1366.09.25: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1366 |نام = 1366.09.25 |نام دیگر=بیست و پنج آذر |روز=25 آذر 1366 |تاریخ شمسی= 1366.09.25 |تاریخ میلادی=16 دسامبر 1987 |تاریخ قمری= 24 ربیع‌الثانی 1408 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.09.25</div> <div class="bo...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۵: سطر ۲۵:




==گزارش - 1==
== گزارش- 383 ==
امروز در جلسه‌اي با حضور "آقاي هاشمي رفسنجاني" جانشين فرمانده كل قوا، فرمانده سپاه و فرماندهان نيروي زميني، نيروي دريايي و برخي مسئولان ستاد كل سپاه پاسداران، عمليات اسكله‌هاي العميه و البكر بررسي شد. هدف از اين جلسه توجيه جزء به جزء آقاي هاشمي درخصوص اين عمليات بود. طي جلسه، فرماندهان نيروي دريايي سپاه، مأموريت قرارگاه نوح، موقعيت اسكله‌ها به لحاظ نظامي، آرايش دشمن و چگونگي انجام دادن حمله را مشروحاً بيان كردند. ابتدا برادر "حسيني‏تاش" جانشين فرمانده نيروي دريايي سپاه، در مورد يگان‌هاي عمل‏كننده و مأموريت آنها گفت: «مأموريت واگذار شده به نيرو، تصرف و تأمين اسكله‌هاي البكر و العميه است. متناسب با اين مأموريت، توپخانه و پدافند هوايي به ما واگذار شده است.» وي سازمان عمل‏كننده را متشكل ازلشكر33 المهدي و لشكر19 فجر، ناوتيپ اميرالمؤمنين و ناوتيپ كوثر برشمرد. حسيني‏تاش افزود: «با توجه به مأموريت و توان، 6 محور براي تصرف هدف تعيين شده و براي آنها 6 فرماندهي انتخاب گرديده است كه وظايف آنها عبارتند از: تصرف اسكله العميه و البكر؛ بستن خور عبدالله؛ تأمين حد جنوبي اسكله‌ها كه از طرف جزيره فيلكه تهديد مي‌شود؛ پشتيباني و تجسس و نجات.» پس از وي آقاي "عاليشوندي" مسئول اطلاعات نيروي دريايي، كلياتي از وضعيت منطقه عمليات و دشمن را بيان كرد و افزود كه حساسيت دشمن پس از عمليات كربلاي3 بسيار افزايش يافته و هرگاه شناوري از ما به دريا رفته، با انواع سلاح به طرف آن اجراي آتش كرده است. در اطراف اين اسكله‌ها به طور دائم يك تا 3 فروند ناوچه "اوزا" آماده مأموريت است.
برادر حسيني‏تاش، درباره محدوديت‌هاي دشمن، خطاب به آقاي هاشمي گفت: «مهم‌ترين ضعف دشمن، عدم تحرك بر روي سكو است كه امكان جابه‏جايي سلاح را از او سلب كرده است. از اين رو آن‏ها فقط از دو محور قادر به اجراي آتش هستند.» حسيني‏تاش سپس افزود: «ما نيز دچار محدوديت‏هايي هستيم. در رأس اين محدوديت‌ها، ناآرام بودن دريا و عدم برتري هوايي است. به‌علاوه، جزر و مد شديد آب موجب مشكلات جدي در رسيدن غواصان به اسكله‌ها است.» وي همچنين طرح مانور حمله به اسكله‌ها را به تفصيل توضيح داد.
بعد از اين گزارش و سخنان فرمانده سپاه و برخي از فرماندهان درباره لزوم عمليات توأم با غافل‌گيري، آقاي هاشمي درك هم‌راه با ابهام خود را از عمليات، با اين جمله كه "اين عمليات، فاو را لو مي‌دهد" بيان كرد. وي گفت: «اين‌كه شما انبوه نيرو، قايق و امكانات را جلو ببريد و دشمن نفهمد، خوش‌بيني مفرط است. اين اقدام به عمليات اساسي [ما در فاو] لطمه مي‌زند.»
از نظر فرمانده قرارگاه نوح، در اين عمليات، غواص‌ها بايد 40 كيلومتر راه را در آب طي كنند تا بتوانند به اسكله البكر حمله كنند و اين روش، در آب متلاطم دريا مشكل و با ريسك بسيار بالا هم‌راه است. سپس آقاي هاشمي گفت: «چنانچه دو شناور شما بر اثر آتش دشمن غرق شود،تعادل كل نيرو‌ها به هم مي‌خورد.» وي تأكيد داشت كه بالا رفتن از اسكله‌ها در حالي كه دشمن هوشيار باشد، ميسر نيست.
از نظر فرمانده سپاه، نظر آقاي هاشمي، اجراي عمليات را زير سؤال برد و نيز در فرماندهان عملياتي حاضر در جلسه اين فكر را به دنبال داشت كه عمليات منتفي خواهد شد. از اين رو، و به منظور تعديل اثر اين سخنان بر روحيه و ذهن فرماندهان، فرمانده كل سپاه با بيان نتايج مثبت عمليات و پي‌آمدهاي آن گفت: «اكنون حضور عراق در شمال خليج‌فارس براي ما خوشايند نيست و حضور ما در فاو را خدشه‌دار ساخته است، علاوه بر اين، جبهه ما در اين قسمت از طرف اسكله‌ها و جزيره بوبيان (كويت) تهديد مي‌شود. مزيد بر اين، فائق آمدن به حضور دشمن در اسكله‌ها، موجب آزادي خورموسي شده و نيز با توجه به حضور امريكا در خليج‌فارس، به لحاظ سياسي، بازتاب بسيار مثبتي براي ما و به ضرر امريكا دارد. از سوي ديگر، با توجه به اقدامات اخير كويت در دعوت امريكايي‌ها به خليج‌فارس، اين اقدام موجب مي‌شود كه ما حدود 40 كيلومتر به كويت نزديك شده و چنانچه در يك زمان اراده كرديم، امكان حمله به اسكله الاحمدي بيش‌تر وجود خواهد داشت.» به رغم اين اظهارات، آقاي هاشمي گفت: «ما نگران تلفات زياد بچه‌ها در دريا هستيم. فرستادن 200 قايق در مقابل اسلحه دشمن، ممكن است به تلفات زياد ما منجر شود. من تصور مي‌كردم شما با حدود 40 قايق حمله مي‌كنيد، تصور به‌كارگيري اين همه شناور را نداشتم. اگر مي‌توانيد با توپخانه و ادوات و از دور بدون آن‌كه تلفات بدهيم دشمن را خسته كنيد كه اسكله‌ها را خالي كند، سپس ما با تلفات كم آنها را تصرف كنيم، انجام عمليات مانعي ندارد، اگر به اين روش ممكن نيست، نه. ما مايل بوديم كه اين عمليات هماهنگ با فاو باشد، الآن اين عمليات را مزاحم عمليات فاو تشخيص مي‌دهيم.»<ref>سند شماره 1558 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي نيروي دريايي سپاه در عمليات البكر و العميه (سعيد سرمدي)، صص61 تا 95.</ref>
بدين ترتيب از منظر آقاي هاشمي اجراي عمليات منتفي گرديد در حالي‌كه مطابق تصميم فرماندهي سپاه، هنوز انجام دادن عمليات به قوت خود باقي بود.<ref>همان، ص97، شماره نوار 26959.</ref>
 
