1365.07.14: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1365 |نام = 1365.07.14 |نام دیگر= چهارده مهر |روز=14 مهر 1365 |تاریخ شمسی= 1365.07.14 |تاریخ میلادی= 6 اکتبر 1986 |تاریخ قمری= 1 صفر 1407 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.07.14</div> <div class="bootstrap-btn">1360.07.14...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۴: سطر ۲۴:




==گزارش -1==
==گزارش -301==
بعد از توافق روزگذشته نيروهاي خودي با فرمانده اتحاديه ميهني كردستان (جلال طالباني)، امروز عناصر مورد نياز براي هدايت عمليات در قرارگاه "مورت خواردو" (واقع در ‌صد كيلومتري عمق عراق) و تعدادي از نيروهاي عملياتي خودي از محل استقرار خود در خاك عراق به سوي روستاي مورت خواردو حركت كردند و بعداز 14 ساعت راهپيمايي به‌طور مخفيانه، در اين منطقه مستقر شدند.
به گزارش قرارگاه رمضان، مقرر شد تا به‌دليل حساسيت دشمن در منطقه، لزوم سرعت عمل و نيز ضرورت غافل‌گيري، تعداد معدودي از نيروهاي خودي به همراه فرمانده عملياتي منطقه‌اي اتحاديه ميهني در ساعت 15 امروز به طرف "مورت خواردو" مركز هدايت عمليات بروند و در آن‌جا ضمن بررسي وضعيت منطقه، در صورت نياز بقيه نيروها نيز به منطقه اعزام شوند و در غير اين‌صورت، تصرف پايگاه موشكي روي ارتفاع "كاني دملان" (كه بر شهر كركوك اشراف دارد) از عمليات حذف گردد. همچنين قرار شد امروز نيروهاي ادوات به همراه باقي مانده سلاح‌ها و مهمات خود با تراكتور به طرف هدف حركت كنند.<ref>سند شماره 294 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "عمليات فتح1 (كركوك)"، گزارش راوي قرارگاه رمضان، (مسعود سرمدي)، ص24.</ref>
==گزارش -302==
در منطقه جنوبي جبهه همانند روزهاي گذشته امروز نيز در "جزيره ماهي" و "جزيره ام‌الطويله كوچك" (از جزاير اروندرود در حوالي شلمچه) فعاليت شديد مهندسي دشمن انجام شد. اين فعاليت‌ها در نقاط ديگر جبهه‌هاي جنوبي نيز ادامه دارد.<ref>سند شماره 23794 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اطلاعات عمليات لشكر5 نصر (مقر شهيد توكلي)، "گزارش نوبه‌اي و اطلاعاتي شماره 119"، 14/7/1365، ص2.</ref> همچنين به گزارش واحد اطلاعات قرارگاه نوح، دشمن در منطقه ام‌القصر و "فاو" مشغول اجرا كردن طرح‌هاي مهندسي و نظامي است به‌طوري كه در محورهاي ام‌القصر و ساير جاده‌هاي مواصلاتي منطقه بيش‌تر خودروهاي مهندسي و كمپرسي‌ها تردد مي‌كنند. فعاليت‌هاي مهندسي دشمن عبارت است از: جاده‌سازي، احداث خاك‌ريزها و سنگرهاي نيرو و محل‌هاي استقرار ادوات زرهي و توپخانه، حفر كانال‌هاي مختلف براي عبور نفرات، هدايت آب، ترفيع و تحكيم خاك‌ريزها.<ref>سند شماره 23805 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: واحد اطلاعات قرارگاه نوح (ع)، "گزارش نوبه‌اي و اطلاعاتي شماره 76"، 15/7/1365، ص2.</ref>
==گزارش -303==
حملات هوايي عراق به مناطق غيرنظامي كشور امروز نيز با شدت دنبال شد كه درنتيجه آن، پالايشگاه گاز"بيدبلند"، تأسيسات "يونيت يك" اهواز، شركت نفت مارون اهواز، كارخانه قند و كاغذسازي هفت‌تپه و جزيره خارك بمباران شد. شرح اين حملات چنين است:
چهار فروند از هواپيماهاي دشمن، پالايشگاه گاز بيدبلند (واقع در 30 كيلومتري جاده بهبهان ـ آغاجاري) را هدف 8 بمب قرار دادند كه بر اثر آن به قسمت‌هايي از آن ـ از جمله ديگ‌هاي بخار ـ خساراتي وارد آمد و 4 تن شهيد و 20 تن مجروح شدند.<ref>سند شماره 112440 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: حفاظت اطلاعات سپاه ناحيه خوزستان، "بمباران پالايشگاه بيدبلند بهبهان"، 29/7/1365.</ref> در حمله ديگر هواپيماهاي عراقي واحد بهره‌برداري شماره2 شركت نفت در منطقه آغاجاري هدف بمباران قرارگرفت كه اين حمله خسارت جاني در بر نداشت.<ref>سند شماره 226121 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي داخلي سپاه، 23/7/1365، ص8.</ref> اين هواپيماها همچنين يكي از مناطق عشايرنشين منطقه را نيز مورد هدف قرار دادند و با به رگبار بستن اين منطقه غيرنظامي 3 تن از عشاير را مجروح كردند.<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 201، 15/7/1365، ص2.</ref>
هواپيماهاي دشمن امروز همچنين به تأسيسات نفتي اهواز موسوم به يونيت يك (واحد بهره‌برداري شماره يك، واحد پمپاژ نفت) حمله كردند كه علاوه‌بر وارد آمدن خسارات، 6 تن شهيد و تعدادي مجروح شدند.<ref>مأخذ شماره5، ص8.</ref> واحد مارون2 و واحد "بوستر" اهواز نيز مورد حمله قرارگرفت. در اين حمله 8 تن از كاركنان اين واحدها بر اثر اصابت بمب به سنگر محل اجتماعشان شهيد و 10 تن نيز مجروح شدند، اما خسارات وارده به اين تأسيسات جزئي بوده‌است.<ref>سند شماره 88018 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: حفاظت اطلاعات سپاه ناحيه خوزستان "حمله هوايي عراق به شركت نفت مارون اهواز"، 21/7/1365.</ref> همچنين دو فروند از هواپيماهاي دشمن امروز در ساعت 17:11 كارخانه كاغذسازي پارس و قند و شكر هفت‌تپه را بمباران كردند كه بر اثر آن تعدادي مجروح شدند.<ref>سند شماره 23824 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "قرارگاه عملياتي جنوب (ركن2)، گزارش نوبه‌اي و اطلاعاتي شماره 1517، 15/7/1365، ص5.</ref>
حمله ديگر امروز عراق به جزيره خارك بود كه خسارت‌هايي به اسكله12 "آذرپاد" وارد آورد. اين اسكله در ضلع‌غربي جزيره خارك و مقابل اسكله تي  (T)يا اسكله شرقي قرار دارد كه چند روز پيش حمله شديد عراق به آن، سبب آسيب‌ديدن چند محل بارگيري و كاهش صادرات نفت ايران شد، ولي به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، به‌رغم اين حملات، ايران هنوز هم در حد نياز از اسكله‌هاي "آذرپاد" و "تي" جهت صدور نفت استفاده مي‌نمايد.<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 202، 16/7/1365، ص4.</ref> به گزارش ستاد مشترك ارتش، در حمله هوايي امروز دشمن به خارك، يك هواپيماي عراق سرنگون شد.<ref>روزنامه اطلاعات، 15/7/1365، ص14.</ref> سخن‌گوي نظامي عراق اين خبر را تكذيب كرد.<ref>واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 15/7/1365، ص1، راديو بغداد، 14/7/1365.</ref>
همچنين هواپيماهاي عراق امروز به آسمان باختران، سومار،<ref>مأخذ شماره6، ص7.</ref> خرم‌آباد، ساوه<ref>سند شماره 70844 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد سپاه ناحيه لرستان (واحد اطلاعات) "حمله هوايي عراق به خرم‌آباد"، 15/7/1365.</ref> و آشتيان تجاوز كردند ولي بدون هيچ اقدامي گريختند.<ref>مأخذ شماره 10، ص3.</ref> در اطلاعيه‌هاي نظامي شماره 2389 و 2390 عراق، ضمن اعلام حملات هوايي امروز، آمده‌است: «هواپيماهاي عراقي همزمان ايستگاه‌هاي اصلي گاز در منطقه بيدبلند، تلمبه‌خانه، ميدان‌هاي نفتي مارون و اهواز را به آتش كشيده و آنچه از وسايل بارگيري نفت در جزيره خارك باقي مانده‌بود منهدم كردند و همچنين يك كارخانه شكرسازي در جنوب دزفول نيز مورد حمله قرار گرفته‌است.»<ref>مأخذ شماره 6، ص1، راديو صوت‌الجماهير، 14/7/1365.</ref>
از سوي ديگر، "عصمت كتاني" نماينده عراق در سازمان ملل طي نامه‌اي به دبيركل اين سازمان از حملات هوايي و توپخانه‌اي ايران به شهرهاي عراق شكايت كرده‌است.<ref>Security ciuncil, S/19179, 6 oct 1987.</ref> شايان تأمل است كه همزمان با حملات امروز عراق، مطبوعات كويت ادعاي رژيم عراق مبني‌بر حمله ايران به مناطق مسكوني شهرهاي بصره و كوت را منعكس كردند و نوشتند كه انتقام حملات ديروز ايران عليه شهرهاي عراق نزديك و سخت است.<ref>مأخذ شماره 6، ص‌چهار.</ref>
==گزارش -304==
امروز بعدازظهر يك كشتي نفت‌كش يوناني به ظرفيت 138255 تن به‌نام "فارشيپ ال" (Farship L) كه حامل نفت ايران بود در 80 كيلومتري جنوب جزيره خارك هدف يك موشك "اگزوسه" هواپيماهاي عراق قرارگرفت.<ref>مأخذ شماره 5، ص10؛ وـ&- Sreed har kapil kaul,Taker war,A.B.C publishing House, 1989, P502</ref> بيانيه وزارت بازرگاني و دريايي يونان نيز اين خبر را تأييد كرد.<ref>روزنامه كيهان، 16/7/1365، ص17، خبرگزاري فرانسه.</ref> حمله به اين نفت‌كش، پس از بارگيري صورت گرفت.<ref>مأخذ شماره 19، رديف دوم.</ref> ناخداي نفت‌كش اعلام كرد كه 3 ملوان پاكستاني اين كشتي بر اثر اصابت گلوله زخمي شدند و به يك بيمارستان ايران انتقال يافتند.<ref>روزنامه اطلاعات، 16/7/1365، ص14، آتن، خبرگزاري فرانسه.</ref>
==گزارش -305==
