1361.08.03
| روزشمار جنگ سال 1361 1361.08.03 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | سه آبان |
| تاریخ شمسی | 1361.08.03 |
| تاریخ میلادی | 25 اكتبر 1982 |
| تاریخ قمری | 7 محرم 1403 |
گزارش - 32
كوشش‌هاي حسين خرازي فرمانده قرارگاه قائم براي كسب آمادگي‌هاي موردنياز اجراي عمليات در منطقه عمومي عين‌خوش و ارتفاعات حمرين، به برگزاري جلسه‌‌اي دراين‌زمينه انجاميد.* امروز در اين جلسه كه با حضور حسين خرازي فرمانده قرارگاه عملياتي قائم و احمد كاظمي، مرتضي قرباني، ابوشهاب و مهدي زين‌الدين فرماندهان يگان‌هاي 8 نجف اشرف، 25 كربلا، 14 امام حسين(ع) و 17 عليبنابيطالب(ع) از سپاه پاسداران تشكيل شد، حاضران از ميزان آمادگي، استعداد و مانور يگان خود گزارش‌هايي دادند. گزارش فرماندهان، حاكي‌از آمادگي نسبي يگان‌ها براي اجراي عمليات بود. ابوشهاب فرمانده تيپ14 امام حسين(ع)، اعلام كرد: استعداد يگان شامل 12 گردان است كه 8 گردان پياده و يك گردان ضد‌زره در شب اول در سه محور (هر محور 3 گردان) وارد عمليات مي‌شوند و 3 گردان نيز در احتياط مي‌ماند. 2 گردان تانك (يك گردان از سپاه و يك گردان از ارتش) نيز در جناح چپ محدودة مأموريت تيپ ـ كه جناح كلي عمليات نيز محسوب مي‌شود ـ وارد عمل خواهند شد. همچنين تيپ84 خرم‌آباد، با استعداد احتمالي يك گردان زرهي و يك گردان پياده ادغامي، كه به‌صورت مأموريت گروهان به گردان (يك گردان از سپاه و يك گروهان از ارتش) تشكيل شده است، در عمليات شركت خواهد كرد. مهدي زين‌الدين فرمانده تيپ17 عليبنابيطالب(ع) نيز در تشريح مانور، استعداد اين تيپ را 8 گردان اعلام كرد كه در قسمت‌هايي از مانور خود با تيپ1 از لشكر21 حمزه (با استعداد 3 گردان) در دو محور عمل خواهند كرد و از مجموع 8 گردان موجود، 6 گردان در تقدم يكم وارد عمل مي‌شوند و 2 گردان نيز در احتياط خواهند بود. وي درمورد چگونگي اجراي مأموريت يگان خود گفت: تيپ17 مأموريت دارد پس از تصرف ارتفاعات مرزي، يك كيلومتر در دشت پيشروي كند. مرتضي قرباني فرمانده تيپ25 كربلا هم با اعلام آمادگي اين تيپ براي اجراي مانور در سه محور، استعداد تيپ را 8 گردان برشمرد. وي در ادامه گفت: در هر محور نيز با 5 قبضه تفنگ 106، از گردان‌هاي خط‌شكن حمايت خواهد شد.(1)
نقشه احمد كاظمي فرمانده تيپ8 نجف اشرف نيز با اعلام آمادگي يگان خود گفت: براي اجراي عمليات، 10 گردان در اختيار داريم كه در سه محور وارد عمل مي‌شوند. نكتة جالب‌توجه در خط حد يگان ما، هشياري دشمن است كه احتمالاً مشكلاتي را ايجاد خواهد كرد. در پايان، حسين خرازي پس از جمع‌بندي گزارش نيروهاي اطلاعات و فرماندهان يگان‌ها، اعلام كرد: ميادين مين مقابل يگان‌ها، تاحدودي پاك‌سازي شده و مراحل شناسايي منطقه تقريباً تكميل است و قرارگاه حدود 80 تا 90 درصد، آمادة اجراي عمليات است. ضمن آنكه با آغاز عمليات، احتياط‌هاي محلي هر تيپ بايد، با اجازة قرارگاه، وارد عمل شوند.(2)
گزارش - 33
تبادل‌آتش ميان دو طرف درگير در جنگ؛ تجاوز هواپيماهاي بمب‌افكن عراق به مناطق مسكوني و پناهندگي تعدادي عراقي به ايران، ازجمله اخبار روزانه جنگ است كه به‌طورمعمول تكرار مي‌شود. امروز، تبادل‌آتش در مناطق عملياتي، با تمركز بيشتر در منطقه عملياتي مسلم‌بن‌عقيل(3) و در دو طرف اروندرود(4) ادامه داشت و موجب واردآمدن خساراتي به نيروهاي دو طرف شد. در ايلام هواپيماهاي عراقي ساعت 11:40، سه منطقه از شهر را بمباران كردند كه عده‌‌اي مجروح شدند و چندين ساختمان نيز تخريب شد.(5) در سه روز اخير، 5 نفر از مردم عراق، ازجمله يك زن، با معرفي خود به مأموران يكي از شهرهاي مرزي آذربايجان غربي، تقاضاي پناهندگي كردند.(6)
گزارش - 34
نيروهاي تحت امر قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) متشكل از نيروهاي سپاه، بسيج و پيش‌مرگان كرد مسلمان، ساعت 6 صبح امروز، عملياتي را با نام "يا حسين(ع)" و با هدف بازگشايي محور مريوان ـ سقز (منطقه چناره) آغاز كردند. در اين عمليات كه تا ساعت 5 بعدازظهر به طول انجاميد، ارتفاعات شيلر، روستاي سرخان و 22 كيلومتر از محور مزبور پاك‌سازي شد و تعدادي از چته‌هاي كومه‌له كشته شدند كه جسد 6 تن از آنان، ازجمله يكي از سران حزب كومه‌له كه مسئول عمليات مريوان بود، به دست نيروهاي خودي افتاد.(7) همچنين در پايان اين عمليات، 6 قبضه اسلحه كلاشينكف، يك قبضه تفنگ قناسه،* يك قبضه آر.پي.جي7، يك قبضه خمپاره‌انداز60 ميلي‌متري، تعداد زيادي نارنجك و تي.ان.تي، چند مين ضد‌تانك و ضد‌نفر و... به غنيمت گرفته شد. در اين عمليات، 3 نفر از نيروهاي خودي شهيد و 12 نفر مجروح شدند.(8)
