1362.09.16

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1362
1362.09.16
نام‌های دیگر شانزده آذر
تاریخ شمسی 1362.09.16
تاریخ میلادی 7 دسامبر 1983
تاریخ قمری 2 ربیع‌الاول 1404





گزارش- 780

در دو روز گذشته، توپخانه‌ها و خمپاره‌اندازهای عراق شهرهای آبادان، خرمشهر و مناطق مرزی این دو شهر را هدف قرار دادند. براثر این حملات در آبادان و حومه آن 3 منزل مسکونی و 2 مغازه تخریب شد. در خرمشهر نیز مناطق گمرک، دیری‌فارم، محوطة نیروی دریایی و جزیره مینو زیر آتش دشمن قرار داشت. در مناطق یادشده 1 تن شهید شد و 53 نفر زخمی شدند.[۱]

گزارش- 781

حمله ناموفق افراد حزب دمکرات به یک پایگاه نیروهای خودی در شمال بوکان، شهید یا زخمی‌شدن 8 تن در منطقه عمومی میاندوآب، مهاباد، سنندج و نقده براثر اقدامات گروه‌های مسلح ضدانقلاب و همچنین ضرب‌وشتم اعضای شورای یک روستا در جنوب‌غربی سلماس ازجمله حوادث امروز مناطق غرب و شمال‌غرب کشور است. امروز 200 تن از افراد حزب دمکرات با تجمع در ارتفاعات حوالی روستای ملالر در محور بوکان - میاندوآب، قصد حمله به پایگاه داشبند در شمال بوکان را داشتند، نیروهای سپاه صائین‌دژ و بوکان به‌محض اطلاع از این امر، با هماهنگی توپخانة ارتش عملیات خود را برای جلوگیری از این تجمع و واردآوردن ضربه به مهاجمان شروع کردند. هنگام رسیدن نیروهای خودی به داشبند، افراد حزب دمکرات بر ارتفاعات این روستا مُسلط شده بودند، بااین‌حال نیروهای خودی با یک طرح ازپیش تعیین‌شده توانستند در نبردی چهارساعته ارتفاعات را دراختیار گرفته و مهاجمان را به عقب برانند. در این عملیات تلفات فراوانی به مهاجمان وارد آمد، اما از افراد خودی فقط یک تن زخمی شد.[۲] در جنوب‌غربی میاندوآب نیز یک نفر از افراد بسیجی در حوالی روستای باجوند، براثر انفجار مینی که گروه‌های مسلح غیرقانونی کار گذاشته بودند هر دوپایش قطع شد و به شهادت رسید.[۳] در حادثه دیگری در مهاباد، افراد مسلح ضدانقلاب با تیراندازی به خودروی سپاه پاسداران این شهر 2 تن از افراد سپاه را زخمی کردند.[۴] عناصر وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی همچنین در جنوب‌شرقی سنندج در حوالی روستای اساوله به یک کارگاه صنعتی حمله کردند و پس از سرقت بخشی از اموال این کارگاه 2 نگهبان آنجا را به شهادت رسانده و متواری شدند.[۵] افراد مسلح حزب دمکرات در روستای قالاتان نقده نیز در ساعت 23 دو نارنجک را به داخل منزل فردی که قبلاً با این حزب همکاری داشته ولی بعداً با اظهار ندامت خود را تسلیم کرده بود، پرتاب کردند که براثر انفجار این نارنجک‌ها 3 تن زخمی شدند.[۶] چته‌های این حزب همچنین با نفوذ به روستای ام‌کندی در جنوب‌غربی سلماس، اعضای شورای روستا را دستگیر کرده و آنها را مورد ضرب و جرح قرار دادند و سپس با تهدید اهالی مقداری پول و آذوقه از مردم جمع‌آوری کرده و متواری شدند.[۷]

گزارش- 782

امروز به‌منظور اعطای خودمختاری به‌ منطقة کردستان عراق با حاکمیت مشترک حزب بعث و اتحادیه میهنی کردستان عراق (طالبانی‌ها) جلسه‌ای با وساطت عبدالرحمن قاسملو دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران، در بغداد تشکیل شد. در این جلسه صدام حسین رئیس‌جمهور عراق، جلال طالبانی دبیرکل اتحادیه میهنی کردستان عراق، دکتر کمال خوشنام، مُلا بختیار، ملازم عمر، فریدون و عبدالقادر از اعضای شورای مرکزی اتحادیة میهنی کردستان عراق و عبدالرحمن قاسملو دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران، شرکت داشتند و موضوعاتی ازجمله اداره مشترک استان کرکوک، اجرای کامل مفاد طرح خودمختاری مصوبة 1970 دولت عراق، آزادی زندانیان سیاسی کرد، بازگشت روستائیان آوارة کرد به محل زندگی خود و برگزاری انتخابات مورد بحث قرار گرفت. هرچند این جلسه به نتیجة مشخصی نرسید، ولی شرکت‌کنندگان در آن موافقت کردند که مذاکرات خود را ادامه دهند.[۸] فرمانده منطقه 11 سپاه کشور ضمن ارسال این خبر به فرماندهی کل سپاه باتوجه‌به تأثیری که این مذاکرات می‌تواند در منطقه کردستان ایران و عراق داشته باشد، در گزارشی تحلیلی به مسائلی ازقبیل قطع روابط ایران و اتحادیه میهنی کردستان عراق (طالبانی‌ها)، همکاری این گروه با حزب دمکرات کردستان ایران علیه نیروهای خودی در عملیات آزادسازی جادة پیرانشهر - سردشت، میانجیگری عبدالرحمن قاسملو دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران برای ایجاد روابط بین طالبانی‌ها و رژیم بعث عراق، اقدامات نظامی این گروه علیه مخالفان رژیم بعث، نقش این اتحادیه در امنیت‌بخشی به کردستان عراق و کاسته‌شدن از تعداد نظامیان عراقی مستقر در منطقه و انتقال آنها به سایر مناطق درگیر با ایران پرداخته است. در بخشی از این گزارش آمده است: «با روی کارآمدن دولت شهید رجایی و قطع روابط سیاسی با گروه اتحادیه میهنی کردستان عراق (طالبانی‌ها)، دولت عراق با واسطه‌گری مخفی قاسملو فعالیت‌های گسترده‌ای را به‌منظور سازش با اتحادیة میهنی آغاز نمود که اولین نتایج این گفت‌وگوها از یک‌سو شرکت مؤثر نیروهای طالبانی در‌ مقابله با نیروهای خودی در عملیات آزادسازی محور پیرانشهر به سردشت و از سویی دیگر، درگیرشدن با گروه‌های مخالف صدام بود. این گفت‌وگوها (اتحادیه میهنی و عراق) بعد از بازگشت قاسملو از سفر آخرش به اروپا و شرکت در کنگره حزب سوسیالیست فرانسه و جلسات شورای به‌اصطلاح ملی مقاومت* و گفت‌وگوهای عبدالرحمن قاسملو و هیئت رهبری اتحادیه میهنی وارد مرحله جدید‌ و جدی‌تری گردید. مشخص است که سازش در پوشش توافق درمورد خودمختاری، بهانه‌ای است برای برقراری آرامش در کردستان عراق و تقویت جبهه ضدانقلاب علیه انقلاب اسلامی در منطقه و امن‌نمودن پشت جبهه صدام در کردستان و سوق‌دادن این نیروها به‌سمت فعالیت‌های گسترده در پشت جبهه‌های جنگ ایران در کردستان تا صدام بتواند نیروهایش را در این مناطق کاسته و به مناطق دیگر ازجمله جبهه‌های جنوب بکشاند، این حرکت جدید با کمک سوسیالیست و دمکرات‌های بین‌المللی طراحی و سازماندهی شده است که در چهارچوب طرح جامع استکبار جهانی و فرانسه برعلیه انقلاب اسلامی دارای اهمیت خاصی است. هرچند که این سازش مسلماً شکننده و مقطعی خواهد بود. لذا پیشنهاد می‌شود همکاری با گروه‌های سیاسی کرد عراق ازجمله بارزانی‌ها از وضعیت نابسامان ناهماهنگ فعلی خارج و متمرکز شود و اقداماتی صورت گیرد تا احیاناً فشار نظامی و سیاسی روی آنها عاملی برای جذب نهایی (مناطق کردستان عراق) به‌سمت این توطئه نباشد.»[۹]

