1361.06.25
| روزشمار جنگ سال 1361 1361.06.25 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | بیست و پنج شهریور |
| تاریخ شمسی | 1361.06.25 |
| تاریخ میلادی | 16 سپتامبر 1982 |
| تاریخ قمری | 27 ذیقعده 1402 |
370
هواپیماهای نیروی هوایی عراق امروز در دو نوبت، در ساعت‌های 11 و 12:50، دو موشک به سوی تأسیسات نفتی ایران در جزیرۀ خارک شلیک کردند. این موشک‌ها در آب‌های اطراف جزیره سقوط کردند و خساراتی به بار نیاوردند.[۱] در این حملات یکی از هواپیماهای مهاجم از نوع میگ-25 بود که هنگام بازگشت، از طرف جنگنده‌های نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران تعقیب شد و هدف قرار گرفت و در نزدیکی بندر دیلم در آب‌های خلیج فارس سقوط کرد.[۲]
به گزارش ستاد مشترک ارتش جمهوی اسلامی ایران هواپیماهای عراقی با تجاوز به حریم هوایی شمال‌غرب ایران، جنگل‌های اطراف جادۀ پیرانشهر ـ سردشت را بمباران کردند.[۳] علاوه‌بر این اقدامات، هواپیماهای عراقی امروز از ساعت 8:50 تا 12:50 به حریم هوایی سردشت، سوسنگرد، بستان، حمیدیه، جفیر، طلائیه، خرمشهر و بندر امام خمینی را تجاوز کردند.[۴]
سخن‌گوی نظامی عراق سقوط جنگندۀ عراقی از نوع میگ-25 را تکذیب کرد. وی در گفت‌وگو با خبرگزاری عراق گفت: «هواپیماهای عراقی هیچ‌گونه فعالیتی در جبهۀ جنوب نداشته‌اند و تنها نقاط تجمع نیروهای ایرانی در بخش‌های شمالی توسط هواپیماهای عراقی بمباران شده‌اند.»[۵]
در جبهه‌های زمینی نیز توپخانه‌های ارتش عراق روستاهای تمرچین، چیانه، قلعۀ موت‌آباد، شط‌آباد و شین‌آباد را در جنوب و غرب پیرانشهر گلوله‌باران کردند. براثر این حمله، در روستای شین‌آباد 2 نفر شهید و یک نفر زخمی شدند. همچنین در این اقدام عراق تعدادی خانۀ مسکونی ویران و چند رأس از احشام روستاییان تلف شدند.[۶]
371
ارتش عراق برای جلوگیری از عقب‌نشینی نیروهای خود در هنگام تهاجم نیروهای ایرانی، تدابیر جدیدی اتخاذ کرده است. ستاد مشترک ارتش ایران دراین‌باره گزارش داد: «فرماندهی کل عملیات ارتش عراق، اخیراً در جبهه‌های جنگ دست به اقدامات جدیدی زده است. آنها پشت مواضع نیروهای خود را مین‌گذاری کرده و ضمن کندن کانال‌های عریض و عمیق، سیم‌خاردار کشیده‌اند تا در صورت هجوم نیروهای اسلام، نیروهای عراق امکان فرار نداشته باشند.»[۷]
فرماندهی سپاه مستقر در سومار نیز دربارۀ به‌کارگیری نیروهای غیرمتعارف در ارتش عراق گزارش داد که اخیراً دولت عراق به‌منظور تقویت نیروهای مستقر در نوار مرزی ایران و عراق در جبهه‌های غرب، به‌خصوص در منطقۀ حساس مهران بیست هزار نفر نیروی غیرنظامی عرب مستقر کرده است.[۸]
372
ارتش عراق نوعی سلاح شیمیایی دارد که با ایجاد مسمومیت شدید، موجب مرگ انسان می‌شود. قرارگاه کربلا، با استناد به مدارکی که در عملیات رمضان از قرارگاه‌های عراق به دست آمده است، اعلام کرد که ارتش عراق سلاح‌های شیمیایی دارد. طبق این اسناد ترکیب شیمیایی سارین و تابان از جملۀ این گازهای سمی است که با ایجاد مسمومیت شدید به مرگ انسان می‌انجامد.[۹]
373
در ادامۀ اقدامات تروریستی سازمان مجاهدین خلق، امروز اکبر محمدی سرپرست واحد بسیج منطقۀ جوادیۀ تهران، هدف سوء‌قصد قرار گرفت. وی که در مغازۀ فرش فروشی دوست خود حضور داشت، با هجوم عناصر این سازمان و رگبار مسلسل به شهادت رسید. دوست وی نیز مجروح شد. مهاجمان پس از این اقدام با استفاده از یک دستگاه اتومبیل پیکان متواری شدند.[۱۰]
به حکم دادگاه انقلاب اسلامی سنندج، 18 تن از محاربین با نظام جمهوری اسلامی به اعدام محکوم شدند و حکم دادگاه دربارۀ آنها اجرا شد.
