1363.05.28

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۲۶ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۵۰ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1363 |نام = 1363.05.28 |نام دیگر= بیست و هشت مرداد |روز=28 مرداد 1363 |تاریخ شمسی= 1363.05.28 |تاریخ میلادی=19 آگوست 1984 |تاریخ قمری= 22 ذی‌القعده 1404 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.05.28</div> <div cla...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1363
1363.05.28
نام‌های دیگر بیست و هشت مرداد
تاریخ شمسی 1363.05.28
تاریخ میلادی 19 آگوست 1984
تاریخ قمری 22 ذی‌القعده 1404





گزارش- 1

1. امروز نیز درگیری‏های پراکندهای میان نیروهای خودی و افراد گروه‏های مسلح غیرقانونی در مناطق مختلف کردنشین رخ داد. نیروهای پایگاه بانه در نزدیکی روستای سیسارک به عوامل گروه کومه‏له کمین زدند که در نتیجه، ٧ نفر از افراد کومه‏له کشته و ٣ نفر دیگر زخمی شدند.[۱] همچنین در درگیری نیروهای خودی با عوامل ضدانقلاب در کانی‏من (بانه) ٢ تن از عناصر ضدانقلاب کشته شدند.[۲] امشب افراد سپاه مهاباد با چتههای حزب دمکرات که قصد ورود به این شهر را داشتند درگیر شدند. این درگیری درنهایت بدون تلفات نیروهای خودی به پایان رسید.[۳] در حوالی روستای بادمجان بانه نیز میان نیروهای خودی و افراد مسلح غیرقانونی یک درگیری رخ داد که در جریان آن تلفاتی به نیروهای خودی وارد نشد.[۴] علاوهبر وقایع مذکور صبح امروز در فلکه ورودی جاده سقز - بانه، یک عدد نارنجک صوتی به سمت خودروی ژاندارمری پرتاب شد. این حادثه هیچ‏گونه تلفات و خساراتی درپی نداشت.[۵]

گزارش- 2

2. همزمان با تداوم عملیات فتح، قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) با انتشار دو اطلاعیه، دستاوردهای این عملیات را از آغاز تاکنون اعلام کرد. براساس اطلاعیه شماره ٣ قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، در مرحله دوم از عملیات فتح که اجرای آن از تاریخ ٢٥/٥/١٣٦٣ در محور مهاباد - نقده - پیرانشهر آغاز شده است تاکنون ارتفاعات راهبردی باسک، اسپی‏سنگ، میدان استر، حسنه‏رود، میرمور، جمیلان، قلعه‏دم و خولونه از تسلط گروه‏های مسلح غیرقانونی خارج شده و علاوهبر تصرف مرکز کمیته منطقه‏ای حزب دمکرات، و واردآمدن تلفات قابل‏توجه به این حزب، اسناد و مدارک درون‏گروهی فراوانی به دست نیروهای خودی افتاده است. همچنین روستاهای دول گوزان، میشه ده بالا، کانی لیله و کانی خلیل از وجود عناصر کومه‏له و دمکرات پاکسازی شده است. قرارگاه حمزه در پایان این اطلاعیه، ضمن اتمامحجت با عناصر گروه‏های مسلح معارض، اعلام کرده است که "نیروهای اسلام" با «توبهکنندگان با مهربانی و با محاربین با شدت هرچه تمام‏تر رفتار خواهند نمود.»[۶] همچنین در اطلاعیه شماره ٤ قرارگاه حمزه که امروز انتشار یافت مناطق پاکسازیشده به این شرح اعلام شده است: ١. منطقه اوغان شامل روستاهای اوغان، سیبگده بالا، سیبگده پایین، گرد مرادبیک، کانی نوبیتان، کانی کسیلان، ارتفاعات مهم و راهبردی میره‏ور و سربستان. ٢. منطقه چومان شامل روستاهای چومان بالا، چومان پایین، نیلان، سرتنگ، سرغولان، ارتفاعات بردگل، میدان استر، اسپی‏سنگ، دوتویه. ٣. منطقه سرشاخان شامل ارتفاعات جمیلان، خولونه، تاتوکا، چین چینوک. در این اطلاعیه ضمن اشاره کلی به تلفات دشمن و بهدستآمدن مقادیری غنایم، بر تداوم این عملیات تأکید شده است.[۷]

