1366.03.28

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۵۴ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1366
1366.03.28
نام‌های دیگر بیست و هشت خرداد
تاریخ شمسی 1366.03.28
تاریخ میلادی 18 ژوئن 1987
تاریخ قمری 21 شوال 1407



گزارش- 229

به دنبال تصمیم روز 23/3/1366 برای اجرای عملیات نصر4 در دو مرحله، امروز آخرین جلسه هماهنگی با حضور جانشین فرمانده نیروی زمینی سپاه (رحیم صفوی)، مسئولان قرارگاه نجف و فرماندهان یگان‌های مجری عملیات برگزار شد. در این جلسه نظرهایی ابراز شد که حاکی از ابهام در موفقیت عملیات در صورت اجرا در دو مرحله بود؛ مرتضی قربانی فرمانده لشکر25 کربلا و مصطفی ایزدی مسئول معاونت عملیات نیروی زمینی از جمله این افراد بودند که به‌رغم نظرهای قبلی خود، اجرای عملیات در یک مرحله را پیشنهاد می‌کردند. اصلی‌ترین زمینه برای به وجود آمدن این دیدگاه از جنبه روانی، موافقت فرماندهان یگان‌های عمل‌کننده در ژاژیله (لشکر105 قدس و تیپ35 امام حسن(ع)) برای اجرای عملیات در مرحله اول بود و از جنبه تاکتیکی، باقی ماندن نیروهای عراقی در ارتفاعات ژاژیله و تسلط دید و تیر آنها به نیروهای خودی خصوصاً نیروهای عمل‌کننده در ارتفاعات گلان (لشکر14 امام حسین(ع)) موجب افزایش تلفات نیروهای خودی و آمادگی و هوشیاری دشمن در صورت دو مرحله‌ای شدن عملیات بود. خلاصه‌ای از جمع‌بندی راوی قرارگاه نجف درباره دلایل تغییر مجدد مانور از دو مرحله‌ای به یک مرحله‌ای چنین است: 1- تصمیم به گرفتن اسیر از دشمن، که لازمه دستیابی به این هدف یک مرحله‌ای شدن عملیات بود. 2- موفقیت چشمگیر عناصر اطلاعاتی در یافتن راه‌کارهای جدید به نحوی که ضریب موفقیت عملیات، در صورت یک مرحله‌ای شدن، بسیار افزایش می‌یافت. 3- افزایش امیدواری لشکر14 امام حسین(ع) برای اجرای بهتر عملیات پس از آخرین شناسایی این یگان در شب گذشته. 4- جدی‌تر شدن این احتمال که با توجه به هوشیاری دشمن تأخیر در اجرای مرحله دوم عملیات، تلفات خودی را افزایش می‌داد. همچنین اجرای عملیات در روز 29 خرداد که قبلاً درباره آن تصمیم‌گیری شده بود، امروز بار دیگر پس از بررسی طرح مانور و درخواست فرمانده لشکر57 ابوالفضل مورد بحث قرار گرفت. هر چند درخواست تعویق قبلی وی در 23/3/1366 را رحیم صفوی و مسئولان قرارگاه نجف رد کرده بودند، ولی با توجه به تغییرات پیش آمده در طرح مانور و لزوم برنامه‌ریزی جدید یگان‌های 105 قدس، 35 امام حسن(ع) و 14 امام حسین(ع) برای تطبیق خود با طرح جدید و هماهنگی بیشتر فرماندهان گردان‌ها و...، با این درخواست موافقت گردید و روز سی‌ام خرداد برای اجرای عملیات در نظر گرفته شد.[۱]

گزارش- 230

امروز سه عملیات علیه نیروهای نظامی عراق در داخل این کشور اجرا شد. به گزارش قرارگاه خاتم‏الانبیا در ادامه عملیات فتح6 در استان کردنشین اربیل عراق، نیروهای مردمی با پشتیبانی آتش دقیق توپخانه سنگین نیروهای تحت امر قرارگاه رمضان، پادگان آموزشی قصر واقع در منطقه عمومی استان اربیل را منهدم کردند.[۲] همچنین در ادامة اقدامات تأمینی نیروهای خودی در شهر مرگه‏سور عراق که روز گذشته به مدت ده ساعت به تصرف نیروهای مشترک معارض عراقی و قرارگاه رمضان درآمده بود، امروز ارتش عراق یک گردان نیرو به این شهر اعزام کرد. ولی این گردان در جادة دیانا - مرگه‏سور به کمین نیروهای معارض برخورد کرد و صدمات جدی به آن وارد شد.[۳] پیش‏مرگان اتحادیه میهنی کردستان عراق در منطقه شقلاوه حیران در استان اربیل، با یورش به یک پایگاه نیروهای گردان 120 خفیفه عراق، ضمن تصرف این پایگاه، شش تن از نیروهای مستقر در پایگاه را به اسارت درآوردند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، در این حمله، پنج قبضه کلاشینکف، یک قبضه آر.پی.جی7 و یک خودرو، سالم، به غنیمت پیش‌مرگان درآمد.[۴]

