1361.11.28

روزشمار جنگ سال 1361 1361.11.28
نام‌های دیگر	بیست و هشت بهمن
تاریخ شمسی	1361.11.28
تاریخ میلادی	17 فوریه 1983
تاریخ قمری	3 جمادي‌الاول 1403

1359.11.28

1360.11.28

1362.11.28

1363.11.28

1364.11.28

1365.11.28

1366.11.28

1367.11.28

گزارش - 678

امروز نيز شهر آبادان هدف سلاح‌هاي سنگين و دوربرد نيروهاي عراقي قرار گرفت و در طول آن 3 منزل مسكوني و 3 مغازه ويران شد و به قسمتي از يك مدرسه آسيب رسيد و يك نفر زخمي شد.(1)

گزارش - 679

به نوشته‌ي مجله‌ي عربي‌زبان الدستور چاپ لندن كه از دولت عراق حمايت مي‌كند، منابع غربي به تازگي جزئيات قرارداد فروش سلاح را كه چندي پيش بين اتحاد شوروي و عراق امضا ‌شده بود، فاش كردند. به نوشته‌ي اين مجله، اين قرارداد شامل چند صد تانك تي72 و جنگنده‌هاي ميگ23 و ميگ25 و ميگ27 و همچنين موشك‌هاي سام8 و توپ‌هاي خودكار كاليبر 122 و 152 ميلي‌متر و نيز موشك‌هاي دوربرد زمين به زمين از نوع اسكودوفرانگ مي‌باشد.(2)

گزارش - 680

واحد اطلاعات سپاه درباره‌ي تعداد و سطح كيفي نيروهاي نظامي يمن شمالي در عراق اعلام كرد: «تعداد نيروهاي يمن شمالي در عراق جمعاً 10 گردان است كه 65% از آن‌ها به تازگي وارد ارتش اين كشور ‌شده‌اند و به امور نظامي آشنايي ندارند و آموزش اوليه‌ي آن‌ها در عراق صورت گرفته است و اغلب آن‌ها به خصوص در رده‌ي افسران از افراد ناراضي هستند و رژيم يمن تمايلي به وجود آن‌ها در ارتش آن كشور ندارد. اين نيروها در حال حاضر از نظر تجهيزات نظامي، چادر و آذوقه با كمبود رو به رو هستند و همين امر بر نارضايتي آن‌ها افزوده است.»(3)

