1366.09.06

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۱۹ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۳۱ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1366
1366.09.6
نام‌های دیگر شش آذر
تاریخ شمسی 1366.09.06
تاریخ میلادی 27 نوامبر 1987
تاریخ قمری 5 ربیع‌الثانی 1408





گزارش- 130

در پي تعيين خط مشي عملياتي سپاه در سال 1366 به تدبير فرمانده كل سپاه و واگذاري مأموريت اصلي در زمينه‌هاي نظامي و اجتماعي به قرارگاه رمضان، فرماندهان اين قرارگاه راه‌كارهاي تحقق خط مشي جديد را بررسي كردند. پيشنهاد تشكيل "شوراي فرماندهي نهضت شمال عراق" ره‌يافت اين بررسي بود كه تشكيل آن در سطوح گوناگون مطمح نظر قرار گرفت. لحاظ كردن كليه نيروهاي معارض و افزودن بر مخالفان حكومت عراق، اهم معيارهاي مورد توجه دراين خصوص است. "شوراي نهضت شمال" شوراي مشورتي جمهوري اسلامي براي پشتيباني از نهضت شمال عراق قلمداد شده و شرط حضور معارضان در آن، هم‌پيمان بودن با جمهوري اسلامي ايران است. [۱]

گزارش- 131

در حالي كه عمليات نصر‏8 در منطقه ماووت با تصرف ارتفاع گرده‌رش پايان يافته، سخن‌گوي نظامي عراق در لحني دو پهلو، ادعاهاي ايران را در مورد دفع هجوم عراق (در روز گذشته) در منطقه ماووت تكذيب كرد. او گفت: «چنين هجومي صورت نگرفته كما اين‌كه هيچ‌گونه نبردي رخ نداده است.»[۲] آقاي "هاشمي رفسنجاني" فرماندة جنگ، درباره اهميت و نتايج عمليات نصر‏8، در نمازجمعه گفت: «نصر‏‏8 فاو كوچكي در نزد ماست. همان بلايي كه در فاو بر سر عراق آمد، اين‌جا هم آمده است. يك تنگه‌اي است بين دو قله به‌نام "قميش و گوجار" كه عراق بايد از آن‌جا پاتك كند، ولي با استقرار نيروهاي زرهي ما در منطقه، اين منطقه تبديل به گورستان عراق شد و آن‌ها زير رگبار آتش توپخانه تلفات سنگين دادند و اجساد آن‌ها روي هم انباشته شده بود.»[۳]

گزارش- 132

يك مقام رسمي عراقي گفته كه اوضاع در جبهه جنگ نسبتاً آرام است و اين نشانه روشني است كه ايران اخيراً راه‌هاي اجراي قطع‌نامه 598 شوراي امنيت را مورد بررسي قرار داده است.[۴] از سوي ديگر، راديو امريكا در گزارشي درباره اوضاع جبهه‌هاي جنگ، گفت: «ايران مدعي است كه خود را براي حمله نهايي عليه عراق آماده مي‌كند، اما مقامات عراقي هر نوع حمله قريب‏الوقوع و گسترده ايران را مردود مي‌دانند و مي‌گويند پايان جنگ به نفع عراق از هم‌اكنون مشخص شده است. يك مقام عالي‏رتبه عراقي مي‌گويد ايران توانايي اجراي تهديدات خود را ندارد، زيرا از لحاظ نظامي و اقتصادي تضعيف شده است.»[۵]

يك روزنامه هندي نيز در مورد حمله آينده ايران نوشت: «هرچند ناظران معتقدند ايران در تلاش [براي] انجام حملات متناوب در بخش‌هاي مختلف جبهه براي ضعيف كردن ارتش مجهز عراق ـ كه با كمبود نيرو مواجه مي‌باشد‏ ـ ‏است, ‏گروهي ديگر بر اين عقيده‌اند كه ايران در نظر دارد با تسلط بر كركوك از طريق سليمانيه، منابع نفتي آن كشور را در جواب حمله عراق به كشتي‌هاي ايراني در خليج فارس، مورد حمله قرار دهد. در عين حال دسته‌اي ديگر از آگاهان نظامي معتقدند اگر ايران موفق به تصرف اراضي بيش‌تري از خاك عراق گردد، ديگر نيازي به تلاش‌هاي ديپلماتيك و يا وارد كردن فشارهاي داخلي براي آغاز حملات وسيع در بخش جنوبي جبهه نخواهد داشت.»[۶] 