طبق اطلاعیة این دادگاه، افراد اعدام شده این جرائم را مرتکب شده بودند: اقدام مسلحانه برای سرنگونی جمهوری اسلامی، همکاری در سطوح مختلف با سازمان‌های محارب، از جمله حزب دمکرات کردستان، سازمان چریک‌های فدایی خلق (اقلیت)، سازمان کومه‌له و سازمان مجاهدین خلق، نگهداری غیرقانونی انواع سلاح و مهمات، اخاذی از مردم، تصرف غیرقانونی بیت‌المال و کمک مالی به گروه‌ها و سازمان‌های یادشده. گفتنی است که 5 تن از محکومان، علاوه براین جرائم، فروش مواد مخدر و عمل شنیع لواط را نیز مرتکب شده بودند.[۱۱]
374
میرحسین موسوی نخست‌وزیر ایران ـ که به استان هرمزگان سفر کرده است ـ ضمن دیدار با پرسنل پایگاه هوایی بندرعباس، در جمع آنان سخنرانی کرد. وی در سخنانش به سابقۀ درخشان افراد نیروی هوایی در پیروزی انقلاب، بازشماری و تقدیر از زحمات نیروی هوایی در جنگ تحمیلی، بازگشت روح تعهد در مردم ایران و اجرای رسالت انسانی در جامعۀ جهانی و نقش نیروی هوایی در این خصوص اشاره کرد. روزنامۀ جمهوری اسلامی، گزارشی از سفر نخست‌وزیر به بندرعباس و سخنرانی وی تهیه کرده است:
«در اجرای فرمان امام و تصمیم دولت، مبنی‌بر توجه هرچه بیشتر به استان‌های محروم کشورمان، صبح روز پنج‌شنبه برادر میرحسین موسوی نخست‌وزیر، وارد بندرعباس شد. ... نخست‌وزیر در بدو ورود، جهت دیدار با پرسنل مؤمن و متعهد پایگاه هوایی بندرعباس و بازدید از تأسیسات آن، به اتفاق همراهان عازم این پایگاه شد. ... بنابر گزارش رسیده، نخست‌وزیر، پس از بازدید از قسمت‌های مختلف پایگاه نهم شکاری در بندرعباس، در جمع خلبانان این پایگاه حضور یافت و پس از استماع گزارش فرماندۀ پایگاه، طی سخنانی گفت: خاطراتی که ملت ما از خدمات شما برادران دارد، فراموش شدنی نیست و با گذشت زمان از بین نمی‌رود. خدماتی که شما در جنگ تحمیلی انجام دادید، چیزی نیست که ملت آن را فراموش کند. نخست‌وزیر گفت: شما با حرکت عظیم خودتان موفق شدید به ملت یاری دهید تا نیروهای خودش را در کنار شما بسیج کند و دشمن را از مرزها به عقب بنشاند و کشور ما را به قدرتی برساند که برای قدرت‌های بزرگ و استکباری غیر قابل محاسبه است. شما نقش کشور ما را در خلیج فارس بهتر درک می‌کنید. ایران به‌صورت یک نیروی تعیین‌کننده در منطقه درآمده و باید پرسید که چرا ایران نیروهای خود را این‌چنین در معرض نمایش می‌گذارد؟ ریشۀ آن برمی‌گردد به ایمان همۀ ملت و فداکاری و ایثارگری شما برادران. نخست‌وزیر افزود: در گذشته به نظر می‌رسید که راحت‌تر زندگی می‌کردیم، اما در حقیقت افسون شده بودیم. ما بعد از انقلاب به عمق انسانی خود برگشته‌ایم و در حال حاضر نه به‌صورت یک بازو برای قدرت استکباری، بلکه بازویی برای ملت ایران هستیم و نه تنها برای ملت خودمان، بلکه بازویی برای ملت مستضعف جهان می‌باشیم. نام و حرکت شما در دل قدرت‌های استکباری و ایادی‌شان وحشت می‌اندازد و محاسبات آنان را به‌هم‌زده و در حال حاضر موضوع به حالتی درآمده که قدرت‌های بزرگ از حجاج ما هم هراس دارند و این همان نیرویی است که در وجود همۀ افراد ملت ما تجلی پیدا کرده است و شما برادران در آن نقش بزرگی بر عهده دارید.
