1366.03.21: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1366 |نام = 1366.03.21 |نام دیگر=بیست و یک خرداد |روز=21 خرداد 1366 |تاریخ شمسی= 1366.03.21 |تاریخ میلادی= 11 ژوئن 1987 |تاریخ قمری= 14 شوال 1407 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.03.21</div> <div class="bootstrap-btn...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۵: سطر ۲۵:




==گزارش -1==
 
== گزارش- 126 ==
در پی نشست چند روز گذشته برخی مسئولان سپاه که با حضور آقای هاشمی رفسنجانی درباره برنامه‌های آتی سپاه تشکیل شد، امروز هم جلسه‌ای با حضور رحیم صفوی قائم‌مقام فرمانده نیروی زمینی سپاه و عزیز جعفری فرمانده قرارگاه قدس، برگزار شد. در این جلسه میزان آمادگی قرارگاه و یگان‏های عملیاتی، هوشیاری دشمن و مشکلات عملیات در منطقه سردشت (نصر5) بحث شد و مسئولان قرارگاه قدس با ارائه گزارش‌هایی دربارة نوع فعالیت دشمن از جمله افزایش نیرو و شلیک منوّر، بر هوشیاری نسبی دشمن تأکید کردند. در این نشست همچنین در دید بودن تردد نیروهای خودی در جاده‏های سردشت و کمبود نیرو از جمله مشکلات این عملیات ذکر شد.<ref>سند شماره 1499/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه قدس در عملیات نصر5، علی مژدهی، از 13/3/1366 تا 1/4/1366، صص 13 - 10.</ref>
 
==  گزارش- 127 ==
در یک عملیات کمین در منطقه جناح از توابع پیرانشهر، نیروهای حزب دمکرات کردستان ایران هفت تن از نیروهای خودی را شهید کردند و هفت تن را نیز به اسارت درآوردند.<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 150، 3/4/1366، ص11.</ref>
در گردنه صلوات‏آباد در ده کیلومتری غرب سنندج نیز نیروهای مسلح غیرقانونی با اجرای کمین علیه نیروهای ژاندارمری، هشت تن از آنان را به شهادت رساندند.<ref>واحد اطلاعات سپاه پاسداران، نشریه گزارش روزانه، شماره 248، 25/3/1366، ص2.</ref>
 
==  گزارش- 128 ==
در جریان تخریب مناطق کردنشین، حکومت عراق 1500 واحد مسکونی را در یکی از محلات شهر حلبچه با خاک یکسان کرد. این خبر را یک مهاجر عراقی فاش کرد.<ref>روزنامه اطلاعات، 21/3/1366، ص18.</ref> در استان دهوک نیز یازده روستا به وسیلة هواپیماهای عراقی بمباران شدند. در این حمله شمار زیادی از
منازل مسکونی ویران شد و عده‏ای از اهالی روستاها نیز مجروح شدند. این روستاها به نام‌های خورت بزرگ، خورت کوچک، سرکانی، شکفتی، میرسیدا، بیساد، کانی‌مازی، کارافا، کفرگی، نسرا و زنبگی، در بخش‏های مربیا، سرسنگ و اتروش قرار دارند.<ref>روزنامه کیهان، 21/3/1366، ص17.</ref>
در این حال، رادیو امریکا گفت: «بنا به گزارش‏های خبری، نیروهای عراقی در عملیاتی علیه کردهای شورشی صدها روستای کوهستانی شمال کشور عراق را ویران کردند. ساکنان روستاهای ویران شده به شهرهای اطراف یا دیگر مناطق کشور منتقل شدند. به گفته دیپلمات‏های مستقر در بغداد، عملیات نظامی عراق علیه کردهای شورشی در پی‏ شدت یافتن حملات کردها به مناطق کوهستانی شمال کشور با پشتیبانی نیروهای رژیم اسلامی ایران انجام گرفته است و هدف آن تأسیس منطقه‏ای امنیتی و مجازات روستائیانی است که به شورشیان یاری می‏دهند.»<ref>روزنامه اطلاعات، 23/3/1366، ص14.</ref>
 
==  گزارش- 129 ==
خریدهای تسلیحاتی عراق از مصر و شیلی موضوعی است که روزنامه لاایوکا (چاپ شیلی) و روزنامه کویتی الرأی ‏العام به آن پرداخته‏اند. لاایوکا دربارة خرید بمب‏های خوشه‏ای عراق نوشته است: «هواپیماهای جمبوجت747 عراق محموله بمب‏های خوشه‏ای را از آسمان کشورهای آرژانتین و پاراگوئه عبور داده و قبل از ادامه سفر خود به بغداد، در فرودگاه ریودوژانیرو برزیل به زمین می‏نشینند.» این روزنامه می‌افزاید: «تا پایان ماه ژوئن جاری (اواسط تیر) دو پرواز و در ماه بعد چهار پرواز حامل بمب‏های خوشه‏ای از شیلی به مقصد عراق برنامه‏ریزی شده است. یک مقام عالی‌رتبه دولت آرژانتین انتقال محموله‏های بمب خوشه‏ای از شیلی به بغداد و پرواز هواپیماهای حامل آن بر فراز خاک آرژانتین را مورد تأیید قرار داد.»<ref>روزنامه کیهان، 21/3/1366، ص17.</ref>
روزنامه الرأی ‏العام نیز دربارة کمک‏های تسلیحاتی مصر به عراق نوشته است: «بر اساس یک معامله تسلیحاتی، رژیم مصر مقادیر زیادی سلاح و مهمات به عراق صادر می‏کند.» این روزنامه با اعلام این خبر به نقل از مقامات مصری می‌افزاید: «این معامله بزرگ‌ترین معامله فروش اسلحه و مهمات مصر به عراق محسوب می‏شود.» بر اساس این گزارش، صدور محموله‌‏های سلاح طی هفته‏های آینده از بنادر مصر به عراق انجام خواهد گرفت. الرأی‏ العام اضافه می‌کند: «محموله کشتی‏های باری از طریق بندر عقبه و از طریق خاک اردن به عراق حمل خواهد شد.» به نوشته این روزنامه، در چارچوب همکاری‌های نظامی میان مصر و عراق به تازگی بنا به درخواست عراق هیئتی متشکل از کارشناسان نظامی ارتش مصر راهی بغداد شده است.<ref>روزنامه اطلاعات، 21/3/1366، ص18.</ref>
 
==  گزارش- 130 ==
حمید شعبان فرمانده نیروی هوایی عراق، امروز جمهوری اسلامی را تهدید کرد که با تسلیحات جدید به ایران حمله خواهد کرد. وی در مصاحبه با روزنامه البعث ارگان حزب بعث عراق، گفت: «رهبران ایران باید در انتظار فاجعه‏های بیشتری در آینده نزدیک باشند. ایرانی‏ها به یاد داشته باشند که ضربات بعدی محکم‏تر، نیرومند‏تر و با تسلیحات جدید صورت خواهد گرفت.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 94، 1/4/1366، ص3، بغداد - خبرگزاری رویتر، 21/3/1366.</ref>
 
