1366.08.22

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۱۸ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۴۰ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1366
1366.08.22
نام‌های دیگر بیست و دو آبان
تاریخ شمسی 1366.08.22
تاریخ میلادی 12 نوامبر 1987
تاریخ قمری 20 ربيع‌الاول 1408




گزارش- 849

شوراي عالي پشتيباني جنگ در پي فرمان روز گذشته امام خميني مبني بر لزوم همت همه اقشار براي تسريع در امر جنگ، امروز طي پيامي خطاب به ملت ايران، براي پشتيباني جنگ دستورالعملي ده ماده‌اي صادر كرد كه در مقدمه آن ضمن تأكيد بر نقش تعيين‌كننده مقاومت و فداكاري ملت در دوران انقلاب و جنگ و يادآوري تلاش امريكا، اروپا و مزدوران امريكا در منطقه براي نجات رژيم صدام و لشكركشي آنها به منطقه و خليج فارس و تلاش آنها براي ايجاد توقف و ركود در روند جنگ، آمده است: «اينك مرحله‌اي فرا رسيده كه بايد با تداوم عمليات و وارد آوردن ضربات متوالي، امان را از دشمن گرفت و سرنوشت حتمي او يعني سقوط و شكست را نزديك ساخت و بحمدالله ظرفيت‌هاي كشور و آمادگي‌هاي ملت بدين مقصود، وافي است كه با تلاش عمومي و شركت همه قشرهاي مردم و همه دستگاه‌ها مي‌توان از آن بهره جست. ما اكنون كليات وظايفي را كه بر عهده قشرهاي گوناگون است ارائه مي‌دهيم و ان‌شاءالله در هر مرحله خصوصيات بيش‌تر اين وظايف به اطلاع هر دسته و يا دستگاهي خواهد رسيد. اصلي‌ترين وظيفه‌اي كه همه قشرهاي ملت با آن مواجهند همان است كه مولاي متقيان در وصيت معروف خود فرموده است "الله، الله في الجهاد بانفسكم و اموالكم و السنتكم".» در ادامه اين پيام، دستورالعملي به شرح زير آمده است: 1ـ آنان كه قادرند شخصاً در ميدان‌هاي نبرد شركت كنند بايد آمادگي خود را به دستگاه‌هاي مسئول اعلام دارند. بديهي است كه حضور در جبهه با توجه به زمان‌بندي و نوبت‌گذاري كه به‌وسيله مسئولان بسيج و سازمان‌دهي مردمي انجام مي‌گيرد، در نوبت‌هاي معيني و بسته به اعلام مسئولان خواهد بود. 2ـ كساني‌كه توانايي حضور در جبهه را ندارند مانند زنان و بيماران و افراد معذور، جهاد با مال را جايگزين آن خواهند كرد و صاحبان تمكن، حداقل تدارك مالي يك رزمنده را بر عهده خواهند گرفت. 3ـ جهاد با زبان و روشنگري و نشر فرهنگ جهاد در راه خدا وظيفه‌اي است كه در هر حال به آن موظف و مكلفند. هنرمندان و گويندگاني كه رساتر از هركس قادرند پيام انقلاب و اين ملت را برسانند در اين تكليف از همه اولي‌ترند. 4ـ متخصصان و دانشمندان موظفند در اين برهه سرمايه علمي را طبق نيازهاي جبهه و جنگ به‌كار گيرند. 5 - فرماندهان نظامي (ارتش و سپاه) بايد طرح‌هاي عملياتي براي وارد آوردن ضربات متنوع و متوالي را آماده ساخته، منتظر دستور مسئولان جنگ باشند. 6 - دستگاه‌هاي دولتي موظفند در استفاده از امكانات موجود اولويت را به جبهه‌ها داده و هيچ‌گونه توقف در نياز‌هاي جنگ را جايز نشمرند. 7ـ روحانيون معظم و علماي اعلام و طلاب عزيز مانند هميشه بايد دوشادوش مردم در همه صحنه‌ها حضور داشته و پيوسته با نفس گرم خود مجاهدان في‌سبيل‌الله و پويندگان راه خدا و سالكان الي‌الله را شوق و اميد ببخشند. 8 - سپاه پاسداران انقلاب اسلامي موظف است در كشور مراكزي را براي ثبت‌نام آماده ساخته و زمان و نوبت حضور در جبهه را براي هركس به‌طور مشخص تعيين و به وي اعلام كند. 9ـ سپاه همچنين موظف است آموزش و سازمان‌دهي مراجعان را به گونه لازم تدارك ببيند و اهتمام كامل نسبت به آن مبذول دارد. 10ـ دستگاه قضايي بايد به مسائل مبتلابه رزمندگان به‌طور جدي پرداخته، از تعدي به حقوق اين عزيزان فداكار با جديت مانع گردد.[۱]

