1361.09.07

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۲۸ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۰۹ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1361
1361.09.7
نام‌های دیگر هفت آذر
تاریخ شمسی 1361.09.7
تاریخ میلادی 28 نوامبر 1982
تاریخ قمری 12 صفر 1403


گزارش -604

پاتك يگان‌هاي ارتش عراق در منطقـه‌ عملياتي محرم، حمله‌ هوايي به بوشهر و جزيره‌ خارك و گلوله‌باران شهر آبادان، از مهم‌ترين رويدادهاي جنگ در روز جاري بود. امروز بار ديگر در ساعت 04:30 بامداد، نيروهاي عراقي آتش بسيار سنگيني را در 5 كيلومتري غرب پاسگاه شرهاني در منطقه‌ عملياتي محرم اجرا و سپس با به‌كارگيري تيپ‌هاي512، 701 و 38 پياده به مواضع تيپ7 ولي‌عصر(عج) حمله كردند كه با هوشياري و مقاومت مؤثر نيروهاي خودي مواجه و مجبور به عقب‌نشيني شدند. در اين تهاجم گسترده، 25 تن از نيروهاي عراقي به اسارت درآمدند و 6 تانك آنها نيز منهدم شد. آمار تلفات دشمن نيز 400 كشته يا زخمي برآورد شده است.(1) علاوه‌بر اين تحرك، امروز هواپيماهاي عراقي به حريم هوايي استان بوشهر، جزيره‌ خارك و بندر بوشهر تجاوز كردند. اين هواپيماها كه در سطح پايين و روي دريا پرواز مي‌كردند، با مواجه‌شدن با آتش پدافند هوايي، آسمان منطقه را ترك كردند.(2) همچنين در گلوله‌باران شهرهاي آبادان و خرمشهر، 9 نفر زخمي شدند و چند منزل مسكوني تخريب شده يا آسيب ديدند.(3)


گزارش -605

در درگيري‌هاي مناطق شمال‌غربي ايران ميان نيروهاي نظامي ايران و گروه‌هاي ضد‌انقلاب در شهرهاي سردشت، بوكان، اروميه، اشنويه، سنندج و كامياران، علاوه‌بر پاك‌سازي برخي محورهاي آلوده، خسارات و تلفاتي به دو طرف درگير وارد آمد. سقوط يك بالگرد ارتش ايران و اسارت 2 خلبان آن و نيز كشته يا اسيرشدن تعدادي از عناصر ضد‌انقلاب، ازجمله پيامدهاي اين درگيري‌ها بود. امروز هنگام استقرار نيروهاي تأمين در ارتفاعات لژآباد سردشت، عناصر مسلح غير‌قانوني به نيروهاي خودي حمله كردند كه يك سرباز شهيد و يك تن ديگر زخمي شد.(4) همچنين در مسير بوكان ـ سقز، عوامل گروه كومه‌له، يك بالگرد ارتش جمهوري اسلامي را هدف قرار دادند. در اين حادثه، بالگرد مجبور به فرود اضطراري در منطقه‌ آلوده شد و 2 خلبان آن به اسارت افراد گروه كومه‌له درآمدند.(5) عناصر مسلح غير‌قانوني در بخش "سرو" در شمال‌غربي اروميه، با نفوذ به ساختمان بخشداري، قصد به‌گروگان‌گرفتن بخشدار را داشتند كه با حضور به‌موقع نيروهاي ژاندارمري و سپاه و درگيرشدن طرفين، افراد مهاجم بدون كسب موفقيت و با زخمي‌شدن يكي از افرادشان، محل را ترك كردند.(6) در جنوب اشنويه نيز عده‌اي از افراد مهاجم، به‌سمت نيروهاي سپاه كه درحال مراجعت به شهر بودند، تيراندازي كردند كه تلفاتي به همراه نداشت.(7) در عملياتي كه نيروهاي خودي در شمال‌غربي سنندج انجام دادند، 10 روستا ازجمله "دوويسه"، "تودارملا"، "صوفيان"، "چهل گزي" و... پاك‌سازي شد و نيروهاي خودي در روستاي دوويسه مستقر شدند.(8) 5 نفر از اعضاي هسته‌هاي مخفي گروه كمونيستي كومه‌له نيز در اطراف كامياران دستگير شدند.(9) امروز همچنين، يك نفر از چته‌هاي حزب دمكرات با تحويل‌دادن يك قبضه اسلحه، تسليم سپاه اشنويه شد و امان‌نامه دريافت كرد.(10)


