1361.11.15: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1361 |نام = 1361.11.15 |نام دیگر= پونزده بهمن |روز=15 بهمن 1361 |تاریخ شمسی= 1361.11.15 |تاریخ میلادی= 4 فوریه 1983 |تاریخ قمری= 20 ربيع‌الثاني 1403 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.11.15</div> <div class="bo...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
سطر ۲۵: سطر ۲۵:
<div style="text-align:justify">
<div style="text-align:justify">


==گزارش - 68==
==گزارش - 492==
==گزارش - 68==
 
==گزارش - 68==
 
==گزارش - 68==
با نزديك شدن به زمان اجراي عمليات، برخي تصميمات فرماندهان جنگ كه در روزهاي گذشته ناتمام مانده و به جلسات روزهاي بعد موكول ‌شده بود، تكميل و برخي از آن‌ها نيز در قالب دستور عملياتي به رده‌هاي مختلف ارتش و سپاه ابلاغ شد.
==گزارش - 68==
مهم‌ترين تصميماتي كه فرماندهان در طول امروز آن را نهايي كردند، چنين است:
==گزارش - 68==
• در اولين ساعت‌هاي صبح محسن رضايي، سرهنگ علي صياد شيرازي و رحيم صفوي در مورد نام عمليات گفت و گو كردند و با توجه به تقارن زمان عمليات با ماه بهمن و ايام دهه‌ي فجر انقلاب اسلامي نام "والفجر" براي آن انتخاب شد.
==گزارش - 68==
• طرح تقسيم حدود 1000 كاميون كمپرسي در حال فعاليت در منطقه‌ي عملياتي به اين شكل انجام داده شد كه 500 دستگاه در اختيار قرارگاه نجف و 500 دستگاه نيز در اختيار قرارگاه كربلا قرار گرفت. تشكيلات مهندسي براي عمليات نيز به صورت شورايي و با حضور نمايندگان ارتش، سپاه و جهاد سازندگي تعريف شد و مسئوليت اجرايي كار مهندسي رزمي بر عهده‌ي جهاد سازندگي قرار گرفت.
==گزارش - 68==
• به همه‌ي سپاه‌ها از صبح روز 16 بهمن 1361 تا اطلاع ثانوي آماده‌باش صد در صد داده شد.
==گزارش - 68==
• در آخرين بررسي آمادگي قرارگاه‌ها و سپاه‌ها براي اجراي عمليات، سپاه سوم (صاحب‌الزمان(عج)) به دليل محدوديت وسايل ترابري سنگين براي انتقال وسايل مهندسي (لودر و بلدوزر)، خواستار تعويق 24 ساعته در اجراي عمليات شد. به همين جهت پس از بحث و بررسي، با تعويق عمليات (از شنبه 16 بهمن 1361 به يكشنبه 17 بهمن 1361) موافقت شد.*
==گزارش - 68==
البته مراحل نهايي مباحث جزئي‌تر در مورد مانور عمليات، هماهنگي يگان‌هاي هم‌جوار و آخرين هماهنگي‌ها درباره‌ي آتش و مهندسي نيز در سطح سپاه‌ها و لشكرها و در چارچوب ابلاغيه‌هاي صادرشده از جانب قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) طي مي‌شد.(1)
==گزارش - 68==
==گزارش - 493==
==گزارش - 68==
 
==گزارش - 68==
حملات ارتش عراق به آبادان و دهلران امروز نيز ادامه داشت.
==گزارش - 68==
امروز شهر آبادان آماج توپ‌هاي عراقي قرار گرفت و به يك منزل مسكوني و يك مسافرخانه خسارت‌هايي وارد شد. همچنين در ادامه‌ي بمب‌باران شهر دهلران، 2 تن از مردم شهر شهيد و 7 تن زخمي شدند، چند واحد مسكوني نيز در اين شهر به كلي ويران شد.(2)
==گزارش - 494==
 
ساعت 22 نيروهاي گروه كومه‌له در حالي كه هوا مه‌آلود و ديد بسيار محدود بود، به پايگاه درمان در محور مهاباد ـ بوكان حمله كردند.
مهاجمان كه در اين اقدام از اطلاعات افراد نفوذي در پايگاه استفاده كرده بودند، ابتدا انبار مهمات پايگاه را منفجر كردند و سپس با قطع شبكه‌هاي برق و ارتباط مخابراتي، حمله به پايگاه اصلي را آغاز كردند. درگيري‌ها تا آخرين ساعات امروز ادامه داشت و با وجود تلاش نيروهاي خودي پايگاه به طور كامل در محاصره‌ي نيروهاي كومه‌له قرار گرفت و تنها 3 تن از نيروهاي بسيجي توانستند از محاصره بگريزند. بر اساس اطلاعات اوليه، تعداد فراواني از نيروهاي مستقر** در پايگاه شهيد يا زخمي ‌شده‌اند.(3)
==گزارش - 495==
 
بر اثر حملات و اقدامات افراد مسلح غير قانوني در مناطق غربي كشور چند تن شهيد و عده‌يي نيز مجروح شدند. امروز همچنين 5 تن از افراد حزب دمكرات اعدام شدند.
1. در محور سنندج ـ ديواندره در منطقه‌ي حسين‌آباد بين روستاهاي خركه و كوله‌زاغه، نيروهاي ژاندارمري كه در حال استقرار براي تأمين جاده بودند، در چندين نقطه هدف مورد حمله‌ي افراد مسلح غير قانوني قرار گرفتند. در اين حمله 3 تن از نيروهاي ژاندارمري شهيد و 3 تن زخمي شدند، يك تن نيز اسير* شد، از مهاجمان هم 10 نفر كشته و تعدادي مجروح شدند.(4)
2. ساعت 16 امروز نيروهاي كومه‌له در منطقه‌ي دارساوين در 15 كيلومتري شمال شرق سردشت، به نيروهاي ارتشي تأمين جاده كه در حال ترك محل مأموريت‌شان بودند، حمله كردند كه با اعزام نيروهاي كمكي مهاجمان گريختند و غائله پايان يافت. در اين درگيري 3 تن از نيروهاي ارتش شهيد و 4 تن نيز زخمي شدند. از تعداد كشته‌هاي افراد كومه‌له آماري در دست نيست، اما بر اساس برخي گزارش‌ها، عبدالكريم حسيني‌ پسر جلال حسيني** در اين حمله كشته ‌شده است.(5) گفتني است روز گذشته نيز اين منطقه هدف حمله‌ي افراد مسلح غير قانوني قرار گرفته بود.
3. در جاده‌ي مهاباد ـ مياندوآب يك ميني‌بوس به هنگام توقف در كنار جاده به ميني كه در حاشيه‌ي جاده كاشته ‌شده بود، برخورد كرد. بر اثر انفجار مين كمك راننده زخمي و به ميني‌بوس نيز خساراتي وارد شد.(6)
4. در شهر سنندج بر اثر تيراندازي افراد ناشناس به سمت يكي از نيروهاي پيش‌مرگ كرد مسلمان، اين فرد و يك نفر از اهالي شهر زخمي شدند، از هويت مهاجمان اطلاعي به دست نيامده است.(7)
همچنين به حكم دادگاه انقلاب اسلامي تكاب، 5 تن از چته‌هاي حزب دمكرات كردستان به جرم هم‌كاري با گروه‌هاي محارب و فعاليت مسلحانه عليه نظام جمهوري اسلامي به اعدام محكوم شدند و حكم درباره‌ي آن‌ها به اجرا درآمد.(8)
==گزارش - 496==
 
