1366.08.29: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1366 |نام = 1366.08.29 |نام دیگر=بیست و نه آبان |روز=29 آبان 1366 |تاریخ شمسی= 1366.08.29 |تاریخ میلادی=20 نوامبر 1987 |تاریخ قمری= 27 ربیع‌الاول 1408 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.08.29</div> <div class="bo...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
سطر ۲۵: سطر ۲۵:




==گزارش - 1==
== گزارش- 17 ==
عمليات "نصر8" در اولين ساعت امروز روي ارتفاع "گرده‌رش" واقع در منطقه عمومي ماؤوت عراق آغازشد.<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه" شماره 246, 30/8/1366، ص1، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 29/8/1366.</ref> ( ضميمه دارد). ساعت 1:06 بامداد يعني 10 دقيقه قبل از اعلام رمز عمليات از قرارگاه نجف، گردان‌هاي لشكر57 ابوالفضل(ع) با توجه به حضور زودتر از موعد، به دليل حساسيت مأموريت خويش، در نقطه رهايي با دشمن درگير شده و به موفقيت‌هايي دست يافتند.<ref>سند شماره 451 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش "عمليات نصر8، لشكر57 ابوالفضل"، راوي: كيوان محمدي، 29/8/1366، ص19.</ref> يك ساعت پس از شروع نبرد، يگان‌هاي عمل‌كننده همة هدف‌ها را به جز سمت راست گرده‌رش، تصرف كردند. ساعت 2 بامداد از پست شنود به فرماندهي خبر داده شد كه فرمانده دشمن در منطقه به نيروي‌هاي در خط خود گفته‏است: «يك گردان به منظور كمك به شما در راه است.» تفسير جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه (سيدرحيم صفوي) از اين خبر آن بود كه دشمن نيروي احتياط در خط ندارد. از اين رو تمام تأكيد وي براين بود كه لشكر57 بايد فشار خود را بر محور سمت راست ارتفاع گرده‌رش وارد آورد.<ref>سند شماره 1532 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتم در عمليات نصر8، (حسين اردستاني)، 26/8/1366 تا 11/9/1366، ص36، شماره نوار26375.</ref> دشمن كه غافل‌گير شده بود، تصور ديگري از اين حمله داشت. راوي قرارگاه نيروي زميني سپاه (حسين اردستاني) در اين باره با استناد به اظهارات برخي اسيران عراقي، نوشته است: «نيروهاي دشمن از عمليات غافل‌گير شده و تصور مي‌كردند كه تحرك رزمندگان در اين منطقه فريب مي‌باشد.»<ref>همان، ص44.</ref> لذا مي‌بايست از فرصت به دست آمده بهره‌برداري مي‌شد و كل ارتفاع تصرف مي‌گرديد.
يك معضل اصلي لشكر57 براي اتمام مأموريت، تدارك‌رساني به خط بود.(4) نيروهاي اين لشكر با سخت‌كوشي توانستند تا ساعت 3 بامداد مقداري مهمات، آب و غذا را با 50 رأس قاطر به بالاي ارتفاع برسانند.<ref>همان، ص40, شماره نوار 26375.</ref> اما پاك‌سازي سمت راست ارتفاع گرده‌رش به زمان بيش‏تري نياز داشت، از اين رو در ساعت 4:25 صبح برادر صفوي به فرمانده قرارگاه نجف (نورعلي شوشتري) دستور داد كه اين اقدامات انجام شود:
پاك‌سازي كامل منطقه گرده‌رش؛ تحكيم و تقويت مواضع، به خصوص موضع لشكر21 امام رضا(ع)؛ بسيج همه‌جانبه مهندسي جهاد و سپاه براي احداث جاده؛ ورود نيروي احتياط و تازه نفس به خط؛ پيش‌بيني ترابري هوايي تداركات؛ اهتمام جدي به امر تخليه مجروحان به‌وسيله هلي‌كوپتر و يا قاطر؛ اجراي آتش ادوات و توپخانه از صبح زود روي محورهاي پاتك دشمن.<ref>سند شماره 1535 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نجف اشرف در عمليات نصر8 (يدالله ايزدي)، 28/8/1366 تا 1/9/1366،
صص47و48، شماره نوار: 26404.</ref>
با توجه به باقي ماندن دشمن در قسمتي از گرده‌رش، فرماندهان نيروي زميني و قرارگاه نجف در صدد پاك‌سازي باقي‌مانده نيروهاي دشمن در محور سمت راست ارتفاع گرده‌رش برآمدند. برادر صفوي به فرمانده قرارگاه نجف گفت كه از لشكر21 امام رضا(ع) بخواهد تا پدافند حدفاصل قله‌هاي 2و3 را كه لشكر57 تصرف كرده است، عهده‌دار شود تا اين يگان بتواند تمام توان خود را روي محور راست به‌كار بگيرد و آن را تصرف كند، همچنين به لشكر ويژه 155 شهدا آماده‌باش داده شود كه امشب براي انجام دادن عمليات در اين محور، آماده باشد.<ref>همان، ص73، شماره نوار: 26407.</ref> به دليل اهميت مأموريت لشكر57 ابوالفضل و لزوم تقويت روحيه فرمانده اين يگان، جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه ساعت 11:25 در سنگر وي حاضر شد تا با هم گفت‌وگو كنند. برادر "روح‌الله نوري" فرمانده لشكر در ابتدا گفت: «همين 10 دقيقه پيش، عراقي‌ها از شمال ارتفاع (سمت راست) زير آخرين قله پاتك كردند كه از هر دو نقطه عقب زده شدند.»<ref>همان، ص1/75، شماره نوار: 26407. نيز رجوع شود به مأخذ3، صص37 و 38، شماره نوار 26375. </ref> جانشين نيروي زميني سپاه با بيان اين نكته كه احتمالاً دشمن در اين منطقه از پذيرفتن تلفات اجتناب مي‌كند،<ref>مأخذ3، ص42، شماره نوار: 26375.</ref> گفت «ما از لشكر57 خيلي راضي هستيم. برادر محسن [رضايي] نيز در تماس امروز صبح خواست كه سلام وي به شما [برادر نوري] رسانده شود.» برادر صفوي سپس افزود: «اين نيروهايي كه از دشمن باقي مانده‌اند حدود يك دسته يا يك گروهان بوده و فاقد عقبه هستند، از اين رو جاي نگراني نيست، فقط شما در آن محور تمركز آتش بدهيد كه دشمن قادر به تردد نباشد تا امشب آنها را پاك‌سازي نماييم.»<ref>مأخذ2، ص37 تا 51.</ref>
به نوشته راوي نيروي زميني سپاه، دشمن براي بازپس‌گيري مواضع از دست رفته‌اش, به باقي‌ماندة نيروهاي خود روي يال شمالي گرده‌رش، اميدوار بود، اما كم بودن تعداد اين نيروها موجب گرديد كه تا صبح به جز يكي دو اقدام موضعي، تلاش عمده ديگري از آنها مشاهده نشود. برادر صفوي نيز معتقد بود كه به دليل معابر محدود منطقه، دشمن نمي‌تواند اقدام مؤثري انجام دهد.<ref>مأخذ3، صص49 و 50.</ref> با اين حال در ساعت 16 نيروهاي عراق به قله دوم پاتك كردند، اما بر اثر آتش توپخانه و شليك موشك‌هاي كاتيوشاي خودي، اين پاتك نيز به شكست انجاميد.<ref>مأخذ6، ص94، شماره نوار 26408.</ref> اقدام ديگر عراق، بمباران منطقه عملياتي به‌وسيله 4فروند هواپيما بود كه در ساعت14:30 صورت گرفت.<ref>مأخذ3، ص46، شمار نوار 26375. نيز رجوع شود به مأخذ6، ص87، شماره نوار 26407.</ref>
به دليل اهميت جاده در پشتيباني از نيروهاي در خط و درنتيجه حفظ هدف‌هاي تصرف شده، يكي از دغدغه‌هاي اصلي فرماندهان قرارگاه و نيروي زميني، چگونگي احداث جاده و مهيا ساختن زمينة پشتيباني از نيروها در خط بود. در جلسه‌اي كه با حضور مسئولان مهندسي سپاه و جهاد سازندگي تشكيل شد، برادر صفوي در مورد اهميت جاده گفت: «تا جاده روي ارتفاع نرود، دشمن اميدوار است كه موضع خود را مجدداً پس بگيرد.» در اين
نقشه
جلسه همچنين راه‏كارهاي مختلف درباره احداث پل روي رودخانه قلعه‏چولان و جاده به منظور اتصال عقبه به خط، بررسي گرديد.<ref>مأخذ3، ص52، شماره نوار 26374.</ref>
يكي از مسئولان جهاد سازندگي (برادر حسن بيگي) در اين باره گفت: «7دستگاه بولدوزر در شرق رودخانه درصدد احداث جاده مي‌باشد. آنها جاده را به دو شاخه تقسيم نموده‌اند. محور نخست تا قله اول امتداد مي‌يابد و در محور دوم ـ كه طول بيش‏تري را شامل مي‌شود ـ جاده به تپه "نقلي" منتهي خواهد شد و اتصال عقبه به خط ميسّر مي‌گردد. تيم‌هاي راه‌سازي جهاد‌هاي سازندگي زنجان و خوزستان به ترتيب روي اين جاده فعاليت مي‌كنند.» وي در مورد نصب پل نيز گفت: «پل لوله‌اي تا غروب امروز آماده گرديده و پل اصلي نيز با 60 لوله، در طرح جهاد قرار دارد.»<ref>مأخذ3، ص48، شماره نوار 26375.</ref> نصب پل عبور و مرور خودرو‌ها را تسهيل مي‌نمايد.
 