میرحسین موسوی گفت: شما ممکن است تصور کنید در این نقطه از کشور تنها هستید، اما من تصور می‌کنم در ذهن هیچ ایرانی که به سرنوشت انقلاب و میهن اسلامی علاقه‌مند است، لحظه‌ای فراموش نمی‌شوید و همه به فکر شما هستند و روزی نیست که ما در جلسه‌های مختلف یادی از فداکاری‌های شما برادران نکنیم. ایثارگری‌های این پایگاه و پایگاه‌های مختلف چیزی است که نمی‌شود به سادگی از آن گذشت و شما راهی در مقابل نیروهای هوایی کشورهای مستضعف باز کرده‌اید که همۀ آنها به شما چشم دوخته‌اند و با کمبودهایی که دارید، توانسته‌اید با آنها مقابله کنید و خود را بسازید و به صورت طبیعی در آینده، نیروی هوایی ما از نیروهای تعیین‌کنندۀ منطقه خواهد بود.
برادر موسوی و همراهان، سپس از پایگاه دریایی بندرعباس و از قسمت‌های مختلف آن از جمله ناوهای مستقر در این پایگاه بازدید کردند.»[۱۲]
375
معاون وزیر نفت از افزایش مقدار جیره‌بندی‌شدۀ نفت سفید و گازوئیل برای مصارف خانگی در 6 ماهۀ دوم امسال خبر داد. حسین شهاب‌الدین در مصاحبۀ مطبوعاتی و رادیو تلویزیونی، ابتدا به میزان و نحوۀ توزیع نفت سفید در سراسر کشور اشاره کرد و گفت: «مقدار نفت سفید تعیین‌شده برای هر خانواده در سراسر کشور طی شش ماهۀ دوم سال جاری تا 45 درصد نسبت‌به سال گذشته اضافه‌تر خواهد شد و این بدان دلیل است که در سال 1361، تولید این فرآوردۀ نفتی بیشتر و ذخیره‌سازی آن بهتر بوده است.» وی افزود: «نسبت توزیع نفت سفید در شهرهای مختلف کشور بر اساس سردسیری و گرمسیری، متغیر است که شامل هفت مورد به شرح زیر است: 1ـ منطقۀ سردسیر؛ 2- منطقۀ نیمه سردسیر؛ 3ـ منطقۀ معتدل؛ 4ـ منطقۀ گرمسیر؛ 5ـ خانواده‌های 1 و 2 نفره؛ 6ـ خانواده‌های 3، 4 و 5 نفره؛ 7ـ خانواده‌های از 6 نفر به بالا.»
شهاب‌الدین اضافه کرد: «در مناطق سردسیر طی شش ماهۀ دوم سال جاری، برای خانواده‌های 1 و 2 نفره کلاً 480 لیتر؛ برای خانواده‌های 3، 4 و 5 نفره 600 لیتر و برای خانواده‌های از 6 نفر به بالا 720 لیتر و در منطقۀ نیمه سردسیر برای خانواده‌های 1 و 2 نفره 360 لیتر؛ برای خانواده‌های 3، 4 و 5 نفره 480 لیتر و برای خانواده‌های 6 نفر به بالا 600 لیتر تعیین شده است.
همچنین در منطقة معتدل برای خانواده‌های 1 و 2 نفره 300 لیتر؛ برای خانواده‌های 3، 4 و 5 نفره 420 لیتر و برای خانواده‌های 6 نفر به بالا 540 لیتر و نیز در منطقۀ گرمسیر برای خانواده‌های 1 و 2 نفره 240 لیتر؛ برای خانواده‌های 3، 4 و 5 نفره 360 لیتر و برای خانواده‌های 6 نفر به بالا 480 لیتر در نظر گرفته شده است. توزیع نفت در روستاهای کشور نیز بوسیله شرکت‌های تعاونی روستایی انجام خواهد شد.»
