1359.07.28

روزشمار جنگ سال 1359 1359.07.28
نام‌های دیگر	بیست و هشت مهر
تاریخ شمسی	1359.07.28
تاریخ میلادی	20 اکتبر 1980
تاریخ قمری	10 ذیحجه 1400

1360.07.28

1361.07.28

1362.07.28

1363.07.28

1364.07.28

1365.07.28

1366.07.28

روز بيست و نهم-ادامه تلاش دشمن براي اشغال خونينشهر و نبادان

در بيست و نهمين روز، درگيري خياباني در خونين‌شهر ادامه يافت و با وجود مقامات سرسختانه رزمندگان اسلام و تلفات سنگين نيروهاي عراقي، فشار دشمن براي تصرف شهر ادامه پيدا كرد و نيروهاي زرهي دشمن از طرف پل‌نو به سمت آبادان حركت كردند. در محور آبادان، از نيمه شب، درگيري در كوي فرهنگيان و ايران گاز شروع شد و تانكهاي دشمن كه تا فاصله 2 كيلومتري جاده ماهشهر ـ آبادان نفوذ كردند قواي زيادي را در پشتيباني خود داشتند دشمن در محور آبادان دائم در حال تقويت نيروهايش بود. در محور سوسنگرد، عراقيها تا دهلاويه پيشروي كرده، سلاحهاي سنگين مستقر كرده‌اند. از سوي ديگر، با حمله نيروهاي خودي به عراقيها در دامنه ارتفاعات ا...اكبر، دشمن متوقف و تلفاتي به نيروهايش وارد شد. در محور سرپل‌ذهاب، طي درگيريهايي در ارتفاعات منطقه، نيروهاي خودي موفق به دفع دشمن و وارد كردن تلفاتي به آنها شدند. همچنين در منطقه پيرانشهر تحركات و درگيريهايي رخ داد. هواپيماهاي دشمن، خارك، آبادان و اهواز را مورد هجوم قرار دادند و خساراتي وارد كردند. نيروي هوايي ارتش جمهوري‌اسلامي طي عملياتي مواضع ستونهاي نظامي و پايگاههاي دشمن را بمباران كردند.