گزارش- 231

دربارة بمباران مواضع دشمن، ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران گزارش داد: در ساعت 8:27 صبح، جنگنده‏های نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، محل تجمع و مواضع نیروهای دشمن را در منطقه میمک (منطقه عملیاتی نصر2) به شدت بمباران کردند و پس از وارد آوردن خسارات سنگینی به دشمن، همگی به پایگاه‏های خود بازگشتند.[۵]

گزارش- 232

نمایندة دائمی عراق در سازمان ملل متحد در نامه‏ای به دبیرکل این سازمان، ادعا کرد که توپ‏خانه‏های ایران در روزهای 23، 24، 26 و 28 خرداد، شهر بصره، مناطق ابوالخصیب، القرنه و اطراف آن را گلولـه‏باران کرده‏اند که طی آن، هشت تن مجروح شده و به چند منزل مسکونی نیز خساراتی وارد شده است.[۶]

گزارش- 233

عملیات عناصر مسلح حزب دمکرات کردستان ایران و سازمان مجاهدین خلق در دو منطقه از فرمانداری اورامانات، پاوه، بخش ثلاث باباجانی و منطقه بمو با اقدامات پاسداران انقلاب اسلامی و مقاومت پاسداران بومی درهم شکسته شد. در این درگیری شماری از نیروهای مهاجم کشته یا مجروح شدند. فرمانده سپاه چهارم بعثت در گفت‏وگویی با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی، ضمن اعلام این خبر گفت: «در نخستین درگیری که با هدف تخریب در منطقه اورامانات و پاوه صورت گرفت، 250 نفر از عناصر مسلح دمکرات شرکت داشتند که بر اثر هشیاری پاسداران انقلاب اسلامی، نیروهای مهاجم مضمحل و در حالی که متحمل تلفات شدند، مجبور به ترک منطقه شدند.» این فرمانده سپاه می‌افزاید: «در دومین درگیری که توسط منافقین و به قصد تصرف دو پایگاه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در منطقه مرزی بمو در غرب ازگله و در شمال قصرشیرین صورت گرفت، نیروهای پاسدار با حمایت هلی‏کوپترهای کبری مهاجمین را مجبور به عقب‏نشینی کردند. در عملیات نخست، هفت ‏نفر از ضد انقلابیون کشته شدند و سه نفر دیگر به اسارت درآمدند، و در دومین عملیات نیز دشمن متحمل تلفات زیاد شد. در این درگیری‏ها چهار نفر از نیروهای خودی نیز شهید و سه نفر مفقودالاثر شده‏اند.»[۷]

گزارش- 234

سازمان مجاهدین خلق با دگرگونی در سازمان رزم خود، از یک گروه چریکی به یک نیروی نظامی کلاسیک تغییر ماهیت داد. در پی اتخاذ سیاست جدید عراق برای فعال کردن گروه‏های معارض ایرانی، مسعود رجوی رهبر سازمان مجاهدین خلق، امروز اعلام کرد که از این پس این سازمان تحت عنوان "ارتش ملی رهایی‏بخش" فعالیت خواهد کرد. روزنامه ایندیپندنت در تفسیر این اقدام سازمان مجاهدین خلق، طی مقاله‌ای نوشته است: «تغییر نام این سازمان ناشی از آن است که نیروهای تحت رهبری مسعود رجوی از قالب یک سازمان چریکی درآمده و صورت ارتش منظم را پیدا کرده‏اند.» ایندیپندنت می‏افزاید: «حرکتی سیاسی نیز در این تغییر نام نهفته است؛ سازمان مجاهدین مدعی است که در عرض یک هفتة گذشته پانصد سرباز و پاسدار ایرانی را در نبردهایی در امتداد مرز ایران و عراق، به هلاکت رسانده است. البته ارتباط سازمان مجاهدین با عراق، اشکالاتی را برای این سازمان به‏وجود آورده است، چرا که علی‏رغم تکذیب مکرر مسعود رجوی، مجاهدین به‏منظور تأمین وسایل مورد نیاز خود، به عراق متکی‏اند و هر حملة سازمان مجاهدین علیه ایران در امتداد مرز ایران و عراق، مستلزم کسب اجازه از عراق است.» جان پولاک، دبیر بخش خاورمیانه این روزنامه و نویسندة مقاله، تغییر نام این سازمان را نشانه‏ای از جدیت آن برای شرکت در دور بعدی رقابت به منظور کسب قدرت در ایران تلقی کرده است.[۸]

