1361.07.01
روزشمار جنگ سال 1361 1361.07.01 | |
---|---|
نامهای دیگر | یک مهر |
تاریخ شمسی | 1361.07.01 |
تاریخ میلادی | 23 سپتامبر 1982 |
تاریخ قمری | 5 ذیالحجه 1402 |
گزارش- 492
در جهت اجرای راهبرد تنبیه متجاوز و تداوم عملیاتهای نظامی برای تحت تأثیر قرار دادن حکومت عراق، بهمنظور پذیرش شرایط ایران و نیز با در نظر داشتن وضعیت عمومی جبهههای جنگ، فرماندهی قرارگاه مرکزی نجف تصمیم گرفت عملیاتی را با اهداف تاکتیکی زیر در منطقۀ عمومی سومار طرحریزی و اجرا کند. 1ـ گشودن جبهة جدیدی در منطقۀ میانی. 2ـ. از بین بردن تمرکز نیروهای دشمن در جنوب. 3ـ از بین بردن تسلط، دید و تیر دشمن از منطقۀ سومار با تصرف ارتفاعات مرزی منطقه. 4ـ تسلط، دید و تیر داشتن نیروهای خودی بر شهر مندلی و تهدید نسبی شهر بغداد.[۱] بر اساس این راهبرد امروز جلسهای در قرارگاه ظفر با شرکت فرمانده این قرارگاه، مسئولان تیپ 18 جوادالائمه و چند تن از مسئولان دیگر تشکیل شد و هماهنگیهای لازم به عمل آمد. از جمله موضوعاتی که در این جلسه بحث شد، وسعت منطقۀ عملیاتی بود که با توجه به شناخت قبلی از زمین و وجود نیروی کافی، تصمیم گرفته شد عملیات در منطقۀ وسیعتری اجرا شود. همچنین در این جلسه ابراهیم همت فرمانده قرارگاه ظفر گزارشی از استعداد در خط و احتیاط دشمن به اطلاع حاضران رساند و مشخص شد که درکل 7 تیپ و 5 گردان از ارتش عراق و حدود 20 هزار نفر عشایر عرب آموزشدیده از نیروهای دشمن در منطقه حضور دارند. بر اساس این گزارش، استعداد نیروهای خودی نیز 4 تیپ از سپاه به نامهای 27 حضرت رسول(ص)، 31 عاشورا، 21 امام رضا(ع) و 18 جوادالائمه(ع)؛ و از ارتش 2 تیپ با هویت تیپ4 از لشکر 81 زرهی باختران و تیپ مستقل 55 هوابرد شیراز بودند. [۲]
در جلسۀ دیگری که با حضور مسئولان قرارگاه و فرماندهان ارتش و سپاه برای تبادلنظر دربارۀ جزئیات عملیات آینده تشکیل شد، درخصوص میزان آمادگی نیروهای عملکننده، طرح کلی مانور یگانهای عملکننده، راهکارهای عملیاتی و مشکلات موجود، بحث شد. همچنین با توجه به شناساییهای صورتگرفته از منطقه، آخرین وضعیت دشمن در محور سلمانکشته تا کلهشوان بررسی و دربارۀ آمادگی و پشتیبانی یگانها مطالبی مطرح شد.[۳]
گزارش- 493
عراق در صورت شروع حملة جدید ایران، از سلاح شیمیایی استفاده خواهد کرد. یک رادیو وابسته به گروههای سلطنتطلب ایران به نقل از روزنامه فیگارو اعلام کرد: «عراق تهدید کرده است، چنانچه ایران حملة جدیدی را علیه عراق انجام دهد، این رژیم از سلاحهای بیولوژیکی و سلاحهای دیگری که تا این لحظه وارد جنگ نکرده است، استفاده خواهد کرد.»[۴]
گزارش- 494
روزنامۀ ترکیزبان جمهوریت چاپ ترکیه، به نقل از مقامات پنتاگون که در نشریۀ هرالدتریبیون اینترنشنال چاپ شده است، اعلام کرد که ایران با استقرار 200 هزار نیرو در امتداد مرزهای خود با عراق، درصدد است تا تهاجم خود را از سه جبهۀ جنوب، غرب و شمال به عراق آغاز کند. روزنامۀ جمهوریت همچنین به نقل از فرمانده نیروی هوایی عراق مدعی شده است که بر اثر حملات هواپیماهای این کشور به جزیرۀ خارک، همۀ تأسیسات پایانۀ نفتی این جزیره منهدم شده است.[۵]
گزارش- 495
در پی انتشار اطلاعیههای نظامی عراق، مبنیبر ادعای حملۀ هواپیماهای این کشور به جزیرۀ خارک و وارد شدن آسیب به بندر خارک و ترمینال نفتی آن، اجارهدهندگان نفتکشها در لندن اظهار کردند که این ترمینال همچنان به فعالیت عادی خود ادامه میدهد. به گزارش خبرگزاری فرانسه از لندن در این خصوص، روز سهشنبۀ گذشته دو فروند سوپر تانکر مخصوص حمل نفت در ترمینال خارک بارگیری شدند.[۶] در همین حال این خبرگزاری گزارش داد، با اعلام آمادگی شرکت سهامی بیمۀ ایران برای بیمۀ نفتکشهای عازم جزیرۀ خارک به نرخ یک درصد، نرخ بیمۀ 5/7 درصد شرکتهای بیمۀ انگلیس امروز تا سه درصد کاهش یافت.[۷]
گزارش- 496
نیروهای مسلح ایران همزمان با حضور در جبهههای جنگ با عراق، با گروههای شورشی در غرب و شمال غرب کشور درگیر هستند. نیروهای سپاه پاسداران میاندوآب با اجرای عملیاتی در شمال غرب این شهر، چهار روستای "بفروان یک و دو"، "قشلاق بفروان" و "قلحسین" را از وجود عناصر مسلح غیرقانونی پاکسازی کردند.[۸] در جادۀ پیرانشهر - سردشت، بین روستای "کوپر" و "ترکش" نیز بر اثر برخورد یک خودرو ارتش جمهوری اسلامی ایران با مینی که به دست عناصر ضدانقلاب کار گذاشته شده بود، این خودرو منهدم و یک تن از نیروهای ارتش زخمی شد.[۹]
گزارش- 497
عراق و کشورهای عربی از گروههای ضدانقلابی که در غرب و شمال غرب ایران فعال هستند، حمایت میکنند. بر اساس اطلاعات درجشده در گزارش داخلی سپاه پاسداران، 35 تن از عناصر مسلح "سردار جاف" به سرپرستی "دارا بک جاف" برادر وی، مشغول گذراندن دورۀ آموزشی خرابکاری و بمبگذاری در پادگان میدان عراق هستند.[۱۰] گزارش دیگری دربارۀ کمک کشورهای خارجی به نیروهای شورشی مخالف دولت ایران حاکی است که عربستان به سازمان خبات، کمک مالی میکند و اخیراً حقوق پیشمرگان خبات دو برابر شده است. این موضوع را "ملاخدر سارد" یکی از مسئولان خبات اعلام کرده است.[۱۱]
گزارش- 498
