1359.08.27
| روزشمار جنگ سال 1359 1359.08.27 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | بیست و هفت آبان |
| تاریخ شمسی | 1359.08.27 |
| تاریخ میلادی | 18 نوامبر 1980 |
| تاریخ قمری | 9 محرم 1401 |
گزارش - 322
واحد اطلاعات سپاه خوزستان پس از شروع عمليات شكستن محاصره سوسنگرد، وضعيت نيروهاي عراقي را تا ساعت ده صبح 27/8/59 به اين شرح اعلام كرد: دشمن از جنوب سوسنگرد ده كيلومتر عقب رانده شده و هنوز در حال عقب نشيني است. از جانب غرب هم دشمن تا حدود دو كيلومتري آن طرف رودخانه كرخه عقب نشسته و از آنجا شهر را با خمپاره مي‌زند … [۱] شهر شديداً زير آتش گلوله‌هاي تانك و توپ نيروهاي دشمن كه در يك كيلومتري غرب سوسنگرد، كنار جاده مستقرند، قرار دارد. گلوله‌هاي تانك و توپ و خمپاه دشمن باعث انهدام منازل زيادي از مردم شده است. [۲] درگيري در اين محل ادامه دارد و دشمن در حال عقب نشيني بيشتر است. [۳] با وجود شكست نيروهاي عراقي در تسخير سوسنگرد، هنوز هم تحركاتي از سوي آنان در اين محور مشاهده مي‌شود. استانداري خوزستان گزارش داد: تعدادي تانك از دب‌حردان و تعدادي ديگر از طريق جوفير به سوي سوسنگرد در حركت هستند. [۴] دشمن قصد دارد با تجمع و تقويت نيروهايش دست به حمله بزند. از اين رو نيروهاي خودي نيز مواضع دشمن را در نزديكي كرخه‌كور، در ناحيه حمودي، كه بعد از تهاجم نيروهاي ايران به آنجا عقب نشيني كرده است، زير آتش توپخانه قرار داده اند. [۵] ضمن درگيريهاي پراكنده در ساعت نه صبح يك هلي‌كوپتر عراقي هدف قرار گرفته و سرنگون شد [۶] كه فرماندهي كل نيروهاي عراقي در بيانيه 147 خود به آن اعتراف كرد. [۷] در ساعت دوازده ظهر نيز يك جنگنده ميگ در پنج كيلومتري سوسنگرد هدف قرار گرفت كه خلبان آن نيز دستگير شد. [۸] با پايان يافتن برخي درگيريهاي پراكنده، استانداري خوزستان درباره آخرين وضعيت اين جبهه مي‌نويسد: جاده اهواز ـ سوسنگرد از وجود عراقيها پاك شده و راه تداركاتي نيروهاي خودي باز است. [۹] با اين حال فرماندهي كل نيروهاي مسلح عراق در بيانيه امروز خود بدون اشاره به شكست نيروهايش در سوسنگرد، نوشته است: (واحدهاي ما به تنگتر ساختن محاصره گروههاي دشمن در الخفاجيه (سوسنگرد) و حمله به واحدهاي تقويتي و منهدم ساختن آنها ادامه دادند و خسارات سنگيني وارد كردند. » [۱۰] بازار سوسنگرد پس از بيرون راندن متجاوز
گزارش - 323
صداي امريكا درباره عمليات اخير گفت: رئيس ستاد ارتش جمهوري اسلامي ايران و فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در بيانيه‌هاي جداگانه‌اي اعلام كردند كه در سوسنگرد پيروز شده‌اند، اما هنوز نشانه‌اي در دست نيست كه از عقب نشيني نيروهاي عراقي حكايت كند. در آخرين بيانيه نظامي عراق گفته شده كه جت‌ها و هلي‌كوپترهاي مسلح اين كشور بر مواضع ايران در سوسنگرد حمله برده، شصت تانك را منهدم كرده‌اند و نيز نيروهاي زميني عراق مقاومت مدافعين شهر را در هم شكسته‌اند. اما ايران گفته است يك ستون كمكي از نيروهايش با پشتيباني تانك‌ها موفق شد از خط محاصره عراقيها بگذرد. راديو تهران نيز اعلام كرد كه نيروهاي عراقي از سوسنگرد عقب رانده شده‌اند. جنگ سوسنگرد بزرگترين تلفات انساني ايران و عراق را از آغاز جنگ به همراه داشته است. ناظران معتقدند كه پيروزي عراق در سوسنگرد به بغداد امكان مي‌دهد حملاتش را از غرب به اهواز گسترش دهد. [۱۱]
