1366.04.03

روزشمار جنگ سال 1366 1366.04.03
نام‌های دیگر	سه تیر
تاریخ شمسی	1366.04.03
تاریخ میلادی	24 ژوئن 1987
تاریخ قمری	27 شوال 1407

1360.04.03

1361.04.03

1362.04.03

1363.04.03

1364.04.03

1365.04.03

1367.04.03

گزارش -334

در ادامه عملیات نصر5 - همان طور که در روزشمار قبل درج شد - رزمندگان لشکر8 نجف قبل از روشنایی هوا به اهداف خود دست یافتند و در پی آن اقدامات مهندسی شروع شد. از اوایل صبح امروز دشمن با تمرکز آتش خمپاره روی نیروهای خودی مستقر در یال ارتباطی و ارتفاع فرفری سعی داشت خود را از یال صخره‌ای بالا بکشد و این در حالی بود که تمام تلاش‌های دشمن زیر دید نیروهای خودی انجام می‌گرفت. احمد کاظمی فرمانده لشکر8 نجف، با مشاهده این وضع، خودش دیدبانی و هدایت آتش خمپاره‌ها را در دست گرفت. با هدایت آتش روی تپه جنگلی و تخته‌سنگی کله‌قندی و بهره‌گیری از تیر مستقیم تانک روی مواضع و نفرات نیروهای مهاجم، مقداری از تحرک دشمن کاسته شد. از سوی دیگر، نیروهای مهندسی جهاد احداث جاده به نوک ارتفاع کله‌قندی را ادامه دادند. پس از این مراحل با وارد شدن چند تانک لشکر27 حضرت رسول(ص) و تیراندازی آنها به سمت دشمن، فعالیت‌های نیروهای مهاجم کلاً فروکش کرد.

گزارش -335

امروز خبرنگاران از منطقه عملیاتی نصر5 بازدید کردند. خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی از مشاهدات خود چنین گزارش داده است: «از فراز بلندترین قله‏های آزاد شده در منطقه، با چشم غیرمسلح می‏توان قلعه‏دیزه را مشاهده کرد و چند رودخانه کوچک که تأمین‌کننده آب حوضچه سد دوکان می‏باشد نمایان است. رژیم عراق به‏منظور جلوگیری از نفوذ رزمندگان اسلام به این ارتفاعات حساس که به واسطه داشتن شیارهایی، معابر عوامل گروهک‏های ضد انقلاب را تشکیل می‏داد، موانع ایذایی مختلف تعبیه کرده بود. در این موانع ایذایی، علاوه بر بهره‏گیری از موانع طبیعی، دشمن با ایجاد میادین متعدد مین، سنگرهای کمین، کانال‏های مختلف و تعبیه سیم‏های خاردار حلقوی، خطوط دفاعی خود را محافظت می‏کرد. خط پدافندی مزدوران بعثی از یک رشته سنگرهای اجتماعی و انفرادی که به ‏وسیله کانال‏هایی که آنها را به هم مرتبط می‏سازد، تشکیل می‏شود. این کانال‏ها که در بلندترین نقطه ارتفاعات احداث شده‌اند، بین 75 تا 100 سانتی‏متر عمق دارند. در خطوط پدافندی سپاهیان اسلام، از نکات بارزی که هر بیننده‏ای را تحت تأثیر قرار می‏دهد، روحیه بالای آنان است که هم‏اکنون حدود 200 متر با خط دفاعی دشمن فاصله دارند. در طول مسیر، از ابتدای دشت بوجار تا بلندترین ارتفاعات آزاد شده، فعالیت واحد‏های تدارکاتی، لجستیکی، مهندسی رزمی و جهاد سازندگی چشمگیر است. ایثارگران مهندسی رزمی در طول عملیات، بیش از 10 کیلومتر جاده مواصلاتی که اهمیتی حیاتی دارد، در ارتفاعات صعب‏العبور منطقه احداث کرده‏اند. این جاده هم‏اکنون محل عبور و مرور نیروهای اسلام است و واحدهای مهندسی برای تسطیح، تعریض و ترمیم جاده‏های قدیمی تلاش می‏کنند.»

گزارش -336

صبح امروز، هواپیماهای عراقی بار دیگر روستاهای ملاشیخ و شینو ابراهیم از توابع سردشت را در دو نوبت بمباران کردند. در این حملات 8 تن شهید و 60 تن زخمی شدند. پدافند هوایی قرارگاه رعد یکی از این هواپیماها را در ساعت 12:37 هدف قرار داد و سرنگون کرد. در این حال، محمدجواد ظریف کاردار ایران در سازمان ملل، طی نامه‏ای این اقدام عراق را به اطلاع دبیرکل سازمان ملل رساند. وی همچنین در این نامه یادآور شده است که در صورت ادامة حملات ارتش عراق به مراکز غیرنظامی، ایران راهی جز مقابله به مثل نخواهد داشت.