==  گزارش- 18 ==
از بعدازظهر امروز طرح‌ريزي مانور شب دوم عمليات نصر8 در دستور كار قرار گرفت. سعي وافر فرماندهان سپاه آن بود كه ابتدا قسمت شمالي گرده‌رش را از نيروهاي دشمن پاك سازند، سپس به تقويت نيروهاي در خط، ايجاد استحكامات، تدارك‏رساني و مانند آن بپردازند. پاك‌سازي شمال گرده‌رش، به يك گردان از لشكر57 ابوالفضل و يك گردان از لشكر ويژه 155 شهدا سپرده شد. لشكر155 شب اول در احتياط بود.<ref>مأخذ6، ص99، شماره نوار26408. </ref>
علاوه بر پاك‌سازي باقي‌ماندة ارتفاع گرده‌رش، مأموريت‌هاي ديگري كه مي‌بايست قرارگاه نجف انجام مي‌داد، در دستور كتبي جانشين نيروي زميني سپاه، چنين مشخص شده بود: 1ـ تقويت خط پدافندي لشكر21 امام رضا(ع). 2ـ پاك‌سازي و عمليات انهدامي در امتداد جاده هرمدان تا مقر تيپ39 عراق و مين‌گذاري معابر. 3ـ ايجاد مواضع تأخيري در محورهاي احتمالي پاتك دشمن. 4ـ اعزام 2 گردان از لشكر52 قدس به منطقه استقراري لشكر11 اميرالمؤمنين(ع) و تيپ12 قائم(عج) كه ضمن تشكيل يك خط پدافندي براي پاتك احتمالي دشمن، در احتياط باشند. 5ـ تأمين نيازهاي نيروهاي در خط، مانند غذا، آب، پتو، مهمات و … به‌وسيله قاطر. 6ـ تأكيد بر اقدامات مهندسي و نصب پل.<ref>مأخذ6، ص96 تا 98، شماره نوار26408.</ref>
 
==  گزارش- 19 ==
مرحله دوم عمليات نصر8 در شب دوم اجرا شد و بدين ترتيب عمليات تكميل شد. براي آن‌كه موفقيت حمله مرحله دوم تضمين بيشتري داشته باشد، قرارگاه قدس براي انحراف ذهن دشمن در شرق رودخانه قلعه‏چولان، به اجراي تك ايذايي و جنگ بي‏سيمي (بيان مطلبي در بي‌سيم‌ها تا دشمن به اشتباه گمان كند در منطقه‌اي ديگر، عمليات شده) پرداخت. در واكنش به اين حركت، از سر شب تا اندكي پس از ساعت 22:30، دشمن گلوله‌هاي منور شليك مي‌كرد.<ref>مأًخذ3، ص58.</ref> قرارگاه نجف نيز حدود 3 ساعت پس از تاريكي هوا، حمله به محور راست ارتفاع گرده‌رش را آغاز كرد و يگان‌هاي عمل‌كننده به سرعت مواضع
گوشه‏اي از منطقه عملياتي نصر8, قبل از شروع عمليات ـ 28/8/1366
منطقه ماووت ـ حركت رزمندگان به سوي خط درگيري
دشمن را تصرف كردند.<ref>مأخذ2، صص51 و 52.</ref> بدين‌ترتيب هدف‌هاي عمليات صددرصد تأمين گرديد. از اين پس بررسي تحركات دشمن و تثبيت هدف‌هاي تصرف‏شده مطمح نظر فرماندهان قرارگرفت. در روز اول عمليات كوشش بسياري شد تا ضمن برنامه‌ريزي براي شب دوم، مسائل عقبه، تدارك‌رساني و مانند آن براي نيروهاي در خط ايجاد مشكل نكند. برادر "اردستاني" راوي نيروي زميني سپاه، اهم تلاش‌هاي فرماندهي عمليات در روز اول را چنين برشمرده است: سركوب پاتك‌هاي دشمن؛ استفاده از هوانيروز براي تدارك‌رساني به دليل نداشتن جاده؛ فعال نگه‌داشتن واحد‌هاي توپخانه و ادوات در اجراي آتش؛ تصرف باقي‌مانده ارتفاع گرده‌رش؛ پي‌گيري احداث پل و جاده؛ وارد كردن يگان‌هاي احتياط؛<ref>مأخذ3، ص50، شماره نوار 26375.</ref> آگاه ساختن فرمانده كل سپاه (برادر محسن رضايي) از جريان پيشرفت عمليات و آخرين وضعيت آن.<ref>مأخذ3، ص54.</ref>
 
==  گزارش- 20 ==
در حالي كه نيروهاي خودي در شمال عراق عمليات مي‌كنند، ضد انقلاب در كردستان ايران براي ناامن كردن عقبه جبهه شمال مي‌كوشد. در جبهه شمال غرب، نيروهاي ضدانقلاب از گروه‌هاي كومه‏له و دمكرات در مناطق مهاباد و مريوان با رزمندگان درگير شدند. در جنوب مهاباد، در روستاي شيخان بر اثر حمله چته‌هاي دمكرات، 3 تن از رزمندگان شهيد و 3 تن مجروح شدند.<ref>سند شماره 226179 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ:"منابع سياسي داخلي"، 12/9/1366، ص12.</ref> در محور مريوان نيز در حمله افراد كومه‌له، 2 تن از رزمندگان به شهادت رسيدند و يك تن هم مجروح شد.<ref>سند شماره 200672، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "منابع سياسي خارجي"، 2/9/1366، ص2. </ref>
 
==  گزارش- 21 ==
در ساعت 10:30 امروز نيز نيروگاه اتمي بوشهر به‌وسيله هواپيماهاي عراقي بمباران شد و خسارات بسياري به آن وارد گرديد. از ساعت 13 روز گذشته تا زمان اين حمله، هواپيماهاي عراقي بيش از 5 بار در آسمان بوشهر و نيروگاه ظاهر شده بودند. در اين حمله ـ برخلاف حمله پيشين ـ به منظور اجراي عمليات توأم با غافل‌گيري و دقت در بمباران هدف‌هاي موردنظر، مسير جديد جاده برازجان به سمت سواحل خليج‌فارس انتخاب شده بود. عراق در روزهاي 26/8/1366 و 28/8/1366 نيز به اين نيروگاه حمله كرده بود.<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه،" شماره 245، 28/8/1366، صص8 و 9، بوشهر -  خبرگزاري جمهوري اسلامي، 28/8/1366.</ref>
در پي حمله عراق به نيروگاه اتمي بوشهر، ايران به آژانس بين‌المللي انرژي اتمي شكايت كرد. مهندس "امراللهي" معاون نخست‌وزير و رئيس سازمان انرژي اتمي ايران، در مورد تلفات حملات قبلي عراق به اين نيروگاه، گفت: «11 نفر ايراني شامل يك مهندس و تعدادي تكنيسين و كارگر شهيد شده و تعدادي مجروح شدند. همچنين يك مهندس آلماني از شركت "تي.يو.بي." در اين حملات كشته شده‏است.»<ref>روزنامه كيهان، 30/8/1366، ص2. </ref> وي نامه‌اي نيز به دبيركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي نوشته كه در آن ضمن انتقاد از عدم اقدام اين آژانس در بازداشتن عراق از حمله به نيروگاه اتمي بوشهر، آمده است: «در نتيجه بي‌تفاوتي اين آژانس به اين امر مهم، يك بار ديگر در 19 نوامبر 1987 (برابر 28 آبان 1366) رژيم بعث عراق نيروگاه اتمي بوشهر را مورد حمله مجدد قرار داد.» مهندس امراللهي سپس افزوده است كه جمهوري اسلامي ايران آژانس بين‌المللي انرژي اتمي را مسئول عواقب حملات اخير و هرگونه تجاوزات آتي مي‌داند كه به احتمال قوي سبب نشت مواد راديو اكتيو خواهدشد.<ref>همان، ص17.</ref>
علاوه بر حمله به نيروگاه، هواپيماهاي دشمن در ساعات 12:20 تا 22:35 با 15 فروند در 10 مسير ـ در هر مسير از 1 تا 4 هواپيما ـ در آسمان شهر‌هاي پاوه، كرند، قصرشيرين، ايلام، اسلام‌آباد، باختران، ميمه، سنقر، سنندج، همدان، گيلان‌غرب، سرپل‌ذهاب، نفت‌شهر و مهران ظاهر شدند.<ref>سند شماره 6036 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از نيروي هوايي جمهوري اسلامي ايران (معاونت اطلاعات) به سماجا (معاونت اطلاعات)، 30/8/1366.</ref> در شهر همدان نيز ديوار صوتي به‏وسيله هواپيماهاي عراقي شكسته شد.<ref>مأخذ 1, ص4.</ref>
 
