1366.07.03
| روزشمار جنگ سال 1366 1366.07.03 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | سه مهر |
| تاریخ شمسی | 1366.07.03 |
| تاریخ میلادی | 25 سپتامبر 1987 |
| تاریخ قمری | 1 صفر 1408 |
گزارش- 37
براي سومين روز در منطقه عملياتي شلمچه، شمال جزيره صالحيه دو سنگر كمين براي چندمين بار بين نيروهاي ايران و عراق دست به دست شد. عراقي‌ها صبح امروز با اعزام شش دستگاه تانك به جلوِ خط، با اجراي يك مانور، آتش‌تهيه سنگيني روي نيروهاي خودي ريختند. پس از آن نيروهاي دشمن خاكريز و سنگر كمين محور انگشتي را به تصرف خود درآوردند و از ساعت 10 در آن مستقر شدند.[۱] همچنين توپخانه عراق در منطقه شلمچه در محور كانال ماهي و در منطقه فاو روي خطوط سمت نخلستان، آتش نسبتاً سنگين اجرا كرد.[۲]
گزارش- 38
پادگان آموزشي شهيد حبيب‌اللهي واقع در جاده اهواز - خرمشهر در ساعت 10:50 امروز هدف حمله چهار هواپيماي دشمن قرار گرفت و به شدت آسيب ديد. هواپيماهاي عراق در اين حمله پمپ بنزين، محل استقرار ماشين‌آلات سنگين، پل‌هاي پيش‌ساخته شناور و محل ستاد فوريت‌هاي پزشكي و محل استقرار قايق‌هاي تندرو را در پادگان هدف قرار دادند.[۳] بر اثر اين حمله يك تن شهيد و يك تن مجروح شدند و خسارت‌هايي بر ساختمان‌ها و تجهيزات پادگان وارد گرديد.[۴] ارتش عراق با صدور اطلاعيه‌اي پادگان فوق را كارخانه اعلام كرد كه هواپيماهاي عراقي در سه نوبت آن را بمباران كردند.[۵] از سوي ديگر، آتش مقابله به مثل سپاه كه از روز گذشته روي مراكز صنعتي و نظامي جنوب عراق اجرا مي‌شد از ساعت 8 متوقف شد. تيپ خاتم‌الانبيا سپاه با اعلام اين خبر افزود در اين مدت تعداد 402 گلولـه روي هدف‌هاي مذكور شليك شده است.[۶]
گزارش- 39
در محور "دوآب" نوسود گروه گشتي سپاه پاسداران با افراد ضدانقلاب درگير شد. مهاجمان با تيربار به سوي يكي از خودروهاي حامل گروه مذكور آتش گشودند كه لاستيك آن پنچر و خودرو متوقف گرديد و دو تن از رزمندگان طي درگيري با آنها شهيد شدند. اتومبيل ديگر اين گروه كه حامل پنج سرنشين بود، سالم از منطقه دور شد.[۷] در محور بوكان - مهاباد حمله عناصر حزب دمكرات به پايگاه روستاي كليچه با مقاومت نيروهاي پايگاه مواجه گرديد و در نتيجه آن دو تن از افراد پايگاه شهيد و 49 تن مجروح شدند. بر اثر حمله ديگر عناصر دمكرات به پايگاه كاني‌باغ در محور پسوه دو تن از نيروهاي ژاندارمري مستقر در آن شهيد و ده تن مجروح شدند.[۸] همچنين امروز اعلام شد كه يكي از نيروهاي گروهان ويژه عمليات كه چند روز قبل به اسارت افراد كومه‌له درآمده بود، به دست اين گروه به شهادت رسيده است.[۹]
گزارش- 40
در خليج فارس امروز هلي‌كوپتر امريكايي به يك قايق سپاه حمله كرد و يك نفتكش قبرسي هدف حمله قرار گرفت. يك قايق سپاه پاسداران در حال مأموريت در نزديكي جزيره ابوموسي، هدف حمله يك هلي‌كوپتر امريكايي قرار گرفت ولي موشك شليك شده به خطا رفت و به اين قايق تندرو آسيبي نرسيد.[۱۰] در ساعت 12:55 نيز در حالي‌كه وضعيت جزيره خارك زرد اعلام گرديده بود، نفتكش قبرسي "مرلين" در 40 مايلي اين جزيره هدف حمله هواپيماهاي عراق قرار گرفت و دچار آتش‌سوزي شد. موشك شليك شده به زير سينه مياني نفتكش اصابت كرد و مخزن كشتي به طور كامل از بين رفت ولي تلفات جاني در بر نداشت.[۱۱] عراق با صدور اطلاعيه‌اي اعلام كرد كه هواپيماهاي عراقي صبح امروز يك هدف بزرگ دريايي را مورد حمله قرار دادند.[۱۲] بنابر گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، آتش‌سوزي نفتكش ظهر روز بعد از حمله مهار گرديد.[۱۳]
گزارش- 41
وزير دفاع امريكا (كاسپار واينبرگر) پس از ديدار از عربستان، از ناوگان ايالات متحده در خليج فارس بازديد نمود و اعلام كرد كه امريكا در نظر دارد كشتي ايران - اجر را منهدم كند. وي گفت: به هر حال اين كشتي به دولت ايران برگردانده نخواهد شد و من اميدوارم كه حمله اين هفته هلي‌كوپترهاي امريكايي به كشتي مين‌گذاري ايران سبب گردد كه دولت تهران از اين پس از مين‌گذاري در آب‌هاي خليج فارس منصرف شود.[۱۴] گفتني است كه ايران مكرراً مين‌گذاري در آب‌هاي بين‌المللي را تكذيب كرده است. دستور انهدام كشتي ايراني به‌وسيله واينبرگر، در امريكا با اعتراضاتي مواجه شده است؛ معترضان استدلال مي‌كنند كه اين اقدام تحريك‌آميز بوده و به جنگ دامن خواهد زد و اين يك تشنج‌آفريني غيرموجه است.