1363.05.15

روزشمار جنگ سال 1363 1363.05.15
نام‌های دیگر	پانزده مرداد
تاریخ شمسی	1363.05.15
تاریخ میلادی	06 آگوست 1984
تاریخ قمری	9 ذی‌القعده 1404

1359.05.15

1360.05.15

1361.05.15

1362.05.15

1364.05.15

1365.05.15

1366.05.15

گزارش- 1

1. پس از موافقت اولیه حجتالاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی با طرح عملیات آتی سپاه در جنوب، امروز فرمانده کل سپاه بههمراه فرماندهان اطلاعاتی قرارگاه نصرت در جلسه‏ای با وی ضمن گزارش ظرفیت‏ها و فرصت‏های منطقه هور (حدفاصل چزابه تا طلائیه)، ابعاد جدید طرح سپاه برای عملیات در این منطقه را تشریح کردند. غلامعلی رشید یکی از فرماندهان سپاه، دراینباره گفت: «[محسن رضایی در تاریخ ١٥/٥/١٣٦٣] به من، علی هاشمی، [حمید] رمضانی و [علی] ناصری و [غلامحسین] بشردوست گفت به تهران بیایید، ولی هیچکس نفهمد! منظورش فرمانده قرارگاه‏های نجف و کربلا، عزیز جعفری و غلامپور بود که در کارهای خود سست نشوند.» در این جلسه محسن رضایی فرمانده کل سپاه، ضمن تشریح نحوه اجرای عملیات گسترده سالانه در منطقه هور، درمورد علت تکرار عملیات در این منطقه گفت: «اگر دوباره در هور عمل کنیم، عراق باورش نمیشود.» پس از آن، فرماندهان سپاه در جلسه با حجتالاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی بهطور رسمی طرح عملیات در هور را تبیین کردند و گزارش شناسایی‏ها بههمراه فیلمهایی که نیروهای اطلاعاتی قرارگاه نصرت تهیه کرده بودند، به نمایش گذاشته شد.

گزارش- 2

2. هواپیماهای جنگی ارتش عراق امروز چند بار به حریم هوایی مناطق مرزی ایران تجاوز کردند. چند فروند جنگنده عراقی در منطقه سورن مریوان، دیوار صوتی را شکستند و صدای انفجاری که شهر را لرزاند در مریوان شنیده شد. فرمانداری بانه نیز گزارش داد که هواپیماهای عراقی امروز دو بار با تجاوز به حریم هوایی این شهر، دیوار صوتی را شکستند. همچنین جنگنده‏های ارتش عراق ظهر امروز به حریم هوایی شهرستان سقز نیز تجاوز کردند. گرچه هواپیماهای دشمن با واکنش پدافند هوایی مجبور به ترک منطقه شدند، ولی توانستند دیوار صوتی را در این منطقه نیز بشکنند. به گزارش گردان ژاندارمری دهلران، چند هواپیمای عراقی به حریم هوایی این شهر تجاوز کردند. جنگندههای مهاجم با آتش پدافند هوایی متواری شدند.

گزارش- 3

3. تحرکات گروه‏های مسلح معارض به شکل‏های مختلف همچون درگیری، کمین، گروگان‏گیری و... در استان‏های آذربایجانغربی و کردستان امروز نمود بیشتری نسبت به روزهای قبل داشت. بعدازظهر امروز، نیروهای خودی در ارتفاعات گوسر سلماس با عناصر مسلح ضدانقلاب درگیر شدند. در این درگیری از نیروهای خودی یک نفر شهید و یک نفر زخمی شد و ١٣ نفر به گروگان گرفته شدند؛ همچنین چند دستگاه خودرو و چندین قبضه سلاح نیز به دست عناصر ضدانقلاب افتاد. عصر امروز، در درگیری ٣ ساعته نیروهای پایگاه کانی‏سیب پیرانشهر با عناصر مسلح ضدانقلاب از نیروهای خودی یک نفر شهید، یک نفر زخمی و ٥ نفر اسیر شدند؛ از مهاجمان نیز ٤ نفر کشته شدند. عناصر حزب دمکرات در نزدیکی قریه کمدره پاوه، با اجرای کمین در مسیر حرکت یک خودروی ارتش، ٤ افسر و ٢ سرباز را شهید کردند. در کمین عناصر ضدانقلاب در محور کنده‏قولان پیرانشهر، ٣ نفر از نیروهای ژاندارمری به شهادت رسیدند. در روستای گرده‏شیطان این شهرستان نیز عناصر ضدانقلاب با آتشزدن دو دستگاه خودروی اداره کشاورزی، ٤ سرنشین* آنها را گروگان گرفتند. همچنین افراد پایگاه میرآباد از گردان مرزی بانه به مدت نیمساعت با مهاجمان درگیر شدند، این درگیری بدون تلفات خودی پایان یافت. واحد اطلاعات سپاه میاندوآب نیز در گزارشی اعلام کرد افراد حزب دمکرات بعدازظهر امروز در روستای بادام شهرستان میاندوآب، یک نوجوان ١٥ساله را که چوپان بود، پس از شکنجه به شهادت رساندند. عناصر کومه‏له امروز ٨ تن از دختران چند روستای اطراف دیواندره و یک نفر از اهالی روستای حلبی شهرستان نقده را به گروگان بردند.