گزارش - 681

روابط عمومي شركت واحد اتوبوس‌راني تهران با اعلام اين خبر كه 114 نفر از رانندگان اين شركت براي كمك و هم‌راهي رزمندگان عازم جبهه‌هاي نبرد ‌شده‌اند، از شهروندان تهراني خواست تا با توجه به در نظر گرفتن اولويت جنگ و لزوم كمك‌رساني به جبهه‌هاي جنگ، كمبودهاي موجود در سرويس‌هاي عمومي را با بردباري تحمل كنند.(4) 2500 روحاني نيز از ابتداي تشكيل ستاد اعزام مبلغين به جبهه‌ها تا كنون به سراسر جبهه‌هاي نبرد اعزام ‌شده‌اند. مسئول ستاد هماهنگي و اعزام روحانيون به جبهه در دفتر تبليغات اسلامي قم كه به منظور بررسي مشكلات موجود در امر تبليغات و جذب و اعزام مبلغ به منطقه‌ي عملياتي والفجر سفر كرده است، ضمن اعلام اين خبر درباره‌ي زمان تشكيل و شيوه‌ي فعاليت اين ستاد گفت: «ستاد اعزام مبلغ به جبهه‌ها هم‌زمان با آغاز عمليات محرم در آبان‌ماه سال جاري متشكل از نمايندگان از دفتر تبليغات اسلامي قم؛ نمايندگي امام در سپاه؛ روابط عمومي سپاه؛ شوراي مديريت حوزه و جامعه‌ي مدرسين حوزه‌ي علميه‌ي قم تشكيل و فعاليت خود را زير نظر نمايندگي امام در سپاه و دفتر تبليغات اسلامي آغاز كرد.» حجت‌الاسلام صادق شريعتي سپس با بيان چگونگي تشكيل ستاد اعزام مبلغ به جبهه‌ها گفت: «پس از آغاز جنگ تحميلي و بسيج مردم براي دفاع از اسلام و ميهن اسلامي، روحانيون نيز همگام با آن‌ها در صحنه حضور يافته و به طور داوطلب راهي جبهه‌هاي نبرد حق عليه باطل شدند، ولي با سازمان‌دهي نيروهاي رزمنده‌ي سپاه و بسيج به صورت لشكر، تيپ و گردان، لزوم سازمان‌دهي و برنامه‌ريزي جهت اعزام مبلغ به تمامي بخش‌ها ضرورت بيش‌تري پيدا كرد و انگيزه‌ي تشكيل ستاد مركزي، اعزام مبلغ به جبهه شد.» وي در مورد چگونگي برنامه‌ي اعزام مبلغين به جبهه‌ها نيز گفت: «به منظور تنظيم برنامه‌ي منظم جهت اعزام مبلغ به جبهه، تصميم گرفته شده است افرادي از سوي نماينده‌ي امام در قرارگاه‌هاي كربلا، نجف و حمزه‌ي سيدالشهدا(ع) تعيين شوند تا از طريق آنها نيازهاي عقيدتي و ارشاد و تبليغ نيروهاي رزمنده برآورده شود.» وي افزود: «يك دفتر مركزي نيز در قم تأسيس خواهد شد تا با انعكاس نياز جبهه‌ها، مبلغين طبق برنامه و نوبت به جبهه‌ها اعزام شوند.» مسئول ستاد مركزي اعزام مبلغ به جبهه‌ها در مورد كيفيت و نحوه‌ي كار تبليغ مبلغين در جبهه اظهار داشت: «برنامه‌ي تبليغ در زمينه‌ي كلاس‌داري؛ اصول عقايد؛ روحاني قرآن؛ تفسير نهج‌البلاغه؛ تحليل‌هاي سياسي؛ سخن‌راني و يا تلفيقي از آن صورت مي‌گيرد كه با توجه به شرايط منطقه برگزار مي‌شود.» وي در مورد هم‌كاري طلاب و مبلغين در جهت رفع مشكلات مناطق گفت: «از آن‌جا كه روحانيون به مشكلات و مسائل مردم توجه دارند با وجودي‌كه كارشان تبليغ است، مسائل و مشكلات مردم را نيز با مسئولين منطقه و در صورت لزوم از طريق ستاد مركزي در قم با مسئولين كشور مطرح مي‌كنند.» وي سپس با اشاره به اشتياق طلاب حوزه‌هاي علميه جهت اعزام به جبهه يادآور شد: «تقاضاي هزاران طلبه در حوزه‌ها اين است كه شوراي عالي مديريت حوزه هر چه زودتر تصميم جدي و قاطعي نسبت به نوبت دادن به طلاب بگيرند تا با هماهنگي آن‌ها بتوانند در جبهه شركت كنند و هم از درس‌شان عقب نمانند.»(5)

گزارش - 682

نيروهاي مسلح غير قانوني به مدرسه‌يي در روستاي گردكاشان در 8 كيلومتري شمال شرقي اشنويه ـ كه محل استقرار نيروهاي حزب دمكرات كردستان عراق (بارزاني‌ها) بود ـ حمله كردند و 4 نفر از آنان را به قتل رساندند؛ 3 نفر را مجروح و 4 نفر را اسير كردند و يك دستگاه لودر را نيز به آتش كشيدند. نيروهاي پايگاه‌هاي مجاور با آگاهي از ماجرا به كمك آنان شتافتند و در درگيري به وجود آمده، 3 تن از آنان نيز مجروح شدند. با تاريك شدن هوا، نيروهاي مهاجم از طريق تپه‌هاي اطراف اقدام به فرار كردند.(6) يكي از نيروهاي سابق حزب دمكرات نيز كه 2 ماه پيش از اين حزب جدا ‌شده بود، امروز در خيابان چهارباغ سنندج به دست افراد اين حزب ترور شد و به قتل رسيد.(7)