[۱۵] با وجود گذشت چند روز از حمله امريكا به كشتي ايران - اجر موضع‌گيري‌ها و تفسيرها در اين‌باره همچنان ادامه دارد. علامه فضل‌الله از روحانيون سرشناس لبنان گفت: «امريكا هنوز هيچ دليل قاطعي بر نظامي بودن كشتي ايراني ارائه نداده و از اين حمله چند هدف را دنبال مي‌كرد كه از جمله اين هدف‌ها تحت‌الشعاع قراردادن سخنراني مهم رياست‌جمهوري اسلامي ايران در سازمان ملل و ابراز قدرت خود به مزدورانش در منطقه بود.»[۱۶] "نيكولاي چائوشسكو" رئيس‌جمهور روماني نيز گفت: «اقدام ناوگان امريكا در آتش گشودن به سوي يك كشتي باري ايراني، احتمالاً درگيري در خليج فارس را به‌طور جدي شدت خواهد بخشيد.»[۱۷] همچنين خبرگزاري يونايتدپرس اقدام امريكا را در حمله به كشتي ايراني تا حدودي ناشي از شكست دبيركل سازمان ملل براي برقراري آتش‌بس طي ديدارش از ايران و عراق دانسته و به نقل از يك منبع امريكايي گزارش داده است: «ايرانيان دكوئيار را فريب دادند. ايران با دبيركل به عنوان شخصيتي ويژه برخورد كرده است و او فريب اين را خورد. ايرانيان پيش چشمان او پرده كشيدند.»[۱۸] از سوي ديگر شبكه‌هاي عمده راديو و تلويزيوني امريكا تأكيد دارند كه دولت امريكا تهديد‌هاي ايران را جدي گرفته و تمام سفارتخانه‌ها و تأسيسات نظامي خود را در خارج به علت افزايش خطر حملات تروريستي ايران، در حالت آماده‌باش قرار داده است. تمامي گزارش‌هاي رسانه‌هاي امريكا درباره احتمال اقدام ايران براي تلافي حمله امريكا طوري تنظيم شده كه افكار عمومي فقط انتظار يك اقدام تروريستي را از جانب ايران داشته باشند تا مقام‌ها و دستگاه‌هاي تبليغاتي امريكا به راحتي بتوانند هرگونه اقدام نظامي تلافي‌جويانه عليه امريكا را به عنوان يك اقدام تروريستي ايران جلوه دهند.[۱۹]
گزارش- 42
دولت مصر ضمن رد محترمانه درخواست امريكا در مورد استفاده از پايگاه‌هاي اين كشور براي تقويت ناوگان امريكا در خليج فارس، از گسترش جنگ در اين منطقه و احتمال درگيري شديدتر ميان ايران و امريكا ابراز نگراني كرد. خبرگزاري كويت به نقل از روزنامه السفير گزارش داده است: «وزارت جنگ امريكا در يك پيام فوري از مصر خواسته است اجازه دهد يگان هوايي وابسته به لشكر77 نيروهاي دلتا در قسمت شرقي خليج سوئز مستقر شود. پنتاگون در اين پيام اعلام كرده است هدف از استقرار در اين منطقه آمادگي براي مداخله در صورت ناامن شدن اوضاع در خليج فارس و تقويت حضور نظامي در اين منطقه است. پنتاگون درخواست كرد دولت مصر پاسخ خود را سريعاً طي همان روز اعلام كند تا در صورت موافقت، يگان هوايي ياد شده از پايگاه‌هاي هوايي پيمان آتلانتيك شمالي (ناتو) در اروپا به مصر اعزام شود.» روزنامه السفير نوشته است: «همان روز هيئت دولت مصر جلسه فوري تشكيل داد و پس از يك ساعت بدون اتخاذ تصميمي خاتمه يافت. در پي آن حُسني مبارك رئيس‌جمهور مصر با ارسال پيامي براي ريگان، بر خواستة رهبران مصر مبني‌بر خودداري از تبديل منطقه سوئز به پلي براي عزيمت نيروهاي امريكايي - كه ممكن است به بين‌المللي شدن جنگ منجر گردد - تأكيد كرد و خواست كه استقرار يگان هوايي نيروي دلتا در منطقه خليج سوئز به تمرين‌هاي معمولي محدود گردد. مبارك همچنين از گسترش جنگ خليج فارس، در پي وقوع درگيري احتمالي ميان امريكا و ايران در اين منطقه، ابراز نگراني كرده است.» [۲۰]
گزارش- 43
سناي امريكا با 91 رأي موافق در مقابل 4 رأي مخالف اصلاحيه‌اي را تصويب كرد كه در آن آمده است: «نيروي دريايي امريكا حق دارد هر كشتي ايراني را كه سعي كند مانع از عبور هر كشتي ديگر حامل يك شهروند امريكايي گردد، غرق كند.» خبرگزاري رويتر در ادامه گزارش خود آورده است: «در اين لايحه - كه سناتور جمهوري‌خواه" جس هلمز" از كاروليناي شمالي آن را عنوان كرد - شرايط دقيق اجراي اين قانون تشريح نشده است و چنين به‌نظر مي‌رسد اين اصلاحيه از محدوده‌هاي سياست ريگان در قبال خليج فارس فراتر مي‌رود.»[۲۱]
گزارش- 44
