1362.04.17

روزشمار جنگ سال 1362 1362.04.17
نام‌های دیگر	هفده تیر
تاریخ شمسی	1362.04.17
تاریخ میلادی	8 ژوئیه 1983
تاریخ قمری	26 رمضان 1403

1360.04.17

1361.04.17

1363.04.17

1364.04.17

1365.04.17

1366.04.17

1367.04.17

1. عراق تحرکاتی را در منطقه عمومي حاجعمران که سرزمین مورد نظر برای اجرای عملیات آینده (والفجر۲) در منطقه مقابل پیرانشهر است، انجام داد. براساس گزارش قرارگاه حمزه سیدالشهداء(ع) سپاه و سپاه منطقه۱۱، عراق در ارتفاعات انه در محور جنوبی (چپ) جاده حاج‌عمران و در دامنه غربی ارتفاعات ۲۸۰۰ (ارتفاعات کدو) که خالی از نیرو بود، نیرو مستقر کرد و افراد حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانی‌ها) که به‎صورت پراکنده در این منطقه حضور داشتند، آنجا را ترک کردند. همچنین عراق یک گردان نیرو و یک آتشبار کاتیوشا به منطقه حاج‌عمران اضافه و یک گردان در حوالی شهرک دربند در غرب حاج‌عمران مستقر کرد. به‎علاوه در این روز ۲ فروند هواپیمای عراقی از تمرچین بهسمت پیرانشهر پرواز کردند که باتوجهبه سقف پروازی بالای این ۲ هواپیما، احتمال زیاد داده می‌شود که مأموریت آنها شناسایی و عکس‌برداری از منطقه عمومی عملیات والفجر۲ بوده باشد. فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) تحرکات اخیر عراق و به‌ویژه استقرار نیروی جدید در ارتفاعات انه را موجب اختلال و ناامنی در عملیات آینده ارزیابی کرد و فرماندهی منطقه۱۱ نیز اجرای هرچه سریع‌تر عملیات در این منطقه را به فرماندهی کل توصیه کرد

________________________________________

2. در عملیات‎هایی ازجمله حمله به پایگاه‌ها، اجرای کمین، مینگذاری، اجرای آتش و... که افراد وابسته به گروه‌های شورشی در مناطق مختلف استان‌های آذربایجانغربی و کردستان اجرا کردند، از نیروهای خودی ۷ تن شهید و ۲۰ نفر زخمی شدند و مهاجمان ۴ تن را گروگان گرفتند. از افراد مسلح غیرقانونی نیز ۶ تن کشته و ۶ نفر زخمی‌ شدند. در غرب مریوان عدهای از افراد حزب دمکرات که در خاک عراق به سر می‌برند با ورود به داخل خاک ایران در حوالی روستای مرزی پیرانکهنه با نیروهای تیپ۳ لشکر۲۸ کردستان درگیر شدند که در نتیجه این درگیری ۳ تن از افراد خودی شهید و ۵ نفر زخمی‌ شدند. مهاجمان نیز ۴ تن کشته و ۳ نفر زخمی داشتند. ازطرفی، در منطقه سلماس، افراد حزب دمکرات به عده‎ای از نیروهای پایگاه قزلکندی که درحال گشت‎زنی در اطراف پایگاه بودند حمله کردند. بلافاصله نیروهای کمکی از سپاه سلماس به منطقه اعزام شدند. در این درگیری که از ساعت ۱۰ صبح شروع شد و تا ساعت‌ها ادامه داشت ۳ نفر از افراد پایگاه شهید و ۲ تن زخمی‌ شدند. از تلفات واردآمده به افراد حزب دمکرات اطلاعاتی دریافت نشده است. به‎علاوه، در منطقه عمومی‌ سقز، عناصر مسلح غیرقانونی در ساعت ۱۸ به نیروهای یک گروهان از هنگ ژاندارمری که مأموریت تأمین جاده را برعهده داشتند حمله کردند که براثر آن ۵ تن از نیروهای این گروهان زخمی ‌شدند.* عوامل حزب دمکرات همچنین در محور سردشت به پیرانشهر به پایگاه میرآباد حمله کردند که با هوشیاری و واکنش به‎موقع نیروهای سپاه مواجه و با تحمل ۲ کشته و ۳ زخمی‌ مجبور به ترک منطقه شدند. نیروهای مهاجم هنگام ترك منطقه ۶۵ رأس از گوسفندان روستائیان را به سرقت بردند. دراین‎حال، در شمال همين منطقه، افراد حزب دمکرات به پایگاه موسیآلان حمله کردند که در نتیجه آن یک تن از افراد خودی زخمی‌ شد. در شمالشرقی ارومیه نیز عناصر حزب دمکرات در حوالی روستای حاجآقابابا بر سر راه نیروهای خودی اجرای کمین کردند که براثر آن ۳ تن از افراد خودی مفقود شدند.** در محور بانه سردشت هم افراد مسلح ضدانقلاب یک سرباز از لشکر۲۸ کردستان را دستگیر و به گروگان بردند. همچنین در سه عملیات مینگذاری عوامل مسلح غیرقانونی در محور سردشت - مهاباد و حوالی ارومیه ۶ تن زخمی‌ شدند که پای یک نفر از آنان قطع شد. درضمن، یک خودرو نیز خسارت دید. علاوه‎‏براین، افراد مسلح غیرقانونی شهر سردشت و پایگاه همران در شمال این شهر را هدف گلوله‌های توپخانه قرار دادند که براثر آن ۲ باب منزل مسکونی و دکل بیسیم سپاه آسیب دید و یک تن شهید و یک نفر زخمی ‌شد.

