1366.01.11
| روزشمار جنگ سال 1366 1366.01.11 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | یازده فروردین |
| تاریخ شمسی | 1366.01.11 |
| تاریخ میلادی | 31 مارس 1987 |
| تاریخ قمری | 1 شعبان 1407 |
گزارش- 412
تأسيسات پتروشيمي ناحيه "ابوالخصيب" عراق در يك عمليات نفوذي نيروهاي سپاه پاسداران منهدم شد. ستاد كل سپاه پاسداران در اين باره با انتشار اطلاعيه‌اي اعلام كرد: «تكاوران نيروي زميني سپاه پاسداران انقلاب اسلامي طي يك عمليات نفوذي در عمق مواضع نيروهاي عراقي موفق شدند با عبور از اروندرود و با استفاده از پيش‌رفته‌ترين تاكتيك‌هاي نظامي، تأسيسات پتروشيمي ابوالخصيب عراق را - كه تأسيسات آن به‌عنوان برج‌هاي ديده‌باني مورد استفاده نيروهاي عراقي قرار مي‌گرفت - منهدم كرده و خسارات و ضايعات قابل توجهي به نيروهاي عراقي وارد آوردند. نيروهاي شركت كننده در اين عمليات پس از انجام دادن مأموريت، سالم به پايگاه‌هاي خود مراجعه كردند.»[۱] از سوي ديگر، دشمن در شمالي‌ترين منطقه نبرد، تك كرد و چند ارتفاع اين منطقه را به تصرف خود درآورد. به گزارش ارتش جمهوري اسلامي ايران، نيروهاي دشمن در ساعت 05:00 صبح با 12 گردان جاش از نيروهاي "زيباري" و با پشتيباني 30 فروند هلي‌كوپتر، 30 دستگاه تانك، 3 قبضه كاتيوشا به ارتفاعات "ديلي"، "ورتي" و "خيره‌زوكي" در "منطقه عمومي سيدكان" حمله كرد و آن‌ها را به تصرف درآورد. نبرد روي "ارتفاع ورتي" بين نيروهاي دشمن و پيش‌مرگان كرد مسلمان ادامه دارد.[۲] خبر رسيده از قرارگاه تاكتيكي شماره 1 نقده نيز حاكي است كه دشمن به مناطق "دراو"، "حيات" و "لولان" حمله كرده و اكنون در اين مناطق مستقر شده و جمعي هم در دشت "برازگيري" - كه ارتفاعش سيم‌خاردار دارد - استقرار يافته‌اند و احتمال دارد از رودخانه بگذرند و به "كاني‌رش" برسند.[۳] گروه‌هاي ضدانقلاب نيز با تحريك و حمايت عراق در نوار مرزي ايلام به قصد تعرض به مراكز انتظامي ايران، دست به اقداماتي زدند كه در نهايت به شكست نيروهاي مهاجم انجاميد. بر مبناي گزارش‌هاي رسيده، در نوار مرزي ايلام 25 تن از اعضاي يك تيم 120 نفره از سازمان مجاهدين خلق و ساير گروه‌هاي ضدانقلاب كه قصد تعرض به يكي از مراكز انتظامي را داشتند، با مقابله نيروهاي ژاندارمري كشته يا مجروح شدند و بقيه نفرات اين گروه نيز به داخل خاك عراق گريختند. در اين عمليات مقاديري سلاح و مهمات، دوربين‌هاي مادون قرمز و معمولي و انواع بي‌سيم‌هاي پيشرفته به غنيمت نيروهاي خودي درآمد.[۴]
گزارش- 413
اولين نشانه‌هاي آغاز جنگ شهرها كه از چندي قبل قطع شده‌بود آشكار شده‌است. به‌گزارش سپاه ناحيه فارس، در ساعت 12:30 امروز چند فروند از هواپيماهاي دشمن تا 30 مايلي غرب شيراز در ارتفاع 65000 پايي وارد محدوده شهر شدند ولي بدون آن كه موفق به انجام دادن حمله‌اي شوند، از منطقه خارج شدند.[۵] در ساعت 12:20 امروز نيز يك فروند ديگر از هواپيماهاي متجاوز عراقي در آسمان منطقه عملياتي شلمچه وارد شده‌بود كه با آتش پدافند هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران سرنگون شد.