گزارش- 3

3. پس از آنکه پنج وزیر پیشنهادی دولت نتوانستند رأی اعتماد نمایندگان مجلس شورای اسلامی را کسب کنند،* امروز سه فرد دیگر برای تصدی سه وزارتخانه به مجلس شورای اسلامی معرفی شدند. میرحسین موسوی نخست‏وزیر، امروز پس از دیدار با آیت‏الله خامنه‏ای رئیس‏جمهور و کسب موافقت وی،[۸] در نامه‏ای به رئیس مجلس وزیران پیشنهادی جدید خود برای وزارتخانه‏های بهداری، صنایع، فرهنگ و آموزش عالی، را بهمنظور اخذ رأی اعتماد از مجلس شورای اسلامی بدین شرح معرفی کرد: عليرضا مرندى برای وزارت بهدارى، غلامرضا شافعى برای وزارت صنايع و ايرج فاضل برای وزارت فرهنگ و آموزش عالى.[۹] حجتالاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی درباره معرفی سه وزیر پیشنهادی و وضعیت دو وزارتخانه باقیمانده، در یادداشتهای امروز خود نوشته است: «با پیگیری بالاخره در آخرین لحظات کار مجلس، نامه نخست‏وزیر مبنیبر معرفی سه وزیر علوم [فرهنگ و آموزش عالی] و صنایع و بهداری را به مجلس رساندم. ... عصر در جلسه شورای مرکزی حزب [جمهوری اسلامی] شرکت کردم. ... آخر جلسه پیشنهاد توافق درباره وزرای دفاع و آموزشوپرورش را به نخست‏وزیر و رئیسجمهور ارائه دادم، به نتیجه نرسید؛ سلیقه‏هایشان تضاد داشت.»[۱۰]

گزارش- 4

4. مقامات بلندپایه وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، امروز با مقامات دیپلماتیک دو کشور اروپایی و افریقایی مذاکراتی انجام دادند. میروسلاو اوپلت سفیر چکسلواکی در تهران، ظهر امروز با علی‏اکبر ولایتی وزیر امور خارجه، دیدار و گفتوگو کرد.[۱۱] دوطرف در این دیدار که در آستانه سفر هیئت بلندپایه چکسلواکی به سرپرستی وزیر تجارت خارجی این کشور به تهران انجام شد،[۱۲] گسترش روابط دوجانبه و امور مرتبط با این سفر را بررسی کردند.[۱۳] احمد عزیزی رئیس کمیسیون روابط خارجی مجلس شورای اسلامی نیز که در رأس هیئتی برای شرکت در نشست منطقه‏ای سازمان ملل متحد درباره حقوق مردم فلسطین (٢٧ - ٢٢ مرداد) به تونس سفر کرده است،[۱۴] با وزیر امور خارجه این کشور دیدار و درخصوص انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی و استفاده عراق از سلاح شیمیایی با وی گفتوگو کرد. در این دیدار وزیر امور خارجه تونس راجع به موضع این کشور درباره جنگ ایران و عراق و ضرورت خاتمه آن گفت: «در تونس هیچ‏وقت از عراق حمایت نکردیم و به شروع جنگ ازطرف عراق اعتراض کردیم. مسلم است که ایران شروعکننده جنگ نبود، ولی بهتر است آن را خاتمه بخشد.» به نوشته بولتن گزارش مستقیم وزارت امور خارجه، رئیس کمیسیون سیاست خارجی مجلس "مقابله با ریشه تجاوز" را هدف ایران از ادامه جنگ ذکر کرد و خواستار هماهنگی تونس با برنامه جمهوری اسلامی برای طرح پیشنهاد اخراج رژیم صهیونیستی از سازمان ملل در اجلاس آتی مجمع عمومی شد. وزیر امور خارجه تونس با اعلام موضع مساعد کشورش دراینزمینه، درباره بستهشدن سفارت تونس در تهران نیز گفت: «بستن سفارت ناشیاز مشکلات اقتصادی است و دلایل سیاسی ندارد.»[۱۵]