________________________________________

3. باتوجهبه کشمکش‌های نظامی ‌مناطق کردنشین غرب کشور و وقایع و تحولاتی که در دو هفته اخیر رخ داد، رادیو بی‌بی‌سی درباره درگیری‌های این مناطق تفسیری پخش کرد. این رادیو درگیری جعفرآباد در تاریخ ۸ تيرماه در محور بیجار - تکاب را ازآنجایی‎که در منطقهای دور از مرز و در عمق منطقه روی داد، مهم خواند، ولی اعلام نکرد که اجرای این عملیات یک خطرپذیری محض بود که مهاجمان اقدام به آن کردند و تلفات فراوانی را متحمل شدند. بی‎بی‎سی همچنین اجرای عملیات در اواخر خرداد و اوایل تیرماه در غرب سردشت را ازآنجایی مهم دانست که نیروهای ایرانی در این منطقه علاوهبر درگیری با گروه‌های مسلح طرف‌دار عراق با نظامیان عراقی مستقر در ارتفاعات مرزی نیز درگیر شده و پیروزی‌هایی به دست آوردند. بخش‌هایی از این مقاله رادیویی بدین‎شرح است: «چنانکه از گزارش‌های دولتی و چریکی برمی‌آید نبرد در کردستان در مثلث سردشت - بانه - بوکان در نزدیکی مرز عراق ادامه دارد. هرچند این نبردها نسبت به گزارش‌هايي كه طرفين از برخوردهای شدید ارائه کردهاند محدودتر است. به‌هر‌حال در نبردی که در سمت شرق و دور از مرز عراق در جعفرآباد و در حوالی بیجار درگرفته است، حرکتی جدید است. اگرچه ممکن است که این درگیری محدود به خود باشد و به نقاط دیگر گسترش نيابد و سرایت نکند. سه هفته پیش دولت ایران ادعا کرد که بر ناحیه نزدیک سردشت تسلط کامل یافته است. چریک‌های کرد این ادعا را رد کردهاند و گفتهاند که نیروهای مشترک حزب دمکرات کردستان و مجاهدین خلق حمله نیروهای دولتی را در ناحیه سردشت دفع کردهاند و ۵۰۰ نفر از سربازان دولتی را کشتهاند. آخرین اطلاعیه حزب دمکرات کردستان حاکی است که پیشمرگان این حزب در شب پانزدهم تیرماه یک کلانتری در شهر مهاباد را تصرف کرده و ۳۶ نفر را اسیر گرفتهاند. درهمین‎حال، اطلاعیه‌های حزب دمکرات حاکی است که نیروهای دولتی نفوذ خود را به روستاهای مرزی در منطقه سردشت گسترش دادهاند. حقیقت این ادعاها و تکذیب‌ها هرچه باشد باید توجه داشت که دولت ایران در هفته پیش اعلام کرد که نیروهایش علیه نیروهای عراقی در منطقه مرزی نزدیک سردشت عملیات انجام دادهاند. چنین به نظر می‌رسد که نیروهای دولتی در این ناحیه اکنون خود را به اندازه کافی نیرومند احساس می‌کنند که بتوانند علاوهبر آمادگی حمله علیه کردها توجه خود را به نیروهای عراقی در سوی دیگر مرز نیز معطوف دارند.»