[۶] "جيمز بيل" عضو مركز مطالعات بين‌المللي كالج "ويليام و مري"، دلايل شروع مجدد جنگ شهرها را آمادگي ايران براي اجراي عمليات جديد و تلاش عراق براي تخريب روحيه مقاومت ايرانيان دانسته است. وي در مقاله‌اي با عنوان "جنگ، انقلاب و روحيه: قدرت ايران در خليج‌فارس" نوشته‌است: «عراق از يك طرف در صدد بود روحيه و توانايي ايران را براي مقاومت از طريق حملات گسترده موشكي، هوايي، شيميايي عليه اهداف نظامي و غيرنظامي از بين ببرد، از سوي ديگر شدت گرفتن حملات عراق همراه با افزايش فشار بين‌المللي عليه ايران، از جمله حضور گسترده كشتي‌هاي جنگي امريكايي در خليج‌فارس بود . . . اين اقدامات، جملگي بخشي از تاكتيك دوم عراق، يعني بين‌المللي‌كردن جنگ بود.»[۷] عراق كه خود آغازگر مجدد جنگ شهرهاست، ايران را به آن متهم كرده‌است! نماينده دائمي عراق در سازمان ملل (نزار حمدون) در نامهاي به دبيركل اين سازمان (خاوير پرز دكوئيار) اعلام كرد: «ايران در ادامه بمباران اهداف غيرنظامي عراق، امروز مناطق مسكوني در اطراف بصره را گلوله‌باران كرد.»[۸]
گزارش- 414
"مظفر بقايي كرماني" رهبر حزب زحمت‌كشان در كرمان دست‌گير شد. "كيهان هوايي" با اعلام اين خبر افزود: «وي يكي از طرف‌داران سرسخت ايالات متحده امريكا است كه در دوره كودتاي 28 مرداد رهبري اين حزب را بر عهده داشت.» كيهان هوايي سپس به نقل از يك مقام آگاه نوشته‌است: «در بازرسي از منزل وي مقادير زيادي اسناد مربوط به حزب زحمت‌كشان و اشياء و نشريات غيرمشروع كه حاكي از انحرافات اخلاقي وي است، به دست آمده‌است. مظفر بقايي در دوره كودتاي امريكايي 28 مرداد 1332 و پس از آن، ارتباط نزديكي با عوامل كودتا و بيگانگان داشته است. احتمالاً دست‌گيري مظفر بقايي در ارتباط با پرونده "سيداحمد كاشاني" صورت گرفته‌است.»[۹]
گزارش- 415
حكومت عراق برخي از سران ارتش خود را تغيير داد. اين اقدامات تحت تأثير جنگ، به‌ويژه عمليات‌هاي موفقيت‌آميز ايران در سال گذشته (1365) و تحركات جديد نيروهاي ايراني در جبهه‌ها و مناطق مرزي مي‌باشد. از مهم‌ترين تغييرات انجام شده، بركناري و دست‌گيري تعدادي از فرماندهان نظامي عراق است. "التيار الجديد" نشريه مليون مخالف حكومت عراق، در خبري در شماره انگليسي‌زبان خود آورده‌است كه مهم‌ترين تغييرات انجام شده، بركناري "سرلشكر عبدالجبار زنون" رئيس ستاد ارتش و "سرلشكر طالع الدوري" فرمانده سپاه سوم مي‌باشد. همچنين به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي از اهواز، دو تن از فرماندهان سپاه يكم و دوم عراق به نامهاي "سرلشكر عبدالكريم حمود الجبوري" و "سرتيپ ضيام توفيق" نيز اخيراً در منطقه عملياتي جنوب دست‌گير شده‌اند. از سوي ديگر، به نوشته "التيار الجديد"، حكومت عراق ماه گذشته اعلام كرد چهار تن از مسئولان اين كشور به جرم فساد مالي اعدام شده‌اند. "سامي يساوي" يكي از اعدام شدگان، قبلاً از مشاوران نزديك خانواده صدام بوده كه در زمينه قاچاق ارز آن‌ها را ياري مي‌داده‌است.[۱۰]
گزارش- 416
