1362.08.04

روزشمار جنگ سال 1362 1362.08.04
نام‌های دیگر	چهار آبان
تاریخ شمسی	1362.08.04
تاریخ میلادی	26 اکتبر 1983
تاریخ قمری	19 محرم 1404

1359.08.04

1360.08.04

1361.08.04

1363.08.04

1364.08.04

1365.08.04

1366.08.04

گزارش- 208

در ادامه عملیات والفجر٤ و به‌منظور تکمیل اهداف مرحله دوم این عملیات، لشکر41 ثارالله(ع) باوجود وارد عمل نشدن لشکر١٤ امام حسین(ع)، که مأموریت تصرف ارتفاع سنگ معدن و الحاق در جناح چپ این یگان را برعهده داشت، موفق شد دو ارتفاع مهم هرگنه را در شمال‌شرق پنجوین به تصرف درآورد. از اولین دقایق امروز، نیروهای لشکر41 ثارالله(ع) با استعداد ٢ گردان برای تصرف ارتفاع 1530 در غرب هرگنه و ارتفاع 1470 در جنوب این ارتفاع عملیات خود را آغاز کردند.* فرماندهی لشکر41 ثارالله(ع) با هدف تصرف ارتفاع 1530، که تاکنون چندین‌بار برای گرفتن آن اقدام شده بود، گردانی را که دو شب قبل در همین منطقه عمل کرده و از منطقه شناخت کافی داشت، بازسازی و تقویت کرده و به کار گرفت. علاوه‌براین به‌منظور استفاده مؤثرتر از توپخانه و تمرکز آتش بر روی نقاط مختلف ارتفاع1530، هماهنگی‌های ویژه‌ای با واحد توپخانه و دیدبان‌ها انجام شد. با این تدابیر نیروهای این لشکر از دو جناح به دو ارتفاع مزبور هجوم آوردند. هم‌زمان با درگیری نیروها در دامنه این دو ارتفاع، توپخانه خودی آتش مداوم و مؤثری را روی قله 1530 اجرا کرد، این قله که برخلاف قله‌های دیگر فاقد درخت بود این امکان را برای دشمن فراهم می‌کرد که به دامنه‌ها و اطراف آن تسلط دیدوتیر داشته باشد، علاوه‌برآن، به‌علت شیب تند این ارتفاع صعود از آن برای نیروهای خودی بسیار سخت بود. در ساعت 3 بامداد، نیروهای عمل‌کننده با اعلام اینکه حدود 17 تن از افراد دشمن را کشته و درحال نزدیک‌شدن به قله هستند، درخواست کردند که توپخانه‌های خودی فقط نوک قله و عقبه‌های این ارتفاع را هدف بگیرند. با تمرکز آتش روی قله‌های اصلی این ارتفاع، نیروهای لشکر41 ثارالله(ع) تا ساعت ٧ صبح، موفق به تصرف ارتفاع 1470 شدند، ولی باوجود تلاش مستمر آنها، دشمن با تحمل تلفات بالا همچنان روی ارتفاع 1530 مقاومت می‌کرد. سرانجام در ساعت 10، تلاش نیروهای خودی و آتش دقیق توپخانه مؤثر واقع شد و نیروهای لشکر41 ثارالله(ع) روی ارتفاع 1530 مستقر شدند.

  دراین‌حال، لشکر14 امام حسین(ع) که قرار بود در سمت چپ این یگان برای تصرف ارتفاع سنگ معدن و الحاق با لشکر41 ثارالله(ع) وارد عمل شود، نتوانست مأموریت خود را اجرا کند. ماجرا از این قرار بود که نیروهای عمل‌کننده این لشکر پس از صرف شام از عقبه لشکر به‌سمت منطقه هدف درحال حرکت بودند، اما اغلب آنها به‌علت مسمومیت غذایی دچار دل‌پیچه و اسهال و استفراغ شدند. فرماندهی نیز به‌ناچار آنان را به عقب برگرداند و چون فرصتی برای آماده‌ساختن یگان‌های دیگر نبود، عملیات این یگان منتفی شد. حادثه دیگری که مانع از اجرای عملیات لشکر14 امام حسین(ع) شد شهادت تعدادی از نیروهای واحد تخریب و اطلاعات این لشکر بود که نقش مهمی در اجرای عملیات داشتند. 7 تن از افراد شناسایی و تخریب این یگان ساعاتی قبل از حرکت نیروها برای بازکردن معبر جدید و کنترل آخرین شناسایی‌ها به منطقه رفته بودند، اما براثر انفجار چندین مین اغلب این افراد ازجمله ٢ تن از بهترین نیروهای اطلاعات - عملیات این لشکر به شهادت رسیدند.

گزارش- 209

به‌دنبال اخبار انتشاریافته در روزهای قبل درخصوص اقدام عراق به تخریب شهر پنجوین و باتوجه‌به اینکه فرماندهان ارتش عراق تداوم عملیات ایران را محتمل می‌دانستند و از طرفی به‌دنبال اقدامات نیروهای خودی در شمال رودخانه قزلجه (احداث خاکریز و...) درخصوص محاصره‌شدن نیروهای مستقر در پنجوین از سه جهت، احساس خطر می‌کردند، فرماندهی سپاه یکم عراق، که پدافند این منطقه جزء مأموریت آن بود، به فرماند‌هان یگان‌های مستقر در منطقه دستور داد تا شهر پنجوین را تخریب کنند. به‌دنبال این دستور شهر به‌سرعت تخلیه شد و ٦ گردان مهندسی ارتش عراق از ساعت 11:30 شروع به تخریب بخش‌های عمده‌ای از شهر پنجوین کردند و تمامی علائم و نشانه‌هایی که هویت شهر را مشخص می‌کرد از بین بردند. این اقدام ارتش عراق تا ساعت 17 به طول انجامید. هم‌زمان با تخریب و تخلیه نیروهای دشمن از شهر پنجوین، نیروهای خودی با دید‌بانی دقیق و اجرای آتش علیه واحدهای مهندسی و رزمی عراق، خسارت‌های سنگینی را به آنها وارد کردند. براساس اخبار رسیده از شنود نیروهای خودی، فرماندهی ارتش عراق در منطقه پس از تخریب و تخلیه شهر، به توپخانه‌های عراقی دستور داد تا درصورت مشاهده هرگونه تحرکی در هر نقطه از شهر، آتش سنگینی را علیه آن موضع اجرا کنند. درپی این اقدام، ارتش عراق نیروهای پیاده و زرهی خود را به ارتفاع کانی‌مانگا منتقل و محور پنجوین - کانی‌مانگا را تقویت کرد.

گزارش- 210

با تصرف ارتفاعات 1470 و 1530 هرگنه به‌دست لشکر41 ثارالله(ع) که پیامد آن تخلیه و تخریب شهر پنجوین توسط ارتش عراق بود، امروز مرحله دوم عملیات والفجر٤ که از 2/8/1362 شروع شده بود، پایان یافت. استعداد یگان‌های شرکت‌کننده در این مرحله از عملیات چنین بود: لشکر٣١ عاشورا با ٤ گردان، لشکر٢٥ کربلا با ٢ گردان، لشکر41 ثارالله(ع) با ٣ گردان، لشکر١٤ امام حسین(ع) با ٤ گردان، لشکر٨ نجف با یک گردان و یک گردان از تیپ1 لشکر28 کردستان ارتش؛ یگان‌های مذکور با اجرای عملیات در سه شب متوالی، سرزمینی به وسعت 100 کیلومتر مربع شامل ارتفاعات خلوزه٢، هفت‌توانان، کلو، شاخ نالشکینه (جنوب لری)، دشت شمال رودخانه قزلجه و ارتفاعات شرق پنجوین (ارتفاع 1470و1530 هرگنه) را آزاد کردند. در این مرحله خساراتی بدین شرح به دشمن وارد شد: تیپ65 عراق 30%، یک گردان تانک 80% و 10 یگان کماندویی درمجموع 70% منهدم شدند. از نیروهای دشمن نیز 2000 تن کشته یا زخمی و 40 تن اسیر شدند. علاوه‌براین، در این مرحله نیروهای خودی توانستند 10 دستگاه انواع خودرو، 2 قبضه توپ106 میلی‌متری، ٤ قبضه توپ ضدهوایی چهارلول، ٥ قبضه خمپاره‌انداز و یک دستگاه رادار کنترل نفر(رازیت) را به غنیمت بگیرند. از سوی دیگر واحد پرسنلی قرارگاه مقدم حمزه آمار شهدا و مجروحان یگان‌های سپاه را تا پایان مرحله دوم عملیات والفجر4، 845 شهید و 4056 زخمی اعلام کرد. طبق گزارش این واحد تعداد شهدا و مجروحان به تفکیک یگان‌ها چنین است:

یگان شهید زخمی لشکر25 کربلا 152 نفر 615 نفر لشکر14 امام حسین(ع) 187 نفر 918 نفر لشکر41 ثارالله(ع) 109 نفر 607 نفر تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) 95 نفر 425 نفر لشکر31 عاشورا 81 نفر 602 نفر لشکر8 نجف 173 نفر 787 نفر متفرقه 48 نفر 102 نفر

گزارش- 211

امروز نیروهای خودی علاوه‌بر اجرای عملیات اصلی در منطقه عمومی شیلر (والفجر4)، تحرکاتی را هرچند محدود علیه نظامیان عراقی در جبهه‌های مختلف انجام دادند. در منطقه حاج‌عمران (منطقه عملیاتی والفجر2) نیروهای لشکر19 فجر در عملیاتی انهدامی علیه نیروهای عراقی پس از کسب اطلاع از جابه‌جایی دشمن، با اجرای آتش توپخانه و خمپاره‌انداز120 میلی‌متری محل تردد خودرو‌های عراق را هدف قرار دادند. در این عملیات به یک خودروی جیپ فرماندهی، ٥ دستگاه کامیون آیفا و کمپرسی حامل نفرات خسارت وارد شد و تعدادی از نیروهای عراقی کشته یا زخمی شدند. همچنین یک گروه چریکی لشکر19 فجر با نفوذ به عمق منطقه دشمن به چند موضع و محل استقرار نظامیان عراقی حمله کردند. اصابت گلوله‌های خمپاره به 15 سنگر نفرات و یک سنگر مخابرات دشمن خسارت‌هایی وارد کرد و 3 تانکر آب را منهدم ساخت. در این اقدام 25 تن از نظامیان عراقی کشته شدند. در همین حال، نیروهای ستاد جنگ‌های نامنظم قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) با همکاری برخی معارضین کرد عراقی ازجمله بارزانی‌ها و سوسیالیست‌ها به مواضع نظامی عراق و مقر حزب بعث در داخل و اطراف شهرهای سیدصادق، حلبچه، بانی‌بنوک، لار مرکزی در محور سیدصادق و سیروان حمله کردند. در این حملات چریکی که اغلب با شلیک خمپاره یا آر.پی.جی صورت گرفت، آسیب‌های فراوانی به پایگاه‌های نظامی و مقرهای امنیتی دشمن وارد شد.

گزارش- 212

صدام حسین رئیس‌جمهور و فرمانده کل نیروهای مسلح عراق، پس از شکست سنگین ارتش این کشور در عملیات والفجر٤، به مناطق کردنشین این کشور سفر و در اقدامی برنامه‌ریزی‌شده در مسجد روستای عربت سخنرانی کرد. مباهات به قدرت هجومی ارتش عراق در زمان حمله سراسری به ایران در مهرماه 1359، انتقاد از کردها به‌علت شرکت‌نکردن در جنگ علیه ایران، شماتت قوم کرد و به‌رخ‌کشیدن میهن‌دوستی اعراب نسبت به کردها، محور‌های مهم سخنرانی وی بود. صدام در قسمتی از سخنان خود گفت: پس از عقب‌نشینی ارتش ما به مرز، که یک سال و سه ماه از آن می‌گذرد، ایران هنوز نتوانسته وارد خاک عراق شود، درحالی‌که ارتش عراق توانست (در ماه‌های اول جنگ) در مدت چند روز، ١١ شهر را تصرف کند، درحالی‌که کمترین فاصله مرز تا عمق خاک ایران ٤ تا ٥ مایل (حدود 9 کیلومتر) بود و امروز ایران با تصرف چند کیلومتر از خاک عراق به آن مباهات می‌کند. تعداد جمعیت عراق معلوم است و تعداد جمعیت ایران نیز معلوم است. هر عراقی معادل ٤ ایرانی است. اگر فاصله پایتخت‌های دو کشور ایران و عراق را در نظر بگیریم، اگر فاصله پایتخت ایران تا مرز به اندازه فاصله بغداد تا مرز بود، ما همان دو سه روز اول وارد پایتخت ایران شده بودیم، برای اینکه هرچه ارتش ما پیشروی می‌کرد ارتش ایران فرار می‌کرد. من به اکراد می‌گویم که عراق با 14 میلیون عراقی نمی‌جنگد، بلکه تمام اعراب همراه عراق هستند. کردها در گذشته سختی‌هایی می‌کشیدند و زیر برق شمشیر بارزانی زندگی می‌کردند. می‌دانیم که کردها از همان اول انقلاب (بعث) محروم شدند و از شعاع انقلاب عقب افتادند و به‌ همین دلیل قرار شد که مدتی را در سربازی خدمت کنند تا توجیه شوند. قبلاً وقتی به بصره حمله می‌شد و به کردها می‌گفتیم که به بصره بیایید و دفاع کنید می‌گفتند که بصره از کردستان دور است و ما نمی‌توانیم. ولی حالا که ایران به کردستان حمله کرده بیایید از شهر خودتان دفاع کنید. ایران تصمیم دارد قسمتی از سرزمین عراق را تصرف کند، این برای کرد عراقی ننگ است که بگذارد ایران وارد خاک عراق شود و عراقی‌های عرب از سرزمین کردها دفاع کنند و اکراد دست روی دست بگذارند و دفاع نکنند. ضمن اینکه همه اعراب باید از عراق دفاع کنند، ولی اکراد در این منطقه باید بیشتر از اعراب حمایت کنند و این ننگ را هرگز عراق از یاد نخواهد برد و در تاریخ ثبت خواهد شد. من می‌دانم و اطلاع دارم که کردها خوی جنگجویی دارند پس نباید شانه خالی کنند و همانند ترکمن‌ها و اعراب در دفاع از عراق اصرار کنند و من به این خصلت کردها ایمان دارم و هرچه کرد در ارتش داریم همه از خوبان ارتش هستند و از هر 10 نفر از افراد ممتاز ارتش 2 نفرشان کرد است. مگر در بصره و مندلی و شمال میسان و جاهای دیگر جنگ نیست و مگر ملت عرب همه‌جا همراه ما نمی‌جنگیدند. کردها باید پس از چهار سال جنگ بیدار شوند و به خود بیایند. من می‌دانم 70 هزار نفر کرد در ارتش هستند، ولی این تعداد به نسبت جمعیت آنان کم است و باید بیشتر از این باشد. آنها باید از عراق و زمین کردستان دفاع کنند. من از اهالی پنجوین می‌خواهم که مقاومت کنند. این جنگ آنها را از شهرهایشان آواره کرده ولی اینکه پنجوین زیر آتش قرار گرفته به‌دلیل این است که در مرز واقع شده است. وقتی‌که ما از خاک ایران عقب‌نشینی کردیم پنجوین در خط مرزی است، پس زیر آتش قرار می‌گیرد، ولی شهرهای دیگر مثل مندلی ٧ کیلومتر از خط مرزی دور است و بااین‌همه مردمش مقاومت کرده و به همین دلیل است که آتش می‌ریزند. ما به مردم پنجوین می‌گوییم که هر توپی که به پنجوین فرود می‌آید و خانه‌ای را خراب می‌کند ما در مقابل آن یک موشک به شهرهای ایران می‌فرستیم و این حق شرعی است. چشم دربرابر چشم و دندان دربرابر دندان و من از خوبان در هر کجا که هستند معذرت می‌خواهم چه در ایران و چه در خارج؛ برای اینکه دفاع از عراق واجب و ما ضربه‌های خودمان را ادامه خواهیم داد. حتی اگر در عمق خاک ایران باشند و دو روز قبل نیز این کار را انجام داده‌ایم.

