی زمینی ارتش گفت 18 دستگاه از این نوع پل داریم كه استفاده خاصی نداریم. آقای هاشمی دستور داد كه این پل‌ها هم به سپاه واگذار شود.[۵] درخواست دیگر، "موشك‌انداز تاو" به تعداد 40 دستگاه نصب‌شده روی خودرو جیپ و 25 دستگاه نصب‌شده روی نفربر ام113 بود. پس از بررسی مقرر شد 35 دستگاه با جیپ و 15 دستگاه با نفربر همراه با خدمه‌اش برای اجرای عملیات به سپاه واگذار شود. فرمانده نیروی زمینی ارتش تأكید كرد كه این تجهیزات بعد از عملیات به ارتش برگردد چون جزء وسایل سازمانی ارتش است. آقای هاشمی دراین‌باره گفت: «هرچه شما می‌دهید، الآن تحویل قرارگاه می‌دهید و بعد هم قرارگاه به شما تحویل می‌دهد. اگر چیزی از آنها منهدم شد كه منهدم شده است.» درمورد "موشك تاو" مذاكرات طولانی شد. سرهنگ صیاد شیرازی از وجود تعداد كمی مهمات تاو در واحدهای ارتش خبر داد كه واگذاری آنها را ناممكن خواند. آقای هاشمی نیز با ذكر اینكه گلوله‌های تاو خیلی محدود است، بر احتیاط و صرفه‌جویی در استفاده از آن تأكید كرد. مسعود حجاریان نیز به تلاش برای ساختن قطعات این موشك و مونتاژ آن اشاره كرد، اما حاضران بر این نظر بودند كه ساخت آن طولانی خواهد بود. محسن رضایی هم به اقداماتی كه برای خرید و واردات آن انجام می‌شود اشاره و اظهار امیدواری كرد كه شاید بتوان حدود 700 تا 1000 موشك ازاین‌طریق به ‌دست آورد. آقای هاشمی نیز گفت: «تاو از آن چیزهایی است كه سرنخش به دست امریكایی‌هاست. ... از هر راهی (برای خرید) می‌رویم بالاخره می‌رسد به امریكایی‌ها.» وی با اشاره به اینكه منطقه فاو جایی است كه برای مقابله با تانك‌ها و هلیكوپترهای عراقی نیاز به موشك تاو دارد، خطاب به محسن رضایی گفت از روز اول هم كه شما درخواست تاو را مطرح كردید، شانس به ‌دست آوردن گلوله تاو را بسیار كم می‌دیدم. در ادامه بحث‌ها قرار شد ارتش همچنین تعداد 50 موشك‌انداز مالیوتكا و 1000 موشك آن را دراختیار سپاه پاسداران بگذارد.[۶] هوانیروز یا یگان‌ هلیكوپتری و چگونگی همكاری آن با سپاه پاسداران در عملیات فاو موضوع بحث ادامه جلسه بود. دراین‌باره نیز بحث‌های تخصصی و فنی طولانی به‌خصوص مشكلاتی كه هوانیروز درزمینه قطعات هلیكوپترها و راه‌اندازی آنهایی كه آسیب‌دیده مواجه است، انجام شد. ابتدا سرهنگ صیاد شیرازی گزارشی از وضعیت و آمار واحدهای هوانیروز داد و پس از بررسی‌ها، آقای هاشمی تصمیم نهایی را چنین اعلام كرد: «[تیم] هلیكوپتر در كنترل عملیاتی قرارگاه خاتم‌ سپاه قرار گیرد.» سرهنگ صیاد شیرازی نیز دراین‌باره توضیح داد: «ما یك تیم، یك فرمانده عملیات قوی كه حتی خودشان [فرماندهی سپاه] وی را قبول كنند، دراختیارشان می‌گذاریم. آن فرمانده عملیات قوی، تیم عملیات خود را تشكیل می‌دهد. این تیم با فرمانده تیم در كنترل سپاه قرار می‌گیرد، هرگونه مأموریتی و طرحی هست می‌گویند، منتها بایستی چانل اجرایی‌شان را از جایی كه باید پشتیبانی شوند و اینها اجازه داده شود كه به پایگاه بروند و آنجا آموزش ببینند، اینها را با ما هماهنگ بكنند.» وی افزود: «ما خودِ فرمانده هوانیروز را نیز در كنترل قرارگاه خاتم می‌گذاریم.» فرمانده كل سپاه نیز برای اطمینان، درمورد چگونگی همكاری تیم‌ هلیكوپتر در عملیات گفت: «این تیم وقتی در كنترل عملیاتی ما باشد دستوراتی كه در بعد آموزش، آمادگی و عملیات به آنها می‌دهیم باید عمل كنند. بله، در بعد تعمیرات (با فرمانده نیروی زمینی ارتش) هماهنگی شود، اما در بُعد كاربرد، آموزش، تمرین، به‌كارگیری، سازماندهی و مانوركردن باید در كنترل عملیاتی ما باشند. ما باید به آنها دستور بدهیم.» در پایان این بحث برخی حاضران ازجمله آقای هاشمی تأكید كردند باتوجه‌به تجربیاتی كه از عملیات‌های گذشته داریم، چندان نباید بر كارایی هلیكوپتر در عملیات تكیه كنیم.[۷] از سوی دیگر، فرمانده نیروی زمینی ارتش درخواست كرد كه برای عبور از مناطق مین‌گذاری‌شده و نیز انتقال نیرو و مهمات و تجهیزات تعدادی مین‌روب و تعدادی كمپرسی دراختیار این نیرو قرار گیرد. محمد فروزنده فرمانده قرارگاه مهندسی جنگ، توضیح داد: مین‌كوب‌ها و مین‌روب‌ها یك نوع بولدوزر است كه به تعداد خیلی كمی تهیه ‌شده و در سپاه است. آقای هاشمی دراین‌زمینه به آقای فروزنده دستور داد كه آنچه موجود هست و آنچه قابل آماده‌شدن است از سپاه بگیرد و تحویل نیروی زمینی ارتش دهد. آقای فیروزآبادی معاون نخست‌وزیر، درباره كمپرسی گفت: «الآن كمپرسی‌های (اعزامی) دولتی حدود 600 تا شده و در كنارش 324 دستگاه دیگر، اگر نیروی زمینی نیاز دارد از كمپرسی‌های دولتی كه رسیده در منطقه دراختیارش می‌گذاریم. برای كمپرسی‌های مردمی هم یك بسیج وسیع‌تری شده، اداره راهنمایی و رانندگی و حتی پاسگاه‌های ژاندارمری موظف شدند كه با كمك پلیس‌راه كمپرسی‌های مردمی را به جبهه‌ بفرستند. ... می‌توانیم نیازمندی‌های مهندسی و نیروی زمینی را از كمپرسی‌های دولتی و مردمی تأمین كنیم.» محمد فروزنده دراین‌باره توضیح داد كه باتوجه‌به اینكه كمپرسی‌های مردمی فقط 15 روز مأمور می‌شوند، باید از كمپرسی‌های دولتی دراختیار نیروی زمین بگذاریم كه به‌دلیل اشتغال آنها به كار مهندسی، محدودیت داریم. دراین‌زمینه آقای هاشمی دستور داد كه با قید احتیاج و صرفه‌جویی و به‌ شرط اینكه نخوابانند، طبق نیاز روزانه از كمپرسی‌های دولتی برای رفع نیازهای نیروی زمینی ارتش استفاده شود.[۸]