________________________________________

4. حجت‎الاسلام‎والمسلمین هاشمی رفسنجانی در خطبه‎های مراسم نماز جمعه امروز تهران، دولت‎های فرانسه و کویت را بهعلت دخالت در ربودهشدن هواپیمای مسافری ایران به‎شدت نکوهش کرد. وی این هواپيماربايي را از پیش طراحی‎شده و با اطلاع و همکاری کشورهای یادشده اعلام کرد و گفت ما ازطریق دیپلماتیک از دو کشور درخواست کرده بودیم که اجازه ورود هواپیمای ربوده‌شده را ندهند، ولی آنان از قبول درخواست ما سر باز زدند. رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه سخنرانی خود سیاست امریکا در مسدودکردن دارایی‌های ایران و تشویق خلبانان رباینده بالگرد ایران به پناهندگی به بحرین را تقبيح كرد و در پایان با تأکید بر رفتار اصولی انقلاب با مخالفان و پرهیز از خشونت‌های متعارف در ديگر انقلاب‌ها همچون برخورد شوروی با مخالفان، مردم را به مقاومت، پایداری، صبر و تحمل دعوت کرد. بخش‌هایی از سخنان حجت‏الاسلام هاشمی رفسنجانی بدین‎شرح است: «قضیه هواپیماربایی پریروز را ببینید، یک قدری باز کنید، ببینید چه چیز درمی‌آید همه اصول، ادعاها و همه حرف‌هایشان را فراموش کردهاند. در این جنایت، ایران مظلوم، ایران مورد تهاجم شرق و غرب، بار این‏همه ظلم و زورگویی و قساوت را تحمل می‌کند. البته حق جوری است که باز قیافه ما پیروز درمی‌آید و در همین حادثه هواپیماربایی هم ما سود بردیم. چند بچه را وادار می‌کنند که یک هواپیما را ببرند خوب شما اطلاعات دارید که چقدر تبلیغات هواپیماربایی، تروریسم هوایی و دزدی هوایی شد در آن روزهای سپتامبر سیاه و آن جریانات که فلسطینی‌ها به جان این استکبار جهانی افتاده بودند تروریسم هوایی را چه کردند؟ و چقدر آنها را خرد کردند که دیگر کسی جرئت نمی‌کرد از این کارها بکند. اما الآن فرانسه، امریکا، كويت، عربستان و عراق همه اینها هواپیماربا شده‌اند اینکه می‌گویند ما نمی‌دانستیم به خدا دروغ می‌گویند ماها که یک کمی ‌از سیاستکاری‌ها را خودمان بلدیم می‌فهمیم که چنین جریانی حسابشده است. یک جریان داخلی، یک عده بچه مسلمان را که قبلاً لااقل مسلمان بودند وادار می‌کنند یک هواپیمایی را با ۴۰۰ نفر آدم ببرند اینها می‌خواهند خدمت به خلق بکنند؟ غیر از خلق کسی در هواپیما نبود که دو روز خانواده‌ها و فامیل‌های آنها در دلهره بودند؟! اگر یک کار خاص در هواپیما انجام می‌شد، یک تیر، یک گلوله شليك مي‌شد و هواپیما سوراخ می‌شد، همه این ۴۰۰ نفر می‌سوختند، این کار را اینها اقدام کردند و هواپیما را به کویت بردند. ما رسماً به کویت اخطار کردیم که تو حق نداری به هواپیمای ما اجازه بدهی از آنجا برود، سوخت به این نده. سفیر ما را در هواپیما راه ندادند، بیگانه‌ها را آوردند آنجا با اینها صحبت کنند. آیا می‌شود که در توطئه شرکت نداشته باشند؟ برای آمدن هواپیما آماده بودند، وقتی آنجا می‌روند رهبر آنها می‌آید و می‌گوید من با این کارها مخالفم. مسعود خان [رجوی] را می‌گویم. خب اگر تو مخالفی چرا تو را آوردند؟ چرا اشرف خانم [پهلوی] را نیاوردند؟ چرا فرح خانم [پهلوی] را نیاوردند؟ خب تو با اینها مربوط بودی که آنها می‌گفتند ما از فرمان همان اطاعت می‌کنیم او می‌گفت من با این کارها مخالفم. اینقدر کار زشت است، تبلیغات خودشان هم قبلاً زمینهسازی کرده بود که نمی‌توانند قبول کنند. ما به فرانسه اخطار کردیم که این هواپیما را راه نده، فرانسه می‌گوید به ادله انسانی راه دادیم، شما انسانید به ادله انسانی نمی‌شود راه ندهیم. چطور ایتالیا راه نداد؟ ایتالیا مرزهایش را بست و گفت هواپیما حق ندارد در فضای ما بیاید. برگشتند از اتریش و آن طرف رفتند. فرانسه در جریان بود، منافقین در جریان بودند، کویت در جریان بود، امریکا هم در جریان بود، برنامهریزی کرده بودند و بعد هم روی آن هیاهو کردند. خب حالا یک هواپیما بردند، مگر این‎قدر هیاهو دارد؟ همین هفته دو تا هواپیمای امریکایی را از میامی ‌برداشتند و در کوبا نشاندند، همین وضع که ما داشتیم، چطور آنجا فقط یکی دو کلمه در بعضی از روزنامه‌ها می‌نویسند و تمام می‌شود؟ چطوری این یکی تیتر روزنامه‌ها شد؟ خود امریکایی‌ها تفسیر می‌کنند که ایرانی‌ها گفتهاند ما منافقین را قلعوقمع کردهایم، معلوم شد قلعوقمع نشدند. خب این قلعوقمع که ما گفتیم، نگفتیم که دیگر هیچکس از اینها اینجا وجود ندارد. این‎قدر بدبخت‎اند که اینجور باید با ما مبارزه کنند! این مبارزه با ما است؟ چند ساعت یک عده آدم را در هوا سرگردان نگه داشتند؟ یک هواپیمایی را با یک گلوله بردند، با یک خیانت یک اسلحه وارد هواپیما کردند اینکه دیگر کار دشواری نیست. ما روزی ده‌ها پرواز چهارصد پانصد نفری را این‎طرف و آن طرف می‌بریم، خب یک نفوذ این‎قدری که کاری ندارد ما حتی مدعی نیستیم که در ارگان‌هایمان در دولتمان - در دولت که می‌گوییم منظور کابینه نیست - در وزارتخانه‌هایمان، در جاهای دیگر آدم عوضی وجود ندارد. ما که مثل کمونیست‌ها همه را بیرون نریختیم، خیلی عادی است که هواپیمای ما را بازهم بتوانند ببرند فقط ببینیم چه کسی نفع کرد و چه کسی ضرر کرد؟ امریکا، فرانسه، کویت و عربستان شما از این به بعد چه جور می‌خواهید با تروریست مبارزه کنید؟ فردا که هواپیمای شما را بردند دیگر می‌نویسید مبارزه با تروریسم، هواپیماربایی، دزدی هوایی! خوب اگر بنویسید این مردم دیگر به شما می‌خندند، البته رسوایی شما به آن حدی است که به این حرف‌ها اهمیت نمی‌دهید، اما شما خودتان پرده نمایش را دیدید ... آبروریزی ملت فرانسه به قیمت چند تا دلار است؟ شرافت ملت فرانسه مخدوش شد. یک تروریست را با هلیکوپتر از خانه خود به برج فرودگاه بیاورند، ولی کاردار رسمی کشوری را که هواپیمایش را دزدیدهاند به مذاکرات راه ندهند اینها شرافت دارند؟ اینها به عهدهای خود پایبند هستند؟ آنها ضدتروریست هستند یا تروریستپرور؟ امریکایی که حساب‌های ما را یک‎دفعه مسدود کرد و این‎همه اموال ما را آنجا نگه داشته است چه جور می‌خواهد روی عقود و قراردادهای بین‌المللی حساب کند؟ حالا زور دارد و با زور عمل می‌کند. ... ما از این‌گونه حرکت‌ها تابهحال زیاد دیدهایم و ما شاهد بودیم که چند روز پیش سفیر امریکا خجالت نکشید و از سفارتخانه خود به فرودگاه بحرین آمد و با کارمندان یا افسران ما که هلیکوپترشان را ربوده بودند تماس گرفت و به اینها التماس کرد که شما تقاضای پناهندگی سیاسی بکنید. ببینید شما چقدر ذلیل شدهاید آمدید باغ سبز آن‎چنانی نشان دادید، اما این افسر توی دهن شما زد و گفت نه من خاک وطنم را با این وعده‌های شما عوض نمی‌کنم. من می‌خواهم برگردم و در جبهه‌های جنگ شهید بشوم. دیدید چقدر فرق است؟ ... ملت ما این را بداند، برادران، خواهران، احساسات شما از این چیزهایی که پیش می‌آید جریحهدار نشود شما یا بایستی مثل شوروی‌ها عمل می‌کردید و همه را اداری‌ها، بانک‌ها، دانشگاه‌ها، بیخطا، باخطا، مقصر، بیتقصیر، همه را به سیبری می‌فرستادید، آنجور رفتار می‌کردید، بعد بقیه می‌ماندند و دیگر این حرف‌ها در آن نبود یا انسانی برخورد می‌کردید. بررسی کنید آنهایی که گناه کم دارند ببخشید آنهایی که می‌شود عفو کنید آنهایی که می‌شود سراغشان نروید در بین اینها کسانی می‌مانند که اینجور خیانت می‌کنند و اینها هم هنوز هستند و ما باید این چیزها را تحمل کنیم، ولی به راه خودمان ادامه دهیم.»