==  گزارش- 131 ==
در اجلاس وزیران اطلاعات و جهانگردی کشورهای عضو عدم تعهد در هراره پایتخت زیمبابوه، سیدمحمد خاتمی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، طی نطقی خواستار اخراج عراق از اجلاس عدم تعهد شد. وی که در رأس هیئتی در نخستین اجلاس وزیران اطلاعات کشورهای غیرمتعهد در هراره شرکت کرده بود، طی سخنانی درباره ماهیت و اقدامات حکومت عراق در طول جنگ تحمیلی گفت: «تجاوزگری و ارتکاب جنایات جنگی جوهر رژیم عراق است و دروغ‌گویی و قلب واقعیت ابزار بقای آن.» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به توطئه دستگاه‏های خبری امپریالیستی گفت: «تحریف واقعیات موجود مبارزات حق‏طلبانه تا به آنجا پیش می‏رود که عدالت‏خواهی کشورهای ضعیف را خراب‌کاری و جنایات قدرت‏های بزرگ و تجاوزگر را دفاع از حقوق بشر قلمداد می‏کنند. مظلومان امریکای لاتین، آسیا و افریقا بی‌تمدن و تروریست می‏شوند و زورگویان، متمدن و با فرهنگ معرفی می‏شوند.» آقای خاتمی در نطق خود دربارة دخالت و تحریکات امریکا در خلیج‏فارس گفت: «ایران اسلامی مصمم است تا با حضور غیرقانونی قدرت‏های بزرگ در خلیج‏فارس مقابله کند. اولین قربانی توطئه امریکا در منطقه خلیج‏فارس کسانی هستند که به چنین دخالتی مهر تأیید بزنند.»
گفتنی است که نماینده عراق در این اجلاس به هنگام نطق وزیر ارشاد اسلامی و زمانی که وی در‌باره تجاوز و جنایات حکومت عراق در حمله به مناطق مسکونی و بمباران شیمیایی سخنرانی می‌کرد، با اعتراض شدید (دور از عرف) ضمن قطع سخنان وی، تهدید کرد که در صورت ادامه سخنرانی به ارعاب متوسل خواهد شد. این تهدید هیئت عراقی علاوه بر اینکه تمسخر شماری از هیئت‏های نمایندگی وزیران اطلاعات کشورهای غیرمتعهد را در پی داشت، با اعتراض شدید وزیر اطلاعات زیمبابوه (شمیراویرا) که ریاست جلسه را به‏عهده داشت، روبه‌رو شد.<ref>سند شماره 1499/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه قدس در عملیات نصر5، علی مژدهی، از 13/3/1366 تا 1/4/1366، صص 13 - 10.</ref>
 
==  گزارش- 132 ==
میرحسین موسوی نخست‏وزیر جمهوری اسلامی ایران، در مصاحبه‏ای با روزنامه ملیت (چاپ ترکیه) بر امکان کاربرد موشک و پایداری در برابر امریکا تأکید کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی خلاصه‏ای از این مصاحبه را به شرح زیر گزارش کرده است: «آقای میرحسین موسوی خطاب به سران هفت کشور سرمایه‏داری جهان که اخیراً در ونیز ایتالیا گردهم آمده بودند، به‏ویژه ریگان رئیس‏جمهور امریکا، اعلام داشت: ایران آماده است تا خلاف گفته‏های امریکا را عملی سازد.
به نوشته ملیت، میرحسین موسوی در بخش دیگری از این گفت‏وگو در زمینه مخالفت ریگان با استقرار موشک‌های ایران در خلیج‏فارس اظهار داشت: حق با ماست و تا رسیدن به حقوق حقه خود به مبارزه ادامه می‏دهیم. بنا به نوشته ملیت، نخست‏وزیر کشورمان همچنین در رابطه با شایعه خرید موشک‌های ساخت چین اظهار داشته است: ما قبل از هرچیز از موشک‌های ساخت خودمان استفاده می‏کنیم. البته از کشورهای دیگری نیز موشک خریداری کرده‏ایم اما محل استقرار آنها سرّی است. امریکا ما را مستقیماً تهدید می‏کند و هرگاه که منافع ما در منطقه به خطر افتد، از این موشک‌ها استفاده خواهیم کرد. به نوشته ملیت، میرحسین موسوی در پاسخ به این سؤال که آیا در صورت مسدود شدن تنگه هرمز فکر نمی‏کنید ایران به‏عنوان بیشترین صادرکننده نفت بیش از دیگران متضرر خواهد شد؟ اظهار کرد: ما خود را برای هرچیزی آماده کرده‏ایم. این روزنامه ادامه می‏دهد: هم‌زمان با نخست‏وزیر ایران مقامات دیگر ایرانی به دعوت ریگان و تلاش‏های وی برای برقراری صلح در منطقه خلیج‏فارس با تردید نگریسته، با طرح این مطلب که تلاش‏های سازمان ملل و شورای امنیت در جهت نجات عراق صورت می‏پذیرد، اظهار می‌دارند در صورتی که حق ما را بدهند، قبول می‏کنیم ولی در غیر این‏ صورت اگر تمام دنیا یکی شوند، نخواهند توانست به‌زور چیزی به ما بقبولانند.»<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 150، 3/4/1366، ص11.</ref>
 
==  گزارش- 133 ==
کاسپار واینبرگر وزیر دفاع امریکا، دربارة موضع ایران در برابر تلاش‌های نظامی امریکا در خلیج‌فارس گفت: «ایران در گذشته دقیقاً از هرگونه تهدیدی برای کشتی‌های امریکایی، چه جنگی یا تجاری پرهیز کرده است. ما فکر نمی‌کنیم این شرایط تغییر کند. جنگ روانی ایران تداوم ندارد. ما معتقدیم آنان به کشتی‌های امریکایی به هیچ ‌وجه حمله نمی‌کنند.»<ref>سند شماره 221380 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: مقالات ترجمه‌شده، روزنامه سان فرانسیسکو کرونیکل، 21/3/1366.</ref> وزیر دفاع امریکا یک ‌بار دیگر به ایران هشدار داد: «امریکا استقرار موشک‌های زمین به دریای کرم ‌ابریشم از جانب ایران را یک تهدید جدی تلقی می‌کند.» وی افزود: این موشک‌ها به محض آنکه آماده شلیک شوند، کشتی‌رانی در خلیج‌[فارس] را تهدید خواهند کرد.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 84، 22/3/1366، ص15، واشنگتن - خبرگزاری فرانسه، 21/3/1366.</ref>
ریچارد آرمیتاژ معاون وزارت دفاع در امور امنیت بین‏المللی امریکا نیز درباره افزایش نیروهای امریکایی در خلیج‏فارس و امکان پایان مأموریت این نیروها گفت: «ایالات متحده در پی افزایش حضور نیروی دریایی خود در آب‏های خلیج‏فارس تا هشت کشتی می‏باشد. این حضور به‏خاطر اسکورت نفت‏کش‏های کویتی با پرچم امریکا می‏باشد. یک هواپیمای ترابری حامل یک گروه افراد جنگ‌جو در اکثر مواقع در شمال دریای عمان حاضر خواهد بود.<ref>روزنامه اطلاعات، 23/3/1366، ص14.</ref> وی دربارة تاریخ آغاز عملیات اسکورت نفت‏کش‏های کویتی گفت: «کار اسکورت نیروی خاورمیانه‏ای امریکا ممکن است از ماه آتی مسیحی آغاز شود و به مدت نامحدود تا خاتمه جنگ کشتی‏ها ادامه یابد.» وی افزود: «اگر جنگ کشتی‏ها پایان پذیرد، به ماندن ما نیازی نخواهد بود.» وی ادامه داد: «حمله هوایی عراق در هفدهم مه (27 اردیبهشت) علیه ناوچه امریکایی استارک
که در جریان آن 37 ملوان امریکایی کشته شدند، موجبات نگرانی کنگره را دایر بر آنکه اسکورت یازده کشتی کویتی برای رزم‌ناوهای نیروی دریایی امریکا خطرات را افزایش خواهد داد و امریکا را به این جنگ می‏کشاند، فراهم آورده است.»<ref>روزنامه اطلاعات، 21/3/1366، ص20.</ref>
نیویورک تایمز نیز به نقل از منابع دولتی امریکا دربارة افزایش تدابیر امنیتی نیروهای امریکا و افزایش توان هوایی این کشور در خلیج‏فارس نوشت: «پنتاگون امیدوار است که گشت هواپیماهای جاسوسی آواکس را بر فراز تمامی منطقه خلیج‏[فارس] قبل از شروع اسکورت به وسیله ناوها در ماه آینده افزایش دهد. افزایش گشت توسط هواپیماهای جاسوسی پیشرفته به علت آنکه این هواپیماها در عربستان مستقر هستند و باید بر فراز کشورهایی که در طول ساحل خلیج (مقابل ایران) می‏باشند پرواز نمایند، احتیاج به جواز پرواز از جانب کشورهای عربی دارد.»<ref>سند شماره 221378 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: مقالات ترجمه‌شده، روزنامه سان فرانسیسکو کرونیکل، 21/3/1366.</ref>
 
