1362.08.29

روزشمار جنگ سال 1362 1362.08.29
نام‌های دیگر	بیست و نه آبان
تاریخ شمسی	1362.08.29
تاریخ میلادی	20 نوامبر 1983
تاریخ قمری	14 صفر 1404

1359.08.29

1360.08.29

1361.08.29

1363.08.29

1364.08.29

1365.08.29

1366.08.29

گزارش- 588

در ادامه مرحله چهارم عملیات والفجر٤، نیروهای خودی که تا آخرین ساعات شب گذشته (ساعت ٢٤) توانسته بودند در اغلب محورها خط دشمن را شکسته و در برخی از محورها همچون شاخ تارچر به موفقیت‌های نسبی دست یابند، در ادامه کار به مشکلاتی برخوردند. در محور ارتفاع 1900 و یال‌های شرقی آن به‌علت هوشیاری دشمن و بسته‌شدن راهکارها و ناهماهنگی گردان‌های عمل‌کننده، لشکر27 حضرت رسول(ص) و لشکر5 نصر، باآنکه نیروهای احتیاط خود را نیز به این محور وارد کرده بودند، نتوانستند به موفقیتی دست یابند، درنتیجه فرماندهان به‌ناچار ساعت 3 بامداد گردان‌های عمل‌کننده را به عقب فراخواندند. درهمین‌حال تلاش نیروهای لشکر27 حضرت رسول(ص) برای تصرف ارتفاع 1904 به ثمر نشست و آنها توانستند پس از چندین‌بار دست‌به‌دست شدن ارتفاع 1904 بین نیروهای خودی و دشمن، بالاخره در ساعت ٣ بامداد این ارتفاع را به تصرف درآورده و به‌طور نسبی تثبیت کنند. درپی این موفقیت، محسن رضایی که از تهران عملیات را پیگیری می‌‌کرد در تماس تلفنی به سیدرحیم صفوی گفت: نیروها هر کاری که می‌توانند، انجام بدهند تا در تاریکی شب کار تمام شود. چون اگر به صبح بکشد کاری پیش نخواهد رفت. وی توصیه کرد نیروهای لشکر حضرت رسول(ص) که در روی ارتفاع 1904 مستقر شده‌اند خمپاره‌ها را جلو کشیده، ارتفاع 1900 را هدف قرار بدهند تا آنجا هم سقوط کند. البته باوجود اعلام این مهم به رزمندگان، به‌دلیل فشار مداوم دشمن انجام این کار امکان‌پذیر نشد. در محور دره میانه، نیروهای لشکر17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) در سمت راست ضمن شکستن خط دشمن خود را تا تپه‌های غرب کلز رساندند، ولی در سمت چپ که قرار بود با پیشروی در آن منطقه ضمن تکمیل تصرف ارتفاع کلز، از دو سمت با نیروهای لشکر27 حضرت رسول(ص) الحاق کنند به‌علت مقاومت نیروهای عراقی و همچنین نرسیدن نیروهای لشکر27 حضرت رسول(ص) به منطقه الحاق، موفقیتی به‌ دست نیاوردند. با نزدیک‌شدن زمان طلوع آفتاب و تصرف‌نشدن بیش از نیمی از اهداف، تردیدهای جدی در قرارگاه فرماندهی درباره موفقیت عملیات به وجود آمد. درباره محور کانی‌مانگا (ارتفاع 1904، 1900 و شرق آن و ارتفاع سنگ معدن) عزیز جعفری اعتقاد داشت که اگر ارتفاع 1900 به‌طور کامل تثبیت نشود، نیروهای لشکر5 نصر که تا روکان پیش رفته‌اند، نمی‌توانند در سمت چپ این ارتفاع باقی بمانند زیرا دشمن به آن منطقه تسلط دید و تیر دارد. علاوه‌براین در محور سنگ معدن نیز که لشکر نصر توانسته بود ارتفاع 1830 را ازسمت پنجوین تصرف کند، هنوز غرب این ارتفاع (شاخ کن‌شوکت) به تصرف درنیامده بود و فرمانده قرارگاه مقدم حمزه باتوجه‌به تجربیات گذشته، امکان تصرف شاخ کن‌شوکت تا طلوع آفتاب را دور از ذهن می‌دانست. اگر کار به همین نحو پیش می‌رفت و شاخ شوکت تصرف نمی‌شد، آن بخش از نیروهای لشکر٥ نصر که ارتفاع 1830 را به تصرف درآورده و در آنجا مستقر بودند، به محاصره می‌افتادند. در عمل نیز دشمن، باوجود تلفات سنگینی که متحمل شده بود، فشار خود را بر روی ارتفاع 1830 تشدید کرده بود. لذا عزیز جعفری در تماسی با سیدرحیم صفوی دراین‌باره گفت: آن بخش از نیروهای لشکر٥ نصر که به روی ارتفاع 1830 رفته‌اند، تلفات زیادی دادند و نتوانستند بایستند. من اول به مرتضى قربانی گفتم بایستند، ولی توان آنها گرفته شده و نمی‌توانند بایستند و فشار زیادی روی آنها است. عراقی‌ها از دو طرف آنها را می‌زنند. دشمن چون جاده دارد به‌راحتی نیروهای خودش را تدارک می‌کند و به لشکر نصر فشار می‌آورد. به مرتضی قربانی گفتیم پس دو دسته نیروی داوطلب را که بتوانند روی این دو قله پدافند بکنند و ٢٤ ساعت مقاومت بکنند، نگه‌دار، ولی می‌گفت اصلاً وضع خوب نیست و امکان ندارد. فرماندهی قرارگاه مقدم حمزه پس از مشورت با سیدرحیم صفوی در ساعت 4:30، از فرماندهی لشکر٥ نصر خواست تا نیروهایی را که برای تصرف شاخ‌ کن‌شوکت اعزام کرده بود به عقب فرابخواند. در ساعت 6:30، سیدرحیم صفوی در گزارشی به محسن رضایی وضعیت کلی عملیات را این‌گونه اعلام کرد: ارتفاع 1904 و یال‌هایش و ارتفاع 1740 و 1680 تصرف شدند. لشکر٥ نصر نتوانست در روی ارتفاعات 1830 و 1810 بماند و پایین آمد. عده‌ای از کادر لشکر نیز شهید و مجروح شدند و آن فلشی که در تنگه روکان بود را هم نتوانست بالا برود و مهدی زین‌الدین (لشکر١٧ علی‌بن‌ابی‌طالب(ع)) هم توانست تپه‌های اول خودش را بگیرد و الآن روی تپه‌های دوم درگیر است. درحال‌حاضر، نیروهای خودی یک خطی از 1904 به 1740 و به‌طرف تپه‌های قسمت جنوبی دره میانه و بالای کلز تشکیل دادند. وی افزود عراقی‌ها در 1616 (یال شرقی 1900) و 1900 به‌شدت مقاومت کردند. هم‌زمان با روشن‌شدن هوا، دشمن فشار خود را در سایر محورها نیز افزایش داد و توانست در محور عملیاتی لشکر٢٧ حضرت رسول(ص)، ارتفاع 1904 را بازپس بگیرد. در محور دره میانه و کلز نیز که بخشی از اهداف تصرف شده بود، عراقی‌ها ابتدا با اجرای آتش شدید توپخانه و سپس واردکردن نیروی پیاده، نیروهای خودی را به عقب راندند. بدین‌ترتیب عملیات انجام‌شده به‌رغم موفقیت‌های نسبی در ساعات اولیه، بدون دستیابی به اهداف ازپیش تعیین‌شده خاتمه یافت. در این عملیات فشار زیاد دشمن که با گسیل نیروهای فراوان صورت می‌گرفت موجب شد تلفات سنگینی به عراق وارد شود؛ طبق آماری که پس از روشن‌شدن هوا سیدرحیم صفوی به محسن رضایی اعلام کرد در روی ارتفاع 1830 (سنگ معدن) که هدف لشکر٥ نصر بود، ٢ گردان از تیپ‌49 عراق به‌طور کامل منهدم شد. در منطقه عملیاتی لشکر١٧ علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) نیز یک گردان از تیپ‌36 تا 60% منهدم گشت. همچنین در منطقه هدف لشکر٢٧ حضرت رسول(ص) نیز ٥ گردان از تیپ‌های ٢١ پیاده، ‌108 و ‌95 منهدم شدند. در جریان عملیات شب گذشته، ١ گردان از نیروهای لشکر27 حضرت رسول(ص) و یک گردان ادغامی این لشکر با تیپ‌٣ لشکر٢٨ کردستان که مأمور اجرای عملیات در غرب شاخ تارچر بودند، در محاصرة نیروهای عراقی قرار گرفتند و فرماندهی لشکر به آنها اعلام کرد در طول روز در موقعیت خود باقی بمانند تا با فرارسیدن شب امکان خروج آنها از محاصره فراهم شود.* هم‌زمان با عملیات در منطقه کانی‌مانگا، نیروهای محدودی از ارتش و سپاه در منطقه بانی‌بنوک به اجرای عملیات پرداختند و توانستند ٣ ارتفاع در چپ و راست این منطقه را به تصرف درآورند، ولی نیروهای خودی براثر آتش شدید توپخانه و فشار دشمن مجبور به عقب‌نشینی شدند. طبق گفته سرهنگ امیربیگی، در این عملیات از نیروهای خودی ٢ نفر شهید و ٦ نفر زخمی شدند.

گزارش- 589

یکی از نکات قابل‌توجه در جریان عملیات شب گذشته و روز جاری، حضور عناصری از سازمان مجاهدین خلق(منافقین) در بین نیروهای ارتش عراق در محور کانی‌مانگا بود. گزارش راوی لشکر27 حضرت رسول(ص) دراین‌باره حاکی است: هنگامی‌که گردان حبیب از لشکر27 حضرت رسول(ص) در ارتفاع 1680 یال غربی شاخ تارچر وارد عمل شده بود یکی از افرادی که در پشت تیربار قرار داشت، با اعلام اینکه هدف تصرف شده است نیروها را به جلو فرامی‌خواند و برای جلب توجه بیشتر چند رگبار هوایی نیز شلیک می‌کند. رزمندگان این گردان هم به تصور اینکه وی از افراد خودی است که در پشت تیربار غنیمتی قرار گرفته است به‌سمت او می‌روند، اما با نزدیک‌شدن نیروها به وی، فرد مذکور ناگهان تیربار را به‌سمت آنها گرفته و شروع به شلیک می‌کند و درنتیجه عده‌ای از نیروهای گردان حبیب شهید یا زخمی می‌شوند. در همین هنگام، فرمانده یکی از گروهان‌های این گردان، از پشت به وی نزدیک شده و با پرتاب نارنجک او را به هلاکت می‌رساند. در بازرسی از جیب این فرد کارتی به‌ دست آمد که نشان می‌دهد وی از افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) بوده است.

