1366.09.14: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1366 |نام = 1366.09.14 |نام دیگر=چهارده آذر |روز=14 آذر 1366 |تاریخ شمسی= 1366.09.14 |تاریخ میلادی=5 دسامبر 1987 |تاریخ قمری= 13 ربیع‌الثانی 1408 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.09.14</div> <div class="bootstrap...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۵: سطر ۲۵:




==گزارش - 1==
== گزارش- 260 ==
در دور جديد بررسي اجراي عمليات در مناطق شمال غرب، جنوب و خليج فارس، گفت‌وگو در مورد عمليات كركوك, امروز نيز در قرارگاه رمضان ادامه يافت<ref>سند شماره 1562/ د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتم (حسين اردستاني)، ص62.</ref> و طي آن اهميت اين اقدام در ميان تلاش‌هاي نظامي سال 1366 را فرمانده سپاه به گونه‌اي فوق‏العاده مورد تأكيد قرار داد.<ref>همان، ص 74.</ref>
قرارگاه رمضان در نشست ديگري با مسئولان اتحاديه ميهني كردستان در حضور جلال طالباني رهبر اين گروه راه‌هاي ادامه هم‌كاري و مقابلة نظامي با ارتش عراق را مورد بررسي قرار داد. مهم‌ترين دغدغه‌ي جلال طالباني و همراهان وي، احتمال صلح ميان ايران و عراق و سرگردان شدن نيروهاي معارض در آن اوضاع, عنوان شد. رئيس ستاد قرارگاه رمضان برادر ايرج مسجدي، در پاسخ، خطاب به آقاي جلال طالباني گفت: «خيال شما راحت باشد، ما تحت هيچ شرايطي با صدام صلح نمي‌كنيم. ما معتقد به مبارزه با رژيم بعث تا سرنگوني آن هستيم.»<ref>سند شماره 14045/ پ ن مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: جلسه قرارگاه رمضان،(راوي: حسين شفيعي، 14/9/1366، نوار شماره 27848)، ص 12.</ref>
 
==  گزارش- 261 ==
در جنوب، عمليات روي اسكله‌هاي العميه و البكر از حيث برآورد شناورهاي مورد نياز و فعاليت نيروي هوايي, مورد توجه بيش‌تر واقع شد. درباره شناور، برآورد دقيق‌تر فرماندهان موجب شد كه آمار روز قبل به 421 فروند افزايش يابد.<ref>سند شماره 1557/ د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه راوي نيروي دريايي (سعيد سرمدي)،
صص84 و 85.</ref> گذشته از كمبودهاي لجستيكي و نداشتن پشتيباني كافي، نفس انجام دادن عمليات از نظر برخي فرماندهان در ابهام هست، زيرا در فصل‌هاي پاييز و زمستان دريا توفاني است و مه‌آلود بودن هوا و وجود رطوبت نيز ديد مؤثر و مانور قايق‌ها را با مشكل مواجه مي‌سازد. علاوه بر اين، حملات هوايي دشمن و محدوديت سوخت شناورها نيز به عنوان عوامل آسيب‌رسان مطرح گرديد.<ref>همان، صص 109 و 110.</ref>
درباره آمادگي نيروي هوايي ارتش برادر "سيدعلي حسيني‏تاش" از قول آقاي "منصور ستاري" فرمانده نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي، گفت: نيروي هوايي آمادگي دارد قبل از عمليات اگر ناوچه‌هاي [در خليج فارس] را متفرق كنند، 10 بار سكوها را بمباران كند.<ref>همان، ص 106.</ref> اما به‌دليل محدوديت‌هاي ارزي جهت تأمين قطعات و ساير نيازمندي‌هاي بمباران هوايي، فرماندهان قرارگاه نوح بر اين نظر هستند كه براي كاستن از هزينه‌ها، از توپخانه به جاي بمباران استفاده شود. هرچند جانشين نيروي دريايي سپاه (برادر حسيني‏تاش) به دليل تأثير كم‌تر گلوله توپ، آن را در دست‌يابي به هدف‌هاي مورد نظر مناسب نمي‌داند.<ref>همان.</ref>
در عين حال به گزارش كيهان, منصور ستاري درباره توان نيروي هوايي در پشتيباني از عمليات رزمندگان، گفت: «اين نيرو در سال جاري با دو برابر توان خود و فراتر از امكانات موجود به انجام عمليات در جبهه‌هاي جنگ خواهد پرداخت.» وي افزود: «علي‌رغم همه فشارهايي كه از ناحيه دشمنان به‌خصوص در زمينه محدوديت تأمين نيازهاي فني به اين نيرو وارد مي‌شود، اميدواريم با اتكا به خلاقيت و ابتكار نيروهاي متعهد خود، مأموريت‌هاي محوله را انجام دهيم.»<ref>روزنامه كيهان، 14/9/1366، ص 18.</ref>
 