گزارش - 35
امروز گروه‌هاي مسلح غيرقانوني، در مناطق مختلف شمال‌غرب ايران تحركاتي داشتند كه افزون بر آسيب‌رساندن به برخي امكانات نيروهاي خودي، 2 نفر را شهيد، 5 نفر را زخمي و يك نفر را اسير كردند. 2 نفر از افراد ضدانقلاب نيز با اسلحه‌هاي خود، تسليم نيروهاي سپاه شدند. در منطقه مرزي قطور در آذربايجان غربي، تعدادي از عناصر نيروهاي مسلح غيرقانوني كه درصدد نزديك‌شدن به پايگاه حفاظتي پل قطور* بودند، با اقدام هوشمندانة نيروهاي ژاندارمري، غافلگير شدند. در اين درگيري، يكي از مهاجمان كشته شد و بقيه گريختند.(9) يك دستگاه خودرو گاز96 ارتش در 18 كيلومتري شمال كامياران، حوالي تخت زنگي، به دست نيروهاي مسلح غيرقانوني كه كمين كرده بودند، افتاد. راننده خودرو كه يك استوار بود، به شهادت رسيد و همراه وي كه سرگرد فرمانده آتشبار جمعي لشكر21 حمزه مأمور به لشكر28 كردستان بود، اسير و خودرو آنان نيز به آتش كشيده شد.(10) يك خودرو گاز متعلق به ژاندارمري، در اطراف پايگاه "هورسين" در شمال‌غربي اروميه با مين برخورد كرد و 4 سرنشين آن مجروح شدند.(11) براثر انفجار يك مين ديگر در حوالي پاسگاه "كوله‌زاغه" در حوالي سقز، يك درجه‌دار ژاندارمري به شهادت رسيد.(12) تعدادي از عناصر مسلح غيرقانوني به پاسگاه پليس راه‌آهن سلماس، كه نيروهاي ژاندارمري و جوانمردان كرد در آن مستقر بودند، تيراندازي كردند كه يكي از جوانمردان مجروح شد.(13) در سه‌راهي جاده پيرانشهر ـ قلعة ماراويك نيز يك مين اسرائيلي، يك مين ضد‌تانك روسي تله‌گذاري‌شده، يك مين امريكايي و يك بمب دستي كشف و خنثي شد.(14)
تعدادي از عناصر حزب دمكرات كردستان به نيروهاي تأمين جاده اشنويه ـ نقده حمله كردند. با واكنش مناسب و به‌موقع نيروهاي تأمين، پس از مدتي درگيري، حمله ضدانقلاب خنثي شد. در اين درگيري هيچ‌يك از نيروهاي خودي آسيبي نديد.(15)
يك نفر از اعضاي حزب دمكرات همراه با اسلحه و مقاديري مهمات خود را به نيروهاي سپاه در سنندج معرفي و تقاضاي امان‌نامه كرد.(16)
گزارش - 36
درپي افزايش تدابير امنيتي نيروهاي ايران در تهران و ساير شهرستان‌ها، اقدامات تروريستي گروه‌ها و سازمان‌هاي مخالف كاهش يافته و در مقابل، تعدادي از اعضاي فعال آنها دستگير يا كشته شدند. محاكمه افراد دستگيرشده نيز سير قانوني خود را طي مي‌كند. مطابق گزارش‌ها، 2 نفر از اعضاي سازمان مجاهدين خلق (منافقين) در منطقه تهران‌پارس، به‌سمت چند تن از نيروهاي سپاه تيراندازي كردند كه براثر آن 2 نفر مجروح شدند.(17) نيروهاي كميته انقلاب اسلامي مستقر در ترمينال غرب تهران، يكي از افراد رده‌بالاي سازمان مجاهدين خلق (منافقين) را شناسايي و دستگير كردند.(18) نيروهاي سپاه رشت، درپي اجراي عمليات كمين يك خانه تيمي سازمان مجاهدين خلق (منافقين) را محاصره كردند. در اين محاصره، يك عضو فعال منافقين پس از درگيري با نيروهاي سپاه زخمي و دستگير شد. از اين منزل يك قبضه كلت، تعدادي نارنجك، مهمات و تعدادي اسناد و مدارك درون‌گروهي سازمان به دست آمد.(19) پس از شناسايي يك خانه تيمي گروه كمونيستي طوفان در شهر رشت، دو نفر از اعضاي اين گروه دستگير شدند.(20) درپي اجراي طرح مالك و مستأجر در محله سازمان آب شهر گرگان، يك خانة تيمي سازمان مجاهدين خلق (منافقين) شناسايي شد. به‌محض خارج‌شدن يكي از اعضاي سازمان از اين خانه، بين وي و نيروهاي سپاه درگيري ايجاد شد كه به زخمي‌شدن يكي از نيروهاي سپاه و يك عابر انجاميد. فرد مذكور به ميان مردم عادي گريخت و به‌دليل پرهيز نيروهاي سپاه از شليك به مردم، موفق به فرار شد.(21) نيروهاي سپاه سمنان، يكي از اعضاي سازمان مجاهدين خلق (منافقين) را كه از قبل شناسايي و متواري شده بود، دستگير كردند.