كشورهاي حوزه خليج فارس علاوه بر تلاش‌هاي ديپلماتيك براي پايان دادن به جنگ ايران و عراق، در تلاشند فعاليت‌هاي نظامي خود را بيش از پيش هماهنگ كنند. خبرگزاري خليج گزارش داده است: «دول عرب حوزه خليج ]فارس[ امروز تمرين‌هاي ]مانور[ هوايي مشتركي را در عمان آغاز كردند تا مهارت جنگي، فني و اداري خود را بهبود بخشند... هواپيماهاي جنگي و هلي‌كوپترها و تيم‌هاي فني شش كشور عضو شوراي همكاري خليج ]فارس[ صبح امروز براي اين تمرين‌ها كه نام "شاهين شبه‌جزيرة1"به آن داده شده، وارد عمان شدند.»[۲۲]
گزارش- 45
رئيس‌جمهوري اسلامي ايران گزارش مفصلي از سفر خود به سازمان ملل‌متحد را در خطبه‌هاي نماز جمعه امروز تهران ارائه كرد. آيت‌الله خامنه‌اي حمله امريكا به كشتي ايران - اجر را ناشي از دستپاچگي امريكا دانست و درباره انگيزه‌هاي آن گفت: «سه انگيزه از اين عمل خودشان داشتند كه در هر سه آنها شكست خوردند. يكي توجيه حضور ناوگان امريكا با چندين هزار پرسنل بود. مردم امريكا اين حضور را نمي‌پذيرند و رغبتي به آن ندارند. اين حادثه مي‌تواند نشان دهد كه اگر ما آنجا نباشيم آنها راه‌هاي آبي را تهديد مي‌كنند. اين عمل نه‌تنها حضور امريكا را توجيه نكرد بلكه بالعكس اعتراض و سؤال ديگري در ذهن مردم ايجاد كرد. هدف دوم امريكا ابراز قدرت بود؛ زيرا رهبري براي مردم امريكا محبوب است كه نشان دهد قدرتمند است اما اين هدف هم برآورده نشد. اول اعلام كردند يك قايق تندرو بوده بعد معلوم شد كشتي تجاري غيرمسلح بوده و حمله به يك كشتي تجاري غيرمسلح چندان قهرماني هم نمي‌خواهد. هدف سوم امريكا از زدن كشتي "ايران - اجر" تحت تأثير قرار دادن سفر ما به سازمان ملل و سخنراني در مجمع عمومي اين سازمان بود كه مي‌خواستند با حادثه‌آفريني از شدت تأثير سخنان ما كم كنند كه اين هم قطعاً موفق نبود زيرا خود اين مسئله باعث شد كه چشم‌هاي بيش‌تري از مردم جهان متوجه ما بشود و ما با استفاده از اين فرصت و در گفت‌وگو با خبرنگاران و مصاحبه‌ها اين سؤال را از ريگان كرديم كه چرا دست به اين اقدام زد. دولت امريكا يكي از شكست‌ها را براي خودش به دست خودش تهيه كرد چون آنها همه كارها را با ميل به ظلم و زورگويي انجام مي‌دهند. ما در امريكا در مصاحبه خودمان سه سؤال ساده و ابتدايي مطرح كرديم: اولاً، به چه دليل مي‌توانيد ثابت كنيد كه كشتي ايراني حامل مين بوده است؟ ميشود اين مين‌ها را از روي ناو امريكايي به كشتي ايران - اجر انتقال داد. آنها جواب براي اين سؤال ندارند. سؤال شد چه استدلالي داريد براي اينكه هر كشتي حامل سلاح و مهمات را شما مي‌توانيد به آن حمله كنيد؟ در خليج فارس خيلي كشتي‌ها اسلحه حمل مي‌كنند آيا صرف اينكه يك كشتي حامل سلاح بوده به شما اجازه حمله و تصرف آن كشتي را مي‌دهد. اگر شما مي‌توانيد چنين كاري كنيد آيا ما هم مي‌توانيم؟ يا اينكه شما چون زورگو هستيد مي‌توانيد و ديگران نبايد چنين كاري كنند؟ سؤال سوم كه مطرح شد اينكه اگر اين كشتي سلاح و مين داشت و شما مي‌خواستيد مانع مين‌گذاري شويد چرا متوسل به آدم‌كشي شديد؟ مي‌خواستيد برويد و مچ آنها را بگيريد. به چه مجوزي دست به اين كشتار زديد؟ در مقابل همه اين سؤال‌ها آنها پاسخ نداشتند. افكار عمومي جهان اين سؤال‌ها را دارد و آنها پاسخ ندارند و وامانده‌اند! به اين حادثه از هر طرف كه نگاه شود، امريكا محكوم است ... ملت ما در مقابل آتش‌افروزي‌هاي شما عقب نكشيد و در مقابل اين حادثه و حوادث نظير اين ذره‌اي نترسيده و ضربه را به شما زده و از اين پس هم وارد خواهد كرد.» امام جمعه تهران درباره قطعنامه 598 و تلاش‌هاي ديپلماتيك براي پايان دادن به جنگ و اينكه امريكا مي‌خواست سفر دبيركل به ايران و تلاش‌هاي ديپلماتيك آن را قطع كند، گفت: «ظرافت ديپلماسي ايران جلو اين‌كار را گرفت و تنبيه متجاوز كه شرط اساسي ايران است گفته شد… از نظر ما مسئله شناسايي ]متجاوز[ مقدمه براي تنبيه متجاوز است. فقط معرفي شوراي امنيت كافي نيست بلكه بايد دادگاه صالحي تشكيل شود تا متجاوز را تنبيه و مجازات كند. ما آتش‌افروز و ادامه دهنده جنگ نيستيم، ما مظلوم هستيم؛ مظلومي كه قاطعانه مظلوميت را از خودش رفع مي‌كند و ظلم را به ظالم برمي‌گردانيم. آنها مي‌خواستند فعاليت دبيركل را حذف كنند و ما اعلام كرديم كه او مي‌تواند به فعاليت خود ادامه دهد و ملاقات ما با او و جريان مصاحبه تأثير خودش را بخشيد و دبيركل فهميد كه او مي‌تواند به تلاش خود ادامه دهد. البته طبيعي است كه ما