1360.01.09

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۱۴ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۹ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1360 |نام = 1360.01.09 |نام دیگر= نه فروردین |روز=9 فروردین 1360 |تاریخ شمسی= 1360.01.09 |تاریخ میلادی=29 مارس 1981 |تاریخ قمری= 22 جماد‌ی‌الاول 1401 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1361.01.09</div> <div class...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1360
1360.01.09
نام‌های دیگر نه فروردین
تاریخ شمسی 1360.01.09
تاریخ میلادی 29 مارس 1981
تاریخ قمری 22 جماد‌ی‌الاول 1401





گزارش- 1

1. امروز، پاسگاه چیلات تصرف و پاسگاه جلیحه عراق با آتش توپخانه مهندم شد. تبادل آتش در اکثر محورهای جبهه غرب و برخی از محورهای جبهه جنوب همچنان ادامه داشت. امروز، در یک عملیات چریکی به‌همت نیروهای سپاه پاسداران در اطراف پاسگاه چیلات در منطقه دهلران، ضمن تصرف این پاسگاه و پاک‌سازی آن از نیروهای دشمن، تعدادی از قوای عراقی کشته شدند و خسارات فراوانی به آنها وارد آمد.[۱] مبادله آتش توپخانه و خمپاره‌انداز در غرب کشور بین نیروهای جمهوری اسلامی ایران و ارتش عراق در جبهه‌های میمک، کانی‌سخت، کنجانچم، نی‌خزر، ملک‌شاهی و انجیره امروز هم ادامه داشت. براثر آتش توپخانه و خمپاره‌انداز نیروهای ایرانی در جبهه میمک از دیروز تاکنون، تعدادی از نیروهای عراقی کشته و مجروح شدند و یک خودرو حامل مهمات، یک قبضه توپ، یک خمپاره‌انداز و چند سنگر گروهی آنان نیز منهدم شد. همچنین، براثر آتش توپخانه عراق در نوار مرزی ایلام، ۳ تن از نیروهای خودی مجروح شدند.[۲] در جبهه‌های سرپل ذهاب، قصرشیرین، گیلان‌غرب، سومار و داربلوط نیز تبادل آتش سنگین توپخانه و خمپاره‌انداز بین دو طرف ادامه داشت و تلاش قوای عراقی برای بازپس‌گیری مناطقی که در چند روز اخیر از دست داده بودند با مقاومت نیروهای ایرانی ناکام ماند. در نتیجه این درگیری‌ها ۱۵ نفر از سربازان عراقی کشته و تعدادی نیز مجروح شدند.[۳] امروز همچنین سپاه سنندج در پیامی به فرماندهی سپاه مرکز از انهدام پاسگاه جلیحه عراق براثر آتش توپخانه مریوان و درنتیجه کشته‌شدن ۱۷ نفر و زخمی‌شدن ۲۹ تن عراقی خبر داد.[۴] همچنین در جبهه‌های جنوب، درنتیجه آتش توپخانه و خمپاره‌اندازهای عراق از دیروز تاکنون، ۶ نفر از نیروهای خودی در جبهه سوسنگرد به شهادت رسیدند و ۵ تن دیگر در جبهه‌های دب‌حردان، سوسنگرد، نورد و الله اکبر مجروح شدند.[۵] در ادامه حملات ارتش عراق به مناطق مسکونی، امشب، شهر دزفول در دو نوبت با ۳ فروند موشک هدف قرار گرفت که هیچ‌گونه تلفاتی نداشت.[۶] براساس اطلاعیه ۴۵۱ ستاد مشترک ارتش، امروز، در منطقه آبادان آتش نیروهای خودی بر روی مواضع عراق موجب انهدام یک خمپاره‌انداز، یک تیربار، یک بولدوزر و مقادیری از مهمات دشمن شد و حدود ۳۱ تن از نیروهای دشمن نیز کشته و زخمی شدند. از سوی دیگر، مناطق مسکونی آبادان همچون روزهای گذشته، هدف حملات توپخانه‌ای ارتش عراق قرار گرفت‌که در این حملات به چندین خانه مسکونی خساراتی وارد آمد.[۷]

گزارش- 2

2. در برخی نقاط کردستان نظیر مهاباد اقدامات گروه‌های مسلح غیرقانونی ادامه داشت. امروز، در پاک‌سازی اطراف شهرستان بوکان به‌همت نیروهای نظامی ایران تعدادی از افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی کشته و زخمی شدند. در منطقه نودشه نیز یک قبضه تیربار کالیبر۵۰ متعلق به گروه‌های مذکور منهدم شد. در ادامه حملات شب گذشته عناصر حزب دمکرات به مقرهای سپاه پاسداران در شهر مهاباد، امروز، مردم این شهر شاهد حضور گسترده افراد وابسته به این حزب در داخل شهر بودند که به‌نظر می‌رسید درحال آمادگی برای انجام اقدامات نظامی گسترده‌تری علیه نیروهای نظامی و انتظامی کشور هستند.[۸] درهمین زمینه، سپاه مهاباد امروز، در پیامی به فرماندهی سپاه تهران درمورد احتمال تجمع گروه‌های مسلح غیرقانونی هشدار داد. در این پیام آمده است: برابر اطلاع واصله، گروه‌های مسلح غیرقانونی اعلام کرده‌اند ساعت ۱۰ روز ۱۰/۱/۱۳۶۰، به مناسبت سالروز کشته‌شدن قاضی محمد به‌صورت مسلحانه در قبرستان شهر مهاباد جمع شده و قصد سخنرانی دارند.[۹] همچنین به گزارش واحد روابط‌عمومی سپاه، گروه‌های مسلح غیرقانونی دیشب، در شهر مهاباد به خودروی گشتی سپاه پاسداران حمله کردند که راننده خودرو مجروح و به بیمارستان منتقل شد.[۱۰] از طرفی، امروز، عملیاتی با همکاری نیروهای سپاه، ارتش و پیشمرگان مسلمان کرد و پشتیبانی هوانیروز برای پاک‌سازی دهکده سرا در ۱۵ کیلومتری بوکان به اجرا درآمد. در این عملیات ۲۰ نفر از عناصر مسلح غیرقانونی کشته و ۵۷ نفر زخمی و تعدادی هم دستگیر شدند. از نیروهای خودی نیز یک نفر مجروح شد.[۱۱] در منطقه نودشه نیز - که هنوز در محاصره گروه‌های مسلح غیرقانونی است - امروز، با آتش خمپاره‌اندازهای سپاه یک قبضه تیربار کالیبر۵۰ متعلق به این گروه‌ها منهدم و یک تن از آنها کشته شد و ۲ نفر زخمی شدند.[۱۲] براثر آتش خمپاره‌اندازهای خودی در منطقه حجیج (حوالی نوسود)، از اعضای حزب رزگاری ۵ نفر کشته و ۷ تن مجروح برجای ماند.[۱۳]

گزارش- 3

3. درپی درگیری‌های دیشب و امروز مهاباد، فرماندهی تیپ۳ مهاباد به‌منظور بررسی موضوع و جلوگیری از گسترش اقدامات مهاجمان تشکیل جلسه داد. در ساعت ۱۰:۳۰ امروز، کمیسیونی با حضور فرماندهان نظامی* تشکیل و مواردی برای اطلاع فرمانده لشکر۶۴ ارومیه و مقامات استان آذربایجان‌غربی بدین‌شرح بررسی شد: 1. باتوجه‌به استعداد یگان‌های مستقر در مهاباد اعم از ارتش و سپاه، جابه‌جایی یا ایجاد پایگاه امکان‌پذیر نیست و برداشت نیرو از هر پایگاهی منجر به سقوط آن خواهد شد. 2. باتوجه‌به جو نامساعد و نفوذ عناصر مسلح غیرقانونی به شهر، احتمال درگیری‌های شدید در این منطقه وجود دارد که لازم است با اعزام نیرو اعم از نظامی و انتظامی اطراف شهر محاصره کامل شده و پاک‌سازی ضربتی انجام شود. 3. باتوجه‌به موارد 1 و2 وضع پایگاه‌های یگان‌های ارتش و سپاه در معرض تهدید و خطر جدی است. 4. ازطریق معاون فرمانداری مشخص شد افرادی که برای سرپرستی ادارات و به‌خصوص آموزش‌وپرورش پیش‌بینی شده‌اند، اغلب وابستگی به گروه‌های منحله داشته و احتمال ایجاد جو نامساعد در مدارس و ادارات دولتی وجود دارد. 5. به‌علت نرسیدن گندم به سیلوی مهاباد، ظرف چند روز آینده، مردم با کمبود نان مواجه خواهند شد. 6. اقدامات حزب دمکرات در سطح شهر به‌طور دقیق مانند اقدامات انجام‌شده در دوم بهمن‌ماه سال گذشته، است. هر نوع اقدامی که بدون در نظر گرفتن موارد مندرج در بند2 انجام گیرد، به‌طور عملی مورد بهره‌برداری حزب دمکرات قرار خواهد گرفت.[۱۴]