درحالیکه مسعود رجوی و مسئولان سازمان مجاهدین خلق از ایران گریختهاند و برخی نیز در حال فرار از ایران هستند، نیروهای عملیاتی سازمان در شهرهای مختلف ایران با ایجاد آشوب و درگیری مردم بیگناه را ترور میکنند. 1ـ یک تیم عملیاتی سازمان مجاهدین خلق، امروز در خیابان تختی رشت با تیراندازی به سمت یک مغازۀ نانوایی ـ که صاحب آن فردی متعهد و انقلابی بود ـ یکی از مشتریان این مغازه را به شهادت رسانده و یک تن دیگر را زخمی کردند.[۱۲] 2ـ در شهر تکاب نیز عناصر سازمان مجاهدین خلق، مسئول اطلاعات سپاه این شهر را ترور کردند که وی مجروح شد.[۱۳] 3ـ بر اساس گزارش روابط عمومی سپاه پاسداران منطقۀ10 (تهران)، بر اثر انفجار بمبی، یکی از اعضای سازمان مجاهدین خلق ـ که در خانۀ خود واقع در خیابان جامجم، خیابان گلستان، مشغول ساختن آن بود ـ یک دستش قطع شد که بلافاصله به بیمارستان انتقال یافت.[۱۴] علاوهبراین، چهار تن از عناصر سازمان که در این خانه حضور داشتند، دستگیر شدند.[۱۵]
گزارش- 499
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با کمک نیروهای امنیتی در دو استان گیلان و خوزستان با انجام چند عملیات، بیش از پانزده خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق در این دو استان را منهدم کردند. در این عملیاتها، تعداد قابل توجهای از کادرهای سازمان کشته یا دستگیر شدند. نیروهای سپاه پاسداران استان گیلان در ادامه مقابله با عوامل ناامنی در این استان، امروز با اجرای عملیاتی با نام "شهید فرجی" (مسئول سابق واحد عملیات سپاه رامسر)، 10 خانۀ تیمی عناصر سازمان مجاهدین خلق در این استان را کشف کردند. در این عملیات، قسمت عمده تشکیلات سازمان در استان گیلان منهدم شد و بیش از 40 نفر از عناصر سازمان مجاهدین خلق دستگیر یا کشته شدند.[۱۶] معاون تشکیلات و مسئول بخش شهرستانهای استان گیلان، معاون بخش اجتماعی، اعضای مرکزیت بخش اجتماعی، مسئولان امنیتی، معاون نظامی تشکیلات و معاون تدارکاتی سازمان در استان گیلان از جمله این افراد هستند.[۱۷] در بخشی از این عملیات که در شهر رشت انجام شد، سه خانۀ تیمی کشف شد و مقادیری مهمات و تعدادی اسلحه به دست آمد. همچنین 13 تن از عناصر مسلح سازمان کشته شدند. یکی از نیروهای سپاه پاسداران نیز در عملیات شهر رشت مجروح شد.[۱۸] در استان خوزستان نیز با متلاشی شدن تشکیلات سازمان مجاهدین خلق در دو شهر مسجدسلیمان و شوشتر، طرح تسخیر شهر مسجدسلیمان، حمله به پایگاههای بسیج و سپاه و سرقت انبار مهمات سپاه در شوشتر خنثی شد. بنا به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل از اطلاعیه دادسرای انقلاب اسلامی خوزستان، در جریان عملیات مشترک کمیته انقلاب اسلامی خوزستان و دادستانی انقلاب اسلامی اهواز و همکاری سپاه پاسداران مسجدسلیمان و شوشتر با نام "یا صاحبالزمان(عج)" طرحهای دیگری کشف و خنثی شد و تعداد زیادی از عناصر سازمان مجاهدین خلق در این دو شهرستان دستگیر یا کشته شدند. مسئول تشکیلات سازمان در مسجدسلیمان، مسئول مالی تشکیلات سازمان در مسجدسلیمان جزء کشتهشدگان هستند. مسئول تشکیلات در شوشتر، مسئول بخش امنیتی در مسجدسلیمان و مسئول بخش امنیتی شوشتر و مسئول بخش دختران در شوشتر در میان دستگیرشدگان هستند.[۱۹]
گزارش- 500
روزنامۀ فرانسوی لوموند در مقالهای ضمن یادآوری تجاوز عراق به ایران، تصویری از صدام حسین ارائه میدهد که به دنبال راهکاری برای رهایی از مشکلاتی است که خود به وجود آورده است. لوموند مینویسد: «صدام حسین به اشتباه تصور میکرد که در حمله به ایران برقآسا موفق خواهد شد، درحالیکه در عمل چنین نبود. در سال گذشته ارتش ایران موفق شد دست به ضد حمله بزند و پس از آزادی شهر آبادان و خرمشهر ارتش عراق را از منطقه خوزستان عقب براند. ... صدام حسین که با بیمیلی به تغییر محل برگزاری کنفرانس سران کشورهای غیر متعهد رضایت داده است خود را اینک آزادتر احساس میکند. [وی] تصمیم گرفت که جنگ را به منطقه خلیج فارس بکشاند تا بلکه بدین طریق تهران را وادار به پذیرفتن پیشنهادات حداقلی یکی از گروهها بنماید. تا به حال یک گروه میانجیگری از طرف اولاف پالمه و با پشتیبانی سازمان ملل متحد [به ایران سفر کرده است]. یک گروه میانجیگری هم وابسته به کنفرانس اسلامی بوده، یک گروه میانجیگری دیگر هم توسط الجزایر پیشنهاداتی را مطرح کرده است. یک گروه میانجیگری دیگر هم وابسته به جنبش غیرمتعهد است. حال باید دید حمایتی که سران کشورهای عرب در کنفرانس فاس به عراق قول دادهاند، باعث خواهد شد که موازنة قدرت تغییر کند یا خیر؟»[۲۰]
گزارش- 501
تلاش سیاسی و تبلیغاتی برخی کشورها در خصوص منازعة ایران و عراق از جمله اخباری است که بعد از کنفرانس اخیر فاس، بخشی از اخبار رسانهها را به خود اختصاص داده است. سفر احمد سکوتوره به عربستان و سخنرانی فهد در مکه، از جمله مطالب مربوط به این اخبار هستند. همچنین خبر اقدامات آتی اولاف پالمه برای میانجیگری در جنگ ایران و عراق و سخنان رئیسجمهور ترکیه از اخبار مهمی است که به آن اشاره شده است. به گزارش خبرگزاری فرانسه، احمد سکوتوره رئیسجمهور گینه برای برگزاری اجلاس کمیتۀ حسننیت کنفرانس اسلامی ـ که مسئولیت پایان دادن به جنگ عراق با ایران را بر عهده دارد ـ وارد جده شد. این خبرگزاری به نقل از رادیو گینه گزارش داد: «این کمیته آخرین تحولات جنگ را مورد بررسی قرار خواهد داد.»[۲۱] رادیو بغداد نیز به نقل از رادیو کوناکری اعلام کرد: «در جلسات کمیتۀ حسننیت، تحولات جنگ ایران و عراق و امکان ایجاد راهحلی عادلانه برای پایان نزاع میان دو کشور با روشهای مسالمتآمیز، جهت تعیین حقوق قانونی طرفین بررسی خواهد شد.»