گزارش- 235

در پی گزارش روز گذشته کاسپار واینبرگر وزیر دفاع امریکا، دربارة حضور نظامی این کشور برای تأمین آزادی تردد کشتی‏های تجاری در خلیج‏فارس، اکبر هاشمی رفسنجانی ضمن رد ادعای واینبرگر، هدف امریکا را ایجاد بحران در منطقه اعلام کرد. وی گفت: «ما از ابتدای جنگ تاکنون خواستار حفظ امنیت خلیج‏فارس بوده‏ایم و نیروی زیادی در این مهم گماردیم. آنهایی که به ادعای حفظ امنیت می‏خواهند در منطقه حضور داشته باشند، تحقیقاً برخلاف ادعاهایشان، قصد ایجاد بحران در منطقه دارند. راه تأمین امنیت خلیج‏فارس این است که رژیم عراق شرارت نکند. آنها (نیروهای خارجی) برخلاف ادعاهای خود عمل می‏کنند. ورود نیروهای بین‏المللی و کشورهای خارجی به منطقه، کاری از پیش نخواهد برد.»[۹] هاشمی رفسنجانی همچنین دربارة نتایج سفر ورونتسف به ایران گفت: «بعد از گفت‏وگوهایی که روس‏ها با ما داشتند، به نظر می‏رسد که آنها راه عاقلانه‏ای را انتخاب کرده‏اند. شوروی‏ها متوجه شده‏اند که اقدام اولیه آنها (حمایت از پیشنهاد کویت برای اسکورت نفت‏کش‏ها) کار جالبی نبوده است و قاطعانه به ما گفتند که با حضور امریکا در منطقه مخالف‏اند و حضور نظامی امریکا را در خلیج‏فارس تحمل نمی‏کنند.»[۱۰] در این حال، نشریه اشپیگل با اشاره به مقاله‏ای که در روزنامه جمهوری اسلامی چاپ شده است، اعلام کرد: «ایران همچنان جمهوری‏های شوروی مثل تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان و بخشی از گرجستان را مانند گذشته، به‏عنوان بخشی از قلمرو خود که باید آزاد شوند، تلقی می‏کند. به عقیده تهران، این جمهوری‏ها به وسیله روسیه تزاری از پادشاهی ایران جدا شده‌اند. ظاهراً تهران با طرح این ادعای به دور از واقع، قصد دارد دلتنگی خود را نسبت به مسکو نشان دهد. کرملین می‏کوشد سوریه را تشویق کند کمک‏های خود را به ایران در جنگ با عراق قطع کند.»[۱۱]

گزارش- 236

رادیو صوت‏الجماهیر دربارة مناسبات میان شوروی با عراق اعلام کرد: «نتایج همکاری شوروی و عراق به وضوح آشکار است. همکاری دوجانبه در زمینه اکتشاف نفت، یکی از محورهای اساسی این همکاری می‏باشد. همکاری دو کشور دارای افق‏های روشنی است؛ مثلاً در سال جاری دو موافقت پنج‏ساله برای همکاری اقتصادی و تجاری امضا شده که این دلیل روشنی بر گسترش روابط دو کشور می‏باشد. اجلاس آینده کمیته مشترک همکاری که اولین اجلاس آن در سال 1970 تشکیل شد، می‏تواند گام مثبتی در تحکیم امکانات همکاری دو کشور باشد. تشکیل اجلاس در این شرایط که اوضاع منطقه خلیج[فارس] به خاطر ادامه جنگ بحرانی شد، از اهمیت خاصی برخوردار است.»[۱۲] در این حال، رادیو بی‌بی‌سی در گزارشی درباره سفر قائم‌مقام وزارت خارجه شوروی به ایران و عراق، با اشاره به اینکه دیدار ورونتسف از ایران و عراق، در چارچوب تلاش‏های شوروی برای حفظ روابط دوستانه با هر دو کشور درگیر در جنگ انجام می‏گیرد، افزود: «رهبران عراق نسبت به کوچک‏ترین نشانه‏ای که حاکی از گرایش شوروی به سود ایران باشد، شدیداً از خود حساسیت نشان می‏دهند.»[۱۳]

گزارش- 237

در پی اظهارات دو روز پیش لئو تیندمانز وزیرخارجه بلژیک، دربارة تمایل ایران برای فعال شدن اتحادیه اروپا در مناقشه ایران و عراق، روزنامه گاردین دربارة این موضوع نوشته است: «دولت ایران با جامعه اروپا تماس حاصل کرده است تا این جامعه به‌عنوان یک میانجی احتمالی در برقراری مذاکرات درباره امنیت در خلیج‏فارس و حتی یک آتش‏بس و حدود احتمالی آن، عمل کند. آقای لئوتیندمانز وزیرخارجه بلژیک و رئیس کنفرانس شورای جامعه اقتصادی اروپا که دوره‏ ریاستش به پایان رسیده است، خبر تماس ایرانیان را فاش ساخت. وی به خبرنگارانی که در پارلمان اروپا حضور داشتند، گفت: تهران نشانه یک تماس جدید که احتمالاً حائز اهمیت است، از خود بروز می‏داد. وی با اشاره به سیاست ریگان گفت که هر تحولی که تلاش‏های دیپلماتیک را دشوارتر سازد، تأسف‏بار خواهد بود.» این روزنامه می‏افزاید: «منابع دیپلماتیک بلژیک تأیید می‏کنند که تا چند ماه قبل، تهران حتی در گفت‏وگو با دیپلمات‏ها و سیاست‌مداران غربی، از صحبت درباره جنگ با عراق خودداری می‏کرد. علاوه بر این، آقای لاریجانی گفت: ایران دیگر طالب سر صدام‏حسین رهبر عراق، به‏عنوان بهای لازم برای هرگونه صلح با عراق نیست.»[۱۴]