==  گزارش- 384 ==
گزارش ديدار برادر محسن رضايي با جلال طالباني به آقاي رفسنجاني ارائه شد. فرمانده سپاه آقاي هاشمي را از مذاكرات خود با طالباني و همچنين پيشرفت عمليات كركوك آگاه كرد.<ref>سند شماره 1563 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتم (حسين اردستاني)، ص82.</ref>
برادر رضايي در گزارش خود با اشاره به اين كه طالباني‌ها گفته‌اندكه شوروي‌ها پيش از اين نظرشان همكاري طالباني با صدام بوده ولي امسال چنين اعتقادي را ندارند، گفت: «جلال درباره حمايت فرانسه از عراق گفت اين‌ها نگران 40 ميليارد فرانك طلب خودشان از عراق هستند.»<ref>همان، صص80و81.</ref>
درباره عمليات آتي ايران در كركوك، اطلاعات رسيده حاكي از آن است كه ارتش عراق درمورد اين عمليات به اطلاعات جسته و گريخته‌اي دست يافته است. بر اساس اخبار اعلام شده از مخابرات قرارگاه نجف، دشمن به نيروهاي خود آماده‏باش داده و اعلام كرده كه ايراني‌ها هم‌راه با مبارزان كرد قصد حمله و كمين در جاده‌هاي اربيل و حومه را دارند. همچنين دشمن در پيام ديگري به نيروهاي خود، با تأكيد بر حفظ آماده‌باش، به آن‏ها هشدار داده است كه نيروهاي ايراني قصد دارند به شهر كركوك و تأسيسات نفتي آن حمله كنند و براي اين منظور از هم اكنون با تجهيزات سبك و سنگين در روستا‌ها مستقر شده‌اند.<ref>سند شماره 1574 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نيروي زميني (محسن رخصت‌طلب و مجيد مختاري) صص43و44.</ref>
در حالي‌كه طرح‏ريزي براي اقدامات بزرگ در جبهه شمال غرب ادامه دارد، قرارگاه رمضان به حملات چريكي خود در اين منطقه مشغول است. در جبهه شمال غرب، قرارگاه رمضان و اتحاديه ميهني كردستان عراق ظرف سه روز گذشته در يك عمليات تهاجمي در بخش "صلاح‌الدين" از توابع شهر اربيل، چند پايگاه و محل استقرار افسران عراقي را منهدم كرده‌اند. در اين عمليات، 23 تن از نيروهاي عراقي اسير شده‌اند. همچنين پيش‌مرگان مبارز عراق با كمين در نزديكي "سنجيق"، به يك ستون ارتش عراق حمله كرده‌اند.<ref>روزنامه جمهوري اسلامي، 25/9/1366، ص2، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي.</ref>
 
==  گزارش- 385 ==
امروز جنگنده‌هاي عراق سه بار به حريم هوايي استان لرستان تجاوز كردند و در ساعات 13:54، 13:55 و 13:57 ديوار صوتي را بر فراز شهرهاي بروجرد، خرم‏آباد و كوهدشت شكستند.<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه"گزارش‌هاي ويژه" شماره 273 (27/9/1366)، صص5و6 خرم‌آباد - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 26/9/1366.</ref> در ساعت 11:37 حريم هوايي شهرستان اراك نيز مورد تجاوز هواپيماهاي عراقي قرار گرفت، اما قبل از هرگونه حمله‌اي، در حالي كه آتش پدافند هوايي مستقر در منطقه نيز به طرف آنها شليك مي‌كرد، از فضاي شهر خارج شدند.<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه"گزارش‌هاي ويژه" شماره 272 (26/9/1366)، ص3، اراك - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 25/9/1366.</ref>
 
==  گزارش- 386 ==
يك نفت‌كش ايراني و يك كشتي قبرسي در خليج‌فارس، هدف حمله هواپيماهاي دشمن قرار گرفتند. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، نفت‌كش "تفتان" كه به منظور بارگيري، از بندرعباس عازم خارك بود، امروز هدف قرار گرفت و كشتي باري "مي مي" با پرچم قبرس نيز كه محموله آهن‌آلات داشت 2 بار هدف قرار گرفت. اين كشتي در اجاره شركت كشتي‌راني جمهوري اسلامي ايران مي‌باشد.<ref>مأخذ7، صص6و7، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي 26/9/1366.</ref> خبرگزاري فرانسه محل حمله به كشتي "مي مي" را جنوب ترمينال جزيره خارك (شمال شرقي خليج‌فارس) اعلام كرد. به‌گفته منابع دريايي، نفت‌كش تفتان كه 289778 تن نفت خام ظرفيت دارد، در حالي‌كه با شن و ماسه به سوي ترمينال خارك حركت مي‌كرد، هدف حمله قرار گرفت و دچار آتش‌سوزي شد كه با مهار سريع آتش, خسارات اندكي به كشتي وارد شده و خدمه آن نيز سالم هستند. نفت‌كش "تفتان" كه جزو نفت‌كش‌هاي ايران براي انتقال نفت از خارك به تنگه هرمز است، يك‌بار ديگر در (چهارم نوامبر) 13 آبان 1366 مورد حمله نيروي هوايي عراق قرار گرفته بود.<ref>مأخذ7، صص11و12، منامه - خبرگزاري فرانسه
26/9/1366.</ref>
شركت بيمه "لويدز" لندن اعلام كرد يك نفت‌كش يوناني موسوم به "ورلدپروديوس" در ساعت 7 صبح در آب‌هاي بندر "رأس‏الخيمه" در جنوب خليج‌فارس هدف حمله يك قايق تندرو ايراني قرار گرفت. به گفته لويدز، اين كشتي اكنون در حال سوختن است.<ref>مأخذ8، ص35، لندن - خبرگزاري فرانسه 25/9/1366.</ref>
حملات امروز به نفت‌كش‌ها در منابع خبري بازتاب يافت. راديو بي.بي.سي. در اين باره گفت: «ايران و عراق هر دو امروز دوباره در خليج‌فارس دست به حمله به كشتي‌ها زده‌اند و كاملاً روشن است كه حضور بي‏سابقه ناوگان‌هاي بيگانه در خليج‌فارس نتوانسته جنگ نفت‌كش‌ها را متوقف كند. حملات اخير نشان‏دهنده تشديد حمله به نفت‌كش‌ها و كشتي‌هاي تجاري است.» اين راديو چشم‌انداز ادامه حمله به كشتي‌ها در خليج‌فارس را چنين تحليل كرده است: «تا چندي پيش حملات ايران به نفت‌كش‌ها فقط موجب خسارات اندك مي‌شد و بيش‌تر از اين كه يك تهديد جدي براي كشتي‌ها يا خدمه آنها تلقي شود، به قصد ايجاد مزاحمت صورت مي‌گرفت. اما حملات اخير ايران موجب ضايعات جدي براي كشتي‌ها شده است. ديروز نفت‌كش يوناني موسوم به "آريانت" (اريادند) به دليل حمله ايران كاملاً درهم شكسته شد. ايراني‌ها روز شنبه نفت‌كش بزرگ "پيروت" (پيوت) را به آتش كشاندند و 10 روز قبل كشتي حامل گاز "نرمن آتلانتيك" ـ كه با پرچم سنگاپور حركت مي‌كرد ـ در اثر حمله ايران شديداً آسيب ديد و پس از مدتي غرق شد. تمام اين تحولات موجب اين اظهار نظر شده است كه ايران اكنون از سلاح‌هاي آتش‌زايي كه بيش‌تر مؤثر هستند استفاده مي‌كند ولي از سوي ديگر، عراقي‌ها نيز اخيراً به شدت و مؤثر بودن حملات خود به كشتي‌ها در خليج فارس افزوده‌اند. حمله هفته گذشته عراق به نفت‌كش "سوسنگرد" موجب كشته‏شدن 21 نفر از خدمه آن گرديد، يعني بزرگ‌ترين رقم تلفاتي كه حمله به نفت‌كش‌ها تا به حال داشته است. اما تاكنون ايران و عراق هيچ‌كدام به كشتي‌هايي كه به وسيله نيروي دريايي اسكورت مي‌شوند، حمله نكرده‌اند، اما با ادامه جنگ نفت‌كش‌ها، مسئله امنيت كشتي‌هاي خارجي در اين منطقه مورد سؤال قرار مي‌گيرد. اكثر صاحبان نفت‌كش‌ها از مدت‌ها پيش مي‌گويند كه بهترين تدبير در مقابل جنگ نفت‌كش‌ها، استفاده از يك نيروي دريايي مشترك سازمان‌ملل متحد است كه مسئوليت حمايت از كليه كشتي‌ها را در خليج‌فارس به عهده بگيرد. دولت شوروي كراراً خواستار تشكيل اين نيرو گرديده است، ولي بريتانيا به دلايل عملي با اين پيشنهاد مخالف است. بريتانيا معتقد است كه حصول توافق در جزئيات نحوه كار اين نيرو امكان‏پذير نمي‌باشد. امريكا نيز به دلايل سياسي موافق اين طرح نيست، زيرا نمي‌خواهد به عنوان بخشي از نيروي سازمان ملل، حضور نيروي دريايي شوروي درخليج فارس، جنبه قانوني پيدا كند.»<ref>مأخذ8، صص37 و 38، راديو بي.بي.سي. 25/9/1366.</ref>
به گزارش خبرگزاري رويتر، منابع نفتي در منطقه گفته‌اند با وجود حملات مكرر عراق به تانكرهاي ايراني كه نفت اين كشور را از جزيره "خارك" به "لارك" جهت بارگيري منتقل مي‌سازند، ايران همچنان قادر به صدور نفت مي‌باشد. ميزان صادرات نفت ايران درحال حاضر روزانه حدود 6/1ميليون بشكه در روز است. در جريان توقف بمباران‌هاي عراق عليه نفت‌كش‌هاي ايراني در ماه اوت (مردادماه)، اين رقم به حدود 2 ميليون بشكه در روز رسيده بود، ليكن گفته مي‌شود اين كاهش بيش از آن‌كه به حملات عراق بستگي داشته باشد، با اوضاع موجود در بازارهاي نفتي در ارتباط است.<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه"گزارش‌هاي ويژه", شماره 271 (25/9/1366)، ص4، بحرين - خبرگزاري رويتر 24/9/1366.</ref>
 