گزارش- 4

4. در ادامه روند تسلیمشدن افراد وابسته به گروه‏های مسلح غیرقانونی، امروز ٥ تن از اعضای حزب دمکرات خود را تسلیم نیروهای جمهوری اسلامی کردند. به گزارش اطلاعات سپاه سردشت، امروز ٢ نفر از عناصر حزب دمکرات خود را به نیروهای این سپاه معرفی کردند. در نقده نیز یکی از مسئولان تشکیلات حزب دمکرات این شهرستان، تسلیم نیروهای جمهوری اسلامی شد. همچنین یک نفر از عناصر حزب مذکور با معرفی خود به گروهان ژاندارمری بسطام (دیواندره)، درخواست امان‏نامه کرد. یکی دیگر از افراد حزب دمکرات هم امروز تسلیم سپاه اشنویه شد.

گزارش- 5

5. رئیس‏جمهور در جمع عده‏ای از کارگزاران دیپلماسی ایران، برخی اهداف، انگیزه‏ها و اصول خط ‏مشی سیاست خارجی جمهوری اسلامی را تبیین کرد. در دیدار سفیران، کارداران و نمایندگان سیاسی جمهوری اسلامی در منطقه آسیا و اقیانوسیه با رئیس‏جمهور، آیت‏الله خامنه‏ای ضمن تأکید بر ضرورت ارتباط اسلامی، انقلابی و منطقی با دولت‏ها در عین ارتباط با ملت‏ها، انگیزه و اهداف ارتباط با دولت‏های خارجی را این‏گونه برشمرد: «اولین هدف رفع نیازهاست. ... دومین انگیزه ما از ارتباط با دولت‏ها این است که ما بتوانیم پیام خود را برسانیم حتی اگر ما می‏توانستیم همه خواسته‏ها و نیازهای خود را در داخل کشور فراهم کنیم، باز درهای کشور را نمی‏بستیم.» آیت‏الله خامنه‏ای انتقال فرهنگ را مطمئن‏ترین و صحیح‏ترین شیوه صدور انقلاب خواند و ضمن تأکید بر بهره‏گیری از دیپلماسی برای انتقال پیام انقلاب اسلامی، دررابطهبا خط ‏مشی سیاست خارجی جمهوری اسلامی گفت: «امروز سیاست قطعی جمهوری اسلامی این است که ما طرفدار گسترش روابط با همهجا به‏جز نقاطی که خودمان برطبق بینش و تفکر خود نقاط ممنوعه قرار داده‏ایم هستیم. طبیعی است ما با دولت مستکبری چون امریکا و دولت‏های نژادپرست و غاصبی چون رژیم اشغالگر فلسطین، افریقای جنوبی و کسانی که معنای سیاستشان هماهنگی و دنباله‏روی از سیاست قدرت‏های مخاصم با ماست، نمی‏توانیم روابط حسنه داشته باشیم.» رئیس‏جمهور «روابط سالم، منطقی و همراه با شناسایی حرمت انقلابی» مردم ایران به‏ویژه با کشورهای مسلمان همسایه و جهان سوم را «خط امام در سیاست خارجی» معرفی کرد و با اشاره به تمایل جمهوری اسلامی ایران به داشتن روابط سالم در مناسبات جهانی، قدرت‏های بزرگ را عامل تشنج در روابط خارجی ایران دانست و افزود: «تشنج در روابط ما با بعضی از همسایه‏هایمان در خلیجفارس قطعاً کار قدرت‏های بزرگ است. قدرت‏های بزرگ هستند که آنها را از قدرت ما ترسانده‏اند و هرچند وقت یک‏بار مسئله و حادثه‏ای را به ‏وجود آوردند تا بهانه‏ای برای جلوگیری از سلامت روابط ما باشد.»