گزارش- 213

پرتاب دو موشک به شهر بهبهان، بمباران مسجدسلیمان و بانه و نیز گلوله‌باران شهرهای آبادان و خرمشهر ازجمله اقداماتی بود که امروز ارتش عراق علیه مناطق مسکونی ایران انجام داد. یگان موشکی ارتش عراق در ساعت 17 امروز با دو فروند موشک زمین‌به‌زمین شهر بهبهان را هدف قرار داد. یکی از این موشک‌ها درحالی به مدرسه پسرانه پیروز اصابت کرد که 328 دانش‌آموز این مدرسه در کلاس درس بودند. موشک دیگر نیز در مرکز شهر به زمین خورد. در این حمله موشکی علاوه‌بر تخریب این مدرسه، 30 باب منزل مسکونی و تعدادی مغازه نیز ویران شد و 95 تن به شهادت رسیدند که 80 تن از آنان دانش‌آموز بودند. همچنین 400 نفر زخمی شدند که 120 نفر از مجروحان دانش‌آموز و ٨ تن نیز از کادر آموزشی مدرسه و بقیه از مردم عادی بودند. هم‌زمان با حمله موشکی عراق به شهر بهبهان، ٢ فروند هواپیمای عراقی نیز چندین بمب در مسجدسلیمان فروریختند. به‌علت اصابت تعدادی از بمب‌ها به ارتفاعات اطراف شهر، شدت تلفات و خسارات اندک بود و فقط یک تن شهید و ٥ نفر هم زخمی شدند. همچنین امروز جنگنده‌های عراقی در چند نوبت نیروگاه برق و پادگان شهر بانه را بمباران کردند. این حمله هوایی به‌دلیل بی‌دقتی و تعجیل خلبانان، خسارت و تلفاتی درپی نداشت. از سوی دیگر، در گلوله‌باران شهر آبادان نیز 6 نفر از اهالی شهر زخمی و ٦ منزل مسکونی، بخشی از یک بیمارستان و ٢ باب مغازه در خیابان‌های امیری، پیروزی و اسدآبادی این شهر آسیب دیدند. در خرمشهر هم گلوله‌های توپخانه‌های ارتش عراق به چند منزل در خیابان آریا، دیری‌فارم، گمرک، پل نصر و همچنین جزیره مینو اصابت کرد و خساراتی به بار آورد. در این گلوله‌باران ٢ نفر زخمی شدند.

گزارش- 214

اقدام فرانسه در تحویل دو فروند از هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق، نوع آموزش خلبانان عراقی، مشخصات فنی و قابلیت‌های این هواپیما‌ها و موشک‌های اگزوسه نصب‌شده بر روی آن موضوع گزارشی است که فرماندهی قرارگاه دریایی نوح نبی(ع) سپاه به فرماندهی قرارگاه کربلا ارسال کرده است. در این گزارش آمده است: عراق احتمالاً دو فروند از هواپیماهای سوپراتاندارد استیجاری خود را از فرانسه دریافت کرده و آنها را در پایگاه هوایی جبانیه نگهداری می‌کند. هواپیماهای فوق به ‌مدت دو سال توسط عراق اجاره شده و در این مدت تعمیرات آنها توسط فرانسه در عراق انجام می‌شود، اما خلبانان عراقی این هواپیماها را به پرواز درخواهند آورد. به‌منظور انجام تعمیرات و آماده‌سازی هواپیماهای مزبور، ١٥ تکنیسین خارجی (٧ فرانسوی و ٨ بلژیکی) در عراق مستقر شده‌اند. 10 نفر از خلبانان عراقی به ‌مدت سه ماه، دوره آموزشی پرواز با هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسوی را دیده‌اند. در این آموزش آنها به‌سمت هدف‌های ثابت و متحرک دریایی، موشک‌های آموزشی اگزوسه پرتاب کرده‌اند. هواپیماهای سوپراتاندارد با تغییراتی از روی هواپیماهای میراژ طراحی و ساخته شده است و هیچ چیز استثنائی ندارد؛ مانند همه هواپیماهای جنگنده دریایی در نزدیکی سطح آب درحدود 100 پائی پرواز می‌کند که این عمل توسط جایروهای ویژه هواپیما به‌طور خودکار کنترل می‌شود. هواپیمای سوپراتاندارد دارای رادار سی.اس. اف. اجاوا با برد 120 مایل و زاویه 60 درجه کج می‌تواند از 100 مایلی روی هدف قفل کند و برای هدایت موشک تا ٨ مایلی هدف مرتباً اطلاعات خود را به حافظه موشک اگزوسه منتقل نماید. این رادار در هرلحظه فقط روی یک هدف قفل می‌کند و برای پرتاب موشک بایستی حداقل در 70 مایلی هدف روی آن قفل کرده باشد. سرعت هواپیماهای سوپراتاندارد حدود ١ ماخ و برد عملیاتی آن 790 کیلومتر است درصورتی‌که یک فروند موشک اگزوسه در زیر بال راست و مخزن بنزین اضافی در زیر بال چپ باشد، برد نهایی هواپیما بدون مخزن اضافی 460 کیلومتر است. این هواپیماها دارای دستگاه‌های جنگ الکترونیکی تامون 5000 و همچنین رادار می‌باشد. این هواپیما بیش از یک موشک اگزوسه نمی‌تواند حمل کند، لیکن می‌تواند ٤ عدد بمب 400 کیلویی به‌صورت ٢ عدد در زیر هر بال حمل نماید. هواپیماهای فوق دارای ٢ مسلسل 30 میلی‌متری می‌باشد. سقف پرواز هواپیماهای سوپراتاندارد 100 تا 4500 پا می‌باشد و برای پرتاب موشک بایستی حداقل 100 پا اوج بگیرند. این هواپیما قابلیت سوخت‌گیری و سوخت‌دادن در هوا را دارد، ولی قابلیت مانور به طرفین مانند سایر هواپیماهای شکاری را ندارد. سوپراتانداردهای فرانسوی مجهز به موشک‌های هوابه‌هوا نیز می‌باشد. عراق علاوه‌بر هواپیماهای مورد اجاره تعداد 10 موشک اگزوسه هوابه‌دریا هریک به قیمت 10 میلیون فرانک فرانسه خریداری کرده که احتمالاً دریافت داشته و قبلاً نیز 30 فروند از این موشک‌ها را برای هلیکوپتر سوپرفرلئون خود دریافت کرده که اگر از آنها باقی مانده باشد، قابل‌حمل با هواپیماهای سوپراتاندارد نیز هست. موشک‌های اگزوسه با کمک رادار هواپیما پرتاب و با کمک رادار خود روی هدف قفل و هدایت می‌شود. آنها خاصیت هدایت با اشعه مادون قرمز را ندارند، اما به حرارت حساس بوده و براثر نزدیکی به حرارت منهدم می‌شود. بهترین وسیله دفاعی کلیه موشک‌ها هدف‌های کاذب هستند و باتوجه‌به خاصیت راداری آنها که در مرحله نهایی سمت هدف بزرگ‌تر می‌رود احتمال اصابت به کشتی‌های نفتکش در کنار اسکله و جزیره خارک ضعیف است مگر از سمت و فاصله نزدیک مستقیماً بر روی کشتی پرتاب شود. برد نهایی موشک حدود 30 تا 35 مایل است و حداکثر برد آن باتوجه‌به سرعت هواپیما زمانی است که از ارتفاع 30000 پائی پرتاب شود. قبلاً قرار بود که عراق تعداد 10 فروند از هواپیماهای فوق را از فرانسه خریداری کند، لیکن با قرارداد اجاره ٥ فروند، اخیراً مذاکرات قبلی لغو گردیده است.

گزارش- 215

در درگیری‌های نیروهای خودی و افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی در مناطق عمومی دیواندره، سنندج و ارومیه، دو طرف متحمل تلفات و خساراتی شدند. امروز همچنین 2 تن از افراد حزب دمکرات نیز خود را تسلیم کردند. نیروهای گشت مشترک سپاه و ژاندارمری در قریه پشت‌تنگ در جنوب‌غربی دیواندره با افراد سازمان کومه‌له درگیر شدند. پس از چندین ساعت زدوخورد میان دوطرف، عناصر کومه‌له منطقه را ترک کردند. در این درگیری یک تن از نیروهای خودی شهید و ٢ تن مجروح شدند. از مهاجمان نیز تعدادی کشته (برخی منابع میزان تلفات کومه‌له را تا ٢٠ نفر ذکر کرده‌اند) و ٤ تن زخمی شدند و ٢ تن نیز درحالی‌که ٤ قبضه اسلحه همراه داشتند، دستگیر شدند. در حادثه دیگری نیروهای سپاه و ژاندارمری که برای پاک‌سازی عازم قریه پیشین در محور سنندج - دیواندره شده بودند با افراد مسلح غیرقانونی درگیر شدند که براثر آن یک تن از افراد خودی شهید شد و تعدادی از عناصر ضدانقلاب نیز کشته یا زخمی و چند تن از آنان هم دستگیر شدند. در جنوب‌غربی ارومیه نیز یک درگیری میان نیروهای سپاه که برای عملیات گشت‌زنی به روستای جلدیان رفته بودند با عناصر حزب دمکرات رخ داد. در این درگیری یکی از افراد این حزب کشته و یکی دیگر از آنان نیز با یک قبضه اسلحه دستگیر شد. از سوی دیگر، در روستای خرم‌آباد در ١٦ کیلومتری جنوب ارومیه، یک تراکتور حامل غذای پایگاه ژاندارمری این روستا براثر برخورد با مین ضدتانکی که افراد مسلح غیرقانونی کار گذاشته بودند، منهدم شد. در این حادثه یک سرباز شهید و ٢ سرباز دیگر زخمی شدند. امروز همچنین ٢ تن از عناصر حزب دمکرات که هردو از چته‌های هیز پیشوا بودند، ضمن اظهار ندامت خود را به پایگاه سپاه میاندوآب تسلیم و درخواست امان‌نامه کردند.