گزارش- 4

4. در ادامه درگیری‌های چند روز گذشته شهرستان رامسر و درخواست مردم برای وارد عمل شدن سپاه پاسداران این شهر و پایان غائله، امروز نیز درگیری مختصری در این شهر روی داد که با دخالت سپاه رامسر خاتمه یافت.[۱۵] درهمین‌رابطه، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی رامسر با صدور اطلاعیه‌‌ای ضمن محکوم‌کردن این شرارت‌ها، به تمامی گروه‌های غیرقانونی هشدار داد که از امروز، هرگونه عمل ضدانقلابی آنان را پیگیری و سرکوب خواهد کرد. در این اطلاعیه از مردم رامسر تقاضا شده است درصورت مشاهده هرگونه اعمال ضدانقلابی و رفتار مشکوک، سپاه پاسداران و دادسرای انقلاب اسلامی رامسر را مطلع کنند. انجمن اسلامی بازار رامسر نیز در پی این حوادث و در حمایت از سپاه پاسداران و دادسرای رامسر اطلاعیه‌ای صادر کرد. در این اطلاعیه ضمن محکوم‌کردن اعمال غیرقانونی گروهک‌ها، با حمایت از سپاه پاسداران و دادسرای رامسر از آنان خواسته شد که قاطعانه با این حرکات ضدانقلابی برخورد شود.[۱۶]

گزارش- 5

5. معارضین عراقی، در سلسله عملیات‌های تخریبی در منطقه ابوغریب، اقداماتی را علیه نیروها و اماکن دولتی انجام دادند. بنا به گزارش‌های رسیده از خبرگزاری پارس درمورد اوضاع داخلی کشور عراق، به‌تازگی گروهی از مجاهدین عراقی که علیه رژیم صدام در داخل این کشور فعال هستند، در یک عملیات مین‌گذاری، چند خودروی حمل‌ونقل، ۶ ژنراتور برق و تعدادی موتور را در انبار وزارت کشاورزی عراق در منطقه ابوقریب منهدم کردند. این گروه همچنین در عملیات مین‌گذاری، تعبیه بمب و انفجار دینامیت توانستند خسارات سنگینی به تأسیسات رادیو و تلویزیون عراق و انبارهای این مرکز وارد کنند. در این عملیات ۱۵ نفر از گروه تجسس و مین‌یاب ارتش عراق کشته شدند و یک نفر از مجاهدین عراقی مجروح شد.[۱۷]

گزارش- 6

6. به‌دنبال شایعه‌پراکنی اعضا و هواداران سازمان مجاهدین خلق مبنی‌بر کشته‌شدن یک دانش‌آموز هوادار این سازمان در زندان، امروز، جمعی از مردم قزوین در حمایت از نهادهای انقلابی به‌خصوص سپاه با تعطیل‌کردن یکپارچه بازار راه‌پیمایی کردند. به گزارش ستاد فرماندهی سپاه پاسداران، مردم قزوین امروز، به‌طرف مقر سپاه این شهر راه‌پیمایی کردند و با سردادن شعارهایی مانند “ارتشی، سپاهی، حمایتت می‌کنیم” و “فدایی، منافق، توده‌ای، دربه‌درت می‌کنیم”، از این نهاد انقلابی حمایت کردند. دادستان انقلاب اسلامی قزوین نیز گفت که هیچ‌گونه حکمی مبنی‌بر کشتن فردی صادر نکرده و موضوع تحت‌بررسی است.[۱۸] همچنین سپاه پاسداران قزوین در اطلاعیه‌ای هدف از این شایعه‌پراکنی را به‌نوعی ایجاد درگیری و تشنج و تبلیغ مسائل منحرف‌کننده از جنگ علیه عراق درجهت تضعیف روحیه مردم در آستانه ۱۲ فروردین روز بزرگداشت جمهوری اسلامی دانست.[۱۹]


گزارش- 7

7. رئیس‌جمهور پس از دیدار با رهبر انقلاب اسلامی ضمن اشاره به مسائل مختلف جنگ و تحولات سیاسی داخل کشور، از توافق مقامات ایران درمورد طرح موضوع اجرای هم‌زمان سه شرط آتش‌بس و عقب‌نشینی کامل، اصل رسیدگی به تجاوز و مبنا قرارگرفتن موافقت‌نامه ۱۹۷۵ الجزایر، در مذاکرات با هیئت حسن نیت خبر داد. سیدابوالحسن بنی‌صدر امروز، پس از ملاقات با امام خمینی به سؤال خبرنگار خبرگزاری پارس درباره مسائل مطرح‌شده در جلسه با امام، بدین‌صورت پاسخ داد: «امروز، درمورد [... چند] موضوع بحث شد. یکی مسئله جنگ که ما باید با یک حرف که بر خودمان روشن باشد و بدانیم چگونه می‌خواهیم با هیئت‌هایی که به ایران می‌آیند برخورد کنیم و همان‌طور که می‌دانید یک هیئت نیست. هیأت غیرمتعهدها و سران ۸ کشور و پالمه هستند، ما بدانیم که چه می‌خواهیم و بر چیزی که می‌خواهیم هرروز نه چیزی اضافه کنیم و نه کم ... درهرصورت قرار شد اگر هیئت [حسن نیت] آمد سه مطلبی که گفته بودیم، یعنی باهم انجام‌گرفتن آتش‌بس و عقب‌نشینی و اصل رسیدگی به تجاوز و دیگری اینکه مبنای حل‌و‌فصل مسائل همان موافقت‌نامه ۱۹۷۵ الجزیره باشد [را مطرح کنیم و] اگر این سه امر حاصل شد ما به هدف خودمان رسیده‌ایم. هر پیشنهادی را که متضمن این سه موضوع باشد، می‌پذیریم و اگر نبود نمی‌پذیریم، می‌ایستیم و می‌جنگیم تاوقتی‌که حق ما احقاق شود. امام هم گفتند بله همین است و معقول می‌باشد.»** رئیس‌جمهور با اشاره به این نکته که امنیت داخلی کشور مطلبی قابل گفت‌وگو نیست، افزود: «مسئله [... دیگر] مربوط می‌شد به همین بحث آزادی که ما گروه‌ها را دعوت کرده بودیم و ایشان پرسیدند که در چه مرحله‌ای است و اینها بیایند و بحث کنند که البته من گفتم: آنها عنوان می‌کنند که ما امنیت نداریم. [امام] گفتند خیر آنها امنیت دارند. بیایند حرفشان را بزنند و هرجا هم دلشان خواست بعد از بحث بروند.» در ادامه، بنی‌صدر در پاسخ به این سؤال که آخرین گزارش‌ها از وضع جبهه‌ها چیست و چه نظری درمورد وضع کلی جبهه‌ها و جنگ دارید؟ گفت: «وضع جبهه‌ها خوب است. البته این را بگویم که بعضی از افراد می‌گفتند که ما امکانات خیلی زیاد داریم و به‌کار نمی‌گیریم. وقتی جو که عوض می‌شد و لازم می‌شد به ترتیب دیگری حرف بزنند، می‌گفتند ما چون امکانات کم داریم این شیوه جنگ را رها کنیم و شیوه دیگری را در پیش گیریم. یک وقت که تبلیغ می‌کردند که رئیس‌جمهور مایل است که جنگ ادامه پیدا کند، می‌گفتند که ما باید زود جنگ را تمام کنیم ... و حالا که فکر می‌کنند جنگ به نفع آنها است و حال اینکه این را هم اشتباه می‌کنند، می‌گویند که وضع ما به‌قدری عالی است که می‌توانیم دو هفته بعد در بغداد باشیم ... آنچه من می‌توانم بگویم این است که دولت عراق امید به موفقیت را از دست داده است و طبیعی است که ماندنش در صحراهای خوزستان در زمان طولانی به سود او نخواهد بود و حالا ما در شرایطی نیستیم که دولت عراق آنچه را می‌خواهد به ما تحمیل کند و امیدواریم اگر صلحی پیش آمد، این صلح به معنای پیروزی ما در هدف‌هایمان باشد.» خبرنگار خبرگزاری پارس همچنین سؤال کرد که نظر شما درباره سفر هیئت حسن نیت که فردا به تهران می‌آید، چیست و به‌طور‌کلی سفر هیئت‌های مختلف چه تاثیری در نتیجه جنگ دارد؟ بنی‌صدر پاسخ داد: «این امر بستگی به پیشنهادهایی که می‌آورند، دارد. اگر متضمن سه مطلبی که قبلاً گفتم بود، ما به هدف‌هایمان رسیده‌ایم و اگر نبود با همین صراحت به آنها می‌گوییم که نتیجه حاصل نشد.»[۲۰]