معاون وزیر نفت آنگاه به توزیع گازوئیل و سوخت حرارتی منازل اشاره کرد و گفت: «بنابه تصمیم وزارت نفت جمهوری اسلامی ایران، توزیع گازوئیل برای بخش صنعت و کشاورزی بدون کوپن انجام خواهد شد و سوخت حرارتی منازل نیز براساس سهمیه‌ای که در اول سال 1361 تعیین شده است، به مقدار 30 درصد افزایش خواهد یافت. قیمت هر لیتر این فرآوردۀ نفتی برای دستگاه‌های حرارتی منازل ده ریال تعیین شده است.»[۱۳]
376
تایمز مالی دربارۀ تأثیر تهدیدهای عراق بر صادرات نفت ایران نوشت: «تردیدی نیست که حملات هوایی عراق به آب‌راه‌های شمالی خلیج فارس و جزیرۀ خارک هم در میان مقامات تهران و هم در جمع بیمه‌گران دریایی واهمه‌هایی به وجود آورده است. نرخ‌های بیمه برای نفت‌کش‌های عازم خارک که دو سال پیش با آغاز جنگ میان ایران و عراق ده برابر شده بود، طی ماه گذشته شانزده برابر دیگر افزایش یافت. در نتیجه، تاجران نفت ناگریز بودند که با این افزایش نرخ‌ها برای نفت خام ایران در مقایسه با تولید‌کنندگان دیگر، بشکه‌ای چهار دلار بیشتر بپردازند.
یک حساب ساده نشان می‌دهد که تحت این شرایط، خرید نفت از ایران دیگر به‌صرفه نیست. درست است که ایران نفت خود را به بهای بشکه‌ای 31 دلار در برابر 34 دلار قیمت مبنای اوپک عرضه می‌کرد، اما با چهار دلاری که بر آن اضافه می‌شود، در عمل بهای نفت ایران از قیمت مبنای اوپک بیشتر می‌شود. در نتیجه، ایران ناگریز شد دو هفته پیش بمنظور خنثی کردن این رقم اضافه، بهای نفت خود را به بشکه‌ای 28 دلار تقلیل دهد.»[۱۴]
377
حجت‌الاسلام دعائی سرپرست هیئت ایرانی شرکت‌کننده در اجلاس بین‌المجالس در رم، امروز با وزیرخارجه ایتالیا دیدار و گفت‌وگو کرد. آقای دعائی در این ملاقات تاکید کرد: «جمهوری اسلامی ایران با برخورداری از رهنمودهای رهبرش امام خمینی در راه صلح و اعاده صحیح و مشروع حق خود گام برمی‌دارد.» وی با اشاره به سخنان وزیر خارجه ایتالیا در جلسة کنفرانس بین‌المجالس گفت: «هیئت نمایندگی ایران در این نطق نکات مشترک و مثبت بسیاری یافت.»
امیلیوکلمبو وزیر خارجه ایتالیا نیز روابط جمهوری اسلامی ایران و ایتالیا را حسنه توصیف کرد و گفت: «ایتالیا همانند ایران از برقراری صلح در خاورمیانه، مدیترانه و دیگر نقاط بحرانی حمایت می‌کند.»
حجت‌الاسلام دعائی همچنین با رئیس مجلس ایتالیا دیدار و پیرامون مسائل مورد علاقه دو کشور گفت‌وگو کرد. وی با تشریح سیاست نه شرقی و نه غربی ایران، ادامه این سیاست را در آینده نیز مورد تأکید قرار داد. رئیس مجلس ایتالیا نیز بر گسترش روابط ایران و ایتالیا تأکید کرد.
همچنین امروز دو تن از اعضای هیئت ایرانی شرکت کننده در کنفرانس بین المجالس در کنفرانس سخنرانی کردند.
ابتدا خانم رجایی پیرامون حقوق زن در جمهوری اسلامی ایران و مقایسۀ آن با قبل از انقلاب اسلامی سخنرانی کرد و سپس حجت‌الاسلام سیدمحمد خامنه‌ای به تشریح بافت مجلس شورای اسلامی پرداخت.
