1365.07.07
| روزشمار جنگ سال 1365 1365.07.07 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | هفت مهر |
| تاریخ شمسی | 1365.07.07 |
| تاریخ میلادی | 29 سپتامبر 1986 |
| تاریخ قمری | 24 محرم 1407 |
گزارش -211
به‌دنبال جلسات مهم دو روز گذشته كه در خصوص عمليات حيدر برگزار شد و ضمن آن برادر محسن رضايي فرمانده كل سپاه به توجيه فرماندهان و بيان نظر خود در مورد طرح اين عمليات پرداخت، امروز نيز دو جلسه به‌منظور توضيح دربارة دليل انتخاب منطقه، لزوم ابتكار عمل و تاكتيك ويژة مناسب در اين عمليات، براي فرماندهان ارشد نيروي زميني و فرماندهان يگان‌ها تشكيل شد. گفتني است كه طرح موردنظر برادر محسن رضايي، لزوم انجام دادن عمليات از طريق تصرف "ابوالخصيب" و استفاده از تاكتيك ويژه مبتني‌بر عبور از تنگة ام‌الرصاص مي‌باشد. وي در جلسه‌اي كه صبح امروز با حضور برادران "غلامعلي رشيد"، "علي شمخاني"، "رحيم صفوي"، "عزيز جعفري" و "احمد غلامپور" برگزار شد، به تشريح مسائل يادشده پرداخت و افزود: «تلاش اصلي براي تصرف بصره، استفاده از نزديك‌ترين فاصله يعني زمين ابوالخصيب است، البته به همراه يك تلاش پشتيباني براي محاصره بصره. بنابراين اگر نتوانيم اين عمليات را انجام دهيم، با سرعت عملي كه جنگ در منطقه جنوب لازم دارد، بايد جنگ در اين منطقه را تمام‌شده دانست.»[۱] فرمانده كل سپاه در خصوص وضعيت منطقه گفت: «اگر ابوالخصيب و شلمچه ارزش‌مندترين زمين عملياتي در طول خط مرزي باشد، قلب آن نيز نخلستان‌هاي اطراف اروندرود، حدفاصل جزيرة "بلجانيه" تا بصره است. اين منطقه داراي عرض 4 تا 5 كيلومتر و طول حدوداً 15 كيلومتر بوده و از تأسيسات پتروشيمي تا بصره را در بر مي‌گيرد. در اين منطقه به علت عدم حضور دشمن و حساس نبودن خطوط پدافندي، دست‌يابي به ساحل اروندرود به‌وسيلة نيروهاي غواص سهل‌الوصول بوده و حركت در محور جنوب به سمت ابوالخصيب و نيز در محور شمال به سمت شلمچه، دور از انتظار دشمن ارزيابي شده و امكان‌پذير مي‌باشد. اين منطقه به‌عنوان قلب منطقة عملياتي شناخته مي‌شود و نوك پيكان حمله ما بايد در اين منطقه و در چپ و راست رودخانه باشد.»[۲] در اين جلسه پس از بحث‌هاي متعدد، سرانجام فرماندهاني كه طرح برادر محسن رضايي را تأييد مي‌كردند و مخالفت‌شان تنها به دليل قابل اجرا نبودن آن بود، علي‌رغم قبول ديدگاه‌هاي وي، تنها كليات طرح را پذيرفتند.[۳] به دنبال اين جلسه، بعدازظهر امروز نيز فرمانده‌كل سپاه طي جلسه‌اي براي فرماندهان يگان‌ها به تشريح طرح عمليات و رفع ابهامات عملي آن پرداخت. وي در سخنان خود گفت: «خصوصيت مهم اين منطقه، استفاده از رخنة بين دو سپاه سوم و هفتم دشمن است. رودخانه اروند به عرض 700 متر كه خط حد دو سپاه مزبور است، معبر مناسبي است كه اگر ما از اين معبر عبور كنيم، مي‌توانيم به جناح دشمن بزنيم، چون دشمن در آن‌جا اصلاً خط ندارد و