گزارش- 8

8. رئیس‌جمهور امروز، در پیامی خطاب به ملت ایران باتوجه‌به نزدیک شدن به سالروز تأسیس نظام جمهوری اسلامی، ضمن تبریک این روز با برشمردن نقش و اهمیت مبارزات ملت ایران، جانبازی مردم محروم جامعه و رهبری سازش‌ناپذیر انقلاب در سرنگونی رژیم شاهنشاهی، رمز پیروزی نهایی و برآورده‌شدن انتظارات به‌حق از جمهوری اسلامی را در حفظ وحدت همه آحاد جامعه دانست. سیدابوالحسن بنی‌صدر در این پیام از مردم خواست که با حضور مستمر در صحنه و تلاش پیگیر خود، رئیس‌جمهور را در انجام وظایفش یاری رسانند. در قسمت‌هایی از پیام آمده است: «جمهوری راستین اسلامی این توانایی را دارد که همه افراد و نیروهای حق‌گرا را به خود جذب کرده و آنها را برای برقراری عدل و مبارزه با ظلم همبسته و متحد نماید. گرامیداشت سالگرد جمهوری اسلامی بایستی ازاین‌پس به جشن پیوند شایقانه و روزافزون توده‌های محروم گوشه‌کنار جهان به این نظام رهایی‌بخش و همبستگی آنان با جمهوری اسلامی ایران مبدل شود و به‌عنوان یک انتظار حد‌اقل تحقق کامل این همبستگی در پهنه میهن اسلامی بایستی به‌مثابه ضرورت فوری برای استمرار انقلاب اسلامی نصب‌العین ما واقع شود و به همین اعتبار بود که اینجانب با وقوف بر مشکلات مبتلا‌به جامعه و علل ریشه‌ای آن و احساس خطراتی که تفرقه و تشتت متوجه موجودیت جمهوری و استقلال میهن اسلامی ما خواهد کرد، از همه آحاد و نیروهای اصیل این میهن دعوت نمودم که در این روز تاریخی با یک راه‌پیمایی باشکوه وحدت و همبستگی و اراده استوار خود را برای نیل به آزادی و استقرار کامل آن که اصلی‌ترین مشخصه جمهوری اسلامی است، متجلی سازند. امید است که این راه‌پیمایی با نظارت و مراقبت همه‌جانبه ملت ایران آن‌طوری که شایسته جمهوری اسلامی است، برگزار گردد و سرآغاز جوشش تازه‌ای برای معرفی چهره مثبت و آزادی‌بخش اسلام به جهانیان شود.» رئیس‌جمهور راه‌های مقابله با مشکلات وتلاش‌های منحرف‌کننده و همچنین شرایط انجام اصلاحات و تحولات فرهنگی و سیاسی و اقتصادی مطلوب جمهوری اسلامی را بدین‌شرح برشمرد: الف) حفظ تمامیت ارضی و تلاش برای تأمین استقلال کامل کشور ازنظر سیاسی، اقتصادی و فرهنگی. ب) حاکمیت کامل قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر روابط اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جامعه‌ با قید فوریت برای استقرار امنیت سیاسی و قضایی و تأمین حقوق قانونی پایمال‌شده‌ مردم. ج) فراهم‌آوردن زمینه وحدت اصولی همه آحاد و نیروهای وفادار به جمهوری اسلامی ایران به‌مثابه ضرورت بقا و استمرار انقلاب اسلامی ایران براساس: ١. تأمین و تضمین آزادی‌های قانونی و انقلابی برای عموم ملت و ایجاد امکانات لازم برای برخورد سالم اندیشه‌ها. ٢. تأمین شرایط مراقبت و نظارت مستمر مردم بر اجرای قانون اساسی و مشارکت ملت در تعیین سرنوشت خویش ازطریق تشکیل شوراهای فراگیر. ٣. بسیج ملت برضد سلطه‌گران جهانی به قصد فراهم‌آوردن زمینه رهایی از آثار نکبت‌بار وابستگی. د) رعایت قسط و عدل اسلامی در واگذاری مسئولیت‌ها به افراد که متضمن قراردادن هر کسی در مقامی است که توانایی پذیرش مسئولیت مربوط به آن و شایستگی احراز آن مقام را داشته باشد، تا به برکت توانایی‌های انسان‌های معتقد و باتجربه و ماهر، جامعه رشد و تعالی جوید. ه) فعال‌کردن دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی کشور و تعلیم‌وتربیت نسل امروز، برای عهده‌دارشدن مسئولیت‌های سنگین در امر سازندگی جامعه و تنظیم سیاست فرهنگی و آموزشی و ارشاد کشور براساس رشد و شکوفایی استعدادها و رفع موانع تکامل انسان‌ها و تقرب آنها به خدا.[۲۱]

گزارش- 9

9. در جلسه امروز شورای‌عالی دفاع موضوعات ورود هیئت حسن نیت به تهران، تحولات مهم جبهه‌های جنگ و پیشرفت‌های کشور در بخش خودکفایی در صنایع رزمی بررسی شد. جلسه شورای‌عالی دفاع به ریاست سیدابوالحسن بنی‌صدر رئیس‌جمهور و فرمانده کل قوا و با حضور محمدعلی رجایی نخست‌وزیر، مصطفی چمران و آیت‌الله خامنه‌ای نمایندگان امام خمینی در شورای‌عالی دفاع، سرهنگ جواد فکوری وزیر دفاع و فرمانده نیروی هوایی و مرتضی رضایی فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در تهران تشکیل شد. در این جلسه آخرین تحولات جبهه‌های جنگ و همچنین مسئله ورود هیئت حسن نیت به ایران بررسی شد.[۲۲] در پایان جلسه شورای‌عالی دفاع آیت‌الله خامنه‌ای دبیر و سخنگوی این شورا در تماس تلفنی با خبرگزاری پارس درباره مسائل مطرح‌شده در جلسه گفت: «در جلسه امشب، مسائلی که مطرح شد عبارت بودند از: گزارشی از وضع جبهه‌های جنگ که توسط آقای بنی‌صدر و آقای رجایی که تازه از جبهه بازگشته بودند به جلسه ارائه شد. مسئله دیگر گزارش مشروح پیشرفت‌های ما در بخش خودکفایی در صنایع بود که به‌وسیله بعضی از برادران به جلسه ارائه و تشریح شد که براساس آن در بخش‌های گوناگون صنایع رزمی پیشرفت‌هایی درزمینه تسلیحاتی و مهمات برای ما حاصل شده است که بسیار جالب و موفقیت‌آمیز بود.»[۲۳]