گزارش- 5

5. درحالی‏که جمهوری اسلامی ایران با کمبود شدید جنگ‏افزارهای مدرن مواجه است، واگذاری تجهیزات غیرنظامی به این کشور نیز با انتقادات گسترده‏ای روبهرو می‏شود. دولت انگلیس برای تحویل دو فروند کشتی بیمارستانی به ایران با اعتراضاتی روبهرو شده است؛ به گفته سخنگوی وزارت امور خارجه انگلیس، این دو کشتی بیمارستانی که قرار است در اواخر تابستان امسال به ایران تحویل داده شوند، به هیچ‏گونه جنگ‏افزاری مجهز نیستند و برای ارسال کمک‏های درمانی به مناطق آسیبدیده مورد استفاده قرار می‏گیرند.[۱۶] بااینحال، سخنگوی حزب کارگر انگلیس ضمن متهمکردن دولت انگلیس به اتخاذ سیاستی دوگانه دررابطهبا این قرارداد، مدعی شد کشتی‏های مذکور می‏توانند برای اعزام نیرو، تانک و تجهیزات نظامی مورد استفاده قرار گیرند و ازاینرو، حزب متبوع وی قصد دارد با طرح سؤال از دولت انگلیس، نگرانی خود را دراینزمینه اعلام کند. به گزارش رادیو بیبیسی، هفتهنامه ساندی تایمز به نقل از کارشناسان مسائل نظامی امریکا و انگلیس نوشته است که این کشتی‏ها برای بهکارگیری در عملیات نظامی ازجمله اعزام و پیادهکردن نیرو و تجهیزات نظامی کاملاً مناسب هستند و بههمیندلیل دولت ایالات متحده با ابراز ناراحتی از تصمیم انگلیس برای واگذاری این کشتی‏ها به ایران، مخالفت خود با این قرارداد را به اطلاع دولت انگلیس رسانده است.[۱۷] درهمینحال، رادیو اسرائیل به نقل از کارشناسان سیاسی امریکا گزارش داد که جمهوری اسلامی ایران بهدلیل «کمبود شدید سلاح‏های مدرن» مجبور شده است تا تهاجم تازه خود به عراق را برای مدتی نامعلوم به تعویق بیندازد.[۱۸]

گزارش- 6

6. شوروی در ادامه تجهیز عراق به جنگ‏افزارهای جدید، تعدادی هواپیمای جنگی پیشرفته و موشک تحویل این کشور داده است. به گزارش رادیو عربستان سعودی، عراق اخیراً تعدادی هواپیمای جنگی میگ٢٩ و موشک اس.اس٢١ از اتحاد شوروی تحویل گرفته است.[۱۹] روزنامه الخلیج (چاپ امارات متحده عربی) نیز که خبر مزبور را به نقل از نشریه المجله (چاپ لندن) درج کرده، نوشته است، کارشناسان نظامی جنگنده‏های میگ٢٩ را از هواپیماهای اف١٦ امریکایی و سوپراتاندارد فرانسوی برتر می‏دانند.[۲۰]