گزارش - 683

بر اساس گزارش‌هاي رسيده، امروز عبدالرحمان قاسملو رهبر حزب دمكرات كردستان عراق در شهر قلعه‌ديزه در جلسه‌يي كه در آن يكي از وزيران دولت عراق و 2 نفر از افسران رده‌بالاي ارتش عراق حضور داشتند، درباره‌ي برنامه‌ها و استراتژي حزب دمكرات كردستان ايران و شيوه‌ي ادامه‌ي هم‌كاري با ارتش عراق بحث كردند و به بررسي موضوعات مطرح‌شده پرداختند در اين جلسه، قاسملو به مقامات عراقي حاضر در جلسه پيشنهاد كرد كه در صورت تقويت نيروهاي حزب دمكرات و پشتيباني مستقيم از آنان، نيروهاي اين حزب مي‌توانند براي تصرف شهر سردشت و پيرانشهر حملاتي را انجام دهند.(8)

گزارش - 684

اقدام نيروهاي سازمان مجاهدین خلق در ترور يكي از نيروهاي سپاه بي‌نتيجه ماند؛ در تبريز نيز يكي از افراد اين سازمان به هلاكت رسيد و 3 تن از آنان نيز در مشهد دست‌گیر شدند.

نيروهاي سازمان مجاهدين خلق يكي از نيروهاي سپاه را در روستاي كياكلاي منطقه‌ي قائم شهر ترور كردند كه به زخمي شدن وي انجاميد.(9) در تبريز نيز نيروهاي سپاه، مسئول بخش سياسي فرهنگي سازمان مجاهدين خلق را شناسايي و تعقيب كردند. زماني كه وي متوجه اين امر شد به سمت نيروهاي سپاه تيراندازي كرد كه در اقدام متقابل نيروهاي سپاه به هلاكت رسيد.(10) در مشهد نيز نيروهاي كميته، يك خانه‌ي تيمي سازمان مجاهدين را شناسايي و كشف و 3 تن از افراد اين خانه را دست‌گير كردند.(11)