________________________________________

5. نخست‌وزیر امروز، در رأس هیئتی برای بررسی اوضاع استان فارس به شیراز سفر کرد. وی در این سفر علاوهبر رسیدگی به مسائل استانی، در جلسهای که با حضور روحانیون استان در منزل آیتالله حائری شيرازي تشکیل شده بود و همچنین در نماز جمعه اين شهر سخنرانی کرد. میرحسین موسوی در سخنرانی در جمع روحانیون استان درباره تأثیر روحانیت در انقلاب و ارزشمندی حضور آنها در برهه‌های مهم و پیشرفت اهداف انقلاب و همچنین معضل کمبود کالا، گرانی و تلاش دولت و قوه قضائیه دراین‌باره مطالبي ایراد کرد. وی در سخنرانی پیش از خطبه‌های نماز جمعه شیراز نیز همکاری فرانسه با منافقین در ربودن هواپیمای ایران و سیاست آن کشور در همکاری با تروریست‌ها و رژیم عراق را محکوم کرد. میرحسین موسوی در پایان سخنان خود با اشاره به مشکلات مالی و معیشتی کارمندان دولت اعلام کرد که اگر مسئله توزیع در کشور حل نشود هر نوع افزایش حقوق کارمندان موجب تورم در جامعه و به ضرر کارمندان تمام خواهد شد. ما درصورت اطمینان از توزیع سالم و قیمت منصفانه کالا، اقدام به افزایش حقوق کارمندان خواهیم کرد. بخش‌هایی از سخنان نخست‌وزیر بدینشرح است: «کمک و یاری روحانیت به دولت و همچنین بسیج مردم موجب رفع بسیاری از مسائل و مشکلات مختلف بوده و واقعیت این است که انقلاب اسلامی باتوجه‌به اینکه مردم روحانیت را سنگری در برابر تمامی‌ توطئه‌ها می‌دانند، پیشرفت کرده است و ما آینده روشن و حرکت سالمی ‌را می‌بینیم که مهمترین این حرکت‌ها همان حرکت در بعد معنوی است که طبعاً تحول عمیقی بوده و به شکل فزایندهای درحال گسترش می‌باشد و موجب اندیشیدن مردم به سرشت الهی خود گردیده است. این تحول فقط با حضور روحانیت و ترسیم خط ازجانب آنان تحقق پذیرفته است.» وی افزود: «من به‌عنوان یک خدمتگزار بارها گفتهام کاری که دولت در چنین نظامی می‌تواند انجام دهد در مقابل نقشی که مردم در کنار روحانیت می‌توانند داشته باشند بسیار اندک است و کاری را نیز که دولت قادر به انجام آن می‌باشد با کمک و همیاری روحانیت و همت و اراده مردم خواهد بود.» موسوی همچنین گفت: «دولت جمهوری اسلامی خصوصیت دولت‌های دیگر رژیم‌ها را ندارد و اگر این دولت افتخار دارد که می‌تواند دولت‌های دیگر را بترساند به‌خاطر قدرتی است که روحانیت در مردم ما به‌وجود آورده و به‌خاطر ایمان و اسلام مردم است و ساده‌اندیشی خواهد بود اگر فکر کنیم که قدرت فزاینده جمهوری اسلامی در جهان امروز ناشیاز عملکردهای درخشان دولت و دولتمردان است، لذا ما باتوجه‌به بدین اصل، دولت را باید یک خدمتگزار بهحساب بیاوریم.» نخست‌وزیر اضافه کرد: «طبعاً اگر مشکلی برای دولت پدید می‌آید بهترین مرجع برای حل آن روحانیت و مردم مسلمان می‌باشند، چراکه بارها بدینطریق مشکلاتمان حل شده است.» وی در همین جلسه ضمن اشاره به انسجام و پیشرفت‌های اقتصادی، فرهنگی و سیاسی کشور اظهار کرد: «یکی از مسائل و مشکلات ما در تهران و همچنین دیگر استان‌ها مال گرانی و تورم و ارزاق عمومی ‌می‌باشد. البته علاوهبر وجود بعضی علل طبیعی مانند جنگ تحمیلی و کسر بودجه و دیگر مسائل اقتصادی دست‌هایی نیز درجهت دامنزدن و تشدیدکردن این مشکلات وجود دارند. در سطح کشور ازنظر تولید و روابط ما با خارج و زمینه‌های دیگر که بتوان به مبارزه با گرانی و تورم برخاست کمبودی نداریم، ولی مسئله فقط بعد اقتصادی ساده ندارد که با برطرفکردن آن بتوان با گرانی و تورم برخورد کرده و مشکل را از روی دوش مردم برداریم و باتوجه‌به این واقعیت دولت با همکاری قوه قضائیه درپی یافتن راهی برای حل مشکل گرانی و احتکار می‌باشد و ان‌شاءالله با کمک روحانیت این مشکل نیز بهزودی برطرف گردد.» موسوی سپس ابراز کرد: «جبهه‌های ما لبریز از نیروهای رزمندهای است که می‌خواهند این جنگ را ادامه دهند و حضور و هوشیاری مردم نشانه آن آگاهی و تفاهم کامل است و این ایثارگری زمانی می‌تواند متحقق شود که تصور کنند دولت درجهت آرمان‌های مقدس آنها گام برمی‌دارد.» نخست‌وزیر ضمن محکومکردن حادثه هواپیماربایی و کمک‌های کویت و فرانسه به دزدان هوایی، درباره بی‎توجهی این دولت‌ها به خواسته‌های مأموران دولت ایران در این دو کشور برای برقراری تماس با کارکنان هواپیمای ربوده‎شده گفت: «چرا باید الله اکبر ملت ما خشم ملت‌های استکباری را برانگیزد و فرانسه متحد ناتو که در کنار امریکا است تا این حد خشمگین باشد که نتواند خشم خود را در معرض افکارعمومی ‌در جهان پنهان کند و کینه خود را نشان دهد؟ زیرا اگر انقلاب اسلامی با همین صلابت به پیش برود و پس از پنج سال شعار الله اکبر این مملکت خاموش نشود، طبیعی است فرانسه آینده خود را در منطقه نابودشده می‌بیند و یقیناً با حضور انقلاب اسلامی، فرانسه و متحدانش در منطقه نابودشدنی هستند.» وی همچنین در بخش دیگری از سخنان خود در این جلسه به مشکلات کارمندان دولت اشاره کرد و گفت: «کارمندان در شرایط سخت گرانی و تورم که ما الآن در سراسر کشور با آن روبه‌رو هستیم به سر می‌برند، ما این مشکلات را احساس می‌کنیم. حقوق‌های سه یا چهارهزار تومان با این اجاره‌ها و مخارج سنگین و قیمت‌های چند برابر شده، ما زمانی می‌توانیم دست به ترکیب حقوق کارمندان بزنیم که توانسته باشیم کانال‌های توزیع را سالم کنیم، مطمئن باشیم گندم، برنج یا یخچال اگر کم یا زیاد در کشور داشته باشیم آن را به آن قیمتی که تولید می‌شود به دست مصرفکننده برسانیم، در چنین شرایطی زیادکردن حقوق کارمندان به معنای روانهکردن حدود ده یا دوازده میلیارد تومان به بازار است، ضربه آن به خود کارمند برنگردد. در غیر این صورت نرخ رشد تورم در کشور غیرقابل کنترل خواهد شد و اولین قربانی‌های این مسئله خود کارمندان خواهند بود.»

