1366.12.19

روزشمار جنگ سال 1366 1366.12.19
نام‌های دیگر	نوزده اسفند
تاریخ شمسی	1366.12.19
تاریخ میلادی	9 مارس 1988
تاریخ قمری	20 رجب 1408

1359.12.19

1360.12.19

1361.12.19

1362.12.19

1363.12.19

1364.12.19

1365.12.19

گزارش - 1

1. با پیشنهاد روز گذشته محسن رضایی درباره تعویق عملیات به مدت ٢ روز، امروز خبر رسید که علی شمخانی که فرماندهی محور جنوبی در محدودۀ قرارگاه فتح را بر عهده دارد با این پیشنهاد موافقت کرده است، اما رضایی قانع نشد و از اطرفیان خود خواست مجدداً با شمخانی تماس بگیرند و تأکید کنند که وی با فرمانده یگانها مطرح کند که آیا از نظر آنها این تصمیم شدنی است یا نه، زیرا ممکن است یگانها نیروهایشان را جلو فرستاده باشند. با توجه به صحبتهای مسئولین جهاد سازندگی درمورد تکمیل احداث جاده ملخور در اسرع وقت و تعریض آن تا حدی که ٢ خودرو بتوانند از کنار هم عبور کنند، رضایی زمان عملیات را بیست و دوم اسفند اعلام کرد، اما با وجود این عزیز جعفری معتقد بود که تا این تاریخ هم جاده آماده نمیشود. تدبیر دیگر فرماندهی برای تسهیل تردد از عقبهها، پیدا کردن مسیر دیگر برای منطقه بود، لذا قاسم سلیمانی فرمانده لشکر٤١ ثارالله که روز گذشته مأمور این کار شده بود، امروز نزدیک غروب، پس از بازگشت از شناسایی شیار وشکناو با محسن رضایی تماس گرفت و مشاهدات خود را گزارش کرد. او گفت: مسیر [دسترسی یگانهای عملیاتی به دشت حلبچه] خوب و قابل جادهکشی است، منتهی به نظر من به ١٠ روز زمان نیاز دارد. اما یکی از برادران جهاد که همراه ما بود میگوید در مدت ٥ روز هم میشود جاده را احداث کرد. با این خبر رضایی خوشحال شد و گفت: پس ما به لشکر مهندسی ٤٠ صاحبالزمان بگوییم آن جاده (دوم علاوه بر جاده ملخور) را احداث کند. با این کار میتوان ترافیک را به نصف تقلیل داد. بلافاصله رضایی با سالکی فرمانده لشکر صاحبالزمان تماس گرفت و از وی خواست که این کار را بررسی کنند و در صورتی که مشکلی نیست، احدث جاده دوم را شروع نمایند. وضعیت دشمن نیز مورد توجه بود. فرماندهی اصرار داشت که لحظه به لحظه از آخرین تحرکات و جابهجایی های دشمن اطلاع کسب کند. احمد وحیدی معاون اطلاعات ستادکل سپاه که دیروز از داخل عراق آمده و برای شناسایی به دیدگاه رفته بود، پس از تماس با نیروهای قرارگاه رمضان، به سنگر فرماندهی آمد و در صحبتی کوتاه با غلامعلی رشید گفت: درکل ٥ لشکر از دشمن در این منطقه چه در خط و چه به عنوان احتیاط وجود دارد که از این تعداد ٢ لشکر از گارد ریاستجمهوری است که احتمالاً لشکرهای ٢ و ٧ میباشند. مرتضی قربانی فرمانده لشکر٢٥ کربلا نیز تلفنی خبر داد که دشمن داخل شیار و در مسیر جاده اجرای آتش میکند که نسبت به گذشته بیشتر شده است. وی همچنن افزود دو دستگاه ایفا نیز پر از نیرو به طرف هانیقل آمده است. در این حال گزارش امروز واحد جنگ الکترونیک از شنود و رصد کردن مکالمات یگانهای در خط و کنترل ارتباطات مخابراتی دشمن نیز از تحرکات عادی دشمن خبر میدهد و تحول ویژهای را گزارش نمیکند. یک موضوع مهم دیگر که در روز گذشته مطرح شد بهرهگیری از حضور سرتیپ علی صیاد شیرازی برای هماهنگی امور مربوط به ارتش میباشد. ایشان امروز ساعت ١٥ به منطقه رسید و بلافاصله برادر رشید وی را توجیه کرد. در جلسهای که با حضور محسن رضایی، غلامعلی رشید، علی صیاد شیرازی، مصطفی ایزدی و جعفر اسدی تشکیل شد، پس از بیان و تشریح عملیات آتی، مسئله هوانیروز و چگونگی بهکارگیری بالگرد، آتش توپخانه و موشک ضدهوایی هاگ و لزوم هماهنگی با ارتش، با ایشان در میان گذاشته شد. سرتیپ شیرازی اشاره کرد که بعد از شروع عملیات باید سعی شود جاده عقبه [طویله- بیاره- نوسود] باز شود چون یک عقبه اساسی است. وی افزود: جاده ملخور جوابگوی ترافیک سنگین عملیات نمیتواند باشد.