[۲۲] فهد شاه عربستان نیز در سخنانی در جمع سفیران و کارداران کشورهای اسلامی ـ که در یک ضیافت شام در شهر مکه انجام شد ـ از ایران و عراق خواست که به جنگ بین دو کشور پایان دهند. وی در قسمتی از سخنان خویش بدون اشاره به تجاوز عراق به ایران، کشور عراق را طرفدار صلح خواند و تصریح کرد: «ما مطمئن هستیم برادران عراقی ما با کمال میل آمادۀ برقراری صلح هستند و از برادران ایرانی نیز میخواهیم برای پایان دادن به جنگ و خونریزی اقدام کنند.» وی در پایان تأکید کرد که ما مصرانه خواهان استقرار صلح و ثبات در ایران و عراق هستیم.[۲۳] همچنین بهگزارش تانیوگ از استکهلم اولاف پالمه نخستوزیر سوئد نیز که چهار سفر قبلی وی به تهران و بغداد برای میانجیگری در جنگ عراق و ایران، تا کنون بینتیجه مانده است، درصدد است پس از مشورت با خاویر پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل متحد، دورۀ تازهای از اقدامات میانجیگرانۀ خویش را آغاز کند.[۲۴] همچنین ژنرال کنعان اورن رئیسجمهور ترکیه، در بازگشت از سفر یوگسلاوی در مصاحبهای، خواستار پایان یافتن جنگ ایران و عراق شد که تلفات و خسارتهایی مادی و معنوی فراوانی به دنبال داشته است. وی تصریح کرد که ترکیه همچنان به تلاشهای خود برای پایان دادن به جنگ در چارچوب نهضت عدم تعهد و کمیتۀ حسننیت اسلامی ادامه خواهد داد.[۲۵]
گزارش- 502
امام خمینی به مناسبت آغاز سال تحصیلی 1362 ـ 1361 پیامی صادر کرد. محور اصلی پیام امام، خودباوری، استقلال فرهنگی و یادآوری نقش سازنده و حیاتی تعلیم و تعلم در این زمینهها است. قسمتهایی از پیام امام به این شرح است: «ما باید با تمام وجود به استقلال فرهنگی برسیم؛ که استقلال فرهنگی پایه و اساس کشوری آزاد و مستقل است. استادان عزیز باید خود این اعتقاد را بیابند که تنها فرهنگ ایران اسلامی است که نجاتبخش کشور و ملت ما میباشد. معلمان عزیر خود بهتر میدانند که فرهنگ استعماری در زمان این پسر و پدر چه به روز این کشور و ملت آورده است. به فرهنگ غنی ایران اسلامی تکیه کنید و مطمئن باشید که پیروزی از آن شماست. فرزندان عزیزتان را در سر کلاسها به صورتی تربیت نمایید که وقتی فارغالتحصیل میشوند جوانان برومندی تحویل جامعه گردند، که با تمام وجود معتقد باشند که آنچه بدبختی داشتند از ابرقدرتهای شرق و غرب و شرقزدگی و غربزدگی است.» «فرزندان عزیزم، شما خوب میدانید که مقدرات جمهوری اسلامی در آینده به شما سپرده میشود. از خود و دوستان کاملاً مراقبت نمایید تا در ابعاد مختلف، چه بُعد اعتقادی و چه ابعاد دیگر صراط مستقیم را بپیمایید، زیرا گرایش به یکی از مکتبهای انحرافی و نیز وابستگی فکری و عملی به غرب و شرق اگر چه بسیار کوچک، نهتنها خودتان را نابود میکند، که در صورت سهلانگاری ـ ولو در درازمدت ـ به دیگران سرایت خواهد کرد، و ما هم در پیشگاه خداوند متعال و نسلهای آینده مسئول خواهیم بود. باید توجه داشته باشید که نفوذ منافقین و دیگر خرابکاران و افراد منحرف در دبیرستانها و دیگر مراکز تعلیم و تربیت موجب تباهی اسلام است و مسئول آن، همة دستاندارکاران امور تربیتی خصوصاً دبیران و معلمان و دانشآموزان حزباللهی میباشند. همه میدانیم که سرنوشت یک کشور و یک ملت و یک نظام بعد از تودههای مردم در دست طبقۀ تحصیلکرده است؛ و هدف بزرگ استعمارنو به دست گرفتن مراکز این قشر است. کشور ما در دهههای اخیر هرچه صدمه دیده و رنج کشیده است از دست خائنین این قشر بوده است.»[۲۶]
گزارش- 503
آیتالله خامنهای رئیسجمهور ایران، امروز به مناسبت آغاز سال تحصیلی جدید پیامی را برای دانشآموزان کشور صادر کرد. تأکید بر اهمیت علمآموزی و نظم، بازگویی سیاست کلی جمهوری اسلامی در تداوم سیاست نه شرقی و نه غربی و حمایت از مستضعفان از درونمایههای اصلی این پیام است: «با درس خواندنتان و با حضور مرتبتان در مدرسه و کلاس درس، با اهمیت دادنتان به آموزش و پرورش، کوبندهترین ضربه را با مشت کوچکتان بر پوزة دشمن این انقلاب میکوبید. کودکان عزیز، نوجوانان، فرزندان و برادران و خواهران، کوبندهترین سلاح ما در مقابل دشمنان این انقلاب و برای آیندة این کشور علم، آگاهی، فرهنگ و تجربه است. ... به فضل الهی، امروز در آستانة چهارمین سال تحصیلی پس از انقلاب اسلامی، میلیونها دانشآموز با دلی شاد و علاقهمند به تحصیل در مدرسهها حاضر شدهاند. اصل و اساس زندگی، حرکت و تلاش ما در همهجا، از جمله در تعلیم و تربیت، اسلام است که دانشآموزی را بر همه واجب کرده است. خط سیاسی ما از امروز که شما در دوران گوناگون دانشآموزی هستید، از نونهالان کلاس اول تا نوجوانان و جوانان سالهای آخر تحصیلی دانشآموزی، از امروز تا همیشه خط اساسی و اصلی سیاست ما، سیاست نه شرقی و نه غربی است. راه و روش اصلی ما حمایت از محرومان و مستضعفان، چه در ایران و چه در سراسر جهان است. وظیفة تمامنشدنی و همیشگی ما مبارزه با ظلم، ستم، زورگویی و قلدری از سوی هر کسی و هر دولت و هر شخصیت مدعی در سراسر جهان است.»[۲۷]
گزارش- 504