گزارش- 238

هم‏زمان با جدی‏تر شدن طرح دخالت نظامی امریکا در خلیج‏فارس، روزنامه واشنگتن پست اعلام کرد: «ایران گذرگاه‏های اصلی آبی منتهی به بندر نفتی الاحمدی در کویت را مین‏گذاری کرده است. این مین‏گذاری‏ها ظاهراً در داخل آب‏های کویت، جایی که رزم‏ناوهای امریکا به‏طور معمول نمی‏توانند نفت‏کش‏های کویتی را همراهی کنند، کار گذاشته شده‏اند.» این نشریه می‏افزاید: «امریکا علاوه بر کشتی‏های تدارکاتی، تعداد کشتی‏های نیروی دریایی خود در خلیج‏فارس را به هشت فروند افزایش داده است، لیکن قصد ندارد در این گذرگاه آبی واقع در قلب حوزه‏های نفتی خاورمیانه، از ماشین‏های مین‏روب استفاده کند.»[۱۵] در همین حال، شرکت بیمه لویدز در برخوردی طنزآمیز با ادعای روزنامة واشنگتن پست، اعلام کرد: «این شرکت در موقعیتی نیست که خبرهای روزانه واشنگتن پست را مبنی‏بر اینکه ایران در آب‏های شمال خلیج(فارس) در مسیر کشتی‏هایی که به کویت می‏روند، مین کار گذاشته باشد، تأیید کند. خبرگزاری فرانسه با اعلام این خبر می‏افزاید: «دو کشتی در ماه مه (خرداد) در سواحل کویت بر اثر برخورد با مین، خسارت دیدند، لیکن غیرممکن است بتوان ثابت کرد، چنین مین‏هایی در این محل‏ها کار گذاشته شده باشد.»[۱۶] از سوی دیگر، مارلین فیتز واتر سخنگوی کاخ سفید گفت: «این مین‏ها یک مسئله دردسر دهنده هستند، چون آنها می‏توانند در کشتی‏هایی که عازم کویت هستند، بدون ایجاد هیچ‏گونه درگیری مستقیم، خراب‏کاری کنند و دست‏یابی به اینکه کدام کشور در این رابطه مسئول بوده است، مشکل خواهد بود. افزایش نگرانی مقامات امریکایی به گونه‏ای است که یکی از سران نظامی سابق امریکا گفت: اگر ایران به کشتی‏های کویتی تحت حفاظت امریکا حمله کند، واشنگتن باید اطراف ترمینال نفتی جزیره خارک را مین‏گذاری کند. وی افزود: دولت امریکا در حال بررسی اقداماتی است که این کشور باید در صورت برخورد مین‏های ایرانی کار گذاشته شده در خلیج‏(فارس) با کشتی‏های امریکایی به ‏عمل آورد.»[۱۷] در همین حال، خبرگزاری یونایتدپرس به نقل از مقامات نظامی امریکا گزارش داد: «به کارشناسان خنثی‏سازی مین در نیروی دریایی دستور داده‏ شده راهی کویت شوند و بررسی کنند که ایران در نزدیک سواحل این کشور مین‏گذاری کرده یا نه. مقامات دولت ریگان قبلاً گفته بودند که واشنگتن با تهدیدات بالقوه از این نوع، جدی برخورد خواهد کرد. با این‏ حال، این مقامات این امکان را که مین‏های کارگذاشته شده توسط ایران، در منطقه شمال خلیج‏فارس به‏ویژه نزدیک عراق، ممکن است از جای خود رها شده و در جهت غرب به طرف کویت حرکت کرده باشند، رد نکردند. مقامات مزبور گفتند: تیمی متشکل از حدود بیست کارشناس که در بحرین توقفی خواهند داشت، دستور یافته‏اند به کویت بروند تا در صورت وجود مین در داخل یا نزدیک آب‏های کویت، نوع آنها را تعیین کنند.»[۱۸]