گزارش -606

حجت‌الاسلام سيدموسي موسوي نماينده‌ امام در غرب كشور، در گفت‌وگو با خبرگزاري جمهوري اسلامي، مطالبي را درباره‌ سير پاك‌سازي كردستان، توجه مسئولان به روستاهاي كردنشين با بسيج مردم اين منطقه عليه نيروهاي ضد‌انقلاب و اجراي برنامه‌هاي عمراني و رفاهي بيان كرد. وي گفت: در دو سال گذشته، با اجراي چند عمليات نظامي پيگير، شهرها و بسياري از محورهاي كردستان از وجود ضد‌انقلابيون پاك‌سازي شد، در شهرها ثبات و امنيت برقرار گرديد و فعاليت‌هايي درجهت رفاه مردم انجام شد، ولي همان‌گونه‌كه امام امت فرمودند، اكثر محرومان در روستاها هستند كه افراد ضد‌انقلاب آنها را تحت ستم قرار داده‌اند؛ بنابراين، پاك‌سازي‌هاي اخير، بيشتر در روستاهايي انجام شده كه عناصر ضد‌انقلاب در آن حضور داشته‌اند و البته به موفقيت‌هايي هم انجاميده است و مسئولان منطقه با اقبال مردم مسلمان و محروم كردستان در روستاها مواجه شده‌اند. وي افزود: بايد بگويم مردم، قدرت و حاكميت جمهوري اسلامي را در منطقه‌ كردستان كاملاً احساس مي‌كنند و عمليات‌ها با هدف پاك‌سازي كامل كردستان و بستن مرزها و راه‌هاي نفوذ ضد‌انقلابيون و دشمنان انقلاب انجام مي‌شود. نماينده‌ امام در غرب كشور سپس تأكيد كرد: بسيج مسلحانه‌ مردم در كردستان عليه ضد‌انقلاب شروع شده است و تعداد زيادي از روستاييان مناطق پاك‌سازي‌شده، عليه ضد‌انقلاب بسيج شده‌اند و به صفوف پيش‌مرگان مسلمان كُرد پيوسته‌اند. حجت‌الاسلام موسوي درباره‌ اجراي برنامه‌هاي رفاهي و عمراني در كردستان نيز گفت: برنامه‌ كار به پيروي از رهنمودهاي امام خميني، پس از دفع ضد‌انقلابيون و در مرحله‌ دوم، متوجه دگرگوني وضع محرومان و مستضعفان اين منطقه است كه به‌موازات عمليات پاك‌سازي، با اهتمام دست‌اندركاران و كمك‌هاي مؤثر مردم پيش مي‌رود. وي ضمن اشاره به همكاري‌ها و مساعدت‌هاي روحانيت كردستان گفت: روحانيان در آشنايي و آگاهي اذهان عمومي با ماهيت پليد ضد‌انقلاب اهتمام دارند و با تأسيس مراكز اسلامي و مدارس علوم ديني و شوراي روحانيت منسجم، اين نقش را به‌خوبي ايفا مي‌كنند. روحانيت كردستان به‌منظور پيشبرد اهداف انقلاب اسلامي براي بسط احكام الهي و بالابردن سطح بينش و آگاهي‌ها و فرهنگ عامه در تلاش‌اند.(11)