گزارش- 783

وضعیت عمومی گروه‌های مسلح غیرقانونی در مناطق کردنشین استان‌های آذربایجان‌غربی و کردستان موضوع گزارشی است که سپاه منطقه 11 کشوری تهیه کرده است. در این گزارش اطلاعاتی دربارة استعداد، توان رزمی و تسلیحاتی این گروه‌ها و محل استقرار دائم و موقت و حوزة عملیاتی آنها ارائه شده است.** بخش‌هایی از گزارش سپاه منطقه 11 کشوری درباره تشکیلات حزب دمکراتکردستان*** چنین است: • هیز حاتم، این هیز تحت نظر کمیته آرارات فعالیت دارد* و دارای چهار لک (گروهان) می‌باشد و هر لک دارای 2 یا 3 پَل (دسته) است. مقر این هیز در روستای شیروانی (شمال‌غربی ارومیه و نزدیک مرز ترکیه) است و حدود 30 الی 40 نفر از افراد هیز نیز در این روستا به‌ سر می‌برند. استعداد هیز حاتم غیر از افراد تشکیلات شهری حدود 180 نفر بود که باتوجه‌به پاک‌سازی روستاهای برشخواران، آشناک (اشنک) و دشوان در شمال‌غربی سلماس و کشته‌شدن تعدادی از افراد آنها و همچنین تسلیم‌شدن برخی از اعضای آن و قطع رابطة برخی دیگر از آنان با حزب دمکرات، نیروهای موجود این حزب درحدود 140 نفر می‌باشد و درحال‌حاضر محل فعالیت مسلحانة این هیز در جنوب و جنوب‌غربی سلماس است. افراد این حزب در روستاهای کروران، داراب (یکی از زندان‌های حزب در این روستا قرار دارد)، لیلوس، گرویان، سیاوان، اجواج قلعه‌رش (کله‌رش) و اسپی‌دره دارای مقر ثابت هستند و در سایر روستاهای منطقه به‌صورت گشتی و سیار، حضور دارند. مقر کمیته آرارات نیز در روستای اسپی‌دره (40 کیلومتری جنوب‌غربی سلماس) قرار دارد و مرکز بی‌سیم این کمیته و زندان حزب نیز در این آبادی قرار داد و حدود 40 نفر از آنها محافظت می‌کنند. هیز حاتم همچنین دارای یک گروه ضربت به استعداد 20 نفر است و اکثر مین‌گذاری‌ها و عملیات کمین در منطقه توسط این گروه انجام می‌شود. این هیز علاوه‌بر سلاح‌های انفرادی دارای سلاح‌هایی نیمه‌سنگین همچون 3 قبضه خمپاره‌انداز81 میلی‌متری، 3 قبضه خمپاره‌انداز60 میلی‌متری، بیش از 10 قبضه آر.پی.‌جی7، 3 قبضه تیربار ژ3، 2 قبضه کالیبر50 و 2 قبضه دوشکا نیز می‌باشد. • هیز عباسی در محال انزل (جنوب‌شرقی سلماس) و صومای برادوست (شمال‌ و شمال‌غربی ارومیه) فعالیت می‌کند و دارای 5 لک و یک گروه ضربت به استعداد 40 نفر می‌باشد. • در منطقه اشنویه، هیز سمکو (سیمیتکو) با 4 لک فعالیت دارد. باتوجه‌به فعالیت مؤثر نیروهای خودی در منطقه اشنویه و ضربه‌خوردن 2 لک، مسئولان حزب، مرکزیت این هیز و 2 لک ضربه‌خورده و کمیتة شهرستان‌های خود را به منطقة لاهیجان (جنوب پیرانشهر) انتقال داده‌اند و 2 لک دیگر این هیز نیز در دره قاسملو (جنوب‌شرقی ارومیه) و یک لک دیگر نیز در ارتفاعات روستای قلاتیان نقده فعالیت می‌کنند و در آن مناطق عملیات گشتی انجام می‌دهند. هیز سیمیتکو نیز یک گروه ضربت دارد که استعداد فعلی این هیز پس از عملیات نیروهای خودی و کشته یا دستگیرشدن تعدادی از آنها و تسلیم‌شدن 20 تن دیگر، درحال‌حاضر80 نفر است. • در منطقه نقده، هیز افشین حضور دارد. این هیز دارای 60 نفر نیرو و 3 لک است و یک گروه تخریب نیز دارد و مأموریت این گروه مین‌گذاری و انجام انفجارات است. انبار مهمات هیز افشین در روستای کانی‌زرد (درة قاسملو) است و کمیته تشکیلات شهری نقده در روستای بابکرآباد استقرار دارد و لک‌های این هیز در روستاهای جنوب و جنوب‌شرقی نقده و شمال‌غربی نقده همچون بایرام بوغا، دایما و گرگول، قاضی‌گل، کوسه‌کهریزه، قره‌قشلاق، نرزه‌مز، دربند، کهنه‌قلعه، ده‌شمس به گشت و جوله می‌پردازند. • در منطقة عمومی پیرانشهر، هیز آواره فعالیت دارد و دارای 4 پَل است. محدودة فعالیت این هیز مناطق کهنه لاهیجان، پیران و حومه پیرانشهر است. استعداد این هیز حدود 180 نفر تخمین زده می‌شود و مرکز این هیز و مقر 3 کمیتة شهرستان نقده، پیرانشهر و اشنویه حزب دمکرات در منطقة اوجان، که دارای ارتفاعات صعب‌العبور است، قرار دارند و سلاح‌های نیمه‌سنگین در آنجا مستقر کرده‌اند. البته نیروهایی از چریک‌های فدائی خلق (اقلیت) و مجاهدین خلق (منافقین) نیز در آنجا حضور دارند. مقرهای عملیاتی لک‌های هیز آواره نیز در روستاهای بابکرآباد، هوشینان، بارژگه، گنه‌دار، شیوه، کیله، کانی‌زرد (شرق و شمال پیرانشهر) و در غرب و جنوب‌غربی پیرانشهر نیز نیروهای این هیز در روستای دولینه، زویان و دره‌آبخور استقرار دارند و با نیروهای اتحادیة میهنی کردستان عراق (طالبانی‌ها) همکاری دارند. البته این هیز در چند عملیات نیروهای خودی ازجمله یک عملیات گشتی در منطقه پیران ضربات سختی متحمل شده و مسئولان لک 2 و 3 این هیز و تعداد قابل‌توجهی از نیروهای دو لک کشته و تعدادی نیز دستگیر شدند. همچنین با پاک‌سازی بخشی از منطقه کهنه لاهیجان در جنوب پیرانشهر، لک4 هیز نیز که مسئول عملیات درون‌شهری بود، ضربات سختی متحمل شده و بخش‌هایی از منطقه تحت نفوذ لک4 از دسترس این لک خارج شده است. غ در منطقه مهاباد، هیز پیشوا فعالیت می‌کند و دارای 4 لک می‌باشد و دفتر سیاسی آن در روستای چومان (جنوب‌غربی مهاباد) قرار دارد. حوزه فعالیت این هیز در محال آختاجی و شهر ویران (جنوب‌غربی و غرب مهاباد) است. لک1 آن دارای 80 نفر نیرو است و غیر از سلاح‌های انفرادی دارای یک قبضه تفنگ106 میلی‌متری، یک قبضه توپ105 میلی‌متری، 14 قبضه آر.پی.‌جی7، یک قبضه خمپاره‌انداز120 میلی‌متری، یک قبضه بازوکا و یک قبضه دوشکا است. لک2 این هیز 80 الی 100 نفر نیرو دارد و در مثلث مهاباد - بوکان - میاندوآب فعالیت دارد و به‌علت پاک‌سازی این منطقه نیروهای این لک محل استقرار خاصی ندارند و به‌صورت سیار به‌ گشت می‌پردازند. این لک نیز دارای 1 قبضه تفنگ106 میلی‌متری، 5 قبضه آر.پی.‌جی7، 4 قبضه نارنجک‌انداز و 3 قبضه قناسه می‌باشد. لک3 این هیز که لک ارکان نیز هست در محور مهاباد - سردشت و منطقه منگور مهاباد فعالیت دارد. لک4 نیز که اخیراً سازمان یافته است 70 الی 80 نفر نیرو دارد. ‌در منطقه بوکان، هیز110 بیان فعالیت دارد و دارای 3 لک عملیاتی و یک لک ارکان است و غیر از سلاح‌های انفرادی دارای تفنگ57 میلی‌متری و دوشکا نیز می‌باشد و 2 دستگاه بی‌سیم نیز در اختیار دارد. استعداد تقریبی آن باتوجه‌به ضرباتی که از نیروهای خودی به آنها وارد شده است درحال‌حاضر به 140 نفر می‌رسد و مرکزیت و کمیته شهرستان این هیز نیز که قبلاً در حسین‌آباد، سردارآباد و آشکالان (جنوب‌شرقی مهاباد) بود، به‌علت تسلط نیروهای خودی به این منطقه به منطقه خورخوره (جنوب‌غربی بوکان) انتقال یافته است. نیروهای این هیز در روی منطقه شمال‌شرقی بوکان و ارتفاعات مسلط به محور بوکان - میاندوآب استقرار دارند و در روستاهای ارمنی‌بلاغی، قولر، رحیم‌خان، کانی‌علی، عبدالله‌آباد و اربنوس تردد و فعالیت دارند و در جنوب‌غربی بوکان در روستاهای باش‌بلاغ، تراغه، نوبار (نوبر) و روستای عزیزکندی مقرهای موقتی دارند. • در منطقه عمومی سردشت، هیز معینی فعالیت دارد. این هیز دارای یک لک ارکان و 4 لک عملیاتی است. مرکزیت کمیته این هیز در روستای مزرعه، بیتوش و بیژوه (جنوب‌غربی سردشت) قرار داشت که بعد از عملیات نیروهای خودی در منطقه آلان به داخل عراق گریخته‌اند و در اطراف قلعه‌دیزه عراق مستقر شده‌اند. دفتر سیاسی این هیز نیز در منطقه گلاله عراق استقرار یافته است و این هیز مقر ثابت ندارد و مقرهای موقت آن در منطقه‌ شمال و شمال‌غربی سردشت همچون آغلان، کانی‌زرد، کوله نلوسه و سرشیو قرار دارد و در همان مناطق عملیات گشت و جوله انجام می‌دهند. یک لک این هیز نیز در عملیات بیوران - برده پهن متلاشی شد. • در منطقه سقز، هیز یوسفی قرار دارد. استعداد نیروهای این هیز با احتساب تشکیلات شهرستان حدود 170 نفر است. مرکزیت درمانگاه و انبار مهمات هیز در روستای حاجی‌عبدل (در جنوب سقز نزدیک مرز عراق) است و غیر از سلاح‌های انفرادی، دارای 2 قبضه تفنگ106 میلی‌متری، 2 قبضه خمپاره‌انداز120 میلی‌متری، 4 قبضه خمپاره‌انداز81 میلی‌متری، 6 قبضه آر.‌پی.‌جی7 و 3 قبضه نارنجک‌انداز است. لک1 این هیز به‌صورت گروه ضربت فعالیت می‌کند و در شمال‌شرقی و غرب سقز در روستاهای صاحب، لگزی، داش‌آلوچه، کان‌جشنی، عرب اوغلی، نوبهار، قلندر، کهنه‌کتر، تیزآباد، سرخو، خوشه‌دره و... عملیات گشت و جوله دارند. محل فعالیت لک‌2 هیز نیز در منطقة تیلکوه و خورخوره (جنوب‌شرقی سقز) است، ولی به‌علت فعالیت نیروهای خودی و وجود ناامنی برای گروه‌های مسلح غیرقانونی، این لک مقر ثابت ندارد و در روستاهای قهرآباد، دره شیخان، گاو‌کج علیا، خالبازه و... به گشت و جوله می‌پردازند. لک3 این هیز در محال سرشیو (جنوب و جنوب‌غربی سقز) در روستاهای سیف‌طاله، گاومله، قامیشله دارای مقر ثابت است و در روستاهای دره‌آبی، کرویان، قبغلوچه، قره‌چر، سماغلو، پیر عمران به گشت و جوله می‌پردازند. در منطقه عمومی بانه، هیز 81 وردی فعالیت دارد که دارای 3 لک و 200 نفر نیرو است. مقر هیز و محل استقرار کمیتة شهرستان‌های آن در روستای نیروان (جنوب‌غربی بانه در نزدیکی مرز) قرار دارد و لک‌های آن در منطقه شوی و سبدلو (شمال بانه) و در محور بانه - سوته (غرب بانه) و سیف‌طاله، گاومله، هنگ چینه، سه‌کچله به‌طور ثابت و سیار حضور دارند و در روستاهای گریل، اتابک، گرماب، سالوک بالا، سالوک پایین واقع در غرب و جنوب‌غربی بانه نیز عملیات گشت و جوله انجام می‌دهند. • در منطقه عمومی صائین‌دژ و تکاب، هیز افشار حضور دارد. این هیز علاوه‌بر 3 لک عملیاتی دارای یک لک ارکان نیز است، ولی فقط 2 لک آن فعال است و اغلب در روستاهای باش‌بلاغ، کانی‌چومو و منطقه تیلکوه و سرشیو سقز به عملیات گشت و جوله می‌پردازند. این هیز فعلاً به‌صورت یک گروه ضربتی فعالیت دارد. • در منطقة دیواندره، هیز شهیدان دیواندره حضور دارد. این هیز دارای 2 لک است که در عملیات‌های اخیر نیروهای خودی یک لک آن تقریباً از هم پاشیده و یک لک دیگر هم به منطقه مهاباد فراخوانده شد و درحال‌حاضر تعداد حدود 20 نفر از افراد این هیز در دوزخ‌دره (جنوب‌غربی دیواندره) در چادر به ‌سر می‌برند. • در منطقه عمومی سنندج، هیز شریف‌‌زادگان حضور دارد. این هیز نیز اخیراً در چند عملیات نیروهای خودی ضربات سختی را متحمل شد و سازمان آن از هم پاشیده است و مقر ثابتی ندارد فقط به عملیات گشت و جوله می‌پردازد. استعداد آن حدود 90 نفر است. بیشترین حضور افراد این هیز در محور کامیاران - سنندج است. • در محور کامیاران - سنندج، کامیاران - روانسر و روانسر - پاوه نیز هیز بیستون فعال است. این هیز 120 نفر نیرو دارد مقر ثابتی ندارد و فقط به عملیات گشت و جوله می‌پردازد. این هیز دارای 2 لک است. لک1 در شمال‌ محور روانسر - کامیاران و در روستاهای لون‌کهن، ارتفاعات مارب، تیکوه و دژن به گشت می‌پردازد. لک2 این هیز در شرق محور روانسر - پاوه (غرب ارتفاع شاهو) فعالیت دارد. • در منطقه مریوان، هیز زیبار حضور دارد. این هیز دارای 2 لک عملیات و یک لک ارکان است. مرکزیت هیز و کمیتة شهرستان‌های هیز در روستای حاج‌عبدل و بردمه در جنوب‌غربی بانه قرار دارد. فاصله زیاد محل فعالیت این هیز با محل استقرار مرکزیت این هیز نشان‌دهندة ناامنی منطقه فعالیت این هیز و برآورد مسئول هیز از قابلیت ضربه‌پذیری آنان است. افراد این هیز در مناطق گلچیدر، سرشیو (مریوان) و کلاترزان، دارای گشت و جوله هستند و در روستاهای حسن‌قره، شیخ‌عطار، تیتال، عالی‌همدان‌، دره وزان (شمال‌غربی مریوان) به‌طور سیار حضور دارند و در حدفاصل شیخ‌عطار تا روستاهای باغان عملیات کمین اجرا می‌کنند. در بخش دیگری از این گزارش به فعالیت‌های سازمان کومه‌له پرداخته شده و آمده است: سازمان مارکسیستی مائوئیستی کومه‌له منطقة کردنشین غرب کشور را به سه حوزة عملیات شمال 1، شمال 2 و جنوب تقسیم کرده است و هریک از این حوزه‌ها، کمیته‌ای به نام همان منطقه دارد و گردان‌ها و تیپ‌های این سازمان ازنظر تشکیلاتی زیر نظر کمیتة منطقه هستند. در هر شهر یک کمیته ناحیه (تشکیلات ناحیه) وجود دارد که زیر نظر کمیته منطقه فعالیت‌ دارد و با واحدهای عملیاتی (تیپ‌ها و گردان‌ها) ارتباط دارد. حوزة شمال 1 شامل شهرهای بوکان، سقز و مهاباد است و در آن حوزه یک تیپ به نام آزادی با 2 گردان26 سقز و گردان سرشیو فعالیت دارد و 2 گردان مستقل نیز به نام‌های گردان24 بوکان و گردان31 مهاباد فعالیت دارند. منطقة شمال 2 شامل شهرهای سردشت، پیرانشهر، اشنویه، ارومیه و سلماس است و گردان کریکار در این منطقه فعال است و احتمالاً یک گردان جدید نیز در این منطقه تأسیس شده است. در منطقه جنوب (شمال و جنوب سنندج و مریوان) 2 تیپ16 سنندج با 2 گردان شورش و آریژ و تیپ دیواندره با 2 گردان فؤاد و کاوه و همچنین 2 گردان مستقل به نام‌های شوان و کامیاران فعالیت دارند. در منطقة شمال 1، در مثلث مهاباد - بوکان - خلیفان، پس از عملیات نیروهای خودی و پاک‌سازی روستاهای آجی‌دره، حسین‌آباد، قزلجه و... نیروهای این سازمان که حدود 100 نفر بودند به‌سمت ارتفاعات شاه‌خراش رفته‌اند و شب‌ها در دامنه این ارتفاعات به‌ سر می‌برند و روزها در روستاهای باش‌بلاغ، بنده داغی، نوبار، کانی‌رش، میرباغچه (باغچه) و چهار دیواری عملیات گشت و جوله انجام می‌دهند. سازمان کومه‌له در منطقه سقز، دارای 2 گردان به نام گردان سقز و گردان سرشیو است و حدود 150 نفر نیرو دارد. افراد وابسته به این سازمان در روستاهای باینجان، میک، هرمیدول، حاجی عبدل، بایدر بالا، هفتاس، میشاوبالا، ماهیدر سفلی و ارتفاعات مشرف به روستاهای شیبانجو (جنوب و جنوب‌غربی سقز) استقرار دارند. یک گردان دیگر در روستاهای سرخ موسی، هوان، دوزخ‌دره، گاوکج علیا مقر ثابت دارد و در منطقة سارال (غرب دیواندره منتهی به شرق منطقة مرزی شیلر) و روستای گزمل علیا و گزمل سفلی (غرب و جنوب‌غربی دیواندره) مقر ثابت دارد. همچنین مقر یکی از گردان‌های هیز این سازمان در روستای سرخ‌دره و زندان آن نیز در روستای هوان قرار دارد. سازمان کومه‌له در منطقة شمال 2 بین ارومیه و سلماس، در سه روستای حسنلو، سلطانی و کولان مقر ثابت و حدود 100 نفر نیرو دارد. محل تردد و گشت این گروه‌ها در روستاهای شگفتک، قره‌آغاج، خوش‌لان، میرداود و ارتفاعات مشرف به این روستاها (شمال‌غربی ارومیه) است. در مناطق ترگور و مر‌گور (شمال و جنوب و جنوب‌غربی ارومیه) نیز فعالیت‌ دارند، ولی به‌احتمال زیاد مقر ثابتی ندارند. کومه‌له در مناطق شرق پیرانشهر در روستاهای کیله سپیان، کانی‌زرد و بابکرآباد مقر ثابت و حدود 130 نفر نیرو دارد و در روستای احمد غریب نیز مقر ثابت دارد و در جنوب و جنوب‌‌شرق پیرانشهر در روستاهای شختان، گرور چولان، کانی‌اسپان، میرگه، شیوه‌جو، نلوسه و... به‌طور سیار حضور دارند. سازمان کومه‌له در شمال‌شرقی سردشت در روستاهای شمولا، گله سیسر، گندمان و برده‌رشان مقر ثابت دارد. در منطقة جنوب در مریوان، هیز فؤاد سازمان کومه‌له حضور دارد و در روستاهای گلچیدر، بوردمه ایسوله (عیوله)، شاه‌نشین، هوار گرمه (شمال‌شرقی مریوان) مقر ثابت دارد و مرکز آموزش سیاسی نظامی این سازمان نیز در روستای هوارگرمه است. نیروهای این هیز در روستاهای سرخ‌ کول، کرل، نیزل، گیله، بیددره، قمچیان، ابدال صمدی، تودار ملا، تیژتیژ و کوه‌های کلاترزان (شرق و جنوب‌شرقی مریوان) تردد دارند. در شمال سنندج، گردان شوان فعالیت می‌کنند. نیروهای این گردان در کوه‌های باینجوب، زلکه، افراسیاب، هوار کریم گشت و تردد دارند. گردان شورش نیز در اطراف سنندج و محور سنندج - مریوان حضور دارد. در جنوب سنندج نیز در محور سنندج - کامیاران هیز شهیدان کامیاران فعالیت دارد، ولی دارای مقر ثابتی نیست. در ادامه این گزارش درمورد استعداد و توان رزمی و نیز مناطق فعالیت سازمان مجاهدین خلق(منافقین)، گروه خبات و رزگاری چنین آمده است: سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در قسمت‌های شمالی ارومیه دارای مقرهایی در روستاهای حسنلو، سلطانی‌، اربیلان و دره‌بانی (نزدیکی خط مرزی با ترکیه) است با حدود 75 نفر نیرو. همچنین در روستاهای حسنلو یک بیمارستان متعلق به این سازمان وجود دارد، اصلی‌ترین مأموریت افراد سازمان در این منطقه عبوردادن افرادی است که قصد دارند به‌صورت قاچاق از ایران به ترکیه بروند. سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در روستای شیوه‌سر (جنوب‌شرقی پیرانشهر) دارای یک مقر است که در آن مقر حدود 25 الی 30 نفر استقرار دارند. در منطقه سردشت نیز در روستاهای گله، دیوآلان، کانی‌زرد دارای مقرهای ثابتی است. سازمان مجاهدین خلق (منافقین) همچنین در چند روستای بوکان، مهاباد و سردشت مقر ثابت دارند و در سایر مناطق تردد دارند و عملیات گشت و جوله انجام می‌دهند. گروه خبات یک تشکیلات محدود و محلی در منطقه عمومی بانه است و در سه روستای کانی‌زرد، موچه و زربنه در جنوب‌غربی بانه مقر ثابت دارد و محل استقرار اصلی این گروه در روستای کانی‌ابراهیم است. تعداد افرادی که در این سه مقر وجود دارند حدود 120 نفر است و نیروهای این گروه در روستاهای اطراف عملیات گشت و جوله انجام می‌دهند. این گروه علاوه‌بر سلاح‌های انفرادی تعدادی آر‌.پی.‌جی7، بازوکا، تیربار و قناسه نیز دارد. گروه رزگاری هم قبلاً به‌طور محدود در مریوان فعالیت می‌کرد، ولی اکنون تشکیلات آن (به‌علت ضعف و عدم‌کارائی) به منطقه بیارة عراق منتقل شده و درحال‌حاضر در ایران فعالیتی ندارد.[۱۰]