گزارش- 590

در چهار اطلاعیه‌ای که ازسوی فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) با امضای سیدرحیم صفوی، اطلاعات قرارگاه خاتم با امضای محمد باقری، طرح و عملیات قرارگاه مقدم حمزه با امضای علی تجلائی و اطلاعات قرارگاه مقدم حمزه با امضای علی فدوی برای اطلاع رده‌های مختلف ارسال شد، کلیاتی از سازمان رزم، نحوه اجرای عملیات در محور‌های مختلف، قرارگاه‌های مأمور و همچنین نتایج عملیات بیان شده است. گزیده تنظیم‌شده چهار اطلاعیه مذکور بدین ‌شرح است: سازمان رزمی قرارگاه تاکتیکی حمزه٢: لشکر27 محمد رسول‌الله(ص) با ٧ گردان + تیپ‌٣ لشکر28 کردستان قرارگاه تاکتیکی حمزه٣: لشکر17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) با ٣ گردان + تیپ٢ لشکر28 کردستان قرارگاه تاکتیکی حمزه4: لشکر٥ نصر با ٧ گردان + تیپ‌١ لشکر28 کردستان قرارگاه تاکتیکی حمزه٥: تیپ‌٣٣ المهدی(عج) با ٥ گردان + تیپ‌٢ لشکر30 گرگان قرارگاه تاکتیکی حمزه٦: تیپ‌10 سیدالشهدا(ع) با ٢ گردان + تیپ‌٢ لشکر23 نوهد قرارگاه تاکتیکی حمزه7: لشکر30 گرگان با ٣ گردان مأموریت قرارگاه حمزه٢: تصرف و تأمین ارتفاعات 1904، 1900 و یال‌های 1904 و شاخ تارچر و الحاق در جناح راست با قرارگاه حمزه٣ در کلزآسیاب و یال‌های شرقی 1900 و الحاق در جناح چپ با قرارگاه حمزه٤ در شیار حمدان. قرارگاه حمزه٣: تصرف و تأمین رودخانه گوگسور در غرب کانی‌مانگا از خط تماس قبلی تا امتداد شرقی غرب روستای آسیاب. قرارگاه حمزه٤: تصرف ارتفاعات زله (سنگ معدن و شاخ شوکت) مشرف بر پنجوین و ارتفاعات تنگه روکان و ارتفاع 1616 و الحاق با قرارگاه حمزه2 در جناح راست. قرارگاه حمزه٥ و حمزه٦: به‌ترتیب مأموریت داشتند در احتیاط و دنبال پشتیبان قرارگاه‌های حمزه٤ و حمزه‌٣ باشند. قرارگاه حمزه٧: اجرای تک و تصرف ارتفاعات بانی‌بنوک (کله اسبی) با یک گردان. یادآور می‌شود دشمن در فرصتی که پیدا کرده بود با به‌کارگیری مهندسی رزمی خود در حد وسیع، توانست موانع زیادی (سیم‌خاردار، میدان مین و کانال‌های آتش) را ایجاد کند. همچنین عراق با استفاده از نیروهای حاضر در منطقه و آوردن نیروهای جدید و سازماندهی آنها، وضعیت خوبی را ازلحاظ پدافندی کسب کرد. شروع عملیات و نحوه پیشرفت آن عملیات در ساعت 9:30 شب در تاریخ 28/8/1362 شروع شد و در مرحله اول با موفقیت نیروهای خودی همراه بود. دشمن که در چند شب قبل از عملیات، احتمال حمله نیروهای خودی را می‌داد و درحال آماده‌باش به ‌سر می‌برد، در یک حالت خستگی و اضطراب بود و به همین دلیل نتوانست مقاومت چندانی را ازلحاظ نیروهای پیاده‌اش داشته باشد، ولی به‌دلیل آماده نگاه‌داشتن نیروهای عقبه خود و ایجاد موانعی که ذکر شد (به‌خصوص در مسیر راهکارهایی که نیروهای خودی از آن استفاده می‌کردند) توانست مشکلات فراوانی در حین پیشروی نیروها برای ما به‌ وجود آورد و توانایی پاتک را قبل از روشن‌شدن هوا پیدا کند. در محور‌های حمزه‌٢ و ٣ و ٤ نیروهای عمل‌کننده، اهداف ازپیش تعیین‌شدة خود را 80% تصرف کردند. در محور حمزه٤، تنگه روکان و ارتفاع 1616 از ساعات اولیه حمله زیر آتش شدید دوشیکا، چهارلول، انواع تیربار، تانک و توپخانه دشمن قرار داشت و درنتیجه منطقه مزبور سقوط نکرد. درصورتی‌که بقیه اهداف حمزه٤ به تصرف نیروهای خودی درآمد. در محور حمزه‌٢، ارتفاعات 1900، 1904 و یال‌های مربوطه تصرف شده بود و ارتفاع 1606 که توسط حمزه‌٤ باید تصرف می‌شد، سقوط نکرده بود. محور حمزه‌٣ یال‌های سمت راست ارتفاع 1866؛ یعنی ارتفاع 1740 و 1680 کاملاً سقوط کرده و در دست نیروهای خودی می‌باشد. علت عقب‌نشینی در محور حمزه‌٤: سقوط نکردن تنگه روکان، ارتفاع 1616 و 1606 که در دست دشمن باقی ماند و نیروهای خودی از سه محور که شامل کله‌قندی، شیار توتمان و تنگه روکان بود، مورد تهدید واقع شده و آتش شدید دشمن بر روی نیروهای خودی لحظه‌ای قطع نمی‌شد. درضمن نیروهای خودی عقبه نداشته و هیچ‌گونه وسایل تدارکاتی به آنان نمی‌رسیده و نیروهای ما به دستور قرارگاه به مواضع قبلی خود برگشتند. علت عقب‌نشینی در محور حمزه‌٢: فشار دشمن از سه جناح تنگه روکان، ارتفاع 1606 و هایندل که دشمن آتش پرحجمی بر روی نیروهای مزبور ریخته و جاده‌ای که دشمن به ارتفاع 1900 داشته نیروهای خودی را تهدید جدی می‌کرد. درصورتی‌که نیروهای خودی هیچ‌گونه عقبه‌ای نداشته و بنا به دستور قرارگاه به مواضع قبلی خود عقب نشستند. درضمن یال‌های سمت راست 1904 به‌طرف سرکان در دست نیروهای خودی بود، ولی چون ارتفاع 1904 در دست دشمن بود، نیروهای خودی در ساعت ٦ الی ٨ بعدازظهر 29/8/1362 به مواضع قبلی خود برگشتند. در محور حمزه‌٣ نیروهای خودی بر روی یال‌های سمت راست 1866؛ یعنی 1740 و 1680 مستقر هستند. قرارگاه‌های حمزه‌٥ و ٦ در احتیاط ماندند. قرارگاه حمزه٧ مأموریت خود را با یک گردان روی ارتفاعات بانی‌بنوک جهت تصرف و تأمین انجام داده و بنا به دستور به خطوط قبلی خود بازگشت.

گزارش- 591

پس از فروکش‌کردن تب‌وتاب عملیات و برقراری آرامش نسبی در محورهای مختلف منطقة عملیاتی والفجر4، کلیه فرماندهان رده‌های مختلف عملیاتی به مقر فرماندهی قرارگاه مقدم حمزه سپاه در جنوب ارتفاعات کنگرک، فراخوانده شدند تا درباره عملیات انجام‌شده، مشکلات آن و علل ناکامی یگان‌ها گفت‌وگو کنند.* در این جلسه فرماندهان در جمع‌بندی دلایل ناکامی یگان‌های خود به مؤلفه‌های تقریباً مشترکی اشاره کردند که عبارت بودند از: ١. هوشیاری دشمن در منطقه عملیاتی. ٢. سرمایه‌گذاری دشمن در منطقه عملیاتی و ایجاد موانع مختلف نظیر میادین مین و استحکامات مهندسی.** ٣. ناهماهنگی یگان‌های هم‌جوار. ٤. نبود شناسایی کافی. ٥. نبود هماهنگی درپیشروی یگان‌ها. در پایان جلسه، محسن رضایی از تهران تماس گرفت و از سیدرحیم صفوی آخرین وضعیت عملیات را جویا شد. صفوی ضمن بیان کلیاتی از نتایج به‌دست‌آمده، به محسن رضایی گفت: لازم است برای تصمیم‌گیری درباره عملیات شما و سرهنگ صیاد شیرازی به منطقه بیایید.

گزارش- 592

ارتش عراق امروز علاوه‌بر بمباران اطراف شهر سردشت شهرهای آبادان و خرمشهر را نیز آماج گلوله‌باران قرار داد. هواپیماهای عراقی امروز در سه نوبت با ورود به حریم هوایی سردشت، اطراف این شهر را از ارتفاع بالا بمباران کردند. در این حملات ٢ نظامی و یکی از اهالی روستا که مشغول چراندن گوسفندان بود زخمی شدند و حدود 100 رأس گوسفند اهالی نیز تلف شد. این درحالی ‌است که باوجود حملات هوایی امروز جنگنده‌های دشمن علیه سردشت و تجاوز هواپیماهای عراقی به حریم شهرهای گیلان‌غرب و باختران، خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از اطلاعیه نظامی عراق گزارش داد: «امروز هیچ‌گونه حمله هوایی برعلیه مواضع ایران صورت نگرفته است.» از سوی دیگر و در ادامه گلوله‌باران شهرهای آبادان و خرمشهر، امروز نیز این دو شهر و اطراف آن هدف گلوله‌های توپ‌ها و خمپاره‌اندازهای عراقی قرار گرفتند که براثر آن ٦ باب منزل مسکونی در آبادان تخریب شد و در خرمشهر نیز چند منزل مسکونی در خیابان فردوسی این شهر آسیب دید. در این اقدام دشمن ٨ تن از مردم و نیروهای نظامی زخمی شدند.

گزارش- 593

امروز در جریان دو اقدام گروه‌های مسلح غیرقانونی، ٤ کودک شهید و ٣ تن نیز مجروح شدند. از سوی دیگر درحالی‌که ٣ نفر از افراد سازمان کومه‌له خود را تسلیم کردند، سپاه کردستان از فعالیت مجدد ایستگاه رادیویی سازمان کومه‌له و استقرار عناصر این سازمان در دولکان عراق خبر داد. تعدادی از کودکان روستای خیاره واقع در جنوب‌غربی سنندج که برای چراندن گوسفندان به مراتع اطراف این روستا رفته بودند، به مینی که افراد مسلح ضدانقلاب کار گذاشته بودند، برخورد کردند. براثر انفجار مین، ٤ تن از این کودکان به شهادت رسیدند و ٢ تن از آنان نیز مجروح شدند که جراحت یکی از آنان جزئی بود، ولی پای کودک دیگر قطع شد. یادآور می‌شود که سن قربانیان این حادثه بین ٩ تا 12 سال بود. در روستای ملحم در 5/7 کیلومتری غرب سلماس نیز افراد وابسته به حزب دمکرات کردستان به‌سمت ساختمان پایگاه گروه مقاومت این روستا تیراندازی کردند. در این حادثه نگهبان پایگاه زخمی شد. درپی این حادثه نیروهای یگان جندالله سلماس محورهای خروجی منطقه را زیر نظر گرفته، موفق شدند عامل این حادثه را دستگیر کنند. وی هنگام دستگیری دو نارنجک جنگی و یک قبضه سلاح به‌ همراه داشت و با پوشیدن لباس زنانه قصد خروج از منطقه تحت نظر را داشت. فرد دستگیرشده چندی قبل نیز شخصی به نام بیت‌الله کیانی را به شهادت رسانده بود. در همین حال، امروز ٣ تن از افراد سازمان کومه‌له خود را به نیروهای سپاه مهاباد معرفی و درخواست امان‌نامه کردند. این افراد از عناصر سازمان کومه‌له در مهاباد بودند که مدتی پیش از این سازمان جدا شده و تا زمان معرفی خود به نیروهای سپاه زندگی مخفی داشتند. به‌دنبال عملیات نیروهای خودی در منطقه آلان در جنوب‌غربی سردشت و برچیده‌شدن ایستگاه‌های رادیویی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و سازمان کومه‌له از منطقه بیژوه، سپاه کردستان اعلام کرد که سازمان کومه‌له ایستگاه جدیدی را در ارتفاعات مرزی قندیل عراق راه‌اندازی کرده است. طبق اطلاعات سپاه کردستان، این سازمان 180 تن از افراد خود را نیز در منطقه دولکان عراق مستقر ساخته است.