گزارش- 6

6. وزیر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که در رأس هیئتی بلندپایه برای گفتوگو با مقامات سوریه و لیبی، عازم این دو کشور شده است، امروز دمشق را ترک کرده و وارد لیبی شد. محسن رفیق‏دوست قبل از ترک سوریه به مقصد لیبی، در فرودگاه دمشق سفر خود به سوریه و ملاقات با رئیس‏جمهور این کشور را «مثبت و نتیجه‏بخش» توصیف کرد. وزیر سپاه و هیئت همراه وی بعدازظهر امروز در میان استقبال مقامات بلندپایه لیبی و اعضای سفارت ایران در این کشور، وارد طرابلس شدند؛ رفیق‏دوست در فرودگاه طرابلس، ضمن اشاره به روابط دو ملت ایران و لیبی، از «مبارزات مردم لیبی علیه امپریالیسم امریکا» تقدیر کرد. در بازتاب دیدار وزیر سپاه از سوریه، امروز رادیو اسرائیل گزارش داد: دولت سوریه اعلام کرده است که در دیدار ژنرال مصطفی طلاس وزیر دفاع سوریه، با محسن رفیق‏دوست، موافقت ایران درمورد گسترشنیافتن جنگ به سایر کشورهای عربی حوزه خلیج‏فارس کسب شده است. همچنین به گفته این رادیو، وزیر سپاه ایران قبل از ترک سوریه به مقصد لیبی با اعلام این نکته که ایران از حمله به نفتکش‏ها در خلیجفارس خودداری کرده و مایل به گسترش جنگ نیست، از نبرد با عراق تا سرنگونی رژیم صدام حسین خبر داد.

گزارش- 7

7. مقامات عراقی بار دیگر به‏عنوان حربه‏ای برای کشاندن ایران به پای میز مذاکره، تهدیداتی را درمورد حمله به اهداف دریایی ایران در خلیجفارس مطرح کردند. طه یاسین رمضان معاون اول نخست‏وزیر عراق، در یک مصاحبه مطبوعاتی در آنکارا با اشاره به تصمیم قاطع رژیم عراق برای ادامه محاصره دریایی جزیره خارک و بنادر ایرانی در خلیجفارس، اظهار کرد: دلیل اجرانشدن عملیات نظامی در این منطقه، بررسی مسائل نظامی است و هیچ ربطی به گفتوگوهای دوجانبه ندارد. وی همچنین مدعی شد که بهزودی اقداماتی جدی برای تنگ‏ترکردن محاصره دریایی ایران انجام خواهد شد. درعینحال، طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق نیز با اشاره به افزایش ظرفیت صدور نفت عراق در سال‏های آتی، مدعی شد که در جنگ ایران و عراق موازنه نیروها و اوضاع اقتصادی و نظامی به نفع عراق تغییر کرده و توانایی ایران رو به وخامت نهاده است. به گزارش خبرگزاری فرانسه، وی با طرح این ادعا که حملات ایران به نفتکش‏ها در خلیجفارس چندان مؤثر نبوده است، افزود: تاکنون عراق از انجام حملات عمده به پایانه نفتی خارک ایران خودداری کرده است. نشریه اقتصادی میدل ایست اکونومیک سوروی پس از مصاحبه با طارق عزیز نوشته است: سخنان وزیر امور خارجه عراق نشان می‏دهد که عراق «هیچ‏گونه قصدی برای پایان [دادن] به حملات علیه اهداف دریایی در خلیج (فارس) - امری که بهعنوان یک وسیله فشار بر ایران برای پایاندادن به جنگ محسوب می‏شود - ندارد.»