________________________________________

6. محمدتقی بانکی وزیر مشاور و مسئول سازمان برنامهوبودجه، در گفت‌وگو با خبرگزاری رویترز با اظهار اطمینان از تأمین ارز مورد نیاز کشور ازطریق فروش نفت در برنامه پنج‎ساله اول، اظهار امیدواری کرد تولید نفت از ۸/۱ میلیون بشکه کنونی تا ۳ میلیون بشکه در آخر برنامه پنجساله افزایش یابد. بخشی از این اظهارات به گزارش خبرگزاری رویترز بدین‌شرح است: «یک مقام برجسته ایرانی می‌گوید وی مطمئن است ایران در خلال برنامه جدید پنجساله توسعه اقتصادی، تمام آنچه را که نیاز دارد از صادرات نفت تأمین خواهد کرد. محمدتقی بانکی وزیر مشاور و مسئول سازمان برنامهوبودجه، به رویترز گفت به گمان ایران بعید است در پنج تا ده سال آینده تغییر عمدهای در استفاده از نفت در جهان روی دهد. بانکی گفت: در آن شرایط ما فکر می‌کنیم که اوپک سهم خود را خواهد داشت و ایران قطعاً می‌تواند نیاز خود را از دلارهای نفتی تأمین کند. برنامه پنج‎ساله (۶۶ - ۱۳۶۲) بیانگر افزایش درآمدهای نفتی به میزانی بیش از ۱۴ درصد در سال است (از ۳/۱۷۰۴ میلیارد ریال در ۱۳۶۲ تا ۲/۲۹۲۳ میلیارد ریال در ۱۳۶۶). تخمین زده می‌شود که صادرات نفت که اخیراً به‌طور متوسط کمتر از ۸/۱ میلیون بشکه در روز بوده به ۳ میلیون بشکه در روز تا پایان این برنامه افزایش یابد.» محمدتقی بانکی در ادامه درباره توسعه کشاورزی، استفاده متخصصان خارجی در تولید انواع خودرو و امور معدن، افزایش تولید در ۵ سال آینده و کاهش تورم مطالبی بیان کرد. بنا به گزارش خبرگزاری رویترز «بانکی گفت: طی اولین سال برنامه دولت، مخارج درزمینه آموزش آبیاری و کشاورزی شدیداً افزایش یافته است. وی یادآور شد جنگ سه‎ساله با عراق مشکل بزرگی در راه اجرای طرح‌های توسعه اقتصادی نیست. وی افزود: ایران تاکنون موفق شده که با بهره‌گیری از منابع خود مخارج جنگ را تأمین کند و هرچند یکی از اهداف اصلی سیاست اقتصادی ایران کاهش وابستگی به کالاها و خدمات وارداتی است درعینحال از تکنولوژی خارجی در موارد مورد نیاز استفاده خواهد شد. مسئله مهمی‌ که باید متذکر شویم این است که ما قطعاً برای چند سالی احتیاج به تکنولوژی خارجی خواهیم داشت. وی افزود که معدن و ماشینسازی دو زمینه شخصی است که نیازمند به تخصص خارجی دارد. درحالحاضر ما برنامه‌هایی در دست اجرا داریم که توسط پرسنل خارجی و حتی شرکت‌های خارجی انجام می‌شوند. این شرکت‌ها مؤسساتی هستند که قادرند منطبق با انتظارات دولت ایران عمل کنند. بانکی گفت: به عقیده وی افزایش تولید ناشیاز برنامه پنج‌ساله مذکور سبب کاهش تورم در ایران خواهد شد. رقم رسمی تورم در ایران سالانه بیست درصد است.»

________________________________________

7. رابطه تجاری ایران و امریکا و افزایش صادرات امریکا به ایران و بالعکس در سال جاری میلادی نسبت به سال گذشته، موضوعی است که روزنامه اقتصادی وال استریت ژورنال در مقاله‌ای به بررسی آن پرداخت. رادیو امریکا دراین‌باره اعلام کرد: وال استریت ژورنال به نقل از دیپلمات‌های غربی در بحرین و بانکداران در لندن نوشت که ایران با افزایش درآمدهای ارزیاش در چند ماه گذشته دادوستدهای بازرگانی خود را با کشورهای غرب ازجمله ایالات متحده امریکا گسترش داده است. نیاز ایران به وسایل و تجهیزات فنی برای نوسازی صنایع مهمترین عامل افزایش دادوستدهای بازرگانی با غرب است. براساس گزارش‌های رسمی که ازسوی وزارت بازرگانی امریکا انتشار یافت در پنج‎ماهه اول سال جاری، ایالات متحده امریکا درمجموع ۷۲ میلیون و پانصدهزار دلار کالا به ایران صادر کرده است. این رقم نسبت به مدت مشابه سال پیش، ۴۵ میلیون دلار بیشتر می‎باشد. در همین مدت واردات ایالات متحده امریکا از ایران ۲۳۴ میلیون و ۲۰۰ هزار دلار گزارش شده است که نسبت به مدت مشابه سال پیش که فقط ۴/۳ میلیون دلار بود افزایش چشمگیری را نشان می‌دهد. وال استریت ژورنال افزود دولت تهران به‎تازگی به شرکت‌های ایرانی اجازه داده که به‌صورت مستقیم با کمپانی‌های امریکایی وارد معامله شوند، بااینحال، هنوز کالاهای امریکایی به‎طور مستقیم قابل‌حمل به ایران نیست و باید ابتدا به کشورهایی دیگر و سپس ازآنجا به ایران حمل شود. خبرگزاری رویترز در گزارش دیگری از ادامه قرارداد ۱۹۸۱ الجزایر*** و مراودات بانکی بین ایران و امریکا براساس اعلام نظر دیوان عالی لاهه خبر داد. بنا به اعلام این خبرگزاری «خزانهداری و بانک مرکزی امریکا توافقنامه مربوط به بازپرداخت وام چیس مانهاتان بانک به ایران را به مورد اجرا گذارد. بنا بر این قرارداد، بانک چیس مانهاتان ۹۲ میلیون دلار به‌عنوان بازپرداخت وام که طلبکار است از این حساب دریافت می‌کند. این مبلغ از حساب ویژهای که در ژانویه ۱۹۸۱ به‌منظور تسهیل در مسئله آزادی گروگان‌ها به‌وجود آمد، برداشت می‌شود.» رویترز افزود: «بنا بر این قرارداد، بانک چیس مانهاتان نیز ۱۲۱ میلیون دلار به بانک مرکزی ایران خواهد پرداخت. این مبلغ که به‌عنوان سود پول‌های بلوکهشده ایران می‌باشد مورد ادعای ایران بود. یادآوری می‌شود چیس مانهاتان شانزدهمین بانکی است که به چنین توافقی با ایران دست می‌یابد. هنگامی‎‌که توافقنامه چیس مانهاتان اجرا گردد کلاً مبلغ ۶/۳۲۷ میلیون دلار از آن حساب مخصوص برداشت می‌گردد. یک بانک دیگر امریکایی نیز هماکنون در لندن درحال مذاکره با نمایندگان بانک مرکزی ایران می‌باشد. خزانهداری امریکا افزود احتمالاً توافق دیگری در آینده نزدیکی به دست خواهد آمد. قابلذکر است که در حساب ویژهای که در بانک انگلیس باز شده مبلغ ۴۲/۱ میلیارد دلار موجود است.»