گزارش - 685

مسعود رجوي رهبر سازمان مجاهدين خلق در مصاحبه با روزنامه‌ي لوكوتيدين چاپ پاريس، درباره‌ي موقعيت سازمان در داخل ايران و در سطح بين‌المللي و همچنين درباره‌ي اقدامات سازمان و پيش‌بيني آينده براي به دست گرفتن قدرت در ايران گفت: «ما به همه‌ي اهدافي كه براي مرحله‌ي اول از مقاومت‌مان تعيين نموده بوديم، رسيده‌ايم. در اين مرحله كه از ژوئن 1981 تا ژوئن 1982 به‌ طول انجاميده، ما طبيعت واقعي [امام] خميني را براي همه واضح و روشن نموده‌ايم و با حذف به خصوص 6 تن از 7 نماينده‌يي كه رژيم به اين سو و آن سوي كشور اعزام داشته بود، ضربه‌ي سختي به رژيم وارد كرده‌ايم و بالاخره خود را به عنوان تنها آلترناتيو واقعي بر قدرت حاكم تحميل نموده‌ايم. ما تنها نيروي مستقيم كه جايگاه مردمي خود را حفظ كرده و داراي ساختمان و چارچوبي در سطح ملي است، مي‌باشيم؛ در نتيجه، فكر مي‌كنم كه با مشكل مهمي رو به رو نخواهيم بود. نمي‌توانم جزئيات بيش‌تري را به شما بدهم، اما من به پيروزي در كوتاه‌مدت مطمئن هستم.» از وي سؤال شد: «در روز 9 ژانويه، شما با طارق عزيز كه براي ديداري به فرانسه آمده بود به مدت طولاني مذاكره كرديد. آيا اين به منزله‌ي آن نيست كه عراق شوراي ملي مقاومت را به رسميت مي‌شناسد؟» وي در جواب مدعي شد: «من به شما گفتم ما تنها نيروي نمايان‌گر خلق ايران مي‌باشيم. بسياري احزاب سياسي ديگر در سراسر دنيا به همين نتيجه رسيدند و من فكر مي‌كنم همه‌ي آن‌هايي كه خواهان صلح و ثبات در منطقه مي‌باشند نيز اين طور عمل نموده و ما را به رسميت خواهند شناخت.» رجوي بدون يادآوري اين مطلب كه در اولين ماه‌هاي پيروزي انقلاب، سازمان مجاهدين خلق به شدت به دنبال فروپاشي ارتش و جاي‌گزيني سازمان‌ها و گروه‌هاي سياسي مسلح به جاي ارتش بود، درباره‌ي تاكتيك فعلي سازمان با ارتش گفت: «ارتش با ماست. بسياري از ارتشيان ايران به ما پيوسته‌اند. يادآوري مي‌كنم كه هواپيمايي كه با آن از ايران فرار كردم توسط 3 تن از بهترين خلبانان نيروي هوايي هدايت مي‌شد. من دلايل خوبي براي داشتن اعتقاد به اين مطلب دارم كه آلترناتيو ديگري براي ارتش وجود ندارد. ابتدا براي اين‌كه [امام] خميني ارتش شاهنشاهي را تخريب نموده و سپس براي اين‌كه آنچه كه از اين ارتش باقي‌مانده شديداً در اين جنگ مشغول بوده و توسط پاسداران كنترل مي‌شود.»(12)

گزارش - 686

پراودا روزنامه‌ي ارگان رسمي حزب كمونيست اتحاد جماهير شوروي، با انتقاد از پي‌گرد قانوني رهبران حزب توده نوشته است: «عده‌يي از رهبران حزب توده از جمله نورالدين كيانوري دبير اول كميته‌ي مركزي اين حزب بازداشت ‌شده‌اند. حزب توده همواره با رژيم مستبد شاه و توسعه و سيطره‌ي بيگانگان در ايران مبارزه مي‌كرد و از گرايش دمكراتيك و ضد امپرياليستي انقلاب ايران پشتيباني مي‌نمود، اما آنچه كه به اتحاد شوروي مربوط است، كشور ما به دنبال حقوق و مزاياي مخصوصي در ايران نمي‌گردد و هيچ دعوي ارضي نسبت به ايران ندارد و فقط در اين راه مي‌كوشد كه خلق‌هاي شوروي و ايران در محيط صلح و آرامش زندگي كرده، با هم دوست باشند و هم‌كاري نمايند.» روزنامه‌ي پراودا مخصوصاً به اين امر اشاره كرده است كه تعقيب و پي‌گرد رهبران حزب توده و حملات به سياست اتحاد جماهير شوروي در لحظاتي روي مي‌دهد كه ايران با مشكلات جدي اقتصادي دست به گريبان است و در معرض خطر مداخله‌ي مسلحانه‌ي امريكا قرار دارد. در ادامه‌ي مطلب پراودا آمده است كه فعاليت تبليغاتي ضد شوروي كه در تهران راه انداخته ‌شده مناسبات اتحاد شوروي با ايران را تيره مي‌سازد و به منافع ايران لطمه مي‌زند.(13) راديو صداي آزاد وابسته به محافل سلطنت‌طلب به نقل از هفته‌نامه‌ي اكسپرس چاپ فرانسه، درباره‌ي دليل دست‌گيري رهبران حزب توده اعلام كرده است: «آگاهان به مسائل ايران عقيده دارند بازداشت توده‌يي‌ها در جمهوري اسلامي فقط ناشي از يك تضاد دروني هيئت حاكمه‌ي رژيم است. علاوه بر اين، جمهوري اسلامي با بازداشت اين توده‌يي‌ها مي‌خواهد وانمود كند كه بر خلاف تصورات برخي، حزب توده نقش در اداره‌ي جمهوري اسلامي ندارد. اكسپرس مي‌نويسد: "به هر حال، بازداشت سران حزب توده و ديگر توده‌يي‌ها در جمهوري اسلامي نشانه‌ي تمايل جمهوري اسلامي به نزديكي بيشتر با امريكا است."»(14)