لشكرهاي دو سپاه سوم و هفتم جناحشان را به اروندرود داده و هركدام به دليل قوت سپاه مجاور، از جناحشان مطمئن هستند، لذا اولاً انتظار حملة ما را از اين راه‌كار ندارند و ثانياً يگان‌هاي احتياط دشمن به كمك يكديگر نمي‌روند، زيرا با سقوط خط حد در ساحل آنها، 9 كيلومتر از خط هر لشكر شكسته مي‌شود؛ يعني در يك منطقه 18 كيلومتر خط شكسته شده كه خود باعث ايجاد شكاف در دشمن و گيج شدن او مي‌گردد. از راست برادران: عزيز جعفري، احمد غلامپور، غلامعلي رشيد، علي هاشمي، حسين علايي اگر ما از خط حد دو لشكر شروع به پيشروي كنيم، لشكرها به‌دليل اين كه بايد از سرزمين خودشان دفاع كنند، به كمك هم نخواهند آمد، حالا اين مسئله بين دو سپاه باشد، كار را خيلي مشكل‌تر مي‌كند، چون اداره كردن لشكر جنوبي با لشكر شمالي، يك قرارگاه مي‌خواهد. لشكر بالا مي‌بيند كه از سمت پايين به او حمله مي‌شود و لشكر پايين نيز بالعكس، كه اين امر وضع خطرناكي را براي دو سپاه دشمن ايجاد مي‌كند. اين‌جا هرچه سريع‌تر پيش برويم و در عقبه‌هاي دشمن بريزيم، سازمان دشمن به‌حدي در هم مي‌پاشد كه از درون متزلزل مي‌شود و مشكلات اولية ما زودتر حل مي‌شود.»[۴] دلايل نظامي برادر محسن رضايي در توجيه طرح مورد نظر وي، اگرچه از ديد فرماندهان عملياتي سپاه ارزش‌مند و غيرقابل انكار بود، لكن آنان كه مجريان طرح بودند، به دليل مشكلات فراوان در اجرا و ابهامات بسيار در جزئيات طرح، آن را نپذيرفته و همچنان به طرح خود، مبني‌بر حركت از مقابل جزيرة "مينو" پافشاري مي‌كردند، در نتيجه ادامة بحث به جلسات بعدي موكول شد.[۵]
گزارش -212
به گزارش ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي، ارتش عراق در اطلاعية شماره 2381 خود اعلام كرد كه در ساعت 00:05 بامداد امروز جنگنده‌هاي عراقي يك شناور بزرگ دريايي را در نزديكي سواحل ايران هدف موشك‌هاي خود قرار دادند. اين شناور بزرگ يك نفت‌كش ايراني به نام "دنا" مي‌باشد.[۶] به گزارش خبرگزاري عراق، شركت بيمه "لويدز" در تماس با دفتر خبرگزاري عراق در لندن، اعلام كرده‌است كه اين نفت‌كش 176007 تني متعلق به "شركت نفت ايران" بوده و سابقاً "برازيليان برايد" خوانده مي‌شد. بيمه لويدز اشاره‌اي به خسارات وارده به اين نفت‌كش در جريان اين حمله نكرده‌است.[۷]
گزارش -213
در ادامة بررسي و حل مشكلات آماده‌سازي نيروهاي قرارگاه رمضان براي اجراي عمليات‌هاي نفوذي در خاك عراق از جمله، حمله به كركوك (عمليات فتح1)، جلساتي در اين قرارگاه برگزار شد. مشكلات حفاظتي و تهيه ملزومات نيروها نيز در اين جلسه بررسي شد، از جمله اين كه اگر دوخت لباس كردي مورد نياز نيروهاي خودي به خياطان سردشت سفارش داده شود، اين پرسش براي دشمن مطرح خواهد شد كه "چرا تعداد بسياري لباس در دست تهيه است" و سپس مشكوك شود، بنابراين، برادر ذوالقدر فرمانده قرارگاه رمضان براي جلوگيري از حساسيت دشمن پيشنهاد كرد كه براي اين كار از امكانات شهرهاي مهاباد و پيرانشهر نيز استفاده شود.[۸]