==  گزارش- 262 ==
حمايت‌هاي بي‌دريغ مالي و جاني مردم از جبهه‌هاي جنگ به خصوص از ناحيه قشرهاي محروم، فضاي جامعه را همچنان متأثر از روحيه ايثارگري ساخته است. يك زن روستايي از اهالي قريه "خسويه" شهر داراب مهريه‌اش را كه 10 اصله درخت نخل بود جهت كمك به رزمندگان به ستاد پشتيباني جنگ شهرستان داراب اهداء كرد. روزنامه كيهان در ادامه اين خبر افزوده است: «اين زن كه "صنم بر اسفنديار" نام دارد، در تماسي به خبرنگار ما گفت: "با اين‌كه دومين فرزندم در جبهه مي‌باشد، اما چون خودم نمي‌توانم در جنگ شركت كنم به‌خاطر رضاي خدا مهريه‌ام را كه شامل 10 اصله درخت نخل بود تقديم كردم تا با فروش آن، قسمتي از هزينه يك رزمنده تأمين شود.»<ref>همان، ص 2، شيراز - خبرنگار كيهان.</ref>
به گزارش روزنامه جمهوري اسلامي، در نتيجه مشاركت ارگان‌ها، نهادها، سازمان‌ها، ادارات، شخصيت‌ها و قشرهاي مختلف مردم در جهاد مالي، تاكنون هزينه رزم بيش از هفتادهزار تن رزمنده تأمين شده است.<ref>روزنامه جمهوري اسلامي، 15/9/1366، ص 2، بخش خبري.</ref>
راديو بي.بي.سي. در گزارشي درباره جهاد مالي در ايران و مقايسه راه‌هاي تأمين هزينه جنگ در ايران و عراق، گفت: «در جنگ خليج [فارس] هزينه جنگي براي ايران و عراق فوق‏العاده سنگين بوده است. هر دو كشور از توليدكنندگان عمده نفت هستند ولي استراتژي آنان براي تأمين هزينه جنگ كاملاً متفاوت است: عراق روي وام‌هاي خارجي تكيه مي‌كند ـ كه اينك ميزان آن به 64 ميليارد دلار رسيده است ـ و ايران روي صرفه‌جويي داخلي و كاهش سطح زندگي تكيه دارد.»<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 261 (15/9/1366)، ص 33، به نقل از راديو بي.بي.سي.، 14/9/1366.</ref>
 
==  گزارش- 263 ==
خبرگزاري آسوشيتدپرس به نقل از منابع كشتي‌راني مستقر در منامه دربارة مين‌يابي كشورهاي اروپايي در خليج فارس گزارش داد: «كشتي‌هاي مين‏روب انگليسي، هلندي و بلژيكي كه پس از يك ماه تجسس فقط 4 "مين" كشف كرده‌اند، آب‌هاي مركزي خليج فارس را ترك كردند. براساس اعلاميه‌هاي رسمي نيروهاي دريايي سه كشور يادشده، كشتي‌هاي انگليس در جريان عمليات خود 4 مين كشف و منهدم كردند و كشتي‌هاي بلژيكي و هلندي هيچ موفقيتي نداشتند. منابع ديپلماتيك غربي گفتند انگليس با انتشار بيانيه‌اي اين منطقه را كه خارج از شبه جزيره قطر است، عاري از وجود مين اعلام كرده و آن را در اختيار نيروي دريايي امريكا قرار داد. منابع كشتي‌راني گفتند سه كشتي مين‏روب انگليس از منطقه خارج شده و به سوي آب‌هاي جنوبي خليج فارس خارج از محدوده "دوبي" رفتند. بنابراين گزارش، كشتي‌هاي مين‏روب و تداركاتي بلژيك و مين‏روب‌هاي هلندي منطقه را ترك كردند.»<ref>مأخذ 10، ص 3، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از خبرگزاري آسوشيتدپرس.</ref>
دربارة كشف مين در خليج فارس ظرف دو هفته گذشته، خبرهاي بسياري را رسانه‌هاي بين‌المللي اعلام كرده‌اند. هم‌زمان با انتشار اين خبرها، نيروهاي انگليسي از نيروهاي هلندي و بلژيكي مستقر در درياي عمان براي حضور در خليج فارس دعوت كردند. انتشار اين خبرها مي‌تواند تأكيدي بر ضرورت حضور نيروهاي امريكايي و غربي در خليج فارس باشد، زيرا در خبر روزهاي قبل نيز آمده بود كه در پي حمله هلي‌كوپترهاي امريكايي به يك كشتي ايراني، ايران مين‌گذاري را متوقف كرده است.<ref>سند شماره 212743 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي خارجي، 14/9/1366، ص 3.</ref>
 
شناور حامل مين‏هاي دريايي
 
==  گزارش- 264 ==
معاون بين‌المللي و اقتصادي وزارت خارجه ايران (محمدجواد لاريجاني), در سومين دور مذاكرات خود با پرز دكوئيار, دبيركل سازمان ملل با اشاره به حضور گسترده رزمندگان اسلام در جبهه‌هاي نبرد، تأكيد كرده است كه جمهوري اسلامي ايران نمي‌تواند زمان درازي براي اجراي عدالت منتظر بماند. لاريجاني همچنين مسئله تعيين متجاوز را به‌عنوان گام نخست براي اجراي عدالت در جنگ تحميلي عراق عليه ايران مورد تأكيد قرار داده است. طبق اين گزارش كه در روزنامه كيهان درج شده است, سخن‌گوي وزارت خارجه ـ كه لاريجاني را در اين سفر هم‌راهي مي‌كند ـ در گفت‌وگو با خبرگزاري جمهوري اسلامي گفته است: «جزئيات مربوط به مراحل اجرايي طرح آتش‏بس دبيركل، مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت و در هر مورد نقاط ضعف و قوت اين مراحل در مطابقت با مواضع اصولي جمهوري اسلامي ايران از سوي معاون بين‌المللي وزارت خارجه تشريح گرديد.»<ref>مأخذ 8، ص 2.</ref>
لاريجاني هنگام بازگشت از نيويورك، در فرانكفورت گفت: «ايران طرح دبيركل به منظور اجراي قطع‌نامه 598 را قبول كرده و در جهت دست‌يابي به اين روند عمل مي‌كند. اگر آن‌ها [اعضاي شوراي امنيت] واقعاً به اجراي قطع‌نامه 598 مي‌انديشند بايد به اين مطلب توجه نمايند كه ايران اجراي طرح دبيركل را پذيرفته و مطابق آن، در جهت دست‌يابي به اين روند عمل مي‌كند، اما دولت عراق تنها اعلام كرده كه قطع‌نامه را قبول دارد ولي در عمل آشكارا آن را رد كرده است.» وي در مورد پيشرفت مذاكرات با دبيركل سازمان ملل، نيز گفته است: «فعاليت‌هاي دبيركل تاكنون موفقيت‏آميزترين تلاش در جهت برقراري صلح و امنيت در منطقه بوده است، لذا هيچ كشور ثالث نبايد خود را در فعاليت‌هايي كه ممكن است سبب تشديد تشنج و گسترش جنگ شود، درگير كند. ما فكر مي‌كنيم حضور نظامي امريكا در خليج فارس نه تنها تهديدي عليه تماميت ارضي كشورها در منطقه به‌شمار مي‌رود بلكه ضربه‌اي آشكار عليه فعاليت‌هاي مسالمت‏آميز دبيركل و ابتكار وي تلقي مي‌شود، همچنين اجراي قطع‌نامه 598 را به‌طور قطع با اشكال مواجه مي‌كند.»<ref>روزنامه كيهان، 15/9/1366، ص 20.</ref> به نوشته روزنامه كيهان، لاريجاني در پاسخ به اين سؤال كه "آيا دبيركل از شما خواست كه بسيج عمومي را متوقف كرده و حمله جديدي را شروع نكنيد؟" گفت: «يك بسيج عمومي عظيم در ايران در حال انجام است كه از مملكت دفاع نمايد و هر وقت كه احتياج باشد، وارد عمل خواهد شد. صحبت ما با دبيركل راجع به اين مسائل نبوده بلكه در مورد اجراي برنامه پيشنهادي وي بوده است.»<ref>مأخذ 8، ص 2.</ref>
 