گزارش- 133

حجت‏الاسلام هاشمي رفسنجاني در نمازجمعه تهران با اشاره به مانورها و اجتماعات مردم در سراسر كشور، گفت: «فعلاً از مردم [حضور] داوطلبانه خواستيم و هنوز از لحاظ مالي و نيرو به مرحله بسيج عمومي نرسيده‌ايم. البته ما نمي‌توانيم آينده را پيش‌بيني كنيم ولي اگر كمك‌هاي مالي مردم و حضور داوطلبانه از لحاظ نيرو برنامه جنگي را تأمين كند، شايد نيازي به بسيج عمومي قانوني و بستن ماليات رسمي براي جنگ پيدا نكنيم، ولي شايد هم در آينده دورتري چنين چيزي پيش آيد، چون در حال حاضر تنها با حزب بعث عراق طرف نيستيم بلكه افزون بر آن، امريكا و اعضاي ناتو مقابل ما هستند و ممكن است اتفاقات بسياري رخ دهد.»[۷] وي سپس افزود: «به‌نظر مي‌رسد كه اگر حوادث موجود و جاري كشور و مانورهاي وسيعي كه در سراسر كشور جريان دارد چيزي به‌دنبال نداشته باشد، خود يك پيروزي بسيار مهمي براي اين ملت، انقلاب و اسلام است. البته اين‌ها در نظر ما مقدمه مي‌باشد، ولي اين قضايا كه در اين مرحله اتفاق افتاده، يك پيروزي مهم است، چرا كه ما از اوايل سال جاري درگير يك جنگ رواني با استكبار جهاني بوديم ولي آنچه كه در آينده اتفاق خواهد افتاد، ما‏ نمي‌دانيم، ممكن است اين جنگ رواني كار را تمام بكند و ممكن است كه جنگ رسمي و نظامي هم پيش آيد. بايد گفت اين جنگ رواني بدين هدف است كه روحيه طرف مقابل شكسته شود و به دنبال آن مسائل بعدي رخ دهد. فتوحاتي كه درگيري‌هاي نظامي به‌وجود مي‌آورد و نيروي مخالف را از ميدان بيرون مي‌كند، بعد از جنگ رواني بايد اتفاق بيفتد در جنگ رواني وقتي كه روحيه طرف مقابل شكست، كارش تمام است و بعد از آن، ميدان به‌دست نيروهاي نظامي داده مي‌شود. حال ببينيم در اين مقطع آيا روحيه ملت ايران ]خواهد[ شكست و يا امريكا؟» آقاي هاشمي با اشاره به حضور طبقات مختلف مردم در نمازجمعه تهران كه با لباس بسيجي در نماز شركت كرده بودند، به حضور سپاهيان حضرت محمد(ص) در ساري، پرداخت: «وقتي كه وارد استاديوم ورزشي ساري شدم و با مردم مواجه شدم، احساسات مردم طوري بود كه من به جاي اين‌كه حرف بزنم، مدتي نشسته و اشك ريختم. خدايا، اين‌ها چه بندگاني و چه مردمي هستند؟! اين‌ها چه احساساتي دارند؟! چه در قلب اين‌هاست؟! چه آتش افروخته‌اي در وجود اين‌هاست؟! ديروز كه در كرج بودم، برف به‌شدت مي‌باريد و بيابان مملو از جمعيت بود كه چندين ساعت براي ابراز وجود در مقابل امريكا و دشمنان زير بارش برف ايستاده بودند. خوب اين فتح امريكا از ايجاد جنگ رواني است!»[۸]


گزارش- 134

فرمانده كل سپاه برادر محسن رضايي قبل از خطبه‌هاي نمازجمعه تهران سخن‌راني كرد. وي اقدامات امريكا عليه ايران را در دو جنبه نظامي و سياسي تقسيم كرد. حضور امريكا در خليج فارس را لشكركشي بي‌سابقه ناميد و از آن به عنوان توطئه نظامي نام برد. وي گفت: «امريكا در بدو ورود به خليج فارس به بهانه اسكورت نفت‌كش‌ها به ميدان آمد، در حالي كه در اين اسكورت ده‌ها فروند كشتي جنگي، هواپيما و هلي‌كوپتر شركت داشتند و دستگاه‌هاي تبليغاتي جهان نيز در يك غوغاي تبليغاتي اين حركت را در سطح وسيعي حمايت كردند. انفجار كشتي اسكورت شده "بريجتون" بر اثر اصابت با مين در خليج فارس، در حقيقت انفجار قدرت پوشالي امريكا بود. حوادث بعد از اين نيز كه شامل تهاجم امريكا به دو كشتي ايراني، اصابت دو موشك سرگردان به نفت‌كشي در سواحل كويت، حمله امريكا به دو سكوي نفتي ايران در خليج فارس و هدف قرار گرفتن ترمينال صادراتي كويت بود، ضمن آن‌كه يك بحران جدي سياسي در بين سران منطقه به‌وجود آورد، تماماً باعث شكست فاحش سياسي نظامي و تبليغاتي امريكا گرديد.»[۹] آقاي رضايي سپس گفت: «توطئه دوم امريكا عليه جمهوري اسلامي ايران، توطئه سياسي بوده كه تصويب قطع‌نامه 598 توسط شوراي امنيت مهم‌ترين آن است. اين قطع‌نامه در حقيقت براي كسب حمايت جهاني در زمينه اجراي تحريم گسترده اقتصادي و نظامي عليه ايران انجام گرفت.»[۱۰]

گزارش- 135

آقاي "رفيق‏دوست" وزير سپاه پاسداران، در مصاحبه‌اي با روزنامه جمهوري اسلامي درباره برخي تجهيزات نظامي ايران گفت: «ما در كليه مسائل جنگ حق مقابله به مثل را براي خودمان محفوظ دانسته‌ايم به جز مقابله به مثل در حملات شيميايي كه ما اين سلاح را در اختيار داريم و اگر دشمن به گستاخي ادامه دهد، ما توان مقابله به مثل را حتي بيش از آن داريم.» وي در خصوص توان موشكي كشورمان گفت: «ما الآن يك توان بالفعل داريم و يك توان بالقوه نيز به‌زودي به بالفعل تبديل خواهد شد. توان بالفعل ما اكنون موشك‌هايي هستند كه با آن مراكز نظامي بغداد را هدف قرار داده‌ايم و در جبهه‌ها نيز عليه دشمن استفاده مي‌كنيم. همچنين به‌زودي يك‌سري موشك جديد كه به اكثر مراكز مهم و حساس و دورترين نقطه عراق مي‌رسد را وارد ميادين جنگ خواهيم كرد. توان موشكي ما با سابق خيلي فرق كرده و مي‌توانيم در روزها و هفته‌ها و حتي ماه‌هاي متوالي به تعداد زيادي موشك به مناطق حساس دشمن بزنيم.»[۱۱]