گزارش -607

امروز شماري از افراد سازمان مجاهدين خلق (منافقين) در شهرهاي گوناگون دستگير شدند. همچنين دادگاه انقلاب اسلامي بندر انزلي حكم عده‌اي از افراد وابسته به گروه‌هاي معارض را اعلام كرد. بنابرگزارشي در قائم‌شهر، نيروهاي سپاه به يك زن و مرد مشكوك شدند و آنها را دستگير كردند. اين دو فرد كه از وابستگان به سازمان مجاهدين خلق (منافقين) بودند، پس از دستگيري بلافاصله اقدام به خوردن قرص سيانور كردند و قبل از آنكه نيروهاي سپاه آنان را به بيمارستان برسانند، به هلاكت رسيدند. در بازرسي از وسايل به‌جامانده از آنان، مقداري اسناد و مدارك سازماني و مهمات به دست آمد.(12) در تبريز نيز سپاه پاسداران اين شهر 2 خانه‌ تيمي سازمان مجاهدين خلق (منافقين) را شناسايي كرد. دراين‌باره، چند نفر دستگير شدند و تعدادي اسلحه و مقداري مهمات به دست آمد.(13) همچنين در بندرتركمن، يك نفر از افراد سازمان مجاهدين (منافقين) كه قبلاً دستگير و سپس آزاد شده بود، به‌دليل فعاليت مجدد، بازداشت شد و از وي تعداد 13 عدد بمب دست‌ساز به دست آمد.(14) در صومعه‌سرا نيز 3 عضو سازمان كه در جنگل‌ها مستقر بودند، دستگير شدند.(15) دادگاه انقلاب اسلامي بندر انزلي، حكم 9 تن از اعضاي گروه‌هاي معارض مسلح آرمان مستضعفان، چريك‌هاي فدايي خلق (اقليت) و سازمان مجاهدين خلق (منافقين) را صادر كرد. طبق احكام صادرشده، يك نفر به 10 سال، 4 نفر به 5 سال، 3 نفر به 3 سال و يك نفر به يك سال زندان محكوم شدند.(16)


گزارش -608

امروز نيز نيروهاي داوطلب بسيجي از خرم‌آباد، درود، نورآباد، اردبيل، كاشان و قائم‌شهر راهي جبهه‌هاي جنگ شدند. همچنين 5 دستگاه كمپرسي همراه راننده براي كمك به نيروهاي رزمنده عازم مناطق جنگي شد.(17)


گزارش -609

سرهنگ صيادشيرازي فرمانده‌ نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي، درباره‌ چگونگي تشكيل گردان‌هاي احتياط قدس در سازمان رزم ارتش جمهوري اسلامي توضيحاتي داد. وي گفت: به‌دنبال فتواي اخير امام امت مبني‌بر تقويت جبهه‌هاي نبرد حق عليه باطل و خروش بيش‌از‌پيش امت هميشه در صحنه براي حضور در جبهه‌هاي جنگ، لازم بود مسئولان ارتش و سپاه، مردم رزمنده را از ميزان نياز در جبهه‌ها آگاه مي‌كردند. وي افزود: تاكنون رزمندگاني كه داوطلب شركت در جبهه‌ها بودند، با شيوه‌هاي گوناگون رزمي آشنا بوده، گروهي از اين برادران قبلاً خدمت سربازي را انجام داده بودند. براين‌اساس، نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران با تدوين طرحي، تصميم به تشكيل گردان‌هاي احتياط قدس گرفت. سرهنگ شيرازي درباره‌ ويژگي‌هاي اين گردان‌ها گفت: شركت‌كنندگان در اين گردان‌ها بايد حتماً خدمت سربازي را انجام داده و داوطلب حضور در جبهه‌هاي نبرد باشند. اين گردان‌ها درحدود 6 ماه در دوره‌هاي آموزشي و عملياتي شركت خواهند كرد. وي تأكيد كرد، مدت خدمت در گردان‌هاي احتياط قدس 6 ماه خواهد بود و ترتيبي اتخاذ شده است كه اين گردان‌ها حتي پس از پايان دوره‌ مذكور، موجوديت خود را حفظ كنند.(18)