آن قاطعيت و صراحتي كه در برابر امريكا داريم، در كسي ديگر نيست و ما تسليم جو فشار امريكا براي خط دادن به دبيركل و سازمان ملل نخواهيم شد و اين تلاش امريكا ناكام خواهد ماند. … ما گفتيم ملت ما هرگز زير فشار و تهديد قرار نمي‌گيرد. كساني كه با ما صحبت مي‌كردند نظر امريكا را منتقل مي‌كردند ما هم نظر خودمان را كه حق است اعلام و تأكيد مي‌كرديم كه نظر امريكايي‌ها در ملت ما هيچ تأثيري ندارد بلكه فشار آنها ملت ما را مقاوم‌تر خواهد كرد و يقيناً ضربات آنها را قوي‌تر به خودشان بر خواهد گرداند.» آيت‌الله خامنه‌اي با تأكيد بر ضرورت تنبيه متجاوز، به نقش قدرت‌هاي بزرگ در جنگ اشاره كرد و گفت: «بسياري از حقايقي را كه مي‌خواستند پرده‌پوشي كنند گذشت زمان و حوادث جنگ برملا كرد. رژيم عراق مي‌خواست چهره حق‌طلبانه و ضد استكباري به خود بگيرد، اما رسوا شد. امريكا مي‌خواست چهره بي‌طرفي در جنگ به خود بگيرد و بگويد طرفدار صلح در منطقه است، اما رسوا شد و اين حوادث حقايق را به مردم نشان داد. انگليس و اروپايي‌هايي كه در اين مسائل شركت داشتند، رسوا شدند؛ تمام پرده‌پوشي‌ها در حوادث جنگ بر ملا شد. اما آنچه براي ما مهم است اينكه استكبار مايل است پشت سر عراق در جنگ بايستد و مانع از پيروزي ما شود. ما هميشه گفته‌ايم اين‌طور است و آنها كتمان مي‌كردند ولي اين حقيقت روشن شد. آنان كه پشت سر عراق قرار گرفتند رسوا شدند از جمله منافقين ...»[۲۳]
گزارش- 46
وزير امورخارجه جمهوري اسلامي ايران كه براي شركت در اجلاس مجمع عمومي سازمان ملل متحد در نيويورك به سر مي‌برد با وزيران خارجه كشورهاي پاكستان، بنگلادش، امارات متحده عربي، لهستان، يونان، سومالي، گينه گوناكري، روماني، يوگسلاوي، اتيوپي، آلباني و كنگو به‌طور جداگانه ديدار و مواضع جمهوري اسلامي ايران را در قبال تحولات اخير در منطقه خليج فارس و جنگ تحميلي تشريح كرد. وي ضمن تأكيد بر ضرورت تنبيه متجاوز آن را گامي در جهت رسيدن به يك راه‌حل عادلانه اعلام كرد و گفت كه اگر قطعنامه مؤيد اين امر باشد، با آن مي‌توانيم همكاري كنيم، ولي اگر زمينه‌اي براي فشار باشد قطعاً آن را رد مي‌كنيم. دكتر ولايتي با بي‌اثر خواندن هرگونه تحريم تسليحاتي افزود: ما آمادگي همكاري با دبيركل را داريم تا تلاش‌ها براي رسيدن به يك راه‌حل عادلانه ادامه يابد. در اين ديدارها وزيرخارجه يونان ضمن اعلام مخالفت يونان با حضور نظامي نيروهاي خارجي در خليج فارس گفت: «ما معتقديم اين حضور تشنج در منطقه را افزايش مي‌دهد. بدين خاطر ما از اعزام كشتي جنگي به خليج فارس امتناع كرديم.» وزير امورخارجه امارات متحده عربي نيز گفت: «كشورهاي منطقه بايد با يكديگر همكاري كنند و خود امنيت منطقه را تأمين كنند. بسياري از كشورها اعتقاد دارند كه آمدن كشتي‌هاي جنگي امريكا به منطقه نقض قطعنامه بود زيرا بند پنجم اين قطعنامه از همه كشورها خواسته بود كه از اقدامات تحريك‌آميز كه به افزايش تشنج در منطقه مي‌انجامد خودداري كنند. ما بايد دبيركل را ترغيب كنيم كه به حركت خود ادامه دهد و نبايد مانعي بر سر راه وي ايجاد شود.»[۲۴]
گزارش- 47
بنا به درخواست دبيركل سازمان ملل متحد، امروز (3/7/1366) شوراي امنيت با تشكيل جلسه‌اي اختصاصي نظر ايران را درباره جنگ و قطعنامه598 بررسي كرد. دكوئيار دبيركل سازمان ملل متحد در اين جلسه نظر ايران را كه محمدجواد لاريجاني به او ارائه كرده بود در هفت بند مطرح كرد: «1- ايران به همكاري خود با دبيركل سازمان ملل متحد در چارچوب قطعنامه 598 براي اجراي تماميت آن علي‌رغم نواقصي كه در اين قطعنامه وجود دارد ادامه مي‌دهد. 2- ايران گزارش دبيركل به شورا را به عنوان مواضع اعلام شده ايران در تهران به دبيركل تلقي مي‌نمايد. 3- ايران اقدام هم‌زمان دو مرحله مقدماتي را ضروري مي‌داند: رعايت آتش‌بس، تعيين يك كميسيون تحقيق بي‌طرف. 4- بر اساس مواضع ايران، نخستين وظيفه اين كميسيون تعيين متجاوز است كه يك مسئله تاريخي سياسي است و نياز به وقت زيادي ندارد. وظيفه دوم اين كميسيون پس از پايان بردن وظيفه نخست، تعيين نتايج مسئوليت است كه چون يك كار حقوقي است مي‌تواند در زمان طولاني‌تري انجام گيرد. 5 - در جريان مرحله نخست، ايران آماده قبول آتش‌بس بر اساس توافق اعلام نشده با دبيركل است. از آغاز مرحله دوم ايران آماده قبول آتش‌بس خواهد بود. 6- ايران آماده خواهد بود تدابير كنترلي توافق شده را در جهت رعايت آتش‌بس بر اساس تفاهم با دبيركل بپذيرد. 