گزارش- 8

8. عراق که بهدنبال آغاز جنگ با ایران امکان صدور نفت ازطریق خلیجفارس و خط لوله نفتی سوریه را از دست داده است، در تلاش برای افزایش ظرفیت صادرات نفت خود، موافقتنامه احداث دومین خط لوله نفتی از مسیر ترکیه را با این کشور به امضا رساند. طه یاسین رمضان معاون اول نخست‏وزیر عراق، که در رأس یک هیئت بلندپایه بازرگانی عراقی بههمراه قاسم احمد تقی وزیر نفت و نیز رئیس بانک مرکزی عراق بنا به دعوت تورگوت اوزال نخست‏وزیر ترکیه، به این کشور سفر کرده است، امروز موافقتنامه احداث دومین خط لوله انتقال نفت عراق ازطریق ترکیه را امضا کرد. به گزارش رادیو ترکیه، نخست‏وزیر ترکیه نیز ضمن امضای این موافقتنامه گفت که با احداث این خط لوله ظرفیت صدور نفت عراق از مسیر ترکیه به ٥/١ میلیون بشکه در روز خواهد رسید. همچنین طه یاسین رمضان در یک مصاحبه مطبوعاتی در آنکارا اعلام کرد که این خط لوله نفتی جدید با ظرفیت انتقال ٥٠٠ تا ٦٠٠ هزار بشکه نفت در روز، تا هجدهم ماه آینده میلادی به بهره‏برداری خواهد رسید. به گفته وی، راجع به احداث یک خط لوله انتقال گاز طبیعی و نیز انرژی برق با مقامات ترکیه گفت‏و‏گو شده است و مسئولان دو کشور در دو ماه آتی دراینزمینه مذاکره خواهند کرد. معاون اول نخست‏وزیر عراق همچنین از مذاکره درخصوص احداث راه‏آهن بین عراق و ترکیه و نیز احداث یک پالایشگاه برای تصفیه نفت خام عراق در خاک ترکیه خبر داد. خط لوله نفتی جدید قرار است به موازات خط لوله نفتی موجود که نفت حوزه کرکوک را به بندر یومورتالیک ترکیه منتقل می‏کند احداث شود. این خط لوله ٩٨٠ کیلومتر طول خواهد داشت و با احداث آن تا سال ١٩٨٧ کل صادرات نفتی عراق به ٤ میلیون و ٤٠٠ هزار بشکه در روز افزایش خواهد یافت. همچنین عراق در نظر دارد یک خط لوله نفتی به بندر عقبه در اردن و یک خط لوله دیگر برای انتقال نفت به بندر ینبع در عربستان سعودی احداث کند. شایان ذکر است در مراسم امضای موافقتنامه احداث دومین خط لوله صدور نفت عراق از خاک ترکیه، تورگوت اوزال نخست‏وزیر ترکیه، با اشاره به اهمیتی که این کشور برای استقرار صلح و ثبات در منطقه قائل است، ابراز امیدواری کرد ترکیه بتواند در پایاندادن به جنگ ایران و عراق کمک مؤثری انجام دهد. در این مراسم طه یاسین رمضان معاون اول نخستوزیر عراق نیز مدعی شد که کشورش برای خاتمه جنگ ازطریق‏ مذاکرات صلح‏آمیز آمادگی دارد.

گزارش- 9

9. معاون صدام حسین در ادامه سفر خود به کشورهای عربی منطقه خلیجفارس امروز در قطر و امارات با مقامات بلندپایه این کشورها دیدار کرد. براساس بیانیه‏ای که در پایان دیدار کوتاه عزت ابراهیم معاون شورای فرماندهی انقلاب عراق از قطر و دیدار وی با مقامات این کشور منتشر شد، دو طرف درخصوص مسائل مربوط به مقابله با خطر تهدیدکننده منطقه خلیجفارس و ملت‏های عرب و مسلمان تبادلنظر کرده‏اند؛ همچنین به گزارش خبرگزاری فرانسه، «قطر از موضع مثبت عراق درمورد اقدامات [برای] پایاندادن به جنگ ایران و عراق ستایش کرده است.» عزت ابراهیم پس از قطر عازم امارات متحده عربی شد و پیام شفاهی صدام حسین درباره اوضاع جهان عرب به‏ویژه تحولات خلیجفارس و روابط دوجانبه را تسلیم شیخ زاید بن سلطان آل نهیان حاکم امارات متحده عربی، کرد.