گزارش -424

ستاد قرارگاه خاتم(ص) در بخش سوم جلسه صبح امروز خود با تأكید بر اجرای طرح‌های عملیاتی سپاه و ارتش در مناطق فاو و شلمچه به مشكل‌ترین مسئله این طرح‌ها؛ یعنی چگونگی تأمین توپ‌های دوربرد مورد نیاز آنها پرداخت و سرانجام تصمیم به تشكیل گروهی ویژه برای بررسی تخصصی و میدانی این مسئله گرفت تا این گروه حداكثر در مدت یك هفته چگونگی تقسیم توپ‌های موجود را میان این دو طرح پیشنهاد كند. آقای هاشمی در آغاز طرح موضوع توپخانه با یادآوری مباحث شب گذشته، چهار پیشنهاد مطرح كرد: 1. بهترین وضعیت این است كه هر دو طرح عملیاتی نیروی زمینی ارتش و سپاه به‌صورت دو عملیات اصلی اجرا شود. 2. باتوجه‌به اهمیت طرح عملیاتی فاو كه دیروز و امروز مطرح شد، این طرح را اصلی‌ قرار بدهیم و با این فرض، درمورد عملیات در شلمچه تصمیم‌گیری شود كه مثلاً دیرتر شروع شود یا نیازهای عملیات فاو ازجمله توپخانه را در اولویت قرار دهیم و همه چیز این طرح را تكمیل كنیم و طرح شلمچه را در سایه طرح فاو تنظیم كنیم. 3. در دو محور ام‌الرصاص به‌طرف زبیر و فاو عملیات كنیم و نیروهایی كه قرار است در شلمچه و كوشك عمل كنند، هدایت كنیم به این طرف و هریك از دو محور مذكور موفق بود، فشار را در آن محور متمركز كنیم و ادامه بدهیم. 4. برای تأمین توپ‌های مورد نیاز فاو، عملیات در دو محور كوشك و ام‌الرصاص فقط در حد تظاهر به تك باشد. آقای هاشمی با طرح این پیشنهادها از حاضران خواست كه نظرشان را بیان كنند.[۹] آیت‌الله خامنه‌ای: من دیشب یك ‌قدری فكر كردم به ‌نظرم رسید طرح باید تا حالا مسجل و مشخص می‌شد، یعنی ما روی طرح هیچ بحثی و تردیدی نداشته باشیم. این بحث‌هایی كه دیروز و دیشب اینجا مطرح بود حرف‌هایی بود كه مناسب سه ماه پیش بود. الآن ما سه هفته دیگر منتظر عملیات هستیم، حالا ما تردید كنیم كه آیا فاو را عمل بكنیم یا نكنیم، بعد از آنكه چهار ماه، پنج ماه اینها روی این كار كردند، یا همین‌طور آن طرحی را كه نیروی زمینی دارد مطرح می‌كند. به‌نظر من منطقی است ما این دو طرح را كه آقایان خودشان پیشنهاد می‌كنند، این را به‌طور قطع و مسجل قبول بكنیم، یعنی همان فرض اول شما. ما فاو را به‌خاطر حالا اولویت‌هایی كه مجموعاً چه ازنظر سیاسی و غیره دارد و احتمال موفقیت بیشتری كه از ام‌الرصاص حتی دارد، ... این را به‌طور قطع به سپاه دستور داده می‌شود كه این كار را بكند. نیروی زمینی هم خودش مبتكر طرح شلمچه است، آن را هم بگوییم اقدام بكند. البته هركدام موظف هستند در كنار این، یك‌طرح یدكی هم داشته باشند كه ما روی طرح یدكی‌شان خیلی وسواس به خرج نمی‌دهیم. ناگزیر وقتی یك طرح اصلی دارند، یك طرح یدكی هم باید داشته باشند كه اگر مشكلی برخورد كرد بتوانند آنجا امكاناتشان را مصرف كنند به‌كلی دستاورد پوچ نشود. لیكن این دو طرح اصلی، یعنی طرح فاو و طرح شلمچه را ما به ‌هر دو مأموریت بدهیم. ولی تنها مشكلی كه شما اینجا دارید، مسئله توپخانه است. توپخانه را هم یك طوری حل كنید. اگر فرض كنیم توپخانه تأثیر تعیین‌كننده‌ای دارد، عملیات را دو هفته عقب بیندازیم به قیمت اینكه توپخانه را یك مقدار بیشتر تأمین بكنیم. می‌شود از خطوط پدافندی جمع كنیم. ...[۱۰] آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه خطاب به آقای هاشمی گفت كه اگر درمورد فاو به تصمیم رسیده‌اید و دستور داده شده، دیگر بحثی ندارد. البته بحث روی جزئیات طرح و اصلاح جزئیات اشكالی ندارد، لیكن قطعاً عمل بشود. وقتی محسن رضایی گفت كه طرح عملیات شلمچه هم دستور داده شده است، آیت‌الله خامنه‌ای گفت: «شلمچه هم بشود. یكی از اصولی كه از اول برای ما امیدبخش در این عملیات بوده، این است كه دو عملیات همزمان دارد شروع می‌شود و ما قبلاً چنین كاری نداشتیم. ما متأسفانه همیشه متمركز شدیم و دشمن را هم متمركز كردیم و همه امكانات دشمن یكجا طرف ما شده، ما حالا دشمن را باید تقسیم بكنیم، این هم خوب است. و این فاصله هرچه بیشتر باشد، از این جهت بهتر است، یعنی اگر برای ما مشكل است كه از امكانات دوتا عملیات پشتیبانی كنیم، برای دشمن هم همین اشكال وجود دارد و دشمن با تانك تی72 و هواپیماهایش، با آتش توپخانه‌اش تا حالا خیلی به ما ضربه زده، ما اگر دشمن را تقسیم كردیم، كاملاً توانایی دشمن سقوط می‌كند. بنابراین جدا بودن، دوربودن، از هم چیز بدی هم نیست، بلكه چیز خوبی هم هست. اینها شلمچه و فاو را هم عمل بكنند و ازلحاظ زمان عملیات این‌طور كه احساس كردم، مثل اینكه آقایان زیاد مشكلی ندارند و خیلی باهم ناهماهنگ نیستند. فقط تنها مشكل ما، آتش توپخانه است، من فكر نمی‌كنم كه نشود كاری كرد. اگر مهمات كم داریم، به یك شكل استثنایی به‌هرحال باید مهمات را برسانیم، اگر چنانچه مشكل ما در [مهمات توپ] 155 است، [اگر] قابل گسترش باشد، شیفت‌ها [ی تولید] را زیاد كنند و مثلاً 130ها را تبدیل به 155 بكنند، سریعاً مشغول كار بشوند و مثلاً از صنایع دفاع یك مقداری كمك بگیریم و این كار را هم انجام دهیم، من تصور می‌كنم از این نقطه شروع كنیم و از نقطه قبول هر دو عملیات پیش برویم و اینكه حالا توپخانه‌ها را ما چگونه تقسیم بكنیم.»[۱۱] سرهنگ صیاد شیرازی در ادامه ضمن اظهار نارضایتی از توقف بحث درمورد طرح‌های عملیاتی و با بیان تجربه‌ای از عملیات خیبر، گفت: «این را باید در تاریخ جلسات ثبت كنیم كه این ستاد با ابهام و با اشكال كامل به‌نحوه موفقیت‌ عملیات، دارد در اجرای آن می‌رود.» وی در ادامه با بیان این اعتقاد كه عملیات باید در هر دو محور اجرا شود، پیشنهاد كرد كه با تغییر منطقه مانور از فاو به ام‌الرصاص، كاری كنیم كه اتكای سپاه به امكانات ارتش كمتر شود.[۱۲] محسن رضایی نیز با اظهار اینكه طرح‌ها دیشب و امروز مرور و بررسی شد، همه برادران ارتش و سپاه گفتند كه طرح فاو دارای هدف مستقل و روشنی است و طرح شلمچه را می‌توان به‌عنوان یك تلاش پشتیبانی تلقی كرد و تأیید نظر سرهنگ سهرابی درمورد اینكه اینها كلیات طرح مانور است، گفت برای بررسی طرح‌های جز‌ءبه‌جزء برادران به منطقه عملیات بیایند تا برادرانی كه قرار است عمل كنند، جزئیات را توضیح دهند. وی با ابراز نگرانی از تأخیر در كارها كه موجب مشكلاتی در اجرای عملیات می‌شود، از آقای هاشمی خواست كه هرچه سریع‌تر كلیات طرح را تأیید كند و امكانات لازم برای اجرا دراختیار سپاه قرار گیرد تا اجرای به‌موقع عملیات میسّر گردد. وی افزود حتی اگر از ادامه بررسی‌ها این نتیجه حاصل شد كه طرح عملیات شلمچه اصلی است و امكانات باید به ارتش برگردد، طی 48 ساعت همه امكانات گرفته‌شده را تقدیم برادران ارتش می‌كنیم.[۱۳] با مشخص‌شدن وضعیت طرح‌های عملیاتی و تأیید كلیات دو طرح اصلی و تأكید بر اجرای هر دو و نیز مشخص شدن اینكه مسئله اصلی باقیمانده چگونگی تقسیم توپ‌های موجود میان این دو طرح است، پیشنهادهایی برای حل این مسئله بیان شد. آقای روحانی پیشنهاد كرد كه اولاً برآوردها تعدیل شود و ثانیاً بخشی از توپ‌های مستقر در خطوط پدافندی ارتش آزاد شود و دراختیار این طرح‌ها قرار گیرد. آیت‌الله خامنه‌ای نیز ضمن تأیید این پیشنهاد، گفت كه اجرای دو عملیات بزرگ به‌طور هم‌زمان، خود موجب تقسیم‌ توان دشمن می‌شود و هریك از این دو عملیات در عمل پشتیبانی دیگری محسوب می‌شود و همین كاهش نیاز به توپخانه را نسبت به زمانی‌كه فقط یك عملیات اجرا شود، در پی دارد. آقای هاشمی نیز ضمن تأیید این نظر، پیشنهاد كرد برای اینكه تعدیل‌ها و تعیین نیازها از روی حساب و كارشناسی باشد، برای این كار یك گروه كارشناسی تشكیل شود. سرانجام پیشنهاد فرمانده عالی جنگ برای تشكیل یك گروه كارشناسی پذیرفته شد. به پیشنهاد رئیس شورای عالی دفاع نیز آقای روحانی (رئیس‌ ستاد قرارگاه خاتم(ص)) مسئولیت این گروه را عهده‌دار شد. فرمانده كل سپاه نیز غلامعلی رشید (معاون عملیات فرمانده كل سپاه) و حسن شفیع‌زاده (فرمانده توپخانه سپاه پاسداران) را به‌عنوان كارشناسان سپاه در این گروه معرفی كرد. سرهنگ صیاد شیرازی هم سرهنگ جاودانی و فرمانده یكی از گروه‌های توپخانه نیروی زمینی ارتش را برای این كار معرفی كرد. وظایف این گروه چنین تعیین شد: "شناسایی توپ‌های موجود؛ بررسی امكان برداشت تعدادی از توپ‌های مستقر در خطوط پدافندی؛ شناسایی توپ‌های خرابی كه قابلیت تعمیر فوری دارند؛ بررسی نیازهای طرح‌های عملیاتی سپاه و ارتش؛ بررسی وضعیت مهمات توپخانه و چگونگی سازماندهی توپ‌ها باتوجه‌به وضعیت مهمات." آقای هاشمی تأكید كرد كه این گروه از هم‌اكنون كار خود را شروع كند و حداكثر تا یك هفته دیگر پیشنهادهای خود را اعلام نماید.[۱۴] علاوه‌براین، باتوجه‌به نیاز سپاه پاسداران به خمپاره‌انداز120 میلی‌متری و نیز مینی‌كاتیوشا برای اجرای عملیات در فاو، مقرر شد كه گروه كارشناسی مذكور وضعیت این دو سلاح و امكان واگذاری تعدادی از آنها را به سپاه بررسی كند. از سوی دیگر، آقای هاشمی با مطرح‌ كردن موضوع 4000 نیروی بسیجی كه نیروی زمینی ارتش برای ادغام در گردان‌های مأمور به عملیات در منطقه شلمچه درخواست كرده است، از فرمانده كل سپاه خواست كه اقدامات لازم در این زمینه انجام شود. محسن رضایی كه از چنین ادغام‌هایی سابقه موفقی در ذهن ندارد، گفت بسیجی‌ها وقتی از یكی از لشكرهای سپاه به لشكر دیگر مأمور می‌شوند، می‌گویند ما باید به لشكر خودمان برویم. آقای هاشمی دراین‌باره به محسن‌ رضایی گفت: «البته اگر لازم بود شما خودتان باید [بسیجی‌ها را برای مأموریت در ارتش] توجیه كنید.» و تأكید كرد كه ظرف یك هفته این تعداد نیروی درخواستی به نیروی زمینی ارتش مأمور شوند.[۱۵]

