1359.05.30
| روزشمار جنگ سال 1359 1359.05.30 | |
|---|---|
| نامهای دیگر | سی مرداد |
| تاریخ شمسی | 1359.05.30 |
| تاریخ میلادی | 21 اوت 1980 |
| تاریخ قمری | 10 شوال 1400 |
گزارش - 322
در ادامة بحران روزافزون در روابط و مناسبات سیاسی ایران و عراق، نمایندگی دائمی عراق در سازمان ملل، در نامهای به دبیرکل این سازمان، در پاسخ به نامة وزیر امور خارجة ایران،* بار دیگر ادعای عربی‌بودن جزایر سه‌گانة ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک را تکرار کرد و اظهارات وزیر امور خارجة ایران را مبنی‌بر صحت اسناد تاریخی مالکیت ایران بر این سه جزیره، مردود و نادرست شمرد. در بخشی از این نامه که امروز به‌عنوان یک سند تاریخی در سازمان ملل به ثبت رسید، آمده است: «اگر نظری اجمالی به دلایل قانونی بیفکنیم می‌توان خاطرنشان ساخت که در هیچ مقطعی از تاریخ هیچ‌یک از این جزایر تحت حکومت ایران نبوده است. واقعیت این است که بریتانیا جزایر مذکور را به‌طور جداگانه اشغال نکرده است. آنها در سال 1819 وقتی که از جزایر کواسیم (Kwassims) دفاع می‌کردند، رأس‌الخیمه را نیز اشغال کردند. این سه جزیره از سال 1750 بخشی از سرزمین رأس‌الخیمه بوده و تا سال 1866 بدون هیچ انقطاعی به همین صورت باقی ماند تاوقتی‌که میان امارات شارجه و رأس‌الخیمه تقسیم گردید و حکومت بر آن ادامه یافت تا اینکه به‌دست نیروهای نظامی ایران در 30 نوامبر 1971 [1350] اشغال غیرقانونی شد.» در بخش دیگری از این سند آمده است: «بدیهی است روشی که رژیم فعلی ایران اتخاذ کرده است، خودداری از تخلیة جزایر اشغال‌شده است و آن چیزی جز رؤیای امپراتوری شاه نیست. این تعصب نژادپرستی با تفوق فارس‌های آریایی همراه شده است.»[۱] از سوی دیگر، امروز "رشید عبدالله" وزیر امور خارجة امارات متحدة عربی نیز در اقدامی مشابه عراق، ضمن طرح ادعای اشغال سه جزیرة مزبور در خلیج‌فارس به‌وسیلة ایران، به دبیرکل سازمان ملل اعتراض کرد. وی در پاسخ به نامهای که صادق قطب‌زاده، وزیر امور خارجة جمهوری اسلامی ایران، در خردادماه گذشته، برای دبیرکل سازمان ملل ارسال کرده بود، گفته است که امارات متحدة عربی امیدوار است مسئلة این سه جزیره از راه‌های معمولی سیاسی حل‌وفصل شود و از اعمال تحریک‌آمیز اجتناب شود. وی از حکومت جدید ایران دعوت کرده است تا مشکلات ناشی از جاه‌طلبی‌های توسعه‌طلبانة رژیم شاه سابق را حل کند و این سه جزیره را به امارات متحدة عربی مسترد دارد.* رشید عبدالله در پایان این نامه ـ که به‌عنوان سند رسمی در سازمان ملل به ثبت رسیده است ـ با تأکید مجدد بر علاقه‌مندی امارات متحدة عربی به این سه جزیره، از ایران دعوت کرده است به‌منظور نشان‌دادن صداقت خود برای داشتن روابط حسنه با همسایگان، در یک گفت‌وگوی جدی دوجانبه شرکت کند تا بدین طریق با تحویل جزایر به صاحبان اصلی‌شان به این مشکل خاتمه دهد.**[۲]
گزارش - 323
درحالی‌که تیرگی روابط عراق و سوریه تشدید می‌شود، همکاری‌های جدی و نزدیکی فوق‌العادة عراق و فرانسه ادامه دارد. دراین‌زمینه منابعی که نشریة معتبر وال استریت ژورنال به قول آنها استناد کرده است، یادآوری کردند که فرانسه، بی‌اعتنا به موضع تند غرب و انتقاد رژیم اشغالگر قدس، اخیراً اعلام کرده است در کمک خود به عراق برای رسیدن به فناوری هسته‌ای فرانسوی مصمم است.[۳] البته رابطة فرانسه و عراق منحصر به این مورد نیست. نشریة مزبور همچنین خبر داد که: شرکت‌های فرانسوی "تامسون سی. اس. اف" و "سی. تی. آی. کاتل" در انتظار دستیابی به قراردادی معادل 960 میلیون دلار در آینده‌ای نزدیک می‌باشند که براساس آن این شرکت‌ها یک کارخانة صنایع الکترونیکی برای عراق ایجاد خواهند کرد. منابع می‌گویند این پروژه مستلزم ایجاد امکانات تولید محصولات مصرفی برقی و همچنین تولید رادار برای دفاع ساحلی، کشتی‌ها و هواپیماهای جنگی می‌باشد. این منابع افزودند که انعقاد این قرارداد بر روابط فزایندة نزدیک سیاسی و تجاری میان فرانسه و عراق تأکید می‌ورزد.