1366.07.07
| روزشمار جنگ سال 1366 1366.07.07 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | هفت مهر |
| تاریخ شمسی | 1366.07.07 |
| تاریخ میلادی | 29 سپتامبر 1987 |
| تاریخ قمری | 5 صفر 1408 |
گزارش- 107
امروز در قرارگاه شهيد بروجردي واقع در روستاي بوالحسن شهر بانه، فرمانده نيروي زميني سپاه (علي شمخاني) طي جلسه‌اي با فرمانده قرارگاه نجف (نورعلي شوشتري) و چند تن از مسئولان اين قرارگاه و تعدادي از فرماندهان يگان‌هايي كه براي عمليات در منطقه ماووت مأمور شده بودند، وضعيت آمادگي يگان‌ها و مشكلات آنها را بررسي كرد. نخست برادر شوشتري با گزارشي از وضعيت يگان‌ها از جمله نداشتن نيروي كافي براي عمليات، گفت: «تنها يگاني كه شناسايي‌اش كامل است، 4 گردان نيرو دارد، مشكلي ندارد و براي عمليات روزشماري مي‌كند، لشكر57 حضرت ابوالفضل(ع) است.» وي كه امروز منطقه عملياتي را از نزديك بررسي كرده بود، پيشنهاد مي‌كرد كه به جاي اجراي عمليات از طرف ارتفاعات گرده‌رش و قميش، عمليات از تنگه بين ارتفاعات قميش و دولبشك اجرا شود، چون دشمن هيچ مواضعي بين اين دو ارتفاع ندارد و با توجه به وضعيت زمين، امكان احداث جاده نيز وجوددارد. وي افزود: «الان اگر توان داشته باشيم به راحتي مي‌توانيم روي ارتفاعات الاغلو و قميش برويم و ارتفاع گوجار را هم طالباني‌ها بروند.» فرمانده قرارگاه نجف با توجه به نزديك بودن فصل سرما و بارش برف در منطقه، افزود كه هيچ كار زمستاني در خط نشده است و چيزي از امكانات ترابري، مهندسي و استحكامات ضروري براي زمستان در منطقه نيست.[۱] در ادامة جلسه، يكي از برادران اطلاعات با اشاره به وضعيت دشمن و چگونگي گسترش ارتش عراق در منطقه، گفت: «از وقتي تحركات ما در منطقه زياد شده، فعاليت دشمن افزايش يافته و يك رادار رازيت روي قلة گرده‌رش گذاشته و جاده را كنترل مي‌كند و سيم‌خاردار بسياري گذاشته است. روي قلّة قميش هم حساسيت‌اش بيش‌تر شده و روي قلّه‌هاي پايين قميش به طرف يال سنگر احداث كرده است.»[۲] فرمانده لشكر21 امام رضا(ع)، نيز سؤال كرد: كه «واقعاً زمستان اينجا مي‌خواهيم بجنگيم؟» علي شمخاني پاسخ داد: «بله، خيلي وقت است كه به برادران گفته‌ايم و چون احساس كرديم برادران باور ندارند، خودمان آمديم كه اينجا مستقر بشويم. محور قرارگاه قدس (دوپازا) را نيز تعطيل كرديم و آنها را به اينجا مي‌آوريم، چون در غرب دو جا را نمي‌توانيم براي عمليات آماده كنيم … چون دشمن در غرب دنبال ما نمي‌گردد [احتمال نمي‌دهد كه عمليات اصلي ما در غرب باشد] ما مي‌توانيم اينجا آماده شويم. همة يگان‌هاي سپاه را اينجا مي‌آوريم و جنگمان اينجاست. دشمن زمستان در اين منطقه مشكلات بسياري خواهد داشت.»[۳] فرمانده لشكر57 ابوالفضل(ع) در اين جلسه نتايج اقدامات شناسايي قلة اصلي قميش را چنين گزارش داد: «ابتدا شناسايي را از سمت جنوب قلّه، از طرف يال‌ها، شروع كرديم كه دشمن راه‌كارهايمان را بست. از طرف ژاژيله يك راه‌كار پيدا كرديم. بچه‌ها شش رديف مين والمر و سيم‌خاردار توپي را رد كردند و تا ارتفاع اصلي رفتند و در آنجا از كنار نگهبان عبور كردند و تا 100 متري قلّة اصلي رفتند. اين مسير را سه‌بار رفته‌اند. هر بار حدود 5/6 ساعت طول كشيده است. آخرين بار ساعت 5/7 شب حركت كرده‌اند كه ساعت 2 بعد از نيمه‌شب به قلّه رسيده‌اند. در جريان اين شناسايي يكي از برادران روي مين مي‌رود، يك خمپاره خودي هم وسط بچه‌ها مي‌خورد. دشمن در ابتداي دشت "باساوا" تعدادي از افراد خود و تعدادي سگ براي كمين گذاشته است.»[۴] در ادامة جلسه مسائل مهندسي و چگونگي احداث سريع جاده و اتصال هدف و عقبه بررسي شد و درباره مشكلات آن از جمله سنگي و صخره‌اي بودن مسيرها - كه جاده‌سازي را خيلي دشوار مي‌كند - بحث شد. فرماندهان بر اين نظر بودند كه با توجه به نامناسب بودن وضع زمين، در اين منطقه قبل از اينكه دشمن با ما بجنگد، زمين با ما مي‌جنگد. همچنين مشكل محدوديت راه‌كارها و نيز خودكفا بودن سنگرهاي نيروهاي عراقي و چگونگي مقابله با هلي‌كوپترهاي دشمن به‌وسيله موشك سهند مطرح گرديد. علي شمخاني نيز گفت: «در جنگ كوهستان وقتي نيروها قاطي شوند، تصميم فرمانده است كه به پيروزي منجر مي‌شود. يعني تا نقطه درگيري نيرو را خوب توجيه و هدايت كند و به‌موقع با دشمن درگير كند و هنگام برخورد با كمين، محكم و قاطع مشكل را حل كند.»[۵]
گزارش- 108
ضرورت ايجاد تحول در يگان‌هاي رزم و افزايش توان رزمي آنها به‌رغم وجود مشكلات و كمبودها، لزوم تلاش بيش‌تر براي بازسازي يگان‌ها، احتمال افزايش كمبودها و مشكلات پشتيباني و ضرورت تحول معنوي و برخورد صادقانه، از جمله نكاتي بود كه فرمانده نيروي زميني سپاه در پايان جلسه امروز قرارگاه نجف به فرماندهان حاضر در جلسه متذكر شد. علي شمخاني گفت: «اگر توان عمليات و زمان عمليات‌مان را افزايش ندهيم، دشمن به ما حمله مي‌كند؛ يعني اگر ما به ماووت حمله نمي‌كرديم، قطعاً دشمن به فاو حمله مي‌كرد. عراق بعد از كربلاي5 همة نيروهاي ژاندارمري و شهرباني خود را وارد جنگ كرده است. يكي از برادراني كه تا بغداد رفته است مي‌گويد فقط يك دژباني نزديك بغداد بوده است، در حالي‌كه قبلاً از سليمانيه تا بغداد 16 دژباني داشت و بازرسي دقيق انجام مي‌داد، ولي حالا همان يك دژباني هم بازرسي نكرده است. توان بازسازي عراق بيش‌تر از ما است، لذا نبايد به او فرصت بدهيم؛ بايد در يگان‌هاي رزم و همين‌طور در پايگاه‌ها و نواحي تحول ايجاد بكنيم. تحول يكي از نظر اخلاقي و معنوي است، از جمله آنچه داريم صادقانه بگوييم. شعاري كه پارسال داديم [مبني بر سال تعيين سرنوشت و سال آخر جنگ] موجب شد طالباني‌ها از عراق قطع اميد بكنند و به ما بپيوندند... مردم هم هر چه مي‌توانستند از نظر جنس و نيرو كمك كردند به همين خاطر پارسال، سال شكوفايي يگان‌هاي ما بود، ولي امسال خبري نيست، لذا بايد در يگان‌ها تحول ايجاد كنيم. همان‌طور كه امسال اوضاع يگان‌ها بدتر از پارسال است، وضع دولت و انبارها نيز مثل يگان‌هاست؛ يعني آنچه ما پارسال استفاده مي‌كرديم از انبارها بود ولي امروز (وسايل و مهمات و ...) از كشتي به خط مي‌آيد كه آن هم به اندازة كفاف نيست. نمي‌شود انتظار يگان‌ها مثل سال قبل باشد. نمي‌شود انتظار اعزام نيرو مثل سال گذشته را داشته باشيم. ظلم به اسلام و انقلاب است كه كسي وضعيت فعلي انقلاب را درك نكند. اگر توقف كنيم دشمن تقويت شده و باقي خواهد ماند. يگان‌ها بايد تحول ايجاد كنند و [در اين كار] مسابقه بدهند. امريكا براي تهديد نيامده، بلكه براي عمل آمده و من در اين شكي ندارم. اگر قبل از اينكه در منطقه جا مي‌گرفت به او فرصت نمي‌داديم، اين‌طوري نمي‌توانست بيايد. احساس كرده صدام رفتني است، لذا خودش آمده است. ابتدا در داخل خودش وحدت نظر ايجاد كرد و سپس در كشورهاي ديگر اين كار را كرد؛ يعني ابتدا ابهت‌شكني كرد، سپس خودش آمد و پس از آن انگليس و فرانسه و ... هم آمدند. امريكا با تز "جنگ بدون برنده" به ميدان آمده است و دست از اين تز هم نخواهد كشيد. امريكا تحليل مي‌كند كه مردم ازجنگ خسته شده‌اند، البته تحليل درستي‌نيست. امريكا پله‌پله ابهت‌شكني كرد و كم‌كم كشتي ما را زد و حتي آن را منهدم كرد. امريكا برنامه‌ريزي كرد تا به‌تدريج ما را تحت فشار و محاصره قرار بدهد تا صدام را حفظ كند... اين آمارهايي كه يگان‌ها دارند ديگر قابل تحمل نيست، همان‌طور كه به كل مملكت فشار مي‌آيد يگان‌ها هم بايد به خودشان فشار بياورند ... مشكل ما مشكل پشتيباني و مهندسي و ... است و در يك كلام مشكل ما توان است.»[۶]