(22) امروز از اعضاي سازمان مجاهدين خلق (منافقين)، يك نفر در شيراز،(23) يك نفر در رامسر(24) و 2 نفر در بندر تركمن(25) شناسايي و دستگير شدند. در بندر انزلي نيز 3 نفر از اعضاي اين سازمان دستگير شدند كه يك نفر از آنان هنگام دستگيري با خوردن سيانور خودكشي كرد.(26) به گزارش امروز روزنامه جمهوري اسلامي، دادگاه انقلاب اسلامي قزوين، حكم 3 نفر از اعضاي فعال سازمان مجاهدين خلق (منافقين) را كه در فاز نظامي اقدامي انجام نداده بودند، بدين قرار اعلام كرد: نفر اول، يك سال حبس قطعي و چهار سال حبس تعليقي با احتساب ايام بازداشت؛ نفر دوم، دو سال حبس قطعي و نفر سوم، شش ماه حبس قطعي و دو ماه حبس تعليقي.(27)
گزارش - 37
درپي دستگيري‌هاي گستردة افراد و اعضاي وابسته به گروه‌هاي مخالف و پس از كشف اسناد بسياري از روابط درون‌تشكيلاتي آنان، ازجمله نفوذ افراد اين گروه‌ها در نهادها و سازمان‌هاي دولتي، اين افراد احساس خطر كرده، به كار خود در ارگان‌هاي دولتي پايان مي‌دهند. به گزارش راديو امريكا، م. الف* كاردار ايران در سنگال و چهار كشور افريقايي ديگر، به نشانه اعتراض و مخالفت با دولت جمهوري اسلامي ايران، امروز از مقام خود كناره گرفت و از دولت سوئد تقاضاي پناهندگي كرد. وي چند روز پيش، از سنگال به استكلهم رفت.(28) گفتني است نامبرده پس از ورود به سوئد، با انتشار اطلاعيه‌‌‌اي، ضمن اعلام پيوستن خود به شوراي ملي مقاومت، از دولت سوئد تقاضاي پناهندگي كرد.(29)
گزارش - 38
تأكيد بر داشتن ارتش مردمي و وحدت مردم با ارتش، مهم‌ترين موضوعات سخنراني نخست‌وزير، در مراسم فارغ‌التحصيلي نهمين دورة دانشكدة پليس بود. وي گفت: «انقلاب اسلامي و همه خيزش‌هاي انقلابي در جهان اسلام، براثر خون پاك حضرت سيدالشهدا(ع) است.» وي افزود: «در رژيم‌هايي كه ما اكنون در اكثر كشورهاي جهان مي‌شناسيم، عملاً توده مردم و قدرت حاكمه در دو سمت جدا از هم هستند. نيروهاي نظامي و انتظامي در اين كشورها، بازوي قدرت حاكمه در استثمار مردم هستند، اما شما برادران امروز در خدمت ملتي هستيد كه با نام خدا و براساس اسلام، قيام كرد و بر عليه تمام ضد‌ارزش‌هاي سرازيرشده از جهان فاسد شوريد و به فرهنگ اصيل خود تكيه كرد. امروز خدمت به اين مردم افتخار است و در اين جامعه است كه خدمت به مردم در هر لباسي و جايي، اعم از جبهه‌ها، كارخانه‌ها، ادارات و غيره، عبادت محسوب مي‌شود.» نخست‌وزير در ادامه افزود: «امروز ملت ما قواي مسلح را جزئي از پيكرة خود مي‌داند و شما را مجريان خواست‌ها و آرمان‌هايش مي‌داند و اين در جهان استثنا است، ولي ان‌شاءالله استثنا نخواهد ماند، چون اگر مي‌خواست فقط در كشور ما باقي بماند، اين‌قدر ابرقدرت‌ها و نوكرانش از شعارهاي ما هراس نداشتند.» وي با اشاره به موفقيت‌هاي نظامي نيروهاي خودي در جبهه‌ها گفت: «اگر نيروهاي ما هر روز پيروزي تازهاي به دست مي‌آورند، به‌خاطر توازن سلاح‌هاي مادي نيست، زيرا هر روز حمايت‌ها و سلاح‌هاي تازهاي ازطرف ابرقدرت‌ها و كشورهاي مرتجع منطقه به دشمن ما مي‌رسد و مرتجعين منطقه اعلام مي‌كنند براي آنها نيروي نظامي مي‌فرستند، اما به‌رغم همه اينها، ما قدمي به عقب برنداشته‌ايم، بلكه هر روز به پيروزي‌هاي تازهاي دست يافته‌ايم و اين به‌خاطر نيروي ايمان ماست.»(30)
گزارش - 39
ازتاب نتايج سفر هيئت حسن نيت كنفرانس اسلامي، به‌ويژه پافشاري ايران به حفظ مواضع اعلام‌شدة قبلي خود درمورد "شرايط پذيرش صلح" همچنان در كانون اخبار خارجي مربوط به جنگ قرار دارد. خبرنگار اعزامي رويتر به جدة عربستان، اعلام كرد، طبق بيانية كميتة صلح سازمان كنفرانس اسلامي كه رياست آن به‌عهده احمد سكوتوره رئيس‌جمهور گينه است، مذاكره با پيشرفت‌هايي همراه بوده است و تماس‌ها با دو طرف متخاصم ادامه خواهد داشت.(31) درحالي‌كه ديروز، در روزنامه عكاظ چاپ عربستان، به نقل از سكوتوره اعلام شده بود، اين كميته در كوشش‌هاي خود براي خاتمه‌دادن به جنگ 25 ماهة عراق و ايران، به بن‌بست رسيده است و قادر به ادامه اقدامات ميانجيگرانة بي‌حاصل نيست و شكست اين اقدامات، خاتمه غم‌انگيز و اسف‌باري براي اين كميته در برداشت.