گزارش -425

در آخرین بخش از جلسه امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) زمان آمادگی سپاه پاسداران و ارتش برای اجرای عملیات گسترده مشخص شد، طرح‌های فریب و چگونگی غافلگیر كردن دشمن بررسی و بر جلوگیری از اقداماتی كه موجب هشیاری دشمن می‌شود تأكید گردید. برای مشخص ‌شدن زمان مناسبِ اجرای عملیات‌های سپاه پاسداران و ارتش، در جلسه ستاد قرارگاه خاتم(ص) چند عامل در نظر گرفته شد: میزان آمادگی نیروها و تجهیزات لازم برای عملیات؛ آماده‌شدن منطقه عملیات؛ امكان غافلگیری دشمن؛ وضعیت نور ماه و ضرورت تاریكی هوا در نیمه اول شب عملیات برای عبور رزمندگان از اروندرود و نیز عملیات نیروی دریایی در خلیج‌فارس؛ نزدیكی دهه‌ فجر و تأثیر سیاسی و اجتماعی یك عملیات پیروز در این ایام؛ نزدیك ‌شدن به عید نوروز و لزوم اجرای عملیات با فاصلة بیشتری از آن تا تشییع جنازه شهیدان عملیات در ایام عید واقع نشود. با در نظر گرفتن عوامل مذكور و نیز سفر قریب‌الوقوع رئیس‌جمهوری اسلامی ایران به پاكستان و چند كشور افریقایی و همچنین سفر یك هیئت روسی در روزهای آتی به ایران و تأثیری كه این دو سفر می‌تواند در غافل ‌شدن عراق از عملیات داشته باشد، آقای هاشمی اول تا پنجم بهمن‌ماه را زمان اعلام آمادگی برای عملیات مشخص كرد و با تأكید بر اینكه زمانی نهایی اعلام آمادگی پنجم بهمن‌ است، زمان اجرای عملیات را نیز دو تا پنج روز بعد از آن اعلام كرد.[۱۶] اقدامات و طرح‌های عملیاتی كه با جلب نظر فرماندهان عراقی بتواند آنان را از توجه به مناطق عملیات اصلی ایران منحرف كند، از دیگر مباحث جلسه امروز بود. حاضران برای نیل به این هدف بر اجرای عملیاتی جدی و قوی تأكید دارند. آقای هاشمی هم گفت فقط اجرای عملیاتی هم‌زمان با عملیات اصلی منظور نیست، الآن هم باید كاری كنیم كه دشمن مطمئن نشود همه عملیات‌های اصلی‌مان در جنوب است. فرماندهان ارتش منطقه فكه را برای اجرای طرح فریب مناسب خواندند و دلیل آن را حساسیت و افزایش فعالیت‌های ارتش عراق در این منطقه اعلام كردند. از سوی دیگر، آقای روحانی هشدار داد كه نكند تحركات عراقی‌ها در فكه طرحی برای فریب ما باشد. فرمانده نیروی زمینی ارتش گفت: «ما در حد یك تیپ پیاده و دو گردان تانك می‌توانیم تحركاتی در منطقه عین‌خوش یا فكه داشته باشیم.» آقای هاشمی پیشنهاد كرد كه سپاه و ارتش با هماهنگی و استفاده از یگان‌هایی كه در عملیات آتی مأ‌موریتی ندارند، تحركاتی به‌سمت شمال انجام دهند. سرهنگ شیرازی چنین اقدامی را سبب عقب ‌افتادن از عملیات اصلی خواند و محسن رضایی گفت تجمع و تحرك نیروها در هر منطقه، بمباران دشمن را در پی دارد. فرمانده كل سپاه گفت: «ما الآن دو طرح فریب داریم اجرا می‌كنیم: یكی سومار است كه قرارگاهش را زده‌ایم و شناسایی هم شروع شده است. یك طرح فریب هم در عملیات آینده داریم در منطقه هور كه از الآن آماده‌اش می‌كنیم. دشمن به‌طور جدی و با توان عظیمی دارد آنجا را بمباران می‌كند و تلفات زیادی هم می‌گیرد.» محسن رضایی بر ضرورت اجرای عملیات فریب در منطقه فكه و میشداغ به‌همت برادران ارتش تأكید و آن را مهم و مؤثر اعلام كرد. وی پیشنهاد كرد كه ستاد مشترك ارتش هم عملیاتی طراحی كند و به تصویب آقای هاشمی برساند تا به نیروی زمینی ابلاغ شود و برادران نیروی زمینی بروند روی آن كار كنند. آیت‌الله خامنه‌ای و آقای هاشمی این پیشنهاد را طرح مناسبی درجهت فریب دشمن خواندند و آقای هاشمی از سرهنگ سهرابی خواست یك طرح عملیاتی در ستاد مشترك طراحی و از كانال اداری ارسال و نظرخواهی شود. آقای هاشمی این اقدام را یك فریب واقعی خواند.[۱۷] هشیار شدن دشمن به‌دلیل بی‌توجهی در فعالیت‌های غیرنظامی یا برانگیخته ‌شدن حساسیت عراقی‌ها به‌سبب بی‌دقتی در گفتارها و اقدامات تبلیغاتی موضوع دیگری بود كه در این جلسه مطرح گردید. به این لحاظ تأكید شد كه از اعلام آمادگی به پزشكان، بیمارستان‌ها، خبرنگاران و... پرهیز و تدبیرهای مناسبی دراین‌زمینه‌ها اندیشیده شود. ازجمله تدبیرهای سپاه پاسداران دراین‌خصوص، شناسایی پزشكان مطمئن در هر استان و گروه‌بندی و تعیین سرگروه برای هریك و اطلاع به وی در زمان مقتضی بود. همچنین مقرر شد قبل از شروع عملیات‌ها و در شروع آن از فیلم‌برداران و عكاسان داخلی سازمان ارتش و سپاه پاسداران استفاده شود. موضوع دیگر، عملیات روانی و فعالیت‌های تبلیغی فریب‌دهندة دشمن بود. پیشنهادهای متعددی برای ایجاد تزلزل در جبهه دشمن مطرح گردید: آیت‌الله خامنه‌ای گفت كه وقتی ما قوی هستیم به زبان صلح‌جویانه و صلح‌خواهانه صحبت كنیم چون موجب تزلزل در جبهه دشمن می‌شود. علی شمخانی استفاده تبلیغاتی از نیروهای پناهنده عراقی را ازجنبه ترغیب نیروهای دیگر به پناهندگی و نیز ایجاد شك و بدبینی به نیروها در سازمان حفاظت عراق و اصطكاكی كه میان نیروهای دشمن پدید می‌‌آورد، اقدامی مفید خواند. كمال خرازی (مسئول تبلیغات جبهه و جنگ) نیز گفت كه كمیسیونی درزمینه عملیات روانی فعال است، نمایندگان ارتش و سپاه نیز عضو آن هستند و ازجمله اجرای عملیات روانی با استفاده از رادیوی برون‌مرزی انجام می‌شود. علی شمخانی همچنین بهره‌گیری از اوضاع سیاسی و دیپلماسی و تبلیغات برون‌مرزی را مفید خواند و پیشنهاد اجرای یك تهاجم دیپلماتیك را داد به این ترتیب كه مسئولان سیاسی كشور با انتشار بیانیه‌ یا ارسال نامه برای دولت‌‌ها یا صحبت برای سفیران كشورها، مطرح كنند كه اگر قرار است ما عملیات نكنیم پس یك فكری برای صدام و آن خواسته‌هایی كه ما اعلام كرده‌ایم بكنید. وی افزود كه چنین اقداماتی موجب سستی در جبهه دشمن خواهد شد. از سوی دیگر، آقای هاشمی گفت: «درمورد تبلیغات تا پیش از شروع عملیات همین آهنگی كه از اول شروع كردیم، یعنی آهنگ آمادگی را بیشتر كنیم و احتمال خطر در خلیج ‌فارس و امثال اینها كه مطرح كردیم باید باشد.» وی تأكید كرد كه در تبلیغات و صحبت‌ها به‌كلی نباید "حملة نهایی" و "ضربة قاطع" و چنین چیزهایی را مطرح كنیم. كمال خرازی نیز گفت كه به همه رسانه‌ها ابلاغ شده از به كار بردن "حمله نهایی" و چنین اصطلاحاتی پرهیز كنند.[۱۸] در پایان این جلسه مقرر شد كه آقای هاشمی روز جمعه آینده با حضور در جبهة جنوب، مباحث عملیاتی را پیگیری كند و همچنین با مشخص‌ شدن نظر گروه كارشناسی، درمورد تقسیم توپ‌ها تصمیم‌گیری شود. آقای هاشمی به فرماندهان ارتش و سپاه تأكید كرد كه قبل از روز جمعه فرماندهان ارتش با حضور در قرارگاه عملیاتی سپاه با طرح مانور سپاه آشنا شوند و فرماندهان سپاه نیز با حضور در قرارگاه عملیاتی ارتش با طرح مانور ارتش آشنا شوند تا در جلسه روز جمعه ابهامی در این موارد باقی نمانده باشد.[۱۹]