گزارش- 109
به‌منظور جلوگيري از پي بردن دشمن به منطقه اصلي عمليات آتي و اهداف آن، قرارگاه نجف امروز دستورالعمل زير را به يگان‌هاي تابع خود ابلاغ كرد: «با توجه به ديد دشمن روي عقبه و جاده‌هاي منطقه به خصوص ديد ارتفاع گامو روي جاده مسير بوالحسن به پل سيدالشهدا (جاده دامنه كاگر)، لذا براي از بين بردن حساسيت منطقه موارد ذيل به مورد اجرا درآيد: 1- از هرگونه ستون‌كشي به منطقه خودداري گردد. 2- يگان‌ها به هنگام انتقال نيرو مجازند تا موقعيت شهيد بروجردي از اتوبوس و ميني‌بوس استفاده نمايند. 3- جهت انتقال نيرو از دژباني مستقر در "كاگر" به سمت خط از اتوبوس و ميني‌بوس استفاده نگردد. در مواقع ضروري از قبل با اين قرارگاه هماهنگي لازم به عمل آيد. فرماندهي قرارگاه نجف - علي شوشتري»[۷]
گزارش- 110
درپي نااميدي رژيم عراق از تلاش‌هاي امريكا در شوراي امنيت براي تحريم تسليحاتي ايران، عراق حملات هوايي خود را عليه مراكز اقتصادي ايران تشديد كرد. نيروگاه شهيد سليمي نكا، كارخانه صنعتي پارچين تهران، تلمبه‌خانه پل "باباحسين" در استان لرستان، و پادگان پيرانشهر از اهداف حملات هوايي امروز دشمن در خشكي بودند. سه هواپيماي دشمن در ساعت 15:59 بدون اينكه در رادارها رؤيت شوند وارد فضاي مازندران شده و واحد شماره3 نيروگاه شهيد سليمي نكا را با پرتاب 6 راكت و بمب هدف قرار دادند كه دو عدد از آنها بين واحد 2 و 3 اصابت كرد و در كنار هريك از تأسيسات انبار، تعميرگاه و ساختمان نيروگاه يك عدد ديگر منفجر شد. نيروگاه شهيد سليمي كه يكي از بزرگ‌ترين نيروگاه‌هاي كشور است، به‌هنگام حمله 1330 مگاوات برق در 3 واحد خود توليد مي‌كرد كه در اين حمله آسيب كلي ديد و اين توليد از شبكه برق خارج شد. منابع وزارت نيرو اعلام كردند درنتيجه اين‌حمله و حملات گذشته هواپيماهاي عراقي به ديگر نيروگاه‌هاي بخاري و آبي كشور، در مجموع 2000 مگاوات خاموشي در شبكه خواهيم داشت.[۸] در حمله امروز دشمن 20 تن از كاركنان نيروگاه شهيد و 71 تن مجروح شدند كه حال برخي از مجروحان وخيم گزارش شده است.[۹] گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي به‌نقل از فرمانده پدافند هوايي بابلسر حاكي است كه درجريان حمله هوايي دشمن يكي از هواپيماهاي متجاوز عراقي هدف آتش پدافند هوايي نيروهاي مستقر در منطقه قرار گرفت و سرنگون شد.[۱۰] همچنين اعلام شد كه ورود و خروج هواپيماهاي دشمن در پوشش راداري قرار نداشت.[۱۱] همچنين در ساعت 13 امروز شش هواپيماي دشمن با استفاده از روش ارتفاع پست و غافل‌گيركردن واحدهاي پدافندي، منطقه صنعتي پارچين را در جنوب شرقي تهران، هدف حمله هوايي خود قرار دادند كه در اين حمله به قسمت‌هايي از اين واحد صنعتي از جمله باروت‌سازي، آزمايشگاه و سالن غذاخوري آسيب رسيده و حداقل 40 تن شهيد و بيش از 100 تن مجروح شدند.[۱۲] شدت حمله چنان بود كه براي كمك به بمباران‌شدگان تقاضاي هلي‌كوپتر شد.[۱۳] تلمبه‌خانه "باباحسين" واقع در مسير خط لولـه اهواز - ري در 25 كيلومتري جنوب شرقي خرم‌آباد از ديگر هدف‌هاي امروز هواپيماهاي عراق بود كه در ساعت 12:33 بمباران شد.[۱۴] در اين‌حمله كه دشمن از بمب‌هاي خوشه‌اي استفاده كرد، به دو مخزن حاوي فرآورده‌هاي نفتي آسيب رسيد و تعدادي از كارگران اين واحد شهيد و مجروح شدند.[۱۵] همچنين بر اثر بمباران امروز روستاي چغاحمام در استان باختران، دو كشاورز مجروح شدند.[۱۶] علاوه بر مراكز صنعتي - كارگري، هواپيماهاي عراق در ساعت 12 و ساعت 15 در دو نوبت پادگان پيرانشهر را بمباران كردند.[۱۷]
گزارش- 111
هم‌زمان با تشديد حملات عراق به مراكز اقتصادي در قلمرو خشكي، در خليج فارس نيز امروز يك نفتكش ايراني بنام "خارك4" در فاصله 16 مايلي جزيره خارك در ساعت 16:30 هدف حمله هواپيماهاي عراقي قرار گرفت. اين نفتكش كه پس از بارگيري از جزيره خارك به‌سوي بندرعباس در حركت بود از ناحيه موتورخانه هدف يك فروند موشك واقع شد و دچار آتش‌سوزي گرديد.[۱۸] خسارات وارد شده به اين نفتكش جزئي بود طوري كه توانست حركت خود را به‌سوي مقصد مورد نظر ادامه دهد.[۱۹] به گزارش رويتر، ايران در پاسخِ حمله عراق به نفتكش "خارك4"، يك نفتكش يوناني را هدف حمله قرار داد. طبق اين گزارش قايق‌هاي تندرو ايران در جنوب خليج فارس و در نزديكي جزيره فارسي در يك اقدام تلافي‌جويانه نفتكش "كوريانا" را هدف قرار داده و به آن آسيب رساندند. اين حمله هيچ‌گونه تلفاتي درپي نداشت.[۲۰] خبرگزاري فرانسه با اعلام خبر حمله به نفتكش كوريانا در سه‌شنبه شب، آن را پاسخي به حمله عراق به نفتكش خارك4 و بمباران اهداف اقتصادي در حوالي تهران و شمال ايران دانست.[۲۱]
گزارش- 112
در پاسخ به جنگ‌افروزي‌هاي رژيم عراق در بمباران مراكز صنعتي - كارگري ايران، تأسيسات واقع در استان‌هاي بصره و العماره عراق زير آتش سنگين توپخانه‌هاي دوربرد رزمندگان نيروي زميني سپاه پاسداران انقلاب اسلامي قرار گرفت. در اين گلولـه‌باران‌ها ده‌ها مركز صنعتي و اقتصادي ازجمله نيروگاه‌هاي برق، تلمبه‌خانه‌ها، پارك‌هاي موتوري، كارخانجات، ايستگاه‌هاي سوخت‌رساني، تأسيسات مخابراتي و مواضع و استحكامات پدافندي دشمن درهم كوبيده شد.[۲۲] از سوي ديگر، هم‌زمان با بمباران مراكز صنعتي - كارگري ايران به‌وسيله هواپيماهاي عراقي، سفير اين‌كشور در سازمان ملل متحد براي جلوگيري از هرگونه آثار احتمالي منفي اين اقدامات در مجامع بين‌المللي، امروز با ارسال سه‌نامه خطاب به دبيركل سازمان ملل متحد، ايران را متهم كرد كه مناطق غيرنظامي عراق را گلولـه‌باران كرده است. عصمت كتاني در نامه مربوط به روز 21 سپتامبر 1987 (30 شهريور 1366) مدعي شده است كه در اين روز نيروهاي ايران 79 گلولـه به مناطق مسكوني بصره و 18 گلولـه به ناحيه بدره زده‌اند كه در مجموع 3 كشته و 31 مجروح داشته و به چند ساختمان غيرنظامي خسارت وارد شده است. نمايندة عراق در نامة ديگر ادعا كرده است كه در روز 24 سپتامبر 1987 به مناطق غيرنظامي استان‌هاي بصره، دياله، واسط و سليمانيه بيش از 380 گلولة توپ اصابت كرده و موجب كشته شدن 19 تن و جراحت 72 تن شده است و خسارات مادي نيز وارد گرديده است. وي در اين نامه افزوده كه در روز 25 سپتامبر نيز 45 گلولـه به نقاط مختلف استان بصره اصابت كرده و به مرگ 2 تن و جراحت 17 تن ديگر منجر شده است. عصمت كتاني در آخرين نامة امروز خود مدعي شده است كه در روزهاي 26، 27 و 28 سپتامبر (4 و 5 و 6 مهر) توپخانة ايران به مناطق غيرنظامي استان‌هاي بصره، سليمانيه، دياله و واسط و ناحيه دوكان جمعاً 205 گلولـه شليك كرده است كه بر اثر آن 2 كشته و 26 تن مجروح شده‌اند و به تعدادي ساختمان خسارت وارد شده است.[۲۳]