گزارش- 10

10. وزیر امور خارجه کویت در بازگشت از سوریه، نامه رئیس‏جمهور سوریه را تسلیم امیر کویت کرد. تلاش کویت برای جلب نظر سوریه به میانجیگری در جنگ ایران و عراق درونمایه اصلی تحرکات اخیر کویت قلمداد می‏شود. صباح‏ الاحمد الجابر که روز گذشته به‏طور غیرمنتظره برای تسلیم نامه امیر کویت به حافظ اسد وارد سوریه شده بود، امروز در بازگشت به کشور خود، نامه رئیس‏جمهور سوریه را به امیر کویت تحویل داد. روابط سوریه و کویت، تحولات منطقه به‏ویژه جنگ ایران و عراق و موضع سوریه در قبال تلاش‏های میانجیگرانه اعضای شورای همکاری خلیج‏فارس و اقدامات محافل عربی و بین‏المللی برای خاتمهدادن به جنگ ایران و عراق، مفاد نامه رئیس‏جمهور سوریه به امیر کویت را تشکیل می‏دهد. روزنامه‏های امروز کویت، سفر روز گذشته وزیر امور خارجه این کشور به سوریه را بازتاب دادند. روزنامه الانباء درزمینه دورنمای این سفر به نقل از منابع مطلع نوشت: «دیدار اخیر وزیر امور خارجه کویت از سوریه و ملاقات با مسئولین سوری ممکن است منجر به تثبیت تلاش‏های جاری جهت خاتمهدادن به جنگ ایران و عراق و بازگشت روابط میان سوریه و عراق شود.» القبس نیز ضمن تأکید بر خوش‏بینی صباح ‏الاحمد به نتایج دیدار خود با حافظ اسد، به همزمانی سفر وزیر امور خارجه کویت با حضور وزیر سپاه ایران در سوریه، اشاره کرده و گزارش داد که در این اثناء دیداری بین این دو تن انجام نگرفته است. این نشریه به نقل از صباح‏ الاحمد دراینباره افزود: «دلیلی ندارد که [وی] با وزیر سپاه پاسداران ایران ملاقاتی داشته باشد و این بدان معنا نیست که از ملاقات با وزیر ایرانی امتناع می‏ورزد.» رادیو بیبیسی نیز امشب در تحلیلی راجع به این سفر، تمایل کویت به یافتن راه‏حلی دیپلماتیک برای خاتمه جنگ ایران و عراق را ناشیاز آسیب‏پذیری این کشور دربرابر تبعات این جنگ به‏واسطه نزدیکی آن به خاک عراق و وجود تأسیسات نفتی و راهبردی کویت (در نزدیکی منطقه جنگی) دانسته است؛ به گزارش بیبیسی، دولت کویت با آگاهی از تمایل احتمالی ایران به مصالحه، وزیر امور خارجه خود را به لیبی و سوریه (دو کشور حامی ایران) فرستاده است تا از آنها بخواهد ایران را به پذیرش یک راه‏حل مسالمت‏آمیز برای حلوفصل منازعه با عراق تشویق کنند. از سوی دیگر، یک هفته‏نامه چاپ عربستان امروز گزارش داد که سوریه به‏منظور متقاعدساختن ایران به پذیرش راهحل مسالمت‏آمیز منازعه با عراق، تماسهایی را از راه‏های مختلف آغاز کرده است. به نوشته این نشریه، مقامات سوریه از تهران قول گرفته‏اند که جنگ را به دیگر کشورهای منطقه گسترش ندهد و سوریه از این رهگذر میکوشد تا موضع خود را درمورد جنگ ایران و عراق به کشورهای دیگر منطقه نزدیک کند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، خردادماه گذشته، عبدالحلیم خدام معاون ریاستجمهوری و فاروق الشرع وزیر امور خارجه سوریه، با مقامات ایرانی برای جلوگیری از گسترش جنگ مذاکره کرده‏اند.