==  گزارش- 387 ==
"محمدجواد لاريجاني" معاون وزير خارجه گفت كه استراتژي جنگ طبق فرمان امام امت، بر اساس 3 هدف دفع دنبال مي‌شود: دفع تجاوز، دفع فتنه, كمك به استقرار انقلاب اسلامي در عراق. وي ـ كه درجمع دانشجويان دانشگاه صنعتي اصفهان سخن مي‏گفت ـ افزود: «ما اين سه هدف مهم را براي دفاع در مقابل ظلم دنبال مي‌كنيم و ما مي‌خواهيم به عنوان هدف اصلي، نظام متجاوز حزب بعث را سرنگون كرده و ريشه متجاوز را در منطقه قطع نماييم.»<ref>روزنامه رسالت، 26/9/1366، ص2، خبرگزاري جمهوري اسلامي.</ref>
آيت‌الله خامنه‌اي نيز در ديدار با "كفن‌پوشان ورامين" كه براي اعلام حمايت از دستورالعمل شوراي عالي پشتيباني جنگ به ديدار وي آمده بودند بر استراتژي جنگ مبني‏بر "سياست ضربه‌هاي متوالي" تأكيد كرد و افزود: «رزمندگان اسلام با نشان دادن قدرت خود در جبهه‌هاي جنگ، قوي‌ترين ضربه را به منافع امريكا در جهان و از جمله [در]خليج‌فارس وارد خواهند كرد و در جبهه‌هاي جنگ با نواختن سيلي خردكننده به گوش صدام، روي دولت‏مردان امريكا را سرخ خواهند نمود.»<ref>روزنامه كيهان، 26/9/1366، ص3.</ref>
 
==  گزارش- 388 ==
در پاسخ به بيانيه شوراي عالي پشتيباني جنگ و نيز اعلام همبستگي و حمايت از رزمندگان، ائمه جمعه 10 شهر كشور، در جبهه‌هاي نبرد وشهر "فاو" با نيروهاي رزمنده ديدار كردند.<ref>روزنامه كيهان، 25/9/1366، ص3، اهواز - خبرنگار كيهان.</ref>
از طرف ديگر، اقدامات برخي مسئولان اجرايي مازندران در پشتيباني از جبهه‌ها، با انتقاد فرمانده سپاه اين ناحيه مواجه شده است. آقاي "مهدي حاج‌محمدي" گفت: «با كمال تأسف مسئولين اين استان آنچنان با فرهنگ جبهه و جنگ بيگانه‌اند كه با گذشت هشت سال حتي يك ريال هم به جنگ كمك نكردند.» وي كه در جلسه اين هفته كميته تبليغات جنگ سخن مي‌گفت، نحوه تقسيم كمك‌هاي مردمي بين نيروهاي تحت پوشش جهاد سازندگي و سپاه در جبهه‌ها را نيز غيرمنصفانه دانست و افزود: «سپاه ناحيه بيش از هفتادهزار نيروي آماده در مناطق جنگي را تحت امر دارد كه تأمين غذاي آنان با مشكل و كمبود‌هايي رو به رو است در حالي كه جهاد سازندگي با حدود يك گردان نيرو در جبهه كه آن هم در خدمت لشكر مازندران نيست، آن‌قدر امكانات دارد كه مازاد مواد غذايي و كمك‌هاي اختصاصي مردم را در جهت تأمين ديگر مسائل مورد نياز خود به فروش مي‌رساند.» اين فرمانده همچنين نحوه انعكاس دستور‏العمل 10 ماده‌اي شوراي عالي پشتيباني جنگ را در جامعه مطلوب ندانست و درباره آن گفت: «طرح مسئله جهاد مالي در بين مردم اين توهم را به‌وجود آورده كه دولت براي ادامه جنگ با تنگناهاي مالي رو به رو است… اغلب مسئولين، كارمندان، كسبه و ديگر اقشار در پاسخ به دعوت شوراي عالي پشتيباني جنگ براي سلب مسئوليت و فرار از جبهه، تنها به جهاد مالي اكتفا كرده‌اند كه تداوم اين روند ما را از اهداف اصلي دور مي‌سازد.»<ref>مأخذ8، ص27، ساري - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 25/9/1366.</ref>
 