گزارش -426

فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) بخشی از تصمیم‌هایی را كه درباره واگذاری نیرو یا تجهیزات از سپاه پاسداران به نیروی زمینی ارتش و بالعكس در جلسه‌های روز گذشته و امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) گرفته شده است، امروز در چهار نامة جداگانه ابلاغ كرد:* نامه آقای هاشمی به فرمانده كل سپاه برای واگذاری نیروی بسیجی به ارتش: «مقتضی است مقرر فرمایید نیرویی به استعداد 40 گروهان (4000 نفر) از بسیج، حتی‌المقدور از میان افراد اعزام مجدد، ظرف یك هفته از این تاریخ جهت اجرای مأموریت واگذارشده به نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران دراختیار این نیرو قرار گیرد.»[۲۰] نامه آقای هاشمی به فرمانده نیروی زمینی ارتش برای واگذاری ادوات به سپاه پاسداران: «به: فرماندهی محترم نزاجا سركار سرهنگ صیاد شیرازی؛ از: فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)؛ موضوع: واگذاری ادوات. مقتضی است مقرر فرمایید اقلام زیر همراه با مهمات مذكوره جهت اجرای مأموریت‌های واگذارشده به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ظرف یك هفته از این تاریخ با تجهیزات كامل ازطریق برادر علی عساكره مسئول ادوات سپاه به این نهاد مأمور گردد: 1. موشك‌انداز تاو (محمول بر خودروی جیپ) 35 قبضه با خدمه مربوطه 2. موشك‌انداز تاو (محمول بر نفربر ام 113) 15 قبضه با خدمه مربوطه 3. موشك‌انداز مالیوتكا (ساكر) 60 قبضه 4. موشك مالیوتكا 1000 موشك»[۲۱] نامه آقای هاشمی به فرمانده نیروی زمینی ارتش درباره تأمین شناور مورد نیاز سپاه پاسداران: «مقتضی است مقرر فرمایید اقلام زیر جهت اجرای مأموریت‌های واگذارشده به سپاه پاسداران ظرف یك هفته از این تاریخ دراختیار برادر احمدپور مسئول واحد تداركات و لجستیك سپاه قرار گیرد: 1. جی‌.اس.پی. با قایق مربوطه 20 دستگاه 2. سطحه پل پی.ام.پی 70 دستگاه درضمن لازم است با همكاری برادر فروزنده فرمانده محترم قرارگاه مهندسی خاتم‌الانبیا(ص) اقدامات عاجل را درخصوص تعمیرات سطحه‌های پی.ام.پی. ناقص و تحویل آنها به سپاه به ‌عمل آورید.»[۲۲] نامه آقای هاشمی به فرمانده نیروی زمینی ارتش برای تأمین هلیكوپتر: «مقتضی است ظرف یك هفته از این تاریخ فرمانده گروه هوانیروز قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) را با مشورت فرمانده محترم كل سپاه برادر محسن رضایی، تعیین و همراه با تیم مربوط جهت تأمین نیازمندی‌های هلیكوپتری سپاه برای اجرای مأموریت‌های واگذار‌شده، تحت كنترل عملیاتی این نهاد قرار دهید.»[۲۳]

گزارش -427

واحد اطلاعات نظامی قرارگاه كربلا نتایج بررسی‌هایی را كه از فعالیت‌ها و تحركات ارتش عراق در دورة زمانی 18 آذر تا 14 دی 1364 در غرب اروندرود انجام ‌شده به شرح زیر اعلام كرده است: 1. فعالیت‌های نیروهای دشمن و اهداف آن چنین است: • آتش‌ زدن چولان‌های جلو خط به‌منظور ایجاد دید كافی برای نیروهای در خط و از بین‌ ‌بردن پوشش چولانی به‌منظور جلوگیری از استفاده رزمندگان هنگام نفوذ. • ایجاد موانع جدید در نقاطی كه موانع كمتری بوده یا موانع فرسوده شده و نیز بازبینی موانع برای اطمینان از استحكام آنها. • ترمیم سنگرهای نگهبانی، جنگ‌افزار، اجتماعی و تبدیل سنگرهای قبلی به سنگرهای بتونی. • تخریب سدبند‌های قدیمی و سدبند‌های جدید. • حضور فرماندهان دشمن در خطوط مقدم غرب اروند برای بازدید و دادن روحیه جنگی به نیروهای در خط. 2. افزایش آتش‌ توپخانه دشمن نسبت به دوره قبل به‌دلیل تشدید فعالیت‌های مهندسی خودی در منطقه و كشف دكل‌های جدید دیدبانی خودی در داخل نخلستان. 3. فعالیت‌ نیروی زرهی دشمن نسبت به دوره قبل افزایش نداشته بجز اینكه برای انهدام دكل‌های خودی در نخلستان، چند تانك در جلو تأسیسات نفتی فاو در كنار اروند و اسكله چهارچراغ مستقر كرده است. 4. فعالیت‌های مهندسی دشمن در طول دوره احداث، توسعه و ترمیم شبكه راه‌های و جاده‌ها و استحكامات بوده كه به نظر می‌رسد رو به اتمام است. 5. فعالیت‌ و جابه‌جایی خودروهای مختلف در منطقه با این هدف‌ها انجام شده است: پشتیبانی تداركاتی و خدماتی خطوط دفاعی و افزایش توان دفاعی؛ نقل‌وانتقال تجهیزات مهندسی؛ نقل‌وانتقال تجهیزات نظامی؛ انتقال نیرو از خطوط دفاعی به عقب و برعكس؛ انتقال فرماندهان برای بازدید از خطوط دفاعی. 6. فعالیت‌ هوایی دشمن با استفاده از هواپیما و هلیكوپتر برای شناسایی، عكس‌برداری، تأمین هوایی. گفتنی است كه به‌دلیل وجود پایگاه هوایی شعیبیه در نزدیكی این منطقه عموماً پرواز هواپیماهای دشمن برای اجرای مأموریت در عمق خاك ایران و منطقه خلیج‌ فارس از این منطقه انجام می‌شود. 7. فعالیت‌های دریایی دشمن در این دوره با چنین هدف‌هایی انجام‌ شده است: گشتی شناسایی و رزمی در خور عبدالله؛ بهره‌برداری اقتصادی از خور عبدالله توسط شناورهای تجاری؛ اقدام كشتی‌های لایروب به جمع‌آوری گل‌ولای از كف خور عبدالله؛ انجام عملیات‌های گشتی و شناسایی توسط نیروهای غواص برای كسب اطلاعات از وضعیت خودی و تلاش برای گرفتن اسیر از نیروهای خودی. واحد اطلاعات قرارگاه كربلا در پایان گزارشِ نتایج فعالیت‌های دشمن، حساسیت ارتش عراق درمورد بخش‌های مختلف منطقه اروندرود را چنین درجه‌بندی كرده است: 1. منطقه ام‌الرصاص. 2. خسروآباد تا سیبه عراق. 3. منطقه فاو.[۲۴]

گزارش -428

قرارگاه یونس1* امروز در گزارشی به قرارگاه نوح، اقدامات آماده‌سازی زمینة اجرای عملیات روی اسكلة العمیه را اعلام كرد. در این گزارش به تقسیم‌بندی نیروها برای گذراندن دوره‌های آموزشی و انواع آموزش‌های دوره‌های 34 تا 40 روزه نیروها اشاره شده است ازجمله: آموزش‌های غواصی، شنای سطح آب، شنای در عمق، عبور از راپل، سكانی، انواع آرایش نظامی با قایق، تاكتیك‌های رزمی شناورها، شنا با راپل با عبور از مانع تا ارتفاع 12 متر و شیب 90 درجه، پرش از ارتفاع، آموزش تك‌های مختلف، تمرین حمله تلفیقی غواصان با نیروهای قایق‌سوار، انواع تمرین‌ها در آب‌های آزاد ازجمله بین دو جزیره خارك و خاركو در مواقع مختلف جزرومد و... . در ادامه گزارش، شناسایی‌های متعددی كه در زمان‌های مختلف به‌همت نیروهای غواص و نیز با استفاده از قایق كانو انجام ‌شده و همچنان ادامه دارد، تشریح شده است. درباره اقدامات مهندسی ازجمله میله‌كوبی، جاده‌سازی، پدسازی كناره‌ها در این گزارش آمده كه هنوز اقدامات لازم انجام‌ نشده و از فرماندهی قرارگاه نوح خواستار پیگیری دراین‌زمینه شده است. در بخش دیگر این گزارش درمورد ساخت و آزمایش نردبان‌های آلومینیمی آمده است: «دررابطه‌با طرح تصرف هدف‌های مورد نظر، نردبان‌هایی پیشنهاد شده بود كه با همكاری ستاد پشتیبانی جنگِ بنیاد مستضعفان نمونه‌هایی از آن به اجرا درآمد و در منطقه آزمایش شد كه نتیجه مطلوب بود و برنامه ساخت آن به بنیاد ابلاغ شد.» در گزارش قرارگاه یونس1 درباره اقدامات دشمن در محدوده این قرارگاه چنین آمده است: «در مدت 13 الی 20 ربیع‌الثانی [5 تا 12 دی 1364] كه وضعیت جوّی دریا نامناسب بود و شناورها و نیروهای خودی در دریا حضور نداشتند‌، دشمن فعالیت‌هایی روی چهارپایه بهمنشیر انجام داده است؛ بدین‌صورت كه به‌وسیله اره‌برقی سطح سكو را مسطح كرده و میله‌ها و مقر كپسول‌های بویه و خود میله چراغ‌ دریایی را كه روی سكو بوده از مقطع جدا ساخته و سطح چهارپایه را پاك كرده است و این در شرایطی بوده كه هیچ‌كدام از رادارهای منطقه حركتی را به‌طرف چهارپایه ثبت نكرده‌اند و این ابهام وجود دارد كه چرا دشمن با استفاده از اره‌برقی تمام چهارپایه را منهدم نكرده است درصورتی‌كه استفاده از چهارپایه نیز ازطرف دشمن بعید به نظر می‌رسد. لازم به ذكر است كه در این مدت گذشته گشت و كنترل خور عبدالله تا سكوها و اطراف سكو به‌وسیله هلیكوپتر زیاد شده است. تقریباً در یك هفته گذشته، هر شب تعدادی شناور در خور عبدالله درحال حركت دیده شده‌اند.»[۲۵]

