1361.08.27
| روزشمار جنگ سال 1361 1361.08.27 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | بیست و هفت آبان |
| تاریخ شمسی | 1361.08.27 |
| تاریخ میلادی | 18 نوامبر 1982 |
| تاریخ قمری | 2 صفر 1403 |
گزارش -447
مناطق عملياتي درطول امروز به‌طور نسبي وضعيت آرامي داشت و شهرهاي آبادان و خرمشهر چند بار گلوله‌باران شد. دو اقدام محدود نيروهاي عراقي در منطقه عملياتي محرم در محور"چم‌هندي" و "پيچ‌انگيزه"(1) و منطقه عملياتي مسلم‌بن‌عقيل(ع) در جاده مندلي ـ نفت‌خانه با واكنش نيروهاي در خط و آتش مؤثر توپخانه خودي متوقف گرديد. به‌دليل تمركز مؤثر آتش در محدوده عملياتي مسلم‌بن‌عقيل(ع)، چند خودرو، يك دستگاه تانك و يك دستگاه لودر دشمن نيز منهدم شد و به نيروهاي پياده آنان تلفاتي وارد آمد.(2) به گزارش ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي، يك فروند هواپيماي عراقي در ساعت 9:30 در منطقه عملياتي مسلم‌بن‌عقيل(ع)، مورد اصابت يگان پدافند نيروهاي خودي قرار گرفت و سرنگون شد.(3) يك هواپيماي جنگنده ديگر عراق نيز در آسمان شهر ايلام هدف اصابت گلوله پدافند هوايي قرار گرفت و دچار آتش‌سوزي شد و درحالي‌كه دود برخاسته از آن در آسمان مشاهده مي‌شد، از آسمان منطقه گريخت.(4) شهرهاي آبادان و خرمشهر نيز در چند نوبت، به‌طور متناوب، زير آتش سنگين توپخانه‌هاي دشمن قرار گرفتند كه درنتيجه، 2 نفر شهيد و 10 نفر مجروح شدند و به يك بيمارستان و 5 منزل مسكوني خساراتي وارد آمد.(5)
گزارش -448
يك مقام نظامي در ستاد قرارگاه عملياتي كربلا اعلام كرد: واحد تخريب سپاه پاسداران انقلاب اسلامي از آغاز عمليات محرم و پس از آزادسازي مناطقي از خاك ايران و مناطق مرزي عراق، تاكنون بيش از 150 هزار عدد انواع مختلف مين و 1500 بشكه فوگاز حاوي مواد منفجره را كشف و خنثي كرده است. وي همچنين افزود: نيروهاي عراقي در منطقه عملياتي محرم، حدود 600 هزار مين از انواع ضد‌تانك، ضد‌خودرو و ضد‌نفر كار گذاشته بودند و در خطوط اول دفاعي آنان نيز تعداد زيادي بشكه 200 و 220 ليتري محتوي مواد منفجره و آتش‌زا نصب شده بود تا در هنگام حمله نيروهاي ايراني، آنها را منفجر كنند، ولي سرعت عمل و رعايت اصل غافلگيري نيروهاي خودي، به‌حدي بود كه نيروهاي عراقي فرصت انفجار آنها را به دست نياوردند.(6)
گزارش -449
حدود 40 نفر از مردم عراق، از 3 نقطه جداگانه با عبور از خط مرزي، خود را به نيروهاي ايراني معرفي كردند، ازجمله چند خانواده كه شامل 30 نفر بودند، ازطريق مرز جوانرود وارد خاك ايران شده، به باختران اعزام شدند.(7) 5 نفر ديگر نيز از مرز مريوان خود را به خاك ايران رساندند و به جمهوري اسلامي پناهنده شدند.(8) همچنين 4 نفر از اهالي اربيل عراق براي امتناع از ورود به ارتش و شركت در جنگ، از مرز پيرانشهر وارد ايران شدند و با معرفي خود به فرماندهي پايگاه پيرانشهر، تقاضاي پناهندگي كردند.(9)
گزارش -450
امروز رسانه‌ها و مطبوعات داخلي، بخشي از گزارش‌هاي خود را به استقبال مردم براي حضور در جبهه‌هاي جنگ اختصاص دادند كه به چند نمونه از آنها اشاره مي‌شود. خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارشي، استقبال اقشار گوناگون مردم استان لرستان را براي حضور در جبهه‌هاي جنگ منعكس كرد. در اين گزارش آمده است: تعداد بي‌شماري از اقشار مختلف مردم حزب‌الله خرم‌آباد و شهرهاي ديگر استان لرستان، عازم جبهه‌هاي نبرد حق عليه باطل شدند. براساس همين گزارش، تعداد افراد اعزامي آن‌قدر زياد بود كه برادران، با كمبود وسايل نقليه روبه‌رو شدند و به‌اجبار اتوبوس‌هاي خط واحد اتوبوس‌راني خرم‌آباد هم در اختيار آنان قرار گرفت، ولي بازهم نياز برطرف نشد و تعدادي از برادران جا ماندند كه متعاقباً به جبهه‌هاي حق عليه باطل اعزام خواهند شد.(10) روزنامـه كيهان نيز در همين باره اعلام كرد: فتواي اخير امام امت مبني‌بر عزيمت جوانان و ديگر اقشار مردم به جبهه‌هاي نور عليه ظلمت، شوق و شور الهي و انقلابي تازه و موج فراگيري را در سراسر ميهن اسلامي‌مان گستراند و درپي آن، گروه‌هاي كثيري از نوجوانان تا سالخوردگان80 ساله، راهي جبهه‌هاي حق عليه باطل شدند. گزارش‌هاي رسيده حاكي‌از آن است كه در چند روز اخير، طبقات گوناگون شامل دانش‌آموزان، كارمندان، كارگران، پزشكان، متخصصان، روحانيون و نيروهاي ارتش، بسيج و سپاه از شهرها، بخش‌ها و روستاهاي سرزمينمان در ميان شور و شعار و ثناي خانواده‌ها، اهالي و روحانيون، براي مصاف با بقاياي روبه‌زوال و تارومارشدة ارتش قادسيه صدام عفلقي و نيز مداواي مجروحين، كمك‌رساني و مرمت ادوات و وسايل نبرد، عازم جبهه‌هاي جنگ تحميلي شدند. اين درحاليست كه خيل عظيمي از داوطلبان اعزام به جبهه‌ها، همچنان اعلام آمادگي مي‌كنند.(11) روزنامـه اطلاعات نيز درباره اعزام روحانيون حوزه علميه قم نوشت: به‌منظور اجراي فرمان امام خميني مبني‌بر حضور امت حزب‌الله در جبهه‌ها و براساس پيشنهاد آيت‌الله منتظري، مبني‌بر حضور فعالانه روحانيون در جبهه‌هاي جنگ تحميلي، بيش از 350 تن از برادران محترم روحاني و فضلاي گران‌قدر حوزه، ازطرف دفتر تبليغات اسلامي قم راهي جبهه‌هاي نبرد حق عليه باطل شدند.(12)
گزارش -451
پس از گذشت چند روز از مرحله دوم عمليات مسلم‌بن‌عقيل(ع)، همچنان تفاسير متفاوتي از اين عمليات در رسانه‌هاي خارجي منتشر مي‌شود. ازجمله خبرگزاري آسوشيتدپرس با انتشار خبر ورود نيروهاي ايراني به شهر مندلي، اعلام كرد: ايران از سپتامبر سال گذشته، دست به تهاجماتي زده كه سبب آزادسازي تقريباً تمام مناطق مرزي كه عراق در سپتامبر سال 1980 هنگام يورش به اين كشور اشغال كرده بود، شده است. البته، برخي از نواحي مرزي در داخل ايران هنوز در اشغال عراق است. ايراني‌ها توانسته‌اند عراقي‌ها را از اكثر سرزمين‌هاي اشغالي ايران بيرون رانده، در برخي نواحي، چند كيلومتري نيز در خاك عراق پيشروي كنند، ولي از پيشرفت بيشتر آنها جلوگيري شده است. سه جبهه اصلي جنگ، در اطراف بندر عراقي بصره در رأس خليج‌فارس و در بخش "ميسان" و اطراف مندلي قرار دارد.(13) روزنامـه فايننشال تايمز نيز با انعكاس خبر اين عمليات، موضوع را از جنبه ديگري بررسي كرده و آن را فاقد دستاورد قابل‌ملاحظه نظامي خوانده است. در بخش‌هايي از اين گزارش تحت عنوان "شكست حمله‌كنندگان ايران در تحكيم دستاوردهاي خود در عراق"، آمده است: ايران دو حمله عليه نيروهاي عراقي انجام داده است؛ بدون آنكه اين حملات، دستاوردهاي عمدة ارضي درپي داشته باشد. ايراني‌ها اعلام كردند كه در تعرض اخير، بر ارتفاعات مهم مشرف به شهر مندلي تسلط يافته، كنترل آن را به‌دست گرفته‌اند. اعلام خارج‌شدن سربازان ايراني از شهر، به‌هرحال نشان مي‌دهد كه آنها با ضد‌حمله عراق عقب رانده شده‌اند. در پايان مطلب اين نشريه آمده است.: ايراني‌ها هنوز يك تعرض همه‌جانبه انجام نداده‌اند، اما به اجراي حملات محدود ادامه مي‌دهند كه اگر در آغاز، موفقيت‌آميز باشد، آن را تقويت مي‌كنند. راديو تهران اعلام نكرده كه ايران، عده زيادي اسير جنگي گرفته باشد؛ بنابراين، حملات انجام‌شده احتمالاً پيشرفت زيادي نداشته است.(14)