آقاي هاشمي رفسنجاني در نمازجمعه‌ي اين هفته به مناسبت نزديك شدن به روز 22 بهمن به بررسي دستاوردهاي انقلاب در عرصه‌هاي سياسي پرداخت.
افشاي چهره‌ي گروه‌هاي چپ و هم‌كاري دولت‌هاي غربي با آن‌ها؛ كشف چهره‌ي واقعي كشورهاي عربي و به ويژه دولت عراق با توجه به در پيش گرفتن سياست جديد حزب بعث اين كشور در مواجهه با اسرائيل؛ روشن شدن سياست فرانسه در حمايت از گروه‌هاي تروريست؛ خريداري نكردن نفت ايران به منزله‌ي حربه‌يي سياسي و هم‌كاري روسيه و فرانسه در كمك به عراق به رغم سابقه‌ي متفاوت رويه‌ي سياسي دو كشور، از موضوعات اصلي سخنان وي بود. رئيس مجلس همچنين كشورهاي عربي منطقه را از پشتيباني بيش‌تر از عراق بازداشت و هدف ايران را برقراري حكومت مردمي در عراق اعلام كرد. وي در بخشي از سخنانش گفت: «جريان‌هاي چپي همه‌شان آلوده بودند به ريشه‌ي امريكايي كه مي‌بينيد شعارهاي انقلابي كارگر همه تبديل ‌شده است به نوكري امريكا. چه طور شد كه بچه‌هاي انقلابي ما در خيابان‌هاي آلمان و فرانسه وقتي كه تظاهرات مي‌كنند، پليس آن‌ها را مي‌گيرد و به زندان مي‌برد، ولي وقتي چپي‌ها تظاهرات مي‌كنند زنجيروار اطراف‌شان را احاطه مي‌كنند كه كسي دست به آن‌ها نزند و اگر كسي يك تخم‌مرغ به آنان پرتاب كرد مي‌گيرند و مي‌برندش به زندان؛ آن‌ها نور چشم فرانسه‌اند؟ نور چشم امريكايند؟ نور چشم هندند؟ كل جهان استكباري براي چهار تا بچه تروريست اين‌قدر حمايت مي‌كند و آبروي خودش را مي‌برد، چه مطلبي را مي‌رساند؟ اين كشف و اين كشف ماهيت براي ملت ما و انقلاب ما و براي جهان بهترين هديه‌ي انقلاب است كه ان‌شاءالله بايد از آن استفاده شود.
[...] اما اكتشافات خارجي از اين حرف‌ها بيش‌تر است، در منطقه ماسك‌هايي ديده شد و چهره‌هايي فاش شد و مطالبي روشن شد كه اگر انقلاب اسلامي ايران نبود ممكن بود كه تا ده قرن ديگر هم كشف نشود. اين دولت‌هاي عربي كه سي‌سال است دارند شعار جنگ با اسرائيل را مي‌دهند چه جور اين‌ها ماهيت‌شان درآمد؟
اين صدام و اين حزب بعث عراق وقتي كه جبهه‌ي پايداري درست‌ شده بود، اين جبهه را قبول نداشت و تازه اين تندتر از آن‌ها بود.
و اين [حزب بعث] هيچ چيز را در دنيا قبول نداشت، اصلاً مصر را كافر مي‌دانست، عربستان را كافر مي‌دانست، اردن را كافر مي‌دانست و همه را تكفير مي‌كرد و خيال مي‌كرد كه تنها انقلابي دنيا در بغداد است و لب دجله، اما حالا وضعش اين طوري‌ شده است كه از حسن مراكش هم مفتضح‌تر حرف مي‌زند و صريحاً مي‌گويد: اسرائيل امنيت لازم دارد. آيا مسلمانان فلسطين امنيت لازم ندارند؟ ولي آن‌ها امنيت لازم دارند؟ بله معلوم است كه تا آن‌ها باشند اين‌ها امنيت ندارند و مطلب روشن است و اين محال است كه اسرائيل باشد و امن باشد و در كنارش فلسطيني‌ها هم در امنيت باشند و اين را همه مي‌دانند و لذا اين ماهيت دشمن خوب روشن است.
خوب صدام و كشورهاي جنوب حوزه‌ي خليج فارس آب‌شان به يك جوي نمي‌رفت و لباس‌شان را هم زير يك آفتاب حاضر نبودند خشك كنند و آدم خيال مي‌كرد كه دو تا ماهيت هستند، اما حالا مي‌فهمد كه همه‌شان سراپا يك كرباس بودند و همه‌شان نوكر امريكا بودند.
آخر امريكا 480 ميليون دلار به عراق ـ كه تا ديروز به عنوان تروريست مي‌خواندش و اصلاً به اين عنوان كه اين دولت تروريست است بايكوت بود، ـ [مي‌دهد] يك‌دفعه رژيم عراق اين‌جور از امريكا محبت مي‌بيند و پول‌هايي كه قبلاً ممالك جنوب خليج فارس به رژيم عراق داده‌اند را هم امريكا داده است و شما خيال مي‌كنيد پول عربستان سعودي را با چك خود آقايان نوشته مي‌شود؟
فرانسه به عنوان يك كشوري كه تروريسم را تحريم كرده بود امروز ‌شده است مركز تروريست‌ها، آيا نشده؟ خوب همه‌ي ادعاها كه دروغ درآمد و ديگر شما از اين به بعد نمي‌توانيد بگوييد ما با تروريسم مخالفيم، چه جور مي‌توانيد بگوييد؟ آن‌ها هر روز دارند اعلاميه‌ مي‌دهند كه امروز ده تا پاسدار كشتيم، امروز فلان جا را منفجر كرديم و شما هم داريد آن‌ها را حفظ مي‌كنيد و راديو و تلويزيون‌تان هم در خدمت‌شان است.
خوب تروريست ديگر كيست؟ خوب شما تروريستيد. اين كشفيات بسيار با ارزش است. اين‌ها يك عمري مي‌گفتند كه نفت نبايد آلت سياست قرار گيرد، ولي وقتي كه جمهوري اسلامي را خواستند از پاي درآوردند اولين كاري كه كردند گفتند ما ديگر نفت از اين‌ها نمي‌گيريم.
چه طور شد پس اين وسيله‌يي كه به اصطلاح شما نبايست وسيله‌ي سياست قرار بگيرد قرار داديد؟ خوب اين را مردم ياد گرفتند. اين اوپك را وقتي كه آدم كرديم آن موقع اين كار را خواهيم كرد، بله نفت وسيله‌ي سياست است و با همين نفت اسرائيل را ساقط مي‌كنيم و شما هم اول اين كار را كرديد.
اين كشفيات بسيار مهم و درس‌هاي انقلاب اين بود كه معلوم شد اين دعواي روس و امريكا هم تا خيلي از جاهايش ساختگي است.
آن جاهايي كه لازم باشد، همه با هم مي‌سازند و به سر مردم مي‌زنند.
چه طور ‌شده است كه هم روسي‌ها موشك 9 متري و با برد 280 كيلومتر به عراق مي‌دهند و هم فرانسه اگزوست مي‌دهد؟ اين چه طور است؟ در جنگ هم هست و جزو قوانين شما هم هست كه در حالت جنگ به دو طرف نبايد كمك اين‌جوري كنيد.
حرف‌مان با كشورهاي مرتجع حامي بغداد اين است كه شما به صدام خيلي كمك كرديد، پول زياد داديد، ماشين، بندر و راه داديد اين‌ها براي ما قابل عفو است و ما مجرم اصلي را خواهيم گرفت، ولي ديگر ادامه ندهيد و بگذاريد مردم عراق كارخودشان را بكنند و ما هم در عراق هيچ هدفي نداريم غير حكومت مردم عراق.
بايد مردم عراق سرنوشت‌شان را خودشان تعيين كنند و دولت‌هاي منطقه به فكر نيفتند كه يك حكومتي شبيه اردن و يا سودان بخواهند در عراق به وجود آورند.
اين نمي‌شود ما كه اين همه شهيد داده‌ايم تا به اين‌جا رسيده‌ايم، آن‌جا نمي‌ايستيم كه شما يك اردن جديدي خلق كنيد و راه ما را كه تا به حال با صدام بسته بوديد كه به فلسطين نرويم، با اردن ببنديد.
بگذاريد مردم عراق هر چه خواستند بكنند، اگر كشورهاي منطقه خودشان را آلوده به اين فرمان‌برداري از امريكا نكنند و وسيله‌ي تحميل يك حكومت جديدي نخواهند بشوند بر عراقي‌ها، با ما مي‌توانند در صلح و صفا زندگي كنند و مطمئن باشند كه جمهوري اسلامي از حالا تا هميشه قصد تجاوز و تعدي به هيچ كشوري را ندارد به خصوص كشورهاي همسايه و فقط براي ما ماهيت اسرائيل ظالمانه و غاصبانه است كه اعلان هم كرده‌ايم و گفته‌ايم.»(9)
==گزارش - 497==
 
