1366.03.15

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۳۷ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1366
1366.03.15
نام‌های دیگر پانزده خرداد
تاریخ شمسی 1366.03.15
تاریخ میلادی 5 ژوئن 1987
تاریخ قمری 8 شوال 1407



گزارش -48

در نشست امروز قرارگاه نجف که با حضور فرماندهان سپاه و مسئولان قرارگاه نجف و قرارگاه رمضان برگزار شد، مانور عملیات تصرف شهر ماؤوت (نصر4) بررسی شد. در این نشست، تصرف قلّه گامو به دلایل کمبود نیرو، وجود مشکلات نظامی، هوشیاری دشمن و نبود راه‌کار مناسب، از برنامه این عملیات حذف شد. رحیم صفوی دربارة مشکل کمبود نیرو گفت: «گامو مسئله‌دار است، ممکن است بچه‌ها به این ارتفاع برسند ولی نگهداری‌اش مشکل است، اینجا هدف خوبی را می‌توانیم بگیریم ولی استعداد لازم را [برای حفظ آن] نداریم.» یکی دیگر از عوامل چشم‌پوشی از تصرف قله گامو هوشیاری دشمن و بسته شدن راه‌کارهای اصلی وصول به این قله و یال‌های آن بود. این قله یکی از حساس‌ترین نقاط کلیدی منطقه است که برای دشمن بسیار اهمیت داشت، لذا سعی می‌کرد کلیة معابر وصولی به آن را سد کند. راه‌کارهای باقی‌مانده برای نیروهای خودی جهت فتح این قله بسیار مشکل بود و ضریب اطمینان دستیابی به گامو را به حداقل رسانده بود به طوری که رحیم صفوی با اشاره به قابلیت‌های گسترده واحدهای گشتی شناسایی‌ لشکرهای57 ابوالفضل و 11 امیرالمؤمنین گفت: «ما به گامو راه‌کار نداریم. ما که در حال حاضر یگان‌هایی بهتر از 57 ابوالفضل و 11 امیرالمؤمنین نداریم. شناسایی‌هایی که آنها کرده‌اند هر کسی نمی‌توانست انجام دهد. آنها دست به کارهای خیلی عجیب و غریبی زده‌اند ولی همة راه‌کارهای گامو بسته شده است.» با این حال، فرماندهان یگان‌ها با توجه به اهمیت سیاسی و نظامی شهر ماؤوت، بر طرح‌ریزی مانوری که امکان تصرف این شهر را فراهم کند، تأکید می‌کردند. راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ در قرارگاه نجف (احمد نیک‌روش) در جمع‌بندی نتایج این جلسه می‌نویسد: «در شرایطی که کمبود نیرو محسوس بود، انجام عملیات بر روی شهر ماؤوت در مقایسه با ارتفاع گامو از درجه اعتبار و اهمیت بیشتری برخوردار بود؛ چرا که اطمینان برای پیروزی در محور گامو وجود نداشت یا کم بود. از طرفی کمبود توان حکم می‌کرد که عملیات با تلفات کم و بهره‌برداری تبلیغاتی انجام گیرد. در مجموع سیر تحولات نظامی منطقه از اهمیت و تأثیر گامو در ذهن مسئولین می‌کاست. نداشتن عقبه، فراز و نشیب‌های متنوع، قله‌ای بودن گامو و... در تحقق چنین تصمیم‌گیری مؤثر بود. نکته دیگر وجود نظرهای متفاوتی بود که در طرح‌ریزی عملیات وجود داشت؛ یک نظریه معطوف به ادامه عملیات تا دستیابی به وراز (وراس) بود و نظریه دیگر، عملیات تا آزادسازی آسوس و ایجاد اتصال به منطقه آزاد شده طالبانی‌ها را توصیه می‌کرد که پس از انتخاب راه دوم، خود به خود از اهمیت گامو کاسته شد.»[۱]