==  گزارش- 389 ==
به گزارش خبرگزاري آسوشيتدپرس، "استنكوف"، فرستاده ويژه شوروي به بغداد، ديروز تأييد كرد ميان مسكو و بغداد درباره چگونگي پايان دادن به جنگ خليج‌فارس اختلافاتي وجود دارد، اما افزود كه گزارش‌هاي مربوط به يك شكاف در اين روابط ساختگي است. "ميخائيل استنكوف" در مورد ارسال تسليحات به عراق، به گروهي از خبرنگاران داخلي و خارجي گفت: «كمك نظامي شوروي به عراق، ادامه خواهد يافت… شوروي ضمن حمايت از قطع‌نامه 598 بر اين عقيده است كه نه ايران, بلكه حضور ناوگان‏هاي خارجي در خليج‌فارس مانع عمده اجراي اين قطع‌نامه است.
"سيتانكو" افزود: «تعداد زياد كشتي‌هاي جنگي غربي در خليج‌فارس به بي‏ثباتي در اين منطقه دامن مي‌زند و اين حضور به طور كامل مغاير با روح و متن اين قطع‌نامه است.» وي درباره روابط شوروي و عراق نيز گفت: «دو كشور مصمم هستند كه به دوستي و روابط دو جانبه ادامه داده و حتي آن را گسترش دهند. ما ممكن است اختلافاتي داشته باشيم، [اما] تاكتيكي است و دو كشور نسبت به لزوم پايان دادن به اين جنگ توافق دارند … شوروي مخالف يك قطع‌نامه تحريم تسليحاتي است، زيرا اگر چنين چيزي صورت گيرد، تنها يك كاغذ خواهد بود كه مشكل را حل نخواهد كرد.» سيتانكو در پاسخ به يك سؤال درباره تدارك ايران براي اقدام به يك حمله جديد گفت كه كشورش به فروش ساز و برگ نظامي به عراق ادامه خواهد داد و كارشناسان نظامي شوروي با ارتش عراق هم‌كاري خواهند كرد.<ref>مأخذ14، ص12, بغداد - آسوشيتدپرس.</ref>
از سوي ديگر، "اناتولي آداميشين" معاون وزيرخارجه شوروي، درباره تحريم تسليحاتي ايران گفت كه كشورش به طور اصولي موافق تحريم تسليحاتي ايران است، اما نه به آن سرعتي كه امريكا آن را مي‌خواهد. وي افزود: «سياست امريكا مبني‏بر حمايت از تحريم تسليحاتي ايران درحالي كه هم‌زمان با آن، دبيركل سازمان‌ملل را به برقراري آتش‌بس در جنگ ايران و عراق تشويق مي‌كند، غيرمنطقي است… تحريم هنگامي بايد مد نظر قرار بگيرد كه دكوئيار همه آنچه را كه در توان او بود، براي ميانجي‌گري انجام داده باشد.» "آداميشين" كه براي در جريان گذاشتن مقام‌هاي ژاپني از اجلاس اخير رهبران امريكا و شوروي به توكيو رفته است، اين مطالب را در پاسخ به سؤالات خبرنگاران ژاپن بيان كرد. وي همچنين گفت: «بعضي اوقات گفته مي‌شود كه زمان تحريم تسليحاتي فرا رسيده است، اما بايد توجه داشت كه براي شوروي قطع صدور سلاح به كشوري كه قطع‌نامه را نمي‌پذيرد، دشوار نيست زيرا شوروي به ايران اسلحه صادر نمي‌كند.» با اين حال از وي نقل شده كه براي اطمينان از مؤثر بودن چنين تحريمي بايد قبل از اعمال آن، تدابير لازم اتخاذ شود و كشور وي هنوز متقاعد نيست كه زمان براي چنين تصميمي مناسب باشد.<ref>مأخذ7، ص14و15، توكيو - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 26/9/1366.</ref>
 
==  گزارش- 390 ==
شوروي شرط موافقت با تحريم تسليحاتي ايران را مشاركت در ناوگان دريايي مستقر در خليج‌فارس مي‌داند و معتقد است نظارت بر تحريم تسليحاتي ايران تنها از اين طريق ممكن است. همچنين اين كشور معتقد است كه بايد كشورهاي غربي قوانيني را به منظور جلوگيري از ارسال مخفيانه تسليحات به ايران مورد تصويب قرار دهند.<ref>مأخذ8، ص7، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 25/9/1366.</ref> اما اين شرط‌هاي شوروي با مخالفت امريكا مواجه شده است. جورج شولتز پيشنهاد شوروي را مبني‏بر اعمال تحريم اجباري فروش اسلحه ايران را از طريق نيروي دريايي ويژه تحت پرچم سازمان‌ملل متحد رد كرد.<ref>واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديو‌هاي بيگانه" 26/9/1366، صص6و7، راديو امريكا, 25/9/1366.</ref>
به نوشته روزنامه واشنگتن‌پست كه به قول ديپلمات‌هاي عرب در خاورميانه استناد كرده است، اين اقدام شوروي يك كودتاي ديپلماتيك از سوي مسكو به شمار مي‌رود و ايالات متحده و ديگر كشورهاي غربي را كه از تأسيس يك واحد دريايي زير پرچم سازمان‌ملل متحد اكراه دارند، سرافكنده مي‌سازد. واشنگتن‌پست نوشته است: «موضع جديد شوروي مي‌تواند دولت ريگان را كه ماه‌هاست شوروي را به خاطر حمايت از ايران و خودداري از بررسي طرح اعمال تحريم تسليحاتي عليه ايران، در شوراي‌امنيت هدف انتقاد قرار داده، در موضعي دفاعي قرار دهد. مقام‌هاي دولت ريگان با ايجاد يك واحد دريايي زير پرچم سازمان‌ملل متحد در خليج‌فارس مخالفت مي‌ورزند، زيرا به اعتقاد آنان چنين اقدام بي‏سابقه‌اي احتمالاً مؤثر نخواهد بود و به حضور نظامي شوروي در خليج‌فارس مشروعيت خواهد بخشيد. "مايكل آرماكاست" معاون وزارت امورخارجه امريكا در اين باره مي‌گويد: ايالات متحده بر اين اعتقاد است كه طرح ايجاد يك چنين واحد دريايي صرفاً براي منحرف كردن افكار عمومي ارائه شده است.»<ref>مأخذ8، صص9و11، راديو امريكا، 25/9/1366.</ref>
همچنين "ريچارد مورفي" مديركل وزارت امورخارجه امريكا، در كميته كنگره امريكا به جنبه ديگر نظر شوروي مبني‏بر دادن فرصت بيش‌تر به ايران اشاره كرد و گفت آشكار است كه ايران قصد ندارد قطع‌نامه آتش‌بس شوراي‌امنيت را مراعات كند، او افزود كه بايد فوراً عليه ايران تحريم اسلحه اعمال شود.<ref>مأخذ8، ص9، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 25/9/1366.</ref>
در همين حال با وجود حمايت دو قدرت بزرگ بين‌المللي از عراق، طه ياسين رمضان معاون اول نخست‌وزير اين كشور در سخناني در پايان ديدار سه روزه خود از امان گفت: «قراردادن جنگ ايران و عراق در ميان مبارزه نفوذ بين دو ابرقدرت به تلاش‌هاي پايان بخشيدن به اين جنگ، زيان وارد مي‌سازد.»<ref>مأخذ7، صص3و4، امان - خبرگزاري فرانسه, 26/9/1366.</ref>
 