حملات و درگيريهاي زميني

جبهه جنوبي در خونين‌شهر زدوخوردهاي خياباني ادامه دارد. نيروهاي زرهي دشمن از جانب پل‌نو به طرف آبادان در حركتند و نيروهاي پياده آنها از ناحية گمرك تا پشت جاده كمربندي و در خانه‌هاي كوي طالقاني مستقر هستند. گزارش واحد اطلاعات سپاه حاكي است: « درگيري در خرمشهر خيلي شديد است. دشمن از طرف بندر تا سپاه سابق و از طرف راه‌اهن تا كوي طالقاني و جاده كمربندي پيش آمده است. بي‌سيم دشمن تعداد تلفات عراقيها را 500 نفر ذكر كرده است و خواستار عقب‌نشيني شده كه اجازه دادهنشده است. نيروي پياده مهاجم دشمن به خرمشهر بيش از هزار نفر است.” نيروي كمكي خودي به خرمشهر رسيده، ولي خمپاره و مهمات خمپاره 120 هنوز نرسيده است. اين روزها بيشترين تلاش دشمن براي رسيدن به مسجد‌جامع ـ كه مركز و محور و پشتوانه مقاومت رزمندگان است ـ و پل خرمشهر به اوج خود رسيده است و بيشترين نيروها و امكانات در اين دو محور به كار گرفته مي‌شود. همچنين نيروي دريايي ارتش، ساعت 10 امروز اعلام كرد: « دشمن به طرف پل خرمشهر در حركت است.» در محور آبادان، از نيمه‌شب گذشته در كوي فرهنگيان و ايران گاز، نيروي خودي و دشمن درگير بودند و شهر زير آتش توپ و خمپاره قرار داشته است. به گزارش سپاه آبادان: « تانكهاي دشمن روي جاده آبادان ـ ماهشهر به فاصلة 2 كيلومتري آبادان نفوذ كرده‌اند و پشت‌سر آنها به فاصله 30 كيلومترنيروهاي عراقي مستقر هستند. نيروهاي كمكي دشمن از پلي كه در سلمانيه روي رودخانه كارون زده‌اند، دائماً وارد جبهه مي‌شوند. تانكهاي دشمن در جبهه خرمشهر از جاده خاكي منشعب از پليس راه در قسمت كم‌عرض رودخانه كارون پل شناور شده‌اند و به طرف نيروهاي مستقر در جاده ماهشهر پيش مي‌روند.» ستاد مشترك ارتش ضمن اعلام خبر: « بعدازظهر امروز جاده قديم آبادان لحظاتي آرام بود كه مردم با ماشين و پياده شهر را ترك كردند.» هشدار مي‌دهد كه: شهر آبادان در محاصره نيروهاي دشمن است و اگر نيروهاي خودي پشتيباني نشوند، وضعيت شهر به خطر خواهد افتاد. گزارش منابع موثق حاكي از استقرار واحدهايي از دشمن در روستاهاي رحمانيه قديم و رحمانيه كعبي، غرب كارون و اواسط فاصله اهواز ـ آبادان است كه تعدادي ضدانقلاب نيز با آنها همكاري نزديك دارند. از سوي ديگر دشمن در تلاش است با فشار آتش توپخانه باعث تخليه روستاي نثاره شود كه به فاصله كمي از روستاهاي مذكور و در شرق كارون واقع شده است. اهالي اين روستا پشتيبان جمهوري‌اسلامي هستند و در نزديكي آن جنگل انبوهي است كه براي استتار بسيار مناسب است. در محور سوسنگرد « نيروهاي عراقي ـ كه قبلاً در سابله ( بين سوسنگرد و بستان ) مستقر بودند ـ امروز تا قريه