گزارش -452
امروز در درگيري ميان نيروهاي نظامي جمهوري اسلامي با گروه‌هاي ضد‌انقلاب در شهرهاي بوكان، مهاباد، مريوان، سنندج، اروميه و سردشت، تعدادي از نيروهاي ضد‌انقلاب كشته و تعدادي نيز دستگير شدند. در شهرهاي بانه و سنندج نيز 5 نفر از اعضاي حزب دمكرات و گروه پيكار، خود را تسليم سپاه پاسداران كردند. در ادامه پاك‌سازي مناطق غرب كشور، نيروهاي تحت امر قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) در يك عمليات هماهنگ، بخشي از جاده بوكان ـ مهاباد، روستاي اختتر و تپه‌هاي سوق‌الجيشي آن را در اين محور به تصرف درآوردند.(15) در اين عمليات، 20 نفر از نيروهاي مسلح غير‌قانوني كشته و10 نفر نيز مجروح شدند و 8 قبضه اسلحه ژ3 و كلاشينكف و مقداري مهمات مربوطه، 5 عدد بي‌سيم، يك عدد قطب‌نما، يك دوربين عكاسي و يك دستگاه بي‌سيم پي.آر.سي77 به دست آمد. در اين درگيري يك دستگاه جيپ نيروهاي ضد‌انقلاب نيز منهدم شد.(16) همچنين در جاده مريوان ـ سنندج، 2 نفر از عوامل گروه كومه‌له كه در حوالي روستاي سروآباد درحال مين‌گذاري بودند، با نيروهاي قرارگاه حمزه برخورد كردند كه در درگيري ايجادشده، هر 2 نفر آنان كشته شدند.(17) يكي از خودروهاي سپاه پاسداران اروميه نيز پس از جمع‌آوري نيروهاي تأمين جاده‌هاي حوالي شهر، در مسير حركت به‌سمت مقر سپاه، در جنوب‌غرب روستاي "كورانه" در27 كيلومتري شمال‌غرب اروميه، با كمين نيروهاي ضد‌انقلاب روبه‌رو شد. مهاجمان مه‌آلودبودن هواي منطقه را مغتنم شمرده، اقدام به تيراندازي كردند كه براثر آن يك پاسدار زخمي شد، اما خودرو موفق به عبور از منطقه گرديد.(18) براساس گزارش ژاندارمري، در تيراندازي پراكنده عناصر ضد‌انقلاب به‌سمت پايگاه "ملاشيخ" در توابع سردشت، يك سرباز مجروح شد.(19) افراد يك سازمان كمونيستي منشعب از چريك‌هاي فدايي خلق (گروه اشرف دهقان) موسوم به جانب‌داران آزادي طبقه كارگر، امروز در 3 نقطه از محوطـه ستاد جهادسازندگي سنندج، اقدام به بمب‌گذاري كردند. يكي از بمب‌ها كه در زير موتور يك كاميون در ساختمان تعميرگاه جهاد تعبيه شده بود، منفجر گرديد كه ضمن واردآوردن خسارات كلي به اين خودرو، موجب شكسته‌شدن شيشه‌هاي چند خودرو ديگر نيز شد.(20) بمب دوم كه صوتي بود نيز منفجر شد، اما تلفات و خساراتي به همراه نداشت.(21) با حضور نيروهاي سپاه و بررسي محوطه، يك بمب ساعتي ديگر از داخل يك كاميون كشف و 15 دقيقه قبل از انفجار، خنثي شد.(22) همچنين هواداران گروه چريك‌هاي فدايي خلق (شاخه اشرف دهقان)، ساعت 22:30 با ورود به شهر شريف‌آباد و تهديد خادم مسجد، اقدام به پخش نوارهاي سخنراني و دادن شعار ازطريق بلندگوي مسجد كردند و به‌محض حضور نيروهاي سپاه، از محل گريختند.(23) بنابر گزارشي، 5 نفر از عناصر مسلح غير‌قانوني ازجمله 4 نفر از بخش سياسي حزب دمكرات و يك نفر از افراد سازمان پيكار در راه آزادي طبقه كارگر، با معرفي خود به سپاه بانه و سنندج، امان‌نامه دريافت كردند. اين افراد، 4 قبضه اسلحه و 5 نارنجك خود را نيز تحويل دادند.(24)
گزارش -453
كشته‌شدن 5 تن و دستگيري 3 نفر از افراد گروه‌هاي ضد‌انقلاب در شهرهاي اروميه، آبادان و مسجدسليمان، نتيجـه درگيري امروز ميان گروه‌هاي ضد‌انقلاب و نيروهاي امنيتي ايران بود. به‌دنبال پيگيري اطلاعاتي كه از بندرعباس درباره چريك‌هاي فدايي خلق شاخه اشرف دهقان به دست آمده بود، نيروهاي سپاه اروميه توانستند 2 خانه تيمي اين گروه را شناسايي و محاصره كنند. در اين عمليات، ابتدا نيروهاي سپاه خواستار تسليم افراد مستقر در خانه‌هاي تيمي شدند، اما درپي تيراندازي افراد اين گروه، درگيري شديدي ميان دو طرف آغاز شد و در ادامه درگيري، 5 تن از ضد‌انقلاب كشته و يك تن نيز دستگير شد. طبق اطلاعات قبلي، اين افراد عامل سرقت يك ميليون و 700 هزار تومان پول نقد از يكي از بانك‌هاي اروميه بودند كه در جريان آن يكي از مأموران حفاظت بانك نيز به شهادت رسيده بود. از اين 2 خانـه، چند قبضه اسلحه، انواع شناسنامه و كارت جعلي، مقداري از پول‌هاي سرقتي از بانك، انواع مهرهاي اداري، 2 كروكي منزل و اطلاعات شخصي درباره مسئولان ارگان‌ها و افراد مذهبي به دست آمد.(25) همچنين يكي از عناصر سازمان مجاهدين خلق (منافقين) در آبادان و يك نفر از اعضاي چريك‌هاي فدايي خلق (اقليت) در مسجدسليمان بازداشت شدند.(26)
گزارش -454
عده‌‌اي از اقليت‌هاي ديني مسيحي، ارمني، كليمي، آشوري، زرتشتي و كلداني به همراه رهبران ديني و نمايندگان خود در مجلس شوراي اسلامي، در حسينيه جماران با امام خميني ملاقات كردند. در اين ديدار، پس از ارائه گزارش كوتاه يكي از نمايندگان اقليت‌هاي مذهبي در مجلس شوراي اسلامي درباره مشاركت اقليت‌هاي ايران در جنگ عراق عليه ايران و تقديم شهيداني در اين راه، امام خميني مطالبي درباره ضرورت وحدت آحاد ملت ايران از همه اديان الهي با محوريت قانون عنوان كردند. متن سخنان امام بدين شرح است: «من خوشوقتم كه جمهوري اسلامي بعضي فرصت‌ها را به ما و ملت ما نصيب مي‌كند و از آن فرصت‌ها ملاقات با قشرهاي مختلف و مذاهب مختلف و دين‌هاي مختلف است. ما همه در تحت لواي توحيد مجتمع هستيم. ايران مال همه است و توحيد مذهب همه است و مبدأ و معاد ايده همه است و ما اين مشتركات را داريم و ملت واحده هستيم و لازم است كه در مسائل ايران همه در صحنه باشيم و همه باهم يد واحده باشيم كه ديگراني كه مي‌خواهند به همه ماها تعدي كنند، چه با اسم اسلام، چه با اسم ساير مذاهب، به همه مسلمين جهان و به ملت‌هاي مظلوم جهان ظلم و ستم روا مي‌دارند، باهم تشريك مساعي كنيم در اينكه يك راه پيدا كنيم براي جلوگيري از ستم در تمام قشرهاي انسان‌هاي دنيا. انبياي عظام ـ سلام الله عليهم ـ از آدم تا خاتم كه تشريف آورده‌اند و انبياي بزرگ اولو‌العزم كه در بين مردم تشريف داشته‌اند، همه آنها براي اين [بودند] كه پرچم توحيد را و عدالت را در بين ملت‌ها برپا كنند. پيامبران، تمام پيامبران درطول تاريخ اين‌طور نبوده است كه فقط يك ناصحان باشند، بلكه آنها براي تهذيب اخلاق مردم به گفتار، كردار، به عمل و به فعاليت مأمور بودند و خداي تبارك و تعالي آنها را براي اينكه انسان‌ها را بسازند، براي اينكه خُلق انساني در