گزارش -610

با فرارسيدن هفتم آذرماه كه روز نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي نام‌گذاري شده است، مديريت سياسي ايدئولوژيك نيروي دريايي اطلاعيه‌اي را به شرح زير صادر كرد: هفتم آذر مصادف است با روز نيروي دريانوردان دريادل اسلام كه با همكاري عقابان تيزپرواز نيروي هوايي، در پهنه‌ آب‌هاي گرم خليج‌فارس دست به يك تعرض تاريخي و قهرمانانه زدند و با يك پيشروي پيروزمندانه در قلب آب‌هاي دشمن بعثي، بزرگ‌ترين ضربه‌ نظامي، سياسي و اقتصادي را بر پيكر رژيم فرومايه و جنايتكار بغداد وارد آوردند. در هفتم آذر سال 1359، سلحشوران حماسه‌آفرين دريا با توكل به خداي بزرگ و استفاده از تجهيزات و تجربيات خود، توانستند علاوه‌بر نابودي تعداد زيادي از واحدهاي شناور و پروازي دشمن، 2 اسكله‌ بزرگ نفتي "البكر" و "الاميه" را منهدم و بزرگ‌ترين شاهرگ حياتي حكومت مزدور بعثي را در خليج‌فارس قطع كنند. قهرمانان داستان 7 آذر، "شهيد ناخدا همتي و ياران فداكار او بودند كه با نثار جسم و جان خود، مردانگي و شجاعت را به نمايش گذاشته، پرچم جمهوري اسلامي را در پهنه‌ آب‌هاي مقدس ميهن به اهتزاز درآوردند. ما اطمينان داريم كه در سايه‌ بسيج همه‌ تخصص‌هاي دريايي و پيوند نيروهاي مردمي، قادر خواهيم بود همه‌ نقشه‌هاي جنگ‌افروزانه و سلطه‌جويانه‌ جهان‌خواران و نمايندگان منطقه‌اي آنها را نقش بر آب كرده و تماميت جمهوري اسلامي ايران را از هرگونه دستبردي مصون بداريم.(19) همچنين به مناسبت اين روز، مراسمي در پايگاه‌هاي نيروي دريايي بندرعباس، بندر بوشهر، بندر ماهشهر، سيرجان ـ خارك و ستاد مشترك ارتش برگزار شد. در اين مراسم، سخنرانان ضمن برشماري نقش نيروي دريايي در امنيت آب‌هاي خليج‌فارس، از فداكاري فرماندهي و افراد ناوچه‌ پيكان تقدير كردند.(20) حجت‌الاسلام الهي سرپرست اداره‌ سياسي، ايدئولوژيك نيروي دريايي نيز درباره‌ علت نام‌گذاري اين روز گفت: در هفتم آذرماه سال 1359، عملياتي به نام "مرواريد" زير نظر گروه رزمي بوشهر اجرا شد كه ازنظر نظامي بسيار موفقيت‌آميز بود، زيرا تعداد زيادي از واحدهاي پروازي و شناور دشمن در قلب آب‌هاي عراق منهدم شدند، ازجمله چندين ناوچه‌ موشك‌انداز "اوزا" كه بسيار مهم بودند و اين اقدام ازنظر نظامي ضربه‌ خردكننده‌اي براي عراق بود. اين عمليات ازلحاظ اقتصادي نيز بسيار مهم بود، به اين دليل كه 2 اسكله‌ البكر و الاميه كه منهدم شدند، اسكله‌هاي بسيار بزرگي بودند كه هم‌زمان 8 فروند نفتكش مي‌توانست در آنها پهلو بگيرد و بارگيري كند. پس از اين عمليات و انهدام سكوهاي نفتي، عراق ديگر ازطريق خليج‌فارس نتوانست به صدور نفت ادامه دهد. شهيد ناخدا همتي و ياران ايشان بودند كه در اوج فداكاري و سلحشوري، مقاومت كردند و نشان دادند كه مردن هم شيوه‌اي مي‌خواهد و آنجا كه موضوع اسلام و ميهن مطرح باشد، حاضرند خود را فدا كنند.(21)