[۴] روند چرخش عراق و نزدیکی این رژیم به غرب منحصر به نزدیکی به فرانسه نیست. «صدام حسین رئیس‌جمهور عراق امروز، "گاستون تورن" معاون نخست‌وزیر لوگزامبورک و رئیس شورای وزرای جامعة اروپا را به حضور پذیرفت. طی این دیدار مهم‌ترین مسائل عربی و بین‌المللی، به‌ویژه درگیری اعراب و اسرائیل و روابط اروپا و اعراب مورد بحث و بررسی قرار گرفت. معاون نخست‌وزیر لوگزامبورک درپی این دیدار اظهار کرد که عراق با رضایت‌خاطر هرگونه ابتکار عمل صلح‌آمیز ازسوی جامعة اروپا در قبال خاورمیانه را می‌پذیرد. وی افزود که عراقی‌ها خواستار پیش‌شرط‌های سرسختانه برای شرکت در هرگونه مذاکرات احتمالی نیستند. ...»[۵] این درحالی است که تقریباً به‌طور هم‌زمان، رژیم بعثی عراق، سفارت سوریه در این کشور را متهم به عملیات پنهانی علیه خود کرد و درپی آن، نوعی لشکرکشی در مرزهای خود با سوریه را آغاز کرد. بنا به برخی گزارش‌های رسیده از دمشق، بیش از 53 هزار سرباز مصری برای حمله به سوریه و مقابله با انقلاب اسلامی، در خاک عراق مستقر شدند.[۶] دراین‌حال، امروز رادیو بغداد گزارش داد که «آقای "اسماعیل حمود حسین" سفیر عراق در دمشق، عصر امروز با 9 نفر از کارکنان سفارت عراق در سوریه، از این کشور اخراج و وارد بغداد شدند.» رادیو بغداد افزود: «این اقدام سوریه، زشت‌ترین نوع رفتار یک کشور نسبت به کشور دیگر است که تاکنون نظیر آن ازلحاظ نحوه اخراج سفیر و اعضای سفارت عراق در عرف و اصول بین‌المللی به چشم نخورده است. ...»[۷]
گزارش - 324
درزمینة حملات، تحرکات و نقل‌وانتقالات نیرو و ادوات نظامی عراق، امروز در منطقة عمومی مرزی قصرشیرین، حمله آتشباری سنگین ارتش عراق به پاسداران مستقر در تپه‌های زید‌یحیایی، تنگ‌هوان و تنگ توچاله گزارش شده است، این درگیری در ساعت 23 شروع و با آتش متقابل پاسداران، حدود 4 ساعت ادامه یافت.[۸] مشاهدات دیدبانهای پاسگاه هدایت تابع گروهان قصرشیرین نیز حاکی است: «در ساعت 21:45 دقیقه امروز، یک ستون زرهی ارتش عراق که ازطرف پرویزخان به‌طرف ناحیة خانقین [حرکت می‌کرده] در روی جادة آسفالته مشاهده شده است.»[۹] این پاسگاه همچنین خبر از حرکت یک ستون تانک زرهی ارتش عراق می‌دهد که «در ساعت 23 امروز، ازطرف چهارکلا به‌طرف خانقین، درحال حرکت بر روی جادة آسفالته مشاهده شده‌اند.»[۱۰] یک گزارش مشابه دیگر از پاسگاه قلعه‌سفید تابع هنگ قصرشیرین حاکی است: «یک ستون زرهی ارتش عراق که تعداد آنها زیاد می‌باشد در جادة عراق به‌طرف یدخان در حرکت بوده و امکان دارد قصد حمله و تجاوز به خاک ایران را داشته باشند.»[۱۱] از سوی دیگر، در ادامة اخراج عراقی‌های ایرانی‌الاصل از عراق، امروز دولت این کشور 5 نفر دیگر را اخراج کرد. با ورود این عده به مرز خسروی در کرمانشاه، جمع رانده‌شدگان تا امروز به 39201 نفر رسیده است.[۱۲] در منطقة ایلام به گزارش ژاندارمری: «باتوجه‌به مشاهدات روزانه و دیدبانهای مرزی، نیروهای عراقی در خط مرز مهران و صالح‌آباد مشغول تجدید سازمان و تجدید استحکامات و مواضع خود هستند و به‌احتمال‌قوی خود را برای یک یورش دیگر به پاسگاه‌های مرزی مهیا می‌نمایند.»[۱۳] همچنین، از همین منطقه خبر می‌رسد که در ساعت 2 بامداد امروز، یک فروند هواپیمای جنگنده عراقی به حریم هوایی مهران تجاوز کرد که با آتش پدافندهای خودی متواری گردید.[۱۴] گزارش پاسگاه شوروشیرین تابع یگان صالح‌آباد نیز حاکی است: «در ساعت 20 امروز، 4 دستگاه تانک همراه با 6 دستگاه کامیون گاز همراه با پرسنل نظامی وارد پاسگاه پلکانه عراق شده و موضع گرفته‌اند.»[۱۵] همچنین، در منطقة مرزی خرمشهر، در گزارش دیدبانهای سپاه پاسداران آمده است: «ارتش عراق طی دو روز گذشته، اقدام به احداث 12 سنگر جدید به شکل هلالی و به طول دو متر و عرض یک کیسة شنی و ارتفاع نیم متر در منطقه مرزی خین تا شلمچه نموده است.»[۱۶]
گزارش - 325