(32) دراين‌ميان، عربستان بيش از ساير كشورها، به مواضع ايران واكنش نشان داد و به موضع‌گيري سياسي عليه ايران پرداخت. گوينده راديو دولتي عربستان، موضع‌گيري كشورش دراين‌زمينه را چنين تشريح كرد: «درست است كه كميسيون حسن نيت كنفرانس اسلامي تلاش مي‌كند تا به جنگ عراق و ايران خاتمه دهد و درست است كه تلاش‌هاي اين كنفرانس در آينده ادامه خواهد داشت، ولي نشانه مثبتي براي ترك مخاصمه و فيصله‌دادن اوضاع وخيم جبهه‌هاي جنگ، به‌ويژه پس از اينكه خبرگزاري‌ها اظهارات غيرمسئولانة مقامات رژيم ايران را گزارش دادند، در دست نيست.» گزارشگر راديو بي‌بي‌سي نيز در تشريح موضع ايران درمورد صلح، بر گفته‌هاي حبيب شطي دبيركل سازمان كنفرانس اسلامي دربارة «بررسي پيشنهادهاي جديد براي هماهنگ‌كردن خواسته‌هاي دولت ايران و عراق با طرح سازمان مبني‌بر برقراري صلح» تأكيد كرد و ضمن اعلام رضايت هيئت صلح كنفرانس از پيشرفت صلح، گفت: «عراق اكنون ازنظر نظامي در موضع دفاعي قرار دارد و مدتي است كه درپي‌يافتن راهي براي خاتمه جنگ بوده است و شايد مي‌توان گفت كه دولت عراق نسبت به اقدامات و پيشنهادات حسن نيت عكس‌العمل مثبت نشان داده است. اما درعين‌حال اظهارات توأم با خوش‌بيني هيئت مزبور پس از كوشش‌هاي اخيرش ميان ايران و عراق، با سخنان رهبران ايران بسيار متناقض به نظر مي‌آيد. آيت‌الله خامنه‌اي رئيس‌جمهور ايران، گفته است كه هيئت حسن نيت كنفرانس اسلامي هيچ‌‌گونه پيشنهاد جديدي را مطرح نكرده و طرح پيشنهادي اين هيئت شرايط و خواسته‌هاي ايران را برآورده نمي‌كند و تا زماني كه به شرايط مزبور عمل نشود، صلح برقرار نخواهد شد. [...] دولت ايران مي‌گويد چنانچه در مذاكرات شرايط ايران [پرداخت غرامت مالي و تنبيه متجاوز] برآورده نشود، درحقيقت، در اين جنگ به متجاوز پاداش داده شده است. [درواقع از] اظهارات رهبران ايران پيداست كه دولت ايران قصد دارد با توسل به نيروي نظامي، اختلاف خود را با عراق حل كند.»(33)
گزارش - 40
گزارشگر خبرگزاري آسوشيتدپرس، از كپنهاك و به نقل از كاردار سفارت عراق در دانمارك گفت: عراق درصدد به‌كارگرفتن سلاح جديدي عليه نيروهاي ايراني است كه مي‌تواند حدود صد هزار تن را نابود كند. صالح علي فتح كاردار سفارت عراق، در تلويزيون دانمارك گفت: ما خواستار بخشش و عفو جهانيان هستيم. فتح از پرداختن به جزئيات سلاح مذكور خودداري كرد و فقط به اين موضوع اشاره كرد كه اين سلاح، در شمار سلاح‌هاي تحريم‌شده در قوانين بين‌المللي نيست و گفت: اين سلاح نه هسته‌‌اي است و نه گاز مرگ‌آور؛ فقط عليه هدف‌هاي نظامي به كار گرفته مي‌شود و مي‌تواند بين 60 تا 100 هزار نفر را نابود كند. سلاح پيشرفته‌‌اي است كه از شرق و غرب تهيه شده و در قوانين بين‌المللي تحريم نشده است. دنيا در چند روز آينده، شاهد توليد اين سلاح خواهد بود.(34)
گزارش - 41
صدام حسين در ديدار از يكي از دبيرستان‌هاي شهر تكريت عراق، بدون اشاره به آغاز تجاوز ارتش عراق به ايران آن را به عوامل بيروني نسبت داد و تأكيد كرد كه انتظار اشغال سريع بخش‌هايي از ايران برآورده نشده است. وي عراق را كشوري ضد‌صهيونيست ناميد و مدعي شد ايران از منابع صهيونيستي اسلحه، تجهيزات و اطلاعات نظامي دريافت مي‌كند. صدام حسين در اين ديدار گفت: «طرف‌هاي ذي‌ربط سعي كردند جنگ عراق و ايران براي اين مدت [دو سال] به درازا بكشد. آنها مي‌خواهند نقشه سياسي را به‌نحوي ترسيم كنند كه منافع آنها در درازمدت تضمين شود و به نتايج معيني در نقشه اجتماعي دسترسي پيدا كنند. [...] هنگامي كه جنگ‌هاي نظامي پس از جنگ دوم جهاني را بررسي مي‌كنيم، مي‌بينيم كه جنگ عراق و ايران طولاني‌ترين جنگ ميان دو دولت و دو ارتش نظامي در منطقه خليج[فارس] ميان دو كشور خليجي مي‌باشد.» وي اضافه كرد: «چرا هرگاه ميان دو كشور جنگي به وقوع مي‌پيوندد، آنها فوراً به آن توجه و آتش آن را به‌سرعت خاموش مي‌كنند، ولي سعي دارند آتش جنگ را در اين طرف و يا آن طرف شعله‌ور سازند. [...] صهيونيسم، عراق را خطري عليه خود مي‌داند، لذا ايران را به تجهيزات و اسلحه و معلومات و اطلاعات مجهز مي‌سازد و اين امر يا به‌نحو مستقيم به‌همان‌گونه كه اغلب مقامات صهيونيستي اعتراف كرده‌اند و يا به‌نحو غيرمستقيم، مانند اينكه يك تبعه فرانسه، هند، فلسطيني يا پاكستاني مي‌آيد و به آنها مي‌گويد من دوست انقلاب اسلامي هستم و اطلاعاتي درباره عراقي‌ها دارم كه مي‌خواهم در اختيار شما قرار دهم صورت مي‌گيرد و يا اين شخص به آنها مي‌گويد كه من كارشناس مسائل جنگي و دوست انقلاب اسلامي از اين طرف هستم و اطلاعات را در اختيار آنها قرار مي‌دهد.»