گزارش -337

یک کشتی تجاری ترکیه به نام هیرا، در نزدیکی بندر بوشهر هدف موشک‌های یک هلی‏کوپتر عراقی قرار گرفت و آسیب‏ دید. این کشتی 30 هزار و 600 تنی که از استانبول حرکت کرده و در بندر بوشهر پهلو گرفته بود، پس از تخلیه بار خود که کود شیمیایی بود، لنگرگاه را ترک کرد، ولی در ساعت 45 دقیقه بامداد در 16 کیلومتری این بندر، هدف موشک‌های اگزوسه یک فروند هلی‏کوپتر سوپر فرلئون قرار گرفت و موتورخانة آن دچار آتش‌سوزی شد. در این حادثه 7 تن از کارکنان کشتی مجروح شدند. آتش‏سوزی کشتی با کمک قایق‏های نجات ایران مهار شد و مجروحان حادثه با هلی‏کوپتر‏های نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به بندر بوشهر انتقال یافتند. بر اساس اطلاعیه ستاد مشترک ارتش، هلی‏کوپتر مهاجم عراقی پس از این حمله مورد شناسایی جنگنده‏های ارتش جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت و در آسمان منهدم شد. رادیو لندن نیز به نقل از سخنگوی وزارت خارجه ترکیه، اعلام کرد: حال برخی از زخمی‌های این حادثه وخیم است. رادیو لندن افزود: «سخنگوی وزارت امورخارجه ترکیه همچنین گفته است که یکی از هلی‏کوپترهای عراقی که در این حمله شرکت داشت، توسط یک هواپیمای جنگنده ایرانی که کشتی ترکیه را اسکورت می‏کرد، هدف قرار گرفت.» در پی حمله به کشتی هیرا، وزارت خارجه ترکیه با احضار سفیر عراق در آنکارا، اعتراض دولت ترکیه را دربارة حمله عراق به کشتی هیرا، به وی ابلاغ کرد.

گزارش -338

به گزارش قرارگاه رمضان، پیش‌مرگان اتحادیه میهنی کردستان عراق (طالبانی‏ها) با اجرای عملیات کمین در مسیر یک خودروی نظامی عراق در جاده شقلاوه - حریر واقع در استان اربیل، یک تن از سرنشینان این خودرو به‏ نام سروان ماجد خفیر کاظم معاون گردان 20 خفیفه را از پای درآوردند و راننده وی به ‏نام گروهبان ادهم منیر را به اسارت گرفتند.

گزارش -339

در ادامة اعزام نیرو به جبهه‏های نبرد، سومین کاروان سپاهیان صاحب‏الزمان(عج) شامل گروه‌های کثیری از نیروهای رزمی تخصصی شهرهای سمنان، تربت‌حیدریه، یزد، کاشان، اقلید فارس، داراب، سردشت و ارسنجان و استان مازندران در میان بدرقه مردم، عازم جبهه‏های نبرد شدند. همچنین نخستین گروه از نیروهای حافظ خلیج‏فارس، امروز وارد جزیره بوموسی شدند. محسن رضایی فرمانده کل سپاه، رئیس ستاد نیروهای سه‏گانه سپاه و فرماندهان نیروهای دریایی و هوایی سپاه، این گروه را همراهی می‏کردند. فرماندهان سپاه، ضمن ارزیابی استحکامات جزیره بوموسی، از تنگه استراتژیک هرمز نیز بازدید کردند.

گزارش -340

محسن رضایی در سخنرانی خود در جمع اعضای شورای اداری بوشهر، با تأکید بر اینکه کویت در کنار عراق، استقلال خود را از دست داده است، اظهار کرد این کشور به‌عنوان یکی از استان‌های عراق مطرح است. وی درباره بحران خلیج‏فارس گفت: «در پی برخورد کشتی شوروی با مین در خلیج‏فارس، رژیم عراق به خارک و آب‏های خلیج‏فارس حمله‏ور شد و هدف قرار گرفتن ناو امریکایی استارک نیز در راستای این حرکت انجام گرفته است.» محسن رضایی افزود: «تحلیل‏ها، بیانگر نقش شوروی در حمله به ناو استارک است. فرمانده کل سپاه پاسداران با اشاره به اینکه شوروی نفع زیادی از ماجرای استارک برده است، اضافه کرد: «شوروی در فازِ جدید کمک به صدام، قصد دارد کلیه پل‏های پشت سرصدام به سوی غرب را ویران نماید.»