==  گزارش- 22 ==
خبرگزاري جمهوري اسلامي امروز به نقل از روزنامه آساهي‏شيمبون ـ كه مصاحبه روز چهارشنبه (27/8/1366) خود در تهران را امروز در ژاپن چاپ كرده است‌ ـ گزارش داد: «حجت‏الاسلام اكبر هاشمي‏رفسنجاني رئيس مجلس شوراي اسلامي اعلام كرد كه ايران در حال مذاكره با شوروي براي رسيدن به يك توافق دفاعي است كه جانشين قرارداد 1921 ميلادي خواهد شد.»
اين خبرگزاري دربارة مصاحبه آقاي هاشمي ـ كه بيان سياست خارجي ايران است ـ ادامه داد كه آقاي رفسنجاني گفته اين مذاكرات پيشرفتي نداشته است. رئيس مجلس شوراي اسلامي همچنين تأكيد كرده كه براي يك ديدار رسمي, به شوروي دعوت شده است. آساهي‏شيمبون مي‏نويسد كه تحليل‏گران معتقدند اين سفر ممكن است در ارتباط با توافق دفاعي بوده و تأثير قابل ملاحظه‏اي براي موقعيت خاورميانه داشته باشد. قرارداد 1921 به شوروي اجازه مي‏داد كه در صورت حمله يك نيروي خارجي به ايران, شوروي نيروهايي را وارد ايران كند. ايران پس از پيروزي انقلاب اسلامي در سال 1357 شمسي به طور يك‏جانبه اين قرارداد را لغو كرد.<ref>مأخذ 1, صص20 و 21.</ref>
يونايتدپرس نيز از توكيو بخش‏هايي از مصاحبه آقاي هاشمي‏رفسنجاني با آساهي‏شيمبون را اين چنين گزارش كرده است: «رئيس مجلس ايران اعلام كرد تا زماني كه سرمايه‏هاي مسدود شده ايران در امريكا آزاد نشوند دولت تهران با امريكا گفت‏ و گو نخواهد كرد وي اضافه كرده است كه در گفت‏ و گوهاي بين ايران و شوروي درباره انعقاد يك معاهده دفاعي جديد پيشرفت اندكي حاصل شده است. وي همچنين خاطرنشان كرده است كه ايران هم كمونيسم و هم سرمايه‏داري را رد مي‏كند ولي در صورت امكان با هر كشور خواه در شرق, داراي روابط همكاري خواهد بود.»<ref>مأخذ 1, ص20.</ref>
 
==  گزارش- 23 ==
خليج‌فارس در يك روز نسبتاً آرام شاهد 2 تهاجم بود. خبرگزاري رويتر به نقل از منابع كشتي‌راني گزارش داد كه جت‌هاي جنگنده عراقي يك فروند يدك‌كش نجات زيردريايي را در نزديك جزيره خارك هدف يك موشك اگزوسه قرار داده‌اند. در اين حمله يك تن از خدمه يدك‌كش كشته شد و 5 تن نيز مجروح شدند. اين منابع گفته‌اند كه حمله جت‌هاي عراقي به يدك‌كش‌ها براي اين است كه ايران قادر به جذب يدك‌كش‌ها براي فعاليت در اطراف خارك نباشد و عمليات حمل نفت از خارك به جزيره سيري متوقف گردد.<ref>مأخذ 1، ص4.</ref> همچنين به گزارش روزنامه "ستاره سرخ" ـ نشريه ارتش شوروي ـ امروز يك ناوچه توپ‌دار ايراني، نفت‌كش "ارگون" متعلق به شوروي را مورد تهديد قرارداد، اما يك ناو جنگي شوروي به نام "استوئيكي"ـ كه نفت‌كش را اسكورت مي‌كرد ـ ناو ايراني را وادار به دور شدن از نفت‌كش كرد.<ref>مأخذ1، ص25، مسكو -  خبرگزاري فرانسه، 29/8/1366.</ref>
 
==  گزارش- 24 ==
يگان‌هاي دريايي امريكا و كشورهاي اروپايي نگران مين‌هاي موجود در درياي عمان و خليج‌فارس هستند. دفتر وابسته نظامي سفارت فرانسه در ابوظبي اعلام كرد كه مين‌روب‌هاي فرانسه عمليات مين‌يابي در آب‌هاي "خورفكان" و "فجيره" را به اتمام رسانده‌اند. اين منبع در مورد كشف مين خبري نداده اما افزوده است كه هنوز محدوده واگذار شده به خود را "بدون مين" اعلام نمي‌كند.
خبرگزاري رويتر در ادامه اين گزارش آورده است: «مين‌روب‌هاي ايتاليايي نيز هنوز به جست‌وجوي مين در محدوده واگذار شده به خود ادامه مي‌دهند. "پيرو موروزي" فرمانده مين‌روب ايتاليايي "اكنتو" تأكيد كرد: «ما پس از 3 هفته جست‌وجو هنوز حتي يك مين پيدا نكرده‌ايم.» رويتر همچنين گزارش داده است: «يكي از بيمه‌گذاران مي‌گويد مشكل اين جاست كه شما ممكن است امروز منطقه را كاملاً عاري از مين اعلام كنيد اما ايران همين امشب تعداد زيادي مين در همان منطقه كار بگذارد.»<ref>مأخذ1، ص25و26، خورفكان -  خبرگزاري رويتر
29/8/1366.</ref> سخن‌گوي وزارت دفاع امريكا نيز در مورد عمليات مين‌يابي گفته است: مين‌روب‌هاي امريكايي در خليج‌فارس موفق به كشف 2 عدد مين دريايي در نزديكي جزيره "فارسي" شده‌اند.» وي نوع اين مين‌ها را تماسي مدل قديم به نام "ميام تايپ" كه به كف دريا متصل مي‌شود، معرفي كرد. به گفته اين سخن‌گو, هلي‌كوپتر‌هاي مين‌روب امريكايي با استفاده از دستگاه‌هاي "اولتراسونيك" عمليات مين‌يابي را انجام مي‌دهند. راديو لندن نيز گزارش داد: «مين‌روب‌هاي انگليسي 4 مين را در 2 روز گذشته در نزديكي "قطر" منفجر كردند.» اين راديو همچنين خبر داد كه 5 مين‌روب هلندي و بلژيكي نيز به عمليات مين‌روبي در خليج‌فارس ملحق شده‌اند.<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 247، 29/9/1366، ص19، تهران -  خبرگزاري جمهوري اسلامي, 29/8/1366، به نقل از آسوشيتدپرس و راديو لندن.</ref>
 
==  گزارش- 25 ==
امام‏جمعه تهران گفت كه بايد تصميم ملت ايران براي خاتمه دادن به جنگ را اجرا كنيم. آيت‌الله خامنه‌اي با اشاره به عمليات نيروهاي تحت امر قرارگاه رمضان در شهر دهوك، گفت: «اين حملات متوالي مي‌باشد. الآن نوبت اين است كه ما شكل جنگ را تغيير دهيم؛ زيرا در يك مرحله‌اي هستيم كه بايد تصميم ملت ايران براي خاتمه جنگ را به اجرا درآوريم. امروز دنيا اين قاطعيت را بداند و يقين كند كه ملت ايران قاطع دنبال اين است كه جنگ را به طور عادلانه خاتمه دهد.» رئيس‏جمهوري افزود: «پس از مراجعه شما مردم [براي ثبت نام در جبهه], به ترتيب به همه نوبت داده مي‌شود و اين به معناي آن است كه هر وقت فرماندهان نظامي تصميم گرفتند عملياتي را انجام دهند، نيروي لازم را در اختيار دارند.<ref>مأخذ25، ص18.</ref>
رئيس شوراي عالي دفاع درباره كمك مالي به جبهه‌ها نيز گفت: «اگر در جامعه اسلامي خلاء و يا نيازي وجود داشته باشد، همه افراد جامعه به خصوص كساني كه توانسته‌اند تحصيل مالي كنند، موظف‌اند بر اساس ميزان تمكن خود، خلاء و كمبود را پر كنند. قرآن خطاب به پيامبر(ص) مي‌گويد به آنها ـ متمكنين ـ بگو كه براي تأمين نياز‌هاي واقعي‌شان خرج كنند و آنچه را كه نياز ندارند، در راه خدا انفاق كنند. خداوند در قرآن كريم به متمكنيني كه انفاق في‌سبيل‌الله نمي‌كنند بشارت عذابي دردناك داده است. نگه‌داري ثروت و انفاق نكردن آن در راه خدا، يك عمل مغضوب در پيشگاه الهي و شايد گناه كبيره است. همانطور كه جهاد نفس لازم است، جهاد مال نيز ضرورت دارد.»<ref>مأخذ25، ص18.</ref>
آيت‌الله جنتي عضو فقهاي شوراي نگهبان و امام‏جمعه موقت قم نيز در نمازجمعه اين شهرستان گفت: «آيات انفاق در قرآن بسيار در مورد جنگ است و معلوم است مورد آن انفاق در راه جهاد في‌سبيل‌الله است. در روايات اسلام هم هست كه مي‌فرمايد هركس مي‌تواند، به جنگ برود و هركس نمي‌تواند، مخارج يكي از رزمندگان اسلام را تأمين نمايد. از نظر نيرو نيز بايد آن كساني كه واجد شرايط هستند، براي اعزام به جبهه اعلام آمادگي كنند. اسلام مي‌خواهد تمام مسلمانان، رزمنده و مجاهد باشند. مدرس تدريس كند، زن خانه‌دار، زندگي را اداره نمايد، كاسب بازار به كسب بپردازد، اما بايد اين آمادگي باشد كه هر وقت اعلام بسيج شد، به حالت آماده‌باش صددرصد در آيند و هر چه از مال و جان لازم بود، در اختيار بگذارند.»<ref>روزنامه رسالت، 1/9/1366، ص10.</ref>
 