(35) در روزنامه فرانكفورت الگمانيه، مقاله‌‌اي دربارة سياست عراق در مقابل رژيم اشغالگر قدس چاپ شده است كه نويسنده آن معتقد است عراق بيش از آنكه واقعاً با اسرائيل دشمني داشته باشد، از تبليغات عليه اين كشور بهرة سياسي برده است. در اين مقاله آمده است: باوجود سخنان تند مقامات بغداد درمورد اسرائيل و جنگ اعراب و اسرائيل، عراق، دراصل، هميشه ناظر وقايع بوده و هيچ‌گاه وارد عمل نشده است. اين كشور هيچ مرز مشتركي با اسرائيل ندارد؛ درنتيجه، رودررو با اسرائيل نيست و پس از شروع جنگ عراق و ايران، توجه سياسي و نظامي حكام بغداد به اختلاف اعراب و اسرائيل كمتر شده است.(36)
گزارش - 42
هم‌زمان با بررسي اعتبارنامه سفيران كشورهاي گوناگون در سازمان ملل ـ كه هر سال طبق روش مرسوم اين سازمان انجام مي‌شود ـ رجايي‌خراساني سفير ايران در سازمان ملل، خواستار تعليق عضويت هيئت نمايندگي رژيم صهيونيستي در اين سازمان شد. وي در نطقي كه به همين منظور در مجمع عمومي سازمان ملل ايراد كرد، اين روز را براي سازمان ملل متحد، سرنوشت‌ساز خواند. رجايي خراساني، با انتقاد از همراهي‌نكردن برخي كشورهاي عربي با ايران در اين اقدام، زمان حاضر را باتوجه‌به جنايت رژيم جنايتگر قدس در كشتار مردم فلسطين در اردوگاه صبرا و شتيلا و انزواي اين رژيم در مجامع بين‌المللي و افكار عمومي جهان، بهترين موقعيت براي رد اعتبارنامة نمايندة رژيم صهيونيستي در سازمان ملل دانست. وي همچنين تهديدات امريكا مبني‌بر قطع كمك‌هاي مالي به سازمان ملل درصورت اخراج رژيم صهيونيستي از اين سازمان را يك بلوف سياسي خواند. وي اعلام كرد كه حتي درصورت قطع كمك‌هاي دولت امريكا، ايران و چند كشور عربي اين توانايي را دارند كه آسيب‌هاي واردشده به سازمان ملل را جبران كنند. رجايي‌خراساني در پايان سخنراني، به جمع‌بندي نظرهاي خود درباره دلايل مخالفت با اعتبارنامه نماينده رژيم اشغالگر قدس پرداخت.*(37) از سوي ديگر، روزگذشته جعفر نميري رئيس‌جمهور سودان، در پايان سفر خود به مصر، ضمن مصاحبه‌‌اي با اخراج رژيم صهيونيستي از سازمان ملل مخالفت كرد. وي در توجيه مخالفت خود گفت: «باقي‌ماندن اسرائيل در اين سازمان بين‌المللي، به ما فرصت خواهد داد كه كشور يهود را بيش‌ازپيش در افكار عمومي جهان در انزوا قرار داده و از جنبه سياسي شكست شديدي به آن وارد كنيم. [...] امريكا ممكن است اسرائيل را تحت تأثير قرار دهد؛ به‌شرط آنكه فشار شديدي به آن وارد كند.» گزارشگر خبرگزاري فرانسه، ضمن اعلام اين خبر گفت: نميري با انجام مذاكرات بين كشورهاي عربي و اسرائيل موافقت كرده و گفته است: «اعراب براي دست‌يافتن به صلح و امنيت در منطقه و تأسيس يك كشور مستقل فلسطيني و بازپس‌‌گرفتن سرزمين‌هاي اشغالي، بايد راه مذاكره و ديپلماسي را پيش گيرند.»(38) در گزارش همين خبرگزاري آمده است كه جورج شولتز وزيرخارجة امريكا، 10 روز پيش به سازمان ملل اطلاع داده است كه اگر اسرائيل از مجمع عمومي سازمان ملل اخراج شود، امريكا كمك مالي خود را به اين سازمان، تا وقتي كه دولت اسرائيل دوباره كرسي خود را به دست نياورد، قطع خواهد كرد.(39)
گزارش - 43
امروز پنج فروند كشتي باري ايران كه از بندر امام خميني عزيمت كرده بودند، در بندر خالد (بندر اميرنشين شارجه متعلق به امارات عربي متحده) لنگر انداختند. گزارشگر خبرگزاري فرانسه، اين اتفاق را نشانة عادي‌شدن روابط امارات متحدة عربي و ايران خواند و افزود: جواد انصاري سركنسول ايران، در مصاحبه‌‌اي مطبوعاتي كه روي عرشه يكي از اين كشتي‌ها انجام شد، اعلام كرد، كشتي‌هاي ايراني با آزادي كامل ميان بندر امام خميني و بنادر خليج‌فارس تردد مي‌كنند؛ اين در حالي است كه سفير ايران (اولين سفير اكروديته جمهوري اسلامي ايران در امارات متحده عربي) اين هفته شروع به كار كرد. در اين گزارش همچنين آمده است كنسول ايران در دوبي تأكيد كرد كه اين سخنان، نشان‌دهندة شكست كوشش‌هاي صدام در جلوگيري از حركت كشتي‌هاي ايراني از بندر امام خميني(ره) است. به گفته جواد انصاري، اين پنج كشتي باري ايراني، پس از بارگيري، عازم هامبورگ، استراليا و خاور دور هستند.