1360.01.13

روزشمار جنگ سال 1360 1360.01.13
نام‌های دیگر	سیزده فروردین
تاریخ شمسی	1360.01.13
تاریخ میلادی	2 آوریل 1981
تاریخ قمری	26 جماد‌ی‌الاول 1401

1361.01.13

1362.01.13

1363.01.13

1364.01.13

1365.01.13

1366.01.13

1367.01.13

گزارش- 1

1. در ادامه حملات موشکی و توپخانه‌ای عراق به شهرهای استان خوزستان، امروز، اهواز و دزفول در چندین نوبت هدف حملات ارتش عراق قرار گرفتند. در اهواز، موج اول این حملات در ساعت ۱۰ صبح امروز، آغاز شد و ۴۵ دقیقه به‌طور متناوب ادامه داشت. از ساعت ۱۳ نیز شهر دوباره زیر آتش توپخانه عراق قرار گرفت. در ساعت ۲۰:۴۰ امشب هم درنتیجه حملات موشکی عراق به اهواز، سینما کارون این شهر در خیابان دکتر علی شریعتی (۳۰ متری سابق) منهدم و چندین مغازه و منزل مسکونی تخریب شد و ۲ نفر از مردم غیرنظامی شهید و ۳ نفر زخمی شدند. مناطق مسکونی شهر دزفول هم که از نیمه‌شب گذشته، زیر بارش ۱۳ گلوله توپخانه عراق قرار گرفته بود، بامداد امروز، مجدد با آتش توپخانه دوربرد دشمن مواجه شد. همچنین در ساعت ۱۳:۴۵ امروز، دشمن دوباره مبادرت به گلوله‌باران مناطق مسکونی شهر دزفول کرد که در این حمله ۷ گلوله به‌سوی شهر شلیک شد. امروز در ساعت ۲۰:۰۵، دزفول بار دیگر هدف موشک‌های زمین‌به‌زمین عراق قرار گرفت. درنتیجه این حمله یک تن از شهید شد، ۱۷ تن دیگر مجروح شدند و چندین خانه نیز با خاک یکسان شد. یک روزنامه چاپ بلگراد در واکنش به حملات عراق به مناطق مسکونی ایران، نوشت: اینکه حکومت صدام در حملات خود به نواحی مسکونی از راکت استفاده می‌کند نشانه ضعف سیاسی و نظامی آن کشور می‌باشد. هرچند عراق درصدد پایان‌یافتن جنگ است، اما ارتش جمهوری اسلامی ایران تصمیم دارد تا رسیدن به اهداف خود همچنان به مبارزه ادامه دهد.

گزارش- 2

2. درپی تخریب سد خاکی عراق در شرق جاده سوسنگرد هویزه و محاصره نیروهای عراقی در روستای ساریه و آلبوعفری جنوبی، امروز، ارتش عراق این دو روستا را تخلیه کرد. همچنین ارتش عراق در پاسخ به عملیات روز گذشته نیروهای سپاه پاسداران و هوابرد در جبهه جنوب و محور غرب سوسنگرد، در تدارک حمله به سوسنگرد و دزفول است. در محور جاده سوسنگرد هویزه، دشمن روستاهای آلبوعفری جنوبی و ساریه را تخلیه و تمام نیروهای خود را از این دو روستا به عقب منتقل کرد. این عقب‌نشینی به‌دلیل جریان آب و سوراخ‌شدن سدی است که عراقی‌ها در شرق جاده سوسنگرد هویزه از ساریه تا عتابیه احداث کرده بودند. قوای عراقی پس از ترک محل، این دو روستا را مین‌گذاری کردند. در محورهای شوش و دارخوین تغییری در خط و وضعیت نیروهای دو طرف گزارش نشده است و تبادل آتش میان نیروهای خودی و دشمن در طول روز همچنان ادامه داشت. براساس اعلام لشکر۷۷ خراسان مستند بر اعلام نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی، ارتش عراق در محور مذکور جبهه خود را تقویت کرده و احتمال حمله عراقی‌ها از این محور به شهرهای دزفول و سوسنگرد زیاد است. در حمله امروز توپخانه ارتش عراق به سوسنگرد، یک نفر از نیروهای خودی شهید شد و چندین نفر نیز زخمی شدند.