گزارش - 324
وضعيت كلي جبهه‌هاي نبرد از سوي راديو لندن به صورت زير بررسي و تحليل شد: در حالي كه هنوز جزئيات دقيقي از نبرد سوسنگرد در دست نيست. اين سئوال مطرح است كه چرا عراقيها بعد از آن قبلاً يك بار بدون تلاش براي اشغال از كنار سوسنگرد عبور كرده بودند، اكنون تصميم خود را تغيير داده، اين شهر را مورد حمله قرار داده‌اند. برخي چنين استدلال مي‌كنند كه با فرارسيدن فصل باران در خوزستان، جاده ميان عماره و اهواز كه از سوسنگرد عبور مي‌كند، اهميت بيشتري يافته، زيرا قسمت عمده زمينهاي منطقه تبديل به باتلاق شده است. عراقيها در صورت تصرف سوسنگرد مي‌توانستند كنترل شاهراه ميان اهواز و دزفول را به دست آورند و ميان نيروهاي عراقي كه دو شهر عمده ايران را تحت محاصره دارند، ارتباط برقرار نمايند، ولي در عمل با شكست مواجه شدند. عراقيها اميدوار بوده‌اند كه با كسب يك پيروزي سريع و آسان در سوسنگرد، ركود جنگ را نه تنها در اهواز و دزفول بلكه در اطراف شهر آبادان نيز جبران نمايند. سقوط آبادان كه از روزها قبل پيش بيني شده بود، با مقاومت سرسختانة مدافعين تحقق نيافته است. آيت‌ا… خميني چندي قبل به مدافعين شهر آبادان دستور داده با تمام قوا از سقوط آبادان جلوگيري نمايند. با آنكه بندر خرمشهر كاملاً تحت كنترل عراقيهاست. عدم دستيبابي به پيروزي ديگر، ماية نگراني شديد صدام شده است. به خصوص آن كه وي تصور نمي‌كرد جنگ تا اين حد به درازا بكشد. همان طور كه از گزارشهاي رسيده از بغداد استنباط
مي‌شود صدام اميدوار بوده تا قبل از شركت در كنفرانس عرب كه هفته آينده در امان پايتخت اردن برگزار مي‌شود، به پيروزيهاي قابل توجهي دست يابد. به نظر مي‌رسد صدام يك بار ديگر در مورد نيروي اراده و تصميم نيروهاي ايراني خطا كرده است. زيرا ثابت شد كه پيروزي در سوسنگرد از آنچه كه وي تصور مي‌كرد، دشوارتر است. [۱۲] احتمالاً نيمي از دوازده لشكر ارتش عراق درگير جنگ در جبهه جنوب هستند كه اهداف عمدة آنها آبادان، اهواز و دزفول است. عقيده بر آن است كه دو تا سه لشكر ديگر در شمال اين منطقه در عرض جبهه 700 كيلومتري مستقر است. وقتي جنگ آغاز شد، مقامات عراق معتقد بودند كه براي پيروزي سريع تنها سه لشكر كافي است، ولي اكنون كه نيروهاي بيشتري مرز تركيه و سوريه را محافظت مي‌كنند، عراق نيروي چنداني در ذخيره ندارد [۱۳]
گزارش - 325
نيروي دريايي بريتانيا براي كشتيهاي خود در منطقه خليج فارس تسهيلاتي در بنادر سلطان نشين عمان به دست آورده است. روزنامه ديلي تلگراف ضمن درج اين مطلب اضافه كرد: بريتانيا تصميم دارد تا وقتي درگيري عراق و ايران جاري است، برخي از كشتيهاي خود را در منطقه نگه دارد. [۱۴] مجله افريقا نيز مي‌نويسد: عمليات امريكا براي ايجاد تكيه‌گاهي جهت دخالت سريع نيروهايش در نواحي خليج فارس و اقيانوس هند سرعت گرفته است. پنتاگون در همان حال كه پايگاههاي جديدي مي‌سازد و پايگاههاي نظامي را نوسازي مي‌كند، بر قدرت جنگي نيروهاي مداخله‌گر مي‌افزايد. [۱۵]