گزارش - 2

2. علاوهبر جلسات فرماندهان بهمنظور آمادهسازی شرایط برای اجرای عملیات در منطقه عمومی حلبچه، یگانها و واحدهای پشتیبانی نیز در صدد انجام آخرین اقدامات و کسب بالاترین سطح آمادگی برای اجرای مأموریت هستند. امروز به یگانهای محور جنوبی عملیات اعلام شد که از فردا به منظور کنترل ترددها، دژبانی مستقر در مسیر سرپل ذهاب، تازهآباد و داخل منطقه از ورود کلیه نقل و انتقالات سنگین از جمله تانک، توپ، قایق، قطعات پل و مهمات جلوگیری خواهند کرد، لذا انتقال این وسایل و تجهیزات با پوشش و استتار به وسیله چادر از ساعت ٥ بعدازظهر به بعد انجام گردد و کامیونها و تریلیها پس از تخلیه بار باید شبانه منطقه را ترک کنند. همچنین در این ایام ورود مینیبوس و اتوبوس به منطقه ممنوع است. در همین حال واحدهای مهندسی و جهاد در حال تکمیل احداث پل در محور گوزیل در منطقه جنوبی عملیات روی رودخانه مرزی آبسیروان هستند. گزارش امروز واحد مهندسی حاکی از آن است که احداث پل اصلی روی این رودخانه به علت بالا بودن سطح آب رودخانه در حال حاضر امکانپذیر نیست. زیرا در پی بارشهای فراوان باران و برف، سطح آب تا نیم متر بالاتر از سطح پایههای نصب شده در دو سوی رودخانه آمده، در حالی که برای نصب پل باید سطح پایهها بالاتر از آب باشد. برای احداث پل بیلی نیز تجهیزات کافی وجود نداشت. ضمن آنکه برای حمل پل به لودر نیاز است. علاوه بر آن برای حمل پل از عقبه یگان نیاز به مقداری جاده و محوطهسازی است و همچنین نصب آن در ساحل طرف خودی نیاز به انفجار دارد.