به‌دنبال حملات هوايي رژيم عراق به آثار فرهنگي جمهوري‌اسلامي ايران از جمله شهر تاريخي اصفهان، امروز وزير آموزش عالي و رئيس كميسيون ملي "يونسكو" در ايران(دكتر محمدفرهادي) طي نامه‌اي از آقاي "احمد مختارامبو" مديركل يونسكو درخواست كرد تا از تكرار حمله به اين مراكز كه متعلق به نوع بشر است، جلوگيري شود. در اين نامه با اشاره به حمله هواپيماهاي عراقي به مسجدجامع اصفهان ـ كه يكي از آثار پر ارزش تاريخي است ـ آمده‌است: «موكداً درخواست مي‌نمايم به نام انسانيت، تمامي مساعي خويش را به‌كار برده تا از ادامه اين گونه حملات ضدبشري به شهر اصفهان كه نماينده ذوق و هنر خلاق اسلامي است و به تمام بشريت تعلق دارد، جلوگيري به‌عمل آيد و رژيم عراق را متوجه عواقب ناگوار اين گونه حملات كه موجب اتلاف جان آدميان و انهدام آثار ارزشمند هنري و تاريخي مي‌شود، بنمايند تااين رژيم موظف شود تعهدات خود را در قبال كنوانسيون‌هاي بين‌المللي كه خود از امضا كنندگان آن بوده‌است، محترم شمارد.»<ref>روزنامه اطلاعات، 14/7/1365، ص14، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي.</ref>
==گزارش -306==
امروز نيز 151 تن از مردم عراق با عبور از مرزهاي غربي كشور وارد خاك ايران شدند و تقاضاي پناهندگي كردند. به گزارش خبرنگار روزنامه اطلاعات از اروميه، اكثر اين پناهندگان سرباز، معلم، كارمند، مهندس و مكانيك مي‌باشند. اين خبرنگار افزوده‌است: «تعداد پناهندگان عراقي به مرزهاي جمهوري‌اسلامي ايران از طريق استان آذربايجان‌غربي از تاريخ 15/6/1365 تاكنون به 1450 تن رسيده‌است … پناهندگان عراقي در گفت‌وگويي با خبرنگاران رسانه‌هاي گروهي دلايل پناهندگي خود را فشارهاي عوامل حزب بعث در عراق به افراد غير حزبي و نيز تعطيلي مدارس و دانشگاه‌هاي اين كشور اعلام كردند. يكي از پناهندگان عراقي كه از اقليت آشوري است در گفت‌وگويي، ضمن تشريح وضعيت سياسي و اقتصادي عراق يادآور شد كه تنها راه ادامه زندگي مناسب براي آشوري‌ها، ترك خاك عراق و پناهندگي به جمهوري‌اسلامي ايران است. يكي ديگر از پناهندگان عراقي گفت: "مردم عراق بي‌صبرانه منتظرند كه نيروهاي اسلام عراق را از ظلم و جور صدام نجات دهند. گروه‌هاي اسلامي عراق تلاش مجدانه‌اي را براي سرنگوني صدام شروع كرده‌اند و منتظرند با رسيدن رزمندگان اسلام، به آنها بپيوندند و صدام را با حزب بعث نابود كنند."»<ref>پيشين، ص14، اروميه، خبرنگار روزنامه.</ref> از سوي ديگر، يكي از منابع مجاهدين عراق اعلام كرد كه تا كنون 12 هزار تن از ارتش عراق فرار كرده و به صفوف مخالفان پيوسته‌اند.<ref>روزنامه كيهان، 14/7/1365، ص2، هفته‌نامه "العمل‌الاسلامي".</ref>
==گزارش -307==
شوراي امنيت سازمان ملل كه روز جمعه (11/7/1365) به درخواست تعدادي از كشورهاي عربي حامي عراق اقدام به تشكيل نشست فوق‌العاده به‌منظور اتخاذ تصميمات جديدي براي توقف جنگ ايران و عراق و پي‌گيري مصوبات قطع‌نامه قبلي اين شورا در خصوص جنگ نموده بود، امروز نيز دومين نشست خود را انجام داد. در اين جلسه نماينده عربستان، معاون نخست‌وزير كويت و جمعي ديگر از نمايندگان كشورها در سازمان‌ملل طي سخناني ديدگاه‌هاي خود را تشريح كردند.
نخستين سخن‌ران جلسه امروز، "سمير شهابي" نماينده عربستان سعودي در سازمان ملل متحد بود كه در نطق خود تأكيد كرد كه در جنگ ايران و عراق طرف پيروزي وجود نخواهد داشت و از رهبران ايران خواست تا به پيشنهادهاي صلح بغداد پاسخ مساعد بدهند. نماينده سعودي اعتراف كرد كه يك قطع‌نامه جديد شوراي امنيت به جنگ پايان نخواهد داد اما در هر حال بي‌فايده هم نخواهدبود زيرا طرف‌هاي متخاصم مي‌فهمند كه جامعه بين‌المللي مايل است كه اين جنگ شش ساله پايان يابد. "شيخ صباح الاحمد الجابر الصباح" معاون نخست‌وزير كويت نيز در اين جلسه گفت: «اگر جنگ به كشورهاي ثالث منطقه گسترش يابد، ممكن است كشورهاي خارجي نيز در آن مداخله كنند.» شيخ صباح سپس با اشاره به آنچه وي آن را حسن نيت عراق در تلاش براي متوقف ساختن جنگ ناميد، اظهار اميدواري كرد كه ايران نيز در موضع خود تجديد نظر كند.
در اين جلسه همچنين نمايندگان بنگلادش، بلغارستان، كوبا، مكزيك، آلمان شرقي، تايلند و چاد نيز نطق‌هايي ايراد كردند، سپس ادامه مذاكرات به بعدازظهر روز سه‌شنبه(فردا) موكول شد. هر چند ايران اين جلسات را تحريم كرده‌است اما هيئت نمايندگي ايران در خارج از جلسه نظرهاي خود را براي اصلاح تبصره‌هاي پيش‌نويس قطع‌نامه جنبش غيرمتعهدها ابراز داشته‌است. هدف اصلي ايران از تغييراتي كه در نظر گرفته اين است كه غيرمستقيم به شوراي امنيت تفهيم كند كه عراق آغازگر جنگ است و جلوگيري از تجاوز را به‌عنوان يكي از اهداف سازمان ملل يادآور شود.<ref>روزنامه اطلاعات، 15/7/1365، ص16، نيويورك، خبرگزاري فرانسه.</ref>
از سوي ديگر، سخن‌گوي وزارت خارجه جمهوري اسلامي ايران امروز در مورد اجلاس جاري شوراي امنيت و مطالبي كه دبيركل سازمان ملل، مطرح كرده‌است، گفت: «از آغاز جنگ تحميلي عراق عليه ايران، ما همواره اعلام كرده‌ايم كه سازمان ملل و شوراي امنيت مطابق منشور سازمان ملل موظف‌اند موضوع تجاوز عراق و نحوه تنبيه متجاوز را مورد بررسي قرار دهند و اقدام‌هاي ضروري براي جلوگيري از تخلف از قوانين انساني و بين‌المللي جهت كم كردن خسارت‌هاي جنگ و همچنين تدابيري جهت جلوگيري از گسترش جنگ به ديگر كشورهاي منطقه را انجام دهند. در اين زمينه جمهوري اسلامي ايران همواره آمادگي خويش را براي همكاري با دبيركل سازمان ملل اعلام نموده، در حالي كه عراق رسماً و عملاً طرح 8 ماده‌اي دبيركل را رد كرده‌است. براي ما جاي سؤال است كه به چه علت سازمان ملل از بررسي تجاوز و روش‌هاي تنبيه متجاوز سر باز مي‌زند و چرا براي جلوگيري از گسترش جنگ در منطقه اقدامي انجام نمي‌دهد. ما متأسفيم كه اعلام كنيم كه نه تنها آقاي دبيركل نتوانسته‌اند شوراي امنيت را به اتخاذ مواضع عادلانه و بي‌طرفانه سوق دهند بلكه همان گونه كه از سخن‌راني ايشان در جلسه شوراي امنيت پيداست، تحت فشارهايي به سمتي حركت مي‌كند كه اثر اقدام‌هاي مثبت قبلي ايشان را نيز از بين مي‌برد. ما احساس مي‌كنيم كه همه امكانات سازمان ملل براي نجات يك متجاوز شكست‌خورده بسيج شده‌است كه اين امر علاوه بر آن‌كه باعث تضعيف اين مرجع بين‌المللي است، براي ما كه تاكنون حق خودمان را با مقاومت و مبارزه رزمندگانمان گرفته‌ايم بيش از پيش روشن مي‌سازد كه راه و تصميم ما درست بوده‌است و بايد آن را قاطعانه ادامه دهيم.»<ref>مأخذ شماره 23، ص2.</ref>
راديو بي.بي.سي در تفسيري، همزمان بودن اوج‌گيري حملات هوايي عراق و پاسخ متقابل جمهوري اسلامي ايران با شروع جلسه فوق‌العاده شوراي امنيت را مدنظر قرار داد و گفت: امروز صبح عراق اعلام كرد كه به مناطق صنعتي در نزديكي اهواز و آغاجاري حمله كرده‌است. از اين جريانات چنين به نظر مي‌رسد كه بار ديگر حملات متقابل طرفين منجر به قتل غيرنظاميان مي‌شود. حملات ايران حاكي از آن است كه ايران مي‌خواهد با قوت هرچه تمام هرگونه بحثي را كه اكنون در سازمان ملل در جريان است، سرد كند. امروز قرار است شوراي امنيت طرحي را به بحث بگذارد كه شش كشور عربي حوزه خليج‌فارس از جمله عراق پيشنهاد كرده‌اند. اين طرح از طرفين مي‌خواهد تا به مرزهاي بين‌المللي بازگردند و آتش‌بس اعلام كنند. كشورهاي ارائه‌دهنده اين طرح از سازمان ملل خواسته‌اند تا گامي فراتر از تصويب اين قطع‌نامه بردارد و در راه اجراي آن اقدام كند. دبيركل سازمان ملل آقاي دكوئيار اعلام كرده‌است كه اگر شوراي امنيت صلاح بداند حاضر است ابتكارات تازه‌اي را براي رسيدن به صلح آغاز كند.<ref>مأخذ شماره 6، ص13، راديو بي.بي.سي، 14/7/1365.</ref>
==گزارش -308==
به‌گزارش خبرگزاري فرانسه، يك منبع وابسته به دفتر سازمان كنفرانس اسلامي در جده اعلام كرد كه كميته ميانجي‌گري اسلامي درآينده نزديك تلاش خود را براي پايان دادن به جنگ ايران و عراق از سرخواهد گرفت. اين منبع افزود: «اين كميته كه از شش كشور بنگلادش، پاكستان، اندونزي، مالزي، سنگال و سازمان آزادي‌بخش فلسطين تشكيل خواهد شد، از روز دهم نوامبر (19 آبان) يك گردهم‌آيي در جده برگزار خواهد كرد. "سرداوود اجاوارا" رئيس‌جمهور گامبيا كه رياست كميته ميانجي‌گري اين سازمان را به‌عهده دارد، براي تهيه مقدمات برگزاري اين گردهم‌آيي با اعضاي كميته در تماس است. اين كميته، تحولات جنگ خليج‌فارس به‌ويژه حمله به هدف‌هاي غيرنظامي در ايران و عراق را بررسي خواهد كرد.»<ref>مأخذ شماره 23، ص16، رياض، خبرگزاري فرانسه.</ref>
==گزارش -309==
به گزارش خبرگزاري خليج از مسقط (مركزعمان)، شاه اردن و شاه عمان با يكديگر ملاقات مي‌كنند و تحولات اخير منطقه به‌ويژه جنگ ايران و عراق را مورد بحث قرار مي‌دهند.<ref>روزنامه كيهان، 14/7/1365، ص20، مسقط، خبرگزاري فرانسه، به نقل از خبرگزاري خليج.</ref> در حالي كه اين‌گونه تلاش‌هاي شاه‌حسين در مورد جنگ ايران و عراق به منظور حمايت از رژيم صدام ادامه دارد، "شيمون پرز" نخست‌وزير رژيم صهيونيستي در مصاحبه‌اي بانيوزويك گفت: «جنگ عراق و ايران مانع مهمي براي انجام مذاكره با اسرائيل است.» وي افزود: «اين جنگ شاه‌حسين را سخت پريشان‌كرده‌است زيرا پادشاه اردن حاضر است با اسرائيل مذاكره كند اما سه چيز مانع اين كار شده‌است كه شامل جنگ ايران و عراق، مواضع سوريه و عدم موفقيت شاه‌حسين در يافتن يك نماينده فلسطيني مي‌باشد.»<ref>پيشين، ص20، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از مجله "نيوزويك".</ref>