به‌دنبال جمع‌آوری دکه‌های هواداران سازمان مجاهدین خلق (منافقین)، گروه پیکار، رزمندگان راه آزادی طبقة کارگر و دیگر گروه‌های چپ در شب گذشته توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی آبادان و درپی تشنج‌ها و تحریکاتی که این گروه‌ها از هفته‌های پیش در سطح شهر علیه سپاه پاسداران و دادگاه ویژة رسیدگی به فاجعة سینما رکس آبادان به راه انداخته بودند، امروز نیز بخش‌هایی از آبادان، به صحنة زدوخورد میان طرف‌داران این گروه‌ها و مردم انقلابی تبدیل شده بود. علاوه‌بر آبادان در خرمشهر نیز در روزهای اخیر تحرکات و درگیری میان این گروه‌ها و مردم مؤمن به انقلاب رو به افزایش گذاشته است. این درحالی است که تحرکات و تحریکات مرزی عراق در منطقۀ جزیرۀ آبادان و خرمشهر نیز به اوج خود رسیده و نیروهای نظامی و انتظامی منطقه را با بحران مضاعف در داخل هر دو شهر و مناطق مرزی مواجه ساخته است. در آبادان، این درگیری‌ها ابتدا با راه‌پیمایی طرف‌داران گروه‌های مزبور در اعتراض به جمع‌آوری دکه‌های فروش نشریات آنان در حدود ساعت 5 بعدازظهر آغاز و سپس به میدان طیب و روبه‌روی کلانتری3 در ایستگاه یک بهار کشیده شد و تا ساعت 12 شب ادامه یافت. با حملة طرف‌داران مجاهدین خلق (منافقین) و دیگر گروه‌های چپ به ستاد فدائیان امام خمینی واقع در روبه‌روی کلانتری3، گروهی از مردم نیز به حمایت از فدائیان امام خمینی با گروه‌های سیاسی مزبور درگیر شدند.[۱۷] گزارش خبرگزاری پارس دراین‌زمینه حاکی است که گروهی از طرف‌داران سازمان مجاهدین خلق (منافقین) شاخة آبادان شامگاه امروز، در اعتراض به جمع‌آوری دکه‌های کتاب‌فروشی آنان، در میدان طیب اجتماع و به ایراد سخنرانی پرداختند. این اقدام موجب عکس‌العمل و اعتراض شدید گروهی از مردم شد که در آن محل اجتماع کرده بودند. به‌دنبال این اقدام، درگیری روی داد که در آن عده‌ای زخمی شدند. همین گزارش حاکی است درگیری سرانجام پس از چند ساعت با دخالت سپاه پاسداران و تیراندازی هوایی پایان یافت. در این درگیری شخصی به نام "جاسم بنی‌رشید" براثر شدت جراحات در بیمارستان شرکت نفت به شهادت رسیده است. همچنین در این واقعه، 29 نفر مجروح شدند که در بیمارستان‌های هلال‌احمر و شرکت نفت بستری هستند. این گزارش می‌افزاید: 2 تن از مجروحان از افراد سپاه پاسداران هستند.[۱۸] گزارش ستاد مشترک ارتش نیز دراین‌مورد حاکی است: «در درگیری که [میان] حدود 5000 نفر از گروه‌های موافق و مخالف سازمان مجاهدین خلق [منافقین] از ساعت 12 الی 23 تاریخ 30/5/59 در آبادان رخ داد، یک نفر کشته و 30 نفر زخمی گشته است، که با تیراندازی هوایی پرسنل سپاه پاسداران و دخالت مأمورین انتظامی، آرامش نسبی فعلاً برقرار گردیده است.»[۱۹] از سوی دیگر، درپی درگیری‌هایی که در سطح شهرهای مرزی آبادان و خرمشهر، رخ داده است، دادسرای انقلاب اسلامی آبادان و خرمشهر با صدور اطلاعیه‌ای فعالیت چند گروه و سازمان ازجمله مجاهدین خلق (منافقین)، فدائیان خلق، پیکار و حزب توده را در این دو شهر تا تعیین تکلیف آنان ازجانب مجلس شورای اسلامی، ممنوع اعلام کرد. در بخشی از این اطلاعیه آمده است: «این چه دستی است که دقیقاً هم‌زمان با لشکرکشی مزدوران بعثی در نوار مرزی کشورمان و بسیج‌شدن 53 هزار مسلح مصری، اسرائیلی و اردنی در مرزهای کشور تازه از بند رسته‌مان آشوب به‌پا می‌کنند. لذا از این تاریخ به بعد هرگونه فعالیت گروه‌های فوق‌الذکر تا تعیین تکلیف آنان ازسوی مجلس شورای اسلامی ممنوع اعلام می‌شود و مردم و قوای انتظامی مکلف‌اند از فعالیت این گروه‌ها به هر نحو و به هر شکل، به‌طورجدی و سریع ممانعت به عمل آورند.»[۲۰] لازم به یادآوری است که درگیری امروز آبادان و نیز حکم دادسرای انقلاب اسلامی آبادان و خرمشهر در رسانه‌های غربی ازجمله رادیو لندن بازتاب داشت. دراین‌زمینه، رادیو لندن ضمن بازگویی وقایع، از قول رسانه‌های داخلی ایران افزود: «گفته می‌شود که در این درگیری یکی از طرف‌داران آیت‌الله خمینی کشته شده است.»[۲۱]
گزارش - 326