گزارش - 3

3. امروز از سه فروند موشک شلیک شده عراقی به تهران، هیچ یک به زمین فرود نیامد و در فضای آسمان شهر تهران منفجر شد و هیچگونه خسارت و تلفاتی به بار نیاورد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، این موشکها در ساعات ١٢:٠٢، ١٨:٣٧ و ٢٣:٢٧ شلیک شدند. به گزارش سپاه منطقه١ ثارالله قطعات این موشکها در چند نقطه تهران از جمله خیابان هاشمی و خیابان ولیعصر در مناطق میانی و پارک نیاوران در شمال و خانیآباد در جنوب تهران به زمین برخورد کرد. همچنین بین ساعتهای ١٨:٣٠ تا ١٩:٣٠ در چند نوبت هواپیماهای عراقی به آسمان تهران تجاوز کردند که با عکسالعمل به موقع سیستمهای پدافندی، بدون اقدامی متواری شدند. اطلاعیههای نظامی شماره ٣٠٦١ و ٣٠٦٤ ارتش عراق، شلیک سه فروند موشک را در ساعات ١١:٢٤، ١٨:٠٠ و ٢٢:٥٠ اعلام کرده است. در همین حال سپاه پانزدهم رمضان درباره مبدأ و محل شلیک اعلام کرد که ارتش عراق در منطقه بمو، کوههای شاخ شمیران پایگاه موشکی دایر نموده و از آنجا تهران را هدف قرار میدهد. حمله موشکی شب گذشته رژیم عراق به خیابان شهید مصطفی خمینی (محله چهارراه سیروس) که در ساعت ٢٣:٠٧ صورت گرفت، پرتلفاتترین رویداد از ابتدای دور جدید حملات عراق به مناطق مسکونی کشورمان بوده است. خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره محله سیروس که مورد اصابت قرار گرفته و فعالیت امدادگران که از اولین دقایق بامداد امروز در تلاش برای نجات آسیب دیدگان این حادثه هستند آورده است: این حمله موشکی از نظر وسعت تخریب و احتمالاً میزان برجای گذاشتن شهید و مجروح از ابتدای شروع حملات موشکی عراق به تهران بیسابقه است. آخرین گزارشها در ساعت ٢:٣٠ بامداد حکایت از ادامه کاوش در منطقه تخریبشده دارد آن هم در شرایطی که کمتر کسی میتواند محل دقیق کانونهای زندگی ویران شده را مشخص سازد. در جای جای وسعتی به طول و عرض تقریبی صد در هشتاد متر گروههای امداد با انواع وسایل در حال کار هستند. مشکل عمده این منطقه وسعت کم معابر منتهی به آن است، به گونهای که وسایل کاوش سنگین مانند گریدر و لودر و بولدوزر نمیتواند به محل حادثه برسد. محل اصابت موشک در خیابان مصطفی خمینی، کوچه تقوی، بنبست حاج کلانتر است. متأسفانه به دلیل پر جمعیت بودن خانوارهای منطقه، دست کاوشگر امدادگران در بیشتر موارد تن ظریف کودکان را از دل خاک بیرون میکشید، کودکانی که در دل خواب و در بستر به شهادت رسیدهاند. یافتن سه کودک شهید در وسعتی ٥/١ متری نشان میدهد که خانوار پر جمعیتی در آخرین خانه بنبست حاج کلانتر میزیستهاند. تعداد شهدای این جنایت در بنبست حاج کلانتر را میتوان دهها تن تخمین زد. تنها در یک مورد پدر خانوادهای که در لحظه حادثه بیرون از خانه کار میکرد میگفت در هنگام حمله در خانه کوچک او حداقل ٩ نفر در بستر خواب بودهاند. یک زن ساکن همان منطقه که قسمتی از خانهاش در جریان این حمله موشکی خراب شده است میگفت حدود ١٠٠ الی ١٥٠ نفر که اکثر آنان را کودکان و نوجوانان تشکیل میدهند زیر آوار هستند که تعدادی از این افراد زنده هستند. به گفته وی در منطقهای که مورد اصابت موشک قرار گرفته حدود ٤٠ خانوار زندگی میکردهاند. حدود ١٥ منزل مسکونی تخریب شده است که در بین آنها تنها یک واحد مسکونی دارای اسکلت فلزی بود که آن هم مستقیماً مورد اصابت موشک قرار گرفته و سایر منازل اطراف خانههای خشتی و گلی با سقفهای تیرچوبی است که عملاً به لحاظ فرسوده بودن آنها تخریب شده و اکثر شهدای حادثه بر اثر ماندن در زیر آوار به شهادت رسیدهاند. بنا به گفته اهالی منطقۀ مورد اصابت موشک، تعداد شهدا تا ساعت ١٠ صبح امروز حدود ٧٠ نفر بوده است.