حركت‌هاي چريكي در داخل عراق ادامه دارد. واحد مركزي خبر در گزارشي اعلام كرد: «انقلابيون مسلمان عراقي در چند حمله موفقيت‌آميز طي روزهاي گذشته و امروز در چند شهر عراق، جمعي از نظاميان و نيروهاي امنيتي رژيم بعثي صهيونيستي عراق را به هلاكت رساندند.» شاخه نظامي سازمان "عمل اسلامي" وابسته به مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق، با انتشار بيانيه‌اي، ضمن درج اين خبر نوشته‌است كه يك گروه از انقلابيون مسلمان در جاده خاكي منتهي به "هورالعونيه" از استان العماره، با شماري از نيروهاي گشتي جيش‌الشعبي كه مسئوليت تعقيب و دست‌گيري جوانان عراقي مخالف و فراري از جنگ را به عهده دارند، درگير شده‌اند و جمعي از آنان را هلاك يا زخمي كرده‌اند. اين گروه همچنين با حمله به خودرو پنج تن از مسئولان سازمان‌دهي حزب بعث عراق در استان "ذي‌قار"، همه سرنشينان آن را به هلاكت رسانده‌اند. اقدامات گروه‌هاي ديگر عليه حكومت صدام عبارت است از: انفجار يك بمب در ساختمان رستوران و مشروب فروشي "الشوار" در شهرك "المنصور" در حومه بغداد؛ هدف قرار دادن اتومبيل "عبدالله اسد" مسئول حزبي بخش چهاردهم شهرك "الثوره" بغداد و همراهانش كه به هلاكت همه آن‌ها انجاميد؛ پرتاب نارنجك دستي در ميان گروهي از افسران عالي‌رتبه رژيم بعث عراق كه مسئوليت اعدام‌هاي صحرايي را عهده‌دار بودند.[۱۱]
گزارش- 417
جنبش چريكي كردهاي عراق بر شدت حملات خود در مناطق كوهستاني شمال اين كشور افزوده‌است. راديو "كلن" در ادامه اين خبر، در مورد اهداف و پي‌آمدهاي حملات كردها گفت: «اهداف اين حملات، پادگان‌هاي نظامي، پالايشگاه‌هاي نفت، خطوط ارتباط تلفني و پايگاه‌هاي رادار مي‌باشد. حملات كردها تقريباً همه‌روزه انجام مي‌گيرد و خطرات ناشي از اين عمليات به‌تدريج براي عراق ابعادي تهديدآميز كسب مي‌كند و در نتيجه، موجب تضعيف مؤثر نيروي نظامي عراق در جنگ خليج [فارس] مي‌شود. همچنين بسياري از سربازان كرد عراقي به چريك‌ها پيوسته‌اند. كردها كه اينك مجهز به سلاح‌هاي سنگين دريافت شده از ايران هستند، نه تنها لوله حمل نفت عراق به خاك تركيه را - كه اهميت حياتي دارد - مورد تهديد قرار داده‌اند، بلكه جاده بزرگ ارتباطي كه به موازات لوله‌هاي حمل نفت قرار دارد و از طريق آن، كاميون‌هاي عظيم نفت‌كش طلاي سياه را از عراق به خارج صادر مي‌كنند نيز در معرض اين خطر واقع شده‌است كه تحت كنترل چريك‌هاي كرد قرار گيرد. كنترل اتوبان مزبور و لوله‌هاي حمل نفت توسط كردها مي‌تواند منجر به تحولي سرنوشت‌ساز در جنگ به نفع ايران شود. عراق بايد از طريق صدور نفت خود هزينه گزاف خريداري جنگ‌افزارهاي مورد نيازش را تأمين كند و اين كشور شديداً به سلاح‌هاي جديد احتياج دارد . . . براي "صدام حسين" و طرف‌داران او اهميتي حياتي دارد كه لوله‌هاي حمل نفت و اتوبان شمال عراق از تهديدات چريك‌هاي كرد مصون بمانند و به همين جهت از هم‌اكنون بخش قابل ملاحظه‌اي از واحدهاي نظامي عراق در جبهه‌ها - كه در آن‌جا ايرانيان در هر حال از لحاظ كمي به عراقي‌ها برتري دارند - عقب كشيده شده و به شمال عراق اعزام شده‌اند. آن‌گونه كه نشريه انگليسي "جينز ديفنس سوئيتلي" - كه معمولاً اطلاعات مؤثقي دارد - در شماره روز 21 مارس خود نوشته، واحدهاي چريكي كردها در شمال عراق