7- ايران معتقد است آتش‌بس به تنهايي صلح را تأمين نخواهد كرد. اگر منظور تحقق روند صلح است بايد هرچه سريع‌تر به مرحله سياسي تعيين متجاوز پرداخت.» خبرگزاري فرانسه در گزارشي با مخابره موارد مذكور افزود: «دكوئيار به اطلاع اعضاي شوراي امنيت رسانيده است كه در جريان مذاكراتش با آقاي خامنه‌اي از وي سؤال كرده است آيا ايران نتايج تحقيقات را هرچه باشد مي‌پذيرد.... آقاي خامنه‌اي پاسخ داده است تصور نمي‌رود كسي متجاوز را نشناسد. هر نوع نتيجه‌گيري كه غير از اين باشد ايران را وادار به ترديد در مورد بي‌طرفي كميسيون خواهد نمود.»[۲۵] راديو بي‌بي‌سي در بررسي مواد پيشنهادي ايران به نقل از ديپلمات‌هاي سازمان‌ملل گفت:«موضع جديد ايران براي متوقف كردن اقدامات امريكا در جهت تحريم فروش اسلحه به ايران كافي بوده است.»[۲۶] روزنامه الخليج چاپ شارجه نيز با درج مواد هفتگانه فوق آن را پاسخ شفاهي ايران به قطعنامه 598 توصيف كرده و نوشته است: «طرح جديد ايران در مقايسه با موضع قبلي ايران كه در جريان سفر دبيركل به منطقه مطرح شده بود تفاوت چنداني ندارد.»[۲۷] ازسوي ديگر، دبيركل سازمان ملل متحد درباره مواضع عراق گفت: «مواضع قبلي عراق در مورد قطعنامه 598 تغيير نكرده و اين كشور مخالف هرگونه تغيير در تركيب بندهاي اجرايي قطعنامه مي‌باشد و تمام بندهاي اجرايي اين قطعنامه بايد يكباره و توسط طرفين متخاصم به اجرا گذاشته شود. در مورد تركيب كميسيون تحقيق، عراقي‌ها معتقدند كه اين كميسيون بايد درصدد تحقيق درباره شناسايي "مسئوليت درگيري" باشد و بر اساس قطعنامه 598، آغاز كننده و تداوم جنگ مورد توجه قرار گيرد» وي افزود: «مواضع دو كشور ايران و عراق در مورد اجراي قطعنامه 598 با هم اختلاف دارد. مشكل اساسي تحليل قطعنامه 598 مي‌باشد و خصوصاً اين سؤال كه آيا كميسيون تحقيق مي‌تواند هم‌زمان با اجراي آتش‌بس تفاهمي منعقد كند يا نه و آنچه مسلم است تحليل يك چنين مسئله‌اي بر عهده شوراي امنيت مي‌باشد.» [۲۸]
گزارش- 48
طرح امريكا براي تحريم تسليحاتي ايران با شكست مواجه شد. به گزارش خبرگزاري فرانسه وزيران خارجه پنج عضو دائمي شوراي امنيت امروز در پايان يك ديدار استثنايي با دبيركل سازمان ملل، كه به جنگ ايران و عراق اختصاص داشت، بيانيه‌اي صادر كردند كه در آن بر اجراي قطعنامه 598 شوراي امنيت به عنوان تنها بنيان يك راه‌حل عادلانه، شرافتمندانه و پايدار براي جنگ ايران و عراق تأكيد كردند. در اين بيانيه پنج قدرت بزرگ ضمن تأكيد بر عزم خود مبني بر ادامه تلاش جهت اجراي كامل و سريع قطعنامه شوراي امنيت كه در آن آتش‌بس ميان ايران و عراق خواسته شده است، اعمال مجازات عليه ايران را به يك تاريخ نامشخص موكول كردند. خبرگزاري فرانسه در بررسي بيانية مذكور، آورده است كه ناظران ديپلماتيك در اين عبارت هيچ‌گونه راه بازي را در مورد مجازات‌ها مشاهده نمي‌كنند، بلكه معتقدند كه اين عبارت تنها تأكيد مجدد بر يكي از نكات اساسي قطعنامه 598 است.[۲۹] امريكا پس از تصويب قطعنامه 598 تلاش‌هاي ديپلماتيك خود را جهت حفظ وحدت اعضاي دائمي شوراي امنيت در مورد جنگ ايران و عراق گسترش داد و سعي كرد با استفاده از اهرم‌هاي نظامي و فشارهاي اقتصادي شوراي امنيت را به تصويب قطعنامه‌اي جديد و تحريم تسليحاتي ايران وادار سازد، كه نشست امروز اعضاي دائمي شوراي امنيت و دبيركل، شكست اين تلاش‌ها را اعلام كرد. به گزارش آسوشيتدپرس جرج شولتز، وزيرخارجه امريكا كه در كسب حمايت براي اعمال يك تحريم تسليحاتي جهاني عليه ايران شكست خورد، تصميم امروز قدرت‌هاي بزرگ را قائل شدن فرصت بيشتر براي ديپلماسي توصيف كرد. وي گفت: «ما به دنبال مجازات نيستيم ما در جست‌وجوي اين هستيم كه قطعنامه 598 پذيرفته شود و اينكه آتش‌بسي برقرار گردد. ما داريم در مورد وسيله رسيدن به اين هدف صحبت مي‌كنيم.» وي ضمن ابراز ترديد از اينكه ايران طرح صلح سازمان ملل را كاملاً بپذيرد گفت: «تركيبي از عزم و صبر خواسته شده و درجه صبر محدود است.» شولتز افزود: «عراقي‌ها اساساً اين قطعنامه را پذيرفته‌اند ولي ايرانيان نپذيرفته‌اند، اگرچه چيزهاي مثبتي گفته‌اند.»[۳۰] وزيرخارجه شوروي نيز با اشاره به مذاكرات امروز گفت: «پنج عضو خواهان اجراي قطعنامه به همان صورت مصوب هستند.»[۳۱]