==  گزارش- 26 ==
سفير عراق در فرانسه پيش‌بيني كرد كه پايان جنگ عراق و ايران نزديك شده‏است. عبدالرزاق قاسم الهاشمي در گفت‌وگو با نماينده صداي امريكا در پاريس، گفت: «از پايان سال1986 (بهمن1365) چون ديگر ثابت شده‏است كه ايران نمي‌تواند بر عراق پيروزي نظامي به‌دست آورد، نشانه‌هاي بسيار پديد آمده‏است كه به پايان جنگ نزديك شده‌ايم. زمان نه به سود ايران بلكه به سود عراق عمل مي‌كند، زيرا عراق از نظر نظامي و اقتصادي از يك سال پيش قوي‌تر است. در چنين شرايطي روشن است كه جنگ ادامه نخواهد يافت.»<ref>مأخذ1، ص17و18، راديو امريكا 29/8/1366.</ref>
 
==  گزارش- 27 ==
شركت‌هاي نفتي ژاپن مي‌كوشند نفت مورد نياز صنايع اين كشور را از ايران با قيمت ارزان‌تري تأمين كنند. خبرگزاري آلمان به نقل از منابع صنعتي اعلام كرد: «شركت‌هاي نفتي و تجاري ژاپن خواهان برخورداري از تخفيف بهاي نفت وارداتي از ايران و ديگر كشورهاي صادركننده نفت هستند. اين تخفيف شامل قراردادهاي مربوط به خريد‌هاي مستقيم از كشورها مي‌شود. در حال حاضر 4 شركت نفتي و 5 شركت تجارت عمومي ژاپن روزانه حدود 305 هزار بشكه نفت به طور مستقيم از ايران خريداري مي‌كنند. سخن‌گوي "ايد ميتسون كوزان" از شركت‌هاي عمده ژاپن، اعلام كرد در حال مذاكره با ايران در مورد برخورداري از تخفيف يك دلار براي هر بشكه, مي‌باشد. منابع صنعتي ژاپن اضافه كردند در صورت اصرار ايران براي حفظ بهاي 5/17 دلار براي هر بشكه، شركت‌هاي ژاپني آمادگي خواهند داشت در قراردادهاي خريد نفت ايران در سال‌هاي آينده، كاهش چشم‌گيري قايل شوند.»<ref>مأخذ1، ص32، توكيو -  خبرگزاري آلمان، 29/8/1366.</ref>
از سوي ديگر، با وجود خطرهاي جدي براي نفت‌كش‌ها در بارگيري نفت در خليج‌فارس، صاحبان كشتي‌ها مي‌كوشند هرچه بيشتر به منابع صدور نزديك شوند. خبرگزاري رويتر در اين باره در گزارشي آورده است: «صاحبان نفت‌كش‌ها حاضر هستند براي اقامت 4 روزه نفت‌كش 10 ميليون دلاري خود، حدود 40 هزار دلار حق بيمه بپردازند، ولي در عوض آن‌قدر به آب‌هاي خليج‌فارس نزديك باشند تا بتوانند از تغيير و تحول مساعد در بهاي نفت بهره‌مند شوند.»<ref>مأخذ1، ص25و26، خورفكان -  به نقل از خبرگزاري رويتر، 29/8/1366.</ref>
 
== گزارش- 28 ==
با هدف ايجاد تنوع بيش‌تر در مجاري ورود و خروج كالا در كشور، امروز پروتكلي در خصوص تردد در درياي خزر ميان ايران و شوروي امضا شد. مطابق اين توافق، ورود به بندرهاي شوروي براي ايران آزاد شده‏است. افزون بر اين، درباره مبادلات تجاري از راه زمين نيز معاون حمل و نقل جاده‌اي وزارت راه وترابري (سيد احمد مدني) با اشاره به گفت‌وگو‌هاي انجام شده در اين باره و نيز مذاكراتي كه در آينده انجام خواهد شد، گفت: «ايران مي‌تواند با برقراري خطوط حمل و نقل دائمي به شوروي، بلغارستان و اروپا، كالاهاي مورد نياز خود را از اروپاي غربي وارد كرده و از همين طريق نيز صادر نمايد و همچنين مي‌تواند از جلفا تا سرخس در ابعاد گسترده‌تري كالاهاي خود را از خارج به داخل كشور وارد كند.»<ref>مأخذ25، ص18.</ref> راديو امريكا در مورد اين توافق ايران و شوروي با بيان مفاد قرارداد، گفت: «ايران در پي از دست دادن چندين بندر در خليج‌فارس به دليل جنگ با عراق، از نظر حمل و نقل به شدت در تنگنا قرار داشته‏است.»<ref>مأخذ1، ص22، راديو امريكا 29/8/1366.</ref>
ضميمه گزارش شماره 17: منطقه عملياتي نصر8, يگان‏هاي عمل‏كننده
ارتفاع گرده‌رش كه هدف عمليات نصر8 بوده است، ميان كوه‌هاي بلند شرق سليمانيه در منطقه عمومي ماؤوت عراق و شهر بانه ايران و در غرب رودخانه "قلعه‏چولان" قرار دارد و به لحاظ موقعيت نظامي اهميت بسياري دارد.
تأثير مهم اين ارتفاع از جنبه نظامي بدان دليل است كه سرپل ورودي به دشت "هرمدان" و ارتفاعات قميش، اُلاغْلو، دولبشك و گوجار است و ادامه حملات زمستاني به سمت سد دوكان و كركوك مستلزم تسلط بر آن (گرده‌رش) و در مرحله بعد، در اختيار داشتن اين ارتفاعات است.<ref>سند شماره 29659، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از معاونت اطلاعات، به فرماندهي محترم نيروي زميني سپاه، 1/9/1366، ص2.</ref>
مسئوليت دفاع از منطقه عملياتي نصر8 از جمله ارتفاع گرده‌رش به عهده سپاه يكم عراق بود كه به‌وسيله لشكر44 پياده (با 4 تيپ سازماني) اين سپاه و برخي نيروهاي جاش و گردان‌هاي خفيفه انجام مي‌شد.<ref>همان.</ref>
دراين عمليات لشكر11 اميرالمؤمنين(ع) با 2گردان، لشكر57 ابوالفضل با 4گردان، لشكر21 امام رضا(ع) با 2گردان و تيپ12 قائم با 2 گردان تحت فرماندهي قرارگاه نجف، شركت داشتند. لشكر‌هاي 7 ولي‏عصر(عج)، 52 قدس و ويژه 155 شهدا نيز در احتياط بودند و نيروي زميني سپاه بر حسن انجام كار نظارت مي‌كرد. حضور چند يگان از سپاه براي اين عمليات، به دليل كمبود نيروي يگان‌هاي عمل‌كننده بود.
مأموريت يگان‌هاي عمل‏كننده روي ارتفاع گرده‌رش، چنين بود: لشكر57 ابوالفضل: تصرف نيمه‌شمالي ارتفاع 1418 و ارتفاع 1391 (قله سوم)؛<ref>مأخذ2, ص15.</ref> تيپ12 قائم(عج): تصرف نيمه شرقي ارتفاع 1426 (قله اول)؛ لشكر11 اميرالمؤمنين: تصرف نيمه غربي اين قله.<ref>سند شماره 0454 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي تيپ 12 قائم(عج) در عمليات نصر8 (مجيد نادري)، 29/8/1366، ص1.</ref> همچنين لشكر21 امام رضا(ع) مأموريت داشت كه نيمه جنوبي ارتفاع 1418 (قله دوم) را تصرف كند.
 