ميان آنها رشد پيدا كند و اعمال و افعال انساني داشته باشند، مبعوث فرموده است و همه درحالي‌كه بوده‌اند كوشش خود را كرده‌اند؛ و من يك نكتهاي كه سابقاً هم گاهي گفتم عرض مي‌كنم و او اين است كه ما نمي‌دانيم چرا اين انبيايي كه اين‌قدر كوشش كرده‌اند براي تهذيب ملت‌ها، براي اصلاح ملت‌ها، براي جنبه معنويت ملت‌ها، حكومت‌هايي كه درطول تاريخ آمده است، چه حكومت‌هاي اسلامي و چه حكومت‌هاي اديان ديگر، به‌حسب غالب درخلاف مشي پيامبران خود عمل كرده‌اند. شما امروز مي‌بينيد كه كشورهاي دنيا مبتلا هستند به سراني كه ادعاي مسيحيت مي‌كنند، ادعاي يهوديت مي‌كنند، ادعاي اسلاميت. ابتلايي كه الآن ملت‌هاي دنيا دارند به‌دست بسياري از اين سران، ابتلايي است كه بايد ما ابتلاي انبيا حساب كنيم. همان‌طوري‌كه انبيا در صدر عالم تا آخر مبتلا بودند به‌دست يك خيانتكاراني كه با آنها آن‌طور عمل كردند كه روي تاريخ را سياه كردند، ملت‌هاي آنها هم امروز مبتلا هستند به سراني كه روي تاريخ را سياه مي‌كنند و انبيا را سرشكسته درپيش خداي تبارك و تعالي ـ نعوذ بالله ـ مي‌كنند. شما ببينيد كه اگر پيغمبر اسلام را ببرند در محضر خدا به او بفرمايد خداي تبارك و تعالي، وحي كند به او كه اين افرادي كه حكومت‌هايي كه ادعاي اسلام مي‌كنند ببينيد چه مي‌كنند با مردم، ببينيد كه اين حكومت‌ها برخلاف مصالح كشورهاي خودشان عمل مي‌كنند، جوابي ندارند جز اينكه من تبليغ كرده‌ام لكن آنها نشنيدند؛ و اگر هريك از انبيا را ببرند در محضر خدا و خداي تبارك و تعالي به آنها وحي كند كه اين حكومت‌هايي كه از مذهب شما هستند، ببينيد الآن در جهان چه مي‌كنند، امريكا با مردم چه كار مي‌كند با دعوي مسيحيت ـ آن مسيحيتي كه تمام وجودش بر اين بوده است، آن مسيحي كه تمام وجودش روحاني بوده است و بر اين معنا بوده است كه مردم را روحاني كند ـ الآن آنهايي كه ادعاي مسيحيت مي‌كنند، اقبالشان به دنيا از آنهايي كه مشرك هستند كمتر نيست. آنهايي كه اصلاً مبدأ و معاد را قبول ندارند با آنهايي كه دعوي مسيحيت مي‌كنند، دعوي يهوديت مي‌كنند از اين سران، فرق با آنها معلوم نيست چيزي باشد، بلكه شايد اينها جلو باشند از آنها در اينكه به دنيا توجه دارند و مردم مظلوم را زيرپاي خودشان خرد مي‌كنند. امروز شما مي‌بينيد كه صهيونيست در عالم كه مدعي يهودي‌بودن هست و يهوديان او را قبول ندارند، با مردم چه مي‌كند و مع‌ذلك ادعا مي‌كند كه من تابع حضرت موسي هستم و بالاتر و بدتر از او دولت‌هاي بزرگ مسيحي با مردم چه مي‌كنند، با آن روحانيتي كه حضرت مسيح داشته است، با مردم چه مي‌كنند و با ملت‌هاي خودشان، حتي با ملت‌هاي مظلوم خودشان و ديگران چه مي‌كنند كه روي مسيحيت را سياه كرده‌اند، البته روي خودشان سياه است؛ و همين‌طور ساير قشرها و آنهايي كه ادعاي اسلام مي‌كنند. امروز صدمه‌اي كه ملت مسلمان ما از صدام دارد مي‌كشد و ملت مظلوم مسيحي و غير‌مسيحي از صهيونيست‌ها در لبنان و امثال لبنان مي‌كشند، كي از ديگري كشيده است اين رنج‌ها را؟ اينها همه مدعي هستند، لكن در عمل مي‌بينيد كه چه هستند. و ما ملت‌ها، ما همه كه در تحت پرچم توحيد هستيم، تا باهم مجتمع نباشيم، تا در اصل مليتي كه مال همه است باهم مجتمع نباشيم و باهم وحدت نداشته باشيم و در صحنه حاضر نباشيم، نمي‌توانيم در مقابل اين سيل كفر و اين سيل فزاينده‌اي كه همه عالم را دارد مي‌برد، نمي‌توانيم مقاومت كنيم. اينكه مي‌بينيد در ظرف چهار سالي كه، قريب چهار سالي كه ايران بحمدالله ايستاده است و رزمندگان آن درحدود بيش از سه سال، بيش از دو سال در جنگ هستند شما مي‌بينيد كه اينها همه ايستاده‌اند و با همه مشكلات ايستاده‌اند و ملت هم پشت سر آنها و اين است كه موجب پيروزي ما شده است. شما اين مطلب را بايد بدانيد كه دولت اسلامي اگر به وظايف اسلامي عمل كند، براي همة قشرها، براي همة دين‌هايي كه رسمي هستند در ايران، براي همة اينها احترام قائل است، براي همه اينها؛ همان‌طوري‌كه براي ساير قشرهاي ملت مسلمان احترام قائل است، براي آنها هم قائل است و اين نيست جز اينكه اسلام اين‌طور است. شما در تاريخ شايد ديده باشيد كه وقتي كه لشكر معاويه آمد و چند نفر را چه كرد و يك [ي] از زن‌هاي اهل مذاهب رسمي را آن خلخال را از پايش درآورد، حضرت امير كه [رئيس] حكومت آن وقت بود ـ به‌حسب نقل ـ فرموده است كه شنيدم خلخال از پاي يك كسي كه با اسلام است و تابع اسلام، درآوردند و اگر كسي در اين امر بميرد، اين را نبايد ملامت كرد، اين‌طور پشتيبان است. ملت ايران همه باهم بايد در صحنه باشند، همه باهم بايد تشريك مساعي كنند براي حفظ ايران و براي اينكه ان‌شاءالله اين كشورهاي ديگر را هم از آن اسارت‌هايي كه داشته‌اند بيرون بياورند.»(27)
گزارش -455
درپي شهادت آيت‌الله اشرفي اصفهاني امام‌جمعه باختران،* امام خميني امروز حجت‌الاسلام محمدعلي موحدي كرماني را به‌سمت امام‌جمعه اين شهر منصوب كردند. متن حكم امام به اين شرح است: «جناب مستطاب حجت‌الاسلام آقاي حاج شيخ محمدعلي موحدي كرماني ـ دامت افاضاته ـ به‌دنبال شهادت جان‌گداز حجت‌الاسلام و المسلمين آقاي حاج عطاءالله اشرفي ـ رحمة الله عليه ـ جناب‌عالي را به‌سمت امام‌جمعه باختران منصوب مي‌نمايم كه ان‌شاءالله تعالي ضمن انجام اين فريضه بزرگ، مردم را به وظايف ديگري كه در رابطه با اسلام عزيز و انقلاب خونبار ملت شريف ايران دارند، آشنا سازيد. اميد است اهالي محترم عموماً و حضرات علماي اعلام خصوصاً و نهادهاي انقلابي فرصت را مغتنم شمرده همكاري‌هاي لازمه را در انجام هرچه باشكوه‌تر نماز وحدت‌آفرين جمعه با جناب‌عالي داشته باشند. موفقيت همگان را از خداي تعالي مسئلت دارم.»(28)
گزارش -456