گزارش- 783

امام خمینی ضمن بیاناتی درباره امور درمان و خدمات پزشکی در کشور به لزوم استفاده از امکانات جهان اسلام علیه مداخلات قدرت‌های خارجی و نیز اعمال رژیم عراق در پوشش صلح‌ پرداختند. صبح امروز هادی منافی وزیر بهداری و گروهی از کارکنان این وزارتخانه در حسینیه جماران با امام خمینی دیدار کردند. در این دیدار رهبر انقلاب مسئله بهداری و درمان را از امور بسیار مهم دانستند و با اشاره به اهمیت برخورد عاطفی پزشکان و پرستاران با افراد بیمار و کمک به بهبود آنان از راه امیددادن و تقویت روانی آنها گفتند: «پزشک‌ها باید خیلی توجه بکنند به اینکه کارشان بسیار اهمیت دارد. سروکارتان با جان مردم است و اهمیت بسیار دارد و باید همه دقت‌هایی که دارید بکنید و مع‌الاسف بسیاری از پزشک‌های ما خارج کشور هستند، یا از ایران رفته‌اند، یا بوده‌اند در آنجا و مراجعت نکردند به وطن خودشان و این یکی از مسائلی است که باید این پزشک‌هایی که در خارج هستند یک قدری توجه بکنند که کشور خودشان احتیاج به وجود آنها دارد. آنها در این کشور پرورش پیدا کرده‌اند، با بودجه این کشور تحصیل کرده‌‌اند، خارج رفته‌اند و اهل اینجا هستند و مردم به شما حق دارند، اسلام به شما نظر دارد.» ایشان در ادامه افزودند: «شما پزشکانی که در خارج هستید، ما فرض می‌کنیم که شما یک عمر زیادی هم بکنید و در رفاه هم باشید، آخر چه؟ بهتر نیست که در خدمت مستمندان باشید؟ در خدمت مریض‌های کشور خودتان باشید؟ در خدمت این کشوری که مظلوم است و تحت ستم بوده است در سال‌های طولانی و امروز که می‌خواهد از زیر بار ستم شرق و غرب خارج بشود، همه به او فشار آوردند، از همه طرف فشار آوردند، این فشارها کافی نیست که شما پزشکان در خارج نگاه کنید و ببینید که اینجا ازحیث پزشک کمبود هست. همه‌جا ما کمبود داریم ازحیث پزشک متخصص و شماها متخصص باشید و از این آب و خاک هم باشید و از این آب و خاک هم پدران شما ارتزاق کردند و خود شما و حالا بی‌تفاوت باشید و در خارج بنشینید و نگاه کنید تا مریض‌های اینجا و آنهایی که در جبهه‌ها معلول شدند، در جبهه‌ها آسیب دیدند، در رنج باشند و شما وجدانتان آرام باشد؟ گمان ندارم که اگر یک ساعت فکر کنید وجدان شما حاضر بشود که آنجا باشید، ولو با رفاه زیاد.» رهبر انقلاب همچنین درمورد رسیدگی به نیازهای درمانی قشر محروم و مجروحان جنگی بیان داشتند: «بحمدالله، بهداری در اینجا مشغول خدمت هست و راجع به جبهه‌ها از قراری که گفته می‌شود بسیار خدمت کرده‌اند و مورد تقدیر هستند و همین‌طور امیدوارم که وضع بیمارستان‌ها هم بهتر از حالا بشود و توجه زیاد به بیمارستان‌ها بشود. این‌طور نباشد که یک بیماری در یک بیمارستان وارد بشود و او را نپذیرند. اینها از اموری است که با وجدان انسان مخالف است، با انصاف مخالف است، با رضای خدا مخالف است، باید خیلی توجه به این مسائل بکنند. و خدای‌نخواسته در همین رفت‌وآمدها تلف بشود، به‌عهده آن اشخاصی است که این کارها را می‌کنند. خیلی باید شما مواظب باشید. درعین‌حالی که خیلی خدمت شما ارزنده است، خیلی خدمت شما پیش خدا ارزش دارد، درعین‌حال مسئولیت هم زیاد دارید. در امور بهداشتی و بهزیستی و اینها باید خودمان در فکر خودمان باشیم. منتظر نباشیم مثل سابق هی به خارج برویم و از خارج بیاوریم. باید توجه بکنیم و زحمت بکشیم، با زحمت خودمان، با رنج خودمان، این بار را تحمل کنیم و به منزل برسانیم و امیدوار به فضل خدا باشید.» بنیان‌گذار جمهوری اسلامی با تأکید بر لزوم پیشگیری از بیماری و گسترش آن گفتند: «از امور لازم قضیه جلوگیری از بیماری است. آن، اهمیتش بیشتر از خود معالجه است.» امام خمینی در ادامه سخنان خود به دخالت‌ قدرت‌های بزرگ در امور کشورهای اسلامی اشاره و اظهار کردند: «این قدرت‌های بزرگ هیچ‌وقت در فکر این نیستند که یک آسایشی برای ملت‌ها باشد. شما الآن ملاحظه می‌کنید که در لبنان چه می‌گذرد بر اهالی لبنان از دست همین‌هایی که برای صلح آمده‌اند. امریکا و فرانسه و انگلستان و ایتالیا برای اینکه صلح را در آنجا پایدار کنند آمده‌اند و جنگ راه انداخته‌اند. جنگ راه انداختند در محلی که اگر اینها نباشند خود آنجا آرامش بهتر پیدا می‌کند، تا اینها باشند. اگر امریکا نبود و فشار به مردم نمی‌آورد، آن بیچاره‌هایی که تحت آن‌همه فشار هستند بالاخره یک کاری انجام می‌دهند. منتظر نباشند که شما همه فشارها را بر ملت‌ها تحمیل کنید و آنها همین‌طور بنشینند و به شما "مبارک" بگویند.» ایشان افزودند: «البته این انفجارات هست، تابع همان. دنبال همان است. دنبال آن هم، آن بمباران‌هایی که دیدید کردند در لبنان. و امریکا آن‌قدر در آنجا فساد کرد و عمال امریکا که صهیونیسم هم از آنهاست و فرانسه [را] هم باید از آنها حساب بکنیم. اینها به‌عنوان اینکه ما می‌خواهیم صلح را در منطقه نگه‌ داریم، آمدند و ببینید چقدر فساد وارد کرده‌اند بر این منطقه. از آن‌طرف شوروی به‌عنوان اینکه صلح در افغانستان درست کند، آمده است چندین سال است، قریب پنج سال است که الآن دارد در افغانستان آتش به پا می‌کند. از آن‌طرف هم امریکا در هر نقطه‌ای که دستش برسد می‌گوید ما برای صلح می‌خواهیم برویم ولکن فساد ایجاد می‌کند. وضع این‌طوری است و خدا نکند که سیاستمدارها چاقوکش از کار درآیند. وقتی سیاستمداری بر طریقه اخلاق انسانی نباشد، این چاقوکش از کار درمی‌آید، اما نه چاقوکش سر محله، چاقوکش در یک منطقه وسیع، در دنیا. اینکه در روایت هست که "اذا فسد العالم فسد العالم"، مصداق بالاترش همین‌ها هستند که علمای سیاست هستند، فاسد هستند، عالم را به فساد کشاندند. الآن عالم برای خاطر دانشمندان به فساد کشیده شده. آن دانشمندانی که سلاح‌های کوبنده درست می‌کنند. آن دانشمندان سیاستی که اعوجاج دارند و این سلاح‌ها را به کار می‌برند. الآن دنیا به‌واسطه خاطر این علما هست و این دانشمندان هست که ناآرامی ‌دارد. اگر اینها حذف بشوند از دنیا، مردم آرامش بهتر پیدا می‌کنند.» رهبر انقلاب درزمینه مقابله با اقدامات قدرت‌های سلطه‌گر گفتند: «ما باید توجه به این بکنیم که این قدرت‌هایی که می‌گویند ما برای صلح آمدیم و مع‌الاسف در خانه عرب‌ها، عرب‌ها را دارند می‌کوبند و عرب‌ها نشسته‌اند تماشا می‌کنند. این ننگ را عرب‌ها کجا می‌برند که اجانب، کفار آمده‌اند در خانه اعراب، به اعراب تعدی می‌کنند و اینها نشسته‌اند تماشا می‌کنند. درصورتی‌که اینها اگر ده روز راه را بر آنها ببندند، همه‌شان تسلیم می‌شوند. اگر این کشورهای اسلامی‌، همین کشورهای منطقه، هم اگر همین کشورهای خلیج و منطقه ده روز جلوی نفتشان را بگیرند، دنیا به صدا درمی‌آید، دنیا تسلیمشان می‌شود. لکن اینها نفتشان را تقدیم می‌کنند، آبرویشان را تقدیم می‌کنند، کشورشان را تقدیم می‌کنند، ملتشان را تقدیم می‌کنند، برای چه؟ برای یک هوای نفس باطل.» امام خمینی خاطرنشان کردند: «همه فسادهای دنیا زیر سر این قدرت‌های بزرگ است والا این کوچک‌ها اهمیتی ندارند. صدام دیگر یک مرده‌ای است افتاده آنجا، این اهمیتی ندارد دیگر، لکن اینها دارند فساد می‌کنند. این هم یکی از فسادهای آنها بود که این را بازی‌اش دادند و احمقش کردند، حمله کرد به ایران و تجاوز کرد به ایران، حالا هم تویش مانده است و نمی‌داند چه بکند. هی فریاد می‌زند بیایید دیگر صلح کنیم، می‌خواهد مهلت بگیرد که بعدها شرارت بکند. ما این را بهتر می‌شناسیم از دیگران، این‌طور نیست که این صلح بخواهد، این می‌خواهد که به اسم صلح مهلت پیدا بکند، دوباره تشکیلاتی درست کند زیادتر و قدرتی پیدا کند زیادتر و دوباره حمله بکند. خوب با یک همچو چیزی نمی‌شود صلح کرد. کدام انسان است که می‌تواند با یک دشمنی که با اسلام دشمن است، با خدا دشمن است، با ملت خودش دشمن است، با ملت ما دشمن است، این را مهلت بدهد تا اینکه دوباره تجهیز کند خودش را. قدرت‌ها هم به او کمک بکنند و باز هم افراد پیدا بکند و دوباره حمله بکند به اینجا. این را کسی نمی‌تواند مهلتش بدهد. این باید شرش کنده شود تا این منطقه درست بشود.» رهبر انقلاب بار دیگر با اشاره به نفوذ قدرت‌های بزرگ و بهره‌گیری آنان از منابع ثروت مسلمانان تأکید کردند: «عمده شر آن ابرقدرت‌هاست و دولت‌های منطقه می‌توانند شر این را از منطقه خودشان بکنند. اگر این دولت‌ها با ملت‌هاشان دست به هم بدهند، ملت‌ها که حاضرند، دولت‌ها هم تسلیم ملت‌هاشان بشوند، نمی‌توانند آنها در این منطقه این فسادها را بکنند. اسرائیل نمی‌تواند بیاید اینجا شرارت بکند. لکن مع‌الاسف خود اینها هستند که راه را باز می‌کنند برای قدرت‌های بزرگ. شما ملاحظه می‌کنید که در همین منطقه چقدر ثروت هست که دارند ابرقدرت‌ها از اینها می‌برند، همان نفت چقدر هست که دارند روزی بیست میلیون تقریباً، کشورها از اینجا می‌برند و می‌خورند. مع‌ذلک اینها نشسته‌اند. آنها ریخته‌اند در خانه خودشان، لبنان خانه عرب است، در خانه عرب ریخته‌اند و دارند به خود عرب این‌طور جنایت می‌کنند و ملت عرب نشسته‌اند آنجا و هیچ حرف نمی‌زنند. وقتی پای ایران پیش می‌آید می‌گویند اینها فارس‌اند، اینها خوب، آنها هم که عرب‌اند دیگر، شما نه فارس سرتان می‌شود نه عرب سرتان می‌شود. دنبال این هستید که چند روز عیاشی بکنید. ... آن قدرت‌های بزرگ هم که شما را عمال خودشان قرار داده‌اند و الآن در لبنان دارند به سر مردم لبنان بیچاره آن کار را می‌کنند، مع‌ذلک باید همه‌شان بدانند که مردم نمی‌نشینند گوش کنند تا این کارها بشود. بالاخره همان معنایی که در ایران پیدا شد در جای دیگر هم پیدا می‌شود. باید از حالا فکر بکنند اینها. امریکا خیال نکند که ظلمش را دارد به مردم می‌کند و آنها هم نشسته‌اند. امریکا دید که آن محل خودشان منفجر شد. همین چیزها حالا هست باز. چه شماها جلوگیری بخواهید بکنید مردم جانشان به لبشان رسیده است، مردم لبنان جانشان به لبشان رسیده است، مردم فلسطین جانشان به لبشان رسیده و لهذا انتحار می‌کنند. اگر یک کسی جانش به لبش نرسیده باشد که انتحار نمی‌کند برای اینکه شما را از کار بیرون کند. مردم نمی‌توانند تحمل بکنند، شما یک فکری بکنید. با زدن و با کشتن و با یغماکردن و با بمباران‌کردن کار درست نمی‌شود، شما کنار بروید تا مردم کار خودشان را بکنند. راحت بگذارید مردم را. بالاخره مسلمین باید خودشان فکری بکنند، بیدار بشوند والا اینها چاقوکش بین‌المللی هستند و نمی‌گذارند دنیا آرام باشد.»[۱۱]