گزارش -214
در مورد تحركات نيروهاي دشمن در منطقه جنوب، برخي خبرها حاكي از آن است كه با توجه به حساسيت شديد آنها در اين منطقه، در كنار فعاليت‌هاي مهندسي، نقل و انتقالات و تقويت يگان‌ها، در سراسر جبهه‌هاي جنوب به دقت كليه تحركات نيروهاي خودي را زير نظر دارند. به گزارش نيروي زميني ارتش جمهوري‌اسلامي ايران، دشمن در شرق بصره دكل‌هاي ديدباني به ارتفاع 40 تا 50 متر نصب كرده‌است و بدين وسيله بر كلية حركات نيروهاي خودي نظارت مي‌كند، همچنين در ادامة پَدسازي در منطقه آبگرفتگي "بوبيان" از غرب به شرق و از شمال به جنوب، مي‌كوشد با استفاده از ماشين‌هاي سنگين مهندسي، طول پدها را درشبانه‌روز حدود 70 تا 100 متر افزايش بدهدتا از يك پدافند مطمئن در اين منطقه برخوردار گردد. دشمن علاوه بر اين فعاليت‌ها، به‌منظور جلوگيري از غافل‌گيرشدن، فعاليت شناسايي هوايي خود را در منطقة شرق بصره و منطقة عمومي "عين‌خوش" افزايش داده‌است.[۹] نيروي زميني ارتش در گزارشي ديگر در خصوص اقدامات احتياطي دشمن براي مقابله با تحركات احتمالي نيروهاي خودي در سراسر جبهه‌ها، نوشته‌است: «واحدهاي احتياط كيفي دشمن عمدتاً در مناطق قصرشيرين، مهران، قلعه صالح، القرنه، شرق بصره و غرب اروند مستقر گرديده‌اند. بديهي است كه احتياط‌هاي محلي با استقرار در سرتاسر خطوط، آماده سدكردن هجوم رزمندگان اسلام و فراهم نمودن وقت براي "پاي كار" آمدن احتياط‌هاي اصلي گرديده‌اند.»[۱۰] در همين حال برخي خبرها نيز حاكي از تقويت سپاه دوم، سوم وچهارم دشمن كه از جبهه‌هاي مياني تا جنوبي‌ترين ناحيه شرق بصره گسترش دارند، مي‌باشد. در اين‌باره قرارگاه نجف امروز گزارش داد كه ستوني از خودروهاي دشمن به تعداد تقريبي 150 دستگاه از جاده "كوت العماره" وارد شهر "بدره" شدند و از آن‌جا 80 دستگاه از آنها در حال حركت به طرف شهر "زرباطيه"، مشاهده گرديدند.[۱۱] به گزارش ژاندارمري جمهوري‌اسلامي نيز ارتش بعث عراق در جبهه‌هاي مياني از منطقه "سومار" تا مناطق جنوبي‌فعاليت‌ها و جابه‌جايي‌هاي فراواني انجام داده و سپاه دوم، سوم و چهارم را سخت تقويت كرده‌است. در خبر اضافه شده كه در اين جابه‌جايي، واحدهاي بسياري به مناطق مهران وارد گرديده‌اند.[۱۲]
گزارش -215
به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، فرماندة گروه رزمي هوانيروز مسجدسليمان مستقر در اصفهان در گفت‌وگويي با خبرنگار اين خبرگزاري با اشاره به موفقيت‌هاي اين نيرو در ساخت قطعات مورد نياز خود، گفت: «تجربيات ناشي از شش سال جنگ سبب افزايش توان رزمي و پشتيباني هوانيروز نسبت به روزهاي اول جنگ شده‌است… كليه سرويس‌هاي 25، 50، 100 و 300 ساعته هلي‌كوپترها در اين واحد به فوريت انجام مي‌شود. همچنين بعضي از قطعات مورد نياز كه قبلاً از خارج وارد مي‌شد، اكنون