گزارش - 4

4. علاوه بر تهران، شهرهای دزفول، باختران، اسلامآباد غرب، ایلام، خرمآباد، سنندج، مریوان، سقز، همدان، نهاوند، اصفهان و رشت مورد بمباران و یا تجاوز هوایی عراقیها واقع شدند که بمباران همدان خسارات و تلفات فراوان برجای گذاشت. ایران نیز در اجرای سیاست مقابله به مثل ٢ موشک به بغداد شلیک کرد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی مقارن ساعت ١٧:١٥ هواپیماهای عراقی مناطق مسکونی شهر همدان را به طور وسیعی بمباران کردند که ١٩ تن از مردم بیدفاع شهر شهید و حداقل ١٠٠ نفر مجروح شدند. در این حمله ٤ نقطه مسکونی همدان هدف قرار گرفت و همان لحظات اولیه بمباران ١٦ تن شهید و بیش از یکصد تن مجروح شدهاند که ٣٥ نفر از آنان به بیمارستانهای شهر انتقال یافتند. براساس همین گزارش در این حمله میادین امامزاده عبدالله، باباطاهر و چهارراه چرخ قرمز و حصار امام خمینی مورد اصابت ٨ بمب قرار گرفت. در این حمله علاوه بر انهدام ١١ دستگاه خودرو، ٤٦ واحد مسکونی و تجاری به کلی تخریب شد و ٣٥ واحد مسکونی دیگر نیز متحمل خساراتی گردید. در اثر حمله به شهر همدان به سنگهای پوشش خارجی و سنگ مرمرهای اطراف بقعه باباطاهر خساراتی وارد آمد. یکی از مسئولین سازمان حفظ میراث فرهنگی استان همدان میزان خسارات وارده به این بنای تاریخی را ١٠ درصد اعلام کرد، زیرا یکی از بمبها حدود ٢٠ متری مقبره باباطاهر اصابت کرده است. همچنین در حمله هواپیماهای دشمن به اطراف شهر دزفول چهار راکت به اطراف شهر اصابت کرد و بر اثر آن یک نفر مجروح شد. خبرگزاری جمهوری اسلامی خسارات ناشی از این حمله را جزئی گزارش کرد. همچنین در ساعت ١٦ یک فروند هواپیمای عراقی اقدام به بمباران روستای چشمه سفید در ١٠ کیلومتری شهر باختران کرد. در جریان این حمله ٨ تن از ساکنان روستا مجروح شدند و به یک مرغداری و یک کامیون آسیب وارد شد و شیشههای تعدادی از منازل روستا شکست. ایلام نیز در ساعت ١٣:٤٥ هدف ٣ فروند هواپیما قرار گرفت و ٥ نقطه شهر بمباران شد و تعدادی شهید و مجروح گردیدند و به چندین منزل و مغازه خسارت وارد شد. آسمان شهر خرمآباد نیز در ساعت ١٨:٤٠ مورد تجاوز دو فروند جنگنده عراقی قرار گرفت. جنگندههای عراقی در مواجهه با آتش پدافندهای مستقر در منطقه بدون هیچگونه اقدامی از آسمان شهر خارج شدند. قبل از این و در ساعت ١٤:١٠ هواپیماهای عراقی در استان لرستان، تلمبهخانه تنگه فنی را بمباران کردند. این حمله نیز با آتش به موقع پدافندهای مستقر در تلمبهخانه هیچگونه خسارت جانی به همراه نداشت و تنها به دیوار و اتاق نگهبانی خسارت وارد شد و بر اثر موج انفجار و ترکش شیشههای یک اتوبوس و یک خودروی سواری خرد شد. تلمبهخانه تنگهفنی در ١٣٠ کیلومتری جنوبغربی خرمآباد، فرآوردههای نفتی را از جلگه خوزستان به سوی ارتفاعات استان لرستان پمپاژ میکند. آسمان شهرهای مریوان، سقز، سنندج، باختران و اسلامآباد نیز مورد تجاوز هواپیماهای دشمن قرار گرفت. در این شهرها فقط دیوار صوتی شکسته شد و جنگندههای عراقی موفق به بمباران نشدند. دو فروند از هواپیماهای عراقی مقارن ساعت ١٤:٠٥ اطراف شهر و ساعتی بعد نهاوند را مورد حمله قرار دادند. این حمله تلفاتی نداشت، اما شیشههای تعدادی منزل شکست. و بالاخره رشت دوباره بمباران شد. ساعت ١٢:٠٧ روستاهای مبارکآباد و باقلاکش و روستای اسلامآباد در نزدیکی پاسگاه ژاندارمری پیربازار رشت مورد بمباران قرار گرفتند. بمبها و راکتهای عراقی به داخل زمینهای کشاورزی فرود آمد و تلفات جانی نداشت و فقط شیشههای تعدادی از منازل مردم شکست. در برابر حملات امروز عراق، سپاه پاسداران دو فروند موشک به ٢ مرکز نظامی شهر بغداد پرتاب کرد. ستاد کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با انتشار اطلاعیهای اعلام کرد: به انتقام خون شهدای خردسال حملات موشکی روز گذشته دشمن به مناطق مسکونی شهرهای اصفهان، تهران و قم، صبح ٢ فروند موشک زمین به زمین توسط یگان موشکی نیروی هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به سوی ٢ مرکز نظامی شهر بغداد هدفگیری و شلیک شد. علاوهبراین، براساس اطلاعیه ستاد مشترک ارتش، جنگنده بمبافکنهای ایران به ترتیب مواضع و تجمع ادوات زرهی نیروهای عراقی در منطقه عملیاتی العماره، تأسیسات اقتصادی- نظامی اربت و تجمع عراقیها در منطقه عملیاتی سلیمانیه را بمباران کردند. بنا به این گزارش همچنین تاسیسات نظامی و اقتصادی دشمن در شهرهای نفتخانه، مندلی، بانمیل، حلوان، کیاسرخ، خانقین و بصره زیر آتش توپخانههای دوربرد ایران قرار داشت. نیروی زمینی ارتش نیز اعلام کرد: در پاسخ به حملات عراق به مناطق مسکونی ایران، تأسیسات اقتصادی و صنعتی شهرهای بصره، خانقین، مندلی، نفتخانه، بانمیل، علی غربی، علی شرقی، سلیمانیه و پادگان آن گلولهباران گردید. همچنین بنا به گزارش تیپ مستقل ٧٥ ظفر از قرارگاه رمضان، هواپیماهای نیروی هوایی ارتش ساعت ٣ بعدازظهر، پادگان اربت را هدف قرار دادند که در پی آن بسیاری از ماشینها و چادرها به آتش کشیده شد و تعداد زیادی نیروی نظامی عراقی کشته شدند.