گزارش- 136

عراق امروز در خليج فارس دست به يك حمله هوايي جديد زده است. نام نفت‌كشي كه مورد حمله قرار گرفته، "استيكيلون" و مليت آن پانامايي است.[۱۲] راديو امريكا در اين باره گفت: «طي دو هفته گذشته عراق بيش از 20 حمله هوايي را در منطقه خليج فارس گزارش كرده است و در پاسخ، نيروي دريايي منظم ايران و واحدهاي دريايي سپاه پاسداران انقلاب به تعداد حملات‌شان بر شناورهاي تجاري در اين راه آبي افزوده‌اند. براساس گزارش "لويدز" لندن كه امروز منتشر شد، طي شش سال و نيم گذشته مجموعاً 412 شناور در خليج فارس هدف حمله قرار گرفتند. به‌گزارش "لويدز" لندن، در سال جاري 144 حمله انجام شده است.»[۱۳] در اين‌باره خبرگزاري آسوشيتدپرس نيز با اعلام اين كه حملات به كشتي‌ها از زمان حضور امريكا در خليج فارس دو برابر شده، گزارش داد: «واحد اطلاعاتي كشتي‌راني لويدز اعلام كرد از ماه مه 1981 [ارديبهشت 1360] تاكنون 412 كشتي در خليج فارس مورد حمله قرار گرفته‌اند.» به گزارش آسوشيتدپرس از لندن، واحد اطلاعات "لويدز" كه تحركات كشتي‌راني در سراسر جهان را تحت نظر دارد، در گزارش خود افزوده است: «تنها در سال جاري مسيحي 144 مورد حمله به كشتي‌ها در خليج فارس گزارش شده است. همچنين 93 كشتي در بنادر خليج فارس مورد حمله قرار گرفته‌اند.» خبرگزاري جمهوري اسلامي كه خبر فوق را در كشور مخابره كرده در تحليل خود ذيل آن آورده است كه آمار ارائه شده از سوي واحد اطلاعاتي "لويدز" نشان‌دهنده اين مطلب است كه از زمان حضور ناوگان‌هاي امريكا و ساير كشورهاي همگام با سياست اين كشور در خليج فارس تحت عنوان تضمين كشتي‌راني، به 237 كشتي حمله شده در حالي كه در طول سال‌هاي جنگ تحميلي و با آن‌كه ناوگان‌هاي جنگي امريكا در خليج فارس حضور وسيع نداشته است، 175 فروند كشتي مورد حمله قرار گرفته بود و رفت و آمد كشتي‌ها نيز در امنيت بيش‌تري انجام مي‌شد.[۱۴]

گزارش- 137

ايالات متحده مي‌كوشد متحدان بيش‌تري را در خليج فارس درگير كند. "باب هوگ" نخست‏وزير استراليا، گفت: «ممكن است بيست غواص نيروي دريايي استراليا براي كمك به حفاظت از كشتي‌راني به خليج فارس فرستاده شوند.» راديو بي.بي.سي. در ادامه اين خبر افزود: «به‌گفته وزارت دفاع استراليا، "شولتز" وزير خارجه امريكا، خاطرنشان كرده بود كه اگر استراليا داوطلب شركت در اين فعاليت‌ها نشود، واشنگتن رسماً از آن كشور تقاضاي كمك خواهد كرد. با وجود اين، او اذعان كرد كه چنين اقدامي به بي‌طرفي كامل كه استراليا تا به‌حال در در‏گيري ايران و عراق اختيار كرده، پايان خواهد داد. اما در عين حال "كين ويزلي" وزير دفاع استراليا، گفت اگر استراليا چنين درخواستي را نپذيرد، روابطش با ايالات متحده و بريتانيا صدمه خواهد ديد.»[۱۵] استراليا در تلاش براي حفاظت از كشتي‌راني در خليج فارس، احتمالاً به ايالات متحده امريكا و كشورهاي اروپايي خواهد پيوست. خبرنگار صداي امريكا از سيدني گفت: «دولت استراليا سرگرم بررسي طرح اعزام گروهي از غواصان نيروي دريايي اين كشور به حوزه خليج فارس است. در سند محرمانه دولت استراليا كه توسط وزير دفاع آن كشور تهيه شده، آمده است كه واشنگتن از حضور نيروهاي استراليايي در خليج فارس به‌عنوان نشانه‌اي از حمايت آن كشور از عمليات امريكا در منطقه استقبال خواهد كرد.» راديو امريكا دليلي كه ايفاي نقش استراليا را ضروري مي‌كند چنين بيان كرده است: «با آن‌كه كشتي‌هاي استراليايي تنها دو درصد از مجموع كشتي‌هايي را كه از خليج فارس گذر مي‌كنند تشكيل مي‌دهد، اما به گفته وزير دفاع استراليا، اين كشور تاكنون هيچ مسئوليتي را در باز نگه‌داشتن تنگه هرمز بر عهده نداشته و از حمايت نيروهاي غربي در منطقه برخوردار بوده است. در متن سند محرمانه گفته شده است كه وزارت دفاع استراليا همچنين سرگرم بررسي طرح اعزام يك ناوچه نيروي دريايي و يا يك هواپيماي تجسسي نيروي هوايي كشور به خليج فارس است. استراليا تاكنون در جنگ ايران و عراق موضع بي‌طرفانه اتخاذ كرده بود تا به اين ترتيب از صادرات غله و گوشت به خليج فارس كه سالانه معادل بيش از يك ميليارد دلار است، حفاظت كند.»[۱۶] آلمان نيز مانند استراليا براي ايفاي نقش مستقيم در خليج فارس تحت فشار ايالات متحده است. "اشله كنت واريت" مديركل سياسي وزارت خارجه آلمان غربي، در اين باره گفت: «سياست ما آشكار است: ما به خليج فارس كشتي نخواهيم فرستاد. از ما و متفقين اروپايي براي حضور در خليج فارس درخواست شده است ولي ما از روش ديگران پيروي نخواهيم كرد. در كنگره امريكا از ما انتقاد كردند ولي ما گفتيم نمي‌توانيم به خليج فارس كشتي بفرستيم فقط به‌عنوان يك ژست سياسي چند كشتي به مديترانه فرستاديم.»[۱۷]