گزارش- 239

انتقاد یا جانب‌داری از تصمیم امریکا و ورود به مناقشه خلیج‌فارس موضوع مقالاتی است که در 4 نشریه امریکایی به چاپ رسیده است. نشریه دندی هرالد از جمله مطبوعاتی به شمار می‌آید که سیاست امریکا در خلیج‏فارس را به نقد کشیده است. به عقیدة این نشریه، امریکا نظامی‏گری را بر دیپلماسی ترجیح داده است، که این امر مصیبت‏بار خواهد بود. رادیو امریکا در این‏باره می‏گوید: «دندی هرالد، ادعا می‏کند که امریکا در خلیج‏فارس قدم در راه پرخطری گذاشته است و به‏نظر می‏رسد که دولت به جانب رویارویی نظامی با ایران گرایش یافته است. عواقب چنین درگیری‌ای می‏تواند مصیبت‏بار، جهانی و درازمدت باشد. ابراز نگرانی شدید در زمینه چنین نمایش قدرتی، به منزله انکار اهمیت هدف‏های دولت در خلیج‏فارس نیست. حق عبور از آب‏های بین‏المللی یک اصل اساسی در صلح جهانی است. مسئله، حق انتخاب دولت است که یک ‏بار دیگر رویارویی را بر دیپلماسی مرجّح دانسته است و به نظر می‏رسد که واشنگتن در برابر درس‏های اخیر تاریخ کشور و در برابر هشدارهای متحدانش، کر شده است. خلیج‏فارس نباید به بیروت دیگری تبدیل شود؛ محلی که امریکاییان به صورت هدف‏های فناتیک درآیند. دندی هرالد چنین اظهار نظر می‏کند که دولت ریگان هنوز سیاست مشخصی در رابطه با خلیج‏فارس ندارد.»[۱۹] به گزارش این رادیو، نشریة بوستون کلوپ نیز در انتقاد از سیاست دولت امریکا نوشته است: «دولت ریگان در خلیج‏فارس روشی بی‏باکانه در پیش گرفته است. فقدان یک سیاست منسجم در رابطه با مناقشة درهم پیچیدة خلیج‏فارس، دولت ریگان را با شتاب در مسیری انداخته است که هم‏زمان با ایجاد خطراتی جانی برای امریکاییان، امید اندکی را برای یافتن یک راه‏حل نهایی نوید می‏دهد‏. تصمیم پرزیدنت ریگان در برافراشتن پرچم امریکا بر فراز نفت‏کش‏های کویتی و افزایش حضور نظامی نیروی دریایی امریکا، تنها بهبود اندکی در شرایط کشتی‏رانی به وجود خواهد آورد و فقط می‏تواند آنچه را که نهایتاً‌ یک راه‏حل سیاسی خواهد بود، به تأخیر بیندازد. امریکا در یک رویارویی فیزیکی با ایران، احتمالاً به یک خشنودی کوتاه‏مدت از طریق لطمه زدن به ایرانیان دست خواهد یافت، ولی حتی یک قدم به یک راه‏حل سیاسی ناگزیر، که تنها راه رهایی است، نزدیک نخواهد شد.»[۲۰] در این حال، روزنامه شیکاگو تریبیون در دفاع از سیاست‏های امریکا در خلیج‏فارس، ضمن برترین خواندن قدرت نظامی و اقتصادی امریکا، مخالفان افزایش حضور امریکا در خلیج‏فارس را به بزدلی متهم کرده است. این روزنامه می‏نویسد: «ایالات متحده برای حفظ و حراست کشتی‏رانی در خلیج‏فارس تعهداتی دارد و هرکس که بخواهد تلاش‏های دولت ریگان را در حفظ خطوط نفتی در خلیج‏فارس به باد انتقاد بگیرد، باید عواقب بی‏تحرکی و دست روی دست گذاشتن را متحمل شود یا راه دیگری برای اجتناب از آنها پیشنهاد کند. مسئله ناراحت‌کننده درباره کسانی که با قدرت‌نمایی در خلیج‏فارس مخالفت می‏کنند، این است که این‏چنین طرز تفکری، نشان‏دهنده نوعی بزدلی یا حتی انزواطلبی است که با مسئولیت‏های ایالات متحده که این کشور به‏عنوان برترین قدرت نظامی و اقتصادی غرب بر عهده دارد، مغایر است. این کشور اگر در شرایطی که پرستیژ بین‏المللی و منافع ملی با یکدیگر هم‏خوانی دارند، قدم پیش نگذارد، آنگاه باید از خود پرسید که تحت چه شرایطی وارد عمل خواهد شد؟»[۲۱] روزنامه کریستین ساینس مانیتور نیز افزایش ناوگان امریکا در خلیج‏فارس، عملی کردن اسکورت نفت‏کش‏های کویتی، دور کردن سوریه از ایران و تصمیم دسته‏جمعی کشورهای عضو شورای امنیت برای تحت فشار قرار دادن ایران و... را از جملة اقداماتی ‏دانسته است که باید برای پایان دادن به مناقشه ایران و عراق انجام شود. این روزنامه می‏نویسد: «یک رشته اقدامات سیاسی و نظامی از سوی چندین کشور، فشار بیشتری به رژیم اسلامی ایران وارد می‏کند تا به جنگ ایران با عراق از راه مذاکره پایان بدهند. هرچند دیپلمات‏ها و منابع دولتی در کشورهای خلیج[فارس] خوش‏بین نیستند که رژیم ایران با برداشتن گام در جهت صلح، به این اقدامات بین‏المللی پاسخ بدهد. این اقدام‏ها از جمله شامل افزایش حضور ناوگان امریکا در آب‏های خلیج‏فارس بر طبق نقشه است. یک اقدام دیگر، ثبت کشتی‏های کویتی زیر پرچم سایر کشورهاست. اقدام سوم، کوشش‏های دیپلماتیک کشورهای عرب است برای دور کردن رژیم سوریه از رژیم ایران. اقدام دیگر، کوشش‏های قدرت‏های بزرگ در شورای امنیت، برای وادار کردن ایران به پایان دادن به حمله به کشتی‏ها در خلیج‏فارس و موافقت با آتش‏بس در جنگ است. برخی از تحلیل‌گران مسائل خاورمیانه معتقدند، مادامی که (امام) خمینی زنده یا بر سر قدرت است، صلح از راه گفت‏وگو تحقق نمی‏پذیرد؛ او همان لجاجتی را که برای مقابله با شاه به خرج داد، برای سرنگونی صدام‏حسین هم به خرج می‏دهد. مقامات امریکا در روزهای اخیر، شائق بودند که بر کوشش‏های امریکا برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق تأکید کنند. این کوشش‏ها در جهت احیاء اعتبار امریکا در منطقه، در پی فروش اسلحه و قطعات یدکی نظامی امریکا به رژیم اسلامی تهران است. حمله اشتباهی یک هواپیمای عراقی به ناو استارک، بر شتاب این روند افزوده است. آن اقدامات سیاسی - که اگر موفق بشود، ممکن است بیش از همه بر ایران اثر بگذارد - اقداماتی است که کویت در سازمان ملل خواهان برخورداری از کمک چین جهت فشار آوردن به رژیم جمهوری اسلامی است. ضمناً در شورای امنیت کوشش می‏شود قطعنامه جدیدی برای پایان دادن به جنگ خلیج‏فارس تنظیم شود. مشکل این است که اگر رژیم ایران با درخواست آتش‏بس موافقت نکند، چه تحریم‏هایی علیه ایران اعمال شود؟ چین اکنون رأی حساس را در این مورد در اختیار دارد.»[۲۲]