________________________________________

8. باوجود انكار اوليه سازمان مجاهدين خلق درمورد وابستگي افراد رباينده هواپيماي ۷۴۷ به اين سازمان، امروز دفتر سازمان مزبور در اطلاعيه‌اي كه در پاريس منتشر كرد اذعان كرد كه ربايندگان هواپيما از اعضاي هسته مقاومت اين سازمان بودند. تنظيم‌كنندگان اين اطلاعيه تلاش كرده‌اند كه به ‌نحوي اتهام هواپيماربايي را از سازمان دور كنند، بنابراين، اقدام مذکور را يك عمليات خودجوش غيرسازماني خوانده‌اند تا هم از افتخار اقدام به‌اصطلاح انقلابي آن برخوردار باشند و هم در مجامع حقوقي و بين‌المللي پاسخ‎گوي اقدام تروريستي خود نباشند. درعین‎حال با هماهنگي مديران امنيتي فرانسه از دولت این کشور خواسته شد که به ربايندگان هواپيما پناهندگي سياسي اعطا كند. بند مربوط به این درخواست بدین‎شرح است: «شايسته است كه دولت فرانسه براساس حق مسلم پناهندگي سياسي و كليه اصول انساني مندرج در اعلاميه جهاني حقوق بشر و ميثاق حقوق سياسي مدني ملل متحد و قوانين مربوط در قانون اساسي و ساير قوانين فرانسه و به‌خصوص باتوجه‌به مراقبت‌ها و رفتار انساني اعضاي هسته مقاومت مردمي و اينكه دراين‌ميان كمترين آسيب جاني به‌هيچ‌يك از سرنشينان هواپيما نرسيده است هرچه زودتر وسايل استخلاص و اعطاي حقوق پناهندگي سياسي درمورد آنان را فراهم سازد.» راديو بغداد هم در گزارشی این اطلاعيه سازمان مجاهدين خلق را با محوريت به رخ‌كشيدن مسعود رجوي در پايان‌دادن به غائله هواپيمايي، جمع‌بندي و اعلام کرد: «به‌دنبال خروج اضطراري يك هواپيماي ايراني در پاريس كه توسط يكي از هسته‌هاي مقاومت مردمي صورت گرفت دفتر مجاهدين خلق ايران در پاريس اطلاعيه‌اي صادر كرده كه ضمن آن جهت اطلاع عموم ايرانيان و افكارعمومي جهان قضاياي مربوط به اين حادثه را تشريح نموده است. در اين اطلاعيه ضمن برشماري اقدامات آقاي مسعود رجوي براي رهايي مسافرين هواپيما و اعلام نقطه‌نظرات مجاهدين دراين‌مورد اهداف افراد اين هسته مقاومت از دست‌زدن به اين عمل بيان گرديده است. در اطلاعيه دفتر مجاهدين خلق ايران، از دولت فرانسه خواسته شده است كه براساس حقوق انساني و همچنين كليه اصول مندرج در اعلاميه جهاني حقوق بشر و به‌خصوص باتوجه‌به مراقبت‌ها و رفتار انساني اعضاي هسته مقاومت مردمي از كليه سرنشينان هواپيما، هرچه سریع‌تر زمينه اعطاي حقوق پناهندگي درباره آنها فراهم آيد.»