گزارش- 784

رئیس‌جمهور ضمن تأکید بر گزینش نیروی انسانی سالم، به جذب حداکثری نیروهای متعهد و متخصص توصیه کرد. آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار با حجت‌الاسلام دری نجف‌آبادی مسئول هیئت عالی گزینش و اعضای این هیئت و هیئت‌های مرکزی گزینش و هسته‌های گزینش مستقر در تهران ضمن بیان این مطلب افزود: «افرادی که درحال‌حاضر در کل تشکیلات جمهوری اسلامی مشغول کار می‌باشند کسانی هستند که در زیر فشار شدید تبلیغاتی دستگاه گذشته فعالیت خود را آغاز کردند و در سخت‌ترین شرایط موفق شدند ایمان خود را حفظ کنند. آنها در محیطی ناباب ولادت یافته و پرورش پیدا کردند و همه مشکلات آن محیط‌ها را متحمل شدند. اگر ما به فکر سازندگی این نیروی عظیم نباشیم اگر به فکر گزینش بهترین‌ها برای سپردن حساس‌ترین کارها نباشیم اگر به فکر جلوگیری از نفوذ سوءاستفاده‌کنندگان نباشیم حرکت آینده جمهوری اسلامی دچار تزلزل خواهد شد.» رئیس‌جمهور درمورد درنظرگرفتن شرایط مورد نیاز در امر گزینش نیروها اظهار داشت: «شما می‌خواهید با اطلاعات خود تصمیم‌گیری کنید. قضاوت‌کردن درباره انسان‌هایی که مجموعه مرکب و کثیرالاجزایی هستند کار بسیار پیچیده و مشکلی است. اندکی گرایش ناشی‌از هوای نفس انسان را گمراه می‌کند.» وی شرط حرکت و تصمیم‌گیری صحیح را کنارگذاشتن هوای نفس و دنباله‌روی از معیارهای درست دانست و افزود: «برادران مسئول در امور گزینش باید توجه کنند که گزینش وسیله‌ای برای طردکردن و دورریختن عناصر فاسد است و از آن به‌عنوان وسیله‌ای برای پالایش انسان‌ها و زبده‌گزینی از میان انسان‌ها استفاده کنند.» آیت‌الله خامنه‌ای همچنین یادآور شد: «ما در جمهوری اسلامی غیر از افراد متخصصِ متعهد که برای ما ایده‌آل هستند و باید در ساخت آینده کشور نقش داشته باشند، از دو گروه متعهدان بی‌تخصص و متخصصان بی‌تعهد نیز برای کارهای غیرکلیدی استفاده می‌کنیم. متعهدان بی‌تخصص به‌لحاظ داشتن تعهد، کارایی را نیز به دست خواهند آورد و متخصص‌های بی‌تعهد که حاضر به کارکردن هستند را نیز باید جذب کرد. ما فقط آنهایی که نمی‌خواهند با این جمهوری کار کنند را باید دفع کنیم. ما به آنها که نخواهند برای مردم و اراده و انگیزه مردم کار کنند کاری نداریم، اما نیروهای انسانی که می‌خواهند برای این نظام و با این نظام کار کنند باید به کار گرفته شوند.» رئیس‌جمهور در پایان تأکید کرد: «اختلافات سلیقه‌ای نباید مانع جذب نیروها باشد این کار بسیار بد و مضر است. البته در جایی که به نظام جهت می‌دهد و در پست‌های کلیدی ما از نیرویی که مؤمن و جهت‌دار نباشد استفاده نخواهیم کرد.»[۱۲]

گزارش- 785

امروز استانداران آذربایجان‌غربی و کردستان به‌همراه فرمانداران شهرهای این دو استان با رئیس‌جمهور دیدار کردند. در این دیدار رئیس‌جمهور ضمن تأکید بر برنامه‌های درازمدت برای مناطق کردنشین گفت: طبیعت انقلاب ایجاب می‌کند هیچ مسئله‌ای در کردستان نداشته باشیم. به گزارش روزنامه جمهوری اسلامی، آیت‌الله خامنه‌ای امروز در دیدار با علیرضا شیخ‌عطار و محمدحسن اصغرنیا استانداران آذربایجان‌غربی و کردستان اظهار داشت: «مردم کرد طی سالیان متمادی زیر شلاق محرومیت به شدیدترین رنج‌ها مبتلا بودند و جمهوری اسلامی برای رفع رنج و محرومیت آنها در منطقه تلاش می‌کند.» وی با اشاره به هویت دینی مردم کردستان گفت: «کسانی که وانمود می‌کردند برای مردم مسلمان کرد در وهله اول، کردیت مطرح است و بعد اسلامیت، دروغ می‌گفتند. شما اگر در همه ملت‌های اسلامی جست‌وجو کنید ایمان را مقدم بر نژادپرستی و نژادگرایی می‌یابید و مجموعاً و در سطح کلیه قشرهای جامعه، ایمان اسلامی بر چنین مسائلی اولویت دارد.» آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه سخنان خود با اشاره به وقایع بعد از انقلاب در مناطق کردنشین تأکید کرد: «مردم مسلمان کرد باید به‌کلی از این مسائل جدا پنداشته شوند؛ زیرا وقتی ضدانقلابیون و احزاب وابسته از روستاهای کردنشین بیرون رانده می‌شوند مردم جشن می‌گیرند و از رزمندگان اسلام با شادی استقبال می‌کنند.» وی ضمن تأکید بر رسیدگی هرچه بیشتر به مسائل مردم و فراهم‌کردن تسهیلات مورد نیاز آنها، افزود: «ماهیت گروهک‌های وابسته و منحرف در آن منطقه باید هرچه بیشتر برای مردم کرد مسلمان افشا شود و مسائل جمهوری اسلامی برای آنان تبیین گردد. حضور جمهوری اسلامی و قدرت آن آشکار باشد و در همین حال مدارا و محبت آن نیز باید معلوم باشد.» رئیس‌جمهور در پایان با اشاره به اینکه در جمهوری اسلامی ایران اقوام ترک، کرد، بلوچ و غیره هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند، خاطرنشان کرد: «امروز وجود نمایندگان همه قومیت‌ها در مجلس شورای اسلامی باعث سرافرازی و افتخار شماست و انتخابات نیز باید چون گذشته هرچه باشکوه‌تر و سالم‌تر در تمام مناطق کردنشین برگزار شود.»[۱۳]

گزارش- 786

باوجود بازگشت بیش از چهل درصد مردم مریوان به محل سکونت خود در این شهر و درحالی‌که دمای هوای این منطقه چند درجه زیر صفر می‌باشد، اهالی این شهر هنوز با کمبود شیشه منازل، نفت و آرد مواجه‌اند. خبرگزاری جمهوری اسلامی از سنندج ضمن اعلام این مطلب یادآور شد این گروه از مردم که براثر بمباران‌های عراق مجبور به ترک خانه‌های خود شده بودند «از محروم‌ترین طبقات هستند و نیاز به کمک بیشتری دارند، اما فقط تعدادی از دکه‌ها مایحتاج مردم را تأمین می‌کنند.» این گزارش همچنین اضافه کرد: «درحال‌حاضر توزیع اجناس کوپنی توسط بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی انجام می‌شود و سیستم توزیع شهری به طریق معمول شروع به کار نکرده است.»[۱۴]

گزارش- 787

در بغداد اکنون رفت‌وآمدهایی انجام می‌گیرد که صدام حسین رئیس‌جمهوری عراق به آنها نیازمند است. به گزارش خبرگزاری آلمان‌غربی روزنامه آلمانی فرانکفورتر الگمانیه زایتونگ در مقاله‌ای درمورد اجلاس وزرای کشور دولت‌های عرب در بغداد ضمن درج این مطلب آورده است: «این کنفرانس به معنای اعلام حمایت هجده کشور عضو اتحادیه عرب از عراق در مقابل ایران تلقی می‌شود.» این نشریه افزوده است: «تشکیل این کنفرانس [در] بغداد، شایعه غربی‌ها را مبنی‌بر اینکه این کشور به شوروی وابسته است، رد می‌کند. روابط جاری عراق با سازمان آزادی‌بخش فلسطین به رهبری یاسر عرفات تأیید اکثریت این کشورهای عربی را جلب می‌نماید.» این روزنامه همچنین نوشته است: «اخراج ابونضال یک تروریست برجسته فلسطینی، که اخیراً ازسوی وزیر کشور عراق اعلام شد، یک ژست حساب‌شده در قبال کشورهای غربی محسوب می‌شود.»[۱۵] همچنین رادیو بغداد گزارش داد دومین اجلاس وزرای کشور دولت‌های عرب امروز بعدازظهر پس از سه روز، به کار خود پایان داد. به گفته این رادیو «وزرای کشور دول عربی از عدم پاسخ‌گویی ایران به ابتکارهای سازمان‌های بین‌المللی درمورد حل‌وفصل نزاع عراق و ایران با روش‌های مسالمت‌آمیز ابراز تأسف عمیق و نگرانی کردند.» رادیو بغداد افزود: «وزرای کشور دول عربی طی اطلاعیه خود در پایان این جلسات از ایران دعوت کردند تا به این ابتکارها و کوشش‌های مبذول برای برقراری صلح پاسخ مثبت دهد.» گزارش این رادیو همچنین حاکی است: «وزرای مزبور بر تأیید خود از حقوق قانونی عراق و امت عرب در آن سرزمین تأکید کردند و گفتند که هرگونه تجاوز علیه هر کشور عربی به‌مثابه تجاوز علیه تمام امت عرب است.»[۱۶] خبرگزاری فرانسه از منامه نیز اعلام کرد: شورای وزیران کشور ممالک عربی در این اجلاس تصمیم گرفت «در وهله اول طرح امنیت کشورهای عربی را که در دسامبر ارائه شده و کارش ناتمام مانده بود بررسی و به همین منظور دبیرکل اجلاس را مأمور تهیه طرح تازه‌ای دراین‌زمینه کرد. از سوی دیگر، شورا از دولت‌های عربی خواست از فلسطینی‌ها در زمینه‌های مسکن، کار و استخدام مانند دیگر ملیت‌های عرب حمایت کنند.» این خبرگزاری همچنین یادآور شد سوریه در این اجلاس غایب بود، ولی لیبی که سال گذشته غیبت داشت، در اجلاس امسال فعالانه حضور یافت.[۱۷]

گزارش- 788

در دومین روز از برگزاری چهاردهمین اجلاس وزرای امور خارجه کشورهای اسلامی در داکا، گزارش‌ها همچنان حاکی‌از بدبینی شرکت‌کنندگان در این اجلاس درمورد اوضاع کنونی جهان اسلام است. در همین حال، وزیر امور خارجه ایران اعلام کرد از تحقیق صحیح سازمان کنفرانس اسلامی درباره جنگ ایران و عراق استقبال می‌کنیم. امروز خبرگزاری فرانسه از داکا در گزارشی درباره فضای این نشست و موضوعات مورد بحث اعلام کرد: «180 تن از نمایندگان جهان اسلام که روز سه‌شنبه در چهاردهمین گردهمایی وزیران خارجه سازمان کنفرانس اسلامی در داکا شرکت کرده بودند، باتوجه‌به بحرانی که درحال‌حاضر جهان عرب و بسیاری از کشورهای اسلامی را در برگرفته، خواهان اتحاد و همبستگی میان کشورهای اسلامی شدند. درواقع نوعی بدبینی درباره موقعیت فعلی جهان اسلام در سخنرانی‌های افتتاحیه گردهمایی سازمان کنفرانس اسلامی حاکم بود و ژنرال محمد حسین ارشاد رئیس دولت بنگلادش، از نمایندگان حاضر خواست که شکست‌ها و عدم موفقیت‌های موجود را کتمان نکنند. حبیب شطی دبیرکل کنفرانس اسلامی، تأیید کرد که از آخرین گردهمایی سازمان کنفرانس اسلامی تاکنون در خاورمیانه هیچ‌گونه تحولی درجهت بهبود اوضاع پدید نیامده است.» خبرگزاری فرانسه همچنین با اشاره به حضور وزیر امور خارجه ایران در این اجلاس به نمایندگی از کشورش افزود: «بحث درباره جنگ ایران و عراق می‌تواند گسترش یابد، هرچند که عراق حامد علوان وزیر مشاور در امور خارجه خود را فرستاده است. شطی در سخنرانی مقدماتی یادآور تلاش‌های کمیته میانجیگری اسلامی شد و تأکید کرد طرح تهیه‌شده به‌وسیله کمیته مذکور توسط عراق پذیرفته شده، ولی ایران آن را رضایت‌بخش نمی‌داند.»[۱۸] به گزارش خبرگزاری یونایتدپرس، دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی درعین‌حال اظهار امیدواری کرد که اجلاس وزرای امور خارجه کشورهای اسلامی ایده‌های جدیدی برای خاتمه جنگ ایران و عراق ارائه کند، بااین‌حال وی هنگام گفت‌وگو با خبرنگاران گفت: «متأسف است که تلاش‌های کنفرانس جهت خاتمه مناقشه تاکنون بی‌ثمر بوده است.»[۱۹] رادیو بغداد نیز گزارش داد: صدام حسین رئیس‌جمهور عراق، درپیامی به اجلاس وزرای امور خارجه کشورهای اسلامی در داکا گفت عراق به حل مسالمت‌آمیز اختلافات کشورهای سازمان کنفرانس اسلامی علاقه‌مند است. وی در این پیام «اصل داوری را که به مسئله متوقف‌کردن جنگ فی‌مابین عراق و ایران و برقراری روابط عادی میان دو کشور همسایه بستگی دارد» مورد تأکید قرار داد. صدام همچنین مدعی شد که عراق از «همان نخستین روز شعله‌ور شدن آتش جنگ» با پیشنهادهای کمیته صلح سازمان کنفرانس اسلامی همکاری کرده و جواب‌گوی آن بوده است.[۲۰] از سوی دیگر، علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه ایران، امروز در سخنان خود در این اجلاس، با اشاره به تهاجم گسترده عراق به مرزهای ایران گفت: «این تجاوزِ آشکار علی‌رغم کلیه قواعد و موازین بین‌المللی ازجمله منشور سازمان کنفرانس اسلامی صورت گرفت که در آن بر عدم استفاده از زور برای حل اختلافات میان کشورهای عضو سازمان تأیید گردیده است.» وی همچنین با یادآوری اقدامات عراق در بمباران شهرها و مناطق مسکونی ایران و حمله به چاه‌های حوزه نفتی نوروز که موجب سرایت آلودگی نفتی به سواحل کشورهای منطقه شد این اقدام را «جنایتی علیه کلیه ملت‌های حوزه خلیج‌فارس» خوانده و افزود: «اخیراً مسئله کشتیرانی آزاد در خلیج‌فارس و تنگه هرمز را بهانه قرار داده و می‌کوشند جمهوری اسلامی ایران را خطری برای امنیت این منطقه معرفی نمایند. مایلم بار دیگر یادآور گردم که ما بارها تعهد و تمایل خود را به حفظ امنیت این آبراه استراتژیک اعلام داشته و بر آنیم تا هنگامی‌که امکان استفاده از خلیج‌فارس از ما سلب نگردیده است بدین تعهد خود وفادار بمانیم، اما چنانچه این حق مسلم و مشروع از ما گرفته شود، در آن صورت خود را محق می‌دانیم تا در این تعهد خود تجدیدنظر نماییم و دیگر خلیج‌فارس برای هیچ‌کس امنیت نخواهد داشت و ما نیز تردیدی در بستن تنگه هرمز نخواهیم کرد.» وزیر امور خارجه ایران ضمن اشاره به اهم وظایف و مسئولیت‌های سازمان کنفرانس کشورهای اسلامی ازجمله درزمینه افزایش همبستگی اسلامی، مبارزه درجهت محو استعمار و تبعیض نژادی، حمایت از مبارزات ملل اسلامی و یاری‌دادن به ملت فلسطین گفت: «متأسفانه هم‌اکنون که 14 سال از اعلام این اهداف مقدس می‌گذرد دنیای اسلام بیش از گذشته با مصائب ناشی‌از سلطه‌جویی استعمارگران جهانی مواجه است و سرزمین‌های اسلامی با هجوم بیشتر، عرصه تاخت‌وتاز نیروهای متجاوز اجنبی قرار گرفته‌اند که از آن میان ذکر نمونه‌هایی چون فلسطین، لبنان، افغانستان، صحرا و فیلیپین کافی به نظر می‌رسد.» وی افزود: «آیا وقت آن نرسیده است که دولت‌های اسلامی با اتخاذ سیاستی هماهنگ به سیطره قدرت‌های خارجی در بلاد اسلامی پایان دهند تا عظمت الهی مسلمین به آنان بازگردد.» ولایتی همچنین با رد راه‌حل سیاسی و سیاست "صلح و سازش" برخی کشورهای اسلامی درمورد رژیم صهیونیستی تأکید کرد: «تنها راه بیرون‌راندن رژیم صهیونیستی از سرزمین‌های مسلمانان راه‌حل نظامی است.» وزیر امور خارجه ایران همچنین افزود: «در این راه امکانات بالقوه نیرومند ملت‌های اسلامی به‌ویژه منابع زیرزمینی بی‌کران آنان می‌تواند به‌مثابه اهرم نیرومندی درجهت قطع دستان تجاوزگر این رژیم و حامیان آن به‌خصوص امپریالیسم امریکا به کار گرفته شود.»[۲۱] به گزارش روزنامه کیهان، علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه ایران، همچنین در دیدار و گفت‌وگو با فاروق الشرع وزیر مشاور در امور خارجه سوریه، خاطرنشان ساخت «از تحقیق درست سازمان کنفرانس اسلامی پیرامون جنگ ایران و عراق استقبال می‌کند، ولی امیدوار است این کنفرانس به تجدید قطعنامه‌ها و بیانیه‌های گذشته خود پیرامون این مناقشه اقدام نکند.» بر پایه این گزارش، وزرای امور خارجه ایران و سوریه درمورد مخالفت با موضع برخی از کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی برای بازگرداندن مصر به این سازمان نیز اتفاق‌نظر داشتند.[۲۲]