در پي وقوع انفجار در دفاتر خطوط هواپيمايي عراق و فرانسه در دهلي‌نو و اظهار نظر برخي صاحب‌نظران مبني بر دست داشتن ايران در اين انفجار، سفارت جمهوري اسلامي ايران با صدور بيانيه‌يي دخالت ايران در اين واقعه را رد كرد. به گزارش خبرگزاري آلمان، سفارت ايران در اولين موضع‌گيري بعد از انفجار اعلام كرد جمهوري اسلامي علاقه‌يي به برهم زدن هفتمين كنفرانس سران كشورهاي غير متعهد كه قرار است در ماه مارس در دهلي‌نو تشكيل شود ندارد.
در بيانيه‌ي اين سفارت آمده است ايران چگونه مي‌تواند براي برگزاري كنفرانسي كه در يك كشور دوست مانند هند تشكيل خواهد شد، مزاحمت ايجاد كند.(10)
==گزارش - 498==
 
به دنبال خبر روز گذشته‌ي خبرگزاري فرانسه درباره‌ي تحويل هواپيماهاي جنگي جديد به عراق، امروز نيز روزنامه‌ي لوموند در مقاله‌يي به اين موضوع پرداخت. توافق دولت فرانسه براي تحويل دادن 29 فروند هواپيماي ميراژ با قابليت به‌كارگيري موشك‌هاي اگزوست؛ بررسي درخواست عراق براي تحويل 5 فروند هواپيماي سوپراتاندارد؛ ارتقاي توانايي هوايي عراق؛ جايگاه عراق در ميان خريداران اسلحه از فرانسه؛ يادآوري موقعيت متزلزل نظامي، سياسي عراق و لزوم رعايت احتياط در داد و ستد با اين كشور، موضوعاتي است كه در اين مقاله به آن‌ها اشاره‌ شده است.
خبرگزاري آلمان با انعكاس بخشي از مطلب روزنامه‌ي لوموند اعلام كرد: «قرار است فرانسه 29 فروند ميراژ اف‌يك كه به موشك‌هاي 1.ام.39 موسوم به اگزوست مسلح هستند به عراق تحويل دهد و از سوي ديگر درخواست عراق براي گرفتن پنج هواپيماي سوپراتاندارد تحت بررسي است. هواپيماي سوپر اتاندارد از نوعي است كه آرژانتين در جنگ با انگليس در جزاير مالوين به كار برد و چند كشتي انگليسي از جمله ناوچه‌ي شفليد را غرق كرد.
لوموند در اين باره نوشت: ميراژهايي كه قرار است به عراق داده شود اول پروازشان بيست تا سي درصد مي‌تواند به حوزه‌هاي نفتي ايران حمله كند.
60 فروند ميراژ اف1 ساخت فرانسه كه در سال 1980 به عراق تحويل داده شدند نيز مسلح به انواع موشكي بودند كه حمله در ارتفاعات اندك را ممكن مي‌ساخت.
طارق عزيز معاون نخست‌وزير عراق، طي سفرش به پاريس و در اوايل ژانويه در ابتدا سعي نموده بود 5 هواپيماي سوپراتاندارد مجهز به راكت‌هاي اگزوست را سريعاً تحويل گيرد، لكن بر پايه‌ي اين گزارش، برآوردن اين‌چنين سفارشي مشكل خواهد بود، چراكه توليد اين هواپيما به دنبال تحويل 14 فروند از آن‌ها به آرژانتين و 71 فروند به نيروي دريايي فرانسه متوقف‌ شده است.
راسو ـ برژو واسنكها توليدكنندگان اين جنگنده‌ها تنها در صورتي‌كه مشتريان ديگر يعني استراليا و برزيل نيز علاقه‌مند به دادن سفارشات باشند خواهان توليد بيش‌تر اين هواپيماها هستند، هر چند از قرار معلوم در مورد تحويل راكت‌هاي بيش‌تر هيچ مشكلي وجود ندارد. در نوامبر گذشته، عراق موشك‌هاي اگزوست را از هلي‌كوپترهاي جنگي سوپر فرلئون ساخت فرانسه‌ي خود به كشتي‌هاي جنگي و تانكرهاي نفت ايران در نزديكي جزيره‌ي خارك در خليج [فارس] شليك نمود.
امروز در پاريس هيچ گونه اطلاعي در مورد ارزش اين معامله و ترتيبات تأسيس بودجه يا پرداخت آن در دست نبود، عراق به خاطر خريدهاي گسترده‌ي اسلحه‌اش وام‌هاي بزرگي در فرانسه بدهكار است، اما فرانسوا ميتران در نوامبر گذشته اعلام كرد كه دولت پاريس مايل نيست كه شاهد شكست عراق در جنگ خليج [فارس] باشد.»(11)
روزنامه‌ي جمهوري اسلامي نيز به نقل از لوموند نوشته است: «چه فرانسه قبول كند كه هواپيماهاي سوپر اتاندارد را به عراق بدهد و چه نكند، قراردادهاي نظامي كه فرانسه مشغول اجراي آن‌ها است و قراردادهايي كه در حال حاضر مورد مطالعه قرار دارند به تنهايي به سطحي رسيده‌اند كه مي‌توان در مورد وسعت و اهميت تعهد گرفته‌شده در قبال كشوري كه از توانايي دادن ضمانت براي ثبات و پرداخت قرض خود فاصله‌ي بسيار دارد سؤال كرد.
لوموند مي‌افزايد: بدون در نظر گرفتن شرايط موجود، عراق اولين مشتري فرانسه در خاورميانه بوده و منفعتي حتمي براي اقتصاد فرانسه به حساب مي‌آيد.
خريدهاي تسليحاتي عراق در سال‌هاي 1981 و 1982 در كل نزديك به 28 ميليارد فرانك و به همين مقدار نيز در زمينه‌ي خريدهاي غير نظامي بوده است، عراق و عربستان سعودي به تنهايي 70 تا 80 درصد صادرات تسليحاتي فرانسه را دريافت مي‌كنند و به همين طريق سهم عظيمي را در چرخش صنعتي كه به طور مستقيم و يا غير مستقيم براي يك ميليون نفر فرانسوي كار توليد كرده است به عهده گرفته‌اند.
مع‌ذلك اين رقم نبايستي مسئولين را از احتياط ابتدايي معاف بنمايد. بايستي در نظر گرفت كه از ابتداي جنگ خليج [فارس]، بغداد تا آن‌جا كه قدرت داشته است ذخاير ارزي خود را خالي و مصرف نموده و به دليل قطع جريان نفتش قادر نيست كه جاي آن را پر نمايد. قروض خارجي عراق به طرز وحشتناكي همچنان رو به افزايش است.
دول خليج فارس به صورتي غير رسمي اعلام مي‌دارند كه تا به حال بيش از 35 ميليارد دلار به دولت عراق كمك كرده‌اند و اين در حالي است كه آنان از توافق در مورد 7 ميليارد دلار ديگري كه عراق در حال حاضر تقاضا دارد، مردد مي‌باشند [...] .
در صورتي كه عراق پرداخت صورت‌حساب‌هاي خود را قطع نمايد ماليات‌دهندگان فرانسوي لااقل بايد 15 ميليارد فرانكي را كه معادل ضمانت براي شركت بيمه‌ي تجارت خارجي فرانسه تنها در زمينه‌ي اعتبارات غير نظامي است، بپردازند.
آيا واقعاً ارزش دارد كه پاريس چنين خطرات مالي را به عهده بگيرد. [...] آقاي ميتران در تاريخ 26 نوامبر گذشته اظهار داشت ما نمي‌خواهيم كه عراق مغلوب شود. مع‌ذلك مشكوك به نظر مي‌رسد كه وسايل نظامي فرانسه كه از اهميت كم‌تري نسبت به آنچه كه روسيه به عراق مي‌دهد برخوردار است، بتواند نقشي را در جريان درگيري‌ها بازي نمايد.
وانگهي مشكل بيش از آنچه كه در رابطه با تسليحات مطرح باشد در سطح توانايي و چگونگي مبارز بودن ارتش عراق و قدرت‌ نيروهاي ايراني براي ادامه‌ي حملات موفقيت‌آميز‌شان مطرح مي‌باشد، زيرا در شرايطي كه رژيم و سيستم اسلامي در تهران خود را محكم و با ثبات مي‌نمايد به عكس رژيم بغداد با مشكلات متعددي مواجه بوده كه سنجش و براورد وخامت آن بسيار قابل اهميت مي‌باشد.
افزايش موج سركوب در عراق؛ شورش شيعي در جنوب؛ فعاليت‌هاي زيرزميني تشكيلات مختلف مخالف و مخالفت‌ها و اختلاف نظرهاي پي در پي در قلب قدرت بعث موقعيت دولتي كه خود را قوي مي‌نامد ضعيف مي‌سازد.
لوموند در پايان مقاله با استناد به وضعيت ناپايدار رژيم بغداد، دولت‌مردان سوسياليست فرانسه را به عاقبت‌انديشي دعوت مي‌كند و از آن‌ها مي‌خواهد كه در امضاي قراردادهاي نظامي ـ اقتصادي با بغداد محتاطانه رفتار نمايند.»(12)
==گزارش - 499==
 