(40) درباره همين موضوع و نيز تأثير جنگ بر فعاليت‌هاي تجاري و تاحدودي سياست خارجي امارات متحده عربي، در گزارش مندرج در نشريه تايمز مالي چاپ لندن، آمده است: امارات متحده عربي كوشيده است در جريان درگيري دو كشور ايران و عراق، تاحدامكان، بي‌طرفي خود را حفظ كند؛ براي مثال امارات متحده عربي، در مقابل فشار عراق به حمايت بيشتر از بغداد، مقاومت و حتي پيشنهاد ميانجيگري در اين ميانه را نيز مطرح كرد. نويسنده، با ظاهري دانستن حمايت امارات متحده از عراق، اضافه مي‌كند كه دراين‌مورد، كار چنداني نيز از عراق ساخته نيست. باوجود كمك‌هاي مالي پنهان و آشكار امارات متحده عربي به بغداد، روابط امارات متحده عربي با ايران چندان بد نيست، زيرا مسئولان امارات متحده از اينكه مي‌بينند سياست ايران دربرابر كشورهاي كوچك حوزه خليج‌فارس به‌مراتب محتاطانه‌تر از تبليغاتي است كه دراين‌زمينه مي‌كند، احساس آسودگي خيال مي‌كنند. نويسنده مقاله، به نقل از يك ديپلمات مي‌نويسد: امارات متحده عربي هميشه از همسايگان بزرگ خود، چه عراق و چه ايران، بيمناك بوده است. او اشاره مي‌كند كه اوضاع دوبي، به‌سبب كاهش صادرات كالاهاي خارجي به ايران، به‌شدت صدمه ديده است.(41)
گزارش - 44
گوينده راديو امريكا، به نقل از مقامات امور دفاعي اين كشور، اعلام كرد ايالات متحده دست‌اندركار تشكيل نيروهاي ضربتي تازهاي است كه براي حمايت و حفاظت از منافع امريكا در خاورميانه، منطقه شاخ افريقا و نواحي اطراف حوزه خليج‌فارس سازماندهي شده است. به گفته مقامات امور دفاعي، اين نيروي ضربتي، ازنظر تشكيلاتي همانند نيروهاي امريكايي مستقر در اروپا و خاور دور خواهد بود. تشكيل نيروي ضربتي جديد امريكا، نتيجه پيگيري پيشنهاد پرزيدنت كارتر، مبني‌بر استقرار نيروهاي واكنش سريع در حوزه خليج‌فارس، در پاسخ به بحران گروگان‌گيري كارمندان سفارت امريكا در تهران است. كارشناسان نظامي، اظهار مي‌كنند كه اين نيرو، از واحدهاي زميني، دريايي و هوايي و تفنگ‌دار دريايي تشكيل و با هدف مقابله سريع در همه بحران‌ها در سراسر خاورميانه طراحي شده است. نيروي جديد ضربتي امريكا، درحال‌حاضر، حدود 230 هزار نفر را در اختيار دارد.(42) در نشريه تايم، چاپ اروپا نيز مقاله‌‌اي با عنوان "تمايل اعراب به همكاري دورادور با امريكا" چاپ شده كه در آن، ضمن بررسي ضرورت تشكيل اين نيرو باتوجه‌به اهميت خليج‌فارس و وجود بحران‌هاي منطقه مانند جنگ ايران و عراق، حضور شوروي در افغانستان، افزايش موج بنيادگرايي اسلامي و... واكنش كشورهاي عرب خليج‌فارس در مواجهه با اين تصميم ـ كه تأثيرات اجتناب‌ناپذيري بر مسائل داخلي اين كشورها خواهد داشت ـ بررسي شده است.*(43)
گزارش - 45
كمال حسن علي وزير خارجه مصر، در مصاحبه‌‌اي با روزنامة لبناني النهار، ضمن اعلام حمايت از مواضع عراق در مقابل ايران، گفت: مواضع ما از اول روشن بوده و ما در آغاز اين جنگ، خواستار پايان‌يافتن آن بين دو كشور اسلامي بوديم، ولي پس از دگرگوني‌هاي اخير در جبهه‌ها كه درنتيجه عراق درمعرض تهديد قرار گرفت، ما پشتيباني نظامي خود را با ارسال مهمات و سلاح به عراق آغاز كرديم و اين امر تا پايان جنگ ادامه خواهد داشت تا عراق بتواند از اراضي خود دفاع كند.(44) جعفر نميري رئيس‌جمهور سودان نيز درباره حمايت كشورش از عراق گفت: نيروهاي داوطلب سودان كه به عراق فرستاده خواهند شد، در نبرد عليه نيروهاي ايراني، از شيوه چريكي استفاده خواهند كرد. گوينده راديو اسرائيل، با اعلام اين خبر افزود: پرزيدنت نميري گفته است كه نيروهاي سوداني اعزام‌شده به عراق، شامل پياده‌نظام و واحدهاي زرهي خواهند بود و پشت خطوط دفاعي ايران، به عمليات چريكي خواهند پرداخت.(45) در خبر راديو رياض نيز درباره گفته‌هاي معاون رئيس‌جمهور يمن شمالي در حمايت از عراق، آمده است: قاضي عبدالكريم العرشي طي نطقي، بار ديگر حمايت همه‌جانبة كشور متبوع خود را از ملت عراق مورد تأكيد قرار داد و حكام تهران را به اجابت تلاش‌هاي صلح‌آميز جهت پايان‌دادن به جنگ و تعقل جهت برقراري صلح در منطقه دعوت كرد.