گزارش- 10

10. رئیس هیئت نمایندگی کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ در ایران امروز، پس از دیدار با رئیس‌جمهور ایران اظهار کرد که هرچند مبادله اسرا منوط به پایان جنگ می‌باشد، ولی درحال‌حاضر می‌توان برای مبادله برخی از اسرا بر مبنای موازین انسان‌دوستی اقدام کرد. عصر امروز، پی‌یر ژوسرون رئیس هیئت صلیب‌سرخ در ایران، با سیدابوالحسن بنی‌صدر ملاقات کرد و گزارشی درمورد وضع اسرای ایرانی و عراقی در دو کشور به وی داد. ژوسرون پس از پایان این دیدار در پاسخ به سوال خبرنگار خبرگزاری پارس مبنی بر اینکه در این دیدار چه مسائلی مطرح شد؟ گفت: «در مورد فعالیت‌هایمان درجهت حمایت از اسیران جنگی با رئیس جمهوری گفت‌وگو کردم. همان‌طور که می‌دانید ما با اسرای جنگی ملاقات می‌کنیم چون کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ به‌عنوان یک رابط بی‌طرف بین کشورها عمل می‌کند. ما دارای هیئت‌هایی در ایران و عراق هستیم و وظایف و مسئولیت‌های خودمان را در چارچوب قرارداد ژنو*** انجام می‌دهیم.» رئیس هیئت صلیب‌سرخ جهانی درمورد وضعیت اسرای ایرانی در عراق ابراز کرد که نمی‌تواند دراین‌باره به جزئیات اشاره کند و به‌زودی گزارش کاملی دراین‌زمینه دراختیار مقامات ایرانی قرار خواهد داد. ژوسرون همچنین در پاسخ به سؤالی درباره تلاش برای آزادی وزیر نفت ایران، اظهار کرد: «ما نمی‌توانیم درمورد آزادی اسرا مذاکره کنیم چون صلاحیت قانونی دراین‌مورد را نداریم، ولی ما از مقامات عراقی درخواست کرده‌ایم تا ترتیب ملاقات ما را با وزیر نفت ایران در آن کشور بدهند. ... ما چندین‌بار از مقامات عراقی خواسته‌ایم که با آقای تندگویان ملاقات کنیم، اما هنوز این اجازه را نیافته‌ایم، ولی به کوشش‌های خود ازطریق نمایندگان صلیب‌سرخ در عراق و ژنو برای ملاقات با تندگویان ادامه می‌دهیم.» وی درمورد اقدامات انجام‌شده درزمینه مبادله اسرای جنگی بین دو کشور خاطرنشان کرد: «مبادله اسرا موضوعی است که تنها پس از خاتمه جنگ قابل انجام است، ولی درحال‌حاضر برای مبادله برخی از اسرا بر مبنای موازین انسان‌دوستی در‌حال اقدام هستیم. قرارداد ژنو مقرر می‌دارد که اسرایی که جراحات شدید برداشته‌اند و همچنین معلولین باید مبادله شوند و ما سرگرم مذاکره دراین‌مورد هستیم.»[۲۴]

گزارش- 11

11. معاون نخست‌وزیر دولت موقت در سومین جلسه محاکمه‌اش ضمن اظهار بی‌گناهی و ادعای جعلی‌بودن مدارک موجود علیه خود، خواستار پخش این محاکمه از رادیو تلویزیون و انتشار آن در مطبوعات شد. صبح امروز، سومین جلسه محاکمه عباس امیرانتظام که به اتهام جاسوسی برای سرویس‌های اطلاعاتی امریکا دستگیر شده است، برگزار شد. وی در ابتدای دفاعیه خود چند تقاضا از دادگاه کرد وگفت: «... اولین درخواست من دراختیار داشتن مدارک و اسنادی است که نماینده دادستانی به آن استناد می‌کنند و از لانه جاسوسی به دست آمده است. همچنین در اختیار گذاشتن کلیه نامه‌ها و مکالمه‌ها و گفت‌وگوهایی است که به‌صورت مکتوب وجود دارد و من در زمان معاونت نخست‌وزیر در دوران دولت موقت با مقامات و مسئولین انجام داده‌ام. پخش و چاپ کلیه دفاعیات اینجانب در رسانه‌ها‌ی گروهی و وسایل ارتباط‌جمعی و رادیو و تلویزیون که آقای قدوسی نیز قول آن را قبلاً به من داده بودند و حق داشتن وکیل از دیگر خواست‌های من است.» وی با اشاره به این نکته که براساس دیدگاه اسلام، مذاکره با دشمن اگر درجهت منافع مسلمانان و با اطلاع و اجازه دولت اسلامی باشد، نه‌تنها گناه نیست، بلکه یک وظیفه شرعی در دولت اسلامی است، در ادامه دفاعیات خود با اذعان به اینکه آگاهانه و با امیدواری به تلاش برای رفع ابهامات به ایران آمده است، اظهار کرد: «این اتهامات به‌طور کامل و درست برخلاف واقع می‌باشد و واردکردن آنها به یک مسلمان و خدمتگزار انقلاب فقط برای خارج‌کردن من و همکاران و همفکران دولت موقت از صحنه سیاست می‌باشد. واردکردن این اتهامات باعث لطمه‌زدن به امت مسلمان ایران گردیده و... . من برای همه ملت ایران و شما اعضای دادگاه و حضار ثابت می‌کنم که این اتهامات نادرست و ساختگی است و متهم‌کردن اعضای دولت موقت و شخص من کذب محض و برخلاف واقعیت است.»[۲۵] امیرانتظام اسناد به‌دست‌آمده از سفارت امریکا را فاقد ارزش قانونی و غیرقابل‌استناد دانست و ساختگی‌بودن این اسناد را به جاسوسان سازمان سیا نسبت داد. وی در ادامه دفاعیات خود دراین‌باره ابراز کرد: «اسناد به‌دست‌آمده از سفارت امریکا به‌دلیل عدم تأیید ازطرف متخصصین ایرانی و بین‌المللی فاقد ارزش قانونی بوده و نمی‌تواند ملاک عمل در قضاوت اسلامی قرار گیرد.» معاون نخست‌وزیر دولت موقت همچنین ضمن تأکید مجدد بر جعلی‌بودن اسناد و احتمال توطئه امریکا برای ازبین‌بردن وحدت در ایران، سه نمونه از این اسناد را برای دادگاه قرائت کرد. متهم درمورد یکی از موارد اتهاماتش با عنوان عادی‌کردن روابط دو کشور ایران و امریکا گفت: «مذاکرات دراین‌مورد بر مبنای سیاست دولت که مورد تصویب شورای انقلاب بود، به دستور رئیس دولت و توسط اعضای دولت انجام می‌گرفت و از زمانی که امام در پیام آبان‌ماه ۱۳۵۸، گفتند که ما روابط با امریکا را می‌خواهیم چه کنیم، هیچ‌یک از مقامات دولتی سخنی با دیپلمات‌های امریکایی نگفتند.» در پایان جلسه دادگاه امروز، آیت‌الله محمدی گیلانی قاضی دادگاه، در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری فرانسه تأکید کرد که امیرانتظام به‌دلیل هیچ‌یک از فعالیت‌های رسمی خود محاکمه نمی‌شود.****[۲۶]