گزارش- 594

با ادامه عملیات والفجر4 در محورهای کانی‌مانگا و جنوب شهر پنجوین، خبرگزاری فرانسه از منامه با اعلام اینکه نیروهای ایران در کردستان عراق دست به تهاجم جدیدی زده‌اند، از قول منابع رسمی در بغداد افزود: «این حمله ازسوی ارتش عراق درهم شکسته شد.» مبنای این گزارش اطلاعیه امروز ارتش عراق می‌باشد که در آن آمده است: نیروهای ایران حمله‌ای را در ساعت 10 شب گذشته در منطقه پنجوین آغاز کردند و نبرد میان آنها و نیروهای سپاه یکم عراق تا بامداد امروز ادامه داشت. خبرگزاری فرانسه در گزارش دیگری اعلام کرد: «پس از جنگ شدید در بخش شمالی جبهه طی روزهای 4 تا 10 نوامبر (13 تا 19 آبان) که بنا به گفته تهران در چارچوب مرحله سوم تهاجم والفجر4 صورت گرفته است، جبهه جنگ ایران و عراق به‌مدت 15 روز نسبتاً آرام بود.» خبرگزاری آلمان‌غربی نیز از بغداد گزارش داد: «لطیف جاسم [وزیر فرهنگ و اطلاعات عراق] در یک کنفرانس مطبوعاتی در بغداد خبرنگاران را دعوت کرد که برای مشاهده نابودی نیروهای ایران، خود از این جبهه دیدن کنند.» همچنین بخش عربی رادیو بغداد در گزارشی از قول فرمانده سپاه یکم ارتش عراق اعلام کرد: نیروهای ایران در ساعات اول شب گذشته «در 10 محور اصلی به‌اضافه محوری فرعی ... موفق به نفوذ به برخی از مواضع ما شدند.» وی افزود: «نبردی که در خلال ساعت‌های شب گذشته انجام گرفت از تمام شب‌های نبردهای سه سال گذشته درازتر بود.» بر پایه این گزارش، فرمانده مذکور مدعی شد تمام نیروهای ایران در این حمله «تارومار شدند و تمام گروه‌های موفق [شده] به نفوذ، نابود گردیده و پیروزی قاطعی که قبلاً از آن مطمئن بودیم، تحقق یافت.» از سوی دیگر، خبرگزاری آلمان‌غربی در گزارش دیگری آورده است: «در تهران، ایرنا خبرگزاری رسمی ایران تأیید کرد که نیروهای ایران در تدارک جهت تکمیل محاصره شهر پنجوین عراق، به‌سوی مواضع دشمن در جنوب و جنوب‌غربی این شهر پیشروی کرده‌اند. ایرنا گفت درنتیجه اجرای مراحل پیشین عملیات والفجر، نیروهای ایران کنترل شرق، شمال و غرب پنجوین را به دست گرفته‌اند. این خبرگزاری گفت که نیروهای ایران ضمناً در نبرد شب گذشته در غرب مریوان که در خاک ایران و مقابل پنجوین واقع شده یک گردان و 4 گروهان دشمن را منهدم کردند.» خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز ضمن گزارش مشابهی درباره وقایع شب گذشته نبرد، به سخنان اخیر وزیر دفاع ایران درباره صدور دستور ادامه عملیات والفجر4 ازسوی امام خمینی و شورای‌عالی دفاع و اعلام خبر پیروزی‌های بزرگ‌تری در جبهه‌های جنگ در کمتر از یک ماه آینده اشاره کرد.* رادیوهای بی‌بی‌سی، کلن و اسرائیل گزارش‌های کوتاهی از وقایع نبرد به نقل از منابع خبری ایران و عراق پخش کردند. رادیو امریکا مدعی شد ایران ماه پیش نیز به مناطق مرزی شمال عراق حمله کرده بود، ولی بدون «هیچ‌گونه پیشرفتی» جنگ تقریباً راکد شده بود. در همین حال، رادیوهای کویت، قطر، امارات متحده عربی، مسقط، امان و نیز رادیو دهلی فارسی فقط به پخش بیانیه نظامی عراق اکتفا کردند.