تحرکات گروه‌های مسلح معاند با نظام به‌صورت نقل‌وانتقال نیرو و تجهیزات با حمایت و پشتیبانی تدارکاتی عراق امروز نیز ادامه داشت. در ادامة تحرکات وسیع این عوامل در اطراف اشنویه و پیرانشهر، گزارش تأییدشدة ستاد عملیات غرب کشور حاکی است: «افراد مهاجم [ضدانقلاب] در حدود 2000 نفر ازطریق پیرانشهر وارد ایران شده و دارای خمپاره و تفنگ 106 و ضدهوایی بوده و وسیلة انتقال آنها لندرور، جیپ آهو بیابانی بی‌شماره و خودروهایی است که از عراق و یا پادگان‌های ایران گرفته‌اند.»[۲۲] فرماندهی سپاه نیز ضمن تأیید این خبر در گزارش خود آورده است: «حدود 2000 نفر نیروی خارجی در اطراف شهر پیرانشهر پیاده شده و با هماهنگی‌های نیروهای مهاجم [ضدانقلاب] مستقر در بین پیرانشهر، مهاباد و بوکان، به‌طرف نقده در حرکت می‌باشند و به‌زودی قصد حمله به نقده و اشنویه و ارومیه را دارند.»[۲۳] در بخش دیگری از این گزارش، با اشاره به گزارش منابع اطلاعاتی ستاد عملیات غرب کشور آمده است: «جلسة هماهنگی با حضور پالیزبان، بختیار، صدام حسین و دیگران امروز در عراق تشکیل شده و طرح کودتای قبلی در شرف انجام می‌باشد؛ با این فرق که در کودتای قبلی از پایگاه‌های داخلی برای حملات هوایی استفاده شده، ولی در این کودتا از پایگاه‌های عراق حمله می‌شود.»[۲۴] منابع اطلاعاتی ارتش نیز گزارش دادند که امروز «نمایندگان "شیخ جلال حسینی" و "عبدالرحمن ذیبی" مشهور به "علما" تعداد 400 قبضه خمپاره‌انداز، آر.پی.جی11 و چندین توپ که بر روی قاطر حمل می‌شوند ازطریق مرز پنجوین عراق به ایران وارد و به منطقة مهاباد برده‌اند.» در ادامة این گزارش آمده است: «اسلحه‌های مذکور همگی ساخت شوروی بوده و هم‌اکنون مشغول توزیع آن بین گروه‌های مسلح مستقر در مناطق مهاباد، سردشت و مریوان می‌باشند. مقدار زیادی از اسلحه‌های مورد بحث برای صدیق کمانگر ارسال شده است. ضمناً با هر گروه و جماعتی که این اسلحه‌ها را دریافت نموده‌اند، 4 نفر از کسانی را که قبلاً در عراق توسط افسران ارتش عراق کار با آنها را یاد گرفته‌اند، همراه نموده‌اند.»[۲۵] یک گزارش دیگر از منابع اطلاعاتی خودی حاکی است که در منطقة سردشت، «هر شب حدود 15 بار الاغ کلاشینکف و برنو به ایران وارد می‌شود و بدون [دریافت] پول، بین مردم تقسیم می‌گردد و هیچ‌کس جلو این کار را نمی‌گیرد.» این گزارش می‌افزاید: «سردشت احتیاج به [نیروهای] پاسدار دارد.»[۲۶] گزارش مشابهی از مریوان حاکی است که امروز «تعداد 6 دستگاه تراکتور حامل مهمات خمپاره و کلاشینکف از مرز "بایوه‌ستوه" عراق تحویل پیشمرگ‌های کرد مستقر در "سیاه‌فاوهه" جهت حمله به پادگان مریوان گردیده است.»[۲۷]
گزارش - 327
افزایش تحرکات گروه‌های مسلح معارض با نظام از یک‌سو و نقل‌وانتقال نیرو و تجهیزات و مهمات به مناطق مهاباد، سردشت و اطراف آن از سوی دیگر،* حاکیاز تحولات و درگیری‌های تازه‌ای در این مناطق است. در مقابل عملیات پاک‌سازی نیروهای خودی نیز ادامه دارد. آنچه از این تحرکات آشکار می‌شود این است که هم گروه‌های مسلح معاند با نظام و هم ارتش و سپاه پاسداران خود را برای یک عملیات متقابل و عمده آماده می‌کنند. این مناطق حساس در استان آذربایجان‌غربی، همچنان جولانگاه گروه‌های مسلح ضدانقلاب است و افراد این گروه‌ها تقریباً به‌طور روزمره عملیات‌های ایذایی علیه پادگان‌ها و محل‌های استقرار نیروهای مسلح ارتش و سپاه، اجرا کرده، یا به تأسیسات دولتی حمله می‌کنند. به نظر بعضی ناظران، یکی از اهداف آنها از چنین اقداماتی محک‌زدن استعداد و توان نیروهای خودی است. دراین‌زمینه، گزارش سپاه ارومیه حاکی است: «در ساعت 2 نیمه‌شب امروز، مهاجمین [ضدانقلاب]، پادگان لشکر64 ارومیه و خانه‌های مسکونی اطراف پادگان را با خمپاره 60 م.م مورد حمله قرار دادند که یک سرباز زخمی گردید و یک خانه هم ویران شد و به پادگان هیچ خسارتی وارد نیامد.»[۲۸] این درگیری در ساعت 2:30 بامداد خاتمه یافت.[۲۹] همچنین یک مقام آگاه در شهربانی ارومیه نیز اعلام کرد در این حمله چند خمپاره به ایستگاه برق اصابت کرد و موجب آتش‌سوزی شد که با تلاش آتش‌نشانی به‌سرعت حریق خاموش گردید.