دهلاويه ( 8 كيلومتري سوسنگرد ) پيشروي كرده، تعدادي خمپاره‌انداز و سلاحهاي ديگر در خط مقدم و حدود 15 نفربر در عقب آن مستقر نموده‌اند و با پشتيباني توپخانه مستقر در بستان پيشروي مي‌كنند. دشمن از اين طريق قصد تصرف مواضعي را در سوسنگرد دارد كه بتواند نيروهاي خود را به طرف اهواز حركت دهد.» در شمال سوسنگرد « حدود ساعت 11، حدود ساعت 11، نيروهاي خودي در دامنه كوههاي ا...اكبر ( حاشيه رودخانه كرخه ) به نيروهاي عراقي ـ كه شب گذشته با شدت و سرعت آنجا را تصرف نمودند ـ حمله و با وارد كردن تلفاتي، تعدادي تانك و خودروي آنها را منهدم نموده، از ادامه پيشروي‌شان جلوگيري كردند. اما دشمن باز براي پيشروي تلاش مي‌كند.» جبهه مياني و شمالي در جبهه سرپل‌ذهاب، به گزارش ژاندارمري كرمانشاه: « واحدهاي عراقي در اطراف ارتفاعات دشتك، موش‌كور و سرآب‌گرم به نيروهاي خودي حمله كردند كه با رشادت يگانهاي خودي، تلفات سنگيني به آنها وارد شد و مجبور به عقب‌نشيني شدند.» به گزارش سپاه غرب كشور: « گروهك ضدانقلاب حزب رزگاري در اطراف كامياران، كاني گرمله و كوه‌ويس مستقر و به سلاحهاي خمسه‌خمسه مجهز شده‌اند. اين گروهك عده‌اي را نيز براي همكاري به عراق فرستاده است.» پادگان سقز اعلام كرد: « افراد مسلح ضدانقلاب براي حمله به شهر بوكان و ترجان سازماندهي شده و در آباديهاي اطراف، براي محاصره و ورود به شهر، مستقر گرديده‌اند.» امروز براي مقابله با هرگونه اقدامي توسط گروهكهاي مسلح در مناطق جنگي شمال‌غرب كشور، از سوي ستاد مركزي سپاه، دستور برخورد شديد داده شد.» ستاد مشترك ارتش اعلام كرد: « 1 ـ عوامل اطلاعاتي ارتش عراق با نفوذ به خاك ايران، تحت حمايت برخي اكراد داخلي، در منطقه جلديان مستقر گرديده‌اند و بي‌سيمي در اختيار آنها قرار گرفته كه بتوانند با اربيل و حاجي‌عمران ( از مناطق عراق ) ارتباط برقرار كنند. 2 ـ امروز دو واحد كماندو و يك آتشبار توپخانه دشمن از لشكر8 اربيل به منطقه حاجي‌عمران اعزام شدند كه قصد حملة مجدد به يگانهاي ايراني در منطقه پيرانشهر را دارند. 3 ـ صبح امروز نيروهاي عراقي به برخي مواضع ايران در منطقه جلديان حمله كردند. ضمناً عوامل عراقي مقيم منطقه طي تماس با آنها، از لشكر 8 خواسته‌اند آتش خود را متوجه پادگان پيرانشهر نمايد. 4 ـ دولت عراق طي پيامي از حزب دمكرات كردستان ايران خواسته كه حملات چريكي خود را هرچه شديدتر ادامه دهند.» « عصر امروز 2 گروهان پياده خودي به كردهاي مسلح طرفدار عراق، مستقر در ارتفاعات و محورهاي اصلي پيرانشهر به طرف حاجي‌عمران، حمله كرده و خسارات زيادي به آنها وارد نمودند كه در پي آن شورشيان به منطقه تمرچين و كلات‌رس فرار كردند.»