گزارش- 3

3. هفتمین جلسه مرکز هماهنگی اطلاعات صبح امروز، با حضور نمایندگان لشکر۱۶ زرهی قزوین، لشکر۹۲ زرهی خوزستان، اطلاعات عملیات سپاه پاسداران، ستاد عملیات جنگ‌های نامنظم و پایگاه اطلاعاتی ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی در دفتر رکن۲ لشکر۹۲ زرهی در اهواز تشکیل شد. به گزارش مرکز هماهنگی اطلاعات اهواز، اعضای این جلسه به بررسی استعداد و استقرار نیروهای دشمن و خودی در جبهه جنوب، ساماندهی آوارگان جنگی در شادگان و چگونگی وضعیت آب‌گرفتگی در منطقه پرداختند. برپایه این گزارش، دشمن نهایت تلاش خود را کرده است که از آسیب‌پذیری آب محفوظ باشد و آن را به‌طرف نیروهای خودی هدایت کند. از طرفی نیروهای خودی با‌توجه‌به تجارب گذشته و عبورنکردن آب از کرخه‌کور، پیشنهاد دادند درصورت تصرف هویزه و شکستن سدهای موجود در منطقه سعدون حمودی و طراح (حمودی فردوس) آب را به‌سمت نیروهای دشمن هدایت کنند.

گزارش- 4

4. در جبهه غرب، هواپیماهای متجاوز ارتش عراق به حریم هوایی شهر ایلام حمله کردند. درنتیجه یکی از این حملات که حدود ساعت ۲۲ امشب، روی داد ۲ راکت به مرکز شهر اصابت کرد که تلفات جانی درپی نداشت و فقط تعدادی از مردم به‌صورت سطحی زخمی شدند. همچنین براثر حمله مذکور به چندین مغازه و منزل خالی از سکنه نیز خسارت‌هایی وارد شد. به گزارش خبرگزاری پارس، در حمله دیگر امشب هواپیماهای عراقی به نقاط مسکونی شهر ایلام، یک تن شهید شد و ۲۸ نفر از اهالی این شهر مجروح شدند و چندین منزل مسکونی تخریب شد.

گزارش- 5

5. برخی مناطق کردنشین امروز نیز صحنه درگیری‌هایی میان نیروهای خودی و افراد گروه‌های مسلح غیرقانونی بود. در حمله پیشمرگان کرد عراق به نیروهای ارتش عراق در خاک این کشور و تعدادی از قوای رژیم بعث کشته شدند. امروز، تعدادی از نیروهای خودی که همراه مسئولان ژاندارمری و هاشمی مسئول استانداری آذربایجان غربی به پیرانشهر رفته بودند، در راه بازگشت در مسیر جلدیان با عناصر ضدانقلاب درگیر شدند. در این درگیری که تا ساعت ۴ بعدازظهر، ادامه داشت ۲ تن از نیروهای خودی شهید، حدود ۱۰ نفر زخمی و تعداد زیادی از عوامل ضدانقلاب نیز کشته شدند. به گزارش سپاه ارومیه، حمله اعضای حزب دمکرات کردستان ایران به شهر مهاباد موجب شهادت ۳ تن از نیروهای نظامی (پاسدار و ارتشی) و زخمی‌شدن ۴ نفر از نیروهای سپاه شد. براساس این گزارش علت درگیری‌های امروز مهاباد این است که نیروهای خودی بر ورودی و خروجی شهر کنترلی ندارند و نیاز شدید و فوری به نیرو احساس می‌شود. بر همین اساس، با‌توجه‌به تعویض ۸۰ نفر از پاسداران، سپاه مهاباد درخواست ۲۰۰ نیروی جدید از مرکز فرماندهی سپاه کرد. برپایه گزارش سپاه ارومیه، ساعت ۵:۳۰ عصر امروز، در جاده قدیم تمرچین پیرانشهر براثر برخورد جیپ فرماندهی سرهنگ صالحی به یک مین ضدتانک، یک سرباز به شهادت رسید و ۱۲ نفر مجروح شدند. امروز همچنین روستاهای انجانه و نشکاش ]از توابع مریوان) به‌همت نیروهای سپاه سنندج پاک‌سازی شدند. بنابه گزارش سپاه سنندج در پاک‌سازی روستای انجانه تعداد ۶ قبضه کلت، یک چادر ارتشی و مقداری تجهیزات به‌دست نیروهای خودی افتاد. سپاه میاندوآب نیز گزارش داد که بامداد امروز، بین ساعت ۲:۵۰ تا ۳:۵۰ نیروهای مخالف نظام از روستای کلبه رضاخان و ساری‌قمیش به‌طرف نیروهای سپاه پاسداران با خمپاره‌های ۸۱ و ۱۲۰ میلی‌متری آتش گشودند و نیروهای سپاه نیز با خمپاره و آتش توپخانه پاسخ آنها را دادند. در این درگیری به نیروهای خودی تلفاتی وارد نشد. در ادامه این درگیری، گروهی از پیشمرگان مسلمان کرد چند دستگاه خودرو را توقیف و تعدادی از افراد مشکوک را در حوالی روستای محمودآباد دستگیر کردند و به دادگاه انقلاب اسلامی تبریز تحویل دادند. همچنین ساعت ۴ عصر امروز، براثر انفجار یک مین ضدنفر در تپه ناصری در نقده یک سرباز از ناحیه پا به‌شدت آسیب دید. براساس گزارش ستاد عملیات مشترک کردستان، به‌دنبال عملیات امروز پیشمرگان مسلمان عراقی در خاک این کشور، یک خودروی ارتش عراق به آتش کشیده شد و ۱۳ نفر از سرنشینان آن کشته شدند. همچنین امروز، براثر انفجار مین در جاده پنجوین راوگان ۲ تن از نیروهای بعثی کشته شدند و یک نفر مجروح شد.