[۳۰] همچنین، امروز مهاجمان (ضدانقلاب) با خمپاره به شاهین‌دژ حمله کرده، به خانه‌های مسکونی اهالی خساراتی وارد کردند. این حمله توسط افراد سپاه دفع شد.[۳۱] یک گزارش دیگر از مرکز فرماندهی سپاه نیز حاکی است: «ضدانقلاب می‌کوشد مخزن نفت آن شهرستان [میاندوآب] را به آتش بکشد، لذا درصورت امکان در امر تأسیسات وزارت نفت، حراست بیشتری به عمل آید.»[۳۲] از سوی دیگر، با پایان‌یافتن مهلتی که لشکر64 ارومیه برای تحویل سلاح به عناصر مسلح غیرقانونی در منطقة مهاباد داده بود، نیروهای مسلح سپاه و ارتش در فکر هماهنگی‌های بیشتر، تجهیز نیرو و امکانات به‌منظور پاک‌سازی این مناطق، به‌ویژه منطقة مهاباد از دست گروه‌های مسلح ضدانقلاب هستند. دراین‌زمینه درخواست فرمانده سپاه مهاباد از شورای فرماندهی سپاه مرکز چنین است: «به‌منظور پاک‌سازی، لازم است مسئول طرح و عملیات به منطقه اعزام و بررسی و هماهنگی‌های لازم را با ارتش به وجود آوریم. باتوجه‌به پایان مهلت داده‌شده ازطرف لشکر64 ارومیه برای تحویل سلاح‌ها، جهت پاک‌سازی شهر و کنترل جاده‌ها به 600 نفر نیاز است، درحالی‌که نیروی موجود در مهاباد 115 نفر می‌باشد.»[۳۳] در همین حال، پاک‌سازی‌ها نیز در مناطق غرب کشور ادامه دارد: از مریوان خبر می‌رسد که درپی پاک‌سازی روستاهای اطراف مریوان، 4 نفر از مهاجمان مسلح (ضدانقلاب) کشته، 9 تن زخمی و 6 تن دیگر دستگیر شدند. در این درگیری شبانه، صادق نوبخت سرابی، مسئول اطلاعات سپاه کردستان نیز به شهادت رسید.[۳۴] این گزارش همچنین حاکی است: «بعدازظهر امروز، به یگان‌های لشکر در اطراف اشنویه حمله شد و یک درجه‌دار و یک جوانمرد مجروح و جوانمرد دیگر توسط ضدانقلاب زیر ماشین گرفته و شهید شد.» در این پیام وضع درجه‌دار ارتش نیز وخیم گزارش شده است.[۳۵] همچنین در گزارش امروز روزنامة جمهوری اسلامی به نقل از خبرگزاری پارس از سنندج، آمده است: «در ادامة عملیات پاک‌سازی در حومة کامیاران، 50 تن از عناصر ضدانقلاب توسط نیروهای مشترک ارتش و سپاه پاسداران و پیشمرگان مسلمان کرد در قریة الک دستگیر شدند.»[۳۶] در ادامة مقابله با تحرکات نیروهای مهاجم ضدانقلاب، از بانه خبر می‌رسد که شامگاه امروز، دهکده‌های نجمه، بوئین پایین، کانی سود، صدبار و دوراهی بکره با توپ 155 میلی‌متری توسط ارتش کوبیده شده است. این گزارش همچنین می‌افزاید: «اکثر شب‌ها به شعاع 15 کیلومتری، اطراف بانه به‌وسیلة خمپاره و توپ 155 میلی‌متری توسط ارتش کوبیده می‌شود.»[۳۷]
گزارش - 328
یکی از مسائل عمده در مقابله با گروه‌های مسلح غیرقانونی در مناطق کردنشین، وضعیت آموزش‌های نظامی و پارتیزانی نیروهای سپاه و پیشمرگان مسلمان کرد، باتوجه‌به موقعیت سوق‌الجیشی مناطق مزبور و مقابلة صحیح با نحوة جنگ‌ها و حملات چریکی گروه‌های مسلح معاند با نظام است. دراین‌باره خبرنگار کیهان از کرمانشاه گزارش داد: «برای پاک‌سازی مناطق متشنج و درگیر در کردستان، سپاه پاسداران و پیشمرگان مسلمان کرد آموزش چریکی و پارتیزانی می‌بینند.» براساس این گزارش، «ناصر کاظمی، فرماندار و مسئول پاسداران اورامانات، ضمن بیان این مطلب، دلایل انجام چنین آموزشی را تسریع در پاک‌سازی منطقه از عوامل عراقی و مزدور دانست و دراین‌باره گفت: با چنین شیوه‌هایی ما خواهیم توانست به‌سرعت به مواضع مهاجمان و مزدوران نزدیک شویم و با همان سلاح آنها؛ یعنی جنگ و گریز و واردکردن ضربات شبانه و قاطع، پاک‌سازی مناطق نوسود و بخشی از اطراف آن را انجام دهیم.» وی افزود: «برای آموزش‌های جنگ‌های چریکی و پارتیزانی، تعدادی از [افراد] سپاه پاسداران و پیشمرگان مسلمان توسط گروهی از کارشناسان جنگ‌های چریکی وابسته به تیپ نوهد، تعلیم و تخصص می‌یابند.» وی همچنین گفت: «پاک‌سازی منطقة نوسود به‌زودی آغاز می‌شود.» کاظمی در پایان به نقل از منابع اطلاعاتی مستقر در نواحی مرزی ایران و عراق، افزود: «عراقی‌ها که به‌تدریج مواضع و پایگاه‌های خود را در داخل خاک‌ها از دست می‌دهند، اخیراً شروع به تقسیم پول برای تطمیع روستانشینان مرزی کرده‌اند و به مزدوران و کارگزاران خود در نواحی مرزی پاوه پول و اسلحه زیاد داده‌اند.»[۳۸]