هیئت اسرائیلی شرکت‌کننده در اجلاس بین المجالس همانند روز قبل هنگام سخنرانی هیئت ایرانی سالن کنفرانس را ترک کرد.[۱۵]
378
"ادوارد کندی" از سناتورهای سرشناس حزب دمکرات امریکا در مقاله‌ای که در روزنامۀ واشنگتن‌پست چاپ شد، با انتقاد از امریکا در واگذاری هواپیماهای دومنظوره به حکومت عراق با توجه به پیشینة این کشور، ضرورت توجه بیشتر به ایران را برای دور نگاه داشتن این کشور از نفوذ شوروی، به تصمیم‌گیران سیاست خارجی امریکا توصیه کرد. بخش‌هایی از این مقاله به شرح زیر است:
«در ارتباط با خلیج فارس، ریگان به میزان زیادی بر روی تهدیدهای نظامی شوروی تمرکز کرده است. همان‌طور که وزیر خارجۀ اسبق امریکا "هیگ"، معتقد بود لازمۀ آن یک همکاری استراتژیک جهت برتری گرفتن بر شوروی است. این حرکت به همان میزان که نظامی است، سیاسی نیز می‌باشد.
اگر شوروی موفق شود که از طریق سیاسی کنترل ایران را به دست گیرد، آن وقت هرگونه نیروی واکنش سریع، پایگاه برای نیروها، ناو هواپیمابر، هم‌پیمانی نظامی با دیگر کشورهای منطقه و افزایش [بودجۀ] گزاف نظامی بی‌فایده خواهد بود و جبران خسارت را نخواهد کرد. پیشگیری‌های نظامی امریکا، در صورت عدم موفقیت دیپلماتیک، به‌عنوان آخرین چاره خواهد بود و هیچ‌گاه جای روابط اقتصادی و اجتماعی را که بهترین تضمین برای ثبات خلیج فارس هستند، نخواهد گرفت. امریکا به سیاستی احتیاج دارد که استقلال و ثبات تمام کشورهای خلیج فارس، از جمله ایران را تأمین کند. اگر امریکا در این زمینه موفق شود، فرصت نفع بردن شوروی را کاهش خواهد داد و ایران و سایر کشورها را از گرایش به سوی شوروی دل‌زده خواهد کرد.
هیچ‌گونه احتمال برقراری روابط مجدد بین امریکا و تهران در آیندۀ نزدیک موجود نیست و از این جهت نمی‌توانیم آنها را ملزم سازیم که از اهمیتی که ما برای تمامیت ارضی ایران و همسایگانش قائلیم، پیروی کنند. تأکید بر این مطلب برای منافع ملی ما سودمند است. همچنین ما باید اروپای غربی و ژاپن و نیز کشورهای اسلامی را تشویق کنیم که با ایران روابط مطلوب داشته باشند تا او را از مدار شوروی بیرون نگهدارند.
همچنین منظور از استراتژی همگام، پایان دادن به جنگ ایران و عراق و کنترل مسائل داخلی و خارجی خلیج فارس است، یک سیاست خارجی معقول به هر دو سر خاورمیانه رسیدگی خواهد کرد.»
«عراق سابقه‌ای طولانی در سرکوبی‌های داخلی، حمایت از تروریسم، مقابله با اسرائیل و مخالفت با کوشش‌های امریکا برای صلح دارد، گرچه روابط عراق با شوروی به سردی گراییده، اما سیاست‌های افراطی عراق تغییری نکرده است. بنابراین، هیچ‌گونه توجیهی برای تصمیم اخیر دولت امریکا برای صدور پروانۀ فروش هواپیماهای حمل و نقل و جت به عراق که قابلیت استفادۀ نظامی را نیز دارد، مورد قبول نیست.»
«نگرانی برای لبنان و مسائل اعراب و اسرائیل، به اندازۀ کافی سیاست خارجی امریکا را در ماه‌های پیش به خود مشغول کرده ولی ما نمی‌توانیم نیاز به ثبات بیشتر در خلیج فارس را ندیده بگیریم. ... در حال حاضر اختلافات ایران و عراق خطری جدی برای غرب است. ... نفوذ هرچه بیشتر ایران در داخل عراق خطری که دیگر کشورهای منطقه را تهدید می‌کند را چند برابر خواهد کرد. اگر اوضاع فعلی (عدم پیشروی و سکون در جنگ) به نفع ایران تغییر پیدا کند، آن وقت امریکا تحت فشار قرار خواهد گرفت تا برای جلوگیری از فتوحات بیشتر ایران، از عراق طرفداری کند.»[۱۶]
379
در ادامة کمک‌های نظامی به ارتش عراق، مقدار زیادی تجهیزات نظامی و مهمات از مرز کشورهای عربستان، کویت و اردن وارد خاک عراق شد.