گزارش- 49
در ادامة فشار بر جمهوري‌اسلامي، امريكا صدور تجهيزات غواصي را به ايران ممنوع كرد. وزارت بازرگاني امريكا امروز اعلام كرد: پرزيدنت ريگان مخاطراتي را كه فروش اين قبيل تجهيزات به ايران براي امنيت خليج فارس به همراه خواهد داشت، متذكر شد و گفت براي همين از اين پس فروش تجهيزات غواصي به ايران مستلزم دريافت مجوز صادرات خواهد بود. پرزيدنت ريگان ضمن اعلام دستور قطع صدور اين قبيل تجهيزات به ايران گفت: شواهدي در دست است كه نشان مي‌دهد ايران در جنگ هفت ساله خود با عراق از اين تجهيزات استفاده‌هاي نظامي مي‌كند و مي‌تواند در حملات خود به دكل‌هاي حفاري و احتمالاً خطوط كشتي‌راني از آن استفاده كند. ريگان افزود: «ممنوعيت صادرات، تهديداتي را كه متوجه منافع امريكا در منطقه است كاهش داده و كمكي به امريكا خواهد بود تا بتواند ديگر كشورها را به قطع صدور تجهيزات مشابه به ايران ترغيب كند.»[۳۲] ريچارد آلن، مشاور ريگان در امنيت ملي نيز بهره‌گيري از ديپلماسي خصوصي براي كاستن از فروش اسلحه به ايران را لازم دانست و گفت: «امريكا مي‌تواند براي متوقف كردن جريان اسلحه از چين، از روابط بازرگاني‌اش با پكن براي اعمال فشار بهره ببرد. امريكا نمي‌تواند كره شمالي را از فروش جنگ‌افزار به ايران باز دارد اما واشنگتن مي‌تواند فشار را در جاي ديگري بگذارد. امريكا بايد بر اتحاد شوروي نيز به گونهاي فشار بي‌امان بگذارد.»[۳۳] در اين حال لوس‌آنجلس‌تايمز با اشاره به پايگاه مردمي نظام جمهوري اسلامي، تحريم تسليحاتي عليه ايران را غيرعملي دانست و نوشت: «يك تحريم تسليحاتي عليه ايران قابل اعمال نمي‌باشد و جنگ مدت‌هاي بسيار ادامه خواهد يافت. بقاي رهبران ايران به رغم تلفات عظيم جنگ و محكوميت‌هاي داخلي، ظاهراً نمايانگر حمايت مردمي براي پافشاري آنان در ادامه جنگ مي‌باشد. چون كه تازه‌ترين سلسله فعاليت‌هاي سياسي بين‌المللي براي پايان دادن به جنگ به گونهاي قابل پيش‌بيني به شكست مي‌گرايد ... بنا به گزارش‌ها ايران خود را براي يك حمله نهايي ديگر در صحنه پيكار زميني با عراق آماده مي‌سازد.»[۳۴]
گزارش- 50
سازمان توسعه بين‌المللي مستقر در وين كه نقش مشاوره‌اي با سازمان ملل متحد دارد از فروش تسليحات نظامي اتريش به ايران ابراز نگراني كرد. "هانس كوفلر" رئيس اين سازمان، با صدور بيانيه‌اي در وين، فروش توپخانه دوربرد شركت‌هاي دولتي اتريش را به ايران، به شدت محكوم كرد. در اين بيانيه آمده است: «اين نه فقط به وخيم‌تر شدن جنگ خليج فارس منجر خواهد شد بلكه ضايعات انساني را تشديد خواهد كرد.» وي افزود كه معاملات تسليحاتي محرمانه، مخالف قوانين اتريش و مغاير با وضعيت بي‌طرفي اين كشور است.[۳۵] هفته‌نامه اكونوميست در سرمقاله خود ضمن اذعان به آغاز جنگ به وسيله صدام، خواستار تداوم فشارهاي سياسي نظامي غرب به ايران شد. اكونوميست نوشته است: «تجمع ناوگان‌هاي غربي در خليج فارس و تلاش براي تحريم فروش اسلحه به ايران بايد ادامه يابد و كنار گذاشتن اين دو اهرم فشار حماقت‌آميز خواهد بود و بزرگ‌نمايي نرمش ايران خطا خواهد بود. براي پايان دادن به جنگ، كشورهاي خارجي بايد دندان‌هايشان را بفشارند و ايراني‌ها را به پذيرش مفاد قطعنامه 598 بكشانند.» اين هفته‌نامه انگليسي افزوده است كه تندروهاي ايران مي‌خواهند بين امريكا و شوروي دو عضو كليدي شوراي امنيت شكاف بيندازند و همبستگي شورا را از بين ببرند. ايجاد اختلاف ميان مسكو و واشنگتن معمولاً دشوار نيست زيرا روسيه و غرب هنوز در خليج فارس رقيب يكديگر هستند ولي با اين حال شانس همكاري شرق و غرب براي پايان دادن به جنگ اكنون از هفت سال پيش بيشتر است. اكونوميست در ادامه آورده است: «اگرچه حمله عراق درپي درگيري‌هاي ضروري صورت گرفت، ايراني‌ها حق دارند پرزيدنت صدام حسين را آغازگر جنگ بنامند.» اين هفته‌نامه معتقد است كه يك محكمه بي‌طرف بدون شك عراق را آغازگر جنگ معرفي خواهد كرد و به منظور ترغيب ايران مي‌توان نام اعضاي اين محكمه را قبل از عقب‌نشيني نيروهاي ايراني اعلام نمود، اما سپس سربازان ايراني بايد از خاك عراق خارج شوند.[۳۶]