گزارش -341

دربارة فروش تسلیحات به جمهوری اسلامی ایران، فراکسیون حزب سبزها در مجلس اتریش ادعا کرد که دولت این کشور به ایران تعدادی توپ جنگی فروخته است. طبق اعلام حزب سبزها، کارخانه اسلحه‏سازی دولتی اتریش به ‏نام اشتایر، در ظاهر این توپ‏ها را برای لیبی فرستاده، ولی مقصد اصلی آن ایران بوده است. فراکسیون سبزها از دولت

اتریش خواسته است که رؤسای این کارخانه را به دلیل فروش اسلحه به یک کشور در حال جنگ، محاکمه و مجازات کند.

گزارش -342

هفته‏نامه نظامی جینز دیفنس (چاپ لندن) ادعا کرد که نیروی دریایی سپاه پاسداران با استفاده از قایق‏های کوچک تندرو، مشغول مین‏گذاری خطوط کشتی‏رانی منتهی به یک ترمینال نفتی کویت است و این اقدام، هم‌زمان با آماده شدن ایران برای رویارویی با امریکا و شوروی در خلیج استراتژیک فارس انجام می‌گیرد. این نشریه می‌نویسد: «کارشناسان امور کشتی‏رانی و امداد عقیده دارند هدف، مین‏گذاری راه‌های ترمینال الاحمدی کویت و برهم زدن طرح‏های ناوگان‏های امریکا و شوروی برای اسکورت کشتی‏ها، برای حمایت آنها از حملات زمینی و هوایی ایران است. مقامات کشتی‏رانی عقیده دارند که مین‏گذاری، غالباً هنگام شب با استفاده از قایق‏های سریع‏السیر ساخت سوئد انجام می‏گیرد و مین‏های قابل کنترل از راه دور و دیگر مین‏هایی که به وسیله تحریک صدا منفجر می‏شوند، کار گذاشته می‏شوند.» با وجود این ادعا، روزنامه تایمز (چاپ لندن) دربارة منبع کارگذاری این مین‏ها می‏نویسد: «در حالی که عده‏ای می‏گویند مین‏هایی که در سواحل کویت پراکنده شده از سوی ایران کار گذاشته شده، عده‏ای نیز معتقدند این مین‌ها، عراقی است و از نزدیکی فاو به سواحل کویت رانده شده است. مسئله این است که امریکا با این‏گونه خطرات در منطقه چه خواهد کرد، در حالی که هیچ سندی که گویای این تهدیدات از سوی ایران باشد وجود ندارد.» این روزنامه می‌افزاید: «این عراق بود که جنگ نفت‏کش‏ها را شروع کرد و اگرچه امریکایی‏ها این حقیقت را فراموش کرده‏اند، اما نباید فراموش کرد که این عراقی‏ها بودند که اکثر حملات به کشتی‏های تجاری را صورت دادند.» بیمه لویدز نیز اعلام کرد که یک دفتر کشتی‏رانی امریکایی، به تمام دریانوردان امریکا که در خلیج‏فارس و در مسیر کویت در حرکت هستند هشدار داده است که با احتیاط کامل، مراقب مین‏هایی که در سواحل کویت قرار دارند، باشند.

گزارش -343

در پی انتشار اخباری در روز گذشته درباره راهی شدن سه ناوشکن امریکا به سوی خلیج‏فارس، امروز خبرگزاری کویت به نقل از مقامات وزارت دفاع امریکا (پنتاگون) گزارش داد: «نیروی دریایی امریکا مسئله فراهم آوردن مقدمات اعزام رزم‌ناو زره‏پوش یو.اس.اس میسوری و سه کشتی جنگی همراه آن به خلیج‏فارس را سرعت بخشیده است. این مقامات گفتند: هنوز دربارة اعزام این رزم‌ناو به منطقه خلیج‏فارس تصمیم نهایی اتخاذ نشده است، امّا مقدمات اعزام آن به گونه‏ای فراهم می‏شود که هر زمان که ریگان تصمیم به اعزام آن بگیرد، رزم‌ناو مزبور در اسرع وقت عازم منطقه خواهد شد. گفته می‏شود پوشش زرهی رزم‌ناو یو.اس.اس میسوری به اندازه‏ای است که اغلب سلاح‌های مورد استفاده ایران، بر روی آن اثر چندانی ندارد. همچنین کمیته نیروهای مسلح سنا با استناد به آمارهای ارائه شدة لویدز اعلام کرده است از ماه سپتامبر گذشته تاکنون کشتی‏های دارای ملیت مختلف که با کویت معامله می‏کنند، هدف اصلی ایران بوده و 26 مورد از جمع 35 مورد حملات ایران به کشتی‏ها، متوجه کشتی‏های در حال تردد در سواحل کویت بوده است. ایران از اول سال 1986 تاکنون 67 فروند و از اول سال جاری تاکنون 26 فروند کشتی را مورد حمله قرار داده است و تا قبل از سال 1986 نیز جمعاً 32 فروند کشتی را مورد اصابت قرار داده بود.»