حملات و اقدامات هوايي

خارك: صبح امروز دو ميگ عراقي به خارك حمله و با شليك آتشبارها فرار كردند. آبادان: ساعت 22 شب گذشته، ميگهاي عراقي به آبادان حمله كردند و پارك آبادان و گارد ساحلي را هدف قرار دادند. آبادان: ستاد مشترك شوراي عالي دفاع اعلام كرد: در جريان تجاوز امروز ميگهاي عراقي به حريم آبادان و خرمشهر دو ميگ متجاوز در نتيجه آتش ضدهوايي ساقط شد و خلبانان آن به هلاكت رسيدند. اهواز: صبح امروز يك هواپيماي دشمن به دو كيلومتري پل تصفيه شكر حمله كرد كه بر اثر بمباران آن، چند نفر شهيد و زخمي شدند و دو خودرو سوخت. تهران: به گزارش وزارت خارجه، سفارت عراق دستگاهي نصب كرده كه با آن مي‌توان هواپيماهاي تي‌توپولف را هدايت و قسمتي از رادارها راكور كرد. دستگاه اصلي داخل سفارتخانه است و جعبه كوچكي مربوط به اين دستگاه روي آنتن پشت‌بام نصب شده است.

خلاصه اطلاعيه‌هاي ستاد مشترك ارتش

اطلاعيه 204 ... نيروهاي دشمن امروز با سلاحهاي سنگين و توپخانه، آبادان را زير آتش شديد قرار دادند. نيروهاي مسلح و نيروهاي مردمي با اجراي آتش متقابل از پيشروي مزدوران عراق به شهر آبادان جلوگيري كردند. رزمندگان هوانيروز طي يك عمليات، 6 تانك، 5 خودرو و 4 سنگر دشمن را در منطقه آبادان منهدم كردند. در خرمشهر نبرد خانه به خانه ادامه دارد. رزمندگان نيروي دريايي با اشكال مجروحين را تخليه مي‌كنند. اطلاعيه 206 ... دلاوران هوانيروز از بامداد امروز در جبهه‌هاي غرب و جنوب توانستند 5 تانك، 10 خودرو، دو قبضه توپ و چند سنگر تانك و نفرات دشمن را نابود كنند. در اين حملات حدود 200 مزدور عراق به هلاكت رسيدند: در عمليات امروز هوانيروز، 2 هلي‌كوپتر مورد اصابت گلوله‌هاي دشمن قرار گرفتند. صدمات وارده جزيي است... اطلاعيه 208 دلاوران نيروي هوايي ارتش در حملات خود از ساعت 7 روز 28/7/59 تا ساعت 7 روز 29/7/59، خسارات زير را به دشمن وارد كردند. 1 ـ ستونهاي نظامي دشمن مستقر در اطراف خرمشهر، اروندرود و پادگان دژ خرمشهر و همچنين تعدادي تانك و خودروهاي زرهي دشمن در جاده آبادان ـ اهواز هدف قرار گرفتند. 2 ـ در غرب اهواز به نيروهاي عراقي خساراتي وارد شد و تعدادي تانك و خودرو هدف قرار گرفتند. 3 ـ رادار زبيده در خاك عراق 70% تخريب گرديد و به تعدادي خودروهاي زرهي در جاده و به پالايشگاهي در 13 كيلومتري زبيده خسارت وارد آمد. 4 ـ به سايتهاي سام و نفرات دشمن حمله شد و نيز در منطقه ايلام به قواي عراق خساراتي وارد و يك رادار دشمن 100% تخريب شد. 5 ـ انبارهاي مهمات شرق سليمانيه عراق 40% تخريب و تأسيسات كنار آن 100% منهدم گرديد. 6 ـ در منطقه غرب به تعداد زيادي وانت‌بار كه به سمت ايران حركت مي‌كردند، حمله شد كه نابود شدند. اطلاعيه 210 ... رزمندگان هوانيروز امروز به يگانهاي پياده دشمن در منطقه كوه ا... اكبر در جبهه سوسنگرد تاخته و سه خودروي نفرات دشمن را منهدم ساختند. اطلاعيه 212 ... دلاوران هوانيروز در روز 28/7 با ضربات مهلكي كه به دشمن وارد ساختند، موفق شدند در نقاط مختلف جبهه‌هاي نبرد 3 قبضه توپ، 13 تانك و 23 خودروي حامل مهمات و سوخت و يك دستگاه بولدوزر نيروهاي عراق را منهدم نمايند. در اين عمليات بيش از 150 نفر از نيروهاي دشمن به هلاكت رسيدند. اطلاعيه‌ ... دليران نيروي هوايي ارتش، ظرف روز 28 مهر، بر نيروهاي دشمن پياپي يورش بردند و فعاليتهاي زير را انجام دادند: 1 ـ انهدام قسمتي از يگان‌هاي زرهي و تداركاتي دشمن در غرب كشور و همچنين انهدام يك ستاد عملياتي نيروهاي بعث در پشت رودخانه اروند مستقر در خاك عراق 2 ـ انهدام نيروهاي دشمن در غرب حلينيه در خاك عراق 3 ـ انهدام قسمتي از ستونهاي زرهي و توپخانه دشمن در نوارهاي مرزي در غرب و جنوب كشور 4 ـ انهدام قسمتي از نيروهاي دشمن در نوار مرزي غرب اهواز و حوالي خرمشهر 5 ـ انهدام قسمتي از نيروهاي توپخانه و زرهي دشمن مستقر در منطقه خرمشهر 6 ـ انهدام قسمتي از واحدهاي توپخانه ضدهوايي در حوالي آبادان و اطراف جاده اهواز ـ آبادان و همچنين نابود كردن تعدادي تانك دشمن روي جاده آبادان 7 ـ به هلاكت رسانيدن قسمتي از نيروهاي دشمن در اطراف رودخانه كرخه. اطلاعيه 215 در مورخه 28/7/59، هنگامي كه مزدوران عراق در منطقه مرزي غرب مشغول حفر كانال و ساختن استحكامات و پياده كردن نيرو بودند، مزدوران غيور ژاندارمري بر آنان تاختند و ضمن انهدام بولدوزر و خودرو و دو دستگاه كمپرسي حامل مهمات، تعدادي از نفرات قواي كفر را به هلاكت رساندند.