گزارش -429

هواپیماهای عراقی امروز جزیره خارك، جزایر مجنون و پادگان بانه را بمباران و به چند شهر تجاوز كردند. به‌گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، بعدازظهر امروز (14دی) هم‌زمان با لرزشی شدید در شهر بوشهر، 2 هواپیمای میگ25 عراقی با تجاوز به حریم هوایی خارك، 4 بمب به‌سوی این جزیره پرتاب كردند كه تلفات و خسارتی نداشت. به ‌گفته یك مقام استانداری بوشهر، حمله در ساعت 14:17 انجام‌ شده و بمب‌ها به قسمت خاكی جزیره و اطراف تپه‌های امام‌زاده میرمحمد خارك اصابت كرده است.[۲۶] واحد اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) سپاه اعلام كرد در ساعت‌های 14:11 و 14:17 روز 14/10/1364، تعداد 6 هواپیمای دشمن با تجاوز به منطقه جزایر مجنون اقدام به شناسایی و بمباران این منطقه كردند.[۲۷] خبرگزاری جمهوری اسلامی همچنین گزارش داد: «ساعت 16:30 روز شنبه (14 دی)، 4 هواپیمای عراقی با پرتاب 10 راكت پادگان بانه و حومه آن را هدف حمله خود قرار دادند كه 4 تن شهید و 7 تن مجروح شدند. هواپیماهای عراقی روز 12 دی نیز 7 راكت به اطراف پادگان بانه و دامنه قلّه اربابا شلیك كردند كه 3 منزل مسكونی ویران شد و 2 تن مجروح شدند. گفتنی است درپی بمباران شهر مرزی مریوان، 50 درصد مردم بانه نیز این شهر را ترك كردند و با تجاوز مجدد امروز به شهر بانه، 90 درصد مردم این شهر با استفاده از مینی‌بوس‌هایی كه فرمانداری به این كار اختصاص داد، به روستاهای اطراف بانه مهاجرت كردند.»[۲۸] وزارت اطلاعات نیز اعلام كرد كه هواپیماهای عراقی روز 14 دی، 5 بار به دهلران و 2 بار به ایلام تجاوز كردند و دیوار صوتی را برفراز این شهرها شكستند. هواپیماهای عراقی همچنین به ارومیه تجاوز كردند كه با مقابلة آتش سلاح‌های دفاع هوایی گریختند.[۲۹] از سوی دیگر، فرماندهی نیروهای مسلح عراق در اطلاعیه‌ خود (شماره 2073)، درباره حملات هوایی امروز چنین ادعا كرده است. 1. ساعت 13:40، هواپیماهای ما حمله موفقیت‌آمیزی علیه تأسیسات جزیره خارك اجرا كردند و هدف‌های خود را به آتش كشیدند. 2. ساعت 14:15، هواپیماهای ما حمله نابودكننده‌ای علیه پادگان بانه انجام دادند و نیروها و تأسیسات و مهمات آن را درهم كوبیدند. 3. در طول امروز، هواپیماهای ما علیه مواضع و تجمعات افراد دشمن در بخش‌های عملیاتی سپاه‌های یكم، سوم و هفتم حمله كرده و با اجرای 84 مأموریت جنگی، افراد، مواضع، مهمات و خودروهای دشمن را منهدم كردند.[۳۰]

گزارش -430

هواپیماهای نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی بعدازظهر امروز، پادگان رواندوز ارتش عراق را بمباران كردند. ستاد مشترك ارتش در اطلاعیه امروز خود (شماره 2340) اعلام كرد: «در ساعت 15:17 امروز (14 دی)، خلبانان تیزپرواز نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران با شكاری بمب‌افكن‌های خود، پادگان رواندوز واقع در خاك دشمن را بمباران كردند و با وارد آوردن خسارات جبران‌ناپذیری به آن، همگی سالم به پایگاه خود بازگشتند.»[۳۱] در اطلاعیه نظامی امروز عراق (شماره 2073) درباره حمله مذكور چنین آمده است: «بعدازظهر امروز، 2 هواپیمای دشمن سعی در رخنه به مرزهای بین‌المللی ما و یكی از تجمعات مسكونی در منطقه رواندوز را مورد نظر داشته كه با پدافند ضدهوایی ما مواجه و بدون اینكه بتوانند به هدف‌های خود برسند مجبور به فرار شدند.»[۳۲] اما رادیو بغداد درپی این حمله، ادعا كرد كه هواپیماهای ایران روستاهای مرزی و خانه‌های مسكونی را بمباران كرده كه به كشته یا زخمی‌شدن 45 غیرنظامی انجامیده است و درپی این ادعا تهدید كرد كه نیروی هوایی عراق با توانایی نفوذ به عمق سرزمین ایران، به تأسیسات آن حمله خواهد كرد.[۳۳]

گزارش -431

مقاومت انقلابیون مسلمان، حمله ارتش عراق به چند روستای دهوك را ناكام كرد. انقلابیون مسلمان كرد با چند حمله چریكی ضرباتی به نظامیان عراقی زدند. عده‌ای از متخصصان عراقی بازداشت شدند. خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داد كه اخیراً یك واحد ارتش عراق به 5 روستای كردنشین حومه شهر دهوك حمله كردند كه با مقاومت انقلابیون مسلمان كرد در هم كوبیده شد و نیروهای عراقی با تحمل ضایعاتی ازجمله كشته‌شدن 2 افسر و چند نظامی دیگر، عقب‌نشینی كردند. به ‌نوشته نشریه راه كربلا، انقلابیون مسلمان همچنین به دو واحد نظامی ارتش عراق در شهرهای موصل و دهوك حمله كردند كه در این حملات 3 مأمور امنیتی ارتش بعثی كشته و عده‌ای مجروح شدند. هفته‌نامه لواء ‌الصدر نیز نوشته است كه انقلابیون مسلمان كرد روز دوم دی در محور چمچال - كركوك، به نیروهای بعثی حمله كردند كه در این حمله 3 خودرو نظامی منهدم شد و 8 سرنشین آنها نیز كشته شدند. همچنین در هفته جاری، پیش‌مرگان حزب‌الله عراق در جنوب جاده دیانا - مرگه‌سور به یك پایگاه نیروهای بعثی حمله كردند كه در این حمله 20 تن از نیروهای بعثی كشته شدند.[۳۴] از سوی دیگر، واحد خبر مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق گزارش داد كه رژیم بعثی 450 تن از متخصصان عراقی را به‌اتهام شركت نكردن در جنگ و ارتباط با گروه‌های مذهبی بازداشت كرده كه اطلاعی از آنها در دست نیست و گفته می‌شود عده‌ای از آنان اعدام شده‌اند. این متخصصان شامل پزشك، مهندس، معلم و دانشجو، افسر و كارگران متخصص می‌شوند.[۳۵]

گزارش -432

در حومه شهرستان سقز، شب‌هنگام، عده‌ای از عوامل حزب دمكرات وارد روستای قوچه‌طلا شدند و با نیروهای خودی مستقر در این روستا درگیر شدند. در این درگیری یكی از برادران سپاه پاسداران به شهادت رسید و افراد مسلح حزب دمكرات در تاریكی شب گریختند.[۳۶] از سوی دیگر، طی روزهای اخیر، 28 تن از افراد گروه‌های مسلح در مناطق مختلف كردستان تسلیم نیروهای خودی شدند. از این تعداد 13 تن از افراد حزب دمكرات و بقیه از افراد گروه كومه‌له هستند.[۳۷]

گزارش -433

صدام حسین امروز به مناسبت روز ارتش عراق در جمع گروهی از افسران ارتش عراق سخنرانی و بر ضرورت استفاده از ابزارها و تاكتیك‌های جدید در جنگ تأكید و تهدید كرد كه هر حمله جدید ایران را به خاك و خون می‌كشد. وی گفت اعلام آمادگی عراق برای مذاكره از موضع قدرت بوده است. صدام به ‌عده‌ای از خلبانان نشان شجاعت داد. به‌گزارش رادیو صوت‌الجماهیر، صدام در این مراسم گفت: «سال نو میلادی و روز ارتش را به شما تبریك می‌گویم. ... با خودمان گفتیم در آغاز سال نو واحد نیروی هوایی را برای قدردانی انتخاب كنیم. ... نیروی هوایی در سال 1985، در نبردها نقش آشكار و محسوسی به‌خصوص در نبردهای شمال ایفا كرد. نیروی هوایی عراق اراده مردم و نیروهای مسلح كشور را مجسم می‌كند. ... فعالیت‌ نظامی نیاز به جرئت دارد. ... و به نسبت ایمان هر جنگجو جرئتش نیز به ظهور می‌رسد. ... نبرد طولانی همیشه به استفاده از ابزار و تاكتیك جدید نیازمند است، زیرا عادت به استفاده از یك نوع ابزار و تاكتیك باعث می‌شود كه دشمن توانایی انتخاب ابزار پیشگیری‌كننده را داشته باشد، ولی درصورت استفاده از ابزار و تاكتیك جدید، دشمن دربرابر وضعیت جدیدی قرار می‌گیرد و مقابله با آن وقت زیادی از دشمن خواهد گرفت. و ازجمله چیزهایی كه نیروی هوایی داشته همان تحول دائم و ایمان مطلق به پیروزی بوده است.» در ادامة مراسم، به حمید شعبان فرمانده نیروی هوایی عراق و 51 خلبان نیروی هوایی عراق نشان شجاعت داده شد.[۳۸] رادیو اسرائیل در گزارشی از این مراسم گفت: «به مناسبت شصت‌وپنجمین سالروز ارتش عراق، پرزیدنت صدام حسین امروز ضمن تجلیل از نیروهای مسلح آن كشور، دوباره تهدید كرد هرگونه حمله جدید ایران به عراق را به خاك و خون خواهد كشید. صدام ازجمله گفت درحالی‌كه دشمن روزبه‌روز ضعیف‌تر می‌شود، ارتش عراق هر روز قوی‌تر می‌گردد. رئیس‌جمهوری عراق به سران حكومت اسلامی توهین كرد و آنها را متهم ساخت كه جوانان ایرانی را به‌سوی مرگ می‌فرستند. صدام درحالی‌كه فریاد می‌زد، گفت مشت آهنین ارتش عراق در انتظار متجاوزین است؛ نیروهای عراقی باتلاق‌های هویزه را به گورستان واحدهای مهاجم دشمن مبدل خواهند ساخت. صدام حسین گفت كه سران حكومت اسلامی آمادگی عراق را برای آغاز مذاكرات صلح به ضعف تعبیر كرده‌اند، درحالی‌كه عراق از موضع قدرت چنین پیشنهادی را مطرح ساخته بود. وی در پایان از سران كشورهای عرب كه در جنگ علیه ایران به او كمك می‌نمایند، ابراز تشكر كرد.»[۳۹]