گزارش- 789

سیزده عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) امروز درحالی جلسه خود را در ژنو آغاز کردند که تصمیم‌گیری درمورد سهمیه تولید و قیمت‌گذاری در وضعیت نامطمئن بازار جهانی نفت مهم‌ترین چالش پیش روی این اجلاس ارزیابی می‌شود. خبرگزاری فرانسه از ژنو گزارش داد: «شصت‌ونهمین کنفرانس سازمان کشورهای صادرکننده نفت اوپک، امروز با نزدیک به یک ساعت تأخیر در یک هتل بزرگ در ژنو آغاز به کار کرد. بر پایه این گزارش، ملاقات میان مانع سعید العتیبه وزیر نفت امارات عربی متحده و رئیس فعلی اوپک و محمد غرضی وزیر نفت ایران، افتتاح کنفرانس را با تأخیر روبه‌رو ساخت.» این خبرگزاری افزود: «شیخ زکی یمانی وزیر نفت سعودی، ضمن تأکید بر این مطلب که تولید فعلی نفت عربستان پایین‌تر از روزانه پنج میلیون بشکه است، خواستار شده است که بهای فعلی نفت به میزان بشکه‌ای 29 دلار تا پایان سال 1985 و شاید مدت زمانی بیشتر حفظ گردد. یمانی تصریح کرده است حتی اگر فرض شود که اکثریت اعضای اوپک با افزایش این قیمت موافقت داشته باشند، عربستان تغییر قیمت را نخواهد پذیرفت.»[۲۳] روزنامه کیهان به نقل از خبرگزاری رویتر از ژنو گزارش داد: محمد غرضی وزیر نفت ایران پیش از تشکیل نشست اوپک با بیان اینکه برای افزایش قیمت پایه نفت پافشاری خواهد کرد، گفت: «برای ایران مسئله قیمت بیش از تعدیل در سهمیه تعیین‌شده برای هریک از اعضا اهمیت دارد.» وی افزود: «کسانی که به نفع ملت‌های مستضعف فکر می‌کنند از این موضع پشتیبانی می‌کنند.» همچنین خبرگزاری آسوشیتدپرس امشب اعلام کرد وزرای حاضر در نشست امروز اجلاس اوپک گفتند «اوپک به‌اتفاق آرا موافقت کرد که بهای فعلی 29 دلار برای هر بشکه را تثبیت کند.» درعین‌حال سوبروتو وزیر نفت اندونزی، پس از ترک این نشست گفت: «تعهداتی که ما امشب داشتیم شامل سهمیه تولید و قیمت‌ها می‌شود لیکن اعضای دیگر اوپک گفتند هنوز توافق کامل بر روی قیمت‌ها و تولید تکمیل نشده است و افزودند جزئیات دیگری روز پنجشنبه [فردا] باید بررسی و درباره آن تصمیم گرفته شود.»[۲۴] رادیو بی‌بی‌سی نیز در گزارشی درباره نشست امروز سیزده کشور عضو اوپک در ژنو ضمن بیان اینکه «بسیاری ناظران بیم آن دارند که تنزل قیمت نفت به جنگ نفتی بینجامد» تفسیری از ادریان برک (یکی از نویسندگان متخصص در مبحث انرژی) پخش کرد. این رادیو گفت: «به عقیده کمیته بررسی بازارهای نفتی، اوپک نیازی به تغییر سیاست نفتی خود ندارد. سیاست فعلی اوپک که در جلسه سال گذشته وزرای نفت در لندن معین گردید، مجموعه تولید مجاز کشورهای عضو اوپک را 5/17 میلیون بشکه نفت خام در روز و قیمت هر بشکه را 29 دلار امریکا می‌داند، گرچه از آن تاریخ تاکنون، تخلفاتی ازطرف برخی از کشورهای عضو صورت گرفته اما درمجموع این سیاست باعث حفظ همبستگی اعضای اوپک بوده است.» بی‌بی‌سی در ادامه ضمن اشاره به بهبود نسبی اقتصاد امریکا و تأثیر آن بر میزان تقاضا برای مصرف نفت افزود: «دو کشور عمده تولیدکننده نفت یعنی بریتانیا و مکزیک که اخیراً وارد بازار شده‌اند قادرند سیاست‌های خود را با اغلب بازارهای بزرگ جهان مطابقت دهند و به‌صورت رقبای سرسختی برای کشورهای عضو اوپک درآمده‌اند. همچنین بیشتر مخازن نفتی کشورهای مصرف‌کننده مملو از نفت است و نیازی به خرید بی‌وقفه آن ندارند.» این رادیو همچنین گفت: «مشکل دیگر ادامه جنگ ایران و عراق است که به‌خصوص برای کشورهای اطراف خلیج‌فارس ایجاد نگرانی می‌کند. این نگرانی‌ها مربوط به تهدید ایران برای بستن تنگه هرمز و از آن مهم‌تر آن‌ است که ایران به تأسیسات نفتی خلیج‌فارس حمله نماید. بااین‌همه، وزرای نفت اوپک امیدوارند راهی برای مشکلات بیابند.»[۲۵]

گزارش- 790

وزیر نفت عراق اعلام کرد میزان نفت صادراتی این کشور ازطریق خطوط لوله عبوری از ترکیه روز شنبه آینده به 600 هزار بشکه در روز افزایش می‌یابد. به گزارش رادیو ابوظبی، قاسم احمد تقی در مصاحبه‌ با روزنامه عراقی الجمهوریه که امروز در بغداد منتشر شد، افزود: «افزایش میزان صدور نفت عراق درپی اجرای نخستین مرحله پروژه توسعه خطوط لوله عراق - ترکیه انجام می‌گیرد و با اجرای دومین مرحله پروژه میزان نفت صادراتی عراق ازطریق این خطوط لوله به بیش از یک میلیون بشکه در روز خواهد رسید.»[۲۶]

گزارش- 791

صاحبان یک نفتکش ژاپنی امروز گزارش‌های منتشرشده درباره بارگیری این کشتی در جزیره خارک را باوجود تحریم و ممنوعیت به‌عمل‌آمده دراین‌زمینه تکذیب کردند. گزارش خبرگزاری رویتر از توکیو دراین‌باره حاکی است: سخنگوی صاحبان نفتکش 235 هزار تنی متعلق به شرکت شینوا کایون کایشا گفت: «این کشتی از زمانی‌که در جمعه گذشته در جزیره سیری پهلو گرفت، حرکت نکرده است. اما منابع صنعتی که قبلاً گفته بودند کشتی مزبور در این جزیره خلیج[فارس] بارگیری کرده است از این گزارش متعجب شده و گفتند که این کشتی قبلاً جزیره خارک را ترک کرده است. این منابع افزودند که یک کشتی دیگر ژاپنی نیز درحال بارگیری در جزیره خارک می‌باشد، ولی توضیح بیشتری دراین‌مورد ندادند.» بر پایه این گزارش، شرکت شینوا کایون جمعه گذشته اعلام کرده بود: «علی‌رغم تحریم انجمن کشتی‌داران ژاپنی و اتحادیه دریانوردان این کشور، اجازه یافته نفتکش مزبور را روانه خارک کند.» بااین‌حال، سخنگوی انجمن کشتی‌داران ژاپن امروز به رویتر گفت: «نه این انجمن و نه اتحادیه دریانوردان ممنوعیت مزبور را که به‌دنبال غرق دو کشتی یونانی در نزدیک بنادر ایران در خلیج [فارس] صورت گرفته، لغو نکرده است.»[۲۷]

گزارش- 792

دادگاه رسیدگی به اتهامات اعضا و مسئولان سازمان مخفی حزب توده امروز نیز به ریاست‌ حجت‌الاسلام محمدی ری‌شهری حاکم شرع و رئیس دادگاه انقلاب اسلامی ارتش تشکیل شد. از سوی دیگر، انتشار گزارش‌ها و تفاسیر مختلف درباره برگزاری این دادگاه در رسانه‌های گروهی جهان همچنان ادامه دارد. در دومین جلسه محاکمه سه عضو تشکیلات مخفی حزب توده ناخدا یکم بهرام افضلی فرمانده سابق نیروی دریایی ارتش به ادامه دفاعیات خود درباره اتهامات مطرح‌شده از‌سوی دادستان ارتش مبنی‌بر بر افشای اطلاعات نظامی و عضویت در تشکیلات مخفی حزب توده با هدف براندازی پرداخت. وی درمورد اتهام عضویت در تشکیلات مخفی گفت: «به‌طور رسمی این موضوع [وجود تشکیلات مخفی] را نمی‌دانستم. ولی خوب، احساسش را می‌کردم.» افضلی همچنین درمورد اتهام جاسوسی گفت: «این را می‌دانستم که بالاخره [ارتباطی میان] یک حزب سیاسی هم‌مسلک با یک حزب سیاسی هم‌مسلک دیگر در جریان است [اما بجز] در دو سه مورد دیگر که یکی مربوط به جابه‌جایی نیروهای افغانی بودند به‌عنوان اینکه بنده بدانم که آقایان در اینجا و جای دیگری با نظامیان خارجی در تماس هستند اطلاع نداشتم. ...» در ادامه جلسه دادگاه، محمدمهدی پرتوی مسئول تشکیلات مخفی حزب توده ضمن اشاره به آغاز دور تازه‌ و گسترده‌ای از فعالیت‌های جاسوسی برای شوروی در ایران درپی پیروزی انقلاب و بازگشت رهبری حزب توده به داخل، تصریح کرد اطلاعات خواسته‌شده از فرمانده سابق نیروی دریایی صرفاً می‌توانست مورد استفاده شوروی قرار گیرد. پس از این توضیح، متهم ردیف یکم ضمن تأکید بر غیرمستقیم بودن اقدام به جاسوسی توسط وی، درمورد سایر اطلاعات نظامی ارائه‌شده به‌ این حزب ازجمله درزمینه جنگ گفت: «دررابطه‌با عملیات والفجر 1 و 2 باید بگویم که پس از پایان عملیات، بنده برحسب صحبت‌هایی که مسئولین نظامی می‌کردند یک‌سری اطلاعاتی را به آقای پرتوی دادم و عملیات آن موقع تمام شده بود.» وی بار دیگر گفت که از وجود برنامه‌ای مبنی‌بر براندازی اطلاعی نداشته و به این منظور همکاری نکرده است. نورالدین کیانوری دبیرکل حزب توده نیز در اظهاراتی در جلسه امروز دادگاه ضمن اشاره به این نکته که حزب توده از آغاز تأسیس تابع اتحاد شوروی بوده، گفت: «به‌هرحال در کارهای جاسوسی تا آنجایی که از دستمان برمی‌آمد شرکت کردیم و اگر از این بیشتر هم برایمان ممکن بود اطمینان دارم که حتماً می‌کردیم.» وی سپس درمورد مسئله براندازی اظهار کرد: «هر حزب سیاسی آرزویش این است که به قدرت برسد و حزب ما هم [حتی] اگر به همدیگر نمی‌گفتیم، اما آرزوی همه‌مان این بود که یک روزی قدرت را به دست بگیریم و هر عمل سیاسی و تبلیغاتی که انجام می‌دادیم و حتی اقداماتی که برعلیه جمهوری اسلامی انجام می‌دادیم برای رسیدن به این هدف بود که ما قدرت و امکان پیدا کنیم که در شرایط بحرانی بتوانیم به قدرت برسیم و این واقعیتی است که همه آنهایی که با کمونیسم آشنا هستند می‌دانند و نمی‌توانیم آن را انکار کنیم. اقدامات ما درجهت ایجاد سازمان‌های افسری، مخفی و نفوذ در ارگان‌ها و جاسوسی‌کردن به نفع شوروی برای رسیدن به قدرت بوده است، اما اینکه چه زمانی ما بتوانیم اقدام عملی انجام دهیم، خواب و خیال و تصورات ما این بوده که در زمانی‌که با برخوردهای داخلی بحرانی به ‌وجود آید [از این شرایط برای رسیدن به هدف خود] استفاده کنیم.»*[۲۸] در همین حال و در ادامه بازتاب‌ دادگاه متهمان شبکه نظامی حزب توده در رسانه‌ها، خبرگزاری رویتر از مسکو گزارش داد: روزنامه ستاره سرخ (ارگان ارتش شوروی) در شماره امروز خود در مقاله‌ای که تلویحاً به محاکمه سران حزب توده اشاره داشت مدعی شد مقامات ایران جنگ را وسیله سرکوب نیروهای دمکراتیک قرار داده‌اند. به گزارش رویتر، روزنامه مذکور از نقطه‌نظری، که این خبرگزاری آن را «شکستن بی‌طرفی مسکو نسبت به جنگ خلیج [فارس]» دانست، ضمن متهم‌ساختن ایران به جلوگیری از حل‌وفصل جنگ، نوشت: «موقعیت جنگی فرصت خوبی به دست محافلی که خواستار سرکوب نیروهای دمکراتیک در این کشور هستند داده و مبارزه با وطن‌پرستان ایران را برای آنان آسان‌تر ساخته است.» رویتر دراین‌مورد اشاره کرد: «به نظر می‌رسد که واژه وطن‌پرستان ایرانی متوجه اعضای حزب کمونیست توده که در ماه می‌گذشته منحل گردید و یکی از اعضای آن یعنی فرمانده سابق نیروی دریایی ایران اکنون به‌اتهام جاسوسی تحت محاکمه است، می‌باشد.» رویتر همچنین یادآور شد: «مسکو طی ماه‌های اخیر به‌طور فزاینده‌ای از رهبری ایران انتقاد کرده و شروع به بهبود روابط تیره خود با عراق نموده، ولی مطبوعات رسمی این کشور از جبهه‌گرفتن در جنگ خلیج [فارس] اجتناب کرده بودند.» به گزارش خبرگزاری رویتر روزنامه ستاره سرخ همچنین مدعی شده است: «ایران علی‌رغم اعلام دشمنی نسبت به امریکا میلیون‌ها دلار اسلحه از این کشور خریده است. ... ارتش ایران به‌طورکلی در سطح پایینی از تخصص قرار دارد و این کشور پیروزی‌های خود را ازطریق برتری در تعداد نفرات کسب کرده است.»[۲۹] گفتنی است امروز مقاله روزنامه ستاره سرخ را رادیوهای مسکو، کلن و اسرائیل نیز انعکاس دادند.[۳۰]