خلاصه بيانيه نظامي عراق

بيانيه 90 ... نتيجه فعاليتهاي نظامي واحدهاي ما در مناطق عملياتي ديشب و بامداد امروز به اين شرح است: خسارات دشمن: 132 كشته، انهدام 8 تانك، دو پايگاه موشكي، 2 خودروي حامل مهمات، به غنيمت گرفتن يك انبار بزرگ مخابرات، چهار مخزن مهمات، 50 خودرو سالم، دو خوروي حامل مهمات، 3 توپ صحرائي و تعدادي توپ 106. خسارات ما: 24 كشته، 2 خودرو. هوايي: يك فروند هواپيماي دشمن در منطقه مركزي جبهه سرنگون گرديد. بازتاب حملات و درگيريها راديو لندن: آخرين گزارشها حاكي است كه از سرعت پيشرفت نيروهاي عراقي براي تصرف شهر آبادان كاسته شده زيرا حملات هوايي ايران باعث عقب‌نشيني نيروها شده است. هواپيماهاي ايراني يك پل موقت نيروبر را ـ كه عراقيها روي كارون ساخته و به هنگام خروج از خرمشهر مورد استفاده قرار مي‌دادند ـ بمباران كردند. طرفين يكديگر را زير آتش توپخانه و خمپاره قرار داده‌اند. عراق مي‌گويد سربازان آن كشور مشغول تصفيه خرمشهر از باقي‌مانده نيروهاي ايران هستند كه همچنان مقاومت مي‌كنند. راديو كلن:... جنگ ميان دو طرف همچنان بي‌وقفه در جريان است. طبق بررسيهاي اوليه حدود يكهزار نفر از مردم غيرنظامي كرمانشاه در اثر حملات جنون‌آميز هواپيماهاي عراقي كشته شده و تعداد بي‌شماري زخمي شده‌اند. توپخانه سنگين عراق و واحدهاي موشكي اين كشور بي‌وقفه شهرهاي آبادان و خرمشهر را زير آتش گرفته‌اند و تعداد زيادي از مردم غيرنظامي را به هلاكت رسانده‌اند. طبق گزارشهاي رسيده، مقاومت، مردم و نيروهاي نظامي ايران در خرمشهر ـ كه جنگ به حالت خانه به خانه و تن به تن رسيده ـ بي‌وقفه ادامه دارد. راديو اسرائيل: تانكهاي عراقي كه داخل خوزستان هستند، تا پل بهمنشير ـ در حومه آبادان ـ پيش رفته‌اند، ولي ورودشان به آبادان همچنان بي‌نتيجه مانده است.

روزشمار سياسي 28/7/59

امام خميني متكي بر اصل « دفع تجاوز در اسلام » قتال با صدام را وظيفه همه مسلمين اعلام كردند و با اظهار تأسف از موافقت و پشتيباني برخي دولتهاي اسلامي با رژيم عراق، خواستار محاكمه صدام شدند. از سوي ديگر، صدام تجاوز به جمهوري‌اسلامي را دفاع از عراق و امت‌عرب و هموار كردن راه پيروزي اعراب اعلام كرده و بر ماهيت قومي جنگ تاكيد مي‌كند. دبير‌كل كنفرانس كشورهاي اسلامي به فعاليتهاي ميانجي‌گرانه خود شدت بخشيده و خواستار تشكيل هيأتي از رؤساي كشورهاي اسلامي و تلاش آنها براي خاتمه جنگ گرديده است. امريكا و متحدان غربي آن در ناتو حضور نظامي خود را در منطقه به بهانه پر‌كردن خلأ ناشي از سقوط شاه ايران و حفظ امنيت تنگه‌هرمز افزايش داده‌اند.