گزارش -344

کاسپار واینبرگر وزیر دفاع امریکا، در توجیه حضور نظامی امریکا در خلیج‏فارس گفت: «امریکا ناگزیر است خلأ موجود در منطقه خلیج‏فارس را پر کند تا از سوی شوروی مورد بهره‏برداری قرار نگیرد.» وی افزود: «امریکا به‏دنبال راه‏حل مناسبی می‏گردد تا متحدان غربی را در دفاع از خلیج‏فارس شرکت دهد. اما اگر ضرورت ایجاب کند، خود به تنهایی اقدام به این کار خواهد کرد.» از سوی دیگر، هنری کیسینجر وزیرخارجه سابق امریکا، بار دیگر در مصاحبه‏ای ضمن فراخوان ریگان به خودداری از دشمنی با ایران، دربارة دخالت بیشتر امریکا در خلیج‏فارس و جانب‌داری از عراق هشدار داد. کیسینجر عراق را عامل اصلی جنگ نفت‏کش‏ها خواند. وی پیروزی عراق را غیرممکن و پیروزی ایران را برهم زنندة ثبات جهانی دانست. خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره سخنان وی گزارش داده است: «کیسینجر به ریگان هشدار داد بدون تفکر در مورد اینکه انجام اعمال خصمانه علیه ایران به چه معنی است و چه عواقبی در بر خواهد داشت، از انجام آن خودداری کند. وی ضمن بررسی دخالت روزافزون امریکا در خلیج‏فارس به‏منظور جانب‌داری از عراق، از عاقبت ریگان در این منطقه احساس خطر کرد و گفت: افزایش قدرت آتش‏ در از بین بردن نگرانی‏های امریکا تأثیری نخواهد داشت. وی افزود: اسکورت کردن یازده کشتی کویتی، در جنگ دریایی در خلیج‏فارس نیز اثری نخواهد گذاشت. کیسینجر در این مصاحبه، از امریکا خواست از آزادی کشتی‏رانی در خلیج‏فارس دفاع کند و علیه هر جناحی که تهدیدی نسبت به آن اعمال می‏کند وارد عمل شود. کیسینجر گفت: هدف اصلی امریکا، باید پایان دادن به جنگ ایران و عراق باشد. وی گفت که بعد از سقوط شاه، سردرگمی حاصل بر سر چگونگی مشخص کردن منافع حیاتی امریکا و دفاع از آنها، موجب کنار رفتن کارتر و تیره شدن فضای دومین دوره ریاست جمهوری ریگان شده و ایران و خلیج‏فارس، برای سیاست‏گذاران امریکایی به صورت یک کابوس درآمده است. از نظر کیسینجر، این ادعا که تهدید جدی از جانب ایران در خلیج‏فارس به‏وجود آمده و اینکه ایران در جنگ قاطعانه عمل می‏کند، نمی‏تواند توجیهی برای تمایل نظامی امریکا به سمت عراق باشد. کیسینجر گفت: عراق عامل اصلی اکثر حملاتی بوده که به کشتی‏های منطقه انجام شده و در واقع هفتاد درصد از 320 حمله به کشتی‏ها از آغاز نبرد دریایی، از جانب عراق انجام گرفته و عراق بیش از ایران برای جریان نفت در سطح جهان خطر دارد. از نظر وزیرخارجه اسبق امریکا، واقعیت اساسی جنگ عراق علیه ایران، این است که پیروزی هر یک در این جنگ، خلاف منافع غرب و احتمالاً شوروی است. وی معتقد است در حالی که پیروزی عراق در جنگ غیرمحتمل است، پیروزی ایران، ثبات اقتصادی و جهانی را بر هم خواهد زد.»