گزارش- 12

12. درحالی‌که تلاش‌های کمیسیون اسلامی حسن نیت برای برقراری صلح ادامه دارد و باوجود استقبال جمهوری اسلامی ایران از این تلاش‌ها، رئیس‌جمهور عراق ضمن تکرار ادعای حقانیت عراق در جنگ، بر آمادگی کشورش برای ادامه نبرد تأکید کرد. کمیسیون اسلامی حسن نیت برای رسیدگی به جنگ عراق و ایران امروز، به ریاست احمد سکوتوره رئیس‌جمهور گینه در جده تشکیل جلسه داد. در این جلسه ضیا‌ الرحمان رئیس‌جمهور بنگلادش، ضیا الحق رئیس‌جمهور پاکستان، داوودا جاوارا رئیس‌جمهور گامبیا، بولنت اولسو نخست‌وزیر ترکیه، تنگو احمد رضا الدین وزیر امور خارجه مالزی، مصطفی نیاس وزیر امور خارجه سنگال، یاسر عرفات دبیر کمیته اجرایی سازمان آزادی‌بخش فلسطین و حبیب شطی دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی شرکت داشتند. اعضای حاضر ضمن بررسی پاسخ‌های عراق و ایران به پیشنهادهای داده شده، درباره نحوه پیگیری کار کمیسیون درزمینه یافتن راه‌حلی برای جنگ ایران و عراق گفت‌وگو کردند.[۲۷] در پایان جلسه امشب کمیسیون مذکور، یاسر عرفات به خبرنگاران گفت: «با مطالعه پاسخ‌های ایران و عراق به طرح صلح مطروحه در پانزدهم اسفندماه (۱۳۵۹)، کمیته حسن نیت به پیشرفت‌های قابل‌ملاحظه‌ای دست یافته است.»[۲۸] همچنین حبیب شطی دبیرکل کنفرانس اسلامی و سخنگوی کمیته حسن نیت ضمن اشاره به مغایرت دیدگاه‌های دو طرف اظهار کرد: «هیئت حسن نیت موظف است تا زمینه تفاهم و نزدیکی نقطه‌نظرهای طرفین را فراهم کند. ... هیئت منتظر یک نتیجه سریع نیست، ولی سعی در برقراری آتش‌بس دارد و تاکنون علی‌رغم جنگ پیشرفت‌هایی درزمینه برقراری گفت‌وگو داشته است.»[۲۹] خبرگزاری فرانسه نیز به نقل از دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی و سخنگوی کمیته حسن نیت اعلام کرد: راه‌حل پیشنهادی کمیته حسن نیت به عراق و ایران به‌عنوان پایه هرنوع ابتکاری برای یافتن راه‌حل جنگ خواهد بود.[۳۰] این هیئت قرار است در راستای مأموریت خود فردا به تهران و پس‌فردا به بغداد سفر کند. در اولین سفر این هیئت به ایران، هیچ‌گونه پیشنهادی مطرح نشد. اما در دومین سفر آنها به ایران و پس از ملاقات هیئت مذکور با سران رژیم عراق، اعضای هیئت پیشنهادهایی برای صلح بین ایران و عراق دادند***** که شورای‌عالی دفاع آنها رد کرد. سفر جاری هیئت حسن نیت، سومین سفر آن به ایران در یک ماه اخیر، خواهد بود. کاردار سفارت ایران در عربستان سعودی امروز، درخصوص تلاش‌های هیئت حسن نیت برای برقراری صلح گفت: ایران از تلاش‌های این هیئت استقبال می‌کند. ناجیان در مصاحبه با روزنامه‌های الجزیره و عکاظ تصریح کرد که مقامات کشورش بر خروج کامل نیروهای عراقی از سرزمین‌های ایران قبل از برقراری آتس‌بس اصرار دارند. وی همچنین اضافه کرد مذاکرات احتمالی درمورد مرزهای دو کشور باید براساس موافقت‌نامه الجزایر استوار باشد.[۳۱] از سویی، در آستانه ورود هیئت میانجی صلح به ایران، ارتش عراق در یک اقدام تبلیغاتی با توقف حملات توپخانه‌ای خود به مناطق مسکونی ایران، کوشید تا خود را طرف‌دار صلح نشان دهد. باتوجه‌به سفر زودهنگام هیئت اعزامی اجلاس طائف (هیئت حسن نیت) به ایران، ارتش عراق حمله به مناطق مسکونی را از ۴۸ ساعت گذشته، متوقف کرده است تا بدین‌وسیله خود را خواهان برقراری صلح و آتش‌بس معرفی کند. کارشناسان و آگاهان نظامی و سیاسی معتقدند که توقف حملات موشکی و توپخانه‌ای عراق به مناطق مسکونی ایران فقط یک نمایش عوام‌فریبانه است تا ازاین‌طریق شرایط خود را برای صلح با ایران تحمیل کند.[۳۲] باوجوداین، صدام حسین رئیس‌جمهور عراق، امروز، بار دیگر اعلام کرد که نیروهای عراقی از یک وجب از خاک ایران عقب‌نشینی نخواهند کرد مگر آنکه ایران کاملاً حقوق ملی عراق و ملت عرب را به رسمیت بشناسد. وی گفت: «نیروهای عراقی به خواست خداوند تازمانی‌که دشمن حقوق ما را به رسمیت نشناسد یا اینکه رژیم شیادان در ایران مضمحل نگردد، به جنگ ادامه خواهند داد.»[۳۳] بخش عربی رادیو صوت‌الجماهیر نیز از سخنرانی امروز صدام حسین رئیس‌جمهور عراق، در جمع مردم شهرستان تلعفر در استان نینوا خبر داد. بنا به گزارش این رادیو، صدام حسین در سخنرانی خود با تأکید بر حقوق ملت عراق گفت: شما فرزندان عراق عظیم به دشمن خود و سراسر جهان ثابت کردید که پس از هفت ماه نبرد هنوز قوی‌تر و با عزمی راسخ‌تر به‌دنبال آن هستید که دشمن به‌تمامی حقوق شما اعتراف کند. اگر دشمن بخواند و بشنود و ببیند، بی‌شک از روحیه جدید عراقی‌ها شگفت‌زده خواهد شد، ولی من اعتقاد دارم دشمن شما نمی‌خواند، نمی‌بیند و نمی‌شنود. بااین‌حال، دشمن نمی‌تواند گوش‌های خود را دربرابر غرش توپ‌های عراقی در جبهه ببندد و چشمان خود را دربرابر صدها کشته به‌دست ارتش عراق، روی هم بگذارد. صدام حسین همچنین درمورد ورود هیئت بررسی جنگ در روزهای آینده، به عراق و مسئله عقب‌نشینی عراق گفت: ما به آنها آشکار خواهیم گفت که به حکام تهران اطلاع دهند که عراقی‌ها مخالف عقب‌نشینی حتی از یک وجب خاک ایران قبل از اعتراف کامل به حقوق خود هستند. ما به آنها خواهیم گفت نرمشی که ما در آغاز جنگ داشتیم جای خود را به صلابت عراقی در دفاع از خون شهدای خود داده است و به نام شما برادران خواهم گفت که عراقی‌ها به نبرد ادامه خواهند داد تا دشمن به حقوق ما تن دهد یا اینکه رژیم فاسد روحانیون از بین برود. من ازجانب شما ملت عراق اعلام می‌دارم که هرگونه کمک و امکانات خود را دراختیار برادران خود و فرزندان ملت عربستان (خوزستان) قرار خواهیم داد تا اراده کاملشان را در تعیین سرنوشت انتخابی خود در دست گیرند و همچنین اعلام می‌دارم که به‌تمامی قومیت‌ها و جنبش‌های ملی در ایران کمک خواهیم کرد تا بتوانند رژیم عقب‌افتاده، مشکوک و مزدور حاکم بر ایران را ساقط سازند و رژیمی را بر سر کار آورند که ما بتوانیم با آن به تفاهم برسیم.[۳۴] مجله النهار العربی و الدولی نیز در مقاله امروز خود درباره فعالیت‌های هیئت بررسی جنگ عراق و ایران نوشت: «درحالی‌که رهبران عراق از ردکردن پیشنهادات هیئت برقراری خودداری کرده‌اند، منابع مطلع دیپلماتیک در بیروت تأکید می‌نمایند که هدف مسافرت اخیر طه یاسین رمضان نایب اول رئیس وزرای عراق، به پادشاهی سعودی تشریح مواضع عراق نسبت به کوشش‌های اسلامی دانست. خلاصه این کوشش‌ها اصرار عراق بر رسیدن به توافق سیاسی با ایران درباره شط‌العرب (اروندرود) و عدم دخالت در امور یکدیگر قبل از عقب‌نشینی است.[۳۵]