روزنامه جمهوری اسلامی امروز متن مصاحبه اختصاصی خود را با حجتالاسلام هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی دربارۀ مسائلی از جمله مسئله لبنان، واکنش کشورهای اسلامی در قبال آن، جنگ تحمیلی و مسئله دانشگاهها منتشر کرد. آقای هاشمی دربارۀ مسئله لبنان با تحلیل سیاستهای رژیم صهیونیستی در حمله به لبنان گفت: «این نشان میدهد که اسرائیل در لبنان جداً برنامه ماندن دارد ـ اگر جلویش را نگیرند ـ یعنی همان سیاست ارعاب را شروع کرده، اول فلسطینیها را خارج میکند و فرار میدهد و به جای آنها رفته رفته افراد مورد نظر خودشان را میآورند و این یک بیدار باش است.» وی با اشاره به رئیسجمهور شدن امین جُمیّل پس از کشته شدن بشیر جُمیّل اظهار داشت: «این همان خط سیاسی قبلی است. البته میگویند امین جُمیّل یک مقدار معتدلتر است، حالا برفرض هم که معتدلتر باشد، اینها یک مسئله شخصی که نیست، بلکه سیاست امریکا و سیاست اسرائیل است که "حزب کتائب" را میخواهند بر سرکار آروند.» رئیس مجلس دربارۀ وظیفه کشورهای اسلامی در قبال اشغال لبنان گفت: «وظیفه واقعی کشورهای اسلامی در حال حاضر این است که در لبنان امکاناتی فراهم آورند و به شدت با اسرائیل به مبارزه برخیزند و آن هم به خصوص در خود لبنان.» نماینده امام در شورای عالی دفاع در پاسخ به این سؤال که "چه نویدی در رابطه با جنگ تحمیلی برای مردم دارید؟" اظهار داشت: «اینها همهاش نوید است. ما به هر حال ملاحظه میکنیم که در جنگ حتیالامکان تلفات خودمان کمتر باشد (چون نیروهایی که ما در جبهه میدهیم، در هر حملهای نیروهای ازرندهای هستند، البته همه ملت ایران ارزندهاند، ولی آنها به خصوص امتیازاتی دارند و ما سختمان است که حتی یک نفرشان را هم از دست بدهیم) و از طرفی هم تلفات عراقیها برای ما الان مطلوب نیست و ما صبر میکنیم برای موقع مناسبی که با تلفات کمتر و با برنامه حساب شدهتری کار را فیصله بدهیم. به هر حال در جبهه جنگ خیالمان راحت است و الان فشار زیادی از طرف نیروهای رزمندهای که در جبهه هستند وجود دارد که میگویند اجازه بدهید که کار را یکسره کنیم و البته ما هم به مقتضیات و مصالح جمهوری اسلامی ایران و کل انقلاب تصمیم میگیریم. انشاءالله که آینده خوبی داریم.» آقای هاشمی درباره بازگشایی دانشگاهها نیز گفت: «کسانی که مسئولیت این کار را دارند اگر یک روز هم بیجهت بازگشایی رشتههای دانشگاهی را به تأخیر اندازند، گناه کردهاند و باید این کار را هر چه زودتر تمام کنند. ... ما رفته رفته باید در سطح تحصیلات عالیه خیلی سرمایهگذاری کنیم. [۲۸]
گزارش- 505
میرحسین موسوی نخستوزیر عصر امروز از نمایشگاه نظامی صنایع دفاع ملی بازدید کرد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی در این بازدید که سرهنگ سلیمی وزیر دفاع و حجتالاسلام ابراهیمی مسئول سیاسی ایدئولوژی وزارت دفاع نیز حضور داشتند، نخستوزیر از قسمتهای مختلف این نمایشگاه بازدید کرد و مسئولان مربوطه گزارشهای لازم را به اطلاع نخستوزیر رساندند. مهندس موسوی در این بازدید صنعتگران کشورمان را که گامهای مؤثری در رسیدن به خودکفایی صنعتی برمیدارند، مورد تشویق قرار داد و بر ضرورت گسترش و تولید اینگونه صنایع تأکید کرد. نخستوزیر پس از پایان دیدار از نمایشگاه در گفتوگویی با خبرگزاری جمهوری اسلامی گفت: «در این بازدیدها حرکتهای بسیار خوبی آغاز شده و برادران ما زحمات بسیاری در این زمینه کشیدهاند و من آرزو میکنم برادران توفیق داشته باشند تا این حرکت عظیم را به انجام خوبی برسانند. ما در اینجا شاهد تلاش برادران صنایع نظامی بودیم که نشاندهنده اهمیت آنان در پشتیبانی از رزمندگان ما در جبههها است. این نمایشگاه نشاندهنده یک نظام خاصی است که ما امیدواریم با تلاش شبانهروزی برادران این کار توسعه بیشتری پیدا بکند. برای صنایع نظامی در ایران سرمایهگذاری بسیاری شده و ما انتظار داریم این صنایع در خدمت ملت قرار گیرد و از حداکثر ظرفیت آن بهرهگیری شود.» نخستوزیر افزود: «دولت هر نوع حمایت را که بتواند از اینگونه حرکتها انجام خواهد داد تا روزی که ما بتوانیم در این زمینه به خودکفایی واقعی نائل شویم که من مقدمات آن را احساس کردهام.» گفتنی است در این نمایشگاه صنایع هواپیماسازی، هلیکوپترسازی و قطعات فنی به نمایش گذاشته شده است.[۲۹]
گزارش- 506
محمد تقی بانکی وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه که در رأس یک هیئت فنی، اقتصادی به چکسلواکی سفر کرده است، امروز با اشتروگال نخستوزیر فدرال این کشور ملاقات و گفتوگو کرد. تشریح مواضع جمهوری اسلامی در جنگ تحمیلی و شرایط ایران برای پایان دادن به جنگ از محورهای اصلی سخنان محمدتقی بانکی بود. گزارش روزنامة کیهان از این ملاقات و همچنین گفتههای نخستوزیر چکسلواکی به این شرح است: «در این ملاقات که بیش از یکساعت به طول انجامید، دکتر بانکی ضمن بیان مواضع دولت جمهوری اسلامی، ارادة ملت و دولت ایران را در امر برنامهریزی اقتصادی کشور تشریح کرد. وی در بخشی از اظهارات خود به مسئله جنگ تحمیلی عراق علیه جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد و ضمن برشمردن شرایط ایران برای پایان جنگ، گفت: تأمین امنیت مرزهای میهن اسلامی ما از جمله شرایط مهم پایان یافتن جنگ است و رژیم متزلزل فعلی عراق قادر به تضمین چنین امنیتی نیست. دکتر بانکی ضمن یادآوری این نکته که دولت جمهوری اسلامی ایران در نظر دارد جنگ را تا پیروزی کامل و بیرون راندن متجاوز از خاک خود ادامه دهد، به کشورهایی که هنوز با رژیم متزلزل عراق همکاری میکنند توصیه کرد، در محاسبات خود در ارتباط با این رژیم، تجدیدنظر کنند. نخستوزیر چکسلواکی نیز در این دیدار ضمن تجلیل از امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی و سایر مقامات کشورمان، تلاشهای جمهوری اسلامی ایران را برای کسب آزادی و استقلال مورد تأکید قرار داد. وی در زمینة جنگ تحمیلی عراق علیه ایران اظهار داشت: هماکنون متجاوز درس عبرت گرفته است و ما خواهان خاتمة این جنگ هستیم. وی همچنین آمادگی دولت چکسلواکی را برای انجام هرگونه همکاریهای ثمربخش با جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد.»[۳۰]