گزارش- 49

امروز نیز دشمن در منطقه عملیاتی میمک (نصر2) دو بار دست به پاتک زد؛ یکی از پاتک‌ها در ساعت 5 بامداد و دیگری در آخرین ساعات امروز انجام شد، ولی با مقاومت نیروهای خودی تحرکات دشمن ناکام ماند.[۲] آقای هاشمی رفسنجانی در خطبه‌های نماز جمعه امروز دربارة اهمیت نظامی و تاریخی منطقة میمک و عملیات ارتش جمهوری اسلامی ایران گفت: «عملیات نصر2 گرچه عملیات محدودی بود ولی از لحاظ محتوا بسیار پراهمیت است. کسانی که با نقشه ایران آشنایی دارند و مرزها را می‌شناسند، می‌دانند که در غرب ایلام یک سلسله ارتفاعات وجود دارد که از لحاظ نظامی، استراتژیک محسوب می‌شود و آن طرف این ارتفاعات دشت است؛ یعنی عراق بعد از این ارتفاعات کاملاً در دشت و بیابان قرار دارد. حتی وقتی پیمان الجزایر در سال 1975 (54 - 1353) انجام شد و شاه بخشی از این ارتفاعات را بخشید - و عراقی‌ها در مقابل شط‌العرب، اروندرود را که بر سر آن دعوا داشتند، آنجا آنها به نفع شاه کوتاه آمدند و اینجا شاه حاتم‌بخشی کرد و این ارتفاعات مهم را داد - بعضی‌ها نظرشان این بود که اهمیت این نقطه بیشتر از آنجا بوده است زیرا این محل صدکیلومتری بغداد است و از لحاظ نظامی اگر یک تهاجمی از این سلسله جبال به پایین شروع بشود، جلوگیری این تهاجم برای عراق بسیار دشوار است. آخرین نقطه‌ای که در دست عراقی‌ها باقی مانده بود، همین ارتفاعات بود که ارتش چند روز پیش آن را گرفت.» فرمانده عالی‌ جنگ افزود: «عملیات مذکور ثابت‌کنندة قابلیت اعتماد به اقشار مختلف ارتش می‌باشد که این امر بسیار با اهمیت و با ارزش است. دشمنان انقلاب در تفسیرهای خود همواره عنوان می‌کردند که ارتش مورد قبول و اعتماد نظام نیست، که این نمونه عملیات‌ها تمام تفسیرهای آنها را درهم کوبید و دشمن ما را نیز در جبهه جنگ کاملاً غافلگیر کرد.»[۳]

گزارش- 50

در ادامة اعزام نیروهای داوطلب به مناطق جنگی، 10 گردان نیرو از شهرستان‌های لوشان، تبریز، اصفهان، خمینی‌شهر، جویبار، همدان، تنکابن، نوشهر، ساوه، تالش، علی‌آبادکتول و استان‌های مرکزی و گیلان روانه جبهه‌ها شدند. همچنین پنج گردان از نیروهای بسیجی‌ قم، یک گردان از لارستان و پانزده گردان از شهرهای استان‌های مازندران، فارس، کردستان و آذربایجان غربی به مناسبت 15 خرداد عازم میدان‌های نبرد شدند.[۴]

گزارش- 51

امروز فرماندة یکی از گروهان‌های محلّی (جاش) در ناودشت و دره‌شهر در منطقة زاخوی عراق به همراه 54 تن از نیروهای تحت امرش و به همراه 30 قبضه کلاشینکف و تعدادی سلاح نیمه‌سنگین خود را به پیش‌مرگان حزب دمکرات کردستان عراق (گروه بارزانی‌) تسلیم کردند. همچنین شریف ‌احمد از گردان محمد کله به همراه 300 تن از عشایر ریکانی خود را به نیروهای حزب دمکرات تسلیم کردند.[۵] نشریه پیام دعوت وابسته به انقلابیون مسلمان عراقی درباره اوضاع مناطق کردنشین کردستان عراق نوشت: «قیام مردم شمال عراق همچنان با شدت ادامه دارد و اخیراً در سلیمانیه و اربیل به‌طور مکرر درگیری‌هایی رخ داده است. بسیاری از روستاها توسط عمال بعثی بمباران شده و افراد زیادی از مردم به‌ویژه زنان و کودکان جان خود را در نتیجه این بمباران‌ها از دست داده یا مجروح شده‌اند. بسیاری از راه‌ها هم‌اکنون توسط انقلابیون مسلمان کرد عراقی تحت کنترل است و عمال رژیم بعثی صهیونیستی حاکم بر عراق مواضع خود را در شمال، هر روز بیش از پیش از دست می‌دهند.»[۶] رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در خطبه‌های نماز جمعه دراین‌باره گفت: «برخلاف سکوت رسانه‌های گروهی دنیا، در کردستان عراق خبرهای زیادی وجود دارد که بیانگر حرکت‌های مردمی در استان‌های کردنشین شمال عراق می‌باشد. مشکلی که عراقی‌ها در این زمینه دارند، از دست دادن نیروهای حفاظتی رژیم در کردستان عراق می‌باشد که تحت عنوان جاش فعالیت می‌کردند و اکنون گروه گروه به مردم می‌پیوندند. رژیم عراق اکنون دیگر قادر نیست که نیروهای منظم ارتش خود را برای سرکوب مردم کرد به منطقه شمال اعزام کند. مهاجرین کرد عراقی که اخیراً به ایران پناهنده شدند، عنوان می‌کنند که جنبه اسلامی بودن نهضت اخیر کردستان جنبه اصلی حرکت مردم کردستان این کشور می‌باشد.» وی اظهار امیدواری کرد که ملت عراق در سایر نقاط این کشور نیز به حرکت اسلامی مردم کردستان بپیوندند.[۷]