گزارش- 595

امام خمینی در سخنانی به ضرورت اصلاح امور در همه زمینه‌ها، لزوم تقویت قوه قضائیه و حفظ استقلال این قوه، مسئله دخالت‌ و اقدامات قدرت‌های بزرگ در جوامع اسلامی در عین تفرقه و اختلاف در میان مسلمانان پرداختند. صبح امروز، آیت‌الله موسوی اردبیلی رئیس دیوان‌عالی کشور، به‌همراه اعضای شورای‌عالی قضایی، رؤسا و مستشاران و دادیاران دیوان‌عالی کشور، رؤسای شعب دیوان عدالت اداری، حقوق‌دانان شورای نگهبان، قضات بازرسی کل کشور، اعضای دادگاه عالی قم، رؤسای شعب کیفری یک و دو دادگاه‌های مدنی خاص، دادگاه‌های انقلاب، رؤسای دادگستری‌های مراکز استان و شهرستان‌ها و دادستان‌های انقلاب و عمومی و اعضای سازمان قضایی ارتش با امام خمینی رهبر انقلاب، ملاقات کردند. در این دیدار رئیس دیوان‌عالی کشور در سخنانی ضمن اشاره به استقلال قوه قضائیه در کنار قوای مجریه و مقننه، از اقدامات انجام‌شده درزمینه توسعه محاکم و دادگاه‌ها در کنار دادسراهای انقلاب و عمومی در سراسر کشور و نیز کمبود نیروی شاغل در دستگاه قضایی گزارش داد. در این دیدار امام خمینی درمورد رویه غالب بر نهادهای کشور در رژیم گذشته اظهار کردند: «ما در هر قضیه‌ای که فکر می‌کنیم که در سابق، در این رژیم سابق بوده است دست روی هرکدام که می‌گذاریم، می‌گوییم این بدتر از دیگران بوده. وقتی می‌رویم سراغ آن یکی، آنجا می‌گوییم این بدتر از دیگران بوده و هکذا. وقتی قوه دادگستری‌اش را و قوه قضائیه‌اش را شما نگاه کنید، می‌بینید که آن چیزی که در آن نبوده است، اسلام بوده و عدالت اسلامی. و وقتی‌که به مجلسش نگاه می‌کردیم، می‌بینیم آنکه نبوده است ارتباطش با مردم. وقتی به ارتشش نگاه می‌کردیم، می‌بینیم که آنکه نبوده است فعالیت در راه کشور خودشان.» ایشان در ادامه افزودند: «دولت آن بود که دیدید شما بسیارتان، خوب، این اواخر دیگر یادتان است. فرمانداران و فرماندهان و استانداران و اینها، آنها بوده است که ملاحظه کردید و دادگستری‌اش هم آن بود که اطلاع دارید، مجلسش هم آن بود، دانشگاهش هم آن بود. عرض کردم وقتی سراغ دانشگاه می‌رویم، می‌بینیم که بدتر از همه‌جا دانشگاه بوده است. وقتی سراغ قضات می‌رویم می‌بینیم بدتر از همه این بود. و زحمت دارد که اینها اصلاح بشود.» رهبر انقلاب با اشاره به پیشرفت‌های پس از انقلاب درزمینه اصلاح امور گفتند: «خداوند تأیید کرده است این جمهوری اسلامی را که در ظرف این مدت کم، درصورتی‌که انقلاب بوده، درصورتی‌که همه کشورهای بزرگ مخالف بودند با ایران به همه معنا و فشارهایشان را بر این کشور به همه طرف وارد کردند، تبلیغات سرتاسری آن‌طور کرده است، مع‏ذلک در این مدت کم، در همه‌جا یک پیشرفت‏های چشمگیر شده است. دانشگاه بحمداللّه‏، و امیدوارم که به‌زودی همه جهاتش درست بشود و روی موازین باشد و دادگستری و قوۀ قضائیه بحمداللّه‏ کار زیاد کردند. و موجب سرافرازی یک ملت است که در مدت بسیار کم، با همه مشکلات و بااینکه مهیا نبودند علمای ما برای قضاوت و امر قضاوت ارتباط با آنها نداشته است، مع‏ذلک موفق شده‏اند و تاکنون خدمت‏های فراوان کرده‏اند.» بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ضمن تأکید بر ادامه تلاش‌ها برای رفع نواقص موجود، لزوم تقویت قوه قضائیه را یادآور شده، خاطرنشان کردند: «قوه قضائیه امروز قوۀ قضائیۀ اسلامی‏ است و رو به اسلام دارد می‏رود و باید خود علمای اسلام این را تقویت کنند و افراد را بفرستند. علمایی که در بلاد هستند یا خودشان یا کسانی که مربوط به آنهاست و می‏توانند قضاوت کنند، پیشنهاد کنند که وارد بشوند در این قوۀ قضائیه تا ان‌شاءالله‏ رفع نقیصه به همه معنا بشود.» ایشان سپس افزودند: «اگر این قوۀ قضائیه درست بشود، بسیاری از مشکلات کشور درست می‏شود. مردم سروکار دارند با این قوه، با دادگستری سروکار دارند و به شما آقایان قضات هم عرض می‏کنم که خدا را در نظر داشته باشید در باب قضا. قوه قضائیه سروکارش با جان مردم است با مال مردم است، با نوامیس مردم است، و باید همیشه خدا را ناظر و حاضر ببینید که خدای‌نخواسته نبادا یک اشتباهی در کار بشود، یک وقت خطایی بشود. خطای شماها بزرگ است و ممکن است یک خطا موجب قتل یک کسی بشود، یک خطا موجب به‌بادرفتن آبروی کسی بشود. اینها را باید بسیار نظر بکنید و بسیار دقت بکنید.» امام خمینی در ادامه درخصوص گرفتاری مسلمانان در ابتلا به دولت‌های غیرمردمی و قدرت‌های بزرگ گفتند: «شما می‏بینید که در هرجا برای اسلام یک گرفتاری پیش می‏آورند با یک اسمی روی آن می‏گذارند و یک بساطی درست می‏کردند. ما آن‌وقت خیال می‏کردیم که صدام این است که تلافی می‏کند، بیخودی، در جنگ شکست می‏خورد، آن‌وقت تلافی‌اش را سر خوزستان درمی‏آورد و کردستان. خیال می‏کردیم که این کار، کار صدامی ‏است. معلوم شد که همه این‌جور هستند.» رهبر انقلاب همچنین با اشاره به حوادث لبنان و دخالت‌ قدرت‌های خارجی در این کشور به‌ویژه اقدامات فرانسه در لبنان، کمک‌های آن کشور به عراق و پناه‌دادن به گروه‌های تروریستی گفتند: «چند نفر به‌واسطه اینکه آن‌قدر صدمه دیدند از این قدرت‏های بزرگ و از امریکا و از اسرائیل و از فرانسه و از امثال اینها، این‌قدر صدمه دیدند، چند نفرخودشان را فدا می‏کنند برای ملت خودشان و می‏روند یک جایی را منفجر می‏کنند. بعد اسرائیل تلافی می‏کند. خوب، از اسرائیل همه متوقع‏اند. اسرائیل ذاتش همین ذات است، باید عمل بکند این‌طوری که می‏کند. اما فرانسه که خودش را یک ملت چه می‏داند، و آن‌قدر در طول تاریخ ادعا کرده است، چرا این‌طور تروریست از کار درآمد؟ ملت فرانسه باید این مطلب را احساس بکند که در طول تاریخ آن‌قدر که از فرانسه تعریف کردید و کتاب نوشتید و چه کردید، در این برهۀ زمان آبروی فرانسه را این دولت از بین برد. دولت فرانسه آبروی ملت فرانسه را از بین برد، صورت ملت فرانسه را یک صورت مشوه جلوه داد در بین ملت‌ها. اکثر ملت‌ها و مردم‏ها تمیز نمی‏دهند که، جدا نمی‏کنند دولت را از ملت، خصوصاً آنجاهایی که جمهوری است. آنجاهایی که جمهوری است، ملت است که باید اساس را در دست بگیرد. نمی‏پذیرند از ملت فرانسه که او بگوید دولت ما این‌طوری است. ملت فرانسه به فکر بیفتد که آبروی خودش را که دارد از بین می‏رود حفظ بکند و این دولت را سرجای خودش بنشاند، این دولت را کنار بگذارد. این دولتی که تروریست اعظم باید اسمش را گذاشت برای اینکه، هرچه تروریست است جمع می‏شود در فرانسه، بعد هم خودش تروریستی می‏کند. یک کسی او را می‏زند به‌واسطۀ اینکه جنایتکار است، او می‏زند یک کس دیگری را می‏کشد. تلافی می‏کند سر کس دیگری. خوب، این ملت فرانسه باید فکر این کار باشد و همین‌طور ملت‌های دیگر. ملت‌ها که تقصیری ندارند. تقصیر ملت‌هایی که جمهوری هستند این است که رأی می‏دهند به اینها و بعد که رأی دادند اختیار را دست اینها می‏دهند. باید بعد که چیز کردند، با تظاهرات، با چیزها این کار را کنار بگذارند. الآن هم می‏توانند این کار را بکنند. حفظ کنند آبرویی را که در طول تاریخ شما برای فرانسه درست کردید، این را حفظش کنید، اینها دارند از بین می‏برند. اینها تروریست شده‏اند. دولت فرانسه از آنجا که می‏بیند که از عراق طلب دارد و طلبش را نمی‏تواند بدهد، تلافی‏اش را سر ایرانی‏ها درمی‏آورد. تلافی سر ایرانی برای چه درمی‏آورد، خوب، عراق نمی‏تواند طلب شما را بدهد از خودش وصول کنید، چرا به او طیاره، نمی‏دانم چه می‏دهید که ایران را بزند؟» امام خمینی سپس به‌ وجود اختلاف در میان مسلمانان به‌رغم برخورداری از منابع قدرت اشاره کرده، افزودند: «بالاخره مسلمین باید فکر بکنند. این مسلمان‏ها و این اعراب که تقریباً اکثر بسیاری از مسلمین را آنها تشکیل می‏دهند و گرفتار دست اینها هستند، اینها فکر بکنند که نباید این‌طور خودشان را دست آنها بدهند که هرجا الآن لبنان را آن‌طور کرده‏اند، لبنانی دیگر برای کسی نمانده است. خوب، چرا این اختلافات را شما دست برنمی‏دارید تا اینکه اینها نتوانند بیایند سراغ شما؟ و چرا باید آنها بیایند و مردم را آن‌طور اذیت بدهند به اسم اینکه ما می‏خواهیم اصلاح بکنیم؟ این اصلاح که نیست. شما اگر مصلح بودید، اگر صلح‌طلب بودید که این‌طور وضعتان نبود. شما صلح‌طلبید و می‏آیید در لبنان به اسم اینکه ما صلح‌طلب هستیم و مردم را ناراحت می‏کنید؟ شما بروید کنار، مردم خودشان کار خودشان را درست می‏کنند، نمی‏گذارید که مردم اصلاح کنند کار خودشان را. هرکدامتان به یک اسمی وارد می‏شوید در یک کشوری. مثلاً فرض کنید که روسیه وارد می‏شود در افغانستان به اسم اینکه می‏خواهیم اصلاح کنیم آنجا را. امریکا و فرانسه و انگلستان و اینها هم وارد می‏شوند در لبنان می‏خواهیم اصلاح کنیم. این برای این است که مسلمان‏ها بیدار نیستند. دولت‏های مسلمین نمی‏دانند چه قوه‏ای دستشان هست و چه‌جور اینها را می‏توانند از بین ببرند. اگر - یک - ده روز این مسلمین منافع خودشان را قطع کنند از شرق و غرب، آنها سرجای خودشان می‏نشینند.» رهبر انقلاب در همین زمینه افزودند: «از آن‌طرف هم فلسطینی‏ها را به جان هم ‏انداخته‏اند. جنگ بین خودشان آن‌طور می‏بینید که واقع شده. از آن‌ور هم اختلاف ما بین خود ما، دولت‌های مسلمین. آخر چرا باید این‌طور باشد؟ اینها اگر واقعاً بیدار بشوند و بفهمند چه قدرتی در دستشان هست و چه منابعی در دست اینها هست که منابع، رگ حیات آنها در دست اینهاست، خوب، باهم روابط پیدا می‏کنند، روابط دوستی پیدا می‏کنند. خوب، ما هی فریاد می‏زنیم که آقا بیایید باهم دوست باشیم، چه هی آنها می‏گویند نه، ایران می‏خواهد همه کشورهای دنیا را از بین ببرد. ایران چرا می‏خواهد ببرد، ایران می‏خواهد همه را اصلاح کند؛ می‏خواهد که باهم باشند همه‌شان، برادر باشند همه‌شان. مع‏ذلک نمی‏فهمند و باید چه کرد این را و من امیدوارم که کم‏کم درست بشود و کم‌کم ملت‌ها بیدار بشوند و از راه ملت‌ها این کارها اصلاح بشود و ان‌شاءالله‏ خداوند تأیید می‏کند و خداوند شما را و همۀ کسانی که در این کشور خدمت می‏کنند به این کشور، خدمت می‏کنند به اسلام، تأیید کند و مادامی‏که قصد خالص باشد، توجه به خدا باشد و خالص باشد، تا این‌طور باشد بلااشکال پیروز هست این کشور و از اینجا هم موجش می‏رسد به همه‌جا و رسیده است و انقلاب شما بحمداللّه‏ صادر شده است، نه اینکه صادر می‏شود، صادر شده و تقویت می‏شود در خارج.» امام خمینی در پایان بیانات خود با تأکید بر استقلال قوه قضائیه اظهار کردند: «قوه قضائیه همان‌طوری‌که آقا [موسوی اردبیلی] فرمودند یک قوّه مستقل باید باشد. یعنی در همه‌جای دنیا این اسم هست که قوه قضائیه مستقل است. حالا ما در کشور خودمان که استقلال داده است اسلام به قوه قضائیه و قاضی و قوه قضائیه مستقل است و هیچ‌کس نباید در آن دخالت بکند. قضات نباید گوش به هیچ‌کس بدهند. جز آنکه برای خدا کار خودشان را انجام بدهند، حق را ملاحظه بکنند. اگر فرض کنید که یک جایی را دیدند حق است، اگر تمام کشور ایران به آنها چیز بکنند که به آن‌طرف حکم بدهید، نکنند. خدا این‌طور مقرر فرموده است، باید شما به حق برسید. کار به اینکه این رفیق فلان است، این دوست فلان است، این پسر فلان است، این خود فلان است، خیر، کاری به این کارها نداشته باشید. باید شما به همان‌طوری‌که شرع مقدس امر فرموده است قضاوت کنید و مستقل در قضاوت باشید و محتاط در قضاوت. احتیاط در قضاوت کنید، توجه بکنید که نبادا یک مظلومی‏حقش ضایع بشود یا یک نفری زاید بر آن مقداری که باید جریمه بشود یا - برای - تعزیر بشود، یا - به - چه بشود، زاید بر او نباشد. گرفتاری دارد این مسائل، باید این را خیلی توجه بکنید و من امیدوارم که آقایان علمائی که الآن مشغول هستند و بعدها هم ان‌شاءالله‏ می‏آیند و مشغول می‏شوند، توجه بکنند که مستقل هستند و کسی حق اینکه هیچ نقشه‏ای، هیچ دخالتی در کار آنها بکند ندارد و البته روی موازین شرعی اگر اشتباه ثابت شد، آن‌وقت روی همان موازین شرعی عمل می‏شود.» پیش از بیانات رهبر انقلاب، رئیس دیوان‌عالی کشور، در سخنانی خطاب به امام خمینی اظهار کرد: «قوه قضائیه که قوه‌ای است در کنار قوای مجریه و مقننه، قوه‌ای است خودکفا و مستقل که درنتیجه اوامر حضرت مستطاب عالی و دستورات مؤکد آن‌جناب، نیروهای ارزنده، مؤمن، خالص، انقلابی، مسئول و متعهد به این قوه جذب شده‌اند. اکنون بحمدالله افتخار می‌کنیم که به حضور مبارکتان عرض کنیم که در سرتاسر ایران قوه قضائیه با کمال قدرت و استقلال به کار خودش مشغول است.» آیت‌الله موسوی اردبیلی در ادامه سخنان خود ضمن اشاره به تعداد شعب حقوقی، کیفری، مدنی خاص، دادگاه‌های مستقل تمام‌وقت انقلاب و نیمه‌وقت انقلاب در کنار دادسراهای انقلاب و عمومی افزود: «حدود 500 نفر از روحانیون، علما و محصلین درنتیجه احساس وظیفه به این قوه جلب شده‌اند و کارهای بسیار سنگین قضایی را به ‌عهده گرفته‌اند. اینها فرزندان حضرت مستطاب‌ عالی هستند که به دستور حضرت شما و احساس وظیفه این کار سنگین را متعهد شده‌اند.» وی ضمن اظهار رضایت از روال جاری در امور مربوط به قضات شرع، به مشکل کمبود نیرو در دستگاه قضایی اشاره کرده و گفت: «ما مقداری کسر پرسنل داریم. ما هنوز هم به حداقل 400 تا 500 نیرو احتیاج داریم تا بتوانیم همه نیاز مملکت را برطرف سازیم. اگر این 500 نفر هم جلب شوند، امیدواریم ان‌شاءالله دیگر کمبود آن‌چنانی که در کار اخلال ایجاد کند، نداشته باشیم.»