گزارش- 507
در ادامة گفتوگوهای ذفن دراگن معاون نخستوزیر یوگسلاوی با مقامات عراقی، وی امروز با صدام حسین رئیسجمهور عراق دیدار و گفتوگو کرد. خبرگزاری بغداد موضوع گفتوگوهای دو طرف را همکاری دو کشور در تحکیم جنبش عدم تعهد و تعمیق وحدت دو کشور اعلام کرد. به گزارش این خبرگزاری آنها در خصوص روابط بین عراق و یوگسلاوی، تحولات جنگ ایران و عراق و نیز کشتار ملت فلسطین در غرب بیروت مذاکره کردند.[۳۱]
گزارش- 508
حبیبالله شفیق سرپرست بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی، در مصاحبه با کیهان، با اعلام بازگشت 200 هزار نفر از مهاجران جنگی شهرهای دزفول، اندیمشک، اهواز و شوش به خانههایشان، دربارة چگونگی بازگشت مهاجران جنگی به شهرهای خود و همچنین اقدامات اولیه برای بازسازی مناطق جنگی توضیحاتی داد. وی گفت: «بازگشت مهاجران بستگی به آماده شدن شهرهای مورد اسکان دارد. پس از اینکه شهرهای اشغالی باز پس گرفته شدند، وزارت بهداشت، وزارت نیرو و سایر ارگانهای ذیربط، باید آماده بودن این شهرها را برای بازگشت، اعلام کنند و پس از این آمادگی، ما وسایل بازگشت این خانوادهها را از طریق بنیاد فراهم میکنیم. ... مهاجران شهرهای اهواز، دزفول، اندیمشک و شوش این امکان را یافتهاند و ما اعلام کردهایم که خانوادههای این شهرستانها، میتوانند به شهرهای خود بازگردند و از اول شهریور سال 1361، خانوادههای مهاجر شهرهای فوق هر کجا که باشند، مهاجر شناخته نمیشوند.» وی افزود: «در حال حاضر حدود 200 هزار نفر به شهرهای دزفول، اندیمشک، اهواز و شوش بازگشتهاند. هماکنون تعدادی از شهرهای مناطق جنگزده به علت ناامن بودن، قابل سکونت برای مهاجران جنگی نیستند.» سرپرست بنیاد امور مهاجرین جنگی همچنین دربارة بازسازی مناطق جنگی گفت: «برای بازسازی مناطق جنگزده یک شورای عالی تشکیل شده است که آقای نخستوزیر، وزیر کشور و نمایندة امام تشکیلدهندة این شورا هستند. زیر نظر این شورا نیز ستاد بازسازی مناطق جنگی در مرکز و ستادهای وابسته در استانها و شهرستانها تشکیل شدهاند که مسئولیت بازسازی مناطق جنگی را بر عهده دارند و بنیاد امور مهاجرین جنگی نیز یکی از اعضای این ستادها میباشد.»[۳۲] ضمیمه گزارش 492 مشخصات جغرافیایی، نظامی و سیاسی منطقة عملیاتی مسلمبن عقیل: منطقة عملیاتی مسلمبن عقیل به طول حدوداً 22 کیلومتر، در امتداد نوار مرزی و در منطقة عمومی سومار قرار دارد که از شمال به جنوب به سلسله ارتفاعات کهنهریگ تا کنارههای شمالی رودخانه کانیشیخ و ارتفاع دروازه محدود شده است. منطقه عمومی سومار در حدود 150 کیلومتری شهر اسلامآباد و 205 کیلومتری شهر باختران واقع شده است. شهر سومار، از غرب به سلسله ارتفاعات کهنهریگ، از شرق به سلسله ارتفاعات سارات، از شمال به سلسله ارتفاعات بند پیرعلی و از جنوب نیز به ادامة سلسله ارتفاعات سارات منتهی میشود. منطقة عمومی سومار از شمال به نفتشهر، از غرب به شهر مندلی عراق، از جنوب (بعد از طی 35 تا 40 کیلومتر و گذشت از ارتفاعات پرپیچوخم) به مهران و از شرق نیز (بعد از طی حدود 50 کیلومتر) به گیلانغرب منتهی میشود. منطقه دارای پستی و بلندیها و ارتفاعات بسیاری است و میانگین نسبی بلندی این ارتفاعات بین 100 تا 400 متر میباشد. به موازات نوار مرزی و در امتداد سلسله ارتفاعات کهنهریگ، ارتفاعات گیسکه، کلهشوان و دروازه قرار گرفتهاند که این سلسله ارتفاعات شامل دو قسمت شمالی و جنوبی میشود که تنگة میانتنگ و رودخانه کنگیر ـ که از آن میگذرد ـ آنها را جدا کردهاند. سلسله ارتفاعات کهنهریگ به ترتیب از شمال به جنوب شامل ارتفاعات سلمان کشته (365 متر)، سانواپا (340 متر)، وارولین (402 متر)، قلعهمین (343 متر) و قلعهجوق (کله قندی، 345 متر) است. همچنین ارتفاعات 320 معروف به تپه قرمز و همچنین تپه کرمژیله روی جادة سانواپا در شمال این ارتفاع قرار گرفتهاند. سه ارتفاع گیسکه (330 متر)، کلهشوان (320 متر) و دروازه (195 متر) نیز در جنوب رودخانه کنگیر واقع شدهاند. در سمت غربی این ارتفاعات اراضی مسطح مندلی قرار دارد و از این ارتفاعات میتوان بر دشت و شهر مندلی عراق ـ که در 120 کیلومتری مرز قرار دارد ـ تسلط کامل داشت. غیر از تنگة میانتنگ، تنگة سانواپا نیز در سمت چپ ارتفاع سانواپا قرار دارد که اهمیت آن به اندازه تنگة میانتنگ نیست. سلسله ارتفاعات سارات که از شرق سومار به سمت جنوب گسترش پیدا کرده است، بر ارتفاعات گیسکه و کلهشوان عمود هستند. مهمترین ارتفاعات این سلسله جبال نیز عبارتاند از: چشمه کلی (307 متر) و تپههای شلوغ 1، 2 و 3 و دیدهبانی سارات (320 متر). به موازات سلسله ارتفاعات سارات، در قسمت شمال، سلسله ارتفاعات دیگری به نام بند پیرعلی وجود دارد که از ارتفاعات تپه مثلثی (343 