گزارش -611

به‌دنبال طرح اساسنامه‌ جهادسازندگي در مجلس و حذف فعاليت‌هاي فرهنگي اين نهاد از اساسنامه و نيز اصلاحات بسياري كه دراين‌باره در صحن علني مجلس اعمال مي‌شود، مسئولان جهادسازندگي در ملاقات با برخي مسئولان كشور، ازجمله هاشمي رفسنجاني رئيس مجلس شوراي اسلامي، از روند تصويب اساسنامه اظهار نارضايتي كردند. آقاي هاشمي دراين‌باره مي‌نويسد: «قبل از ساعت 8 مسئولان جهاد آمدند [و گفتند] كه از پيشرفت كار اساسنامه ناراحت‌اند. آقاي [حسينعلي] منتظري هم شب قبل تلفني دراين‌باره با من صحبت كردند. امام هم فرموده‌اند كه جهادي‌ها را ناراحت نكنند. در جلسه‌ علني، پيشنهاد ارجاع اساسنامه به كميسيون براي تصويب برطبق اصل 85 مطرح شد. عده‌اي به‌شدت مخالف بودند و شبهـة‌ آيين‌نامه‌اي هم مطرح بود. من دفاع كردم و تصويب شد. در تنفس، عده‌اي از نمايندگان به من اعتراض كردند. عصباني شدم و پرخاش كردم. به‌هرحال كار خوبي شد. هم وقت زيادي از مجلس مي‌گرفت و هم چيز خوبي از آب درنمي‌آمد.»(22)


گزارش -612

علاوه‌بر حمايت‌هاي سياسي از تشكيل مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق، بخشي از اسيران عراقي نيز همبستگي خود را با اين مجلس ابراز كردند. دو گزارش روزنامه‌ كيهان دراين‌باره از مشهد و بندر انزلي به شرح زير است: در آستانه‌ تشكيل مجلس اعلاي عراق، 1100 نفر از اسيران مستقر در اردوگاه مشهد با ارسال طوماري به محضر امام خميني رهبر انقلاب و بنيان‌گذار جمهوري اسلامي ايران، خواستار برقراري جمهوري اسلامي به رهبري امام امت در عراق شدند. اسراي مؤمن عراقي در اين طومار ضمن درخواست از سپاهيان اسلام براي ورود به خاك عراق، خواهان سرنگوني حزب بعث عراق، نابودي صدام كافر و آزادي مردم مسلمان عراق شدند.(23) اسيران عراقي مستقر در پايگاه دريايي بندر انزلي نيز در طوماري به طول 22 متر، مركب از 676,12 امضاي خونين و 324 امضاي قلمي، پشتيباني كامل خود را از مجلس اعلا اعلام داشتند.(24) همچنين يك گروه از اسيران مؤمن عراقي مستقر در اردوگاه حشمتية‌ تهران، خواهان اجازه‌ مسئولان براي شركت‌كردن در جنگ عليه عراق شدند. به گزارش كيهان، اين گروه به سرپرستي يك سرگرد عراقي كه در تاريخ 17 دي 1359 در سوسنگرد به اسارت نيروهاي اسلام درآمده است، ضمن اعلام آمادگي خود براي شركت در جبهه‌ها، خواسته‌اند تا با ازبين‌بردن نيروهاي بعثي صهيونيستي عراق، دين خود را به اسلام و جمهوري اسلامي ادا كرده، گذشته‌ خود را جبران كنند. همچنين گروهي از اسيران مستقر در اين اردوگاه و اردوگاه مهرآباد جنوبي به‌منظور همياري با رزمندگان اسلام جمعاً مبلغ 000,239 ريال ـ كه تنها پس‌انداز آنان بود ـ براي كمك به رزمندگان اسلام و مجاهدين جنگ اختصاص داده‌اند.(25)