آقاي هاشمي رفسنجاني رئيس مجلس شوراي اسلامي، در مصاحبه با خبرنگاران درباره اين اظهارنظر كه "روش ستاد بسيج اقتصادي كشور در به‌انحصار درآوردن برخي اقلام موردنياز مردم و كوپني‌كردن آنها، خلاف شرع است و به اقتصاد كشور لطمه وارد خواهد كرد"، گفت: مي‌دانيد كه ستاد بسيج در شرايط جنگي به وجود آمد. طبعاً هستند كساني كه از عوامل رواني و كمبودها در زمان جنگ سوء‌استفاده مي‌كنند و درمورد ارزاق موردنياز مردم، دست به احتكار و بازار سياه و فساد مي‌زنند. هدف از تأسيس اين ستاد اين بود كه كاري كند تا ارزاق موردنياز و كالاهاي ضروري، به همه مردم برسد. اين ستاد در توزيع كالاهايي نظير قند و سوخت و غيره موفق بوده و ممكن است در بعضي از موارد هم ناموفق بوده باشد، ولي به‌هرحال، تشكيل اين ستاد در زمان جنگ يك ضرورت است و هنوز هم فكر مي‌كنم كه بودن اين ستاد ضرورت دارد و بايد چنين مرجعي باشد تا از خطرات احتمالي آينده جلوگيري كند تا مبادا درباره يك كالاي اساسي و موردنياز مردم، قحطي پيش بيايد و اگر كمبود داشتيم به‌طور عادلانه به مردم برسد. طبعاً ضرورت ندارد اين ستاد به‌طوردائمي در كشور ما باشد. طبع انقلاب و كشور ما طبعي مردمي است و حركت‌هاي اقتصادي بايد مسير آزاد و عادي خود را طي كند و ضرورتي ندارد كه دولت بر همه كارها به‌صورت دائم كنترل داشته باشد... حرف كساني كه مي‌گويند روش ستاد بسيج اقتصادي خلاف شرع مي‌باشد، درست نيست. ما خودمان اگر چيزي خلاف شرع باشد، مي‌گوييم و گذشته از اين، امام، مجلس و شوراي نگهبان هستند و كارهاي ستاد بسيج هم مخفي نيست كه بخواهد خلاف شرع باشد و اقداماتش هم كه اعلام مي‌شود. نماينده امام در شوراي‌عالي دفاع، در پاسخ به چگونگي وضعيت جبهه‌هاي جنگ نيز گفت: وضع جبهه‌ها خيلي خوب است و در وضعيت خوبي هستيم. از خونريزي و كارهاي تندي كه باعث تلفات دشمن و شهيدشدن نيروهايمان شود، پرهيز داريم، ولي وقتي مي‌بينيم آنها حقوق ما را نمي‌دهند و بنا ندارند كه تسليم حق شوند، طبعاً ناچاريم كه به عمليات ادامه دهيم.(29)
گزارش -457
حجت‌الاسلام عبدالله نوري نماينده امام در جهادسازندگي، در گفت‌وگوي اختصاصي با خبرنگار روزنامه اطلاعات، فعاليت‌هاي اين نهاد درزمينه بازسازي و نوسازي مناطق جنگي، نقش واحدهاي مهندسي و رزمي جهاد در جنگ و محورهاي اساسي فعاليت‌هاي جهاد را تشريح كرد. وي درباره بازسازي مناطق جنگ‌زده روستايي گفت: يكي از موضوعاتي كه براي جهاد مهم است، بازسازي، به‌ويژه نوسازي مناطق روستايي است كه براثر بمباران وحشيانه و تجاوزات صداميان كافر، به‌صورت مخروبه درآمده و سبب آوارگي صدها هزار نفر از هم‌وطنان ما شده است. جهادسازندگي كه قسمت اعظم كار خود را در روستاها متمركز كرده است و اميدش بر آن است كه بتواند روزي روستاهاي كشور را چه ازنظر مادي و چه ازنظر معنوي به غناي كامل برساند، برحسب وظيفه بايد بازسازي و نوسازي مناطق روستايي جنگ‌زده را تقبل كند. حجت‌الاسلام نوري همچنين درباره وضعيت فعلي واحدهاي مهندسي جهاد افزود: پس از اينكه عمليات رزمي از منطقه جنوب به سراسر مناطق مرزي ايران و عراق گسترش يافت، جهادسازندگي با هماهنگي با برادران مسئول نظامي، به‌سرعت واحدهاي مهندسي خود را درطول مرزها در خدمت نيروهاي نظامي قرار داد، طوري‌كه امروز در كنار هر قرارگاهي كه نيروهاي نظامي ما دارند، يك ستاد پشتيباني رزمي و مهندسي از جهادسازندگي وجود دارد كه همچنان عمليات مهندسي جبهه‌ها را انجام مي‌دهند. وي گفت: نقش واحد مهندسي و رزمي جهاد در جبهه‌ها بسيار تعيين‌كننده بوده و به همين دليل است كه مسئولان نظامي از جهادسازندگي خواسته‌اند كه اين نهاد، فعاليت خود را از خوزستان تا كردستان گسترش بدهد و الآن بعضي از ستادهاي ما تشكيل شده و بعضي نيز در آستانه تشكيل‌شدن است. نماينده امام درباره برنامههاي آينده جهادسازندگي گفت: جهادسازندگي اصول برنامههاي آينده‌اش را درجهت تدوين قانون و تنظيم آئين‌نامه‌ها، تعقيب اساسنامه جهاد، وضعيت مراكز خدمات و تنظيم آئين‌نامه‌هاي داخلي براي هريك از واحدهاي مربوط كه عمدتاً در سه بُعد روستا، جنگ و بازسازي مي‌باشد، متمركز كرده است.(30)
گزارش -458
كمال خرازي مدير خبرگزاري جمهوري اسلامي و سرپرست ستاد تبليغات جنگ كه براي شركت در سومين اجلاس مجمع عمومي خبرگزاري‌هاي كشورهاي غير‌متعهد به تونس سفر كرده است، در بازگشت، در شهر رم، در يك نشست مطبوعاتي شركت كرد. وي با اشاره به‌دستاوردهاي جديد نيروهاي ايران در جبهه‌ها و آزادسازي بخش‌هاي ديگري از خاك كشور، با بازگوكردن مراحل مختلف 26 ماهـه جنگ و لزوم تنبيه متجاوز گفت: با واردشدن به مرحله جديد جنگ و كشاندن جنگ به خاك عراق، ايران براي تحقق شرايطي كه عراق حاضر به پذيرش آنها نيست و براي تنبيه متجاوز، خط مشي جديدي را انتخاب كرده است. جنگ تحميلي فرصتي بود كه رزمندگان اسلام براي انسجام ارتش و سپاه از آن سود جستند و توانايي خود را به حد بالاي كنوني رساندند. وي ضمن اشاره به پيشرفت‌هاي صنايع نظامي ايران درطول جنگ، به آمادگي كامل ملت مسلمان ايران براي ادامه جنگ و حضور در جبهه‌ها اشاره كرد و افزود: براي تهيه وسايل و تجهيزات نبرد با دشمن، مشكلي نداريم، چون بخش اعظم جنگ‌افزارهاي لازم را از دشمن به غنيمت گرفته و مي‌گيريم. سرپرست ستاد تبليغات جنگ، سفر هيئت‌هاي ميانجيگري را منتفي خواند و گفت: ناچاريم به‌دليل ناتواني سازمان‌هاي بين‌المللي و پذيرفته‌نشدن درخواست‌هاي به‌حق ما ازسوي رژيم مزدور بغداد، براي تنبيه متجاوز رأساً اقدام كنيم و اينك چند صد كيلومتر مربع از خاك عراق را در اختيار داريم و درصورت خيره‌سري بيشتر هيئت حاكمة بغداد، پيشروي نيروهاي اسلام در خاك عراق ادامه خواهد يافت. كمال خرازي با اشاره به اقدامات عراق در زيرپاگذاشتن اصول بين‌المللي، ازجمله لغو يك‌جانبـه قرارداد 1975 الجزاير گفت: حاكمان بغداد درصورت وجود هرگونه بهانه‌‌اي درباره موضوعات مرزي، مي‌توانستند به‌جاي تجاوز به خاك ايران، به قرارداد الجزاير روي آورند و خواسته‌هايشان را بدون جنگ پيگيري كنند، اما آنها ازسوي امريكا و مرتجعان عرب مأمور بودند كه انقلاب اسلامي را درهم بشكنند. اينك با گذشت 26 ماه از آغاز جنگ و تغيير كامل اوضاع جبهه‌ها به سود ايران، بغداد براي جلوگيري از سقوط، تظاهر به صلح‌طلبي مي‌كند، اما ما معتقديم به‌دليل آغاز جنگ ازسوي عراق و تجاوز به ايران در 31 شهريور 1359، حكومت بغداد بايد به‌عنوان متجاوز، علاوه‌بر پرداخت غرامت جنگ، تنبيه شود و مسلمانان عراقي رانده‌شده به ايران نيز به كشورشان بازگردند. وي با تأكيد بر ويران‌شدن 7 شهر مرزي ايران و واردآمدن خسارات و ضايعات غير‌نظامي بسيار به بخش‌هاي مرزي ايران، افزود: آبادان و ده‌ها شهر ديگر، هر روز هدف حملات توپخانه‌هاي عراق قرار مي‌گيرند و در اين اقدامات كاملاً غير‌نظامي، غير‌انساني و برخلاف موازين نظامي و بين‌المللي، روزانه چندين شهروند ما به شهادت مي‌رسند. وي در خاتمه از خبرنگاران خواست تا با سفر به ايران و بازديد از جبهه‌هاي جنگ، با واقعيت موجود در ايران و جبهه‌ها بيشتر آشنا شوند.(31)
گزارش -459