گزارش- 6

6. امروز، در یک درگیری که بین نیروهای سپاه رامسر و اعضای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در کتالم رخ داد، یک نفر از اعضای این سازمان کشته شد. به گزارش خبرنگار روزنامه کیهان؛ بعدازظهر امروز، نیروهای سپاه شهرستان رامسر که برای گشت وارد منطقه کتالم شده بودند، با اعضای سازمان مجاهدین خلق که در این منطقه فعالیت می‌کردند، درگیر شدند که براثر آن یکی از هواداران سازمان مذکور کشته ‌شد. به‌دنبال این درگیری، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی رامسر با انتشار اطلاعیه‌ای به تشریح علل وقوع این حادثه پرداخت. در این اطلاعیه آمده است: «نیروهای سپاه براساس اطلاع‌رسانی مردم کتالم مبنی‌بر وجود افراد و فعالیت‌های مشکوک در این منطقه، عازم محل مذکور شده و در آنجا با حدود ۲۰۰ نفر از منافقین روبه‌رو ‌شدند. این افراد اطراف خودروی سپاه تجمع کردند و شعار “مرگ بر پاسدار” سر دادند و با پرتاب سنگ، شیشه عقب خودروی نیروهای پاسدار را شکستند و با آنها درگیر ‌شدند. در حین درگیری یکی از پاسداران به‌منظور متفرق‌کردن هوادارن مجاهدین خلق مبادرت به شلیک گلوله‌ای کرد که این گلوله پس از برخورد با زمین به یکی از هواداران این سازمان خورد و درنتیجه وی کشته ‌شد. به‌تلافی این عمل، هواداران سازمان مذبور چادر انجمن اسلامی کتالم را به آتش کشیدند.» امروز همچنین براثر انفجار یک شیء شبیه سه‌راهی، در خیابان نشاط اصفهان به خودرو‌های پارک‌شده در محل خساراتی وارد شد.