گزارش- 850

آقاي هاشمي رفسنجاني در خطبه‌هاي امروز نماز جمعه به تشريح مرحله جديد رويارويي جمهوري اسلامي با عراق و امريكا پرداخت و اهداف دستورالعمل ده ماده‌اي شوراي عالي پشتيباني جنگ را توضيح داد. وي با بيان مقدماتي كه به اين مرحله منجر شده است، گفت: «ما در حال وارد شدن به مرحله كاملاً جديدي هستيم كه از امروز اين مرحله آغاز مي‌شود... تا سال گذشته كفر جهاني به‌طور جدي معتقد بودند كه بدون اينكه خود وارد صحنه شوند مي‌توانند توسط عوامل شناخته شده و ناشناخته خود موج خيزش اسلامي را سركوب كرده و اوضاع را به شرايط گذشته برگردانند. از اواخر سال گذشته تحليل‌گران سياست كفر جهاني به اين نتيجه رسيده‌اند كه اشتباه عمل كردند و به اين آساني نمي‌توان موج را شكست و نياز به نيروي بيش‌تري دارد. در مراحل اوليه سال جاري نيز احساس نمي‌كردند كار بدين مرحله كه رسيده است، برسد... در ضربه‌هايي‌كه سال گذشته در عمليات كربلاي5 به عراقي‌ها وارد آمد، اينها فهميدند كه حزب بعث و ارتش عراق به‌طور جدي آسيب‌پذير هستند... كفر جهاني اگر مي‌دانست با قرباني‌كردن حزب بعث عراق كار تمام مي‌شود، اين‌كار را مي‌كردند... آنچه كه از اول جنگ همه ما مي‌گفتيم كه اين جنگ با صدام و حزب بعث نيست؛ بعثي‌ها به نيابت از امريكا و اسرائيل با ما مي‌جنگند و خودشان هم ممكن است نفهمند ... دامنه جنگ بسيار وسيع است. آنها بعد از عمليات كربلاي5 برنامه‌ريزي جامعي انجام دادند كه ابعاد آن در چند صحنه روشن شد. اولين صحنه‌اي‌كه اينها درست كردند، صحنه تبليغات جهاني است. در صحنه جهاني اعلام كردند كه ايران تروريست و بنيادگراي غيرقابل انعطاف و جنگ‌طلب است. صحنه ديگر در شوراي امنيت در سازمان ملل است كه يك شكل جهاني ظاهرالصلاحي به آن بدهند و يك قطعنامه‌اي بنام قطعنامه 598 صادر كردند و به آتش‌بس دعوت كردند ... قصدشان اين بود كه آتش‌بس اعلام كنند و ايران آن را نپذيرد و بعد اعلام كنند كه ايران با صلح و امنيت مخالف است و اين روح قضيه است ... همچنين در كنار اين‌كار، اقدام ديگري بايستي انجام مي‌شد. يكي اينكه بين كشورهاي عربي به‌ غيراز عراق، درگيري را با ما شديد بكنند كه بتوانند اعراب را از اسرائيل منصرف كرده و متوجه اسلام و ما بكنند. لذا حادثه مكه اتفاق مي‌افتد و تحقيقاً امريكا چنين فاجعه‌اي را انجام داده است. مهم‌تر از همة اينها حضور خود امريكا و اعضاي ناتو در منطقه است كه پشتوانه اين حرف‌ها باشد.» آقاي هاشمي رفسنجاني با اشاره به حضور مردم در روز 13 آبان و درك آنها از وجود خطر جديد، درباره برنامه‌ها و اقدامات لازم براي مقابله با اين سناريو گفت: «برنامه جديدي كه به‌نظر ما مي‌رسد و ما بايد وارد آن بشويم اين است كه يك گام بلند در جهت جدي‌تر گرفتن جنگ در مرزهايمان با عراق و جدي‌تر گرفتن احتمال برخورد با امريكا در خليج فارس برداريم. اين گام را با مصوبات و بيانيه‌هايي‌كه تهيه شد و بعضي‌هايش منتشر گرديد، با اجازه رهبري شروع كرديم. ما هنوز به مرحله‌اي نرسيده‌ايم كه نياز به بسيج عمومي داشته باشيم و بالاتر از اين، هنوز آن وقتي نيست كه رهبري انقلاب بخواهد حكم جهاد عمومي به كل نيروها بدهد... ما نوك تيز پيكان حركتمان بايد به‌طرف ميدان‌هاي جنگ باشد و در كنار آن به جهات ديگر جنگ توجه داشته باشيم. اين كار با حضور بيش‌تر مردم رزمنده و با پشتيباني بيش‌تر ميدان جنگ مقدور است و دو ركن اساسي دارد كه با دو ركن جهاد مالي و جهاد جاني اين دو ركن را مشخص مي‌كنيم... در آينده، در اين برنامه جديد، حركت بايد به‌گونه‌اي باشد كه اين برادران عزيزي كه مي‌خواهند به جبهه بروند بتوانند پشتيباني بشوند، خانواده‌هايشان در مضيقه نباشند، در ادارات و مراجعات قضايي دچار مشكل نشوند، در بيمارستان‌ها درست پذيرايي شوند. پشت جبهه همراه جبهه شود و در گام جديد ما ضربه‌هاي متوالي را چنان در نقطه مناسب وارد بكنيم كه امريكا را از اين به ميدان آمدن پشيمان كنيم...»[۲]