گزارش -613

درپي سخنان روز گذشته‌ امام خميني و حمايت قاطع ايشان از قواي سه‌گانه و تأكيد بر تقويت قوه‌ مجريه، امروز ميرحسين موسوي نخست‌وزير، با ارسال پيامي به امام خميني قدرداني خود را از ايشان ابراز داشت. در قسمتي از اين پيام آمده است: سخنان محبت‌آميز آن رهبر عظيم‌الشأن درباره‌ عملكرد دولت خدمتگزار، باري سنگين را بر دوش‌هاي ما مي‌گذارد كه به‌يقين جز با اتكال به خداوند بزرگ و دعاي آن رهبر عزيز و ملت شريف، نمي‌توان آن را به مقصد رساند. دولت جمهوري اسلامي ايران سعي كرده است با استفاده از رهنمودهاي آن رهبر بزرگوار، با جهت‌گيري در مسير استقلال فرهنگي، سياسي و اقتصادي كشور گام بردارد و بدين‌وسيله پيام خون‌هاي پاك شهيدان بزرگ انقلاب اسلامي را پاس بدارد. ما دائم نداي خداجويانه و حق‌طلبانه‌ رزم‌آورانمان را كه ما را به ايستادگي و مقاومت در مقابل مشكلات، مسائل و توطئه‌هاي قدرت‌هاي استكباري دعوت كرده‌اند، شنيده‌ايم و تلاش كرده‌ايم به اين خواست مقدس لبيك بگوييم. ما تلاش كرده‌ايم براي حمايت از محرومان و مستضعفان جامعه قدم برداريم و با توزيع عادلانه‌ درآمدهاي عمومي در سطح كشور و استان‌هاي محروم، زمينه‌ يك حركت سالم اقتصادي را در سراسر كشور فراهم سازيم. ما تلاش كرده‌ايم در مقابل وسوسه‌هاي غرب و شرق در سياست‌گذاري‌هاي فرهنگي و سياسي و اقتصادي بايستيم و تنها به اسلام عزيز متكي باشيم، ولي همه‌ ما خدمتگزاران اين ملت بزرگ به‌خوبي مي‌دانيم اگر توفيقي به دست آمده است، با اراده‌ توده‌هاي ميليوني مسلمان و حضور همه‌جانبه‌ آنها در صحنه بوده است. امروز حاكميت سياسي دولت در سراسر كشور از حاكميت ملت در سرنوشت خود سرچشمه مي‌گيرد و دولت، قطره‌ بسيار كوچكي از اقيانوس عظيم ملت ايثارگر و شهيدپرور است. ما همگي در مقابل عظمت روحي ملتمان احساس كوچكي مي‌كنيم و هميشه اين دلهره را داريم كه آيا توانسته‌ايم وظايف خود را در مقابل خداوند متعال و رهبر بزرگمان و نيز اين همه ايثار و شهادت و خون و پيام انجام بدهيم؟(26)


گزارش -614

امروز در جلسه‌ سران سه قوه‌ جمهوري اسلامي درباره‌ حزب توده و جريان منشعب از سازمان مجاهدين خلق وابسته به لطف‌الله ميثمي و داريوش فروهر كه پس از وقايع سال 1360 منزوي شده است و حزب ناسيوناليستي كم‌طرف‌داري را رهبري مي‌كند، تصميم‌گيري شد. آقاي هاشمي دراين‌باره نوشته است: «آخر شب، جلسه‌ سران بود؛ درباره‌ تعقيب حزب توده و ميثمي‌ها بحث شد و درحد گرفتن سران حزب توده موافقت شد.* مسئولان امنيتي پيشنهاد گرفتن عده‌ زيادي را دادند كه نپذيرفتم. ميثمي‌ها را هم قرار شد به شرط تحويل اسلحه آزاد كنند و همچنين آقاي داريوش فروهر را.»(27)