گزارش- 52

ناوگان نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در اجرای مأموریت بازرسی کشتی‏های عبوری از تنگه هرمز، امروز بیست فروند کشتی تجاری و نفت‏کش خارجی را در تنگه هرمز شناسایی و بازرسی کرد.[۸] همچنین یک کشتی دیگر از دو کشتی مشکوکی که نیروی دریایی کشورمان آنها را برای بازرسی دقیق‌تر از روز دهم خرداد ماه در سواحل ایران متوقف کرده بود، پس از پایان بازرسی و حصول اطمینان از عدم حمل کالا برای عراق، اجازه یافت به حرکت خود در آب‏های بین‌المللی ادامه دهد.[۹] رادیو امریکا نیز گزارش داد، یک ناوشکن نیروی دریایی ایران یک کشتی باری امریکایی را که به وسیله یک ناو جنگی امریکایی به نام تانینگ‌هام در خلیج‌فارس همراهی می‌شد، متوقّف کرد، امّا پس از آنکه این ناوشکن امریکایی با بی‌سیم خود را معرفی کرد به دو کشتی اجازه داده شد که بدون حادثه سوئی از تنگة هرمز عبور کنند. کشتی ‌باری امریکایی راهی بحرین بود. به گزارش این رادیو، نیروی دریایی ایران معمولاً برای بازرسی کشتی‏هایی که حامل کالا برای عراق هستند، آنها را در خلیج‌فارس متوقف می‌کند.[۱۰] خبرگزاری فرانسه نیز دراین‌باره گزارش داد: «یک کشتی جنگی ایران روز جمعه به کنترل هویت یک کشتی تجاری امریکایی که توسط ناوشکن امریکایی اسکورت می‌شد، اقدام کرده است. این کنترل بدون بروز حادثه انجام شد. مقامات پنتاگون گفتند این نخستین برخورد مستقیم میان نیروهای ایرانی و امریکایی در خلیج[فارس] است که از زمان حمله عراق به ناو استارک صورت می‌گیرد. کشتی جنگی ایرانی از طریق رادیو از کشتی ‌باری امریکایی خواست تا هویت، نوع محموله و مقصد خود را اعلام کند. [ولی] ناوشکن یو.اس.اس. تانینگ‌هام به‌جای کشتی ‌باری پاسخ داد که این یک کشتی تجاری امریکایی است که توسط یک کشتی جنگی امریکایی اسکورت می‌شود و ایرانی‌ها با دریافت این پیام محل را ترک کردند.»[۱۱]