حسيــن شــاه اردن ـ قـابوس سـلطان عمـان ـ پـرز نخست‌وزيـر اسرائيل
==گزارش -310==
روزنامه "هندو" به نقل از آسوشيتدپرس گزارش داد كه يك شبكه 8 نفره از قاچاقچيان لوازم يدكي هواپيماي اف ـ 14 كه از سال 1981 تا 1985 تجهيزاتي به ارزش 7 ميليون دلار از انبار كشتي‌هاي نيروي دريايي امريكا براي فروش به ايران سرقت مي‌كردند، شناسايي و اعضاي آن دست‌گير شدند. گزارش اين روزنامه به نقل از خبرگزاري يادشده از واشنگتن حاكي است كه افراد دست‌گير شده ـ از جمله دو تن از پرسنل نيروي دريايي امريكا كه به گناه خود اعتراف كرده‌اند ـ تعدادي كامپيوتر هواپيما به ارزش 450 هزار دلار و مقدار زيادي وسايل حساس نظامي را به سرقت برده‌اند. اين افراد كه شركت‌هاي ساختگي تأسيس كرده‌بودند وسايل مذكور و خصوصاً قطعاتي را كه از كشتي "كيتي هاوك" دزديده‌اند از شهر "سان ديه‌گو" به نيويورك و از آن‌جا به لندن و سپس به ايران مي‌فرستاده‌اند. طبق همين گزارش حدود نيمي از اين قطعات قبل از رسيدن به نيروي هوايي ايران توقيف شده‌است، ولي فهرست وسايل عرضه شده به ايران هنوز مشخص نيست. اين گزارش مي‌افزايد در همين حال روزنامه "استيمن" نيروي دريايي امريكا ادعا كرده است كه مقداري وسايل يدكي به ارزش 400 ميليون دلار به سرقت رفته‌است، اما به‌دليل وجود مدارك قلابي معتقدند كه مقدار آن مشخص نيست.<ref>مأخذ شماره 6، ص‌ص34 و 35، روزنامه هندو.</ref>
==گزارش -311==
سيزده كشور عضو اوپك طي اجلاسي كه از امروز در "ژنو" آغاز شد، نتايج توافق موقتي اجلاس ژوئيه گذشته(مرداد ماه) را بررسي كردند.<ref>مأخذ شماره 26، ص2، تهران، واحد مركزي خبر.</ref> در اين اجلاس رئيس اوپك ضمن تأكيد بر تأثير منفي سقوط قيمت‌هاي نفت بر همه اعضا، گفت: «دراين‌مبارزه برنده و بازنده‌اي وجود ندارد و تجربه ثابت كرده‌است كه برندگان امروز بازندگان فردا خواهند بود و بالعكس، بنابراين، منافع ما ايجاب مي‌كند كه اين دايره نادرست را بشكنيم.»<ref>"Opec official resolutions and press releases 1960 - 1990", published by the secretariat, opec.</ref>
به گزارش خبرگزاري رويتر، "زكي يماني" وزير نفت عربستان كه افزايش سهميه توليد نفت را در دستور كار گفت‌وگوهاي تازه خود در اوپك قرار داده‌است، گفت: «هر يك از كشورهاي عضو اوپك سهميه بيش‌تري را خواستار است، حتي عربستان كه از يك سهميه توليدي روزانه 4 ميليون و 353 هزار بشكه برخوردار است از اين امر مستثني نيست.»<ref>مأخذ شماره 10، ص‌ص10 و 11، راديو امريكا، 15/7/1365، به نقل از روزنامه شيكاگو تريبون.</ref> زكي‌يماني همچنين گفت: «در مباحثات مربوط به تعيين سهميه استخراج و سطح كلي قيمت‌ها نبايد دفاع از سهم منصفانه كشورهاي عضو در بازار نفت را از نظر دور داشت و روش سازمان معطوف به آن است كه شرايط كلي بازار تثبيت شود و از تقليل سهميه اوپك در بازارهاي جهاني نفت جلوگيري به‌عمل آيد. در واقع سهم نسبي اوپك در بازارجهاني نفت در حال حاضر به 40 درصد بالغ مي‌شود در حالي كه در ماه‌هاي گذشته به حد 30 درصد رسيده‌بود. در محافل اوپك اين واقعيت هم شناخته شده‌است كه كشورهاي عرضه‌كننده نفت بايد خود را با شرايط فعلي بازار و كاهش تقاضا انطباق دهند.»<ref>مأخذ شماره 10، ص‌ص 29 و 30، راديو كُلن، 15/7/1365.</ref>
به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، وزير نفت ايران در اين اجلاس گفت: «عراق بايد اعلام كند كه آيا عضو سازمان اوپك مي‌باشد و يا اين‌كه بايد به‌عنوان توليدكننده غير عضو اوپك تلقي شود.» وي كه ديروز پيش از آغاز اجلاس اوپك در ژنو با خبرنگاران سخن مي‌گفت خاطرنشان كرد كه موافقت ايران با افزايش سهميه توليدي عراق براي دوماه سپتامبر و اكتبر موقتي بوده‌است و ممكن است ادامه آن را نپذيرد.<ref>مأخذ شماره 26، ص2، ژنو، خبرگزاري جمهوري اسلامي.</ref>
آقاي "آقازاده" همچنين امروز در آستانه سفر به ژنو در گفت‌وگويي با خبرگزاري جمهوري‌اسلامي با اشاره به طرح ابتكاري جمهوري‌اسلامي در اجلاس مردادماه گذشته اوپك ( ضميمه دارد) و نجات اين سازمان از سقوط قيمت نفت، گفت: «در حال حاضر حتي كشورهايي چون عربستان و كويت نيز نسبت به جداشدن عراق از طرح معترض‌اند و مي‌گويند نمي‌شود يك غيراوپك در داخل اوپك باشد.» وي دربارة نتيجه احتمالي اجلاس كنوني گفت: «اگر در مورد تعيين سهميه به توافق نرسيم، بايد راهي براي حفظ وضع موجود پيدا كنيم. تلاش ما اين است كه حفظ وضع موجود را از طريق ادامه طرح فعلي به دست آوريم و به نظر من اوپك ناچار است در موردِ ادامه اين طرح و يا طرحي شبيه اين به توافق برسد.» وزير نفت در پاسخ به اين سؤال كه آيا عربستان به‌رغم موافقت با طرح اخير ايران، قصد دارد كه سياست زكي يماني‌ را (كه موجب جنگ قيمت‌ها در دسامبر 1986 شد) اجرا كند، گفت: «آنها ممكن است سياست‌هاي شخصي داشته‌باشند و براي رسيدن به آن تلاش كنند، ما هم بايد سعي كنيم تا سياست‌هاي خودمان پياده شود. ما در اين مدت به اين نتيجه رسيده‌ايم كه همة خواسته‌هاي آنها آن‌طور كه اعلام مي‌كنند، تحقق نيافته‌است و دليل اثبات آن نيز جنگ قيمت‌هاست كه با شكست كامل و فاحشي مواجه شد.» وي در ادامه مصاحبه خود گفت: «تنها كشوري كه به‌طور جدي سهميه‌هاي تعيين‌شده پس از توافق اوپك را رعايت نكرده، امارات متحده عربي است.»<ref>مأخذ شماره6، ص33.</ref>
"قاسم احمدتقي" وزير نفت عراق نيز قبل از ترك بغداد به مقصد ژنو طي مصاحبه‌اي اعلام كرد كه عراق در اجلاس فوق‌العاده وزيران نفت كشورهاي عضو اوپك خواستار سهم توليدي معادل سهم توليد ايران خواهد شد.<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 200، 14/7/1365، ص38، بغداد، خبرگزاري عراق،13/7/1365.</ref> به گزارش بخش انگليسي راديو "بي.بي.سي"، وزيران نفت كشورهاي عضو اوپك درصدد هستند تا توافق قبلي خود در مورد محدود نگه‌داشتن سقف توليد تعيين‌شده به مقدار 8/19 ميليون بشكه در روز براي ماه‌هاي سپتامبر و اكتبر را تمديد كنند. در پايان امروز (چهاردهم مهر) بهاي تحويل در نوامبر (آبان ـ آذر) براي هر بشكه نفت‌خام "برنت" درياي شمال در بازار آزاد به 14 دلار و 20 سنت رسيد كه نشان‌دهنده كاهشي برابر 5 سنت در مقايسه با قيمت مشابه در روز جمعه‌گذشته (11 مهر) بود.<ref>روزنامه اطلاعات، 16/7/1365، ص15، خبرگزاري جمهوري اسلامي، بخش انگليسي بي.بي.سي.</ref>
==گزارش -312==
در خصوص تأثير كاهش درآمدهاي ارزي و كمبود قطعات بر توليد صنعتي كشور، امروز وزارت صنايع سنگين در نشريه ماه‌نامه آماري خود گزارشي از وضعيت توليد در واحدهاي كارخانجات تحت پوشش سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران كه اكثر آنها از واحدهاي مادر و بزرگ كشور به شمار مي‌روند، ارائه داد. آمارهاي موجود در اين گزارش همگي بيانگر كاهش‌هايي عمده در توليد واحدهاي صنعتي است كه به دلايل مختلف به‌ويژه كمبود قطعات و ارز بوده‌است. در گزارش مذكور آمده‌است: «ارزش متوسط توليدات مجموعة واحدهاي سازمان گسترش درمردادماه سال جاري نسبت به ماه مشابه در سال قبل 59 درصد كاهش داشته‌است. مقايسه توليد مرداد 1365 نسبت به ماه مشابه سال قبل در گروه وسايل نقليه 66 درصد، موتور محركه‌ها 64 درصد، ماشين‌سازي 38 درصد، ساخت تجهيزات 20 درصد، ريخته‌گري وآهنگري 3 درصد و در گروه نورد و تغيير شكل فلزات 47 درصد كاهش نشان مي‌دهد.»<ref>مأخذ شماره 6، ص‌ص25 و 26، نشريه "ماه‌نامه آماري"، وزارت صنايع سنگين.</ref>
==گزارش -313==
به گزارش يك نشريه داخلي سپاه، رفت و آمد خبرنگاران خارجي به كردستان ايران افزايش يافته‌است. طبق اين گزارش، امروز دو خبرنگار انگليسي به اتفاق چند تن از فرماندهان حزب منحله دمكرات وارد روستاي "بادنجان" (در محور بانه و سقز) شدند و از مردم روستا فيلم و نوار تهيه كردند، سپس با اسيران دربند حزب منحله دمكرات مصاحبه‌اي انجام دادند. در ادامه گزارش آمده‌است: «ورود خبرنگاران خارجي به منطقه كردستان چيزتازه‌اي نيست اما در سال جاري اين رفت و آمدها افزايش داشته‌است.»<ref>سند شماره 226125 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي داخلي سپاه، 21/8/1365، ص15.</ref>
==گزارش -314==
اجلاس شش روزة "اتحاديه بين‌المجالس" امروز در "بوينوس آيرس" پايتخت آرژانتين گشايش يافت. به‌منظور شركت در اين اجلاس، هيئت هفت نفري جمهوري‌اسلامي ايران بامداد امروز به نمايندگي از مجلس شوراي اسلامي به رياست "احمد عزيزي" رئيس كميسيون سياست خارجي مجلس وارد آرژانتين شد.<ref>روزنامه كيهان، 15/7/1365، ص‌ص1 و 20، آسوشيتدپرس.</ref>