گزارش -345

در پی تشکیل جلسه روز گذشتة شورای امنیت که در آن پنج عضو دائم، نتایج مذاکرات طولانی خود را دربارة جنگ ایران و عراق به آگاهی ده عضو غیردائم رساندند، آقای پیر لیبلان سفیر فرانسه در سازمان ملل که نقش سخنگوی پنج عضو دائم را بر عهده دارد، به خبرنگاران گفت: «در آینده نزدیک، شورای امنیت در مورد روش اجرای قطعنامه مذاکره خواهد کرد.» رادیو امریکا قطعنامه جدید را شامل 9 بند اعلام کرد: «شورای امنیت: 1- به‌عنوان اولین قدم در راه مذاکرات صلح، خواستار آتش‏بس فوری و بازگشت بدون تأخیر کلیه نیروها به مرزهای شناخته شده بین‏المللی است. 2- اصرار بر تبادل اسرای جنگی بلافاصله پس از آتش‏بس، با همکاری صلیب‏سرخ بین‏المللی دارد. 3- از ایران و عراق می‏خواهد که با دبیرکل سازمان ملل همکاری کنند و به راه‏حلی که قابل قبول هر دو طرف باشد، دست یابند. 4- از سایر کشورها می‏خواهد که از اعمالی که شاید باعث گسترش جنگ شود، خودداری کنند. 5 - از دبیرکل سازمان ملل تقاضا دارد که با همکاری ایران و عراق، کمیته بی‏طرف تشکیل دهد که مسئول آغاز جنگ را معین کنند و به شورای امنیت گزارش دهند. 6 - میزان خسارت وارده جنگ را تشخیص داده و خواستار کمک بین‏المللی برای بازسازی دو کشور است. 7- از دبیرکل تقاضا دارد که با مشورت با ایران و عراق و سایر کشورهای منطقه، اقدامی در جهت بازگرداندن صلح و ثبات به منطقه انجام دهد. 8 - از دبیرکل تقاضا دارد که شورای امنیت را در جریان اجرای قطعنامه قرار دهد. 9- تصمیم گرفته است که بار دیگر جلسه تشکیل دهد تا در حدود اجرای این قطعنامه مذاکره کند.» به گزارش رادیو امریکا در بخش دیگری از این قطعنامه آمده است: «شورای امنیت: 1- نگرانی شدید خود را در مورد ادامه جنگ به‏رغم درخواست آتش‏بس، ابراز می‏دارد. 2- بسیار نگران است که جنگ گسترش یابد. 3- مُصِر است که به فعالیت نظامی پایان دهد. 4- طبق مفاد 39 و 40 فصل هفتم منشور سازمان ملل عمل خواهد کرد.» رادیو بی‌بی‌سی نیز به نکتة تازه‌ای دربارة پیش‏نویس قطعنامة جدید شورای امنیت که به اجرای مفاد 39 و 40 فصل هفتم منشور سازمان ملل مربوط می‏شود، اشاره کرده است: «اگر قطعنامه شورای امنیت اجرا نشود، این شورا اقدامات دیگری انجام خواهد داد و این، بدان معنا است که اگر تلاش‌ها با عدم موفقیت مواجه شود، تحریم اجباری فروش اسلحه اعمال خواهد شد. منابع دیپلماتیک می‏گویند که نماینده فرانسه به قسمت اخیر اشاره‏ای نکرد، اما پنج عضو دائمی شورا، تحریم اجباری فروش اسلحه را وسیله برحقی برای اجرای خواست جمعی شورای امنیت می‏دانند. اکنون احتمال دارد که وقفه‏ای در شورا به وجود آید تا کشورهای دیگر، آنچه را که شنیده‏اند، بررسی کنند و ببینند که چگونه می‏توانند در پیشبرد این امر مهم، سهیم شوند. اظهار امیدواری شده است که در چند هفته آینده و احتمالاً پس از آنکه نماینده فرانسه ریاست شورای امنیت را برعهده گرفت، جریان صدور قطعنامه سریع‏تر شود.» در این حال، میرحسین موسوی نخست‌وزیر، موضع ایران را دربارة تلاش جاری شورای امنیت اعلام کرد. وی در پایان جلسه امروز هیئت دولت گفت: «شورای امنیت در آن زمان که خاک کشور ما در اشغال صدام بود و شهرهای ما را ویران می‏کرد، هیچ اظهار نظر و برخوردی راجع به این قضیه نکرد و الآن که ما در آستانه پیروزی نهایی هستیم، دست به فعالیت زده است.» نخست‏وزیر افزود: «تا زمانی که شورای امنیت با تحریک قدرت‏های بزرگ، مواضع غیراصولی خود را حفظ نماید، جمهوری اسلامی ایران هیچ ارزشی برای تصمیمات این شورا قائل نیست و این از مواضع اعلام شده ماست.» مهندس موسوی تأکید کرد: «ما معتقدیم شورای امنیت که در مقابل جنایات رژیم صدام هیچ نوع موضع روشنی اتخاذ نکرده، طبیعی است که حق ندارد نسبت به سرنوشت جنگ اظهار نظر کند؛ مگر اینکه این سازمان‏ها خصوصاً شورای امنیت، دست از مواضع خود بردارند و متجاوز را معرفی و محکوم نمایند تا راهی برای محاکمه متجاوز پیدا شود.» نخست‏وزیر در پایان تصریح کرد: «در چنین صورتی، شورای امنیت می‏تواند آبرویی برای خود پیدا کند و برای ملت ما مطرح باشد. در غیر این ‏صورت، طبیعی است که نظرات این شورا ارزشی نخواهد داشت.»

