1359.09.04
| روزشمار جنگ سال 1359 1359.09.04 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | چهار آذر |
| تاریخ شمسی | 1359.09.04 |
| تاریخ میلادی | 25 نوامبر 1980 |
| تاریخ قمری | 16 محرم 1401 |
گزارش - 402
شب گذشته دشمن با استفاده از مواضع توپخانه خود در بستان ، سوسنگرد را زير آتش شديد قرار داد و نيز از خطوط مقدم جبهه سوسنگرد ، به شليك خمپاره و تيربار به طرف شهر و سنگرهاي اطراف آن پرداخت . [۱] سپس يك گردان زرهي از نيروهاي دشمن از سمت جنوبي جاده سوسنگرد حميديه ـ اهواز به قصد تصرف جاده ، شروع به پيشروي كرد تا با در اختيار گرفتن جاده در نزديكي روستاي ابوحيمظه ، رفت و آمد نيروهاي خودي را از سوسنگرد به حميديه و اهواز قطع كند و به سمت شهر پيش برود . اين درگيريها از ساعت 5 تا 10 صبح ادامه داشت و در نتيجة آن دشمن با تحمل كشته‌هاي قابل توجه و انهدام 8 تانك عقب نشست . 5 تانك و نفربر نيز به دست نيروهاي خودي افتاد . [۲] در ساعات بعدي وضع شهر آرام بود ، هرچند دشمن از سمت غرب پيشروي اندكي به طرف شهر انجام داد . [۳] دشمن با وجود اين شكست باز هم به جابه‌جايي و تقويت نيروهاي خود پرداخت و جبهه ناموفق خود را با آوردن تعدادي از نيروهاي مستقر در خرمشهر تقويت كرد . [۴] در سمت غرب شهر در محور بستان سوسنگرد نيز يك ستون نظامي بزرگ نظامي را مستقر ساخت . اين ستون نظامي بيش از 20 تانك ، نفربر و خودروي جنگي داشت . [۵] علاوه برآن جبهه الله‌اكبر در شمال‌غربي شهر نيز به طرف دشمن تقويت شد . [۶] در پي اين اقدامات دشمن ،
فرمانده سپاه اهواز طي پيامي به فرمانده سپاه سوسنگرد خاطرنشان كرد كه « امشب سوسنگرد در خطر حمله وسيع دشمن است و بايد شديداً مراقبت شود . » [۷]
گزارش - 403
موقعيت حساس سوسنگرد و عمليات اخير (26/8/59) نيروهاي خودي كه منجر به آزادسازي اين شهر شد مورد توجه راديو كلن قرار گرفته است . اين راديو با يادآوري اهداف عراق در اين جبهه مي‌گويد : اينك عراق با ناكامي بسيار در اطراف شهر سوسنگرد موضع گرفته و تنها به پرتاب توپ و راكت به اين شهر مبادرت مي‌كند . به قول يكي از خبرنگاران غربي ، لاشه تانك‌ها و توپهاي عراقي در اطراف و داخل سوسنگرد دليل بسيار قاطعي در ناكامي ارتش عراق در تصرف اين شهر بزرگ استراتژيك است . [۸] در حالي كه نيويورك تايمز در جهت عكس وقايع رخ داده مي‌نويسد : « به عقيدة مقامات امريكايي ، ادعاي ايران داير بر شكست نيروهاي عراقي در سوسنگرد صحيح نيست . » نيويورك تايمز حتي منكر حملة عراق به سوسنگرد و محاصرة دو روزه آن شده و به نقل از همان مقامات مي‌نويسد : عراقي‌ها تنها براي خلاص شدن از مزاحمت‌هايي كه پاسداران مستقر در اين شهر برايشان ايجاد مي‌كردند ، اقدام به بمباران آن شهر نمودند . [۹]
گزارش - 404
دشمن امروز شهر اهواز را زير آتش توپخانه قرار داد كه طي آن آتش‌نشاني شهر و چند ساختمان در خيابان خاقاني تخريب شد . [۱۰]
گزارش - 405
در منطقه شمالي در سردشت ، افراد كومله و دمكرات به يكي از مدارس شهر حمله كردند . اين حمله كه بوسيله خمپاره صورت گرفت ، 24 نفر از دانش‌آموز شهر را شهيد و مجروح كرد . [۱۱] ستاد مشترك ارتش طي گزارشي اعلام كرد كه برابر اعلام نزاجا مستند به گزارش پادگان مريوان تعداد نفراتي كه به نفع عراق مي‌جنگند ، به شرح زير است : 1 ـ سردار جاف با پنج هزار نفر در منطقه غرب ؛ 2 ـ شيخ عثمان نقشبندي با 3 هزار نفر در منطقه اورامان ؛ 3 ـ پاليزبان با هزار نفر مسلح . [۱۲]