گزارش- 216

در جلسه امروز شورای تأمین استان کردستان که با حضور استاندار و فرماندهان منطقه‌ای سپاه، ارتش، ژاندارمری و شهربانی برگزار گردید، شبانه‌روزی شدن تردد* در برخی محورهای مهم استانی بررسی شد. در این جلسه مقرر شد لشکر30 گرگان و سپاه ناحیه کردستان پس از رفع مشکلات موجود برای احداث پایگاه‌های مورد نیاز این لشکر، تأمین امنیت آمدوشدهای شبانه را برعهده گیرند. طبق برآورد‌های اولیه، ١٤ پایگاه و ٧٠٠ نیرو برای تأمین امنیت شبانه این محور مورد نیاز است. در این جلسه همچنین درباره شبانه‌روزی ‌شدن رفت‌وآمد در بخش‌های باقیمانده جاده سنندج - مریوان (سروآباد تا سنندج) نیز رایزنی‌هایی انجام گرفت.

گزارش- 217

به‌دنبال انتشار اطلاعیه مشترک قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، دادگاه‌های انقلاب دو استان کردستان و آذربایجان‌غربی و استانداران این دو استان در روز گذشته که در آن از افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی درخواست شده بود با اظهار ندامت از عملکرد گذشته و معرفی خود به نیروهای نظامی و امنیتی امکان زندگی شرافتمندانه را برای خود فراهم سازند، امروز در برخی از شهرهای کردنشین ازجمله سنندج، بیجار، پیرانشهر، بوکان، کامیاران، مهاباد و سردشت راه‌پیمایی‌هایی برگزار شد. راه‌پیمایان علاوه‌بر محکوم‌کردن اقدامات گروه‌های مسلح غیرقانونی نظیر حزب دمکرات و سازمان کومه‌له، حملات موشکی رژیم عراق به شهر‌های جنوبی را تقبیح کرده و از اجرای عملیات والفجر٤ در منطقه شیلر پشتیبانی کردند. در این راه‌پیمایی‌ها همچنین با تأکید از افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی خواسته شد تا با درک موقعیت و پشت‌کردن به رفتار گذشته، خود را به نیروهای جمهوری اسلامی معرفی کرده و امکان زندگی سالم و متعهدانه را برای خود و خانواده‌شان فراهم کنند.

گزارش- 218

با تحکیم مواضع نیروهای خودی روی ارتفاعات مشرف بر شهر پنجوین، منابع خبری از فشار نیروهای ایران برای تصرف این شهر خبر دادند. خبرگزاری رویتر از تهران با اعلام اینکه «فشار اصلی تهاجم کنونی روی شهر پنجوین بوده است»، به اظهارات شب گذشته سخنگوی شورای‌عالی دفاع درمورد مأموریت شش واحد مهندسی عراق برای تخریب شهر پنجوین اشاره و از قول وی اعلام کرد: «صدام حسین رئیس‌جمهور عراق، می‌خواهد بگوید که جمهوری اسلامی این کار را کرده است.» خبرگزاری فرانسه نیز گزارش داد: براساس گفته‌های منابع اطلاعاتی در تهران، شهر پنجوین اکنون از سه طرف به‌وسیله نیروهای ایرانی محاصره شده است. به این ترتیب نیروهای عراقی هیچ راهی جز از غرب پنجوین به خارج ندارند. در همین حال، ارتش عراق در اطلاعیه امروز خود به تلاش یکی از یگان‌های عملیاتی ایران برای نفوذ در منطقه سپاه یکم عراق، که مأموریت آن دفاع از منطقه پنجوین است، اشاره کرد و مدعی شد که حمله مذکور با مقاومت این سپاه شکست خورده و نیروهای ایرانی ضمن تحمل تلفات زیاد عقب نشسته‌اند. رادیوهای امریکا و اسرائیل نیز به نقل از گزارش‌های نظامی ایران به محاصره شهر پنجوین اشاره کردند. بااین‌حال رادیو اسرائیل در بخش خبری خود گفت که از بیانیه‌های امروز ایران «چنین استنباط می‌شود که قوای آن کشور در 24 ساعت گذشته به پیشروی چشمگیری در جبهه پنجوین نائل نشده است.» این رادیو افزود: «بیانیه‌های قبلی حاکی‌از آن بود که نیروهای ایرانی پنجوین را از سه طرف در محاصره خود گرفته‌اند، ولی هنوز معلوم نیست که آنها چه موقع تصمیم خواهند گرفت به داخل شهر حمله کنند.» از سوی دیگر باتوجه‌به آزادسازی ارتفاعات مهم منطقه سردشت، به‌ویژه پاک‌سازی کامل منطقه راهبردی آلان از وجود گروه‌های مسلح غیرقانونی، خبرگزاری رویتر امروز به نقل از بیانیه نظامی ایران گزارش داد که نیروهای این کشور مناطق مذکور را از «شورشیانی که ازطرف عراق پشتیبانی می‌شوند بازپس گرفته‌اند.» رویتر اضافه کرد: «این شورشیان ترکیبی از افراد قبایل کرد و اعضای گروه‌های چریکی هستند که ابتدا در سال 1979، از انقلاب اسلامی ایران حمایت کردند لیکن بعداً به مخالفت با حکومت برخاستند. یکی از اهداف جدید تهاجم ایران که شش روز پیش آغاز شد جداکردن شورشیان از پشتیبانانشان در عراق است.» مطبوعات امروز صبح پاریس هم رویدادهای مربوط به مرحله دوم عملیات والفجر4 و نیز واکنش تهدیدآمیز عراق به «واردکردن ضربه در عمق خاک ایران» را انعکاس دادند. روزنامه لیبراسیون نوشت: «عراقی‌ها فشار [نیروهای] ایران روی شهر پنجوین را مورد تأیید قرار داده و تهدید کرده‌اند که اقدام به پاسخ در عمق خاک ایران خواهند کرد.» گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از آنکارا نیز حاکی‌از بازتاب‌‌های مشابه این مرحله از عملیات در مطبوعات ترکیه است. تاس خبرگزاری رسمی شوروی نیز امروز به بررسی اطلاعیه‌های نظامی ایران و عراق به‌ویژه ارقام تلفات نیروهای دو طرف پرداخت. رادیو پکن بیانیه نظامی عراق مبنی‌بر دفع حمله اخیر و میزان تلفات نیروهای ایران را انعکاس داد، اما به بیانیه نظامی ایران اشاره‌ای نکرد. رادیو مسکو در تفسیری در بخش عربی خود اعلام کرد: «در روزهای اخیر، عملیات جنگی در بخش شمالی جبهه عراق و ایران بار دیگر فعال شده و نیروهای ایرانی تلاش نموده‌اند در این بخش دست به حمله بزنند و [در] گزارش‌های رسیده از جبهه هرچند که تضاد داشته باشند، یک مسئله آشکار است و آن این است که تلاش می‌شود تا درگیری عراق و ایران که وارد چهارمین سال خود شده از راه‌های نظامی حل گردد و ده‌ها هزار نفر و صدها مرکز مسکونی و حتی برنامه‌های اقتصادی و اجتماعی در دو کشور قربانی این موضع‌گیری شده است و پایانی برای این جنگ مشهود نیست.» امروز همچنین خبرگزاری رویتر از بغداد گزارش داد روزنامه الثوره ارگان حزب بعث عراق «یک بار دیگر تأکید کرد که به ترمینال نفتی ایران در جزیره خارک درصورت ادامه جنگ حمله خواهد کرد.» به گزارش رویتر این اخطار «ضمن اعلام اجرای سومین حمله ایران برعلیه شهر پنجوین» داده شده است. الثوره همچنین نوشت: «عکس‌العمل بین‌المللی به‌جای آنکه متوجه تهدیدات متجاوز باشد متوجه خرید هواپیماهای فرانسوی (سوپراتاندارد) ازسوی عراق شده است.» این روزنامه افزود: «امریکا به‌جای اینکه متجاوز را از تجاوز بازدارد وی را در ادامه تجاوزش تشویق نموده و به تجاوز بیشتر برعلیه دیگر کشورهای عربی تهییج می‌نماید.» رویتر در پایان این گزارش به نقل از یک مقام نظامی عراق خاطرنشان کرد: «دشمن در جبهه پنجوین مشغول جمع‌آوری نیرو برای یک حمله مجدد است. ... نیروهای ما آماده دفع این حمله و سرکوب متجاوز هستند.»