گزارش -346

روزنامه وال استریت ژورنال از طرح جدید وزارت خارجه امریکا برای پایان جنگ نفت‏کش‏ها و برقراری آتش‏بس در محدودة خلیج‏فارس، خبر داد. این روزنامه نوشته است: «وزارت خارجه امریکا مشغول مطالعه و بررسی راه‏هایی است که بتواند دوراندیشانه‏ترین و کم‏خطر‏ترین راه مقابله با بحران خلیج‏فارس را به دولت پرزیدنت ریگان ارائه دهد. چنین طرحی، از خطر افزایش نقش شوروی در خلیج‏فارس خواهد کاست، احتمال مقابله نظامی با ایران را بعید خواهد ساخت و از برخورد دولت ریگان و کنگره این کشور جلوگیری خواهد کرد. راه‌کار وزارت خارجه امریکا، خواستار استقرار نوعی توافق امنیتی در منطقه خلیج‏فارس است به‏صورتی که کشورهای منطقه خلیج‏فارس، از ایران و عراق خواهند خواست تا پایان جنگ نفت‏کش‏ها را اعلام کنند. هم‌زمان با این مسئله و در حالی که خطر تمایل غیرقابل تغییر امریکا به سوی عراق برای واشنگتن وجود دارد، ایالات متحده موضع بی‌طرفی خود را بار دیگر اعلام کرده و تعهد خود را به آزادی کشتی‏رانی تجدید خواهد کرد.» رادیو امریکا ضمن اعلام این خبر به نقل از وال استریت ژورنال می‏افزاید: «هفته گذشته میرحسین موسوی نخست‏وزیر ایران، در ترکیه اعلام کرد اگر عراق از حمله به کشتی‏ها خودداری کند، ایران نیز از این کار دست خواهد کشید. کویت و عربستان سعودی که بیش از هرکس دیگری از ادامه جنگ نفت‏کش‏ها متضرر خواهند شد، باید با توسل به قدرت اقتصادی خود بر عراق فشار وارد سازند. در حقیقت عراق بزرگ‌ترین مانع در راه پایان جنگ نفت‏کش‏هاست؛ زیرا بغداد به ادامه جنگ اقتصادی علیه تهران تمایل نشان می‏دهد. عربستان و کویت باید عراق را قانع سازند که حمله به تأسیسات تولید و بارگیری نفت ایران در مقایسه با حمله به کشتی‏ها، صدمات عمیق‏تری وارد خواهد ساخت. به نوشته وال استریت ژورنال، پیشنهاد وزارت خارجه امریکا در پیچ و خم اداری گرفتار است و احتمال دارد که هرگز جامه عمل نپوشد. حتی سرسخت‏ترین طرف‌داران این طرح نیز می‏گویند ممکن است که دیر شده باشد. این گروه مدعی هستند که مقامات بلندپایه دولت ریگان، خلاقیت و استقامت لازم را برای دنبال‏گیری طرح مزبور ندارند. نظرسنجی محدود کارمندان کنگره و دیپلمات‏های منطقه در واشنگتن مبین علاقه و توجه شدید آنها به طرح یاد شده است. طرح جدید در عین سادگی، بسیار هوشمندانه است؛ البته چون دیگر طرح‏ها در خاورمیانه، جلب‏نظر مساعد تمامی جناح‏های درگیر به‌ویژه عراق، بسیار دشوار خواهد بود. چند روز قبل عراق به وقفه یک‌ماهه خود در حمله به کشتی‏ها پایان داد و با افتخار اعلام کرد که به یک نفت‏کش لیبریایی حمله کرده است. ولی به هر صورت، مقامات وزارت خارجه امریکا می‏گویند هنوز احتمال تغییر نظر عراق وجود دارد. به گفته مقامات وزارت خارجه امریکا، عراق مسئولیت 61 درصد از حمله به نفت‏کش‏ها را به گردن دارد. به علاوه، برقراری آرامش در خلیج‏فارس، از نقش نظامی ابرقدرت‏ها خواهد کاست و به نفوذ ایران در منطقه کمک خواهد کرد. ولی به هر حال، اگر طرح وزارت خارجه بی‏ثمر بماند، از نگرانی‏های کنگره مبنی‌بر اینکه دولت ریگان در جهت حفاظت از کشتی‏های کویت به فکر راه چاره دیگری نیفتاده خواهد کاست. وال استریت ژورنال می‏نویسد: طرح وزارت خارجه امریکا از تمایل امریکا به جانب عراق و عواقب آن که بر موضع امریکا در قبال ایران پس از [امام] خمینی لطمه وارد خواهد ساخت، جلوگیری خواهد کرد و امکان نخواهد داد که کویت منافع خود را بر منافع این کشور تحمیل کند. اینکه امریکا دلیل موجه دارد که بگوید چرا امریکا از کشتی‏های کویت حمایت کند ولی کویت و دیگر ممالک خلیج‏فارس، از دادن تأسیسات و پایگاه به امریکا برای دفاع از کشتی‏هایش امساک کنند؟»