گزارش- 13

13. روزنامه‌ پرتیراژ مصری الاهرام در شماره امروز خود از انجام یک معامله کلان تسلیحاتی بین مصر و عراق خبر داد درحالی‌که دولت مصر صحت هرگونه گزارشی دراین‌زمینه را تکذیب کرد. روزنامه الاهرام (چاپ قاهره) امروز، گزارش داد که مصر مقادیر معتنابهی اسلحه دراختیار عراق گذاشته است. این روزنامه نوشت: بر اساس اخبار دریافتی از واشنگتن، مصر تاکنون مقدار چهارهزار تن اسلحه به عراق ارسال کرده و قرار است مقدار هشت‌هزار تن دیگر اسلحه و مهمات دراختیار این کشور قرار دهد.[۳۶] شایان ذکر است ارسال این سلاح‌ها در زمانی انجام شد که این دو کشور به‌‌ظاهر روابط سیاسی ندارند و عراق پس از قرارداد صلح مصر و رژیم اشغالگر قدس با آن کشور قطع رابطه کرد. گفته می‌شود عراق برای درخواست اسلحه از مصر موافقت پادشاه سعودی و اردن را جلب کرده است.[۳۷] بااین‌حال، دولت مصر صحت هرگونه گزارشی دراین‌زمینه را تکذیب و اعلام کرد که به هیچ‌کدام از دو طرف منازعه هیچ‌گونه سلاحی تحویل نداده است.[۳۸] پطروس غالی وزیر امور خارجه مصر روز گذشته، اطلاعات مربوط به تحویل سلاح از مصر به عراق برای کمک به این کشور در جنگ با ایران را به‌صراحت رد کرد. غالی همچنین در یک نشست مطبوعاتی، با تکذیب حضور نیروهای مصری در عراق و شرکت داوطلبانه مصریان در جنگ، بر سیاست بی‌طرفی مصر در جنگ عراق و ایران تأکید کرد.[۳۹] ضمیمه گزارش۷: توضیحی درباره موافقت‌نامه ۱۹۷۵ الجزایر در ۱۵ اسفندماه ۱۳۵۳ (۶ مارس ۱۹۷۵)، اعلامیه‌ای در الجزیره صادر شد که مبنای عهدنامه ١٩٧٥ قرار گرفت. اعلامیه مذکور درپی دیدار محمدرضاشاه ایران سابق و صدام حسین معاون رئیس‌جمهور عراق با وساطت هواری بومدین رئیس‌جمهور الجزایر در خلال اولین اجلاس سران کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) صادر شد و در ١٣ ژوئن ١٩٧٥، عهدنامه مربوط به مرز دولتی و حسن هم‌جواری بین ایران و عراق و ٣ مقاوله‌نامه و ضمائم آنها در بغداد و بین وزرای امور خارجه دو کشور (عباسعلی خلعتبری و سعدون حمادی) به امضا رسید. عهدنامه حاوی چهار اصل بود که برحسب آنها مرزهای زمینی دو کشور براساس مقاوله‌نامه ١٩١٣ قسطنطنیه و صورت‌جلسه کمیسیون ١٩١٤ و مرزهای آبی برپایه خط تالوگ یا خط ژرفا تعیین می‌شد. براین‌اساس، دو طرف در امتداد مرزهای تعیین‌شده، با برقرای امنیت از رخنه گروه‌های مخالف به خاک یکدیگر ممانعت به عمل می‌آورند. بدین‌ترتیب دو طرف تأکید کردند که این موارد از هم جدایی ناپذیرند و نقض هریک از این چهار اصل را با روح توافق الجزیره مغایر دانستند. با فروپاشی رژیم پهلوی، صدام‌حسین رئیس‌جمهور عراق، در ۲۶ شهریور ۱۳۵۹ (١٧ سپتامبر ١٩٨٠)، معاهده الجزایر را به‌طور یک‌جانبه فسخ و سند معاهده را در جلوی دوربین تلویزیون عراق پاره کرد و در ۳۱ شهریور (٢٢ سپتامبر) دست به حمله گسترده علیه ایران زد. پس از آن ایران در مذاکرات مربوط به صلح و آتش‌بس همواره معاهده الجزایر را مبنای مذاکرات خود قرار داد، اما عراق حاضر نبود به این موضوع تن دهد. درنهایت، صدام حسین پس از اشغال کویت در سال ۱۹۹۰ میلادی، که باعث شکل‌گیری اجماعی بین‌المللی علیه آن شد، با ارسال نامه‌ای به رهبران وقت ایران، قرارداد الجزایر را به‌عنوان سندی رسمی برای تعیین مرز آبی ایران و عراق در اروندرود پذیرفت.[۴۰] ضمیمه گزارش۱۱: متن کامل سومین جلسه محاکمه عباس امیر انتظام و دفاعیات او سومین جلسه محاکمه عباس امیرانتظام ساعت ١٠ صبح امروز، در شعبه اول دادگاه انقلاب اسلامی مرکز به ریاست آیت‌الله محمدی گیلانی برگزار شد. در این جلسه امیرانتظام در حضور یدالله سحابی و احمد صدر حاج‌سیدجوادی به دفاع از خود پرداخت و اتهامات وارد شده در کیفرخواست را مردود دانست. در ابتدای جلسه محمدی گیلانی پس از تفسیر آیاتی از قرآن (مربوط به خیانت یکی از مهاجران به نام حاتب بن ابی منیع و کشف آن به‌کوشش حضرت علی(ع)) حب زن و فرزند و گاهی فریب جاه و مقام را از عوامل لغزش انسان معرفی و تأکید کرد که دادگاه اسلامی علاوه‌بر وظیفه داوری، وظیفه ارشاد هم دارد. سپس امیرانتظام تقاضاهایی را که در جلسه قبل مطرح کرده بود، بدین‌شرح تکرار کرد: 1. دراختیار داشتن کلیه مدارک به‌دست‌آمده از لانه جاسوسی امریکا، ٢. کلیه نامه‌ها و مکاتباتی که در زمان نخست‌وزیری و سفارت ازطرف دیپلمات‌های خارجی به اینجانب رسیده و صورت‌جلسه مذاکرات با دیپلمات‌ها، ٣. کلیه مصاحبه‌های اینجانب در طول معاونت نخست‌وزیری و سفارت، ٤. پخش و چاپ کلیه مدافعات اینجانب در رادیو و تلویزیون و روزنامه‌ها که آیت‌الله قدوسی دادستان کل انقلاب، وعده آن را داده‌اند و ٥. حق داشتن وکیل. امیرانتظام درخصوص مذاکره با غیرمسلمانان و دشمنان اسلام گفت: «چنانچه پیامبر بزرگ اسلام در سال ششم هجرت با نمایندگان شیطان بزرگ زمان، یعنی نمایندگان قریش نه‌تنها با کمال خوش‌رویی که مشخصه آن حضرت بود صحبت فرمود، بلکه قراردادی را امضا نمود که در آن حتی از عنوان رسالت خود صرف‌نظر کردند تا بتوانند با ایجاد صلح، محاصره اقتصادی مدینه را برطرف و به تقویت قوای اسلام بپردازند. بنابراین، مذاکره با دشمن اگر درجهت منافع مسلمانان و با اطلاع و اجازه دولت اسلامی باشد، گناه که نیست هیچ، یک وظیفه شرعی در حکومت اسلامی است.» رئیس دادگاه در پاسخ اظهارات امیرانتظام خاطرنشان کرد: «... اسلام اصل دادوستد با کفار را منع نمی‌کند، اما مسئله دخالت‌دادن بیگانه در امور حکومتی و سیاسی را اجازه نمی‌دهد.» معاون نخست‌وزیر دولت موقت در ادامه اظهار کرد: به‌عنوان اولین نماینده جمهوری اسلامی تصرف لانه جاسوسی را برای دنیای خارج توجیه کردم و به اطلاع اعضای دادگاه رساندم که آگاهانه به ایران آمدم تا جواب‌گوی سؤالات مبهمی باشم که در تمام انقلاب‌ها وجود دارد و باعث متلاشی‌شدن وحدت ملت‌ها می‌شود. امیرانتظام افزود: «وظیفه هر مقام مسئول در هر دولتی مذاکره و مکاتبه با نمایندگان کشورهای دیگر می‌باشد و این وظیفه‌ای است که از بدو تشکیل حکومت در دنیا از چند هزار سال قبل وجود داشته و هم‌اکنون نیز وجود دارد و... بنابراین متهم‌کردن اعضای دولت موقت و شخص من که رابطه خاصی با دولت امریکا داشتیم کذب محض و برخلاف واقعیت و رضای خداست.» معاون نخست‌وزیر دولت موقت همچنین در دفاعیات خود بر دروغ و ساختگی‌بودن اسناد تأکید کرد و این کار را به جاسوسان سیا نسبت داد و در اثبات ادعای خود اظهار کرد: «... ١. اسنادی که شما به‌عنوان قاضی و اعضای دادگاه