گزارش- 219

درپی حملات روز گذشته عراق به چند روستا از توابع شهر بانه در عقبه منطقه عملیاتی والفجر4 که به کشته و مجروح‌شدن تعدادی از اهالی روستای سبدلو در 10 کیلومتری این شهر انجامید، خبرگزاری‌های رویتر، فرانسه و آلمان‌غربی و نیز رادیو امریکا این رویداد را به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی منعکس کردند. خبرگزاری آلمان‌غربی ضمن اشاره به سه حمله شیمیایی عراق در کمتر از یک هفته خاطرنشان کرد: «تاکنون پاسخی ازجانب عراق به این اتهامات داده نشده است.» رویتر نیز یادآور شد: «تهران روز شنبه اعلام کرد نیروهای عراقی 20 گلوله شیمیایی توپ را به‌طرف نیروهای ایرانی که در تهاجم جدید شرکت دارند پرتاب نموده است.»*

گزارش- 220

فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران ضمن رد ادعای عراق مبنی‌بر مین‌گذاری در آب‌های منتهی به بندر امام خمینی، بر توانایی نیروهای مسلح کشور در مسدودساختن تنگه هرمز و درگیری با نیروهای امریکایی تأکید کرد. به گزارش روزنامه جمهوری اسلامی، ناخدا اسفندیار حسینی در یک مصاحبه مطبوعاتی و رادیو تلویزیونی گفت: «رژیم عراق همیشه سعی داشته با به‌راه‌انداختن سروصداهای کاذب شکست‌های خود را بپوشاند و مسئله مین‌گذاری را که مطرح کرده در اصل امری غیرواقعی است.» وی افزود: «تمامی منطقه در کنترل نیروهای اسلام است و عراق از ابتدای جنگ نتوانسته کوچک‌ترین ابراز وجودی در این ناحیه بنماید. البته امکان دارد صدام شیطنت کرده باشد و احتمالاً تعدادی مین در نقطه‌ای دور به آب انداخته باشد که براثر جریان آب به خلیج‌فارس آمده باشد و این مسئله را نمی‌توان به‌عنوان یک عملیات به حساب آورد.» ناخدا حسینی همچنین با اشاره به حضور نیروهای امریکا در آب‌های اقیانوس هند و منطقه خلیج‌فارس تصریح کرد: «نیروهای امریکایی درحال‌حاضر اقدام به جابه‌جایی نیرو و دست به تحریک و مانور زده‌اند که [این] هم از نقشه‌های شیطانی و روانی آنهاست و همان‌طورکه رئیس مجلس گفته‌اند ما در درگیری با نیروهای امریکایی خیلی راحت‌تر خواهیم جنگید و خوشحال خواهیم شد که با امریکا و ابرقدرت‌ها مستقیماً درگیر شویم.» وی هماهنگی بین نیروهای دریایی و هوایی ارتش جمهوری اسلامی را بسیار چشمگیر خواند و درمورد توانایی نیروهای مسلح ایران در انسداد تنگه هرمز اظهار کرد: «درصورت لزوم ما برای انجام این کار طرح‌هایی داریم و با برادران سپاه همکاری نزدیک داریم و عملیات مردمی کاملاً سازمان یافته است و برادران نیروی دریایی در آمادگی کامل هستند و اگر روزی امریکا به خود این جرئت را بدهد که مستقیماً در تنگه هرمز حضور پیدا کند آن‌وقت ما به او خواهیم فهماند که چگونه با او برخورد خواهیم کرد.»

گزارش- 221

امام خمینی در دیدار رئیس‌جمهور و ائمه ‌جمعه مراکز استان‌های کشور با ایشان، ضمن ایراد سخنانی به موضوعات مختلف ازجمله مسئولیت روحانیت درزمینه حفظ انقلاب و جلوگیری از تکرار تجربه مشروطه، اقدام سازمان عفو بین‌الملل در معرفی کشورهای ناقض حقوق بشر و اهمیت انتخابات آینده مجلس شورای اسلامی پرداختند. امروز در پایان گردهمایی دوروزه ائمه جمعه مراکز استان‌ها، آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور و امام‌جمعه تهران و ائمه جمعه مراکز استان‌های کشور با رهبر انقلاب و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران دیدار کردند. در این دیدار رهبر انقلاب با اشاره به اهمیت نمازجمعه و جایگاه امامت جمعه اظهار داشتند: «بحمدالله در این نهضت، نمازجمعه با محتوای حقیقی آن تحقق یافت و آقایان باید با سفارش به مردم و نسل‌های آینده به این مسئله اهمیت بدهند که نمازجمعه در رأس همه امور است و مردم را مجتمع کنند که در این امر خللی وارد نشود. منصب امامت جمعه یعنی منصب تماس روحانیت با ملت و روحانیت با مجلس و دولت و این از اموری است که با دست توانای ائمه جمعه انجام می‌گیرد.» ایشان در همین زمینه افزودند: «امروز غیر از زمان سابق است که روحانیت نمی‌توانست کاری بکند، بلکه روحانیت مسئول است. نمی‌تواند کنار بنشیند و به دعا و به ذکر مشغول گردد. احتیاجات ما زیاد است؛ احتیاج به تبلیغ و احتیاج به قضاوت و درعین‌حال که شورای‌عالی قضایی زحمت کشیده است، ولی کمبود قاضی وجود دارد. حوزه‌ها و علما باید همت کنند که درس قضا بگویند و قضات را از فنونی که در سابق مانند زمان حضرت امیر(ع) استفاده می‌شد آگاه کنند که مسئله قضاوت تنها یک مسئله علمی نیست، بلکه یک مسئله فنی هم هست که گاهی از همین طریق قاضی به اطمینان می‌رسد که در باب قضا حجت است. خلاصۀ مسائل به‌عهده علما و خصوصاً ائمه جمعه است که همه دست در دست یکدیگر بدهند تا انقلاب محفوظ بماند و مثل زمان مشروطیت نشود که آنها که اهل کار بودند مأیوس بشوند و کنار بروند که در زمان مشروطیت همین کار را کردند و مستبدین آمدند و مشروطه‌خواه شدند و مشروطه‌خواهان را کنار زدند و عده‌ای که با اسلام سروکار ندارند به نام اسلام و پیروی از آداب اسلامی روی کار بیایند.» بنیان‌گذار جمهوری اسلامی در ادامه سخنان خود به بررسی عملکرد سازمان عفو بین‌الملل پرداخته و گفتند: «شما می‌دانید که دنیا امروز وضع خاصی پیدا کرده است و سازمان عفو بین‌المللی اسم یک مشت ممالک را ردیف کرده که اینها حقوق بشر را نقض نموده‌اند که در میان آنها از امریکا و فرانسه و شوروی خبری نیست و هیچ اسمی به میان نیامده. درحالی‌که شوروی در افغانستان و امریکا در بیروت چه بساطی درست کرده‌اند و اسم آن را صلاح حال مردم گذاشته‌اند. صلاح حال مردم به شما چه؟ آن‌وقت درباره ایران که چند نفری را با آن‌همه فساد قصاصی نموده است آن‌قدر هیاهو به راه انداخته و همه رسانه‌های گروهی، ایران را مورد حمله قرار داده‌اند. البته آنها خوب می‌دانند که انقلاب ایران اگر به همه‌جا برسد، فاتحه آنها خوانده می‌شود و دست آنها کوتاه می‌گردد. مع‌الاسف حکومت‌های اسلامی یا توجه ندارند یا توجه دارند، ولی برای حکومت چندروزه خود سکوت نموده و با آنان همکاری می‌کنند که باید در مقابل آنها بایستیم تا انقلاب و اسلام به همه‌جا صادر شود.» امام خمینی همچنین با اشاره به انتخابات آتی مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کردند: «اما مسئله انتخابات آینده از اهم اموری است که مسئولیت آن با همه ما است و توجه دارند که دشمنان اسلام در نظر دارند کاری بکنند که انتخابات، درست صورت نگیرد و از دست مسلمان‌ها و متعهدین خارج شود. ولی شما باید تمام قدرتتان را صرف کنید که به‌خوبی انجام شود. انتخابات یک محکی هم برای خودتان است که ببینید آیا می‌خواهید انتخاب اصلح بکنید برای خودتان یا برای اسلام؟ اگر برای خودتان باشد شیطانی است و اما اگر انتخاب اصلح برای مسلمان‌ها است، کی و از کجاست مطرح نیست. از هر گروهی باشد، حزب باشد یا غیر حزب. نه حزب اسباب این می‌شود که غیر آن فاسد و نه صددرصد حزبی‌بودن باعث صلاح آنها است.» رهبر انقلاب افزودند: «انتخاب اصلح برای مسلمین یعنی انتخاب فردی که تعهد به اسلام و حیثیت آن داشته باشد و همه چیز را بفهمد. چون در مجلس، اسلام تنها کافی نیست، بلکه باید مسلمانی باشد که احتیاجات مملکت را بشناسد و سیاست را بفهمد و مطلع به مصالح و مفاسد کشور باشد و ممکن است به شما و گروه شما هم مربوط نباشد.» ایشان در پایان سخنان خود تأکید کردند: «باید تمام قدرتمان را جمع کنیم که بازیگرها دوباره پیدا نشوند و آقایان ائمه جمعه علاوه‌بر اینکه باهم سمینار دارند با سایر علمای بلاد تهران و قم در ارتباط باشند که انتخابات خوب باشد و این مسئله، مسئله شخصی نیست بلکه برای اسلام و از امور مهمه است.»