گزارش- 11

11. روزنامه امریکایی واشنگتن پست امروز مقاله‏ای را درباره صدور تجهیزات نظامی از امریکا به ایران منتشر کرد. به گزارش این روزنامه، درحالی‏که از ماه ژانویه گذشته، دولت امریکا تدابیر گسترده‏ای را بهمنظور جلوگیری از صدور تجهیزات نظامی به ایران در سطح جهانی اتخاذ کرده است، برخی شرکت‏های امریکایی توانسته‏اند قطعات موتور جت را که در جنگ با عراق مورد استفاده قرار می‏گیرد به ایران صادر کنند؛ نویسنده مقاله مذکور فروش این تجهیزات به ایران را ناشیاز نارسایی‏های قوانین امریکا و تعهدات دولت این کشور در چارچوب موافقت‏نامه آزادی گروگان‏های امریکایی از ایران در سال ١٩٨١ دانسته است. به گزارش رادیو امریکا، از چند ماه پیش، دولت امریکا به اصرار جورج شولتز وزیر امور خارجه این کشور، دولت‏های اروپای غربی، غرب آسیا، جنوبشرق آسیا و امریکای لاتین را برای قطع صدور جنگ‏افزار به ایران بهشدت تحت فشار قرار داده و این امر موجب بروز اختلاف بین این کشور و برخی متحدانش ازجمله انگلیس شده است. واشنگتن پست افزوده است: این درحالی است که وزارت بازرگانی امریکا مجوز صدور برخی تجهیزات نظامی دارای کاربرد دوگانه را به ایران صادر کرده است؛ ارزش تجهیزاتی از این دست که سال گذشته به ایران صادر شدند به حدود ٢٧ میلیون دلار بالغ می‏گردد. همچنین دولت امریکا از آغاز سال جاری میلادی با صدور ١٠٠ دستگاه خودروی جیپ ساخت شرکت امریکن موتورز و بازپس دادن ٢ فروند هواپیمای بوئینگ٧٠٧ به ایران که پیش از ماجرای گروگان‏گیری برای تعمیر به امریکا فرستاده شده بودند موافقت کرده است. درعینحال، ایران لوازم یدکی موتور هواپیماهای جمبوجت٧٤٧ که براساس گزارش‏های اطلاعاتی امریکا تجهیزات نظامی را از لیبی و سایر کشورها به ایران حمل می‏کنند را نیز به ‏دست آورده است. به نوشته واشنگتن پست، در دولت امریکا راجع به ادامه این‏گونه مراودات با ایران اختلافنظر وجود دارد و درحالی‏که وزارت دفاع ایالات متحده هرنوع کمک به اقدامات جنگی ایران را با راهبرد امریکا مبنیبر محافظت از خلیجفارس و ذخایر نفتی آن مغایر میداند، ولی وزارت بازرگانی این کشور معتقد است که مداخله در روابط شرکت‏های امریکایی و مشتریان خارجی‏شان ممکن است بر سیاست دولت ریگان درمورد تشویق و تقویت برنامه صادرات ایالات متحده تأثیر منفی بگذارد. درهمینحال، هفته‏نامه‏های انگلیسی ساندی تلگراف و ساندی تایمز نیز مدعی شدند ایران و آرژانتین قطعاتی به ارزش میلیون‏ها دلار که از کارخانه‏ رولز رویس انگلستان دزدیده شده‏اند را خریداری کرده‏اند و پلیس انگلیس تحقیق درباره فروش غیرقانونی موتورهای ساخت این کارخانه را آغاز کرده است. به گزارش رادیو امریکا، ایران و آرژانتین در سال ١٩٧٦ میلادی موتورهای مذکور را که در بعضی ناوشکن‏ها نصب می‏شود از کارخانه‏ رولز رویس خریداری کرد‏ه‏اند.