روزنامه‌ي امريكايي كريستين ساينس مانيتور در مقاله‌يي تلاش‌هاي سياسي شوروي براي نزديكي به كشورهاي عرب را مورد توجه قرار داده و از همين منظر به تحليل اقدام اين كشور در ازسرگيري كمك‌هاي نظامي به عراق پرداخته است. در اين مقاله آمده است: «پس از 8 ماه تيرگي رو به رشد در روابط ميان شوروي و جهان عرب، روس‌ها اخيراً تلاش‌هاي جديدي را جهت تغيير و تصحيح نقش خود در منطقه‌ي خاورميانه آغاز كرده‌اند.» به نوشته‌ي اين روزنامه، كرملين به تازگي با روش منظمي اقدامات جديدي را در دستور كار قرار داده است از جمله: افزايش كمك‌هاي نظامي خود به سوريه؛ از سرگيري حمايت از عراق (در جنگ عليه ايران)؛ دادن علامت‌هاي مثبتي به منظور حل و فصل بحران افغانستان واعزام هيئت‌هاي غير رسمي به كشورهايي مانند الجزاير و لبنان كه اغلب، سرپرستي آن‌ها را مسلمانان روسي به عهده دارند. اين روزنامه نوشته است: سران شوروي مدتي در واقع هيچ كاري جهت كمك به عراق، كشوري كه با آن پيمان دوستي امضا كرده‌اند، انجام ندادند و اين عدم هم‌كاري زماني صورت گرفت كه در بهار گذشته سرنوشت جنگ به زيان عراق تغيير كرد.» كريستين ساينس مانيتور در ادامه آورده است: «اعتبار شوروي به حدي خراب ‌شده بود كه حتي راديكال‌ترين شاخه‌ي سازمان آزادي‌بخش فلسطين نارضايتي خود از روسيه را ابراز داشته است. شوروي ارسال تجهيزات نظامي به عراق را پس از مردود شدن سياستش در مقابل حفظ روابط دوستانه‌اش با هر دو طرف جنگ، ازسرگرفته است. بنا به اظهارات ديپلمات‌ها، فشار ايراني‌ها به حزب كمونيست توده و انتقادات علني [جمهوري اسلامي] از شوروي قسمتي از عوامل كمك شوروي به عراق محسوب مي‌شود، ولي گرم گرفتن پرزيدنت صدام حسين با امريكا كه حتي با اين كشور روابط رسمي ندارد نيز مي‌تواند يك عامل مهم در اين حركت روسيه محسوب شود.» اين روزنامه افزوده است: «تماس‌هاي پي در پي از جانب روس‌ها جهت رسيدن به يك درك و فهمي با دولت ايران در مورد متوقف نمودن جنگ ايجاد ‌شده بود، ولي ايراني‌ها مصرانه براي ادامه‌ي آن [جنگ] تأكيد داشتند، بنابراين روس‌ها تصميم به ازسرگيري حمايت‌شان از عراق و ايستادن در كنار آن‌ها [عراق] به طور واضح گرفتند.»(13)
==گزارش - 500==
 
در پي انتشار گزارش خبرگزاري فرانسه از لندن درباره‌ي اقدام دولت‌هاي عربستان و كويت به كاهش قيمت نفت، امروز نيز مجله‌ي امريكايي بيزنس ويك (Week) مطالبي را در خصوص توافق دولت‌هاي مذكور در اين باره، منتشر كرد. به نوشته‌ي اين مجله، وزيران نفت عربستان سعودي و كويت محرمانه موافقت كرده‌اند كه بهاي هر بشكه نفت سبك را به 30 ‌دلار كاهش دهند. اين مجله اضافه كرده است كه به اين ترتيب عربستان سعودي و كويت آخرين فرصت را به هم‌پيمانان خود در سازمان اوپك براي كاهش بهاي نفت خام داده‌اند.(14)