گزارش- 53

آقای هاشمی رفسنجانی نمایندة امام در شورای عالی دفاع، در خطبه‌های نماز جمعة امروز تهران دربارة اوضاع خلیج‌فارس، عدم موفقیت امریکا در همراه کردن دولت‌های اروپایی عضو ناتو با خود در بحران خلیج‌فارس، اهداف امریکا از ایجاد تشنج بیشتر در خلیج‌فارس و آمادگی ایران برای رویارویی با نیروهای امریکایی در خلیج‌فارس سخنانی بیان کرد. وی گفت: «از دو هفته قبل منطقه خلیج‌فارس آرام است و علی‌رغم ادعای امریکا و شوروی، حضور آنها در خلیج‌فارس کم شده و قضیه را آنها جدی گرفته‌اند. در این راستا سنای امریکا دست دولت امریکا را برای حضور در خلیج‌فارس باز نگذاشته است.» وی افزود: «در کنار آن، کشورهای خلیج‌فارس عدم تمایل خود را نسبت به این قضیه عنوان کرده‌اند و ابرقدرت‏ها متوجه تنهایی خود در قضایای خلیج‌فارس شده‌اند. در این حال، دولت کویت به‌خاطر دعوت خود از ابرقدرت‏ها شرمسار می‌باشد و کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس این اقدام کویت را نپذیرفته‌اند.» رئیس شورای عالی دفاع سپس گفت: «همچنین کشورهای عضو ناتو به شکل‌های گوناگون عدم همکاری خود را با امریکا در زمینه حضور در خلیج‌فارس عنوان کرده‌اند و امریکا بعید به‌نظر می‌رسد به تنهایی جرئت داشته باشد که وارد این جریان شود. امریکا به‌دنبال آن است که ادعاهای خود را بدون ایجاد فضاحت پس بگیرد. بروز چنین وضعیتی در خلیج‌فارس آبروی اجتماعی امریکا را برد و در کل جریان، امریکا به فکر فرار آبرومندانه از منطقه می‌باشد.» امام جمعه موقت تهران ادامه داد: «در این جهت شنیده می‌شود که امریکایی‏ها در فکر ایجاد حادثه‌ای مشابه ناو امریکایی برای ناوگان شوروی هستند و این امر نیز موجب احتیاط شوروی در منطقه شده است.» آقای هاشمی دربارة اهداف امریکا از این اقدامات و واکنش احتمالی ایران گفت: «هدف چنین اقداماتی ضعیف کردن منابع مالی ایران بود که خوشبختانه با شعور انقلابی مردم ایران این اقدامات تا حدودی خنثی شده است. البته ما باید آمادگی داشته باشیم که ضمن حضور در صحنه، نیروهای امریکا را از منطقه بیرون برانیم. در این جهت هر پایگاه، پادگان، بندر و اسکله که در منطقه مورد تهاجم و استفاده امریکا قرار گیرد را تصرف کرده و امریکایی‏ها را اخراج کنیم و در این راستا مردم باید آمادگی هرگونه ایثاری را داشته باشند.» وی اقدامات امریکا را در منطقه مستکبرانه خواند و گفت: «امریکا که تنها شش درصد از نفت مورد نیازش را از خلیج‌فارس تأمین می‌کند، به چه دلیل به خودش حق می‌دهد که ناوگان بیاورد و اوضاع را متشنج کند در حالی که ما صددرصد نفت‌مان اینجاست؟ چگونه است وقتی نخست‌وزیر لبنان کشته می‌شود کسی برای او گریه نمی‌کند؟ چرا وقتی مسلمانان را در هند زنده زنده در خاک می‌کنند، کسی صدایش در نمی‌آید؟ چرا وقتی این قدر کشتی در خلیج‌فارس مورد تهاجم قرار گرفت، هیچ‌کس اعتراضی نکرد، ولی وقتی یک ناو امریکایی مورد هجوم قرار گرفت و 37 امریکایی کشته شدند، این همه سروصدا شد؟ اینها ناشی از روحیه استکباری است.»[۱۲]

گزارش- 54

دربارة استقرار موشک‌های ایران در حاشیة تنگه هرمز و تلاش امریکا برای مقابله با آنها، رادیو امریکا گزارش داد: «دولت ریگان سرگرم بررسی طرحی برای انجام حمله پیشگیرانه به موشک‌های ضدکشتی ایران در خلیج‌فارس است. بنا به گزارش‏های خبری، موشک‌های سیلک ورم ایران با تحویل گرفتن لوازم یدکی از چین، تا اواخر ماه میلادی جاری قابل استفاده خواهد بود. دولت ریگان معتقد است، موشک‌های ضد کشتی ایران در تنگه هرمز تهدیدی علیه خطوط کشتی‏رانی خلیج‌فارس به شمار می‌رود که محل رفت و آمد نفت‏کش‏ها از جمله ناوهای جنگی امریکا است که قرار است طی سه هفته آینده نفت‏کش‏های کویتی را در خلیج‌فارس همراهی کنند.»[۱۳] در همین حال، سناتور جان گلن نیز گفت: «کاخ سفید حملة پیشگیرانه‌ای علیه موشک‌های ایران در مدخل خلیج‌[فارس] را مورد ملاحظه قرار داده است.» وی طی مصاحبه‌ای دراین‌باره گفت: «من فکر می‌کنم راه‌حل‌های بسیاری مورد ملاحظه قرار گرفته است و حمله پیشگیرانه علیه موشک‌های کرم ابریشم به‌طور روشن یکی از آن راه‌حل‌ها بوده است.» گلن بااعتراف به اینکه ایران هنوز این موشک‌ها را مستقر نکرده است، گفت: «امریکا صبر نخواهد کرد که ایران این موشک‌ها را کاملاً مستقر نماید و سپس پیشنهاد حمله پیشگیرانه را دهد.» وی افزود: «اگر ایران شروع به استقرار موشک‌ها نماید، ما نمی‌توانیم در رابطه با بسته شدن تنگه هرمز ریسک نماییم.» وی گفت: «نگرانی عمده من این است که ایران قادر شود جنگ را به غرب خلیج[فارس] بکشاند و سپس به‌نحوی مؤثر، جریان خروج نفت را از منطقه تحت کنترل بگیرد.»[۱۴]