گزارش- 113
براساس گزارش سپاه پاسداران بوكان، در ساعت 1:30 بامداد امروز حزب دمكرات كردستان با يك لك از هيز بيان و يك لك از هيز پيشوا به پايگاه گردان امام حسن(ع) واقع در روستاي نوبار بوكان حمله كردند و پس از محاصره پايگاه به داخل آن نفوذ كردند و سپس پايگاه را به آتش كشيدند. درگيري نيروهاي پايگاه با افراد ضدانقلاب تا ساعت 3:30 ادامه داشت. طبق گزارشي كه در همين روز اعلام شد، در اين هجوم غافل‌گيرانه 53 تن شهيد شدند كه 41 تن از شهيدان شناسايي شدند و 12 تن ديگر به علت سوختگي شديد شناسايي نشدند. بقيه نيروهاي پايگاه نيز اسير شدند.[۲۴] در پي اطلاع سپاه بوكان از اين تهاجم، گردان نبي اكرم(ص) و گردان جندالله براي تعقيب ضدانقلاب به منطقه درگيري اعزام شدند كه در ارتفاعات طرقه (طراغه) با مهاجمان به مقابله پرداختند. سرانجام پس از چهار ساعت درگيري، نيروهاي مهاجم عقب‌نشيني كردند و از تلفات آنها اطلاعاتي به دست نيامد در اين درگيري از نيروهاي خودي سه تن مجروح شدند و يك تن اسير گرديد.[۲۵] اطلاع بعدي حاكي است كه "احمد خورسوار" فرمانده هيز پيشوا در اين درگيري كشته شده‌است.[۲۶] از جمله دلايلي كه براي موفقيت نيروهاي ضدانقلاب در اين حمله گفته شده است اينكه اين پايگاه فرمانده ثابتي نداشته بلكه يكي از نيروها به سرپرستي آن مشخص شده است و در آن شب پايگاه كمين نداشته و تعداد نگهبانان آن كم بوده است.[۲۷] در جاده بانه - سقز نيز تعداد 20 نفر از چته‌هاي كومه‌له كه دو نفرشان دختر بودند، در ساعت 20:30 دستگاه‌هاي راه‌سازي مستقر در دهانه تونل را به‌آتش كشيدند كه دستگاه‌ها دچار حريق شده و منهدم گرديد. واحد اطلاعات سپاه با اعلام اين خبر افزود: افراد مستقر در پاسگاه ژاندارمري كه درنزديكي حادثه قرار داشتند، هيچ‌گونه عكس‌العملي از خود نشان ندادند.[۲۸]
گزارش- 114
پيشمرگان مبارز كرد عراق امروز با اجراي عمليات كمين در جاده عمومي سورداش - سليمانيه نزديك روستاي كاني ميران ضمن به هلاكت رساندن 10 مزدور عراقي، يك دستگاه خودرو را به آتش كشيدند و يك خودرو و يك قبضه كلاش به غنيمت گرفتند. در اين درگيري سه نيروي عراقي نيز به‌اسارت پيشمرگان مبارز كرد درآمدند.[۲۹] بنا به گزارش امروز قرارگاه رمضان، پيشمرگان اتحاديه ميهني كردستان عراق در هفته گذشته در جاده‌هاي تق‌تق به كركوك و توزخورماتو به كركوك و چمچال به سنكاو، چندين كمين عليه نيروهاي عراقي اجرا كردند كه در جريان اين كمين‌ها 97 تن از مزدوران و نظاميان عراقي كشته و 11 تن اسير شدند و مقداري سلاح و مهمات به غنيمت گرفته شد. پيشمرگان اتحاديه همچنين با حمله به خط دفاعي عراق در استان كركوك، 10 نيروي بعثي را كشته و 4 تن را اسير كردند. قرارگاه رمضان در ادامة گزارش امروز خود آورده است: «پيشمرگان حزب دمكرات كردستان عراق با همكاري پيشمرگان اتحاديه ميهني كردستان عراق در روزهاي گذشته با حمله به مركز گردان و 13 پايگاه اطراف بخش "شيرانش اسلام" از توابع شهر زاخو واقع در استان دهوك عراق، موفق شدند با تصرف پايگاه‌هاي فوق، مزدوران مستقر در آنها را كشته يا زخمي نمايند و 9 تن را نيز اسير كنند. همچنين 5 خودروي ارتش عراق به آتش كشيده شد و 13 بي‌سيم و مقداري مهمات و سلاح سبك غنيمت گرفته شد. علاوه بر اين پيشمرگان كرد در دو عمليات ديگر در استان دهوك تعدادي ديگر از مزدوران بعثي را كشته و تجهيزات آنها را منهدم كردند.»[۳۰]
گزارش- 115
رژيم عراق براي جبران كمبود نيروي انساني، به خصوص پس از عمليات كربلاي5، علاوه بر به‌كارگيري نيروهاي نظامي در جنگ و فراخواني دوره‌هاي سني مختلف به خدمت نظام وظيفه، از ابتداي جنگ تاكنون از صدور كارت پايان‌خدمت جلوگيري كرده است. مسئول بسيج مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق در اين‌باره گفت: «ارتش عراق از آغاز جنگ تاكنون هيچ سربازي را ترخيص نكرده و عراقي‌هاي 14 تا 35 ساله را به‌خدمت ارتش فراخوانده است. وي افزود: «علي‌رغم وجود جوخه‌هاي اعدام در پشت خطوط مقدم جبهه و تدابير شديد براي كنترل نظاميان، در منطقه جنوب عراق قريب 30هزار تن از ارتش عراق گريخته‌اند و بالغ بر 35 هزار تن از پرسنل ارتش عراق جهت مبارزه با مجاهدين و پيشمرگان كرد و رزمندگان اسلام در كردستان عراق بسيج شده‌اند.»[۳۱] مسئول بسيج مجلس اعلاي عراق به كمك‌هاي بيمارستاني كويت به عراق در عمليات كربلاي5 اشاره كرده و درباره استراتژي رژيم عراق در برخورد با مشكل كردها در شمال عراق و گشايش جبهه دوم در اين منطقه گفت: «ارتش عراق روستاها و آبادي‌هاي محل تردد مجاهدين عراقي را به‌وسيله بولدوزر تخريب و با خاك يكسان مي‌كند كه تاكنون بالغ بر دو هزار روستاي شمال عراق به‌وسيله هواپيماهاي عراقي بمباران شده و يا توسط بولدوزر با خاك يكسان شده است.»[۳۲]
گزارش- 116
در ادامه عزيمت نيروهاي رزمنده مردمي به جبهه‌هاي جنگ تحميلي امروز نيز نيروهاي آموزش ديده رزمي و تخصصي در قالب كاروان حماسه‌سازان عاشورا از استان‌هاي كردستان، يزد، فارس و خوزستان و ناحيه قم راهي صحنه‌هاي نبرد شدند.[۳۳] از استان تهران نيز علاوه بر اعزام نيروهاي رزمي در روز گذشته، امروز سومين گروه فني - تخصصي سپاه يكم ثارالله به استعداد يك گردان رهسپار جبهه‌هاي نبرد شد.[۳۴] از سوي ديگر، راديو اسرائيل در بخش خبري خود با اشاره به اعزام نيروهاي تازه‌نفس ايران به جبهة جنوب و تجمع آنها در اين جبهه به استعداد 200هزار تن گفت: «ايران قصد دارد درآينده نزديك حمله گسترده تازه‌اي را عليه بصره، قبل از شروع باران‌هاي زمستاني، آغاز كند. ايرانيان مي‌كوشند برتري نظامي عراق را با استفاده از اوضاع نامساعد جوّي خنثي كنند.» اين راديو به‌نقل از يك كارشناس نظامي اسرائيل گفت: «احتمال زياد مي‌رود كه جنگ ايران و عراق در يك سال آينده به نقطه پايان برسد. به گفته اين كارشناس اسرائيلي از جمله علل احتمال پايان جنگ عبارت است از دخالت ابرقدرت‌ها، دشواري‌هاي اقتصادي دوكشور به ويژه ايران، ناتواني طرفين در نيل به پيروزي و بالا رفتن تعداد قربانيان و همچنين خستگي و ناخرسندي شديد ملت ايران از ادامه جنگ.»[۳۵]