(46) ضميمه گزارش32: وضعيت عمومي، عوارض طبيعي و موقعيت جغرافيايي منطقه عملياتي محرم منطقه عملياتي محرم، منطقه‌‌اي كوهستاني است كه در جنوب‌شرقي دهلران و در غرب عين‌خوش قرار دارد. ويژگي مهم اين منطقه، وجود ارتفاعات حمرين است كه خط مرزي قراردادي ايران و عراق، قبل از تجاوز اين كشور به ايران بود. بلندترين قله آن به ارتفاع 400 متر و تپه 298، داخل خاك ايران قرار دارد. تپه 175، در خاك عراق واقع شده و بر محور ارتباطي مهم عين‌خوش ـ چم‌سري ـ شرهاني ـ زبيدات مشرف است. اهميت اين رشته ارتفاعات، بدين سبب است كه ميدان ديد و تير وسيع و پردامنه روي مناطق داخل خاك ايران و عراق را فراهم مي‌كند. يكي ديگر از عوارض طبيعي منطقه، رودخانه‌هاي فصلي چيخواب، دويرج و ميمه است كه هنگام طغيان آب، گاه ارتفاع آن به 10 برابر معمول (به‌طورمعمول حدود 30 سانتي‌متر است) مي‌رسد. منطقه كلي عمليات، در حوزه مأموريت سپاه چهارم عراق قرار داشت و اجراي پدافند از منطقه عملياتي محرم، به‌عهده لشكر10 زرهي عراق بود. هدف اين عمليات، تصرف تمام ارتفاعات سركوب منطقه و قرارگرفتن در موضع برتر راهكنشي، با راندن دشمن به دشت باز بود.(47)
ضميمه گزارش42: متن سخنراني آقاي رجايي خراساني و بازتاب آن در نشريه لوموند گزيده‌‌اي از سخنان آقاي رجايي خراساني، نماينده ايران در سازمان ملل به شرح زير است: «آقاي رئيس، امروز يكي از حساس‌ترين و مهم‌ترين روزهاي تاريخ سازمان ملل متحد است. امروز براي نخستين بار قرار است اقدام شجاعانه و بزرگي كه پس از 35 سال انتظارش را داشتيم، صورت بگيرد. امروز قرار است كه سازمان ملل عليه ستم و خودكامگي و تجاوز بايستد. البته ما خبر داريم كه سازش‌كاري‌ها زياد است و مشكلات نيز فراوان؛ به الگوهاي ديپلماتيك نيز كاملاً آشنا هستيم، مي‌دانيم كه بعضي بهانه مي‌آورند كه بايد با پايتخت‌هاي كشورهاي خود مشورت كنند. اينها به‌جاي خود محفوظ؛ آنچه مسلم است اين است كه امروز سازمان ملل، امتحان نهايي خود را مي‌گذراند و هركس آنچه كه در چنته دارد، در طبق اخلاص ارائه خواهد داد. آقاي رئيس، نمايندگي من در موارد عديده‌‌اي در اين اجلاس و در ديگر اجلاس‌هاي سازمان ملل متحد، موضع خود را در قبال مسئله اعتبارنامه اسرائيل اعلام كرده است. متأسفيم كه كشورهاي اسلامي، امسال نتوانستند بر موضع واحدي در قبال اين مسئله اتفاق كنند و درنتيجه، برخي از نمايندگان انتظار دارند كه سال بعد شرايط بهتري براي برخورد با اين مسئله فراهم شود. ايشان تصميم گرفتند كه طي نامه‌‌اي مخالفت خود را با استوارنامه اسرائيل اعلام كنند؛ ما نيز اين نامه را امضا كرديم، ولي ما دليلي براي موكول‌كردن اين مسئله به سال بعد نداريم. در روزهاي اخير، ما گفت‌وگوهايي درمورد به‌رسميت‌شناختن اسرائيل توسط برخي از كشورهاي عربي هم شنيده‌ايم؛ هرچند كه اين گفت‌وگوها هنوز تحقق پيدا نكرده، ولي چنان به نظر مي‌رسد كه اگر اين طرز تفكر ادامه يابد، شناسايي اسرائيل به‌وسيله برخي از كشورهاي عربي چندان دور هم نباشد. هم‌اكنون يكي از كشورهاي عربي به شناسايي اسرائيل تن در داده است. فقط زمان لازم است كه اوضاع به همين منوال ادامه يابد و برخي ديگر از كشورهاي عربي هم به پيروي از اين كشور، اسرائيل را به رسميت بشناسند. بنابراين سال آينده ممكن است حتي طرح مسئله اعتبارنامه اسرائيل، اصولاً موضوعيت خود را از دست داده باشد. بنابراين، ما اجازه نمي‌دهيم كه چنين وضعي پيش بيايد و تمام كساني كه به حقوق غيرقابل انتزاع فلسطينيان اعتقاد دارند، بايد با تمام امكانات خود عليه هر اقدامي كه اين حق را زير پا بگذارد، مبارزه كنند. حتي اگر اين‌گونه اقدامات به‌وسيلة برخي از كشورهاي اسلامي هم صورت بگيرد، هيچ‌كس نبايد مجاز باشد كه آرمان فلسطين را خفه كند. متأسفانه برخي از كشورها توپ تو‌خالي امريكا را مبني‌بر خروج از سازمان ملل، خيلي جدي گرفته‌اند؛ ما معتقد نيستيم كه امريكا اين تهديد را عملي خواهد كرد. گيريم كه بكند، بيمي از تهديدهاي امريكا نداريم. فقط چند كشور اسلامي قادرند كه كسر بودجة ناشي از خروج امريكا از سازمان ملل متحد را تأمين كنند. ما به‌نوبة