گزارش- 55

نیک ساندی‌فر سخنگوی گارد ساحلی امریکا، درباره جزئیات اقدامات قانونی کشتی‏های کویتی برای فراهم‌ کردن اسکورت ناوگان امریکایی گفت: «9 نفت‏کش‌ کویتی را که قرار است با نصب پرچم امریکا و تحت حفاظت کشتی‏های جنگی امریکا در خلیج‌فارس رفت و آمد کنند، بازرسی کرده است.» به گزارش رویتر نیک‌ ساندی‌فر گفت: «دو نفت‏کش دیگر که در کویت و اروپا هستند، قرار است به زودی مورد بازرسی قرار گیرند.» وی افزود: «نمی‌داند کشتی‏های کویتی چه قدر کار دارند تا واجد شرایط ثبت‌نام گردند و یا چه مقدار وقت برای کارهای ترمیمی و بازرسی مجدد پیش از نصب مجدد پرچم صرف خواهد شد. این کشتی‏ها باید به استانداردهای دریانوردی و امنیتی درآیند، اما کنترل‌های ضد آلودگی و اقدام‌های امنیتی ضروری نیست زیرا آنها به بنادر امریکا وارد نخواهند شد. گارد ساحلی مسئول گواهی کردن کشتی‏های تجاری و تضمین این مسئله است که کشتی‏ها معیارهای دریانوردی را تأمین می‌کنند. منابع نیروی دریایی گفتند که فکر می‌کنند ظرف چند هفته کشتی‏ها پرچم‌گذاری مجدد شوند و آماده برای رفت و آمد زیر اسکورت امریکا شوند.» ساندی‌فر گفت: «یازده کشتی کویتی به شرکت کشتی‏رانی چاپیک واقع در داور دلاویر منتقل شدند ... این یازده کشتی در منطقه خلیج‌فارس باقی می‌مانند. این اعتقاد وجود دارد که آنها حامل یک مخزن فوق‌العاده بزرگ با بیش از 320 هزار تن نفت خام و دو مخزن بزرگ با 160 هزار تا 320 هزار تن نفت خام باشند.» سخن‌گوی گارد ساحلی امریکا اضافه کرد: «این کشتی‏ها اگر به بنادر امریکا نروند فقط احتیاج به یک ناخدای امریکایی دارند و اگر به بنادر امریکا بروند، 75 درصد خدمه آنها باید شهروند امریکایی باشند.» یک مقام اتحادیه گفت: «انتظار می‌رود خدمه کشتی‏ها بیشتر انگلیسی و فلیپینی باشند.»[۱۵] در این حال، ویلیام کراو رئیس ستاد مشترک ارتش امریکا دربارة حضور نیروهای امریکایی در خلیج‌فارس و خطرات ناشی از این اقدام گفت: «نیروی دریایی امریکا می‌تواند به تعهد ریگان دایر بر باز نگه‌داشتن خلیج[فارس] عمل کند، اما این امر می‌تواند به قیمت تلفات بیشتر امریکایی‏ها و تهاجم به کشتی‏های امریکا توسط ایران تمام شود.» وی ضمن ابراز اینکه امریکا می‌تواند از نفت‏کش‏های کویتی حفاظت کند، افزود: «البته هیچ تضمین منطقی وجود ندارد که چنین عملیاتی بدون تلفات برگزار شود و یا اینکه ایران به جنگ دریایی - که ما را با تصمیم‌گیری‌های مشکل‌تری روبه‌رو خواهد ساخت - دامن نزند.»[۱۶]