گزارش- 7

7. وزیر دفاع سوریه گفت برخی کشورهای عربی که هماینک خواستار پایان جنگ ایران و عراق هستند، در ابتدای تهاجم عراق به ایران، مواضع کاملاً غیرسازنده‏ای دراینزمینه اتخاذ می‏کردند. ژنرال مصطفی طلاس وزیر دفاع سوریه، در گفتوگو با نشریه المجله (چاپ لندن) درمورد موضع جمهوری اسلامی در قبال مسئله فلسطین گفت: «ایران برای آزادی قدس در کنار اعراب ایستاده است و اگر جنگ به این کشور تحمیل نمی‏شد، مناقشه اعراب و اسرائیل به‏طور ریشه‏ای حل شده بود.» وی همچنین با اشاره به اینکه سوریه همواره خواهان خاتمه جنگ بین ایران و عراق بوده است، درخصوص تلاش‏های کشورش برای پایاندادن به این جنگ در روزهای آغازین آن و واکنش برخی کشورهای عربی به این اقدامات اظهار کرد: «حافظ اسد رئیسجمهوری سوریه، در ابتدای جنگ با خالد پادشاه عربستان و شاه اردن تماس گرفت و بر یافتن راهی برای پایاندادن به جنگ تأکید کرد. حافظ اسد به ملک حسین گفت جنگ در مراحل ابتدایی است و برای متوقفکردن آن امید هست، اما زمانی که تعداد کشته‏ها به هزاران نفر برسد دیگر نمی‏توان آن را متوقف کرد. حسین در پاسخ به اسد گفت بیایید جلسه‏ای از وزرای خارجه عرب تشکیل دهیم و در آن ایران را محکوم سازیم. اسد در پاسخ گفت هدف از این گردهمایی پایاندادن به جنگ است نه محکومکردن ایران.»[۲۱] وزیر دفاع سوریه در ادامه این مصاحبه، درباره درخواست‏های بعدی از سوریه برای میانجیگری بین ایران و عراق خاطرنشان کرد: «یک سال پس از این جریان، از حافظ اسد خواسته شد نزد ایران میانجیگری کند، اسد در کنفرانس گفت: نه، اکنون معادلات بههم خورده و ایران که تلفات و خسارات زیادی متحمل شده، حاضر نیست بدون مجازات متجاوز به جنگ پایان دهد.»[۲۲] درهمینحال امروز، شاهزاده سلطان بن عبدالعزیز معاون دوم نخست‏وزیر و وزیر دفاع و هواپیمایی و بازرسی کل عربستان سعودی، ضمن ابراز تأسف از ادامه جنگ بین ایران و عراق، آن را موجب فرسودگی اقتصادی و معنوی دوطرف و عامل واردآمدن تلفات و خسارات به این دو کشور دانست و بدون اشاره به مسائلی همچون شناسایی و مجازات آغازگر این جنگ، از ایران و عراق خواست تا در پاسخ به «پیام عقل و منطق و پیشنهادهای صلح اسلامی، عربی و بین‏المللی» به این منازعه پایان دهند.[۲۳]

گزارش- 8

8. باوجود پدیدارنشدن دورنمایی روشن برای پایان جنگ ایران و عراق، سازمان کنفرانس اسلامی و برخی کشورهای عربی، پیگیر یافتن راههایی بهمنظور خاتمهدادن به این منازعه میباشند. صاحب‏‏زاده یعقوبخان وزیر امور خارجه پاکستان، که در روزهای گذشته به عربستان سعودی و کویت سفر کرده بود، امروز پس از ورود به قطر در دیدار با امیر این کشور، پیام ضیاء‏الحق رئیسجمهور پاکستان را تسلیم وی کرد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، وی در این دیدار درباره اوضاع منطقه و جنگ ایران و عراق با مقامات قطری مذاکره خواهد کرد.[۲۴] خبرگزاری کویت نیز در گزارشی اعلام کرد: وزیر امور خارجه پاکستان در مصاحبه با روزنامه کویتی الرأی العام راجع به تلاش‏های کمیته حسن‏نیت سازمان کنفرانس اسلامی برای پایاندادن به جنگ ایران و عراق گفت که در این چارچوب به‏زودی رئیس کمیته مذکور به ایران و عراق سفر خواهد کرد.[۲۵] وی همچنین با تأکید بر ضرورت خاتمهیافتن منازعه ایران و عراق، گفتوگوهای خود با مسئولان کویتی درباره «روابط دوجانبه و تحولات بین‏المللی و جهان عرب و به‏ویژه جنگ ایران و عراق» را مثبت ارزیابی کرد.[۲۶] رادیو جده نیز بامداد امروز به نقل از منابع دبیرخانه جامعه عرب گزارش داد که کشورهای عرب عضو کمیته بررسی جنگ ایران و عراق با درخواست عراق مبنیبر تشکیل جلسه این کمیته در روز چهارم شهریور در بغداد موافقت کرده‏‏اند.[۲۷]