گزارش- 851

پاسخ امام خميني به نامه شوراي عالي پشتيباني جنگ، انتشار دستورالعمل ده ماده‌اي اين شورا و سخنان امروز آقاي هاشمي رفسنجاني، در رسانه‌هاي امروز جهان بازتاب نسبتاً گسترده‌اي داشت. اين رسانه‌ها موج جديد آمادگي در داخل كشور را به معناي آغاز حملات تازه نظامي در جبهه‌ها و شدت بخشيدن به جنگ مي‌دانند كه واكنشي به اجلاس سران عرب در امان است و ريشه در احساس بي‌صبري در مورد تحولات در سازمان ملل متحد و بي‌صبري‌ها در داخل ايران دارد. راديو بي‌بي‌سي در اخبار شامگاه امروز خود گفت: «چنين به‌نظر مي‌رسد كه ايران خود را براي دست‌زدن به حملات زميني تازه‌اي به عراق آماده مي‌سازد. دولت از همه افراد قابل خواسته است كه به جبهه‌هاي جنگ بروند و رئيس مجلس گفت كه مقدمات درگيري مسلحانه شديد بين، به قول او، اسلام و استكبار فراهم شده است... در اعلاميه شوراي عالي پشتيباني جنگ به فرماندهان نظامي گفته شده كه در همه جبهه‌ها عمليات تازه تدارك ببينند... رئيس مجلس گفت كه گام بلندي بايد به طرف جدي‌تر شدن جنگ با عراق و جدي‌تر گرفتن احتمال درگيري با امريكا در خليج فارس برداشته شود. وي افزود كه ايران در جنگش با عراق وارد مرحله كاملاً تازه‌اي شده است.»[۳] اين راديو همچنين در تفسير خود گفت: «امروز آيت‌الله خميني سكوت را شكست و صريحاً از كساني كه خواستار ادامه جنگ با عراق هستند پشتيباني كرد.» در پايان اين تفسير آمده است: «با اين وضع ترديدي نيست كه تحولات دو روز گذشته شكستي خواهد بود براي تمام كساني‌كه اميدوار بودند كه جنگ را بتوان از طريق مذاكره و تلاش‌هاي صلح سازمان ملل به پايان برد.»[۴] راديو امريكا نيز از قول خبرنگارش گفت: «مقامات ايراني از آيت‌الله خميني گرفته تا رفسنجاني از شدت بخشيدن به دامنه جنگ سخن مي‌گويند... ناظران ديپلماتيك مي‌گويند حمله ايران عليه شهر بصره احتمالاً هر لحظه آغاز خواهد شد، اما در درخواست‌هاي بسيج رهبران ايران در دو روز گذشته از عمليات هماهنگ در امتداد تمامي جبهه‌ها سخن رفته است.»[۵] خبرگزاري فرانسه دراين‌باره گزارش داد: «مقامات ايراني پس از دنبال كردن بدون اظهار نظر جريان اجلاس سران عرب، با نشان دادن عزم بيش از پيش خود براي سرنگوني رژيم عراق از طريق فشار نظامي به آن پاسخ دادند. با وجود اين، تصميم به فعال كردن مجدد جبهه به خاطر نتايج اجلاس سران عرب نبوده، بلكه از چندين هفته قبل تدارك شده است.» در ادامه گزارش خبرگزاري فرانسه آمده است: «آيت‌الله خميني كه از مدت‌ها قبل در مورد جنگ سكوت كرده بود، طي نامه‌اي لزوم استفاده از تمامي امكانات براي دست‌يابي به پيروزي نهايي را مورد تأكيد قرار داده و بدين ترتيب مسئوليت شكست يا پيروزي اين جهت‌گيري تازه را به عهده گرفته است. با وجود اين حجت‌الاسلام هاشمي‌ رفسنجاني احتمالاً براي اجتناب از اينكه فراخوان جمعه به عنوان يك قرار از قبل به نظر برسد، گفت: اين هنوز بسيج عمومي و زماني كه امام خميني فرمان جهاد بدهد، نيست.»[۶] دراين‌باره يونايتدپرس و راديوهاي كلن، مونت‌كارلو و هلند خبرهاي مشابهي منتشر كردند و خبرگزاري رويتر از بغداد گزارش داد: «پيام شوراي عالي پشتيباني جنگ ايران بر اين تصورات قوت بخشيد كه ايران خود را براي انجام يك عمليات تهاجمي عمده در فصل زمستان احتمالاً عليه شهر بصره آماده مي‌كند.» رويتر به نقل از خبرگزاري عراق افزود: «رهبران عراق به سرپرستي صدام حسين از فرماندهان نظامي خواسته‌اند هشيارتر باشند و خود را براي حمله احتمالي ايران آماده سازند.»[۷]