گزارش- 222

رئیس‌جمهور و رئیس دیوان‌عالی کشور امروز حملات اخیر عراق به شهرهای ایران و نیز تجهیز آن کشور به موشک‌های دوربرد توسط ابرقدرت‌ها را محکوم کردند. در همین حال، امام خمینی با هر اقدامی درزمینه تلافی حملات عراق به مناطق مسکونی ایران مخالفت کرد. آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای رئیس‌جمهور، امروز درپیام تسلیتی به مناسبت حمله موشکی مجدد عراق به مسجدسلیمان خطاب به مردم آسیب‌دیده این شهر اظهار کرد: «هم‌وطنان عزیز، جرم ما این است که خواستیم در عصر تجاوز و تهاجم ابرقدرت‌ها، آزاد و مستقل زندگی کنیم و این نخستین‌بار نیست که در راه تحقق این آرمان انسانی و برحق خویش بهایی این‌چنین عظیم و گران بپردازیم و پیش از این در شهرهای آبادان، خرمشهر، دزفول، قصر شیرین، باختران، بانه، مریوان و صدها شهر و روستای دیگر در معرض چنین آزمایشی قرار گرفته‌ایم، اما هر بار به حول و قوه الهی منسجم‌تر و سربلندتر و مقاوم‌تر از پیش دربرابر این توطئه‌ها و تجاوزات دشمنان قد برافراشتیم.» رئیس‌جمهور در بخش دیگری از پیام خود یادآور شد: «مقاومت ملت بزرگ ما نه‌فقط دشمن مستقیم و در روبه‌رو، که سازمان‌های به‌اصطلاح بین‌المللی او را نیز رسوا و بی‌اعتبار ساخته است.» وی آن‌گاه تأکید کرد: «حملات موشکی دشمن نشان داد که وقتی منافع و حقوق ملل مظلوم در میان است، ابرقدرت‌ها به‌صورت گله گرگ‌های متحد عمل می‌کنند؛ چراکه درحقیقت آنان که آتش جنگ و تجاوز را برافروخته‌اند و آنان که با اهدای موشک‌های دوربرد و تسلیحات مدرن هیزم‌کش این آتش شده‌اند، شرکای جرم جنایت‌پیشگان صدامی هستند.» آیت‌الله خامنه‌ای در پایان خاطرنشان ساخت: «پاسخ جنایات ضد انسانی دشمن بعثی را در جبهه‌های نبرد خواهیم داد و انتقام خون شهیدانتان را در عرصه پیکار حق و باطل از مزدوران بعثی خواهیم گرفت.» همچنین آیت‌الله موسوی اردبیلی رئیس دیوان‌عالی کشور، در دیدار با اعضای بسیج شوشتر و نماینده این شهرستان در مجلس شورای اسلامی گفت: «ابرقدرت‌ها وقتی نوکرشان صدام دچار شکست‌های پی‌درپی می‌شود، وقتی شهرهای ما به‌وسیله موشک‌های اهدایی ابرقدرت‌ شرق به خاک و خون کشیده می‌شود، ندا سر می‌دهند که ایرانی‌ها فلان کار را کردند. وقتی دزفول و مسجدسلیمان ما هدف موشک‌های رژیم بعثی و صهیونیستی صدام قرار می‌گیرد و دست حق، آنان را در دژهای فولادی خویش به خاک و خون می‌کشد می‌گویند این کار ایرانی‌ها است. چرا ابرقدرت‌ها باور ندارند که این جنود خدا است که آنها را از بین می‌برد.» رئیس دیوان‌عالی کشور سپس افزود: «اینها یک روز دنیا را گول می‌زدند که ما طرف‌دار پرولتاریا و امثال این چیزها هستیم. آیا پرولتاریای آنان صدام عفلقی است که به او موشک می‌دهند تا برادران و خواهران مسجدسلیمانی، دزفولی ما را به موشک ببندند و بر سر مردم فقیر مریوانی و بانه‌ای توپ و خمپاره بیندازد. اینها فکر می‌کنند که از دیوانه‌بازی‌های آنان به ستوه می‌آییم. غافل از اینکه مردمی که آرزویشان شهادت است با موشک نمی‌توان خفه کرد.» همچنین ستاد تبلیغات جنگ در اطلاعیه‌ای از کلیه خبرنگاران رسانه‌های گروهی در جهان دعوت کرد تا با سفر به ایران، آثار حملات موشکی عراق به مناطق غیرنظامی در شهرهای مسجدسلیمان و بهبهان را مشاهده کنند. دراین‌حال حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی در یادداشت‌های روزانه خود نوشته است: سران قوا امشب در حضور امام خمینی راجع به هدف قراردادن مناطق مسکونی عراق به تلافی حملات دشمن علیه مراکز غیرنظامی ایران گفت‌وگو کردند، اما رهبر انقلاب با این اقدام مخالفت و بر اشکال شرعی و سیاسی آن تأکید نمودند. رئیس مجلس شورای اسلامی اضافه کرده است: «با وضعی که عراق پیش گرفته است، بدون زدن شهرهای آن، مشکل است که خیلی به جنگ ادامه داد.»

گزارش- 223

نخست‌وزیر در پایان دیدارش از پیونگ‌یانگ، مذاکرات هیئت ایرانی با مقامات کره شمالی را در تحکیم روابط دو کشور در زمینه‌های مختلف سودمند خواند. میرحسین موسوی در ضیافت شامی که ازسوی هیئت ایرانی در محل نخست‌وزیری کره شمالی با حضور لی جون اوک نخست‌وزیر و مقامات بلندپایه کره برپاشد، در سخنانی با تجلیل از تلاش ملت کره در راه سازندگی کشورشان گفت: «ابرقدرت‌ها و در رأس آنها امریکا تاکنون توطئه‌های گوناگونی نیز علیه انقلاب اسلامی ایران انجام داده‌اند و نمونه‌هایی از آن تحمیل جنگ رژیم صهیونیستی عراق علیه ملت و انقلاب اسلامی ایران است.» وی افزود: «ملت ما مبارزه طولانی درپیش دارد و تا خنثی‌شدن همه توطئه‌ها مبارزه خویش را ادامه خواهد داد.» نخست‌وزیر درمورد مذاکرات انجام‌شده با مقامات کره شمالی اظهار کرد: «دیدار هیئت عالی‌رتبه سیاسی جمهوری اسلامی برای ما نهایت افتخار است و گفت‌وگوهای سودمند دو هیئت در محیط دوستانه به تحکیم روابط دو کشور در همه زمینه‌ها کمک خواهد کرد.»

گزارش- 224

سوریه خواستار گسترش روابط تجاری و همکاری‌های فنی با ایران شد. به گزارش روزنامه کیهان، بدرالدین شلاح رئیس اتاق بازرگانی و صنایع سوریه که در تهران به سر می‌برد در دیدار با وزیر بازرگانی ایران به نمایندگی از رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر و وزیر بازرگانی سوریه ضمن اظهار علاقه درمورد گسترش روابط تجاری و همکاری‌های فنی بین دو کشور بر ضرورت تشکیل کمیسیون مشترک بازرگانی تأکید کرد. حسن عابدی جعفری وزیر بازرگانی ایران نیز در این دیدار با استقبال از گسترش روابط تجاری دو کشور افزود: «با کمک یکدیگر می‌توانیم روی پای خود بایستیم و از این طریق برای محرومین و مستضعفین جامعه خودمان خدماتی انجام دهیم.» وی همچنین پایداری سوریه دربرابر فشارها را مورد ستایش قرار داد و بر هماهنگی بین دو ملت تأکید کرد.

گزارش- 225

سخنگوی مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق تخریب مناطق مسکونی و تأسیسات شهر پنجوین را اقدامی درجهت جلوگیری از استقرار مجاهدین عراقی در این شهر و زمینه‌سازی برای حملات بعدی به مناطق غیرنظامی ایران دانست. حجت‌الاسلام سیدمحمدباقر حکیم در گفت‌وگویی درمورد تخریب پنجوین توسط نیروهای عراقی با اشاره به سوابق این‌گونه اقدامات در شهرهای ایران و نیز شهرهای عراقی جیزان، الچول و الدجیل گفت: «تخریب شهر پنجوین از این قاعده مستثنا نیست و رژیم بعثی عراق این شهر را به دو علت تخریب نمود. نخست اینکه اجازه ندهد مجاهدین مسلمان عراقی در این شهر عراقی که دارای مؤسسات است حضور داشته باشد. دوم اینکه جمهوری اسلامی ایران را بدنام کند و ادعا کند که نیروهای اسلام این کار را انجام داده‌اند و برای جنایات بعدی خود در شهرهای مسکونی ایران زمینه‌سازی می‌کند.»