 





نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۴۸

روزشمار جنگ سال 1366
1366.09.25
نام‌های دیگر بیست و پنج آذر
تاریخ شمسی 1366.09.25
تاریخ میلادی 16 دسامبر 1987
تاریخ قمری 24 ربیع‌الثانی 1408




گزارش- 383

امروز در جلسه‌اي با حضور "آقاي هاشمي رفسنجاني" جانشين فرمانده كل قوا، فرمانده سپاه و فرماندهان نيروي زميني، نيروي دريايي و برخي مسئولان ستاد كل سپاه پاسداران، عمليات اسكله‌هاي العميه و البكر بررسي شد. هدف از اين جلسه توجيه جزء به جزء آقاي هاشمي درخصوص اين عمليات بود. طي جلسه، فرماندهان نيروي دريايي سپاه، مأموريت قرارگاه نوح، موقعيت اسكله‌ها به لحاظ نظامي، آرايش دشمن و چگونگي انجام دادن حمله را مشروحاً بيان كردند. ابتدا برادر "حسيني‏تاش" جانشين فرمانده نيروي دريايي سپاه، در مورد يگان‌هاي عمل‏كننده و مأموريت آنها گفت: «مأموريت واگذار شده به نيرو، تصرف و تأمين اسكله‌هاي البكر و العميه است. متناسب با اين مأموريت، توپخانه و پدافند هوايي به ما واگذار شده است.» وي سازمان عمل‏كننده را متشكل ازلشكر33 المهدي و لشكر19 فجر، ناوتيپ اميرالمؤمنين و ناوتيپ كوثر برشمرد. حسيني‏تاش افزود: «با توجه به مأموريت و توان، 6 محور براي تصرف هدف تعيين شده و براي آنها 6 فرماندهي انتخاب گرديده است كه وظايف آنها عبارتند از: تصرف اسكله العميه و البكر؛ بستن خور عبدالله؛ تأمين حد جنوبي اسكله‌ها كه از طرف جزيره فيلكه تهديد مي‌شود؛ پشتيباني و تجسس و نجات.» پس از وي آقاي "عاليشوندي" مسئول اطلاعات نيروي دريايي، كلياتي از وضعيت منطقه عمليات و دشمن را بيان كرد و افزود كه حساسيت دشمن پس از عمليات كربلاي3 بسيار افزايش يافته و هرگاه شناوري از ما به دريا رفته، با انواع سلاح به طرف آن اجراي آتش كرده است. در اطراف اين اسكله‌ها به طور دائم يك تا 3 فروند ناوچه "اوزا" آماده مأموريت است. برادر حسيني‏تاش، درباره محدوديت‌هاي دشمن، خطاب به آقاي هاشمي گفت: «مهم‌ترين ضعف دشمن، عدم تحرك بر روي سكو است كه امكان جابه‏جايي سلاح را از او سلب كرده است. از اين رو آن‏ها فقط از دو محور قادر به اجراي آتش هستند.» حسيني‏تاش سپس افزود: «ما نيز دچار محدوديت‏هايي هستيم. در رأس اين محدوديت‌ها، ناآرام بودن دريا و عدم برتري هوايي است. به‌علاوه، جزر و مد شديد آب موجب مشكلات جدي در رسيدن غواصان به اسكله‌ها است.» وي همچنين طرح مانور حمله به اسكله‌ها را به تفصيل توضيح داد. بعد از اين گزارش و سخنان فرمانده سپاه و برخي از فرماندهان درباره لزوم عمليات توأم با غافل‌گيري، آقاي هاشمي درك هم‌راه با ابهام خود را از عمليات، با اين جمله كه "اين عمليات، فاو را لو مي‌دهد" بيان كرد. وي گفت: «اين‌كه شما انبوه نيرو، قايق و امكانات را جلو ببريد و دشمن نفهمد، خوش‌بيني مفرط است. اين اقدام به عمليات اساسي [ما در فاو] لطمه مي‌زند.» از نظر فرمانده قرارگاه نوح، در اين عمليات، غواص‌ها بايد 40 كيلومتر راه را در آب طي كنند تا بتوانند به اسكله البكر حمله كنند و اين روش، در آب متلاطم دريا مشكل و با ريسك بسيار بالا هم‌راه است. سپس آقاي هاشمي گفت: «چنانچه دو شناور شما بر اثر آتش دشمن غرق شود،تعادل كل نيرو‌ها به هم مي‌خورد.» وي تأكيد داشت كه بالا رفتن از اسكله‌ها در حالي كه دشمن هوشيار باشد، ميسر نيست. از نظر فرمانده سپاه، نظر آقاي هاشمي، اجراي عمليات را زير سؤال برد و نيز در فرماندهان عملياتي حاضر در جلسه اين فكر را به دنبال داشت كه عمليات منتفي خواهد شد. از اين رو، و به منظور تعديل اثر اين سخنان بر روحيه و ذهن فرماندهان، فرمانده كل سپاه با بيان نتايج مثبت عمليات و پي‌آمدهاي آن گفت: «اكنون حضور عراق در شمال خليج‌فارس براي ما خوشايند نيست و حضور ما در فاو را خدشه‌دار ساخته است، علاوه بر اين، جبهه ما در اين قسمت از طرف اسكله‌ها و جزيره بوبيان (كويت) تهديد مي‌شود. مزيد بر اين، فائق آمدن به حضور دشمن در اسكله‌ها، موجب آزادي خورموسي شده و نيز با توجه به حضور امريكا در خليج‌فارس، به لحاظ سياسي، بازتاب بسيار مثبتي براي ما و به ضرر امريكا دارد. از سوي ديگر، با توجه به اقدامات اخير كويت در دعوت امريكايي‌ها به خليج‌فارس، اين اقدام موجب مي‌شود كه ما حدود 40 كيلومتر به كويت نزديك شده و چنانچه در يك زمان اراده كرديم، امكان حمله به اسكله الاحمدي بيش‌تر وجود خواهد داشت.» به رغم اين اظهارات، آقاي هاشمي گفت: «ما نگران تلفات زياد بچه‌ها در دريا هستيم. فرستادن 200 قايق در مقابل اسلحه دشمن، ممكن است به تلفات زياد ما منجر شود. من تصور مي‌كردم شما با حدود 40 قايق حمله مي‌كنيد، تصور به‌كارگيري اين همه شناور را نداشتم. اگر مي‌توانيد با توپخانه و ادوات و از دور بدون آن‌كه تلفات بدهيم دشمن را خسته كنيد كه اسكله‌ها را خالي كند، سپس ما با تلفات كم آنها را تصرف كنيم، انجام عمليات مانعي ندارد، اگر به اين روش ممكن نيست، نه. ما مايل بوديم كه اين عمليات هماهنگ با فاو باشد، الآن اين عمليات را مزاحم عمليات فاو تشخيص مي‌دهيم.»[۱] بدين ترتيب از منظر آقاي هاشمي اجراي عمليات منتفي گرديد در حالي‌كه مطابق تصميم فرماندهي سپاه، هنوز انجام دادن عمليات به قوت خود باقي بود.[۲]