گزارش -347

در آستانه تشکیل هشتاد و یکمین کنفرانس اوپک که موضوع اصلی آن بررسی تحولات بازار نفت در نیمه دوم سال جاری است، وزیر نفت عراق که پیشاپیش، جنگ روانی را آغاز کرده است، خواستار سهمیة فروش نفت به میزان سهمیه ایران، برای عراق شد. به گزارش خبرگزاری اوپک، وزیر نفت عراق گفت: «کشورش همچنان برای به ‏دست آوردن سهمیه تولیدی مساوی با ایران بر اوپک فشار خواهد آورد و هیچ راه دیگری را نخواهد پذیرفت.» خبرگزاری رسمی عراق نیز گزارش داد که الچلبی وزیر نفت عراق، پیش از عزیمت به وین و شرکت در اجلاس روز پنجشنبة وزرای اوپک، گفت: «عراق در این اجلاس، با توافق جهت دستیابی به ثبات در بازارهای نفت موافق است.» عراق از پذیرفتن سهمیه یک‌میلیون و 466 هزار بشکه در روز برای نیمه اول سال جاری مسیحی - که در اجلاس دسامبر گذشتة اوپک مورد توافق قرار گرفته بود، امتناع کرد. سهمیه در نظر گرفته شده برای ایران، 2 میلیون و 255 هزار بشکه در روز بوده است. آخرین آمار نشان می‏دهد که عراق طی ماه‏های آوریل و مه حدود دومیلیون بشکه در روز تولید داشته است. در این حال، آقازاده وزیر نفت ایران، دربارة تلاش عراق در افزایش تولید نفت و تأثیر آن در کاهش قیمت نفت گفت: «افزایش تولید بیش از حد عراق، بازار فروش نفت بسیاری از کشورهای دیگر عضو اوپک را تحت فشار قرار داده است و اعضا باید با تجربه سقوط قیمت‏ نفت به زیر ده دلار، رژیم عراق را در مورد رعایت سهمیه تولید و قیمت، تحت فشار سیاسی قرار دهند. به نظر ما، عربستان سعودی و آن دسته از کشورهایی که امکانات صادراتی در اختیار عراق قرار می‏دهند، باید برای جلوگیری از ضربه‏زدن به منافع سازمان، دست از حمایت تسهیلاتی نسبت به این کشور بردارند. وی تأکید کرد: «انتظار ما این است که عربستان به‏عنوان یکی از اعضای مؤثر اوپک و عضوی که تعهدات خود را مراعات می‏کند، عراق را در تخلف از سهمیه‏ها یاری ننماید.»