نسخهٔ ‏۲۷ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۵:۴۹

روزشمار جنگ سال 1361
1361.11.15
نام‌های دیگر پونزده بهمن
تاریخ شمسی 1361.11.15
تاریخ میلادی 4 فوریه 1983
تاریخ قمری 20 ربيع‌الثاني 1403



گزارش - 492

با نزديك شدن به زمان اجراي عمليات، برخي تصميمات فرماندهان جنگ كه در روزهاي گذشته ناتمام مانده و به جلسات روزهاي بعد موكول ‌شده بود، تكميل و برخي از آن‌ها نيز در قالب دستور عملياتي به رده‌هاي مختلف ارتش و سپاه ابلاغ شد. مهم‌ترين تصميماتي كه فرماندهان در طول امروز آن را نهايي كردند، چنين است: • در اولين ساعت‌هاي صبح محسن رضايي، سرهنگ علي صياد شيرازي و رحيم صفوي در مورد نام عمليات گفت و گو كردند و با توجه به تقارن زمان عمليات با ماه بهمن و ايام دهه‌ي فجر انقلاب اسلامي نام "والفجر" براي آن انتخاب شد. • طرح تقسيم حدود 1000 كاميون كمپرسي در حال فعاليت در منطقه‌ي عملياتي به اين شكل انجام داده شد كه 500 دستگاه در اختيار قرارگاه نجف و 500 دستگاه نيز در اختيار قرارگاه كربلا قرار گرفت. تشكيلات مهندسي براي عمليات نيز به صورت شورايي و با حضور نمايندگان ارتش، سپاه و جهاد سازندگي تعريف شد و مسئوليت اجرايي كار مهندسي رزمي بر عهده‌ي جهاد سازندگي قرار گرفت. • به همه‌ي سپاه‌ها از صبح روز 16 بهمن 1361 تا اطلاع ثانوي آماده‌باش صد در صد داده شد. • در آخرين بررسي آمادگي قرارگاه‌ها و سپاه‌ها براي اجراي عمليات، سپاه سوم (صاحب‌الزمان(عج)) به دليل محدوديت وسايل ترابري سنگين براي انتقال وسايل مهندسي (لودر و بلدوزر)، خواستار تعويق 24 ساعته در اجراي عمليات شد. به همين جهت پس از بحث و بررسي، با تعويق عمليات (از شنبه 16 بهمن 1361 به يكشنبه 17 بهمن 1361) موافقت شد.* البته مراحل نهايي مباحث جزئي‌تر در مورد مانور عمليات، هماهنگي يگان‌هاي هم‌جوار و آخرين هماهنگي‌ها درباره‌ي آتش و مهندسي نيز در سطح سپاه‌ها و لشكرها و در چارچوب ابلاغيه‌هاي صادرشده از جانب قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) طي مي‌شد.(1)

گزارش - 493

حملات ارتش عراق به آبادان و دهلران امروز نيز ادامه داشت. امروز شهر آبادان آماج توپ‌هاي عراقي قرار گرفت و به يك منزل مسكوني و يك مسافرخانه خسارت‌هايي وارد شد. همچنين در ادامه‌ي بمب‌باران شهر دهلران، 2 تن از مردم شهر شهيد و 7 تن زخمي شدند، چند واحد مسكوني نيز در اين شهر به كلي ويران شد.(2)

گزارش - 494

ساعت 22 نيروهاي گروه كومه‌له در حالي كه هوا مه‌آلود و ديد بسيار محدود بود، به پايگاه درمان در محور مهاباد ـ بوكان حمله كردند. مهاجمان كه در اين اقدام از اطلاعات افراد نفوذي در پايگاه استفاده كرده بودند، ابتدا انبار مهمات پايگاه را منفجر كردند و سپس با قطع شبكه‌هاي برق و ارتباط مخابراتي، حمله به پايگاه اصلي را آغاز كردند. درگيري‌ها تا آخرين ساعات امروز ادامه داشت و با وجود تلاش نيروهاي خودي پايگاه به طور كامل در محاصره‌ي نيروهاي كومه‌له قرار گرفت و تنها 3 تن از نيروهاي بسيجي توانستند از محاصره بگريزند. بر اساس اطلاعات اوليه، تعداد فراواني از نيروهاي مستقر** در پايگاه شهيد يا زخمي ‌شده‌اند.(3)

گزارش - 495

بر اثر حملات و اقدامات افراد مسلح غير قانوني در مناطق غربي كشور چند تن شهيد و عده‌يي نيز مجروح شدند. امروز همچنين 5 تن از افراد حزب دمكرات اعدام شدند. 1. در محور سنندج ـ ديواندره در منطقه‌ي حسين‌آباد بين روستاهاي خركه و كوله‌زاغه، نيروهاي ژاندارمري كه در حال استقرار براي تأمين جاده بودند، در چندين نقطه هدف مورد حمله‌ي افراد مسلح غير قانوني قرار گرفتند. در اين حمله 3 تن از نيروهاي ژاندارمري شهيد و 3 تن زخمي شدند، يك تن نيز اسير* شد، از مهاجمان هم 10 نفر كشته و تعدادي مجروح شدند.(4) 2. ساعت 16 امروز نيروهاي كومه‌له در منطقه‌ي دارساوين در 15 كيلومتري شمال شرق سردشت، به نيروهاي ارتشي تأمين جاده كه در حال ترك محل مأموريت‌شان بودند، حمله كردند كه با اعزام نيروهاي كمكي مهاجمان گريختند و غائله پايان يافت. در اين درگيري 3 تن از نيروهاي ارتش شهيد و 4 تن نيز زخمي شدند. از تعداد كشته‌هاي افراد كومه‌له آماري در دست نيست، اما بر اساس برخي گزارش‌ها، عبدالكريم حسيني‌ پسر جلال حسيني** در اين حمله كشته ‌شده است.(5) گفتني است روز گذشته نيز اين منطقه هدف حمله‌ي افراد مسلح غير قانوني قرار گرفته بود. 3. در جاده‌ي مهاباد ـ مياندوآب يك ميني‌بوس به هنگام توقف در كنار جاده به ميني كه در حاشيه‌ي جاده كاشته ‌شده بود، برخورد كرد. بر اثر انفجار مين كمك راننده زخمي و به ميني‌بوس نيز خساراتي وارد شد.(6) 4. در شهر سنندج بر اثر تيراندازي افراد ناشناس به سمت يكي از نيروهاي پيش‌مرگ كرد مسلمان، اين فرد و يك نفر از اهالي شهر زخمي شدند، از هويت مهاجمان اطلاعي به دست نيامده است.(7) همچنين به حكم دادگاه انقلاب اسلامي تكاب، 5 تن از چته‌هاي حزب دمكرات كردستان به جرم هم‌كاري با گروه‌هاي محارب و فعاليت مسلحانه عليه نظام جمهوري اسلامي به اعدام محكوم شدند و حكم درباره‌ي آن‌ها به اجرا درآمد.(8)