گزارش- 117
امام خميني امروز در ديدار با ائمه جمعه سراسر كشور در سخنان كوتاهي با اشاره به ضديت دنيا با اسلام، بر وحدت بيش‌تر ميان اقشار مختلف مردم تأكيد كردند: «... من دعا مي‌كنم خداوند تبارك و تعالي ما را از قيد و بند نفس اماره نجات بدهد. من عرض مي‌كنم كه خداوندا ما گرفتار هستيم؛ گرفتار در دست خودمان هستيم؛ گرفتار به نفوس خودمان هستيم و گرفتار به نفوس خبيثه‌اي كه بر ضداسلام و مسلمين عمل مي‌كند، ما را و همه را از اين گرفتاري نجات بده ... ما امروز گرفتار هستيم به چه گرفتاري‌هايي؛ تمام تبليغات بر ضد ماست، تمام دنيا به ضد اسلام قيام كرده‌اند. ما بايد براي خاطر خدا، براي به‌دست آوردن حسنه، خودمان با هم باشيم، تمام قشرهاي ملت با هم باشند، تمام علماي اعلام و تمام ائمةجمعه باهم باشند؛ پشتيبان هم باشند، پشتيبان دولت باشند، پشتيبان مجلس باشند، پشتيبان قوة قضايي باشند، پشتيبان قوة اجرايي باشند. آنها خدمت‌گزار باشند به مردم و ما هم خدمت‌گزار. اينها بندگان خدا هستند. خدمت به‌بندگان خدا خدمت به خداست. و خدمت به بندگان خدا امروز اين است كه همه مجتمعاً درصدد اين باشند كه با كلمه واحده از اسلام و مسلمين و خصوصاً از مستضعفان جهان و ملت شريف ايران، پشتيباني كنند. ...»[۳۶] خبرگزاري آسوشيتدپرس با مخابره سخنان امام آن را در ارتباط با اعدام مهدي هاشمي عنوان نمود و گزارش داد: «آيت‌الله روح‌الله خميني رهبر ايران روز سه‌شنبه از مردم كشورش خواست وحدت خود را حفظ كنند، از دولت حمايت كرده و از مناقشه بپرهيزند. اظهارات وي كه خطاب به جمعي از ائمه جمعه و جماعات در تهران ايراد شد درست روز بعد از اعدام مهدي هاشمي، يعني وزير دست راست جانشين انتخاب شده [امام] خميني ]آيت‌الله منتظري[ به اتهام توطئه واقع شد.» آسوشيتدپرس در ادامه گزارش خود با ارائه شرح حال مهدي هاشمي افزود: «اگرچه [امام] خميني در سخنان خود اشاره‌اي به اين اعدام نكرد، ولي هم‌زماني سخنان وي با اين واقعه مي‌تواند نشان‌دهنده علاقه رهبر 87 ساله ايران به جلوگيري از رشد اختلافات داخلي و غيرقابل كنترل شدن جنگ قدرت باشد.»[۳۷] امام خميني در ديدار ائمه جمعه: من دعا مي‌كنم كه خداوند تبارك و تعالي ما را از قيد و بند نفس اماره نجات بدهد.
گزارش- 118
رزمندگان كاروان "راهيان از جبهه تا جماران" در دومين روز از حضور خود در تهران و تجديد بيعت با امام خميني، امروز با رئيس مجلس شوراي اسلامي ديدار كردند. آقاي هاشمي رفسنجاني در اين ديدار روند جنگ تحميلي، اوضاع خليج فارس و تلاش‌هاي جهاني براي فشار به جمهوري اسلامي را تشريح كرد. وي تلاش‌هاي استكبار جهاني در چندماه اخير را در سه‌محورِ ايجاد جنگ رواني، حركت‌هاي سياسي جهاني و آماده‌شدن براي برخورد مستقيم نظامي عنوان كرد و گفت: «تمامي تلاش‌هاي مذكور براي نجات صدام و حزب بعث عراق صورت گرفته و نتيجه طبيعي روند پيروزمند ضد جنگ تحميلي بوده است.»[۳۸] رئيس مجلس شوراي اسلامي تلاش‌هاي سياسي ديپلماتيك مسئولان كشور را در جهت بيان موضع جمهوري اسلامي مبني بر معرفي متجاوز قبل از آتش‌بس، اعلام كرد و درباره احتمال درگيري ايران و امريكا گفت: «امروز در روند تلاش‌هاي گسترده امريكا و حاميانش براي نجات صدام و حزب بعث، ملت ما با شرارت‌هاي استكبار در آب‌هاي خليج فارس و احتمال رويارويي مستقيم با آنان در اين منطقه مواجه است. اگرچه بعيد مي‌دانيم كه امريكا و حاميانش آن‌قدر احمق باشند كه جرئت مقابله مستقيم با رزمندگان شهادت‌طلب و جان‌بركف ما را به‌خود بدهند، ولي اين فرض ناممكن نيست و احتمال وقوع اين رويارويي وجود دارد. جمهوري اسلامي باتوجه به اين احتمال خود را براي مقابله با رويارويي مستقيم آماده كرده و تصميم قاطع دارد كه با اتكال به قدرت الهي، نيروي مردم و رزمندگان و الهام از رهنمودهاي امام امت، از امكانات بالقوه خويش به‌محض ايجاب شرايط استفاده كند و به كم‌ترين شرارت در آب‌هاي خليج فارس، به بهترين وجه پاسخ گويد.»[۳۹] نمايندگان مجلس شوراي اسلامي امروز در سخنان قبل از دستور، جنگ ايران عليه عراق را جنگي دفاعي و براي تنبيه متجاوز عنوان كردند و با تأكيد بر اينكه براي رسيدن به هدف، مرعوب حضور نظامي امريكا در خليج فارس نخواهند شد، اعلام كردند: «قضيه جنگ با معرفي متجاوز و تنبيه آن حل خواهد شد نه با تهديد، زيرا شكست دادن ملتي كه با عزم راسخ و با ايمان به خدا به دفاع از خود برخاسته، امكان ندارد.» در جلسه امروز مجلس شوراي اسلامي رسيدگي به گزارش كميسيون امور دفاعي در خصوص طرح قانون ارتش جمهوري اسلامي ايران اعاده شده از شوراي نگهبان پيگيري و موادي از آن اصلاح و تصويب شد.[۴۰]
گزارش- 119
وزير امورخارجه جمهوري اسلامي ايران با توجه به اقدامات اخير شوراي امنيت و مسائل مربوط به قطعنامه598 و همچنين گسترش مناقشه در منطقه، نامه‌اي براي دبيركل سازمان ملل ارسال كرد. نمايندگي ايران در سازمان ملل امروز نامة وزير امورخارجه ايران و نامة ديگر دربارة حمله مورخ 21 سپتامبر 1987 (30 شهريور 1366) هواپيماهاي عراقي براي دبيركل ارسال كرد. در اين نامه آمده است كه در 21 سپتامبر 1987 هواپيماهاي جنگندة عراقي به شهرهاي باختران و ازنا حمله كردند كه بر اثر آن 21 غيرنظامي شهيد و 100 تن مجروح شدند.[۴۱] متن نامة وزير امور خارجه به دبيركل چنين است: «گسترش اخير مناقشه در منطقه و اقدامات شوراي امنيت اين‌جانب را وادار ساخته كه توجه جناب‌عالي را به نكات ذيل جلب نمايم. 