جمهوري‌اسلامي ايران

بيانات امام خميني در جمع سفراي كشورهاي اسلامي:... مشكل بزرگ مسلمين اين است كه قرآن كريم را كنار گذاشته‌اند و تحت لواي ديگران درآمده‌اند... دولت غاصب صدام بدون يك عذر موجهي در بين تمام دول عالم، بدون اطلاع و بدون سابقه با ( از ) دريا و هوا و زمين هجوم كرد بر ايران و به خيال خودش مي‌خواست كه كشورگيري كند و خلافت مسلمين را، يك آدمي كه به اسلام اعتقاد ندارد، رياست مسلمين را به دست بگيرد... بر كدام مملكت اسلامي پوشيده است اين معنا كه صدام به مابغي كرده است و طغيان كرده است و ظلم كرده است و هجوم كرده است؟ چرا ممالك اسلامي به آيه شريفه‌اي كه مي‌فرمايد « فقاتلوا التي حتي تفي الي امر الله » عمل نمي‌كنند؟ مع‌الاسف بعضي از ممالك اسلامي.. با او اعلام موافقت مي‌كنند يا بعضي پشتيباني مي‌كنند... مع‌الاسف گمان مي‌كنند بعضي كه ما منزوي شده‌ايم به واسطه مخالفت با آمريكا، خير، آمريكا منزوي شد. ميزان ملتهاست. شما سر نيزه را از روي ملتها برداريد و مردم را آزاد بگذاريد، ببينيد كي منزوي است؟ ما همچو سيلي خواهيم زد به صدام و حزب بعث عراق كه ديگر بلند نشود از جاي خودش.. صدام بايد محاكمه بشود، همان‌طوري كه كارتر بايد محاكمه بشود. او براي نفع خودش عمل مي‌كرد و اين ملعون براي نفع امريكا عمل مي‌كند... ما چه پيروز بشويم در عالم ماده و چه غلبه كنيم، غلبه با ماست. پيغمبر اسلام هم در بعضي از جنگها شكست خورد، لكن غلبه با او بود... ما اين كه مي‌گوئيم بايد انقلاب ما به همه جا صادر بشود، اين معني غلط را از او برداشت نكنند كه ما مي‌خواهيم كشورگشايي كنيم... معني صدور انقلاب ما اين است كه همه ملتها بيدار بشوند و خودشان را از اين گرفتاري كه دارند و از اين تحت سلطه بودني كه هستند و از اين كه همه مخازن آنها دارد به باد مي‌رود و خودشان به نحو فقر زندگي مي‌كنند، نجات بدهند. بيانات امام خميني خطاب به حبيب شطي ( دبيركل كنفرانس كشورهاي اسلامي ): الان جنگ در ايران است و اين خود دليل بر تهاجم آنها بر ماست و اگر ما مهاجم بوديم، در عراق بوديم. بدون هيچ سابقه و بدون هيچ دليلي با پايمال كردن تمام مواضع بين‌المللي، صدام اقدام كرد بر هجوم به ايران...مسألة نزاع بين حكومت و حكومت نيست، مسأله هجوم يك بعث عراقي غيرمسلم است بر يك حكومت اسلامي و اين قيام كفر عليه اسلام است و بر همه مسلمين، قتال با او واجب است، اگر مسلمين تكليف خودشان را عمل كنند، ما هرگز بنا نداريم در مملكت ديگري دخالت كنيم... تجاوز او بر ملت خودش بيشتر از تجاوزي است كه بر ما كرده است. بر ما و شما و همه مسلمين واجب است كه او را سر جايش بنشانيد و خساراتي را كه بر عراق و ايران، وارد شده از او مطالبه كنيد. ما دعوا با كسي نداريم، لكن خسارات عراق و ايران را مطالبه مي‌كنيم... در پايان اين ديدار آقاي حبيب شطي از امام پرسيد: آيا اجازه مي‌دهند كه عده‌اي از رؤساي دولتهاي اسلامي در رأس هيأتي جهت بررسي به ايران بيايند و با شما ديدار كنند امام در پاسخ فرمودند: براي رسيدگي به جنايات صدام، آمدن به ايران مانعي ندارد.

عراق

صدام: عراقيها نه تنها از مرزهاي عراق دفاع مي‌كنند، بلكه آنها يك حمله نژادپرستانه و كينه‌جويانه به جناح شرقي امت را دفع مي‌نمايند و... درهاي پيروزي را به روي اعراب باز مي‌كنند و راهها را براي فلسطين و جولان و همه سرزمينهاي عربي غصب شده، هموار مي‌سازند. ... جهان نقطه‌نظرهاي ما را شنيد و آن را پذيرفت و براي او مسلم شد كه كي بر حق است و كي بر باطل، ولي متجاوزان فارسي به تجاوز خود ادامه دادند وعراق را مجبور كردند به جنگ ادامه دهد. فرستاده صدام به توكيو: عراق در جنگ پيروز است، ولي مايل است ميانجي‌گري و حكميت هر كشوري را بپذيرد. عبدالوهاب محمود، و زير آبرساني عراق براي ديدار از هشت كشور امريكاي لاتين، به منظور تشريح ديدگاههاي كشورش در جنگ با ايران، بغداد را ترك گفت. وي از كوبا، مكزيك، گواتمالااكوادور، ونزوئلاء، جامائيكا و آرژانتين ديدار خواهد كرد.