گزارش- 596

رئیس‌جمهور در مراسم آغازبه‌کار گردهمایی بین‌المللی پزشکی تهران پیشنهاد کرد بخشی از کار این گردهمایی به بررسی مخاطرات ناشی‌از به‌کارگیری بمب‌های شیمیایی در جنگ اختصاص یابد. آیت‌الله خامنه‌ای امروز در گردهمایی بین‌المللی پزشکی تهران که با شرکت شخصیت‌های سیاسی و علمی 65 کشور جهان در هتل استقلال تهران گشایش یافت، با بیان اینکه امکانات علمی و تجهیزات فنی موجود بیش از هر زمان دیگری وظیفه شناخت دردها و نابسامانی‌های بشر را بر دوش عالمان و آگاهان جهان قرار داده است، اظهار کرد: «هیچ دیده منصفی نمی‌تواند مصائب و مشکلات عظیم ناشی‌از جنگ تحمیلی به ایران را درزمینه مسائل درمانی و بهداشتی، در کنار انبوهی از ضایعات دیگر نبیند [ببیند] و تأثیر آنها را در به‌تعویق‌افتادن بسیاری از طرح‌های توسعه و تکمیل و تربیت کادر درمانی تحقیقاتی و نیز در ایجاد موانع در فراهم‌آوردن امکانات فنی و عملی برای تأمین بهداشت و درمان ناچیز انگارد.» وی سپس افزود: «متخصصان امور بهداشتی و درمانی نیک می‌دانند که آواره‌شدن حدود 5/2 میلیون انسان بی‌گناه براثر تهاجم نظامی به ایران و سرازیرشدن 5/1 میلیون آواره افغانی براثر تجاوز نظامی به افغانستان و ویرانی بخش وسیعی از شهرها و روستاهای جنوب و غرب کشورمان آن‌هم در سال‌های نخستین پس از انقلاب اسلامی، چه باری از مشکلات ناشی‌از عفونت‌ها و اپیدمی‌ها و مسمومیت‌ها را بر دوش یک ملت می‌نهد و چه مقدار از امکانات و تجهیزات درمانی و بهداشتی را به خود اختصاص می‌دهد. امکانات و تجهیزاتی که به‌جای متمرکزشدن در اجرای طرح‌های اساسی توسعه و تکمیل شبکه درمانی و بهداشتی کشور، صرف فوریت‌های پزشکی و رسیدگی به مجروحان جنگی شده است.» رئیس‌جمهور درمورد فجایع ناشی‌از جنگ گفت: «حکومت متجاوز عراق که تاکنون مناطق غیرنظامی و مسکونی را مورد حملات موشکی و بمباران‌های هوایی قرار می‌داده، اخیراً به کمک و تأیید ابرقدرت‌ها و حامیان استکباری خود دست به جنایتی فجیع در حق ملت مظلوم ما زده و برخلاف مقررات بین‌المللی مناطقی از کشور ما را با بمب‌های شیمیایی آلوده کرده است. خطرات جانکاه و خانمان‌سوز ناشی‌از بمباران‌های شیمیایی که یکی از فجیع‌ترین و دردناک‌ترین ثمرات اعمال و نیات جنایتکاران قدرتمند جهانی است، ازنظر هیچ‌یک از پزشکان و متخصصان بهداشت در سطح جهان پوشیده نیست.» وی اضافه کرد: «در اینجا من فرصت را مغتنم می‌شمرم و پیشنهاد می‌کنم که این سمینار بخشی از کار خویش را به بررسی مخاطرات ناشی‌از بمب‌های شیمیایی اختصاص دهد.» آیت‌الله خامنه‌ای همچنین تأکید کرد: «اینها نمونه‌هایی است از جنایت‌هایی که کشورهای استکباری همه‌روزه در گوشه‌وکنار جهان مرتکب می‌شوند و این خود از پیش نشان می‌دهد که چگونه مشکلات درمانی و بهداشتی جهان سوم عمدتاً معلول سیاست‌های کشورهای استکباری است. یکی از بازتاب‌های این سیاست‌ها حیله‌هایی است که برای جذب مغزها و نیروهای فکری جهان سوم به کار می‌برند.» وی ضمن اشاره به اینکه گردهم‌آمدن پزشکان و متخصصانی که با هم‌نوعان نیازمند خود پیوند قلبی دارند، یکی از سلاح‌های مؤثر برای مقابله با این سیاست‌ها است، اظهار امیدواری کرد «این گردهمایی علمی گامی باشد در راه تحکیم این پیوند و تحقق اهداف انسانی، به‌خصوص که در سنت مشرق‌زمین و در رأس آن جوامعی که از ایمان اسلامی بهره‌مندند زمینه‌ها و ریشه‌های عمیق و محکمی این امید را قوام می‌بخشد.»

گزارش- 597

رئیس مجلس شورای اسلامی در سخنانی ضمن محکوم‌کردن حملات هوایی رژیم صهیونیستی و فرانسه به منطقه بعلبک لبنان، هدف از حضور نیروهای ایران در این کشور را کمک به ملت مظلوم لبنان اعلام کرد. این سخنان بلافاصله در رسانه‌های خارجی بازتاب یافت. به گزارش روزنامه جمهوری اسلامی، حجت‌الاسلام‌والمسلمین ‌هاشمی ‌رفسنجانی امروز در نطقی در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی اعلام کرد: «چهارشنبه و پنجشنبه گذشته در یک برنامه حساب‌شده‌ای هواپیماهای فرانسوی و اسرائیلی در دو حمله جداگانه ولی متمرکز با شناسایی‌هایی که قبلاً توسط ماهواره‌ها و هواپیماهای شناسایی امریکایی انجام شده بود، به منطقه بی‌دفاع و مظلوم بعلبک حمله کردند و مردم بی‌دفاع آنجا را به‌جرم علاقه‌مندی آنها به انقلاب اسلامی ایران به خاک و خون کشیدند. این مسئله از مسائل مهم قرن ما است که پیمان ناتو با امکانات نیرومند و پیچیده‌اش در شرق لبنان برای سرکوب انقلاب اسلامی و برای حمایت از اسرائیل غاصب این‌طور وارد عمل بشوند.» حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی سپس گفت: «نکات بسیار مهمی ‌که در این خیانت قرن وجود دارد، قابل‌توجه است: اولاً، عجز قدرت‌های غربی با همه امکانات جاسوسی‌شان از تشخیص عوامل انفجار مقر فرماندهی امریکایی‌ها و فرانسوی‌ها و اسرائیلی‌ها در لبنان است. سیا، موساد و اینتلیجنت سرویس با اعتراف خودشان عاجز شدند از اینکه تشخیص بدهند چه کسی این کار عظیم را انجام داده و این ضربه شکننده را به نیروهای ناتو و اسرائیل در لبنان وارد کرد. برای جبران این عجزشان در مقابل ملت‌هایشان که آنها را زیر سؤال قرار داده بودند، دست به عملی زدند که بسیار زشت‌تر از عجز آنهاست. 24 هواپیمای فوق مدرن در سرکوب این مردم بی‌دفاع شرکت کردند و 5 هواپیمای اسرائیلی، 14 هواپیمای فرانسه، سوپراتانداردها و اف14 و میراژهای پیشرفته و فانتوم‌ها و جالب این است که با همه قساوتی که به خرج دادند فقط توانستند در این حمله 14 نفر از نیروهای عزیز انقلابی و مجاهد ما را که در آنجا به ملت لبنان کمک می‌کنند، شهید کنند و حدود 30 نفر یا بیشتر از مردم لبنان را و گروه کمی ‌را هم زخمی ‌کنند. خانه‌های زیادی را هم خراب کرده‌اند و مردم زیادی را بی‌پناه کرده‌اند و خوشبختانه یکی از هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسوی توسط رزمندگان لبنان به آتش کشیده شد که ان‌شاءالله خبر دقیق آن بعداً اطلاع داده می‌شود.» رئیس مجلس شورای اسلامی ضمن انتقاد از سکوت محافل سیاسی جهان دربرابر حملات اخیر اظهار کرد: «رسانه‌های دنیا به‌جای اینکه این ضعف مفرط ناتو و دنیای غرب را به رخشان بکشد مسئله تلافی و انتقام از یک ملتی را مطرح می‌کند که ثابت نشده کدام‌یک از جریان‌ها در آن انفجار‌ها حضور داشتند.» وی افزود: «مسئله دیگری که برای ما واقعاً تأسف‌بار است که [در] دنیای اسلام و عرب، دولت‌های عربی به‌جای اینکه این جنایت را محکوم کنند از اینکه اسرائیل به یکی از شهرهای کشور اسلامی لبنان حمله کرد، اظهار خوشحالی می‌کنند به‌دلیل اینکه جمهوری اسلامی به‌نحوی طرف این تجاوز قرار گرفته و مسئله دیگری که برای ما امروز می‌تواند افتخار باشد این است که اینها مجبور شدند تحت فشار رزمندگان لبنان همه تبلیغاتی که در دوران سه‌ساله کرده بودند و می‌خواستند ما را متهم کنند که از اسرائیل اسلحه می‌گیریم امروز به‌دلیل اینکه اسرائیل برای سرکوبی نیروهای ما در لبنان به مردم لبنان حمله کرده همه تبلیغات گذشته خودشان را پس بگیرند.» حجت‌الاسلام‌والمسلمین هاشمی رفسنجانی همچنین حوادث اخیر در لبنان را واکنشی ناشی‌از احساس ضعف و وحشت قدرت‌های جهانی در قبال انقلاب اسلامی ایران خوانده و افزود: «ما افتخار می‌کنیم که با حضور چند تن از نیروهایمان به‌عنوان کمک مردم لبنان توانسته‌ایم این‌همه دستاورد برای ملتمان و انقلابمان در دنیا داشته باشیم.» رئیس مجلس در پایان سخنان خود گفت: «من به برادران نماینده و مردم اطلاع می‌دهم که ان‌شاءالله فردا جنازه‌های رزمندگان عزیزمان در سوریه با مراسم رسمی‌ بدرقه می‌شود و فردا ما از این جنازه‌ها و فرشته‌هایی که برای نجات مردم فلسطین به آن منطقه رفته‌اند در ایران استقبال خواهیم کرد.» به‌دنبال سخنان رئیس مجلس شورای اسلامی، خبرگزاری فرانسه گزارش داد: «رئیس پارلمان ایران امروز اعلام کرد در جریان حمله هوایی به منطقه بعلبک، 14 پاسدار انقلاب و 3 تن دیگر کشته شده و یک فروند هواپیمای سوپراتاندارد سرنگون گردیده است.» این خبرگزاری افزود: رئیس پارلمان ایران گفت «کشورهای عربی به‌جای اینکه این عمل را محکوم کنند از این امر ابراز شادی کردند، زیرا جمهوری اسلامی ایران به‌نحوی مورد هدف این هجوم قرار گرفته است.» خبرگزاری فرانسه ضمن اشاره به این بخش از سخنان رئیس مجلس که «ناتو به این طریق در شرق لبنان مداخله کرده تا انقلاب اسلامی را از بین ببرد و از اسرائیل غاصب حمایت کند»، از قول وی اضافه کرد: «ما به این مسئله افتخار می‌کنیم که حضور برخی از نیروهای ما برای کمک به ملت لبنان، همه این نتایج را برای ملت ما، انقلاب ما و دنیا داشته است.» خبرگزاری‌های رویتر و یونایتدپرس نیز گزارش‌های مشابهی را دراین‌زمینه منتشر کردند. دراین‌بین، رادیو اسرائیل ضمن نقل بخش‌هایی از اظهارات رئیس مجلس شورای اسلامی اعلام کرد: «این نخستین‌بار است که مقامات دولتی ایران تأیید می‌کنند در پایگاه‌های تروریستی که توسط هواپیماهای اسرائیلی و فرانسوی بمباران گردید، پاسداران دولتی و حزب‌اللهی‌های ایرانی نیز وجود داشته‌اند.» این رادیو با اشاره به اعلام خبر سقوط یک هواپیمای سوپراتاندارد در سخنان حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی افزود: «ولی دولت فرانسه روز پنجشنبه گذشته اعلام کرد همه هواپیماهای آن کشور در پایان عملیات سالم به پایگاه‌های خود بازگشته‌اند.» رادیو اسرائیل همچنین گفت: «رئیس مجلس شورای اسلامی در دنباله سخنان خود گفت که با حمله هواپیماهای اسرائیلی به پایگاه‌های تروریستی در ناحیه بعلبک، تبلیغاتی دایر بر اینکه حکومت اسلامی ایران از اسرائیل اسلحه می‌خرد، خنثی شد.»