گزارش- 7

7. رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی صبح امروز، در دیدار با گروهی از خانواده‌های شهدا و جانبازان استان خوزستان در حسینیه جماران، از رشادت‌های مردم خوزستان در جنگ تحمیلی عراق به ایران تجلیل کردند. امام خمینی با بیان اینکه «خوزستان دِین خود را به اسلام ادا کرد»، به مجاهدت‌های مردم خوزستان در جنگ اشاره کردند و گفتند: «خوزستان براى اسلام و براى ارزش‌هاى انسانى و براى شرافت خود و کشور خود کوشش کرد و کوشش مى‌کند و مردانه ایستاده است و شهداى بزرگوار خود را نزد خداى تبارک‌وتعالى فرستاد. خوزستان در این عرصه ...، اسوه است براى سایر اهالى کشور، غرب و جنوب اسوه هستند، براى سایر کشور. شما اهالى غرب و جنوب خوزستان و سایر مرزهاى کشور در مقابل ستمکاران و مهاجمان به اسلام ایستادگى کردید و همچون شهداى صدر اسلام شهید تقدیم کردید و از شما شهداى بسیار براى ملت باقى ماند و شرافت این ملت را بیمه کردید و خداى تبارک‌وتعالى از شما راضى باشد.» امام خمینی در تشریح ارزش کار شهدا و خانواده‌های آنان افزودند: «اینها که در مناظر ما هستند، این شهدا که تصویر مبارکشان در پیش ماست، اینها به‌سوى خدا شتافتند و لبیک گفتند به دعوت اسلام و سعادت را براى خودشان تحصیل کردند و شرافت و عزت را براى غرب و جنوب، بلکه براى همه ایران، بلکه براى بشریت ... . ما همه خواهیم مرد، لکن آنها سعادت را براى خودشان و شرافت را براى وطنشان تحصیل کردند که در مقابل لشکرهاى کفر براى دفاع از اسلام و براى دفاع از کشور اسلامى ایستادند و فداکارى کردند و به‌سوى خدا شتافتند. انسان که باید این راه را برود و مردنى است، چه بهتر که این سعادت را تحصیل کند و امانت را به صاحب امانت بسپرد. موت اختیارى، شهادت، رسیدن به خدا در لباس شهید و با ایده شهدا. در بستر مردن، مردن است و چیزى نیست، لکن در راه خدا رفتن شهادت است و سرفرازى و تحصیل شرافت براى انسان و براى انسان‌ها است.» رهبر انقلاب اسلامی در پایان ضمن عرض تسلیت به خانواده‌های شهدا، روحیه آنها را ستودند و اظهار کردند: «من به تمام بازماندگان این شهدا، به همه آنها، هم تسلیت عرض مى‌کنم و هم تبریک. مبارک باد بر اهالى خوزستان و بر اهالى جنوب و غرب، این خدمتگزارى و این جان‌نثارى و این پایدارى. کسانى که در آنجا رفت‌وآمد دارند و براى این طرفى‌ها صحبت مى‌کنند از روحیه عظیم بزرگ شما اهالى خوزستان و اهالى جنوب و غرب صحبت‌هاى زیاد مى‌کنند و شما را به این روحیه بزرگ ستایش مى‌کنند و من امیدوارم که ملت ایران با این روحیه بزرگى که دارد به تمام قدرت‌هاى فاسد غلبه کند و من امید این دارم که به‌زودى کشور ما از لوث این جنایتکاران پاک شود و دوستان ما در هرجا هستند به محل خودشان برگردند.»