گزارش- 138

نحوة برخورد ايران براي مذاكره دربارة قطع‌نامه 598 با واكنش نسبتاً تند و منفي مقام‌هاي سازمان ملل و رسانه‌هاي گروهي مواجه شده است. روزنامه "نيويورك تايمز" از قول دبيركل سازمان ملل نوشته است: «در صورت عدم حضور يك نماينده دولت ايران در نيويورك تا هفته آينده براي مذاكرات پيرامون برقراري آتش‏بس ميان ايران و عراق در جنگ خليج فارس، خاوير پرز دكوئيار دبيركل سازمان ملل اقدامات خود در اين مسير را كاملاً متوقف خواهد كرد.» به‌گزارش "ايرنا"، اين روزنامه به نقل از مقام‌ها و ديپلمات‌هاي سازمان ملل افزوده است: «دكتر سعيد رجايي خراساني نماينده ايران در اين سازمان، سه‏شنبه به دبيركل قول داد كه معاون وزيرخارجه، محمدجواد لاريجاني قطعاً تا اوايل هفته آتي براي مذاكرات جديد پيرامون طرح صلح شوراي امنيت وارد نيويورك خواهد شد.» خاويرپرز دكوئيار دبيركل سازمان ملل متحد سعيد رجايي‏خراساني نماينده ايران در سازمان ملل متحد

براساس اين گزارش، سه عضو دائم شوراي امنيت، امريكا، انگليس و فرانسه همواره طي دو ماه اخير به دبيركل اعلام كرده‌اند كه آن‌ها متقاعد گشته‌اند ايران تمايلي به ختم جنگ هشت ساله خود با عراق نداشته و صرفاً وقت گذراني مي‌كند. "نيويورك تايمز" سپس افزوده است: «سه كشور مذكور تأكيد دارند كه شوراي امنيت بايد طبق فصل هفت منشور سازمان ملل، قدرت خود جهت تحميل يك تحريم تسليحاتي اجباري عليه ايران را بلافاصله به‏كار گيرد و بدين وسيله از اعتبار خود دفاع كرده و در عين حال دست دبيركل در معامله با مقامات تهران را تحكيم و تقويت نمايد.» اين روزنامه خاطر نشان كرده است كه چين و شوروي دو عضو دائم ديگر در شوراي امنيت نيز همواره مخالف چنين تحريمي عليه ايران بوده‌اند و بحث مي‌كنند كه بايد به سران ايران فرصت بيش‌تري داد. نيويورك تايمز و ساير رسانه‌هاي عمده امريكا يك ماه پيش اخطار دادند كه چنانچه ايران نماينده‏اي را به سازمان ملل براي انجام دادن مذاكرات آتش‏بس با عراق نفرستد، دبيركل تا چند روز ديگر اقداماتش را در اين راه متوقف و از شوراي امنيت كسب تكليف خواهد كرد.[۱۸] نشريه "هرالد تريبون" نيز در ريشه‌يابي مواضع ايران نوشته است: «قطع‌نامه 598 ظاهراً به سود عراق است، زيرا مقرر مي‌دارد كه ايران آتش‏بس را بپذيرد و به مرزهاي مشخص شده در متن قرارداد 1975 با عراق عقب‏نشيني كند. قراردادي كه عراق آن را در سپتامبر 1980 به‌طور يك‌جانبه لغو كرد. به‌موجب اين قطع‌نامه [598]، هرگونه مذاكره‌اي در باب عقد يك قرارداد جديد كه متضمن پرداخت غرامت باشد، منوط به برقراري يك آتش‏بس قبلي و عقب كشيدن نيروها به مرزهاي 1975 خواهد بود.»[۱۹]

گزارش- 139

"شاذلي قليبي" دبيركل اتحاديه عرب، درباره مواضع كشورهاي عرب منطقه در برابر جنگ عراق و ايران گفت: «كشورهاي عرب خواستار اجراي بلادرنگ تمامي مواد قطع‌نامه 598 شوراي امنيت هستند... شوراي امنيت بايد اين قطع‌نامه را براي توقف جنگ خليج فارس به اجرا درآورد.» قليبي همچنين از تصميم چين مبني بر ممنوعيت هرگونه تحويل موشك به ايران، ستايش كرد.[۲۰] معاون رئيس شوراي دولتي سودان (ادريس البنا) نيز با تقبيح موضع ايران به دليل پاسخ ندادن به پيام‌هاي صلح جامعه جهاني براي پايان دادن به جنگ ايران و عراق، گفت: «ايران ظاهراً نسبت به كشتار و خرابي و نابودي ناشي از اين جنگ كه به‏خاطر تحريكات ايران عليه عراق آغاز شد، بي‌تفاوت مي‌باشد... نبايستي در برابر لجاجت ايران كه به ادامه جنگ منجر شده، سكوت نماييم.» اين مقام سوداني همچنين جانب‌داري كامل كشورش را از سعودي و كويت در برابر هرگونه تجاوزات ايران اعلام كرد.[۲۱] سفير پاكستان در دارالسلام در ديدار با مقام‌هاي سفارت جمهوري اسلامي گفت: «اگرچه ما به صورت ظاهر و رسمي موضع بي‌طرفانه‌اي در جنگ ايران و عراق اتخاذ كرده‌ايم ولي همواره تمايلات‌مان به‌طرف ايران بوده و از جمهوري اسلامي ايران حمايت مي‌كنيم.»[۲۲]