گزارش- 852

زمان اجراي عمليات در ارتفاعات شمال غرب منطقه ماووت (ارتفاع گرده‌رش و ...) كه قبلاً 25 آبان تعيين شده بود، دو روز به تعويق افتاد. در جلسة عصر امروز كه با حضور جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه و چند تن از مسئولان اين نيرو و فرمانده و چند تن از مسئولان قرارگاه نجف در مقر تاكتيكي قرارگاه نجف در منطقه عملياتي برگزار شد، آخرين وضعيت دشمن و ميزان آمادگي يگان‌هاي خودي بررسي شد. گفتني است كه قبل از اين جلسه، برادر رحيم صفوي در تماسي با فرمانده كل سپاه به كمبودها و مشكلات موجود اشاره كرد. برادر رضايي نيز گفت: موضوعي است كه تلفني نمي‌توانم بگويم ولي به بچه‌ها بگوييد كه عمليات را جدي بگيرند؛ يك كار موفق، حتي كوچك خيلي تعيين كننده است. وي همچنين با پيش‌بيني تحرك احتمالي ارتش عراق در جبهه جنوب، از برادر صفوي خواست كه به يگان‌هاي مستقر در جنوب، دستور آماده‌باش بدهد.[۸] در ابتداي جلسه امروز حجت علي‌اوسط (مسئول اطلاعات قرارگاه نجف) گزارش داد: «چهار پنج روز است كه فعاليت دشمن روي گرده‌رش بيش‌تر شده است و به سنگركني و كانال‌كني ادامه مي‌دهد و در سمت رودخانه (قلعه‌چولان) در دو قسمت سيم‌خاردار اضافه كرده است و روي ارتفاع ويولان نيز كمين گذاشته و نيرو آورده است. جلوي ارتفاع قميش نيز فعاليت دشمن اضافه شده و روي قميش به سمت هرمدان با تانك فعال شده و شاخ قشن را مي‌زند. روي زمين آمدين به سمت ارتفاع دوقلو و يال ارتباطي دوقلو و آمدين فعاليت نيروي پياده دشمن و ترددهايش اضافه شده است؛ البته نيمه ارتفاع قميش به سمت دولبشك وضع عادي است. به‌طوركلي دشمن نسبت به كل زمين منطقه هشيار است، زيرا داخل شيارها را مي‌زند، ديدگاه‌هايش فعال شده و منور مي‌زند. پريشب بچه‌ها كه براي شناسايي رفته بودند، عراقي‌ها با آنها درگير شدند و ظاهراً يك نفر شهيد شد. آنها آمادگي خوبي داشتند و در بي‌سيم‌هايشان گفتند درگير شديم، آتش بريزيد. دشمن روي ادامه يال گرده‌رش به سمت دبس هم فعال شده و روي ارتفاع دولبشك و ارتفاع الاغلو به سمت جنوب، كانال و موضع تانك اضافه كرده است.»[۹] در ادامه جلسه فرمانده قرارگاه نجف گفت: «يگان‌ها از نظر ادوات و توپخانه مشكلي ندارند، چون از قبل در منطقه بوده است. از نظر پل هم لشكر57 ابوالفضل(ع) پل جهاد را روي قلعه‌چولان (قلاچولان) زده و مشكلي نيست. پل ديگري را كه مهندسي آورده هنوز آزمايش نكرده‌ايم كه آن هم ان‌شاءالله مشكلي ندارد، امشب بررسي مي‌كنند.» وي افزود: مشكل ما ديد دشمن از روي ارتفاع قميش است. در اينجا برادر صفوي بر ضرورت سرعت عمليات و عبور از تپه هرمدان تأكيد كرد، ولي برادر شوشتري نظرش اين بود كه در مرحله اول بايد روي گرده‌رش برويم و پس از احداث جاده، مرحله دوم را شروع كنيم، اما برادر صفوي بر اين نظر است كه درصورت توقف، دشمن فشار مي‌آورد و از پيشروي جلوگيري مي‌كند. فرمانده قرارگاه نجف در پاسخ مي‌گويد كه با قاطر نمي‌شود 11 كيلومتر راه را تدارك كرد، آن هم درحالي‌كه دشمن داراي آمادگي نسبي، احتياط نزديك، جاده، آتش و ... مي‌باشد و ما جاده ماشين‌رو نداريم. برادر شوشتري در ادامه وضعيت تجهيزات آتش دوربُرد در منطقه را 46 قبضه توپ و 10 دستگاه كاتيوشا اعلام كرد و گفت كه بيمارستانِ واحد بهداري نيز آماده است. وي افزود كه در سه محور سرگلو، پايين‌ِگلان و ژاژيله و محور بوالحسن كه محل بنه‌ها و انبارهاست و دشمن از آن اطلاع دارد، بمباران، آتش و حملة شيميايي زياد است، براي همين بچه‌ها را توجيه كرده‌ايم و گفته‌ايم كه نگهبانانِ مقرها حتماً توجيه شوند كه هرگاه دشمن شيميايي زد با بلندگو اعلام كنند تا نيروهايي كه در شيارها هستند غافل‌گير نشوند.[۱۰] جلسه كه با اذان مغرب متوقف شده بود، بعد از اقامه نماز، با حضور برادران مذكور و همچنين فرماندهان يگان‌هاي عمل‌كننده ادامه يافت. فرمانده لشكر57 ابوالفضل(ع) (برادر نوري) از اقدامات انجام شده براي عمليات چنين گزارش داد: «بچه‌هاي شناسايي از شيار مالرو به طرف بالاي گرده‌رش مي‌روند، در 300 متري بالاي ارتفاع سيم‌خاردار تك‌رشته‌اي بوده، 100 متر بالا‌تر سيم‌خاردار حلقه‌اي بوده، 40 متر بالاتر يك رده ديگر و 20 متر بالاتر نيز رده‌اي ديگر. تيم شناسايي 8 نفر بودند كه نقطه آخر را 2 نفر براي شناسايي مي‌روند كه نگهبان عراقي را مي‌بينند. در اين مسير مين نبوده است. در راه‌كار دومِ شناسايي، يك رده سيم‌خاردار، يك رده مين منور و به فاصله 15 متر يك رديف مين والمر و بعد از آن دو رديف مين گوجه‌اي بوده است. بچه‌ها تا نزديك جاده مالرو رفته‌اند. بالاتر از آن كانالي بوده كه مواضع دشمن در آن مستقر بوده و در 50 متري آن سنگر اجتماعي دشمن بوده است كه به‌دليل روشنايي مهتاب جلوتر نرفته‌اند. طول مسير 6 ساعت طول كشيده است كه براي نيروي عمل‌كننده بايد حدود 8 ساعت در نظر گرفت.» وي افزود كه 30 متر پل به ما داده‌اند كه با 21 متر آن را پل زده‌ايم كه موفق بوده است و اگر آب تا يك متر ديگر هم بالا بيايد، مشكلي نيست. ادوات ما هم مستقر شده و فردا ثبت تير مي‌كند. ديگر واحدهاي ما آماده‌اند، مشكلي نداريم، فقط مقداري قرص شب‌نما لازم است كه در مسيرهاي مشكل بگذاريم كه بچه‌ها در تاريكي از ارتفاع به داخل آب نيفتند. براي تدارك 53 قاطر داريم.