گزارش- 598

آیت‌الله منتظری و میرحسین موسوی نخست‌وزیر، در سخنانی بر لزوم حمایت از مردم لبنان دربرابر تهاجم قدرت‌های خارجی تأکید کردند. آیت‌الله منتظری امروز در دیدار با قضات شرع و دادستان‌های دادگاه‌های انقلاب اسلامی ضمن اشاره به همراهی بسیاری از کشورهای منطقه با سیاست‌های جهانی علیه ایران و اقدامات قدرت‌های بزرگ در لبنان گفت: «امروز وظیفه همه نیروهای اسلامی است که دربرابر هجوم وحشیانه امریکا، اسرائیل و فرانسه به ملت‌های مسلمان فلسطین و لبنان، از اسلام و ملت‌های زیر ستم کشورها حمایت و دفاع نمایند. وظیفه همه ماست که این انقلاب عظیم اسلامی را که سرفصل بزرگی برای تحولات انقلابات دیگری به شمار می‌رود، حفظ کنیم و نگذاریم از هیچ بابتی ضربه‌ای به آن وارد شود.» وی همچنین از بروز اختلاف در صفوف فلسطینیان ابراز تأسف کرد و افزود: «یکی از اشتباهات بزرگ فلسطینی‌ها این بود که نیروی نظامی خود را دراثر فشار امریکا و نوکرانش در منطقه از بیروت خارج کردند و راه را برای ورود اسرائیل به جنوب لبنان و قتل‌عام مسلمانان و اشغال آن منطقه و تجزیه کشور لبنان باز کردند.» امروز همچنین میرحسین موسوی نخست‌وزیر، در پایان جلسه هیئت دولت با اشاره به حملات اخیر رژیم صهیونیستی و فرانسه به لبنان گفت: این حملات «می‌تواند نشان‌دهنده خشم و غضب نیروهای امپریالیستی از نیروهای مؤمن و مسلمان لبنان باشد که اکنون با تکیه بر شعار اسلامی درجهت آزادسازی لبنان و قدس تلاش می‌کنند.» وی افزود: «آن چیزی که دراین‌رابطه برای ما اهمیت دارد این است که اسرائیل مانند سایر قدرت‌ها با تبلیغات فراوان تلاش می‌نمود تا چهره انقلاب را به یک نوعی وابسته نشان دهد، درحالی‌که اینک در مقابل انقلاب اسلامی به موضع مسلحانه و حرکات مذبوحانه کشانده شده است.» موسوی در ادامه گفت: «دراین‌میان همدستی صهیونیست‌ها و فرانسوی‌ها و کینه آنها قابل‌توجه است و ما عملاً دراین‌رابطه احساس می‌کنیم که جمهوری اسلامی به یک نوعی قدرت و حرکت خود را درجهت رشد و شکوفایی حرکت‌های ضدصهیونیستی و امپریالیستی نشان داده است و این حرکت نشان‌دهنده جهانی اندیشیدن انقلاب اسلامی ما می‌باشد.» نخست‌وزیر همچنین درمورد حضور نیروهای سپاه پاسداران در لبنان تأکید کرد: «برادران پاسدار ما در آن منطقه مشغول آموزش بوده و هدف درگیری مستقیم نداشته‌اند و طبیعی است که ما به برادران شیعه و مسلمان آن منطقه کمک کنیم و در کنار آنها باشیم و این امر از اهداف انقلاب اسلامی ما محسوب می‌شود و با این روشی که اسرائیل و امریکا درپیش گرفته‌اند طبیعتاً اراده ملت، رزمندگان و دولت ما راسخ‌تر خواهد شد.»

گزارش- 599

معاون سیاسی وزارت امور خارجه ضمن بیان نتایج سفر خود به ده کشور منطقه غرب آسیا و افریقا به تشریح مواضع و سیاست خارجی ایران درارتباط‌با فرانسه و درگیری میان گروه‌های فلسطینی پرداخت. روزنامه کیهان دراین‌باره گزارش داد: حسین شیخ‌الاسلام معاون سیاسی وزارت امور خارجه، که به‌تازگی از سفری یک‌ماهه به ده کشور خاورمیانه (غرب آسیا) و افریقا بازگشته است، در مصاحبه‌ای مطبوعاتی و رادیو تلویزیونی ضمن اشاره به دیدار خود با مقامات کشورهای سوریه، لیبی، الجزایر، نیجریه، گابن، ماداگاسکار، مورس، یمن دمکراتیک، امارات متحده عربی و قطر درباره علت سفر به این کشورها گفت: «خاورمیانه و افریقا محور استراتژی سیاست خارجی جمهوری اسلامی هستند و ازاین‌رو آشنایی نزدیک با آنها و سیاست‌هایشان برای ما ضروری است.» وی درباره مسائل مطرح‌شده با رؤسای این کشورها گفت: «سفر هم‌زمان شد با سومین مرحله عملیات والفجر4* و پیروزی‌های درخشان رزمندگان ما در جبهه‌ها که فرصتی به دست ما داد تا بتوانیم هرچه بیشتر این پیروزی‌ها را تشریح کنیم و انعکاس دهیم و جنایات رژیم صدام را در بمباران شهرها و استفاده از بمب شیمیایی برای ملت‌ها بازگو نماییم.» شیخ‌الاسلام افزود: «سفر ما که قدرت اصلی‌اش را از پیروزی‌های رزمندگانمان گرفت، همچنین هم‌زمان شد با مقطع خاصی از بحران جهانی ازجمله وضعیت پیچیده خاورمیانه؛ دخالت امریکا، فرانسه و انگلیس و دیگر نیروهای ناتو در لبنان؛ درگیری‌های داخلی فلسطینی‌ها؛ مواضع تدافعی و منفعلانه امریکا و دیگران در قبال مسائل خاص جنگ تحمیلی؛ لشکرکشی امریکا به گرانادا؛ سوءاستفاده در بازارهای نفت که با تولیدهای بی‌حساب و ارزان‌فروشی همراه است و توطئه‌هایی که برای محروم‌کردن ایران از حق مشروع خود در اوپک جریان دارد. بنابراین علاوه‌بر مسائل خاص هر کشور و گفت‌وگو پیرامون توسعه روابط فی‌مابین، موضوع گفت‌وگوهای ما با رؤسا و مسئولین کشورها بیشتر درباره این موضوعات بود.» معاون سیاسی وزارت امور خارجه نتایج این سفر طولانی را بسیار رضایت‌بخش خواند و گفت: «بعضی از نتایج سفر حتی قبل از خاتمه آن به دست آمد؛ مانند تضعیف و شکسته‌شدن توافق اسرائیلی - مارونی در لبنان که امیدواریم مبارزات ملت محروم لبنان بتواند شرّ تمام نیروهای ناتو و رژیم صهیونیستی را از سر لبنان کم کند و حیثیت ریخته‌شده نیروهای امریکایی و واقعیت نیروهای ناتو در لبنان را هرچه بارزتر نشان دهد.» حسین شیخ‌الاسلام درمورد دیدگاه رؤسا و مسئولان کشورهای مذکور درباره اوضاع منطقه خلیج‌فارس و جنگ ایران و عراق اظهار کرد: «متأسفانه دنیای ما دنیای زور است و من به‌خوبی احساس کردم که موضع جمهوری اسلامی ایران پس از پیروزی‌های اخیر روزبه‌روز بیشتر جا می‌افتد. به‌طوری‌که ما اثر این پیروزی‌ها را خیلی عینی و واضح می‌دیدیم و متوجه شدیم که هیچ‌گونه شکی درمورد اینکه جمهوری اسلامی ایران قوی‌ترین قدرت منطقه است در کسانی که ما با آنها ملاقات کردیم، وجود ندارد.» وی افزود: «درمورد خلیج‌فارس نیز باید بگویم که حساسیت منطقه که گلوگاه غرب است بر کسی پوشیده نیست و همه، تهدید امام را خیلی جدی تلقی می‌کنند چون می‌دانند که امام فقط به وظایف شرعی خود عمل می‌کنند و هرجا که وظیفه شرعی بدانند عمل خواهند کرد. اما همان‌طورکه همه می‌دانند و بارها هم گفته‌ایم، از ابتدای جنگ این ما بودیم که امنیت تنگه هرمز و کشتیرانی در خلیج‌فارس را حفظ کردیم و مانع از افزایش سرسام‌آور نرخ بیمه کشتیرانی در خلیج‌فارس شدیم و در همان اوایل جنگ بود که بیانیه‌ای درمورد حفظ امنیت خلیج‌فارس ازطرف شهید رجایی صادر شد که تاکنون اجرا شده و در این مدت نیز تمام کشورهای منطقه خلیج‌فارس از آن بیانیه استفاده برده‌اند. ما این مسئله را با مسئولان کشورها مطرح کردیم و دراین‌رابطه کشورهای دوست ما که همیشه مواضع ثابتی داشته‌اند هنوز هم بر سر مواضع خود هستند و کشورهایی هم که سابقه دوستی‌شان با ما زیاد نیست دیدیم که مواضعشان با پیروزی‌های به‌دست‌آمده عوض می‌شود. زیرا الآن دیگر شک نیست که این ما هستیم که سرنوشت صدام را رقم می‌زنیم و هرچه کمک‌ها به صدام بیشتر می‌شود شکست‌های او هم بیشتر می‌گردد.» معاون سیاسی وزارت امور خارجه به سؤال طرح‌شده درزمینه روابط ایران و فرانسه این‌گونه پاسخ داد: «ما حساب دولت و ملت فرانسه را از هم جدا می‌دانیم. دولت سوسیالیست فرانسه اشتباهاتش کم نیست و فرانسه را درگیر مسائلی کرده که نه اقتصاد و نه توان نظامی و قدرت فرانسه جواب‌گوی این مسائل است. قبل از روی‌کارآمدن میتران یک دلار امریکا برابر 4 فرانک فرانسه بود و حالا معادل 8 فرانک است و این نشان‌دهنده وضع بد اقتصادی فرانسه است که ملت فرانسه باید خسران آن را ببیند.» وی تأکید کرد: «ما با فرانسه اختلافات ریشه‌ای داریم؛ یعنی آنها می‌خواهند اسرائیل و صدام در منطقه [باقی] بمانند و ما می‌خواهیم هر دوی آنها نابود شوند. بنابراین فرانسه هرچه پایگاه در ایران داشته، آنها را از دست داده و مسلماً رویه ما با دولت فرانسه نیز بد است و اگر به جنایاتش ادامه دهد بدتر هم خواهد شد.» شیخ‌الاسلام همچنین درمورد سیاست نظامی‌گری فرانسه گفت: «دولت فرانسه با این کارها می‌خواهد قیافه ابرقدرت‌ها را به خود بگیرد، حال اینکه به‌خاطر همین سیاست غلط، کل اروپا و ژاپن را نیز دربرابر خود قرار داده است.» حسین شیخ‌الاسلام سپس درمورد موضع ایران درقبال درگیری‌های بین فلسطینیان خاطرنشان کرد: «درگیری‌های بین نیروهای فلسطینی به ضرر ملت فلسطین است و ما تاکنون نظر خودمان را مبنی‌بر فراهم‌آوردن موجبات گسترش مبارزه قهر‌آمیز برضد رژیم صهیونیستی توسط مبارزین فلسطینی بارها اعلام کرده‌ایم و در همین رابطه است که طبعاً نمی‌توانیم از آنچه که بین فلسطینی‌ها در جریان است، خشنود باشیم. ما امیدواریم که این درگیری‌ها هرچه سریع‌تر به‌نحوی پایان یابد که موجبات رشد و تعالی انقلاب فلسطینی‌ها را فراهم کند و مبارزین فلسطینی همگی به جنوب لبنان و جبهه‌های جنگ علیه اشغالگران صهیونیستی بروند و تفنگ‌های خود را دوش‌به‌دوش هم علیه اشغالگران صهیونیستی و هم‌پیمانان غربی آنها به کار گیرند.» وی همچنین با اشاره به اهداف جمهوری اسلامی در قاره افریقا گفت: «جمهوری اسلامی ایران در افریقا دوستان زیادی پیدا کرده و در کشورهای افریقایی مردم همین که می‌فهمند کسانی از جمهوری اسلامی هستند، آنها را دوست دارند و از حالت استقلال و آزادی جمهوری اسلامی لذت می‌برند.»