گزارش- 8

8. رئیس مجلس شورای اسلامی ظهر امروز، در دیدار با امام خمینی درمورد شرایط ایران برای صلح و پایان جنگ و نشان‌ندادن واکنش دربرابر تخلفات روزنامه‌های انقلاب اسلامی و میزان به‌منظور اثبات وفاداری به امام با رهبر انقلاب گفت‌وگو کرد. حجت‌الاسلام‌والمسلمین هاشمی رفسنجانی درباره دیدار با امام خمینی در یادداشت‌های روزانه خود آورده است: «... صبح به زیارت امام رفتم، چیزهایی که درارتباط‌با جنگ و هیئت صلح می‌دانستم، [به ایشان] گفتم. امام ضمن اینکه مایل‌اند جنگ زودتر تمام شود، صلاح نمی‌دانند که ما کوتاه بیاییم و از اینکه شرط شود بعد از صلح نباید به ملت عراق علیه صدام کمک کنیم نگران‌اند، اگر این مضمون بخواهد در قرارداد بیاید نگرانی دارد، مخصوصاً با‌توجه‌به انتظارات مردم عراق.» وی همچنین درباره‌ گفت‌وگو با امام خمینی و نتیجه حاصل از آن به خبرنگار خبرگزاری پارس گفت: «معلوم شد که حرف ایران همان حرف اول است و چیزی قابل‌تغییر نداریم و مسئله‌ای وجود ندارد که بشود بر روی آن چانه زد یا درمورد آن تخفیف قائل شد.» رئیس مجلس شورای اسلامی درباره‌ موضوع تخلفات روزنامه‌های انقلاب اسلامی و میزان نیز اظهار کرد: درمورد تخلفی که روزنامه‌های انقلاب اسلامی و میزان از دستور امام داشته‌اند، چون فکر می‌کردم که خاطر امام از این موضوع آزرده باشد و احتمال آن می‌رود که دیگران هم این اختلافات را شروع کنند، خدمت امام اطمینان دادم که از ناحیه ما در مقابل این دو روزنامه عکس‌العملی صورت نخواهد گرفت و ما آنچه را امام فرموده می‌پذیریم و به آن وفاداریم.

گزارش- 9

9. برخی رسانه‌های بین‌المللی به بررسی اوضاع داخلی ایران ازجمله اختلافات میان رئیس‌جمهور و سران حزب جمهوری، توقیف روزنامه‌های میزان و انقلاب اسلامی و تشکیل هیئت ۳ نفره حل اختلاف پرداختند. رادیو کلن با اشاره به ملاقات امروز رئیس مجلس شورای اسلامی با امام خمینی و مذاکرات وی با رهبر انقلاب درمورد مسئله پایان جنگ و اختلافات با رئیس‌جمهور و حامیانش اعلام کرد: «هاشمی رفسنجانی رئیس پارلمان ایران، امروز، پس از ملاقات و مذاکره با آیت‌الله خمینی اعلام داشت ایران در مواضع قبلی درمورد صلح همچنان پافشاری خواهد نمود. وی همچنین گفت به امام اطمینان داده است که روزنامه‌های طرف‌دار ما از روش تفرقه‌افکنانه روزنامه‌های انقلاب اسلامی و میزان پیروی نخواهند کرد و همچنان بر حفظ وحدت کوشش می‌کنند.» برخی از خبرگزاری‌ها امروز، از تهران گزارش دادند که دادستان کل کشور روزنامه‌های انقلاب اسلامی