گزارش- 56

اتحادیه بین‌المللی صاحبان مستقل نفت‏کش‏ها، امروز در نشست سالیانة خود در نروژ با توجه به ناامنی موجود در خلیج‌فارس، اطلاعیه‌ای صادر کرد. روزنامه لویدزلیست در گزارشی از این نشست نوشته است: «اتحادیه بین‌المللی صاحبان مستقل نفت‏کش‏ها اینترتانگو، در اجلاس سالانه خود در اسلو پایتخت نروژ، اعلام کرد که در صورت ادامة این حملات، جریان حیاتی نفت به کشورهای مصرف کننده مورد تهدید قرار خواهد گرفت. این اتحادیه که نمایندگی 75 درصد از ناوگان مستقل نفت‏کش‏ها در جهان را بر عهده دارد، در شدیداللّحن‌ترین بیانیه خود خواستار اقدام دولت‌های جهان برای متوقّف ساختن حملات انهدامی شد. این اتحادیه هشدار داد که این حملات نقض آشکار موازین بین‌المللی است و تهدیدی غیرقابل قبول علیه آزادی خطوط دریانوردی و بازرگانی محسوب می‌شود. اینترتانگو همچنین اعلام کرد: یک اقدام فوری و قدرتمند برای حراست از نفت‏کش‏ها در این حملات نیاز است و این اتحادیه خواستار برخورد جدی دولت‌ها با درخواست‌های خود است.»[۱۷] گفتنی است که جیمز رند رئیس این اتحادیه، روز گذشته مطالبی دربارة ضرورت حمایت دولت‌ها از کشتی‏رانی آزاد در خلیج‌فارس بیان کرده بود.

گزارش- 57

عمان درخواست یونان را که خواسته بود به کشتی‌هایش اجازه داده شود به منظور دور شدن از ساحل ایران، از نزدیکی سواحل عمان حرکت کنند، رد کرده است. اولارو، از مسئولان گارد ساحلی امریکا، گفت: «یونان که بسیاری از کشتی‏هایش از تنگه جنگ‌‌زده هرمز استفاده می‌کنند، از سازمان بین‌المللی امور دریایی خواسته بود که قوانین عبور و مرور خود را ارزیابی مجدد کند، به طوری که کشتی‏های در حال ورود به خلیج‌فارس بتوانند نزدیک‌تر به ساحل عمان حرکت کنند.» اولارو که رابط با گروه کشتی‏رانی مرکز لندن است، گفت: «عمان که بر اساس مقررات این سازمان حق حاکمیت نهایی را بر آب‏های ساحلی خود دارا می‌باشد، این درخواست یونان را رد کرده است. درخواست یونان در اواخر آوریل (اردیبهشت) در کمیتة ایمنی دریایی این سازمان مورد بررسی قرار گرفته است. یونان درخواست تغییر مسیر را به‌خاطر دورشدن کشتی‏هایش از ساحل ایران که بیش از شش سال است با عراق در حال جنگ می‌باشد، مطرح کرده است.» خبرگزاری رویتر با اعلام این خبر ‌افزود: «کشتی‏های بی‌طرف تاکنون اغلب به صحنه خصومت‌ها کشیده می‌شده‌اند. براساس مقررات سازمان بین‌المللی امور دریایی، کشتی‏های ورودی به تنگة 50 کیلومتری هرمز از یک خط هشت‌کیلومتری در طرف ایران استفاده می‌کنند و کشتی‏های خروجی از تنگه از یک خط هشت مایلی در طرف عمان بهره می‌گیرند. یونان از این سازمان خواسته بود که موضوع اجازه دادن به کشتی‏های ورودی به استفاده از یک خط ویژه در ساحل عمان را که در حال حاضر مورد استفاده رفت ‌و آمدهای محلی است، مورد بررسی قرار دهد. به گفتة اولارو، یونان گفته است که به‌دلیل جنگ ایران و عراق استفاده از یک خط دور از ایران یک اقدام محتاطانه ایمنی‌بخش‌ است. عمان گفته است که دلیلی برای تغییر مقررات سازمان مزبور وجود ندارد.»[۱۸]