حسين شيخ‌الاسلام معاون سياسي وزارت امور خارجة ايران، پس از ديدار از 5 كشور سوريه، الجزاير، ليبي، يمن جنوبي و امارات متحده عربي، به تهران بازگشت و در گفت‌وگويي با خبرنگاران، با اشاره به نتايج و دستاوردهاي مثبت اين سفر، بر شرايط ايران براي تحقق صلح پايدار تأكيد كرد و گفت: پيروزي‌هاي رزمندگان اسلام، كشور ما را در موقعيتي بسيار قوي قرار داده است و انعكاس پيروزي‌هاي پي‌درپي، ما را به‌عنوان نيرويي كه كليد جنگ را در دست دارد، در سطح منطقه مطرح كرده است. پس بايد شرايط برحق ايران برآورده شود. وي در ادامه افزود: به مسئولان كشورهايي كه مورد بازديد قرار گرفته‌اند گفته شد، اگر صدام، از خاك ميهن اسلامي اخراج نشود و ساير شرايط برحق جمهوري اسلامي برآورده نگردد، صلح پايداري در منطقه برقرار نمي‌شود، زيرا صلح واقعي زماني تحقق مي‌يابد كه اصل تجاوز از منطقه ريشه‌كن شود. معاون سياسي وزارت امور خارجه همچنين با اشاره به مذاكراتش با مقامات كشورهاي يادشده درباره گسترش همكاري‌هاي دو‌جانبه و فعاليت مشترك در مجامع بين‌المللي عليه امريكا و رژيم اشغالگر قدس گفت: هرگاه امريكا در اين مجامع با شكست سياسي مواجه مي‌شود، تهديد و فشار بيشتري را اعمال مي‌كند. وي ضمن اشاره به پشتيباني مقامات كشورهاي ليبي، سوريه، الجزاير، يمن و امارات از مضمون نامة رئيس‌جمهور مبني‌بر ضرورت تشكيل صندوق غير‌متعهدها به‌منظور تأمين نيازهاي سالانه اين جنبش گفت: موضع جمهوري اسلامي ايران در حمايت از اجلاس سازمان وحدت افريقا و فعاليت‌ها‌يي كه درخصوص اين سازمان انجام داده است نيز براي سران اين كشورها تشريح شد.(32)
گزارش -460
"آرداك مانوكيان" اسقف اعظم و رئيس شوراي خليفه‌گري ارامنة ايران در گفت‌وگويي با خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي، ضمن تشريح مسئوليت ايرانيان ارمني درخصوص جنگ عراق عليه ايران گفت: ارامنه ايران خود را ملزم به حفظ تماميت ارضي و شئونات جمهوري اسلامي ايران مي‌دانند و بيشترين تلا‌ششان اين است كه جبهه‌ها را تقويت كنند و به برادران رزمنده مسلمان خود در جبهه‌ها كه مورد تجاوز رژيم بعثي صهيونيستي عراق قرار گرفته‌اند، ياري رسانند. ارامنه ايران نيز تاكنون شهيداني در جنگ تحميلي نثار انقلاب كرده‌اند. وي با اشاره به تأثير معنوي انقلاب اسلامي در جامعه ارامنه ايران اظهار كرد: نيروي انقلاب اسلامي ايران سبب تحول عميق مذهبي در جامعـه ارمني شده، به عبارت ساده‌تر، انقلابي در جامعه ارمني ايجاد كرده است. در پيروزي انقلاب اسلامي، ارامنه هم سهيم بوده‌اند و همراه برادران مسلمان خود در همه تظاهرات‌ها و راهپيمايي‌ها عليه طاغوت و امريكا شركت داشته‌اند. در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران نيز حقوقي براي اقليت‌هاي مذهبي ازقبيل آزادي مذهب، زبان، فرهنگ و سنن ملي تصريح شده است. آرداك مانوكيان افزود: ما در ايران از حقوق بشر بيشتري براي حفظ مذهب و فرهنگ خود برخورداريم كه در كشورهاي غربي وجود ندارد؛ بنابراين، خطر مستحيل‌شدن ارامنه در جوامع غربي زياد است.(33)
گزارش -461
درپي تصميم مسئولان برگزار‌كنندة نهمين دورة بازي‌هاي آسيايي مبني‌بر جلوتر قرارگرفتن هيئت ورزشي عراق از ورزشكاران ايراني در مراسم رژة افتتاحية اين بازي‌ها، مسئولان هيئت ايراني با استدلال تجاوز نظامي عراق به ايران، تهديد به ترك مراسم افتتاحيه كردند. به گزارش راديو امريكا، يكي از مقامات هندوستان كه مسئول بازي‌هاي آسيايي است، گفت: در الفباي هندي، نام عراق پيش از نام ايران قرار مي‌گيرد و اسامي كشورهاي شركت‌كننده به‌ترتيب الفباي هندي تنظيم شده است، اما مسئولان بازي‌ها مي‌كوشند تا پيش از مراسم گشايش بازي‌ها، اين مشكل را حل كنند.(34) باتوجه‌به اعتراض ايران، كميته تشكيلاتي بازي‌ها در جلسه‌‌اي با تمامي شروط ايران شامل "حمل پرچم ايران به‌دست يك مرد"، قرارگرفتن هيئت ورزشي ايران بين چين و كرة شمالي" و "قرارگرفتن ورزشكاران جانباز انقلاب در پيشاپيش گروه ورزشي ايران" موافقت كرد.*(35)
گزارش -462
بخش عربي راديو صوت‌الجماهير از بغداد، خبري را مبني‌بر ديدار صدام حسين با گروهي از افسران و نظاميان اين كشور در بخش خبري ساعت 19:30 خود پخش كرد. براساس اين گزارش، صدام طبق معمول اين‌گونه مراسم‌ها، با اعطاي نشان شجاعت به تعدادي از حاضران، مطالبي را در چگونگي به‌كارگيري واحدهاي نظامي ارتش عراق در عمليات‌هاي ايران مطرح كرد. صدام در سخنانش به قابليت‌هاي رزمي نيروهاي ايراني و ضعف انگيزه و روحيه نيروهاي خود درنتيجه تقابل نظامي نيروهاي دو كشور اشاره‌‌اي نكرد، ولي برخي ضعف‌هاي موجود در ارتش اين كشور مانند ناهماهنگي نيروها، ضعف فرماندهي در به‌كارگيري نيروهاي ادغامي، ضعف عملكرد ارتش عراق در شب و درهم‌ريختگي و منسجم‌نبودن نيروهايي كه براي شركت در پدافند يا پاتك، از واحدهاي گوناگون به محل عمليات اعزام مي‌شوند را تأييد كرد و اذعان داشت كه بخشي از دلايل شكست نظامي ارتش عراق در چند عمليات قبلي ايران ازجمله عمليات‌هاي مسلم‌بن‌عقيل(ع) و محرم مربوط به اين موارد بوده است. متن كامل سخنان صدام كه از راديو بغداد پخش شد، به اين شرح است: در اين ملاقات كه ما به نام رهبري، اين گروه را به دريافت نشان شجاعت مفتخر مي‌كنيم، به‌طور خلاصه درباره چند نكته نظامي كه شايد فني باشد، سخن خواهم گفت. شما برادران مي‌دانيد كه يكي از اسرار قدرت ارتش، فعاليت دسته‌جمعي است و يكي از عناصر قدرت واحد يا سازمان، عبارت است از وجود عناصر انساني كه همبستگي و فعاليت هماهنگ و منظم را در يك جهت در ميان رزمندگان حفظ كنند. در شرايط نبرد، به‌ويژه در جنگ درازمدت، شايد مراكز، مجبور به انتقال واحدي از يك جبهه به جبهه ديگر و يا از يك بخش به بخش ديگر و از يك محور به محور ديگر شوند و طبق طرح نقل‌وانتقال و تحولات اوضاع، اقدام به مانور كنند و اين امر، هم درحالت دفاع و هم درحالت حمله، انجام مي‌شود. يكي از شرايط اصلي پيروزي ارتش در جنگ اين است كه مانور مذكور، انعطاف داشته باشد، ولي گاهي اين امر اتفاق نمي‌افتد. روي سخنم با فرماندهان و شما افسران است، ممكن است كه يك تيپ به گردان‌هاي مختلف تقسيم شود تا جداگانه وارد عمل شود. مثلاً گردان زرهي، خارج از تيپ خود وارد عمل شود. تقسيم‌شدن به واحدهاي كوچك‌تر شايد به‌جاي ثمربخش بودن، زيان‌آور باشد، چون روابط انساني و شناسايي نفري ميان فرماندهي بالا و زيردست و رزمندگان و هم‌رزمان آنها از بين مي‌رود و بدين‌ترتيب به نسبت معيني، قدرت رزمي خود را از دست مي‌دهد. براي اينكه وضعيت را تشريح كنيم بايد مثالي درباره آن بزنيم: اگر واحدي در چارچوب تيپ يا در واحدي كه جزئي از آن است، فعاليت كند، سطح رزمندگي خود را حفظ خواهد كرد، درحالي‌كه وقتي از واحد خود جدا شد، قسمتي از اين‌قدرت را به‌دليل عوامل اداري و فني يا انساني از دست مي‌دهد؛ بنابراين، فرمانده خوب بايد براي حفظ هماهنگي در واحدها و سازمان‌ها تلاش كند. نكتهاي كه در برخي نبردها ازجمله نبردهاي اخير مورد توجه بوده، اين است كه گاهي يك واحد به چند واحد فرعي تقسيم شده و اين يك اشتباه بزرگ است. تقسيم يك واحد در محدوده عملياتي خود اشكالي ندارد، مثلاً يك تيپ در محدودة خود به چند گردان و يك تيپ تانك زرهي براي