گزارش - 329
با کشف یک خانة تیمی و مخفیگاه عوامل کودتای نافرجام اخیر در منطقه شمیران تهران، یکی از رابطان شبکه‌های کودتاچیان و تکثیرکنندة پیام‌های سری و نوارهای سخنرانی‌های بختیار، شناسایی شد. گزارش امروز روزنامة اطلاعات دراین‌مورد حاکی است: «امیرهوشنگ نور، سرهنگ بازنشسته شهربانی از اعضای کادر مرکزی شبکة کودتای نافرجام اخیر و طراح و مغز متفکر توطئة کودتا درحال‌حاضر متواری است و کلیة قوای انتظامی و پاسداران در تعقیب نامبرده می‌باشند. ... بنا به اظهار سخنگوی کمیتة منطقة یک شمیران، خانة مذکور ابتدا به‌سبب رفت‌وآمدهای مشکوکی که به اینجا می‌شد مورد سوءظن قرار گرفت و تصور می‌شد که این خانه تبدیل به عشرتکده شده باشد، اما هنگامی‌که گروه ضربت پاسداران کمیتة منطقة یک این خانه را که در زعفرانیة شمیران است، زیر نظر گرفتند متوجه شدند که رفت‌وآمدکنندگان آن نمی‌توانند افرادی فقط خوش‌گذران باشند. پاسداران پس از دریافت حکم دادستانی وارد خانه شدند و هنگام بازرسی‌های اولیه، ناگهان سگی که در آن خانه بود به یکی از پاسداران حمله کرد. پاسدار مزبور برای آنکه از حملة سگ مصون بماند خود را به‌طرف زیرزمین خانه کشانید و متوجه شد که در آنجا مقادیر زیادی اسلحه و مهمات و وسایل نظامی انبار شده است. بلافاصله پاسداران خانه را محاصره کردند و در بازرسی‌های اولیه یک عدة بیست نفری را که در یکی از اتاق‌های خلوت و دورافتادة آن خانه جلسة محرمانه داشتند، دستگیر کردند. ...» وی اضافه کرد: «... این خانه مرکز تصمیم‌گیری و تشکیل جلسات محرمانه بوده که امیرهوشنگ نور تصمیمات جلسات را به سایر شبکه‌ها و عوامل توطئه‌گر و کودتاچی ابلاغ می‌کرده است.» این گزارش در پایان می‌افزاید در این خانه علاوه‌بر کشف تعداد زیادی اسلحه و مهمات، اعلامیه‌هایی با امضای شورای نظامی کشور ایران و چندین دستگاه تکثیر نوار و ضبط صوت و دیگر وسایل تبلیغاتی به دست آمد. اطلاعات همچنین یک نمونه از اعلامیه‌های این شبکه را ـ که چندین هزار نسخه از آن از این مخفیگاه به‌دست آمده است ـ منتشر ساخت. در این اعلامیة کوتاه آمده است: «هم‌قطاران عزیز ساعت موعود فرارسید؛ ارتش وطن‌پرست ایران حکومت پوسیدة آخوندها را برچید. کلیة واحدهای ارتش، ژاندارمری و شهربانی اعلام همبستگی نمودند. هرگونه مقاومت به‌شدت سرکوب خواهد شد. آمادة اخذ دستورات باشید. شورای نظامی کشور.»[۳۹] یادآوری می‌شود که دو روز پیش نیز، «روابط عمومی سپاه پاسداران ساری اطلاع داد که رضا حبیبی یکی دیگر از همکاران شبکة کودتا که از عوامل دربار و رژیم منفور پیشین بوده است، دستگیر شده است.» براساس این گزارش، «حبیبی در سیاه کلا از توابع بابل، به توطئه‌گری و استخدام مزدور برای اعزام به مناطق غرب کشور مشغول بوده است.»[۴۰]
گزارش - 330
با گذشت تنها یک شب از صدور حکم نخست‌وزیری محمدعلی رجایی توسط رئیس‌جمهور، روزنامة انقلاب اسلامی در سرمقالة امروز خود به مطالبی اشاره کرده است که به نظر می‌رسد هم حاکیاز بالابردن توقعات از دولت جدید و هم تصویری کوتاه از چشم‌انداز مقابل؛ یعنی مشکلات و بحران‌های پیش روی دولت رجایی است. در بخشی از این سرمقاله که به قلم اسماعیل رضائی نوشته شده، آمده است: «... با رسمیت‌یافتن مقام نخست‌وزیری، تمام نهادهایی که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به‌منظور اجرای این قانون پیش‌بینی شده است کامل و هیچ بهانه‌ای دیگر به‌علت عدم ارگان‌های رسمی وجود ندارد. لذا از این پس، هر سه قوة قضائیه، مجریه و مقننه مسئولیت کامل و تمام‌عیار رعایت و اجرای قانون اساسی را به عهده دارند و این درحالی است که بی‌قانونی و عدم امنیت و احترام به‌طور روزافزونی جامعه را در خطر قرار داده است و آن چیزی که رئیس‌جمهور