==  گزارش- 265 ==
به گزارش خبرگزاري آسوشيتدپرس، يك مقام عالي‏رتبه كاخ سفيد ـ كه نام وي فاش نشده ـ در جلسه‌اي دربارة دستور كار كنفرانس آتي سران امريكا و شوروي كه در اين هفته انجام مي‌گيرد، به خبرنگاران گفته است: «ما احساس مي‌كنيم كه شوروي‌ها ايرانيان را از هرگونه ديپلماسي مؤثر سازمان ملل مصون مي‌دارند. انتظار مي‌رود ريگان در طول ملاقات خود با رهبر شوروي در واشنگتن، مصراً خواستار موافقت او با اعمال تحريم بين‌المللي تسليحاتي عليه ايران شود.» اين مقام افزوده است: «اگر ايرانيان به عمليات تحريك‏آميز خود عليه ما ادامه دهند و چنين به نظر رسد كه شوروي آن‌ها را در پناه خود مي‌گيرد، در اين شرايط مطمئناً اين قضيه به صورت مسئله‌اي در روابط با شوروي در خواهد آمد... علي‌رغم طفره‏روي ايران، شوروي‌ها همچنان مي‌گويند كه به ايرانيان فرصت بيش‌تري بدهيد. اما اگر شوروي كمك به مقاومت در برابر يك قطع‌نامه براي تحريم تسليحاتي عليه ايران را ادامه دهد، امريكا با ارائه يك پيشنهاد به شوراي امنيت، آن‌ها را تحت فشار قرار خواهد داد زيرا در شوراي امنيت امريكا مي‌تواند روي حمايت اكثريت 15 كشور عضو حساب كند. در اين ميان فقط شوروي‌ها و امريكايي‌ها حق وتو دارند.» اين مقام پيش‏بيني كرد كه شوروي ريسك وتو را قبول نخواهد كرد زيرا اين كار جهان عرب را كه از تحريم تسليحاتي حمايت كرده، به شدت خشمگين خواهد ساخت.<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 262 (16/9/1366)، صص 11 و 12، واشنگتن - به نقل از خبرگزاري آسوشيتدپرس، 15/9/1366.</ref>
"ريچارد مورفي" معاون وزير امورخارجه امريكا نيز درباره مفاد مذاكره ديدار سران گفت: «رونالد ريگان رئيس‏جمهوري امريكا در جريان ديدار آتي خود با ميخائيل گورباچف رهبر شوروي، بر لزوم پايان بخشيدن به جنگ عراق و ايران تأكيد خواهد كرد.» مورفي در مصاحبه‌اي تلفني با سه روزنامه سعودي به نام‌هاي "الرياض"، "الرياض ديلي" و "اليمانه" تصريح كرد كه امريكا در اين اجلاس عزم خود مبني بر پايان دادن به اين جنگ را مورد تأكيد قرار خواهد داد. وي افزود: «ما همچنين مواضع ايران در خصوص ناديده انگاشتن اقدام‌هاي صلح سازمان ملل و نيز تمرد اين كشور از اجراي قطع‌نامه 598 را مطرح خواهيم كرد. ما همچنين خواهيم گفت كه ادامه حمايت شوروي از موضع ايران به نفع صلح نيست.»<ref>همان، ص 11، رياض - به نقل از خبرگزاري فرانسه، 15/9/1366.</ref> مورفي همچنين در مصاحبه با روزنامه كويتي "القبس" در مورد تحريم تسليحاتي عليه ايران، گفت: «اتحاد شوروي كه قبلاً نسبت به اين موضوع مخالفت‌هايي ابراز كرده بود، اين بار به قطع‌نامه مذكور رأي موافق خواهد داد... سازمان ملل يك قطع‏نامه مبتني بر مجازات‌هايي عليه ايران را تصويب خواهد كرد زيرا دلايل ارائه شده براي عدم حركت به سوي پايان جنگ، متقاعدكننده نيست. مقامات ايراني تمايل به ابراز يك موضع روشن و آشكار در مقابل اين قطع‌نامه نشان نداده‌اند. اكنون زمان تنظيم و تصويب يك قطع‏نامه تنبيهي كه جريان اسلحه به ايران را محدود كند فرا رسيده است و اين اقدام مي‌تواند به مثابه گامي در راه واداشتن آن كشور به نشستن بر سر ميز مذاكره باشد.» وي افزود: «هم‌اكنون به‏ويژه پس از آن‏كه اعراب در كنفرانس سران آشكارا لزوم متوقف ساختن جنگ را مورد تأكيد قرار دادند، زمان تصويب آن قطع‌نامه است.»<ref>مأخذ 11، صص 9 ‌و 10، كويت - به نقل از خبرگزاري كويت، 14/9/1366.</ref>
 