 
 




نسخهٔ ‏۱۸ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۲۰

روزشمار جنگ سال 1366
1366.08.29
نام‌های دیگر بیست و نه آبان
تاریخ شمسی 1366.08.29
تاریخ میلادی 20 نوامبر 1987
تاریخ قمری 27 ربیع‌الاول 1408


1359.08.29
1360.08.29
1361.08.29
1362.08.29
1363.08.29
1364.08.29
1365.08.29



گزارش- 17

عمليات "نصر8" در اولين ساعت امروز روي ارتفاع "گرده‌رش" واقع در منطقه عمومي ماؤوت عراق آغازشد.[۱] ( ضميمه دارد). ساعت 1:06 بامداد يعني 10 دقيقه قبل از اعلام رمز عمليات از قرارگاه نجف، گردان‌هاي لشكر57 ابوالفضل(ع) با توجه به حضور زودتر از موعد، به دليل حساسيت مأموريت خويش، در نقطه رهايي با دشمن درگير شده و به موفقيت‌هايي دست يافتند.[۲] يك ساعت پس از شروع نبرد، يگان‌هاي عمل‌كننده همة هدف‌ها را به جز سمت راست گرده‌رش، تصرف كردند. ساعت 2 بامداد از پست شنود به فرماندهي خبر داده شد كه فرمانده دشمن در منطقه به نيروي‌هاي در خط خود گفته‏است: «يك گردان به منظور كمك به شما در راه است.» تفسير جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه (سيدرحيم صفوي) از اين خبر آن بود كه دشمن نيروي احتياط در خط ندارد. از اين رو تمام تأكيد وي براين بود كه لشكر57 بايد فشار خود را بر محور سمت راست ارتفاع گرده‌رش وارد آورد.[۳] دشمن كه غافل‌گير شده بود، تصور ديگري از اين حمله داشت. راوي قرارگاه نيروي زميني سپاه (حسين اردستاني) در اين باره با استناد به اظهارات برخي اسيران عراقي، نوشته است: «نيروهاي دشمن از عمليات غافل‌گير شده و تصور مي‌كردند كه تحرك رزمندگان در اين منطقه فريب مي‌باشد.»[۴] لذا مي‌بايست از فرصت به دست آمده بهره‌برداري مي‌شد و كل ارتفاع تصرف مي‌گرديد. يك معضل اصلي لشكر57 براي اتمام مأموريت، تدارك‌رساني به خط بود.(4) نيروهاي اين لشكر با سخت‌كوشي توانستند تا ساعت 3 بامداد مقداري مهمات، آب و غذا را با 50 رأس قاطر به بالاي ارتفاع برسانند.[۵] اما پاك‌سازي سمت راست ارتفاع گرده‌رش به زمان بيش‏تري نياز داشت، از اين رو در ساعت 4:25 صبح برادر صفوي به فرمانده قرارگاه نجف (نورعلي شوشتري) دستور داد كه اين اقدامات انجام شود: پاك‌سازي كامل منطقه گرده‌رش؛ تحكيم و تقويت مواضع، به خصوص موضع لشكر21 امام رضا(ع)؛ بسيج همه‌جانبه مهندسي جهاد و سپاه براي احداث جاده؛ ورود نيروي احتياط و تازه نفس به خط؛ پيش‌بيني ترابري هوايي تداركات؛ اهتمام جدي به امر تخليه مجروحان به‌وسيله هلي‌كوپتر و يا قاطر؛ اجراي آتش ادوات و توپخانه از صبح زود روي محورهاي پاتك دشمن.[۶] با توجه به باقي ماندن دشمن در قسمتي از گرده‌رش، فرماندهان نيروي زميني و قرارگاه نجف در صدد پاك‌سازي باقي‌مانده نيروهاي دشمن در محور سمت راست ارتفاع گرده‌رش برآمدند. برادر صفوي به فرمانده قرارگاه نجف گفت كه از لشكر21 امام رضا(ع) بخواهد تا پدافند حدفاصل قله‌هاي 2و3 را كه لشكر57 تصرف كرده است، عهده‌دار شود تا اين يگان بتواند تمام توان خود را روي محور راست به‌كار بگيرد و آن را تصرف كند، همچنين به لشكر ويژه 155 شهدا آماده‌باش داده شود كه امشب براي انجام دادن عمليات در اين محور، آماده باشد.[۷] به دليل اهميت مأموريت لشكر57 ابوالفضل و لزوم تقويت روحيه فرمانده اين يگان، جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه ساعت 11:25 در سنگر وي حاضر شد تا با هم گفت‌وگو كنند. برادر "روح‌الله نوري" فرمانده لشكر در ابتدا گفت: «همين 10 دقيقه پيش، عراقي‌ها از شمال ارتفاع (سمت راست) زير آخرين قله پاتك كردند كه از هر دو نقطه عقب زده شدند.»[۸] جانشين نيروي زميني سپاه با بيان اين نكته كه احتمالاً دشمن در اين منطقه از پذيرفتن تلفات اجتناب مي‌كند،[۹] گفت «ما از لشكر57 خيلي راضي هستيم. برادر محسن [رضايي] نيز در تماس امروز صبح خواست كه سلام وي به شما [برادر نوري] رسانده شود.» برادر صفوي سپس افزود: «اين نيروهايي كه از دشمن باقي مانده‌اند حدود يك دسته يا يك گروهان بوده و فاقد عقبه هستند، از اين رو جاي نگراني نيست، فقط شما در آن محور تمركز آتش بدهيد كه دشمن قادر به تردد نباشد تا امشب آنها را پاك‌سازي نماييم.»[۱۰] به نوشته راوي نيروي زميني سپاه، دشمن براي بازپس‌گيري مواضع از دست رفته‌اش, به باقي‌ماندة نيروهاي خود روي يال شمالي گرده‌رش، اميدوار بود، اما كم بودن تعداد اين نيروها موجب گرديد كه تا صبح به جز يكي دو اقدام موضعي، تلاش عمده ديگري از آنها مشاهده نشود. برادر صفوي نيز معتقد بود كه به دليل معابر محدود منطقه، دشمن نمي‌تواند اقدام مؤثري انجام دهد.[۱۱] با اين حال در ساعت 16 نيروهاي عراق به قله دوم پاتك كردند، اما بر اثر آتش توپخانه و شليك موشك‌هاي كاتيوشاي خودي، اين پاتك نيز به شكست انجاميد.[۱۲] اقدام ديگر عراق، بمباران منطقه عملياتي به‌وسيله 4فروند هواپيما بود كه در ساعت14:30 صورت گرفت.[۱۳] به دليل اهميت جاده در پشتيباني از نيروهاي در خط و درنتيجه حفظ هدف‌هاي تصرف شده، يكي از دغدغه‌هاي اصلي فرماندهان قرارگاه و نيروي زميني، چگونگي احداث جاده و مهيا ساختن زمينة پشتيباني از نيروها در خط بود. در جلسه‌اي كه با حضور مسئولان مهندسي سپاه و جهاد سازندگي تشكيل شد، برادر صفوي در مورد اهميت جاده گفت: «تا جاده روي ارتفاع نرود، دشمن اميدوار است كه موضع خود را مجدداً پس بگيرد.» در اين نقشه

جلسه همچنين راه‏كارهاي مختلف درباره احداث پل روي رودخانه قلعه‏چولان و جاده به منظور اتصال عقبه به خط، بررسي گرديد.[۱۴] يكي از مسئولان جهاد سازندگي (برادر حسن بيگي) در اين باره گفت: «7دستگاه بولدوزر در شرق رودخانه درصدد احداث جاده مي‌باشد. آنها جاده را به دو شاخه تقسيم نموده‌اند. محور نخست تا قله اول امتداد مي‌يابد و در محور دوم ـ كه طول بيش‏تري را شامل مي‌شود ـ جاده به تپه "نقلي" منتهي خواهد شد و اتصال عقبه به خط ميسّر مي‌گردد. تيم‌هاي راه‌سازي جهاد‌هاي سازندگي زنجان و خوزستان به ترتيب روي اين جاده فعاليت مي‌كنند.» وي در مورد نصب پل نيز گفت: «پل لوله‌اي تا غروب امروز آماده گرديده و پل اصلي نيز با 60 لوله، در طرح جهاد قرار دارد.»[۱۵] نصب پل عبور و مرور خودرو‌ها را تسهيل مي‌نمايد.