[۱۱] سپس برادر مهديان‌پور قائم‌مقام لشكر21 امام رضا(ع) چنين گزارش داد: «تيم شناسايي روي گرده‌رش در سنگر دشمن نارنجك انداختند كه در پي آن اجراي خمپاره و آتش دشمن موجب شهادت يكي از بچه‌ها شد و بقيه برگشتند. از ديدگاه بررسي كرديم پريشب تردد دشمن زياد بود ولي ديشب تردد دشمن عادي شده بود. در اين محور يك راه‌كار بيش‌تر پيدا نكرده‌ايم... واحدهايمان از جمله واحد ادوات در منطقه مستقر است و مشكلي نداريم. محل نصب پل چون در ديد دشمن است نمي‌توان از قبل نصب كرد. قرار است پل‌ها را دو شب قبل از عمليات ببريم نزديك رودخانه زير خاك پنهان كنيم و شب عمليات نصب كنيم. در نقطه‌اي كه قرار است ما روي رودخانه پل بزنيم (پايين گلان و ژاژيله)، به محض اينكه فشار آب زياد شود، حتي نفر پياده هم نمي‌تواند عبور كند.»[۱۲] پس از آن فرمانده لشكر11 اميرالمؤمنين برادر محمد كرمي گزارش داد: «راه‌كار ما حدود 6 كيلومتر مسافت دارد كه حدود 5، 6 ساعت زمان لازم است كه نيروها بتوانند به دشمن برسند. در اين راه‌كار يك رديف سيم‌خاردار و رديف دوم تا كانال دشمن 40 متر فاصله دارد. در اين معبر مين وجود ندارد ولي شيب بسيار تندي دارد و راه‌كاري است كه بدون درگيري مي‌توان دو گروهان روي ارتفاع فرستاد. تداركات اوليه براي 24 ساعت پيش‌بيني شده كه خود نيروها مي‌برند.»[۱۳] در ادامة جلسه، فرماندهان تيپ12 قائم(عج)، لشكر7 ولي‌عصر(عج)، لشكر155 شهدا، تيپ35 امام حسن(ع)، لشكر52 قدس، تيپ48 فتح، تيپ61 توپخانه محرم، تيپ زرهي 20 رمضان نيز از وضعيت آمادگي يگان‌هاي خود گزارش دادند و در مجموع براي عمليات اعلام آمادگي نسبي كردند. در خصوص توپخانه، فرمانده تيپ 61 محرم (برادر احمدي) گزارش داد كه در مجموع حدود 50 قبضه توپ مي‌توانيم به‌كار بگيريم و براي هدايت و اجراي آتش دقيق روي دشمن چند ديده‌بان به داخل عراق فرستاده شده است. فرمانده تيپ زرهي 20 رمضان (برادر شريفي) نيز استعداد تانك‌هايي را كه اين تيپ به منطقه آورده است دو گروهان اعلام كرد و گفت خدمه تانك‌ها چهار ماه است كه در اين منطقه مستقر و به آن توجيه هستند. وي افزود روزانه 110 گلولـه تانك روي مواضع دشمن شليك مي‌شود. برادر صفوي تأكيد كرد كه در زمان عمليات بيش‌تر دشت هرمدان، قميش و محورهاي پاتك دشمن را با تانك بزنيد. وي همچنين به فرمانده توپخانه تأكيد كرد كه دائم روي دشت هرمدان اجراي آتش كنيد. فرمانده قرارگاه نجف در‌اين‌باره گفت كه اولويت اجراي آتش را روي قميش و شيار بين قميش و گوجار مشخص كرده‌ايم. همچنين گفته شد كه گره‌هاي مهم منطقه عملياتي عبارتند از: سورقلات، بين ارتفاع دولبشك و انتهاي ارتفاع الاغلو، دشت هرمدان.[۱۴] جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه در پايان اين جلسه به فرماندهان حاضر نكاتي را يادآور شد: 1- استمرار رعايت غافل‌گيري دشمن. 2- آمادگي براي عمليات در هواي باراني. 3- انتقال نيرو از سقز با كاميون‌هاي سرپوشيده. 4- در زمان اعلام شده، عمليات اجرا مي‌شود. 5- يگان‌ها همه واحدهاي خود را به كار گيرند. 6- آمادگي براي ادامه عمليات در اين منطقه. 7- با توجه به اينكه دشمن از روي ارتفاع گامو بر منطقه مسلط است و همه ترددها را زير نظر دارد، در اين چند روز باقي‌مانده تا عمليات، منطقه را شلوغ نكنيد. برادر صفوي در پايان تأكيد كرد كه الان زمان خيلي حساس است، يك ساعت مساوي يك روز و يك روز مساوي يك ماه است.[۱۵] پس از جلسه مذكور فرمانده قرارگاه نجف در جلسه كوتاهي با فرماندهان يگان‌هاي عمل‌كننده در مرحله اول (لشكرهاي 21، 11، 57 و تيپ12) به بررسي ميزان آمادگي و مشكلات آنها پرداخت، سپس در گفت‌وگويي با برادر صفوي و بيان اينكه شناسايي برخي يگان‌ها هنوز كامل نشده و ادامه شناسايي ضروري است و همچنين لزوم انتقال تدريجي نيروها از سقز به منطقه عملياتي و كمبود كاميون براي اين كار، درخواست كرد كه زمان اعلام شده براي عمليات (25/8/1366) دو روز به تأخير بيفتد كه پس از بحث بيش‌تري كه دراين‌باره صورت گرفت، جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه موافقت خود را براي اجراي عمليات در 27/8/1366 اعلام كرد.[۱۶] راوي قرارگاه نيروي زميني سپاه در پايان جلسه امروز در يادداشت‌هاي خود اشاره‌اي به نقاط ضعف و قوت خودي و دشمن در اجراي اين عمليات اشاره كرده است. وي ضعف طرح مانور خودي را محدوديت عقبه، محدوديت و نداشتن جاده در منطقه هدف، مشكلات و محدوديت‌هاي عبور از رودخانه و همچنين محدوديت هدف ذكر كرده است و در مقابل حضور نيروهاي عراقي روي ارتفاع قميش و داشتن امكان ديد و تير روي نيروهاي خودي، از نقاط قوت دشمن ذكر شده است. از سوي ديگر، پاي كار بودن امكانات خودي از جمله زرهي، توپخانه، ادوات، اورژانس و تا حدودي عقبه مناسب، از نقاط قوت خودي است. همچنين با توجه به لو رفتن عمليات در ماه گذشته و مشاهده حضور نسبتاً ثابت يگان‌هاي خودي و امكانات در طول اين مدت، دشمن را هشيار كرده و آمادگي نسبي براي مقابله با عمليات ما به دست آورده هر چند حساسيت اوليه خود را از دست داده است.[۱۷]