گزارش - 5

5. موضع شوروی مبنی بر درخواست از شورای امنیت سازمانملل برای تصویب قطعنامه جدید به منظور توقف جنگ شهرها میان عراق و ایران، و همچنین پرهیز از همراهی با بلوک غرب در تحریم تسلیحاتی ایران مورد تجزیه و تحلیل کارشناسان، مقامات و رسانهها قرار گرفته و بازتاب قابل ملاحظهای داشته است. اولیندروف رئیس بخش سازمانهای بینالمللی در وزارت امور خارجه شوروی به خبرنگاران گفت: شوروی نگرانی و تأسف عمیق خود را نسبت به دور جدید جنگ شهرها بین ایران و عراق ابراز میدارد. این روند، یافتن راه حل مسالمتآمیز برای پایان بخشیدن به جنگ ایران و عراق را دچار اشکال کرده، موجب شعلهورتر شدن آتش جنگ و تشدید کینه و خصومت بین دو طرف میشود. وی افزود: مدرنیزه نمودن موشکهای تحویل داده شده به عراق براساس قراردادهای منعقده ممنوع است. اما روزنامه ایتالیایی لااستامپا نوشت: خبرها نشان میدهد بعد از اوجگیری حملات موشکی عراق به تهران و شهرهای بزرگ ایران، مقامات روسی، ابتدا تحویل موشک به عراق را رد کردند، سپس اعلام کردند که طبق قرارداد نباید در موشکهای تحویل داده شده به عراق تغییر داده میشد تا برد آن به تهران برسد. اما مواضع شوروی و پیشنهاد این ابرقدرت جهانی به شورای امنیت، بازتاب گوناگونی در پی داشت. روزنامه گاردین چاپ بریتانیا این موضع شوروی را نقشهای برای اتلاف وقت و طفره رفتن از اعمال تحریم تسلیحاتی علیه ایران دانست. بنابر مقاله روزنامه گاردین مسکو نمیخواهد خشم ایران را برانگیزد و یادآور میشود که ناآرامیهای اخیر در یکی دو جمهوری همسایه با ایران میتواند این نگرانی شوروی را تا حدی روشن سازد. خبرگزاری فرانسه هم نوشت: در محافل دیپلماتیک غربی اظهارنظر میشود که شوروی با علم به اینکه دیگر بیش از این نمیتواند تحریم تسلیحاتی (علیه ایران) را که مایل به تصویب آن نیست به تعویق افکند تصمیم گرفته است بحث دیگری را در رابطه با جنگ شهرها آغاز کند. شوروی با انجام چنین اقدامی در عین حال تلاش کرده است تا رهبران ایرانی را که بیش از پیش از این مسئله که شهرهای ایران هر روز هدف حملات موشکهای ساخت شوروی قرار میگیرند خشمگین هستند، آرام سازد. خبرگزاری رویتر هم موضع شوروی را در رابطه با بحران افغانستان برای این کشور مورد توجه قرار داده و نوشته است با توجه به قصد اعلام شده مسکو در مورد خروج نیروهای خود از افغانستان تنش اخیر بین ایران و شوروی در مورد استفاده عراق از موشکهای روسی برای حمله به تهران اهمیت خاصی پیدا میکند. شوروی در صورت خروج از افغانستان به وجود یک ایران غیر متخاصم در مرزهای جنوبی خود احتیاج دارد و این مسئله علت اصلی طفره شوروی از موافقت با تحریم تسلیحاتی ایران بوده است. فرد هالیدی استاد روابط بینالملل در مدرسه عالی اقتصاد لندن موضع شوروی در مورد تحریم تسلیحاتی ایران را بررسی کرده و درباره انگیزههای آن گفته است: یک دلیل میتواند آن باشد که مذاکرات مربوط به افغانستان اینک در مرحله بسیار حساسی است و شوروی نمیخواهد ایران زیاد دور و منزوی شود، زیرا ایران نقشی در تقویت چریکهای افغان دارد. مقامات ایران همچنین از اینکه عراق با موشکهای اسکادبی ساخت شوروی، تهران و سایر شهرها را مورد حمله قرار داده خشمگین هستند. شوروی امیدوار است با طرح پیشنهاداتی که کلاً به نفع ایران تلقی میشود، از خشم این کشور بکاهد و مانع وارد شدن لطمات بیشتر به روابط خود با ایران شود. هالیدی افزوده است: ممکن است در نهایت، شوروی ناچار به موافقت با تحریم تسلیحاتی شود، ولی در حال حاضر این کشور این راه را پیشنهاد کرده است که ایران برای یک مدت موقت هیچ سلاحی از خارج نخرد تا بدین ترتیب لزومی به تحریم آن کشور از جانب سازمانملل نباشد. در چنین صورتی دیگر رسماً لزومی به اعلام تحریم تسلیحاتی ایران نخواهد بود و فرصتی برای انجام مذاکرات بیشتر به وجود خواهد آمد. حسن نیت ایران نیز روشن خواهد شد و این کشور خود را ناچار به پذیرش قطعنامه شورای امنیت نخواهد دید. ولی موضع اصلی شوروی آن است که ایران باید تحت کنترل قرار گیرد و از رخنه آن به داخل خاک عراق جلوگیری شود. ایران باید وارد مذاکره شود و تحریم تسلیحاتی مورد درخواست غرب به این هدف دست نخواهد یافت. اصرار روسها بر خواسته خود از شورای امنیت برای توقف جنگ شهرها، خواه نا خواه بر موضع سیاسی جمهوری اسلامی تأثیرگذار بوده است. رادیو بیبیسی در بخش انگلیسی بامداد امروز گفت: به نظر میرسد مقامات ایران در محکوم کردن شوروی به عنوان تأمینکننده موشکهای دوربرد برای عراق انعطاف بیشتری از خود نشان میدهند. هفته گذشته ایران سفیر شوروی در تهران را احضار کرد و از اینکه شوروی موشک به عراق داده است شکایت کرد. اما آقای رفسنجانی رئیس مجلس ایران در یک مصاحبه گفت با آنکه موشکها در اصل در شوروی ساخته شدهاند، امکان دارد عراق آنها را از منبع دیگری به دست آورده باشد. موسوی نخستوزیر نیز ضمن اظهار این مطلب که با جنگ شهرها مخالفیم، درباره پیشنهاد شوروی در مورد تشکیل اجلاس اضطراری شورای امنیت، با توجه به سکوت مجامع بینالمللی در ادامه حملات موشکی رژیم بعث عراق به مناطق مسکونی شهرهای ایران گفت: پیشنهاد شوروی اگر توقف جنگ شهرها باشد مثبت است و اگر شورای امنیت آنرا تصویب نکند بیانگر سوءنیت این شورا در قبال ملت و نشانه گرایشهای غیرمردمی و برخلاف حقوق بشر خواهد بود.