1- جمهوري اسلامي ايران همكاري خود را با جناب‌عالي جهت اجراي قطعنامه 598 (1987) با حسن نيت و نگرش مثبت آغاز كرده به اميد آنكه چنين تلاش‌هايي بتواند صلح و امنيت را به منطقه بازگرداند و ريشه‌هاي تجاوز را بخشكاند. چنين تلاشي را علي‌رغم اشكالات اساسي در قطعنامه مذكور شروع كرد. جمهوري اسلامي ايران در اين روند موضع سازنده و دائمي خود را جهت نيل به حل و فصل عادلانه و همه‌جانبه حفظ كرده است. 2- عراق علي‌رغم ادعاي پذيرش قطعنامه 598، از هيچ فرصتي جهت ايجاد موانع مختلف در اجراي طرح جناب‌عالي فروگذاري ننموده است. براي مثال در طرح جناب‌عالي، قطعنامه 598 به‌عنوان مجموعه‌اي لاينفك مورد بحث قرار گرفته است و اجزاء آن تماماً به‌طور برابر مهم هستند و اقدامات مي‌بايست جهت اجراي كليه مفاد صورت پذيرد. در حالي كه عراق صريحاً چنين عقيده‌اي را رد كرده است و معتقد است كه قطعنامه مي‌بايست براساس سير ترتيبي آن اجرا شود. بديهي است رژيم متجاوز عراق نه تنها با اجراي قطعنامه‌هاي همانند قطعنامه 598 مخالف است بلكه اين قطعنامه را هم در گفتار و هم در عمل رد كرده است. 3- نقش سازمان ملل جهت كمك به تلاش‌هاي دبيركل حائز اهميت مي‌باشد و مي‌بايست مورد توجه واقع شود. دولت ايالات متحده از هيچ فرصتي جهت سنگ اندازي در اقدامات دبيركل دريغ ننموده است. به‌علاوه، هنوز رايزني‌هاي دبيركل در تهران پايان نيافته بود كه دولت ايالات متحده اعلام كرد كه رايزني‌هاي وي هيچ ثمره‌اي در برنداشته است. در حالي‌كه رئيس جمهوري اسلامي ايران در پيام خود به مجمع عمومي مورخ 22 سپتامبر 1987 اعلام كرد كه مأموريت دبيركل به تهران و گزارش وي به شوراي امنيت "سازنده" و "هدف‌دار" بوده است. دولت ايالات متحده با تبليغات سياسي از پيش تعيين شده اعلام كرد كه ايران قطعنامه را رد كرده است كه تلاش‌هاي دبيركل با ناكامي مواجه شود و شوراي امنيت به سوي اتخاذ قطعنامه ديگري جهت اعمال مجازات‌هايي عليه جمهوري اسلامي ايران گام بردارد. طراحان اين قبيل جنگ تبليغاتي به‌نظر مي‌رسد كه فراموش كرده‌اند كه جمهوري اسلامي ايران بدون توجه به هيچ قدرتي قطعنامه 598 را رد كرد كه هيچ نقطه مثبت و عملي در قطعنامه نيافت. چنين حركت و اقدامي از سوي دولت ايالات متحده به‌وضوح نشان‌دهنده آن است كه علي‌رغم اظهارات بي‌صبرانه خود جهت اجراي قطعنامه، در واقع مقامات امريكايي هيچ تمايلي به اجراي قطعنامه ندارند، بلكه آنها مايل‌اند دستگاه سازمان ملل را جهت تعقيب سياست خصمانه خود عليه جمهوري اسلامي ايران به‌كار گيرند. در اين روند، ايالات متحده از افزايش فشار به ساير كشورها نيز جهت انجام اقدامات هماهنگ در مانع‌تراشي در تلاش‌هاي دبيركل فروگذاري ننموده است. 4- دولت ايالات متحده عملاً نخستين نقض‌كننده قطعنامه 598 مي‌باشد. اعزام نيروهاي نظامي ايالات متحده به خليج فارس تنها پس از چند ساعت از تصويب قطعنامه، جدي‌ترين ضربه به اعتبار قطعنامه و نقض پاراگراف 5 آن مي‌باشد. حضور ناوگان بزرگ ايالات متحده در خليج فارس و اقدامات تحريك آميز نظامي آن به‌ويژه حملات غيرقابل توجيه‌اش عليه يك كشتي غيرنظامي ايران و كشته و مجروح شدن خدمه آن نقض آشكار حاكميت ملي جمهوري اسلامي ايران به‌شمار مي‌رود و تهديد مهمي عليه امنيت منطقه است و با ايجاد هاله‌اي از ارعاب، نقض صلح محسوب مي‌گردد. جمهوري اسلامي ايران براساس ماده 51 منشور سازمان ملل حق دفاع از خويش را محفوظ نگه مي‌دارد و به موجب آن اعلام مي‌نمايد كه ايالات متحده مي‌بايست مسئوليت كامل پيامدهاي ماجراجويي‌هاي تجاوزگرانه خود را بپذيرد. با توجه به مواد 39 و 40 منشور سازمان ملل درباره نقض صلح، چگونه شوراي امنيت در برابر چنين نقض آشكاري از سوي ايالات متحده سكوت كرده است؟ تهديد جدي حضور نظامي ايالات متحده نه تنها باعث تشديد مناقشه و طولاني شدن و گسترش آن شده است بلكه به‌طور جدي مانع تلاش‌هاي دبيركل در اجراي قطعنامه گرديده است. پاراگراف 5 قطعنامه از ساير دولت‌ها خواسته است كه از هرگونه اقدامي كه به تشديد و گسترش مناقشه منجر شود خودداري ورزند و طراحي شده است تا از اين قبيل اقداماتي كه ايالات متحده در خليج فارس مرتكب مي‌شود جلوگيري گردد. بنابراين ايالات متحده متن و روح قطعنامه 598 را نقض كرده است و مدعي است كه بي‌صبرانه خواهان اجراي آن مي‌باشد. 5 - عراق از زمان تصويب قطعنامه 598 اقدامات غيرقانوني خود را در زمين، دريا و هوا تشديد كرده است. از سرگيري و تشديد حملات عليه كشتي‌راني بازرگاني در خليج فارس و بمباران‌هاي ناجوانمردانه مناطق غيرنظامي نشان‌دهنده عزم آشكار عراق در ادامه دادن به تجاوزات خود عليه جمهوري اسلامي ايران مي‌باشد علي‌رغم آنكه منافقانه موافقت خود را با قطعنامه اعلام نموده است. 6 - جمهوري اسلامي ايران مصراً اعلام كرده است كه به خاطر چنين مخالفت‌ها و مانع‌تراشي‌ها كه در تلاش‌هاي دبيركل به‌طوري جدي صورت گرفته است، با وجود اين، حسن‌نيت خود را در همكاري با تعدادي از اعضاي شوراي امنيت نشان داده است و ما مي‌بايست به اين حقيقت واقف باشيم كه عراق، ايالات متحده و پادشاهي بريتانيا در حرف و عمل مي‌خواهند مانع اقداماتي شوند كه اخيراً صورت گرفته است و هرگونه اميدي را در جهت پيشرفت مثبت مناقشه خنثي سازند. اين‌گونه تلاش‌هاي دسته‌جمعي طرح‌ريزي شده تا در اقدامات دبيركل اخلال نمايند و در صورت موفقيت تنها راه حل نظامي را جايگزين سازند. بنابراين ضرورت دارد موضع واقعي كليه طرف‌هاي مطروحه مشخص گردد. علي اكبر ولايتي - وزير امورخارجه جمهوري اسلامي ايران.»[۴۲]
گزارش- 120
هم‌زمان با اسكورت نفتكش كويتي "گاز پرنس" به‌وسيله ناوگان امريكا در خليج فارس، كه پس از حمله امريكا به كشتي "ايران - اجر" با چند روز تأخير شروع شد، نيروهاي انگليسي به جست‌وجوي مين در آب‌هاي جنوبي جزيره ابوموسي در مجاورت سواحل امارات متحده عربي پرداختند.[۴۳] راديو بي.بي.سي در گزارشي از خليج فارس اعلام كرد: «مين جمع‌كن‌هاي انگليسي به دنبال اطلاعات دريافتي از سوي امريكا مبني بر وجود مين در اين ناحيه از خليج فارس، عمليات خود را آغاز كردند. اين منطقه تنها قسمتي از آب‌هاي بخش جنوبي خليج فارس يعني منطقه غربي خليج فارس است كه نفتكش‌هاي خيلي بزرگ قادر به عبور از آن هستند. تصور عمومي اين است كه مين‌ها به‌وسيله پاسداران انقلاب ايران كه پايگاهشان در ابوموسي است كارگذاشته شده‌است و يا به تلافي حمله هفته گذشته امريكا به يك كشتي ايراني بوده است و يا پاسخي به حملات مداوم هواپيماهاي عراقي به هدف‌هاي ايراني در خليج فارس مي‌باشد. مين‌ياب‌هاي يادشده در پشت ناو "آندرو مدا" حركت مي‌كنند.» راديو بي.بي.سي تداوم حضور نيروهاي انگليسي را موجب دلگرمي منابع كشتي‌راني و بهانه‌اي براي حملات تبليغاتي ايران خواند و افزود: «منطقه مين‌گذاري شده جديد كه در يك چنين نقطه حساس واقع است نشان مي‌دهد كه ايرانيان مصمم‌اند تا آنجا كه ممكن است به‌طور غيرمستقيم منتهاي دردسر و اشكال را براي كشتي‌هاي عربي و ساير كشتي‌هايي كه از منطقه عبور مي‌كنند فراهم آورند ولي از اقدامات علني و مستقيم كه بار ديگر منجر به حمله مهلك امريكا شود اجتناب ورزند.»[۴۴] امريكا همچنين خواستار مشاركت هند در عمليات مين‌روبي در خليج فارس است. "هندوستان تايمز" چاپ دهلي در گزارشي به نقل از يك مقام دولتي نوشت: «امريكا مدتي است تلاش مي‌كند با هند نيز نوعي همكاري در عمليات مين‌روبي داشته باشد، ليكن تاكنون موفق نشده است. مقام‌هاي واشنگتن معتقدند اگر هند به خليج فارس مين‌روب اعزام كند، بر تأثير تلاش‌هاي جاري جهت ايجاد يك نيروي چندمليتي در حمايت از صلح خواهد افزود. يك مقام امريكايي نيز خاطر نشان كرد ضرورت ندارد كه چنين اقدامي را زشت شمريم زيرا هم‌اكنون نيز مين‌روب‌هاي چند كشور ديگر در خليج فارس فعاليت دارند. به نظر وي اعزام مين‌روب به خليج در روابط هند با ايران يا عراق مانعي به‌وجود نخواهد آورد.»[۴۵]