اخيراً توسط يگان‌هاي كماندويي ايران تقويت مي‌شوند و بدين طريق طي يك ماه گذشته تحت رهبري ايرانيان دو كارخانه بزرگ توليد برق يعني "دوهان" و "لاهوك" منهدم شده و چاه‌هاي نفت كركوك نيز مورد حمله قرار گرفته‌است. چون عراق از پس مقابله با چريك‌هاي رزمنده كرد برنمي‌آيد، از تركيه درخواست كمك كرده و البته آنكارا نيز خود در مقابل درخواست‌هاي استقلال‌طلبانه كردها قرار گرفته‌است. هواپيماهاي جنگي تركيه و چتربازان اين كشور در آغاز ماه مارس پناه‌گاه‌هاي كردها در جنوب شرقي تركيه را با موافقت دولت عراق در شمال اين كشور مورد حمله قرار داده بودند. براي آنكارا در اين رابطه در كنار سركوبي جنبش استقلال‌طلبي كردها، جلوگيري از بسط اسلام انقلابي نيز مطرح است.»[۱۲]
گزارش- 418
امريكا خود را براي وضعيت فوق‌العاده در خليج‌فارس آماده مي‌كند. "رابرت اكلي" مشاور سازمان امنيت ملي امريكا، در اين باره گفت: «كشورش سرگرم انجام مذاكراتي با كشورهاي عربي خليج‌فارس به منظور بررسي طرح‌هاي نظامي جهت مقابله با اوضاع فوق‌العاده در منطقه مي‌باشد.» وي توضيح داد: «طي اين گفت‌وگوها طرح‌هاي رويارويي با اوضاع غيرعادي در منطقه، نيازهاي تسليحاتي و حمايت از كشتي‌ها مورد بررسي قرار مي‌گيرد. طرح‌هاي مورد بحث با هرگونه تهديد و يا اقدامي كه به بسته شدن تنگه هرمز و يا اخلال در حركت كشتي‌راني در آب‌هاي خليج [فارس] منجر شود، مقابله خواهد كرد. اكلي افزود: «ما مي‌خواهيم دنيا بداند كه امريكا سياست قاطعانه‌اي در رابطه با مسائل خارجي در پيش گرفته‌است. ما به وعده‌هايي كه داده‌ايم عمل خواهيم كرد و هر سخني كه مي‌گوييم معناي آن را به‌خوبي درك مي‌كنيم. ما خطراتي را كه متوجه كويت مي‌باشد به‌خوبي درك كرده‌ايم. ما از كويتي‌ها مي‌خواهيم كه واقعاً باور كنند كه ما به طرف ايران تمايل نداريم. دولت ريگان در نظر دارد سلاح‌هايي را كه قبلاً فروش آن‌ها به كشورهاي عربي منطقه متوقف شده‌بود، در اختيار اين كشورها بگذارد. فروش سلاح به كشورهاي عربي خليج‌فارس جزئي از يك طرح همه جانبه امريكا در منطقه خليج بوده و با هماهنگي اسرائيل صورت خواهد گرفت. ما به خاطر اين كه نشان دهيم كه براي بازگرداندن اعتبار خود جدي هستيم، هم‌زمان با افزايش تجهيزات و موج تروريسم ايران در منطقه، بخشي از ناوگان جنگي خود را به سوي شمال خليج‌فارس به حركت درآورديم.[۱۳] به نوشته روزنامه كويتي "القبس"، امريكا مي‌كوشد كه يك نيروي چند مليتي نيز در خليج‌فارس تشكيل دهد: «امريكا تماس‌هاي محرمانه‌اي با فرانسه و انگليس به منظور تشكيل يك نيروي دريايي ضربتي چند مليتي براي حمايت از حركت كشتي‌راني در خليج‌فارس و تنگه هرمز برقرار كرده‌است.» اين روزنامه افزود: «طرح امريكا براي تشكيل يك نيروي ويژه دريايي مشترك با فرانسه و انگليس با مشكلات عديده‌اي مواجه شده و به تعويق افتاده است؛ مخالفت فرانسه با اين طرح يكي از علل به‌تعويق افتادن آن بوده‌است.»