گزارش - 687

محمدجعفر محلاتي نماينده‌ي ايران در كميسيون حقوق بشر سازمان ملل متحد‌، عراق را به نقض حقوق بشر در جنگ تحميلي و ناپديد كردن برخي اسيران ايران محكوم كرد. به گزارش خبرگزاري كويت، وي در سخن‌راني خود اعلام كرده است: «با توجه به تمامي ديدارهاي گذشته، بسياري از اسراي جنگي اظهار داشته‌اند كه آن‌ها به هم‌راه ديگر غير نظاميان و سربازان ايراني كه هيچ گاه به اردوگاه "موسي‌‌" يا "رمادي" نرسيده بودند، اسير ‌شده‌اند.» محلاتي تأكيد كرده است: «كميته‌ي بين‌المللي صليب سرخ در مورد ديگر اسرا هشداري نداده و براي ديدار از محل اقامت اين اسرا نيز اجازه نيافته است.» محلاتي به نقل از گزارش كميته‌ي بين‌المللي صليب سرخ گفته است: «تا كنون از سوي وزارت خارجه‌ي ايران دو يادداشت به اين كميته ارسال ‌شده و در آن به فهرست اسامي 21 زنداني در عراق كه از طريق سرويس فارسي راديو بغداد به ارسال پيام‌هايي مبادرت ورزيده‌اند، اشاره ‌شده است. به هر حال، اسامي آن‌ها در ليست رسمي اسراي جنگي كميته‌ي بين‌المللي صليب سرخ ثبت نشده است.» محلاتي افزوده است: «تا كنون جمعاً 33 نام طي سال‌هاي 1980 و 1981 از سوي وزارت خارجه‌ي ايران در مورد ناپديد شدن هزاران ايراني در عراق به كميته‌ي بين‌المللي صليب سرخ ارسال ‌شده است.» نماينده‌ي ايران خطاب به كميسيون حقوق بشر سازمان ملل گفته است: «كشورش اعتراض خود را نسبت به حضور اسير جنگي ايراني در يك اردوگاهي در استاديوم بصره كه اعضاي كميته‌ي بين‌المللي صليب سرخ نيز هنوز نتوانسته‌اند از آن‌جا ديدن كنند به اين كميته تسليم داشته است.» وي همچنين ادعا كرده است كه 10 اسير جنگي نيز از اردوگاه موسي ناپديد ‌شده‌اند. در يك نامه‌ي كميته‌ي بين‌المللي صليب سرخ آمده است: مقامات عراقي از ادامه‌ي تحقيقات بيش‌تر اين كميته در اين مورد جلوگيري كرده‌اند. نماينده‌ي عراقي در پاسخ به اين اتهامات گفته است كه عراق با اعضاي كميته‌ي بين‌المللي صليب سرخ هم‌كاري كامل دارد. وي تاكيد كرده است كه اين كميسيون شايستگي رسيدگي به اين موضوع را ندارد، زيرا اين قضيه به دو كشوري مربوط مي‌شود كه در حالت جنگ هستند و موضوع ناپديدشدگان مطرح نيست. نماينده‌ي عراق در پايان يادآور ‌شده است كه تصميم ايران در مورد افشاي مراسلات محرمانه‌ي كميته بين‌الملل صليب سرخ مي‌تواند از كار اين كميته جلوگيري كند.(15)