ضميمه خبر شماره 311: "جنگ قيمت‌ها" و طرح جمهوري اسلامي ايران‌
"زكي يماني" وزير نفت عربستان سعودي، در دسامبر 1985 با اعلام سياست جديد خود مبني‌بر افزايش سطح توليد اوپك، در به راه انداختن "جنگ قيمت‌ها"، سهم عمده‌اي داشت. سياست يماني در افزايش توليد نفت اوپك بر اين تحليل استوار بود كه اوپك بايد با سرازير كردن نفت فراوان و ارزان خود به بازار، سهم انحصاري خود را در بازار جهاني نفت احيا كند، در صورت تثبيت اين موقعيت و در دست گرفتن بازار نفت، اوپك قادر به بالا بردن قيمت‌ها خواهد بود. از نظر او كاهش درآمد نفت و زيان‌هاي اوپك از اين راه، قرباني كوتاه مدتي خواهد بود كه در برابر منافع طولاني مدت اوپك قابل توجيه است. لكن در عمل، عربستان سعودي با به كار گرفتن اين شيوه، هرج و مرجي در عرصه توليد و فروش به‌وجود آورد كه سبب شد در مدت شش ماه، بيش از 60 درصد از بهاي نفت كاسته شود. كاهش درآمد، بسياري از كشورهاي عضو اوپك و كشورهاي توليدكنندة مستقل را كه بدهي‌هاي خارجي و تعهدات مالي سنگيني داشتند، در ورطه بحراني شديد گرفتار ساخت. سرانجام با تصويب پيشنهاد ايران مبني‌بر كاهش توليد نفت، بهاي هر بشكه نفت در بازارهاي جهاني از زير ده دلار در ماه اوت، به 14 تا 15 دلار در اواخر اكتبر رسيد. طبق اين طرح، سقف توليد از 20 ميليون به 17 ميليون بشكه در روز كاهش يافت.
تعداد نشست‌هاي اوپك در نيمة‌اول سال 1365 در تاريخ اين سازمان بي‌سابقه بود زيرا بر اثر بحران انرژي و جنگ قيمت‌ها در يكي از دشوارترين مراحل حيات خود قرار داشت. در اين نيم‌سال؛ وزيران نفت اوپك در فاصلة پنج ماه طي سه اجلاس طولاني نشست‌هاي متعددي داشتند كه عموماً بي‌نتيجه ماند و تنها در اجلاس هفتادونهم بود كه طرح جمهوري‌اسلامي ايران، اوپك را از بن‌بستي كه در آن گرفتار آمده‌بود، موقتاً رهانيد.
در همان نخستين ساعتي كه اعضاي اوپك طرح ايران را پذيرفتند، قيمت‌ها به ميزان بيش از دو دلار در هر بشكه افزايش يافت. طبق طرح پيشنهادي ايران، توليدات واقعي اوپك ـ با احتساب توليد مازاد بر سهميه ـ براي مدت دو ماه روزانه چهار ميليون بشكه كاهش يافت.
پديرفتن طرح ايران، پس از مذاكرات طولاني و رد طرح عربستان و كويت مبني‌بر كاهش داوطلبانه توليد و نيز رد طرح الجزاير مبني‌بر تعيين سقف توليد 15 تا 16 ميليون بشكه و سهميه‌بندي ميان اعضا به استثناي ايران و عراق، صورت گرفت. پذيرش پيشنهاد ايران در هنگامي كه هيچ‌يك از اعضاي اوپك راضي به كاهش حتي يك بشكه از توليدات خود نبودند، موجب شگفتي ناظران گرديد. در مقابل، ايران نيز به دليل منافع كلي سازمان اوپك نرمش نشان داد و حاضر شد مستثني بودن عراق از سهميه‌بندي قراردادي را بپذيرد.<ref>شركت مطبوعاتي و تحقيقاتي فرانديش، رويدادهاي سال 1365 (تهران: بهمن 1366) ص‌ص 158، 159 و 161.</ref>
 





نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۸

روزشمار جنگ سال 1365
1365.07.14
نام‌های دیگر چهارده مهر
تاریخ شمسی 1365.07.14
تاریخ میلادی 6 اکتبر 1986
تاریخ قمری 1 صفر 1407



گزارش -301

بعد از توافق روزگذشته نيروهاي خودي با فرمانده اتحاديه ميهني كردستان (جلال طالباني)، امروز عناصر مورد نياز براي هدايت عمليات در قرارگاه "مورت خواردو" (واقع در ‌صد كيلومتري عمق عراق) و تعدادي از نيروهاي عملياتي خودي از محل استقرار خود در خاك عراق به سوي روستاي مورت خواردو حركت كردند و بعداز 14 ساعت راهپيمايي به‌طور مخفيانه، در اين منطقه مستقر شدند. به گزارش قرارگاه رمضان، مقرر شد تا به‌دليل حساسيت دشمن در منطقه، لزوم سرعت عمل و نيز ضرورت غافل‌گيري، تعداد معدودي از نيروهاي خودي به همراه فرمانده عملياتي منطقه‌اي اتحاديه ميهني در ساعت 15 امروز به طرف "مورت خواردو" مركز هدايت عمليات بروند و در آن‌جا ضمن بررسي وضعيت منطقه، در صورت نياز بقيه نيروها نيز به منطقه اعزام شوند و در غير اين‌صورت، تصرف پايگاه موشكي روي ارتفاع "كاني دملان" (كه بر شهر كركوك اشراف دارد) از عمليات حذف گردد. همچنين قرار شد امروز نيروهاي ادوات به همراه باقي مانده سلاح‌ها و مهمات خود با تراكتور به طرف هدف حركت كنند.[۱]

گزارش -302

در منطقه جنوبي جبهه همانند روزهاي گذشته امروز نيز در "جزيره ماهي" و "جزيره ام‌الطويله كوچك" (از جزاير اروندرود در حوالي شلمچه) فعاليت شديد مهندسي دشمن انجام شد. اين فعاليت‌ها در نقاط ديگر جبهه‌هاي جنوبي نيز ادامه دارد.[۲] همچنين به گزارش واحد اطلاعات قرارگاه نوح، دشمن در منطقه ام‌القصر و "فاو" مشغول اجرا كردن طرح‌هاي مهندسي و نظامي است به‌طوري كه در محورهاي ام‌القصر و ساير جاده‌هاي مواصلاتي منطقه بيش‌تر خودروهاي مهندسي و كمپرسي‌ها تردد مي‌كنند. فعاليت‌هاي مهندسي دشمن عبارت است از: جاده‌سازي، احداث خاك‌ريزها و سنگرهاي نيرو و محل‌هاي استقرار ادوات زرهي و توپخانه، حفر كانال‌هاي مختلف براي عبور نفرات، هدايت آب، ترفيع و تحكيم خاك‌ريزها.[۳]

گزارش -303

حملات هوايي عراق به مناطق غيرنظامي كشور امروز نيز با شدت دنبال شد كه درنتيجه آن، پالايشگاه گاز"بيدبلند"، تأسيسات "يونيت يك" اهواز، شركت نفت مارون اهواز، كارخانه قند و كاغذسازي هفت‌تپه و جزيره خارك بمباران شد. شرح اين حملات چنين است: چهار فروند از هواپيماهاي دشمن، پالايشگاه گاز بيدبلند (واقع در 30 كيلومتري جاده بهبهان ـ آغاجاري) را هدف 8 بمب قرار دادند كه بر اثر آن به قسمت‌هايي از آن ـ از جمله ديگ‌هاي بخار ـ خساراتي وارد آمد و 4 تن شهيد و 20 تن مجروح شدند.[۴] در حمله ديگر هواپيماهاي عراقي واحد بهره‌برداري شماره2 شركت نفت در منطقه آغاجاري هدف بمباران قرارگرفت كه اين حمله خسارت جاني در بر نداشت.[۵] اين هواپيماها همچنين يكي از مناطق عشايرنشين منطقه را نيز مورد هدف قرار دادند و با به رگبار بستن اين منطقه غيرنظامي 3 تن از عشاير را مجروح كردند.[۶] هواپيماهاي دشمن امروز همچنين به تأسيسات نفتي اهواز موسوم به يونيت يك (واحد بهره‌برداري شماره يك، واحد پمپاژ نفت) حمله كردند كه علاوه‌بر وارد آمدن خسارات، 6 تن شهيد و تعدادي مجروح شدند.[۷] واحد مارون2 و واحد "بوستر" اهواز نيز مورد حمله قرارگرفت. در اين حمله 8 تن از كاركنان اين واحدها بر اثر اصابت بمب به سنگر محل اجتماعشان شهيد و 10 تن نيز مجروح شدند، اما خسارات وارده به اين تأسيسات جزئي بوده‌است.[۸] همچنين دو فروند از هواپيماهاي دشمن امروز در ساعت 17:11 كارخانه كاغذسازي پارس و قند و شكر هفت‌تپه را بمباران كردند كه بر اثر آن تعدادي مجروح شدند.[۹] حمله ديگر امروز عراق به جزيره خارك بود كه خسارت‌هايي به اسكله12 "آذرپاد" وارد آورد. اين اسكله در ضلع‌غربي جزيره خارك و مقابل اسكله تي (T)يا اسكله شرقي قرار دارد كه چند روز پيش حمله شديد عراق به آن، سبب آسيب‌ديدن چند محل بارگيري و كاهش صادرات نفت ايران شد، ولي به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، به‌رغم اين حملات، ايران هنوز هم در حد نياز از اسكله‌هاي "آذرپاد" و "تي" جهت صدور نفت استفاده مي‌نمايد.[۱۰] به گزارش ستاد مشترك ارتش، در حمله هوايي امروز دشمن به خارك، يك هواپيماي عراق سرنگون شد.[۱۱] سخن‌گوي نظامي عراق اين خبر را تكذيب كرد.[۱۲] همچنين هواپيماهاي عراق امروز به آسمان باختران، سومار،[۱۳] خرم‌آباد، ساوه[۱۴] و آشتيان تجاوز كردند ولي بدون هيچ اقدامي گريختند.[۱۵] در اطلاعيه‌هاي نظامي شماره 2389 و 2390 عراق، ضمن اعلام حملات هوايي امروز، آمده‌است: «هواپيماهاي عراقي همزمان ايستگاه‌هاي اصلي گاز در منطقه بيدبلند، تلمبه‌خانه، ميدان‌هاي نفتي مارون و اهواز را به آتش كشيده و آنچه از وسايل بارگيري نفت در جزيره خارك باقي مانده‌بود منهدم كردند و همچنين يك كارخانه شكرسازي در جنوب دزفول نيز مورد حمله قرار گرفته‌است.»[۱۶] از سوي ديگر، "عصمت كتاني" نماينده عراق در سازمان ملل طي نامه‌اي به دبيركل اين سازمان از حملات هوايي و توپخانه‌اي ايران به شهرهاي عراق شكايت كرده‌است.[۱۷] شايان تأمل است كه همزمان با حملات امروز عراق، مطبوعات كويت ادعاي رژيم عراق مبني‌بر حمله ايران به مناطق مسكوني شهرهاي بصره و كوت را منعكس كردند و نوشتند كه انتقام حملات ديروز ايران عليه شهرهاي عراق نزديك و سخت است.[۱۸]

گزارش -304

امروز بعدازظهر يك كشتي نفت‌كش يوناني به ظرفيت 138255 تن به‌نام "فارشيپ ال" (Farship L) كه حامل نفت ايران بود در 80 كيلومتري جنوب جزيره خارك هدف يك موشك "اگزوسه" هواپيماهاي عراق قرارگرفت.[۱۹] بيانيه وزارت بازرگاني و دريايي يونان نيز اين خبر را تأييد كرد.[۲۰] حمله به اين نفت‌كش، پس از بارگيري صورت گرفت.[۲۱] ناخداي نفت‌كش اعلام كرد كه 3 ملوان پاكستاني اين كشتي بر اثر اصابت گلوله زخمي شدند و به يك بيمارستان ايران انتقال يافتند.[۲۲]

گزارش -305

به‌دنبال حملات هوايي رژيم عراق به آثار فرهنگي جمهوري‌اسلامي ايران از جمله شهر تاريخي اصفهان، امروز وزير آموزش عالي و رئيس كميسيون ملي "يونسكو" در ايران(دكتر محمدفرهادي) طي نامه‌اي از آقاي "احمد مختارامبو" مديركل يونسكو درخواست كرد تا از تكرار حمله به اين مراكز كه متعلق به نوع بشر است، جلوگيري شود. در اين نامه با اشاره به حمله هواپيماهاي عراقي به مسجدجامع اصفهان ـ كه يكي از آثار پر ارزش تاريخي است ـ آمده‌است: «موكداً درخواست مي‌نمايم به نام انسانيت، تمامي مساعي خويش را به‌كار برده تا از ادامه اين گونه حملات ضدبشري به شهر اصفهان كه نماينده ذوق و هنر خلاق اسلامي است و به تمام بشريت تعلق دارد، جلوگيري به‌عمل آيد و رژيم عراق را متوجه عواقب ناگوار اين گونه حملات كه موجب اتلاف جان آدميان و انهدام آثار ارزشمند هنري و تاريخي مي‌شود، بنمايند تااين رژيم موظف شود تعهدات خود را در قبال كنوانسيون‌هاي بين‌المللي كه خود از امضا كنندگان آن بوده‌است، محترم شمارد.»[۲۳]