[۱۴] از سوي ديگر، "ژاك شيراك" نخست‌وزير فرانسه، در مورد ضعف دولت ريگان در برخورد با قضايا گفت: «ضعف ريگان و دولتش براي تمامي جهان زيان‌بار خواهد بود. ما متأسف خواهيم شد كه واكنش‌ها اقتدار دولت امريكا را مورد سؤال قرار دهد.» وي در خصوص توان ريگان به چيره شدن بر آثار شكست افتضاح‌آميز ماجراي مك فارلين در مقابل افكار عمومي مردم امريكا، ابراز اميدواري كرد.[۱۵] يكي از كارشناسان بنياد صلح بين‌المللي كارنگي نيز مقاصد امريكا جهت افزايش حضور نظامي خود در خليج‌فارس را خطرناك توصيف كرد. به گزارش خبرگزاري تاس از نيويورك، "رابين رايت" كارشناس بنياد كارنگي، در گفت‌وگو با نشريه "فيلادلفيا اين‌كوايرر" اعلام كرد: «انگيزه نهايي تصميم امريكا مبني بر اسكورت نفت‌كش‌هاي كويتي در خليج‌فارس، نشان دادن قدرت امريكا به ايران است.» وي سپس هشدار داد: «اين امر در درجه نخست مي‌تواند منجر به تكرار "تراژدي لبنان" شود كه مداخله نظامي امريكا در آن كشور به بهاي جان قريب به 250 تفنگدار امريكا تمام شد و در درجه دوم اين اقدام مي‌تواند جنگ ميان عراق و ايران را بين‌المللي كند.»[۱۶] به نوشته كتاب "جنگ خليج [فارس]"، در چهار ماه اخير تا پايان مارس 1987 (11/1/1366) از 20 كشتي كه هدف حمله قرار گرفته‌است، حداقل 15 كشتي تحت مالكيت كويت يا در اجاره اين كشور بوده‌است. در يك مورد حدود 9 تن از سرنشينان كشتي كشته شده‌اند. نويسنده كتاب سپس افزوده‌است: «كويت براي جلوگيري از حملات ايران به كشتي‌هايش از "روسيه" درخواست كرد كه نفت‌كش‌هايش را اجاره دهد و آن بدين جهت است كه ايران از حمله به كشتي‌هاي روسي اجتناب مي‌ورزد. در ماه فوريه امريكا از مذاكرات ميان روسيه و كويت آگاه شد و به كويت پيشنهاد كرد كه كشتي‌هاي امريكايي را اجاره كند. چند ماه قبل كويت از امريكا خواسته بود كه با تعدادي از موشك‌هاي ضدهواپيماي "رد آي" (Red Eye) از كشتي‌هاي اين كشور پشتيباني كند، اما واشنگتن رد كرده بود، به اين دليل كه ممكن بود اين كار با واكنش تروريست‌ها مواجه شود.»[۱۷]
گزارش- 419
تاكتيك‌هاي نظامي ايران در خليج‌فارس، توجه كارشناسان نظامي را جلب كرده‌است. نشريه "جينز ديفنس" در گزارشي از خليج‌فارس، در اين خصوص نوشته‌است: «ايران به اشكال جديدي از جنگ‌هاي دريايي دست زده است. هلي‌كوپترهاي جنگنده ايران اكنون شب‌ها نفت‌كش‌ها را در خليج‌فارس با موشك‌هاي هدايت شونده مورد حمله قرار مي‌دهند. ايراني‌ها براي اقدامات نظامي خود از جزاير حفاري نفت و از جمله جزيره حفاري "رستم" در مركز خليج‌فارس و جزيره "ابوموسي" در نزديكي ساحل "دبي" استفاده مي‌كنند. ناوهاي جنگي ايران نيز شب‌ها به اقدامات نظامي مبادرت مي‌ورزند و در تنگه هرمز به كشتي‌هاي ديگر حمله مي‌كنند. نيروهاي ايراني در اين‌گونه عمليات از موشك‌هاي "لوني ليكر" ساخت انگلستان استفاده مي‌كنند و به احتمال زياد در آينده نزديك از موشك‌هاي چيني - ايراني "سيلك ورم" در ناوهاي جنگي خود استفاده خواهند كرد. آزمايش پرتاب اين موشك‌ها در بندرعباس مشاهده شده‌است.»[۱۸]
گزارش- 420