گزارش- 18

از بعدازظهر امروز طرح‌ريزي مانور شب دوم عمليات نصر8 در دستور كار قرار گرفت. سعي وافر فرماندهان سپاه آن بود كه ابتدا قسمت شمالي گرده‌رش را از نيروهاي دشمن پاك سازند، سپس به تقويت نيروهاي در خط، ايجاد استحكامات، تدارك‏رساني و مانند آن بپردازند. پاك‌سازي شمال گرده‌رش، به يك گردان از لشكر57 ابوالفضل و يك گردان از لشكر ويژه 155 شهدا سپرده شد. لشكر155 شب اول در احتياط بود.[۱۶] علاوه بر پاك‌سازي باقي‌ماندة ارتفاع گرده‌رش، مأموريت‌هاي ديگري كه مي‌بايست قرارگاه نجف انجام مي‌داد، در دستور كتبي جانشين نيروي زميني سپاه، چنين مشخص شده بود: 1ـ تقويت خط پدافندي لشكر21 امام رضا(ع). 2ـ پاك‌سازي و عمليات انهدامي در امتداد جاده هرمدان تا مقر تيپ39 عراق و مين‌گذاري معابر. 3ـ ايجاد مواضع تأخيري در محورهاي احتمالي پاتك دشمن. 4ـ اعزام 2 گردان از لشكر52 قدس به منطقه استقراري لشكر11 اميرالمؤمنين(ع) و تيپ12 قائم(عج) كه ضمن تشكيل يك خط پدافندي براي پاتك احتمالي دشمن، در احتياط باشند. 5ـ تأمين نيازهاي نيروهاي در خط، مانند غذا، آب، پتو، مهمات و … به‌وسيله قاطر. 6ـ تأكيد بر اقدامات مهندسي و نصب پل.[۱۷]

گزارش- 19

مرحله دوم عمليات نصر8 در شب دوم اجرا شد و بدين ترتيب عمليات تكميل شد. براي آن‌كه موفقيت حمله مرحله دوم تضمين بيشتري داشته باشد، قرارگاه قدس براي انحراف ذهن دشمن در شرق رودخانه قلعه‏چولان، به اجراي تك ايذايي و جنگ بي‏سيمي (بيان مطلبي در بي‌سيم‌ها تا دشمن به اشتباه گمان كند در منطقه‌اي ديگر، عمليات شده) پرداخت. در واكنش به اين حركت، از سر شب تا اندكي پس از ساعت 22:30، دشمن گلوله‌هاي منور شليك مي‌كرد.[۱۸] قرارگاه نجف نيز حدود 3 ساعت پس از تاريكي هوا، حمله به محور راست ارتفاع گرده‌رش را آغاز كرد و يگان‌هاي عمل‌كننده به سرعت مواضع گوشه‏اي از منطقه عملياتي نصر8, قبل از شروع عمليات ـ 28/8/1366 منطقه ماووت ـ حركت رزمندگان به سوي خط درگيري دشمن را تصرف كردند.[۱۹] بدين‌ترتيب هدف‌هاي عمليات صددرصد تأمين گرديد. از اين پس بررسي تحركات دشمن و تثبيت هدف‌هاي تصرف‏شده مطمح نظر فرماندهان قرارگرفت. در روز اول عمليات كوشش بسياري شد تا ضمن برنامه‌ريزي براي شب دوم، مسائل عقبه، تدارك‌رساني و مانند آن براي نيروهاي در خط ايجاد مشكل نكند. برادر "اردستاني" راوي نيروي زميني سپاه، اهم تلاش‌هاي فرماندهي عمليات در روز اول را چنين برشمرده است: سركوب پاتك‌هاي دشمن؛ استفاده از هوانيروز براي تدارك‌رساني به دليل نداشتن جاده؛ فعال نگه‌داشتن واحد‌هاي توپخانه و ادوات در اجراي آتش؛ تصرف باقي‌مانده ارتفاع گرده‌رش؛ پي‌گيري احداث پل و جاده؛ وارد كردن يگان‌هاي احتياط؛[۲۰] آگاه ساختن فرمانده كل سپاه (برادر محسن رضايي) از جريان پيشرفت عمليات و آخرين وضعيت آن.[۲۱]

گزارش- 20

در حالي كه نيروهاي خودي در شمال عراق عمليات مي‌كنند، ضد انقلاب در كردستان ايران براي ناامن كردن عقبه جبهه شمال مي‌كوشد. در جبهه شمال غرب، نيروهاي ضدانقلاب از گروه‌هاي كومه‏له و دمكرات در مناطق مهاباد و مريوان با رزمندگان درگير شدند. در جنوب مهاباد، در روستاي شيخان بر اثر حمله چته‌هاي دمكرات، 3 تن از رزمندگان شهيد و 3 تن مجروح شدند.[۲۲] در محور مريوان نيز در حمله افراد كومه‌له، 2 تن از رزمندگان به شهادت رسيدند و يك تن هم مجروح شد.[۲۳]

گزارش- 21

در ساعت 10:30 امروز نيز نيروگاه اتمي بوشهر به‌وسيله هواپيماهاي عراقي بمباران شد و خسارات بسياري به آن وارد گرديد. از ساعت 13 روز گذشته تا زمان اين حمله، هواپيماهاي عراقي بيش از 5 بار در آسمان بوشهر و نيروگاه ظاهر شده بودند. در اين حمله ـ برخلاف حمله پيشين ـ به منظور اجراي عمليات توأم با غافل‌گيري و دقت در بمباران هدف‌هاي موردنظر، مسير جديد جاده برازجان به سمت سواحل خليج‌فارس انتخاب شده بود. عراق در روزهاي 26/8/1366 و 28/8/1366 نيز به اين نيروگاه حمله كرده بود.[۲۴] در پي حمله عراق به نيروگاه اتمي بوشهر، ايران به آژانس بين‌المللي انرژي اتمي شكايت كرد. مهندس "امراللهي" معاون نخست‌وزير و رئيس سازمان انرژي اتمي ايران، در مورد تلفات حملات قبلي عراق به اين نيروگاه، گفت: «11 نفر ايراني شامل يك مهندس و تعدادي تكنيسين و كارگر شهيد شده و تعدادي مجروح شدند. همچنين يك مهندس آلماني از شركت "تي.يو.بي." در اين حملات كشته شده‏است.»[۲۵] وي نامه‌اي نيز به دبيركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي نوشته كه در آن ضمن انتقاد از عدم اقدام اين آژانس در بازداشتن عراق از حمله به نيروگاه اتمي بوشهر، آمده است: «در نتيجه بي‌تفاوتي اين آژانس به اين امر مهم، يك بار ديگر در 19 نوامبر 1987 (برابر 28 آبان 1366) رژيم بعث عراق نيروگاه اتمي بوشهر را مورد حمله مجدد قرار داد.» مهندس امراللهي سپس افزوده است كه جمهوري اسلامي ايران آژانس بين‌المللي انرژي اتمي را مسئول عواقب حملات اخير و هرگونه تجاوزات آتي مي‌داند كه به احتمال قوي سبب نشت مواد راديو اكتيو خواهدشد.[۲۶] علاوه بر حمله به نيروگاه، هواپيماهاي دشمن در ساعات 12:20 تا 22:35 با 15 فروند در 10 مسير ـ در هر مسير از 1 تا 4 هواپيما ـ در آسمان شهر‌هاي پاوه، كرند، قصرشيرين، ايلام، اسلام‌آباد، باختران، ميمه، سنقر، سنندج، همدان، گيلان‌غرب، سرپل‌ذهاب، نفت‌شهر و مهران ظاهر شدند.[۲۷] در شهر همدان نيز ديوار صوتي به‏وسيله هواپيماهاي عراقي شكسته شد.[۲۸]

گزارش- 22

خبرگزاري جمهوري اسلامي امروز به نقل از روزنامه آساهي‏شيمبون ـ كه مصاحبه روز چهارشنبه (27/8/1366) خود در تهران را امروز در ژاپن چاپ كرده است‌ ـ گزارش داد: «حجت‏الاسلام اكبر هاشمي‏رفسنجاني رئيس مجلس شوراي اسلامي اعلام كرد كه ايران در حال مذاكره با شوروي براي رسيدن به يك توافق دفاعي است كه جانشين قرارداد 1921 ميلادي خواهد شد.» اين خبرگزاري دربارة مصاحبه آقاي هاشمي ـ كه بيان سياست خارجي ايران است ـ ادامه داد كه آقاي رفسنجاني گفته اين مذاكرات پيشرفتي نداشته است. رئيس مجلس شوراي اسلامي همچنين تأكيد كرده كه براي يك ديدار رسمي, به شوروي دعوت شده است. آساهي‏شيمبون مي‏نويسد كه تحليل‏گران معتقدند اين سفر ممكن است در ارتباط با توافق دفاعي بوده و تأثير قابل ملاحظه‏اي براي موقعيت خاورميانه داشته باشد. قرارداد 1921 به شوروي اجازه مي‏داد كه در صورت حمله يك نيروي خارجي به ايران, شوروي نيروهايي را وارد ايران كند. ايران پس از پيروزي انقلاب اسلامي در سال 1357 شمسي به طور يك‏جانبه اين قرارداد را لغو كرد.[۲۹] يونايتدپرس نيز از توكيو بخش‏هايي از مصاحبه آقاي هاشمي‏رفسنجاني با آساهي‏شيمبون را اين چنين گزارش كرده است: «رئيس مجلس ايران اعلام كرد تا زماني كه سرمايه‏هاي مسدود شده ايران در امريكا آزاد نشوند دولت تهران با امريكا گفت‏ و گو نخواهد كرد وي اضافه كرده است كه در گفت‏ و گوهاي بين ايران و شوروي درباره انعقاد يك معاهده دفاعي جديد پيشرفت اندكي حاصل شده است. وي همچنين خاطرنشان كرده است كه ايران هم كمونيسم و هم سرمايه‏داري را رد مي‏كند ولي در صورت امكان با هر كشور خواه در شرق, داراي روابط همكاري خواهد بود.»[۳۰]