گزارش- 853

ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي در اطلاعيه شماره 3019 خود اعلام كرد: «خلبانان شجاع و تيزپرواز نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي در ساعت 10 صبح امروز 22 آبان‌ماه با هواپيماهاي شكاري بمب‌افكن خود در انجام يك مأموريت برون‌مرزي موفقيت‌آميز محل تجمع نيروهاي عراقي را در منطقه مقابل شرهاني به شدت بمباران كردند و پس از وارد نمودن تلفات و خسارات سنگين به دشمن همگي سالم به پايگاه‌هاي خود بازگشتند.» در اين اطلاعيه همچنين آمده است: «دلاوران ناوگان نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران طي شبانه‌روز گذشته علاوه بر انجام مأموريت‌هاي ويژه پدافند دريايي در كرانه‌هاي جنوب، تعداد 13 فروند كشتي تجاري و نفتكش خارجي را هنگام عبور از آبراه تنگه هرمز شناسايي و پس از بازبيني محموله‌ها و اطمينان از اينكه كالايي به مقصد عراق حمل نمي‌گردد، به كشتي‌هاي مذكور اجازه ادامه مسير دادند.»[۱۸]

گزارش- 854

در خليج فارس امروز يك نفتكش يوناني و يك يدك‌كش ايراني هدف حمله هواپيماهاي عراقي قرار گرفتند و آسيب ديدند. نفتكش "فورچون شيپ اويل" امشب براي بار دوم طي سه روز، در جنوب جزيره خارك هدف حمله هواپيماهاي عراقي قرار گرفت و دچار آتش‌سوزي شد.[۱۹] خبرگزاري رويتر گزارش داد: اين نفتكش يكي از بيش از 20 نفتكش در اجاره ايران است كه نفت را از خارك به آب‌هاي امن‌تر جنوب خليج فارس منتقل مي‌كند.[۲۰] در همين حال يك قايق يدك‌كش جمهوري اسلامي ايران كه براي كمك به نفتكش يوناني به محل حادثه اعزام شده بود، نيز هدف حمله هواپيماهاي عراق قرار گرفت و غرق شد. در جريان اين حمله دو تن از خدمه قايق شهيد و چهار تن ديگر مجروح شدند.[۲۱] سخنگوي نظامي عراق از اين عمليات به عنوان بزرگ‌ترين عمليات تخريبي هدف‌هاي دشمن نام برد[۲۲] و ادعا كرد كه امروز هواپيماهاي عراق پنج هدف بزرگ دريايي را هدف حمله قرار داده و سالم به پايگاه‌هاي خود برگشته‌اند.[۲۳]

گزارش- 855

وزير دفاع جديد امريكا (فرانك كارلوچي)، امروز در كميسيون نيروهاي مسلح سناي امريكا از حضور ناوگان اين كشور در خليج فارس حمايت كرد. كارلوچي تأمين آزادي حمل و نقل نفت، حفاظت از منافع استراتژيك و سعي در خاتمه بخشيدن به جنگ ايران و عراق بدون اينكه پيروز يا بازنده داشته باشد و ايجاد ارتباط امنيتي با كشورهاي ميانه‌رو را از اهداف مورد نظر امريكا در خليج فارس اعلام كرد. وي ادعا نمود كه امنيت كشورهاي ميانه‌رو عرب منطقه را شيعيان و ايرانيان به مخاطره انداخته‌اند و سياست جهان شمول امريكا در همكاري با كشورهاي ميانه‌رو عرب، براي تأمين احتياجات قانوني امنيتي آنهاست. وزير دفاع امريكا ضمن مخالفت با طرح شوروي مبني بر تأمين امنيت كشتي‌راني زير نظر سازمان ملل متحد، به صدور قطعنامه‌اي در تحريم سياسي و تسليحاتي ايران كه آن‌را به قبول قطعنامه 598 وادار كند، اشاره كرد و گفت: «من به عنوان وزير دفاع امريكا در صورتي كه تهديدات كاهش نيابد به شدت مخالف تضعيف توان خود در خليج فارس هستم.» گفتني است كه كميسيون نيروهاي مسلح سناي امريكا با 18 رأي موافق بدون هيچ رأي مخالفي به كارلوچي براي احراز پست وزارت دفاع امريكا رأي اعتماد داد. كارلوچي براي جانشيني واينبرگر كه هفته گذشته استعفا داد، علاوه بر كميسيون فوق بايد از مجلس سناي امريكا نيز رأي اعتماد بگيرد.[۲۴]