گزارش- 384

گزارش ديدار برادر محسن رضايي با جلال طالباني به آقاي رفسنجاني ارائه شد. فرمانده سپاه آقاي هاشمي را از مذاكرات خود با طالباني و همچنين پيشرفت عمليات كركوك آگاه كرد.[۳] برادر رضايي در گزارش خود با اشاره به اين كه طالباني‌ها گفته‌اندكه شوروي‌ها پيش از اين نظرشان همكاري طالباني با صدام بوده ولي امسال چنين اعتقادي را ندارند، گفت: «جلال درباره حمايت فرانسه از عراق گفت اين‌ها نگران 40 ميليارد فرانك طلب خودشان از عراق هستند.»[۴] درباره عمليات آتي ايران در كركوك، اطلاعات رسيده حاكي از آن است كه ارتش عراق درمورد اين عمليات به اطلاعات جسته و گريخته‌اي دست يافته است. بر اساس اخبار اعلام شده از مخابرات قرارگاه نجف، دشمن به نيروهاي خود آماده‏باش داده و اعلام كرده كه ايراني‌ها هم‌راه با مبارزان كرد قصد حمله و كمين در جاده‌هاي اربيل و حومه را دارند. همچنين دشمن در پيام ديگري به نيروهاي خود، با تأكيد بر حفظ آماده‌باش، به آن‏ها هشدار داده است كه نيروهاي ايراني قصد دارند به شهر كركوك و تأسيسات نفتي آن حمله كنند و براي اين منظور از هم اكنون با تجهيزات سبك و سنگين در روستا‌ها مستقر شده‌اند.[۵] در حالي‌كه طرح‏ريزي براي اقدامات بزرگ در جبهه شمال غرب ادامه دارد، قرارگاه رمضان به حملات چريكي خود در اين منطقه مشغول است. در جبهه شمال غرب، قرارگاه رمضان و اتحاديه ميهني كردستان عراق ظرف سه روز گذشته در يك عمليات تهاجمي در بخش "صلاح‌الدين" از توابع شهر اربيل، چند پايگاه و محل استقرار افسران عراقي را منهدم كرده‌اند. در اين عمليات، 23 تن از نيروهاي عراقي اسير شده‌اند. همچنين پيش‌مرگان مبارز عراق با كمين در نزديكي "سنجيق"، به يك ستون ارتش عراق حمله كرده‌اند.[۶]

گزارش- 385

امروز جنگنده‌هاي عراق سه بار به حريم هوايي استان لرستان تجاوز كردند و در ساعات 13:54، 13:55 و 13:57 ديوار صوتي را بر فراز شهرهاي بروجرد، خرم‏آباد و كوهدشت شكستند.[۷] در ساعت 11:37 حريم هوايي شهرستان اراك نيز مورد تجاوز هواپيماهاي عراقي قرار گرفت، اما قبل از هرگونه حمله‌اي، در حالي كه آتش پدافند هوايي مستقر در منطقه نيز به طرف آنها شليك مي‌كرد، از فضاي شهر خارج شدند.[۸]

گزارش- 386

يك نفت‌كش ايراني و يك كشتي قبرسي در خليج‌فارس، هدف حمله هواپيماهاي دشمن قرار گرفتند. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، نفت‌كش "تفتان" كه به منظور بارگيري، از بندرعباس عازم خارك بود، امروز هدف قرار گرفت و كشتي باري "مي مي" با پرچم قبرس نيز كه محموله آهن‌آلات داشت 2 بار هدف قرار گرفت. اين كشتي در اجاره شركت كشتي‌راني جمهوري اسلامي ايران مي‌باشد.[۹] خبرگزاري فرانسه محل حمله به كشتي "مي مي" را جنوب ترمينال جزيره خارك (شمال شرقي خليج‌فارس) اعلام كرد. به‌گفته منابع دريايي، نفت‌كش تفتان كه 289778 تن نفت خام ظرفيت دارد، در حالي‌كه با شن و ماسه به سوي ترمينال خارك حركت مي‌كرد، هدف حمله قرار گرفت و دچار آتش‌سوزي شد كه با مهار سريع آتش, خسارات اندكي به كشتي وارد شده و خدمه آن نيز سالم هستند. نفت‌كش "تفتان" كه جزو نفت‌كش‌هاي ايران براي انتقال نفت از خارك به تنگه هرمز است، يك‌بار ديگر در (چهارم نوامبر) 13 آبان 1366 مورد حمله نيروي هوايي عراق قرار گرفته بود.[۱۰] شركت بيمه "لويدز" لندن اعلام كرد يك نفت‌كش يوناني موسوم به "ورلدپروديوس" در ساعت 7 صبح در آب‌هاي بندر "رأس‏الخيمه" در جنوب خليج‌فارس هدف حمله يك قايق تندرو ايراني قرار گرفت. به گفته لويدز، اين كشتي اكنون در حال سوختن است.[۱۱] حملات امروز به نفت‌كش‌ها در منابع خبري بازتاب يافت. راديو بي.بي.سي. در اين باره گفت: «ايران و عراق هر دو امروز دوباره در خليج‌فارس دست به حمله به كشتي‌ها زده‌اند و كاملاً روشن است كه حضور بي‏سابقه ناوگان‌هاي بيگانه در خليج‌فارس نتوانسته جنگ نفت‌كش‌ها را متوقف كند. حملات اخير نشان‏دهنده تشديد حمله به نفت‌كش‌ها و كشتي‌هاي تجاري است.» اين راديو چشم‌انداز ادامه حمله به كشتي‌ها در خليج‌فارس را چنين تحليل كرده است: «تا چندي پيش حملات ايران به نفت‌كش‌ها فقط موجب خسارات اندك مي‌شد و بيش‌تر از اين كه يك تهديد جدي براي كشتي‌ها يا خدمه آنها تلقي شود، به قصد ايجاد مزاحمت صورت مي‌گرفت. اما حملات اخير ايران موجب ضايعات جدي براي كشتي‌ها شده است. ديروز نفت‌كش يوناني موسوم به "آريانت" (اريادند) به دليل حمله ايران كاملاً درهم شكسته شد. ايراني‌ها روز شنبه نفت‌كش بزرگ "پيروت" (پيوت) را به آتش كشاندند و 10 روز قبل كشتي حامل گاز "نرمن آتلانتيك" ـ كه با پرچم سنگاپور حركت مي‌كرد ـ در اثر حمله ايران شديداً آسيب ديد و پس از مدتي غرق شد. تمام اين تحولات موجب اين اظهار نظر شده است كه ايران اكنون از سلاح‌هاي آتش‌زايي كه بيش‌تر مؤثر هستند استفاده مي‌كند ولي از سوي ديگر، عراقي‌ها نيز اخيراً به شدت و مؤثر بودن حملات خود به كشتي‌ها در خليج فارس افزوده‌اند. حمله هفته گذشته عراق به نفت‌كش "سوسنگرد" موجب كشته‏شدن 21 نفر از خدمه آن گرديد، يعني بزرگ‌ترين رقم تلفاتي كه حمله به نفت‌كش‌ها تا به حال داشته است. اما تاكنون ايران و عراق هيچ‌كدام به كشتي‌هايي كه به وسيله نيروي دريايي اسكورت مي‌شوند، حمله نكرده‌اند، اما با ادامه جنگ نفت‌كش‌ها، مسئله امنيت كشتي‌هاي خارجي در اين منطقه مورد سؤال قرار مي‌گيرد. اكثر صاحبان نفت‌كش‌ها از مدت‌ها پيش مي‌گويند كه بهترين تدبير در مقابل جنگ نفت‌كش‌ها، استفاده از يك نيروي دريايي مشترك سازمان‌ملل متحد است كه مسئوليت حمايت از كليه كشتي‌ها را در خليج‌فارس به عهده بگيرد. دولت شوروي كراراً خواستار تشكيل اين نيرو گرديده است، ولي بريتانيا به دلايل عملي با اين پيشنهاد مخالف است. بريتانيا معتقد است كه حصول توافق در جزئيات نحوه كار اين نيرو امكان‏پذير نمي‌باشد. امريكا نيز به دلايل سياسي موافق اين طرح نيست، زيرا نمي‌خواهد به عنوان بخشي از نيروي سازمان ملل، حضور نيروي دريايي شوروي درخليج فارس، جنبه قانوني پيدا كند.»[۱۲] به گزارش خبرگزاري رويتر، منابع نفتي در منطقه گفته‌اند با وجود حملات مكرر عراق به تانكرهاي ايراني كه نفت اين كشور را از جزيره "خارك" به "لارك" جهت بارگيري منتقل مي‌سازند، ايران همچنان قادر به صدور نفت مي‌باشد. ميزان صادرات نفت ايران درحال حاضر روزانه حدود 6/1ميليون بشكه در روز است. در جريان توقف بمباران‌هاي عراق عليه نفت‌كش‌هاي ايراني در ماه اوت (مردادماه)، اين رقم به حدود 2 ميليون بشكه در روز رسيده بود، ليكن گفته مي‌شود اين كاهش بيش از آن‌كه به حملات عراق بستگي داشته باشد، با اوضاع موجود در بازارهاي نفتي در ارتباط است.[۱۳]