متر)، دیدگاه پیرعلی 1،2 (360 و 343 متر)، عمود بر ارتفاعات کهنهریگ تشکیل شدهاند. ارتفاعات قوت قوله، تینه بزرگ، تینه کوچک و چمدام نیز در امتداد یکدیگر در جهت شرق به غرب منطقه، در منتهاالیه شمال منطقة عملیاتی و همچنین شمال ارتفاعات بند پیرعلی و سلمانکشته قرار گرفتهاند. در جنوبیترین حد منطقة عملیاتی نیز ارتفاعات حیدک و سیدک (407 و 327 متر) در شمال رودخانه کانیشیخ واقع شدهاند. رودخانه کنگیر از ارتفاعات شرق سومار سرچشمه میگیرد که با عمق کم از سمت شرق به غرب به موازات جاده اسلامآباد ـ سومار امتداد پیدا کرده و با عبور از تنگه میانتنگ به طرف شهر مندلی عراق ادامه مییابد. رودخانه کانیشیخ نیز در جنوب منطقه، از ارتفاعات ایران سرچشمه میگیرد و از شرق به غرب به رودخانه دو شیخ عراق سرازیر میشود و به طرف شهر مندلی عراق ادامه مییابد. سلسله ارتفاعات کهنهریگ مهمترین ارتفاعات منطقه است. طول ارتفاعات این منطقه که در حدود 22 کیلومتر است، برای نیروهای نظامی ایران از چند نظر حائز اهمیت است: نخست از نظر تسلط نظامی بر منطقه دارای اهمیت فراوان است. نیروهای خودی با تصرف و قرار گرفتن روی این ارتفاعات، دشمن را مجبور به عقبنشینی و استقرار در دشت میکنند و بدین ترتیب آنها بر دشمن تسلط کامل مییابند. دوم، تسلط بر ارتفاعات، نزدیک شدن به شهر مندلی عراق را به دنبال دارد که این خود، تهدیدی برای بغداد، پایتخت عراق است و از جنبة تبلیغاتی، پیامدهای مهمی را برای ایران به ارمغان میآورد.[۳۳]
ضمیمه گزارش 504 متن کامل مصاحبه روزنامه جمهوری اسلامی با آقای هاشمی که در شماره امروز این روزنامه درج شد بدین شرح است: «امروز بیشتر از هر زمان خاورمیانه توجه جهانیان را به خود جلب نموده است و روزی نیست که اتفاق بزرگی در این منطقه سوقالجیشی کره خاک به وقوع نپیوندد و ابعاد وسیعی به همراه نداشته باشد و بیشتر از هرجا لبنان و فلسطین مظلوم مصداق چنین امری میگردد. روزی نیست که صهیونیستها حملة جدیدی به آن نداشته باشند و یا گروههای داخلی به جان مسلمانان نیافتند. این مسئله که از اهم مسائل است و سایر مسائل مطروحه روز، انگیزة مصاحبهای اختصاصی با حجتالاسلام والمسلمین هاشمی رفسنجانی ریاست مجلس شورای اسلامی شد. ابتدا خبرنگار ما از ایشان پرسید: تحلیل شما پیرامون کشتار اخیر مردم مسلمان فلسطینی و لبنانی در بیروت توسط صهیونیستها چیست؟ رئیس مجلس شورای اسلامی در جواب اظهار داشت: سیاست صهیونیستها از همان سالهای اولی که در فلسطین در سایه استعمار انگلستان (استعمار رسمی که فلسطین در اختیار انگلستان بود)، قدرت پیدا کردند، همین بوده است. یعنی در هر منطقهای که میرفتند با ارعاب و تهدید که معمولاً با کشتارهای بسیار بیرحمانه و سروصدا شروع میشد، وادار میکردند که مردم از منطقه فرار کنند و بعداً کارشان را بگیرند. یعنی سیاست اسرائیل اصلاً فرق نکرده و آدم وقتی که حوادث دیریاسین و خیلی دیگر از روستاهای دیگر فلسطین را از آن زمان میخواند، میبیند عیناً کپیِ همان سیاست در خیلی از جاها هنوز اعمال میشود. وقتی که اسرائیل یک جایی را اشغال میکند، حرکتهای زشت، خشن و بسیار وحشتآوری میکند تا اینکه مردم بترسند و فرار کنند و بلافاصله مهاجران یهودی را از اطراف جمع کردهاند در مهاجرخانهها که همیشه در آستین دارند، میریزند به آنجا و به جای مردم اصلی آنجا مینشانند. این کار را تا به حال در همه جای دنیا کردهاند. این نشان میدهد که در لبنان هم، اسرائیل جداً برنامه ماندن دارد (اگر جلویش را نگیرند)، یعنی همان سیاست ارعاب را شروع کرده، اول فلسطینیها را خارج میکند و فرار میدهد و بجای آنها رفته رفته افراد مورد نظر خودشان را میآورند و این یک بیدار باشی است. البته این بدان معنی نیست که اسرائیل فقط به همین یک جهت فکر میکند، اسرائیل غاصب و حامیانش، ممکن است چیزهای دیگری را هم در نظر داشته باشند. مثلاً بعد از همین خشونت اسرائیل در لبنان که اگر دیدند زمینه برای آن هدف که بیرون کردن مردم بود، فراهم نباشد، چیزهای دیگری جایش را میگیرد. مثلاً امریکا بهعنوان جلوگیری از خشونت به میدان میآید و اسرائیل را یک ملامتی میکند و یک اقدام کوچکی در جهت اینکه مثلاً ارتش لبنان، بیاید آنجا را تحویل بگیرد یا نیروهای بینالمللی دوباره به آنجا برگردند و هم قیافه دوستی به خودش میگیرد و هم بهانه به دست ممالک دست نشانده امریکا میدهد که بگویند امریکا به نفع ما حرکت کرده، تا برای امریکا و خودشان محبوبیت جلب کنند. در همین رابطه ممکن است حکام مصر مانوری به اصطلاح علیه اسرائیل بدهند و یک کاری ظاهراً بکنند. مثلاً سفیرشان را بخواهند (همانطور که خواستهاند) و یا بیانیهای صادر نمایند، بلکه آن گذشتههای زشتشان فراموش شود. خب اسرائیل هم که به عنوان قصاب شناخته شده و از این حرفها خیلی باک ندارد که یک کمی بدنام شود (که بدنام هست) و در تمام دوره زندگیاش حتی به تصمیمات سازمان ملل متحد هم که خیلی جنبه ضدیت با آن را هیچوقت نداشته ترتیب اثر نداده و از بههمزدن مقررات بینالمللی هم خم به ابرو نمیآورد. پس میتواند در جهات مختلفی این خیانت اسرائیل و این جنایت وحشتناک مورد استفاده قرار گیرد. بههرحال آنچه که مهم است دل عربها و مردم آنجا را خالی میکند و آنها را از یک دورنمای وحشتناک میترساند و بعد اینها را هم آماده میکنند برای پذیرش راههای دیگر و به