نیز به آن اولویت داده، خاتمه‌دادن به همین بی‌نظمی‌ها و قانون‌شکنی‌هاست. تابه‌حال، یک روز ادعا می‌شد مجلس استقرار نیافته، یک روز می‌گفتند رئیس‌جمهور وجود ندارد و یا اینکه دولتی در کار نیست، اما از امروز دیگر هیچ‌یک از این بهانه‌ها برای ملتی که با اکثریت مطلق به این نهادها رأی داده و مشروعیت اسلامی آنها هم ازطریق رأی ملت و هم ازطریق حکم امام تثبیت شده است، نمی‌تواند وجود داشته باشد. لذا مخالفت با قانون اساسی و اشکال‌تراشی و عدم اجرای آن ازطرف هر سازمان و گروه و فردی، ضدانقلابی بودن آنها را محرز می‌نماید.» نویسندة سرمقاله، آن‌گاه می‌افزاید: «علاوه‌براین، در زمینه‌های اقتصادی، احتکار و گران‌فروشی و تقسیم زمین و مسکن و غیره و غیره... به همین نسبت که در رعایت آزادی‌های اجتماعی قانون‌شکنی شده است، بی‌توجهی و خودسری وجود دارد. و اگر از همین ابتدا که دولت کار خود را شروع می‌کند، قاطع و استوار بدون توجه به رعایت مصلحت این دسته و آن دسته و یا این صنف و آن صنف، رعایت دقیق و کامل قانون اساسی را مورد توجه قرار ندهد، به‌یقین عواقب خطرناکی در پیش خواهد بود و مطمئناً در مرحلة اول، اجرای دقیق قانون اساسی به‌زعم خیلی از خودی‌ها و بیگانه‌ها که بیش از یک سال و نیم است فعال مایشاء بوده‌اند و هیچ حدومرزی برای اعمال خود قائل نبوده‌اند، گران تمام خواهد شد. علاوه‌براین، امروز نخست‌وزیر وارث هزاران مشکل پیچ‌در‌پیچ و آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های جورواجوری است که مقداری از آنها از رژیم قبل باقی مانده و تعدادی از آنها را دولت موقت و شورای انقلاب تصویب نموده‌اند. و همان‌طورکه خود اشاره کردند سیستم اداری کشور را به‌حالت فلج درآورده‌اند. ...» در بخش دیگری از این سرمقاله آمده است: «موضوعی که ظرف یک سال و نیم گذشته به آن توجهی نشده و یا اگر هم شده بسیار محدود، نداشتن برنامه‌های مشخص در سیستم صنعتی و کشاورزی کشور است. کوششی که تابه‌حال شده فقط تا آنجا بوده که توانسته است از تعطیل و ایستایی آنها ازطریق بالا و پایین بردن بودجه‌های فوری، جلوگیری کند. و حال آنکه حفظ این‌گونه روش‌های کج‌دار و مریز نه آنکه قابل دوام نیست، بلکه به‌سرعت کشور را به ورطة نابودی خواهد کشاند. ...»[۴۱]
منابع و مآخذ روزشمار 1359/05/30
- ↑ جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل متحد، مترجم محمدعلی خرم، تهران: مرکز اسناد دفاع مقدس، 1387، صص43 ـ 41، شماره سند شورای امنیت: S/14117، شماره سند مجمع عمومی: A/35/404، 21 اگوست 1980 (30 مرداد 1359).
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامی، 30/5/1359، ص12؛ و ـ روزنامه کیهان، 30/5/1359، ص4؛ و ـ روزنامه جمهوری اسلامی، 1/6/1359، ص12، همه به نقل از خبرگزاری پارس، به نقل از خبرگزاری فرانسه از نیویورک ـ سازمان ملل؛ همچنین ر. ک: جنگ ایران و عراق از نگاه مطبوعات جهان، ج1، ص261، روزنامه الشرق‌الاوسط، انگلستان ـ سازمان ملل، 22/8/1980، 31/5/1359، مترجم نعمت‌الله سلیمانی‌خواه.
- ↑ جنگ ایران و عراق از نگاه مطبوعات جهان، ج1، صص256 و 257، وال‌استریت‌ژورنال، از پاریس، 21/8/1980، 30/5/1359، مترجم مهدی رنجبران.
- ↑ همان.
- ↑ همان، ج1، ص262، روزنامه الشرق‌الاوسط ـ انگلستان، به نقل از خبرگزاری عراق از بغداد، 22/8/1980، 31/5/1359، مترجم نعمت‌الله سلیمانی‌خواه؛ و ـ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره156، تاریخ 31/5/1359، ص45، رادیو ریاض، 30/5/1359.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 30/5/1359، ص16؛ و ـ روزنامه جمهوری اسلامی، 30/5/1359، ص3، به نقل از خبرنگار جمهوری اسلامی از دمشق.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 156، تاریخ 31/5/1359، ص40، بخش عربی رادیو صوت‌الجماهیر بغداد، ساعت 20:30، 30/5/1359.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 1/6/1359، ص4، خبرنگار جمهوری اسلامی از قصرشیرین.