گزارش- 12

12. میزان تخفیف‏ در قیمت نفت صادراتی ایران به ژاپن و ازسرگیری عملیات پروژه پتروشیمی بندر امام خمینی ازجمله اخباری است که امروز درزمینه روابط نفتی ایران و ژاپن انتشار یافت. علاوهبراین برخی خبرها از تعویق پرداختهای ایران و نگرانی صادرکنندگان کالا به این کشور حکایت دارند. به نوشته نشریه لویدز لیست، کارشناسان نفتی ژاپن بر این باورند که شرکت ملی نفت ایران به‏زودی تخفیف‏های نفت صادراتی خود را تا یک دلار کاهش خواهد داد. براساس این گزارش، قیمت تحویل نفت خام سبک ایران در بندر با ٥٠/٢ دلار تخفیف، ٢٨ دلار برای هر بشکه بوده است. این نشریه افزود: در دو سال اخیر، میزان خرید نفتی ژاپن از ایران از ٤٠٠ هزار بشکه به کمتر از ١٥٠ هزار بشکه در روز کاهش یافته است. از سوی دیگر امروز، خبرگزاری کویت از آغاز کار دوباره مهندسان ژاپنی در مجتمع پتروشیمی بندر امام خمینی - که دو سال پیش براثر بمباران‏های عراق صدمه دیده بود - خبر داد. به گزارش این خبرگزاری، بیش از یکصد مهندس ژاپنی وارد این مجتمع شده‏اند و شرکت پتروشیمی ایران و ژاپن به‏عنوان مجری این پروژه در نظر دارد بهمنظور راه‏اندازی دوباره عملیات ساخت این مجتمع که هنگام حمله هوایی عراق ٨٥ درصد آن تکمیل شده بود، مهندسان بیشتری را در ماه سپتامبر جذب کند. گزارش خبرگزاری کویت حاکی است به‏دنبال توافق غیرمستقیم ایران و عراق مبنیبر حملهنکردن به اهداف غیرنظامی، ژاپن با دریافت تضمین‏های امنیتی، تصمیم گرفته است عملیات ساخت پروژه پتروشیمی بندر امام خمینی را از سر گیرد. از سوی دیگر، ایران نیز با خودداری از پرداخت ٦/٢ میلیارد ین (١١ میلیون دلار) سود متعلق به گروه شرکت‏های ژاپنی دست‏اندرکار در این پروژه، اعلام کرده است که پس از ادامه عملیات این پروژه، پرداخت‏ها را از سر خواهد گرفت. درعینحال، نشریه اقتصادی یورومانی (چاپ لندن) مطلبی را درباره وضعیت اعتباری ایران به‏ویژه پرداختنکردن بهره‏های مالی به کنسرسیوم ژاپنی مجری پروژه پتروشیمی بندر امام خمینی منتشر کرد. در این تحلیل خودداری از پرداخت بهره‏های مالی به کنسرسیوم مذکور و به تعلیق درآوردن گشایش اعتبار برای واردات قطعات یدکی خودرو از شرکت تالبوت انگلیس، عامل نگرانی صادرکنندگان کالا به ایران و نشانه‏ای از اتخاذ یک خط مشی جدید ازسوی دولت ایران معرفی شده است. بهدنبال خودداری ایران از پرداخت ٦/٢ میلیارد ین (١١ میلیون دلار) سود سهم گروه شرکت‏های ژاپنی دست‏اندرکار در پروژه پتروشیمی بندر امام خمینی، شرکت‏‏های عضو این کنسرسیوم ازجمله میتسوئی و کائوچوی مصنوعی، این اقدام را بیشتر به حساب تعویق در پرداخت می‏گذارند تا سهل‏انگاری ایران و معتقدند در اواخر ماه جاری که موعد پرداخت ١٢٥ میلیارد ین دیگر از این بهره‏های مالی فرامی‏رسد آزمون واقعی ایران انجام خواهد گرفت. مورد دیگر این تعویق پرداخت‏ها مربوط به معامله با شرکت تالبوت می‏باشد که صدور معادل ١٢٠ میلیون پوند قطعات اصلی خودرو به ایران و نیز تأمین قطعات یدکی خودرو به ارزش ٣٠ میلیون پوند در این کشور را شامل می‏گردد. پیشنهاد ایران پرداخت این بدهی ازطریق فروش نفت است، ولی باوجود مخالفتنکردن شرکت تالبوت، تعیین قیمت نفت در این میان مشکل‏ساز است؛ چراکه قیمت نفت در بازار سیاه روند نزولی می‏پیماید و ایران نیز تخفیف‏های کلانی را برای خریداران نفت خود در نظر میگیرد. براساس این گزارش درحالی‏که برخی شعبه‏های خارجی بانک‏های ایرانی کاهشیافتن میزان گشایش اعتبار را از دو ماه پیش تاکنون تأیید می‏کنند، ولی یکی از مسئولان ایرانی دراینزمینه گفته است: «ما در پرداخت‏های خود با مشکلی مواجه نبوده و در طول خدمت خود شاهد ادامه جریان پول بوده‏ایم.»