گزارش - 6

6. در حالی که ترکیه تلاش میکند نقش میانجی را در جنگ شهرها ایفا کند، برخی حامیان عراق همسو با این رژیم این اقدام بغداد را راهی برای پایان دادن به جنگ قلمداد میکنند. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس تورگوت اوزال نخستوزیر ترکیه با ارسال پیامهایی برای رهبران ایران و عراق خواستار توقف جنگ شهرها و حفظ جان افراد غیرنظامی بیگناه شد. وی در جمع اعضای هیئت اجرایی حزب میهن گفت سفرای ترکیه در تهران و بغداد پیام وی را به رهبران ایران و عراق ابلاغ کردهاند.* اما بازتاب جنگ شهرها در رسانههای کویت متفاوت است. روزنامه کویتی الانباء در سرمقاله امروز خود اقدام رژیم عراق در حمله موشکی علیه تهران را یک تحول بزرگ در روند جنگ عنوان کرد و نوشت: عراق در جنگ هشت ساله با ایران به آستانه پیروزی کامل رسیده است! و ایران در زیر حملات موشکی عراق در حال فروپاشی است. موشکهای عراق به حیات جمهوری اسلامی ایران به سرعت پایان خواهد بخشید. وزیر امور خارجه کویت نیز گفت: جنگ ایران و عراق باید در تمامی صحنهها متوقف شود و تنها در جهت خاتمه بخشیدن به جنگ شهرها اقدام نشود. علاوه براین هفته نامه الزحف الاخضر ارگان کمیتههای انقلابی لیبی بدون توجه به ریشهها و طرف شروعکننده جنگ شهرها نوشت: اختلاف در مورد اینکه چه کسی جنگ را آغاز کرده هنوز تکرار میشود. از سویی عراق تنها با متوقف شدن گسترده جنگ موافق است، در حالیکه ایران ضمن موافقت با پایان جنگ شهرها به جنگ ادامه میدهد. این هفتهنامه افزود: با اشاره به اینکه هر دو طرف هر چند یکبار از قوانین بینالمللی جنگ منحرف میشوند، در هر بار منطق حکم میکند پیش از آنکه عراقیها و ایرانیان را در پایان مرحله نیستی خود ببینیم این جنگ باید متوقف شود.