گزارش -615

به‌دنبال سفر يك هيئت اقتصادي يوگسلاوي به ايران، امروز نيدنيوكومانديچ عضو شوراي اجرايي فدرال يوگسلاوي، معاون وزير انرژي و سفير اين كشور در ايران با بهزاد نبوي وزير صنايع سنگين و محمد سلامتي وزير كشاورزي، ديدار و گفت‌وگو كردند. در اين ديدار، وزير صنايع سنگين با اشاره به سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران مبني‌بر ارتباط بيشتر با كشورهاي جهان سوم و كشورهاي غير‌متعهد، خواهان ارتباط بيشتر اقتصادي و فني دو كشور شد.(28)


گزارش -616

امروز شوراي اقتصادي و اجتماعي كشورهاي عضو اتحاديه‌ عرب، در آغاز سي‌وسومين اجلاس خود در تونس، به سوريه و عراق توصيه كرد تا در يك چارچوب منحصراً عربي، اختلافات خود را درباره‌ صدور مجدد نفت عراق از خاك سوريه از راه گفت‌وگو حل كنند.(29) در همين خصوص، امروز روزنامه‌ نيويورك تايمز با درج مقاله‌اي، اقتصاد عراق را قبل از تجاوز به ايران و بعد از آن مقايسه كرده و اهميت و تأثير عبور مجدد نفت از خاك سوريه را در اقتصاد عراق يادآور شده است. به گفته‌ ديپلمات‌هاي خارجي در بغداد، ذخاير ارزي عراق از آغاز جنگ با ايران در سپتامبر 1980، از 30 يا 35 ميليارد دلار به 10 ميليارد دلار كاهش يافته است. نفت، كليد اقتصاد عراق به شمار مي‌آيد كه توليد آن از رقم 3 ميليون و 400 هزار بشكه در روز در پيش از جنگ، به حدود 850 هزار بشكه در روز رسيده است كه بيش از نيمي از آن ازطريق خط لوله به تركيه حمل مي‌شود و در آنجا در اختيار ايتاليا، برزيل، فرانسه و كشورهاي بلوك شرق كه از بهترين مشتريان عراق‌اند، قرار مي‌گيرد. ديپلمات‌ها معتقدند كه اگر سوريه با بازگشايي خط لوله‌اي كه از خاك آن كشور مي‌گذرد و به مديترانه مي‌رسد، موافقت كند، ميزان صادرات نفت عراق 3 برابر خواهد شد. كوشش‌ براي واداركردن سوريه به انجام‌دادن چنين كاري، بازتابي از پيچيدگي‌هاي سياسي اعراب است. عربستان سعودي براي بازگشايي اين خط لوله به سوريه فشار مي‌آورد، اما سوريه از ايران نفت مي‌خرد و درصورتي‌كه واردات نفت از ايران قطع شود، احتمال مي‌رود كه سوريه به چنين كاري اقدام كند. نتيجه‌ اين كار، بهبود سريع اوضاع اقتصادي عراق خواهد بود. در غير‌اين صورت و نيز با ادامه‌ جنگ، عراق ناچار خواهد بود خريدهاي خارجي‌اش را قطع كند و ژاپن، آلمان غربي و تركيه كه صادركنندگان عمده‌ كالا به عراق هستند، از اين راه آسيب خواهند ديد. نيويورك تايمز مي‌افزايد: دولت عراق توانسته است سطح زندگي را با برخي استثنائات حفظ كند. قيمت مواد غذايي از آغاز جنگ 30 درصد افزايش يافته است، اما افزايش بهاي سوخت، لباس و نيازمندي‌هاي ديگر اندك بوده است. باوجود جنگ، بازرگانان خارجي اعتماد بيشتري به اقتصاد عراق نشان مي‌دهند. به نوشته‌ نيويورك تايمز، سرنوشت نفت به چگونگي جنگ بستگي دارد. اگر بمب‌افكن‌هاي عراقي بتوانند از جريان نفت ايران به خليج‌فارس جلوگيري كنند، ممكن است سوريه ناچار به گشودن خط لوله‌ نفتي عراق شود. دراين‌صورت، چشم‌انداز گذر عراق از جنگ بدون رويارويي با دشواري، روشن‌تر خواهد شد.(30)