گزارش- 387

"محمدجواد لاريجاني" معاون وزير خارجه گفت كه استراتژي جنگ طبق فرمان امام امت، بر اساس 3 هدف دفع دنبال مي‌شود: دفع تجاوز، دفع فتنه, كمك به استقرار انقلاب اسلامي در عراق. وي ـ كه درجمع دانشجويان دانشگاه صنعتي اصفهان سخن مي‏گفت ـ افزود: «ما اين سه هدف مهم را براي دفاع در مقابل ظلم دنبال مي‌كنيم و ما مي‌خواهيم به عنوان هدف اصلي، نظام متجاوز حزب بعث را سرنگون كرده و ريشه متجاوز را در منطقه قطع نماييم.»[۱۴] آيت‌الله خامنه‌اي نيز در ديدار با "كفن‌پوشان ورامين" كه براي اعلام حمايت از دستورالعمل شوراي عالي پشتيباني جنگ به ديدار وي آمده بودند بر استراتژي جنگ مبني‏بر "سياست ضربه‌هاي متوالي" تأكيد كرد و افزود: «رزمندگان اسلام با نشان دادن قدرت خود در جبهه‌هاي جنگ، قوي‌ترين ضربه را به منافع امريكا در جهان و از جمله [در]خليج‌فارس وارد خواهند كرد و در جبهه‌هاي جنگ با نواختن سيلي خردكننده به گوش صدام، روي دولت‏مردان امريكا را سرخ خواهند نمود.»[۱۵]

گزارش- 388

در پاسخ به بيانيه شوراي عالي پشتيباني جنگ و نيز اعلام همبستگي و حمايت از رزمندگان، ائمه جمعه 10 شهر كشور، در جبهه‌هاي نبرد وشهر "فاو" با نيروهاي رزمنده ديدار كردند.[۱۶] از طرف ديگر، اقدامات برخي مسئولان اجرايي مازندران در پشتيباني از جبهه‌ها، با انتقاد فرمانده سپاه اين ناحيه مواجه شده است. آقاي "مهدي حاج‌محمدي" گفت: «با كمال تأسف مسئولين اين استان آنچنان با فرهنگ جبهه و جنگ بيگانه‌اند كه با گذشت هشت سال حتي يك ريال هم به جنگ كمك نكردند.» وي كه در جلسه اين هفته كميته تبليغات جنگ سخن مي‌گفت، نحوه تقسيم كمك‌هاي مردمي بين نيروهاي تحت پوشش جهاد سازندگي و سپاه در جبهه‌ها را نيز غيرمنصفانه دانست و افزود: «سپاه ناحيه بيش از هفتادهزار نيروي آماده در مناطق جنگي را تحت امر دارد كه تأمين غذاي آنان با مشكل و كمبود‌هايي رو به رو است در حالي كه جهاد سازندگي با حدود يك گردان نيرو در جبهه كه آن هم در خدمت لشكر مازندران نيست، آن‌قدر امكانات دارد كه مازاد مواد غذايي و كمك‌هاي اختصاصي مردم را در جهت تأمين ديگر مسائل مورد نياز خود به فروش مي‌رساند.» اين فرمانده همچنين نحوه انعكاس دستور‏العمل 10 ماده‌اي شوراي عالي پشتيباني جنگ را در جامعه مطلوب ندانست و درباره آن گفت: «طرح مسئله جهاد مالي در بين مردم اين توهم را به‌وجود آورده كه دولت براي ادامه جنگ با تنگناهاي مالي رو به رو است… اغلب مسئولين، كارمندان، كسبه و ديگر اقشار در پاسخ به دعوت شوراي عالي پشتيباني جنگ براي سلب مسئوليت و فرار از جبهه، تنها به جهاد مالي اكتفا كرده‌اند كه تداوم اين روند ما را از اهداف اصلي دور مي‌سازد.»[۱۷]