==  گزارش- 266 ==
به منظور اقناع شوروي در هم‌سو شدن با امريكا و اروپا جهت افزايش فشار بر ايران، "پيتر مالكوم" مشاور سياسي دولت انگليس، گفت: «خانم "تاچر" فردا در لندن در ملاقات با ميخائيل گورباچف رهبر شوروي، در خصوص جنگ عراق و ايران و اثرات منفي ادامه اين جنگ بر روي صلح در جهان و موضع شوروي نسبت به ايران، مذاكره خواهد كرد.» مالكوم تأكيد كرد: «خانم تاچر در اين ملاقات به طور مستقيم از رهبر شوروي تقاضا خواهد كرد تا با توجه به رد قطع‌نامه‌هاي بين‌المللي از سوي ايران، موضع خود را نسبت به ايران با كشورهاي بزرگ هماهنگ سازد.» وي همچنين گفته است كه به عقيده دولت انگليس، هماهنگي موضع شوروي با ساير كشورهاي بزرگ موجب تسليم شدن ايران در برابر تصميمات بين‌المللي خواهد شد.<ref>مأخذ 11، ص 10، تهران - به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي، 14/9/1366.</ref>
از سوي ديگر، معاون وزيرخارجه آلمان غربي نيز در ديدار با سفير ايران در بن در اين باره گفت: «ما خيلي تحت فشار هستيم. در سفري كه به كشورهاي ساحلي خليج فارس داشتيم همه از وضعيت موجود ابراز نگراني مي‌كردند و صريحاً به ما مي‌گفتند چرا جانب ايران را مي‌گيريد. ما اين نگراني‌ها را نمي‌توانيم جدي نگيريم، از اين رو علاقه‌منديم كه در مذاكرات خود [درباره پذيرش قطع‌نامه 598] پيشرفت كنيد تا اين سوءظن ايجاد نشود كه تمام اين كارها، تاكتيكي است براي پيروزي نظامي. و اميدواريم با انعطاف خود، ما را هم در تنگنا قرار ندهيد.»<ref>مأخذ 13، گزارش هفتگي، ص 5.</ref>
همچنين روزنامه ايتاليايي "ايل مساجرو" كه عموماً بيان‏كننده موضع وزارت خارجه ايتاليا است، در تفسيري اظهار عقيده كرد كه اقدامات دبيركل سازمان ملل پس از پاسخ "نه" تهران، به شكست انجاميده است. اين روزنامه افزوده است: «شوراي امنيت اكنون در برابر مرحله دوم قطع‌نامه كه همانا تحريم نظامي است، قرار دارد. بر سر راه اتخاذ چنين تصميمي، سؤالات زيادي وجود دارد زيرا شوراي امنيت از يك سو مي‌تواند با مخالفت دولت پاريس مواجه شود و از سوي ديگر، پكن و مسكو اكنون به اعمال تحريم نظامي عليه ايران رأي نخواهند داد.»<ref>مأخذ 11، صص 17 و 18، رم - به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي، 14/9/1366.</ref>
 
==  گزارش- 267 ==
به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، "محمدعلي نظران" سرپرست كميسيون اداره اسيران عراقي، درباره آزادي اسراي لبناني‏الاصل كه به عنوان مزدور در ارتش عراق فعاليت مي‌كردند و به اسارت ايران درآمده‌اند، اعلام كرد: «آقاي شيخ سعيد شعبان در ملاقات با آيت‏الله "خامنه‌اي" رئيس‏جمهور و رئيس شوراي عالي دفاع، آزادي عده‌اي از لبناني‌ها را كه در جريان جنگ تحميلي به اسارت نيروهاي اسلام درآمده‌اند، درخواست كرد. رئيس‏جمهوري با آزادي هشت تن از اسراي توّاب لبناني موافقت كرد تا هم‌راه با آقاي شعبان به كشورشان باز گردند.»<ref>مأخذ 8‌، ص2.</ref>
تعدادي از افراد لبناني كه با ارتش عراق همكاري مي‏كردند و در جنگ اسير شدند, به درخواست شيخ سعيد شعبان آزاد شدند.
 
==  گزارش- 268 ==
در شماره 103 نشريه "جبهه مليّون" يكي از نويسندگان در مقاله‌اي با عنوان "براي پايان دادن به بحران خليج فارس بايد تجاوز عراق را محكوم و خليج فارس را تخليه كرد"، به امريكا پند و اندرز داده و نوشته است: «در حالي كه لشكركشي به خليج فارس هرگز محبت قلبي ايرانيان را به خود جلب نخواهد كرد، اما بهانه‌اي به‌دست حكومت اسلامي داده كه ميليون‌ها مردم بي‏سلاح را به خيابان‌ها بكشاند و آنان را براي دفاع از تماميت كشور به هيجان بياورد.» نويسنده سپس با اشاره به عواقب جنگ نوشته است: «مصلحت جهاني و سعادت جامعه بشري حكم مي‌كند كه همه خارجيان از خليج فارس خارج شوند. بايد دولت متجاوز عراق به‌نام آغازگر جنگ معرفي و بهانه موجود از دست رژيم جمهوري اسلامي خارج گردد... اگر به فرض محال رژيم جمهوري اسلامي نيز خواهان پايان جنگ بدون نتيجه و اخذ غرامت باشد، خانواده شهدا و مجروحين اجازه تسليم به او نخواهند داد، بنابراين غرب بايد از حمايت عراق دست بردارد.»<ref>سند شماره 200682 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي خارجي، (14/9/1366)، صص 4 و 5.</ref>





نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۴۵

روزشمار جنگ سال 1366
1366.09.14
نام‌های دیگر چهارده آذر
تاریخ شمسی 1366.09.14
تاریخ میلادی 5 دسامبر 1987
تاریخ قمری 13 ربیع‌الثانی 1408




گزارش- 260

در دور جديد بررسي اجراي عمليات در مناطق شمال غرب، جنوب و خليج فارس، گفت‌وگو در مورد عمليات كركوك, امروز نيز در قرارگاه رمضان ادامه يافت[۱] و طي آن اهميت اين اقدام در ميان تلاش‌هاي نظامي سال 1366 را فرمانده سپاه به گونه‌اي فوق‏العاده مورد تأكيد قرار داد.[۲] قرارگاه رمضان در نشست ديگري با مسئولان اتحاديه ميهني كردستان در حضور جلال طالباني رهبر اين گروه راه‌هاي ادامه هم‌كاري و مقابلة نظامي با ارتش عراق را مورد بررسي قرار داد. مهم‌ترين دغدغه‌ي جلال طالباني و همراهان وي، احتمال صلح ميان ايران و عراق و سرگردان شدن نيروهاي معارض در آن اوضاع, عنوان شد. رئيس ستاد قرارگاه رمضان برادر ايرج مسجدي، در پاسخ، خطاب به آقاي جلال طالباني گفت: «خيال شما راحت باشد، ما تحت هيچ شرايطي با صدام صلح نمي‌كنيم. ما معتقد به مبارزه با رژيم بعث تا سرنگوني آن هستيم.»[۳]

گزارش- 261

در جنوب، عمليات روي اسكله‌هاي العميه و البكر از حيث برآورد شناورهاي مورد نياز و فعاليت نيروي هوايي, مورد توجه بيش‌تر واقع شد. درباره شناور، برآورد دقيق‌تر فرماندهان موجب شد كه آمار روز قبل به 421 فروند افزايش يابد.[۴] گذشته از كمبودهاي لجستيكي و نداشتن پشتيباني كافي، نفس انجام دادن عمليات از نظر برخي فرماندهان در ابهام هست، زيرا در فصل‌هاي پاييز و زمستان دريا توفاني است و مه‌آلود بودن هوا و وجود رطوبت نيز ديد مؤثر و مانور قايق‌ها را با مشكل مواجه مي‌سازد. علاوه بر اين، حملات هوايي دشمن و محدوديت سوخت شناورها نيز به عنوان عوامل آسيب‌رسان مطرح گرديد.[۵] درباره آمادگي نيروي هوايي ارتش برادر "سيدعلي حسيني‏تاش" از قول آقاي "منصور ستاري" فرمانده نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي، گفت: نيروي هوايي آمادگي دارد قبل از عمليات اگر ناوچه‌هاي [در خليج فارس] را متفرق كنند، 10 بار سكوها را بمباران كند.[۶] اما به‌دليل محدوديت‌هاي ارزي جهت تأمين قطعات و ساير نيازمندي‌هاي بمباران هوايي، فرماندهان قرارگاه نوح بر اين نظر هستند كه براي كاستن از هزينه‌ها، از توپخانه به جاي بمباران استفاده شود. هرچند جانشين نيروي دريايي سپاه (برادر حسيني‏تاش) به دليل تأثير كم‌تر گلوله توپ، آن را در دست‌يابي به هدف‌هاي مورد نظر مناسب نمي‌داند.[۷] در عين حال به گزارش كيهان, منصور ستاري درباره توان نيروي هوايي در پشتيباني از عمليات رزمندگان، گفت: «اين نيرو در سال جاري با دو برابر توان خود و فراتر از امكانات موجود به انجام عمليات در جبهه‌هاي جنگ خواهد پرداخت.» وي افزود: «علي‌رغم همه فشارهايي كه از ناحيه دشمنان به‌خصوص در زمينه محدوديت تأمين نيازهاي فني به اين نيرو وارد مي‌شود، اميدواريم با اتكا به خلاقيت و ابتكار نيروهاي متعهد خود، مأموريت‌هاي محوله را انجام دهيم.»[۸]

گزارش- 262

حمايت‌هاي بي‌دريغ مالي و جاني مردم از جبهه‌هاي جنگ به خصوص از ناحيه قشرهاي محروم، فضاي جامعه را همچنان متأثر از روحيه ايثارگري ساخته است. يك زن روستايي از اهالي قريه "خسويه" شهر داراب مهريه‌اش را كه 10 اصله درخت نخل بود جهت كمك به رزمندگان به ستاد پشتيباني جنگ شهرستان داراب اهداء كرد. روزنامه كيهان در ادامه اين خبر افزوده است: «اين زن كه "صنم بر اسفنديار" نام دارد، در تماسي به خبرنگار ما گفت: "با اين‌كه دومين فرزندم در جبهه مي‌باشد، اما چون خودم نمي‌توانم در جنگ شركت كنم به‌خاطر رضاي خدا مهريه‌ام را كه شامل 10 اصله درخت نخل بود تقديم كردم تا با فروش آن، قسمتي از هزينه يك رزمنده تأمين شود.»[۹] به گزارش روزنامه جمهوري اسلامي، در نتيجه مشاركت ارگان‌ها، نهادها، سازمان‌ها، ادارات، شخصيت‌ها و قشرهاي مختلف مردم در جهاد مالي، تاكنون هزينه رزم بيش از هفتادهزار تن رزمنده تأمين شده است.[۱۰] راديو بي.بي.سي. در گزارشي درباره جهاد مالي در ايران و مقايسه راه‌هاي تأمين هزينه جنگ در ايران و عراق، گفت: «در جنگ خليج [فارس] هزينه جنگي براي ايران و عراق فوق‏العاده سنگين بوده است. هر دو كشور از توليدكنندگان عمده نفت هستند ولي استراتژي آنان براي تأمين هزينه جنگ كاملاً متفاوت است: عراق روي وام‌هاي خارجي تكيه مي‌كند ـ كه اينك ميزان آن به 64 ميليارد دلار رسيده است ـ و ايران روي صرفه‌جويي داخلي و كاهش سطح زندگي تكيه دارد.»[۱۱]