و میزان را به‌دلیل درج بعضی از انتقادات توقیف کرد، اما این گزارش تأیید نشد. به عقیده ناظران آگاه با روشی که طرف‌داران حزب جمهوری اسلامی در مجلس و سایر ارگان‌های کشور در پیش گرفته‌اند، به‌مجرد کوچک‌ترین انتقادی که روزنامه‌های انقلاب اسلامی و میزان کنند، جناح مزبور درج آن را برخلاف دستور آیت‌الله خمینی و موجب تفرقه در میان صفوف ملت تلقی کرده و با جنجال تبلیغاتی و صدور اعلامیه‌های متعدد ازسوی هواداران خود، خواهان توقیف و جلوگیری از انتشار این دو روزنامه می‌شوند، بنابراین بایستی به‌زودی شاهد توقیف و محاکمه‌ مسئولان این دو روزنامه بود. درحالی‌که مذهبیون حاکم، خود به فرامین آیت‌الله خمینی بی‌اعتنایی کرده و از هر فرصتی برای برچسب‌زدن به مخالفان خود و محکم‌کردن پایه‌های قدرت خویش بهره‌برداری می‌کنند. مثلاً امروز، به مناسبت ۱۳ فروردین، عده‌ای از طرف‌داران خود را به میان آوارگان جنگی خوزستانی در بهشت‌زهرای تهران اعزام کردند که این عده با بلندگو به سردادن شعارهایی نظیر “نغمه صلح و سازش، خیانت است خیانت” و “جنگ، جنگ، جنگ” پرداختند که درحقیقت به‌طور غیرمستقیم انتقادی به بنی‌صدر و هواداران وی بود. از سوی دیگر، خبرگزاری فرانسه در تفسیری به شکل‌گیری و وظایف کمیسیون ۳ نفره‌ حل اختلاف مسئولان کشور پرداخت. این خبرگزاری با اشاره به انتخاب آیت‌الله مهدوی‌ کنی به‌عنوان نماینده امام خمینی در این کمیسیون اعلام کرد: امام خمینی ضمن تعیین آیت‌الله محمدرضا مهدوی ‌کنی وزیر کشور، به‌عنوان نماینده خود در کمیسیون ۳ نفره‌ که مأمور داوری درباره‌ اختلافات بین رهبران ایران می‌باشند، این‌بار در اشاره به مخالفان بنی‌صدر از واژه مبهم “طرف‌های دیگر” استفاده نکرد و به‌طور علنی از محمد بهشتی، اکبر هاشمی رفسنجانی و محمدعلی رجایی نام برد. این کمیسیون ۳ نفره که در ۲۷ اسفندماه، برای داوری بین اختلافات رهبران ایران به دستور امام خمینی شکل گرفت، باید نقش بسیار مهمی دراین‌زمینه ایفا کند. خبرگزاری مذکور در ادامه با اشاره به اهمیت این کمیسیون و مواضع امام خمینی در قبال آن آورده است: دامنه صلاحیت این کمیسیون که امام خمینی آن را تعیین کرد تا بدانجا بسط یافت که باید به کار روزنامه‌ها و وسایل ارتباط‌جمعی و هرگونه عملی که باعث آشوب و اختلاف در کشور ‌شود نیز رسیدگی کند. دراین‌میان، انتخاب نماینده امام خمینی در بین اعضای کمیسیون مذکور، بی‌نهایت مهم به‌نظر می‌آید. به‌عقیده ناظران سیاسی، آیت‌الله مهدوی‌ کنی یک شخصیت مذهبی و مستقل است.