گزارش- 226

درحالی‌که رایزنی‌ها و تلاش‌های دیپلماتیک درباره جنگ ایران و عراق با طرح قطعنامه اخیر کشورهای غربی ابعاد گسترده‌تری به خود گرفته سفیر دائمی ایران در سازمان ملل امروز تأکید کرد مجازات صدام همچنان یکی از شرایط ایران برای پایان‌دادن به جنگ است. به گزارش خبرگزاری امارات متحده عربی، راشد عبدالله وزیر مشاور در امور خارجی امارات، امروز به‌طور جداگانه با مجد الفیصل و محمود سادات مادرشاهی سفرای عراق و ایران در ابوظبی درخصوص مسائل مربوط به روابط دوجانبه و جنگ ایران و عراق دیدار و مذاکره کرد. این خبرگزاری همچنین گزارش داد وزیر تجارت خارجی هلند که به‌منظور امضاء یک موافقت‌نامه اولیه درزمینه همکاری فنی و اقتصادی با امارات در این کشور به سر می‌برد، در دیدار با شیخ خلیفه بن زاید ولیعهد و معاون فرمانده نیروهای مسلح امارات، از اقدامات این کشور درجهت رفع اختلافات اعراب و خاتمه جنگ عراق و ایران تقدیر کرد. از سوی دیگر به گزارش روزنامه جمهوری اسلامی، سعید رجایی خراسانی سفیر دائمی ایران در سازمان ملل، در مصاحبه‌ای مطبوعاتی در مقر سازمان ملل درخصوص پیش‌نویس قطعنامه جدید درباره جنگ ایران و عراق اعلام کرد: «تا زمانی‌که رژیم بعثی حاکم بر بغداد مردم بیگناه غیرنظامی را بمباران کرده و مرتکب جنایات جنگی می‌شود، جمهوری اسلامی ایران هیچ مذاکره و یا طرح قطعنامه‌ای را ممکن نمی‌داند.» وی ضمن اشاره به شرایط جمهوری اسلامی ایران برای پایان‌دادن به جنگ افزود: «صدام یک جانی است و باید مجازات جانیان جنگی درمورد وی اجرا شود.» رجایی خراسانی همچنین تأکید کرد: «مسئله عقب‌نشینی نیروهای عراقی از خاک کشورمان با بیرون‌راندن متجاوزین توسط سربازان اسلام حل خواهد شد.» رادیو بی‌بی‌سی نیز در گزارشی با نقل سخنان سفیر دائمی ایران در سازمان ملل درباره طرح قطعنامه پیشنهادی اخیر در این سازمان گفت: «[رجایی خراسانی] هنوز منتظر است دستورات لازم از تهران به وی برسد، اما قطعنامه کشورهای غربی به صورتی که هم‌اکنون مطرح است ازطرف ایران غیرقابل قبول می‌باشد، مگر آنکه تغییرات فاحشی در این قطعنامه داده شود و مفادی به آن افزوده گردد.»* این رادیو افزود: «دکتر خراسانی که گویا سعی داشت تأکید نماید که ایران حاضر به چانه‌زدن نیست، گفت ما خواهان آنیم که جنگ فیصله یابد، اما الزاماً خواستار پایان صلح‌آمیز جنگ نیستیم. ما دست کمک به‌سوی هیچ‌یک از نهادهای بین‌المللی دراز نکرده‌ایم و می‌خواهیم جنگ را به شیوه‌ای که خواست خود ماست پایان دهیم.»

گزارش- 227

باوجود اختلاف‌نظر اولیه قدرت‌های غربی درخصوص تحویل هواپیماهای فرانسوی سوپراتاندارد، گزارش‌ها حاکی‌از اشتراک‌نظر فزاینده آنان درمورد مقابله با اقدام احتمالی ایران به بستن تنگه هرمز است. نشریه المجله (چاپ لندن) در گزارشی به نقل از یک مقام عراقی کلیه گزارش‌ها درمورد محدودیت‌ها و موانع بهره‌برداری از هواپیماهای سوپراتاندارد را تکذیب و تأکید کرد: «استفاده از این هواپیماها تنها به تصمیم عراق بستگی دارد.» وی تأخیر در تحویل سوپراتانداردها را نه به‌دلیل تجدید‌نظر فرانسه در تصمیم خود، بلکه ناشی‌از آن دانست که «دولت میتران منتظر بود طوفانی که هم‌زمان با فرارسیدن تاریخ تسلیم جنگنده‌ها به عراق برخاسته بود، تاحدودی آرام شود تا این مسئله از یک‌سو منجر به تشدید مجدد نبردها بین عراق و ایران نشود و از سوی دیگر عبور نفت از منطقه خلیج [فارس] را با خطر مواجه نسازد.» المجله در ادامه گزارش خود با استناد به اظهارات مقام مذکور مبنی‌بر کاهش تهدیدات ایران درمورد بستن تنگه هرمز مدعی شد: «ایران به این دلیل از تهدیدات خود عقب‌نشینی و چشم‌پوشی کرده که متقاعد شده است که امکانات اجرای تهدیدات خود مبنی‌بر بستن تنگه هرمز را ندارد.» این نشریه با سهیم‌دانستن کشورهای امریکا، انگلیس و آلمان‌غربی در آنچه این مقام عراقی «برخاسته‌شدن طوفان و شانتاژ مربوط به تحویل سوپراتانداردها به عراق» خواند، از تماس‌های مستقیم میان عراق و امریکا به‌منظور «آرام‌کردن طوفان به راه انداخته شده» خبر داد و اضافه کرد: «سفر اخیر طه یاسین رمضان (معاون نخست‌وزیر عراق) به بریتانیا باعث گردید تا دولت تاچر نیاز عراق به هواپیماهای فرانسوی را درک نماید. درک این موضوع ازجانب دولت بریتانیا در گفت‌وگوهای تجاری و اقتصادی منعکس شد. چه در آن گفت‌وگوها بریتانیا موافقت کرد که مبلغ 250 میلیون لیره استرلینگ به عراق تحویل دهد تا بدین‌ترتیب دولت عراق 80 تا 90 درصد از هزینه‌ها و مخارج طرح‌ها و پروژه‌هایی را که شرکت‌های انگلیسی درحال‌حاضر مشغول تکمیل آن هستند بتواند تأمین نماید.» از سوی دیگر، مجله فرانسوی ژون آفریک در مقاله‌ای در شماره امروز خود ضمن اشاره به دخالت نظامی امریکا، انگلستان و فرانسه درصورت اقدام احتمالی ایران به بستن تنگه هرمز، اقدامات ضروری برای کاستن از عواقب سیاسی این عملیات را بدین‌‌ شرح برشمرد: «1. بجاست از مشارکت نیروهای فرانسوی در این نیروی دریایی غربی تاحدی کاسته شود تا ایران درصدد حمله به‌ویژه علیه واحدهای دریایی فرانسه به تلافی تحویل سوپراتانداردها به عراق برنیاید. 2. باید کلیه کشورهای غربی که هم‌اکنون با ایران روابط تجاری دارند این روابط را حفظ کنند و درصورت لزوم آن را توسعه دهند تا به تهران نشان دهند هدف، واردشدن به جنگ علیه این کشور نیست و حتی برعکس امکان برقراری مجدد مبادلات جاری معمولی در یک مدت کوتاه امکان‌پذیر است. 3. طبیعتاً باید توجه داشت که اتحاد شوروی از تشنج میان ایران و کشورهای غربی استفاده نکند، ولی به‌دلیل جهت‌گیری ضدکمونیستی و ضدشوروی رژیم ایران احتمالاً این خطر ضعیف است. 4. و بالاخره بجاست تلاش‌های فعلی به‌منظور پایان‌دادن به جنگ میان عراق و ایران افزایش یابد.»