پشتيباني يا همكاري به‌نحوي ديگر با واحدهاي ديگر همان تيپ تقسيم شود، ولي هنگامي كه يك گردان از يك تيپ به تيپ ديگر انتقال داده مي‌شود، بايد مشكلاتي را كه اين تيپ با آن روبه‌رو خواهد شد، ازقبيل هماهنگي، فرماندهي و كنترل و عامل انساني، مّدنظر قرار دهيم. همچنين بايد به مشكلاتي كه يك واحد تيپ پياده يا گردان تانك درحال انتقال از يك لشكر به يك لشكر ديگر با آن روبه‌رو مي‌شود، توجه كنيم. عامل ديگري كه فرماندهان بايد مّدنظر قرار دهند، اين است كه اگر اشتباهي در كار يك واحد يا سازمان رخ دهد، اغلب بار اشتباه يا ضعف، بر دوش واحدهاي ميهمان (مأمور) قرار مي‌گيرد و اگر يك پيروزي بزرگ تحقق يابد، اكثراً حقوق برخي مردان ميهمان (يگان‌هاي مأمور) فراموش مي‌شود. اما واحدهاي بزرگ‌تر حالت ديگري دارند، چون نمي‌شود آنها را ملحق ساخت. نكته ديگري كه مي‌خواهم از اين محل اعلام كنم و در مرحله نخست به فرماندهان مربوط مي‌شود، تغيير وظايف واحدها و سازمان‌ها درحال نقل‌وانتقال، به‌ويژه در برخي وضعيت‌هاي پيچيده و سخت است. اين تغيير وظايف نبايد انجام شود جز در دشوارترين مراحل، يعني هنگامي كه تغيير وظايف تنها و آخرين راه باشد. يكي ديگر از اسرار پيروزي واحدها، سازمان‌ها و يگان‌هاي نظامي در مأموريت‌‌هاي خود، در دفاع، حمله، شناسايي و به‌دست‌آوردن اطلاعات صحيح است. هنگامي كه وظيفه ما حمله است، بايد فرماندهان و شايد رزمندگان، طبق شرايط مجاز، از طبيعت زمين، راه‌هاي خطرناك و همه اطلاعات لازم درباره موضع دفاعي خود آگاهي داشته باشند و ما مي‌بينيم كه مأموريت يك گردان تانك كه در جبهه فلان تيپ، آمادگي كامل را براي حمله متقابل داشته است، به‌طورناگهاني به حمله در جبهه يك تيپ ديگر كه هيچ‌گونه شناختي از آن ندارد، تغيير يافته است و اين امر براي ما مشكلات بسيار و شايد خسارات سنگيني به بار آورد. شايد چنين واحد يا سازماني نتواند به هدف‌هاي خود دست يابد كه علت آن كمبود روحيه و معلومات رزمي نيست، بلكه فراهم‌نبودن زمان و فرصت‌هاي مناسب براي كسب آمادگي‌هاي لازم جهت اجراي مأموريت مي‌باشد. نكته ديگر اين است كه فرماندهان بايد از واردعمل‌كردن واحدها و سازمان‌هايي خارج از بخش‌هاي خود در شب، هنگامي كه از حضور آنها در بخش مذكور مدتي نگذشته باشد، دوري كنند و من نمونه‌‌اي از اين اقدامات را كه برخي فرماندهان به‌طورعملي در نبردهاي ارتش ما مرتكب شده‌اند، براي انتقاد از آنها ذكر مي‌كنم. يك تيپ طبق طرح مانور و برحسب ضرورت مثلاً از سپاه دوم به سپاه سوم منتقل مي‌شود و شبانه به بخش عملياتي اين سپاه مي‌رسد و يك ساعت پس از ورود و بدون هيچ‌گونه آمادگي، فرمانده سپاه سوم به او مي‌گويد وظيفه حمله متقابل به دشمن را دارد، چون دشمن توانسته است تيپ فلان و تيپ فلان را از بخش فلان از صحنه خارج كند. هنگامي به اين تيپ مأموريت حمله متقابل در شب داده مي‌شود كه همان شب وارد بخش سپاه شده و قبلاً اين بخش را شناسايي نكرده است. بنابراين، بايد منتظر مشكلاتي باشيم كه اين تيپ با آن روبه‌رو خواهد شد. ازهمين‌رو، فرمانده بايد با ديد و توان فرماندهي و مسئوليت، ميان واردعمل‌كردن اين تيپ براي حمله متقابل بدون كسب نتيجه مطلوب و انتظاركشيدن تا طلوع صبح براي فراهم‌كردن وضعيت بهتر، يكي را انتخاب كند. شما مي‌دانيد كه اغلب مشكلات و پيچيدگي‌ها در فرماندهي و كنترل، در شب ظاهر مي‌شود و در حمله بيش از دفاع به چشم مي‌خورد، بنابراين در چنين حالتي، بزرگ‌ترين مأموريتي كه مي‌توانيم به اين تيپ بدهيم آن است كه پشت خطوط دفاعي، خطي تشكيل دهند، هرچند كه دشمن رخنه كرده باشد. اشتباه ديگر آن است كه از نيروي زرهي، در حمله متقابل به يك موضع دفاعي كه دشمن آن را اشغال كرده باشد، شبانه و بدون آمادگي‌هاي كامل استفاده شود. اين به معناي آن است كه ما تانك را بدون دليل، طعمه گلوله سازيم. اتفاقي نمي‌افتد اگر حمله را دو ساعت عقب بيندازيم، اگرچه موضع دفاعي را هم از دست داده باشيم؛ البته، با دستور، نه با اجتهاد فرماندهان واحدهاي فرعي. هركسي كه اجتهاد كند و موضع خود را بدون دستور مركز عالي صلاحيت‌دار و بدون دليل مانند قطع مواصلات، محاصره يا تجزيه‌شدن، ترك كند، اين به‌منزله عقب‌نشيني نيست، بلكه شكست به شمار مي‌رود. عقب‌نشيني بايد با دستور مركز عالي صلاحيت‌دار انجام شود تا بتوانيم فرماندهي و كنترل را به‌طور صحيح تضمين كنيم و از اين طريق، خسارات ما به حداقل ممكن برسد، چون هنگامي كه ارتش، فعاليت دسته‌جمعي را از دست بدهد، يكي از مهم‌ترين خصوصيات قدرت را از دست داده است. رفتار انفرادي در واحد، باعث هرج‌ومرج و واردشدن خسارات سنگين و ازبين‌رفتن شرافت نظامي ما مي‌شود، چون مواضع خود را بدون آنكه حق تفنگ را در نبرد ادا كرده باشيم، از دست داده‌ايم. اين نكته‌ها را به‌وسيلة شما به همه واحدهاي ارتش عراق و به‌طورمستقيم، به تمام فرماندهان جبهه نبرد مي‌رسانم.(36)
گزارش -463
روزنامه واشنگتن پست (چاپ امريكا) با درج مطلبي درخصوص آخرين سخنان صدام درباره* امريكا اعلام كرد: صدام حسين در مصاحبه مطبوعاتي خود در بغداد، امريكا را متهم كرد كه با پايان‌ندادن به جنگ، درصدد لطمه‌زدن به عراق است. در ادامه مطلب اين نشريه آمده است: ديپلمات‌هاي غربي در بغداد (از سخنان صدام حسين) ابراز تعجب و نگراني كرده و گفته‌اند كه انتقاد صدام از امريكا، شديدترين لحن وي در عرض يك سال گذشته بوده است. آنان معتقدند كه صدام مي‌خواهد واشنگتن را تحت فشار بگذارد تا ايران را قانع كند از حملات خود دست بردارد. نويسنده مقاله مي‌افزايد: انتقاد صدام به امريكا و حرف‌هايش درباره شوروي، نشان‌دهنده و منعكس‌كنندة احساس انزوا و ناتواني وي پس از شكست او در تجاوزي است كه 25 ماه پيش انجام داد. ديپلمات‌هاي غرب و عرب و ديگر ناظران معتقدند كه اگر براي صدام، جايگزين انتخاب شود، دسترسي به صلح آسان‌تر خواهد بود. واشنگتن پست مي‌افزايد: بعضي از ديپلمات‌ها و سرمايه‌داران مي‌گويند كه اگر با رفتن صدام، جنگ پايان يابد، عراقي‌ها خوشحال خواهند شد. آنها بر اين باورند كه تلفات عراق، سنگين بوده و اقتصاد اين كشور به‌طور مداوم رو به وخامت است... ديپلمات‌هاي غربي در بغداد گفتند: سخنان صدام سبب نگراني امريكا شده است، زيرا واشنگتن درصدد برقراري روابط مجدد سياسي با عراق بوده است. صدام تأكيد كرده است، زماني كه وي رياست حركت غير‌متعهدها را به‌عهده گرفت، در نظر داشت كه روابط خود را با امريكا دوباره برقرار كند. واشنگتن پست يادآور شده است: اين اجلاس كه قرار بود در بغداد برگزار شود، به‌دليل جنگ، منحل شد. بغداد ـ كه روابط كاملي با شوروي دارد ـ با ميزباني اجلاس غير‌متعهدها مي‌خواست به يك فاصله مساوي از دو ابرقدرت قرار گيرد. در پايان اين مطلب آمده است: صدام، يك بار، هر دو كشور شوروي و امريكا را نيروهاي شيطاني ناميد، اما لحن صحبت وي درباره شوروي كه بيش از 50% سلاح‌ها‌يش را تأمين مي‌كند؛ نرم‌تر بوده است. صدام گفت كه ادعاي "گروميكو" و "شولتز" درمورد تلاش آنان براي پايان‌يافتن جنگ كه پس از ملاقاتشان در (سازمان ملل) اعلام شد، نيرنگي بيش نبوده است.(37)