خود آماده‌ايم بخشي را دراين‌مورد بپردازيم و حتي حاضريم بيش از بخش خود بپردازيم. من طبق دستور دولتم، موظفم كه آمادگي دولت خود را براي تأمين اين كسر بودجه اعلام كنم و از ديگر كشورهاي اسلامي بخواهم كه از مشاركت در اين برنامه مضايقه نكنند. فردا صبح طي نامه‌‌اي رسماً از برادران مسلمان خود خواهم خواست كه نظر دولت خود را در اجراي اين مهم رسماً بيان نمايند و خوشحالم كه نماينده ليبي هم‌اكنون آمادگي كشور خود را براي كمك به بودجه سازمان اعلام كرده است. ما مي‌دانيم كه برخي، مشكلاتي را مطرح مي‌كنند و بهانه‌هايي را ايراد مي‌كنند. برخي حتماً معتقدند كه بايد با حكومت مركزي خود مشورت كنند. البته اين مشكلات وجود دارد؛ كسب تكليف از دولت مركزي هم حرفي درست است، ولي گمان نمي‌كنم كه اجراي احكام قرآني براي نمايندگان محترم كشورهاي اسلامي، نيازي به كسب تكليف داشته باشد. اما درمورد اعتبارنامه اسرائيل مي‌خواهم توجه حضار محترم را به نكاتي چند، كه همه مي‌دانيد، جلب كنم كه به قرار زير است: 1. اسرائيل اصولاً يك كشور نامشروع است، يعني يك جعل سياسي است كه توسط نيروهاي امپرياليستي بر منطقه ما و بر جامعه بين‌المللي، در اينجا تحميل شده است و سازمان ملل جاي مجعولات غيرقانوني و حرام‌زاده نيست. 2. اسرائيل به‌طور غيرقانوني پايتخت خود را از تل‌آويو به قدس عزيز و قبله نخستين مسلمين منتقل كرده است. 3. اسرائيل نماينده مردمي كه در آن سرزمين زندگي مي‌كنند و اراضي آنها توسط صهيونيست‌ها به‌زور اشغال شده و به نام اسرائيل موسوم شده است، نمي‌باشد. 4. هفتمين اجلاس فوق‌العاده مجمع عمومي، اسرائيل را كشوري غيرصلح‌دوست مي‌شناسد و تازه اين تصميم مدت‌ها قبل از خونريزي‌ها و سفاكي‌هاي اسرائيل در لبنان اتخاذ شده است. 5. اسرائيل رسماً و علناً مفاد كنوانسيون ژنو، مربوط به زندگي ساكنين اماكن تحت اشغال را زير پا گذاشته است؛ لذا ما درخواست مي‌كنيم كه گزارش كميته اعتبارنامه بدين‌ترتيب اصلاح شود و درمورد اصلاحيه خود، درخواست اخذ رأي مي‌كنيم و از نمايندگان محترم تقاضا مي‌كنم اين گزارش را ملاحظه بفرمايند.»(48) تحريريه نشريه لوموند در سرمقاله اين هفته خود، با اشاره به اين تصميم ايران، سابقه تاريخي اين‌گونه اقدامات و موضع كشورهاي امريكا و فرانسه را بررسي و امكان عملي‌شدن اين تصميم را تحليل كرد. به نوشته لوموند، آقاي رجايي‌خراساني نماينده ايران در سازمان ملل متحد خواهان لغو همه اختيارات هيئت نمايندگي اسرائيل در سازمان ملل شد. وي با اين عمل، تاحدودي احساسات و هيجان همگان را برانگيخت. لغو اختيارات يك هيئت نمايندگي فقط يك بار و آن هم در سال 1976 در سازمان ملل انجام شده است. در اين تاريخ، همه اختيارات هيئت افريقاي جنوبي لغو گرديد و از آن هنگام تاكنون دولت پرتوريا فاقد نماينده در شوراي عمومي سازمان ملل مي‌باشد. ولي اسرائيل را به‌هيچ‌وجه نبايد با افريقاي جنوبي مقايسه كرد. درحال‌حاضر، امريكا تصميم گرفته است كه از اسرائيل عملاً و ازطريق قانوني حمايت كند؛ به همين دليل نيز راهي كه براي حل مشكل فلسطين برگزيده است، با آنچه كه بگين در نظر دارد كاملاً متفاوت مي‌باشد. از سوي ديگر، دولت فرانسه نيز بي‌آنكه قصد داشته باشد موضع شديدي نظير واشنگتن اتخاذ كند، با اين موضوع جدي‌تر برخورد كرد. فرانسه دو جنبة گوناگون را مد نظر قرارداد: اول آنكه سازمان ملل بايد جنبه جهاني خود را بدون درنظرگرفتن شايستگي‌ها يا بي‌كفايتي‌هاي اعضا حفظ كند و دوم اينكه امروز براي بيرون‌راندن اسرائيل از سازمان ملل به‌هيچ‌وجه مناسب نيست، زيرا از اعراب ميانه‌رو گرفته تا ريگان همه معتقدند كه يك ائتلاف مي‌تواند اسرائيل را متقاعد كند كه فقط ازطريق اعطاي امتيازات دو جانبه مشكلات خاورميانه حل خواهد شد. به اين ترتيب، مي‌توان گفت كه برخلاف تصور برخي از بنيان‌‌گذاران سازمان ملل، اين سازمان به‌هيچ‌وجه يك حربة مؤثر براي برقراري صلح و احترام به حقوق‌بشر محسوب نمي‌شود. درعين‌حال، به‌رغم آنچه دشمنان مي‌گويند، سازمان ملل هنوز هم محل تلاقي افكار گوناگون مي‌باشد. ضمن اينكه گاه‌وبي‌گاه از به خون آغشته‌شدن بسياري از منازعات جلوگيري مي‌كند.(49)
منابع و مآخذ روزشمار 1361/08/03