گزارش- 10

10. باوجود انتشار اخباری مبنی‌بر سفر احتمالی دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی به تهران و بغداد و پیشنهاد هیئت حسن نیت درباره تشکیل دادگاهی اسلامی برای تعیین مسئول شروع جنگ ایران و عراق، نخست‌وزیر ترکیه امروز، بر بی‌نتیجه‌بودن تلاش‌ها و مذاکرات این هیئت در پایان‌دادن به مخاصمه ایران و عراق تأکید کرد. براساس گزارش خبرگزاری فرانسه از کوالالامپور، وزیر امور خارجه مالزی امروز، اعلام کرد که حبیب شطی به‌منظور یافتن راه‌حلی برای پایان‌دادن به جنگ عراق و ایران دوباره به این دو کشور سفر خواهد کرد. وی افزود: در جلسه کمیسیون حسن‌نیت که در تهران و بغداد در هفته گذشته برگزار شد، اعضا به بررسی پیشنهادهای ایران و عراق برای صلح پرداختند. عضو کمیسیون حسن نیت اسلامی اضافه کرد: به‌نظر می‌رسد که نقاط مشترکی به دست آمده است که باید بیشتر بررسی شوند. خبرگزاری عربستان سعودی نیز اعلام کرد: احمد سکوتوره رئیس هیئت حسن‌نیت اسلامی، به عراق و ایران پیشنهاد تشکیل یک کمیته ویژه برای تعیین مجدد مرزهای زمینی و آبی دو کشور را داد. این خبرگزاری همچنین به نقل از سکوتوره آورده است: به حبیب شطی سخنگوی هیئت اختیار داده شد تا به تماس‌های خود با تهران و بغداد ادامه دهد، بنابراین زمانی‌که پیشرفت کار ایجاب کند اعضای هیئت دوباره دور هم جمع خواهند شد. به گفته سکوتوره کمیته پیشنهادی تعیین مجدد مرزهای ایران و عراق مرکب از نمایندگان دو کشور بوده و قضات مشهور بین‌المللی از کشورهای اسلامی برای دادگاه اسلامی پیشنهادی انتخاب خواهند شد. سکوتوره همچنین افزود این هیئت پیشنهاد تشکیل نیروی اسلامی نگهدار صلح را هم برای خاتمه جنگ عراق با ایران داده است. از سوی دیگر، قرار است هیئت حسن نیت جنبش غیرمتعهد‌ها روز جمعه، قبل از سفر به تهران و بغداد در دهلی‌نو تشکیل جلسه دهند. این هیئت مرکب از وزرای امور خارجه کوبا، هند، زامبیا و رئیس بخش سیاسی سازمان آزادی‌بخش فلسطین است. از طرفی، نخست‌وزیر ترکیه امروز، مدعی شد که برنامه‌های هیئت حسن نیت اسلامی برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق با شکست مواجه شده است. خبرگزاری فرانسه از آنکارا گزارش داد: به گفته بولنت اولسو پیشنهاد آتش‌بس که به دو کشور متخاصم داده شد ازجانب ایران و عراق رد شده است، زیرا اختلافات دو کشور بر سر این موضوع بسیار زیاد است. نخست‌وزیر ترکیه که هنگام بازگشت از عربستان سعودی در فرودگاه ترکیه صحبت می‌کرد ضمن ابراز این مطلب تصریح کرد: ایران و عراق آرزومندند تمام توجهات بر روی دلایل اختلاف معطوف شود. وی همچنین یادآور شد: هیئت حسن نیت پیشنهاد ایجاد یک کمیسیون مرکب از قضات بین‌المللی را به دو کشور داده تا متجاوز را معلوم کند. بولنت اولسو سپس با اشاره به دستاوردهای هیئت در این مدت افزود که هیئت پس از ملاقات با بنی‌صدر و صدام حسین رؤسای جمهور ایران و عراق و بررسی جوانب کار توانسته است نتایجی بدین‌شرح به دست آورد: ١. ایجاد هیئت اسلامی فقط برای قطع جنگ سودمند خواهد بود. ٢. هریک از دو کشور نمایندگان هیئت را با حسن استقبال پذیرفته و گفت‌وگوها کاملاً واضح و روشن انجام شده است. ٣. هردو کشور خواهان صلح هستند به همین منظور با بررسی اولین طرح صلح شرایطی را پیشنهاد دادند یا با برخی از پیشنهادها مخالفت کردند. ٤. هیئت با پذیرفتن مخالفت‌ها تأکید کرد نمی‌خواهد یک دادگاه درست کند و هیچ‌گونه قدرتی هم دراین‌زمینه ندارد. نخست‌وزیر ترکیه در ادامه گفت: اگر دو طرف ایجاد کمیسیون قضات را بپذیرند علاوه‌بر معلوم‌کردن متجاوز به مسئله شط‌العرب و تحدید مرزهای زمینی و دریایی میان دو کشور نیز پرداخته می‌شود. همچنین روزنامه تایمز (چاپ لندن) در شماره امروز خود در تحلیلی با اشاره به بی‌نتیجه‌بودن اعزام هیئت حسن نیت اسلامی به ایران و عراق نوشت: به‌نظر می‌رسد این هیئت در متقاعدکردن عراق به تغییر شرایط خود برای آتش‌بس ناموفق بوده است. هیئت مذکور که دو روز پیش از تهران به بغداد رفت حامل سه شرط ایران برای پایان جنگ بود. صدام نیز در پاسخ به این هیئت گفت که هرچند عراق به خاک ایران چشمداشتی ندارد، اما به هیچ‌کس اجازه نخواهد داد زمین یا آب عراق را دراختیار داشته باشد. به‌نظر می‌رسد این سخن به معنای پافشاری عراق به تقاضای کنترل کامل بر اروندرود است که براساس قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر بین ایران و عراق تقسیم شده بود. ازهمین‌رو، یکی از شروط ایران برای آتش‌بس این است که مناقشه‌ مذکور بر مبنای قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر حل شود.