==  گزارش- 134 ==
خاویر پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل، در نشستی مطبوعاتی دربارة چگونگی برقراری صلح در خلیج‏فارس، امکان پیش‏بینی تحریم تسلیحاتی در قطعنامه آتی شورای امنیت و تأثیر همکاری کشورها در تصویب این قطعنامه سخن گفت. به گفته رادیو صدای امریکا، وی اظهار کرد: «به عقیده من مشکل خلیج‏فارس نه از طریق زور بلکه از طریق قدرت معنوی حل خواهد شد. باید اضافه کنم که پنج عضو دائم و ده عضو غیردائم شورای امنیت باید با یک قطعنامه جامع به این جنگ پایان دهند.» رادیو امریکا افزود: «در مورد اینکه آیا شورای امنیت در آینده نزدیک به این نتیجه خواهد رسید، دبیرکل سازمان ملل گفت: همان‏طور که می‏دانید آغاز مذاکرات در مورد جنگ، ابتکار عمل شخص من بود ولی باید اضافه کنم که این کار من نیست که متن قطعنامه را بنویسم ولی امیدوارم که شورای امنیت به زودی به نتیجه برسد. درباره اینکه آیا دبیرکل سازمان ملل از فرانسه و چین خواهد خواست که به ایران و عراق اسلحه نفروشند، دبیرکل سازمان ملل گفت: مایل هستم ببینم که هیچ کشوری به دو طرف متخاصم اسلحه نمی‏فروشد. وی اضافه کرد: یکی از روش‏های پیش‏بینی شده احتمالاً تحریم ارسال اسلحه خواهد بود. در پاسخ به این سؤال که آیا تحریم ارسال اسلحه علیه هر دو کشور در حال جنگ و یا یکی از طرفین خواهد بود، خاویر پرزدکوئیار گفت: اگر شورای امنیت تصمیم بر تحریم بگیرد، باید برای هر دو طرف متخاصم باشد ولی مسئله تحریم اسلحه دو جنبه دارد؛ یک جنبه پیش‌گیرنده چون در این صورت برای هر دو طرف خواهد بود، جنبه دیگر حالت تحریم دارد که برای کشوری است که از قطعنامه شورا پیروی نکند.»<ref>روزنامه کیهان، 21/3/1366، ص17.</ref>
رادیو بی‌بی‌سی نیز در خصوص اقدامات شورای امنیت سازمان ملل برای تصویب قطعنامه‌ای درباره جنگ ایران و عراق پس از نشست اخیر ونیز گفت: «فعالیت هنوز ادامه دارد و مرحله دوم کار به‏زودی آغاز خواهد شد، اما به گزارش خبرنگار بی‌بی‌سی در مقر سازمان ملل، همه اذعان می‏کنند که پیشرفت همچنان به کندی صورت می‏گیرد. ریک فانتن در گزارش خود می‏گوید: طرح پایان دادن به جنگ خلیج‏فارس آن‌قدر محرمانه است که هیچ‌یک از پنج عضو شورای امنیت علناً درباره آن چیزی نمی‏گویند، اما طرح به‏صورت پیش‏نویس یک قطعنامه شکل محکمی به خود گرفته است و حالا پنج عضو دائمی شورای امنیت مقدمات مرحله بعدی یعنی ارائه آن به ده عضو غیردائم شورا را فراهم می‏کنند. حال که پس از زحمت فراوان میان امریکا، شوروی، بریتانیا، فرانسه و چین اتفاق نظر پیدا شده، در هفته آینده اعضای غیردائم پیش‏نویس قطعنامه‏ای را که بر سر آن توافق شده است، مطالعه خواهند کرد تا اتفاق نظر در سطح وسیع‏تری به‏دست بیاید. در این مرحله دیپلمات‏ها ابداً مطمئن نیستند که مشورت‌هایی که احتمالاً چندین هفته طول خواهد کشید به موافقت همه اعضای شورا منجر شود.»<ref>روزنامه اطلاعات، 21/3/1366، ص18.</ref>
از سوی دیگر، خبرگزاری یونایتدپرس دربارة علت ناموفق بودن مصوبات قبلی شورای امنیت سازمان ملل در پایان دادن به جنگ ایران و عراق گزارش داد: «مذاکرات در مورد ارائه قطعنامه‏ای در زمینه جنگ عراق و ایران بیش از پنج ‏ماه است که در شورای امنیت سازمان ملل در جریان است ولی به‏علت اختلافات بین اعضا، شورا تاکنون به نتیجه‏ای نرسیده است. سه قطعنامه قبلی سازمان ملل درباره آتش‏بس نتوانسته است به جنگ ایران و عراق پایان بخشد.»<ref>هفته‏نامه کیهان هوایی، شماره 730، 27/3/1366، ص5.</ref>
در این حال، خبرگزاری رویتر درباره احتمال همکاری چین در تصویب قطعنامه و اقدامات تضمینی برای قبول این قطعنامه اعلام کرد: «منابع دیپلماتیک گفتند، بعید به‏نظر می‏رسد که چین درخواست پیشنهادی شورای امنیت را برای آتش‏بس بین ایران و عراق وتو کند. در این طرح پیش‏بینی شده است که چنانچه به این درخواست اعتنایی نشود، می‏توان دست به اقداماتی عملی زد. در حالی که در آغاز، صحبت از اعمال تحریم فروش سلاح به هر طرف که درخواست آتش‏بس را رد کند در میان بوده است. منابع دیپلماتیک گفتند که یک فرمول بیهوده چون "اقدامات مقتضی" در چارچوب سازمان ملل ممکن است جایگزین آن تهدید شود. ضمناً به هر دو طرف بایستی یک مهلت مثلاً شش‏ماهه داده شود تا اگر بخواهند، اعتراض کنند و این موضوع بیش از پیش قطعنامه را بی‏اثر خواهد کرد.»<ref>روزنامه اطلاعات، 21/3/1366، ص20.</ref>
 
==  گزارش- 135 ==
هم‌زمان با اقدامات شورای امنیت و طرح مباحثی درباره پایان جنگ، لطیف نصیف‏ جاسم وزیر اطلاعات عراق، اصول اعلام شدة صدام‏حسین را که سال پیش به‏عنوان اصول اساسی عراق برای صلح اعلام کرده بود، بار دیگر تکرار کرد. نصیف جاسم بدون اشاره به کشور حمله‌کننده و یا تأمین خسارت کشور آسیب‏دیده، گفت: «ما به مبادی و اصول صلح طبق پیام حضرت رئیس‏جمهور رهبر، صدام‏حسین برای حکام ایران در دوم اوت 1986 (11 مرداد 1365) پای‌بند هستیم، که عبارت‌اند از:
1- عقب‏نشینی کامل و جامع و نامشروط به مرزهای شناخته شده بین‏المللی. 2- مبادله جامع و همه‏جانبة اسرا. 3- امضای قرارداد صلح و عدم تجاوز بین دو کشور. 4- عدم دخالت در امور داخلی و احترام هر یک به اختیارات کشور دیگر. 5- برای تحقیق استقرار و امنیت منطقه و منطقه خلیج‏عرب[فارس] باید ایران و عراق دو عنصر مثبت باشند. بدون این پایه‏ها و اصول راه دیگری را برای حل و فصل نزاع بین ما و ایران - هرچند که جنگ به طول بکشد - نمی‏یابیم، زیرا هرگونه امور خارج از این مبادی یعنی زیان رساندن به تمامیت ارضی و مبادی ما و تهدید استقلال سیاسی ماست.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 23/3/1366، صص 13 و 14، رادیو بغداد، 21/3/1366.</ref>
 