گزارش- 793

اوضاع لبنان درپی حملات جنگنده‌های امریکایی و اسرائیلی به مواضع نیروهای سوری و احتمال ازسرگیری ‌این حملات همچنان بحرانی است. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس در دمشق، فاروق الشرع وزیر مشاور در امور خارجه سوریه گفت: «حمله هوایی یکشنبه توسط نیروی هوایی امریکا علیه مواضع سوریه تشنج در منطقه را افزایش داده و به‌طور محسوسی ثابت کرده است که امریکا در لبنان درگیر است و تفنگ‌داران دریایی امریکا در این کشور موضع یک‌جانبه‌ای اتخاذ کرده‌اند.» وی همچنین با تکذیب اعلام امریکا مبنی‌بر اینکه حمله هوایی اخیر هواپیماهای این کشور به مواضع سوری یک اقدام دفاعی بوده است، گفت: «امریکا اکنون به‌طور آشکار در کنار اسرائیل قرار گرفته است.» آسوشیتدپرس همچنین به نقل از تاس خبرگزاری شوروی اعلام کرد که اتحاد شوروی امروز نیز هشدار داد «واشنگتن قصد حملات بیشتر به سوریه را دارد و حضور امریکا را در لبنان با مداخله امریکا در ویتنام مقایسه کرد.» تاس افزود: «امریکا حمایت نیروهای چندملیتی در لبنان (انگلستان، فرانسه و ایتالیا) را برای اجرای این نقشه جلب کرده است.»[۳۱] در همین حال، علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه ایران نیز امروز در حاشیه اجلاس وزرای امور خارجه کشورهای اسلامی در داکا ضمن گفت‌وگو با هیئت سوری به ریاست فاروق الشرع وزیر مشاور در امور خارجه سوریه، تصریح کرد: «امریکا تمام متحدانش را در لبنان، که دامی به‌مراتب بزرگ‌تر از ویتنام برای وی خواهد شد، جمع کرده است.»[۳۲] از سوی دیگر، رادیو اسرائیل گزارش داد: اسحاق شامیر نخست‌وزیر اسرائیل، در جلسه پارلمان این رژیم «ادعاهای بی‌اساس شوروی را دایر بر اینکه اسرائیل قصد دارد از امریکا موشک‌های "پرشینگ" خریداری کند، تکذیب کرد و خاطرنشان ساخت که اسرائیل به‌هیچ‌وجه قصد ندارد علیه سوریه به جنگ بپردازد و هدف از همکاری و هم‌گامی ‌با امریکا آن است که سوریه از دست‌یازیدن به جنگ خودداری ورزد.» شامیر همچنین با بیان اینکه «این همکاری علیه اتحاد شوروی نمی‌باشد.»، افزود: «دولت هیچ‌یک از جزئیات مذاکرات نخست‌وزیر و وزیر دفاع با سران ایالات متحده را پنهان نمی‌سازد. در این مذاکرات پیرامون چگونگی برقراری آتش‌بس در لبنان گفت‌وگو شد و هیچ سخنی از برنامه‌های جنگی در میان نبوده است.»[۳۳] به گزارش خبرگزاری یونایتدپرس، روزنامه لبنانی النهار در شماره امروز خود به نقل از منابع دیپلماتیک غربی نوشت: «دولت سوریه ممکن است برای مقابله با همکاری استراتژیک اسرائیل و امریکا از سربازان شوروی برای استقرار در خاک سوریه دعوت به عمل آورد.» به نوشته این روزنامه هدف سوریه اصلاح موازنه قوا با تقویت بیشتر موقعیت نظامی شوروی در خاک سوریه است و این درحالی است که هم‌اکنون حدود 7000 تکنسین شوروی در سوریه به سر می‌برند.[۳۴] در همین زمینه روزنامه کویتی السیاسه نیز امروز با اشاره به اتکای شدید سوریه به حمایت سیاسی و نظامی شوروی هشدار داد: «زیاده‌روی در برانگیختن احساسات ضدامریکایی برای سوریه گران تمام خواهد شد.» به نوشته این روزنامه «تجربیات گذشته ثابت می‌کند که دو ابرقدرت غالباً به زیان کشورهای کوچک درمورد منافع خود توافق می‌کنند.» السیاسه همچنین ضمن طرح این موضوع که «قدرت‌های عرب و غیرعرب، نفوذ فزاینده سوریه در لبنان را نمی‌پذیرند»، به بیان اوضاع کلی جهان عرب پرداخت و خاطرنشان کرد این شرایط درگیری دیگری را در منطقه غرب آسیا که به یک جنگ منجر شود امکان‌پذیر نمی‌سازد.[۳۵]

گزارش- 794

باوجود انجام مقدمات خروج عرفات و فلسطینی‌های هوادار وی از طرابلس، وزیر دفاع سابق رژیم صهیونیستی خواستار جلوگیری از این امر شد. درپی انفجار روز گذشته بمب در اتوبوس حامل مأموران امنیتی رژیم صهیونیستی در بیت‌المقدس، خبرگزاری فرانسه امروز از پاریس گزارش داد: آریل شارون وزیر دفاع سابق اسرائیل در مصاحبه‌ای با رادیو فرانسه گفت: «نباید به عرفات اجازه داد سالم از طرابلس خارج شود، این یک اشتباه است.» شارون تصریح کرد: «بهای این اشتباه می‌تواند تولد مجدد سازمان آزادی‌بخش فلسطین باشد.» وی افزود: «حرفم را باور کنید، من یقین دارم انهدام سازمان آزادی‌بخش فلسطین به شکل کنونی مهم‌ترین نتیجه جنگ لبنان است، نتیجه‌ای که امکان برقراری صلح در خاورمیانه [غرب آسیا] را فراهم می‌سازد.»[۳۶] به گزارش رادیو اسرائیل، اسحاق شامیر نخست‌وزیر این رژیم نیز ضمن اشاره به حادثه انفجار روز گذشته در بیت‌المقدس گفت: «هنوز برخی از جهانیان این ادعای دروغین را باور خواهند داشت که عرفات و یارانش معتدل و میانه‌رو شده‌اند، ولی اسرائیل از این خودفریبی دوری می‌جوید.»[۳۷] همچنین خبرگزاری یونایتدپرس به نقل از شماره اخیر روزنامه نیویورک تایمز گزارش داد: «سازمان سیا درون سازمان آزادی‌بخش فلسطین یک شبکه اطلاعاتی باارزش ایجاد کرده بود، اما هنگامی‌که سال گذشته ساف مجبور به خروج از بیروت شد این سیستم اطلاعاتی درهم ‌ریخت.» این روزنامه نوشت: «این همکاری علی‌رغم این واقعیت که امریکا از چندین سال قبل به‌خاطر اقدامات تروریستی و خصومت سازمان آزادی‌بخش فلسطین با اسرائیل، رسماً از تماس مستقیم با آن خودداری کرد، صورت گرفته است.» نیویورک تایمز ضمن اشاره به این نکته که سازمان سیا هنوز دراین‌مورد اظهارنظری نکرده است، نوشت: «ارتباط سیا با ساف حداقل از زمان پرزیدنت نیکسون پی‌درپی مورد تصویب دولت‌های امریکا بوده است. این شبکه جریانی از اطلاعات درمورد تحولات سیاسی و نظامی در خاورمیانه به‌ویژه در لبنان فراهم می‌ساخت و تنها کانال موثق انسانی برای کسب خبر راجع به سازمان‌های تروریستی و گروه‌های مبارز شیعیان مسلمان را تشکیل می‌داد.» طبق گزارش این روزنامه پس از آنکه نیروهای ساف در اوت 1982 متعاقب حمله رژیم صهیونیستی به لبنان از بیروت رانده شدند، سیا نتوانست این شبکه را با شبکه‌ای جدید جایگزین سازد.[۳۸]