گزارش- 263

خبرگزاري آسوشيتدپرس به نقل از منابع كشتي‌راني مستقر در منامه دربارة مين‌يابي كشورهاي اروپايي در خليج فارس گزارش داد: «كشتي‌هاي مين‏روب انگليسي، هلندي و بلژيكي كه پس از يك ماه تجسس فقط 4 "مين" كشف كرده‌اند، آب‌هاي مركزي خليج فارس را ترك كردند. براساس اعلاميه‌هاي رسمي نيروهاي دريايي سه كشور يادشده، كشتي‌هاي انگليس در جريان عمليات خود 4 مين كشف و منهدم كردند و كشتي‌هاي بلژيكي و هلندي هيچ موفقيتي نداشتند. منابع ديپلماتيك غربي گفتند انگليس با انتشار بيانيه‌اي اين منطقه را كه خارج از شبه جزيره قطر است، عاري از وجود مين اعلام كرده و آن را در اختيار نيروي دريايي امريكا قرار داد. منابع كشتي‌راني گفتند سه كشتي مين‏روب انگليس از منطقه خارج شده و به سوي آب‌هاي جنوبي خليج فارس خارج از محدوده "دوبي" رفتند. بنابراين گزارش، كشتي‌هاي مين‏روب و تداركاتي بلژيك و مين‏روب‌هاي هلندي منطقه را ترك كردند.»[۱۲] دربارة كشف مين در خليج فارس ظرف دو هفته گذشته، خبرهاي بسياري را رسانه‌هاي بين‌المللي اعلام كرده‌اند. هم‌زمان با انتشار اين خبرها، نيروهاي انگليسي از نيروهاي هلندي و بلژيكي مستقر در درياي عمان براي حضور در خليج فارس دعوت كردند. انتشار اين خبرها مي‌تواند تأكيدي بر ضرورت حضور نيروهاي امريكايي و غربي در خليج فارس باشد، زيرا در خبر روزهاي قبل نيز آمده بود كه در پي حمله هلي‌كوپترهاي امريكايي به يك كشتي ايراني، ايران مين‌گذاري را متوقف كرده است.[۱۳]

شناور حامل مين‏هاي دريايي

گزارش- 264

معاون بين‌المللي و اقتصادي وزارت خارجه ايران (محمدجواد لاريجاني), در سومين دور مذاكرات خود با پرز دكوئيار, دبيركل سازمان ملل با اشاره به حضور گسترده رزمندگان اسلام در جبهه‌هاي نبرد، تأكيد كرده است كه جمهوري اسلامي ايران نمي‌تواند زمان درازي براي اجراي عدالت منتظر بماند. لاريجاني همچنين مسئله تعيين متجاوز را به‌عنوان گام نخست براي اجراي عدالت در جنگ تحميلي عراق عليه ايران مورد تأكيد قرار داده است. طبق اين گزارش كه در روزنامه كيهان درج شده است, سخن‌گوي وزارت خارجه ـ كه لاريجاني را در اين سفر هم‌راهي مي‌كند ـ در گفت‌وگو با خبرگزاري جمهوري اسلامي گفته است: «جزئيات مربوط به مراحل اجرايي طرح آتش‏بس دبيركل، مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت و در هر مورد نقاط ضعف و قوت اين مراحل در مطابقت با مواضع اصولي جمهوري اسلامي ايران از سوي معاون بين‌المللي وزارت خارجه تشريح گرديد.»[۱۴] لاريجاني هنگام بازگشت از نيويورك، در فرانكفورت گفت: «ايران طرح دبيركل به منظور اجراي قطع‌نامه 598 را قبول كرده و در جهت دست‌يابي به اين روند عمل مي‌كند. اگر آن‌ها [اعضاي شوراي امنيت] واقعاً به اجراي قطع‌نامه 598 مي‌انديشند بايد به اين مطلب توجه نمايند كه ايران اجراي طرح دبيركل را پذيرفته و مطابق آن، در جهت دست‌يابي به اين روند عمل مي‌كند، اما دولت عراق تنها اعلام كرده كه قطع‌نامه را قبول دارد ولي در عمل آشكارا آن را رد كرده است.» وي در مورد پيشرفت مذاكرات با دبيركل سازمان ملل، نيز گفته است: «فعاليت‌هاي دبيركل تاكنون موفقيت‏آميزترين تلاش در جهت برقراري صلح و امنيت در منطقه بوده است، لذا هيچ كشور ثالث نبايد خود را در فعاليت‌هايي كه ممكن است سبب تشديد تشنج و گسترش جنگ شود، درگير كند. ما فكر مي‌كنيم حضور نظامي امريكا در خليج فارس نه تنها تهديدي عليه تماميت ارضي كشورها در منطقه به‌شمار مي‌رود بلكه ضربه‌اي آشكار عليه فعاليت‌هاي مسالمت‏آميز دبيركل و ابتكار وي تلقي مي‌شود، همچنين اجراي قطع‌نامه 598 را به‌طور قطع با اشكال مواجه مي‌كند.»[۱۵] به نوشته روزنامه كيهان، لاريجاني در پاسخ به اين سؤال كه "آيا دبيركل از شما خواست كه بسيج عمومي را متوقف كرده و حمله جديدي را شروع نكنيد؟" گفت: «يك بسيج عمومي عظيم در ايران در حال انجام است كه از مملكت دفاع نمايد و هر وقت كه احتياج باشد، وارد عمل خواهد شد. صحبت ما با دبيركل راجع به اين مسائل نبوده بلكه در مورد اجراي برنامه پيشنهادي وي بوده است.»[۱۶]