گزارش - 7

7. جنبه دیگر بازتاب اجتماعی جنگ شهرها معطوف به خارج شدن برخی اتباع و دیپلماتهای خارجی از تهران است. خبرگزاری حریت ترکیه اعلام کرد که ٢٠ دیپلمات غربی و عرب و بستگانشان تهران را ترک کردند و در مسیر خود با عبور از شهرهای مختلف وارد ترکیه شدند. این گروه شامل دیپلماتهایی از نروژ، فنلاند، هلند، دانمارک، آلمانغربی و سوریه است. دولت هند نیز اعلام کرد ترتیباتی داده است تا خانوادههای کارمندان سفارتخانه این کشور در تهران را به هند برگرداند. ناتوار سینگ وزیر امور خارجه هند در جلسه پارلمان این کشور گفت که دولت پروازهای مخصوصی برای این کار در نظر گرفته است و اتباع غیر دیپلمات هند در ایران نیز میتوانند از این پروازها استفاده کنند. تعداد اتباع هند در ایران حدود ٢٥٠٠ نفر است که اکثرشان در تهران و حومه تهران زندگی میکنند. در حدود ٧٥٠٠ هندی هم مقیم بغداد هستند که به گفته وزیر امور خارجه هند تکلیف کار آنها هم در دست بررسی است و اگر لازم باشد دولت برای خارج کردنشان از بغداد ترتیباتی خواهد داد. رادیو هلند نیز در خبری دراینباره گفت: بستگان کارمندان سفارت هلند در تهران پایتخت ایران از آنجا خارج شدهاند. طبق اظهارات وزیر امور خارجه هلند تصمیم خارج کردن زنان و کودکان به دلایل ایمنی صورت گرفته و این اقدام دارای ارزش سیاسی نیست. ساختمان سفارتخانه هلند در تهران طی چند روز گذشته در پی حملات موشکی عراق متحمل خسارت گردیده است و در حال حاضر سه دیپلمات هلندی در پایتخت ایران حضور دارند و وابسته بازرگانی سفارت در حال حاضر در پی خروجش از تهران، به محل مأموریتش بازنگشته است. علاوه براین، خبرگزاری فرانسه درباره اوضاع سفارتخانههای خارجی و دیپلماتها براساس اظهارات ایرانیهایی که طی روزهای اخیر به اروپا وارد شدهاند میگوید: مرکز تهران بیش از دیگر نقاط شهر مورد اصابت موشکهای عراقی قرار گرفته و شماری از این موشکها در محوطههایی به وسعت چندین کیلومتر مربع در اطراف دانشگاه فرود آمدهاند. به گفته اهالی مزبور، مدارس تهران بسته هستند و بسیاری از دفاتر ادارات نیز از فعالیتهای خود کاستهاند. عمدهترین سفارتخانههای خارجی که آنها نیز در مرکز شهر واقع شدهاند دربهای خود را به روی مراجعین بستهاند. شرکتهای هواپیمایی خارجی که به تهران پرواز میکنند ازجمله لوفت هانزا و سوئیس ایر و خطوط هوایی اتریش پروازهای خود را از اوایل بمبارانها در روز ٢٨ فوریه معلق کردهاند؛ اما شرکت هواپیمایی ایران ایر به طور عادی به پروازهایش به مقصد اروپا ادامه میدهد.

گزارش - 8

8. ادامه حملات موشکی و هوایی رژیم عراق به مناطق مسکونی، زندگی عادی مردم شهرهای در معرض حمله را تحت تأثیر قرار داده است به نحوی که زندگی روزمره مردم تحتالشعاع حملات قرار گرفته است. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی در اصفهان کلیه مدارس اصفهان امروز تعطیل اعلام شد. این تعطیلی شامل کلیه مناطق تحصیلی آموزش و پرورش میباشد و امتحانات دانشآموزان تا اطلاع ثانوی برگزار نخواهد شد. این تصمیم در جهت سیاست جلوگیری از تجمع افراد به منظور کاهش تلفات حملات دشمن و با توجه به اینکه تعطیلات نوروزی در پیش است گرفته شده است. استاندار اصفهان شب گذشته در جلسه اضطراری ستاد پشتیبانی و امور اجرایی مناطق بمباران شده این استان از مسئولین خواست در حد امکان سعی کنند اجتماع گروهی ایجاد نشود. در ایلام هم وضع چندان مناسبی وجود ندارد. اکنون پس از گذشت چند روز از بمبارانهای شهر ایلام و مهاجرت کلی اهالی این شهر به مناطق امن و اسکان در بیابانها و درههای اطراف، کمبود نان، آرد و سوخت، مردم این شهر را در مضیقه قرار داده است. گزارش خبرگزاری جمهوی اسلامی حاکی است: به دنبال تعطیلی نانواییها در شهر و عدم حضور بعضی خبازها در خارج شهر طی دیروز و امروز مردم برای تهیه نان مصرفی خود دچار مشکلات فراوانی شدهاند و این در حالی است که آرد مورد نیاز نیز در اختیار مردم گذاشته نشده است. از طرفی با وجود سرمای فصلی و بارندگی، کمبود نفت سفید نیز مردم ایلام را آزار میدهد و مردم جهت سلامت فرزندان خود به سوزاندن هیزم و شکستن درختان روی آوردهاند. بنابراین گزارش، ادارات و ارگانهای دولتی ایلام نیز که به خارج از شهر منتقل شدهاند، هنوز به طور کامل مستقر نشدهاند و امور اداری مردم همچنان راکد مانده است.