==  گزارش- 136 ==
ناکامی امریکا در اجلاس سران هفت کشور صنعتی در ونیز دستمایه سیاسی برخی رسانه‌ها شده است. شبکه تلویزیونی سی.بی.اس امریکا در یک جمع‏بندی از تصمیم اجلاس ونیز اعلام کرد که دولت ریگان موفق به کسب هیچ‏گونه کمکی از هم‏پیمانان خود برای اقداماتش در خلیج‏فارس نشد. این شبکه تلویزیونی افزود: «هم‏پیمانان امریکا تنها طی یک بیانیه سیاسی از لزوم جریان آزاد نفت خلیج‏فارس و اقدامات شورای امنیت سازمان ملل جهت یافتن یک راه‏حل مؤثر و عادلانه برای ختم جنگ ایران و عراق حمایت کردند.» این شبکه می‌افزاید: در واقع عراقی‏ها بیشترین حملات را در خلیج‏فارس علیه کشتی‏های تجاری مرتکب شده‏اند. آنچه دولت ریگان در اجلاس ونیز به‏ویژه در رابطه با مسئله خلیج‏فارس کسب کرد، تقریباً هیچ است. مقامات امریکایی می‏دانستند که در رابطه با مسئله خلیج‏فارس کمک زیادی از متحدین دریافت نخواهند کرد. بنابراین چیز زیادی از آنها نخواستند و سپس موقعی که مقامات امریکایی در این اجلاس به نتیجه‏ای نرسیدند، گفتند: "ما دقیقاً آنچه را که می‏خواستیم کسب نمودیم." انتظار می‏رود عدم آمادگی هیچ‏یک از متحدین جهت کمک به امریکا در خلیج‏فارس، جنجال جدیدی را میان دولت جمهوری‌خواه ریگان و کنگره دمکرات این کشور بیافریند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 84، 22/3/1366، صص 16 و 17، واشنگتن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 21/3/1366، به نقل از شبکه تلویزیونی سی.بی.اس. امریکا.</ref>
رادیو بی‌بی‌سی نیز درباره نتایج اجلاس ونیز و احتمال همکاری متحدان امریکا برای همراهی با این کشور در بحران خلیج‏فارس گفت: «در میان مفاد مهم اعلامیه سران هفت کشور غربی در ونیز ماده‏ای است که مربوط به وضعیت خلیج‏فارس می‏شود. ماده‏ای که خواستار همکاری بین‏المللی برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق و حمایت از اصل آزادی کشتی‏رانی در خلیج‏فارس می‏شود.
ریگان در هنگام ترک کنفرانس صریحاً اشاره کرد که از دوستان و متحدان امریکا برای امنیت خلیج‏فارس درخواست کمک خواهد کرد. اما اگر ریگان در کنفرانس ونیز رسماً درخواست چنین کمکی می‌کرد، آشکارا از این بابت جواب منفی قاطعی می‏گرفت. واقعیت این است که در میان دوستان امریکا این احساس عمومیت داشته که امریکا بدون توجه به پیامدهای امر، در خلیج‏فارس خود را به ورطه تعهداتی سنگین انداخته است. این احساسی است که بسیاری از سیاست‌مداران امریکا نیز دارند.»<ref>همان، ص25، رادیو بی‌بی‌سی، 21/3/1366.</ref>
نشریة تایمز مالی نیز تلاش ریگان را در اجلاس ونیز ناکام ارزیابی کرده است. این روزنامه می‏نویسد: «ریگان نفع چندانی از اجلاس ونیز نبرده است و قطعنامه صادره در زمینه آزادی کشتی‏رانی در خلیج‏فارس حداقل انتظار وی بود.» این روزنامه می‏افزاید: «قطعنامه مذکور خواستار اقدامات فوری و هماهنگ به منظور پایان دادن به جنگ ایران و عراق شد. در حالی که امریکا بر اعمال آتش‏بس و عقب‏نشینی نیروهای دو کشور تأکید کرده بود. هفت کشور غربی به بی‏طرفی رسمی خود پای‌بند ماندند زیرا هراس داشتند دنباله‏روی از سیاست امریکا موضع ایران را سخت‏تر کند.»<ref>روزنامه رسالت، 21/3/1366.</ref>
روزنامه فرانسوی لوماتن نیز به زمینه‏سازی‏های ریگان در اجلاس ونیز اشاره کرده است: «ایران میهمان غیرمنتظره کنفرانس عالی ونیز بود. به محض گشایش این کنفرانس، ریگان تهدیدهای جمهوری اسلامی ایران در مورد آزادی کشتی‏رانی در خلیج‏فارس را همچون موضوع مهم قابل بحث بر حاضران تحمیل و سعی کرد متحدانش را در راه حفظ امنیت آن منطقه علیه تهران بسیج کند.» این روزنامه می‏افزاید: «رهبران اروپایی در برابر انتظار امریکا از آنها برای شرکت بیشتر در مراقبت نظامی از خلیج‏فارس رویة احتیاط‏آمیزی از خود نشان دادند.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 21/3/1366، ص8.</ref>
 
==  گزارش- 137 ==
روزنامه انگلیسی گاردین در مقاله‏ای به مشکلات فراروی دولت کویت در همکاری با امریکا پرداخته و به حمایت همه‏جانبه این کشور از عراق اشاره می‏کند. در این مقاله آمده است: «کویت که به امریکا روی آورده است اینک از این وحشت دارد که اگر اوضاع وخیم‏تر شود، ریگان همان‌طور که در لبنان عقب‏نشینی کرد، دست از حمایت از کویت هم بردارد و کویت را تنها بگذارد. در کویت شیعیانی زندگی می‏کنند و آماده‏اند علیه دولت کویت وارد عمل شوند.» این روزنامه می‌نویسد: «کویت از دوستان و متحدان عراق است و اکثر مایحتاج دولت عراق را شب‏ها از طریق خاک خود به عراق می‏رساند. میراژهای عراق بر فراز خاک کویت پرواز می‏کنند تا نفت‏کش‏های عازم ایران را مورد حمله قرار دهند و رسانه‏های دولتی این کشور شدیداً به ایران و ارزش‏های مورد احترام این کشور حمله می‏کنند. یک مقام کویتی می‏گوید: ایرانیان خواستار سقوط صدام هستند و ما می‏دانیم اگر صدام برود، ما هم خواهیم رفت.»<ref>همان، ص3.</ref>
 
==  گزارش- 138 ==
دکتر جوزف اولسن از کارشناسان نظامی امریکا، در یک سخنرانی در مرکز مطالعات
استراتژیک پاکستان در جمع نظامیان این کشور گفت: «انقلاب اسلامی ایران شکست‏ناپذیر شده است و اکنون فقط جمهوری اسلامی ایران توانایی بستن تنگه هرمز را دارد. پیروزی انقلاب اسلامی ایران باعث شد تا ایران که یک متحد امریکا به شمار می‏رفت، به دشمن شماره یک واشنگتن بدل شود.» وی اظهار کرد: «در حالی که عراق فاقد توانایی‏های لازم برای بستن تنگه هرمز می‏باشد ایران می‏تواند این تنگه را مسدود نماید. دکتر اولسن افزود: «سرنگونی جمهوری اسلامی در ایران حتی بعد از [امام]خمینی نیز امکان‏پذیر نیست و ما اطمینان داریم، اشخاصی در آن کشور هستند که انقلاب اسلامی را توسعه و تداوم خواهند بخشید.»<ref>روزنامه اطلاعات، 21/3/1366، ص18.</ref>
 