گزارش- 51
در چهارمين روز از هفته دفاع مقدس، روز جنگ و كمك‌هاي مردمي، كاروان‌هاي تداركاتي حماسه‌سازان عاشورا از استان‌هاي تهران، خوزستان، خراسان، مركزي و فارس به جبهه‌هاي جنگ ارسال شد. كاروان كمك‌هاي مردمي استان تهران متشكل از صدها كاميون به ارزش بيش از 260ميليون ريال بود[۳۷] و هداياي مردمي استان خوزستان نيز بيش از 120ميليون ريال ارزش داشت. از استان خراسان 15 كاميون خواربار و پوشاك حامل كمك پرسنل ژاندارمري اين استان و از استان مركزي 120 كاميون به ارزش 40ميليون ريال اهدايي مردم اين استان به جبهه‌هاي جنگ ارسال شد. هداياي مردمي استان فارس نيز با 150 كاميون و تريلي در ميان فريادهاي "جنگ جنگ تا پيروزي" نمازگزاران نماز جمعه شيراز راهي مناطق جنگي شد. روز گذشته نيز هداياي مردم كرج به ارزش 100ميليون ريال با يكصد كاميون به سوي جبهه‌هاي جنگ ارسال گرديد.[۳۸]
گزارش- 52
پنج فرمانده ارشد ارتش عراق و وزير جوانان اين كشور از كار بركنار شدند. سپهبد "اسماعيل تابه‌النعيمي" رئيس اسبق ستاد ارتش و فرمانده سابق سپاه يكم ارتش عراق، سپهبد خلبان "محمد حسام الجبراوي"، سپهبد "سعدي طعمه الجبوري" جانشين رئيس ستاد ارتش، سرلشكر "سالم محمد" و سرلشكر "طارق راضي" از فرماندهان سپاه‌هاي يكم و دوم به دليل عدم توانايي براي مقابله با نيروهاي اسلام از كار بركنار شدند.[۳۹] همچنين به دنبال تغييرات سازماني در عراق براي آزادسازي اقتصادي، وزارت جوانان اين كشور منحل شد و "عبدالفتاح محمد امين" وزير جوانان دولت عراق پس از بركناري به سمت مشاور در دفتر سازمان‌هاي مردم تابعه شوراي فرماندهي انقلاب عراق منصوب گرديد. وي پنجمين وزير رژيم عراق است كه در خلال ده روز گذشته از كار بركنار ميشود. طي ده روز اخير وزير صنايع سنگين، وزير دارايي، وزير كشاورزي و وزير آبياري از كار بركنار شده‌اند. خبرگزاري فرانسه با اعلام اين خبر، به نقل از ديپلمات‌هاي مستقر در بغداد نوشت: «اين تغييرات در كابينه عراق كه از بهار گذشته شروع شده بيانگر اراده صدام حسين براي محدود كردن دخالت دولت در حيات اقتصادي و واگذاري بيشتر ابتكار عمل به بخش خصوصي است. به موازات اين تغييرات صدام حسين به تغيير ساختار شركت‌هاي عمومي كه تمامي فعاليت‌ها را در عراق تحت كنترل دارند و حذف سنديكاها دستور داد. از سوي ديگر، دولت عراق درصدد است تا طي ماه‌هاي آينده 49 درصد از سرمايه شركت ملي هواپيمايي عراق را واگذار كند و بهره‌برداري از فرودگاه‌هاي كشور را به شركت‌هايي با سرمايه‌هاي مشترك بسپارد. مقام‌هاي عراقي قصد دارند با كنار كشيدن دولت از اداره كل اقتصاد كشور و دادن نقش بيشتر به بخش خصوصي، فعاليت اقتصادي را مجدداً به حركت اندازند. در اين حال از كارمندان عراقي خواسته شده تا رژيم غذايي بگيرند و ضمن كارآمد بودن، مراقب وزن خود نيز باشند. براساس يك حكم رئيس‌جمهور عراق مقام‌هاي بلندپايه و افسران عراقي سه ماه فرصت دارند تا وزن خود را كاهش دهند در غير اين‌صورت مجازات اداري خواهند شد.»[۴۰]
گزارش- 53
دانش‌آموزان عراقي در تابستان امسال يك دوره آموزش نظامي سه هفته‌اي را طي كردند. خبرگزاري فرانسه نوشت: «تعطيلات تابستان امسال در عراق مانند تعطيلاتي كه بايد باشد نبوده است. دانش‌آموزان طي سه هفته يك آموزش نظامي فشرده ديده‌اند و يك بخشنامه رسمي كساني را كه از انجام آن سر باز زنند تهديد به اعزام فوري به جبهه كرده است. اين نخستين بار است كه دانش‌آموزان اين چنين بسيج مي‌شوند.»[۴۱]
گزارش- 54
ميليشياي مستقر در پاسگاه بنياد افغانستان با دو قبضه توپ و يك قبضه خمپاره در ساعت 19 امروز به طرف ساختمان گروهان ژاندارمري و كميته انقلاب اسلامي آتش گشودند و حدود بيست گلولـه به داخل خاك ايران پرتاب كردند. اين عمل تا ساعت 22 چندين بار تكرار گرديد و بر اثر انفجار گلولـه‌هاي پرتاب شده، شيشه‌هاي ساختمان گروهان ژاندارمري شكسته شد.[۴۲]
منابع و مآخذ روزشمار 1366/07/03
- ↑ سند شماره 029286 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: فرماندهي قرارگاه كربلا، معاونت عمليات، 6/7/1366؛ و - سند شماره 029297 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گردان اطلاعات 72 ثارالله، گزارش نوبه‌اي شماره 69، 8/7/1366، ص 5.