در داخل كشور ساخته مي‌شود كه اين قطعات در عملياتي كردن هلي‌كوپترهاي جنگي نقش بسزايي دارد.» فرماندة گروه رزمي مسجدسليمان با بيان اين كه خلباناني كه دورة آموزشي خود را در حال حاضر مي‌گذرانند، از كيفيت بالايي برخوردارند، گفت: «قبل از انقلاب 1400 نفر امريكايي مسئوليت آموزش كادر خلباني و فني را در هوانيروز برعهده داشتند، اكنون باتلاش افراد متعهد و مؤمن دررده‌هاي مختلف حتي آموزش خلباني، نياز به كارشناسان خارجي نداريم.»[۱۳]
گزارش -216
امروز سفير سوئد به عنوان مسئول "دفتر حفاظت منافع انگلستان" در تهران، به دستور آقاي آهني مديركل اروپا و امريكاي وزارت‌خارجه به اين وزارت‌خانه احضار شد. آقاي آهني در اين ديدار مراتب اعتراض جمهوري‌اسلامي ايران را به سخناني كه وزير مشاور در امور دفاعي انگلستان در سفر اخير خود به كشورهاي عرب حوزه خليج‌فارس دربارة جنگ تحميلي گفته‌بود، اعلام كرد و خواستار توضيح در اين مورد شد. يادآوري مي‌شود كه اين وزير سه‌شنبه گذشته (1/7/1365) طي سخناني ايران را به اتهام حمله به يك كشتي انگليسي، مورد تهديد قرار داده‌بود.[۱۴]
گزارش -217
اقدامات "اتحاديه عرب" در حمايت از عراق، ملاقات وزيرخارجه عراق با وزيران خارجه برخي از كشورهاي عربي و درخواست وزيرخارجه بحرين از كشورهاي بزرگ براي توقف جنگ، از جمله تحركات سياسي امروز در حاشية اجلاس مجمع عمومي سازمان ملل بود. به گزارش خبرگزاري كويت از نيويورك، وزيران خارجه هفت كشور عضو اتحاديه عرب طي جلسه‌اي در نيويورك ضمن ابراز نگراني از جنگ ايران و عراق، درباره چگونگي طرح مسئله جنگ و برخورد با آن در جريان چهل و يكمين اجلاس مجمع عمومي سازمان ملل، به تبادل نظر پرداختند. يادآوري مي‌شود كه اتحاديه عرب در سال 1982 كميته‌اي موسوم به "كميتة هفت‌گانه عرب" متشكل از كشورهاي كويت، اردن، مراكش، تونس، عربستان، يمن‌شمالي و عراق را جهت پي‌گيري تحولات جنگ ايران و عراق تأسيس كرد. به گزارش اين خبرگزاري، وزيران خارجة عضو اين كميته درجلسات خود تاكنون موفق به اتخاذ هيچ‌گونه تصميمي نشده‌اند، ليكن توافق كرده‌اند گفت‌وگوهاي خود را در محل ساختمان جديد دولت كويت در نزديكي ساختمان سازمان ملل در نيويورك ادامه بدهند.[۱۵] خبرگزاري عراق نيز گزارش داد كه "ميخائيل يوحناعزيز" معاون نخست‌وزير و وزير امورخارجه رژيم عراق امروز در نيويورك در ملاقات با وزيران خارجه كشورهاي عضو كميته هفت‌گانه عرب، تحولات جنگ ايران و عراق را از زمان تشكيل آخرين اجلاس اين كميته تاكنون، مورد بحث و بررسي قرار داد.