گزارش- 240

وزیر سپاه پاسداران محسن رفیق‌دوست، که به سوریه سفر کرده است، امروز با فاروق‌الشرع وزیرخارجه سوریه، ملاقات کرد. وی همچنین در یک کنفرانس مطبوعاتی در دمشق شرکت کرد و به سؤالات خبرنگاران درباره جنگ ایران و عراق و اوضاع منطقه، حضور روزافزون امریکا در خلیج‌فارس، روابط ایران و سوریه و... پاسخ گفت. رفیق‌دوست در پاسخ به سؤالی درباره جنگ گفت: رژیم عراق اکنون از هر زمان ضعیف‌تر است، اوضاع داخلی عراق خوب نیست و شمال آن کشور در کنترل صدام نمی‌باشد. رژیم بغداد اخیراً مجبور شده به حدود 7 هزار افسر دانشکده ندیده درجه بدهد. وی درباره تحولات اخیر در خلیج‌فارس گفت: در صورتی که آنها جنگ نفت‌کش‌ها را مجدداً در خلیج‌فارس آغاز کنند، برای ما ابرقدرت و غیر ابرقدرت تفاوتی نمی‌کند و این نقطه را برای همه ناامن می‌کنیم. وزیر سپاه در پاسخ به سؤالی درباره روابط سوریه و عراق گفت: روابط میان ایران و سوریه موقت و گذرا نیست بلکه استراتژیک و پایدار است و دو کشور به خوبی یکدیگر را درک می‌کنند و این شایعات دروغ است، زیرا هوشمندی و سیاست‌مداری رهبران سوریه نشان داده است که آنها روابط استراتژیک را جایگزین روابط با یک رژیم جنایتکار که کارش رو به پایان است نمی‌کنند.[۲۳]