گزارش -348

پس از گذشت 9 روز از ماجرای آدم‌ربایی در لبنان، امروز ربایندگان، علی عسیران فرزند 40 ساله وزیر دفاع لبنان را آزاد کردند اما چارلز گلاس امریکایی همچنان در بند گروگان‌گیران باقی مانده است. از سوی دیگر، سوریه در تبلیغات سیاسی مواضع خود را تندتر کرد. به گزارش خبرگزاری فرانسه در این حال رادیو دمشق به آدم‌ربایان در لبنان هشدار داد و تأکید کرد: کسانی که دست به گروگان‌گیری می‌زنند از کیفر در امان نخواهند بود. رادیو رسمی سوریه در تفسیر روزانه خود گفت: آدم‌ربایان می‌اندیشیدند که از تعقیب و مجازات در امان خواهند بود، باید گفت که اشتباه می‌کنند و اکنون هنگام آن رسیده است که نیروهای ضد صهیونیستی و ضد امپریالیستی با جنایتکاران و کسانی که به آتش خشونت و هرج و مرج در منطقه آرام لبنان دامن می‌زنند، مقابله کنند. رادیو دمشق اضافه کرد: کسانی که می‌خواهند صهیونیسم و امپریالیسم را شکست دهند، نباید به مردمان بی‌گناه و بی‌دفاع که به لبنان می‌آیند، حمله‌ور شوند. رادیو دمشق در پایان، تروریسم و به‌ویژه ربودن بی‌گناهان، دیپلمات‌ها و روزنامه‌نگاران را تقبیح کرد. در این حال، یک منبع نزدیک به شورای عالی شیعه در بیروت گفت که فرماندهی نیروهای سوریه در لبنان مصمم است برای آزادی روزنامه‌نگار امریکایی از تمام امکانات استفاده کند. به گفته این منبع، مسئولان سوریه به شورای عالی شیعه اطلاع داده‌اند که نمی‌توانند سرنوشت چارلز گلاس را به سرنوشت گروگان‌های غربی دیگر تشبیه کنند و از دید فرماندهی نیروهای سوریه این آدم‌ربایی که در محله شیعه‌نشین جنوب بیروت روی داده، مخالف طرح امنیتی سوریه است که از چند ماه پیش در بیروت به اجرا در آمده است. از سوی دیگر، شورای عالی شیعه بر لزوم آزادی فوری چارلز گلاس تأکید کرد. شورای ‌عالی شیعه در یک گردهمایی پنج ساعته که به ریاست محمدمهدی شمس‌الدین برگزار شد، اعلام کرد که با آزادی علی عسیران و راننده‌اش ماجرای آدم‌ربایی روز 17 ژوئیه پایان نیافته است و تنها با آزادی روزنامه‌نگار امریکایی که مهمان خانواده عسیران بود، پایان خواهد یافت.

گزارش -349

عبدالرحمن قاسملو رهبر حزب دمکرات کردستان ایران، در سفری به اسپانیا که به منظور هماهنگ کردن جریان‏های مخالف نظام جمهوری اسلامی ایران انجام گرفته است، بدون در نظر گرفتن اقداماتی که عناصر این حزب همه روزه در غرب ایران انجام می‏دهند، در نقش یک سیاست‌مدار، با روزنامه ال ‏پائیس به گفت‌وگو نشست. وی در این گفت‌وگو، استراتژی این حزب در اقدامات مسلحانه را، به ‏دست آوردن خودمختاری ذکر کرد، ولی توان فعلی حزب را برای برآورده شدن این خواسته، ناکافی خواند: «ما یک کشور کرد نمی‏خواهیم، همه خواسته‏های ما در چارچوب کشور ایران ممکن است. آنچه با مبارزه خود می‏خواهیم، خودمختاری است. ما تنها دوازده‌هزار پیش‌مرگ در اختیار داریم و برای به هدف رسیدن، کافی نیست. همکاری خود را با محافظه‌کاران فرانسوی نیز حفظ کرده‏ایم و آنها اجازه می‏دهند تا زخمی‏های شدید برای معالجه، در بیمارستان‏های فرانسه بستری گردند و در سوئد و اتریش هم موقعیت مشابهی داشته‏ایم و چنین هدفی را در اسپانیا نیز دنبال می‏کنیم. تا این لحظه احتیاج به کمک مادی و سلاح نداریم. آنچه تقاضا می‏کنیم، کمک روحی و سیاسی است.»

گزارش -350

امروز یک دیپلمات ایرانی در بیمارستان هولی فامیلی در محله نیوفرندز کلونی دهلی نو، هدف حمله سه عضو سازمان مجاهدین خلق قرار گرفت و مصدوم شد. خبرگزاری جمهوری اسلامی دراین‌باره گزارش داده است: «در حالی که بهنام بهروز یکی از کارمندان بخش سیاسی سفارت جمهوری اسلامی ایران در هند، همراه کارمند دفتری سفارت از عیادت یکی از دوستانشان بازمی‏گشتند، با سه منافق مواجه شدند که پس از اهانت به مقام رهبری و دیگر مقدسات انقلاب اسلامی‌مان، آنها را مورد هتاکی و حمله قرار دادند و کارمند سفارت را از پله‏های بیمارستان به پایین پرت کردند که در نتیجه، منجر به پارگی لب، آسیب‏ دیدن دندان‏ها و در رفتن قوزک پای وی شد.» بر پایه این گزارش، پلیس هند دو تن از این افراد مهاجم را با همکاری سفارت ایران بازداشت کرد، اما از دستگیری نفر سوم به بهانه بستری بودن زن همراه وی خودداری کرد.

منابع و مآخذ روزشمار 1366/04/03