گزارش- 121
در حالي‌كه هنوز تنش ميان كنگره امريكا و دولت ريگان درمورد اختيارات رئيس‌جمهور در زمان جنگ پايان نيافته، رئيس سناي امريكا (رابرت برد) اعلام كرد عمليات نيروي دريايي امريكا در منطقه خليج فارس براي منافع امريكا زيان‌آور است[۴۶] و سنا به‌زودي متمم دفاعي سال 1988 را درباره اسكورت نفتكش‌هاي كويتي در خليج فارس به‌وسيله كشتي‌هاي امريكايي بررسي خواهد كرد. در اين متمم براي عمليات نيروي دريايي امريكا در خليج فارس يك مهلت 90 روزه تعيين شده است. ريگان گفته است حتي اگر اين متمم تصويب نشود، خود اين امر كه سناي امريكا چنين احتمالي را مورد بررسي قرار داده است به منافع امريكا در منطقه لطمه خواهد زد.[۴۷] راديو بي.بي.سي نيز گفت: «دمكرات‌ها در سناي امريكا مي‌كوشند علي‌رغم مخالفت‌هاي شديد ريگان، به طرح اسكورت نفتكش‌هاي كويتي در خليج فارس به‌وسيله كشتي‌هاي امريكايي پايان دهند.»[۴۸]
گزارش- 122
اتحاد جماهير شوروي خواستار تشكيل و استفاده از كميتة رؤساي ستاد ارتش‌هاي پنج قدرت بزرگ در شوراي امنيت براي حضور در خليج فارس شد. معاون وزير خارجه شوروي، پتروفسكي، با اشاره به ضرورت نظارت بين‌المللي بر اجراي كامل قطعنامه 598، كنترل خليج فارس را مهم دانسته و با هدف جلوگيري از يكه‌تازي امريكا در منطقه گفت: «نظريه جديد ما اين است كه بايد از كميته رؤساي ستاد ارتش در شوراي امنيت استفاده كرد. بنابراين اگر حضور در خليج فارس لازم و ضروري است، فرصت بدهيد كه اين‌حضور تحت پرچم سازمان ملل انجام پذيرد. سازمان ملل شرايط لازم جهت انجام ديداري بين رؤساي ستاد ارتش امريكا، شوروي، فرانسه، انگليس و چين جهت آماده‌سازي عمليات دريايي سازمان ملل در خليج [فارس] را دارا است.» امريكا قبلاً طرح شوروي درباره تشكيل نيروي حافظ صلح دريايي بين‌المللي جهت تضمين رفت و آمد دريايي در خليج فارس را رد كرده بود.[۴۹]
گزارش- 123
احتمال بروز جنگ ميان ايران و امريكا، علل و عوامل آن، اهداف امريكا از لشكركشي به منطقه و حمله به كشتي "ايران - اجر"، روابط دو ابرقدرت در خليج فارس و ايران و علل همكاري آنها در مقابله با جمهوري اسلامي، از موضوعات مهمي است كه مورد بحث و بررسي رسانه‌ها، سياست‌مداران و صاحب‌نظران قرار دارد. "مك گارون" كانديداي حزب دمكرات در انتخابات رياست جمهوري امريكا در سال 1972 و عضو كنوني كنگره، اخيراً پس از مسافرت به چند كشور خاورميانه ديدگاه‌هاي خود را در مصاحبه با مجله اشترن ابراز كرده است. وي با بيان اينكه جنگي بين ايران و امريكا به‌وقوع خواهد پيوست، درباره هدف امريكا در حمايت از كويت و عراق گفت: «قصد داريم به كويت و عراق كمك كنيم زيرا از اين بيمناكيم كه ايران بتواند جنگ را ببرد و قصد ما اين است كه به هر وسيله‌اي شده مانع اين كار شويم.» وي با تأييد اين نكته كه ممكن است واقعاً ريگان درصدد گرفتن انتقام خواري و خفت ناشي از گروگان‌گيري و ايران گيت باشد، در مورد احتمال عقب‌نشيني امريكا در مقابل حملات شهادت‌طلبانه گفت: «به گمان من حكومت ايالات متحده اين‌بار عزم خود را جزم كرده است كه حتي اگر به استقبال خطر جنگ هم برود ميدان را خالي نكند. نكته ناميموني كه در اين شرايط وجود دارد از اين قرار است: اگر فرض كنيم كه امريكا موضع خود را در خليج [فارس] رها كند و راه تسليم پيش‌گيرد، اين امر نه‌تنها از جانب ايران بلكه از جانب كليه كشورهاي واقع در خاورميانه به‌عنوان تفوق و پيروزي بر "شيطان" امريكايي تلقي خواهد شد و به گسترش اسلام بنيادگرايانه راديكال تا فراسوي مرزهاي ايران كمك خواهد كرد. از اين‌رو گمان من اين است كه درباره اقدام به اسكورت نفتكش‌ها به اندازه كافي تأمل نشده، عواقب آن با كنگره، با هم‌پيمانان امريكا و نيز با كشورهاي منطقه، مورد بحث و بررسي كافي قرار نگرفته است ... روس‌ها فعلاً در خاورميانه سياست بهتر و توأم با احساس مسئوليت بيش‌تري را عرضه مي‌كنند.» مك گارون با اشاره به زندگي ميليون‌ها مسلمان در جنوب شوروي و تهديد احتمالي ايران عليه اين كشور درصورت صدور انقلاب، اشتراك علايق دو ابرقدرت را بعد از جنگ بي‌نظير توصيف كرد و گفت: «مسكو نيز همچون واشنگتن قصد دارد تا از گسترش اسلام راديكال و درنتيجه از پيروزي ايران جلوگيري كند. اما ريگان روس‌ها را در منطقه خليج [فارس] به چشم بزرگ‌ترين تهديد استراتژيك براي منافع ايالات متحده مي‌نگرد و اين به‌گمان من خطايي بنيادين به‌شمار مي‌رود. به گمان من ما مي‌توانيم در آنجا مانند دو همكار كه داراي علايق مشترك هستند عمل كنيم.»[۵۰] خبرگزاري رويتر نيز در گزارشي با عنوان "آيا ايران و امريكا در جنگ هستند؟" نوشته است: «خط بين صلح و جنگ مي‌تواند در عصري كه جنگ‌ها به‌عنوان يك قانون رسماً اعلام نمي‌شوند، تيره باشد. حمله يك هلي‌كوپتر امريكايي به يك كشتي ايراني در هفته گذشته، برخي از منتقدان ريگان را متقاعد ساخت كه دو كشور به‌طور مؤثر در جنگ هستند. ديگران مي‌گويند اين جنگ تاكنون رخ نداده است ولي پيش‌بيني مي‌كنند كه چون واشنگتن اكنون به‌طور محكم در جنگ 7 ساله ايران و عراق در پشت سر عراق قرار گرفته است به‌زودي اين جنگ آغاز شود. با اين‌حال دولت ريگان تأكيد مي‌كند كه دو كشور هنوز در صلح هستند. در حالي‌كه دولت ريگان اقدامات خود را در خليج فارس كاملاً دفاعي عنوان مي‌كند، منتقدان آنها را اقداماتي خصمانه دانسته و استدلال مي‌كنند عمليات اسكورت نفتكش‌ها كه تنها از خطوط كشتي‌راني كشورهاي طرفدار عراق حراست مي‌كند، واشنگتن را پشت سر عراق و در حمايت از اين كشور قرار داده است. ولي "فرد اگسل گارد" كارشناس امور خاورميانه مركز مطالعات استراتژيك و بين‌المللي - كه يك مركز تحقيقات خصوصي است - گفته است: «اگرچه امريكا درصدد است از پيروزي ايران در جنگ جلوگيري كند با اين‌حال از نظر تكنيكي در جنگ بي طرف مانده است. ... »[۵۱] در خليج فارس بيش از دو راه وجود ندارد. برقراري صلح و يا تحميل آن به‌وسيله شوراي امنيت و با همكاري قدرت‌هاي بزرگ و يا تشديد جنگ و كشيده شدن قدرت‌هاي خارجي در آن. "آنتوني پارسونز" سفير سابق انگليس در ايران و نماينده سابق اين‌كشور در سازمان ملل متحد با اعلام اين مطلب، معتقد است كه در روش اول بايد سازمان ملل دو طرف متخاصم را به‌اين امر قانع سازد كه به علل فراواني نياز به صلح دارند اما به‌تنهايي قادر به تحقق اين امر نيستند و نياز به يك وساطت بين‌المللي