امروز از مرزهای کشورهای عرب همجوار با عراق در چند نوبت، 102 خودرو حامل تجهیزات و مهمات نظامی وارد این کشور شد. از این تعداد، 62 خودرو از مرز کویت[۱۷] 21 خودرو از مرز اردن و 19 خودرو نیز از مرز عربستان وارد این کشور شده است.[۱۸]
380
در ادامۀ تسلیم نیروهای حزب دمکرات به نیروهای نظامی و امنیتی ایران، امروز در منطقة بانه، 3 تن از افراد این حزب همراه با سلاح و مهمات خود را تسلیم نیروهای خودی کردند.[۱۹]
منابع و مآخذ روزشمار 1361/06/25
- ↑ سند شماره 6721 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه 9، به فرماندهی کل سپاه، 25/6/1361؛ وـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه، "گزارش‌های ویژه"، شماره 181، 26/6/1361، ص 2، بوشهر ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 25/6/1361؛ وـ سند شماره 134953 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه 9، به فرماندهی کل سپاه، 25/6/1361.
- ↑ سند شماره 67201 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد فرماندهی منطقه 9، به ستاد مرکزی فرماندهی، 25/6/1361؛ وـ روزنامه صبح آزادگان، 27/6/1361؛ ص 2؛ وـ سند شماره 17006 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی، شماره 182ـ167، 27/6/1361، ص 10؛ وـ سند شماره 16982 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی، قرارگاه عملیاتی کربلا (رکن 2)، شماره 602، 25/6/1361، ص 3.
- ↑ سند شماره 67535 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه 5، به فرماندهی کل سپاه، 26/6/1361؛ وـ سند شماره 43922 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه منطقه 5.
- ↑ سند شماره 17006 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی، ستاد مشترک ارتش، اداره دوم، شماره 182ـ167، 27/6/1361، ص 10.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه "گزارش‌های ویژه"، شماره 182، 27/6/1361، ص 2، منامه ـ خبرگزاری فرانسه، 26/6/1361؛ وـ واحد مرکزی خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی، بولتن "رادیوهای بیگانه"، 28/6/1361، رادیو اسرائیل، 27/6/1361، ص 4.
- ↑ سند شماره 43922 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه منطقه 5، فرماندهی؛ وـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه "گزارش‌های ویژه"، شماره 183، 28/6/1361، ص 3، ارومیه ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 27/6/1361.
- ↑ سند شماره 17015 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی، شماره 183، 28/6/1361، ص 8.
- ↑ سند شماره 16986 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه تاکتیکی تیپ 4 پیاده به فرمانده سپاه پاسداران مستقر در محور سومار، 25/6/1361.
- ↑ سند شماره 16982 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی، قرارگاه عملیاتی کربلا (رکن 2)، شماره 602، 25/6/1361، ص 3.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه "گزارش‌های ویژه"، شماره 183، 28/6/1361، ص 8، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 27/6/1361.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 25/6/1361، ص 13؛ و ـ روزنامه کیهان، 25/6/1361، ص2.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 27/6/1361، ص 4.
- ↑ روزنامه کیهان، 25/6/1361، ص 3.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه "گزارش‌های ویژه"، شماره 181، 26/6/1361، صص 24 و 25، رادیو بی.بی.سی، 25/6/1361.
- ↑ مأخذ 12، ص12.
- ↑ مأخذ 14، صص 16ـ15، 25/6/1361.
- ↑ سند 17032 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی، ستاد مشترک ارتش، فرماندهی اطلاعات، شماره 184ـ161، 29/6/1361، ص 12.
- ↑ مأخذ 8، ص 11؛ وـ مأخذ 17، صص 11 و 12.
- ↑ روزنامه کیهان، 27/6/1361، ص 1.