حمايت دولت‌هاي عربي خليج‌فارس از حكومت عراق به صورت گسترده‌اي ادامه دارد. عربستان سعودي بعد از كويت دومين كشوري است كه علاوه بر تأمين بخشي از هزينه‌هاي جنگي عراق و تأمين تسليحات آن، از راه‌هاي ديگري نيز به اين كشور كمك كرده‌است. يكي از مهم‌ترين اقدامات دولت سعودي در اين خصوص، اجازه افزايش صدور نفت عراق از طريق خط لوله نفت اين كشور به بندر "ينبع" (از بنادر عربستان سعودي در ساحل درياي سرخ) مي‌باشد. اين اقدام سعودي‌ها سبب مي‌شود كه عراق در اوضاع دشوار جنگي بتواند بيش از سهميه‌بندي اوپك، نفت صادر كند. دولت سعودي به عراق اجازه داده است كه صادرات نفت خود را از طريق بندر ينبع، از 250هزار بشكه به 500هزار بشكه در روز افزايش دهد. به اين ترتيب ظرفيت توليد عراق در مجموع بيش از 2 ميليون بشكه در روز خواهد شد كه با كسر مصارف داخلي اين كشور، صادرات آن حدود 7/1 ميليون بشكه در روز مي‌شود در حالي كه طبق سهميه‌بندي اوپك، سقف توليد نفت عراق، 46/1 ميليون بشكه در روز است.[۱۹]
منابع و مآخذ روزشمار 1366/01/11
- ↑ روزنامه كيهان، 15/1/1366، ص3؛ و- روزنامه اطلاعات، 15/1/1366، ص14.
- ↑ سند شماره 027527 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 2 نزاجا، 17/1/1366، ص1؛ و- سند شماره 027432 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 12 نزاجا، 12/1/1366، ص1؛ و- سند شماره 085295 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرمانده سپاه پنجم رمضان، به فرمانده نيروي زميني سپاه، 11/1/1366.
- ↑ سند شماره 097142 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش فرمانده سپاه پنجم رمضان - معاونت اطلاعات، به فرمانده نيروي زميني سپاه، 17/1/1366.
- ↑ روزنامه كيهان، 15/1/1366، ص3.
- ↑ سند شماره 097140 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش سپاه ناحيه فارس به ستاد مركزي سپاه، 17/1/1366.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 15/1/1366، ص2.
- ↑ دبيرخانه كنفرانس بين‌المللي تجاوز و دفاع، بازشناسي جنبه‌هاي تجاوز و دفاع، جلد دوم، ابعاد سياسي و حقوقي بين‌الملل، (تهران، 1368) ص417.
- ↑ اسناد سازمان ملل متحد، سند شماره 18777، آوريل 1987، 13/1/1366.
- ↑ كيهان هوايي، 19/1/1366، ص2.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 15/1/1366، ص3، لندن - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 29/1/1366، ص14، تهران - واحد مركزي خبر.
- ↑ صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، "بولتن راديوهاي بيگانه"، 15/1/1366، ص11، به نقل از راديو كلن، 11/1/1366.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 12، (12/1/1366)، ص4، به نقل از روزنامه "الانباء".
- ↑ سند شماره 226145 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نمايندگي‌امام در سپاه، شماره 139، 19/1/1366، ص48.
- ↑ روزنامه رسالت، 11/1/1366، ص12، فرانس پرس - تايم.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 15/1/1366، ص14، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ Ballance, Edgaro. The Gulf War. Lorden: Brassy,s defence publishers, 1988. p. 205.
- ↑ مأخذ 12، ص13.
- ↑ سند شماره 226144 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نمايندگي امام در سپاه (دفتر سياسي)، شماره 138، 11/1/1366، ص30.