[۱۶] به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي نيز در ادامة حمايت‌هاي سياسي از عراق، "محمدبن مبارك آل‌خليفه" وزيرخارجة بحرين امروز طي بيانيه‌اي از سازمان ملل خواست تا به تلاش‌هاي خود به‌منظور ايجاد زمينه‌اي مناسب براي آغاز مذاكرات صلح ميان ايران و عراق ادامه دهد. همچنين اين منبع به نقل از خبرگزاري آلمان اعلام كرد كه "آل خليفه" با تسليم بيانيه‌اي به شوراي امنيت سازمان ملل، از قدرت‌هاي بزرگ خواسته است تا در اين زمينه به‌طور فعال‌تري برخورد نمايند. وي ضمن استقبال از پيشنهادهاي به اصطلاح "صلح‌جويانة عراق" كه ماه گذشته مطرح شده‌بود، از ايران خواست تا به نحوي مطلوب به اين پيشنهادها پاسخ دهد. وزير خارجه بحرين افزوده‌است: «ايران براي ايجاد صلح و امنيت در منطقه از حمايت قاطع دولت‌هاي منطقه خليج(فارس) برخوردارخواهد بود.» وي با اخطار در مورد نظرية "محدود فرض‌كردن جنگ خليج‌فارس"، تأكيد كرد: وضعيت جغرافيايي منطقه نشان مي‌دهد كه استقرار صلح و امنيت در منطقه، بر ديگر كشورها نيز اثر مثبت خواهد داشت.[۱۷]
گزارش -218
"غفاربابا" معاون نخست‌وزير مالزي طي مصاحبه‌اي مطبوعاتي با خبرگزاري كويت، ضمن اشاره به عضويت كشورش در "كميتة صلح سازمان كنفرانس اسلامي"، گفت: «مالزي به شدت نگران اين جنگ است و از اين كه سازمان ملل تاكنون نتوانسته‌است اين درگيري را حل و رفع نمايد، به شدت مأيوس گشته‌است. مع‌الوصف به‌عنوان يك عضو كميتة صلح سازمان كنفرانس اسلامي، هنوز اميدواريم و جهت ايجاد گفت‌وگوهاي صلح ميان دو كشور درگير، سخت خواهيم كوشيد.» غفاربابا درباره آخرين گزارش‌هاي رسيده از جده مبني‌بر نشست وزيران خارجه سازمان كنفرانس اسلامي در روز دوم اكتبر (10 مهر) در نيويورك به منظور بررسي جنگ خليج‌فارس، گفت: «ما واقعاً اميدواريم نتيجه‌اي مثبت از آن گفت‌وگوها حاصل شود و دو كشور جهت پايان جنگ عكس‌العمل مثبتي از خود نشان دهند.»[۱۸]
گزارش -219
"عصمت عبدالمجيد" وزيرخارجه مصر در ادامة اظهارات گذشتة مقامات كشورش در خصوص حمايت از عراق در جنگ، طي مصاحبه‌اي با روزنامه كويتي "الرأي‌العام" در اين‌باره گفته‌است: «مصر از عراق حمايت مي‌كند، زيرا اين كشور سپر بازدارندة عرب در برابر توسعه‌طلبي ايران است.» به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، وزير خارجة رژيم مصر در ادامه اين مصاحبه ـ كه در شمارة امروز الرأي‌العام چاپ شده ـ افزوده‌است: «ادامة اين جنگ تهديد خطرناكي براي امنيت منطقه خاورميانه و خليج محسوب مي‌شود. اُمت عرب بايد با ايجاد همبستگي ميان يكديگر، يك موضع منسجم در قبال ادامة "تجاوز ايران" اتخاذ نمايد. كشورهاي عربي حامي ايران بايد حمايت خود را از ايران تا زمان پذيرش صلح و مذاكره از سوي اين كشور، متوقف سازند.» وي با پشتيباني كشورش از آنچه به عنوان طرح صلح صدام مطرح‌شده، گفته‌است كه اين طرح داراي عناصر مثبتي براي برقراري يك صلح آبرومندانه است. وزير خارجه مصر سپس با اظهار تأسف از پاسخ منفي ايران به اين طرح، افزوده‌است: «مخالفت ايران با اين طرح و لجاجت اين كشور در قبال استقرار صلح، مانعي بزرگ در راه دست‌يابي به خاتمة جنگ تلقي مي‌شود.» وي همچنين با اشاره به مواضع كشورش در مورد تأثير تحولات جنگ بر كشورهاي عربي حوزة خليج‌فارس، گفته است: «در صورت قرار گرفتن كشورهاي عربي حوزه خليج در معرض هرگونه تجاوزي، دولت مصر با قدرت در كنار آنان مي‌ايستد، زيرا امنيت اين كشورها ارتباط محكمي با امنيت ملي مصر دارد.»[۱۹]