گزارش- 58

در پی اقدام دولت انگلیس به تعطیل کردن کنسولگری ایران در منچستر و دستور اخراج پنج دیپلمات ایرانی از این کنسولگری، امروز تیموتی رنتون معاون وزیرخارجه انگلیس، در مصاحبه‌ای اعلام کرد: «هرگونه اقدام متقابل از سوی ایران به کلی غیرقابل توجیه خواهد بود و تنها به بروز عواقب جدی‌تری برای مناسبات بین دو کشور منجر خواهد شد.» رنتون بار دیگر جمهوری اسلامی را مسئول بحران سیاسی بین دو کشور خواند و افزود: «اگر آقای قاسمی دیپلمات ایرانی، در دادگاه حاضر می‌شد و آقای چاپلین دیپلمات انگلیسی، در تهران به‌طور غیرقانونی و با اجبار دستگیر نشده بود، این مسائل پیش نمی‌آمد.» رنتون در پاسخ به این پرسش که تصمیم انگلیس مبنی‌بر تعطیل کردن کنسولگری ایران در منچستر و اخراج پنج دیپلمات ایرانی چه تأثیری بر موقعیت چاپلین خواهد داشت؟ گفت: «تصمیم انگلیس هیچ ارتباطی به موقعیت دیپلمات انگلیسی ندارد و ارتباط دادن این دو موضوع به کلی اشتباه خواهد بود.» وی افزود: «آنچه ما را به اتخاذ این تصمیم کشاند، عدم دریافت هرگونه توضیح در مورد دستگیری چاپلین بوده است. من و دیگر مقامات وزارت امورخارجه پنج‌بار کاردار ایران، آقای آخوندزاده را به وزارت خارجه خواستیم و جمعاً بیش از پنج ساعت با ایشان صحبت کردیم، اما هیچ توضیح یا عذرخواهی از جانب ایشان نشد. سرانجام صبر ما به آخر رسید و این تصمیم قاطع و در عین حال حساب شده را اتخاذ کردیم.» معاون وزیرخارجه انگلیس از پیش‌بینی اقدام متقابل ایران خودداری کرد و در برابر اصرار گزارشگر بی‌بی‌سی پاسخ داد: «من دلیل طرح این سؤال را درک می‌کنم اما هرگونه حدس و گمان در مورد اقدام احتمالی ایران به نفع مردم ما نخواهد بود.»[۱۹] در این حال، وزارت خارجه انگلیس از خروج دو دیپلمات انگلیسی از تهران خبر داد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، وزارت خارجه انگلیس تأیید کرد که دو دیپلمات انگلیس همراه با اعضای خانواده خود امروز تهران را به مقصد لندن ترک کردند. یک سخنگوی این وزارت‌خانه‌ گفت: «با توجه به جو سیاسی بین دو کشور، خروج این افراد از تهران احتیاط معقولانه است.» وی افزود: «جمعاً ده انگلیسی از تهران خارج شدند.»[۲۰] از سوی دیگر، کشورهای عضو بازار مشترک اروپا خود را در مناقشه دیپلماتیک ایران و انگلیس درگیر کردند. به گزارش بی‌بی‌سی کشورهای عضو بازار مشترک اروپا از مقامات ایران خواسته‌اند که در رفتار با دیپلمات‏های خارجی قوانین بین‌المللی را رعایت کنند. این اولین‌بار است که بازار مشترک اروپا در موضوع ادوارد چاپلین دیپلمات انگلیسی و بدرفتاری با او در ایران اظهار نظر می‌کنند. وزیرخارجه بلژیک این درخواست بازار مشترک را به محمدجواد لاریجانی معاون وزارت خارجه ایران، ابلاغ کرد.[۲۱]

گزارش- 59

رئیس کل بانک مرکزی ایران اعلام کرد که این بانک در طول سال مالی جاری 3/13 درصد به حجم پول در گردش خواهد افزود. از این مقدار، 3/10 درصد آن برای تأمین کسری بودجه دولت خواهد بود که در حال حاضر ده‌ها میلیارد ریال به بانک مرکزی مقروض است. رادیو بی‌بی‌سی که خبر مذکور را نقل کرده افزوده است: «این تصمیم بانک مرکزی که ظاهراً برای تشویق فعالیت اقتصادی اتخاذ شده [است]، در حقیقت سیاست چند سال اخیر بانک مرکزی ایران برای مبارزه با تورّم را که نرخ فعلی آن بین 20 تا 30 درصد در سال تخمین زده می‌شود، به کلی از بین خواهد برد و به احتمال قوی باعث افزایش بیشتر نرخ تورّم پولی در ایران خواهد شد. مجمع عمومی بانک مرکزی در اقدام دیگری که به‌منظور جلب سرمایه مردم به بانک‌ها صورت می‌گیرد، تصمیم گرفته است نرخ‌ بهره یا به‌ عبارت اسلامی آن، تقسیم سود بانکی به سپرده‌های ثابت یا درازمدت را که تا پایان سال شمسی گذشته پس‌انداز شده بود، افزایش دهد. بر اساس این تصمیم سود سپرده‌های کوتاه‌مدت اکنون به 6 درصد و برای سپرده‌های بلند مدت به 5/8 درصد رسیده است. با این حساب نرخ بهرة سپرده‌های بانکی در ایران در 11 ماه گذشته سال شمسی در مجموع به ترتیب 30 درصد و 5/17 درصد افزایش داشته است.»[۲۲]