گزارش- 265

به گزارش خبرگزاري آسوشيتدپرس، يك مقام عالي‏رتبه كاخ سفيد ـ كه نام وي فاش نشده ـ در جلسه‌اي دربارة دستور كار كنفرانس آتي سران امريكا و شوروي كه در اين هفته انجام مي‌گيرد، به خبرنگاران گفته است: «ما احساس مي‌كنيم كه شوروي‌ها ايرانيان را از هرگونه ديپلماسي مؤثر سازمان ملل مصون مي‌دارند. انتظار مي‌رود ريگان در طول ملاقات خود با رهبر شوروي در واشنگتن، مصراً خواستار موافقت او با اعمال تحريم بين‌المللي تسليحاتي عليه ايران شود.» اين مقام افزوده است: «اگر ايرانيان به عمليات تحريك‏آميز خود عليه ما ادامه دهند و چنين به نظر رسد كه شوروي آن‌ها را در پناه خود مي‌گيرد، در اين شرايط مطمئناً اين قضيه به صورت مسئله‌اي در روابط با شوروي در خواهد آمد... علي‌رغم طفره‏روي ايران، شوروي‌ها همچنان مي‌گويند كه به ايرانيان فرصت بيش‌تري بدهيد. اما اگر شوروي كمك به مقاومت در برابر يك قطع‌نامه براي تحريم تسليحاتي عليه ايران را ادامه دهد، امريكا با ارائه يك پيشنهاد به شوراي امنيت، آن‌ها را تحت فشار قرار خواهد داد زيرا در شوراي امنيت امريكا مي‌تواند روي حمايت اكثريت 15 كشور عضو حساب كند. در اين ميان فقط شوروي‌ها و امريكايي‌ها حق وتو دارند.» اين مقام پيش‏بيني كرد كه شوروي ريسك وتو را قبول نخواهد كرد زيرا اين كار جهان عرب را كه از تحريم تسليحاتي حمايت كرده، به شدت خشمگين خواهد ساخت.[۱۷] "ريچارد مورفي" معاون وزير امورخارجه امريكا نيز درباره مفاد مذاكره ديدار سران گفت: «رونالد ريگان رئيس‏جمهوري امريكا در جريان ديدار آتي خود با ميخائيل گورباچف رهبر شوروي، بر لزوم پايان بخشيدن به جنگ عراق و ايران تأكيد خواهد كرد.» مورفي در مصاحبه‌اي تلفني با سه روزنامه سعودي به نام‌هاي "الرياض"، "الرياض ديلي" و "اليمانه" تصريح كرد كه امريكا در اين اجلاس عزم خود مبني بر پايان دادن به اين جنگ را مورد تأكيد قرار خواهد داد. وي افزود: «ما همچنين مواضع ايران در خصوص ناديده انگاشتن اقدام‌هاي صلح سازمان ملل و نيز تمرد اين كشور از اجراي قطع‌نامه 598 را مطرح خواهيم كرد. ما همچنين خواهيم گفت كه ادامه حمايت شوروي از موضع ايران به نفع صلح نيست.»[۱۸] مورفي همچنين در مصاحبه با روزنامه كويتي "القبس" در مورد تحريم تسليحاتي عليه ايران، گفت: «اتحاد شوروي كه قبلاً نسبت به اين موضوع مخالفت‌هايي ابراز كرده بود، اين بار به قطع‌نامه مذكور رأي موافق خواهد داد... سازمان ملل يك قطع‏نامه مبتني بر مجازات‌هايي عليه ايران را تصويب خواهد كرد زيرا دلايل ارائه شده براي عدم حركت به سوي پايان جنگ، متقاعدكننده نيست. مقامات ايراني تمايل به ابراز يك موضع روشن و آشكار در مقابل اين قطع‌نامه نشان نداده‌اند. اكنون زمان تنظيم و تصويب يك قطع‏نامه تنبيهي كه جريان اسلحه به ايران را محدود كند فرا رسيده است و اين اقدام مي‌تواند به مثابه گامي در راه واداشتن آن كشور به نشستن بر سر ميز مذاكره باشد.» وي افزود: «هم‌اكنون به‏ويژه پس از آن‏كه اعراب در كنفرانس سران آشكارا لزوم متوقف ساختن جنگ را مورد تأكيد قرار دادند، زمان تصويب آن قطع‌نامه است.»[۱۹]