گزارش -306

امروز نيز 151 تن از مردم عراق با عبور از مرزهاي غربي كشور وارد خاك ايران شدند و تقاضاي پناهندگي كردند. به گزارش خبرنگار روزنامه اطلاعات از اروميه، اكثر اين پناهندگان سرباز، معلم، كارمند، مهندس و مكانيك مي‌باشند. اين خبرنگار افزوده‌است: «تعداد پناهندگان عراقي به مرزهاي جمهوري‌اسلامي ايران از طريق استان آذربايجان‌غربي از تاريخ 15/6/1365 تاكنون به 1450 تن رسيده‌است … پناهندگان عراقي در گفت‌وگويي با خبرنگاران رسانه‌هاي گروهي دلايل پناهندگي خود را فشارهاي عوامل حزب بعث در عراق به افراد غير حزبي و نيز تعطيلي مدارس و دانشگاه‌هاي اين كشور اعلام كردند. يكي از پناهندگان عراقي كه از اقليت آشوري است در گفت‌وگويي، ضمن تشريح وضعيت سياسي و اقتصادي عراق يادآور شد كه تنها راه ادامه زندگي مناسب براي آشوري‌ها، ترك خاك عراق و پناهندگي به جمهوري‌اسلامي ايران است. يكي ديگر از پناهندگان عراقي گفت: "مردم عراق بي‌صبرانه منتظرند كه نيروهاي اسلام عراق را از ظلم و جور صدام نجات دهند. گروه‌هاي اسلامي عراق تلاش مجدانه‌اي را براي سرنگوني صدام شروع كرده‌اند و منتظرند با رسيدن رزمندگان اسلام، به آنها بپيوندند و صدام را با حزب بعث نابود كنند."»[۲۴] از سوي ديگر، يكي از منابع مجاهدين عراق اعلام كرد كه تا كنون 12 هزار تن از ارتش عراق فرار كرده و به صفوف مخالفان پيوسته‌اند.[۲۵]

گزارش -307

شوراي امنيت سازمان ملل كه روز جمعه (11/7/1365) به درخواست تعدادي از كشورهاي عربي حامي عراق اقدام به تشكيل نشست فوق‌العاده به‌منظور اتخاذ تصميمات جديدي براي توقف جنگ ايران و عراق و پي‌گيري مصوبات قطع‌نامه قبلي اين شورا در خصوص جنگ نموده بود، امروز نيز دومين نشست خود را انجام داد. در اين جلسه نماينده عربستان، معاون نخست‌وزير كويت و جمعي ديگر از نمايندگان كشورها در سازمان‌ملل طي سخناني ديدگاه‌هاي خود را تشريح كردند. نخستين سخن‌ران جلسه امروز، "سمير شهابي" نماينده عربستان سعودي در سازمان ملل متحد بود كه در نطق خود تأكيد كرد كه در جنگ ايران و عراق طرف پيروزي وجود نخواهد داشت و از رهبران ايران خواست تا به پيشنهادهاي صلح بغداد پاسخ مساعد بدهند. نماينده سعودي اعتراف كرد كه يك قطع‌نامه جديد شوراي امنيت به جنگ پايان نخواهد داد اما در هر حال بي‌فايده هم نخواهدبود زيرا طرف‌هاي متخاصم مي‌فهمند كه جامعه بين‌المللي مايل است كه اين جنگ شش ساله پايان يابد. "شيخ صباح الاحمد الجابر الصباح" معاون نخست‌وزير كويت نيز در اين جلسه گفت: «اگر جنگ به كشورهاي ثالث منطقه گسترش يابد، ممكن است كشورهاي خارجي نيز در آن مداخله كنند.» شيخ صباح سپس با اشاره به آنچه وي آن را حسن نيت عراق در تلاش براي متوقف ساختن جنگ ناميد، اظهار اميدواري كرد كه ايران نيز در موضع خود تجديد نظر كند. در اين جلسه همچنين نمايندگان بنگلادش، بلغارستان، كوبا، مكزيك، آلمان شرقي، تايلند و چاد نيز نطق‌هايي ايراد كردند، سپس ادامه مذاكرات به بعدازظهر روز سه‌شنبه(فردا) موكول شد. هر چند ايران اين جلسات را تحريم كرده‌است اما هيئت نمايندگي ايران در خارج از جلسه نظرهاي خود را براي اصلاح تبصره‌هاي پيش‌نويس قطع‌نامه جنبش غيرمتعهدها ابراز داشته‌است. هدف اصلي ايران از تغييراتي كه در نظر گرفته اين است كه غيرمستقيم به شوراي امنيت تفهيم كند كه عراق آغازگر جنگ است و جلوگيري از تجاوز را به‌عنوان يكي از اهداف سازمان ملل يادآور شود.[۲۶] از سوي ديگر، سخن‌گوي وزارت خارجه جمهوري اسلامي ايران امروز در مورد اجلاس جاري شوراي امنيت و مطالبي كه دبيركل سازمان ملل، مطرح كرده‌است، گفت: «از آغاز جنگ تحميلي عراق عليه ايران، ما همواره اعلام كرده‌ايم كه سازمان ملل و شوراي امنيت مطابق منشور سازمان ملل موظف‌اند موضوع تجاوز عراق و نحوه تنبيه متجاوز را مورد بررسي قرار دهند و اقدام‌هاي ضروري براي جلوگيري از تخلف از قوانين انساني و بين‌المللي جهت كم كردن خسارت‌هاي جنگ و همچنين تدابيري جهت جلوگيري از گسترش جنگ به ديگر كشورهاي منطقه را انجام دهند. در اين زمينه جمهوري اسلامي ايران همواره آمادگي خويش را براي همكاري با دبيركل سازمان ملل اعلام نموده، در حالي كه عراق رسماً و عملاً طرح 8 ماده‌اي دبيركل را رد كرده‌است. براي ما جاي سؤال است كه به چه علت سازمان ملل از بررسي تجاوز و روش‌هاي تنبيه متجاوز سر باز مي‌زند و چرا براي جلوگيري از گسترش جنگ در منطقه اقدامي انجام نمي‌دهد. ما متأسفيم كه اعلام كنيم كه نه تنها آقاي دبيركل نتوانسته‌اند شوراي امنيت را به اتخاذ مواضع عادلانه و بي‌طرفانه سوق دهند بلكه همان گونه كه از سخن‌راني ايشان در جلسه شوراي امنيت پيداست، تحت فشارهايي به سمتي حركت مي‌كند كه اثر اقدام‌هاي مثبت قبلي ايشان را نيز از بين مي‌برد. ما احساس مي‌كنيم كه همه امكانات سازمان ملل براي نجات يك متجاوز شكست‌خورده بسيج شده‌است كه اين امر علاوه بر آن‌كه باعث تضعيف اين مرجع بين‌المللي است، براي ما كه تاكنون حق خودمان را با مقاومت و مبارزه رزمندگانمان گرفته‌ايم بيش از پيش روشن مي‌سازد كه راه و تصميم ما درست بوده‌است و بايد آن را قاطعانه ادامه دهيم.»[۲۷] راديو بي.بي.سي در تفسيري، همزمان بودن اوج‌گيري حملات هوايي عراق و پاسخ متقابل جمهوري اسلامي ايران با شروع جلسه فوق‌العاده شوراي امنيت را مدنظر قرار داد و گفت: امروز صبح عراق اعلام كرد كه به مناطق صنعتي در نزديكي اهواز و آغاجاري حمله كرده‌است. از اين جريانات چنين به نظر مي‌رسد كه بار ديگر حملات متقابل طرفين منجر به قتل غيرنظاميان مي‌شود. حملات ايران حاكي از آن است كه ايران مي‌خواهد با قوت هرچه تمام هرگونه بحثي را كه اكنون در سازمان ملل در جريان است، سرد كند. امروز قرار است شوراي امنيت طرحي را به بحث بگذارد كه شش كشور عربي حوزه خليج‌فارس از جمله عراق پيشنهاد كرده‌اند. اين طرح از طرفين مي‌خواهد تا به مرزهاي بين‌المللي بازگردند و آتش‌بس اعلام كنند. كشورهاي ارائه‌دهنده اين طرح از سازمان ملل خواسته‌اند تا گامي فراتر از تصويب اين قطع‌نامه بردارد و در راه اجراي آن اقدام كند. دبيركل سازمان ملل آقاي دكوئيار اعلام كرده‌است كه اگر شوراي امنيت صلاح بداند حاضر است ابتكارات تازه‌اي را براي رسيدن به صلح آغاز كند.[۲۸]

گزارش -308

به‌گزارش خبرگزاري فرانسه، يك منبع وابسته به دفتر سازمان كنفرانس اسلامي در جده اعلام كرد كه كميته ميانجي‌گري اسلامي درآينده نزديك تلاش خود را براي پايان دادن به جنگ ايران و عراق از سرخواهد گرفت. اين منبع افزود: «اين كميته كه از شش كشور بنگلادش، پاكستان، اندونزي، مالزي، سنگال و سازمان آزادي‌بخش فلسطين تشكيل خواهد شد، از روز دهم نوامبر (19 آبان) يك گردهم‌آيي در جده برگزار خواهد كرد. "سرداوود اجاوارا" رئيس‌جمهور گامبيا كه رياست كميته ميانجي‌گري اين سازمان را به‌عهده دارد، براي تهيه مقدمات برگزاري اين گردهم‌آيي با اعضاي كميته در تماس است. اين كميته، تحولات جنگ خليج‌فارس به‌ويژه حمله به هدف‌هاي غيرنظامي در ايران و عراق را بررسي خواهد كرد.»[۲۹]