گزارش- 60

یک روزنامه اقتصادی ایتالیا مدعی شد که کنسرسیوم مشترک ایتالیایی - ژاپنی به‏زودی کار تأسیس یک پالایشگاه نفت در جنوب ایران را آغاز خواهند کرد. روزنامه اقتصادی سوله دراین‌باره نوشته است: «این پالایشگاه 5/1 میلیارد دلار هزینه در بر خواهد داشت و ظرفیت آن نیز 250 هزار بشکه در روز خواهد بود.» روزنامه سوله این اقدام را نشانة بازگشایی دروازه‌های ایران به روی طرح‏های بزرگ توصیف کرده است. ظرفیت فعلی پالایشگاه‌های ایران 600 هزار بشکه در روز است. این روزنامه مدعی شده است که در پی بمباران‌های عراق، توان تولید پالایشگاه‌های ایران حدود 200 هزار بشکه در روز کاهش یافته است.[۲۳]



منابع و مآخذ روزشمار 1366/03/15

  1. سند شماره 417/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات نصر4، گزارش راوی قرارگاه نجف، احمد نیک‌روش، 28/3/1366 تا 5/4/1366، صص 11 - 9.
  2. روزنامه جمهوری‌ ‌اسلامی، 17/3/1366، ص2.
  3. روزنامه جمهوری ‌اسلامی، 16/3/1366، ص10؛ و - روزنامه کیهان، 16/3/1366، ص3.
  4. روزنامه جمهوری ‌اسلامی، 16/3/1366، ص7؛ و - روزنامه رسالت، 17/3/1366، ص2؛ و - روزنامه کیهان، 3/3/1366، ص3.
  5. روزنامه رسالت، 16/3/1366، ص1.
  6. روزنامه جمهوری ‌اسلامی، 16/3/1366، ص2.
  7. روزنامه کیهان، 16/3/1366، ص3.
  8. روزنامه جمهوری ‌اسلامی، 17/3/1366، ص2.
  9. سند شماره 417/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات نصر4، گزارش راوی قرارگاه نجف، احمد نیک‌روش، 28/3/1366 تا 5/4/1366، صص 11 - 9.
  10. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 20/3/1366، ص18، رادیو امریکا، 19/3/1366.
  11. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 82، 20/3/1366، خبرگزاری فرانسه، 19/3/1366.
  12. روزنامه اطلاعات، 16/3/1366، ص11؛ و - روزنامه کیهان، 3/3/1366، ص3.
  13. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 16/3/1366، صص 14 و 15، رادیو امریکا، 15/3/1366.
  14. خبرگزاری جمهوری ‌اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 78، 16/3/1366، صص 6 و 7، واشنگتن - خبرگزاری رویتر، 15/3/1366.
  15. روزنامه رسالت، 16/3/1366، صفحه آخر.
  16. خبرگزاری جمهوری ‌اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 78، 16/3/1366، صص 12 و 13، واشنگتن - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 15/3/1366.
  17. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 79، 17/3/1366، صص 15 و 16، لندن - خبرگزاری کویت، 16/3/1366.
  18. روزنامه اطلاعات، 16/3/1366، ص16.
  19. خبرگزاری جمهوری ‌اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 78، 16/3/1366، ص25، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 15/3/1366.
  20. همان، ص30، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 15/3/1366.
  21. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 16/3/1366، ص25، رادیو بی‌بی‌سی، 15/3/1366.
  22. معاونت سیاسی سپاه پاسداران، نشریه بررسی، شماره 11، 15/3/1366، ص35.
  23. همان، ص36.