قول معروف "به مرگ میگیرند تا به تب راضی شوند." البته اسرائیل اینجوری هست و وضعش هم روشن بوده ولی آنچه بیشتر مایه تأسف است، این است که کشورهای اسلامی در تمام این مدت 50 و 60 سال یعنی از سال 1917 که وعده بالفور مطرح شد و وطن قومی اسرائیلها در فلسطین طرح گردید تابهحال هنوز این درس را نگرفتهاند و در مقابل این حمایت عظیم اسرائیل، یک حرکتی نمیکنند که اسرائیل این راه زشت را فراموش کند (با وجود اینکه میتوانند). در همین قضیه لبنان اولاً عربها خودشان مقصرند که این وضع به وجود آمد و آنها میتوانستند از تجاوز اسرائیل جلوگیری کنند و بعداً میتوانستند از خروج فلسطینیها جلوگیری نمایند، میتوانستند در آنجا مدتها (ولو چندین سال) بجنگند و اسرائیل را نابود سازند، اما هیچکدام از این کارها را نکردند و حالا هم که اسرائیل این جنایت را کرده است، باز میبینیم کشورهای عربی هیچ حرکت قاطعی نمیکنند. آن گوشه و کنار حرفهایی زده میشود، اما به همان مقدار که امریکا و فرانسه و آلمان و انگلیس گفتهاند، کشورهای عربی هم میگویند و این واقعاً مایۀ تأسف و تعجب میباشد و دلیل نهایت ذلت آنهاست. به نظر من باید در این مقطع که نسل موجود بار دیگر اسرائیل را شناخته و ماهیتش بر ملا شده، همین جا فشار تبلیغاتی و سیاسی و اقتصادی و نظامی را از همین دریچه لبنان روی اسرائیل و امریکا آورد و کار را به جای خوبی رساند که متأسفانه ما که دستمان در اینجا بند است و گیر هستیم و با توطئه جنگ تحمیلی عراق ما را گیر انداختند و آنها هم که بنا ندارند چنین کاری بکنند. سپس حجتالاسلام و المسلمین هاشمی رفسنجانی در مورد تحمیل امین جُمیّل بهعنوان رئیسجمهور لبنان، به خبرنگار ما گفت: این همان خط سیاسی قبلی است. البته میگویند امین جُمیّل یک مقدار معتدلتر است، حالا برفرض که معتدلتر هم باشد؛ اینها یک مسئله شخصی نیست، بلکه سیاست امریکا و سیاست اسرائیل است که حزب "کتائب" را میخواهند بر سرکار آورند و تعجب میکنم از کسانی که مثلاً به دلیل اینکه این را شخصاً میگویند یک مقدار معتدلتر است، مسئله را قبول کردهاند. البته من هنوز جریانات پشت پردهای که منجر به روی کار آمدن "امین" شده است (بعد از بشیر)، نرسیدهام که بخوانم ولی فکر میکنم سیاست همان سیاست قبلی است، باز هم امریکا و اسرائیل دارند اصرار میکنند و ضعفای دنیای عرب هم دارند تسلیم میشوند و در لبنان هم من هیچ راهی جز مبارزه جدی نمیبینم و البته بعید هم میدانیم که با آمدن امین، لبنان بتواند آرام بگیرد، چون لبنان یک جایی نیست که به این زودی بشود مسائلش را حل نمود و حل مسائلش با توجه به خواست مردمش است. هرچه بر لبنان تحمیل کنند زورکی است و بالاخره یک روزی بر میگردد. آنگاه خبرنگار ما از ریاست مجلس شورای اسلامی پرسید: فعلاًً وظیفه کشورهای اسلامی با توجه به اوضاع موجود چیست؟ آقای هاشمی پاسخ گفت: وظیفه واقعی کشورهای اسلامی در حال حاضر این است که در لبنان امکاناتی فراهم آورند و به شدت با اسرائیل به مبارزه برخیزند و آن هم بهخصوص در خود لبنان، این از یک جهت؛ و امریکا هم از لحاظ سیاسی و اقتصادی تحت فشار قرار دهند، که خیلی هم آسان است. یک جلسه جدی از کشورهای اسلامی تشکیل شود، البته کشورهای اسلامی نه فقط کشورهای عربی. چون آنها در این مقطع بهکلی بریدهاند و قدرت تصمیمگیری جدی ندارند و اگر بشود مثلاً جبهه پایداری که معمولاً هم سایر کشورهای عربی دنبال آن نمیآیند و فکری کرد و یک حرکت اسلامی شروع نمود و در لبنان، اسرائیل را تا همینجائی که آمده گیرش انداخت و با فشار روی امریکا که مادر اصلی قضایاست مسائل خاورمیانه را همین جا حل کرد و موقعیت خوبی است و با این جنایات عظیم اسرائیل افکار عمومی دنیا هم، الآن آمادگی دارد و معلوم نیست دیگر شرایطی بهتر از این برای یکسره کردن کار اسرائیل به این زودی پیدا شود. آقای هاشمی در جواب به این تقاضای خبرنگار ما، مبنیبر اینکه چه نویدی در رابطه با جنگ دارید؟ اظهار داشت: اینها همهاش نوید است. ما به هرحال ملاحظه میکنیم که در جنگ حتیالامکان تلفات کمتر باشد از خودمان (چون نیروهایی که ما در جبهه میدهیم در هر حملهای نیروهای ارزندهای هستند. البته همه ملت ایران ارزندهاند ولی آنها بهخصوص امتیازاتی دارند و ما سختمان است که حتی یک نفرشان را هم از دست بدهیم) و از طرفی هم تلفات عراقیها برای ما الآن مطلوب نیست و ما صبر می کنیم برای موقع مناسبی که با تلفات کمتر و با برنامه حساب شدهتری کار را فیصله بدهیم. بههرحال در جبهة جنگ ما خیالمان راحت است و الآن فشار زیادی از طرف نیروهای رزمندهای که در جبهه هستند وجود دارد که میگویند اجازه بدهید که کار را یکسره کنیم و البته ما هم با مقتضیات و مصالح جمهوری اسلامی ایران و کل انقلاب تصمیم میگیریم. انشاءالله که آینده خوبی داریم. خبرنگار ما سؤال کرد که نظر ایشان پیرامون بازگشائی دانشگاهها و مدارس عالی کشور چیست؟ ایشان اظهار نمود: یک روز هم دیگر نباید فرصت بازگشائی دانشگاهها را زائل کنیم. هر روز که بازگشائی هر رشتهای را به تأخیر اندازند، خسارت است. الآن نیروهایی که باید تحصیل کنند، منتظرند و نمیتوانند برنامهریزی کنند و حتی در نهادهای انقلابی هم اینها دیگر نمیتوانند با برنامهریزی خدمت کنند، چون هر روزی ممکن است اعلام شود که به سر کلاسهای درس بیایید. کسانی که مسئولیت این کار را دارند، اگر یک روز هم بیجهت بازگشایی رشتههای دانشگاهی را به تأخیر اندازند، گناه کردهاند و باید اینکار را هرچه زودتر تمام کنند و ما رفته رفته باید در سطح تحصیلات عالیه خیلی سرمایهگذاری کنیم. ملت ما تشنه تحصیلات عالیه و تحقیقات است. جوانان ما استعدادهای سرشاری دارند و حالا دیگر موقعش هم رسیده که حالا که جو، جو مناسبی است برای تحصیل بعد از این پیروزیها و تثبیت جمهوری اسلامی و رفع مشکلاتی که مانع تحصیلات بچهها میشد، دیگر نباید فرصت را از دست داد. خبرنگار ما از ریاست مجلس پرسید: چرا شما به ارگانهای ذیربط در مسائل دانشگاهی برای رفع بلاتکلیفی دانشجویان اخطار نمیکنید و آقای هاشمی افزود: اخطار شده است. امام فرمودهاند و امام گاهی تعبیر کردهاند که هر چه زودتر باید دانشگاهها باز شود و ما هم میگوئیم منتها اگر یک وقت فشار زیادی وارد کنیم، میترسیم عجله کنند و یک قدم نادرستی برداشته شود، ولی بههرحال من فکر میکنم که مسئولان کشور از تأخیر ناراحتند و خود همین اخطار است. یعنی باید دانشگاهها هرچه زودتر باز شود. تذکراتمان را مشخصاً هم که به آنها میدهیم کافی است، ولی مردم هم باید بدانند که ما فعلاً دیگر برای بازکردن دانشگاهها منتظر هیچ چیز نیستیم.»[۳۴]
منابع و مآخذ روزشمار 1361/07/01
- ↑ سند شماره 1/139 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه ظفر، عملیات مسلمبن عقیل، راوی: امیر رزاقزاده، 5/7/1361، صص 136 تا 139.
- ↑ همان، صص 59 تا 62.
- ↑ همان، ص 88.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه، "گزارشهای ویژه"، شماره 188، 2/7/1361، رادیو ایران، 1/7/1361.
- ↑ همان، ص 3، آنکارا ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 1/7/1361.
- ↑ روزنامه کیهان، 1/7/1361، ص 3.
- ↑ روزنامه کیهان، 3/7/1361، ص 3.
- ↑ سند شماره 67234 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه منطقه 5 فرماندهی، به ستاد مرکزی فرماندهی کل، 2/7/1361؛ وـ سند شماره 113110 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش روزانه 4/7/1361، ص 1.
- ↑ سند شماره 113110 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش روزانه شماره 147 ـ 3، واحد معاونت اطلاعات سپاه پاسداران، 4/7/1361، ص 5؛ وـ سند شماره 67234 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: 2/7/1361، از سپاه منطقه 5 فرماندهی، به ستاد مرکزی، فرماندهی کل.
- ↑ سند شماره 113108 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش روزانه شماره 148 ـ 3، واحد معاونت اطلاعات سپاه پاسداران، 5/7/1361، ص 4.
- ↑ سند شماره 67271 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه 7 اطلاعات، به ستاد مرکزی اطلاعات، 5/7/1361.
- ↑ مأخذ 10، ص1.
- ↑ مأخذ 11.
- ↑ سند شماره 93850 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: "مرکزی خبری"، نشریه شماره 110، روابط عمومی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منطقه 10، 3/7/1361، ص3.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی "گزارشهای ویژه"، نشریه شماره 190، 4/7/1361، ص 13، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی 30/7/1361.
- ↑ روزنامه کیهان، 8/7/1361، ص17.
- ↑ مأخذ 10، ص1؛ وـ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: ارتباطات روابط عمومی ستاد مرکزی سپاه پاسداران "خبرنامه"، بولتن شماره 355، 12/7/1361، ص1.
- ↑ مأخذ 4، ص5، رشت ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 1/7/1361.
- ↑ مأخذ 15، ص 13، اهواز ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 3/7/1361؛ وـ سند شماره 67269 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه 8 سپاه، به ستاد مرکزی سپاه پاسداران، 5/7/1361.
- ↑ مأخذ 4، صص 17 و 18، رادیو ایران، 1/7/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، "گزارشهای ویژه"، نشریه شماره 189، 3/7/1361، ص 2، داکار ـ خبرگزاری فرانسه، 1/7/1361.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن "رادیوهای بیگانه"، 2/7/1361، رادیو بغداد، 1/7/1361.
- ↑ مأخذ 21، ص 2، مکه ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 2/7/1361.
- ↑ مأخذ 4، ص 2، استکهلم ـ خبرگزاری تانیوگ، 1/7/1361.
- ↑ مأخذ 21، ص 4، آنکارا ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 2/7/1361.
- ↑ مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، "صحیفه امام"، مجموعه آثار امام خمینی(س)، جلد 17، تهران: چاپ اول، پاییز 1378، صص 3 و 2.
- ↑ مأخذ 6، ص 2.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 1/7/1361، ص 12.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 3/7/1361، ص 2.
- ↑ مأخذ 7، ص 18.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، "گزارشهای ویژه"، نشریه شماره 188، 2/7/1361، بغداد ـ خبرگزاری عراق، 1/7/1361.
- ↑ مأخذ 6، صص 5 و 12.
- ↑ سند شماره 67 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش راوی قرارگاه ظفر، عملیات مسلمبن عقیل، راوی: امیر رزاقزاده، 24 آبان، صص 4 تا 9؛ وـ سند شماره 136546 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش عملیات مسلمبن عقیل، 9/7/1361.
- ↑ مأخذ 28، ص12.