گزارش- 856

بلافاصله بعد از اجلاس سران عرب در امان و پس از گذشت كمتر از 24 ساعت از آنكه عراق اعلام كرد به دنبال يك جدايي هشت ساله با مصر تجديد روابط ديپلماتيك نموده است، پرچم سفارت مصر در بغداد افراشته شد.[۲۵] خبرگزاري عراق اعلام كرد دو كشور با صدور بيانيه‌اي كه هم‌زمان در بغداد و قاهره منتشر شد، توافق كردند سفراي خود را در كشور يكديگر تعيين كنند. هر چند روابط رسمي اين دو كشور از زمان امضاي پيمان كمپ‌ديويد توسط مصر قطع شده بود ولي عملاً پس از جنگ تحميلي روابط آنها برقرار و قاهره به يكي از تأمين‌كنندگان ادوات نظامي عراق تبديل شد. علاوه بر اين، مصر در طول جنگ تعداد زيادي سرباز در اختيار عراق گذاشت. موانع بازگشت مصر به جهان عرب در اجلاس سران عرب در امان برطرف شد و كشورهاي عربي حوزه خليج فارس و عراق با برقراري روابط ديپلماتيك گام نخست را در جهت گسترش كمپ‌ديويد برداشتند.[۲۶] اما در اينكه اين اقدام تأثيري در جنگ تحميلي خواهد داشت، تحليل‌گران عموماً پاسخ منفي به آن مي‌دهند.[۲۷]

گزارش- 857

ملك حسين شاه اردن در ماه آينده براي گفت‌وگو با گورباچف درباره جنگ ايران و عراق و مسائل منطقه، به مسكو خواهد رفت. واشنگتن‌پست در گزارشي نوشت: «انتظار مي‌رود ملك حسين بلافاصله پس از پايان ديدار ماه آينده پرزيدنت ريگان و ميخائيل گورباچف در واشنگتن، رهسپار مسكو شود. پادشاه اردن در مصاحبه با بي.‌بي.‌سي گفت: به‌هنگام ديدار با گورباچف از جانب تمامي كشورهاي جامعه عرب سخن خواهد گفت.» واشنگتن‌پست افزود: «در ماه‌هاي اخير تعدادي از رهبران عرب ناخشنودي خود را از عدم تمايل شوروي و چين به حمايت از پيشنهاد تحريم تسليحاتي ايران و ديگر اقدامات پي‌گيرانه براي تضمين اجراي قطعنامه آتش‌بس مصوب 20 ژوئيه شوراي امنيت سازمان ملل كه مسكو و پكن نيز بر آن صحه نهاده‌اند، ابراز داشته‌اند. انتظار مي‌رود كه پادشاه اردن در ملاقاتش با رهبر شوروي بر قطعنامه اجلاس سران اتحاديه عرب كه اجراي قطعنامه شوراي امنيت را خواستار شده تأكيد ورزد... مقام‌هاي غربي و عربي قطعنامه اجلاس سران اتحاديه عرب درباره جنگ خليج فارس را حاوي پيام محكمي به شوروي تلقي مي‌كنند كه مناسباتش با اعراب در معرض آزمايش قرار گرفته و اينك رهبران عرب در انتظار نشانه‌هايي از آمادگي بيش‌تر شوروي براي حمايت از اقدامات بعدي سازمان ملل متحد براي وادارسازي ايران به پذيرش يك راه‌حل مسالمت‌آميز براي اين درگيري هشت ساله هستند...»[۲۸]

گزارش- 858

نتايج اجلاس سران عرب در امان با ابراز رضايت امريكا و اسرائيل و مخالفت گروه‌هاي لبناني، فلسطيني و برخي از شخصيت‌هاي جهان اسلام روبه‌رو شده است. دو سازمان فلسطيني "جبهه دمكراتيك براي آزادي فلسطين" و "جبهه خلق براي آزادي فلسطين" نتايج اين اجلاس را خدشه‌اي به همبستگي عربي عنوان كردند. مجمع علماي لبنان نيز با صدور بيانيه‌اي تصميمات سران عرب در امان را محكوم كرد و آن‌را خيانتي به اصول تاريخي مبارزه عليه دشمن صهيونيست دانست كه به جاي آن يك دشمن افسانه‌اي برگزيده‌اند.[۲۹] همچنين علامه سيدمحمدحسين فضل‌الله در جمع نمازگزاران مسلمان لبنان در بيروت گفت: «حكام مرتجع عرب به خيال اينكه مي‌توانند طي بيانية جديدي معادلات سياسي منطقه را به نفع امريكا تغيير دهند، در امان گرد آمدند و سرانجام با يك قطعنامه ديكته شده از سوي امريكا مبني بر اينكه ايران دشمن اصلي اعراب بوده و خاك عراق را اشغال كرده و بايد محكوم شود، به‌كار خود پايان دادند. البته آنها اجازه بيش از اين نداشتند چرا كه لازم بود براي نجات امريكا از باتلاق خليج فارس پوششي به‌وجود آورند، زيرا عملاً امروز وجود ناوگان‌هاي متجاوز امريكا در منطقه كه باعث افزايش تشنج و ناراحتي شده، مورد سؤال قرار گرفته و امريكايي‌ها نيز براي خروج از اين بن‌بست نياز به چنين كنفرانسي دارند تا بگويند كه به‌خاطر حفظ اعراب در منطقه حضور يافته‌ايم.»[۳۰]