 
 





نسخهٔ کنونی تا ‏۳۱ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۰۳

روزشمار جنگ سال 1366
1366.03.21
نام‌های دیگر بیست و یک خرداد
تاریخ شمسی 1366.03.21
تاریخ میلادی 11 ژوئن 1987
تاریخ قمری 14 شوال 1407



گزارش- 126

در پی نشست چند روز گذشته برخی مسئولان سپاه که با حضور آقای هاشمی رفسنجانی درباره برنامه‌های آتی سپاه تشکیل شد، امروز هم جلسه‌ای با حضور رحیم صفوی قائم‌مقام فرمانده نیروی زمینی سپاه و عزیز جعفری فرمانده قرارگاه قدس، برگزار شد. در این جلسه میزان آمادگی قرارگاه و یگان‏های عملیاتی، هوشیاری دشمن و مشکلات عملیات در منطقه سردشت (نصر5) بحث شد و مسئولان قرارگاه قدس با ارائه گزارش‌هایی دربارة نوع فعالیت دشمن از جمله افزایش نیرو و شلیک منوّر، بر هوشیاری نسبی دشمن تأکید کردند. در این نشست همچنین در دید بودن تردد نیروهای خودی در جاده‏های سردشت و کمبود نیرو از جمله مشکلات این عملیات ذکر شد.[۱]

گزارش- 127

در یک عملیات کمین در منطقه جناح از توابع پیرانشهر، نیروهای حزب دمکرات کردستان ایران هفت تن از نیروهای خودی را شهید کردند و هفت تن را نیز به اسارت درآوردند.[۲] در گردنه صلوات‏آباد در ده کیلومتری غرب سنندج نیز نیروهای مسلح غیرقانونی با اجرای کمین علیه نیروهای ژاندارمری، هشت تن از آنان را به شهادت رساندند.[۳]

گزارش- 128

در جریان تخریب مناطق کردنشین، حکومت عراق 1500 واحد مسکونی را در یکی از محلات شهر حلبچه با خاک یکسان کرد. این خبر را یک مهاجر عراقی فاش کرد.[۴] در استان دهوک نیز یازده روستا به وسیلة هواپیماهای عراقی بمباران شدند. در این حمله شمار زیادی از منازل مسکونی ویران شد و عده‏ای از اهالی روستاها نیز مجروح شدند. این روستاها به نام‌های خورت بزرگ، خورت کوچک، سرکانی، شکفتی، میرسیدا، بیساد، کانی‌مازی، کارافا، کفرگی، نسرا و زنبگی، در بخش‏های مربیا، سرسنگ و اتروش قرار دارند.[۵] در این حال، رادیو امریکا گفت: «بنا به گزارش‏های خبری، نیروهای عراقی در عملیاتی علیه کردهای شورشی صدها روستای کوهستانی شمال کشور عراق را ویران کردند. ساکنان روستاهای ویران شده به شهرهای اطراف یا دیگر مناطق کشور منتقل شدند. به گفته دیپلمات‏های مستقر در بغداد، عملیات نظامی عراق علیه کردهای شورشی در پی‏ شدت یافتن حملات کردها به مناطق کوهستانی شمال کشور با پشتیبانی نیروهای رژیم اسلامی ایران انجام گرفته است و هدف آن تأسیس منطقه‏ای امنیتی و مجازات روستائیانی است که به شورشیان یاری می‏دهند.»[۶]

گزارش- 129

خریدهای تسلیحاتی عراق از مصر و شیلی موضوعی است که روزنامه لاایوکا (چاپ شیلی) و روزنامه کویتی الرأی ‏العام به آن پرداخته‏اند. لاایوکا دربارة خرید بمب‏های خوشه‏ای عراق نوشته است: «هواپیماهای جمبوجت747 عراق محموله بمب‏های خوشه‏ای را از آسمان کشورهای آرژانتین و پاراگوئه عبور داده و قبل از ادامه سفر خود به بغداد، در فرودگاه ریودوژانیرو برزیل به زمین می‏نشینند.» این روزنامه می‌افزاید: «تا پایان ماه ژوئن جاری (اواسط تیر) دو پرواز و در ماه بعد چهار پرواز حامل بمب‏های خوشه‏ای از شیلی به مقصد عراق برنامه‏ریزی شده است. یک مقام عالی‌رتبه دولت آرژانتین انتقال محموله‏های بمب خوشه‏ای از شیلی به بغداد و پرواز هواپیماهای حامل آن بر فراز خاک آرژانتین را مورد تأیید قرار داد.»[۷] روزنامه الرأی ‏العام نیز دربارة کمک‏های تسلیحاتی مصر به عراق نوشته است: «بر اساس یک معامله تسلیحاتی، رژیم مصر مقادیر زیادی سلاح و مهمات به عراق صادر می‏کند.» این روزنامه با اعلام این خبر به نقل از مقامات مصری می‌افزاید: «این معامله بزرگ‌ترین معامله فروش اسلحه و مهمات مصر به عراق محسوب می‏شود.» بر اساس این گزارش، صدور محموله‌‏های سلاح طی هفته‏های آینده از بنادر مصر به عراق انجام خواهد گرفت. الرأی‏ العام اضافه می‌کند: «محموله کشتی‏های باری از طریق بندر عقبه و از طریق خاک اردن به عراق حمل خواهد شد.» به نوشته این روزنامه، در چارچوب همکاری‌های نظامی میان مصر و عراق به تازگی بنا به درخواست عراق هیئتی متشکل از کارشناسان نظامی ارتش مصر راهی بغداد شده است.[۸]

گزارش- 130

حمید شعبان فرمانده نیروی هوایی عراق، امروز جمهوری اسلامی را تهدید کرد که با تسلیحات جدید به ایران حمله خواهد کرد. وی در مصاحبه با روزنامه البعث ارگان حزب بعث عراق، گفت: «رهبران ایران باید در انتظار فاجعه‏های بیشتری در آینده نزدیک باشند. ایرانی‏ها به یاد داشته باشند که ضربات بعدی محکم‏تر، نیرومند‏تر و با تسلیحات جدید صورت خواهد گرفت.»[۹]

گزارش- 131

در اجلاس وزیران اطلاعات و جهانگردی کشورهای عضو عدم تعهد در هراره پایتخت زیمبابوه، سیدمحمد خاتمی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، طی نطقی خواستار اخراج عراق از اجلاس عدم تعهد شد. وی که در رأس هیئتی در نخستین اجلاس وزیران اطلاعات کشورهای غیرمتعهد در هراره شرکت کرده بود، طی سخنانی درباره ماهیت و اقدامات حکومت عراق در طول جنگ تحمیلی گفت: «تجاوزگری و ارتکاب جنایات جنگی جوهر رژیم عراق است و دروغ‌گویی و قلب واقعیت ابزار بقای آن.» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به توطئه دستگاه‏های خبری امپریالیستی گفت: «تحریف واقعیات موجود مبارزات حق‏طلبانه تا به آنجا پیش می‏رود که عدالت‏خواهی کشورهای ضعیف را خراب‌کاری و جنایات قدرت‏های بزرگ و تجاوزگر را دفاع از حقوق بشر قلمداد می‏کنند. مظلومان امریکای لاتین، آسیا و افریقا بی‌تمدن و تروریست می‏شوند و زورگویان، متمدن و با فرهنگ معرفی می‏شوند.» آقای خاتمی در نطق خود دربارة دخالت و تحریکات امریکا در خلیج‏فارس گفت: «ایران اسلامی مصمم است تا با حضور غیرقانونی قدرت‏های بزرگ در خلیج‏فارس مقابله کند. اولین قربانی توطئه امریکا در منطقه خلیج‏فارس کسانی هستند که به چنین دخالتی مهر تأیید بزنند.» گفتنی است که نماینده عراق در این اجلاس به هنگام نطق وزیر ارشاد اسلامی و زمانی که وی در‌باره تجاوز و جنایات حکومت عراق در حمله به مناطق مسکونی و بمباران شیمیایی سخنرانی می‌کرد، با اعتراض شدید (دور از عرف) ضمن قطع سخنان وی، تهدید کرد که در صورت ادامه سخنرانی به ارعاب متوسل خواهد شد. این تهدید هیئت عراقی علاوه بر اینکه تمسخر شماری از هیئت‏های نمایندگی وزیران اطلاعات کشورهای غیرمتعهد را در پی داشت، با اعتراض شدید وزیر اطلاعات زیمبابوه (شمیراویرا) که ریاست جلسه را به‏عهده داشت، روبه‌رو شد.[۱۰]