گزارش- 600

هم‌زمان با تأکید مقامات سعودی و مصری بر خاتمه جنگ ایران و عراق از راه مذاکره، رادیو فرانسه اعلام کرد عراق درصورت طولانی‌شدن جنگ از هواپیماهای سوپراتاندارد استفاده خواهد کرد. عبدالله بن عبدالعزیز ولیعهد و معاون اول نخست‌وزیر سعودی، که به کویت سفر کرده است، امروز در دیدار با شیخ سعد عبدالله ولیعهد و نخست‌وزیر کویت، ضمن گفت‌وگو درباره تلاش کشورهای خلیج‌فارس برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق، با اشاره به بیانیه چهارمین اجلاس سران شورای همکاری خلیج‌فارس ابراز امیدواری کرد که اقدامات میانجیگری موجب خاتمه جنگ شود. همچنین صفوت الشریف وزیر مشاور در امور اطلاعات مصر نیز در اظهارنظری، موافقت عراق با قطعنامه اخیر سازمان ملل را یادآور شد و از دو کشور درگیر جنگ خواست «بدون قیدوشرط بر سر میز مذاکره بنشینند.» وی ضمن بیان اینکه جهان دربرابر انسداد تنگه هرمز عکس‌العمل نشان خواهد داد، افزود: «کشورش نیز در چارچوب همین عکس‌العمل‌ها اقدام خواهد کرد.» در همین‌ حال رادیو اسرائیل به نقل از خبرگزاری عراق گزارش داد: الشافی عبدالحمید معاون وزارت امور خارجه مصر، نیز امروز پس از ورود به بغداد با حامد علوان الجبور وزیر مشاور در امور خارجی عراق، ملاقات کرد. بنا بر این گزارش، «در این ملاقات مسائل جنگ عراق و ایران و... مورد بحث و تبادل‌نظر قرار گرفت.» اعلام این مواضع و تلاش‌های سیاسی برای خاتمه‌دادن به جنگ درحالی است که گزارش‌ها همچنان از آمادگی عراق برای گسترش دامنه جنگ به‌عنوان راه‌حل خاتمه آن حکایت دارد. دراین‌زمینه رادیو فرانسه امروز در گزارشی تأکید کرد درصورت طولانی‌تر شدن جنگ ایران و عراق به‌احتمال قوی نیروی هوایی عراق از هواپیماهای سوپراتاندارد علیه مواضع اقتصادی و نظامی ایران استفاده خواهد کرد.

گزارش- 601

با ادامه تهاجم جنگنده‌های رژیم صهیونیستی به لبنان و عکس‌العمل نیروهای سوری اوضاع در لبنان بحرانی‌تر شد. در همین حال دونالد رامسفلد فرستاده ویژه امریکا به منطقه، وارد دمشق شد تا با مقامات سوریه به مذاکره بپردازد. به گزارش خبرگزاری رویتر امروز، جنگنده‌های رژیم صهیونیستی به مواضع نظامیان سوری، فلسطینی و لبنانی در شرق لبنان حمله کردند. دراین‌بین یک سخنگوی نظامی سوریه اعلام کرد دو هواپیمای اسرائیلی مهاجم درپی حمله به مواضع حزب سوسیالیست ترقی‌خواه لبنان در مناطق تحت کنترل سوریه مورد اصابت موشک‌های سوری قرار گرفته و سرنگون شدند. رادیو اسرائیل به نقل از اعلامیه سخنگوی ارتش این رژیم گزارش داد: «بعدازظهر امروز، هواپیماهای نیروی هوایی اسرائیل پایگاه‌های خرابکاران را در نواحی بحمدون، صوفار [صوفر] و امه‌الصمه در مرکز لبنان مورد حمله قرار دادند.» به گفته این سخنگو «یک هواپیمای اسرائیلی آسیب دید و خلبان آن در منطقه‌ای که تحت تسلط ارتش مرکزی لبنان می‌باشد با چتر نجات فرود آمد.» سخنگوی ارتش اسرائیل انفجارهای گوناگون؛ ازجمله انفجار سه روز پیش در شهر صیدا که براثر آن یک سرباز اسرائیلی کشته و 6 سرباز دیگر مجروح شدند را دلیل این حمله عنوان کرد. رادیو اسرائیل همچنین به نقل از رادیو لبنان گفت: «هنگام حمله هواپیماهای اسرائیلی، هواپیماهای نیروی هوایی سوریه در آسمان بقاع لبنان و شمال لبنان به پرواز درآمدند و هم‌زمان هواپیماهای جنگی امریکا نیز عرشه ناو هواپیمابر خود را در سواحل لبنان ترک کرده به پرواز درآمدند.» درحالی‌که این حوادث از احتمال وقوع یک درگیری گسترده نظامی در منطقه در روزهای آتی خبر می‌دهد، دونالد رامسفلد فرستاده ویژه امریکا به غرب آسیا، پس از دیدار از امان پایتخت اردن، برای مذاکره با مقامات سوری امروز وارد دمشق شد. رادیو بی‌بی‌سی دراین‌باره گفت: «تمایل مقامات سوریه به پذیرش دونالد رامسفلد تنها بارقه امیدی است که در میان تازه‌ترین اقدامات دیپلماتیک دیده می‌شود، ولی چنان‌که سوریه و امریکا نتوانند طرحی بیرون دهند و یا به توافقی برسند، قتل و هرج‌ومرج در لبنان احتمالاً شدت خواهد گرفت.» از سوی دیگر، رادیو امریکا به نقل از جورج شولتز وزیر امور خارجه این کشور، اعلام کرد: «ایالات متحده ابطال موافقت‌نامه لبنان و اسرائیل را درزمینه خروج سربازان خارجی نخواهد پذیرفت. سوریه، دولت لبنان را تحت فشار قرار داده تا این پیمان را رد کند، اما شولتز موافقت‌نامه لبنان و اسرائیل را تنها فرمول موجودی خواند که هم خروج اسرائیلیان را از لبنان تضمین می‌کند و هم راه‌حلی برای مسئله امنیت در شمال اسرائیل ارائه می‌دهد.» به گفته این رادیو، شولتز این مطلب را «هنگام سخنرانی در جلسه یک سازمان یهودیان در آتلانتای جورجیا بیان داشت.» در همین حال، مصطفی طلاس وزیر دفاع و معاون سرفرمانده نیروهای مسلح سوریه، «امریکا را متهم کرد که پس از شکست توطئه‌اش به‌منظور قراردادن سوریه تحت سلطه‌جویی خود، از اسرائیل برای ضربه‌زدن به سوریه در لبنان استفاده می‌کند.» وی افزود: «هدف اصلی تمام توطئه‌هایی که درحال‌حاضر در منطقه عرب چیده می‌شود سوریه است که قویاً دربرابر تمام توطئه‌های تسلیم‌گرایانه در این ناحیه ایستادگی می‌کند.» همچنین در ادامه واکنش‌ها به حمله هوایی فرانسه به منطقه بعلبک در دره بقاع، وزارت امور خارجه الجزایر سفیر فرانسه در الجزایر را فراخواند و یادداشت اعتراض‌آمیزی را درخصوص این حمله به وی تسلیم کرد. رادیو کویت به نقل از خبرگزاری الجزایر گزارش داد: «به سفیر فرانسه همچنین ابلاغ گردید که یک چنین حملاتی می‌تواند به شدت تشنج و اعمال خشونت‌آمیز در لبنان بیفزاید.» درحالی‌که گزارش‌ها از افزایش وخامت اوضاع لبنان درپی حملات هوایی فرانسه و رژیم صهیونیستی حکایت دارد، وزارت امور خارجه لبنان امروز کاردارهای سفارتخانه‌های ایران، لیبی و یمن شمالی در بیروت را فراخواند تا با هریک از آنان به‌طور جداگانه برای خارج‌کردن نیروهای خود از لبنان مذاکراتی انجام دهد. فئوا الترک سرپرست کل وزارت امور خارجه لبنان، «از دیپلمات‌های کشورهای مذکور خواست تا مانع آن شوند اتباع مسلح خویش در لبنان در اختلافات و کشمکش‌های موجود داخلی و منطقه‌ای شرکت نمایند و به دیپلمات‌های یادشده اطلاع داد که دولت لبنان مایل است کلیه اتباع این کشورها خاک لبنان را ترک نمایند.»