گزارش -464
درپي موفقيت‌هاي اخير ايران در عمليات نظامي (عمليات‌هاي محرم و مسلم‌بن‌عقيل(ع))، بار ديگر مشكلات اقتصادي عراق و ترديد در توان بازپرداخت تعهداتش مورد توجه رسانه‌ها و محافل اقتصادي غرب قرار گرفت. ازجمله خبرگزاري فرانسه با پرداختن به اين موضوع، از تقاضاهاي جديد عراق به كشور و بانك‌هاي امريكايي و اروپايي براي دريافت وام با بهرههاي بسيار بالا خبر داده است. در گزارش خبرگزاري فرانسه آمده است: عراق يك بار ديگر از بدو شروع جنگ با همسايه‌اش ايران در سال 1980 تاكنون، با مشكلات مالي جدي روبه‌رو شده است و به همين دليل، از يك‌سو، براي اخذ 500 ميليون دلار اعتبار از كشورهاي اروپايي اقدام كرده و از سوي ديگر، خواستار تسهيلات بيشتر براي پرداخت‌هاي تضمين‌شدة كشورهاي غربي درباره قراردادهاي طرح‌هاي بزرگ غير‌نظامي شده است. روز گذشته، اجلاسي با شركت چندين بانك بزرگ بين‌المللي به‌منظور پرداخت يك وام نيم ميليارد دلاري 5 ساله به بانك "رافدين" بانك بازرگاني بين‌المللي عراق در مقر اتحاديه بانك‌هاي عرب و فرانسوي در پاريس، تشكيل شد. براساس اطلاعات دريافت‌شده از مقر اتحاديه مذكور كه نقش كارگزار را دراين‌ميان بازي مي‌كند، در پايان اين هفته نكات بسياري ازجمله شرايط كارمزد و تركيب مؤسسات مالي شركت‌كننده در اين وام تعيين مي‌شود. "چيس مانهاتان بانك"، "ايرونيك تراست" و "بان كناسيونال دوپاري" در اين اجلاس شركت داشتند و به احتمال زياد، در ميان گروه رهبري‌كننده قرار خواهند گرفت. اوايل هفته گذشته در لندن اعلام شد كه عراق ازطريق بانك "رافدين"، به بازار اروپايي روي آورده است و اين امر سؤالات بسياري را برانگيخت. عراق اولين كشور درگير در جنگ نيست كه به طريقي خواستار تسهيلاتي در پرداخت‌هاي بين‌المللي مي‌شود، ولي محافل مالي خاطرنشان مي‌كنند كه دادن اعتبار، اين خطر را دارد كه ايران آن را يك موضع‌گيري سياسي ديگر تلقي كند. از سوي ديگر، عراق يك كشور نفت‌خيز اساساً غني است، ولي ادامه جنگ موجب بروز نوعي نگراني در محافل رسمي غرب درباره توان مالي عراق براي پرداخت بدهي‌هايش شده است. اقتصاد عراق كه به منابع نفتي وابستگي دارد، به‌دليل جنگ عليه انقلاب ايران و تحولات بازار نفت، به‌شدت آسيب ديده است. درآمد صادراتي عراق در سال جاري با صدور حدود 800 هزار بشكه نفت در روز ـ كه قبل از شروع جنگ 3 ميليون بشكه بود ـ سالانه از 8 ميليارد دلار بيشتر نيست. مازاد موازنه پرداخت‌ها قبل از جنگ به عراق اجازه داده بود تا اين كشور ذخيره ارزي خود را به بيش از 30 ميليارد دلار برساند. اين ذخيره از ابتداي جنگ كاهش يافت و درطول هفته گذشته، عراقي‌ها به‌طور محرمانه به دولت‌هاي غربي اعلام كردند كه عراق براي تأمين مالي طرح‌هاي كنوني خود، اعتبارهايي داخلي با بهرههاي بسيار بالا را قبول مي‌كند. محافل آگاه خاطرنشان كردند كه عراقي‌ها رسماً چيزي درخواست نمي‌كنند، ولي به‌طور غير‌رسمي اعلام مي‌كنند كه چنين پيشنهادي براساس خواسته‌هاي آنهاست. به گفتة منابع آگاه شركت‌هاي فرانسوي، طرح‌هاي مورد گفت‌وگو ميان پاريس و بغداد درزمينه تجهيزات نظامي، بالغ‌بر 20 الي 30 ميليارد فرانك مي‌شود و براساس گزارش محافل تسليحاتي كاملاً آگاه، فرانسه در سال جاري، تاكنون، بيش از 2 ميليون فرانك مهمات به عراق تحويل داده است.(38)
گزارش -465
پس از عمليات‌هاي موفق اخير ايران (محرم و مسلم‌بن‌عقيل(ع))، موضوع پايان جنگ در دستور كار مطبوعات، برخي نهادها و شخصيت‌هاي سياسي قرار گرفته است. ازجمله خبرگزاري آسوشيتدپرس، مجلـه عصر جديد (چاپ شوروي)، يوسف العلوي وزير مشاور در امور خارجي عمان و وزارت خارجـه امريكا دراين‌زمينه اظهارنظر كرده‌اند. آسوشيتدپرس از تحركات كويت به نمايندگي از كشورهاي عضو شوراي خليج‌فارس، براي فعال‌كردن شوروي در ميانجيگري در جنگ ايران و عراق خبر داد. كويت از شوروي خواسته است براي خاتمه‌دادن به جنگ 26 ماهه عراق و ايران، تلاش خود را به كار برد. در خبري كه خبرگزاري آسوشيتدپرس از كويت مخابره كرده، آمده است: عبدالعزيز حسين وزير مشاور در امور كابينه دولت كويت، كه به نمايندگي از اين كشور در مراسم تدفين "برژنف" صدر هيئت رئيسة اتحاد جماهير شوروي، به اين كشور سفر كرده بود، اين درخواست را مطرح كرد. كويت تنها كشور محافظه‌كار خليج‌فارس است كه هيئتي را براي شركت در مراسم تدفين برژنف اعزام كرد.(39) برخي آگاهان سياسي داخل، درباره اقدامات اخير كويت اظهار كرده‌اند كه پس از عمليات موفق محرم، حركت تازه‌‌اي در اجلاس سران شوراي همكاري خليج‌فارس به وجود آمده و آن هم، تلاش براي افزايش فشار روس‌ها به ايران و امكان‌پذير ساختن اقدام كشورهاي عرب مترقي حامي جمهوري اسلامي براي ميانجيگري است. كويت كه تنها كشور عرب منطقـه خليج‌فارس است كه با شوروي روابط سياسي دارد، دراين‌ميان نقش ويژه‌‌اي ايفا مي‌كند. اين كشور ضمن دادن قول‌هاي مساعد به شوروي براي گشايش روابط سياسي آن كشور با ساير كشورهاي عرب، به‌دنبال واداركردن شوروي براي ميانجيگري در جنگ است. اين منابع درباره احتمال موفقيت شوروي مي‌گويند: روس‌ها خود مي‌دانند امكانات محدودي براي تحت‌فشار قراردادن ايران در اختيار دارند. درواقع، شوروي از اينكه روابط خود را با ايران در يك چارچوب مشخص تثبيت كند، عاجز است و بديهي است كه با اين وضعيت، امكان اعمال فشار به ايران را ندارد.(40) مجلـه عصر جديد چاپ شوروي، با چشم‌پوشي از علت شروع جنگ، صرفاً در توضيح ادامه جنگ قلم‌فرسايي كرده و خواهان پايان جنگ شده است. به گزارش راديو مسكو، اين مجله در آخرين شماره خود نوشته است: ادامه اين جنگ معنايي ندارد. اين جنگ بيش از دو سال است كه ادامه دارد و فجايع بي‌شماري براي ملت‌هاي دو كشور به وجود آورده و تلفات طرفين، ده‌ها هزار كشته و زخمي برآورد شده است. ازنظر مادي نيز اين جنگ، حتي با كمترين برآوردها، حداقل 100 ميليارد دلار به دو كشور لطمه زده است. اين مجله در پايان مطلب خود اين سؤال را مطرح كرده كه آيا زمان آن نرسيده است كه از توسل به جنگ براي حل اختلافات موجود خودداري شود و انديشه سالم و درك منافع بنيادي دو ملت حكم‌فرما گردد؟ مجله عصر جديد اضافه كرده است هرچه دامنه آتش اين درگيري گسترش يابد، مطامع تجاوزگران در ايالات متحده به حرارت آن خواهد افزود.