گزارش- 241

دربارة آخرین تحولات در روابط ایران و انگلیس، رادیو بی‌بی‌سی از یک اقدام دیگر وزارت خارجه انگلیس خبر داد: «به کاردار ایران در لندن اعلام شد در میهمانی سالیانه وزیرخارجه که به افتخار سفرای خارجی در لندن، امشب برگزار می‏شود، مورد استقبال قرار نخواهد گرفت.» رادیو بی‌بی‌سی می‏افزاید: «آخوندزاده چند هفته قبل، دعوت به شرکت در این مراسم را به‏عنوان سرپرست هیئت ایران پذیرفته بود، اما وزارت خارجه امروز اعلام کرد، حضور او مطبوع نخواهد بود.» این رادیو ادامه می‏دهد: «در یک تحول دیگر، آخوندزاده امروز به صورتی غیرمترقبه، با یک مقام عالی‏رتبه وزارت خارجه انگلیس دیدار کرد. در این دیدار، او روابط ایران و انگلیس را مورد مذاکره قرار داد. سخنگوی وزارت امورخارجه [انگلیس]، بعد از این ملاقات که یک ساعت به درازا کشید، گفت: آقای آخوندزاده چیز جدیدی برای گفتن نداشت.»[۲۴] خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز دراین‌باره مطالب برخی منابع خبری انگلیس را بررسی کرده است: «در برنامه‏های خبری ساعت 13 تلویزیون دولتی بی‌بی‌سی و تلویزیون غیردولتی ای.تی.ان اعلامیه ایران مبنی‌بر فراخوانی کلیه دیپلمات‏ها از لندن به جز یک دیپلمات، منعکس شد. اما در برنامه خبری بعدی ای.تی.ان این‏گونه گزارش شد که انگلیس پانزده دیپلمات ایرانی را اخراج کرده است. در اخبار بی‌بی‌سی نیز اشاره‏ای به این موضوع خاص نشد. وزارت خارجه انگلیس در اعلامیه امروز خود مدعی شد کاردار این کشور در لندن دو روز قبل وزارت خارجه ایران را از تصمیم انگلیس مبنی‌بر لزوم کاهش حضور دیپلماتیک ایران در لندن به یک نفر، مطلع ساخت. بنا بر اعلام وزارت خارجه انگلیس، این موضوع روز گذشته به کاردار ایران در لندن نیز اعلام شد. یک سخنگوی سفارت ایران از این موضوع اظهار بی‏اطلاعی کرد. جان سیمپسون، سردبیر سیاسی تلویزیون بی‌بی‌سی، طی تفسیری گفت: سفارت (دفتر حافظ منافع) انگلیس در تهران، به چند دلیل مفید می‏باشد؛ یکی اینکه در انجام مبادلات اقتصادی بین دو کشور که شدیداً به نفع انگلیس است، کمک می‏کند. همچنین با داشتن روابط، می‏توان از افرادی مانند راجر کوپر، بازرگان و خبرنگار انگلیسی که به اتهام جاسوسی در تهران زندانی شده است، حمایت کرد. علاوه بر این، داشتن سفارت به انگلیس امکان می‏دهد با دولت ایران که ممکن است بتواند برای آزادی گروگان‏های انگلیسی در لبنان - مانند تری‏ویت - کمکی ارائه کند، در تماس باشد. سیمپسون افزود: مهم‏تر از همه، کاهش سطح تماس با کشورهای قابل توجهی مانند ایران به نفوذ انگلیس در جهان کمک نمی‏کند. هم‏اکنون روابط انگلیس با آرژانتین، سوریه و لیبی قطع شده و اکنون روابطش با ایران به شدت کاهش یافته است. اما در انگلیس این رضایت درونی وجود دارد که یک اصل دیپلماتیک تقویت شده و در عین حال، مشکل قطع رابطه کامل بروز نکرده است. از سوی دیگر، گزارشگر امور دیپلماتیک شبکه ای.تی.ان در این زمینه تصدیق کرد به‏نظر می‏رسد ایران و انگلیس هیچ‏کدام واقعاً نمی‏خواهند قطع رابطه کنند.»[۲۵] در این حال، روزنامه کیهان روند جاری در روابط دو کشور را وضعیت در آستانه قطع کامل توصیف کرده است؛ این روزنامه می‌نویسد: «در پی ضرب و شتم یک دیپلمات ایرانی در منچستر انگلیس و عدم رعایت کنوانسیون وین توسط لندن، وزارت امورخارجه کشورمان کلیه اعضای سفارت خود در لندن - به جز یک نفر - را فراخواند. آگاهان سیاسی معتقدند، اخراج و فراخوانی‏های پی‏درپی دیپلمات‏ها، احتمال قطع کامل روابط میان دو کشور را افزایش داده است. پس از بحران اخیر در روابط دو کشور و ضرب و شتم دیپلمات ایرانی در منچستر و اخراج‏های متقابل دیپلمات‏های دو کشور، قرار است اعضای هیئت نمایندگی سیاسی جمهوری اسلامی ایران در لندن ظرف دو هفته آینده به تهران بازگردند.»[۲۶]