گزارش - 688

در پي سفر طه ياسين رمضان معاون اول نخست‌وزير عراق به تركيه، وي امروز با كنعان اورن رئيس‌جمهور تركيه‌ ملاقات كرد. به گزارش خبرگزاري عراق: «در اين ملاقات تحولات منازعات عراق و ايران و سياست مثبت عراق در برابر تلاش‌هاي كشورهاي اسلامي و بين‌المللي براي حل اين منازعات از راه‌هاي مسالمت‌آميز بررسي شد.» اين خبرگزاري افزود: «رمضان و رئيس‌جمهوري تركيه اظهار اميدواري كردند كه منازعات عراق و ايران در آينده‌ي نزديك حل شود و صلح در منطقه تحقق يابد.» وي تاكيد كرد كه كشورش آماده است در اين زمينه دست به تلاش بزند.(16) طه رمضان در يك مصاحبه‌ي مطبوعاتي درباره‌ي روابط عراق و امريكا؛ درگيري‌هاي اخير در جبهه‌هاي جنگ و هم‌كاري‌هاي دو كشور عراق و تركيه مطالبي بيان كرد. رويتر در اين باره اعلام كرد: «رمضان كه در يك كنفرانس مطبوعاتي سخن مي‌گفت، اظهار داشت: "ما روابط ديپلماتيك با امريكا نداريم، لكن تماس‌هايي با آن‌ها برقرار كرده‌ايم." وي گفت: "نيروهاي عراقي در جنگ جديد با نيروهاي ايراني، در روز 6 فوريه موفق بوده و اينك از ابتداي جنگ در 29 ماه پيش قوي‌ترند." طه ياسين رمضان گفت: "ايران هيچ نشانه‌يي از داشتن تمايل به مذاكرات صلح كه بايد بدون قيد و شرط باشد، نشان نداده است. وي كه با كنعان اورن رئيس‌جمهوري و بولنت اولسو‌ نخست‌وزير تركيه ملاقات كرده است، بي‌طرفي تركيه در اين جنگ را اعلام داشته، لكن اشاره‌يي به اين‌كه از آن‌ها خواسته باشد تا دست به تلاش‌هاي صلح تازه‌يي بزند، نكرد. رمضان گفت كه يك پروتكل در ارتباط با روابط اقتصادي ميان دو كشور كه خواهان تحكيم آن هستند امضا كرده است. وي گفت كه راه براي اجراي يك پروژه‌ي مورد توافق در سال گذشته كه هدفش افزايش ظرفيت يك خط لوله‌ي نفتي از كركوك در عراق به بندر اسكندرون در تركيه است و اينك تنها راه ارتباطي نفتي عراق به مديترانه مي‌باشد، باز ‌شده است. طه ياسين رمضان گفت: "همچنين توافق براي احداث پل دوم در طول رودخانه‌ي مرزي و نيز بهبود راه‌هاي آهن و جاده بين دو كشور حاصل ‌شده است."»(17) راديو اسرائيل نيز درباره‌ي نتايج ديدار طه ياسين رمضان به تركيه گفت: «دولت‌هاي تركيه و عراق ديروز قراردادي براي توسعه‌ي مناسبات بازرگاني بين دو كشور امضاء كردند. طبق اين قرارداد، داد و ستد تجارتي بين دو كشور افزايش خواهديافت و تركيه در اجراي پروژه‌هاي عمراني‌ عراق شركت خواهد كرد. علاوه بر اين، يك پل و يك جاده‌ي ارتباطي جديد به منظور آسان‌تر كردن رفت و آمد بين دو كشور ساخته خواهد شد.»(18)

منابع و مآخذ روزشمار 1361/11/28