گزارش - 326
در زمينه آثار جنگ بر بازار نفت، راديو لندن گفت: جنگ ايران و عراق علاوه بر كاهش صدور نفت اثرات ديگري نيز داشته است. در بازارهاي نفتي اروپايي قيمت « نفتا » كه از نفت به دست مي‌آيد و از مهمترين مواد خام صنايع پتروشيمي است، در كمتر از ده هفته گذشته حدود پنجاه درصد افزايش يافته است. اين ترقي شديد قيمت باعث شده صاحبان صنايع پتروشيمي در صدد بالا بردن قيمت فرآورده‌هاي خود باشند. صدور نفت ايران و عراق كاملاً متوقف شده و نگراني از كمبود نفت، قيمت كليه فرآورده‌هاي نفتي را به شدت افزايش داده است. [۱۶] راديو اسرائيل نيز به نقل از يك مجله فرانسوي گفت: زيانهاي مالي ايران و عراق در نتيجه صادر نكردن نفت و ويران شدن تاسيسات نفتي دو كشور، شانزده تا هيجده دلار برآورد مي‌شود. روي هم رفته پالايشگاههاي ايران بيش از تاسيسات نفتي عراق زيان ديده است. [۱۷]
گزارش - 327
در پي اقدامات مشكوكي چون كسب اطلاعات و جمع‌آوري اسلحه توسط گروههايي همانند سازمان‌هاي ماركسيستي و مجاهدين خلق، دادستاني انقلاب اسلامي آبادان، در اطلاعيه‌اي به تمامي اين گروهها هشدار داد طي بيست و چهار ساعت مناطق جنگي و شهرهاي اين مناطق را ترك كنند. سازمان مجاهدين خلق در قبال اين مسأله به موضع‌گيري پرداخت و در نشريه شماره 99 خود نوشت: دادستاني آبادان حكمي در مورد خروج گروههاي سياسي منجمله مجاهدين خلق صادر كرده است، در واقع اين حكم آخرين حلقه از سلسله فشارهاي مستمري است كه از اولين روزهاي آغاز نبرد با عراق بر نيروهاي ما كه در سنگرهاي مقدم نبرد در كنار مردم بوده‌اند، وارد مي‌شود. جريانهاي انحصارطلب از آغاز جنگ با عراق ضمن تمام فشارها تهمت ستون پنجم بودن را بر تبليغات خود افزودند، ولي در نهايت پايمردي نيروهاي جان بر كف مجاهدين خلق در سنگر مقاومت آنها را مجبور كرد كه رسماً ماهيت خود را افشاء كنند. گويي دفاع از ميهن حق انحصاري آنهاست و فقط با خضوع و گردن نهادن به تمايلات انحصارطلبانه و واپسگرايانة اين آقايان مي‌شود حق دفاع از ميهن و شركت در نبرد مقاومت را كسب كرد. اكنون حدود دو ماه و نيم از هجوم تجاوزكارانه عراق به ميهن ما مي‌گذرد و در اين مدت با وجود تبليغات گسترده‌اي كه در مورد شكست و عقب نشيني‌هاي پي در پي ارتش مهاجم به گوش مي‌رسد، هنوز شهرها و مناطق اشغال شده همچنان در دست اشغالگران بعثي است كه صدها هزار تن از هم ميهمان جنگ زدة ما خانه و كاشانة خود را از دست داده‌اند و بدون كمترين امكاناتي در شهرها و مناطق ديگر آواره و سرگردان شده‌اند … اعضاء و هواداران سازمان با تكيه بر امكانات محدود خود كه فضاي خفقان آور ناشي از عملكرد مرتجعين به وجود آورده و فعاليت را هر چه بيشتر محدود مي‌سازد، به مقاومت در برابر تجاوز عراق ادامه خواهند داد. [۱۸]
گزارش - 328
رئيس ديوان عالي كشور (آيت‌ا… دكتر بهشتي) در مراسمي كه به مناسبت تاسوعاي حسيني در دانشگاه تهران برگزار شد، بر وحدت اقشار مختلف مردم تاكيد كرد و اظهار داشت: « امروز در اين سخن، در اين مناسبت و در اين مكان، مطلبم پيرامون مسئلة اختلاف و وحدت است. وحدتي كه امروز براي ادامة انقلاب از هر چيز ديگر بيشتر مورد نياز است؛ وحدتي كه امام امت از عمق جان و دل براي تحقق آن مكرر فرياد برآورده است. فرياد اخير او را در سخنان چند روز قبل شنيديد. همة ما اين حقيقت را مي‌فهميم كه انقلاب و تداوم انقلاب در اين برهة حساس