گزارش -434

آیت‌الله منتظری در دیدار مسئولان كمیته‌های انقلاب اسلامی با ایشان بر پرهیز نهادهای انقلابی از ایجاد نارضایتی در مردم و خودداری كمیته‌ها از دخالت در امور داخلی و شخصی مردم تأكید كرد. فرماندهان و روحانیان مسئول در كمیته‌های سراسر كشور و حجت‌الاسلام سراج‌الدین موسوی سرپرست كمیته انقلاب و نیز جمعی از اعضای جهاد سازندگی و اعضای كمیسیون ارشاد مجلس شورای اسلامی با آیت‌الله العظمی منتظری دیدار و گفت‌وگو كردند. روزنامه كیهان در گزارشی از این دیدار نوشته است: «ایشان ضمن اشاره به ضرورت تشكیل كمیته انقلاب در بدو پیروزی انقلاب و تقدیر از فعالیت‌ها و خدمات برادران مسئول و فداكاری و روحانیون خدمتگزار در كمیته‌ها اظهار داشتند: حفظ حیثیت و قداست معنوی ارگان‌های جوشیده از متن انقلاب مانند كمیته‌ها، سپاه، بسیج، جهادسازندگی و دادگاه‌های انقلاب فوق‌العاده اهمیت دارد و مردم هم انتظارشان از این ارگان‌ها مانند انتظارشان از روحانیت زیاد است و این انتظار بجا هم می‌باشد. همان‌گونه كه یك روحانی اگر خطایی كرد مردم به حساب تمام روحانیت می‌گذارند، اگر یك عضو ارگان انقلابی هم خطا و لغزشی انجام دهد مردم به حساب كل انقلاب و یا فلان ارگان انقلابی می‌گذارند. ازاین‌رو وظیفه مسئولین و اعضای این ارگان‌ها سنگین است. ممكن است براثر بعضی از كارهای تند و بدون حساب و بعضی برخوردهای خشن و غیراسلامی با افراد به‌تدریج در مردم نارضایتی به ‌وجود آید و درنهایت، كل انقلاب و یا ارگان‌های انقلابی در نظر مردم زیر سؤال برود و دید مردم نسبت به آنها مانند پلیس رژیم گذشته شود و اگر خدای‌‌ناكرده چنین قضاوتی در مردم فداكار ما به‌وجود آید، انقلاب شكست خواهد خورد و دراین‌صورت ضربه آن برای همیشه به اسلام و روحانیت وارد می‌شود.» به نوشته كیهان، آیت‌الله‌ منتظری در ادامه رهنمودهایشان تأكید كردند كه كمیته‌ها نباید به زندگی داخلی و شخصی مردم دخالت كنند. گرچه بعضی از تجسس‌ها و دخالت‌هایی در زندگی خانوادگی و شخصی افراد با حسن‌نیت و از روی خیرخواهی هم باشد و مثلاً به‌عنوان نهی‌ازمنكر انجام شود، خلاف شرع و به ضرر انقلاب و كشور تمام می‌شود. مردم باید در زندگی داخلی و شخصی خودشان آزاد باشند.[۴۰]

گزارش -435

سفیر جدید لبنان با رئیس‌جمهوری اسلامی ایران دیدار كرد. به ‌گزارش روابط عمومی نهاد ریاست‌جمهوری، در این دیدار رئیس‌جمهور ضمن اظهار امیدواری از اینكه مردم لبنان بتوانند با بیشترین همت و مقاومت خود رژیم متجاوز اسرائیل را به عقب‌نشینی كامل وادار كنند و او را از تجاوز پشیمان نمایند، گفت: اراده مردم در عقب‌ راندن دشمن باید به‌گونه‌ای باشد كه دولت غاصب صهیونیستی كه بخش عظیمی از سرزمین اسلامی عربی را تصاحب كرده، نتواند هیچ‌گونه طمعی به خاك لبنان داشته باشند. رئیس‌جمهور با اشاره به اینكه لبنان از دیرباز پایگاه گسترش تفكرات اصیل اسلامی بوده و برخی از شخصیت‌های برجسته اسلامی از این سرزمین برخاسته‌اند، افزود: روی همین اصل تصمیم‌گیری و آینده‌نگری درباره مسائل لبنان باید باتوجه‌به این حقیقت تحقق یابد. نقش اسلام و مسلمین در گذشته و حال لبنان چیزی نیست كه بتواند مورد بی‌توجهی قرار گیرد. دنیا اكنون شاهد حركت عظیم مسلمانان لبنان در مقابل اشغالگران صهیونیستی اسرائیل است و مسلمانان دنیا توانسته‌اند با قدرت و شجاعت خود افسانه شكست‌ناپذیری اسرائیل، امریكا و دیگر حامیان مقتدر آنان را در هم شكنند. لذا اگر این نقش برجسته در لبنان وجود نمی‌داشت، نیروهای متجاوزی كه تا بیروت پیش آمده بودند، تسلط غاصبانه خود را در سرتاسر این كشور كوچك گسترش می‌دادند. رئیس‌جمهور افزود: همه شخصیت‌ها، مردم و عناصر لبنان باید به این نقش برجسته و بارز و فراموش‌نشدنی توجه كنند و لبنان را با جوهر اسلامی و شخصیت‌ آن حفظ كنند تا بتوانند در مقابل تجاوز قدرت‌ها مقاوم باشند.[۴۱]

گزارش -436

اولین دور مذاكرات رسمی هیئت‌های بلندپایه ایران و تركیه پیش‌ازظهر امروز برگزار و در آن بر همكاری دو كشور و لزوم همكاری كشورهای منطقه برای حل مسائل خود و استفاده از منابع عظیم منطقه تأكید شد و ایران بر ضرورت سركوب تجاوزگری رژیم عراق تأكید كرد. نخست‌وزیر تركیه بعد از مذاكرات صبح امروز گفت: امیدی به صلح نیست. روابط عمومی نخست‌وزیر دراین‌باره اعلام كرد: در این مذاكرات، مهندس موسوی با اظهار امیدواری درمورد پرثمر بودن سفر نخست‌وزیر تركیه به ایران و تحكیم روابط دو كشور گفت: یكی از سیاست‌های مهم ما همیشه این بوده كه نشان دهیم كشورهای منطقه می‌توانند بدون نیاز به بیگانگان مسائل خود را در چارچوب همكاری یكدیگر حل كنند و با شناخت امكانات یكدیگر گام‌های مفیدی درجهت قطع طمع بیگانگان در منطقه بردارند. وی با اشاره به منابع طبیعی عظیمی كه با همكاری میان كشورهای اسلامی منطقه قابل بهره‌برداری است، افزود: با این قدرت عظیم می‌توان با مسائل عمده سیاسی و اقتصادی منطقه برخوردی قوی داشت. نخست‌وزیر ایران با اشاره به تأثیر دوستی ایران و تركیه در ایجاد جوّ صلح‌آمیز در منطقه، درباره جنگ تحمیلی گفت: ما در چهره دشمن خود، تجاوزگری را می‌بینیم كه اگر نتوانیم او را سركوب كنیم، منطقه روی صلح و امنیت نخواهد دید. وی ازجمله پرتاب 150 موشك روی مناطق مسكونی دزفول و فجایع آن و نیز راهزنی هوایی عراق را نمونه‌ای از جنایات رژیم عراق ذكر كرد و گفت: طبیعی است كه در قبال چنین جنایاتی از برادران ترك خود انتظار داشته باشیم حساسیت بیشتری از خود نشان دهند. در این مذاكرات، نخست‌وزیر تركیه با اشاره به دشمنی بیگانگان با روابط دو كشور، خواستار حساسیت بیشتر به فعالیت قدرت‌هایی كه از منابع منطقه استفاده و علیه مناسبات دوستانه دو كشور توطئه می‌كنند، شد. وی گسترش روابط دو كشور درزمینه ایجاد تأسیسات زیربنایی ازجمله راه‌آهن، برق، مخابرات و همكاری‌های صنعتی را مفید دانست.[۴۲] از سوی دیگر، نخست‌وزیر تركیه درپی دیدار صبح امروز با نخست‌وزیر ایران در مصاحبه‌ای گفت: «دیدگاه ایران نسبت به جنگ تغییر نكرده و روزنه امیدی برای صلح دیده نمی‌شود.» وی افزود: «تركیه بیش از هر كشوری خواستار پایان جنگ است لیكن شرط‌های موجود مساعد به نظر نمی‌رسد و ایرانی‌ها تصمیم‌ دارند تا حصول نتیجه خوب جنگ را ادامه دهند.»[۴۳]