گزارش- 11

11. فضای امنیتی عراق و جو خفقانی که حزب بعث در برخورد با مخالفان خود ایجاد کرده، مورد توجه روزنامه‌های دیلی تلگراف و نیو ساینتیست قرار گرفته است. روزنامه دیلی تلگراف در گزارشی دراین‌باره نوشت: «موجی از ترور دانشمندان، مهندسان و پزشکان در سراسر عراق وجود دارد. بسیاری از این افراد اعدام شده یا مورد اصابت گلوله قرار گرفته یا به‌وسیله‌ پلیس امنیتی به اتهام جنایت (یعنی نپیوستن به حزب سیاسی رسمی) زندانی شده‌اند.» در شماره اخیر نشریه نیو ساینتیست نیز به نقل از یک منبع در عراق آمده است: «این افراد به‌دلیل اینکه صدام تصور می‌کند تهدیدی برای رژیمش هستند ترور می‌شوند. آنها دشمن هستند، زیرا به‌آسانی مرعوب یا تحت‌تأثیر تبلیغات حکومتی قرار نمی‌گیرند. به‌ویژه کسانی که استقلال مالی یا شهرت بین‌المللی دارند، آسیب‌پذیر می‌باشند. دکتر عبدل الراوی و دکتر کرانی بدون محاکمه در ۱۷ دسامبر، اعدام شدند.» این نشریه در ادامه افزوده است: براساس قوانین جدید، دانشمندانی که از پیوستن به حزب رسمی بعث خودداری کنند، نمی‌توانند پست‌های عالی داشته باشند و دانشجویانی هم که عضو حزب مذکور نشوند کمک‌هزینه دریافت نخواهند کرد. گفتنی است پلیس عراق گاهی اوقات با استفاده از سم تالیوم اقدام به اعدام افراد می‌کند. این سم با آسیب‌رساندن به سیستم عصبی و اختلال در تنفس، مرگ کند و دردناکی را به‌دنبال دارد. یک شیمی‌دان صنعتی به نام شوکت اکراوی در تماسی تلفنی از بغداد گفت: «حادثه‌ای که آنها ترتیب دادند مرا نکشت بنابراین در بیمارستانی که هم‌اکنون تحت‌مداوا می‌باشم به من تالیوم داده‌اند، از همه خداحافظی کنید.» و سپس مکالمه تلفنی قطع شد. همچنین رئیس سابق دانشکده مهندسی دانشگاه بصره به مدت یک‌سال زندانی و شکنجه شد، زیرا از دادن نمره امتحانی به دانشجویانی که عضو حزب بعث بودند خودداری کرده بود. در اقدامی دیگر، صدام بعضی از مهندسان معمار را به‌صورت موقت آزاد کرد تا خیابان اصلی بغداد را برای اجلاس عدم تعهد در سال آینده، مجدد طراحی کنند، اما این افراد باید هرشب به زندان بازگردند.

گزارش- 12

12. دولت عراق برای تأمین کمبود نیروی انسانی خود در جنگ، تصمیم گرفته است که نیروی فنی از هندوستان استخدام ‌کند. براساس گزارش ستاد عملیات جنگی غرب کشور، عراق برای استخدام ۷۲۰۰ راننده تریلر و ۷۰۰ نفر مکانیسین در هندوستان آگهی استخدام منتشر کرده است.

گزارش- 13

13. یکی از رهبران مجاهدین افغانی و رئیس حزب اسلامی افغانستان امروز، در مسجد سید اصفهان سخنرانی کرد. به‌دنبال تقاضای دفتر سازمان حزب اسلامی افغانستان مستقر در اصفهان در تاریخ ۱۰/۱/۱۳۶۰، مبنی‌بر تشکیل جلسه در یکی از مساجد اصفهان، واحد نهضت‌های آزادی‌بخش سپاه پاسداران در تهران برگزاری این جلسه را تأیید کرد و جلسه مزبور امروز، در محل مسجد سید اصفهان برگزار شد. گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسلامی افغانستان، در این جلسه درباره مسائل و مشکلات افغانستان سخنرانی کرد. پس از پایان این سخنرانی، افغان‌های مستقر بدون اجازه از استانداری، از محل سخنرانی تا مقر دفتر حزب اسلامی افغانستان راه‌پیمایی کردند که با نظارت و کنترل شهربانی موضوع خاتمه یافت.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در دیدار امروزش با امام، ضمن ارائه گزارش مذاکرات مقامات ایرانی با هیئت بررسی کننده جنگ (کمیته صلح اسلامی) از تمایل امام به خاتمه سریع جنگ به‌رغم زیاده‌خواهی عراق گفت.

منابع و مآخذ روزشمار 1360/01/13