گزارش- 132

میرحسین موسوی نخست‏وزیر جمهوری اسلامی ایران، در مصاحبه‏ای با روزنامه ملیت (چاپ ترکیه) بر امکان کاربرد موشک و پایداری در برابر امریکا تأکید کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی خلاصه‏ای از این مصاحبه را به شرح زیر گزارش کرده است: «آقای میرحسین موسوی خطاب به سران هفت کشور سرمایه‏داری جهان که اخیراً در ونیز ایتالیا گردهم آمده بودند، به‏ویژه ریگان رئیس‏جمهور امریکا، اعلام داشت: ایران آماده است تا خلاف گفته‏های امریکا را عملی سازد. به نوشته ملیت، میرحسین موسوی در بخش دیگری از این گفت‏وگو در زمینه مخالفت ریگان با استقرار موشک‌های ایران در خلیج‏فارس اظهار داشت: حق با ماست و تا رسیدن به حقوق حقه خود به مبارزه ادامه می‏دهیم. بنا به نوشته ملیت، نخست‏وزیر کشورمان همچنین در رابطه با شایعه خرید موشک‌های ساخت چین اظهار داشته است: ما قبل از هرچیز از موشک‌های ساخت خودمان استفاده می‏کنیم. البته از کشورهای دیگری نیز موشک خریداری کرده‏ایم اما محل استقرار آنها سرّی است. امریکا ما را مستقیماً تهدید می‏کند و هرگاه که منافع ما در منطقه به خطر افتد، از این موشک‌ها استفاده خواهیم کرد. به نوشته ملیت، میرحسین موسوی در پاسخ به این سؤال که آیا در صورت مسدود شدن تنگه هرمز فکر نمی‏کنید ایران به‏عنوان بیشترین صادرکننده نفت بیش از دیگران متضرر خواهد شد؟ اظهار کرد: ما خود را برای هرچیزی آماده کرده‏ایم. این روزنامه ادامه می‏دهد: هم‌زمان با نخست‏وزیر ایران مقامات دیگر ایرانی به دعوت ریگان و تلاش‏های وی برای برقراری صلح در منطقه خلیج‏فارس با تردید نگریسته، با طرح این مطلب که تلاش‏های سازمان ملل و شورای امنیت در جهت نجات عراق صورت می‏پذیرد، اظهار می‌دارند در صورتی که حق ما را بدهند، قبول می‏کنیم ولی در غیر این‏ صورت اگر تمام دنیا یکی شوند، نخواهند توانست به‌زور چیزی به ما بقبولانند.»[۱۱]

گزارش- 133

کاسپار واینبرگر وزیر دفاع امریکا، دربارة موضع ایران در برابر تلاش‌های نظامی امریکا در خلیج‌فارس گفت: «ایران در گذشته دقیقاً از هرگونه تهدیدی برای کشتی‌های امریکایی، چه جنگی یا تجاری پرهیز کرده است. ما فکر نمی‌کنیم این شرایط تغییر کند. جنگ روانی ایران تداوم ندارد. ما معتقدیم آنان به کشتی‌های امریکایی به هیچ ‌وجه حمله نمی‌کنند.»[۱۲] وزیر دفاع امریکا یک ‌بار دیگر به ایران هشدار داد: «امریکا استقرار موشک‌های زمین به دریای کرم ‌ابریشم از جانب ایران را یک تهدید جدی تلقی می‌کند.» وی افزود: این موشک‌ها به محض آنکه آماده شلیک شوند، کشتی‌رانی در خلیج‌[فارس] را تهدید خواهند کرد.[۱۳] ریچارد آرمیتاژ معاون وزارت دفاع در امور امنیت بین‏المللی امریکا نیز درباره افزایش نیروهای امریکایی در خلیج‏فارس و امکان پایان مأموریت این نیروها گفت: «ایالات متحده در پی افزایش حضور نیروی دریایی خود در آب‏های خلیج‏فارس تا هشت کشتی می‏باشد. این حضور به‏خاطر اسکورت نفت‏کش‏های کویتی با پرچم امریکا می‏باشد. یک هواپیمای ترابری حامل یک گروه افراد جنگ‌جو در اکثر مواقع در شمال دریای عمان حاضر خواهد بود.[۱۴] وی دربارة تاریخ آغاز عملیات اسکورت نفت‏کش‏های کویتی گفت: «کار اسکورت نیروی خاورمیانه‏ای امریکا ممکن است از ماه آتی مسیحی آغاز شود و به مدت نامحدود تا خاتمه جنگ کشتی‏ها ادامه یابد.» وی افزود: «اگر جنگ کشتی‏ها پایان پذیرد، به ماندن ما نیازی نخواهد بود.» وی ادامه داد: «حمله هوایی عراق در هفدهم مه (27 اردیبهشت) علیه ناوچه امریکایی استارک که در جریان آن 37 ملوان امریکایی کشته شدند، موجبات نگرانی کنگره را دایر بر آنکه اسکورت یازده کشتی کویتی برای رزم‌ناوهای نیروی دریایی امریکا خطرات را افزایش خواهد داد و امریکا را به این جنگ می‏کشاند، فراهم آورده است.»[۱۵] نیویورک تایمز نیز به نقل از منابع دولتی امریکا دربارة افزایش تدابیر امنیتی نیروهای امریکا و افزایش توان هوایی این کشور در خلیج‏فارس نوشت: «پنتاگون امیدوار است که گشت هواپیماهای جاسوسی آواکس را بر فراز تمامی منطقه خلیج‏[فارس] قبل از شروع اسکورت به وسیله ناوها در ماه آینده افزایش دهد. افزایش گشت توسط هواپیماهای جاسوسی پیشرفته به علت آنکه این هواپیماها در عربستان مستقر هستند و باید بر فراز کشورهایی که در طول ساحل خلیج (مقابل ایران) می‏باشند پرواز نمایند، احتیاج به جواز پرواز از جانب کشورهای عربی دارد.»[۱۶]