گزارش -437

نخست‌وزیران ایران و تركیه امروز بعد از اولین دور مذاكرات رسمی، به‌طور خصوصی درباره موضوع‌های متعددی ازجمله جنگ تحمیلی و چگونگی خاتمة آن؛ قیمت نفت و پیشنهاد احداث خط لوله‌ نفت ایران - تركیه؛ روابط ایران با شوروی، امریكا و دیگر كشورها؛ روابط تركیه با رژیم صهیونیستی؛ آیندة عراق؛ تصمیم تركیه به احداث سد روی رودخانه ارس گفت‌وگو كردند. نخست‌وزیر ایران در پاسخ به سؤال نخست‌وزیر تركیه درباره وضعیت جنگ و دلیل ادامه آن گفت: «ما سیاستی اتخاذ كرده‌ایم كه اگر جنگ 20 سال هم طول بكشد ادامه خواهیم داد. درحال‌حاضر، ازنظر نیروی انسانی و اقتصادی و امكانات در وضعیت خوبی قرار داریم.» آقای اوزال با اشاره به اینكه امریكا و شوروی علاقه‌ای به پایان یافتن جنگ ندارند و برای همین سلاح‌های مدرن دراختیار عراق قرار می‌گیرد، موضوع كاهش قیمت و اینكه جنگ معادل 200 میلیون تن نفت و بلكه بیشتر هزینه دارد را یادآور شد. مهندس موسوی گفت: ما باتوجه‌به سیاست نه‌شرقی و نه‌غربی، بنای ایستادگی داریم و این برای ما مهم است. آقای اوزال: آیا مسئلة عراق فقط صدام است و اگر به اذن خداوند صدام برود جنگ تمام خواهد شد؟ آقای موسوی: مسئله صدام است و اگر صدام برود جنگ نخواهد بود و این موضوع به نفع همه كشورهای منطقه است. آقای اوزال در ادامه به توافق تركیه با عراق برای خودداری عراق از زدن كشتی‌های تركیه در زمان‌های مشخص اشاره كرد و با بیان اینكه عراق اخیراً اعلام كرده‌ كه دیگر امنیت كشتی‌های ما را تضمین نخواهد كرد و نفت‌گیری از خارك با خطراتی همراه است، خواستار تخفیف در قیمت نفت شد و افزود كه از كویت سه دلار تخفیف گرفته‌ایم. آقای موسوی با ذكر اینكه اگر اوپك از تخفیف كویت مطلع شود واكنش نشان خواهد داد، این درخواست را به‌طور ضمنی رد كرد و گفت شما می‌توانید با قطع لوله عراق، آنها [رژیم عراق] را با مشكلات زیادی روبه‌رو كنید. اوزال قطع لوله نفت عراق را یك موضوع سیاسی دانست و گفت اگر این كار را بكنیم اطمینان آنها كم می‌شود و افزود كه شما هم می‌توانید به تركیه خط لوله بكشید. آقای موسوی هم گفت وزارت نفت ایران این موضوع را بررسی می‌كند. نخست‌وزیر تركیه در ادامه درباره روابط ایران با شوروی، چین و كشورهای اروپایی و بلوك‌شرق سؤال كرد و سپس پرسید: روابط شما با امریكا چگونه است؟ آقای موسوی: مانند سابق است و تفاوتی نكرده است. فعلاً شاهد شیطنت‌های امریكا در [دادگاه] لاهه هستیم. آقای اوزال: هیچ رابطه‌ سیاسی ندارید؟ آیا در فكر برقراری رابطه هم نیستید؟ آقای موسوی: خیر. در ادامه مذاكرات، آقای موسوی درباره خرید مهمات و سلاح‌های غیراستراتژیك گفت ما كه از كشورهای دیگر می‌خریم، چرا از تركیه نباشد؟ اگر در اصول موافقت داشته باشید، لیست برایتان ارائه خواهیم كرد. آقای اوزال پاسخ داد: دراین‌مورد بررسی و فكر خواهیم كرد. البته به هیچ‌یك از دو كشور [ایران و عراق] سلاح نداده‌ایم. نخست‌وزیر ایران: مسئله‌ای كه اهمیت زیادی دارد و برای ما مهم است روابط شما با اسرائیل است. ما می‌خواهیم تركیه را در كنار كشورهای اسلامی ببینیم. این مسئله بین ملت‌های مسلمان اثر خواهد گذاشت. نخست‌وزیر تركیه: ایجاد رابطه با اسرائیل قدیمی است كه از سپتامبر 1980 به حداقل رساندیم و سطح نمایندگی ما به دبیر دوم تقلیل یافت. دراین‌مورد به این نتیجه رسیده‌ایم كه یك پنجره را باز بگذاریم، زیرا اسرائیل یك واقعیتی است كه وجود دارد. نخست‌وزیران ایران و تركیه همچنین قبل از میهمانی شام مذاكراتی در زمینه‌های مختلف داشتند كه بخشی از آن چنین است: آقای اوزال: تركیه، عربستان و به‌طوركلی اعراب از رژیم عراق واهمه دارند، زیرا اگر صلحی باوجود صدام در منطقه پدید آید چون صدام ارتشی جنگ‌آزموده و باتجربه خواهد داشت، بقیه بسیار نگران خواهند بود. از شما نیز واهمه موجود است، زیرا درصورتی‌كه شما پیروز شوید، نگران هستند كه حكومتی نظیر حكومت شما در آنجا برقرار شود. آقای موسوی: این مسئله را ما درك می‌كنیم. ما كاری به مسائل داخلی عراق نداریم، لذا می‌توانیم دراین‌مورد به تفاهم برسیم. در پایان این بخش از مذاكرات، آقای موسوی نگرانی ایران را از تصمیم تركیه برای احداث سد روی رودخانه ارس در منطقه آقدیر اعلام كرد. آقای اوزال دراین‌باره پیشنهاد كرد كه این موضوع را كارشناسان دو كشور بررسی كنند كه مورد موافقت قرار گرفت.[۴۴]

گزارش -438

سفیر شوروی در ایران امروز در دیدار با قائم‌مقام وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، گزارشی از مذاكرات سران شوروی و امریكا در ژنو بیان كرد. سفیر شوروی ابتدا با اشاره به توافق ایران و شوروی برای سفر قائم‌مقام وزیر خارجه شوروی به ایران، از آن با خرسندی یاد و تأكید كرد كه این سفر اثر بسزایی در روابط دو كشور خواهد داشت. وی سپس با اشاره به حساسیت‌های ایران درباره مذاكرات سران شوروی و امریكا در ژنو گزارش مشروحی از این مذاكرات داد. سفیر شوروی در این گزارش گفت كه در مذاكرات ژنو، شوروی برای ممانعت از گسترش رقابت‌های تسلیحاتی در فضا و زمین تلاش كرده و هدف دیدار سران دو ابرقدرت را جلوگیری از خطری كه صلح و امنیت مردم كره‌ زمین را تهدید می‌كند، اعلام كرد. وی تأكید كرد كه این مذاكرات با هدف دخالت در امور داخلی دیگر كشورها صورت نمی‌گیرد، بلكه سعی می‌شود دیدگاه‌های دو كشور درمورد مسائل مختلف جهانی از جوّ مسالمت‌آمیزتری برخوردار گردد و موضع طرف شوروی در این مذاكرات قویاً حمایت از مبارزه ملل در راه حفظ استقلال و حق حاكمیت خود بوده و به طرف امریكایی تأكید گردیده كه آنچه آنها در چارچوب منافع ملی خود در جهان مطرح می‌كنند، قابل درك نیست. در این گزارش سفیر شوروی كوشید به ایران القا كند كه روس‌ها در مذاكره با امریكایی‌ها درباره مسائل ملل مبارز جهان (مثلاً ایران) به توافقی نرسیده‌اند و اصرار بر دفاع از حق حاكمیت ملل مبارزه داشته‌اند. در این دیدار، قائم‌مقام وزیر خارجه ایران ضمن ابراز خرسندی از سفر آتی همتای خود بر گسترش روابط و ضرورت ارتقای سطح تماس‌های دو كشور تأكید كرد. و ضمن ابراز خوش‌بین نبودن جمهوری اسلامی به مذاكرات شوروی با امریكا، افزود كه باتوجه‌به ماهیت امپریالیستی امریكا، اصولاً مذاكره با چنین كشوری را مناسب نمی‌دانیم.[۴۵]

گزارش -439

یك مقام شوروی گفت كه شوروی از پیروزی نظامی ایران جلوگیری كرده است. وی افزود كه هیچ‌یك از دو طرف جنگ نمی‌توانند به پیروزی قاطعی برسند. كارین برونتز معاون رئیس بخش روابط خارجی كمیته مركزی حزب كمونیست شوروی كه به كویت سفر كرده است در گفت‌وگویی با سردبیران روزنامه كویتی الوطن - كه در شماره امروز (14 دی) این روزنامه درج شده است - گفت امریكا نمی‌خواهد جنگ ایران و عراق پایان یابد. وی آمادگی شوروی را برای تلاش جهت پایان‌ دادن به این جنگ اعلام كرد. وی گفت: شوروی از دو طریق برای پایان این جنگ تلاش می‌‌كند: اول، كوشش‌های سیاسی و دوم، جلوگیری از پیروزی ایران. وی افزود: عدم پیروزی ایران در جنگ با همكاری و تلاش ما صورت گرفته است. وی گفت: جنگ به بن‌بست رسیده و هیچ‌یك از طرفین آن قادر نیستند به پیروزی دست یابند. وی در پاسخ به سؤالی درباره دلیل اینكه چرا شوروی دو كشور سوریه و لیبی را برای قطع صدور سلاح به ایران تحت فشار قرار نمی‌دهد، گفت: سوریه و لیبی مواضع سیاسی خود را خود اتخاذ می‌كنند و ما فقط نظر خودمان را به آنان اعلام می‌كنیم؛ آنها موضع خاصی در قبال این جنگ دارند كه با موضع ما اختلاف دارد. این مقام شوروی درباره پیشنهاد قطع صدور اسلحه به دو كشور ایران و عراق با هدف فشار برای پایان دادن به جنگ، از اظهارنظر دراین‌باره امتناع كرد و گفت ما با ایران و عراق روابط مختلفی داریم كه حجم همكاری‌هایمان را با این دو كشور تعیین می‌كند. وی در پاسخ به اینكه پس از دیدار صدام از مسكو خبرهایی درباره مجهز كردن عراق به سلاح‌های جدید و همچنین موفقیت وساطت شوروی میان عراق و سوریه انتشار یافته، گفت: مسئله به این صورت كه مطرح ‌شده در جدول كار مذاكرات عراق و شوروی نبوده است. كارین برونتز ضمن ابراز اینكه ما در قبال طرفین درگیر در جنگ بی‌طرف بوده و هستیم، گفت: ما معتقدیم كه مسئولیت بزرگی بر دوش آنانی كه در این جنگ گناهكار هستند افتاده است. چرا این همه خون تاكنون به‌خاطر این جنگ ریخته است و چرا باید نیم میلیون كشته شوند. ما طرفین درگیر جنگ را مساوی نمی‌دانیم؛ یك طرف می‌خواهد جنگ را تمام كند و طرف دیگری می‌خواهد جنگ را تا تحقق پیروزی ادامه دهد؛ ما ممكن نیست موضع طرف دوم را تأیید كنیم، زیرا این موضع بی‌افق، كوته‌نظرانه، غیرصحیح، غیرحقیقی و غیرواقعی است. وی با ادعای اینكه چارچوب همكاری ما با عراق در تمام زمینه‌ها مقدمات پایان جنگ را فراهم می‌سازد، مدعی شد: امریكا ازطریق تشویق به ادامه جنگ، تلاش می‌كند اوضاع داخلی ایران را به نفع خود تغییر دهد. خبرگزاری جمهوری اسلامی كه این گزارش را از كویت ارسال كرده افزوده است: در گزارشی كه خبرگزاری آسوشیتدپرس از این مصاحبه مخابره كرده، دراین‌باره آمده است: «اگر امریكا به موضع ما ملحق می‌شد ما قادر بودیم جنگ را خاتمه دهیم. ما در شوروی حتّی برای خاتمه ‌دادن به جنگ آماده‌ایم، ولی امریكایی‌ها مایل نیستند جنگ تمام شود.»[۴۶]