خواهند داشت. پارسونز در ادامه با اشاره به عملكرد شوراي امنيت، بر اين نكته بسيار مهم رواني تأكيد مي‌كند كه ايران سازمان ملل را به‌خاطر مواضع قبلي‌اش بي‌طرف نمي‌داند و اين سازمان ابتدا بايد بر اين امر فائق آيد. وي مي‌افزايد: «گام نخست، قطعنامه 598 بود كه برداشته شد و گام بعدي بايد تحريم فروش اسلحه باشد كه با وجود رژيم صدام، ايران با آن صلح نخواهد كرد و لذا بايد اقدامات سازمان ملل در جهت آرام‌سازي اوضاع باشد و بايد تلاش كند درگيري‌هاي زميني را كاهش دهد، مانع از سرگيري "جنگ نفتكش‌ها" شود و خطوط كشتي‌راني در خليج فارس را خالي از مين نگاه دارد. بي‌ترديد قدم اول به‌سود عراق خواهد بود. اقدامات مذكور تشنج بين‌المللي را كاهش داده و اين امكان را به ناوگان‌هاي خارجي مي‌دهد كه از خليج فارس خارج شوند.» آنتوني پارسونز براي رسيدن به هدف فوق چنين پيشنهاد مي‌كند: «اولاً نبايد به ايران اجازه داد تا بي‌نهايت پاسخ قاطع خود را درمورد قطعنامه آتش‌بس به‌تأخير اندازد. اگر ايران همچنان قطعنامه مذكور را ناديده بگيرد، بايد شوراي امنيت به مرحله اعمال اجباري تحريم فروش سلاح به ايران وارد شود. درنتيجه از احتمال دست زدن به تهاجمات گسترده و نگراني از پيامدهاي پيروزي ايران در جنگ كه انگيزه اصلي تحركات و فعاليت‌هاي جاري سازمان ملل بوده است، مي‌كاهد. دوم: بايد به عراقي‌ها تصريح كرد كه درصورت ازسرگيري جنگ نفتكش‌ها با يك تحريم تسليحاتي مشابه روبه‌رو خواهد شد و اين امر نقش بازدارنده قاطعي خواهد داشت. سوم: مانعي نمي‌بينم كه سازمان ملل ناوگاني مركب از كشورهاي غيرعضو دائم شوراي امنيت براي مين‌يابي به خليج فارس اعزام دارد، علي‌رغم اينكه بر دشواري اين كار واقف مي‌باشم. البته گفتن اين‌هم به‌مراتب آسان‌تر از به اجرا درآوردنش در مقر سازمان ملل است. اما ظاهراً به‌جز اين راهي غير از كشيده شدن به جنگي شديدتر كه قدرت‌هاي خارجي در آن درگير مي‌شوند وجود ندارد و اين چيزي است كه در طول هفت‌سال جنگ خونين و تأسف‌بار به شكل معجزه‌آسايي از وقوع آن احتراز شده است.»[۵۲]
گزارش- 124
مجلس سناي امريكا تحريم ورود نفت خام و ساير واردات از ايران را تصويب كرد. اين تحريم به اتفاق آرا يعني 98 رأي موافق بدون هيچ رأي مخالفي به‌عنوان پيشنهادي براي درج در لايحه دفاعي سال 1988 به تصويب رسيد.[۵۳] "باب دال" رهبر جمهوري‌خواهان سناي امريكا هنگام ارائه اين لايحه به مجلس سنا گفت مي‌خواهد بدين‌وسيله به ايران گوشزد كند كه امريكا ديگر داد و ستد بين دو كشور را به‌صورت معمول تحمل نخواهد كرد. ايران در جنگ هفت‌ساله خود با عراق موشك‌هاي كرم ابريشم ساخت چين به‌سوي كويت شليك كرد و خليج[فارس] را مين‌گذاري كرده است. "دال" اضافه كرد كه معتقد است اين پيشنهاد مورد استقبال دولت قرار خواهد گرفت.[۵۴] دولت ريگان در واكنش به اين مصوبة سنا، آن را يك اقدام سمبليك خواند. "فيتز واتر" سخنگوي كاخ سفيد گفت: «تناقضات اين لايحه (لايحه تحريم واردات كالاهاي ايران) با قرارداد (بيانيه) الجزاير كه درحال اجرا در دادگاه لاهه مي‌باشد بايد مورد بررسي قرار گيرد كه امكان دارد امريكا با اجراي اين لايحه ميلياردها دلار در دادگاه از دست بدهد و علاوه بر آن با ممنوعيت خريد نفت از ايران در واقع خود را محدود كرده‌ايم نه ديگران را. به‌هرحال اين نكته سمبليك مهمي است كه مجلس سنا مي‌خواهد انجام بدهد و اين احساس آنها را در هدفشان درك مي‌كنيم و ما با آنها در يك خط هستيم و فقط مي‌خواهيم ببينيم كه از راه صحيح انجام شود.»[۵۵] راديو كلن نيز تحريم نفتي ايران را تنها راه پايان‌دادن به جنگ عنوان نموده و به‌نقل از ناظران گفت: «براي كاستن از توان جنگي ايران يك راه وجود دارد و آن اين است كه اين كشور به هر جهت از هر طريق كه بخواهد اسلحه بخرد پول نياز دارد، منبع اصلي كسب درآمد ايران نفت است و اگر يك تحريم بين‌المللي عليه نفت ايران برقرار شود، شديدترين ضربه را خواهد خورد. با اين حال اقدام سنا بيش‌تر جنبه نمادين دارد، زيرا در سال‌هاي اخير واردات كالاهاي ايران به امريكا از جمله نفت از پانصد ميليون دلار فراتر نرفته است.»[۵۶] از سوي ديگر اعلام شد حدود سي شركت نفتي كه براي كشورهاي امريكا، انگلستان و فرانسه نفت مي‌خريدند، از دو هفته پيش، از خريد نفت ايران خودداري كرده‌اند. در پي اين تصميم، در بازار نفت ايران ركود ايجاد شد كه وزارت نفت ايران براي مقابله با آن تصميم گرفت هيئتي از متخصصان را براي بازاريابي به ساير كشورها اعزام دارد.[۵۷]
گزارش- 125
توليدات نفت ايران و عراق در نيمه اول امسال افزايش داشت. نشريه ميدل ايست اكونوميست دايجست، با مقايسه ميزان توليد نفت ايران و عراق نوشته است: «ايران كه در نيمه اول سال گذشته روزانه 95/1 ميليون بشكه نفت خام توليد مي‌كرد، طي اين دوره روزانه 2/2 ميليون بشكه نفت خام توليد كرده است. البته اين مقدار كمتر از سهميه تعيين شده ايران در اوپك براي نيمه اول سال (روزانه 317/2 ميليون بشكه) مي‌باشد. ليكن عراق كه طبق سهميه‌بندي اوپك مي‌بايست روزانه 2/1 ميليون بشكه نفت در نيمه اول سال توليد مي‌كرد، اين سهميه را نقض كرده و روزانه 75/1 ميليون بشكه نفت خام توليد مي‌كند. توليد نفت عراق در نيمه اول سال گذشته روزانه يك ميليون و ششصد و پنجاه هزار بشكه بود.[۵۸]
گزارش- 126
در پي تشديد ناامني در مرزهاي شرقي جمهوري اسلامي ايران، گروه چريك‌هاي فدايي خلق نيز به كمك نيروهاي مشترك روسي و افغاني در فرودگاه "شنديد" اقدام به تأسيس پايگاهي از افراد فراري ضدانقلاب كرده و قصد دارند در آينده‌اي نزديك در مناطق مرزي دست به خرابكاري بزنند. اين گروه همچنين درنظر دارد با كمك بعضي از افرادي كه به‌صورت نفوذي در منطقه حضور دارند، مواد منفجره و سلاح و غيره به ايران حمل كنند و به مزدورانشان تحويل دهند.[۵۹] طبق خبر رسيده از سفارت جمهوري اسلامي ايران در اسلام‌آباد به‌نقل از روزنامه ديلي نيوز، بيش از ده‌‌هزار بلوچ به درخواست "ميرخيبر بخش‌ماري" تاكنون به افغانستان مهاجرت نموده‌اند. ... بعضي از منابع بلوچ گفته‌اند افراد خود را به بهترين روش و طرق عملي تربيت مي‌كنيم تا بتوانيم بجنگيم. ... مدتي است كه هر چند وقت خبر مربوط به مهاجرت طرفداران خيبر بخش‌ماري در روزنامه‌ها منتشر مي‌شود. دولت محلي بلوچستان گفته است اين بلوچ‌ها اكنون كه زمستان پايان يافته‌است به افغانستان بازمي‌گردند و بعضي محافل سياسي مي‌گويند فعاليت روي جنبش بلوچ مجدداً شروع خواهد شد.[۶۰]
منابع و مآخذ روزشمار 1366/07/07
- ↑ سند شماره 1515/د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نيروي زميني (اسدالله احمدي)، 31/6/1366 تا 11/7/1366، ص 64 تا 67.