اسلامی از آن علیه برادران مسلمان، وطن‌پرست و انقلابی خود استفاده می‌نمایید، اسنادی است که ازطرف یک سازمان جاسوسی کافر و نماینده جنایتکارترین کشورهای جهان تهیه شده است و فاسقین آنها را تهیه کرده‌اند و نمی‌تواند در یک دادگاه اسلامی علیه مسلمان به‌کار رود. ٢. کارمندان سفارت امریکا در مدت سه ساعتی که سفارت در محاصره دانشجویان بوده کلیه مدارک و اسنادی که در طی ٢٦ سال حکومت بر ایران داشتند و مربوط به صدها و هزاران نوکر مؤمن و وفادار به آنها بود، همه را از بین بردند و تنها پرونده سال ١٣٥٧ و سال ١٣٥٨ را یعنی پرونده انقلاب را به‌جای گذاشتند، آیا شما از خودتان نمی‌پرسید چرا همه پرونده‌ها نابود شد و پرونده این دو سال از بین برده نشد یا اگر آنها را پاره‌پاره کردند، برادران دانشجو توانستند آنها را به‌هم بچسبانند و آنها را علیه برادرانشان مورد استفاده قرار دهند، اما از پرونده‌های سال‌های قبل هرگز ورقه‌ای هم باقی نماند، این دلیل قاطع این مطلب است که این مدارک را طبق برنامه خاصی از بین نبرده‌اند و آن برنامه متضرر‌ساختن رشته وحدت و برادری بین انقلابیون مسلمان بود و متأسفانه موفق هم شدند. ٣. این اسناد و مدارک در هیچ زمانی بجز دو مورد [بنی‌صدر و میناچی] دراختیار هیچ متخصصی قرار داده نشد، ... برخلاف دستور خدا و اسلام مانند گنجینه راز فقط دراختیار گروه به‌خصوصی باقی ماند و نه دولت موقت و نه من نتوانسته‌ایم آن را ببینیم، این اسناد به‌دلیل عدم تأیید ازطرف متخصصین ایرانی و بین‌المللی فاقد ارزش قانونی است و نمی‌تواند ملاک عمل در قضاوت اسلامی قرار بگیرد. ٤. آیا فکر کرده‌اید که یکی از احتمالات این سازمان مزور و ریاکار و مفسد این باشد که واقعیت‌ها را قلب کرده تا همه ما را به جان هم بریزد، آیا پیش‌بینی اشغال سفارت باتوجه‌به اینکه یک‌بار قبلاً اشغال شده بود، امری غیرممکن بود و در آن صورت آیا این مسئله بغرنج و غیرممکن است که دیدارهای عادی را به‌صورتی درآورند که امروز، ملت ما را در مقابل هم قرار دهند، من با استناد به یکی از روزنامه‌ها ثابت می‌کنم که این کار را کرده‌اند. ٥. دیپلمات‌های مقیم هر کشوری با افراد و گروه‌های مسئول و غیرمسئول دائماً تماس می‌گیرند تا به نفع کشورشان از آن اطلاعات استفاده کنند، بنابراین ملاقات افراد مسئول و غیرمسئول واقعیتی است که هر دیپلمات انجام می‌دهد. اما سندسازی کردن و در گزارشات صحنه‌ها و مطالب را برخلاف نشان‌دادن برای دشمنان خدا بسیار ساده است. به همین دلیل، شما در تمام اوراقی که از سفارت به دست آمده و منتشر شده افرادی را درجهت آنها و افرادی را در جهت مخالف آنها مشاهده می‌کنید، آیا همه آنها از روی صداقت و به‌خاطر رضای خدا ساخته شده و توجیه آنها صحیح است. ٦. دیپلمات‌های امریکایی اکثراً با زبان فارسی آشنا بودند، ولی زبان دانستن با آشنا بودن با زبانی بسیار متفاوت است، ... [خطاب به اعضای دادگاه و حضار] درگفت‌وگو با فردی که آشنایی با زبان دارد، آیا می‌توانید ادعا کنید که همه مطالب را آن‌طوری که گوینده بیان کرده، فهمیده‌اید. فراموش نکنید که اسلام تأکید دارد برمبنای حدس و گمان کسی حق اظهارنظر ندارد. این آقایان [دیپلمات‌های امریکایی] همگی به زبان فارسی آشنا بودند، ولی زبان فارسی را نمی‌دانستند. بنابراین آنچه را برمبنای حدس و گمان می‌فهمیدند با آنچه که واقعیت داشت و مورد نظر گوینده بوده است، تفاوت فراوان دارد. ٧. ترجمه اسناد به‌دست‌آمده از سفارت امریکا به فارسی توسط کارشناسان رسمی زبان به عمل نیامده و نمی‌تواند ارزش قانونی داشته باشد. اضافه می‌کنم اصلاً اینها این مطالب را از خودشان ساخته‌اند تا جامعه را از آن حالت وحدت و انسجام متلاشی کنند. ٨. عدم تسلط دادستان و نماینده دادستانی به زبان انگلیسی، خوشبختانه نماینده دادستان که امروز، حضور ندارند می‌توانند که تأیید بفرمایند که تسلط به زبان انگلیسی ندارند و چون ترجمه اسناد نیز ازطرف کارشناسان رسمی به عمل نیامده، هیچ‌یک از اسناد ترجمه‌شده ارزش قانونی ندارند. ٩. تمام مذاکرات و مکاتبات به‌عنوان مقام مسئول با اطلاع و اجازه دولت منتخب امام انجام گرفته است. جناب آقای بازرگان نخست‌وزیر دولت موقت و منتخب رهبر عظیم‌الشأن ملت ایران، در تاریخ ٢٦/١٢/١٣٥٩، حضور به هم رساندند و شهادت دادند که کلیه مذاکرات من به‌عنوان یک مقام مسئول با اجازه ایشان و دولت بوده است. ١٠. ... با توضیحات فوق و مدارکی که ارائه شد، جای هیچ‌گونه تردید برای کسی باقی نمی‌ماند که [اسناد] ازطرف فاسقین تهیه شده و برطبق برنامه بوده و برای ازهم‌پاشیدن وحدت ملت مسلمان ماست و اکثر مطالب مذکور در این اسناد کاملاً مغایر با واقعیت و گمراه‌کننده و برخلاف حق است و به‌دلیل عدم دانستن زبان فارسی گزارشات فقط استنباط تهیه‌کنندگان آن است، نه واقعیت و تازه همین گزارشات نیز توسط کارشناسان زبان به فارسی ترجمه نشده، بنابراین نمی‌تواند مطلقاً ملاک قضاوت قرار گیرد.» وی سپس به یکی از موارد اتهام که تلاش برای عادی‌کردن روابط ایران و امریکا بود، بدین‌صورت پاسخ داد: «مذاکرات عادی‌کردن روابط ایران و امریکا برمبنای سیاست دولت که مورد تصویب شورای انقلاب و مقام رهبری قرار گرفته بود، به دستور دولت موقت امام انجام می‌گرفت، حضرت امام خمینی در آبان ١٣٥٨، فرمودند روابط با امریکا را می‌خواهیم چه کنیم، و این رابطه بین ظالم و مظلوم است که باید قطع شود، از زمانی که امام چنین فرمودند، هیچ‌یک از مقامات دولتی سخنی با دیپلمات‌های امریکایی نگفتند. بنابراین فرمایشات امام را به گذشته ربط‌دادن و سیاست‌های مورد تأیید شورای انقلاب و مقام رهبری را که توسط دولت به اجرا درآمده بود، محکوم‌کردن، عملی برخلاف عدالت و رضای خدا است.» درپی درخواست امیرانتظام برای داشتن وکیل و معرفی ٤ نفر برای این موضوع و موافقت آیت‌الله محمدی گیلانی حاکم شرع، گلزاده غفوری ضمن اظهار بی‌اطلاعی از این موضوع گفت: این بستگی به این دارد که در آینده من ازنظر انسانی و اسلامی چگونه احساس مسئولیت می‌کنم، ولی هنوز راجع به آن تصمیم نگرفته‌ام.»[۴۱] همچنین، عبدالرحیم گواهی که پس از امیرانتظام به‌عنوان سفیر ایران در کشورهای اسکاندیناوی منصوب شده است، اعلام آمادگی کرد که در دفاع از امیرانتظام شهادت بدهد. وی گفت مدارک و نوارهای ضبط‌شده مربوط به امیرانتظام در سفارت ایران در استکهلم را مطالعه کرده و برای او روشن است که امیرانتظام به‌شدت مدافع انقلاب و رهبری بوده است.[۴۲]