گزارش- 9

9. معاون وزارت امور خارجه هند که اخیراً به تهران و بغداد سفر کرده بود، بار دیگر بهمنظور گفتوگو با مقامات عراقی وارد بغداد شده است. رامش بندری معاون وزارت امور خارجه هند، که از کویت به بغداد رفته است، امروز با طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق، درباره تحولات منطقه و جنگ ایران و عراق گفتوگو کرد.[۲۸] به گزارش خبرگزاری رویتر، رامش بندری قرار است فردا در دیدار با صدام حسین رئیسجمهور عراق، پیام ایندیرا گاندی نخست‏وزیر هند را تسلیم وی کند.[۲۹]

گزارش- 10

10. استفان مولارز عضو کمیسیون امور خارجه کنگره امریکا که روز پنجشنبه گذشته در بغداد با مقامات عراقی دیدار کرده بود، در مصاحبه‏ای که امروز در روزنامه کویتی القبس انتشار یافت، «تحولات جنگ ایران و عراق و بازتابش بر امنیت خاورمیانه و همچنین بر بحران اسرائیل و عرب» را موضوع مذاکرات اخیر خود با مقامات عراقی و کویتی عنوان کرد. وی تضمین آزادی کشتیرانی در خلیجفارس و جلوگیری از تصاعد مجدد جنگ ایران و عراق را به سود امریکا و کویت خواند.[۳۰]

گزارش- 11

11. درحالی‏که چند روز پیش، رئیس هیئت اوپک از بهبود اوضاع بازار جهانی نفت خبر داد،** برخی منابع خارجی ادعاهایی را درمورد قطع صادرات و کاهش درآمدهای نفتی ایران مطرح می‏کنند. خبرگزاری رویتر به نقل از منابع وزارت نفت ایران گزارش داد: در طول دو هفته اخیر، صادرات نفت ایران قطع شده است و امکان دارد کل صادرات نفت این کشور که در ماه گذشته یک میلیون و هشتصد هزار بشکه بود در ماه جاری به نصف میزان قبلی کاهش یابد. رادیو اسرائیل امشب ضمن مخابره گزارش رویتر مدعی شد که قطع ناگهانی صدور نفت ایران به امور سیاسی بهویژه مباحثات اخیر مجلس درباره رأی اعتماد به وزیران کابینه میرحسین موسوی نخست‏وزیر ایران، ارتباط دارد.[۳۱] این رادیو همچنین به نقل از خبرگزاری رویتر مدعی شده است: بهدلیل نبود خریدار در بازار نفت و افزایش هزینه حملونقل و بیمه نفت ایران که ناشیاز حملات اخیر عراق به نفتکش‏ها در خلیجفارس میباشد، جمهوری اسلامی ایران باز هم مجبور خواهد شد بهای نفت خود را کاهش دهد. بنا به ارزیابی منابع آگاه، با تداوم این روند درآمد نفتی ایران از ٢٠ میلیارد دلار پیش‏بینی‏شده، ٣ میلیارد کمتر خواهد بود که این روند ممکن است مشکلات مالی زیادی را برای جمهوری اسلامی ایجاد کند.[۳۲]