گزارش - 496

آقاي هاشمي رفسنجاني در نمازجمعه‌ي اين هفته به مناسبت نزديك شدن به روز 22 بهمن به بررسي دستاوردهاي انقلاب در عرصه‌هاي سياسي پرداخت. افشاي چهره‌ي گروه‌هاي چپ و هم‌كاري دولت‌هاي غربي با آن‌ها؛ كشف چهره‌ي واقعي كشورهاي عربي و به ويژه دولت عراق با توجه به در پيش گرفتن سياست جديد حزب بعث اين كشور در مواجهه با اسرائيل؛ روشن شدن سياست فرانسه در حمايت از گروه‌هاي تروريست؛ خريداري نكردن نفت ايران به منزله‌ي حربه‌يي سياسي و هم‌كاري روسيه و فرانسه در كمك به عراق به رغم سابقه‌ي متفاوت رويه‌ي سياسي دو كشور، از موضوعات اصلي سخنان وي بود. رئيس مجلس همچنين كشورهاي عربي منطقه را از پشتيباني بيش‌تر از عراق بازداشت و هدف ايران را برقراري حكومت مردمي در عراق اعلام كرد. وي در بخشي از سخنانش گفت: «جريان‌هاي چپي همه‌شان آلوده بودند به ريشه‌ي امريكايي كه مي‌بينيد شعارهاي انقلابي كارگر همه تبديل ‌شده است به نوكري امريكا. چه طور شد كه بچه‌هاي انقلابي ما در خيابان‌هاي آلمان و فرانسه وقتي كه تظاهرات مي‌كنند، پليس آن‌ها را مي‌گيرد و به زندان مي‌برد، ولي وقتي چپي‌ها تظاهرات مي‌كنند زنجيروار اطراف‌شان را احاطه مي‌كنند كه كسي دست به آن‌ها نزند و اگر كسي يك تخم‌مرغ به آنان پرتاب كرد مي‌گيرند و مي‌برندش به زندان؛ آن‌ها نور چشم فرانسه‌اند؟ نور چشم امريكايند؟ نور چشم هندند؟ كل جهان استكباري براي چهار تا بچه تروريست اين‌قدر حمايت مي‌كند و آبروي خودش را مي‌برد، چه مطلبي را مي‌رساند؟ اين كشف و اين كشف ماهيت براي ملت ما و انقلاب ما و براي جهان بهترين هديه‌ي انقلاب است كه ان‌شاءالله بايد از آن استفاده شود. [...] اما اكتشافات خارجي از اين حرف‌ها بيش‌تر است، در منطقه ماسك‌هايي ديده شد و چهره‌هايي فاش شد و مطالبي روشن شد كه اگر انقلاب اسلامي ايران نبود ممكن بود كه تا ده قرن ديگر هم كشف نشود. اين دولت‌هاي عربي كه سي‌سال است دارند شعار جنگ با اسرائيل را مي‌دهند چه جور اين‌ها ماهيت‌شان درآمد؟ اين صدام و اين حزب بعث عراق وقتي كه جبهه‌ي پايداري درست‌ شده بود، اين جبهه را قبول نداشت و تازه اين تندتر از آن‌ها بود. و اين [حزب بعث] هيچ چيز را در دنيا قبول نداشت، اصلاً مصر را كافر مي‌دانست، عربستان را كافر مي‌دانست، اردن را كافر مي‌دانست و همه را تكفير مي‌كرد و خيال مي‌كرد كه تنها انقلابي دنيا در بغداد است و لب دجله، اما حالا وضعش اين طوري‌ شده است كه از حسن مراكش هم مفتضح‌تر حرف مي‌زند و صريحاً مي‌گويد: اسرائيل امنيت لازم دارد. آيا مسلمانان فلسطين امنيت لازم ندارند؟ ولي آن‌ها امنيت لازم دارند؟ بله معلوم است كه تا آن‌ها باشند اين‌ها امنيت ندارند و مطلب روشن است و اين محال است كه اسرائيل باشد و امن باشد و در كنارش فلسطيني‌ها هم در امنيت باشند و اين را همه مي‌دانند و لذا اين ماهيت دشمن خوب روشن است. خوب صدام و كشورهاي جنوب حوزه‌ي خليج فارس آب‌شان به يك جوي نمي‌رفت و لباس‌شان را هم زير يك آفتاب حاضر نبودند خشك كنند و آدم خيال مي‌كرد كه دو تا ماهيت هستند، اما حالا مي‌فهمد كه همه‌شان سراپا يك كرباس بودند و همه‌شان نوكر امريكا بودند. آخر امريكا 480 ميليون دلار به عراق ـ كه تا ديروز به عنوان تروريست مي‌خواندش و اصلاً به اين عنوان كه اين دولت تروريست است بايكوت بود، ـ [مي‌دهد] يك‌دفعه رژيم عراق اين‌جور از امريكا محبت مي‌بيند و پول‌هايي كه قبلاً ممالك جنوب خليج فارس به رژيم عراق داده‌اند را هم امريكا داده است و شما خيال مي‌كنيد پول عربستان سعودي را با چك خود آقايان نوشته مي‌شود؟ فرانسه به عنوان يك كشوري كه تروريسم را تحريم كرده بود امروز ‌شده است مركز تروريست‌ها، آيا نشده؟ خوب همه‌ي ادعاها كه دروغ درآمد و ديگر شما از اين به بعد نمي‌توانيد بگوييد ما با تروريسم مخالفيم، چه جور مي‌توانيد بگوييد؟ آن‌ها هر روز دارند اعلاميه‌ مي‌دهند كه امروز ده تا پاسدار كشتيم، امروز فلان جا را منفجر كرديم و شما هم داريد آن‌ها را حفظ مي‌كنيد و راديو و تلويزيون‌تان هم در خدمت‌شان است. خوب تروريست ديگر كيست؟ خوب شما تروريستيد. اين كشفيات بسيار با ارزش است. اين‌ها يك عمري مي‌گفتند كه نفت نبايد آلت سياست قرار گيرد، ولي وقتي كه جمهوري اسلامي را خواستند از پاي درآوردند اولين كاري كه كردند گفتند ما ديگر نفت از اين‌ها نمي‌گيريم. چه طور شد پس اين وسيله‌يي كه به اصطلاح شما نبايست وسيله‌ي سياست قرار بگيرد قرار داديد؟ خوب اين را مردم ياد گرفتند. اين اوپك را وقتي كه آدم كرديم آن موقع اين كار را خواهيم كرد، بله نفت وسيله‌ي سياست است و با همين نفت اسرائيل را ساقط مي‌كنيم و شما هم اول اين كار را كرديد. اين كشفيات بسيار مهم و درس‌هاي انقلاب اين بود كه معلوم شد اين دعواي روس و امريكا هم تا خيلي از جاهايش ساختگي است. آن جاهايي كه لازم باشد، همه با هم مي‌سازند و به سر مردم مي‌زنند. چه طور ‌شده است كه هم روسي‌ها موشك 9 متري و با برد 280 كيلومتر به عراق مي‌دهند و هم فرانسه اگزوست مي‌دهد؟ اين چه طور است؟ در جنگ هم هست و جزو قوانين شما هم هست كه در حالت جنگ به دو طرف نبايد كمك اين‌جوري كنيد. حرف‌مان با كشورهاي مرتجع حامي بغداد اين است كه شما به صدام خيلي كمك كرديد، پول زياد داديد، ماشين، بندر و راه داديد اين‌ها براي ما قابل عفو است و ما مجرم اصلي را خواهيم گرفت، ولي ديگر ادامه ندهيد و بگذاريد مردم عراق كارخودشان را بكنند و ما هم در عراق هيچ هدفي نداريم غير حكومت مردم عراق. بايد مردم عراق سرنوشت‌شان را خودشان تعيين كنند و دولت‌هاي منطقه به فكر نيفتند كه يك حكومتي شبيه اردن و يا سودان بخواهند در عراق به وجود آورند. اين نمي‌شود ما كه اين همه شهيد داده‌ايم تا به اين‌جا رسيده‌ايم، آن‌جا نمي‌ايستيم كه شما يك اردن جديدي خلق كنيد و راه ما را كه تا به حال با صدام بسته بوديد كه به فلسطين نرويم، با اردن ببنديد. بگذاريد مردم عراق هر چه خواستند بكنند، اگر كشورهاي منطقه خودشان را آلوده به اين فرمان‌برداري از امريكا نكنند و وسيله‌ي تحميل يك حكومت جديدي نخواهند بشوند بر عراقي‌ها، با ما مي‌توانند در صلح و صفا زندگي كنند و مطمئن باشند كه جمهوري اسلامي از حالا تا هميشه قصد تجاوز و تعدي به هيچ كشوري را ندارد به خصوص كشورهاي همسايه و فقط براي ما ماهيت اسرائيل ظالمانه و غاصبانه است كه اعلان هم كرده‌ايم و گفته‌ايم.»(9)