________________________________________

9. هرچند ماجرای هواپیماربایی با تسلیمشدن هواپیماربایان پایان یافت****، ولی سرنوشت گروگانگیران و رفتار دولت فرانسه با آنها موضوعی است که در رسانه‌های خارجی مورد بحث می‌باشد. خبرگزاری فرانسه دراینباره گزارش داد: شش هواپیماربای ایرانی بعدازظهر امروز، پس از حدود ۲۴ ساعت بازجویی به کاخ دادگستری برده شدند تا قاضی دادگاه درباره محاکمه آنها تصمیمگیری کند. خبرگزاری رویترز نیز به نقل از مقامات دولتی فرانسه اعلام کرد دولت میتران درخواست دولت ایران برای استراد هواپیماربایان را رد خواهد کرد. به‎علاوه، خبرگزاری جمهوری اسلامی‌ از پاریس در جمعبندی عملکرد و نگرش عجیب و غیرمتعارف مطبوعات و حتی رادیو و تلویزیون دولتی فرانسه اعلام کرد که مطبوعات و تلویزیون دولتی فرانسه ضمن همدردی قابلتوجه با هواپیماربایان، این افراد را جوانان بیچارهای توصیف کردند که دادگاه‌های فرانسه باید با آنها با مدارا رفتار کند. تلویزیون دولتی ایتالیا هم درباره اعطای پناهندگی سیاسی به این افراد گزارش داد: دولت فرانسه اعلام کرده است که به ربایندگان هواپیمای ایرانی بعد از محاکمه، پناهندگی سیاسی داده خواهد شد. تلویزیون ایتالیا افزود: این سرنوشت بهمراتب بهتر از آن است که در تهران در انتظار آنها می‎باشد. خبرگزاری فرانسه نیز اطلاعاتی را درباره هویت افراد هواپیماربا داد. براساس این اطلاعات هواپیماربایان از جوانان اهل شیراز هستند که ۴ تن از آنها دانشجو می‎باشند و بین ۲۰ الی ۲۲ سال سن دارند و ۲ تن از آنان کارگر و ۳۰ ساله هستند. این خبرگزاری افزود دولت فرانسه برای جلوگیری از افشای هویت افراد مزبور، اسامی‌ آنها را اعلام نخواهد کرد. 10. خبرگزاری رویترز ضمن گزارشی از حرکت و تبلیغات دولت عراق در جمعآوری طلا و جواهرات مردم برای کمک به جبهه‌های جنگ علیه ایران، به وضعیت کلی اقتصادی و محدودیت این کشور در صدور نفت و کمبود ارز پس از جنگ و موضوع بهتأخیرافتادن پرداخت بدهی به شرکت‌های خارجی پرداخت. این خبرگزاری همچنین اهداف دولت عراق در جمعآوری زیورآلات مردم را اقدامی ‌برای تقویت واحد پول عراق ارزیابی کرد. رویترز اعلام کرد: «اقدام مبالغه‌آمیز عراق برای جمعآوری هدایایی نقدی و طلا به‌منظور کمک به جنگ علیه ایران، افکارعمومی‌ را به خود مشغول داشته و هزاران عراقی به این درخواست پاسخ مثبت دادهاند. صدام حسین همهروزه در برنامه‌های تلویزیونی از این اقداماتی که از سه هفته پیش آغاز شده پشتیبانی می‌کند و درهمین‎حال لیست‌های بلندبالایی از اهداکنندگان شامل نام افرادی از خانواده رئیس‌جمهور و رهبران دولتی یا مردم معمولی در روزنامه‌ها به چاپ می‌رسد. منابع قابلاعتماد گفتند درحدود ۲۰ تن طلا با ارزش جاری حدوداً ۲۶۵ میلیون دلار و هزاران دلار پول نقد در سراسر کشور به صندوق‌های جمعآوری اعانه ریخته شده است. همهروزه صف‌های درازی در بیرون مراکز جمع‌آوری اعانه ازجمله کاخ ریاستجمهوری، ادارات مرکز حزب حاکم بعث و ساختمان مجلس ملی و دیگر نقاط مختلف کشور تشکیل می‌شود. سؤال مهم این است که عراق که ذخایر ارزی و طلای خود را برای ادامه جنگ ۳۴ ماهه علیه کشور همسایه خود، یعنی ایران از دست داده با این هدایا چه خواهد کرد؟ عراق برای حفظ نیروها و تجهیزات نظامیاش میلیاردها دلار خرج کرده و این درحالی است که صادرات نفتی عراق که منبع مهم درآمد این کشور است با بستهشدن خروجی‌های نفتی خلیجفارس و لوله نفتی عراق به مدیترانه ازطریق سوریه کاهش شدید یافته است. این امر به طرزی جدی توانایی عراق برای پرداخت هزینه محصولات و خدمات سفارشی از غرب را مخدوش کرده است. دیپلمات‌ها می‌گویند طلا و ارز می‌تواند به‌عنوان مشوق شرکت‌ها و بانک‌های خارجی برای بهتعویقانداختن بازپرداخت وام‌های عراق که بالغ‎بر چندین میلیارد دلار است مورد استفاده قرار گیرد. ... تا پایان ماه ژوئیه، شرکت‌های ساختمانی بین‌المللی فعال در عراق می‌بایست یک فرمول برای پرداخت مخارج ازجانب عراق تهیه نمایند و در غیر این صورت احتمالاً کارها متوقف خواهد شد. دیپلمات‌های غربی در بغداد معتقدند که هدف دولت استفاده از طلا برای حمایت از دینار عراق است. ارزش دینار عراق از آغاز جنگ در سپتامبر ۱۹۸۱، بهشدت سقوط کرده است. یک دیپلمات خارجی مقیم کویت در بغداد به خبرنگار رویتر گفت به‌دنبال خبر جمعآوری طلا در عراق ارزش دینار عراق در بازار کویت تقریباً دوبرابر شده است. مدیر یک شرکت عمرانی اروپای شرقی می‌گوید اگر این مقادیر عظیم طلا به طرزی مناسب توسط بانکداران عراق و دیگر کارشناسان مالی این کشور مورد استفاده قرار گیرند عراق در خارج به زمینه مناسب اقتصادی دست یافته و شرکت‌های خارجی برای سرمایه‌گذاری در عراق و نیز ارزیابی و بررسی پروژه‌های عمرانی در این کشور احساس امنیت خواهند کرد.»

________________________________________

• در خبر اعلامشده موقعيت مكاني محل درگیری مشخص نشده است.
  • اغلب افرادی که در گزارشها از آنها بهعنوان مفقود یاد میشود کسانی هستند که بعدها مشخص شد به‎دست افراد مهاجم به گروگان گرفته شده بودند.
    • قرارداد ۱۹۸۱ الجزایر درپی گروگانگیری کارکنان سفارت امریکا بین دو کشور ایران و امریکا با میانجیگری الجزایر امضا شد و به‌موجب این قرارداد بسیاری از محدودیتهای ایجادشده ازسوی امریکا رفع شد و ایران نیز گروگانهای امریکایی را آزاد کرد. همچنین قرار شد دعاوی اقتصادی دو طرف در دیوان عالی لاهه رسیدگی شود.
      • هواپیمای ربودهشده بوئینگ ۷۴۷ در ساعت ۹:۵۰ روز ۱۸/۴/۱۳۶۰ به تهران بازگشت و در فرودگاه مهرآباد بر زمین نشست. [سند شماره ۱۱۹۵۲۲ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به نخستوزیری (دفتر اطلاعات و تحقیقات)، ۱۸/۴/۱۳۶۲]

پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1362/04/17