گزارش -309

به گزارش خبرگزاري خليج از مسقط (مركزعمان)، شاه اردن و شاه عمان با يكديگر ملاقات مي‌كنند و تحولات اخير منطقه به‌ويژه جنگ ايران و عراق را مورد بحث قرار مي‌دهند.[۳۰] در حالي كه اين‌گونه تلاش‌هاي شاه‌حسين در مورد جنگ ايران و عراق به منظور حمايت از رژيم صدام ادامه دارد، "شيمون پرز" نخست‌وزير رژيم صهيونيستي در مصاحبه‌اي بانيوزويك گفت: «جنگ عراق و ايران مانع مهمي براي انجام مذاكره با اسرائيل است.» وي افزود: «اين جنگ شاه‌حسين را سخت پريشان‌كرده‌است زيرا پادشاه اردن حاضر است با اسرائيل مذاكره كند اما سه چيز مانع اين كار شده‌است كه شامل جنگ ايران و عراق، مواضع سوريه و عدم موفقيت شاه‌حسين در يافتن يك نماينده فلسطيني مي‌باشد.»[۳۱] حسيــن شــاه اردن ـ قـابوس سـلطان عمـان ـ پـرز نخست‌وزيـر اسرائيل

گزارش -310

روزنامه "هندو" به نقل از آسوشيتدپرس گزارش داد كه يك شبكه 8 نفره از قاچاقچيان لوازم يدكي هواپيماي اف ـ 14 كه از سال 1981 تا 1985 تجهيزاتي به ارزش 7 ميليون دلار از انبار كشتي‌هاي نيروي دريايي امريكا براي فروش به ايران سرقت مي‌كردند، شناسايي و اعضاي آن دست‌گير شدند. گزارش اين روزنامه به نقل از خبرگزاري يادشده از واشنگتن حاكي است كه افراد دست‌گير شده ـ از جمله دو تن از پرسنل نيروي دريايي امريكا كه به گناه خود اعتراف كرده‌اند ـ تعدادي كامپيوتر هواپيما به ارزش 450 هزار دلار و مقدار زيادي وسايل حساس نظامي را به سرقت برده‌اند. اين افراد كه شركت‌هاي ساختگي تأسيس كرده‌بودند وسايل مذكور و خصوصاً قطعاتي را كه از كشتي "كيتي هاوك" دزديده‌اند از شهر "سان ديه‌گو" به نيويورك و از آن‌جا به لندن و سپس به ايران مي‌فرستاده‌اند. طبق همين گزارش حدود نيمي از اين قطعات قبل از رسيدن به نيروي هوايي ايران توقيف شده‌است، ولي فهرست وسايل عرضه شده به ايران هنوز مشخص نيست. اين گزارش مي‌افزايد در همين حال روزنامه "استيمن" نيروي دريايي امريكا ادعا كرده است كه مقداري وسايل يدكي به ارزش 400 ميليون دلار به سرقت رفته‌است، اما به‌دليل وجود مدارك قلابي معتقدند كه مقدار آن مشخص نيست.[۳۲]

گزارش -311

سيزده كشور عضو اوپك طي اجلاسي كه از امروز در "ژنو" آغاز شد، نتايج توافق موقتي اجلاس ژوئيه گذشته(مرداد ماه) را بررسي كردند.[۳۳] در اين اجلاس رئيس اوپك ضمن تأكيد بر تأثير منفي سقوط قيمت‌هاي نفت بر همه اعضا، گفت: «دراين‌مبارزه برنده و بازنده‌اي وجود ندارد و تجربه ثابت كرده‌است كه برندگان امروز بازندگان فردا خواهند بود و بالعكس، بنابراين، منافع ما ايجاب مي‌كند كه اين دايره نادرست را بشكنيم.»[۳۴] به گزارش خبرگزاري رويتر، "زكي يماني" وزير نفت عربستان كه افزايش سهميه توليد نفت را در دستور كار گفت‌وگوهاي تازه خود در اوپك قرار داده‌است، گفت: «هر يك از كشورهاي عضو اوپك سهميه بيش‌تري را خواستار است، حتي عربستان كه از يك سهميه توليدي روزانه 4 ميليون و 353 هزار بشكه برخوردار است از اين امر مستثني نيست.»[۳۵] زكي‌يماني همچنين گفت: «در مباحثات مربوط به تعيين سهميه استخراج و سطح كلي قيمت‌ها نبايد دفاع از سهم منصفانه كشورهاي عضو در بازار نفت را از نظر دور داشت و روش سازمان معطوف به آن است كه شرايط كلي بازار تثبيت شود و از تقليل سهميه اوپك در بازارهاي جهاني نفت جلوگيري به‌عمل آيد. در واقع سهم نسبي اوپك در بازارجهاني نفت در حال حاضر به 40 درصد بالغ مي‌شود در حالي كه در ماه‌هاي گذشته به حد 30 درصد رسيده‌بود. در محافل اوپك اين واقعيت هم شناخته شده‌است كه كشورهاي عرضه‌كننده نفت بايد خود را با شرايط فعلي بازار و كاهش تقاضا انطباق دهند.»[۳۶] به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، وزير نفت ايران در اين اجلاس گفت: «عراق بايد اعلام كند كه آيا عضو سازمان اوپك مي‌باشد و يا اين‌كه بايد به‌عنوان توليدكننده غير عضو اوپك تلقي شود.» وي كه ديروز پيش از آغاز اجلاس اوپك در ژنو با خبرنگاران سخن مي‌گفت خاطرنشان كرد كه موافقت ايران با افزايش سهميه توليدي عراق براي دوماه سپتامبر و اكتبر موقتي بوده‌است و ممكن است ادامه آن را نپذيرد.[۳۷] آقاي "آقازاده" همچنين امروز در آستانه سفر به ژنو در گفت‌وگويي با خبرگزاري جمهوري‌اسلامي با اشاره به طرح ابتكاري جمهوري‌اسلامي در اجلاس مردادماه گذشته اوپك ( ضميمه دارد) و نجات اين سازمان از سقوط قيمت نفت، گفت: «در حال حاضر حتي كشورهايي چون عربستان و كويت نيز نسبت به جداشدن عراق از طرح معترض‌اند و مي‌گويند نمي‌شود يك غيراوپك در داخل اوپك باشد.» وي دربارة نتيجه احتمالي اجلاس كنوني گفت: «اگر در مورد تعيين سهميه به توافق نرسيم، بايد راهي براي حفظ وضع موجود پيدا كنيم. تلاش ما اين است كه حفظ وضع موجود را از طريق ادامه طرح فعلي به دست آوريم و به نظر من اوپك ناچار است در موردِ ادامه اين طرح و يا طرحي شبيه اين به توافق برسد.» وزير نفت در پاسخ به اين سؤال كه آيا عربستان به‌رغم موافقت با طرح اخير ايران، قصد دارد كه سياست زكي يماني‌ را (كه موجب جنگ قيمت‌ها در دسامبر 1986 شد) اجرا كند، گفت: «آنها ممكن است سياست‌هاي شخصي داشته‌باشند و براي رسيدن به آن تلاش كنند، ما هم بايد سعي كنيم تا سياست‌هاي خودمان پياده شود. ما در اين مدت به اين نتيجه رسيده‌ايم كه همة خواسته‌هاي آنها آن‌طور كه اعلام مي‌كنند، تحقق نيافته‌است و دليل اثبات آن نيز جنگ قيمت‌هاست كه با شكست كامل و فاحشي مواجه شد.» وي در ادامه مصاحبه خود گفت: «تنها كشوري كه به‌طور جدي سهميه‌هاي تعيين‌شده پس از توافق اوپك را رعايت نكرده، امارات متحده عربي است.»[۳۸] "قاسم احمدتقي" وزير نفت عراق نيز قبل از ترك بغداد به مقصد ژنو طي مصاحبه‌اي اعلام كرد كه عراق در اجلاس فوق‌العاده وزيران نفت كشورهاي عضو اوپك خواستار سهم توليدي معادل سهم توليد ايران خواهد شد.[۳۹] به گزارش بخش انگليسي راديو "بي.بي.سي"، وزيران نفت كشورهاي عضو اوپك درصدد هستند تا توافق قبلي خود در مورد محدود نگه‌داشتن سقف توليد تعيين‌شده به مقدار 8/19 ميليون بشكه در روز براي ماه‌هاي سپتامبر و اكتبر را تمديد كنند. در پايان امروز (چهاردهم مهر) بهاي تحويل در نوامبر (آبان ـ آذر) براي هر بشكه نفت‌خام "برنت" درياي شمال در بازار آزاد به 14 دلار و 20 سنت رسيد كه نشان‌دهنده كاهشي برابر 5 سنت در مقايسه با قيمت مشابه در روز جمعه‌گذشته (11 مهر) بود.[۴۰]

گزارش -312

در خصوص تأثير كاهش درآمدهاي ارزي و كمبود قطعات بر توليد صنعتي كشور، امروز وزارت صنايع سنگين در نشريه ماه‌نامه آماري خود گزارشي از وضعيت توليد در واحدهاي كارخانجات تحت پوشش سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران كه اكثر آنها از واحدهاي مادر و بزرگ كشور به شمار مي‌روند، ارائه داد. آمارهاي موجود در اين گزارش همگي بيانگر كاهش‌هايي عمده در توليد واحدهاي صنعتي است كه به دلايل مختلف به‌ويژه كمبود قطعات و ارز بوده‌است. در گزارش مذكور آمده‌است: «ارزش متوسط توليدات مجموعة واحدهاي سازمان گسترش درمردادماه سال جاري نسبت به ماه مشابه در سال قبل 59 درصد كاهش داشته‌است. مقايسه توليد مرداد 1365 نسبت به ماه مشابه سال قبل در گروه وسايل نقليه 66 درصد، موتور محركه‌ها 64 درصد، ماشين‌سازي 38 درصد، ساخت تجهيزات 20 درصد، ريخته‌گري وآهنگري 3 درصد و در گروه نورد و تغيير شكل فلزات 47 درصد كاهش نشان مي‌دهد.»[۴۱]