و در همة مراحل حساس آينده، تنها و تنها با وحدت صفوف و نيروهاي مومن به انقلاب اسلامي ميسر است. فكر مي‌كنم از نيروهاي انقلابي كسي نباشد كه در اين مورد ذره‌اي ترديد داشته باشد. » [۱۹]
گزارش - 329
راديو اسرائيل به نقل از روزنامه « هندو » چاپ دهلي درباره اوضاع سياسي ايران مي‌گويد: پس از سرنگوني شاه مراكز متعدد قدرت در ايران به وجود آمد و شكاف سياسي چنان عميق گرديد كه حتي يك كشور در حال صلح نيز نمي‌تواند در برابر چنين وضعي دوام بياورد. از ظواهر امر چنين برمي‌آيد كه رهبران سياسي ايران بيش از آنكه مايل باشند ثبات و آرامش را به كشور خود برگردانند، مي‌خواهند انقلاب خود را به كشورهاي ديگر صادر كنند. اگر چنين باشد، ايران دوستان معدودي را نيز كه در صحنه بين‌المللي دارد، از دست خواهد داد. [۲۰] روزنامه السياسه، چاپ كويت نيز در همين زمينه مي‌نويسد: اوضاع و شرايط ايران به گونه‌اي است كه وجود يك رضا شاه ديگر را به نظر ضروري مي‌سازد. امروز ايران شديداً احتياج به رضا شاه ديگري دارد. حتي اگر اين رضا شاه قطب زاده باشد كه پس از خروج از زندان با استقبال مردم ايران كه از اوضاع به تنگ آمده‌اند، روبرو شد. [۲۱]
پاورقی‌ها
منابع و مآخذ روزشمار 1359/08/27
- ↑ سند شماره 001706 مركز مطالعات. تحقيقات جنگ: « بولتن خبري 24 ساعته » واحد اطلاعات سپاه خوزستان، شماره 48، 27/8/1359.
- ↑ سند شماره 001728 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: واحد اطلاعات سپاه سوسنگرد، 28/8/1359.
- ↑ ماخذ شماره 1.
- ↑ سند شماره 001724 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفتر سياسي انتظامي استانداري خوزستان، 28/8/1359
- ↑ سند شماره 001726 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: واحد اطلاعات سپاه سوسنگرد، 28/8/1359.
- ↑ سند شماره 001723 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: « بولتن خبري 24 ساعته » واحد اطلاعات سپاه خوزستان، شماره 49، 27 و 28/8/1359.
- ↑ خبرگزاري پارس، « گزارشهاي ويژه »، نشريه 245، 28/8/1359.
- ↑ ماخذ شماره 6.
- ↑ سند شماره 001706 مركز مطالعات. تحقيقات جنگ: « بولتن خبري 24 ساعته » واحد اطلاعات سپاه خوزستان، شماره 48، 27/8/1359.
- ↑ ماخذ شماره 7، راديو صوت الجماهير ( بغداد ).
- ↑ ماخذ شماره 7، راديو امريكا.
- ↑ ماخذ شماره7، راديو لندن.
- ↑ پيشين.
- ↑ ماخذ شماره 7، راديو امان.
- ↑ دفتر سياسي سپاه، رويدادها و تحليل، شماره 5، 10/9/1359.
- ↑ ماخذ شماره 7، راديو لندن.
- ↑ ماخذ شماره 7، راديو اسرائيل.
- ↑ نشريه « مجاهد »، ارگان سازمان مجاهدين خلق، شماره 99، 27/8/1359.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 1/9/1359.
- ↑ ماخذ شماره 7، روزنامه هندو چاپ دهلي.
- ↑ خبرگزاري پارس، « گزارشهاي ويژه »، نشريه 244، 27/8/1359، روزنامه السياسه، چاپ كويت.