گزارش -220
راديو اسرائيل در تفسيري در خصوص تأثير جنگ ايران و عراق بر صف‌بندي‌هاي جهان عرب گفت: «جنگ ايران و عراق، جهان عرب را آشكارا به چهار اردوگاه تقسيم كرده‌است: نخست آنان كه چون اردن علناً در كنار عراق قرارگرفته‌اند؛ دوم آناني كه چون عربستان سعودي و كويت ظاهراً ادعاي بي‌طرفي داشته، ولي در خفا همه نوع كمكي به عراق مي‌رسانند؛ سوم ليبي و سوريه دو كشوري كه علناً از حكومت ايران جانب‌داري كرده و حتي موشك زمين به زمين در اختيارش مي‌گذارند تا اهالي بغداد را به هلاكت برساند و بالاخره گروه چهارم كشورهاي عربي كه واقعاً بي‌طرف هستند و نسبت به كُشت‌وكُشتاري كه ايران و عراق عليه يكديگر به‌راه انداخته‌اند كاملاً بي‌تفاوتند. اينان نه از حكومت حزب بعث صدام دل‌خوشي دارند و نه به رژيم اسلامي ايران و كارنامة هفت‌سالة آن، گرايشي.»[۲۰]
گزارش -221
امام‌جمعه دهلي‌نو ضمن تأكيد بر نقش ابرقدرت‌ها در ايجاد جنگ بين دو كشور همسايه، خواستار پايان جنگ شد. "مولاناسيدعبدالله بخاري" امام‌جماعت اهل تسنن مسجدجامع دهلي در گفت‌وگويي به مناسبت هفتة جنگ، گفت: «من به نظريه شيعه و سني در جنگ تحميلي عراق عليه ايران اعتقاد ندارم و معتقدم اين جنگ كه باعث زيان‌هاي سنگين مادي و معنوي به دنياي مسلمين شده، فوراً بايد متوقف شود.» وي كه در يك گفت‌وگوي اختصاصي با خبرگزاري جمهوري‌اسلامي به مناسبت هفتة جنگ سخن مي‌گفت، با اعلام اين مطلب افزود: «جهان و به‌خصوص مسلمين به‌خاطر توطئه‌هاي ابرقدرت‌ها به‌سوي نابودي پيش مي‌روند و تحميل اين جنگ بر ايران نيز به‌منظور ضعيف كردن دنياي اسلام و ملل مسلمان انجام شد تا باعث كشتار مسلمين، نابودي اقتصاد آنها و تفرقه شود، در حالي كه كشورهاي مسلمان بايد با اتحاد با يكديگر و بهره‌گيري صحيح از منابع طبيعي خود، به يك قدرت بزرگ جهاني مبدل گردند.» امام‌جمعه دهلي در خاتمه از رهبران ايران به دليل آگاهي دادن به مردمشان در زمينه وظايف اسلامي كه باعث مقيدشدن آنان به مذهب گشته است، قدرداني كرد.[۲۱]
گزارش -222
خبرگزاري جمهوري‌اسلامي از پاكستان، گزارش داد كه به نوشته روزنامه پاكستاني "امن" چاپ كراچي ـ كه منعكس‌كنندة نظرهاي "بي‌نظير بوتو" است ـ "آيت‌الله خويي" در مصاحبه‌اي با اين روزنامه، ضمن دعا براي اتمام جنگ، از هرگونه اظهارنظر صريح در اين‌باره خودداري كرده‌است. وي در مصاحبه با خبرنگار اين روزنامه در بغداد، گفته‌است: «من در سياست دخالت نمي‌كنم، اما دعا مي‌كنم كه خدا اين آتش را تمام كند و خون‌ريزي در دو كشور مسلمان تمام شود. دين نبايد طرف‌دار سياست باشد، من يك آدم ديني هستم و هيچ‌وقت در سياست دخالت نمي‌كنم.»[۲۲]