گزارش -313

به گزارش يك نشريه داخلي سپاه، رفت و آمد خبرنگاران خارجي به كردستان ايران افزايش يافته‌است. طبق اين گزارش، امروز دو خبرنگار انگليسي به اتفاق چند تن از فرماندهان حزب منحله دمكرات وارد روستاي "بادنجان" (در محور بانه و سقز) شدند و از مردم روستا فيلم و نوار تهيه كردند، سپس با اسيران دربند حزب منحله دمكرات مصاحبه‌اي انجام دادند. در ادامه گزارش آمده‌است: «ورود خبرنگاران خارجي به منطقه كردستان چيزتازه‌اي نيست اما در سال جاري اين رفت و آمدها افزايش داشته‌است.»[۴۲]

گزارش -314

اجلاس شش روزة "اتحاديه بين‌المجالس" امروز در "بوينوس آيرس" پايتخت آرژانتين گشايش يافت. به‌منظور شركت در اين اجلاس، هيئت هفت نفري جمهوري‌اسلامي ايران بامداد امروز به نمايندگي از مجلس شوراي اسلامي به رياست "احمد عزيزي" رئيس كميسيون سياست خارجي مجلس وارد آرژانتين شد.[۴۳]  ضميمه خبر شماره 311: "جنگ قيمت‌ها" و طرح جمهوري اسلامي ايران‌ "زكي يماني" وزير نفت عربستان سعودي، در دسامبر 1985 با اعلام سياست جديد خود مبني‌بر افزايش سطح توليد اوپك، در به راه انداختن "جنگ قيمت‌ها"، سهم عمده‌اي داشت. سياست يماني در افزايش توليد نفت اوپك بر اين تحليل استوار بود كه اوپك بايد با سرازير كردن نفت فراوان و ارزان خود به بازار، سهم انحصاري خود را در بازار جهاني نفت احيا كند، در صورت تثبيت اين موقعيت و در دست گرفتن بازار نفت، اوپك قادر به بالا بردن قيمت‌ها خواهد بود. از نظر او كاهش درآمد نفت و زيان‌هاي اوپك از اين راه، قرباني كوتاه مدتي خواهد بود كه در برابر منافع طولاني مدت اوپك قابل توجيه است. لكن در عمل، عربستان سعودي با به كار گرفتن اين شيوه، هرج و مرجي در عرصه توليد و فروش به‌وجود آورد كه سبب شد در مدت شش ماه، بيش از 60 درصد از بهاي نفت كاسته شود. كاهش درآمد، بسياري از كشورهاي عضو اوپك و كشورهاي توليدكنندة مستقل را كه بدهي‌هاي خارجي و تعهدات مالي سنگيني داشتند، در ورطه بحراني شديد گرفتار ساخت. سرانجام با تصويب پيشنهاد ايران مبني‌بر كاهش توليد نفت، بهاي هر بشكه نفت در بازارهاي جهاني از زير ده دلار در ماه اوت، به 14 تا 15 دلار در اواخر اكتبر رسيد. طبق اين طرح، سقف توليد از 20 ميليون به 17 ميليون بشكه در روز كاهش يافت. تعداد نشست‌هاي اوپك در نيمة‌اول سال 1365 در تاريخ اين سازمان بي‌سابقه بود زيرا بر اثر بحران انرژي و جنگ قيمت‌ها در يكي از دشوارترين مراحل حيات خود قرار داشت. در اين نيم‌سال؛ وزيران نفت اوپك در فاصلة پنج ماه طي سه اجلاس طولاني نشست‌هاي متعددي داشتند كه عموماً بي‌نتيجه ماند و تنها در اجلاس هفتادونهم بود كه طرح جمهوري‌اسلامي ايران، اوپك را از بن‌بستي كه در آن گرفتار آمده‌بود، موقتاً رهانيد. در همان نخستين ساعتي كه اعضاي اوپك طرح ايران را پذيرفتند، قيمت‌ها به ميزان بيش از دو دلار در هر بشكه افزايش يافت. طبق طرح پيشنهادي ايران، توليدات واقعي اوپك ـ با احتساب توليد مازاد بر سهميه ـ براي مدت دو ماه روزانه چهار ميليون بشكه كاهش يافت. پديرفتن طرح ايران، پس از مذاكرات طولاني و رد طرح عربستان و كويت مبني‌بر كاهش داوطلبانه توليد و نيز رد طرح الجزاير مبني‌بر تعيين سقف توليد 15 تا 16 ميليون بشكه و سهميه‌بندي ميان اعضا به استثناي ايران و عراق، صورت گرفت. پذيرش پيشنهاد ايران در هنگامي كه هيچ‌يك از اعضاي اوپك راضي به كاهش حتي يك بشكه از توليدات خود نبودند، موجب شگفتي ناظران گرديد. در مقابل، ايران نيز به دليل منافع كلي سازمان اوپك نرمش نشان داد و حاضر شد مستثني بودن عراق از سهميه‌بندي قراردادي را بپذيرد.[۴۴]



منابع و مآخذ روزشمار 1365/07/14

  1. سند شماره 294 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "عمليات فتح1 (كركوك)"، گزارش راوي قرارگاه رمضان، (مسعود سرمدي)، ص24.
  2. سند شماره 23794 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اطلاعات عمليات لشكر5 نصر (مقر شهيد توكلي)، "گزارش نوبه‌اي و اطلاعاتي شماره 119"، 14/7/1365، ص2.
  3. سند شماره 23805 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: واحد اطلاعات قرارگاه نوح (ع)، "گزارش نوبه‌اي و اطلاعاتي شماره 76"، 15/7/1365، ص2.
  4. سند شماره 112440 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: حفاظت اطلاعات سپاه ناحيه خوزستان، "بمباران پالايشگاه بيدبلند بهبهان"، 29/7/1365.
  5. سند شماره 226121 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي داخلي سپاه، 23/7/1365، ص8.
  6. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 201، 15/7/1365، ص2.
  7. مأخذ شماره5، ص8.
  8. سند شماره 88018 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: حفاظت اطلاعات سپاه ناحيه خوزستان "حمله هوايي عراق به شركت نفت مارون اهواز"، 21/7/1365.
  9. سند شماره 23824 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "قرارگاه عملياتي جنوب (ركن2)، گزارش نوبه‌اي و اطلاعاتي شماره 1517، 15/7/1365، ص5.
  10. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 202، 16/7/1365، ص4.
  11. روزنامه اطلاعات، 15/7/1365، ص14.
  12. واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 15/7/1365، ص1، راديو بغداد، 14/7/1365.
  13. مأخذ شماره6، ص7.
  14. سند شماره 70844 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد سپاه ناحيه لرستان (واحد اطلاعات) "حمله هوايي عراق به خرم‌آباد"، 15/7/1365.
  15. مأخذ شماره 10، ص3.
  16. مأخذ شماره 6، ص1، راديو صوت‌الجماهير، 14/7/1365.
  17. Security ciuncil, S/19179, 6 oct 1987.
  18. مأخذ شماره 6، ص‌چهار.
  19. مأخذ شماره 5، ص10؛ وـ&- Sreed har kapil kaul,Taker war,A.B.C publishing House, 1989, P502
  20. روزنامه كيهان، 16/7/1365، ص17، خبرگزاري فرانسه.
  21. مأخذ شماره 19، رديف دوم.
  22. روزنامه اطلاعات، 16/7/1365، ص14، آتن، خبرگزاري فرانسه.
  23. روزنامه اطلاعات، 14/7/1365، ص14، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي.
  24. پيشين، ص14، اروميه، خبرنگار روزنامه.
  25. روزنامه كيهان، 14/7/1365، ص2، هفته‌نامه "العمل‌الاسلامي".
  26. روزنامه اطلاعات، 15/7/1365، ص16، نيويورك، خبرگزاري فرانسه.
  27. مأخذ شماره 23، ص2.
  28. مأخذ شماره 6، ص13، راديو بي.بي.سي، 14/7/1365.
  29. مأخذ شماره 23، ص16، رياض، خبرگزاري فرانسه.
  30. روزنامه كيهان، 14/7/1365، ص20، مسقط، خبرگزاري فرانسه، به نقل از خبرگزاري خليج.
  31. پيشين، ص20، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از مجله "نيوزويك".
  32. مأخذ شماره 6، ص‌ص34 و 35، روزنامه هندو.
  33. مأخذ شماره 26، ص2، تهران، واحد مركزي خبر.
  34. "Opec official resolutions and press releases 1960 - 1990", published by the secretariat, opec.
  35. مأخذ شماره 10، ص‌ص10 و 11، راديو امريكا، 15/7/1365، به نقل از روزنامه شيكاگو تريبون.
  36. مأخذ شماره 10، ص‌ص 29 و 30، راديو كُلن، 15/7/1365.
  37. مأخذ شماره 26، ص2، ژنو، خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  38. مأخذ شماره6، ص33.
  39. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 200، 14/7/1365، ص38، بغداد، خبرگزاري عراق،13/7/1365.
  40. روزنامه اطلاعات، 16/7/1365، ص15، خبرگزاري جمهوري اسلامي، بخش انگليسي بي.بي.سي.
  41. مأخذ شماره 6، ص‌ص25 و 26، نشريه "ماه‌نامه آماري"، وزارت صنايع سنگين.
  42. سند شماره 226125 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي داخلي سپاه، 21/8/1365، ص15.
  43. روزنامه كيهان، 15/7/1365، ص‌ص1 و 20، آسوشيتدپرس.
  44. شركت مطبوعاتي و تحقيقاتي فرانديش، رويدادهاي سال 1365 (تهران: بهمن 1366) ص‌ص 158، 159 و 161.