گزارش- 859

با وجود اينكه چين فروش موشك‌هاي كرم ابريشم را به ايران تكذيب مي‌كند، امريكا مجدداً اين كشور را به قطع انتقال تكنولوژي تهديد كرد. مايكل ارماكاست، معاون وزارت امور خارجه امريكا گفت: «علي‌رغم تكذيب‌هاي پكن، دولت امريكا هيچ ترديدي ندارد كه موشك‌هاي ساخت چين به ايران تحويل داده مي‌شود. وي كه در جريان سفر اخير خود به آسيا از پكن نيز ديدن كرده است، گفت: «تلاش كرده است به اطلاع چين برساند كه امريكا با فروش هر نوع اسلحه به ايران مخالف است.» وي افزود: «چين بار ديگر تأكيد كرد كه موشك‌هاي كرم ابريشم را به‌طور مستقيم به ايران نمي‌فروشد و خاطرنشان كرده است كه اقدامات لازم را به عمل آورده است تا مانع از دست يافتن غيرمستقيم ايران به اين موشك‌ها شود.»[۳۱] از سوي ديگر، نماينده چين در سازمان ملل متحد (هان‌شيو) ضمن تكذيب فروش سلاح به ايران، ادعاهاي امريكا را بي‌پايه و اساس خواند. وي گفت: «با وجود اين، براي آنكه مشكلاتي كه در روابط چين و امريكا بروز كرده است، رفع شود ما فروش موشك‌هاي كرم ابريشم به بازارهاي بين‌المللي را نيز ممنوع كرده‌ايم.» وي گفت: «چين يكي از اعضاي دائم شوراي امنيت است و اگر اكثريت 15 عضو آن پيرامون تحريم اسلحه عليه ايران به توافق برسند آن‌را وتو نخواهد كرد. ... ما اميدواريم كه جنگ هر چه زودتر به آتش‌بس برسد، چون ما همه مي‌كوشيم تا از توسعه آن جلوگيري كنيم. ما معتقديم اينكه امريكا مي‌كوشد تا مسئوليت ]بحران[ خليج فارس را به گردن چين بيندازد يك تصميم غيرمنطقي است و به هيچ عنوان اين امر حقيقت ندارد.»[۳۲] گفتني است كه هفته‌نامه جينز ديفنس هفته قبل به نقل از ناظران سياسي در اين‌باره نوشت: نظر به اينكه چين نيز مانند شوروي مايل نيست تسليم فشارهاي سياسي امريكا و انگليس در سازمان ملل شود و بند پيشنهادي مربوط به تحريم تسليحاتي در صورت عدم قبول قطعنامه 598 به‌وسيله ايران را بپذيرد، امريكا فشار زيادي را متوجه پكن كرده است.[۳۳]




منابع و مآخذ روزشمار 1366/08/22

  1. روزنامه كيهان، 23/8/1366، ص3.
  2. روزنامه جمهوري اسلامي، 23/8/1366، ص8 و 9.
  3. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 239، 23/8/1366، ص16، راديو بي‌بي‌سي، 22/8/1366.
  4. همان، ص17 و 18، راديو بي‌بي‌سي، 22/8/1366.
  5. همان، ص18 و 19، راديو امريكا، 22/8/1366.
  6. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 240، 24/8/1366، ص7، خبرگزاري فرانسه، 22/8/1366.
  7. مأخذ 3، ص22، خبرگزاري رويتر، 22/8/1366.
  8. سند شماره 1531 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه مركزي سپاه در عمليات نصر8 (حسين اردستاني)، 16/8 تا 26/8/1366، ص92.
  9. همان، ص94 و 95.
  10. همان، ص96 تا 99.
  11. همان، ص101 تا 104.
  12. همان، ص105 و 106.
  13. همان، ص107 و 108.
  14. همان، ص111 تا 116.
  15. همان، ص119.
  16. همان، ص120.
  17. همان، ص1/108.
  18. مأخذ 2، ص2.
  19. سند شماره 91540 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نيروي دريايي سپاه، "آمار كشتي‌هاي سانحه‌ديده در خليج فارس"، 18/10/1368.
  20. روزنامه رسالت، 23/8/1366، ص1، خبرگزاري رويتر.
  21. مأخذ 3، ص44 و 45، راديو امريكا، 22/8/1366.
  22. مأخذ 3، ص18، راديو امريكا، 22/8/1366.
  23. مأخذ 3، ص14، بغداد - خبرگزاري عراق، 22/8/1366.
  24. روزنامه اطلاعات، 23/8/1366، ص‌آخر.
  25. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 241، 25/8/1366، ص40، بغداد - خبرگزاري آسوشيتدپرس، 24/8/1366.
  26. مأخذ 20، ص12، به نقل از خبرگزاري عراق.
  27. مأخذ 6، ص27، بخش انگليسي راديو سوئيس، 23/8/1366.
  28. مأخذ 6، ص29، راديو امريكا، 23/8/1366، به نقل از روزنامه واشنگتن پست.
  29. مأخذ 24، ص‌آخر.
  30. مأخذ 1، ص‌آخر، خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  31. مأخذ 6، ص39، واشنگتن - خبرگزاري فرانسه، 23/8/1366.
  32. روزنامه جمهوري اسلامي، 24/8/1366، ص3، خبرگزاري رويتر.
  33. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 232، 16/8/1366، ص29 و 30، لندن - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 15/8/1366.