گزارش- 23

خليج‌فارس در يك روز نسبتاً آرام شاهد 2 تهاجم بود. خبرگزاري رويتر به نقل از منابع كشتي‌راني گزارش داد كه جت‌هاي جنگنده عراقي يك فروند يدك‌كش نجات زيردريايي را در نزديك جزيره خارك هدف يك موشك اگزوسه قرار داده‌اند. در اين حمله يك تن از خدمه يدك‌كش كشته شد و 5 تن نيز مجروح شدند. اين منابع گفته‌اند كه حمله جت‌هاي عراقي به يدك‌كش‌ها براي اين است كه ايران قادر به جذب يدك‌كش‌ها براي فعاليت در اطراف خارك نباشد و عمليات حمل نفت از خارك به جزيره سيري متوقف گردد.[۳۱] همچنين به گزارش روزنامه "ستاره سرخ" ـ نشريه ارتش شوروي ـ امروز يك ناوچه توپ‌دار ايراني، نفت‌كش "ارگون" متعلق به شوروي را مورد تهديد قرارداد، اما يك ناو جنگي شوروي به نام "استوئيكي"ـ كه نفت‌كش را اسكورت مي‌كرد ـ ناو ايراني را وادار به دور شدن از نفت‌كش كرد.[۳۲]

گزارش- 24

يگان‌هاي دريايي امريكا و كشورهاي اروپايي نگران مين‌هاي موجود در درياي عمان و خليج‌فارس هستند. دفتر وابسته نظامي سفارت فرانسه در ابوظبي اعلام كرد كه مين‌روب‌هاي فرانسه عمليات مين‌يابي در آب‌هاي "خورفكان" و "فجيره" را به اتمام رسانده‌اند. اين منبع در مورد كشف مين خبري نداده اما افزوده است كه هنوز محدوده واگذار شده به خود را "بدون مين" اعلام نمي‌كند. خبرگزاري رويتر در ادامه اين گزارش آورده است: «مين‌روب‌هاي ايتاليايي نيز هنوز به جست‌وجوي مين در محدوده واگذار شده به خود ادامه مي‌دهند. "پيرو موروزي" فرمانده مين‌روب ايتاليايي "اكنتو" تأكيد كرد: «ما پس از 3 هفته جست‌وجو هنوز حتي يك مين پيدا نكرده‌ايم.» رويتر همچنين گزارش داده است: «يكي از بيمه‌گذاران مي‌گويد مشكل اين جاست كه شما ممكن است امروز منطقه را كاملاً عاري از مين اعلام كنيد اما ايران همين امشب تعداد زيادي مين در همان منطقه كار بگذارد.»[۳۳] سخن‌گوي وزارت دفاع امريكا نيز در مورد عمليات مين‌يابي گفته است: مين‌روب‌هاي امريكايي در خليج‌فارس موفق به كشف 2 عدد مين دريايي در نزديكي جزيره "فارسي" شده‌اند.» وي نوع اين مين‌ها را تماسي مدل قديم به نام "ميام تايپ" كه به كف دريا متصل مي‌شود، معرفي كرد. به گفته اين سخن‌گو, هلي‌كوپتر‌هاي مين‌روب امريكايي با استفاده از دستگاه‌هاي "اولتراسونيك" عمليات مين‌يابي را انجام مي‌دهند. راديو لندن نيز گزارش داد: «مين‌روب‌هاي انگليسي 4 مين را در 2 روز گذشته در نزديكي "قطر" منفجر كردند.» اين راديو همچنين خبر داد كه 5 مين‌روب هلندي و بلژيكي نيز به عمليات مين‌روبي در خليج‌فارس ملحق شده‌اند.[۳۴]

گزارش- 25

امام‏جمعه تهران گفت كه بايد تصميم ملت ايران براي خاتمه دادن به جنگ را اجرا كنيم. آيت‌الله خامنه‌اي با اشاره به عمليات نيروهاي تحت امر قرارگاه رمضان در شهر دهوك، گفت: «اين حملات متوالي مي‌باشد. الآن نوبت اين است كه ما شكل جنگ را تغيير دهيم؛ زيرا در يك مرحله‌اي هستيم كه بايد تصميم ملت ايران براي خاتمه جنگ را به اجرا درآوريم. امروز دنيا اين قاطعيت را بداند و يقين كند كه ملت ايران قاطع دنبال اين است كه جنگ را به طور عادلانه خاتمه دهد.» رئيس‏جمهوري افزود: «پس از مراجعه شما مردم [براي ثبت نام در جبهه], به ترتيب به همه نوبت داده مي‌شود و اين به معناي آن است كه هر وقت فرماندهان نظامي تصميم گرفتند عملياتي را انجام دهند، نيروي لازم را در اختيار دارند.[۳۵] رئيس شوراي عالي دفاع درباره كمك مالي به جبهه‌ها نيز گفت: «اگر در جامعه اسلامي خلاء و يا نيازي وجود داشته باشد، همه افراد جامعه به خصوص كساني كه توانسته‌اند تحصيل مالي كنند، موظف‌اند بر اساس ميزان تمكن خود، خلاء و كمبود را پر كنند. قرآن خطاب به پيامبر(ص) مي‌گويد به آنها ـ متمكنين ـ بگو كه براي تأمين نياز‌هاي واقعي‌شان خرج كنند و آنچه را كه نياز ندارند، در راه خدا انفاق كنند. خداوند در قرآن كريم به متمكنيني كه انفاق في‌سبيل‌الله نمي‌كنند بشارت عذابي دردناك داده است. نگه‌داري ثروت و انفاق نكردن آن در راه خدا، يك عمل مغضوب در پيشگاه الهي و شايد گناه كبيره است. همانطور كه جهاد نفس لازم است، جهاد مال نيز ضرورت دارد.»[۳۶] آيت‌الله جنتي عضو فقهاي شوراي نگهبان و امام‏جمعه موقت قم نيز در نمازجمعه اين شهرستان گفت: «آيات انفاق در قرآن بسيار در مورد جنگ است و معلوم است مورد آن انفاق در راه جهاد في‌سبيل‌الله است. در روايات اسلام هم هست كه مي‌فرمايد هركس مي‌تواند، به جنگ برود و هركس نمي‌تواند، مخارج يكي از رزمندگان اسلام را تأمين نمايد. از نظر نيرو نيز بايد آن كساني كه واجد شرايط هستند، براي اعزام به جبهه اعلام آمادگي كنند. اسلام مي‌خواهد تمام مسلمانان، رزمنده و مجاهد باشند. مدرس تدريس كند، زن خانه‌دار، زندگي را اداره نمايد، كاسب بازار به كسب بپردازد، اما بايد اين آمادگي باشد كه هر وقت اعلام بسيج شد، به حالت آماده‌باش صددرصد در آيند و هر چه از مال و جان لازم بود، در اختيار بگذارند.»[۳۷]

گزارش- 26

سفير عراق در فرانسه پيش‌بيني كرد كه پايان جنگ عراق و ايران نزديك شده‏است. عبدالرزاق قاسم الهاشمي در گفت‌وگو با نماينده صداي امريكا در پاريس، گفت: «از پايان سال1986 (بهمن1365) چون ديگر ثابت شده‏است كه ايران نمي‌تواند بر عراق پيروزي نظامي به‌دست آورد، نشانه‌هاي بسيار پديد آمده‏است كه به پايان جنگ نزديك شده‌ايم. زمان نه به سود ايران بلكه به سود عراق عمل مي‌كند، زيرا عراق از نظر نظامي و اقتصادي از يك سال پيش قوي‌تر است. در چنين شرايطي روشن است كه جنگ ادامه نخواهد يافت.»[۳۸]

گزارش- 27

شركت‌هاي نفتي ژاپن مي‌كوشند نفت مورد نياز صنايع اين كشور را از ايران با قيمت ارزان‌تري تأمين كنند. خبرگزاري آلمان به نقل از منابع صنعتي اعلام كرد: «شركت‌هاي نفتي و تجاري ژاپن خواهان برخورداري از تخفيف بهاي نفت وارداتي از ايران و ديگر كشورهاي صادركننده نفت هستند. اين تخفيف شامل قراردادهاي مربوط به خريد‌هاي مستقيم از كشورها مي‌شود. در حال حاضر 4 شركت نفتي و 5 شركت تجارت عمومي ژاپن روزانه حدود 305 هزار بشكه نفت به طور مستقيم از ايران خريداري مي‌كنند. سخن‌گوي "ايد ميتسون كوزان" از شركت‌هاي عمده ژاپن، اعلام كرد در حال مذاكره با ايران در مورد برخورداري از تخفيف يك دلار براي هر بشكه, مي‌باشد. منابع صنعتي ژاپن اضافه كردند در صورت اصرار ايران براي حفظ بهاي 5/17 دلار براي هر بشكه، شركت‌هاي ژاپني آمادگي خواهند داشت در قراردادهاي خريد نفت ايران در سال‌هاي آينده، كاهش چشم‌گيري قايل شوند.»[۳۹] از سوي ديگر، با وجود خطرهاي جدي براي نفت‌كش‌ها در بارگيري نفت در خليج‌فارس، صاحبان كشتي‌ها مي‌كوشند هرچه بيشتر به منابع صدور نزديك شوند. خبرگزاري رويتر در اين باره در گزارشي آورده است: «صاحبان نفت‌كش‌ها حاضر هستند براي اقامت 4 روزه نفت‌كش 10 ميليون دلاري خود، حدود 40 هزار دلار حق بيمه بپردازند، ولي در عوض آن‌قدر به آب‌هاي خليج‌فارس نزديك باشند تا بتوانند از تغيير و تحول مساعد در بهاي نفت بهره‌مند شوند.»[۴۰]