________________________________________

  • افراد حاضر در کمیسیون مذکور عبات بودند از: سرهنگ ستاد مهدوی فرمانده تیپ۳ مهاباد، سرهنگ۲ ستاد راسخی معاون تیپ۳ مهاباد، عرب‌نژاد فرمانده سپاه مهاباد، سرگرد فرخی رئیس رکن۳ تیپ۳ مهاباد و سروان زارعی رئیس رکن۲ تیپ۳ مهاباد.
    • ضمیمه دارد؛ توضیحی درباره موافقت‌نامه ۱۹۷۵ الجزایر.
      • براساس کنوانسیون چهارگانه ژنو در مورخ ۱۹۴۹ و مقاوله‌نامه‌های الحاقی آن در مورخ 1977، هرگونه حمله به مردم و اماکن مسکونی و غیرنظامی ممنوع و جنایت جنگی محسوب می‌شود. این کنوانسیون درحقیقت درمورد رفتار با اسرای جنگی تصویب شد که ازجمله موارد مهم آن تعهد اعضای کنوانسیون به توقیف و محاکمه مرتکب بدون توجه به ملیت اوست. برطبق مصوبه ۱۹۴۹ (عهدنامه چهارگانه ژنو درمورد حقوق جنگ) دو کشوری که درحال نزاع هستند، حق ندارند کاری کنند که دامنه عوارض سوء عملیات آنها به کشورهای دیگری خارج از حوزه و منطقه نبرد برسد. درکل، مفاد این کنوانسیون درمورد حفظ و حمایت از افراد و اماکن غیرنظامی در زمان جنگ بوده و بمباران و موشک‌باران مناطق شهری و مسکونی و استفاده از سلاح‌های شیمیایی و بیولوژیک را منع می‌کند. [عباس هدایتی خمینی، شورای امنیت و جنگ تحمیلی عراق علیه جمهوری اسلامی ایران، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، ۱۳۷۰، صص ۱۹ و ۲۰].
        • ضمیمه دارد؛ متن کامل سومین جلسه محاکمه عباس امیرانتظام و دفاعیات او.
          • برای مشاهده مفاد این پیشنهاد به ضمیمه گزارش ۹ روزشمار ۵ فروردین ۱۳۶۰، مراجعه کنید.

سیدابوالحسن بنی‌صدر رئیس‌جمهور پس از دیدار با رهبر انقلاب مواضع ایران را جهت مذاکره با هیپت حسن نیت تشریح کرد، وی از توافق مقامات ایران بر سه شرط آتش‌بس و عقب‌نشینی کامل، رسیدگی بر تجاوز و قرار گرفتن موافقت نامه الجزای خبر داد.


منابع و مآخذ روزشمار 1360/01/09

  1. سند شماره ۴۳۳۶۵۳ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن مرکز خبری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، شماره ۱۱۷، ۹/۱/۱۳۶۰، ص۱.
  2. خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در ۲۴ ساعت گذشته)، شماره ۹، ۹/۱/۱۳۶۰، ص۴ شهرستان‌ها، کرمانشاه - خبرگزاری پارس، ۹/۱/۱۳۶۰.
  3. همان، صص ۳ و ۴ شهرستان‌ها، کرمانشاه - خبرگزاری پارس، ۹/۱/۱۳۶۰.
  4. سند شماره ۱۱۶۱۳۵ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سنندج (مخابرات) به فرماندهی سپاه مرکز، ۹/۱/۱۳۶۰.
  5. خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در ۲۴ ساعت گذشته)، شماره ۹، ۹/۱/۱۳۶۰، ص۲ شهرستان‌ها، اهواز - خبرگزاری پارس، ۹/۱/۱۳۶۰.
  6. سند شماره ۴۵۱۵۱۲ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن مرکز خبری سپاه پاسداران (واحد روابط‌عمومی)، شماره ۱۱۸، ۱۰/۱/۱۳۶۰، ص۳.
  7. روزنامه میزان، ۱۱/۱/۱۳۶۰ ، ص۱۲.
  8. سند شماره ۴۹۹۳۱ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از مرکز فرماندهی سپاه به فرماندهی سماجا۳، ۹/۱/۱۳۶۰.
  9. سند شماره ۴۱۹۰۳۷ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی ارومیه مهاباد به فرماندهی تهران، ۹/۱/۱۳۶۰.
  10. سند شماره ۴۵۱۵۱۲ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص۳.
  11. سند شماره ۴۵۱۵۱۲ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص۳.
  12. سند شماره ۴۹۹۳۳ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از کرمانشاه به تهران (فرماندهی سپاه مرکز)، ۹/۱/۱۳۶۰.
  13. خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در ۲۴ ساعت گذشته)، شماره ۹، ۹/۱/۱۳۶۰، ص۴ شهرستان‌ها، کرمانشاه - خبرگزاری پارس، ۹/۱/۱۳۶۰.
  14. سند شماره ۴۳۹۱۶۵ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از تیپ۳ مهاباد (رکن۲) به فرمانده لشکر۶۴ پیاده (رکن۲)، ۹/۱/۱۳۶۰.
  15. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۱۰، ۱۱/۱/۱۳۶۰، ص۸، رامسر - خبرگزاری پارس، ۱۰/۱/۱۳۶۰.
  16. روزنامه جمهوری اسلامی، ۱۰/۱/۱۳۶۰، ص۱۱.
  17. روزنامه جمهوری اسلامی، ۹/۱/۱۳۶۰، ص۲.
  18. سند شماره ۴۵۱۵۱۲ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص۳.
  19. روزنامه جمهوری اسلامی، ۱۰/۱/۱۳۶۰، ص۱۱.
  20. خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در ۲۴ ساعت گذشته)، شماره ۱۰، ۱۰/۱/۱۳۶۰، صص ۸ - ۱۰، تهران - خبرگزاری پارس، ۱۰/۱/۱۳۶۰.
  21. خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در ۲۴ ساعت گذشته)، شماره ۱۱، ۱۱/۱/۱۳۶۰، صص ۱۶ - ۱۳‌، تهران - خبرگزاری پارس، ۱۰/۱/۱۳۶۰.
  22. خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در ۲۴ ساعت گذشته)، شماره ۱۰، ۱۰/۱/۱۳۶۰، ص۱۱، تهران - خبرگزاری پارس، ۱۰/۱/۱۳۶۰.
  23. روزنامه کیهان، ۱۰/۱/۱۳۶۰، ص۳.
  24. خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در ۲۴ ساعت گذشته)، شماره ۱۰، ۱۰/۱/۱۳۶۰، صص ۱۰ و ۱۱، تهران - خبرگزاری پارس، ۱۰/۱/۱۳۶۰.
  25. روزنامه کیهان، ۱۰/۱/۱۳۶۰، ص۳.
  26. همان؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۹، ۱۰/۱/۱۳۶۰، صص ۹ و ۱۰، تهران - دفتر مرکزی خبر، ۹/۱/۱۳۶۰.
  27. خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در ۲۴ ساعت گذشته)، شماره ۴، ۱۰/۱/۱۳۶۰، ص۳، جده - خبرگزاری فرانسه، ۹/۱/۱۳۶۰.
  28. خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در ۲۴ ساعت گذشته)، شماره ۵، ۱۱/۱/۱۳۶۰، ص۱، جده - خبرگزاری فرانسه، ۱۰/۱/۱۳۶۰.
  29. همان.
  30. همان.
  31. خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در ۲۴ ساعت گذشته)، شماره ۴، ۱۰/۱/۱۳۶۰، ص۲، ریاض - خبرگزاری فرانسه، ۹/۱/۱۳۶۰.
  32. روزنامه کیهان، ۹/۱/۱۳۶۰، ص۲.
  33. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۹، ۱۰/۱/۱۳۶۰، ص۲، بیروت - خبرگزاری آسوشیتدپرس، ۹/۱/۱۳۶۰.
  34. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۱۰، ۱۱/۱/۱۳۶۰، ص۲۳، بخش عربی رادیو صوت‌الجماهیر، ۱۰/۱/۱۳۶۰.
  35. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۱۵، ۱۶/۱/۱۳۶۰، صص ۲ و ۳، تهران - خبرگزاری پارس، ۱۵/۱/۱۳۶۰.
  36. خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در ۲۴ ساعت گذشته)، شماره ۵، ۱۱/۱/۱۳۶۰، ص۲، قاهره - خبرگزاری فرانسه، ۱۰/۱/۱۳۶۰.
  37. همان.
  38. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۱۰، ۱۱/۱/۱۳۶۰، ص۳، قاهره - خبرگزاری فرانسه، ۱۰/۱/۱۳۶۰.
  39. همان.
  40. عباس هدایتی خمینی، شورای امنیت و جنگ تحمیلی عراق علیه جمهوری اسلامی ایران، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، ۱۳۷۰، صص ۶۴ و ۶۵.
  41. روزنامه کیهان، ۱۰/۱/۱۳۶۰، ص۳.
  42. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۹، ۱۰/۱/۱۳۶۰، صص ۹ و ۱۰، تهران - دفتر مرکزی خبر، ۹/۱/۱۳۶۰.