گزارش- 602

با ادامه نبردهای سنگین میان گروه‌های فلسطینی در شمال لبنان، وزیر امور خارجه امریکا اعلام کرد نتیجه این نبردها بر فرایند صلح منطقه غرب آسیا اثر می‌گذارد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، یاسر عرفات امروز در یک نشست مطبوعاتی در خانه‌ای نزدیک مقر فرماندهی خود تأکید کرد: «سوری‌ها و لیبیایی‌ها هرگز خواهان آتش‌بس نخواهند بود و هدف آنان ویران‌کردن شهر اسلامی عربی طرابلس می‌باشد.» در همین حال، عبدالحلیم خدام وزیر امور خارجه سوریه، هرگونه آشتی با عرفات را غیرممکن دانست. وی در مصاحبه‌ای با هفته‌نامه عرب‌زبان المستقبل (چاپ پاریس) گفت: «عرفات نمی‌تواند انتظار چشم‌پوشی و یا سازش را داشته باشد [زیرا] که وی به سوریه، مهم‌ترین مخالف اسرائیل در میان کشورهای عربی جهان تهمت زده و خیانت نموده است.» خدام در بخش دیگری از این مصاحبه افزود: «دمشق ترجیح می‌داد (عرفات به طرابلس فرار نمی‌کرد) چراکه حضور وی اوضاع سیاسی در این شهر را پیچیده‌تر ساخته است.» جورج شولتز وزیر امور خارجه امریکا نیز با بیان اینکه: «نتیجه و حاصل جنگ گروه‌های فلسطینی در شمال لبنان در فرایند صلح خاورمیانه [غرب آسیا] اثراتی خواهد داشت»، اضافه کرد: «ملک حسین پادشاه اردن، این مسئله را مطرح کرده که آیا یک سازمان آزادی‌بخش فلسطین تحت نفوذ و استیلای سوریه می‌تواند نماینده مشروع و برحق مردم فلسطین باشد.» امروز همچنین خبرگزاری آسوشیتدپرس از قول منابع رسمی سازمان آزادی‌بخش فلسطین در کویت گزارش داد: سه گروه بزرگ این سازمان برای نجات جنبش فلسطین از بحران کنونی جبهه واحدی را تشکیل می‌دهند. بنا به این گزارش، «سه گروه الفتح (یاسر عرفات)، جبهه خلق برای آزادی فلسطین (جرج حبش) و جبهه دمکراتیک خلق (نایف حواتمه) به یک توافق اصولی دراین‌زمینه دست یافته‌اند.» به گفته یک مقام فلسطینی این اقدام «به حفظ وحدت و مشروعیت سازمان آزادی‌بخش فلسطین کمک خواهد کرد.» این گزارش همچنین یادآور شد سه گروه مذکور «نزدیک به 86 درصد سازمان آزادی‌بخش فلسطین را تشکیل می‌دهند، اما باتوجه‌به شکاف کنونی در الفتح درصد طرف‌داران عرفات روشن نیست.»

ضمیمه گزارش591: گزارش واحد مهندسی رزمی قرارگاه کربلا از وضعیت میادین مین و موانع دشمن در منطقه عملیاتی والفجر4 برخی نکات قابل‌توجه درخصوص میادین مین و موانع دشمن در منطقه عملیاتی والفجر٤ بدین‌شرح است: 1. تمامی میادین مین و موانع دشمن در منطقه کاملاً جدید بوده و تازه احداث شده و حاکی‌از اطلاع دشمن از حمله در آن منطقه می‌باشد. 2. در احداث میادین مین و موانع، عجله دشمن کاملاً آشکار است و این مطلب را می‌توان از میادین مین نامنظم و تله‌های غیرقابل خنثی و استفاده از سیم تلفن و سیم تله به‌جای سیم‌خاردار در طرف خود دشمن و استفاده از مین‌های قدیمی به‌علت کمبود و استفاده از ورق‌های معمولی به‌جای فرم مخصوص ثبت میدان مین به‌علت فقدان فرم مخصوص فهمید. 3. در بعضی از نقاط فاصله بین مین‌های کاشته‌شده تا نیم متر کاسته شده بود.(در سنگ معدن) 4. دشمن چاشنی انفجاری مین والمر را با چسب چسبانده بود که خنثی‌سازی آن ممکن، ولی نگهداری آن غیرممکن بود و مجبور به انفجار آنها بودیم. 5. تله جدید دشمن با مین والمر این بود که قاب پلاستیکی دور مین را از وسط بریده و کمی بالاتر از ناحیه بریدگی در زیر خاک گذاشته بود که به‌واسطه بلندکردن مین، قسمت تحتانی مین باقی مانده و سیم، ماسوره را کشیده و بر چاشنی ضربه زده و موجب انفجار مین می‌شود. 6. بیشترین نوع مین که دشمن گذاشته بود از نوع والمر و ضدخودروی فیلتری یا کیکی بود. ٧. از مین‌های دیگر که دشمن کار گذاشته بود مین‌های ضدتانک روسی تی.ام46 ضدخودروی فیلتری، ضدتانک نمره ٧٢ یا قالپاقی و مین‌های ضد نفرات والمر گوشکوبی یا پومنه و مین‌های ضدنفر پدالی و نمره 72 یا صنعتی و منور انگلیسی است. ٨. مین جدید تمام پلاستیکی نمره 72 یا قالپاقی (احتمالاً ساخت چین) که در ناحیه رودخانه قزلجه و نقاط دیگر یافت شده است که با ماسوره فشاری عمل کرده و خرج آن تی.ان.تی. کمی از خرج آن آر.دی.ایکس. است و در قسمت زیر خود دسته‌ای پلاستیکی دارد و تمام قسمت‌های مین بجز فنر، سوزن، دو ساچمه و خود چاشنی، پلاستیکی می‌باشد و پلاستیکی‌بودن قسمت‌های اصلی این مین آن را غیرقابل‌یافتن توسط مین‌یاب‌هایی که به مین فلزی حساس هستند، می‌سازد. 9. در منطقه دشت بین ارتفاع خلوزه٢ و ارتفاع هفت‌توانان، میدان مین جدید به عمق 50 متر بود که شامل ردیف‌های متعدد مین‌های ضدخودرو با محافظ والمر و صنعتی و ضدنفر بود. 10. در بعضی از مناطق شناسایی آن‌چنان دقیق و صحیح بود که برادران رزمنده از معبر خود عراقی‌ها عبور کردند. 11. دو نوع مین جدید و پیشرفتة مین منور انگلیسی با شماره‌های 66 و 64 یافته شده است که ازلحاظ عمل مانند مین منور انگلیسی یا مقوایی می‌باشد. 12. دشمن تعدادی از میادین مین را در شیب کوه‌ها و میان درختان احداث کرده و به همین علت، گسترش و اضافه‌کردن نوار در آن میدان‌ها ممکن نبود. 13. طریق مین‌گذاری دشمن در منطقه اصولاً به این شکل بوده است: مین‌هایی که در شیب قرار داشتند، عموماً مین‌های ضدنفرات و ضد نفر بودند و تعداد ردیف‌ها نیز کمتر از دشت بود؛ مین‌هایی که بین دو ارتفاع و در دشت قرار داشت، از مین‌های ضدخودرو، ضدتانک و ضدنفر و ضد نفرات بود. لازم به تذکر است که عمق میدان مین در دشت، گاهی به 150 متر می‌رسید. 14. در بعضی از نقاط، دشمن از 5/1 پوند تی.ان.تی. که دو برابر خرج مین پدالی بود زیر زمین گذاشته بود و بالای موارد سوراخ چاشنی بود که ماسوره پومز را به آن بسته و با سیم تله عمل می‌کرد. 15. در منطقه خلوزه١، دشمن راه مالرو را با نبشی و سیم‌خاردار مشخص کرده بود، چون احتمال زیاد می‌دادند که از آن راه عبور خواهیم کرد، مین‌گذاری کرده بود. 16. در بعضی از مناطق، دشمن به‌علت عجله مین‌ها را با ضامن و بدون چانشی و یا بدون سیم تله و گاهی هم به‌صورت پراکنده بر روی زمین ریخته بود. 17. در منطقه بین خلوزه٢ و هفت‌توانان و مناطق دیگر، از مین والمر بدون سیم تله به‌عنوان محافظ مین ضدخودرو استفاده کرده بود. 18. در بعضی از مناطق که دشمن به‌واسطه دید رزمندگان، عقب‌نشینی کرده بود داخل سنگرها و راه بین سنگرها مین والمر را با سیم تله یا بدون سیم تله کار گذاشته بود. 19. کانال‌های دشمن اکثراً با عمق ٢ متر تا 5/1متر و عرض 3 تا 5 متر بود عموماً داخل آن سه تا چهار ردیف سیم‌خاردار توپی موجود بود. کانال‌ها به‌وسیله لودر و بلدوزر ایجاد شده بود. 20. در میان ارتفاع‌های هرگنه١ و هرگنه٢ و ارتفاع درختی دو کانال وجود داشت که جدیداً احداث شده بود و داخل این کانال سه ردیف سیم‌خاردار توپی بود. 21. کانال‌های انفرادی دشمن توسط کیسه شن و سنگ و یا کندن زمین ساخته شده بود. 22. یک کانال در اطراف رودخانة قزلجه ایجاد شده بود که سطح داخلی آن بسیار صاف و مسطح بود و با دستگاهی این کانال زده شده بود که به فاصله معین سنگرهای کمین توسط پلیت ساخته شده بود. عمق کانال 5/1 الی ٢ متر و عرض آن ٧٠ سانتی‌متر الی ١ متر بود. 23. سنگرهای کمین دشمن توسط کانال‌های انفرادی به سنگرهای اجتماعی وصل می‌باشد. 24. دشمن از سیم‌خاردار توپی، تک‌رشته‌ای و فرشی استفاده کرده بود و ازطرف ما برای مشخص‌کردن میدان مین سیم‌خاردار نگذاشته بود. 25. ازطرف خود بعضاً سه ردیف سیم‌خاردار توپی و یا یک ردیف تک‌رشته‌ای یا فرشی احداث کرده بود. 26. اکثراً معبرهای دشمن توسط نبشی و سیم‌خاردار در طرفین معبر مشخص شده بود. 27. سنگرهای کمین دشمن گاه داخل خود میدان و گاه هم خارج میدان در جلوی موانع خود قرار داشت و کاملاً به منطقه دید داشتند. 28. دشمن برای توسعه دید خود در جلوی سنگرهای کمین، بوته‌ها را کنده و در بعضی از مناطق درخت‌ها را نیز بریده بود. 29. تمام بشکه‌های فوگاز به بغل کار گذاشته بودند و رنگ آنها کرم و کاملاً استتار شده بود. 30. بشکه‌های فوگاز چند تا چند تا داخل سنگرها، کارگذاشته بودند. سیم آنها گاه بر روی زمین قرار داشت که روی سیم را با سنگ پوشانده بودند و گاه در چند سانتی‌متر زیر خاک قرار داشت. 31. عموماً بشکه‌های فوگاز در آخرین میدان و قبل از سیم‌خاردار قرار داشت. 32. در منطقه بین ارتفاعات خلوزه٢ و هفت‌توانان دشمن میدانی در میدان مین ایجاد کرده بود به‌صورت اینکه داخل میدان مین خود به‌وسیله سیم‌خاردار و نبشی محیطی را مین‌گذاری کرده بود که با نوارهای میدان دیگر تفاوت داشت.

پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1362/08/29