گزارش- 228

چند روز پس از تهدید رئیس‌جمهور مصر به عکس‌العمل نظامی دربرابر اقدام ایران به انسداد تنگه هرمز، کمال ‌حسن علی وزیر امور خارجه مصر نیز در مصاحبه با مجله المصور از احتمال اعزام نیروهای مصری به‌منظور دفاع از کشورهای عربی سخن گفت. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، وزیر امور خارجه مصر در این مصاحبه ضمن اشاره به تهدیدات ایران، احتمال حمله نظامی این کشور را ضعیف دانست و افزود: «من شک دارم که ایران اوضاع را بدتر کند، ولی شکی نیست که نیروهای مسلح مصر توانایی عزیمت به آن‌سوی مرزهای خود را دارند.» کمال حسن علی در پایان این مصاحبه خاطرنشان کرد که «کشورش به ارسال سلاح به عراق برای کمک به جنگ با ایران ادامه می‌دهد، ولی درمورد جزئیات آن توضیحی نداد.» آسوشیتدپرس در گزارش دیگری اعلام کرد: وزیر امور خارجه مصر امروز عازم عراق شد و بلافاصله پس از ورود به این کشور با طارق عزیز همتای عراقی خود گفت‌وگو کرد. بنا به این گزارش، «طرفین در مذاکرات خود پیرامون روابط فی‌مابین، موقعیت جهان عرب و آخرین تحولات جنگ ایران و عراق به گفت‌وگو پرداخته‌اند.» کمال حسن علی همچنین به‌منظور ابلاغ پیام شفاهی حسنی مبارک رئیس‌جمهوری مصر با صدام حسین ملاقات کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی در تحلیل این سفر یادآور شد: باوجود قطع روابط علنی مصر و عراق، دو کشور در روند جنگ «روابط سیاسی، نظامی خود را در سطح گسترده‌ای تحکیم بخشیدند. به‌گونه‌ای که اکنون از یک‌سو رژیم حسنی مبارک با ارسال مقادیر معتنابهی تجهیزات نظامی و اعزام کارشناس به بغداد، صدام را در جنگ با ایران اسلامی یاری می‌کند.»

گزارش- 229

درحالی‌که امروز نیز عملیات جست‌وجو برای یافتن اجساد کشته‌شدگان در انفجارهای صبح یکشنبه بیروت در دو مرکز استقرار نظامیان امریکایی و فرانسوی ادامه دارد، گزارش‌ها همچنان حاکی‌از تکرار اتهامات درمورد نقش ایران و سوریه در این حادثه است. کاسپار واینبرگر وزیر دفاع امریکا، اظهار کرد: «حمله به مقر تفنگ‌داران امریکایی در بیروت با رضایت سوری‌ها انجام گرفته است.» وی در پاسخ به این سؤال که آیا اطلاعاتی حاکی‌از دخالت ایران در انفجارها دراختیار دارد، گفت: «نه، اما اطلاعاتی که ما داریم به آن‌سو اشاره می‌کند.» به گزارش رادیو اسرائیل یک مقام بلندپایه امریکایی امروز تأکید کرد که «به عقیده ایالات متحده سوءقصدهای تروریستی بیروت علیه سربازان امریکایی و فرانسوی توسط شبه‌نظامیان وابسته به حسین موسوی که یک گروه انشعابی از جنبش شیعیان امل می‌باشد صورت گرفته است.» وی افزود: «به‌احتمال ‌قوی افراد حسین موسوی با عوامل حکومت جمهوری اسلامی ایران همکاری نزدیک داشتند.» همچنین خبرنگار آسوشیتدپرس با اشاره به مصاحبه خود با حسین موسوی گزارش مشروحی درباره جناح انشعابی جنبش شیعیان امل در لبنان منتشر کرد. موسوی در این مصاحبه گفته است: «ما فرزندان حکومت اسلامی ایران هستیم.» در این گزارش همچنین «تعداد پاسداران دولتی ایران و حزب‌اللهی‌هایی که با حسین موسوی همکاری می‌کنند 1500 نفر برآورد شده است.» رادیو اسرائیل در گزارش دیگری گفت: «در تهران حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی بار دیگر درگیری جمهوری اسلامی ایران را در انفجار بیروت تکذیب کرد، ولی به‌طور ضمنی این عمل را مورد تحسین قرار داد. حجت‌الاسلام رفسنجانی در پایان جلسه شورای‌عالی دفاع که شب گذشته تشکیل شد گفت ما عملاً در این کارها دخالت نمی‌کنیم، ولی طرف‌دار حرکت مردم برای مبارزه با اشغالگران می‌باشیم.» همچنین به گزارش رادیو بی‌بی‌سی، سعید رجایی خراسانی سفیر ایران در سازمان ملل، در پاسخ به سؤالی درمورد حمله به پایگاه تفنگ‌داران دریایی امریکا در لبنان گفت: «می‌تواند بفهمد که چرا این عمل انجام گرفته است.» وی افزود: «تردیدی نیست هریک از کسانی‌ که در کشتارهای شتیلا و صبرا خویشاوندان خود را از دست داده‌اند دلیل کافی برای حمله به نیروهای امریکایی خواهند داشت.» خبرگزاری جمهوری اسلامی از پاریس گزارش داد: رسانه‌های گروهی فرانسه همچنان بر مسئولیت ایران در انفجارهای صبح یکشنبه بیروت تأکید می‌ورزند. در همین حال روزنامه لوموند به نقل از روزنامه امریکایی وال‌ استریت ژورنال نوشت: «وقت آن فرارسیده اقداماتی علیه مسئولین سوءقصدهای اخیر بیروت انجام گیرد.» وال‌ استریت ژورنال همچنین پیشنهاد کرده است که «شهر بعلبک لبنان، جایی که پاسداران انقلاب ایران و شبه‌نظامیان شیعه لبنانی هوادار آیت‌الله خمینی سنگر گرفته‌اند بمباران شود.» از سوی دیگر جورج بوش معاون ریاست‌جمهوری امریکا، امروز وارد بیروت شد و از ویرانه‌های ساختمانی که تاکنون اجساد 215 تن از تفنگ‌داران دریایی امریکا از آن خارج شده بازدید کرد. بوش پس از این بازدید گفت: «استفاده از ترور و وحشت خط مشی سیاست خارجی امریکا را تغییر نخواهد داد.» وی افزود: «ما دراثر اعمال تروریستی دوستانمان را رها نخواهیم کرد و اجازه نخواهیم داد که مشتی تروریست جنایت‌پیشه و جبون سیاست خارجی امریکا را تعیین کنند.» معاون رئیس‌جمهور امریکا تأکید کرد: «به اعتقاد من چنین امری در دوره ریاست‌جمهوری کنونی امریکا هرگز اتفاق نخواهد افتاد.» بوش همچنین افزود: «امریکا پاره‌ای شواهد را درمورد عاملان این ماجرا دراختیار دارد، اما تا زمانی‌که کاملاً مطمئن نشود نامی اعلام نخواهد کرد.» همچنین اسحاق شامیر نخست‌وزیر رژیم اشغالگر قدس، در اظهارات تازه‌ای درباره انفجارهای بیروت گفت: «مسئولین سوءقصد به قرارگاه‌های سربازان امریکایی و فرانسوی در بیروت، دولت سوریه و تروریست‌هایی هستند که در حمایت حکومت دمشق و با تشویق اتحاد شوروی فعالیت می‌کنند.» درعین‌حال روزنامه لارپوبلیکا (چاپ ایتالیا) در گزارشی به نقل از یکی از تحلیل‌گران رادیوی نظامی اسرائیل نوشت: «سوءقصدهای روز یکشنبه بیروت خسارت‌هایی نیز برای اسرائیل به بار آورده است. برای اینکه دولت ریگان در پایان به این نتیجه و درک خواهد رسید که بدون درنظرگرفتن منافع سوریه در لبنان نمی‌توان کاری کرد. درنتیجه واشنگتن در ابتدا به خشونت رفتار خواهد نمود و پرزیدنت ریگان لحن ضد سوری و روسی به خود خواهد گرفت، اما بعداً امریکایی‌ها با لحنی آرام تلاش خواهند نمود تا با سوری‌ها به توافق رسیده و راه سازشی بیابند که مانند همیشه توسط اسرائیل طی خواهد شد.» خبرگزاری رویتر از لندن امروز در گزارشی که به بررسی روابط ایران و امریکا از نقطه‌نظر حادثه بیروت اختصاص داشت اعلام کرد: «خصومت پوشیده‌شده میان این دو کشور با حوادث لبنان و خلیج [فارس] دوباره آشکار شد.» به گفته رویتر، قبل از انفجارهای اخیر میزان تحریکات میان دو کشور به‌علت تحولات جنگ ایران و عراق درحال افزایش بود و این درحالی است که «واشنگتن باتوجه‌به ناراحتی این کشور [امریکا] از احساس حقارت در بحران گروگان‌ها و فاجعه تلاش عقیم برای نجات گروگان‌ها در آوریل 1980 سعی می‌کرد درگیری خود را با ایران به حداقل محدود کند. ریگان با بی‌طرف‌ماندن در جنگ سه‌ساله ایران و عراق، سیاست جیمی کارتر رئیس‌جمهور پیش از خود را دنبال کرد.»

پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1362/08/04