- ↑ همان، ص 68 و 69.
- ↑ همان، ص 72.
- ↑ همان، ص 75 و 76.
- ↑ همان، ص 85.
- ↑ همان، ص 88 تا 92.
- ↑ سند شماره 313034 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از قرارگاه نجف، به يگان‌هاي تابعه، 7/7/1366.
- ↑ سند 102655 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: سپاه ناحيه مازنداران - اطلاعات، 8/7/1366؛ و - سند 135147 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد كل سپاه - مركز فرماندهي سپاه، "گزارش نوبه‌اي"، 9/7/1366، ص 2؛ و - خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 194، 8/7/1366، ص 4.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 195، 9/7/1366، ص 3.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 194، 8/7/1366، ص 4.
- ↑ دفتر تبليغات حوزه علميه قم، واحد سياسي، نشريه "گزارش"، شماره 58، 24/7/1366، ص 20.
- ↑ سند شماره 102927 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از ژاجا - مركز فرماندهي، به دفتر نخست‌وزير، 7/7/1366؛ و - سند شماره 135152 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد كل سپاه - مركز فرماندهي، "گزارش نوبه‌اي"، 8/7/1366، ص 1.
- ↑ مأخذ 10، ص 4.
- ↑ مأخذ 10، ص 5.
- ↑ مأخذ 9، ص 4.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 8/7/1366، ص 2.
- ↑ سند شماره 97543 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: فرماندهي قرارگاه حمزه سيدالشهداء، 9/7/1366.
- ↑ سند شماره 102668 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفتر فرماندهي نيروي دريايي سپاه، 8/7/1366؛ و - مأخذ 10، ص 7، منامه - خبرگزاري آسوشيتدپرس، 7/7/1366.
- ↑ مأخذ 10، ص 5.
- ↑ روزنامه رسالت، 8/7/1366، ص 12، به نقل از خبرگزاري رويتر؛ و -
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 196، 10/7/1366، ص 44، منامه - خبرگزاري فرانسه، 9/7/1366.
- ↑ مأخذ 16، ص 2.
- ↑ سندهاي شماره S/19163، S/19164، S/19165 شوراي امنيت سازمان ملل، مورخ 30 سپتامبر 1987، ترجمة مركز مطالعات و تحقيقات جنگ.
- ↑ سند شماره 366914 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: سپاه بوكان به قرارگاه شهيد بروجردي، 8/7/1366؛ و - سند شماره 366968 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: سپاه بوكان، 7/7/1366.
- ↑ همان.
- ↑ سند شماره 88282 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: فرماندهي قرارگاه حمزه، "گزارش روزانه"، 18/7/1366.
- ↑ مأخذ 24، رديف سوم.
- ↑ سند شماره 97563 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: سپاه يازدهم امام‌حسن عسگري(ع)، اطلاعات، 12/7/1366؛ و - سند 97551 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از اداره اطلاعات ژاجا، به وزارت كشور، 10/7/1366؛ و - واحد اطلاعات سپاه پاسداران، "گزارش روزانه"، نشريه 263، 14/7/1366، ص 3.
- ↑ سند شماره 046220 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: فرماندهي سپاه پانزدهم رمضان، 18/8/1366.
- ↑ سند شماره 451640 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: روابط عمومي قرارگاه رمضان، 7/7/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 8/7/1366، ص 18؛ و - مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "خبرهايي از داخل عراق"، نشريه "بررسي جنگ" شماره 2، 9/8/1366، ص 25.
- ↑ همان.
- ↑ مأخذ 16، ص 11؛ و - روزنامه اطلاعات، 8/7/1366، ص 18.
- ↑ روزنامه كيهان، 8/7/1366، ص 2.
- ↑ مأخذ 9، ص 9، راديو اسرائيل، 8/7/1366.
- ↑ مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني، صحيفه امام، جلد بيستم، ص394 و 395.
- ↑ مأخذ 9، ص 22، خبرگزاري آسوشيتدپرس، 8/7/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 8/7/1366، ص 3، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ همان.
- ↑ ادارة كل تندنويسي مجلس شوراي اسلامي، "روزنامه رسمي": مشروح مذاكرات مجلس، جلسه 452، 7/7/1366، ص 17 تا 25.
- ↑ سند شماره S/19166 شوراي امنيت سازمان ملل، 30 سپتامبر 1987، ترجمه مركز مطالعات و تحقيقات جنگ.
- ↑ سند شماره S/19167 شوراي امنيت سازمان ملل، 30 سپتامبر 1987، ترجمة مركز مطالعات و تحقيقات جنگ.
- ↑ مأخذ 16، ص 3، منامه - خبرگزاري آسوشيتدپرس.
- ↑ مأخذ 10، ص 30، راديو بي.بي.سي، 7/7/1366.
- ↑ مأخذ 10، ص 29، دهلي نو، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 7/7/1366.
- ↑ مأخذ 38، ص آخر، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به‌نقل از راديو دوبي.
- ↑ مأخذ 16، ص 3، به‌نقل از راديو دوبي.
- ↑ روزنامه رسالت، 8/7/1366، ص 12، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به‌نقل از راديو دوبي.
- ↑ مأخذ 34، ص 19، به‌نقل از خبرگزاري يونايتدپرس.
- ↑ مأخذ 10، ص 11.
- ↑ مأخذ 10، ص 16، واشنگتن خبرگزاري رويتر، 7/7/1366.
- ↑ مأخذ 38، ص 16.
- ↑ مأخذ 34، ص آخر، خبرگزاري جمهوري اسلامي،
- ↑ مأخذ 10، ص 16، واشنگتن خبرگزاري رويتر، 7/7/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 9/7/1366، ص آخر.
- ↑ دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم، نشريه "گزارش"، شماره 57، 10/7/1366، ص 50؛ و 51 و - مأخذ 10، ص 33، راديو كلن، 7/7/1366.
- ↑ همان، رديف اول، ص 53.
- ↑ مأخذ 38، ص 19، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به‌نقل از نشريه ميدل ايست اكونوميست دايجست.
- ↑ سندشماره 060097 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از دفتر فرماندهي منطقه 8 ثامن‌الائمه(ع)، روابط عمومي فرماندهي، به دفتر فرماندهي كل سپاه كشوري، 7/7/1366.
- ↑ سند شماره 060099 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از معاونت اطلاعات ستاد كل، به قرارگاه مركزي انصار مشهد، اطلاعات، 7/7/1366.