گزارش- 266

به منظور اقناع شوروي در هم‌سو شدن با امريكا و اروپا جهت افزايش فشار بر ايران، "پيتر مالكوم" مشاور سياسي دولت انگليس، گفت: «خانم "تاچر" فردا در لندن در ملاقات با ميخائيل گورباچف رهبر شوروي، در خصوص جنگ عراق و ايران و اثرات منفي ادامه اين جنگ بر روي صلح در جهان و موضع شوروي نسبت به ايران، مذاكره خواهد كرد.» مالكوم تأكيد كرد: «خانم تاچر در اين ملاقات به طور مستقيم از رهبر شوروي تقاضا خواهد كرد تا با توجه به رد قطع‌نامه‌هاي بين‌المللي از سوي ايران، موضع خود را نسبت به ايران با كشورهاي بزرگ هماهنگ سازد.» وي همچنين گفته است كه به عقيده دولت انگليس، هماهنگي موضع شوروي با ساير كشورهاي بزرگ موجب تسليم شدن ايران در برابر تصميمات بين‌المللي خواهد شد.[۲۰] از سوي ديگر، معاون وزيرخارجه آلمان غربي نيز در ديدار با سفير ايران در بن در اين باره گفت: «ما خيلي تحت فشار هستيم. در سفري كه به كشورهاي ساحلي خليج فارس داشتيم همه از وضعيت موجود ابراز نگراني مي‌كردند و صريحاً به ما مي‌گفتند چرا جانب ايران را مي‌گيريد. ما اين نگراني‌ها را نمي‌توانيم جدي نگيريم، از اين رو علاقه‌منديم كه در مذاكرات خود [درباره پذيرش قطع‌نامه 598] پيشرفت كنيد تا اين سوءظن ايجاد نشود كه تمام اين كارها، تاكتيكي است براي پيروزي نظامي. و اميدواريم با انعطاف خود، ما را هم در تنگنا قرار ندهيد.»[۲۱] همچنين روزنامه ايتاليايي "ايل مساجرو" كه عموماً بيان‏كننده موضع وزارت خارجه ايتاليا است، در تفسيري اظهار عقيده كرد كه اقدامات دبيركل سازمان ملل پس از پاسخ "نه" تهران، به شكست انجاميده است. اين روزنامه افزوده است: «شوراي امنيت اكنون در برابر مرحله دوم قطع‌نامه كه همانا تحريم نظامي است، قرار دارد. بر سر راه اتخاذ چنين تصميمي، سؤالات زيادي وجود دارد زيرا شوراي امنيت از يك سو مي‌تواند با مخالفت دولت پاريس مواجه شود و از سوي ديگر، پكن و مسكو اكنون به اعمال تحريم نظامي عليه ايران رأي نخواهند داد.»[۲۲]

گزارش- 267

به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، "محمدعلي نظران" سرپرست كميسيون اداره اسيران عراقي، درباره آزادي اسراي لبناني‏الاصل كه به عنوان مزدور در ارتش عراق فعاليت مي‌كردند و به اسارت ايران درآمده‌اند، اعلام كرد: «آقاي شيخ سعيد شعبان در ملاقات با آيت‏الله "خامنه‌اي" رئيس‏جمهور و رئيس شوراي عالي دفاع، آزادي عده‌اي از لبناني‌ها را كه در جريان جنگ تحميلي به اسارت نيروهاي اسلام درآمده‌اند، درخواست كرد. رئيس‏جمهوري با آزادي هشت تن از اسراي توّاب لبناني موافقت كرد تا هم‌راه با آقاي شعبان به كشورشان باز گردند.»[۲۳] تعدادي از افراد لبناني كه با ارتش عراق همكاري مي‏كردند و در جنگ اسير شدند, به درخواست شيخ سعيد شعبان آزاد شدند.

گزارش- 268

در شماره 103 نشريه "جبهه مليّون" يكي از نويسندگان در مقاله‌اي با عنوان "براي پايان دادن به بحران خليج فارس بايد تجاوز عراق را محكوم و خليج فارس را تخليه كرد"، به امريكا پند و اندرز داده و نوشته است: «در حالي كه لشكركشي به خليج فارس هرگز محبت قلبي ايرانيان را به خود جلب نخواهد كرد، اما بهانه‌اي به‌دست حكومت اسلامي داده كه ميليون‌ها مردم بي‏سلاح را به خيابان‌ها بكشاند و آنان را براي دفاع از تماميت كشور به هيجان بياورد.» نويسنده سپس با اشاره به عواقب جنگ نوشته است: «مصلحت جهاني و سعادت جامعه بشري حكم مي‌كند كه همه خارجيان از خليج فارس خارج شوند. بايد دولت متجاوز عراق به‌نام آغازگر جنگ معرفي و بهانه موجود از دست رژيم جمهوري اسلامي خارج گردد... اگر به فرض محال رژيم جمهوري اسلامي نيز خواهان پايان جنگ بدون نتيجه و اخذ غرامت باشد، خانواده شهدا و مجروحين اجازه تسليم به او نخواهند داد، بنابراين غرب بايد از حمايت عراق دست بردارد.»[۲۴]



منابع و مآخذ روزشمار 1366/09/14

  1. سند شماره 1562/ د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتم (حسين اردستاني)، ص62.
  2. همان، ص 74.
  3. سند شماره 14045/ پ ن مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: جلسه قرارگاه رمضان،(راوي: حسين شفيعي، 14/9/1366، نوار شماره 27848)، ص 12.
  4. سند شماره 1557/ د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه راوي نيروي دريايي (سعيد سرمدي)، صص84 و 85.
  5. همان، صص 109 و 110.
  6. همان، ص 106.
  7. همان.
  8. روزنامه كيهان، 14/9/1366، ص 18.
  9. همان، ص 2، شيراز - خبرنگار كيهان.
  10. روزنامه جمهوري اسلامي، 15/9/1366، ص 2، بخش خبري.
  11. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 261 (15/9/1366)، ص 33، به نقل از راديو بي.بي.سي.، 14/9/1366.
  12. مأخذ 10، ص 3، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از خبرگزاري آسوشيتدپرس.
  13. سند شماره 212743 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي خارجي، 14/9/1366، ص 3.
  14. مأخذ 8، ص 2.
  15. روزنامه كيهان، 15/9/1366، ص 20.
  16. مأخذ 8، ص 2.
  17. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 262 (16/9/1366)، صص 11 و 12، واشنگتن - به نقل از خبرگزاري آسوشيتدپرس، 15/9/1366.
  18. همان، ص 11، رياض - به نقل از خبرگزاري فرانسه، 15/9/1366.
  19. مأخذ 11، صص 9 ‌و 10، كويت - به نقل از خبرگزاري كويت، 14/9/1366.
  20. مأخذ 11، ص 10، تهران - به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي، 14/9/1366.
  21. مأخذ 13، گزارش هفتگي، ص 5.
  22. مأخذ 11، صص 17 و 18، رم - به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي، 14/9/1366.
  23. مأخذ 8‌، ص2.
  24. سند شماره 200682 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي خارجي، (14/9/1366)، صص 4 و 5.