گزارش- 140

در حالي كه امريكا تلاش زيادي دارد كه شوراي امنيت را به تحريم تسليحاتي ايران متقاعد سازد، رسانه‌هاي گروهي جهان همچنان اخباري درباره خريدهاي تسليحاتي ايران گزارش مي‌دهند. در اين زمينه روزنامه "تايمز آواينديا" چاپ لندن، نوشته است: «پاكستان اخيراً با امضاي موافقت‏نامه‌اي سرّي با ايران توافق كرد سلاح‌هاي غربي را به اين كشور ارسال دارد. در اين موافقت‌نامه پاكستان نه تنها كمبود [ايران] را كه به‌دليل قطع كمك‌هاي امريكا متحمل گرديده، جبران خواهد كرد، بلكه اين قرارداد ـ كه از يك‌ماه پيش به مرحله اجرا درآمده ـ حمايتي حياتي از ايران، قبل از برنامه حملات تازه‌اش به عراق محسوب مي‌شود. اين روزنامه سپس افزوده است: «در عين حال گروهي احتمال مي‌دهند كه امريكا، ايران و پاكستان را براي امضاي اين قرارداد تشويق كرده باشد.»[۲۳]

گزارش- 141

راديو اسرائيل در گزارشي با عنوان "ولايتي" خواستار لغو برخي محدوديت‌هاي بازرگاني ژاپن عليه ايران شد، به نقل از آگاهان سياسي گفت: «حكومت اسلامي ايران به منظور آن‌كه ژاپن را به ادامه خريد نفت از آن كشور تشويق كند، حاضر شده تخفيف‌هاي قابل توجهي به شركت‌هاي ژاپني اعطا نمايد. مقامات دولتي توكيو نيز فاش ساختند كه آقاي ولايتي از ژاپن خواسته كه برخي محدوديت‌هاي بازرگاني را عليه حكومت اسلامي ايران لغو كند ولي ژاپن در پاسخ تأكيد كرد تا هنگامي كه جنگ با عراق ادامه دارد، اين محدوديت‌ها به‌قوت خود باقي خواهد ماند. نخست‏وزير و وزير خارجه ژاپن طي ديدار با آقاي ولايتي خواستند كه حكومت اسلامي ايران قطع‌نامه اخير شوراي امنيت را بپذيرد و با برقراري آتش‌بس با عراق، موافقت كند. "ولايتي" از ژاپن كه عضو شوراي امنيت است، خواستار شد عراق را متجاوز معرفي كند ولي دولت توكيو اين درخواست را رد كرد.»[۲۴]

روزنامه‏هاي هند از منظر ديگري به سفرهاي ديپلماتيك وزيرخارجه ايران از جمله سفر به ژاپن نگريسته‌اند و ضمن اشاره به سياست ايران در مورد توسعه روابط خود با كشورهاي غيرمتعهد و سفرهاي اخير دكتر ولايتي به كوبا، زيمبابوه، هند و ژاپن، نوشته‌اند: «هرچند هيچ‌يك از اين كشورها واقعاً از ايران حمايت نكرده‌اند، اما اين كشور در تلاش براي به‌دست آوردن تضمين سياسي و جلوگيري از پيوستن اين كشورها در زمينه قطع‌نامه 598 به عراق، مي‌باشد.»[۲۵] خبرگزاري ژاپني "كيودو" نيز با توجه به امتناع آقاي ولايتي از مصاحبه با خبرنگاران گزارش داده است: «بعضي ناظران اعتقاد دارند تصميم غيرمنتظره ولايتي ناشي از ناخشنودي وي از شيوه خبردهي بعضي مطبوعات انگليسي‏زبان ژاپن در مورد ملاقات روز چهار‏شنبه وي با "سوسو‏كه اونو" همتاي ژاپني وي بوده است. روزنامه انگليسي‏زبان ژاپن تايمز نوشته بود كه "اونو" به ايران هشدار داد در صورت عدم پذيرفتن قطع‌نامه 598 شوراي امنيت سازمان ملل متحد، ژاپن نيز ممكن است به طرح تحريم سازمان ملل عليه ايران بپيوندد. يك منبع در سفارت جمهوري اسلامي ايران در توكيو ضمن ابراز نارضايتي از لحن خبر ژاپن تايمز، اين مطلب را تكذيب نمود كه آن‌ها كنفرانس مطبوعاتي را به دنبال گزارش ژاپن تايمز لغو كرده‌اند. به گفته وي، تصميم به لغو اين مصاحبه در آخر شب چهارشنبه اتخاذ گرديد و به وزارت خارجه ژاپن اطلاع داده شد اما كلوپ خبرنگاران در اعلام آن تأخير داشت و مايل بود كه مصاحبه برقرار شود. منبع مزبور اظهار داشت كه خبر "ژاپن تايمز" براساس واقعيت جريان مذاكرات "ولايتي" و "اونو" نبود. به‌گفته وي، يك مقام وزارت خارجه ژاپن به وي اظهار داشت كه آن‌ها نيز از لحن نوشته روزنامه تعجب كردند زيرا وزارت خارجه در "برنجينگ" به خبرنگاران ژاپني چنين مطلبي را عنوان نكرده بود.»[۲۶] 