گزارش- 134

خاویر پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل، در نشستی مطبوعاتی دربارة چگونگی برقراری صلح در خلیج‏فارس، امکان پیش‏بینی تحریم تسلیحاتی در قطعنامه آتی شورای امنیت و تأثیر همکاری کشورها در تصویب این قطعنامه سخن گفت. به گفته رادیو صدای امریکا، وی اظهار کرد: «به عقیده من مشکل خلیج‏فارس نه از طریق زور بلکه از طریق قدرت معنوی حل خواهد شد. باید اضافه کنم که پنج عضو دائم و ده عضو غیردائم شورای امنیت باید با یک قطعنامه جامع به این جنگ پایان دهند.» رادیو امریکا افزود: «در مورد اینکه آیا شورای امنیت در آینده نزدیک به این نتیجه خواهد رسید، دبیرکل سازمان ملل گفت: همان‏طور که می‏دانید آغاز مذاکرات در مورد جنگ، ابتکار عمل شخص من بود ولی باید اضافه کنم که این کار من نیست که متن قطعنامه را بنویسم ولی امیدوارم که شورای امنیت به زودی به نتیجه برسد. درباره اینکه آیا دبیرکل سازمان ملل از فرانسه و چین خواهد خواست که به ایران و عراق اسلحه نفروشند، دبیرکل سازمان ملل گفت: مایل هستم ببینم که هیچ کشوری به دو طرف متخاصم اسلحه نمی‏فروشد. وی اضافه کرد: یکی از روش‏های پیش‏بینی شده احتمالاً تحریم ارسال اسلحه خواهد بود. در پاسخ به این سؤال که آیا تحریم ارسال اسلحه علیه هر دو کشور در حال جنگ و یا یکی از طرفین خواهد بود، خاویر پرزدکوئیار گفت: اگر شورای امنیت تصمیم بر تحریم بگیرد، باید برای هر دو طرف متخاصم باشد ولی مسئله تحریم اسلحه دو جنبه دارد؛ یک جنبه پیش‌گیرنده چون در این صورت برای هر دو طرف خواهد بود، جنبه دیگر حالت تحریم دارد که برای کشوری است که از قطعنامه شورا پیروی نکند.»[۱۷] رادیو بی‌بی‌سی نیز در خصوص اقدامات شورای امنیت سازمان ملل برای تصویب قطعنامه‌ای درباره جنگ ایران و عراق پس از نشست اخیر ونیز گفت: «فعالیت هنوز ادامه دارد و مرحله دوم کار به‏زودی آغاز خواهد شد، اما به گزارش خبرنگار بی‌بی‌سی در مقر سازمان ملل، همه اذعان می‏کنند که پیشرفت همچنان به کندی صورت می‏گیرد. ریک فانتن در گزارش خود می‏گوید: طرح پایان دادن به جنگ خلیج‏فارس آن‌قدر محرمانه است که هیچ‌یک از پنج عضو شورای امنیت علناً درباره آن چیزی نمی‏گویند، اما طرح به‏صورت پیش‏نویس یک قطعنامه شکل محکمی به خود گرفته است و حالا پنج عضو دائمی شورای امنیت مقدمات مرحله بعدی یعنی ارائه آن به ده عضو غیردائم شورا را فراهم می‏کنند. حال که پس از زحمت فراوان میان امریکا، شوروی، بریتانیا، فرانسه و چین اتفاق نظر پیدا شده، در هفته آینده اعضای غیردائم پیش‏نویس قطعنامه‏ای را که بر سر آن توافق شده است، مطالعه خواهند کرد تا اتفاق نظر در سطح وسیع‏تری به‏دست بیاید. در این مرحله دیپلمات‏ها ابداً مطمئن نیستند که مشورت‌هایی که احتمالاً چندین هفته طول خواهد کشید به موافقت همه اعضای شورا منجر شود.»[۱۸] از سوی دیگر، خبرگزاری یونایتدپرس دربارة علت ناموفق بودن مصوبات قبلی شورای امنیت سازمان ملل در پایان دادن به جنگ ایران و عراق گزارش داد: «مذاکرات در مورد ارائه قطعنامه‏ای در زمینه جنگ عراق و ایران بیش از پنج ‏ماه است که در شورای امنیت سازمان ملل در جریان است ولی به‏علت اختلافات بین اعضا، شورا تاکنون به نتیجه‏ای نرسیده است. سه قطعنامه قبلی سازمان ملل درباره آتش‏بس نتوانسته است به جنگ ایران و عراق پایان بخشد.»[۱۹] در این حال، خبرگزاری رویتر درباره احتمال همکاری چین در تصویب قطعنامه و اقدامات تضمینی برای قبول این قطعنامه اعلام کرد: «منابع دیپلماتیک گفتند، بعید به‏نظر می‏رسد که چین درخواست پیشنهادی شورای امنیت را برای آتش‏بس بین ایران و عراق وتو کند. در این طرح پیش‏بینی شده است که چنانچه به این درخواست اعتنایی نشود، می‏توان دست به اقداماتی عملی زد. در حالی که در آغاز، صحبت از اعمال تحریم فروش سلاح به هر طرف که درخواست آتش‏بس را رد کند در میان بوده است. منابع دیپلماتیک گفتند که یک فرمول بیهوده چون "اقدامات مقتضی" در چارچوب سازمان ملل ممکن است جایگزین آن تهدید شود. ضمناً به هر دو طرف بایستی یک مهلت مثلاً شش‏ماهه داده شود تا اگر بخواهند، اعتراض کنند و این موضوع بیش از پیش قطعنامه را بی‏اثر خواهد کرد.»[۲۰]

گزارش- 135

هم‌زمان با اقدامات شورای امنیت و طرح مباحثی درباره پایان جنگ، لطیف نصیف‏ جاسم وزیر اطلاعات عراق، اصول اعلام شدة صدام‏حسین را که سال پیش به‏عنوان اصول اساسی عراق برای صلح اعلام کرده بود، بار دیگر تکرار کرد. نصیف جاسم بدون اشاره به کشور حمله‌کننده و یا تأمین خسارت کشور آسیب‏دیده، گفت: «ما به مبادی و اصول صلح طبق پیام حضرت رئیس‏جمهور رهبر، صدام‏حسین برای حکام ایران در دوم اوت 1986 (11 مرداد 1365) پای‌بند هستیم، که عبارت‌اند از: 1- عقب‏نشینی کامل و جامع و نامشروط به مرزهای شناخته شده بین‏المللی. 2- مبادله جامع و همه‏جانبة اسرا. 3- امضای قرارداد صلح و عدم تجاوز بین دو کشور. 4- عدم دخالت در امور داخلی و احترام هر یک به اختیارات کشور دیگر. 5- برای تحقیق استقرار و امنیت منطقه و منطقه خلیج‏عرب[فارس] باید ایران و عراق دو عنصر مثبت باشند. بدون این پایه‏ها و اصول راه دیگری را برای حل و فصل نزاع بین ما و ایران - هرچند که جنگ به طول بکشد - نمی‏یابیم، زیرا هرگونه امور خارج از این مبادی یعنی زیان رساندن به تمامیت ارضی و مبادی ما و تهدید استقلال سیاسی ماست.»[۲۱]