گزارش - 406
در اين روز دو ميگ عراقي به روستاي سراب باغ در استان ايلام حمله كردند كه به شهادت و مجروح شدن 15 نفر از اهالي اين روستا ويراني 32 خانه مسكوني منجر شد . [۱۳]
گزارش - 407
نماينده امام و سخنگوي شوراي عالي دفاع (آيت‌الله خامنه‌اي) ، طي مصاحبه‌اي دربارة تبليغات برون‌مرزي اظهار داشت : « وضع تبليغات خارجي ما در روزهاي اخير بسيار خوب شده . خبرنگاراني از كشورهاي مختلف مخصوصاً كشورهاي جهان سوم براي اوايل هفتة آينده دعوت شدهاند تا به ايران بيايند . شايد در نتيجه همين بهبود وضع تبليغات خارجي بوده كه همكاري و همدردي بيشتري از سوي افرادي از كشورهاي عربي و حتي اروپايي اظهار مي‌شود ، از جمله پنجاه جراح فرانسوي داوطلب شدهاند براي كمك به جنگ‌زدگان به ايران بيايند . فعلاً نيز پيشنهادات مشابهي از سوي جراحان پاكستاني و غيره رسيده است كه قرار شد از پيشنهاد آنها استقبال شود . » [۱۴]
گزارش - 408
رئيس مجلس (حجت‌الاسلام هاشمي رفسنجاني) ، كه براي برخي اقدامات ديپلماتيك به چند كشور عربي مسافرت كرده است امروز در ادامه ديدار خود از سوريه ضمن شركت در مجلس ملي آن كشور مواضع جمهوري اسلامي را تشريح كرد و درباره جنگ ايران و عراق و علت وقوع آن گفت : « چطور شد كه صدام و آمريكا و عمال آمريكا در منطقه عليه ايران متحد شدند ؟ … عوامل جنگ را بايد در به خطر افتادن منافع آمريكا در منطقه جستجو كرد ، چون ديگر نفت خليج فارس آن تضمين را ندارد تا به هر قيمتي كه آنها بخواهند ، به غرب برود . پس اين جنگ بر اثر به خطر افتادن امريكا و صدام است و با به خطر افتادن منافع مشترك صدام و آمريكا و ارتجاع منطقه ، تمام اين نيروها در يك صف قرار گرفته و عليه انقلاب اسلامي فعاليت مي‌كنند . » [۱۵]
گزارش - 409
همزمان با آغاز كنفرانس سران كشورهاي عرب ، رويتر از امان گزارش مي‌دهد كه 5 كشور عرب (ليبي ، الجزاير ، سوريه ، يمن‌جنوبي ، لبنان) همراه با سازمان آزاديبخش فلسطين تصميم به تحريم كنفرانس سران‌عرب گرفتند . جهان عرب در آستانه تشكيل اين كنفرانس كه در اردن برگزار مي‌شود ، دستخوش و‌خيم‌ترين تفرقه شده است . [۱۶]
گزارش - 410
سعدون حمادي ، وزير امور خارجه عراق ، شرايط عراق را براي پايان دادن به جنگ اعلام كرد . مجله تايم ، چاپ امريكا به نقل از وي نوشت : ممكن است موقعيت بهتري وجود داشته باشد ، ولي تا وقتي ايران ادعاهاي مرزي عراق از جمله حاكميت برآبراه شط‌العرب را به رسميت نشناسد ، عراق عقب‌نشيني نخواهد كرد . تنها راه‌حل اساسي براي خاتمه دادم به جنگ ، اعلام فوري آتش‌بس از جانب سازمان ملل و انجام مذاكرات براي تعيين حدود و ثغور دو كشور است . [۱۷]
گزارش - 411
سادات در مصاحبه‌اي كه از تلويزيون دانمارك پخش شد ، از قدرتهاي غربي به خصوص امريكا درخواست نمود قبل از اين كه جنگ ايران و عراق وسيعتر شود ، مداخله نموده و به آن خاتمه دهند . او گفت كه جنگ ايران و عراق بايد محدود گردد و او خود اماده است تأسيسات كشورش را در اختيار اروپاي غربي قرار دهد تا قدرتهاي غربي بتوانند به حوزة خليج فارس دست يافته ، جنگ را پايان بدهند ، حتي اگر لازم باشد از زور استفاده كنند … جهان در معرض خطر شديدي قرار دارد ؛ آمريكا ، اروپاي غربي و مصر بايد در اين جنگ مداخله كنند سادات اضافه كرد : من به هيچيك از كساني كه اكنون در ايران حكومت مي‌كنندن اطمينان ندارم ، او به طرح اين سئوال پرداخت كه اگر ايران در اين حالت نااميدي دست به دامان شوروي بشود ، چه خواهد شد ؟ [۱۸] سادات همچنين در مصاحبه با مجله آلماني اشپيگل ، صدام را آغازگر جنگ معرفي كرده و ضمن انتقاد از مواضع سياست خارجي شوروي اظهار داشت : جنگ ايران و عراق را صدام به دليل سوء استفاده از روش تدافعي امريكا ، آغاز كرده است . وي افزود كه كمربند ايمني شوروي از افغانستان و ايران شروع شده و به يمن‌جنوبي و اتيوپي و ليبي ختم مي‌گردد . شوروي تنها كشوري است كه از جنگ ايران وعراق سود مي‌برد سادات در بخش ديگري از مصاحبه دربارة آينده جنگ و تأثير آن در منطقه اظهار داشت : انگيزة صدام‌حسين تسلط كامل بر شط‌العرب و رهبري كامل منطقه بود ، وي تصور مي‌كرد كه ارتش ايران از بين رفته و مي‌تواند ظرف مدت يك هفته پيروز شود ولي امروز متوجه شده كه در لجني فرو رفته كه سالها از آن بيرون نخواهد آمد . مع‌هذا او با عقب‌نشيني و محدود ساختن تلفات و موافقت نخواهد كرد و هر دو طرف تا نابودي خويش به جنگ ادامه مي‌دهند ، ولي صدام احساس انتقام را بين دو ملت برانگيخته و اين حقيقت خطرناك قرنها ادامه خواهد يافت و توازن خاور نزديك بيش از پيش در مخاطره خواهد افتاد . [۱۹]
گزارش - 412
مجله امريكايي تايم در ترسيم مواضع واقدامات شوروي نوشت : در جنگ ايران و عراق ، مسكو در مقابل صدام موضع احتياط ، آميزي اتخاذ كرده و كمك خود را به بغداد را ، به قرارداد دوستي شوروي و عراق محدود كرده است ، و در عين حال سعي مي‌كند روابط خود را با تهران تحكيم بخشد . اين مجله به نقل از يك مقام وزارت خارجه امريكا اضافه كرد : شوروي مي‌خواهد تا زماني كه امكان دارد ، هيچيك از دو كشور را از خود نرنجاند . [۲۰] در اين حال سلطان قابوس ، حاكم عمان در مصاحبه با نشريه نيويورك اينترنشنال دربارة خطر شوروي و نياز كشورهاي عربي به غرب گفت : اينك تحقق تهديد شوروي ، بيش از دو سال گذشته محسوس است . لذا ما به اروپاي قوي در هر دو زمينه سياسي و نظامي نياز داريم … ما به نيروي دريايي و تسهيلات بيشتر براي مراقبت از تنگه هرمز نياز داريم و احتمالاً به ليست خريدهاي تسليحاتي خود از امريكا ، خريد سيستم مدرن دفاع هوايي ، رادار و موشهاي زمين به هوا را اضافه خواهيم كرد . سلطان قابوس افزود : اميدوارم جنگ عراق با ايران بيشتر ادامه نيابد ، وگرنه ما به استفاده از سيستم مدرن دفاعي براي حراست از تنگه هرمز اقدام خواهيم كرد . [۲۱]
گزارش - 413
مسائل و درگيريهاي داخل متأثر از جنگ ، در راديو كلن به نحو زير مورد تفسير قرار گرفته است : چندي قبل بني‌صدر گفته بود كه با ترميم و آماده ساختن نيروهاي زرهي در خوزستان ، ارتش ايران وارد دومين مرحله جنگ خواهد شد و در آن زمان است كه سرنوشت پيروزي و شكست تعيين خواهد شد . به نظر مطلعين يكي از علل موفقيتهاي چند روز اخير نيروهاي زرهي ايران ، خارج شدن مذهبي‌هاي افراطي از جبهه‌هاي جنگ بوده است . مذهبي‌هاي افراطي كه متوجه عدم تخصص و كارآيي خود در جبهه‌هاي جنگ شدهاند و شديداً از همه سو آورده‌اند و با در دست داشتن وسايل ارتباط جمعي ، سعي در ناچيز جلوه دادن نقش ارتش نموده ، كوشش مي‌كنند نقش پاسداران و ساير نيروهاي وابسته به خود را سبب پيروزيهاي چند روز اخير نشان دهند . [۲۲]