گزارش- 142

يك روزنامه اسرائيلي به نام "هاداشوت"، در مورد دشمني ايران با حكومت اشغال‌گر قدس نوشت: «"اسحاق رابين" نخست‏وزير، در جريان ديدار با اعضاي اتحاديه خبرنگاران خارجي در ماه اكتبر (آبان)، گفت ايران امروز يك دشمن سرسخت اسرائيل است. رابين همچنين گفت به نفع اسرائيل است كه هيچ‌يك از اين دو كشور در جنگ برنده نشوند.»[۲۷] از سوي ديگر، روزنامه اسپانيايي "ال پائيس" درباره نزديكي كشورهاي عربي به مصر، بازگشايي سفارت‌خانه‌هاي اين كشورها را در قاهره، دليلي بر فرعي شدن مسئله فلسطين و همبستگي جهان عرب در برابر انقلاب اسلامي ايران دانست و افزود: «از اجلاس اخير سران عرب در امان پيداست كه موضوع فلسطين براي جهان عرب، ديگر يك مسئله اصلي نيست... تلاش‌هاي اتحاديه عرب براي پيوستگي صفوف خود، بيش از همه گوياي تمايل آنان به رويارويي با خطري است كه از جانب ايران آن‌ها را تهديد مي‌كند.»[۲۸]

گزارش- 143

آزادي دو گروگان فرانسوي در لبنان، موجب پايان يافتن محاصره سفارت‌خانه ايران و فرانسه در تهران و پاريس و نيز آزادي "وحيد گرجي" ديپلمات ايران در پاريس، شد. مطبوعات و رسانه‌هاي غربي اين رويداد را مهم توصيف كردند و آن‌را زمينة گشودن بن‏بست ديپلماتيك ميان ايران و فرانسه دانستند. راديو بي.بي.سي. در اين باره گفت: «دو گروگان فرانسوي كه مدتي در لبنان اسير بودند، آزاد شده‌اند. در چند روز گذشته صحبت از اين بوده است كه ايران و فرانسه با هم مذاكراتي كرده‌اند تا قضيه محاصره سفارت‌خانه‌هاي دو كشور در تهران و پاريس را فيصله دهند.»[۲۹] اين راديو در خبر ساعت 22 نيز گفت: «"ژاك شيراك" نخست‏وزير و "فرانسوا ميتران" رئيس‏جمهور فرانسه هر دو در اين باره اظهار خوش‌حالي كردند. "ژان لوئي نورماندن" تكنيسين كانال در فرانسه با عده‌اي از همكارانش اسير شده بود كه در دو نوبت آزاد شدند و هر بار صحبت از اين بود كه در مذاكرات ايران پيشرفت‌هايي حاصل شده است. بار اول وقتي بود كه "مسعود رجوي" از پاريس به بغداد رفت و بار دوم سال پيش بود كه ايران و فرانسه بر سر اختلافات مالي به توافق رسيدند.» به گزارش "فيليپ شورت" خبرنگار بي.بي.سي. در پاريس، در حال حاضر يك روزنامه‏نگار و دو ديپلمات فرانسوي هنوز در لبنان اسيرند.[۳۰]

راديو بي.بي.سي. همچنين در بخش جهاني خود در گزارشي با بيان آزادي دو گروگان فرانسوي به وسيلة يك گروه مرموز لبناني، به نقل از خانم درويش از انستيتو روابط بين‌المللي پاريس در پاسخ به اين پرسش كه "آيا معامله‌اي صورت گرفته؟ چنين گفت: «اعتقاد من آن است كه ايران در اين مرحله دو گروگان را آزاد كرده زيرا مي‌خواستند روند مذاكره با فرانسه را از سر بگيرند. ايران در واقع مي‌خواهد به فرانسه بگويد در قبال آزادي گروگان‌ها، انتظار دارد آن كشور موضع خود در قبال جنگ خليج فارس را تغيير بدهد [اما] رئيس‏جمهور فرانسه بار ديگر بر قصد خود مبني بر ادامه كمك به عراق تأكيد كرده است. من فكر نمي‌كنم ايران در اين روش‌هاي خود از تشويق فرانسه برخوردار باشد. ايران مي‌كوشد به فرانسه بفهماند كه اگر در سياست‌هاي خود تغيير دهد، گروگان‌ها را آزاد خواهد كرد، ولي فرانسه به هيچ وجه آماده تغيير سياست‌هاي خود نيست. ايران مشتاق است كه مسئله سفارت‌خانه‌هاي دو كشور حل شود، زيرا الآن شش ماه است كه ديپلمات‌هاي ايران در داخل اين كشور [فرانسه] در پاريس هستند و بدون شك ايران مايل به پايان اين وضع است.»[۳۱] بخش فارسي راديو امريكا نيز در تفسيري گفت: «در پاريس ناظران مي‌گويند احتمالاً هدف از آزادي گروگان‌هاي فرانسوي، شكست بن‏بست ديپلماتيك بين ايران و فرانسه است. فرانسه در ماه ژوئيه [تير] گذشته مناسبات خود را با تهران قطع كرد. مقامات فرانسوي از صدور اجازه خروج براي يك كارمند سفارت ايران در پاريس خودداري كرده و اعلام داشته‌اند كه اين كارمند ايراني بايد قبلاً به پرسش‌هايي درباره ارتباط وي با شبكه‌هاي تروريستي پاسخ دهد.»[۳۲] 