گزارش- 28

با هدف ايجاد تنوع بيش‌تر در مجاري ورود و خروج كالا در كشور، امروز پروتكلي در خصوص تردد در درياي خزر ميان ايران و شوروي امضا شد. مطابق اين توافق، ورود به بندرهاي شوروي براي ايران آزاد شده‏است. افزون بر اين، درباره مبادلات تجاري از راه زمين نيز معاون حمل و نقل جاده‌اي وزارت راه وترابري (سيد احمد مدني) با اشاره به گفت‌وگو‌هاي انجام شده در اين باره و نيز مذاكراتي كه در آينده انجام خواهد شد، گفت: «ايران مي‌تواند با برقراري خطوط حمل و نقل دائمي به شوروي، بلغارستان و اروپا، كالاهاي مورد نياز خود را از اروپاي غربي وارد كرده و از همين طريق نيز صادر نمايد و همچنين مي‌تواند از جلفا تا سرخس در ابعاد گسترده‌تري كالاهاي خود را از خارج به داخل كشور وارد كند.»[۴۱] راديو امريكا در مورد اين توافق ايران و شوروي با بيان مفاد قرارداد، گفت: «ايران در پي از دست دادن چندين بندر در خليج‌فارس به دليل جنگ با عراق، از نظر حمل و نقل به شدت در تنگنا قرار داشته‏است.»[۴۲] ضميمه گزارش شماره 17: منطقه عملياتي نصر8, يگان‏هاي عمل‏كننده ارتفاع گرده‌رش كه هدف عمليات نصر8 بوده است، ميان كوه‌هاي بلند شرق سليمانيه در منطقه عمومي ماؤوت عراق و شهر بانه ايران و در غرب رودخانه "قلعه‏چولان" قرار دارد و به لحاظ موقعيت نظامي اهميت بسياري دارد. تأثير مهم اين ارتفاع از جنبه نظامي بدان دليل است كه سرپل ورودي به دشت "هرمدان" و ارتفاعات قميش، اُلاغْلو، دولبشك و گوجار است و ادامه حملات زمستاني به سمت سد دوكان و كركوك مستلزم تسلط بر آن (گرده‌رش) و در مرحله بعد، در اختيار داشتن اين ارتفاعات است.[۴۳] مسئوليت دفاع از منطقه عملياتي نصر8 از جمله ارتفاع گرده‌رش به عهده سپاه يكم عراق بود كه به‌وسيله لشكر44 پياده (با 4 تيپ سازماني) اين سپاه و برخي نيروهاي جاش و گردان‌هاي خفيفه انجام مي‌شد.[۴۴] دراين عمليات لشكر11 اميرالمؤمنين(ع) با 2گردان، لشكر57 ابوالفضل با 4گردان، لشكر21 امام رضا(ع) با 2گردان و تيپ12 قائم با 2 گردان تحت فرماندهي قرارگاه نجف، شركت داشتند. لشكر‌هاي 7 ولي‏عصر(عج)، 52 قدس و ويژه 155 شهدا نيز در احتياط بودند و نيروي زميني سپاه بر حسن انجام كار نظارت مي‌كرد. حضور چند يگان از سپاه براي اين عمليات، به دليل كمبود نيروي يگان‌هاي عمل‌كننده بود. مأموريت يگان‌هاي عمل‏كننده روي ارتفاع گرده‌رش، چنين بود: لشكر57 ابوالفضل: تصرف نيمه‌شمالي ارتفاع 1418 و ارتفاع 1391 (قله سوم)؛[۴۵] تيپ12 قائم(عج): تصرف نيمه شرقي ارتفاع 1426 (قله اول)؛ لشكر11 اميرالمؤمنين: تصرف نيمه غربي اين قله.[۴۶] همچنين لشكر21 امام رضا(ع) مأموريت داشت كه نيمه جنوبي ارتفاع 1418 (قله دوم) را تصرف كند.  




منابع و مآخذ روزشمار 1366/08/29

  1. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه" شماره 246, 30/8/1366، ص1، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 29/8/1366.
  2. ↑ سند شماره 451 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش "عمليات نصر8، لشكر57 ابوالفضل"، راوي: كيوان محمدي، 29/8/1366، ص19.
  3. ↑ سند شماره 1532 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتم در عمليات نصر8، (حسين اردستاني)، 26/8/1366 تا 11/9/1366، ص36، شماره نوار26375.
  4. ↑ همان، ص44.
  5. ↑ همان، ص40, شماره نوار 26375.
  6. ↑ سند شماره 1535 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نجف اشرف در عمليات نصر8 (يدالله ايزدي)، 28/8/1366 تا 1/9/1366، صص47و48، شماره نوار: 26404.
  7. ↑ همان، ص73، شماره نوار: 26407.
  8. ↑ همان، ص1/75، شماره نوار: 26407. نيز رجوع شود به مأخذ3، صص37 و 38، شماره نوار 26375.
  9. ↑ مأخذ3، ص42، شماره نوار: 26375.
  10. ↑ مأخذ2، ص37 تا 51.
  11. ↑ مأخذ3، صص49 و 50.
  12. ↑ مأخذ6، ص94، شماره نوار 26408.
  13. ↑ مأخذ3، ص46، شمار نوار 26375. نيز رجوع شود به مأخذ6، ص87، شماره نوار 26407.
  14. ↑ مأخذ3، ص52، شماره نوار 26374.
  15. ↑ مأخذ3، ص48، شماره نوار 26375.
  16. ↑ مأخذ6، ص99، شماره نوار26408.
  17. ↑ مأخذ6، ص96 تا 98، شماره نوار26408.
  18. ↑ مأًخذ3، ص58.
  19. ↑ مأخذ2، صص51 و 52.
  20. ↑ مأخذ3، ص50، شماره نوار 26375.
  21. ↑ مأخذ3، ص54.
  22. ↑ سند شماره 226179 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ:"منابع سياسي داخلي"، 12/9/1366، ص12.
  23. ↑ سند شماره 200672، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "منابع سياسي خارجي"، 2/9/1366، ص2.
  24. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه،" شماره 245، 28/8/1366، صص8 و 9، بوشهر - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 28/8/1366.
  25. ↑ روزنامه كيهان، 30/8/1366، ص2.
  26. ↑ همان، ص17.
  27. ↑ سند شماره 6036 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از نيروي هوايي جمهوري اسلامي ايران (معاونت اطلاعات) به سماجا (معاونت اطلاعات)، 30/8/1366.
  28. ↑ مأخذ 1, ص4.
  29. ↑ مأخذ 1, صص20 و 21.
  30. ↑ مأخذ 1, ص20.
  31. ↑ مأخذ 1، ص4.
  32. ↑ مأخذ1، ص25، مسكو - خبرگزاري فرانسه، 29/8/1366.
  33. ↑ مأخذ1، ص25و26، خورفكان - خبرگزاري رويتر 29/8/1366.
  34. ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 247، 29/9/1366، ص19، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 29/8/1366، به نقل از آسوشيتدپرس و راديو لندن.
  35. ↑ مأخذ25، ص18.
  36. ↑ مأخذ25، ص18.
  37. ↑ روزنامه رسالت، 1/9/1366، ص10.
  38. ↑ مأخذ1، ص17و18، راديو امريكا 29/8/1366.
  39. ↑ مأخذ1، ص32، توكيو - خبرگزاري آلمان، 29/8/1366.
  40. ↑ مأخذ1، ص25و26، خورفكان - به نقل از خبرگزاري رويتر، 29/8/1366.
  41. ↑ مأخذ25، ص18.
  42. ↑ مأخذ1، ص22، راديو امريكا 29/8/1366.
  43. ↑ سند شماره 29659، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از معاونت اطلاعات، به فرماندهي محترم نيروي زميني سپاه، 1/9/1366، ص2.
  44. ↑ همان.
  45. ↑ مأخذ2, ص15.
  46. ↑ سند شماره 0454 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي تيپ 12 قائم(عج) در عمليات نصر8 (مجيد نادري)، 29/8/1366، ص1.






برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1366.08.29&oldid=2354»