- ↑ همان، ج1، ص262، روزنامه الشرق‌الاوسط ـ انگلستان، به نقل از خبرگزاری عراق از بغداد، 22/8/1980، 31/5/1359، مترجم نعمت‌الله سلیمانی‌خواه؛ و ـ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره156، تاریخ 31/5/1359، ص45، رادیو ریاض، 30/5/1359.
- ↑ سند شماره 276946 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از هنگ قصرشیرین به ناحیه کرمانشاه (رکن3)، 31/5/1359؛ و ـ سند شماره 276723 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کرمانشاه (رکن3) به ت ـ ف ـ ژاجا (رکن3 عملیات)، 1/6/1359.
- ↑ سند شماره 276737 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه کرمانشاه (رکن3) به تهران ـ ت ـ ف ـ ژاجا (رکن3)، 30/5/1359.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 30/5/1359، ص4، به نقل از خبرگزاری پارس از کرمانشاه.
- ↑ سند شماره 282913 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ژاندارمری ایلام به ناحیه کرمانشاه (رکن3) و ر2، 30/5/1359.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 1/6/1359، ص4، خبرنگار جمهوری اسلامی از کرمانشاه، به نقل از روابط عمومی ناحیه ژاندارمری کرمانشاه.
- ↑ سند شماره 282932 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ژاندارمری ایلام به ناحیه کرمانشاه (رکن2) و (رکن3)، 30/5/1359؛ و ـ سند شماره 56079 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
- ↑ سند شماره 70881 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش دیدبانهای مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خرمشهر، 30/5/1359.
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامی، 1/6/1359، ص15، خبرنگار انقلاب اسلامی از آبادان؛ و ـ روزنامه جمهوری اسلامی، 1/6/1359، ص4، خبرنگار جمهوری اسلامی از آبادان.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره157، 1/6/1359، ص3، خبرگزاری پارس از آبادان.
- ↑ سند شماره 56083 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا (رکن3 ـ مرکز فرماندهی) به نزاجا (معاونت اطلاعات عملیات)، 31/5/1359.
- ↑ روزنامه کیهان، 1/6/1359، ص3، به نقل از خبرگزاری پارس از اهواز.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره158، تاریخ 2/6/1359، ص29، رادیو لندن (فارسی)، ساعت 20:45، 1/6/1359.
- ↑ سند شماره 56085 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (پیرانشهر)، ص39، از ستاد عملیات غرب کشور به سپاه (مرکز فرماندهی)، 31/5/1359.
- ↑ سند شماره 56069 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (کردستان)، ج1، ص230، از سپاه (مرکز فرماندهی) به سماجا3، 30/5/1359.
- ↑ همان، ص232.
- ↑ سند شماره 50713 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (سردشت)، ص131، از ستاد مشترک ارتش (اداره دوم، حفاظت اطلاعات) به ستاد عملیات غرب، 29/6/1359.
- ↑ سند شماره 114963 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (سردشت)، ص77، از سپاه (مرکز فرماندهی) به سپاه غرب کشور، 30/5/1359، مستند به گزارش سماجا.
- ↑ سند شماره 43182 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از مرکز فرماندهی سپاه به سپاه سنندج، 2/6/1359؛ و ـ سند شماره 43257 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (مریوان)، ج1، ص166، از سماجا3 (مرکزفرماندهی) به ژاجا، 2/6/1359، برابر اعلام نزاجا به استناد گزارش لشکر28؛ و ـ سند شماره 409273 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (مریوان)، ج1، ص170، به نقل از بولتن خبری مرکز فرماندهی (عملیات سپاه)، 2/6/1359، ص1.
- ↑ سند شماره 425552 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (ارومیه)، ص154، از سپاه ارومیه به سپاه مرکز، 30/5/1359؛ و ـ سند شماره 56057 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه ارومیه به اطلاعات سپاه مرکز، 30/5/1359.
- ↑ روزنامه کیهان، 30/5/1359، ص آخر، خبرنگار کیهان از ارومیه.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 1/6/1359، ص4، خبرنگار جمهوری اسلامی از ارومیه.
- ↑ سند شماره 56077 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانده سپاه ارومیه به فرمانده سپاه مرکز، 31/5/1359.
- ↑ همان، ص232.
- ↑ سند شماره 56056 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (ارومیه)، ص152، از فرمانده سپاه مهاباد (سنندج) به شورای فرماندهی سپاه مرکز، 30/5/1359؛ و ـ سند شماره 56058 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانده سپاه ارومیه به فرمانده سپاه مرکز، 30/5/1359.
- ↑ سند شماره 56085 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
- ↑ سند شماره 56085 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 30/5/1359، ص4، به نقل از خبرگزاری پارس از سنندج.
- ↑ سند شماره 56089 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه غرب کشور به سپاه (مرکز فرماندهی)، 31/5/1359.
- ↑ روزنامه کیهان، 30/5/1359، ص15، خبرنگار کیهان از کرمانشاه در مصاحبه با فرماندار و مسئول پاسداران اورامانات.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 30/5/1359، ص2، به نقل از سخنگوی کمیته منطقه یک شمیران.
- ↑ روزنامه کیهان، 28/5/1359، ص9، به نقل از روابط عمومی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ساری.
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامی، صص1 و آخر.