گزارش - 414
وزارت خارجه امريكا اعلام كرد سه نماينده دولت الجزاير با پاسخ ايران به موضع امريكا در مورد آزادي گروگانها امريكايي ، به واشنگتن رفتند . [۲۳] خبرگزاري رسمي الجزاير گزارش داد : مقامات ايراني خواستار توضيح بيشتري در مورد موضع امريكا هستند . در اين حال ادموند ماسكي گفت : « ما مي‌دانيم آنها خواستار بعضي اطلاعات هستند كه خارج از پيشنهاد است . ما مي‌دانيم آنها خواستار پنج ليست اطلاعاتي هستند . اين به معناي آن است كه نبايد منتظر حل قريب‌الوقوع مسأله گروگانها باشيم … من فكر مي‌كنم خيلي خوب بود اگر اين موضوع با سرعت بيشتري انجام مي‌گرفت ، ولي من هيچ راهي به جز آنچه اكنون سرگرم انجام آن هستيم ، سراغ ندارم . ما وقت تلف نمي‌كنيم ، بلكه مجبور هستيم منتظر جواب بمانيم . البتّه روش تماسهاي غيرمستقيم موجب صرف وقت مي‌شود . » وي گفت : جواب امريكا كه از طريق هيأت الجزايري دو هفته قبل تسليم شد ، شامل پاسخ‌هاي مثبت و منفي به بعضي شرايط است در اين زمينه آسوشيتدپرس از قول يك مقام ناشناس اظهار داشت : دفتر نخست وزير ايران خواهان است بداند بعد از آزادي گروگانها چه منافعي نصيب ايران خواهد شد . [۲۴]
پاورقی‌ها
منابع و مآخذ روزشمار 1359/09/04
- ↑ سند شماره 001813 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : واحد اطلاعات سپاه سوسنگرد ، 4/9/1359 .
- ↑ سند شماره 001829 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : دفترسياسي انتظامي استانداري خوزستان ، 4/9/1359 .
- ↑ پيشين .
- ↑ سند شماره 001846 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : « بولتن خبري 24 ساعته » واحد اطلاعات سپاه خوزستان ، شماره 54 ، 5/9/1359 .
- ↑ سند شماره001824 مركز مطالعات و . تحقيقات جنگ : پاسگاه ژاندارمري كاويان ، 4/9/1359 .
- ↑ سند شماره 001809 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : واحد اطلاعات سپاه سوسنگرد ، 4/9/1359 .
- ↑ سند شماره 001817 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : سپاه اهواز ، 4/9/1359 .
- ↑ خبرگزاري پارس ، « گزارشهاي ويژه » ، نشريه 252 ، 5/9/1359 .
- ↑ ماخذ شماره 8 ، نيويورك تايمز ، 4/9/1359 .
- ↑ سند شماره 001826 مركز مطالعات و
- ↑ سند شماره 048404 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : ستاد مشترك ارتش ، 7/9/1359 .
- ↑ سند شماره 047493 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : ستاد مشترك ارتش ، 4/9/1359 .
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامي ، 6/6/1359 . خبرنگار دفتر مركزي خبر ، استانداري ايلام .
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامي ، 4/9/1359 .
- ↑ روزنامه اطلاعات ، 4/9/1359 .
- ↑ روزنامه كيهان ، 4/9/1359 ، امان ، رويتر .
- ↑ ماخذ شماره 14 .
- ↑ ماخذ شماره 8 ، راديو لندن ، 4/9/1359 .
- ↑ ماخذ شماره 8 ، مجله اشپيگل .
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامي ، 4/9/1359 ، مجله تايم .
- ↑ ماخذ شماره 14 ، يونايتدپرس ، نيويورك اينترنشنال .
- ↑ ماخذ شماره 8 ، راديو كلن ، 4/9/1359 .
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامي ، 5/9/1359 ، رويتر .
- ↑ ماخذ شماره 8 ، آسوشيتدپرس ، 4/8/1359 .