گزارش- 12

12. به ‏دنبال حمله موشکی روز گذشته به یک نفتکش پانامایی در خلیج ‏فارس، امروز نیز برخی محافل منطقه ‏ای و رسانه ‏های غربی، ایران را دراینزمینه متهم قلمداد کردند. رادیو بیبیسی شامگاه امروز در گزارشی، درمورد عامل حمله موشکی به نفتکش مذکور گفت: «خبرنگاران می‏گویند که به نظر می‏رسد ایران مسئول حمله به نفتکش بوده است. آنها خاطرنشان می‏سازند که کشتی مذکور در محلی مورد حمله قرار گرفته است که قبلاً شاهد حمله نیروهای ایرانی به کشتی دیگر بوده است.»[۳۳] رادیو اسرائیل نیز به نقل از آسوشیتدپرس گزارش داد: «محافل کشتیرانی عربی در خلیجفارس گفتند تردیدی وجود ندارد که نفتکش بزرگ پانامایی توسط هواپیماهای ایرانی هدف موشک‏اندازی قرار گرفته است.» در این گزارش با اشاره به حملات اخیر عراق و ایران به چند هدف دریایی در خلیجفارس، آماری نیز از تلفات و خسارات جنگ نفتکش‏ها ذکر شده و آمده است: «در جنگ نفتکش‏ها بین ایران و عراق در خلیجفارس تاکنون ٣٨ فروند نفتکش آسیب دیده است و ١٨ ملوان کشته و ٢٧ تن زخمی شده‏اند. در این حملات ٦ فروند کشتی نیز به قعر دریا فرو رفته است.»[۳۴]

گزارش- 13

13. با تداوم جنگ ایران و عراق، عربستان سعودی برنامه ‏های گسترده‏ای را به منظور گسترش و تقویت صنایع و نیروهای نظامی خود در پیش گرفته است. سلطان بن عبدالعزیز وزیر دفاع و هواپیمایی عربستان سعودی، در گفت وگویی با هفته نامه کالج نظامی شاه خالد، درمورد وضعیت کنونی صنایع نظامی این کشور گفت: «صنایع نظامی عربستان سعودی که ٣٠ سال پیش آغاز به کار کرد، درحال حاضر در بعضی زمینه ‏ها مانند تولید سلاح‏ های سبک و انفرادی به خودکفایی رسیده است.»[۳۵] به گفته وی، عربستان سعودی از دوران ملک عبدالعزیز کوشیده است تا جنگ‏ افزارهای مورد نیاز خود را از منابع مختلف تأمین کند و همچنان این خط مشی را پیگیری می‏ کند. سلطان بن عبدالعزیز همچنین از تداوم همکاری و هماهنگی میان آموزشگاه ‏های نظامی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس خبر داد.[۳۶] بنا بر اعلام وزیر دفاع عربستان سعودی، با پایانیافتن طرح ایجاد دو پایگاه دریایی مهم در دریای سرخ و خلیج فارس، روز سه ‏شنبه فهد پادشاه عربستان این دو پایگاه را افتتاح خواهد کرد. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، وی همچنین توسعه ناوگان دریایی عربستان را تصمیمی مربوط به ده سال پیش خواند و کوشید تا این امر واکنشی به جنگ ایران و عراق تلقی نشود.[۳۷]

________________________________________

  • دراین زمینه به روزشمارهای ٢٣ و ٢٤ مرداد ١٣٦٣ رجوع شود.
    • اظهارات مانع سعید العتیبه وزیر نفت امارات متحده عربی و رئیس هیئت اوپک در روزشمار ٢٣/٥/١٣٦٣ آمده است.