گزارش- 389

به گزارش خبرگزاري آسوشيتدپرس، "استنكوف"، فرستاده ويژه شوروي به بغداد، ديروز تأييد كرد ميان مسكو و بغداد درباره چگونگي پايان دادن به جنگ خليج‌فارس اختلافاتي وجود دارد، اما افزود كه گزارش‌هاي مربوط به يك شكاف در اين روابط ساختگي است. "ميخائيل استنكوف" در مورد ارسال تسليحات به عراق، به گروهي از خبرنگاران داخلي و خارجي گفت: «كمك نظامي شوروي به عراق، ادامه خواهد يافت… شوروي ضمن حمايت از قطع‌نامه 598 بر اين عقيده است كه نه ايران, بلكه حضور ناوگان‏هاي خارجي در خليج‌فارس مانع عمده اجراي اين قطع‌نامه است. "سيتانكو" افزود: «تعداد زياد كشتي‌هاي جنگي غربي در خليج‌فارس به بي‏ثباتي در اين منطقه دامن مي‌زند و اين حضور به طور كامل مغاير با روح و متن اين قطع‌نامه است.» وي درباره روابط شوروي و عراق نيز گفت: «دو كشور مصمم هستند كه به دوستي و روابط دو جانبه ادامه داده و حتي آن را گسترش دهند. ما ممكن است اختلافاتي داشته باشيم، [اما] تاكتيكي است و دو كشور نسبت به لزوم پايان دادن به اين جنگ توافق دارند … شوروي مخالف يك قطع‌نامه تحريم تسليحاتي است، زيرا اگر چنين چيزي صورت گيرد، تنها يك كاغذ خواهد بود كه مشكل را حل نخواهد كرد.» سيتانكو در پاسخ به يك سؤال درباره تدارك ايران براي اقدام به يك حمله جديد گفت كه كشورش به فروش ساز و برگ نظامي به عراق ادامه خواهد داد و كارشناسان نظامي شوروي با ارتش عراق هم‌كاري خواهند كرد.[۱۸] از سوي ديگر، "اناتولي آداميشين" معاون وزيرخارجه شوروي، درباره تحريم تسليحاتي ايران گفت كه كشورش به طور اصولي موافق تحريم تسليحاتي ايران است، اما نه به آن سرعتي كه امريكا آن را مي‌خواهد. وي افزود: «سياست امريكا مبني‏بر حمايت از تحريم تسليحاتي ايران درحالي كه هم‌زمان با آن، دبيركل سازمان‌ملل را به برقراري آتش‌بس در جنگ ايران و عراق تشويق مي‌كند، غيرمنطقي است… تحريم هنگامي بايد مد نظر قرار بگيرد كه دكوئيار همه آنچه را كه در توان او بود، براي ميانجي‌گري انجام داده باشد.» "آداميشين" كه براي در جريان گذاشتن مقام‌هاي ژاپني از اجلاس اخير رهبران امريكا و شوروي به توكيو رفته است، اين مطالب را در پاسخ به سؤالات خبرنگاران ژاپن بيان كرد. وي همچنين گفت: «بعضي اوقات گفته مي‌شود كه زمان تحريم تسليحاتي فرا رسيده است، اما بايد توجه داشت كه براي شوروي قطع صدور سلاح به كشوري كه قطع‌نامه را نمي‌پذيرد، دشوار نيست زيرا شوروي به ايران اسلحه صادر نمي‌كند.» با اين حال از وي نقل شده كه براي اطمينان از مؤثر بودن چنين تحريمي بايد قبل از اعمال آن، تدابير لازم اتخاذ شود و كشور وي هنوز متقاعد نيست كه زمان براي چنين تصميمي مناسب باشد.[۱۹]

گزارش- 390

شوروي شرط موافقت با تحريم تسليحاتي ايران را مشاركت در ناوگان دريايي مستقر در خليج‌فارس مي‌داند و معتقد است نظارت بر تحريم تسليحاتي ايران تنها از اين طريق ممكن است. همچنين اين كشور معتقد است كه بايد كشورهاي غربي قوانيني را به منظور جلوگيري از ارسال مخفيانه تسليحات به ايران مورد تصويب قرار دهند.[۲۰] اما اين شرط‌هاي شوروي با مخالفت امريكا مواجه شده است. جورج شولتز پيشنهاد شوروي را مبني‏بر اعمال تحريم اجباري فروش اسلحه ايران را از طريق نيروي دريايي ويژه تحت پرچم سازمان‌ملل متحد رد كرد.[۲۱] به نوشته روزنامه واشنگتن‌پست كه به قول ديپلمات‌هاي عرب در خاورميانه استناد كرده است، اين اقدام شوروي يك كودتاي ديپلماتيك از سوي مسكو به شمار مي‌رود و ايالات متحده و ديگر كشورهاي غربي را كه از تأسيس يك واحد دريايي زير پرچم سازمان‌ملل متحد اكراه دارند، سرافكنده مي‌سازد. واشنگتن‌پست نوشته است: «موضع جديد شوروي مي‌تواند دولت ريگان را كه ماه‌هاست شوروي را به خاطر حمايت از ايران و خودداري از بررسي طرح اعمال تحريم تسليحاتي عليه ايران، در شوراي‌امنيت هدف انتقاد قرار داده، در موضعي دفاعي قرار دهد. مقام‌هاي دولت ريگان با ايجاد يك واحد دريايي زير پرچم سازمان‌ملل متحد در خليج‌فارس مخالفت مي‌ورزند، زيرا به اعتقاد آنان چنين اقدام بي‏سابقه‌اي احتمالاً مؤثر نخواهد بود و به حضور نظامي شوروي در خليج‌فارس مشروعيت خواهد بخشيد. "مايكل آرماكاست" معاون وزارت امورخارجه امريكا در اين باره مي‌گويد: ايالات متحده بر اين اعتقاد است كه طرح ايجاد يك چنين واحد دريايي صرفاً براي منحرف كردن افكار عمومي ارائه شده است.»[۲۲] همچنين "ريچارد مورفي" مديركل وزارت امورخارجه امريكا، در كميته كنگره امريكا به جنبه ديگر نظر شوروي مبني‏بر دادن فرصت بيش‌تر به ايران اشاره كرد و گفت آشكار است كه ايران قصد ندارد قطع‌نامه آتش‌بس شوراي‌امنيت را مراعات كند، او افزود كه بايد فوراً عليه ايران تحريم اسلحه اعمال شود.[۲۳] در همين حال با وجود حمايت دو قدرت بزرگ بين‌المللي از عراق، طه ياسين رمضان معاون اول نخست‌وزير اين كشور در سخناني در پايان ديدار سه روزه خود از امان گفت: «قراردادن جنگ ايران و عراق در ميان مبارزه نفوذ بين دو ابرقدرت به تلاش‌هاي پايان بخشيدن به اين جنگ، زيان وارد مي‌سازد.»[۲۴]




منابع و مآخذ روزشمار 1366/09/25

  1. سند شماره 1558 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي نيروي دريايي سپاه در عمليات البكر و العميه (سعيد سرمدي)، صص61 تا 95.
  2. همان، ص97، شماره نوار 26959.
  3. سند شماره 1563 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتم (حسين اردستاني)، ص82.
  4. همان، صص80و81.
  5. سند شماره 1574 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نيروي زميني (محسن رخصت‌طلب و مجيد مختاري) صص43و44.
  6. روزنامه جمهوري اسلامي، 25/9/1366، ص2، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  7. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه"گزارش‌هاي ويژه" شماره 273 (27/9/1366)، صص5و6 خرم‌آباد - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 26/9/1366.
  8. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه"گزارش‌هاي ويژه" شماره 272 (26/9/1366)، ص3، اراك - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 25/9/1366.
  9. مأخذ7، صص6و7، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي 26/9/1366.
  10. مأخذ7، صص11و12، منامه - خبرگزاري فرانسه 26/9/1366.
  11. مأخذ8، ص35، لندن - خبرگزاري فرانسه 25/9/1366.
  12. مأخذ8، صص37 و 38، راديو بي.بي.سي. 25/9/1366.
  13. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه"گزارش‌هاي ويژه", شماره 271 (25/9/1366)، ص4، بحرين - خبرگزاري رويتر 24/9/1366.
  14. روزنامه رسالت، 26/9/1366، ص2، خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  15. روزنامه كيهان، 26/9/1366، ص3.
  16. روزنامه كيهان، 25/9/1366، ص3، اهواز - خبرنگار كيهان.
  17. مأخذ8، ص27، ساري - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 25/9/1366.
  18. مأخذ14، ص12, بغداد - آسوشيتدپرس.
  19. مأخذ7، ص14و15، توكيو - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 26/9/1366.
  20. مأخذ8، ص7، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 25/9/1366.
  21. واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديو‌هاي بيگانه" 26/9/1366، صص6و7، راديو امريكا, 25/9/1366.
  22. مأخذ8، صص9و11، راديو امريكا، 25/9/1366.
  23. مأخذ8، ص9، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 25/9/1366.
  24. مأخذ7، صص3و4، امان - خبرگزاري فرانسه, 26/9/1366.