گزارش - 497

در پي وقوع انفجار در دفاتر خطوط هواپيمايي عراق و فرانسه در دهلي‌نو و اظهار نظر برخي صاحب‌نظران مبني بر دست داشتن ايران در اين انفجار، سفارت جمهوري اسلامي ايران با صدور بيانيه‌يي دخالت ايران در اين واقعه را رد كرد. به گزارش خبرگزاري آلمان، سفارت ايران در اولين موضع‌گيري بعد از انفجار اعلام كرد جمهوري اسلامي علاقه‌يي به برهم زدن هفتمين كنفرانس سران كشورهاي غير متعهد كه قرار است در ماه مارس در دهلي‌نو تشكيل شود ندارد. در بيانيه‌ي اين سفارت آمده است ايران چگونه مي‌تواند براي برگزاري كنفرانسي كه در يك كشور دوست مانند هند تشكيل خواهد شد، مزاحمت ايجاد كند.(10)

گزارش - 498

به دنبال خبر روز گذشته‌ي خبرگزاري فرانسه درباره‌ي تحويل هواپيماهاي جنگي جديد به عراق، امروز نيز روزنامه‌ي لوموند در مقاله‌يي به اين موضوع پرداخت. توافق دولت فرانسه براي تحويل دادن 29 فروند هواپيماي ميراژ با قابليت به‌كارگيري موشك‌هاي اگزوست؛ بررسي درخواست عراق براي تحويل 5 فروند هواپيماي سوپراتاندارد؛ ارتقاي توانايي هوايي عراق؛ جايگاه عراق در ميان خريداران اسلحه از فرانسه؛ يادآوري موقعيت متزلزل نظامي، سياسي عراق و لزوم رعايت احتياط در داد و ستد با اين كشور، موضوعاتي است كه در اين مقاله به آن‌ها اشاره‌ شده است. خبرگزاري آلمان با انعكاس بخشي از مطلب روزنامه‌ي لوموند اعلام كرد: «قرار است فرانسه 29 فروند ميراژ اف‌يك كه به موشك‌هاي 1.ام.39 موسوم به اگزوست مسلح هستند به عراق تحويل دهد و از سوي ديگر درخواست عراق براي گرفتن پنج هواپيماي سوپراتاندارد تحت بررسي است. هواپيماي سوپر اتاندارد از نوعي است كه آرژانتين در جنگ با انگليس در جزاير مالوين به كار برد و چند كشتي انگليسي از جمله ناوچه‌ي شفليد را غرق كرد. لوموند در اين باره نوشت: ميراژهايي كه قرار است به عراق داده شود اول پروازشان بيست تا سي درصد مي‌تواند به حوزه‌هاي نفتي ايران حمله كند. 60 فروند ميراژ اف1 ساخت فرانسه كه در سال 1980 به عراق تحويل داده شدند نيز مسلح به انواع موشكي بودند كه حمله در ارتفاعات اندك را ممكن مي‌ساخت. طارق عزيز معاون نخست‌وزير عراق، طي سفرش به پاريس و در اوايل ژانويه در ابتدا سعي نموده بود 5 هواپيماي سوپراتاندارد مجهز به راكت‌هاي اگزوست را سريعاً تحويل گيرد، لكن بر پايه‌ي اين گزارش، برآوردن اين‌چنين سفارشي مشكل خواهد بود، چراكه توليد اين هواپيما به دنبال تحويل 14 فروند از آن‌ها به آرژانتين و 71 فروند به نيروي دريايي فرانسه متوقف‌ شده است. راسو ـ برژو واسنكها توليدكنندگان اين جنگنده‌ها تنها در صورتي‌كه مشتريان ديگر يعني استراليا و برزيل نيز علاقه‌مند به دادن سفارشات باشند خواهان توليد بيش‌تر اين هواپيماها هستند، هر چند از قرار معلوم در مورد تحويل راكت‌هاي بيش‌تر هيچ مشكلي وجود ندارد. در نوامبر گذشته، عراق موشك‌هاي اگزوست را از هلي‌كوپترهاي جنگي سوپر فرلئون ساخت فرانسه‌ي خود به كشتي‌هاي جنگي و تانكرهاي نفت ايران در نزديكي جزيره‌ي خارك در خليج [فارس] شليك نمود. امروز در پاريس هيچ گونه اطلاعي در مورد ارزش اين معامله و ترتيبات تأسيس بودجه يا پرداخت آن در دست نبود، عراق به خاطر خريدهاي گسترده‌ي اسلحه‌اش وام‌هاي بزرگي در فرانسه بدهكار است، اما فرانسوا ميتران در نوامبر گذشته اعلام كرد كه دولت پاريس مايل نيست كه شاهد شكست عراق در جنگ خليج [فارس] باشد.»(11) روزنامه‌ي جمهوري اسلامي نيز به نقل از لوموند نوشته است: «چه فرانسه قبول كند كه هواپيماهاي سوپر اتاندارد را به عراق بدهد و چه نكند، قراردادهاي نظامي كه فرانسه مشغول اجراي آن‌ها است و قراردادهايي كه در حال حاضر مورد مطالعه قرار دارند به تنهايي به سطحي رسيده‌اند كه مي‌توان در مورد وسعت و اهميت تعهد گرفته‌شده در قبال كشوري كه از توانايي دادن ضمانت براي ثبات و پرداخت قرض خود فاصله‌ي بسيار دارد سؤال كرد. لوموند مي‌افزايد: بدون در نظر گرفتن شرايط موجود، عراق اولين مشتري فرانسه در خاورميانه بوده و منفعتي حتمي براي اقتصاد فرانسه به حساب مي‌آيد. خريدهاي تسليحاتي عراق در سال‌هاي 1981 و 1982 در كل نزديك به 28 ميليارد فرانك و به همين مقدار نيز در زمينه‌ي خريدهاي غير نظامي بوده است، عراق و عربستان سعودي به تنهايي 70 تا 80 درصد صادرات تسليحاتي فرانسه را دريافت مي‌كنند و به همين طريق سهم عظيمي را در چرخش صنعتي كه به طور مستقيم و يا غير مستقيم براي يك ميليون نفر فرانسوي كار توليد كرده است به عهده گرفته‌اند. مع‌ذلك اين رقم نبايستي مسئولين را از احتياط ابتدايي معاف بنمايد. بايستي در نظر گرفت كه از ابتداي جنگ خليج [فارس]، بغداد تا آن‌جا كه قدرت داشته است ذخاير ارزي خود را خالي و مصرف نموده و به دليل قطع جريان نفتش قادر نيست كه جاي آن را پر نمايد. قروض خارجي عراق به طرز وحشتناكي همچنان رو به افزايش است. دول خليج فارس به صورتي غير رسمي اعلام مي‌دارند كه تا به حال بيش از 35 ميليارد دلار به دولت عراق كمك كرده‌اند و اين در حالي است كه آنان از توافق در مورد 7 ميليارد دلار ديگري كه عراق در حال حاضر تقاضا دارد، مردد مي‌باشند [...] . در صورتي كه عراق پرداخت صورت‌حساب‌هاي خود را قطع نمايد ماليات‌دهندگان فرانسوي لااقل بايد 15 ميليارد فرانكي را كه معادل ضمانت براي شركت بيمه‌ي تجارت خارجي فرانسه تنها در زمينه‌ي اعتبارات غير نظامي است، بپردازند. آيا واقعاً ارزش دارد كه پاريس چنين خطرات مالي را به عهده بگيرد. [...] آقاي ميتران در تاريخ 26 نوامبر گذشته اظهار داشت ما نمي‌خواهيم كه عراق مغلوب شود. مع‌ذلك مشكوك به نظر مي‌رسد كه وسايل نظامي فرانسه كه از اهميت كم‌تري نسبت به آنچه كه روسيه به عراق مي‌دهد برخوردار است، بتواند نقشي را در جريان درگيري‌ها بازي نمايد. وانگهي مشكل بيش از آنچه كه در رابطه با تسليحات مطرح باشد در سطح توانايي و چگونگي مبارز بودن ارتش عراق و قدرت‌ نيروهاي ايراني براي ادامه‌ي حملات موفقيت‌آميز‌شان مطرح مي‌باشد، زيرا در شرايطي كه رژيم و سيستم اسلامي در تهران خود را محكم و با ثبات مي‌نمايد به عكس رژيم بغداد با مشكلات متعددي مواجه بوده كه سنجش و براورد وخامت آن بسيار قابل اهميت مي‌باشد. افزايش موج سركوب در عراق؛ شورش شيعي در جنوب؛ فعاليت‌هاي زيرزميني تشكيلات مختلف مخالف و مخالفت‌ها و اختلاف نظرهاي پي در پي در قلب قدرت بعث موقعيت دولتي كه خود را قوي مي‌نامد ضعيف مي‌سازد. لوموند در پايان مقاله با استناد به وضعيت ناپايدار رژيم بغداد، دولت‌مردان سوسياليست فرانسه را به عاقبت‌انديشي دعوت مي‌كند و از آن‌ها مي‌خواهد كه در امضاي قراردادهاي نظامي ـ اقتصادي با بغداد محتاطانه رفتار نمايند.»(12)