- ↑ همان.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 190، 4/7/1366، ص 5، اهواز - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ سند شماره 102877 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ژاندارمري جمهوري اسلامي، ركن3، مركز فرماندهي، 3/7/1366؛ و - سند شماره 102904 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: فرماندهي سپاه ششم، 4/7/1366.
- ↑ سند شماره 102875 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي، ركن2، معاونت اطلاعات، 3/7/1366.
- ↑ سند شماره 127313 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، تيپ 13 خاتم‌الانبيا، 4/7/1366.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 191، 5/7/1366، ص34، باختران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 4/7/1366.
- ↑ سند شماره 135151 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد كل سپاه، معاونت عمليات 3/7/1366، ص5.
- ↑ سند شماره 97542 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي قرارگاه حمزه سيدالشهداء، به فرماندهي نيروي زميني سپاه، 9/7/1366.
- ↑ مأخذ8، ص2.
- ↑ سند شماره 106009 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: فرماندهي نيروي دريايي سپاه، 4/7/1366؛ و - مأخذ 7، ص5.
- ↑ مأخذ5.
- ↑ سند شماره 227186 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: واحد اطلاعات سپاه پاسداران، "نشرية گزارش روزانه"، شماره 262، 8/7/1366، ص1.
- ↑ مأخذ 7، ص38، راديو امريكا، 4/7/1366.
- ↑ مفيدي طباطبايي، مهران، نبرد در خليج فارس (فصلي از كتاب خاطرات كاسپار واينبرگر)، تهران: نشر صرير، بهار 1370، ص41-42.
- ↑ روزنامه رسالت، 5/7/1366، ص12، بيروت - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 4/7/1366، ص7.
- ↑ مأخذ 3، ص20، لندن، خبرگزاري يونايتدپرس، 3/7/1366.
- ↑ مأخذ 3، ص42 و 43.
- ↑ مأخذ 17، ص10، خبرگزاري كويت به نقل از السفير.
- ↑ مأخذ 3، ص22، واشنگتن، خبرگزاري رويتر، 3/7/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 4/7/1366، ص آخر، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از خبرگزاري خليج.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 4/7/1366، ص آخر.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 5/7/1366، ص3، خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ مأخذ 7، ص18، سازمان ملل - خبرگزاري فرانسه، 4/7/1366.
- ↑ مأخذ 3، ص18و19، راديو بي‌بي‌سي، 3/7/1366.
- ↑ مأخذ 7، ص25، شارجه - خبرگزاري امارات، 4/7/1366.
- ↑ مأخذ 23، ص آخر، امريكا، خبرنگار اطلاعات.
- ↑ مأخذ 7، ص19، سازمان ملل - خبرگزاري فرانسه، 4/7/1366.
- ↑ مأخذ 7، ص22، سازمان ملل - خبرگزاري آسوشيتدپرس، 4/7/1366.
- ↑ مأخذ 7، ص23، سازمان ملل - خبرگزاري آسوشيتدپرس، 4/7/1366.
- ↑ مأخذ 7، ص51، واشنگتن - خبرگزاري رويتر، 4/7/1366.
- ↑ مأخذ 7، ص53، راديو امريكا، 3/7/1366.
- ↑ مأخذ 3، ص31و32، راديو امريكا، به نقل از روزنامه لوس‌آنجلس‌تايمز، 3/7/1366.
- ↑ مأخذ 3، ص51.
- ↑ مأخذ 3، ص43و44، لندن - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 3/7/1366.
- ↑ مأخذ 17، ص2.
- ↑ مأخذ 17، ص4.
- ↑ مأخذ 17، ص3.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 196، 10/7/1366، ص65، بغداد - خبرگزاري فرانسه 9/7/1366.
- ↑ مفيدي طباطبايي، مهران، نبرد در خليج فارس (فصلي از كتاب خاطرات كاسپار واينبرگر)، تهران: نشر صرير، بهار 1370، ص41-42.
- ↑ سند شماره 102893 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد كل سپاه، معاونت اطلاعات، 4/7/1366.