گزارش - 9

9. اختتام جنگ عراق و ایران، کانون مواضع، سیاستها، تحلیلها و بازتاب جنبههای مختلف صحنه نبرد است. در این میان، کمتر سیاستمداری و رسانهای یافت میشود که مبتنی بر عدالت به آن نظر کند بلکه فقط پایان یافتن جنگ مطمحنظر است. مثلاً معاون وزیر امور خارجه اتریش گفت: جنگ ایران و عراق باید بدون توجه به تعیین طرف آغازگر آن خاتمه یابد. توماس کلیستل که سرگرم دیدار از کویت است افزود: آنچه در شرایط کنونی لازم است توقف عملیات جنگی میان ایران و عراق است و لزومی به تعیین طرف آغازگر جنگ نیست. این مقام اتریشی حمایت کشورش از اقدامات شورای امنیت سازمانملل برای اجرای قطعنامه٥٩٨ را اعلام کرد و گفت: اتریش تلاش میکند در جهت اجرای تحریم تسلیحاتی علیه ایران بر کشورهای بزرگ عضو شورای امنیت تأثیر گذارد. عرفات رهبر سازمان آزادیبخش فلسطین نیز از رهبران ایران خواست که با پایان جنگ موافقت کنند. به گزارش خبرگزاری فرانسه عرفات از رهبران ایران و روحانیون کشور خواست قطعنامه٥٩٨ شورای امنیت را به منظور پایان دادن به جنگ خلیج (فارس) که ادامه آن تنها به نفع دشمن صهیونیستی و متحدین آن میباشد بپذیرد. عرفات در پیامی که از سوی خبرگزاری فلسطینی وفا پخش شد، خاطرنشان ساخت: آرمان فلسطین و اماکن مقدس در فلسطین بازنده این جنگ - که خون مسلمانان را به زمین میریزد - هستند.

گزارش - 10

10. خبرگزاری فرانسه اعلام کرد یک هیئت عراقی به سرپرستی وزیر نفت این کشور به منظور درخواست از پاریس برای تمدید سررسید بدهیهای عراق در سال جاری به فرانسه سفر کرده است. کل بدهیهای عراق به فرانسه بالغ بر چهار میلیارد دلار تخمین زده میشود. جمع بدهیهای خارجی رژیم بغداد به ٦٠ میلیارد دلار میرسد که یک سوم آن متعلق به کشورهای خلیجفارس است. منبع بالا افزوده است: مبادلات فرانسه و عراق به دلیل مشکلات ناشی از جنگ از سال ١٩٨٢ (١٣٦١) به بعد، شاهد افول چشمگیر نسبت به سالهای قبل از آن بوده است. طی دو سال اخیر فروشهای فرانسه به عراق به طرز قابل ملاحظهای کاهش داشته است. در سال ١٩٨٦ (١٣٦٥) نسبت به سال ١٩٨٥ معادل ٦/٤٤٪ و در سال ١٩٨٧ (١٣٦٦) نسبت به سال قبل از آن ٣/٣٥٪ کاهش داشته و به رقم ١٩٩/٢ میلیارد دلار رسیده است. به گفته منابع فرانسوی، اوضاع مالی عراق به دلیل افزایش درآمدهای نفتی این کشور در حال بهبود است. سال گذشته این درآمدها به ٥/١١ میلیارد دلار رسید و سال قبل از آن نیز عراق ٨ میلیارد دلار عایدات نفتی داشته است.

گزارش - 11

11. سایر خبرهای امروز اینگونه است: o امروز از یزد تعداد ٧٧ نفر رزمنده برای اولینبار و ٣٠٠ نفر اعزام مجدد و همچنین ٢٣١ نفر نیروی تخصصی پشتیبانی عازم جبهههای نبرد شدند. o دو خواهر مسلمان ایرانی از امریکا، ٢١ قطعه طلا و جواهرات خود از جمله چندین انگشتر، گوشواره، دستبند فیروزه، برلیان، زمرد و الماس به ارزش حداقل ٣٠ هزار دلار را از طریق دفتر حفاظت منافع جمهوری اسلامی ایران در واشنگتن به منظور شرکت در جهاد مالی به دفتر امام خمینی رهبر انقلاب اهدا نمودند.

________________________________________

• عراق یک روز بعد در نامه به دبیرکل سازمان ملل با تعیین شروطی خواستار توقف جنگ شهرها شد.

یک پناهگاه ساخته شده از بتن و کیسههای شن در خیابان جمهوری اسلامی چهارراه مخبرالدوله تهران

منابع و مآخذ روزشمار 1366/12/19