(41) يوسف‌العلوي وزير مشاور در امور خارجه عمان نيز درباره لزوم پايان‌دادن به جنگ و چگونگي برقراري صلح گفت: اين جنگ بايد به پايان برسد و اين امر ممكن نيست مگر اينكه آتش‌بس رعايت شود و شرايط مناسبي پيش آيد كه هر دو طرف وارد مذاكرات شوند و مشكلات خود را حل كنند. وي اضافه كرد: بهترين ميانجيگر دراين‌زمينه، كميسيون حسن نيت اسلامي مي‌باشد، ولي كشورهاي ديگري نيز بايد براي متقاعدكردن دو كشور جهت انجام‌شدن مذاكرات تلاش كنند.(42) وزارت خارجه امريكا نيز در بيانيه‌‌‌اي، مذاكرات طرف‌هاي درگير را خواستار شد. به گزارش يونايتدپرس، وزارت خارجه امريكا اعلام كرده است كه حل‌وفصل جنگ ايران و عراق ازطريق مذاكره كه استقلال و تماميت ارضي هر دو كشور را تأمين مي‌كند، همچنان در رأس سياست امريكا باقي مي‌ماند و سياست اين كشور تغييري نكرده است. يونايتدپرس با اعلام اين خبر، افزود: سخنگوي وزارت خارجه امريكا، درباره ارتباطات احتمالي با صدام حرفي نزده، اما تأكيد كرده كه سياست امريكا درباره جنگ خليج‌فارس، پيشگيري از جنگ بوده است. وي افزوده است: ما از آتش‌بس فوري و حل اختلافات ازطريق مذاكره پيگيرانه حمايت كرده‌ايم و با يك سياست محكم، از فروش تجهيزات به دو كشور خودداري مي‌كنيم.(43)
گزارش -466
راديو صداي آلمان (كلن)، با بررسي روابط تجاري و نظامي ايران و شوروي اعلام كرد: شوروي خواستار به‌تعويق‌انداختن مذاكرات خود با ايران درباره معامله تسليحاتي ميان دو كشور است. در اين گزارش آمده است: دولت ايران در ماه اكتبر پيشنهاد كرده است كه مذاكرات ميان دو كشور درخصوص صدور گاز به شوروي و دريافت سلاح‌هاي مدرن از اين كشور، ازجمله هواپيماهاي جنگي و موشك، بار ديگر آغاز شود. اين معامله به ارزش يك ميليارد و 200 ميليون دلار، قرار بود در عرض 6 سال انجام شود و دولت ايران اميدوار بود كه توافقي ميان دو كشور حاصل شود كه اساس آن را توافق‌هاي ميان شوروي و ايران در دوران حكومت شاه بر ايران تشكيل مي‌داد. در آن زمان پيش‌بيني شده بود كه كميسيون بازرگاني، دو بار در سال، در تهران و مسكو تشكيل جلسه دهد و دربارة جزئيات اين معامله براي سال آينده توافق شود. اين مذاكرات كه قرار بود در روز 29 اكتبر در تهران آغاز شود، تا اطلاع ثانوي به تعويق افتاده است، آن هم بدون آنكه علت آن رسماً ازطرف دو كشور بيان شده باشد. در ادامة گزارش آمده است: تا قبل از انقلاب اسلامي ايران در سال 1979، كشور ايران سالانه گاز طبيعي به ارزش 400 ميليون دلار به شوروي صادر مي‌كرد كه دولت ايران قصد ادامه اين معامله را دارد و گاز طبيعي خود را درحدود 35 تا 40 درصد كمتر از بهاي آن در بازارهاي جهاني عرضه مي‌كند، درحالي‌كه دولت ايران به اقدامات ضد‌كمونيستي خود، با شعارهاي علني عليه شوروي، ادامه مي‌دهد. دولت شوروي به دلايلي چند، ظاهراً از مشي دولت ايران دربرابر شوروي راضي نيست، به‌خصوص از مشي منفي ايران درباره مذاكره با دولت متبوع شوروي در افغانستان به رهبري "ببرك كارمل". دولت ايران بارها اعلام كرده است تا زماني كه قواي شوروي در افغانستان مستقر باشند، با دولت افغانستان مذاكره نخواهد كرد. از سوي ديگر، دولت شوروي از مخالفت ايران با تلاش‌هايي كه در راه آتش‌بس با عراق انجام شده است، يعني جنگي كه بيش از 2 سال است ادامه دارد، انتقاد مي‌كند. همچنين فرستندة راديويي شوروي كه برنامه‌هايي به زبان فارسي پخش مي‌كند، دراين‌باره نارضايتي خود را از مشي دولت ايران آشكارا اعلام مي‌كند.(44)
گزارش -467
راديو بي‌بي‌سي در يك مقالة راديويي، به بررسي روابط اقتصادي تركيه با ايران پرداخته است. افزايش صدور كالا از اين كشور به ايران؛ نوع كالاهاي صادراتي؛ توافق دو كشور براي احداث يك خط لوله انتقال گاز از ايران به تركيه؛ نقش اين لوله گاز در اقتصاد تركيه و... از جمله موضوعاتي است كه در اين مقاله به آنها اشاره شده است. راديو بي‌بي‌سي اعلام كرد: ايران و تركيه سوابق و روابط ديرينه‌‌اي با يكديگر دارند، اما اخيراً پيوندهاي بيشتري درزمينه تجارت به وجود آمده است كه روزبه‌روز گسترده‌تر مي‌شود. دراين‌باره، "ديويد بارچارد" خبرنگار بي‌بي‌سي در آنكارا، نوشته است: روابط بازرگاني ايران و تركيه تا قبل از انقلاب اسلامي ايران، ناچيز بود، اما درحال‌حاضر، ميزان صادرات تركيه به ايران از 350 ميليون دلار گذشته است. تركيه علاوه‌بر آنكه در شمار صادركنندگان بزرگ به ايران قرار گرفته است، بر جاده بين‌المللي كه ازطريق آن كالا وارد ايران مي‌شود نيز تسلط دارد. اين راه مورداستفاده فراريان سياسي و قاچاق مواد مخدر قرار مي‌گرفت، اما اخيراً بهره‌وري از آن، جنبه قانوني يافته است و تركيه مواد غذايي، شيشه، سيگار و اجناس خارجي به ايران مي‌فرستد. در اوايل سال جاري، با ورود يك هيئت بزرگ، مركب از 500 بازرگان و مقامات تركيه به ايران، تحت رياست آقاي "تورگوت اوزال" معاون نخست‌وزيري وقت تركيه، زمينه همكاري‌هاي بين‌المللي فراهم آمد و اوزال در مراجعت به تركيه، قراردادي پاياپاي به ارزش 500 ميليون دلار به همراه داشت. عراق در سال گذشته، بزرگ‌ترين شريك بازرگاني تركيه از هر دو جنبه صادرات و واردات بوده است، باوجوداين، مناسبات تركيه با ايران ادامه دارد و روزانه، از استان ارض‌روم به‌تنهايي 70 تن گوشت يخ‌زده به ايران ارسال مي‌شود. در درياي سياه نيز ترتيباتي داده شده است تا كالاهاي صادراتي به ايران، با كشتي به بندر "ابوزان" حمل و سپس راهي ايران شود. تركيه، سه راه بازرگاني به ايران را باز گذاشته است؛ دو راه زميني، يكي در شمال از مرز بازرگان و ديگري در قسمت جنوبي از مرز جنوب و يك خط آهن از شرق درياچه اورال. تاكنون پيمانكاران تركيه چندان علاقه‌‌اي به عقد قرارداد با ايران به‌سبب مشكلات احتمالي پرداخت نشان نمي‌دادند، اما اكنون، بسياري از آنان به‌منظور بررسي وضع موجود به ايران اعزام شده‌اند. بزرگ‌ترين طرح دولتي ميان دو كشور، احداث يك خط لوله گاز طبيعي است كه دو كشور در ماه مارس گذشته در اصول آن به توافق رسيدند. گنجايش اين خط لوله، 35 ميليون متر مكعب است و عظمت آن در حدي است كه كمك‌هاي فني و مالي كشورهاي صنعتي غرب را ايجاب مي‌كند. طرح احداث يك خط لوله نفت كه ازطريق تركيه، نفت ايران را به يكي از بنادر مديترانه‌‌اي برساند، در زمان شاه مدنظر قرار گرفت و اكنون بار ديگر مطرح شده است. فعلاً توسعه اقلام مبادلاتي ايران توليدي است كه اهميت دارد. ايران كه زماني متحد نظامي تركيه بود ولي ازنظر تجاري بيگانه به حساب مي‌آمد، اكنون جزء 10 طرف بزرگ معاملاتي تركيه شده و پيداست كه وضع بر همين منوال خواهد بود.(45)
منابع و مآخذ روزشمار 1361/08/27