گزارش -617

كمبود برخي فراورده‌هاي نفتي، از حاكم‌شدن شرايط جنگي در كشور نشئت مي‌گيرد و بنزين ازجمله فراورده‌هاي نفتي است كه به‌علت كافي‌نبودن توليدات داخلي، كمبود آن بايد از خارج تأمين شود و تخصيص ارز براي واردات اقلام دفاعي و كالاهاي اساسي، مانع از آن مي‌شود كه بنزين به مقدار كافي در اختيار مصرف‌كنندگان قرار گيرد. بنابراين، سهميه‌بندي بنزين ازجمله راهكارهايي است كه مسئولان كشور براي تأمين حداقل نياز مصرف‌كنندگان، در نظر گرفته‌اند. در همين خصوص، ستاد بسيج اقتصادي اعلام كرد كه باتوجه‌به افزايش توليد داخلي بنزين، ميزان سهميه‌ بنزين از ماهانه 60 ليتر، به 90 ليتر افزايش يافت. به نوشته‌ روزنامه‌ كيهان، ستاد بسيج اقتصادي كشور اعلام كرد: با تلاش و ايثار برادران شاغل در وزارت نفت، ميزان توليد بنزين و روغن موتور افزايش يافت و تصويب شد كه سهميه‌ ماهانه‌ بنزين اتومبيل‌هاي شخصي در دي‌ماه آينده، 4 كوپن در نظر گرفته شود كه 3 عدد از كوپن‌هاي مذكور 20 ليتري و كوپن چهارم در ازاي بنزين معمولي 20 ليتر و در ازاي مصرف بنزين سوپر 30 ليتر اعتبار خواهد داشت. همچنين اعلام شد كه از روز 15 آذرماه جاري، توزيع روغن موتور انواع وسائط نقليه، از سيستم سهميه‌بندي خارج خواهد شد. ستاد بسيج اقتصادي اعلام كرد كه توزيع كوپن‌هاي سري جديد بنزين، از روز 16 آذر آغاز خواهد شد كه جزئيات آن ازطريق رسانه‌ها به اطلاع عموم خواهد رسيد.(31)


گزارش -618

درپي انتشار برخي خبرها درباره‌ اقدام چين در تأمين تسليحات موردنياز عراق، امروز يك هفته‌نامه‌ معتبر چيني اين مطلب را كه چين به‌منظور حمايت از بغداد، به آن كشور اسلحه مي‌فروشد، تكذيب كرد. هفته‌نامه‌ رسمي ليجينك چاپ پكن نوشت: چين در جنگ خليج‌فارس بي‌طرف بوده و روابط دوستانه‌ ديپلماتيك خود را با ايران و عراق حفظ كرده است. اين مجله با اشاره به اينكه جنگ براي دو طرف مصيبت‌بار بوده است، مجدداً درخواست پكن از دو كشور را براي حل اختلافاتشان ازطريق مذاكرات صلح‌آميز تكرار كرد و افزود: يك مجله‌ خارجي ادعاهايي را منتشر ساخت مبني‌بر اينكه يك‌سوم از سلاح‌هايي كه عراق از خارج خريداري كرده، سلاح‌هاي چيني بوده است. باوجوداين، نشريه‌ چيني نوشت: چين هيچ اسلحه‌اي به عراق نفروخته است، زيرا اين اقدام، مغاير با موضع اصولي ما در جنگ بين ايران و عراق مي‌باشد و چين در جريان جنگ شديداً بي‌طرفي بين دو كشور را حفظ كرده است. مجله‌ چيني در پايان مقاله‌ خود نوشته است: متوقف‌كردن جنگ و زندگي در صلح، نه‌تنها به نفع مردم دو كشور است، بلكه به كاهش تشنجات در خاورميانه كمك مي‌كند.(32)


منابع و مآخذ روزشمار 1361/09/07