تلاشهاي صلح

حبيب شطي، در ملاقات با امام خميني: من طرحي دارم و آن اين كه اجازه بفرماييد هيأتي از رؤساي كشورهاي اسلامي تشكيل شود كه شما و طرف ديگر راي توافق دهيد و مسئوليت پايان بخشيدن به جنگ را به عهده آنان گذاشته تا جنگ پايان يابد و سپس مذاكرات طرفين شروع شود. به نظر من الان وقت آن است كه جنگ پايان يابد و پس از مذاكره و وقتي معلوم شد عراق است كه مي‌خواهد به جنگ ادامه دهد، آن وقت بر امت اسلامي است كه عليه تجاوزگريهاي عراق قيام كنند. حبيب شطي: اين جنگ برخلاف اصول همبستگي ملل اسلامي بوده و هدف اصلي ما برقراري صلح است و ما خود را ملزم مي‌بينيم كه با دو طرف جنگ صحبت كنيم. مواضع و اقدامات كشورها كارتر: ايالات متحده با برتري هوايي و دريايي خويش قادر است تنگه‌هرمز را همچنان باز نگه دارد... دولت آمريكا تجهيزات و مهمات 13 هزار تفنگدار درياي و 500 فروند هواپيما را تامين و در عين حال تسهيلات نظامي مربوط به استفاده از اين نيروها را در منطقه ميسر كرده است.

شاه اردن در جمع افسران اين كشور: ارتش عربي ما... به خاطر وحدت عرب جنگهايي كرده و وظيفه خود را در هر نبرد و هر رويارويي با خطر، در قسمتهاي مختلف ميهن بزرگ عرب انجام داده است. هنگامي كه خطر متوجه هر قسمتي از جهان عرب شود، مجموعة ما را تهديد مي‌كند. بنابراين وظيفه فداكاري و امانت ما را ملزم مي‌سازد تا روش مردانه و شرافتمندانه‌اي براي ياري برادران خود در عراق براي استرداد حقوق تاريخي مشروع در سرزمين و آبهاي خود و بازگشت سرزمينهاي اشغال شده در فلسطين، قدس و ساير حقوق غصب شده عربي در پيش گيريد.

تحليلها و تفسيرها

نيويورك تايمز: جنگ يا ماهة ايران و عراق باعث ايجاد شكاف در جبهه اعراب شد... ميان كشورهاي عربي از مديترانه تا خليج‌فارس بر حسب جانبداري از هم نژاد عرب خود در عراق و با حمايت از مسلمانان ايران شكاف افتاده است. راديو امريكا:... از شروع منازعات ايران و عراق يك‌سري مبادله و تبادل‌نظر پشت پرده ميان هم‌پيمانان امريكا و كشورهاي خليج‌فارس به عمل آمده است. در نتيجه اين تماسها اينك ناوگاني مركب از حداقل شصت فروند از كشتيهاي جنگي امريكا، انگلستان، فرانسه واستراليا براي حفاظت از نفت‌كشها در خليج‌فارس و تنگه‌هرمز مورد استفاده قرار مي‌گيرد. هدف ديگر اين است كه ايران و عراق از گسترش جنگ برحذر داشته شوند... به نظر مقامات واشنگتن دليل اصلي جنگ ايران و عراق دگرگوني توازن قدرت در منطقه در نتيجه سقوط رژيم شاه و ظهور عراق قوي‌تر از قبل است. وحشت رهبري عراق از انقلاب اسلامي ايران نيز دليل ديگر است. هيچيك از طرفين مخاصمه قادر به پيروزي در جنگ و در عين حال آماده سازش يا مصالحه يا تسليم هم نيستند.

منابع و مآخذ روزشمار 1359/07/28