گزارش- 144

مسئله حقوق بشر و نقض آن در ايران، علاوه بر آن‌كه به‌طور سنتي پس از پيروزي انقلاب اسلامي همواره به عنوان يك اهرم فشار عليه جمهوري اسلامي به‌كار رفته است، در اوضاع كنوني نيز كه مسئله پايان جنگ به‌طور جدي از جانب نظام بين‌الملل دنبال مي‌شود، به‌طور خاص مطرح شده است. خبرگزاري آسوشيتدپرس در مورد ادعاي كميتة "امور اجتماعي، انساني و فرهنگي" سازمان ملل در خصوص نقض حقوق بشر در ايران، مدعي شده است: «يك كميته كليدي سازمان ملل روز جمعه از گزارش‏هاي وسيع در مورد نقض حقوق بشر، شكنجه و اعدام‌هاي دسته‌جمعي در ايران ابراز نگراني فراوان كرد. اين سومين سال متوالي است كه "كميته امور اجتماعي انساني و فرهنگي" چنين نگراني‌هايي ابراز داشته و از ايران خواسته است كه حقوق بشر را محترم شمارد. قطع‌نامه اين كميته بعداً مورد ملاحظه مجمع عمومي سازمان ملل قرار خواهد گرفت.»[۳۳] سازمان ملل اواخر اين هفته نظر خود را دربارة حقوق بشر در ايران اعلام خواهد كرد. به گزارش خبرگزاري فرانسه، "رينالدو گالين‌دوپل" كه از سوي سازمان ملل مأمور رسيدگي به اين مسئله شده است، اجازه سفر به ايران را نيافت ليكن براساس شواهد و مداركي كه وي جمع‌آوري كرده، شكنجه در زندان‌هاي ايران يك عمل معمول و جاري است. خبرگزاري فرانسه مدعي شده كه براساس ارزيابي بررسي غيررسمي، در حال حاضر حدود 140‏هزار‏تن در ايران زنداني هستند. در ادامه اين گزارش آمده است: «محمدجواد محلاتي يك نماينده ايران در سازمان ملل، اعلام كرد ايران براي ملاقات "دوپل" با مقامات قضايي جمهوري اسلامي، آماده است. وي اين ديدار را مشروط به حذف قضاوت پيشاپيش "دو‏پل" در پيش‏نويس قطع‌نامه‌اي كه در آن از عدم رعايت حقوق بشر در ايران انتقاد شده بود، دانست.» به گزارش خبرگزاري فرانسه، نمايندة ايران نتيجه‏گيري‌هاي گذشتة اين مقام سازمان ملل را نيز بدبينانه دانسته و افزوده است: «بررسي مسئله حقوق بشر در ايران بدون توجه به اين مطلب صورت گرفته است كه تعداد زيادي از منابع و گروه‌هاي تروريستي هستند كه از خاك كشوري كه در حال جنگ با ايران است بر عليه دولت ايران مبارزه‌ مي‏كنند و يا به رژيم‌هايي از قبيل رژيم صهيونيستي (اسرائيل) مرتبط هستند.»[۳۴]

گزارش- 145

كنگره بين‏المللي "بررسي قداست و امنيت حرم" امروز در قطع‌نامه پاياني اجلاس، بر نكات اساسي و تعيين‏كننده‌اي تأكيد كرده كه در اين ميان سه محور كه بيش از ساير موارد اهميت دارد، عبارت‌اند از: «1ـ ضرورت گرفتن انتقام فاجعه خونين مكه از امريكاي جنايت‌كار و تشكيل هسته‌هاي حزب‏الله و بسيج عمومي در همه كشورهاي اسلامي به منظور تحقق اين امر. 2ـ ضرورت بررسي و پي‌گيري كيفيت اداره حرمين شريفين توسط علماي متعهد جهان اسلام. 3ـ تنبيه آل سعود به‌عنوان عاملين اين جنايت هولناك و ضرورت كيفر مجرمين از طريق تشكيل محكمة عادلة اسلامي.»[۳۵] در پايان كنگره ميهمانان خارجي شركت كننده به‌همراه آقاي "خاتمي" وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي، با "آيت‏الله منتظري" ديدار كردند. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، آيت‏الله منتظري در اين ديدار گفت: «حرمت و قداست حرم امن الهي قابل شك و ترديد نيست و از ضروريات اسلام مي‌باشد و نيازي به وعظ و خطابه ندارد... امروز "شاه حسين" و "شاه حسن" و "صدام" براي رسميت دادن به كمپ ديويد، در كنار قدس عزيز كنفرانس برپا مي‌كنند و اسرائيل را تقويت مي‌كنند و امكانات كشورهاي اسلامي را در اين راه خرج مي‌كنند و از منافع امريكا و صهيونيزم در منطقه حمايت مي‌كنند و افرادي مانند شيوخ وابسته حجاز و كويت جاپاي امريكا در منطقه خليج فارس را باز مي‌كنند و از طرف ديگر، آخوندهاي درباري مظالم و جنايت‌هاي سران وابسته به امريكا را توجيه و تأييد مي‌نمايند. اگر همكاري و مساعدت اين سران خائن نبود، امريكا هيچ غلطي نمي‌توانست بكند. بايد مسلمين جهان و علماي متعهد اسلام يك فكر جدي بكنند. همين رژيم عراق كه به دروغ اين همه شعار عليه امريكا و اسرائيل داد، سرانجام ديديم مزدور و نوكر آن‌ها از آب درآمد.» وي افزود: «مكه مكرمه را كه مي‌بايست مركز جهاني امن براي مظلومين و ستم ديدگان عالم باشد و هركسي در پناه آن از ظلم ظالمين در امان باشد، اين چنين به‌دست يك مشت نجدي انگليسي دادند كه نه براي خانه خدا و نه براي حجاج بيت‏الله الحرام احترامي قائل نباشند و آن‌ها را اين چنين به خاك و خون بكشند.» وي راه درمان وضعيت كنوني جامعه اسلامي را چنين بيان كرد: «راه نجات اسلام، شناخت دشمن اصلي آن‌ها و عمال دست نشانده و تقويت جنبش‌هاي آزادي‌بخش اصيل اسلامي در كشورهاي اسلامي است. همان‌گونه كه حركت انقلاب اسلامي در فلسطين، لبنان و افغانستان به‌وجود آمد و بحمدالله رو به رشد مي‌رود، بايد در تمام كشورهاي اسلامي هسته‌هاي مقاومت و جنبش اسلامي را بشناسيم و در حد توانمان به آن‌ها كمك نماييم تا ان‌شاءالله آن‌ها به‌تدريج رشد كنند و ملت‌ها بيدار شوند و قدس عزيز را از چنگال صهيونيسم غاصب و حرمين شريفين را از دست آل سعود نجات دهند.»[۳۶] در بازتاب اين كنفرانس، راديو بي.بي.سي. به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران گفت: «كنفرانس بين‌المللي كه با شركت انديشمندان اسلامي در تهران در جريان است، خواستار آن شده كه كنترل مناطق مقدسه مسلمانان در مكه و مدينه از دست خاندان سلطنتي سعودي خارج شده و به رهبران مسلمانان جهان داده شود. اين خبرگزاري گزارش داد كه ‌انديشمندان شركت كننده همچنين اعلام كردند كه ايران تنها نماينده قانوني مسلمانان در سراسر جهان است.» اين راديو افزود: «خبرنگاران مي‌گويند كه ايران بر سر جريان زد و خورد در مكه كه چهار ماه قبل در حين مراسم حج درگرفت، با عربستان سعودي مخالفت پيدا كرده است.»[۳۷]