گزارش- 136

ناکامی امریکا در اجلاس سران هفت کشور صنعتی در ونیز دستمایه سیاسی برخی رسانه‌ها شده است. شبکه تلویزیونی سی.بی.اس امریکا در یک جمع‏بندی از تصمیم اجلاس ونیز اعلام کرد که دولت ریگان موفق به کسب هیچ‏گونه کمکی از هم‏پیمانان خود برای اقداماتش در خلیج‏فارس نشد. این شبکه تلویزیونی افزود: «هم‏پیمانان امریکا تنها طی یک بیانیه سیاسی از لزوم جریان آزاد نفت خلیج‏فارس و اقدامات شورای امنیت سازمان ملل جهت یافتن یک راه‏حل مؤثر و عادلانه برای ختم جنگ ایران و عراق حمایت کردند.» این شبکه می‌افزاید: در واقع عراقی‏ها بیشترین حملات را در خلیج‏فارس علیه کشتی‏های تجاری مرتکب شده‏اند. آنچه دولت ریگان در اجلاس ونیز به‏ویژه در رابطه با مسئله خلیج‏فارس کسب کرد، تقریباً هیچ است. مقامات امریکایی می‏دانستند که در رابطه با مسئله خلیج‏فارس کمک زیادی از متحدین دریافت نخواهند کرد. بنابراین چیز زیادی از آنها نخواستند و سپس موقعی که مقامات امریکایی در این اجلاس به نتیجه‏ای نرسیدند، گفتند: "ما دقیقاً آنچه را که می‏خواستیم کسب نمودیم." انتظار می‏رود عدم آمادگی هیچ‏یک از متحدین جهت کمک به امریکا در خلیج‏فارس، جنجال جدیدی را میان دولت جمهوری‌خواه ریگان و کنگره دمکرات این کشور بیافریند.»[۲۲] رادیو بی‌بی‌سی نیز درباره نتایج اجلاس ونیز و احتمال همکاری متحدان امریکا برای همراهی با این کشور در بحران خلیج‏فارس گفت: «در میان مفاد مهم اعلامیه سران هفت کشور غربی در ونیز ماده‏ای است که مربوط به وضعیت خلیج‏فارس می‏شود. ماده‏ای که خواستار همکاری بین‏المللی برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق و حمایت از اصل آزادی کشتی‏رانی در خلیج‏فارس می‏شود. ریگان در هنگام ترک کنفرانس صریحاً اشاره کرد که از دوستان و متحدان امریکا برای امنیت خلیج‏فارس درخواست کمک خواهد کرد. اما اگر ریگان در کنفرانس ونیز رسماً درخواست چنین کمکی می‌کرد، آشکارا از این بابت جواب منفی قاطعی می‏گرفت. واقعیت این است که در میان دوستان امریکا این احساس عمومیت داشته که امریکا بدون توجه به پیامدهای امر، در خلیج‏فارس خود را به ورطه تعهداتی سنگین انداخته است. این احساسی است که بسیاری از سیاست‌مداران امریکا نیز دارند.»[۲۳] نشریة تایمز مالی نیز تلاش ریگان را در اجلاس ونیز ناکام ارزیابی کرده است. این روزنامه می‏نویسد: «ریگان نفع چندانی از اجلاس ونیز نبرده است و قطعنامه صادره در زمینه آزادی کشتی‏رانی در خلیج‏فارس حداقل انتظار وی بود.» این روزنامه می‏افزاید: «قطعنامه مذکور خواستار اقدامات فوری و هماهنگ به منظور پایان دادن به جنگ ایران و عراق شد. در حالی که امریکا بر اعمال آتش‏بس و عقب‏نشینی نیروهای دو کشور تأکید کرده بود. هفت کشور غربی به بی‏طرفی رسمی خود پای‌بند ماندند زیرا هراس داشتند دنباله‏روی از سیاست امریکا موضع ایران را سخت‏تر کند.»[۲۴] روزنامه فرانسوی لوماتن نیز به زمینه‏سازی‏های ریگان در اجلاس ونیز اشاره کرده است: «ایران میهمان غیرمنتظره کنفرانس عالی ونیز بود. به محض گشایش این کنفرانس، ریگان تهدیدهای جمهوری اسلامی ایران در مورد آزادی کشتی‏رانی در خلیج‏فارس را همچون موضوع مهم قابل بحث بر حاضران تحمیل و سعی کرد متحدانش را در راه حفظ امنیت آن منطقه علیه تهران بسیج کند.» این روزنامه می‏افزاید: «رهبران اروپایی در برابر انتظار امریکا از آنها برای شرکت بیشتر در مراقبت نظامی از خلیج‏فارس رویة احتیاط‏آمیزی از خود نشان دادند.»[۲۵]

گزارش- 137

روزنامه انگلیسی گاردین در مقاله‏ای به مشکلات فراروی دولت کویت در همکاری با امریکا پرداخته و به حمایت همه‏جانبه این کشور از عراق اشاره می‏کند. در این مقاله آمده است: «کویت که به امریکا روی آورده است اینک از این وحشت دارد که اگر اوضاع وخیم‏تر شود، ریگان همان‌طور که در لبنان عقب‏نشینی کرد، دست از حمایت از کویت هم بردارد و کویت را تنها بگذارد. در کویت شیعیانی زندگی می‏کنند و آماده‏اند علیه دولت کویت وارد عمل شوند.» این روزنامه می‌نویسد: «کویت از دوستان و متحدان عراق است و اکثر مایحتاج دولت عراق را شب‏ها از طریق خاک خود به عراق می‏رساند. میراژهای عراق بر فراز خاک کویت پرواز می‏کنند تا نفت‏کش‏های عازم ایران را مورد حمله قرار دهند و رسانه‏های دولتی این کشور شدیداً به ایران و ارزش‏های مورد احترام این کشور حمله می‏کنند. یک مقام کویتی می‏گوید: ایرانیان خواستار سقوط صدام هستند و ما می‏دانیم اگر صدام برود، ما هم خواهیم رفت.»[۲۶]

گزارش- 138

دکتر جوزف اولسن از کارشناسان نظامی امریکا، در یک سخنرانی در مرکز مطالعات استراتژیک پاکستان در جمع نظامیان این کشور گفت: «انقلاب اسلامی ایران شکست‏ناپذیر شده است و اکنون فقط جمهوری اسلامی ایران توانایی بستن تنگه هرمز را دارد. پیروزی انقلاب اسلامی ایران باعث شد تا ایران که یک متحد امریکا به شمار می‏رفت، به دشمن شماره یک واشنگتن بدل شود.» وی اظهار کرد: «در حالی که عراق فاقد توانایی‏های لازم برای بستن تنگه هرمز می‏باشد ایران می‏تواند این تنگه را مسدود نماید. دکتر اولسن افزود: «سرنگونی جمهوری اسلامی در ایران حتی بعد از [امام]خمینی نیز امکان‏پذیر نیست و ما اطمینان داریم، اشخاصی در آن کشور هستند که انقلاب اسلامی را توسعه و تداوم خواهند بخشید.»[۲۷]




منابع و مآخذ روزشمار 1366/03/21

  1. سند شماره 1499/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه قدس در عملیات نصر5، علی مژدهی، از 13/3/1366 تا 1/4/1366، صص 13 - 10.
  2. دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 150، 3/4/1366، ص11.
  3. واحد اطلاعات سپاه پاسداران، نشریه گزارش روزانه، شماره 248، 25/3/1366، ص2.
  4. روزنامه اطلاعات، 21/3/1366، ص18.
  5. روزنامه کیهان، 21/3/1366، ص17.
  6. روزنامه اطلاعات، 23/3/1366، ص14.
  7. روزنامه کیهان، 21/3/1366، ص17.
  8. روزنامه اطلاعات، 21/3/1366، ص18.
  9. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 94، 1/4/1366، ص3، بغداد - خبرگزاری رویتر، 21/3/1366.
  10. سند شماره 1499/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه قدس در عملیات نصر5، علی مژدهی، از 13/3/1366 تا 1/4/1366، صص 13 - 10.
  11. دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 150، 3/4/1366، ص11.
  12. سند شماره 221380 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: مقالات ترجمه‌شده، روزنامه سان فرانسیسکو کرونیکل، 21/3/1366.
  13. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 84، 22/3/1366، ص15، واشنگتن - خبرگزاری فرانسه، 21/3/1366.
  14. روزنامه اطلاعات، 23/3/1366، ص14.
  15. روزنامه اطلاعات، 21/3/1366، ص20.
  16. سند شماره 221378 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: مقالات ترجمه‌شده، روزنامه سان فرانسیسکو کرونیکل، 21/3/1366.
  17. روزنامه کیهان، 21/3/1366، ص17.
  18. روزنامه اطلاعات، 21/3/1366، ص18.
  19. هفته‏نامه کیهان هوایی، شماره 730، 27/3/1366، ص5.
  20. روزنامه اطلاعات، 21/3/1366، ص20.
  21. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 23/3/1366، صص 13 و 14، رادیو بغداد، 21/3/1366.
  22. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 84، 22/3/1366، صص 16 و 17، واشنگتن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 21/3/1366، به نقل از شبکه تلویزیونی سی.بی.اس. امریکا.
  23. همان، ص25، رادیو بی‌بی‌سی، 21/3/1366.
  24. روزنامه رسالت، 21/3/1366.
  25. روزنامه جمهوری اسلامی، 21/3/1366، ص8.
  26. همان، ص3.
  27. روزنامه اطلاعات، 21/3/1366، ص18.