گزارش - 499

روزنامه‌ي امريكايي كريستين ساينس مانيتور در مقاله‌يي تلاش‌هاي سياسي شوروي براي نزديكي به كشورهاي عرب را مورد توجه قرار داده و از همين منظر به تحليل اقدام اين كشور در ازسرگيري كمك‌هاي نظامي به عراق پرداخته است. در اين مقاله آمده است: «پس از 8 ماه تيرگي رو به رشد در روابط ميان شوروي و جهان عرب، روس‌ها اخيراً تلاش‌هاي جديدي را جهت تغيير و تصحيح نقش خود در منطقه‌ي خاورميانه آغاز كرده‌اند.» به نوشته‌ي اين روزنامه، كرملين به تازگي با روش منظمي اقدامات جديدي را در دستور كار قرار داده است از جمله: افزايش كمك‌هاي نظامي خود به سوريه؛ از سرگيري حمايت از عراق (در جنگ عليه ايران)؛ دادن علامت‌هاي مثبتي به منظور حل و فصل بحران افغانستان واعزام هيئت‌هاي غير رسمي به كشورهايي مانند الجزاير و لبنان كه اغلب، سرپرستي آن‌ها را مسلمانان روسي به عهده دارند. اين روزنامه نوشته است: سران شوروي مدتي در واقع هيچ كاري جهت كمك به عراق، كشوري كه با آن پيمان دوستي امضا كرده‌اند، انجام ندادند و اين عدم هم‌كاري زماني صورت گرفت كه در بهار گذشته سرنوشت جنگ به زيان عراق تغيير كرد.» كريستين ساينس مانيتور در ادامه آورده است: «اعتبار شوروي به حدي خراب ‌شده بود كه حتي راديكال‌ترين شاخه‌ي سازمان آزادي‌بخش فلسطين نارضايتي خود از روسيه را ابراز داشته است. شوروي ارسال تجهيزات نظامي به عراق را پس از مردود شدن سياستش در مقابل حفظ روابط دوستانه‌اش با هر دو طرف جنگ، ازسرگرفته است. بنا به اظهارات ديپلمات‌ها، فشار ايراني‌ها به حزب كمونيست توده و انتقادات علني [جمهوري اسلامي] از شوروي قسمتي از عوامل كمك شوروي به عراق محسوب مي‌شود، ولي گرم گرفتن پرزيدنت صدام حسين با امريكا كه حتي با اين كشور روابط رسمي ندارد نيز مي‌تواند يك عامل مهم در اين حركت روسيه محسوب شود.» اين روزنامه افزوده است: «تماس‌هاي پي در پي از جانب روس‌ها جهت رسيدن به يك درك و فهمي با دولت ايران در مورد متوقف نمودن جنگ ايجاد ‌شده بود، ولي ايراني‌ها مصرانه براي ادامه‌ي آن [جنگ] تأكيد داشتند، بنابراين روس‌ها تصميم به ازسرگيري حمايت‌شان از عراق و ايستادن در كنار آن‌ها [عراق] به طور واضح گرفتند.»(13)

گزارش - 500

در پي انتشار گزارش خبرگزاري فرانسه از لندن درباره‌ي اقدام دولت‌هاي عربستان و كويت به كاهش قيمت نفت، امروز نيز مجله‌ي امريكايي بيزنس ويك (Week) مطالبي را در خصوص توافق دولت‌هاي مذكور در اين باره، منتشر كرد. به نوشته‌ي اين مجله، وزيران نفت عربستان سعودي و كويت محرمانه موافقت كرده‌اند كه بهاي هر بشكه نفت سبك را به 30 ‌دلار كاهش دهند. اين مجله اضافه كرده است كه به اين ترتيب عربستان سعودي و كويت آخرين فرصت را به هم‌پيمانان خود در سازمان اوپك براي كاهش بهاي نفت خام داده‌اند.(14)


منابع و مآخذ روزشمار 1361/11/15