منابع و مآخذ روزشمار 1366/09/06

  1. سند شماره 1610 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه رمضان (حسين‏شفيعي)، 6/9/1366 تا 12/9/1366، صص 1‏تا 31.
  2. واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن راديوهاي بيگانه، 7/9/1366، ص 3، راديو بغداد، 6/9/1366.
  3. روزنامة اطلاعات، 7/9/1366، ص 11، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  4. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 253، 7/9/1366، ‏صص 9 و 10، راديو امريكا، 6/9/1366.
  5. همان، راديو امريكا، 6/9/1366.
  6. همان، ص 12، دهلي نو - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 6/9/1366.
  7. روزنامه جمهوري اسلامي، 7/9/1366، ص 8.
  8. همان.
  9. مأخذ 3.
  10. مأخذ 7.
  11. مأخذ 7، ص 9، خرم آباد - خبرنگار جمهوري اسلامي.
  12. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 256، 10/9/1366، صص 18 و 19، خبرگزاري فرانسه.
  13. مأخذ 4، ص 15، راديو امريكا، 6/9/1366.
  14. روزنامه جمهوري اسلامي، 8/9/1366، ص 3، خبرگزاري آسوشيتدپرس از لندن.
  15. مأخذ 4، ص24، راديو "بي.بي.سي." 6/9/1366.
  16. مأخذ 4، صص 27 و 28، راديو امريكا، 6/9/1366.
  17. سند شماره 212743 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي خارجي، 14/9/1366، ص 2.
  18. مأخذ 4، صص 10 و 11، واشنگتن - خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران.
  19. اداره كل مطبوعات و رسانه‌هاي خارجي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، نشريه "بررسي مطبوعات جهان"، شماره 1286، 22/9/1366، ص‏17، هرالد تريبون، چاپ پاريس، 6/9/1366.
  20. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 254، 8/9/1366، ص 18، تونس - خبرگزاري فرانسه، 7/9/1366.
  21. همان، صص 26 و 27، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 7/9/1366.
  22. مأخذ 17.
  23. مأخذ 4، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 6/9/1366 روزنامه "تايمز آواينديا" از لندن.
  24. مأخذ 4، ص 19، راديو اسرائيل، 6/9/1366.
  25. مأخذ 4، صص 11 و 12، دهلي نو - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 6/9/1366.
  26. مأخذ 4، ص 17، توكيو - به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران، 6/9/1366.
  27. مأخذ 4، ص 32، بيت‏المقدس‏ - خبرگزاري آسوشيتدپرس، 6/9/1366.
  28. مأخذ 4، صص 30 و 31، مادريد - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 6/9/1366.
  29. مأخذ 4، صص 34 و 35، بخش فارسي راديو بي.بي.سي.، 6/9/1366.
  30. مأخذ 4، صص 34 و 35، راديو بي.بي.سي.، 6/9/1366.
  31. مأخذ20، ص 32، راديو بي.بي.سي.‌، 7/9/1366.
  32. مأخذ 4، ص 34، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 6/9/1366.
  33. مأخذ 20، ص 20، سازمان ملل‏ - خبرگزاري آسوشيتدپرس، 7/9/1366.
  34. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 252، 6/9/1366، صص 42 و 43، نيويورك - خبرگزاري فرانسه، 5/9/1366.
  35. مأخذ 7، ص 1.
  36. روزنامه كيهان، 7/9/1366، ص‏2، قم - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  37. مأخذ 20، ص 26، راديو بي.بي.سي.، 7/9/1366.