گزارش- 13

13. همراهینکردن الجزایر با ادعای کشورهای عربی مبنیبر اینکه ایران عامل تداوم جنگ با عراق است و اظهارات یکی از اعضای کمیته مرکزی جنبش (فلسطینی) فتح درباره جنگ ایران و عراق موضوع گزارش حاضر است. الجزایر امروز در یک پیام شفاهی به رئیس گردهمایی یونیدو (سازمان توسعه صنعتی ملل متحد) که هم‏اکنون در وین درحال برگزاری است، اعلام کرد که در قبال بند ٢٦ یادداشت توضیحی کشورهای عربی به این اجلاس که در آن سازش‏ناپذیری ایران عامل ادامه جنگ ایران و عراق ذکر شده است، تعهدی ندارد. در یادداشت مذکور کشورهای عرب از جامعه بین‏المللی خواسته‏اند تمامی تلاش خود را برای متوقفکردن این جنگ با هر وسیله ممکن به کار گیرد و از گردهمایی یونیدو تقاضا کردهاند توصیه‏ای دراینمورد تنظیم کند. رد این بخش از یادداشت کشورهای عربی به گردهمایی یونیدو، اولین عدمتعهدی است که یک کشور عربی به آن ابراز داشته است. درعینحال، ابوماهر عضو کمیته مرکزی جنبش (فلسطینی) فتح، به خبرگزاری عراق در تونس گفته است که این کمیته بخش عمده‏ای از مذاکرات خود را که روز گذشته در تونس پایان یافت، به جنگ ایران و عراق اختصاص داده است. وی همچنین گفت که کمیته مرکزی جنبش فتح، اقدامات اخیر هیئت حسن‏نیت (کمیته صلح) سازمان کنفرانس اسلامی برای پایاندادن به جنگ مذکور را نیز بررسی کرده است. به گزارش رادیو بغداد، ابوماهر تأکید کرده است که این کمیته، در راستای موفقشدن کمیته صلح کنفرانس اسلامی در نیل به اهداف مأموریت خود برای برقراری آتش‏بس میان ایران و عراق، تلاش خواهد کرد.

گزارش- 14

14. لطیف نظیف جاسم وزیر اطلاعات عراق، امروز مدعی شد عراق از صلیبسرخ جهانی درخواست کرده است تحویل اسیران ایرانی به خانواده‏هایشان را برعهده بگیرد، ولی ایران با این اقدام مخالفت کرده است. به گزارش رادیو ریاض، وی در سخنانی که امروز در قاهره انتشار یافت، گفت که این اسیران در دست عراق امانت هستند. درعینحال امروز استرالیا اعلام کرد که ٧٠ هزار دلار برای کمک به جنگزدگان در اختیار کمیته بین‏المللی صلیبسرخ قرار می‏دهد؛ به گزارش خبرگزاری کویت، بیل هیدن وزیر امور خارجه استرالیا، که برای شرکت در اجلاس خلع سلاح به ژنو رفته است دراینزمینه گفت: «در پاسخ به تقاضای کمیته بین‏المللی صلیبسرخ، استرالیا ٧٠ هزار دلار برای کمک به قربانیان جنگ خلیجفارس در اختیار کمیته مذکور میگذارد.» براساس این گزارش، کمیته بین‏المللی صلیبسرخ این مبلغ را برای «خدمات نامه‏نویسی اسرای جنگی، دیدار از اسرا و تأمین خدمات پستی، توزیع وسایل ضروری، تحقیق پیرامون افراد ناپدیدشده و برآورد نیازهای آوارگان جنگ» مصرف خواهد کرد.

________________________________________

• به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، این چهار نفر روز بعد آزاد شدند. [خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٤١، ١٧/٥/١٣٦٣، ص٧، ارومیه - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ١٦/٥/١٣٦٣]

منابع و مآخذ روزشمار 1363/05/15