منابع و مآخذ روزشمار 1363/05/28

  1. سند شماره ٢٢٧٩٣٥ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن هفتگی منطقه١١ سپاه، شماره ٥، ١١/٦/١٣٦٣، ص٩.
  2. سند شماره ٤٩٨٠٧٥ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات سپاه کردستان به واحد اطلاعات سپاه منطقه١١، ٢٩/٥/١٣٦٣.
  3. سند شماره ٨٢٦٢١ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شهربانی به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‏وزیری، ٢٩/٥/١٣٦٣.
  4. سند شماره ٤٢٢٢٩٤ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه ناحیه کردستان به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، ٢٩/٥/١٣٦٣، ص٢.
  5. همان.
  6. سند شماره ٤٣٣٤٥٣ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اطلاعیه شماره ٣ قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، ٢٨/٥/١٣٦٣.
  7. سند شماره ٤٣٣٤٥٢ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اطلاعیه شماره ٤ قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، ٢٨/٥/١٣٦٣.
  8. روزنامه جمهوری اسلامی، ٢٩/٥/١٣٦٣، ص٢.
  9. مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، دوره دوم، ص٥٩٠.
  10. اکبر هاشمی رفسنجانی، به‌سوی سرنوشت (کارنامه و خاطرات سال ١٣٦٣)، به اهتمام محسن هاشمی، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ پنجم ١٣٨٦، صص ١٨٠ و ١٨١.
  11. روزنامه کیهان، ٢٩/٥/١٣٦٣، ص٢.
  12. روزنامه اطلاعات، ٢٩/٥/١٣٦٣، ص٢.
  13. روزنامه جمهوری اسلامی، ٢٩/٥/١٣٦٣، ص٢.
  14. روزنامه اطلاعات، ٣٠/٥/١٣٦٣، ص٣.
  15. سند شماره ٢١٢٠٣٦ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش مستقیم وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، شماره ٨٧/٢، ٢٨/٥/١٣٦٣، ص٣.
  16. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٥٣، ٢٩/٥/١٣٦٣، صص ١٥ و ١٦، رادیو بی‌بی‌سی، ٢٨/٥/١٣٦٣.
  17. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، ٢٩/٥/١٣٦٣، صص ٣ و ٤، رادیو بی‌بی‌سی، ٢٨/٥/١٣٦٣.
  18. همان، ص٩، رادیو اسرائیل، ٢٨/٥/١٣٦٣.
  19. سند شماره ٢١٢٠٣٦ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص ٢ و ٣.
  20. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٥٣، ٢٩/٥/١٣٦٣، ص۳، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۸/۵/۱۳۶۳.
  21. روزنامه کیهان، ٢٨/٥/١٣٦٣، ص٢٥.
  22. روزنامه جمهوری اسلامی، ٢٨/٥/١٣٦٣، ص٢.
  23. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٥٣، ٢٩/٥/١٣٦٣، ص٢٠، رادیو ریاض، ٢٨/٥/١٣٦٣.
  24. روزنامه کیهان، ٢٩/٥/١٣٦٣، ص٢١.
  25. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٥٣، ٢٩/٥/١٣٦٣، ص٢، کویت - خبرگزاری کویت، ٢٨/٥/١٣٦٣.
  26. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، ٢٩/٥/١٣٦٣، ص١٤، رادیو ندای اسلام، ٢٨/٥/١٣٦٣.
  27. روزنامه اطلاعات، ٢٩/٥/١٣٦٣، ص١٦.
  28. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٥٣، ٢٩/٥/١٣٦٣، ص٥، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ٢٨/٥/١٣٦٣.
  29. روزنامه اطلاعات، ٢٩/٥/١٣٦٣، ص١٦.
  30. همان.
  31. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، ٢٩/٥/١٣٦٣، صص ١١ و ١٢، رادیو اسرائیل، ٢٨/٥/١٣٦٣.
  32. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٥٣، ٢٩/٥/١٣٦٣، ص١٧، رادیو اسرائیل، ٢٨/٥/١٣٦٣.
  33. همان، ص١٥، رادیو بی‌بی‌سی، ٢٨/٥/١٣٦٣.
  34. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، ٢٩/٥/١٣٦٣، ص١٠، رادیو اسرائیل، ٢٨/٥/١٣٦٣.
  35. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش ‏های ویژه، شماره ١٥٣، ٢٩/٥/١٣٦٣، ص١٢، ریاض - خبرگزاری رویتر، ٢٨/٥/١٣٦٣.
  36. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، ٢٩/٥/١٣٦٣، ص١٣، رادیو ندای اسلام، ٢٨/٥/١٣٦٣.
  37. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٥٤، ٣٠/٥/١٣٦٣، ص٢٢، ریاض - خبرگزاری آسوشیتدپرس، ٢٨/٥/١٣٦٣.