گزارش- 242

مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر جمهوری اسلامی ایران وحید دستجردی، آزاد شدن یک‏جانبه یک‌صد تن از اسیران معلول عراقی را اعلام کرد. وی در مصاحبه‏ای با اشاره به اینکه تاکنون دولت عراق جز شماری اندک، اسرای معلول ایرانی را آزاد نکرده است، گفت: «جمهوری اسلامی مصمم است به‌طور یک‏جانبه کلیه اسرای معلول عراقی را آزاد کند.» وی اظهار کرد: «در ادامه این سیاست صد تن دیگر از اسرای معلول عراقی از ایران آزاد خواهند شد.» مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر گفت: «این عده از اسرا آماده شده‏اند تا به محض پذیرش عراق، از طریق صلیب‏سرخ جهانی به کشورشان بازگردانده شوند.»[۲۷]

گزارش- 243

رابرت جینگ خبرنگار امور خاورمیانه‏ای روزنامه تایمز لندن، طی گزارشی ادعا کرده است که ایران هر ماه 250 میلیون دلار اسلحه ‏خریداری می‏کند‏.‏ وی می‏افزاید: «به گفته دلالان اسلحة آلمانی و اتریشی، این مبلغ با کمک دولت‏های شوروی، چین، انگلیس، ایتالیا، اسپانیا، یونان، کره جنوبی و شمالی، تایوان، پاکستان، دبی، سوریه، لیبی، چکسلواکی، آلمان شرقی، ژاپن، برزیل، آرژانتین، هلند، اسرائیل، پرتغال، هند، عربستان سعودی و بلژیک خرج می‏شود.»[۲۸] رادیو عربی ندای اسلام نیز اعلام کرد: «عراق وامی به مبلغ 7/71 میلیون دلار از صندوق پول عربی دریافت خواهد کرد. این وام، یکجا پرداخت و در خلال 4 سال در 4 قسط بازپرداخت می‏شود. اولین قسط آن، 30 ماه بعد از دریافت وام بازپرداخت خواهد شد. قرارداد وام تازه، توسط طه رجب سفیر عراق در امارات و عبدالله القویص مدیرعامل صندوق پول عرب، امضا شده است.»[۲۹]



منابع و مآخذ روزشمار 1366/03/28

  1. سند شماره 417/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات نصر4، گزارش راوی قرارگاه نجف، احمد نیک‌روش، صص 141 - 132.
  2. سند شماره 417/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات نصر4، گزارش راوی قرارگاه نجف، احمد نیک‌روش، صص 141 - 132.
  3. روزنامه جمهوری اسلامی، 30/3/1366، ص2.
  4. روزنامه رسالت، 30/3/1366، ص2.
  5. روزنامه جمهوری اسلامی، 30/3/1366، ص2.
  6. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 30/3/1366، ص16، رادیو قاهره (عربی)، 28/3/1366؛ و - U.N year book، vol 41، 1987، P.223.
  7. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 91، 29/3/1366، صص 28 و 29، باختران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/3/1366.
  8. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 92، 30/3/1366، صص 25 و 26، رادیو بی‌بی‌سی، 29/3/1366.
  9. روزنامه کیهان، 30/3/1366، ص2.
  10. روزنامه اطلاعات، 30/3/1366، ص2.
  11. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 91، 29/3/1366، ص22، نشریه اشپیگل.
  12. همان، ص20، رادیو صوت‏الجماهیر، 28/3/1366.
  13. دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 150، 3/4/1366، ص45.
  14. اداره کل مطبوعات و رسانه‏های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 1247، 23/3/1366، ص22، روزنامه گاردین، 28/3/1366.
  15. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 91، 29/3/1366، صص 15 و 16، واشنگتن - خبرگزاری رویتر، 28/3/1366.
  16. روزنامه اطلاعات، 31/3/1366، ص14.
  17. معاونت سیاسی سپاه پاسداران، نشریه بررسی، شماره 13، 13/4/1366، ص14؛ و - خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 92، 30/3/1366، ص6، واشنگتن - خبرگزاری آلمان، 28/3/1366.
  18. روزنامه اطلاعات، 30/3/1366، ص4.
  19. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 30/3/1366، ص18، رادیو امریکا، 28/3/1366.
  20. همان، ص17، رادیو امریکا، 28/3/1366.
  21. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 91، 29/3/1366، صص 16 و 18، رادیو امریکا، 28/3/1366.
  22. همان، صص 14 - 12، رادیو امریکا، 28/3/1366.
  23. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 30/3/1366، ص16، رادیو قاهره (عربی)، 28/3/1366؛ و - U.N year book، vol 41، 1987، P.223.
  24. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 91، 29/3/1366، ص33، لندن، 28/3/1366.
  25. همان، صص 34 و 35، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/3/1366.
  26. روزنامه کیهان، 28/3/1366، ص18.
  27. هفته‏نامه کیهان هوایی، شماره 731، 3/4/1366، ص1.
  28. معاونت سیاسی سپاه پاسداران، نشریه بررسی، شماره 13، 13/4/1366، ص17.
  29. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 30/3/1366، ص16، رادیو ندای اسلام، 28/3/1366؛ و - روزنامه اطلاعات، 31/3/1366، ص14.