ضمیمه گزارش793: مشروح جلسه دوم دادگاه رسیدگی به اتهامات اعضا و سران تشکیلات مخفی حزب توده مشروح دومین جلسه دادگاه سازمان مخفی حزب توده به نقل از روزنامه جمهوری اسلامی به این شرح است: «دومین جلسه محاکمه بهرام افضلی فرمانده سابق نیروی دریایی و یکی از عناصر سازمان مخفی نظامی حزب منحله و خائن توده صبح دیروز [16/9/1362] با تلاوت آیاتی چند از کلام الله مجید در دادگاه انقلاب اسلامی ارتش به ریاست حجت‌الاسلام محمدی ری‌شهری تشکیل شد. به گزارش خبرنگار ما، در این جلسه دادگاه که کیانوری دبیرکل حزب، شاهرخ جهانگیری، محمدمهدی پرتوی و معزز از مسئولین شاخه نظامی حضور داشتند، دادستان انقلاب اسلامی ارتش دررابطه‌با مسائلی که آقای افضلی در جلسه اول در دفاع از خودشان گفته بودند مطالبی بدین شرح بیان داشت: دررابطه‌با مسائلی که آقای افضلی در دفاع از خودشان به عرض می‌رساندند مطالبی دارم که تحت دو عنوان به استحضار می‌رسانم، اول اینکه عین جمله‌ای که ایشان دررابطه‌با شروع فعالیت‌های سیاسی‌شان در حزب جاسوسان توده بیان کردند، این بود که فساد و ظلم و جور و محرومیت را احساس و برای رفتن جامعه به‌سوی تعادل لزوم یک حزب چپ را برای مملکت ضروری تشخیص می‌دادم، این سؤال مطرح است که در آغاز فعالیت آیا شما این نظام را می‌شناختید یا نمی‌شناختید. اگر نمی‌شناختید چگونه می‌توانستید فرض کنید که برای هدایت جامعه به‌سوی تعادل اینها می‌توانند کاری بکنند و اگر می‌شناختید اطلاعات صحیحی که از جامعه شوروی در دست هست که آنها هرگز هدفشان قسط و عدالت و آزادی نیست. ... و اما مطالبی که دررابطه‌با سری‌بودن اطلاعاتی که شما به این حزب می‌دادید؛ پرونده شما مشهود است از اطلاعات محرمانه و سری که ازطریق شما داده شده ولی از همین مطالبی که شما و آقای پرتوی در جلسه قبل مطرح کردید به‌خوبی این مطلب می‌آید. ... آنچه که از قانون فهمیده می‌شود چه قانون گذشته که در زمان ارتکاب عملیات شما بود و چه قانون تعزیرات که هنگام محاکمه شما حکومت دارد، در هیچ‌یک از این دو قانون این مسئله به این صورت نیامده اگر خبری برای دشمن متضمن فایده‌ای باشد. افشای این جاسوسی است صریحاً ماده 3 قانون تعزیرات این مطلب را بیان می‌کند و اما مطلب سوم عبارتی که آقای پرتوی اظهار کردند عیناً این بود که اطلاعات داده‌شده سری بود، ولی برای امنیت کشور خطری نداشت. اگر در این حد حرف ایشان را قبول کنیم درحالی‌که ما معتقدیم خطر داشت ولی همین اندازه که این اطلاعات سری بود برای بیان و افشای اسرار و صدق عنوان جاسوسی کافی است خود شما اظهار کردید اطلاعات سری را دارید. شما اطلاعاتی دادید به حزب که آنها به دشمن رد کردند و در پرونده آنان هست که آنها سری و محرمانه بوده و ازنظر تحقق عنوان قانونی یک چنین چیزی وجود ندارد که آیا بعد از عمل بگوییم یا قبل از عمل، یعنی همان حرفی که خودتان اعتراف کردید عرض می‌کنم و الا بیش از اینها هست، اما این مسئله که شما اطلاع نداشتید از اینکه ارتباط شما با آقای پرتوی یک ارتباط تشکیلاتی مخفی است و خودتان را یک عضو ساده معرفی کردید یک چنین مطلبی باتوجه‌به اظهارات جلسه اخیر آقای پرتوی هم متناقض است. ایشان گفتند ما رسماً نگفته بودیم که چکاره هستیم ولی کسانی که با ما در ارتباط بودند باتوجه‌به سابقه حدس می‌زدند. ... این جمله را دو مرتبه گفتند یک مرتبه دررابطه‌با تمام افراد نظامی که با این تشکیلات ارتباط داشتند و یک بار هم دررابطه‌با ارتباط خود شما چون صریحاً این مطلب را گفتند که ما رسماً نگفته بودیم ولیکن ایشان باتوجه‌به سابقه‌شان می‌دانستند که ما چه‌کاره‌ایم که خیلی راحت از اظهاراتشان فهمیده می‌شود که ایشان می‌خواهند بگویند ما نگفتیم، ولی او می‌دانست دیگر اینکه اگر شما از تشکیلات مخفی و تدارک برای انجام یک‌سری عملیات آگاهی نداشتید اسم مستعار برای چه؟ اعضای ساده که اسم مستعار ندارند و اینکه شما می‌دانستید اطلاعاتی که شما می‌دهید به شوروی داده می‌شود این هم مانند تساوی در زاویه‌ای است که هر دو با زاویه سوم مساوی‌اند. ملاحظه می‌کنید درمورد خبر نقل‌وانتقالات نیروهای افغانستان بعد از اینکه این مطلب را شما به ایشان گفتید خواستند که شما بنویسید هیچ فکر نکردید که این نوشته برای چه هست، درحالی‌که خودتان صراحتاً اعلام کردید که می‌دانستید این حزب با حزب شوروی در تماس و ارتباط هست، بنابراین آگاهی از تشکیلات مخفی و آگاهی بر اینکه اطلاعاتی که شما می‌دهید سری است و این اطلاعات برای دشمن مفید است داشتید. دشمن هیچ‌وقت درصدد جلب اطلاعاتی که برایش فایده ندارد نیست این را همه افراد ساده می‌دانند چه رسد به افراد حزبی و سیاسی. من استدعا دارم باتوجه‌به اینکه [دو] اتهام مهم درباره ایشان مطرح است - که اینها هرچند که در این قضیه مرتبط هستند، ولی ازنظر عنوان جزایی مرتبط نیستند - یکی جاسوسی و دیگری عضویت در تشکیلاتی برای براندازی، جداگانه رسیدگی و حکم شرعی را درباره هرکدام صادر کنید. پس از سخنان دادستان، افضلی در ادامه دفاعیات خود گفت: ... آنچه که از بیانات جناب آقای دادستان در ذهنم مانده جواب می‌دهم می‌گویم بنده اگر دیروز درباره عقده حقارت صحبت کردم منظورم آن عقده روانی و حقارتی است که در دوران نوجوانی با یک سرکوب جدید در آن 15 یا 16 سالگی به من وارد شده بود. من این را یکی از عوامل جواب‌دادن مساعد آقای خطیب تلقی می‌کنم ... . درمورد مدارکی که صحبت فرمودید به‌عنوان محرمانه و خیلی سری و کلی سری و عرف را مطرح فرمودید در ارتش هم هست و فرمایشات ایشان درست است و من درمورد مطالبی که جناب آقای پرتوی در میان گذاشتم الان به خاطر ندارم. درمورد مسئله سوم که مربوط می‌شود به وجود تشکیلات مخفی بنده باید صادقانه اعتراف کنم بنده حدس این موضوع را که هست فعلاً وجود دارد می‌زدم و رسماً وقتی سؤال کردم و جوابی شنیدم این بود چنین چیزی وجود ندارد تا اواخر که شاید نزدیک به عید نوروز سال 1362 در همین حدودها وقتی‌که از ایشان سؤال کردم هم ایشان و هم آقای معزز به‌شدت تکذیب کردند و به‌طور رسمی این موضوع را نمی‌دانستم، ولی خوب احساسش را می‌کردم. رئیس دادگاه: بفرمایید بالاخره باتوجه‌به مسائلی که در جلسه گذشته مطرح شد و مسائلی که آقای دادستان مطرح کردند شما قبول دارید که به جمهوری اسلامی خیانت کرده‌اید؟ افضلی: عرض کردم وقتی تقاضای عفو و بخشش کردم صرفاً خودم را گناهکار می‌دانستم، نادم و پشیمانم و این را قبول دارم. رئیس دادگاه: یکی از اتهامات شما جاسوسی هست قبول دارید که شما جاسوسی کردید به نفع اجانب؟ افضلی: اگر اجازه بدهید این موضوع را به‌صورت دیگر مطرح کنم. اینکه آقای دادستان اشاره فرمودند من درباره اینکه حزب تماس دارد این را به‌عنوان یک آدمی که بالاخره روزنامه خوانده، کتاب خوانده، به کشورهای مختلف سفر کرده در جلسه قبل عرض کردم، این را می‌دانستم که بالاخره یک حزب سیاسی هم‌مسلک با یک حزب سیاسی هم‌مسلک دیگر در جریان است در دو سه مورد دیگر که یکی مربوط به موضوع جابه‌جایی نیروهای افغانی بودند، به‌عنوان اینکه بنده بدانم که آقایان در اینجا و جای دیگر با نظامیان خارجی در تماس هستند اطلاع نداشتم. این عین واقعیت است؛ یعنی حدس یک‌صدم را نمی‌زدم. البته در جنبه سیاسی ممکن است ارتباطی داشته باشند و می‌تواند بعضی از مسائل را حل کند مثمرثمر باشد و درخصوص خود موضوع اینکه البته این به ابتکار خود من مطرح شد (موضوع جابه‌جایی نیروهای افغانی) که بعد گفتم یک چنین چیزی هست، ولی چرا مطرح کردم، نمی‌دانم. رئیس دادگاه: سؤال من این بود که برای اجانب جاسوسی می‌کردید یا نه؟ افضلی: البته پس از بازداشتم از رادیو تلویزیون شنیدم. الآن احساس می‌کنم که از مطالبی که گفتم از آن استفاده شد و لحظه‌ای که گفتم غیر از آن اواخر سال 1361 به بعد، که آن موضوع مهم پیش آمد، خودم نمی‌دانستم جاسوسی می‌کردم. ولی بعداً احساس کردم مسائل غیر از آن چیزی که من فکر می‌کنم هست و من به یک طریقی خواستم آن چیز مورد تقاضا را باتوجه‌به احساسی که کردم به آنها ندهم. آن مسئله موشکی که عرض شد ... درمورد این مسئله گفتم غیر از آن مسئله‌ای که اگر اطلاعات بیشتر لازم دارید این جریان در دریا هست، بعد در دریا هم نمی‌شود بروند بردارند و به‌خاطر اینکه در منطقه جنگی هستیم، فاصله هست بین ما و آنها برای کشیدن به بالا ابزار وسایلی می‌خواهد که روی آب حرکت کند. ... رئیس دادگاه: ... شما دررابطه‌با همین مسئله‌ای که گفتید یک نکته‌ای هست که کدام نقطه دریا این موشک‌ها غرق شدند آن نقطه را آقای کیانوری از شما خواست تعیین کنید یا نه؟ افضلی: سؤالی که از من کردند این بود که کجاست، بنده گفتم حدود پنج مایلی جنوب‌شرقی. رئیس دادگاه: شما موقعیت را تعیین کردید؟ افضلی: نه من یک نقطه تقریبی دادم که اگر فرصت باشد بروند تجسس کنند، پیدا کنند. درضمن نکته دیگری که خواستم به عرض شما برسانم این است که از جریان غرق آن ناوچه تا روزی که این صحبت مطرح شد بیش از دو سال گذشته [است]. رئیس دادگاه: خب ما هم حالا بحث همان دو سال قبل را می‌کنیم. افضلی: خیر، سؤالی که کردند نزدیک عید امسال بود و کشتی بیش از دو سال قبل از این جریان غرق شد. رئیس دادگاه: لابد برایشان فایده‌ای داشته که سؤال می‌کردند، ولیکن اگر بدون فایده بود که بعد از اینکه شما گفتید دوباره برای شما پیغام نمی‌آوردند که جایش را تعیین کنید. افضلی: من فکر می‌کنم همان روز اول من این را گفتم من هم چیزی به خاطرم نمی‌آید که دو دفعه این موضوع مطرح شده باشد. رئیس دادگاه: آقای پرتوی توضیح دهید این دو دفعه بود یا یک دفعه. پرتوی: اگر اجازه بدهید مفصل توضیح می‌دهم. رئیس دادگاه: توضیح دهید. پرتوی: ... مسئله این است که خود من هم مدتی در این ارتباط درگیر بودم، ولی قبل از آن از سال 1358 تقریباً از اواسط سال 1358 آقای کیانوری باتوجه‌به اینکه تعدادی از افراد نظامی آن موقع با ما ارتباطشان داده شده بود و در ارتباط با تشکیلات مخفی بود، از من خواستند که اطلاعات نظامی خاصی را و اسناد نظامی دراین‌رابطه را که درواقع فوق‌العاده سری است یعنی اهمیت مثلاً جهانی دارد آنها را توسط اعضای ارتشی حزب که دراختیار ما بودند کوشش کنیم که تهیه کنیم دراختیار شوروی‌ها قرار بگیرد. مسئله هم این بوده که شوروی‌ها روی این مسئله خیلی پافشاری می‌کردند این‌طور که من اول از اظهارات آقای کیانوری و بعد که ارتباط مستقیم به من داده شد، دراین‌مورد مستقیماً این را شاهد بودم. ... من آن موارد را که مورد درخواست بود به اطلاع عده‌ای از آقایان ارتشی که تماس داشتم و یا مسئولین آنها برسانم که دراین‌مورد ببینند آیا می‌توانند کاری انجام دهند؛ ازجمله آقای افضلی بود. خب این روشن بود یعنی هر آدم حتی ناواردی می‌توانست به‌راحتی تشخیص بدهد که آن اطلاعات خواسته‌شده به درد حزب نمی‌خورد این اطلاعات قطعاً به درد شوروی می‌خورد و این را هر کسی می‌توانست تشخیص دهد. بنابراین البته آقای افضلی به‌عنوان مثال در آن موقع گفتند که من دسترسی ندارم و راهنمایی‌های کلی کردند که چه جور می‌شود و کجا می‌شود پیدا کرد. بعد این جریان ادامه پیدا کرد و مقادیری از این اطلاعات که در همان سال 1358 خواسته شده بود تهیه شد که من به حزب تحویل داده و قاعدتاً رد شد. بعد در سال 1359 هم ... تهیه این‌گونه اسناد و اطلاعات و دادن آنها به شوروی‌ها ادامه پیدا کرد البته آنها تا سال 1361 هم همچنان دنبال این مسئله بودند. لیست‌هایی می‌فرستادند و بعضی از این لیست‌ها را حتی به آقای افضلی هم نشان داده بودند و خواسته بودند که اگر امکان دارد ایشان تهیه کنند گرچه خود ایشان نتوانستند تهیه کنند. می‌رسیم به مورد خاصی که آن مورد خاص هم موردی است که اینجا مطرح شد آن هم درواقع یک موردی است که اطلاعاتی دراین‌مورد برای آن اسناد خاص خواسته شده بود. خب چون درارتباط‌با کار آقای افضلی بود من به ایشان مراجعه کردم و ایشان اول گفتند که چنین اسنادی وجود ندارد گویا این اسناد در جریان انقلاب و اینها از بین رفته. به هر صورت در ایران نیست و به این ترتیب مگر اینکه خودش پیدا شود آن‌هم که تعدادش محدود است و امکان ندارد، ولی بعداً ایشان اعلام کردند که (اینها مال حدود یک سال و نیم یا دو سال پیش است) ایشان گفتند که آن موردی را که ما احتیاج داریم اصلش را همان موشک را در فلان‌جا در دریا بدین‌ترتیب هست و می‌شود بروند از آنجا بردارند و خب معلوم بود ایشان می‌دانست که این را ما برای کجا می‌خواهیم و گفت که آنها که امکانش را دارند و برایشان کاری ندارد می‌توانند بروند بردارند. من این مسئله را با آقای کیانوری مطرح کردم بعد آقای کیانوری بعد از مدتی قاعدتاً تا بعد از این مدتی که مسئله مطرح شده بود و جوابی از شوروی‌ها گرفته بودند مطرح کردند که مختصات دقیق نقطه‌ای که آن کشتی غرق شده گرفته شود. من از ایشان خواهش کردم و ایشان هم مختصات آن را دادند، یعنی مشخصات دقیق بود و من باز این نقطه را به آقای کیانوری دادم ... این کار ازطرف ما انجام شد و ایشان هم بی‌شک می‌دانستند که برای چه هست که راهنمایی‌هایی لازم را کرد. مورد دیگری را هم که دیروز مطرح شده بود و من فکر می‌کنم باید مسئله را باز کنم آن مورد مسائل مرزی بود. دراین‌مورد هم مسئله روشن است. جزو اخباری بود که آقای افضلی دادند که از بولتن اداره دوم بود و بعد ایشان خودشان تکیه کردند که هرچه زودتر این اطلاعات داده شود که آنها با گذاشتن صافی‌های مخصوص به‌اصطلاح راه آن استراق‌سمع را ببندند ... البته ایشان حتی در آن جلسه هم توضیحاتی دادند که چه جوری می‌شود جلوی شنیدن آن مکالمات بی‌سیم را گرفت. یعنی سیستم‌هایی که وجود دارد اینها را هم برای من توضیح دادند که حتی آن سیستم‌ها را دیگر من نفرستادم چون فکر می‌کردم لازم نیست، ولی اصل مطلب را فرستادم این هم دراین‌مورد. رئیس دادگاه: باتوجه‌به مسائلی که ایشان مطرح کردند، بالاخره شما قبول دارید که برای شوروی جاسوسی می‌کردید یا نه؟ صریحاً جواب بدهید. افضلی: البته من خدمت شما عرض کردم از اینکه آقایان با نظامیان شوروی در ایران در تماس هستند یا جاهای دیگر. ... رئیس دادگاه: نمی‌گوییم که نظامی یا غیرنظامی، بالاخره اطلاعات به شوروی می‌دادید؛ حالا به ‌دست نظامی یا غیرنظامی می‌افتاد، یک حزب ساده که اطلاعات نظامی مثلاً به دردش نمی‌خورد، بالاخره پس شما قبول دارید که برای شوروی جاسوسی می‌کردید؟ افضلی: غیرمستقیم شاید بشود اسمش را این‌طور گذاشت. رئیس دادگاه: نه. مستقیم، غیرمستقیم یعنی چه؟ یعنی مقصود از مستقیم این است که شما به ایشان می‌گفتید ایشان به کیانوری و آقای کیانوری هم مثلاً به جاسوسخانه می‌گفته آنها هم به اربابانشان می‌گفتند. خب این یک مسئله است اگر مقصودتان از غیرمستقیم این باشد که شما اطلاع نداشته باشید که از این مسائل برمی‌آید که شما اطلاع داشتید. افضلی: تا یک حد زیاد این‌طور بوده است. رئیس دادگاه: یک مسئله دیگری که شما مطرح کردید اینکه این اواخر شما فهمیدید که مسئله، مسئله جاسوسی است، ولی یک مرور به پرونده شما مشخص می‌کند که شما از ابتدا در این جریان بودید. هرچند آقای پرتوی هم مطلب را الآن تصریح کردند که شما کاملاً می‌دانستید از صحبت‌های شما این مسئله به دست می‌آید، ولی می‌خواهم عرض کنم از پرونده شما بیش از این استفاده می‌شود. موارد زیادی هست از ابتدا تا انتهای پرونده شما که همه‌اش دادن اطلاعات به خارج و ازطریق آقای پرتوی است. حالا من یک نمونه‌ای از این گزارش‌هایی که شما دادید می‌خوانم تا ببینید از مسئله استفاده می‌شود یا نه. به گزارش خبرنگار روزنامه جمهوری اسلامی، سپس رئیس دادگاه گفت: شما دررابطه‌با خرید این موشک‌ها مسائلی مطرح کردید که فعلاً نمی‌گویم و در پرونده‌تان هست که درمورد اینکه ایران می‌تواند موشک‌ها را تهیه کند یا نه اطلاعات داده‌اید. عزیمت هیئت‌های مختلف ایرانی برای خارج از کشور. ... افضلی: حاج‌آقا من آنچه را که در پرونده نوشته و امضا کرده‌ام قبول دارم. رئیس دادگاه: شما [افضلی] در یک جلسه فروش تعدادی موشک به نیروی دریایی مطرح بود که گفته‌اید، کشتی‌های عبوری در خلیج‌فارس و میزان تلفات را گفته‌اید، اختلافات داخلی در زمان حاکمیت بنی‌صدر را اطلاع داده‌اید، تغییردادن قرارگاه‌های جنگ در جنوب را گزارش نموده‌اید. نتیجه سفرتان به لیبی و اطلاعاتی که در دیدار با رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر به دست آوردید به حزب توده گفته‌اید. اطلاعاتی دررابطه‌با جزیره خارک داشتید که گزارش دادید. در این اواخر گزارش داده‌اید که پرونده حزب توده در دادگاه انقلاب اسلامی ارتش مطرح می‌شود. آمار تلفات در جنگ و آمار فروش نفت، ارقام ذخایر ارزی را گزارش داده‌اید. سمینار محرمانه نیروهای مسلح را گزارش داده‌اید. ملاقاتتان با وابسته ایتالیا را اطلاع داده‌اید. اطلاعاتی دررابطه‌با عملیات والفجر مقدماتی و 1 و 2 و اشکالاتی که در کار پیش آمده که همه اینها در جنگ سرنوشت‌ساز است را گزارش داده‌اید. به گزارش خبرنگار روزنامه جمهوری اسلامی سپس وی گفت: آمار نیروهای سپاه و بسیاری از موارد دیگر را گزارش داده‌اید که از صفحه106 پرونده‌تان به بعد، 25 مورد را خلاصه کرده‌اید. به‌هرحال دادن این‌همه اطلاعات که تازه مشتی از خروار است، دلالت می‌کند که باتوجه‌به موقعیت، ارتباطات سواد و قرارهای مخفی که داشتید، هم شما خبر داشتید که تشکیلات مخفی است و هم اینها دلالت می‌کند بر اینکه برای شما کاملاً مشخص بوده که دارید جاسوسی می‌کنید و کاملاً برای شما مشخص بوده که حزب یک برنامه درازمدتی دارد برای به‌دست‌گرفتن قدرت این‌همه مسائل و اطلاعاتی که حزب از شما می‌خواست. می‌شود فهمید که شما از مسئله براندازی نظام جمهوری اسلامی به‌وسیله حزب هم خبر داشتید و این همکاری‌ها را می‌کردید که اگر فردا خبری شد، شما هم بی‌نصیب نباشید. حال اگر پاسخی در این موارد دارید بیان کنید. افضلی: بسم‌الله الرحمن الرحیم، درمورد مسائلی که حضرت‌عالی قرائت فرمودید، باید بگویم آنچه را که نوشته‌ام، قبول دارم. درمورد گزارش سمینار محرمانه نیروهای مسلح باید بگویم که تنها چیزی را که به آقای پرتوی گفتم این بود که در این گزارش اکثر معاونین وزارتخانه‌ها که در این سمینار حضور داشتند مسائلی دررابطه‌با جنگ گفتند. دررابطه‌با عملیات والفجر1 و 2 باید بگویم که پس از پایان عملیات، بنده برحسب صحبت‌هایی که مسئولین نظامی می‌کردند، یک‌سری اطلاعاتی را به آقای پرتوی دادم و عملیات آن‌موقع تمام شده بود. رئیس دادگاه: این دلیل نمی‌شود که وقتی عملیات تمام شد و شما خصوصیات کار را برای حزب توده گفتید، آنها برای بعدها مسائلی را پیش‌بینی نکنند. حتی در پرونده شما هست که گفته‌اید پس از عملیات، انتقال نیروهای بخش شمالی و جنوبی را به خسرو گفتم. افضلی: من آنچه را که امضا کرده‌ام را قبول دارم، اما درمورد براندازی باید بگویم که باتوجه‌به اعتقادات مذهبی مردم و اینکه من خودم هم متولد شهر قم هستم، این مسئله را کاملاً قبول داشتم که حزبی با چنین گرایشی نمی‌تواند حکومت را به دست گیرد. اما من این‌طور الآن می‌دانم، نمی‌دانستم که این حزب آن طرح‌ها را داشته است. دررابطه‌با براندازی، من مهمات اسلحه و نقشه به کسی ندادم. رئیس دادگاه: حزب آنها را نخواست یا اینکه خواست و شما نداده‌اید؟ افضلی: یادم نمی‌آید که آنها خواسته باشند. درباره براندازی من اقدامی نکردم. من خدمت هم کرده‌ام و این‌طور نیست که شما فقط گناهان و تقصیرات مرا مطرح می‌کنید و می‌خواهم کارهای خوب مرا هم بگویید. بنده خودم را مقصر می‌دانم. رئیس دادگاه: شما اعتراف می‌کنید که هم خیانت به جمهوری اسلامی کردید و هم برای شوروی جاسوسی نمودید؟ افضلی: شاید عمق مسئله را درک نمی‌کردم، اگرنه من قصد اینکه عملی برضد جمهوری اسلامی کنم، نداشتم. رئیس دادگاه: مگر جاسوسی ضد نظام جمهوری اسلامی نیست؟ افضلی: [سکوت کرد.] رئیس دادگاه: شما چقدر کمک مالی به حزب توده می‌کردید؟ افضلی: حاج‌آقا من نوشته‌ام که اوایل 500 تومان، بعد 1000 تومان و در اواخر ماهی 2000 تومان می‌دادم که این کمک‌ها نسبت به درآمدم یک‌دهم بود. یک دفعه هم یک تکه زمین در قم داشتم که فروختم و مبلغی از آن را که با 10 هزار تومان و یا 20 هزار تومان بود به حزب دادم. برداشت من این بود که چون آقایان کار و شغلی ندارند، باید به‌هرحال یک جوری مخارج آنها را تأمین کرد. رئیس دادگاه: آقای افضلی برای آخرین دفاع خودتان هرچه دارید بگویید؟ افضلی: بنده همان‌طورکه قبلاً عرض کردم خود را مقصر و مستوجب کیفر می‌دانم و هر حکمی را که حضرت‌عالی به‌عنوان قاضی دادگاه درمورد اینجانب صادر کنید با آغوش باز می‌پذیرم. من اعتقاد دارم که آنچه مشیت خداست همان می‌شود. چون از مسائل قضایی بی‌اطلاع هستم. از حضرت‌عالی به‌عنوان یک قاضی استدعای عاجزانه دارم که جناب‌عالی به‌عنوان وکیل مدافع من مقداری قضاوت کنید. در خاتمه باتوجه‌به ندامتی که الآن و با درنظرگرفتن اینکه من سابقه کار 20 سال عمرانی دارم و حداقل 10 درس از دانشکده فنی را می‌توانم درس بدهم. اگر برای نظام جمهوری اسلامی امکان دارد یک جایی از مملکت را بسازم، البته اگر مرا محکوم به اعدام نکردید. بگذارید که من با خدمتم این خلاف‌هایم را جبران کنم من از مردم و از امام عزیز عذر می‌خواهم و از امام امت می‌خواهم که مرا به‌عنوان یک فرزند مقصر خودش ببخشد. رئیس دادگاه: دادگاه شما تمام شد، یک سؤالی از شما داریم که مربوط به دادگاه نیست و آن این است که اگر شما قاضی بودید و می‌خواستید درمورد خودتان قضاوت کنید فردی را که ... نظام جمهوری اسلامی آمده او را مورد اطمینان قرار داده و به‌عنوان یکی از فرماندهان سه‌گانه ... و او را امین خود دانسته و دست او را برای وصول به اسرار باز گذاشته است چنین کسی که بیاید ... به این نظام و مردم خیانت کند، شما خودتان اگر بودید درمورد او چه قضاوتی می‌کردید؟ افضلی: من قاضی نیستم، نمی‌دانم چه بگویم، اما باید چنین فردی تنبیه شود. من قبول دارم که مقصر هستم. کیانوری: من می‌خواهم یک‌سری مسائل را دررابطه‌با حزب توده بگویم. البته در مصاحبه‌های تلویزیونی آنها را گفته‌ام. واقعیت این است که حزب ما از آغاز تأسیس به‌صورت یک حزب کاملاً وابسته و تابع اتحاد شوروی بوده است. ... درمورد جاسوسی من به‌طور صریح اعلام کردم که این کار را کرده‌ایم ازنظر تصوراتی که داشتیم و معتقد به سیستم شوروی و سیستم‌های کشورهایی مانند شوروی بودیم و فکر می‌کردیم که درنهایت فعالیت به نفع مردم جهان تمام خواهد شد. ... درمورد مسئله براندازی باید بگویم که هر حزب سیاسی آرزویش این است که به قدرت برسد و حزب ما هم اگر به همدیگر نمی‌گفتیم، اما آرزوی همه‌مان این بود که یک روزی قدرت را به دست بگیریم و هر عمل سیاسی و تبلیغاتی که انجام می‌دادیم و حتی اقداماتی که برعلیه جمهوری اسلامی انجام می‌دادیم و برای رسیدن به این هدف بود که ما قدرت و امکان پیدا کنیم که در شرایط بحرانی بتوانیم به قدرت برسیم و این واقعیتی است که همه آنهایی که با کمونیسم آشنا هستند می‌دانند و نمی‌توانیم آن را انکار کنیم. اقدامات ما درجهت ایجاد سازمان‌های افسری، مخفی و نفوذ در ارگان‌ها و جاسوسی‌کردن به نفع شوروی برای رسیدن به قدرت بوده است، اما اینکه چه زمانی ما بتوانیم اقدام عملی انجام دهیم، خواب و خیال و تصورات ما این بوده که در زمانی که با برخوردهای داخلی بحرانی به وجود آید، استفاده کنیم. ... به گزارش خبرنگار ما سپس ختم دومین جلسه رسیدگی به پرونده بهرام افضلی اعلام شد و ادامه جلسه دررابطه‌با رسیدگی به اتهامات سایر متهمین به روز شنبه آینده موکول گردید.»[۳۹]



پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1362/09/16

  1. سند شماره 290829 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 17/9/1362؛ و- سند شماره 370469 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری آبادان به استانداری خوزستان، 16/9/1362.
  2. سند شماره 290829 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 17/9/1362؛ و- سند شماره 370469 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری آبادان به استانداری خوزستان، 16/9/1362.
  3. سند شماره 362838 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات میاندوآب به اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 23/9/1362.
  4. سند شماره 357088 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانده سپاه مهاباد به فرمانده منطقه11، 16/9/1362.
  5. سند شماره 68855 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای کردستان از فرماندهی منطقه11 سپاه به فرماندهی سپاه، 17/9/1362؛ و- سند شماره 113145 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه مناطق کردنشین، شماره 146، 27/9/1362، ص4.
  6. سند شماره 356627 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه نقده به اطلاعات منطقه11، 17/9/1362.
  7. سند شماره 113145 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص2.
  8. سند شماره 361302 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه11 سپاه به فرماندهی کل سپاه، 4/10/1362.
  9. سند شماره 178558 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه11 سپاه به فرماندهی کل، 8/10/1362.
  10. سند شماره 355564 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه11 (اطلاعات) به ستاد مرکزی سپاه پاسداران، 16/9/1362.
  11. مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، صحیفه امام (مجموعه آثار امام خمینی(ره))، جلد 18، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، 1378، صص 240 - 233.
  12. روزنامه جمهوری اسلامی، 17/9/1362، ص15.
  13. همان.
  14. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 263، 17/9/1362، صص 6 و 7، سنندج - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/9/1362.
  15. روزنامه جمهوری اسلامی، 17/9/1362، ص15.
  16. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 17/9/1362، ص6، رادیو بغداد، 16/9/1362.
  17. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 264، 18/9/1362، ص5، منامه - خبرگزاری فرانسه، 17/9/1362
  18. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 263، 17/9/1362، صص 2 و 3، بغداد - خبرگزاری امارات، 16/9/1362.
  19. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 264، 18/9/1362، ص4، داکا - خبرگزاری یونایتدپرس، 16/9/1362.
  20. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 17/9/1362، صص 5 و 6، رادیو بغداد، 16/9/1362.
  21. روزنامه جمهوری اسلامی، 17/9/1362، ص14.
  22. روزنامه کیهان، 17/9/1362، ص28.
  23. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 263، 17/9/1362، ص8، ژنو - خبرگزاری فرانسه، 16/9/1362.
  24. روزنامه کیهان، 17/9/1362، ص2.
  25. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 263، 17/9/1362، صص 29 و 30، رادیو بی‌بی‌سی، 16/9/1362.
  26. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 20/9/1362، ص4، رادیو ابوظبی، 17/9/1362.
  27. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 263، 17/9/1362، ص8، توکیو - خبرگزاری رویتر، 16/9/1362.
  28. روزنامه کیهان، 17/9/1362، ص28.
  29. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 263، 17/9/1362، صص 4 و 5، مسکو - خبرگزاری رویتر، 16/9/1362.
  30. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 17/9/1362، صص 8، 10 و 11.
  31. روزنامه کیهان، 17/9/1362، ص28.
  32. همان.
  33. مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، صحیفه امام (مجموعه آثار امام خمینی(ره))، جلد 18، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، 1378، صص 240 - 233.
  34. همان، صص 21 و 22، بیروت - خبرگزاری یونایتدپرس، 16/9/1362.
  35. همان، صص 19 و 20، کویت - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 16/9/1362.
  36. همان، ص20، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 16/9/1362.
  37. همان، ص42، رادیو اسرائیل، 16/9/1362.
  38. همان، صص 20 و 21، واشنگتن - خبرگزاری یونایتدپرس، 16/9/1362.
  39. روزنامه جمهوری اسلامی، 17/9/1362، ص11.