گزارش -440

خبرگزاری جمهوری اسلامی در تحلیلی درباره سخنان یك مقام شوروی (كارین برونتز)، این اظهارات را اقدامی برنامه‌ریزی‌شده ازطرف روس‌ها ارزیابی كرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی نوشته است: «باتوجه‌به سفر قریب‌الوقوع قائم‌مقام وزیر خارجه شوروی به تهران، مطالب طرح‌شده توسط كارین برونتز را می‌توان حركتی برنامه‌ریزی‌شده ازسوی روس‌ها ارزیابی كرد. رهبران روسیه با این حركت به عراقی‌ها، كویتی‌ها و دیگر كشورهای خلیج‌ فارس اطمینان دادند كه موضع شوروی در قبال جنگ تحمیلی همان است كه از قبل بوده و سفر قریب‌الوقوع كرنینكو به تهران هیچ تغییر و تحولی در آن ایجاد نخواهد كرد. برونتز با بی‌افق، كوته‌نظرانه ... و غیرواقعی خواندن موضع ایران در قبال جنگ - كه نسبت به موضع قبلی آندره گرومیكو حركتی تندتر می‌باشد - بدین‌وسیله به احساسات ضداسلامی و ضدایرانی رژیم‌های عراق و كویت نیز پاسخ داده است. روس‌ها در این حركت خود، ایران را نیز خطاب قرار داده‌اند كه از سفر كرنینكو انتظار تحول خارق‌العاده نداشته باشند و پیرامون جنگ ما موضع سنتی خود را حفظ خواهیم كرد.» این خبرگزاری افزوده است: «آقای كارین برونتز در این مصاحبه اطلاعات جدیدی را نیز افشا كرده است: 1. شوروی با ارسال سلاح‌های جدید به عراق موافقت نكرده است. 2. شوروی نمی‌تواند به سوریه و لیبی برای تغییر موضع و عدم حمایت از ایران فشار بیاورد. 3. میانجیگری بین عراق و سوریه در دستور كار سفر صدام به روسیه بوده، لكن به ‌جایی نرسیده و نتیجه‌ای نداشته است.»[۴۷]

گزارش -441

یك هیئت فرانسوی برای مذاكره درباره اختلافات مالی ایران و فرانسه و سایر مسائل دو كشور وارد تهران شد. هیئت اقتصادی - مالی فرانسه به ریاست ژاك مارتن نماینده ویژه دولت فرانسه شب گذشته به تهران آمد. ساعت 10 صبح امروز، مذاكرات مربوط به مسائل و اختلافات مالی میان ایران و فرانسه در سازمان سرمایه‌گذاری و كمك‌های اقتصادی و فنی ایران به ریاست‌ معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی و مارتن آغاز و درباره این موضوعات بحث شد: 1. مسئله وام یك میلیارد دلاری ایران به فرانسه. 2. مسئله وام 943 میلیون فرانكی ایران به اوردیف. 3. مسائل مربوط به عدم برداشت اورانیوم توسط ایران. 4. موضوع بیمه ‌كناس (دعوای شركت‌های خارجی علیه ایران كه مطالبات خود را از شركت بیمه فرانسوی كناس دریافت كرده‌اند.). باتوجه‌به اینكه سرپرست این هیئت فرانسوی (ژاك مارتن) نسبت به سرپرست قبلی هیئت منطقی‌تر و معقول‌تر به نظر می‌رسد و چون وی دیپلمات باتجربه‌ای است، امید به موفقیت این دور مذاكرات بیشتر است.[۴۸] مهم‌ترین موضوع اختلاف مالی دو كشور وامی است كه سازمان سرمایه‌گذاری و كمك‌های اقتصادی و فنی ایران به نمایندگی از دولت ایران به كمیساریای انرژی اتمی فرانسه داده است. بازپرداخت این وام را دولت فرانسه بدون قید و شرط تضمین كرده است. پس از سقوط شاه، به فاصله كوتاهی دادگاه‌های فرانسه وام مذكور را توقیف كردند. این توقیف به درخواست شركت "اوردیف" انجام شد. اوردیف شركتی بود كه پس از انقلاب اسلامی ایران مشمول فسخ قرارداد آن با سازمان انرژی اتمی ایران گردید و این شركت به‌تلافی فسخ قرارداد، تقاضای توقیف وام ایران را كرد.[۴۹] گفتنی است كه نخست‌وزیر ایران در مذاكره با نخست‌وزیر تركیه اشاره كرد كه فرانسه یك میلیارد دلار از ایران وام گرفته كه با احتساب بهرة آن به دو میلیارد دلار می‌رسد، اما فرانسوی‌ها با گفتن اینكه بهره در اسلام حرام است با بازپرداخت آن مخالفت می‌كنند. اوزال هم گفت كه حتماً مسلمان شده‌اند.[۵۰]

گزارش -442

رئیس مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق در نامه‌ای به دبیركل سازمان ملل متحد، خواستار اعلام سال 1986 به‌عنوان سال همبستگی با ملت تحت ستم عراق شده است. وی در این نامه مواردی از ستم‌ها و فشارهای گوناگون فكری، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و انسانی رژیم بعثی علیه مردم مسلمان عراق را برشمرده و سازمان‌های بین‌المللی را به‌دلیل ایفا نكردن نقش خود در این جنایات مورد سؤال قرار داده است. وی در این نامه همچنین با اشاره به وجود 50 هزار شهید، بیش از 200 هزار زندانی و یك میلیون آواره عراقی دور از وطن در راه مبارزه با رژیم عفلقی عراق، اعلام كرده است كه مبارزه تا گسسته‌شدن بندهای ستم و بردگی و برپایی داد و آزادگی در عراق ادامه خواهد یافت.[۵۱]



منابع و مآخذ روزشمار 1364/10/14

  1. سند شماره 15055/ پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (14/10/1364، مجلس شورای اسلامی، نوار شماره 16990)، راوی: محمدابراهیم سنجقی، صص 5 - 2.
  2. سند شماره 15055/ پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (14/10/1364، مجلس شورای اسلامی، نوار شماره 16990)، راوی: محمدابراهیم سنجقی، صص 5 - 2.
  3. سند شماره 15058/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (14/10/1364، مجلس شورای اسلامی، نوار شماره 16993)، راوی: محمدابراهیم سنجقی، ص25.
  4. سند شماره 15055/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 30 - 26.
  5. سند شماره 15058/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (14/10/1364، مجلس شورای اسلامی، نوار شماره 16993)، راوی: محمدابراهیم سنجقی، ص25.
  6. همان، صص 9 - 6.
  7. سند شماره 15055/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 56 - 15.
  8. سند شماره 15057/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (14/10/1364، مجلس شورای اسلامی، نوار شماره 16992)، راوی: محمدابراهیم سنجقی، صص 11 - 8.
  9. سند شماره 15056/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 37 - 35.
  10. سند شماره 15056/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 37 و 38.
  11. سند شماره 15057/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 1 و 2.
  12. سند شماره 15057/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 3 و 4.
  13. سند شماره 15057/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 14 - 12.
  14. سند شماره 15057/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 36 - 14.
  15. سند شماره 15055/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 56 - 15.
  16. سند شماره 15058/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 8 - 5.
  17. سند شماره 15058/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 12 - 8.
  18. سند شماره 15058/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 20 - 12.
  19. سند شماره 15058/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص35.
  20. سند شماره 439909 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه خاتم(ص) به فرماندهی كل سپاه، 15/10/1364.
  21. سند شماره 439910 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه خاتم(ص) به فرماندهی نزاجا، 15/10/1364.
  22. سند شماره 439911 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه خاتم(ص) به فرماندهی نزاجا، 15/10/1364.
  23. سند شماره 439912 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه خاتم(ص) به فرماندهی نزاجا، 15/10/1364.
  24. سند شماره 1163 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: واحد اطلاعات قرارگاه كربلا، خلاصه وضعیت دشمن، شماره2، 17/10/1364.
  25. سند شماره 15058/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (14/10/1364، مجلس شورای اسلامی، نوار شماره 16993)، راوی: محمدابراهیم سنجقی، ص25.
  26. سند شماره 15055/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 30 - 26.
  27. سند شماره 11476 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: واحد اطلاعات قرارگاه خاتم سپاه، گزارش نوبه‌ای، شماره 155، 18/10/1364.
  28. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 292، 16/10/1364، ص3.
  29. وزارت اطلاعات، نشریه گزارش‌ روزانه، شماره 137، 15/10/1364؛ و - همان، نشریه شماره 139، 17/10/1364.
  30. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 291، 15/10/1364، ص1، رادیو صوت‌الجماهیر، 14/10/1364.
  31. روزنامه اطلاعات، 15/10/1364، ص18.
  32. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 291، 15/10/1364، ص2.
  33. واحد مركزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 15/10/1364، صص 9 و 10، رادیو بغداد، 14/10/1364.
  34. روزنامه اطلاعات، 14/10/1364، ص18.
  35. سند شماره 15056/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 37 - 35.
  36. وزارت اطلاعات، نشریه گزارش‌ روزانه، شماره 139، 17/10/1364، ص2.
  37. دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها و تحلیل، شماره 16، 25/11/1364، ص45.
  38. سند شماره 15056/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 37 و 38.
  39. واحد مركزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 17/10/1364، صص 7 و 8.
  40. روزنامه كیهان، 14/10/1364،‌ ص2.
  41. روزنامه اطلاعات، 14/10/1364، ص3.
  42. روزنامه اطلاعات، 15/10/1364، ص3.
  43. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 291، 15/10/1364، ص23.
  44. دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، نشریه شماره 187/3، 22/10/1364، ضمیمه صص 15 - 9.
  45. دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها و تحلیل، شماره 16، 25/11/1364، ص45.
  46. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 291، 15/10/1364، صص 5 - 3.
  47. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 292، 16/10/1364، صص 12 و 13.
  48. دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، نشریه شماره 182/3، 14/10/1364، ص2.
  49. روزنامه اطلاعات، 15/10/1364، ص3.
  50. دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، نشریه شماره 187/3، 22/10/1364، صص 11 و 12 ضمیمه.
  51. روزنامه‌ اطلاعات، 14/10/1364، ص18.