گزارش -223
رئيس "شركت نفت انگليس" طي گفت‌وگويي در "باشگاه مطبوعاتي واشنگتن" در روز دوشنبه 29 سپتامبر (7 مهرماه) درخصوص موفقيت "اوپك" در نيل به هدف خود، يعني رساندن قيمت نفت به بشكه‌اي 17 تا 19 دلار ابراز ترديد كرد و افزود: «وقايع سياسي، مشخصاً جنگ ايران و عراق را نبايد در بهاي نفت بي‌تأثير دانست.» وي پيش‌بيني كرد كه بهاي نفت در چند سال آينده زير بشكه‌اي 15 دلار در نوسان خواهد بود.[۲۳]
منابع و مآخذ روزشمار 1365/07/07
- ↑ سند شماره 000693 مركزمطالعات و تحقيقات جنگ: "عمليات سرنوشت‌ساز (كربلاي4)"، گزارش راويان قرارگاه خاتم، راويان: ابوالفضل موسوي، اسدالله احمدي و داوود رنجبر، 3/10/1365، ص‌ص 8 و 57؛ وـ نوار شماره 20055، 7/7/1365.
- ↑ پيشين، رديف اول، ص 12؛ وـ نوار شماره 20057، 7/7/1365.
- ↑ مأخذ شماره 1، رديف اول، ص 57.
- ↑ مأخذ شماره 1، رديف اول، ص‌ص 14 و 15؛ وـ مأخذ شماره2 رديف دوم.
- ↑ مأخذ شماره 1، رديف اول، ص 57.
- ↑ سند شماره 97047 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد مشترك ارتش (ركن2)، 7/7/1365.
- ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 195، 9/7/1365، ص 7، لندن، خبرگزاري عراق، 8/7/1365.
- ↑ سند شماره 1255 مركزمطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه رمضان در عمليات فتح1 (مسعود سرمدي)، 28/7/65 تا 9/9/1365، ص‌ص 6 و 7.
- ↑ سند شماره 023746 مركزمطالعات و تحقيقات جنگ: "گزارش نوبه‌اي و اطلاعاتي شماره 28"، نيروي زميني ارتش، 31/6/1365 تا 7/7/1365، ص 2، 10/7/1365.
- ↑ پيشين.
- ↑ سند شماره 023756 مركزمطالعات و تحقيقات جنگ: "گزارش نوبه‌اي و اطلاعاتي شماره 147"، گردان اطلاعات ثارالله قرارگاه نجف2، 6/7/1365 تا 9/7/1365، ص 2، 11/7/1365.
- ↑ سند شماره 097048 مركزمطالعات و تحقيقات جنگ: ژاندارمري جمهوري‌اسلامي (ركن2)، 7/7/1365.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 7/7/1365، ص 13، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي.
- ↑ پيشين، ص 3.
- ↑ مأخذ شماره 7، ص4، سازمان ملل، خبرگزاري كويت، 8/7/1365.
- ↑ روزنامة كيهان، 9/7/1365، ص20، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، به نقل از خبرگزاري دولتي عراق.
- ↑ مأخذ شماره 7، ص5، خبرگزاري آلمان.
- ↑ مأخذ شماره 7، ص6، خبرگزاري كويت، 8/7/1365.
- ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 194، 8/7/1365، ص 4، روزنامه كويتي "الراي‌العام"؛ وـ واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري‌اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 8/7/1365، ص 2.
- ↑ پيشين، رديف اول، ص 6، راديو اسرائيل، 7/7/1365.
- ↑ مأخذ شماره 19، رديف اول، ص9.
- ↑ مأخذ شماره 19، رديف اول، ص 18.
- ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 197، 11/7/1365، ص12.